การพัฒนาทักษะการออกเสยี งพยญั ชนะภาษาองั กฤษ โดยใชแบบฝก ออก เสียงของนักเรียนชั้นมธั ยมศกึ ษาปที่ 3 โรงเรยี นราชประชานเุ คราะห 31 จังหวัดเชยี งใหม A Development of English Consonant Pronunciation Skills By Using Pronunciation Drill Package of Mattayom 3 Students at Rajaprajanugroh 31 School, Chiangmai นางสาววิภาวี วิลาวรรณ ตำแหนง ครผู ูชว ย โรงเรียนราชประชานเุ คราะห 31 จังหวัดเชียงใหม สำนักบริหารงานการศกึ ษาพเิ ศษ สำนักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพน้ื ฐาน กระทรวงศึกษาธิการ
การพัฒนาทักษะการออกเสยี งพยญั ชนะภาษาองั กฤษ โดยใชแบบฝก ออก เสียงของนักเรียนชั้นมธั ยมศกึ ษาปที่ 3 โรงเรยี นราชประชานเุ คราะห 31 จังหวัดเชยี งใหม A Development of English Consonant Pronunciation Skills By Using Pronunciation Drill Package of Mattayom 3 Students at Rajaprajanugroh 31 School, Chiangmai นางสาววิภาวี วิลาวรรณ ตำแหนง ครผู ูชว ย โรงเรยี นราชประชานเุ คราะห 31 จังหวัดเชียงใหม สำนักบริหารงานการศกึ ษาพเิ ศษ สำนักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพน้ื ฐาน กระทรวงศึกษาธิการ
ก กิตตกิ รรมประกาศ โครงการวิจัย การพฒั นาทกั ษะการออกเสยี งพยัญชนะภาษาอังกฤษ โดยใชแ บบฝกออกเสียง ของนกั เรียนช้ันมัธยมศึกษาปท่ี 3 โรงเรยี นราชประชานเุ คราะห 31 จังหวัดเชียงใหม ขอขอบพระคุณ คณุ ครพู กิ ลุ เหมืองคำ และคณุ ครณู ัฐวฒุ ิ นามเดช ทีไ่ ดเสียสละเวลาอนั มคี า อกี ท้งั กรุณาเปนทีป่ รึกษา ใหคำแนะนำ แนวทาง หลักการ ทฤษฎีและขอเสนอแนะในการทำโครงการวิจัยอยางละเอียดทุก ขนั้ ตอน ตลอดจนแกไ ขขอบกพรองตางๆดวยความเอ้ืออาทรตลอดมา เปนแรงบันดาลใจทำใหผูวิจัยมี ความมานะจนกระทั่งโครงการวิจัยนี้เสร็จสมบูรณ ผูวิจัยขอกราบขอบพระคุณเปนอยางสูงไว ณ ที่น้ี และขอขอบพระคณุ คณะครแู ละบุคลากรโรงเรียนราชประชานเุ คราะห 31 จงั หวดั เชยี งใหม ที่ใหค วาม อนุเคราะหขอมูลตาง ๆ ที่เอื้อตอการทำงานวิจัย จนทำใหงานวิจัยนี้สำเร็จลุลวงไปดวยดี อนึ่ง ผูวิจัย หวังวางานวิจัยฉบับนี้จะมีประโยชนอยูไมนอย จึงขอมอบสวนดีทั้งหมดนี้ใหแกเหลาคณาจารยที่ได ประสิทธิประสาทวิชาจนทำใหผลงานวิจัยเปนประโยชนตอผูที่เกี่ยวของ และขอมอบความกตัญู กตเวทิตาคุณแดบิดา มารดา และผูมีพระคุณทุกทาน สำหรับขอบกพรองตาง ๆ ที่อาจจะเกิดขึ้นน้ัน ผูวิจัยขอนอมรับผิดเพียงผูเดียว และยินดีที่จะรับฟงคำแนะนำจากทุกทานที่ไดเขามาศึกษา เพื่อเปน ประโยชนใ นการพัฒนางานวิจยั ตอ ไป วิภาวี วิลาวรรณ มนี าคม 2564
ข ชื่อโครงการวจิ ยั การพัฒนาทักษะการออกเสยี งพยัญชนะภาษาองั กฤษ โดยใชแ บบ ช่อื ผูว จิ ัย ฝก ออกเสยี งของนักเรียนช้ันมธั ยมศกึ ษาปท ี่ 3 โรงเรียนบา นราช โรงเรียน ประชานเุ คราะห 31 จังหวัดเชียงใหม ป พ.ศ. นางสาววภิ าวี วิลาวรรณ โรงเรยี นบานราชประชานเุ คราะห 31 จงั หวดั เชียงใหม 2564 บทคัดยอ การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค 1) เพื่อศึกษาประเภทของเสียงและลักษณะเชิงสรีรสัทศาสตรของ พยัญชนะภาษาอังกฤษที่เปนปญหาในการออกเสียง ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 โรงเรียนบาน ราชประชานุเคราะห 31 2) เพื่อศึกษาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 โรงเรยี นบา นราชประชานุเคราะห 31 ท่พี ัฒนาทกั ษะการออกเสียงพยญั ชนะภาษาอังกฤษโดยใชแบบ ฝก การออกเสียง ประชากรท่ใี ชใ นการวจิ ยั คอื นักเรยี นชน้ั มธั ยมศกึ ษาปท ่ี 3 โรงเรยี นบานราชประชานุ เคราะห 31 ที่กำลังเรียนในภาคเรียนที่ 2 ปการศึกษา 2563 จำนวน 122 คน เครื่องมือในการวิจัย ประกอบดวยแบบทดสอบเพื่อศึกษาเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษ (Consonant sounds) ที่มีปญหา การออกเสียงมากที่สุดของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 ในตำแหนงตนคำกลางคำและทายคำ แบบ ฝกเพื่อพัฒนาทักษะการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษ (Consonant sounds) ที่มีปญหาการออก เสียงมากที่สุดของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 ในตำแหนงตนคำ กลางคำและทายคำและ แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิท์ างการเรยี นซ่ึงเปนแบบทดสอบกอนและหลังการใชแ บบฝก ทกั ษะการออก เสยี งวเิ คราะหข อมลู เชิงปริมาณโดยใชคา รอยละ คาเฉล่ยี สว นเบ่ียงเบนมาตรฐาน และการทดสอบคา ที (t-test)และวิเคราะหขอมูลเชิงคุณภาพ ดวยหลักการวิเคราะหคุณลักษณะเชิงสรีรสัทศาสตรของ เสยี งพยัญชนะผลการวิจยั มดี ังตอไปนี้ กลุมเสียงที่เปนปญหาในการออกเสียงมากที่สุด 3 ลำดับแรกคือ 1) กลุมเสียงเสียดแทรก (Fricatives) 2 ) เสียงกึ่งเสียดแทรก(Affricates) และ 3) กลุมเสียงหยุดหรือกัก คิดรอยละของ นักเรียนที่มีปญหาคือ 73.29, 62.87 และ 51.45 ตามลำดับ สวนกลุมเสียงที่มีปญหานอยที่สุดคือ เสียงกระดกลิ้น (Tap or Flap) คิดเปน รอยละ 6.46 คุณลักษณะเชิงสรีรสัทศาสตรของพยัญชนะ ภาษาอังกฤษในตำแหนง ตนคำ กลางคำ และทายคำ ท่เี ปนปญหาทัง้ สองกลมุ คือกลมุ เสียงเสียดแทรก (Fricatives) และกลุมเสียงกึ่งเสียดแทรก (Affricates) เมื่อคิดเปนรอยละโดยเฉลี่ย นักเรียนมีปญหา ในการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษที่จำแนกตามคุณลักษณะเชิงสรีรสัทศาสตร โดยเฉลี่ยรอยละ 68.08 และเมื่อจำแนกรายคุณลักษณะ พบปญหาโดยเฉลี่ย ดังนี้ 1) ออกเสียงผิดพลาดทั้ง 3 คณุ ลักษณะ คือ Voicing, Points of articulation และ Manners of articulation (32.43 %) 2) มี ปญ หาในเรอื่ งของ Points and manners of articulation (35.65 %)
ค หลงั จากการพฒั นาทกั ษะการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษโดยใชแบบฝก แลว นักเรียนโดย เฉลี่ยออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษในตำแหนงตนคำ กลางคำ และทายคำในกลุมเสียงเสียดแทรก (Fricatives) ไดถูกตองเพิ่มขึ้นรอยละ 40.53 ซึ่งกอนใชแบบฝกนักเรียนออกเสียงผิดคิดเปนรอยละ 52.53 หลงั การใชแบบฝก นกั เรยี นออกเสยี งผิดคิดเปน รอยละ 12.00 หลงั จากการใชแบบฝก กลุมเสียง เสียดแทรก (Fricatives) แลวโดยรวมนกั เรยี นสามารถออกเสยี งพยัญชนะตน คำ กลางคำ และทายคำ ไดถูกตองโดยเฉลี่ย รอยละ 88.00 ในกลุมเสียงกึ่งเสียดแทรก (Affricates) ไดถูกตองเพิ่มขึ้นรอยละ 41.66 กอนใชแบบฝกออกเสียงผิดคิดเปนรอยละ 52.33 หลังการใชแบบฝกออกเสียงผิดคิดเปนรอย ละ 10.67 หลังจากการใชแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์หลังการใชแบบฝกกลุมเสียงกึ่งเสียดแทรก (Affricates) โดยรวมนกั เรยี นออกเสียงถูกตองเฉล่ีย 89.33 และนักเรยี นออกเสียงผิดโดยเฉลี่ย 10.67 ทั้งนี้หลังการใชแบบฝกเพื่อพัฒนาทักษะการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษกลุมเสียงเสียดแทรก (Fricatives) และเสยี งกึ่งเสียดแทรก (Affricates) นกั เรยี นสามารถออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษดี ขน้ึ โดยมีคะแนนการทดสอบหลงั เรียนสูงกวากอนเรียนอยางมีนยั สำคญั ทางสถิตทิ ี่ระดับ .05
ง Research Title A Development of English Consonant Pronunciation Researcher Skills by Using Pronunciation Drill Package of Mattayom Institution 3 Students at Rajaprajanugroh 31 School, Chiangmai Year Miss Wipawee Wilawan Rajaprajanugroh 31 School 2021 Abstract The objectives of this research were: 1) to study the phonetic features of English consonant sounds which were found as student difficulty in pronunciation, and 2) to study learning achievement of the English consonant pronunciation skill of Mattayom 3 Students at Rajaprajanugroh 31 School by using the pronunciation drill packages. The sample group of this study was 28 Mattayom 3 students studying in the second semester of 2020 academic year. The research tools comprised: 1) a test for the survey of pronunciation problems of the initial consonants occurred at the initial, medial, and final position 2) the pronunciation drill packages, and 3) pre and post test. The obtained quantitative data were analyzed by of percentage, means, standard deviation and t- test. The qualitative data were analyzed on the basis of the Articulatory Phonetics. Results of the study were as follows: The study found 3 groups of consonants with the high level of student pronunciation problem. Those consonants were the Affricates, Fricatives and Stops. The percentage of student problems were 73.29, 62.87 and 51.45 respectively. The sound with less problems was Tap or Flap was (6.46%). The average percentage of students with pronunciation problem on the phonetic features of English consonant sounds as pronounced in the initial, medial and final positions of Affricates and Fricatives was at (68.08%). The percentage of student problems in each feature were :1)Voicing, Points of articulation and manners of articulation (32.43%), 2) Points and manners of articulation (35.65%) After the pronunciation development by the pronunciation drill packages, students could improve the pronunciation of Fricative (88.00%) and Affricates (89.33%). The posttest scores were higher than their pretest scores with statistic at significance at .05.
สารบัญ จ กติ ตกิ รรมประกาศ หนา บทคัดยอภาษาไทย บทคดั ยอภาษาองั กฤษ ก สารบัญ ข สารบัญตาราง ง บทที่ 1 บทนำ จ 1.1 ความเปน มาของปญหาและความสำคญั ของปญหา ช 1.2 วตั ถปุ ระสงคของการวิจยั 1 1.3 คำถามวจิ ัย 1 1.4 ประชากร 4 1.5 เครือ่ งมือวิจัย 4 1.6 วิธีการเกบ็ รวบรวมขอ มูล 4 1.7 วิธกี ารวิเคราะหข อมลู 4 1.8 นิยามคำศัพทเ ฉพาะ 4 บทที่ 2 เอกสารและงานวจิ ัยทเี่ กี่ยวของ 5 2.1 เอกสารที่เก่ยี วกับหลักสตู ร 5 2.2 การผลิตเสยี ง 7 2.3 เสยี งพยญั ชนะในภาษาอังกฤษ 8 2.4 หนวยเสียงพยญั ชนะภาษาไทย 14 2.5 ความแตกตางของหนว ยเสยี งพยญั ชนะภาษาไทยและภาษาอังกฤษ 19 2.6 นวัตกรรม 24 2.7 แนวคิดและหลกั การเกย่ี วกบั แบบฝก 30 2.8 เอกสารและงานวจิ ัยทีเ่ ก่ียวขอ ง 31 บทที่ 3 วิธกี ารดำเนนิ งานวจิ ยั 32 3.1 ประชากรและตัวแปรในการวจิ ัย 49 3.2 เครื่องมือท่ีใชในการเก็บรวบรวมขอมูล 52 3.3 การสรา งเครื่องมือในการวิจยั 52 3.4 การเกบ็ รวบรวมขอมลู 53 3.5 การวิเคราะหขอ มูล 54 62 68
ฉ สารบัญ (ตอ) หนา 3.6 สถติ ทิ ใี่ ชใ นการวเิ คราะหขอ มูล 68 บทท่ี 4 ผลการวิเคราะหขอมลู 69 4.1 กลุมเสยี งพยญั ชนะภาษาองั กฤษทเ่ี ปน ปญหาในการออกเสียงและคุณลักษณะ เชิงสรรี สัทศาสตร ท่เี ปนปญหาในการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษของนกั เรยี น 70 4.2 ผลสัมฤทธิ์ทางการเรยี นหลงั การพัฒนาทกั ษะการออกเสียงพยัญชนะภาษาองั กฤษ ดวยแบบฝก เพ่ือพฒั นาการออกเสยี งพยัญชนะภาษาองั กฤษ 74 บทที่ 5 สรปุ ผลการวิจัย อภิปรายผล และขอ เสนอแนะ 80 5.1 วตั ถุประสงคของการวิจยั 80 5.2 สมมติฐานการวิจัย 80 5.3 วิธีดำเนนิ การวิจัย 81 5.4 สรปุ ผลการวิจัย 83 5.5 อภิปรายผลการวจิ ยั 84 5.6 ขอเสนอแนะ 85 บรรณานุกรม 87 ภาคผนวก 90 ประวตั ินกั วจิ ยั 98
ช สารบญั ตาราง ตารางท่ี หนา 1 เสยี งพยญั ชนะภาษาองั กฤษ 23 2 หนวยเสยี งพยัญชนะไทย 24 3 ดชั นีความสอดคลองระหวางคำศัพทกับจุดประสงค 55 4 แสดงขั้นตอนการสรา งแบบฝก 56 5 แสดงการใชแบบฝกเพ่ือพฒั นาการออกเสียงพยัญชนะภาษาองั กฤษกับแผนการจดั 63 กจิ กรรมการเรยี นรกู ารสอนภาษาเพื่อการสอ่ื สาร 70 6 สภาพการออกเสยี งพยัญชนะภาษาอังกฤษของนักเรยี น 71 7 คณุ ลกั ษณะเชงิ สรรี สทั ศาสตรของเสยี งพยัญชนะภาษาอังกฤษทเ่ี ปนปญหา
1 บทท่ี 1 บทนำ 1.1 ความเปนมาของปญหาและความสำคญั ของปญ หา ภาษาเปนส่ือที่ใชในการส่ือความหมายระหวางบุคคลเพ่ือใหแลกเปลี่ยนความรูหรือความ ประสงค ดวยการพูด การเขียน รวมท้ังกิริยาอาการ ภาษาในภาษาอังกฤษตรงกับคำวา“Language” ซึ่งมาจากรากศัพทภาษาละติน “Lingua” มีความหมายวา “ลิ้น” ดังนั้นความหมายหลักของคำนี้คง หมายถึง “สิ่ง (เสียง) ท่ีเกดิ ข้ึนจากการทำงานของลิ้น” น่ันเอง ในพจนานกุ รม ฉบับราชบณั ฑติ ยสถาน พ.ศ.2542 (หนา 822) ใหคำจำกัดความของคำวา “ภาษา” ไวดังนี้ “ภาษาคำนาม หมายถึงถอยคำท่ี ใชพูดหรือเขียนเพ่ือส่ือความของชนกลุมใดกลุมหน่ึง เชน ภาษาไทย ภาษาจีน หรือเพื่อสื่อความ เฉพาะวงการ เชน ภาษาราชการ ภาษากฎหมาย ภาษาธรรม ; เสียง ตวั หนังสือ หรือกริ ิยาอาการที่ส่ือ ความได เชน ภาษาพดู ภาษาเขียนภาษาทา ทาง ภาษามือ” Sapir (1921 : 5) นักภาษาศาสตรชาวอเมริกันกลาววา \"ภาษาเปน วิธีการของมนษุ ยในการที่ จะแสดงใหผูอ่ืนไดรูถึงความคิดความตองการของตนดวยการใชสัญลักษณที่ตกลงรวมกันใชส่ือสารใน กลมุ ชนนั้น สัญลักษณท ว่ี า นีจ้ ะตอ งสรา งข้ึนมาโดยใชอ วยั วะในการออกเสยี งของมนษุ ย\" Hill (1958 : 5) มองวาภาษาเปนกลุม (Set) ของเสียงที่มีระบบและกฎเกณฑจึงเช่ือวา \"การศึกษาภาษาใดควรเร่ิมจากระบบเสียงกอน แลวจึงศึกษาเร่ืองวจีภาค และวากยสัมพันธ...\" ความหมายของภาษาโดยสรุปคือ กลุมเสียงที่มีความหมาย มีระบบกฎเกณฑแนนอน อธิบายเหตุผล ไมไดเปนวัฒนธรรมในกลุมสังคม และมนุษยผลิตขึ้นมาใชเพ่ือส่ือสารความคิด ความรูสึก และความ ตอ งการ (กรองแกว ไชยปะ, 2548 : 2) ในสังคมโลกปจจุบัน การเรียนรูภาษาตางประเทศเปนส่ิงจำเปน ทั้งน้ีเพื่อประโยชนในการ ติดตอส่ือสาร การศึกษา การแสวงหาขอมูลเพ่ิมเติม และเพ่ือการประกอบอาชีพ ตลอดจนเพื่อให สามารถนำประเทศไปสูการแขงขันดานเศรษฐกิจ เขา ใจความแตกตางทางการเมืองและวัฒนธรรม ใน ฐานะที่เปนพลเมืองโลกในยุคโลกาภิวัตน การเรียนภาษาตางประเทศจะชวยใหผูเรียนมีวิสัยทัศน กวา งไกล สามารถสอ่ื สารกับชาวตางประเทศไดอ ยางถูกตองเหมาะสมและมั่นใจ มเี จตคตทิ ี่ดตี อ การใช ภาษาตางประเทศ นอกจากน้ียังมีความเขาใจและภาคภูมิใจในภาษาและวัฒนธรรมไทย และสามารถ ถายถอดวฒั นธรรม และเอกลกั ษณไ ทยไปสูสงั คมโลก (สถาบันพัฒนาคุณภาพวิชาการ, 2544 : 330)
2 จากความสำคัญดังกลาว รัฐบาลจงึ มีการกำหนดใหภ าษาตางประเทศเปน 1 ใน 8 กลุมสาระ การเรียนรูพื้นฐานท่ีผูเรียนทุกคนตองเรียนรูต ามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ภาษาตา งประเทศเปนสาระการเรยี นรูท่ีสงเสรมิ สรางพ้ืนฐานความเปนมนษุ ยแ ละสรางศักยภาพ ในการคิดและการทำงานอยา งสรา งสรรค ตลอดจนเนนการเชอื่ มโยงความเปนไทยกับสากลโลก ดังน้ัน จึงกำหนดใหมีการเรียนการสอนภาษาอังกฤษเปนภาษาตางประเทศทุกชวงชั้น การเรียน ภาษาตางประเทศตอ งอาศัยกระบวนการคิดและการฝกฝนการใชภ าษาสอื่ สารในสถานการณต างๆ ท้ัง ในและนอกชั้นเรียน เพื่อใหผูเรียนนำภาษาไปใชในสถานการณจริงทั้งภาษาพูดและภาษาเขียนให ถูกตองตามหลักไวยากรณ เหมาะสมกับกาลเทศะ และสังคมวัฒนธรรมของการใชภาษาน้ันๆ นอกจากน้ันยงั ตองเนนความสามารถในการใชภ าษาตางประเทศทีเ่ รียนเปนเครอื่ งมือในการคนควาหา ความรใู นการเรยี นวิชาอน่ื ๆ และในการศกึ ษาตอรวมทงั้ การประกอบอาชีพ (กรมวิชาการ, 2551 : 1) การส่ือความดวยภาษาอังกฤษกระทำได 2 แบบ คือ การส่ือความดวยการพูดและการส่ือ ความดวยการเขียน การส่ือความทั้งสองแบบน้ีมีความสำคัญเทาๆ กัน แตการส่ือความดวยการพูดดู เหมอื นวาจะเปนการสอ่ื ความที่สะดวกและใชกันมากที่สุด น่ันคือสามารถเปลง ออกมาไดอยา งรวดเร็ว และสามารถแสดงสีหนาหรือใชทาทางประกอบเพ่ือแสดงอารมณและความรูสึกไดงายกวาการเขียน โดยเฉพาะเม่ือผูพูดอยูตอหนาผูฟง สำหรับคนไทยน้ันการพูดภาษาอังกฤษใหมีประสิทธิผลเพียงใด ข้ึนอยูกับการฝกฝนทางการออกเสียงซึ่งมีองคประกอบอื่นๆ อีกมากมายในการพูดภาษาอังกฤษใหมี สำเนียงคลายเจาของภาษานั้น ผูฝกจำเปนตองฝกหัดออกเสียงพยัญชนะและสระใหชัดเจนใกลเคียง กับเจาของภาษาเปนลำดับแรก ตอไปจึงฝกเสียงพยัญชนะที่เกดิ ข้ึนในตำแหนงตนพยางคแ ละตำแหนง ทายพยางคหรือตำแหนงอื่นๆ ตลอดจนฝกเสียงพยัญชนะท่ีเกิดขึ้นในวลีตางๆ ทั้งนี้เนื่องจากเสียง พยัญชนะท่ีเกิดข้ึนในวลีตางๆ นั้นอาจไดรับอิทธิพลจากเสียงขางเคียงหรือเสียงพยัญชนะที่เกิดข้ึน ขางเคียงนั้นเปนพยัญชนะท่ีมีลักษณะเฉพาะประจำตัวซ่ึงตองมีเทคนิคในการออกเสียงแตกตางไป นอกจากนั้นในคำที่ประกอบดวยหลายพยางคจะมีการเนนหนักบนพยางค (Stress) ไมเทากัน การ เนน หนักบนพยางคเ ปน องคป ระกอบทส่ี ำคญั ยิ่งในภาษาองั กฤษ ในถอ ยคำท่ียาวขึ้น อาทปิ ระโยค และ ในถอยคำท่ีเกิดข้ึนในการสนทนาเรื่องใดเรื่องหน่ึง จะมีองคประกอบที่สำคัญอื่นๆ รวมดวย องคประกอบเหลานี้เปนสวนหน่ึงท่ีทำใหการพูดภาษาอังกฤษมีลักษณะธรรมชาติของภาษาอังกฤษ และเปนสวนที่ทำใหเกิดอารมณและความรูสึกไดทั้งในทางบวกและในทางลบ ซ้ึงผูพูดภาษาอังกฤษ ตอ งใชใหเหมาะสมกับสถานการณต างๆ (พณิ ทพิ ย ทวยเจริญ, 2534 : 1-2) ปญ หาของการท่นี ักเรยี นมคี วามสามารถในการพูดตำ่ อาจมาจากสาเหตุหลายประการสาเหตุ หน่ึงอาจจะเกิดจากการท่ีครูผูสอนมุงเนนแตเรื่องอื่น เชน ไวยากรณ เปนตน โดยเฉพาะอยางย่ิง ใน ระดับมัธยมศึกษาตอนปลายท่ีมุงเนนใหนักเรียนสอบเขามหาวทิ ยาลัย นักเรียนเหลาน้ีจึงไดร ับการฝก ทักษะดานการอานและการเขียนมากกวาการพูด นอกจากนั้นยังอาจจะเกิดจากวิธีประเมินการพูดซ่ึง
3 เปนสวนหนึ่งของกระบวนการเรียนการสอนท่ีมักจะเนนเรื่องความถูกตองของการใชกฎเกณฑทาง ไวยากรณและเน้ือหาของภาษามากกวา (สมบตั ิ ศิริคงคาสกลุ , 2539 : 3) ผูเรียนพูดภาษาอังกฤษ นอกจากจะตองมีความรูเรื่องกฎเกณฑทางไวยากรณตางๆ ของ ภาษาอังกฤษเปนอยางดีแลวจะตองฝกทักษะการออกเสียง ท้ังตองสังเกตและวิเคราะหองคประกอบ อนื่ ที่ประกอบกบั การพูดไปพรอมๆ กัน วธิ ีทีด่ ีวิธีหน่ึงคอื ใชความรูทางภาษาศาสตร (Linguistics) และ สัทศาสตร (Phonetics) เปนแนวทางในการฝกทักษะท่ีถูกตอง เนื่องจากโอกาสท่ีจะฝกฝนเรียนรูโดย วิธีธรรมชาตจิ ากประสบการณตรง เชนการใชช ีวิตรวมอยูในสงั คมที่มสี ภาพแวดลอมท่ีใชภาษาอังกฤษ ตลอดเวลาน้ันเปนไปไดยากสำหรับผูเรียนสวนมาก ซึ่งแมวิธีน้ีก็ยังตองใชเวลาและการฝกฝนมาก เชนกัน ในการที่จะฝกพูดภาษาอังกฤษใหไดเหมือน หรือใกลเคียงกับเจาของภาษานั้น ผูเรียนควรฝก ออกเสียงพยัญชนะและสระที่มีใชในภาษาอังกฤษใหถูกตองชัดเจนเสียกอน แลวจึงฝกเสียงพยัญชนะ ในตำแหนงตางๆ ของคำ โดยเฉพาะในตำแหนงตนและทายพยางค ซึ่งมักเปนปญหาสำหรับคนไทย รูปแบบของเสียงภาษาอังกฤษน้ัน คำที่ประกอบดวยต่ังแตสองพยางคขึ้นไป จะเปลงเสียงหนักเบาไม เทากัน ซึ่งสำคัญมาก เพราะถาเนนหนักเบาผิดที่ คำนั้นอาจไมมีความหมาย หรืออาจทำให ความหมายเปลย่ี นไปได (กรองแกว ไชยปะ, 2548 : 9) จากประสบการณก ารจดั กิจกรรมการเรียนการสอนวิชาภาษาองั กฤษ นักเรยี นชั้นมธั ยมศึกษา ปที่ 2 โรงเรียนบานทุงโปง จังหวัดเชียงใหม พบวาผูเรียนมีปญหาในการออกเสียงคำ โดยนักเรียนมี การออกเสียงคำที่ผิดพลาดในตำแหนงตนคำ กลางคำ และทายคำ และสงผลตอ ทกั ษะการพดู หรือการ ออกเสียงภาษาอังกฤษของผูเรียน ซึ่งพบหลายๆ คร้ังจากการสอบอานออกเสียง ผูเรียนจะออกเสียง คำจากเสียงหน่ึงไปเปนอีกเสียงหน่ึง ผูวิจัยจึงไดท ำการทดสอบการออกเสียงพยัญชนะภาษาองั กฤษใน ตำแหนงตนคำ กลางคำ และทา ยคำของเสียงพยญั ชนะภาษาองั กฤษ โดยใชแบบทดสอบการออกเสยี ง ในกลุมเสียงหยุด/กัก (Stops) เสียงเสียดแทรก (Fricatives) และเสียงก่ึงเสียดแทรก (Affricates) เสียงนาสิก (Nasals) เสียงขางลิ้น (Laterals) และเสียงก่ึงสระ (Semi-vowels) กลุมตัวอยางเปน นักเรียนชน้ั มัธยมศึกษาปที่ 2 โรงเรียนบานทุงโปง จังหวัดเชยี งใหม จำนวน 28 คน พบวานักเรยี นท้ัง 28 คน มีปญหาในการออกเสียงคำ โดยออกเสียงคำไมชัดเจน และบางคำออกเสียงผิดจากเสียงหน่ึง เปนอกี เสยี งหนึ่ง จึงมีความจำเปน ทผ่ี ูวิจยั จะทำการพัฒนาการออกเสยี งที่นักเรียนไมสามารถออกเสียง ไดถูกตอง โดยใชแบบฝกการออกเสียงมาพัฒนาการออกเสียงของนักเรียน ผลของการศึกษาจะเปน ประโยชนตอบุคลากรท่ีทำการสอนภาษาองั กฤษ และตวั ผูวิจัยเองเพ่ือนำไปใชในการแกไขปญหาท่ีพบ และพัฒนาการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษไดอยางถูกตอง อันจะเปนผลดีตอการพัฒนาทักษะ การพูดภาษาองั กฤษของนกั เรยี นตอไป
4 1.2 วตั ถปุ ระสงคของการวจิ ัย 1.2.1 เพ่ือศึกษาประเภทของเสียงและลักษณะเชิงสรีรสัทศาสตรของพยัญชนะภาษาอังกฤษ ท่ีเปน ปญ หาในการออกเสยี ง ของนกั เรยี นช้ันมัธยมศึกษาปท่ี 2 โรงเรียนบานทงุ โปง 1.2.2 เพื่อศึกษาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 2 โรงเรียนบานทุง โปง ทพ่ี ฒั นาทกั ษะการออกเสยี งพยัญชนะภาษาอังกฤษโดยใชแบบฝกการออกเสยี ง 1.3 คำถามวจิ ัย 1.3.1 กลุมเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษท่ีเปนปญหาในการออกเสียงของนักเรียนสว นมากคือ กลุมเสียงใดและคุณลักษณะเชิงสรีรสัทศาสตรท่ีเปนปญหาในการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษใน กลมุ เสียงทเี่ ปนปญ หาของนกั เรียนช้นั มัธยมศึกษาปท่ี 2 โรงเรียนบา นทุงโปง มอี ะไรบาง 1.3.2 นักเรียนท่ีพัฒนาการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษโดยใชแบบฝกการออกเสียงมี ผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี นอยางไร 1.4 ประชากร ประชากรของการวิจัยครั้งน้ีไดแก นักเรียนชัน้ มัธยมศกึ ษาปที่ 2 โรงเรยี นบานทุงโปง จังหวัด เชยี งใหม จำนวน 28 คน 1.5 เครอื่ งมอื วจิ ยั เคร่ืองมอื ทีใ่ ชในการวิจัยครง้ั นี้ ไดแก 1.5.1 แบบทดสอบเพอื่ ศึกษาเสียงพยญั ชนะภาษาองั กฤษ (Consonant sounds) 1.5.2 แบบฝกเพอ่ื พัฒนาทักษะการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษ (Consonant sounds) 1.5.3 แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน ซงึ่ เปนแบบทดสอบกอนและหลังเรียน (Pre – post test) 1.6 วธิ กี ารเก็บรวบรวมขอมูล 1.6.1 นำแบบทดสอบเพื่อศึกษาเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษ (Consonant sounds) ท่ีเปน ปญหามากท่ีสุดไปใชกับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 2 จำนวน 28 คน โดยคัดเลือกเฉพาะกลุมเสียงที่ เปน ปญหามากท่สี ดุ 2 กลมุ เสยี ง
5 1.6.2 นำแบบทดสอบกอนใชแบบฝก (Pre-test) ไปใชกับนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปที่ 2 เพื่อ ดูระดับความสามารถของผูเรียนกอนการใชแบบฝกเพ่ือพัฒนาทักษะการออกเสียงพยัญชนะ ภาษาองั กฤษ 16.3 นำแบบฝกเพื่อพัฒนาทักษะการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษ (Consonant sounds) ที่เปน ปญหามากที่สุด ไปใชกับนักเรยี นชนั้ มธั ยมศึกษาปที่ 2 จำนวน 28 คน จำนวนแบบฝก 2 แบบฝก ผูเรียนทุกคนไดฝก 2 ชุด ชุดละ 1 คร้ัง ผูวิจัยใชช่ัวโมงกิจกรรมชุมนุมและหลังเลิกเรียน สัปดาหละ 10 ช่ัวโมง รวม 4 สัปดาห 40 ชั่ว โมง ทั้งนี้กอนและหลังใชแบบฝกแตละชุด นักเรียน จะตองทำแบบทดสอบกอนและหลังการเรียนรู เพื่อวัดประสิทธิภาพของกระบวนการเรียนรู (Consonant sounds) ที่เปนปญ หามากที่สดุ 1.7 วิธกี ารวิเคราะหข อ มูล การวิจัยครงั้ น้ีไดแบงการวเิ คราะหข อ มูลออกเปน 3 สวนดงั น้ี 1.7.1 วิเคราะหขอมูลเชิงคุณภาพ โดยใชหลักการทางสรีรสัทศาสตรวาดวยเรื่องของ Manner of articulations, Point of articulations และ Voicing 1.7.2 วิเคราะหเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษในกลุมเสียงท่ีเปนปญหาในการออกเสียงโดยหา คาเฉลยี่ และรอยละของเสียงพยญั ชนะทน่ี ักเรียนออกเสยี งผิด (Percentages) 1.7.3 การวิเคราะหขอมูลเพ่ือเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์กอนและหลังการใชแบบฝกเพ่ือพัฒนา ทักษะการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษ (Consonant sounds) โดยหาคาสถิติพื้นฐาน ซึ่งไดแก คารอยละ คา คะแนนเฉลย่ี คาสวนเบยี่ งเบนมาตรฐาน และการทดสอบคา ที (t-test) ของคะแนนกอน และหลังการใชแบบฝกทักษะการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษ (Consonant sounds) ที่เปน ปญ หามากทสี่ ุด 1.8 นิยามคำศัพทเฉพาะ 1.8.1 เสียงพยัญชนะ (Consonant sounds) หมายถึง เสียงที่เกิดจากการทำงานท่ีสัมพันธ ของระบบในรางกาย 3 ระบบ เริ่มจากระบบหายใจ (Respiratory system) เมื่อกระแสลมจากปอด (Lung) ถูกดันข้ึนมาตามหลอดลม (Trachea) เขาสูระบบเสียง (Phonatory system) ผานเสนเสียง (Vocal cords) ในกลองเสียง (Larynx) มายังระบบการแปรเสียง (Articulatory system) ที่ชองปาก ถูกอวัยวะที่อยูต่ังแตชวงลำคอมาถึงชองปากทำการปด กัก ปลอยใหโลง ปดแลวปลอย เบียดหรือบีบ ใหกระแสลมเสียดแทรกออกมาทางชองปาก (Oral cavity) หรือชองจมูก (Nasal cavity)
6 1.8.2 การพัฒนาทักษะการออกเสียง หมายถึง การศึกษาปญหาการออกเสียงพยัญชนะ ภาษาอังกฤษ จัดทำแบบฝกเพื่อพัฒนาทักษะการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษ นำแบบฝกไปใช เพื่อแกปญหาและพัฒนาความสามารถในการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษใหถูกตองตามหลัก สทั ศาสตร 1.8.3 คุณลักษณะเชิงสรีรสัทศาสตร หมายถึง คุณสมบัติของเสียง ที่จำแนกตามระบบการ เกิดเสียง (Phonatory system : voicing) ที่ทำใหเกิดเสียงโฆษะ (Voiced sounds) อโฆษะ (Voiceless sounds) ระบบการแปรเสียง (Articulation of sound) ซ่ึงประกอบดวยระบบฐานกรณ (Places of articulation) และการทำงานของฐานกรณ (Manner of articulation) 1.8.4 แบบฝก การออกเสียง หมายถึง เอกสารท่ีผูวจิ ัยสรางข้ึนเพอื่ พัฒนาทักษะการออกเสียง พยัญชนะภาษาองั กฤษที่เปนปญหาในการออกเสยี งของนักเรียน 1.8.5 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 หมายถึง นักเรียนที่กำลังศึกษาในช้ันมัธยมศึกษาปท่ี 3 ภาคเรียนที่ 2 ปการศึกษา 2563 ในโรงเรียนราชประชานุเคราะห 31 ท่ีมีปญหาการออกเสียง พยญั ชนะภาษาอังกฤษในตำแหนงตน คำ กลางคำ และทายคำ
1 บทท่ี 1 บทนำ 1.1 ความเปนมาของปญหาและความสำคญั ของปญ หา ภาษาเปนส่ือที่ใชในการส่ือความหมายระหวางบุคคลเพ่ือใหแลกเปลี่ยนความรูหรือความ ประสงค ดวยการพูด การเขียน รวมท้ังกิริยาอาการ ภาษาในภาษาอังกฤษตรงกับคำวา“Language” ซึ่งมาจากรากศัพทภาษาละติน “Lingua” มีความหมายวา “ลิ้น” ดังนั้นความหมายหลักของคำนี้คง หมายถึง “สิ่ง (เสียง) ท่ีเกดิ ข้ึนจากการทำงานของลิ้น” น่ันเอง ในพจนานกุ รม ฉบับราชบณั ฑติ ยสถาน พ.ศ.2542 (หนา 822) ใหคำจำกัดความของคำวา “ภาษา” ไวดังนี้ “ภาษาคำนาม หมายถึงถอยคำท่ี ใชพูดหรือเขียนเพ่ือส่ือความของชนกลุมใดกลุมหน่ึง เชน ภาษาไทย ภาษาจีน หรือเพื่อสื่อความ เฉพาะวงการ เชน ภาษาราชการ ภาษากฎหมาย ภาษาธรรม ; เสียง ตวั หนังสือ หรือกริ ิยาอาการที่ส่ือ ความได เชน ภาษาพดู ภาษาเขียนภาษาทา ทาง ภาษามือ” Sapir (1921 : 5) นักภาษาศาสตรชาวอเมริกันกลาววา \"ภาษาเปน วิธีการของมนษุ ยในการที่ จะแสดงใหผูอ่ืนไดรูถึงความคิดความตองการของตนดวยการใชสัญลักษณที่ตกลงรวมกันใชส่ือสารใน กลมุ ชนนั้น สัญลักษณท ว่ี า นีจ้ ะตอ งสรา งข้ึนมาโดยใชอ วยั วะในการออกเสยี งของมนษุ ย\" Hill (1958 : 5) มองวาภาษาเปนกลุม (Set) ของเสียงที่มีระบบและกฎเกณฑจึงเช่ือวา \"การศึกษาภาษาใดควรเร่ิมจากระบบเสียงกอน แลวจึงศึกษาเร่ืองวจีภาค และวากยสัมพันธ...\" ความหมายของภาษาโดยสรุปคือ กลุมเสียงที่มีความหมาย มีระบบกฎเกณฑแนนอน อธิบายเหตุผล ไมไดเปนวัฒนธรรมในกลุมสังคม และมนุษยผลิตขึ้นมาใชเพ่ือส่ือสารความคิด ความรูสึก และความ ตอ งการ (กรองแกว ไชยปะ, 2548 : 2) ในสังคมโลกปจจุบัน การเรียนรูภาษาตางประเทศเปนส่ิงจำเปน ทั้งน้ีเพื่อประโยชนในการ ติดตอส่ือสาร การศึกษา การแสวงหาขอมูลเพ่ิมเติม และเพ่ือการประกอบอาชีพ ตลอดจนเพื่อให สามารถนำประเทศไปสูการแขงขันดานเศรษฐกิจ เขา ใจความแตกตางทางการเมืองและวัฒนธรรม ใน ฐานะที่เปนพลเมืองโลกในยุคโลกาภิวัตน การเรียนภาษาตางประเทศจะชวยใหผูเรียนมีวิสัยทัศน กวา งไกล สามารถสอ่ื สารกับชาวตางประเทศไดอ ยางถูกตองเหมาะสมและมั่นใจ มเี จตคตทิ ี่ดตี อ การใช ภาษาตางประเทศ นอกจากน้ียังมีความเขาใจและภาคภูมิใจในภาษาและวัฒนธรรมไทย และสามารถ ถายถอดวฒั นธรรม และเอกลกั ษณไ ทยไปสูสงั คมโลก (สถาบันพัฒนาคุณภาพวิชาการ, 2544 : 330)
2 จากความสำคัญดังกลาว รัฐบาลจงึ มีการกำหนดใหภ าษาตางประเทศเปน 1 ใน 8 กลุมสาระ การเรียนรูพื้นฐานท่ีผูเรียนทุกคนตองเรียนรูต ามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ภาษาตา งประเทศเปนสาระการเรยี นรูท่ีสงเสรมิ สรางพ้ืนฐานความเปนมนษุ ยแ ละสรางศักยภาพ ในการคิดและการทำงานอยา งสรา งสรรค ตลอดจนเนนการเชอื่ มโยงความเปนไทยกับสากลโลก ดังน้ัน จึงกำหนดใหมีการเรียนการสอนภาษาอังกฤษเปนภาษาตางประเทศทุกชวงชั้น การเรียน ภาษาตางประเทศตอ งอาศัยกระบวนการคิดและการฝกฝนการใชภ าษาสอื่ สารในสถานการณต างๆ ท้ัง ในและนอกชั้นเรียน เพื่อใหผูเรียนนำภาษาไปใชในสถานการณจริงทั้งภาษาพูดและภาษาเขียนให ถูกตองตามหลักไวยากรณ เหมาะสมกับกาลเทศะ และสังคมวัฒนธรรมของการใชภาษาน้ันๆ นอกจากน้ันยงั ตองเนนความสามารถในการใชภ าษาตางประเทศทีเ่ รียนเปนเครอื่ งมือในการคนควาหา ความรใู นการเรยี นวิชาอน่ื ๆ และในการศกึ ษาตอรวมทงั้ การประกอบอาชีพ (กรมวิชาการ, 2551 : 1) การส่ือความดวยภาษาอังกฤษกระทำได 2 แบบ คือ การส่ือความดวยการพูดและการส่ือ ความดวยการเขียน การส่ือความทั้งสองแบบน้ีมีความสำคัญเทาๆ กัน แตการส่ือความดวยการพูดดู เหมอื นวาจะเปนการสอ่ื ความที่สะดวกและใชกันมากที่สุด น่ันคือสามารถเปลง ออกมาไดอยา งรวดเร็ว และสามารถแสดงสีหนาหรือใชทาทางประกอบเพ่ือแสดงอารมณและความรูสึกไดงายกวาการเขียน โดยเฉพาะเม่ือผูพูดอยูตอหนาผูฟง สำหรับคนไทยน้ันการพูดภาษาอังกฤษใหมีประสิทธิผลเพียงใด ข้ึนอยูกับการฝกฝนทางการออกเสียงซึ่งมีองคประกอบอื่นๆ อีกมากมายในการพูดภาษาอังกฤษใหมี สำเนียงคลายเจาของภาษานั้น ผูฝกจำเปนตองฝกหัดออกเสียงพยัญชนะและสระใหชัดเจนใกลเคียง กับเจาของภาษาเปนลำดับแรก ตอไปจึงฝกเสียงพยัญชนะที่เกดิ ข้ึนในตำแหนงตนพยางคแ ละตำแหนง ทายพยางคหรือตำแหนงอื่นๆ ตลอดจนฝกเสียงพยัญชนะท่ีเกิดขึ้นในวลีตางๆ ทั้งนี้เนื่องจากเสียง พยัญชนะท่ีเกิดข้ึนในวลีตางๆ นั้นอาจไดรับอิทธิพลจากเสียงขางเคียงหรือเสียงพยัญชนะที่เกิดข้ึน ขางเคียงนั้นเปนพยัญชนะท่ีมีลักษณะเฉพาะประจำตัวซ่ึงตองมีเทคนิคในการออกเสียงแตกตางไป นอกจากนั้นในคำที่ประกอบดวยหลายพยางคจะมีการเนนหนักบนพยางค (Stress) ไมเทากัน การ เนน หนักบนพยางคเ ปน องคป ระกอบทส่ี ำคญั ยิ่งในภาษาองั กฤษ ในถอ ยคำท่ียาวขึ้น อาทปิ ระโยค และ ในถอยคำท่ีเกิดข้ึนในการสนทนาเรื่องใดเรื่องหน่ึง จะมีองคประกอบที่สำคัญอื่นๆ รวมดวย องคประกอบเหลานี้เปนสวนหน่ึงท่ีทำใหการพูดภาษาอังกฤษมีลักษณะธรรมชาติของภาษาอังกฤษ และเปนสวนที่ทำใหเกิดอารมณและความรูสึกไดทั้งในทางบวกและในทางลบ ซ้ึงผูพูดภาษาอังกฤษ ตอ งใชใหเหมาะสมกับสถานการณต างๆ (พณิ ทพิ ย ทวยเจริญ, 2534 : 1-2) ปญ หาของการท่นี ักเรยี นมคี วามสามารถในการพูดตำ่ อาจมาจากสาเหตุหลายประการสาเหตุ หน่ึงอาจจะเกิดจากการท่ีครูผูสอนมุงเนนแตเรื่องอื่น เชน ไวยากรณ เปนตน โดยเฉพาะอยางย่ิง ใน ระดับมัธยมศึกษาตอนปลายท่ีมุงเนนใหนักเรียนสอบเขามหาวทิ ยาลัย นักเรียนเหลาน้ีจึงไดร ับการฝก ทักษะดานการอานและการเขียนมากกวาการพูด นอกจากนั้นยังอาจจะเกิดจากวิธีประเมินการพูดซ่ึง
3 เปนสวนหนึ่งของกระบวนการเรียนการสอนท่ีมักจะเนนเรื่องความถูกตองของการใชกฎเกณฑทาง ไวยากรณและเน้ือหาของภาษามากกวา (สมบตั ิ ศิริคงคาสกลุ , 2539 : 3) ผูเรียนพูดภาษาอังกฤษ นอกจากจะตองมีความรูเรื่องกฎเกณฑทางไวยากรณตางๆ ของ ภาษาอังกฤษเปนอยางดีแลวจะตองฝกทักษะการออกเสียง ท้ังตองสังเกตและวิเคราะหองคประกอบ อนื่ ที่ประกอบกบั การพูดไปพรอมๆ กัน วธิ ีทีด่ ีวิธีหน่ึงคอื ใชความรูทางภาษาศาสตร (Linguistics) และ สัทศาสตร (Phonetics) เปนแนวทางในการฝกทักษะท่ีถูกตอง เนื่องจากโอกาสท่ีจะฝกฝนเรียนรูโดย วิธีธรรมชาตจิ ากประสบการณตรง เชนการใชช ีวิตรวมอยูในสงั คมที่มสี ภาพแวดลอมท่ีใชภาษาอังกฤษ ตลอดเวลาน้ันเปนไปไดยากสำหรับผูเรียนสวนมาก ซึ่งแมวิธีน้ีก็ยังตองใชเวลาและการฝกฝนมาก เชนกัน ในการที่จะฝกพูดภาษาอังกฤษใหไดเหมือน หรือใกลเคียงกับเจาของภาษานั้น ผูเรียนควรฝก ออกเสียงพยัญชนะและสระที่มีใชในภาษาอังกฤษใหถูกตองชัดเจนเสียกอน แลวจึงฝกเสียงพยัญชนะ ในตำแหนงตางๆ ของคำ โดยเฉพาะในตำแหนงตนและทายพยางค ซึ่งมักเปนปญหาสำหรับคนไทย รูปแบบของเสียงภาษาอังกฤษน้ัน คำที่ประกอบดวยต่ังแตสองพยางคขึ้นไป จะเปลงเสียงหนักเบาไม เทากัน ซึ่งสำคัญมาก เพราะถาเนนหนักเบาผิดที่ คำนั้นอาจไมมีความหมาย หรืออาจทำให ความหมายเปลย่ี นไปได (กรองแกว ไชยปะ, 2548 : 9) จากประสบการณก ารจดั กิจกรรมการเรียนการสอนวิชาภาษาองั กฤษ นักเรยี นชั้นมธั ยมศึกษา ปที่ 2 โรงเรียนบานทุงโปง จังหวัดเชียงใหม พบวาผูเรียนมีปญหาในการออกเสียงคำ โดยนักเรียนมี การออกเสียงคำที่ผิดพลาดในตำแหนงตนคำ กลางคำ และทายคำ และสงผลตอ ทกั ษะการพดู หรือการ ออกเสียงภาษาอังกฤษของผูเรียน ซึ่งพบหลายๆ คร้ังจากการสอบอานออกเสียง ผูเรียนจะออกเสียง คำจากเสียงหน่ึงไปเปนอีกเสียงหน่ึง ผูวิจัยจึงไดท ำการทดสอบการออกเสียงพยัญชนะภาษาองั กฤษใน ตำแหนงตนคำ กลางคำ และทา ยคำของเสียงพยญั ชนะภาษาองั กฤษ โดยใชแบบทดสอบการออกเสยี ง ในกลุมเสียงหยุด/กัก (Stops) เสียงเสียดแทรก (Fricatives) และเสียงก่ึงเสียดแทรก (Affricates) เสียงนาสิก (Nasals) เสียงขางลิ้น (Laterals) และเสียงก่ึงสระ (Semi-vowels) กลุมตัวอยางเปน นักเรียนชน้ั มัธยมศึกษาปที่ 2 โรงเรียนบานทุงโปง จังหวัดเชยี งใหม จำนวน 28 คน พบวานักเรยี นท้ัง 28 คน มีปญหาในการออกเสียงคำ โดยออกเสียงคำไมชัดเจน และบางคำออกเสียงผิดจากเสียงหน่ึง เปนอกี เสยี งหนึ่ง จึงมีความจำเปน ทผ่ี ูวิจยั จะทำการพัฒนาการออกเสยี งที่นักเรียนไมสามารถออกเสียง ไดถูกตอง โดยใชแบบฝกการออกเสียงมาพัฒนาการออกเสียงของนักเรียน ผลของการศึกษาจะเปน ประโยชนตอบุคลากรท่ีทำการสอนภาษาองั กฤษ และตวั ผูวิจัยเองเพ่ือนำไปใชในการแกไขปญหาท่ีพบ และพัฒนาการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษไดอยางถูกตอง อันจะเปนผลดีตอการพัฒนาทักษะ การพูดภาษาองั กฤษของนกั เรยี นตอไป
4 1.2 วตั ถปุ ระสงคของการวจิ ัย 1.2.1 เพ่ือศึกษาประเภทของเสียงและลักษณะเชิงสรีรสัทศาสตรของพยัญชนะภาษาอังกฤษ ท่ีเปน ปญ หาในการออกเสยี ง ของนกั เรยี นช้ันมัธยมศึกษาปท่ี 2 โรงเรียนบานทงุ โปง 1.2.2 เพื่อศึกษาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 2 โรงเรียนบานทุง โปง ทพ่ี ฒั นาทกั ษะการออกเสยี งพยัญชนะภาษาอังกฤษโดยใชแบบฝกการออกเสยี ง 1.3 คำถามวจิ ัย 1.3.1 กลุมเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษท่ีเปนปญหาในการออกเสียงของนักเรียนสว นมากคือ กลุมเสียงใดและคุณลักษณะเชิงสรีรสัทศาสตรท่ีเปนปญหาในการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษใน กลมุ เสียงทเี่ ปนปญ หาของนกั เรียนช้นั มัธยมศึกษาปท่ี 2 โรงเรียนบา นทุงโปง มอี ะไรบาง 1.3.2 นักเรียนท่ีพัฒนาการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษโดยใชแบบฝกการออกเสียงมี ผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี นอยางไร 1.4 ประชากร ประชากรของการวิจัยครั้งน้ีไดแก นักเรียนชัน้ มัธยมศกึ ษาปที่ 2 โรงเรยี นบานทุงโปง จังหวัด เชยี งใหม จำนวน 28 คน 1.5 เครอื่ งมอื วจิ ยั เคร่ืองมอื ทีใ่ ชในการวิจัยครง้ั นี้ ไดแก 1.5.1 แบบทดสอบเพอื่ ศึกษาเสียงพยญั ชนะภาษาองั กฤษ (Consonant sounds) 1.5.2 แบบฝกเพอ่ื พัฒนาทักษะการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษ (Consonant sounds) 1.5.3 แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน ซงึ่ เปนแบบทดสอบกอนและหลังเรียน (Pre – post test) 1.6 วธิ กี ารเก็บรวบรวมขอมูล 1.6.1 นำแบบทดสอบเพื่อศึกษาเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษ (Consonant sounds) ท่ีเปน ปญหามากท่ีสุดไปใชกับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 2 จำนวน 28 คน โดยคัดเลือกเฉพาะกลุมเสียงที่ เปน ปญหามากท่สี ดุ 2 กลมุ เสยี ง
5 1.6.2 นำแบบทดสอบกอนใชแบบฝก (Pre-test) ไปใชกับนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปที่ 2 เพื่อ ดูระดับความสามารถของผูเรียนกอนการใชแบบฝกเพ่ือพัฒนาทักษะการออกเสียงพยัญชนะ ภาษาองั กฤษ 16.3 นำแบบฝกเพื่อพัฒนาทักษะการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษ (Consonant sounds) ที่เปน ปญหามากที่สุด ไปใชกับนักเรยี นชนั้ มธั ยมศึกษาปที่ 2 จำนวน 28 คน จำนวนแบบฝก 2 แบบฝก ผูเรียนทุกคนไดฝก 2 ชุด ชุดละ 1 คร้ัง ผูวิจัยใชช่ัวโมงกิจกรรมชุมนุมและหลังเลิกเรียน สัปดาหละ 10 ช่ัวโมง รวม 4 สัปดาห 40 ชั่ว โมง ทั้งนี้กอนและหลังใชแบบฝกแตละชุด นักเรียน จะตองทำแบบทดสอบกอนและหลังการเรียนรู เพื่อวัดประสิทธิภาพของกระบวนการเรียนรู (Consonant sounds) ที่เปนปญ หามากที่สดุ 1.7 วิธกี ารวิเคราะหข อ มูล การวิจัยครงั้ น้ีไดแบงการวเิ คราะหข อ มูลออกเปน 3 สวนดงั น้ี 1.7.1 วิเคราะหขอมูลเชิงคุณภาพ โดยใชหลักการทางสรีรสัทศาสตรวาดวยเรื่องของ Manner of articulations, Point of articulations และ Voicing 1.7.2 วิเคราะหเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษในกลุมเสียงท่ีเปนปญหาในการออกเสียงโดยหา คาเฉลยี่ และรอยละของเสียงพยญั ชนะทน่ี ักเรียนออกเสยี งผิด (Percentages) 1.7.3 การวิเคราะหขอมูลเพ่ือเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์กอนและหลังการใชแบบฝกเพ่ือพัฒนา ทักษะการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษ (Consonant sounds) โดยหาคาสถิติพื้นฐาน ซึ่งไดแก คารอยละ คา คะแนนเฉลย่ี คาสวนเบยี่ งเบนมาตรฐาน และการทดสอบคา ที (t-test) ของคะแนนกอน และหลังการใชแบบฝกทักษะการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษ (Consonant sounds) ที่เปน ปญ หามากทสี่ ุด 1.8 นิยามคำศัพทเฉพาะ 1.8.1 เสียงพยัญชนะ (Consonant sounds) หมายถึง เสียงที่เกิดจากการทำงานท่ีสัมพันธ ของระบบในรางกาย 3 ระบบ เริ่มจากระบบหายใจ (Respiratory system) เมื่อกระแสลมจากปอด (Lung) ถูกดันข้ึนมาตามหลอดลม (Trachea) เขาสูระบบเสียง (Phonatory system) ผานเสนเสียง (Vocal cords) ในกลองเสียง (Larynx) มายังระบบการแปรเสียง (Articulatory system) ที่ชองปาก ถูกอวัยวะที่อยูต่ังแตชวงลำคอมาถึงชองปากทำการปด กัก ปลอยใหโลง ปดแลวปลอย เบียดหรือบีบ ใหกระแสลมเสียดแทรกออกมาทางชองปาก (Oral cavity) หรือชองจมูก (Nasal cavity)
6 1.8.2 การพัฒนาทักษะการออกเสียง หมายถึง การศึกษาปญหาการออกเสียงพยัญชนะ ภาษาอังกฤษ จัดทำแบบฝกเพื่อพัฒนาทักษะการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษ นำแบบฝกไปใช เพื่อแกปญหาและพัฒนาความสามารถในการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษใหถูกตองตามหลัก สทั ศาสตร 1.8.3 คุณลักษณะเชิงสรีรสัทศาสตร หมายถึง คุณสมบัติของเสียง ที่จำแนกตามระบบการ เกิดเสียง (Phonatory system : voicing) ที่ทำใหเกิดเสียงโฆษะ (Voiced sounds) อโฆษะ (Voiceless sounds) ระบบการแปรเสียง (Articulation of sound) ซ่ึงประกอบดวยระบบฐานกรณ (Places of articulation) และการทำงานของฐานกรณ (Manner of articulation) 1.8.4 แบบฝก การออกเสียง หมายถึง เอกสารท่ีผูวจิ ัยสรางข้ึนเพอื่ พัฒนาทักษะการออกเสียง พยัญชนะภาษาองั กฤษที่เปนปญหาในการออกเสยี งของนักเรียน 1.8.5 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 3 หมายถึง นักเรียนที่กำลังศึกษาในช้ันมัธยมศึกษาปท่ี 3 ภาคเรียนที่ 2 ปการศึกษา 2563 ในโรงเรียนราชประชานุเคราะห 31 ท่ีมีปญหาการออกเสียง พยญั ชนะภาษาอังกฤษในตำแหนงตน คำ กลางคำ และทายคำ
7 บทท่ี 2 เอกสารและงานวจิ ัยทีเ่ กย่ี วขอ ง ในการศกึ ษาครั้งนี้ ผูวิจยั ไดร วบรวมและจำแนกประเภทเอกสารและผลงานที่เกย่ี วของและมี ความจำเปนตอการพฒั นาทักษะการออกเสียงพยัญชนะภาษาอังกฤษของนักเรียน ซึ่งมีหัวขอตางๆ ท่ี มคี วามสำคญั และจำเปนครอบคลมุ เรอื่ งทท่ี ำวจิ ยั ดังนี้ 2.1 เอกสารทเี่ กีย่ วกับหลกั สตู ร 2.1.1 สาระและมาตรฐานการเรียนรูภาษาตางประเทศ 2.1.2 สาระหลกั สตู รและมาตรฐานการเรยี นรกู ลมุ สาระการเรยี นรภู าษาตางประเทศ 2.2 การผลิตเสยี ง 2.2.1 อวยั วะทใี่ ชใ นการออกเสียง 2.2.2 แหลง กำเนดิ ของเสยี ง 2.2.3 ทางเดินของเสียง 2.2.4 การเกดิ ของเสียง 2.2.5 กลไกการพดู และการแปรเสยี ง 2.3 เสยี งพยัญชนะในภาษาอังกฤษ 2.3.1 เสียงกัก (Stops) 2.3.2 เสยี งเสยี ดแทรก (Fricatives) 2.3.3 เสยี งก่ึงเสียดแทรก (Affricates) 2.3.4 เสียงนาสกิ (Nasals) 2.3.5 เสยี งกระดกลน้ิ (Tap or flap) 2.3.6 เสียงขางลิ้น (Lateral) 2.3.7 เสียงก่ึงสระ (Semivowels) 2.4 หนวยเสยี งพยญั ชนะภาษาไทย 2.4.1 เสยี งหยดุ (Stops) 2.4.2 เสียงเสยี ดแทรก (Fricatives) 2.4.3 เสยี งก่ึงเสียดแทรก (Affricates) 2.4.4 เสยี งนาสกิ (Nasals) 2.4.5 เสียงขางลิ้น (Lateral) 2.4.6 เสยี งเปดหรือเสยี งกง่ึ สระ (Approximants)
8 2.4.7 เสียงรวั (Trill) 2.5 ความแตกตา งของหนวยเสยี งพยญั ชนะภาษาไทยและภาษาอังกฤษ 2.6 นวัตกรรม 2.7 แนวคิดและหลักการเกย่ี วกับแบบฝก 2.8 เอกสารและงานวิจัยทีเ่ กี่ยวขอ ง 2.8.1 งานวจิ ัยภายในประเทศ รายละเอียดของแตละหวังขอเรียงลำดบั ดังตอ ไปน้ี 2.1 เอกสารที่เกย่ี วกับหลกั สูตร ผูวิจัยไดศึกษาเอกสารเกี่ยวกับหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 สาระและมาตรฐานการเรียนรูภาษาตางประเทศ และในท่ีน้ีจะกลาวถึงเฉพาะสวนที่เกี่ยวของ ดงั ตอ ไปนี้ 2.1.1 สาระและมาตรฐานการเรยี นรูภาษาตา งประเทศ หลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน ไดกำหนดใหสาระการเรียนรูกลุมวิชา ภาษาตางประเทศเปนสาระการเรียนรูท่ีเสริมสรางพ้ืนฐานความเปนมนุษย และสรางศักยภาพในการ คดิ และการทำงานอยา งสรา งสรรค เพ่ือพฒั นาผูเรียนใหมีคุณลักษณะอนั พึงประสงคตามจดุ หมายของ หลักสูตร การทจ่ี ะทำใหผูเรียนเกิดคุณภาพไดต ามที่คาดหวงั ดังกลาว หลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาข้ัน พ้ืนฐานไดกำหนดองคความรู กระบวนการเรียนรู และคุณธรรมจริยธรรม คานิยม ที่ผูเรียนพึงมีเมื่อ จบการศกึ ษาขั้นพนื้ ฐาน 12 ปแ ลว ไวเปนกรอบแตละชวงดงั นี้ 2.1.1.1 จบช้ันประถมศึกษาปท่ี 3 1) ปฏิบัติตามคำสั่ง คำขอรองที่ฟง อานออกเสียงตัวอักษร คำ กลุมคำ ประโยคงายๆ และบทพูดเขาจังหวะงายๆ ถูกตองตามหลักการอาน บอกความหมายของคำและ กลมุ คำที่ฟง ตรงตามความหมาย ตอบคำถามจากการฟงหรืออานประโยค บทสนทนาหรอื นทิ านงา ยๆ 2) พูดโตตอบดวยคำสั้นๆ งายๆ ในการสื่อสารระหวางบุคคลตามแบบท่ีฟง ใชคำสั่งและคำขอรองงายๆ บอกความตองการงายๆ ของตนเอง พูดขอและใหขอมูลเกี่ยวกับตนเอง และเพ่อื น บอกความรสู ึกของตนเองเกี่ยวกบั สิ่งตางๆ ใกลตวั หรอื กิจกรรมตา งๆ ตามแบบทฟ่ี ง 3) พูดใหขอมูลเกี่ยวกับตนเองและเรื่องใกลตัว จดั หมวดหมูคำตามประเภท ของบุคคล สัตว และส่งิ ของตามทฟ่ี งหรอื อา น
9 4) พูดและทำทาประกอบ ตามมารยาทสังคม/วัฒนธรรมของเจาของภาษา บอกช่ือและคำศัพทงายๆ เก่ียวกับเทศกาล/วันสำคัญ/งานฉลอง และชีวิตความเปนอยูของเจาของ ภาษา เขารว มกิจกรรมทางภาษาและวฒั นธรรมทเี่ หมาะกับวยั 5) บอกความแตกตางของเสียงตัวอักษร คำ กลุมคำ และประโยคงายๆ ของภาษาตา งประเทศและภาษาไทย 6) บอกคำศพั ทท ี่เก่ยี วขอ งกบั กลุมสาระการเรียนรูอ่นื 7) ฟง /พูดในสถานการณงา ยๆ ทเ่ี กดิ ข้ึนในหองเรยี น 8) ใชภาษาตา งประเทศ เพือ่ รวบรวมคำศัพทท เี่ กีย่ วขอ งใกลต ัว 9) มีทักษะการใชภาษาตางประเทศ (เนนการฟง-พูด) ส่ือสารตามหัวเร่ือง เก่ียวกับตนเอง ครอบครัว โรงเรียน ส่ิงแวดลอมใกลตัว อาหาร เครื่องด่ืม และเวลาวางและ นนั ทนาการ ภายในวงคำศัพทประมาณ 300-450 คำ (คำศพั ททเี่ ปน รปู ธรรม) 10) ใชประโยคคำเดียว (One Word Sentence) ประโยคเดี่ยว (Simple Sentence) ในการสนทนาโตตอบตามสถานการณในชวี ิตประจำวัน 2.1.1.2 จบชน้ั ประถมศกึ ษาปท่ี 6 1) ปฏิบัติตามคำสั่ง คำขอรอง และคำแนะนำที่ฟงและอาน อานออกเสียง ประโยค ขอความ นิทาน และบทกลอนส้ันๆ ถูกตองตามหลักการอาน เลือก/ระบุประโยคและ ขอความตรงตามความหมายของสัญลักษณหรือเคร่ืองหมายท่ีอาน บอกใจความสำคัญ และตอบ คำถามจากการฟงและอา น บทสนทนา นทิ านงา ยๆ และเรื่องเลา 2) พูด/เขียนโตตอบในการส่ือสารระหวา งบุคคล ใชคำส่ัง คำขอรอ ง และให คำแนะนำ พูด/เขียนแสดงความตองการ ขอความชวยเหลอื ตอบรบั และปฏเิ สธการใหความชว ยเหลือ ในสถานการณงายๆ พูดและเขียนเพื่อขอและใหขอมูลเกี่ยวกับตนเอง เพ่ือน ครอบครัว และเรื่องใกล ตัว พูด/เขียนแสดงความรูสึกเกี่ยวกับเร่ืองตางๆ ใกลตัว กิจกรรมตางๆ พรอมท้ังใหเหตุผลสั้นๆ ประกอบ 3) พูด/เขียนใหขอมูลเก่ียวกับตนเอง เพื่อน และสิ่งแวดลอมใกลตัว เขียน ภาพ แผนผัง แผนภูมิ และตารางแสดงขอมูลตางๆ ท่ีฟงและอาน พูด/เขียนแสดงความคิดเห็น เก่ยี วกบั เร่อื งตางๆ ใกลต วั 4) ใชถอยคำ น้ำเสียง และกิรยิ าทาทางอยา งสุภาพ เหมาะสม ตามมารยาท สังคมและวัฒนธรรมของเจาของภาษา ใหขอมูลเกี่ยวกับเทศกาล/วันสำคัญ/งานฉลอง/ชีวิตความ เปนอยูข องเจา ของภาษา เขารวมกิจกรรมทางภาษาและวัฒนธรรมตามความสนใจ 5) บอกความเหมือน/ความแตกตางระหวางการออกเสียงประโยคชนิด ตางๆ การใชเครื่องหมายวรรคตอน และการลำดับคำ ตามโครงสรางประโยคของภาษาตางประเทศ
10 และภาษาไทย เปรียบเทียบความเหมือน/ความแตกตางระหวางเทศกาล งานฉลองและประเพณีของ เจา ของภาษากบั ของไทย 6) คนควา รวบรวมคำศัพทที่เกยี่ วขอ งกบั กลุมสาระการเรียนรูอื่นจากแหลง การเรียนรู และนำเสนอดวยการพดู /การเขียน 7) ใชภาษาส่ือสารในสถานการณตางๆ ที่เกิดขึ้นในหองเรียนและ สถานศึกษา 8) ใชภ าษาตา งประเทศในการสบื คนและรวบรวมขอ มูลตางๆ 9) มีทักษะการใชภาษาตางประเทศ (เนนการฟง-พูด-อาน-เขียน) ส่ือสาร ตามหัวเรื่องเก่ียวกับตนเอง ครอบครัว โรงเรียน สิ่งแวดลอม อาหาร เครื่องด่ืม เวลาวางและ นนั ทนาการ สขุ ภาพและสวัสดิการ การซ้อื -ขาย และลมฟาอากาศ ภายในวงคำศัพทประมาณ 1,050- 1,200 คำ (คำศพั ทท ่เี ปนรปู ธรรมและนามธรรม) 10) ใชประโยคเดี่ยวและประโยคผสม (Compound Sentences) สื่อ ความหมายตามบรบิ ทตาง ๆ 2.1.1.3 จบช้นั มธั ยมศึกษาปท่ี 3 1) ปฏิบัติตามคำขอรอง คำแนะนำ คำชี้แจง และคำอธิบายท่ีฟงและอาน อานออกเสียงขอความ ขาว โฆษณา นิทาน และบทรอยกรองสั้นๆ ถูกตองตามหลักการอาน ระบุ/ เขียนส่ือท่ีไมใชความเรียงรูปแบบตางๆ สัมพันธกับประโยคและขอความที่ฟงหรืออาน เลือก/ระบุ หัวขอเรื่อง ใจความสำคัญ รายละเอียดสนับสนุน และแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับเร่ืองท่ีฟงและอาน จากส่อื ประเภทตางๆ พรอมท้งั ใหเ หตผุ ลและยกตัวอยา งประกอบ 2) สนทนาและเขียนโตตอบขอมูลเกี่ยวกับตนเองและเร่ืองตางๆ ใกลตัว สถานการณ ขาว เรื่องท่ีอยูในความสนใจของสังคมและสื่อสารอยางตอเน่ืองและเหมาะสม ใชคำ ขอรอง คำช้ีแจง และคำอธิบาย ใหคำแนะนำอยางเหมาะสม พูดและเขียนแสดงความตองการ เสนอ และใหความชวยเหลือ ตอบรับและปฏิเสธการใหความชวยเหลือ พูดและเขียนเพื่อขอและใหขอมูล บรรยาย อธิบาย เปรียบเทียบ และแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับเรื่องท่ีฟงหรืออานอยางเหมาะสม พูด และเขียนบรรยายความรูสึกและความคิดเห็นของตนเองเกี่ยวกับเร่ืองตางๆ กิจกรรม ประสบการณ และขาว/เหตุการณ พรอ มทัง้ ใหเ หตุผลประกอบอยางเหมาะสม 3) พูดและเขียนบรรยายเก่ียวกับตนเอง ประสบการณ ขาว/เหตุการณ/ เร่ือง/ประเด็นตางๆ ที่อยูในความสนใจของสังคม พูดและเขียนสรุปใจความสำคัญ/แกนสาระ หัวขอ เรื่องที่ไดจากการวิเคราะหเรื่อง/ขาว/เหตุการณ/สถานการณท่ีอยูในความสนใจ พูดและเขียนแสดง ความคดิ เหน็ เกยี่ วกบั กิจกรรม ประสบการณ และเหตุการณ พรอ มใหเหตผุ ลประกอบ
11 4) เลือกใชภาษา น้ำเสียง และกิริยาทาทางเหมาะกับบุคคลและโอกาส ตามมารยาทสังคมและวัฒนธรรมของเจาของภาษา อธิบายเก่ียวกับชีวิตความเปนอยู ขนบธรรมเนียม และประเพณีของเจาของภาษา เขารว ม/จัดกจิ กรรมทางภาษาและวฒั นธรรมตามความสนใจ 5) เปรียบเทียบ และอธิบายความเหมือนและความแตกตางระหวางการ ออกเสียงประโยคชนิดตางๆ และการลำดับคำตามโครงสรางประโยคของภาษาตางประเทศและ ภาษาไทย เปรียบเทียบและ อธิบายความเหมือนและความแตกตางระหวางชีวิตความเปนอยูและ วัฒนธรรมของเจา ของภาษากบั ของไทย และนำไปใชอ ยา งเหมาะสม 6) คนควา รวบรวม และสรุปขอ มูล/ขอเท็จจรงิ ที่เก่ียวขอ งกับกลุมสาระการ เรียนรูอื่นจากแหลง การเรยี นรู และนำเสนอดว ยการพูดและการเขียน 7) ใชภาษาส่ือสารในสถานการณจริง/สถานการณจำลองท่ีเกิดขึ้นใน หอ งเรียน สถานศกึ ษา ชมุ ชน และสังคม 8) ใชภาษาตางประเทศในการสืบคน/คนควา รวบรวม และสรุปความรู/ ขอมูลตางๆ จากส่ือและแหลงการเรียนรูตางๆ ในการศึกษาตอและประกอบอาชีพ เผยแพร/ ประชาสัมพนั ธข อ มลู ขาวสารของโรงเรยี น ชุมชน และทองถนิ่ เปน ภาษาตา งประเทศ 9) มีทักษะการใชภาษาตางประเทศ ) เนนการฟง-พูด-อาน-เขียน) ส่ือสาร ตามหัวเร่ืองเก่ียวกับตนเอง ครอบครัว โรงเรียน ส่ิงแวดลอม อาหาร เคร่ืองดื่ม เวลาวางและ นันทนาการ สุขภาพและสวัสดิการ การซ้ือ-ขาย ลมฟาอากาศ การศึกษาและอาชีพ การเดินทาง ทองเท่ียว การบริการ สถานท่ี ภาษา และวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี ภายในวงคำศัพทประมาณ 2,100-2,250 คำ (คำศัพทท ีเ่ ปนนามธรรมมากขึน้ ) 10) ใชประโยคผสมและประโยคซับซอน (Complex Sentences) สื่อ ความหมายตามบรบิ ทตา งๆ ในการสนทนาทง้ั ทีเ่ ปนทางการและไมเ ปนทางการ 2.1.1.4 จบช้นั มธั ยมศึกษาปที่ 6 1) ปฏิบัติตามคำแนะนำในคูมือการใชงานตางๆ คำช้ีแจง คำอธิบาย และ คำบรรยายท่ีฟงและอาน อานออกเสียงขอความ ขาว ประกาศ โฆษณา บทรอยกรอง และบทละคร ส้ันถูกตองตามหลักการอาน อธิบายและเขียนประโยคและขอความสัมพันธกับส่ือที่ไมใชความเรียง รปู แบบตางๆ ที่อาน รวมทั้งระบุและเขียนสื่อท่ีไมใชความเรียงรูปแบบตางๆ สัมพันธกับประโยคและ ขอความที่ฟงหรืออาน จับใจความสำคัญ วิเคราะหความ สรุปความ ตีความ และแสดงความคิดเห็น จากการฟง และอานเรอ่ื งที่เปน สารคดแี ละบันเทิงคดี พรอมทั้งใหเหตผุ ลและยกตวั อยางประกอบ 2) สนทนาและเขียนโตตอบขอมูลเกี่ยวกับตนเองและเร่ืองตางๆ ใกลตัว ประสบการณ สถานการณ ขาว/เหตุการณ ประเด็นที่อยูในความสนใจและสื่อสารอยางตอเน่ืองและ เหมาะสม เลือกและใชคำขอรอง คำช้ีแจง คำอธิบาย และใหคำแนะนำ พูดและเขียนแสดงความ
12 ตองการ เสนอและใหความชวยเหลือ ตอบรับและปฏิเสธการใหความชวยเหลือในสถานการณจำลอง หรือสถานการณจริงอยางเหมาะสม พูดและเขียนเพ่ือขอและใหขอมูล บรรยาย อธิบาย เปรียบเทียบ และแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับเร่ือง/ประเด็น/ขาว/เหตุการณท่ีฟงและอานอยางเหมาะสม พูดและ เขียนบรรยายความรสู ึกและแสดงความคิดเห็นของตนเองเก่ียวกับเร่ืองตางๆ กิจกรรม ประสบการณ และขาว/เหตกุ ารณอยางมเี หตผุ ล 3) พูดและเขียนนำเสนอขอมูลเก่ียวกับตนเอง/ประสบการณ ขาว/ เหตุการณ เร่ืองและประเด็นตางๆ ตามความสนใจ พูดและเขียนสรุปใจความสำคัญ แกนสาระที่ได จากการวิเคราะหเรื่อง กิจกรรม ขาว เหตุการณ และสถานการณตามความสนใจ พูดและเขียนแสดง ความคิดเห็นเกยี่ วกบั กจิ กรรม ประสบการณ และเหตุการณ ท้ังในทองถิ่น สังคม และโลก พรอ มท้ังให เหตุผลและยกตัวอยา งประกอบ 4) เลอื กใชภาษา น้ำเสียง และกิรยิ าทาทางเหมาะกบั ระดบั ของบุคคล เวลา โอกาสและสถานท่ีตามมารยาทสังคมและวัฒนธรรมของเจาของภาษา อธิบาย/อภิปรายวิถีชีวิต ความคิด ความเช่อื และที่มาของขนบธรรมเนยี มและประเพณขี องเจา ของภาษา เขารว ม แนะนำ และ จดั กิจกรรมทางภาษาและวฒั นธรรมอยางเหมาะสม 5) อธิบาย/เปรียบเทียบความแตกตางระหวางโครงสรางประโยค ขอความ สำนวน คำพังเพย สุภาษิต และบทกลอนของภาษาตางประเทศและภาษาไทย วิเคราะห/อภิปราย ความเหมือนและความแตกตางระหวา งวิถีชวี ิต ความเชอ่ื และวัฒนธรรมของเจา ของภาษากบั ของไทย และนำไปใชอยางมีเหตุผล 6) คนควา/สืบคน บันทึก สรุป และแสดงความคิดเห็นเก่ียวกับขอมูลที่ เกยี่ วของกับกลมุ สาระการเรยี นรอู ่ืน จากแหลง เรยี นรูต างๆ และนำเสนอดวยการพูดและการเขียน 7) ใชภาษาส่ือสารในสถานการณจริง/สถานการณจำลองท่ีเกิดข้ึนใน หองเรียน สถานศกึ ษา ชุมชน และสงั คม 8) ใชภาษาตางประเทศในการสืบคน/คนควา รวบรวม วิเคราะห และสรุป ความรู/ขอมูลตางๆ จากสื่อและแหลงการเรียนรูตางๆ ในการศึกษาตอและประกอบอาชีพ เผยแพร/ ประชาสมั พันธ ขอ มลู ขาวสาร ของโรงเรียน ชุมชน และทองถิ่น/ประเทศชาติ เปน ภาษาตางประเทศ 9) มีทักษะการใชภาษาตางประเทศ (เนนการฟง-พูด-อาน-เขียน) สื่อสาร ตามหัวเร่ืองเก่ียวกับตนเอง ครอบครัว โรงเรียน สิ่งแวดลอม อาหาร เคร่ืองดื่ม ความสัมพันธระหวาง บุคคล เวลาวางและนันทนาการ สุขภาพและสวัสดิการ การซ้ือ-ขาย ลมฟาอากาศ การศึกษาและ อาชีพ การเดินทางทองเที่ยว การบริการ สถานท่ี ภาษา และวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี ภายในวง คำศัพทประมาณ 3,600-3,750 คำ (คำศัพทท มี่ ีระดับการใชแตกตางกัน)
13 10) ใชประโยคผสมและประโยคซับซอ นส่ือความหมายตามบริบทตางๆ ใน การสนทนา ท้งั ท่ีเปนทางการและไมเปน ทางการ 2.1.2 สาระหลักสตู รและมาตรฐานการเรียนรูกลมุ สาระการเรยี นรูภาษาตา งประเทศ หลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ใชมาตรฐานเปน ตัวกำหนดคุณภาพของผูเรียนดานความรู ทักษะ กระบวนการ คุณธรรม จริยธรรม และคานิยมของ แตละ กลุมสาระการเรียนรูเพ่ือใชเปนจุดมุงหมายในการพัฒนาผูเรียนใหมีคุณลักษณะที มาตรฐาน การเรียนรูกลุมสาระการเรียนรูภาษาตางประเทศ (ภาษาอังกฤษ) กำหนดจากสาระ การเรียนรูทัง4 สาระ และเปนสงิ่ ทีคาดหวังใหเกดิ ในตัวผเู รียนภายใตขอบขา ยของแตละสาระ ดังตอ ไปนี้ สาระท่ี 1 ภาษาเพ่ือการส่ือสาร มาตรฐาน ต 1.1 เขาใจและตีความเร่ืองท่ีฟงและอานจากส่ือประเภทตางๆ และ แสดงความคิดเห็นอยางมเี หตุผล มาตรฐาน ต 1.2 มีทักษะการส่ือสารทางภาษาในการแลกเปล่ียนขอมูลขาวสาร แสดงความรสู ึกและความคิดเหน็ อยางมีประสิทธภิ าพ มาตรฐาน ต 1.3 นำเสนอขอ มูลขาวสาร ความคิดรวบยอด และความคิดเห็นในเร่อื ง ตางๆ โดยการพดู และการเขียน สาระท่ี 2 ภาษาและวัฒนธรรม มาตรฐาน ต 2.1 เขาใจความสัมพันธระหวางภาษากับวัฒนธรรมของเจาของภาษา และนำไปใชไ ดอ ยางเหมาะสมกับกาลเทศะ มาตรฐาน ต 2.2 เขา ใจความเหมือนและความแตกตางระหวางภาษาและวฒั นธรรม ของเจาของภาษากับภาษาและวัฒนธรรมไทย และนำมาใชอ ยางถูกตองและเหมาะสม สาระที่ 3 ภาษากบั ความสัมพันธกบั กลมุ สาระการเรยี นรอู ืน่ มาตรฐาน ต 3.1 ใชภาษาตางประเทศในการเชือ่ มโยงความรกู ับกลุมสาระการเรยี นรู อืน่ และเปน พนื้ ฐานในการพัฒนา แสวงหาความรู และเปดโลกทัศนของตน สาระท่ี 4 ภาษากับความสมั พันธก ับชมุ ชนและโลก มาตรฐาน ต 4.1 ใชภาษาตางประเทศในสถานการณตางๆ ท้ังในสถานศึกษา ชุมชน และสงั คม มาตรฐาน ต 4.2 ใชภาษาตางประเทศเปนเครื่องมือพื้นฐานในการศึกษาตอ การ ประกอบอาชพี และการแลกเปลี่ยนเรยี นรูก บั สงั คมโลก กลา วโดยสรุปไดว าเนือ้ หาในหลักสูตรไดกำหนดใหมีการใชภ าษาเพ่อื การสื่อสาร โดย ครอบคลุมทั้ง 4 ทักษะ คือ ฟง พูด อานและเขียน รวมทั้งเขาใจวัฒนธรรมของ เจาของภาษาและใช
14 ภาษาเปนเครื่องมือในการเรียนรู ศึกษาตอและประกอบอาชีพ จึงจำเปนตองพัฒนาการออกเสียง พยัญชนะภาษาอังกฤษ (Consonant sounds) ใหถูกตอง เพื่อพัฒนาทักษะ การพูด เพ่ือใหการใช ภาษาเปนไปอยางถกู ตอง และมีประสิทธภิ าพ 2.2 การผลิตเสียง เทียนมณี บุญจุน (2548 : 18) ไดศึกษาการผลิตเสียง ดงั นี้ 2.2.1 อวยั วะที่ใชในการออกเสยี ง เสยี งเกดิ จากการสันสะเทือน สิ่งทีทำใหอวัยวะทใี ชในการออกนสะเสยี งสนั่ เทือน คือ ลมจากปอดหรือลมหายใจ ดังนั้นสวนสำคัญท่ีเปนบอเกิดของเสียง จึงไดแกลมหายใจหรือ กระแสลม (Air stream) ที่ผานเขาออกปอด เสียงพูดเปนเสียงที่เกิดจากการหายใจออก และในขณะที่ลมจาก ปอดไหลผานอวัยวะสวนตางๆ ไปน้ัน กระแสลมจะถูกปดกันหรือถูกบีบบังคับ จากอวัยวะเหลาน้ันให ไปในทศิ ทางตา งกนั และลักษณะตางกนั จึงทำใหเกิดเสียงทแี ตกตา งกนั ออกไป อวัยวะทใี ชในการออกเสยี งประกอบดวยสว นสำคัญ 3 สว น ดงั น้ี 1. สวนเริมตน (Initiators) หมายถึง สวนท่ีทำใหเกิดการเคลื่อนไหวของลม หรือจุดเริ่มตนของลม ไดแก ชวงลำตัว ซึ่งมีอวัยวะทีสำคัญคือปอด กระบังลม กลามเน้ือชวยในการ หายใจ และกระดูกซีโครงทำหนาทีส่ ง ลมออกจากปอดใหไหลผานไปตามอวยั วะตาง ๆ 2. สวนทีทำใหเกิดเสียง (Phonation) หมายถึง อวัยวะทีใชในการเปลงเสีย อันไดแกเสนเสียง (Vocal cords) ซึ่งเปนสวนท่ีสำคัญมากในการออกเสียง เพราะถาปราศจากเสน เสยี งเราจะเปลงเสียงออกมาไมได 3. สวนท่ีเปลี่ยนแปลงลักษณะเสียง (Articulation) หมายถึง อวัยวะสวนที่ ทำใหการออกเสียงแตกตางกัน ซ่ึงไดแก ชองคอ ชองจมูก และชองปาก เสียงท่ีเปลงออกมาแตกตาง กันเนื่องจากทิศทางของลม เชน กระแสลมออกทางจมูก หรือทางปาก และเน่ืองจากการ เคลื่อนไหว ของอวัยวะตาง ๆ ในปากซ่งึ ทำใหขนาดและรูปรางของปากเปลย่ี นไป 2.2.2 แหลงกำเนดิ ของเสยี ง อวัยวะที่เปนแหลงทีมาของเสียงสวนใหญทีใชในภาษาคือปอด ลมหายใจที่ออกมา จากปอดตามปกติน้ันจะขึ้นมาตามหลอดลม (Windpipe/trachea) และผานออกมาทางชองจมูก ตามธรรมดาแลวลมหายใจออกจะไมมีเสียงดังใหไดยินชัดเจน ถาจะใหไดยินก็จะตอง ลมหายใจนั้นมี เสยี ง โดยการหายใจออกมาอยางแรงจนเกิดเปนเสยี ง ซึ่งอาจทำไดโดยการหายใจ ออกแรง ๆ ลมทดี ัน
15 ออกมาอยางแรงจะมีเสียงใหไดยิน อีกวิธีหนึ่งก็คือการใชเพดานออน ( Soft palate) ปดชองระหวาง จมูกและคอแลวเปดชองปาก (Oral cavity) ก็จะไดยินเสียงหายใจดัง ๆ ขณะที่ลมหายใจนี้เดิน ทางผานชองปากหากมีการเคล่ือนไหวอวัยวะตาง ๆ ทำใหทางเดินของลม ถูกสกัดกันหรือทำให ทางเดนิ น้เี ปล่ยี นรูปไปเสียงทเี่ กิดกจ็ ะมีลกั ษณะแตกตางไป 2.2.3 ทางเดนิ ของเสียง เมือลมหายใจออกจากปอดข้ึนมาตามหลอดลมจะผานกลองเสียงข้ึนมาทางชอง คอ และออกมาทางชองจมูกหรือชองปาก แลวแตวาเพดานออนปดชองระหวางคอและชองจมูก หรือไม อวยั วะทีอ่ ยูตามทางเดนิ เสยี งรวมทั้งกลองเสียงมีหนาที่ในการเปลงเสยี ง 1. กลองเสียง (Larynx) อวัยวะสวนนี้ ป ระกอบ ดวยกระดูกออน (Cartilages) ซ่ึงเรียงกันอยางซับซอนเปนวงสูงประมาณ 3 น้ิวคลุมดวยแผนเยื่ออาบน้ำเมือกและยึด ติดกันดวยเสนเอ็น ถาเอามือลูบคลำลำคอจะสัมผัสกระดูกกลองเสียงย่ืนออกมา กระดูกนี้มีช่ือวา Thyroid cartilage แตเรียกกันทั่วไปวา Adam’s apple (ลูกกระเดือก) อวัยวะสวนนี้ไมไดยึดติดอยู กับท่ี แตสามารถเคลื่อนไหวขึ้นลงระหวางท่ีกลืนอาหารและเปลงเสียงพูด ตอนบนของกลองเสียงน้ีมี ลิ้นเรียกวา เอพิกลอสติส (Epiglottis) ลิ้นที่ปลายเรียวยึดติดกับลูกกระเดือก อีกปลายหน่ึงเปนอิสระ ไมยดึ ตดิ อยกู บั สวนใด ระหวางกลืนอาหาร เอพกิ ลอสติสจะชวยกนั ไมใ หอ าหารตกลงไปในหลอดลม กลไกทีเปดปดกลองเสียงคือ เสนเสียง (Vocal cords) ซ่ึงเปนกลามเนื้อ 2 ชิ้น ลักษณะคลายริมฝปากยึดติดกับลูกกระเดือกทางดานหนาและกระดูกอาริเตนอยด (Arytenoids cartilages) ทางดานหลัง กระดูกออนอารเิ ตนอยดเคลอื่ นไหวได เมอ่ื กระดูกคูน้อี ยชู ดิ กันกห็ มายความ วาเสนเสียงอยูในลักษณะนั้นดวย คือจะปดและจะกันทางเดินลม เมื่อเล่ือนกระดูกคูน้ีออกจากกันใน กรณีทีหายใจตามปกติ จะมีชองระหวางเสนเสียงเปนรูปตัว V เพราะเสนเสียงยึดติดกันทางดานหนา และแยกออกจากกันไดเฉพาะทางดานหลังเทานั้น ชองระหวางเสนเสียงมีช่ือเรียกวา กลอสติส (Glottis) ขนาดของชองระหวางเสนเสยี งควบคมุ โดยการเคลอ่ื นกระดูกอารเิ ตนอยด 2. ชองคอ (Pharynx) สวนนี้เปนทอที่เช่ือมกลองเสียงกับชองปากและชอง จมูกเปนสวนของทางเดินเสียงทีใกลชองกลอสติสมากท่ีสุด ตอนลางสุดของชองคอน้ันตอกับกลอง เสียงและหลอดอาหาร ตอนบนน้ันผายออกตอกับสวนหลังของชองปากและชอ งจมูก ชองตรงลำคอน้ี เปล่ียนรูปและขนาดโดยการเคล่ือนไหวของโคนล้ิน การเคล่ือนไหวของกลองเสียง การยืดหด กลามเน้ือตรงผนังคอ ในการออกเสียงภาษาอังกฤษและภาษาไทย ชองคอไมมบี ทบาทสำคญั เพยี งแต อาจทำใหเ สียงแหบแหงหรอื หา วมีการอกั เสบถา บริเวณน้ี 3. ชองจมูก (Nasal cavity) ทางเดินสวนน้ีตอจากลำคอไปยังรูจมูก เปน ระยะประมาณ 4 นิ้ว แบงเปน 2 ซีก โดยมีเซ็บตัม (Septum) ค่ันกลาง เหนือเพดานปากขึ้นไป ชอง จมูกมีลักษณะคลายถ้ำ ชองจมูกอาจแยกออกจากชองคอและสวนหลังของชองปาก โดยยกเพดาน
16 ออน (Soft palate) ข้ึนปด เมื่อเพดานออนอยูในตำแหนงน้ีลมไมอาจผานออกทางชองจมูกได ตอง ออกทางชอ งปาก 4. ชองปาก (Oral cavity) อวัยวะตางๆ ในชองปากเราสามารถมองเห็น และ สังเกตการณเคลื่อนไหวไดงาย ชองปากมีความสำคัญมากในการออกเสียง เพราะรูปรางและ ขนาด ของบริเวณน้ีสามารถเปล่ียนแปลงไดมากกวาสวนอื่นๆ อวัยวะที่ใชในการน้ีคือลิ้น ซ่ึงเปน อวัยวะท่ีเคล่ือนไหวไดคลองตัวที่สุด ทุกสว นของลิน้ ปลายสุด สวนหนา สวนหลัง สามารถเคลื่อนไหว ไดเปนอิสระจากกัน นอกจากน้ันลิ้นทังล้ินยังอาจเคลื่อนไปแนวนอน คือไปขางหนา ไปขางหลัง หรือ เคล่ือนในแนวต้ังคือขยบั ข้ึนหรือขยับลงได ริมฝ ปากซ่งึ มผี ลตอความ ยาวและรปู รา งของทางเดินเสยี ง อาจหอเปน วง (Rounded) อา ปกติ (Unrounded) หรอื เหยียดตรง (Spread) นอกจากนี้เรายังอาจกักลมไมใหออกจากปากไดเลย โดยการปดปากใหริม ฝปาก ลา งแตะริมฝปากบน ฟน ก็มีผลตอรปู รางของทางเดนิ เสียงและลักษณะของเสยี ง ความแคบหรือ ความกวางของชองปากอาจจะสังเกตไดจากระยะระหวางฟนลางและฟนบน ระยะน้ีควบคุมโดยการ ขยับขากรรไกรลา งขนึ้ ลง สวนประกอบของชองปากทีอยูถัดฟนบนเขาไปคือ เพดานปาก Gum ridge, Tooth ridge หรือ Alveolar ridge ตอไปนี้ก็เปนสวนท่ีแข็งมีกระดูกเรียกวา Hard palate ตอนทาย คือเพดานออน เปนกลามเนื้อท่ีเคล่ือนไหวไดเรียกวา Soft palate ปุมท่ีหอยตรงปลาย เพดานออ น เรยี กวา Uvula (ลน้ิ ไก) 2.2.4 การเกิดของเสียง พลังงานที่จะแปรเปนเสียงคือลมจากปอดในขณะทีหายใจออก ลมหายใจออกตาม ธรรมดาจะเงียบ ถาจะใหไดยินก็จะตองทำใหเกิดการสั่นสะเทือนซึ่งอาจจะเกิดข้ึนโดยไมรูสึกตัว เชน เวลากรน แตเวลาออกเสียงพูด โดยจงใจทำใหลมหายใจออกเกิดการสันสะเทือน โดยทำใหเสนเสียง เคล่ือนไหวขณะที่พูดลมที่พูด ลมท่ีออกจากปอดขึ้นมาทางหลอดลม ผานกลองเสียง เขาสูชองคอชอง จมกู และชองปาก แลวแตวา เพดานออนจะกระดกขนึ้ ปด ทางเชอื่ มระหวา งชอง คอกบั ชอ งจมูกหรือไม ลมทผี่ านเสนเสียงเมื่อเสนเสียงปดอยแู ละเสนเสียงส่ันสะเทือน การสนั่ สะเทือนของ เสนเสียง ซึ่งเสียงท่ีเกิดจากกระแสลมลักษณะน้ีเรียกวาVoiced (เสียงกอง) สวนลมทีผาน กลองเสียง เม่ือเสนเสียงเปด กระแสลมทีผานออกมาจะเปนเสียงโดยสะดวกเรียกวา Voiceless (เสียงไมกอง) ความแตกตางระหวางเสียง Voiced และ Voiceless อยูท่ีสภาพการสั่นของเสนเสียง ถาเสนเสียงอยู ชิดกัน ลมที่ออกจากปอดขึ้นมาตามหลอดลมถูกกัก ทำใหเกิดแรงดันซ่ึงมีผล ทำใหเสนเสียงอาปลอย ใหลมผานออกมา เมื่อแรงดันลดลงเสนเสยี งกจ็ ะกลับปดอยา งเดมิ ลมที่ผานเสนเสียงอาจผานชองคอออกทางปาก โดยไมกระทบหรือเฉียดอวัยวะตาม ทางเดินแตอยางใด เสียงซึ่งเกิดจากลมท่ีออกมาในลักษณะนี้จะแตกตางจากเสียงที่เกิดจากลมที่ถูก
17 สกัดกันทางเดิน ความแตกตางนี้จะเห็นไดชัด ถาออกเสียง อา-อา-อา ซึ่งเกิดจากลมดันเสนเสียงที่ปด ใหอาออกและหุบเขาสลับกันไป ขณะที่เสียงออกมาในลักษณะนี้ ถาเคล่ือนริมฝปากลางไปแตะฟนบน เสียง อา-อา-อา จะเปลี่ยนเปน v-v-v ซึ่งเปนเสียงท่ีใชในภาษาอังกฤษ เสียงท่ีผานเสนเสียงทาปดอยู ออกมาโดยไมมีการสกัดกนั เรียกวาสระ (Vowels) สวนเสียงทาเกดิ จากลมผานเสนเสียงทีเปดหรือปด อยแู ละถกู สกัดกันเรียกวา พยัญชนะ (Consonants) 2.2.5 ทฤษฎีและหลักการเกี่ยวกับการออกเสียง (The speech mechanism and the articulation of sounds) กรองแกว ไชยปะ (2548 : 25-31) ไดอ ธบิ ายกลไกการพดู และแปรเสียงดังตอ ไปน้ี 2.2.5.1 กลไกการออกเสยี ง อวัยวะในรางกายท่ีทำหนาที่ผลิตเสียงเพื่อใชในการพูด แบงเปนชวงๆ ตาม กลไกการทำงานดังนี้ 1) ระบบการหายใจ (The respiratory system) – ชวงลำตัว อยูบริเวณ ชวงลำตัว เปนจุดเริมตนของการเกิดกระแสลมที่ใชในการผลิตเสียงประกอบไปดวย ปอด (Lungs) หลอดลม (Windpipe or trachea) กระบังลม (Diaphragm) กระดูกซี่โครง (Ribs) และ กลามเนื้อ ชวยในการหายใจในชองทอง (Abdominal muscles) การผลิตกระแสลมของอวัยวะชวงนี้ทำใหเกิด กลไกกระแสลมเขา ออก (The Air-stream mechanism) กลไกกระแสลมเขาเกิดขึ้น โดยกลามเนื้อ บริเวณกระบังลมหดตัวยึดสวนปลายของปอดลงมา ทำใหชวงปอดยาวขึ้น ขณะเดียวกันกลามเน้ือที่ ชวยในการหายใจซึ่งอยูรอบบริเวณซ่ีโครงดันขยายซี่โครงใหบานออก ทำใหปอดขยายไดมากข้ึน กระแสลมกจ็ ะผานหลอดลมลงไปยังปอดอัดไวเต็มท่ี เมอื่ ลมเขาไปจนสดุ แลวอวยั วะทกุ สวนก็จะคลาย ตวั ลง กลับสูส ภาพเดมิ ไลล มดนั ออกมาเปนกระแสลมออก กลไกกระแสลม (The air-stream mechanism) กระแสลมจากตนกำเนิดที่ระบบหายใจ (Respiratory system) ถูกดัน ข้ึนมาตามหลอดลม (Trachea) ผานระบบเสียง (Phonatory system) บรเิ วณลำคอ ไปยังระบบแปร เสียง (Articulatory system) ที่ชองปากตามลำดับกลไกที่บังคับกระบังลมใหผ านไปยังระบบตางๆ มี ดว ยกนั 3 กลไก คอื (1) กลไกพัลโมนิค (Pulmonic air-stream mechanism) มีแหลง กำเนิด อยูท่ีปอด (Lungs) เปนกลไกท่ีบังคับการหายใจเขาออกตามปกติ จึงเปนกลไกสำคัญในการผลิตเสียง ของมนุษย (2) กลไกกลอทแทลิค (Glottalic air-sream mechanism) มีแหลง กำเนิดอยูที่กลองเสียง (Larynx) การบังคับลมของกลไกนี้เกิดจากการท่ีเสนเสียง (Vocal cords) ปด ติดกันสนิทและเคลื่อนลงอยางรวดเร็วจากการบังคับของกลามเน้ือและอวัยวะภายในกลองเสียง
18 ลักษณะเหมือนการเคลื่อนขึ้นลงของลูกสูบในกระบอกสูบ เกิดกระแสลมข้ึนลงในชองคอ (Pharynx) บรเิ วณเหนือกลองเสียงข้ึนไปอวัยวะในชองปากจะทำการแปรเสียงโดยใช กระแสลมเหนือกลองเสียง ท่ีถูกดันข้ึนไปน้ี เสียงท่ีเกิดโดยอาศัยกลไกนี้เรียกวา อีเจคทีฟ (Ejective) พบในภาษาเวียดนามและ ภาษาอกิ โบ (Igbo) ของประเทศไนจเี รีย (3) กลไกวลี าริค (Velaric air-stream mechanism) ตน กำเนิดอยู บริเวณ เพดานออนในชองปาก เกิดกระแสลมเขาออกจากการยกโคนขึ้นปดเพดานออนใหสนิท แลวดูดหรือ ดันอากาศในชองปากทำใหเกิดกระแสลมเขาออกในขณะเปลงเสียง เสียงดูดปากหรือจุปากหามก็ อาศัยการดูดลมเขาตามวิธีของกลไกนี้เสียงที่เกิดจากกลไกนี้เรียกวาเสียงคลิก (Click) พบในภาษาซูลู (Zulu) ของแอฟริกนั 2) ระบบการเกิดเสียง (The phonatory system) เม่ือมีกระแสลมดัน ออกมาจากปอดกระแสลมน้ีจะผานกลองเสียง (Larynx) ซ่ึงประกอบดวยอวัยวะสำคัญ 4 สวนคือ กระดูกออนไธรอยด (Thyroid cartilage) กระดกู ออนไครคอยด (Cricoidcartilage) กระดูกออนอะริ ทนิ นอยด (Arytenoids cartilage) และเสนเสยี ง (Vocal cords) (1) กระดูกออนไธรอยด (Thyroid cartilage) เปนกระดูกออนช้ินนอกสุด ลกั ษณะแหลมย่ืนออกมาเหน็ ชดั ทค่ี อผชู าย (2) กระดูกออนไครคอยด (Cricoid cartilage) ลักษณะคลายวงแหวน ทำ หนาท่ีเปน ฐานอยูถดั มาจากไธรอยด (3) กระดูกออนอะริทินอยด (Arytenoids cartilage) มีอยู 2 ชิ้น ลักษณะ คลายพีรามิดวางอยูบนไครคอยด กระดูกออนทั้ง 2 ช้ินนี้เปดปดไดดวยกลามเนื้อท่ียืดหยุน และการ เคลื่อนท่ี เปดปดไดน้ีจะดึงใหเสนเสียงเปดและปดตามไปดวย ทำใหเกิดเสียงลักษณะตางๆ ข้ึน ชองที่ เกดิ จากการเปด ของเสน เสียงนเี้ รียกวา Glottis (4) เสนเสียง (Vocal cords) มีอยู 2 เสน ปลายดานหน่ึงของแตละเสนติด รวมกันอยูท่ีจุดแหลมสุดของไธรอยด สวนประกอบที่เหลือท้ังสองขางแยกติดกับกระดูกออนอะริทิน นอยดขางละเสน การสะเทือนของเสนเสียงทำใหเกิดการจำแนกเสียงออกเปน 2 ลักษณะคือ เสียง กองหรือเสียงโฆษะ (Voiced sound) เกิดเม่ือเสนเและเสียงไมกองหรือเสียงอโฆษะ (Voiceless sound) เกดิ เมอื่ เสนเสียงไมส ่ัน 3) ระบบการแปรเสียง (The articulatory system) เมื่อกระแสลมจาก ปอดผานหลอดลมเขา สูช องคอ ก็จะผานเสนเสียง ทำใหเกิดเสียงพ้นื ฐานธรรมชาติ(Natural sounds) เชน ไอ จาม ถอนหายใจ หัวเราะ รอ งไห ฯลฯ ซึ่งยังไมมีคุณภาพพอทีจะใชเ ปนเสียงพูดของภาษา จึง ตองอาศัยอวัยวะสวนตางๆ ในชองปาก แปรเสียงพื้นฐานท่ีชวงลำคอสรางขึ้นใหมีคุณสมบัติและมี
19 คุณภาพสมบูรณ เพียงพอท่ีจะใชในภาษา เสียงทีผานการแปรออกมาเปนผลผลิตที่สมบูรณ (Production of sounds) แบบเปน 3 ประเภทเสยี ง (1) การแปรเสียง (The articulation of sounds) เสียงท่ีผานการแปร ออกมาเปนผลผลิตของเสียงแตละเสียงทีสมบูรณ (Sound individual) มีความแตกตางกัน เนื่องจาก มฐี านท่ีเกดิ ของเสียงตางกัน (Place of articulation) และมกี ารบังคับลมใหออกมาใน ลักษณะตาง ๆ กัน (Manner of articulation) (2) อวัยวะในการผลิตเสียง (Vocal organs) อวัยวะตาง ๆ ในชอง ปาก แบงออกเปนสวน ๆ ตามการทำงานเรียกสวนตางๆ ฐานกรณน้ี (Points of articulation) ซ่ึงแบง ออกเปนฐาน คอื สวนทีเคล่ือนไหวไมได (Passive articulators) และกรณ คือสว นที่หนาท่ีเคลื่อนไหว (Active articulators) ฐาน สวนทีเคล่ือนไหวไมได (Passive articulators) อยูชวงบน ของชอง ปากประกอบดวยริมฝปากบน (Upper lip) ฟนบน (Upper teeth) ปุมเหงือก (Alveolar ridge) เพดานแข็งหลังปุมเหงือก (Post alveolar ridge) เพดานแข็ง (Hard palate หรือ Palate) เพดาน ออ น (Soft palate หรอื Velum) ลนิ้ ไก (Uvula) กรณ สวนที่เคลื่อนไหวได (Active articulators) อยูบริเวณชวงลางชอง ปากประกอบดว ยปลายสุดของลน้ิ (Tip of tongue หรอื Apex) สวนปลายลิ(Blade of tongue) ลิ้น สวนหนา (Front of tongue) ล้ินสวนหลัง (Back of tongue) กลาวโดยสรุปเก่ียวกับการผลิตเสียงคือ ระบบเสียงประกอบดวยระบบการ หายใจ (The respiratory system) เกิดบริเวณชวงลำตัว ระบบการเกิดเสียง(The Phonatory system) เกิดบริเวณชวงคอ และระบบการแปรเสียง (The Articulatory system) เกิดบริเวณชวง ปาก 2.3 เสยี งพยัญชนะในภาษาองั กฤษ เทียนมณี บุญจนุ (2548) ไดอ ธิบายเสยี งพยัญชนะในภาษาองั กฤษ ไวดังนี้ 2.3.1 เสียงกัก (Stops) [ ph ] Voiceless aspirated bilabial stop ตัวอยางของเสียงนี ไดแก เสียง พยัญชนะ “พ” หรือ “ภ” ในภาษาไทยตำแหนงตนคำ เชน พาน [p ha:n], ภพ [ph op] สำหรับใน ภาษาอังกฤษ ตัวอยา งของเสยี งนี้ไดแก เสยี งพยัญชนะ “p” ในตำแหนงตนคำ หรือ ทา ยคำ เชน pen [ph ɛn], map [mæph]
20 / p / Voiceless unaspirated bilabial stop ตัวอยางของเสียงนี้ไดแก เสียง พยัญชนะ “ป” ในภาษาไทย ในตำแหนงตนคำ เชนปาน [pa:n], ปู [pu:] สำหรับในภาษาอังกฤษ ตัวอยางของเสียงนีไดแก เสียงพยัญชนะ “p” ในตําแหนงทีตามหลัง “s” เชน speak [spiːk], spin [spiːn] / b / Voiced bilabial stop ตัวอยางของเสียงนี้ไดแก เสียงพยัญชนะ “บ” ใน ภาษาไทย เชน บาน [ba:n], บน [bon] และเสียงพยญั ชนะ “b” ในภาษาอังกฤษในตำแหนงทั้งตนคำ เชน bat [bæt], rob [r ɒb] [ th ] Voiceless aspirated apico alveolar stop ตัวอยางของเสียงน้ีไดแก เสียง พยัญชนะ “ท” หรือ “ถ” ในภาษาไทยในตำแหนงตนคำ เชน ทาง [tha: ŋ], และเสียงพยัญชนะ “t” ในภาษาองั กฤษในตำแหนง ตนคำและทายคำ เชน ten [thɛn], cat [khæth] / t / Voiceless unaspirated apico alveolar stop ตัวอยางเสียงนีไดแก เสียง พยัญชนะ “ต” ในภาษาไทยในตำแหนงตน คำ เชน ตา [ta:] และเสียงพยัญชนะ “t” ใน ภาษาองั กฤษ ในตำแหนงทต่ี ามหลัง เชน stand [stand] / d / Voiced apico alveolar stop ตำแหนงของเสียงน้ีไดแก เสียงพยัญชนะ “ด” ในภาษาไทย เชน ดิน [din] ดี [di:] และเสียงพยัญชนะ ในภาษาอังกฤษในตำแหนงตนคำและ ทา ยคำ เชน dog [dɒg], bad [bad] [ kh ] Voiceless aspirated dorso velar stop ตัวอยางของเสียงนี้ไดแก เสียง พยัญชนะ “ค”, “ข” หรือ “ฆ” ในภาษาไทย ในตำแหนงตนคำ เชน คา [ kha:], ขา [ kha:], ฆา [ kha:] และเสียงพยัญชนะ “k” ในภาษาอังกฤษ ในตำแหนงตนคำและทายคำและทายคำ เชน kill [ kh ɪl], back [ bakh ] / k / Voiceless unaspirated dorso velar stop ตัวอยางของเสียงน้ี ไดแก เสียง พยัญชนะ “ก” ในภาษาไทย ในตำแหนงตนคำ เชน กา และเสียงพยัญชนะ ในภาษาอังกฤษ ใน ตำแหนง ทต่ี ามหลัง “s” เชน skill [skɪl], sky [skʌɪ] / g / Voiced dorso velar stop ตัวอยางของเสยี งน้ี ไดแก เสยี งพยัญชนะ “g” ใน ภาษาองั กฤษท้ังในตำแหนง ตนคำ และทายคำ เชน get [gɛt], bag [bag] 2.3.2 เสยี งเสยี ดแทรก (Fricatives) ประกอบดวยเสียงดังตอไปน้ี / f / Voiceless labio-dental fricative ตัวอยางของเสียงนี้ ไดแก เสียงพยัญชนะ “ฟ” และ “ฝ” ในภาษาไทย ในตำแหนงตนคำ เชน ฟน[fan], ฝน [fon] และเสียงพยัญชนะ “f” ใน ภาษาอังกฤษ ในตำแหนงตน คำ และทายคำ เชน fun [fʌn] , life [lʌɪf]
21 / v / Voiced labio dental fricative ตัวอยางของเสียงน้ี ไดแก เสียงพยัญชนะ “v” ในภาษาองั กฤษ ทั้งในตำแหนง ตนคำ และทายคำ เชน van [van], live [lɪv] / θ / Voiceless apico dental fricative ตัวอยางของเสียงนี้ ไดแก เสียง พยัญชนะ “th” ในภาษาอังกฤษ ทั้งในตำแหนงตนคำ และทายคำ เชน thin [θɪn] , both [bəʊθ] / ð / Voiced apico dental fricative ตัวอยางของเสียงน้ี ไดแก เสียงพยัญชนะ “th” ในภาษาองั กฤษ ทั้งในตำแหนงตนคำและทา ยคำ เชน then [ðɛn] , smooth [smuːð] / s / Voiceless apico alveolar fricative ตัวอยางของเสียงนี้ ไดแก เสียง พยัญชนะ “s” และ “c” ในภาษาอังกฤษ ในตำแหนงตนคำ และทายคำ เชน sit [sɪt] , bus [bʌs], cell [sɛl] / z / Voiced apico alveolar fricative ตัวอยางของเสียงนี้ ไดแก เสียงพยัญชนะ “z” ในภาษาอังกฤษในตำแหนงตนคำ และทายคำ เชน zinc[zɪŋk] , gaze [geɪz] / ∫ / Voiceless apico laminal alveolar prepalatal fricative ตัวอยางของ เสียงนี้ ไดแก เสียงพยัญชนะ “sh” ในภาษาอังกฤษ ในตำแหนงตนคำ และทายคำ เชน shin [∫ɪn], wish [wɪ∫] / ʒ / Voiced apical laminal alveolar prepalatal fricative ตัวอยางของเสียง น้ี มีในภาษาอังกฤษ ซ่ึงมักเขียนดวยพยัญชนะ “s” และ “z” เชน usual [juːʒʊəl], pleasure [plɛʒə] / h / Voiceless glottal fricative ตวั อยา งของเสียงน้ี ไดแก เสียงพยญั ชนะ “ห” , “ฮ” ในภาษาไทย เชน คำ หา ฮูก และเสียงพยัญชนะ “h” ในภาษาอังกฤษ เชน hut [hʌt], house [haʊs] 2.3.3 เสียงกง่ึ เสยี ดแทรก (Affricates) ประกอบดว ยเสียงดงั ตอ ไปน้ี / t∫ / Voiceless apico laminal alveolar prepalatal affricate ตัวอยางของ เสียงน้ี ไดแก เสียงพยัญชนะ “ch” ในคำบางคำในภาษาอังกฤษ ท้ังในตำแหนงตนคำ และทายคำ เชน chin [t∫ɪn], watch [wɒt∫] / ʤ / Voiced apico laminal alveolar prepalatal affricate ตัวอยางของ เสียงน้ี ไดแก j, g, ge, และ dge ในภาษาอังกฤษ เชน jump [ʤʌmp], gem [ʤɛm] , page [peɪʤ], judge [ʤʌʤ]
22 2.3.4 เสยี งนาสกิ (Nasals) ประกอบดวยเสยี งดงั ตอ ไปน้ี / m / Voiced bilabial nasal ตัวอยางของเสียงน้ี ไดแก เสียงพยัญชนะ “ม” ใน ภาษาไทย เชน คำวา แม, ,มา และเสียงพยัญชนะ “m” ในภาษาอังกฤษ ทั้งในตำแหนงตนคำ และ ทายคำ เชน met [mɛt] , time [tʌɪm] / n / Voiced apico alveolar nasal ตัวอยางของเสียงน้ี ไดแก เสียงพยัญชนะ น และ ณ ในภาษาไทย เชน นา [na:] , เณร [ne:n] และเสียงพยัญชนะ “n” ในภาษาอังกฤษ ทั้งใน ตำแหนงตน คำและทายคำ เชน now [naʊ], wine [wʌɪn] / ŋ / Voiced dorso velar nasal ตัวอยางของเสียงน้ี ไดแก เสียงพยัญชนะ “ง” ในภาษาไทย เชน งาน วาง และเสียงในคำท่ีสะกดดวย “ng” หรือ “nk” ในภาษาอังกฤษ เชน sing [sɪŋ] , link [lɪŋk] 2.3.5 เสียงกระดกล้ิน (Tap or flap) ประกอบดว ยเสยี งดงั ตอ ไปนี้ / r / Voiced apico alveolar flap ตัวอยางของเสียงนี้ ไดแก เสียงพยัญชนะ “ร” ในภาษาไทย เชนคำวา รัก, ราน และเสียงพยัญชนะ “r” ในภาษาอังกฤษ (สำเนียงอังกฤษ) ท่ีอยู ระหวางสระหรือระหวา งเสยี ง โฆษะ เชน very [vɛri], period [pɪərɪəd], สำหรับสำเนียงอเมริกัน ไดแก เสียงพยัญชนะ “t” ท่ีอยูระหวางสระ หรือระหวางเสียงโฆษะ เชน wanted [wɒntɛd], water [wɔːtə], twenty [twɛnti] 2.3.6 เสียงขางลน้ิ (Lateral) ประกอบดวยเสียงดงั ตอไปนี้ / l / Voiced apico alveolar lateral ตัวอยางของเสียงน้ี ไดแก เสียงพยัญชนะ “ล” ในภาษาไทย เชน ลม และเสียงพยัญชนะ “l” ในภาษาอังกฤษในตำแหนงตนคำ หรือหลังเสียง โฆษะ เชน like [lʌɪk], look [lʊk], black [blak] “l”ในภาษาอังกฤษที่ออกเสียงในลักษณะนี้ เรียกวา clear “l” 2.3.7 เสยี งกงึ่ สระ (Semivowels) ประกอบดวยเสยี งดงั ตอไปน้ี / w / Voiced labio velar approximant ตัวอยางของเสียงนี้ ไดแก เสียง พยัญชนะ “ว” ในภาษาไทย เชน วาง, กาว และเสียงพยัญชนะ “w” ในภาษาอังกฤษในตำแหนงตน คำ หรือหลงั เสียงโฆษะ เชน wait [weɪt], away [ eweɪ] / j / Voiced fronto palatal approximant ตัวอยางของเสียงน้ี ไดแก เสียง พยญั ชนะ ย, ญ ในภาษาไทย เชน ยา, ญาติ และเสยี งพยัญชนะ “y” ในภาษาองั กฤษ เชน yes [yɛs]
23 ตารางท่ี 1 เสยี งพยัญชนะภาษาอังกฤษ ลกั ษณะของ Bilabial Labio- ตำแหนงของฐานกรณ (Point of Articulations) Velar Glottal ฐานกรณ (ริม dental Dental Alveolar Post- Palatal (เพดาน (ชอง (Manner of ฝป าก) (รมิ ฝปาก- (ฟน) (ปมุ alveolar (เพดาน ออน) คอ) Articulation) ฟน ) [ kh ]* [h] Stops [ ph ]* เหงอื ก) (หลงั ปมุ แข็ง) [k][g] - aspirated เหงือก) - unaspirated [p][b] (เสียงหยดุ / กกั ) [f] [ th ]* Fricatives [v] [t][d] (เสียงเสียด แทรก) [θ] [s] [ʃ] [ð] [ z ] [Ʒ] Affricates [ʧ] (เสยี งกง่ึ เสยี ด [ʤ ] แทรก) Nasals [ m ] [ n ] [ ŋ ] (เสียงนาสกิ ) Tap or Flap [r] (เสียงกระดกลนิ้ ) Lateral [l] (เสียงขางล้นิ ) Semi vowels [w] [j] (เสียงก่ึงสระ) ทม่ี า : 1. ดัดแปลงมาจาก ประกอบ ผลงาม (2549 : 4) การวิเคราะหงานวิจัยดานการออก เสียง พยญั ชนะภาษาองั กฤษของนักศกึ ษาไทยในเขตจงั หวดั เลยและจงั หวดั ขอนแกน 2. * เปนสัญลักษณทีใชแทนเสียงในภาษาอังกฤษทีเกิดเฉพาะในระดับเสียงที่เกิดข้ึนจริง เทานนั้ (Phonetic level)
24 2.4 หนวยเสยี งพยัญชนะภาษาไทย หนวยเสียงพยญั ชนะในภาษาไทย มี 21 หนวยเสียง ตัวอักษรที่ใชเปนพยัญชนะในภาษาไทย มี 44 ตัว แตม ีหนวยเสียงเพียง 21 หนวยเสียง เพราะตัวอักษรหลายตัวออกเสียงซ้ำกัน และมีเสียงใน ตำแหนง ตนคำมากกวาในตำแหนงทา ยคำ หรอื ทีเ่ ปน ตวั สะกด ดงั นี้ ตารางท่ี 2 หนวยเสียงพยญั ชนะไทย Place of (Point of Ariculation) Articulation Bilabial Labio-dental Apico-alveolar Laminal-prepalatal Fronto-palatal Dorso-velar Labio velarglottal Manner of Articulation Stops (voiceless ph th kh k? aspirated) P t h (voiceless b d ŋ unaspirated) (voiced) Fricative fs (voiceless) Affricate (voiceless ch aspirated) c (voiceless unaspirated) Nasal m n (voiced) Lateral l (voiced) Approxima j nts (voiced)
25 ตารางที่ 2 (ตอ) หนวยเสยี งพยัญชนะไทย (Point of Ariculation) Place of Articulation Bilabial Labio-dental Apico-alveolar Laminal-prepalatal Fronto-palatal Dorso-velar Labio velarglottal Manner of r Articulation Trill (voiced) ทีม่ า : เทยี นมณี บุญจนุ (2548 : 83) เทียนมณี บุญจุน (2548) ไดศึกษาเสียงพยัญชนะในภาษาไทย ไวดังนี้ ตัวอักษรที่ใชเปน พยัญชนะในภาษาไทย มี 44 ตัว แตมีหนวยเสียงเพียง 21 หนวยเสียง เพราะตัวอักษรหลายตัวออก เสยี งซ้ำกนั และมีเสยี งในตำแหนง ตน คำมากกวา ในตำแหนงทายคำ หรอื ทเี่ ปน ตวั สะกดดงั น้ี 2.4.1 เสียงหยุด (Stops) มี 9 หนว ยเสียงดงั น้ี สญั ลกั ษณแ ทนหนว ยเสียง สญั ลักษณแ ทนเสยี งยอ ย ตัวอักษรภาษาไทย (Phonemic symbol) (Phonetic symbol) (Thai alphabet) / ph / [ph ] พ,ภ,ผ /p/ [ p ], [ p]י ป / th / [th] ท,ธ,ฒ,ฑ /t/ [ t ], [ t]י ต,ฏ / kh / [ kh ] ข, ค, ฆ /k/ [ k ], [ k]י ก /b/ [b ] บ /d / [d ] ด,ฎ /?/ [ ? ], [?]י อ
26 / ph / Voiceless aspirated bilabial stop หนวยเสียงนี้มีเสียงยอยเสียงเดียวคือ [ph ] ปรากฏในตำแหนงตนคำ เขยี นดวยตวั อกั ษร พ,ภ หรือ ผ เชน พาน, ภาพ, ผม / p / Voiceless unaspirated bilabial stop หนวยเสียงนี้มหี นวยยอ ย 2 เสยี งคือ [ p ] และ [ p ]יปรากฏในลักษณะสบั หลีกกนั คอื ไมซ ้ำทกี่ นั [ p ] จะปรากฏในตำแหนงตนคำเทา นั้น สวนจะปรากฏในตำแหนง ทายคำ คือเปน ตัวสะกดเทา นัน้ [ p ] ในตำแหนงตนคำเขียนดว ยตวั อกั ษร ป เชน ปาน[ pa:n ] [ p ]יในตำแหนงตัวสะกด เรียกวา เสียงกัก หรือ เสียงอุบ ลมที่ถูกกัก ณ จุดใดจุด หนึ่งในชองปากนั้น แทนท่ีจะระเบิดออกมา ก็กลับถูกกลืนลงไป เพราะจุดที่ลมถูกกักไวไมเปดออก จึง ไมมีเสียงออกมาเลย [ p ]יในตำแหนงตัวสะกดนี้เขียนดวยตัวอักษร บ,ป,พ หรือ ภ (แมกบ) เชน กับ [ k'ap ]י, บาป [ b'a:p ] / th / Voiceless aspirated apico alveolar stop หนวยเสียงน้ีมีเสียงยอยเสียง เดียว คือ [ t h ] ปรากฏในตำแหนงตนคำ เขียนดวยตัวอักษร ท, ธ, ฒ, ฑ, ฐ, ถ เชน ทาง [ tha:ŋ], ธง [ thoŋ ] / t / Voiceless unaspirated apico alveolar stop หนวยเสียงนี้มีเสียงยอย 2 เสียง คอื [ t ] กบั [ t ]יอยใู นลักษณะสบั หลีกกนั คอื [ t ] ปรากฏในตำแหนงตน คำเทาน้ัน เขยี นดวยตัวอักษร ต,ฏ เชน ตน [ ^ton ] [ t ]יเปน เสยี งกกั หรอื เสียงอปุ ปรากฏในตำแหนง ทา ยคำ หรอื เปนตัวสะกดเทา น้ัน เขียนดว ยตวั อกั ษร ด, ต, ฏ, ฎ, ฐ, ถ, ฑ, ท, ธ, ช, จ, ศ, ษ, ส เชน ตัด [ tat ] / kh / Voiceless aspirated dorso velar stop หนวยเสียงนี้มีเสียงยอยเสียง เดียว คือ [ kh ] ปรากฏในตำแหนงตน คำ เขียนดว ยตวั อักษร ข, ค, ฆ เชน ขา [ kha: ], คน [ khon ] / k / Voiceless unaspirated dorso velar stop หนว ยเสียงนม้ี ีเสยี งยอ ย 2 เสยี ง [ k ] และ [ k ]יอยูในลกั ษณะสับหลกี กนั คือ [ k ] ปรากฏในตำแหนงตนคำเทาน้ัน เขียนดวยอักษร “ก” เชน กา [ ka: ], กิน [ kin ] [ k ]יเปนเสียงกักหรือ เสียงอุบ ปรากฏในตำแหนงทายคำ หรือเปนตัวสะกดเขียน ดว ยตวั อักษร ก, ข, ค และ ฆ เชน ยาก [^ja:k ] / b / Voiced bilabial stop หนวยเสียงน้ีมีเสียงยอยเสียงเดียว คือ [ b ] ปรากฏ ในตำแหนง ตน คำ เขยี นดวยตัวอกั ษร “บ” เชน บา น [^ba:n ] /d / Voiced apico alveolar stop หนวยเสียงน้ีมีเสียงยอยเสียงเดียว คือ [ d ] ปรากฏในตำแหนงตน คำ เขียนดวยตัวอกั ษร ด, ฎ เชน เดนิ [ dr:n]
27 / ? / Voiceless glottal stop หนวยเสยี งนี้มีเสียงยอยได 2 เสียง ไดแก เสียง [ ? ] และ [ ? ] יอยใู นตำแหนงสบั หลีกกนั คอื [ ? ] ปรากฏในตำแหนงตนคำ เขียนดวยตัวอักษร “อ” เชน อาน [ ?a:n ], เอน [ ?e:n ] [ ? ] יปรากฏในตำแหนงทายคำ เปนเสียงกัก หรือ เสียงอุบ น้ัน คือ เสนเสียงจะปด และไมปลอยเสียงใดๆ ออกมาเลย ในการเขียนไมมีตัวอักษร แตจะอยูในรูปสระเสียงส่ันปดทายคำ เชน ติ [ ti? ] 2.4.2 เสียงเสยี ดแทรก (Fricatives) มี 3 หนว ยเสียงดงั น้ี สัญลกั ษณแทนหนว ยเสียง สัญลกั ษณแ ทนเสียงยอ ย ตัวอักษรภาษาไทย (Phonemic symbol) (Phonetic symbol) (Thai alphabet) /f/ [f] ฟ, ฝ /s/ [s] ซ, ส, ศ, ษ /h/ [h] ห, ฮ / f / Voiceless labio dental fricative หนวยเสียงน้ีมีเสียงยอยเสียงเดียว คือ [ f ] ปรากฏในตำแหนงตน คำ และเขยี นดว ยตวั อกั ษร ฟ, ฝ เชน ฟ า [ f'a :], ฝา [ f'a :] / s / Voiceless apico alveolar fricative หนวยเสียงนี้มีเสียงยอยเสียงเดียว คือ [ s ] ปรากฏในตำแหนงตน คำ และเขียนดว ยตวั อักษร ซ, ส, ศ, ษ เชน สี [ sI:] / h / Voiceless glottal fricative หนวยเสียงน้ีมีเสียงยอยเสียงเดียว คือ [ h ] ปรากฏในตำแหนงตน คำเทาน้ัน เขยี นดว ยตวั อักษร ห, ฮ เชน หา [ h^a: ] 2.4.3 เสยี งกง่ึ เสียดแทรก (Affricates) มี 2 หนว ยเสยี ง ดังนี้ สญั ลักษณแ ทนหนวยเสียง สัญลกั ษณแทนเสียงยอย ตัวอักษรภาษาไทย (Phonemic symbol) (Phonetic symbol) (Thai alphabet) /c/ [c] จ / ch / [ ch ] ฉ, ช, ฌ / c / Voiceless unaspirated laminal palatal affricate หนวยเสียงน้ีมีเสียง ยอ ยเสียงเดียวคอื [ c ] ปรากฏในตำแหนงตนคำเทานั้น เขียนดวยตัวอักษร จ, จร เชน จาน [ ca:n ], จรงิ [ ciŋ]
28 เสยี งเดยี ว คือ / ch / Voiceless aspirated laminal palatal affricate หนวยเสียงนี้มีเสียงยอย ฉัน [ chan ] [ ch ] ปรากฏในตำแหนงตนคำเทาน้ัน เขียนดวยตัวอักษร ช, ฉ, ฌ เชน 2.4.4 เสยี งนาสกิ (Nasals) มี 3 หนว ยเสียง ดงั น้ี สัญลกั ษณแทนหนวยเสียง สญั ลกั ษณแ ทนเสยี งยอย ตวั อักษรภาษาไทย (Phonemic symbol) (Phonetic symbol) (Thai alphabet) /m/ [m] ม น, ณ /n/ [n] /ŋ / [ŋ] ง / m / Voiced bilabial nasal หนวยเสียงน้ีมีเสียงยอยเสียงเดียว คือ [ m ] ปรากฏไดท้ังในตำแหนง ตนคำ และทายคำแตในตำแหนงทายคำใชเปนตัวสะกดเทา น้ัน ไมม ีการปลอย เสียงออกมา เขียนดวยตัวอักษร “ม” ปรากฏในตำแหนงตนคำ เชน แม [ mæ: ] ในตำแหนงทายคำ เชน ตาม [ ta:m ] / n / Voiced apico alveolar nasal หนวยเสียงน้ีมีเสียงยอยเสียงเดียว คือ [n ] ปรากฏไดท้ังในตำแหนงตนคำ และทายคำ แตในตำแหนงทายคำใชเปนตัวสะกดเทานั้น ไมมีการ ปลอยเสียงออกมา เขียนดวยตัวอักษร น, ณ, ล, ฬ, ร, ในตำแหนงตนคำ เชน นา, เณร [ ne:n ] ใน ตำแหนง ทายคำ เชน ฝน [ fon ] / ŋ / Voiced dorso velar nasal หนวยเสียงนี้มีเสียงยอยเสียงเดียว คือ [ŋ ] ปรากฏไดทงั้ ในตำแหนงตนคำ และทายคำแตในตำแหนงทา ยคำใชเ ปนตัวสะกดเทา น้ัน ไมมีการปลอย เสียงออกมา เขียนดวยตัวอักษร “ง” ในตำแหนงตนคำ เชน งาน [ŋa:n ] ในตำแหนงทายคำ เชน วาง [ wa:ŋ ] 2.4.5 เสยี งขา งลนิ้ (Lateral) มี 1 หนวยเสียง ไดแ ก สญั ลักษณแ ทนหนว ยเสียง สัญลกั ษณแทนเสยี งยอ ย ตวั อักษรภาษาไทย (Phonemic symbol) (Phonetic symbol) (Thai alphabet) /l/ [ l ], [ .l ] ล, ฬ, หล
29 / l / voiced apico alveolar lateral หนวยเสียงน้ีมีเสียงยอย 2 เสียง อยูใน ลักษณะสับหลีกกัน คอื [ l ] จะปรากฏในตำแหนงตนคำเทาน้ัน เขียนดวยอักษร ล, ฬ หล เชน ลา [ la: ], จุฬา [ cula: ] [ .l ] จะปรากฏหลังเสยี งพยญั ชนะอโฆษะเทานน้ั เชน คลอง [ khlɔ:ŋ ] 2.4.6 เสียงเปด หรอื เสียงกงึ่ สระ (Approximants) มี 2 หนวยเสยี งดังนี้ สญั ลกั ษณแทนหนวยเสยี ง สญั ลกั ษณแทนเสยี งยอย ตัวอกั ษรภาษาไทย (Phonemic symbol) (Phonetic symbol) (Thai alphabet) /j/ [ j ], ย, ญ /w/ [w] ว / j / Voiced front palatal approximant หนวยเสียงนี้มีเสียงยอยเสียงเดียว คือ / j / ปรากฏไดท้ังในตำแหนงตนคำ และทายคำ ในตำแหนงตนคำเขียนดวยตัวอักษร ย, ญ, เชน ยา[ ja: ], ญาติ [ ja:t ] แตในตำแหนงทายคำใชเปนตัวสะกดเทาน้ัน ไมมีการปลอยเสียงออกมา เขียน ดวยตัวอักษร “ย” เชน ตาย [ ta:j ], นาย [ na:j ] / w / Voiced labio velar approximant หนวยเสียงนมี้ ีเสียงยอ ยเสียงเดียว คือ [ w ] ปรากฏไดท้ังในตำแหนงตนคำ และทายคำ แตในตำแหนงทายคำใชเปนตัวสะกดเทาน้ัน ไมมีการ ปลอยเสียงออกมา เขียนดว ยตวั อกั ษร “ว” เชน กาว [ ka:w ] 2.4.7 เสยี งรวั (Trill) มี 1 หนว ยเสียง ไดแก สญั ลกั ษณแทนหนวยเสียง สัญลกั ษณแ ทนเสียงยอย ตวั อกั ษรภาษาไทย (Phonemic symbol) (Phonetic symbol) (Thai alphabet) /r/ [ r ], [ r ] ร / r / voiced apico alveolar trill หนวยเสียงน้ีมีเสียงยอย 2 เสียง คือ เสียงรัว [ r ] และเสียงลิ้นกระดก [ r ] ตามหลักการแตกตางกันโดยอิสระ (free variation) คือจะออกเสียง เปนเสียงหน่ึงเสียงใดใน 2 เสียงนี้ก็ได โดยไมทำใหความหมายแตกตางกัน ปรากฏในตำแหนงตนคำ เทา นั้นเขยี นดวยตัวอกั ษร “ร” เชน รอน [ rɔ':n ]
30 จะสงั เกตไดว า หนว ยเสยี งทงั้ 21 หนวยเสยี งน้ี ใชเปนพยัญชนะในตำแหนงตนคำได ทั้งหมดแตใชเปนเสียงพยัญชนะทายคำ หรือเปนตัวสะกดไดเพียง 9 เสียงเทาน้ัน คือ ŋ, n, m, j, w, k, t, p, ? ซึง่ เทียบไดก ับแม กง, กน, กม, เกย, เกอว, กก, กด, กบ นนั้ เอง กลาวโดยสรปุ หนวยเสียงในพยัญชนะภาษาไทย มี 21 หนว ยเสยี ง จากรูปพยญั ชนะ 44 รปู ปรากฏในพยญั ชนะตน 21 หนวยเสยี ง และตำแหนงทา ยคำ 6 หนว ยเสยี ง 2.5 ความแตกตางของหนวยเสยี งพยญั ชนะภาษาไทยและภาษาองั กฤษ 2.5.1 ภาษาไทย ภาษาไทยมีพยัญชนะ 21 หนวยเสียง จากรูปพยัญชนะ 44 รูป ปรากฏในฐานะ พยัญชนะตนไดทัง้ 21 หนวยเสยี งและปรากฏในฐานะพยญั ชนะทายไดเ พยี ง 6 หนว ยเสียง 2.5.2 ภาษาอังกฤษ มีหนวยเสียงพยัญชนะ 24 หนวยเสียง จากรูปพยัญชนะ 21 รูป ปรากฏในฐานะ พยญั ชนะตนได 23 หนว ยเสยี ง และปรากฏในฐานะพยญั ชนะทายได 22 หนว ยเสยี ง 2.5.3 หนวยเสยี งกึ่งเสยี ดแทรก (Affricates) 2.5.3.1 หนวยเสียง / j / เปนปญหาสำหรับคนไทยมาก ไมวาจะอยูในตำแหนงตน กลาง หรอื ทาย อาจใชห ลักการสะกดตอไปนี่ชว ย 1) คำทสี่ ะกดดวย -ge, dge, เชน judge, large 2) คำตอ ไปน้ี education, longitude, soldier, Greenwich, sandwich 2.5.3.2 หนวยเสียง / j / นีอ้ อกเสียงคลา ยเสียงของพยัญชนะ [ จ ] หรือ [ ย ] แทน ดังในคำ John, George, join, jean, gene เปน ตน 2.5.3.3 พยัญชนะเสียง จ เปนปญหาสำหรับคนอังกฤษซ่ึงมักจะใชเสียง [ j ] หรือ [ c ] แทน เชน คำ จันทร จาก จะ จำ เปน ตน 2.5.4 หนวยเสยี งเสียดแทรก (Fricatives) หนวยเสียงเสียดแทรกที่เปนเสียงโฆษะของอังกฤษ จะเปนปญหาท้ังหมดสำหรับคน ไทย เพราะไมมีระบบหนวยเสียงเสียดสีของไทย อยางไรก็ดีคนไทยมักจะแกปญหาดวยการใชหนวย เสียงภาษาอังกฤษดงั ตอไปนแ้ี ทน
31 หนว ยเสยี งเสียดแทรก หนวยเสียงทคี นไทยออกเสียงดังกลา วใกลเคยี ง /v/ /w/ /ð/ /d/ /z/ /s/ กลาวโดยสรุป ภาษาไทยมีพยัญชนะ 21 หนวยเสียง จากรูปพยัญชนะ 44 รูป ปรากฏในฐานะพยัญชนะตนไดท้ัง 21 หนวยเสียงและปรากฏในฐานะพยัญชนะทายไดเพียง 6 หนวย เสียงสวนภาษาอังกฤษมีหนวยเสียงพยัญชนะ 24 หนวยเสียง จากรูปพยัญชนะ 21 รูป ปรากฏใน ฐานะพยัญชนะตนได 23 หนว ยเสียงและปรากฏในฐานะพยญั ชนะทา ยได 22 หนวยเสยี ง 2.6 นวตั กรรม คำวา \"นวัตกรรม\" หรือ นวกรรม มาจากคำภาษาอังกฤษวา \"Innovation\" โดยคำวา นวัตกรรม มีรูปศัพทเดิมมาจากภาษาบาลี คือ นว+อตต+กรรม กลาวคือ นว แปลวา ใหม อัตต แปลวา ตัวเอง และกรรม แปลวา การกระทำ เม่ือรวมคำ นว มาสนธิกับ อัตต จึงเปน นวัตต และเมื่อ รวมคำ นวัตต มาสมาส กับ กรรม จึงเปนคำวา นวัตกรรม แปลตามรากศพั ทเดิมวา การกระทำที่ใหม ของตนเอง หรอื การกระทำของตนเองทใี่ หม (เสาวณีย สกิ ขาบัณฑิต, 2528) Hughes (1971) อธบิ ายวา นวตั กรรม เปน การนำวิธกี ารใหม ๆ มาปฏบิ ัตหิ ลงั จากไดผา นการ ทดลองหรอื ไดร บั การพฒั นามาเปน ขั้น ๆ แลว โดยมีข้ันตอนดังน้ี 1. การคดิ คน (Invention) 2. การพัฒนา (Development) 3. นำไปปฏบิ ตั ิจริง ซ่งึ มีความแตกตางจากการปฏิบตั ิเดมิ ทเ่ี คยปฏบิ ัตมิ า 2.6.1 วัตถุประสงคข องการสรา งนวตั กรรม 2.6.1.1 เพ่ือแกปญ หาการดำเนินงานที่กำลังมอี ยู หรืออาจมี จะตองมีตัวบงชวี้ า งาน ท่ีทำอยูมีปญหาหรือยังไมมีปญหาในขณะน้ี แตอาจเกิดปญหาขึ้นไดในอนาคต หรืออาจจะตอง ปรบั ปรงุ ใหดีขึ้น จึงจำเปนตองเพิม่ ประสทิ ธภิ าพใหด ีข้นึ การพัฒนาจะตอ งปรบั เปลย่ี นไปอยา งมรี ะบบ 2.6.1.2 เพ่ือเปนนวัตกรรมในการแกปญหาตางๆ ในการสรางใหมอาจจะสรางใหม ทั้งหมดหรือบางสวน แตตองผานกระบวนการวิจัยพิสูจนวาสิ่งท่ีจะทำน้ันชวยแกปญหาไดจริงๆ และ ทำใหง านดำเนนิ ไปอยางมปี ระสทิ ธิภาพ
32 2.6.2 ประโยชนข องนวัตกรรม 2.6.2.1 ชวยพัฒนาบุคคลใหมีความรู ความสามารถในดานตาง ๆ คือ ความรู ความคิด ทักษะและเจตคติ ในการเรียนวิชาตาง ๆ เชน ชวยใหนักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน สูงขน้ึ ชว ยใหน กั เรยี นมที กั ษะทางการเรยี นดขี ึน้ และหรือชว ยใหน กั เรยี นมเี จตคติท่ีดตี อการเรียน 2.6.2.2 ชวยพัฒนาการเรียนการสอน ทำใหการศึกษากาวหนา ทันสมัยเหมาะสม และสอดคลอ งกับความกา วหนา ทางเทคโนโลยใี นสังคมปจ จบุ นั 2.6.2.3 ชวยลดปญหาในการเรียนลงได ลดเวลา แบงเบาภาระหนาที่ของครู แกปญหาครูไมเพียงพอ แกปญหาขาดครูบางวิชาท่ีตองใชท ักษะความสามารถพิเศษ ชวยใหเกิดความ ชัดเจนและถูกตองในเน้ือหาวิชา ทำใหประหยัดแรงงานและคาใชจาย ชวยสรางบรรยากาศในการ เรยี น กลาวโดยสรุปนวัตกรรมเปนการนำวิธีการใหม ๆ มาปฏิบัติหลังจากไดผานการ ทดลองหรือไดรับการพัฒนาแลว เพ่ือนำมาใชในการพัฒนาผูเรียน และกระบวนการเรียนการสอนทำ ใหผ ูเรียนมีทักษะทางการเรยี นดขี ้นึ ใชแกป ญ หาการเรียนและพฒั นากระบวนการเรียนการสอนได 2.7 แนวคดิ และหลักการเกีย่ วกับแบบฝก 2.7.1 ความหมายของแบบฝก ความหมายของแบบฝก นักการศึกษาและนักเทคโนโลยีทางการศึกษาท้ังของไทย และตางประเทศไดใหน ยิ ามไวดงั น้ี แบบฝก หมายถึง ระบบการนำสื่อประสมที่สอดคลองกับเน้ือหาวิชา และ ประสบการณของแตละหนวยมาชวยเปล่ียนแปลงพฤติกรรมการเรียนรูใหมีประสิทธิภาพมากยิ่งข้ึน แบบฝกนิยมจัดไวในกลอง หรือซองแยกเปนหมวด ๆ ภายในแบบฝก ประกอบดว ย คมู ือการใชแ บบฝก สื่อการสอนท่ีสอดคลองกับเน้ือหาประสบการณ เชน รูปภาพ สไลด เทป ภาพยนตร แผนคำบรรยาย วสั ดอุ ปุ กรณเปน ตน (ชยั ยงค พรหมวงศ, 2523: 118) แบบฝกหมายถงึ ระบบการผลิตและการนำส่ือการเรียนหลาย ๆ อยางมาสมั พนั ธกัน และมีคุณคาสงเสริมซึ่งกันและกัน ส่ือการเรียนเหลานี้เรียกอีกอยางหนึ่งวา ส่ือประสมนำมาใชให สอดคลองกับเนื้อหาวิชา เพื่อชวยใหผูเรียนเปล่ียนแปลงพฤติกรรมการเรียนรูอยางมีประสิทธิภาพ ยงิ่ ขึ้น (วิชยั วงษใหญ, 2525 : 185) แบบฝกหมายถึง สื่อประสมที่ไดจากกระบวนการผลิตและการนำสื่อการสอนที่ สอดคลองกับวิชาและวัตถุประสงคชวยใหผูเรียนไดมีการเรียนรูไดดวยตนเองตามความสามารถหรือ
33 ทำกิจกรรมกลุมเพื่อใหผูเรียนไดบรรลุจุดมุงหมายท่ีตั้งไว (สันทัด ภิบาลสุข และพิมพใจ ภิบาลสุข, 2525 : 3) แบบฝกรายบุคคลหมายถึง เอกสารแบบฝกท่ีจัดโปรแกรมการเรียนสำหรับผูเรียน ดวยตนเอง ตามความสามารถและความสนใจเปนรายบุคคล เพื่อสงเสริมความสามารถของแตละคน ใหพัฒนาการเรียนรูของตนเองไปจนถึงขีดสุดความสามารถ โดยไมตองเสียเวลาคอยผูอ่ืนหรือใหผูอื่น รอคอย เม่ือศึกษาจบแลวสามารถทดสอบและประเมินผล ไดดวยตนเอง และศึกษาชุดอื่นตอไป เนื่องจากเอกสารแบบฝกรายบุคคลเปนชุดแบบฝกท่ีนักเรียนใชการเรียนรู และฝกดวยตนเองตาม คำแนะนำของครูผูสอน ดังนั้นจึงมักใชคำวา “แบบฝก” (Practice Package) (วาสนา ชาวหา, 2525 : 1) แบบฝกหมายถึง สื่อการเรียนหลายอยางประกอบกันจัดเขาไวดวยกันเปนชุด (Package) เรียกวาสอ่ื ผสม (Multimedia) เพอ่ื มงุ ใหผเู รยี นเกิดการเรียนรไู ดอ ยางมีประสิทธิภาพมีชื่อ เรียกหลายอยาง เชน Learning package, Instructional kits, Practice packageหรือ Self- instructional unit (บญุ ชม ศรสี ะอาด, 2541 : 95) แบบฝกหมายถึง การใชส่ือการสอนตั้งแต 2 ชนิดขึ้นไปรวมกันเพ่ือใหผูเรียนไดรับ การเรียนรูตามท่ีตองการ สื่อที่นำมาใชรวมกนั จะตองสง เสริมประสบการณซ ่ึงกันและกันตามลำดบั ขั้น ทจี่ ดั ไวเปน ชุด บรรจุกลอ ง หรอื กระเปา (บญุ เกอ้ื ควรหาเวช, 2530 : 67) แบบฝก เปนรูปแบบสื่อสารระหวางครูกับนักเรียน ซึ่งประกอบดวยคำแนะนำที่จะ ใหนักเรียนประกอบกิจกรรมการเรียนการสอน จนบรรลุพฤติกรรมท่ีเปนผลของการเรียนรู และ เน้ือหาบทเรียนจะตองเขียนดวยภาษาท่ีชัดเจน และสามารถสื่อความหมายใหผูเรียนเกิดพฤติกรรม ตามเป าหมายได กบั เฟอร (Kapfer, 1972 อางถงึ ใน ชายกิ า ปรีพล,ู 2547 : 28) แบบฝก เปนนวัตกรรมทางการศึกษาอยางหน่ึงที่ไดรับความสนใจจากนักการศึกษา ทั้งในและตางประเทศ แบบฝก (Practice package) หรือชุดการสอน (Instructional package) หมายถึง ระบบการผลิตและการนำกระบวนสื่อประสมท่ีสอดคลองกับวชิ า หนวยการสอนและหัวเรือ่ ง มาชว ยใหการเปล่ียนแปลงพฤติกรรมการเรียนรูของนักเรยี นเปนไปอยางมีประสิทธิภาพย่ิงขึ้น การจัด โปรแกรมการเรียนการสอน โดยใชระบบส่ือประสม (Multimedia system) เพอ่ื สนองจดุ มุงหมายใน การเรียนการสอนท่ีตั้งไวในเรื่องใดเร่ืองหน่ึงใหสะดวกตอการใชในการเรียนการสอน ผลิตและการนำ ระบบส่ือท่ีสัมพันธและสงเสริมกันมาประสมกันใหสอดคลองกับวิชา หนวยการสอนและหัวเรื่องท่ี ไดมาจากหลักสูตร โดยผานการพิจารณาอยางรอบคอบ เพื่อมาชวยใหการเปลี่ยนพฤติกรรมการ เรียนรูของผูเรียนบรรลุเปาหมายท่ีตั้งไว และเปนไปอยางมีประสิทธิภาพ โดยจัดทำไวลวงหนาเปน ชดุ ๆ หรอื ซอง กลอง หรือกระเปา เพือ่ สะดวกในการนำไปใช (วรกิต วัดเขา หลาม, 2540 : 2)
34 จากความหมายท่ีนักการศึกษาและนักเทคโนโลยีทางการศึกษาท้ังในประเทศ และ ตางประเทศท่ีกลาวมาแลว จึงพอสรุปไดวา แบบฝกหมายถึง ชุดสื่อประสมที่ผลิตขึ้นมาอยางมีระบบ มีความสมบูรณเบ็ดเสร็จในตัวเอง โดยมีความสัมพันธและสอดคลองกับเน้ือหาวิชาประสบการณท่ี สามารถนำมาใชใ นการเรยี นการสอน เพื่อใหเ กดิ การเรยี นรไู ดอยางมีประสิทธภิ าพ 2.7.2 บทบาทและความสำคัญของแบบฝก แบบฝกเปนนวัตกรรมในการผลิตและการใชส ่ือการสอน ท่ีเรม่ิ มบี ทบาทตอการเรียน การสอนทุกระดับในปจจุบัน เพราะแบบฝกเปนแนวทางใหมท่ีชวยแกปญหาและเพ่ิมประสิทธิภาพ ทงั้ นแี้ บบฝกเปนระบบของการวางแผนการสอน ท่ีสอดคลอ งกับจดุ มุงหมายของเน้อื หาวชิ านน้ั ๆ จงึ ทำ ใหเกิดประโยชนและคุณคาในการเรียนการสอนอยางมาก ดังนั้นในปจจุบันแบบฝกจึงมีบทบาทท่ี สำคญั ตอ การเรียนการสอนและการจดั การศึกษา สรุปไดดังน้ี 2.7.2.1 เปล่ียนแปลงรูปแบบการจัดการเรียนการสอนใชแบบฝกจะทำใหลักษณะ การเรียนการสอนในชั้นเรียนเปลี่ยนแปลงไปจากการเรียนการสอนที่ยึดครูเปนศูนยกลางการเรียนรู มาสูการใหผูเรียนไดทำกิจกรรมการเรียนรูดวยตนเอง และทำกิจกรรมกลุมรวมกัน โดยมีเนื้อหาและ ประสบการณตางๆ ท่ีส่ือการเรียนการสอนมีความสมบูรณท่ีผูเรียนเรียนรูดวยตนเอง ครูจะมีบทบาท เปนเพียงผูประสานงานใหทำกิจกรรมเปนไปอยางมีประสิทธิภาพเทานั้น สภาพหองเรียนจะเปนไป อยางมีชีวติ ชวี าท่ีผูเ รยี นมีความเคล่อื นไหวสนใจการเรียนและทำกิจกรรม 2.7.2.2 ชวยพัฒนาผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนใหสูงข้ึนแบบฝกเปนการนำส่ือผสมที่ สอดคลอ งและสมั พันธกับจุดมุงหมาย เนื้อหาวิชาและประสบการณข องหนวยใดหนวยหน่ึงโดยเฉพาะ มีส่ือการสอนท่ีอยูในรูปวัสดุ อุปกรณ หรือวิธีการตาง ๆ ท่ีจะชวยสนับสนุนและสงเสริมการเกิดการ เรียนรูเ นอ้ื หาวชิ าไดอยางตอเนอ่ื ง ดังนั้นจึงทำใหผ ลสมั ฤทธท์ิ างการเรียนของนกั เรียนเพ่ิมสงู ข้ึน เม่ือได เรียนรจู ากแบบฝกแลว 2.7.2.3 มีบทบาทท่ีสำคัญตอการแกปญหาท่ีเกิดข้ึนจากการเปล่ียนแปลงอยาง รวดเร็วของปริมาณของประชากรท่ีตองการศึกษาเพิ่มขึ้นและวิทยากรกาวหนาอยางรวดเร็ว โดยแบบ ฝกสามารถจัดการใหเกิดการเรียนรูไดพรอมกันเปนจำนวนมากๆ ได นอกจากน้ีแบบฝกยังสามารถ ปรับเปลยี่ นและแกไ ขใหเ กิดความรแู ละวิทยาการใหมๆ 2.7.2.4 สงเสริมใหเกิดการเรียนรูไปสูปรัชญาการศึกษาในการพิพัฒนาการไดอยาง เต็มท่ี โดยที่แบบฝกเปนวิธีการจัดการเรียนการสอนท่ีเนนตัวผูเรียนเปนสำคัญ ยึดหลักใหผูเรียนเปน ศูนยกลางการเรียนรู ครูเปนเพียงผูใหคำแนะนำและประสานกิจกรรมใหเกิดการเรียนจากการใหทำ กิจกรรมรวมกัน ซ่ึงจะทำใหผูเรียนเรียนรูจากการกระทำ (Learning by doing) อันจะทำใหผูเรียน เกดิ ประสบการณตรงและถาวรอยา งย่งิ ข้ึนได (วรกติ วัดเขา หลาม, 2540 : 3)
35 2.7.3 แนวคิดหลกั การผลติ แบบฝก ชัยยงค พรหมวงศ (2523 : 119–120) ไดเสนอแนวคิดท่ีนำไปสูการผลิตแบบฝก ดงั น้ี แนวคิดท่ี 1 ทฤษฎีความแตกตางระหวางบุคคล ซึ่งนักการศึกษาไดนำหลักจิตวิทยา มาประยุกตใชในการเรียนการสอน โดยคำนึงถึงความตองการ ความถนัด และความสนใจของผูเรียน เปน สำคัญ วิธกี ารที่เหมาะสมทีส่ ุดคือ การจัดการสอนรายบคุ คลหรือการศกึ ษาตามเอกภาพการศึกษา โดยเสรี และการศกึ ษาดวยตนเอง แนวคิดที่ 2 ความพยายามที่จะเปลี่ยนการเรียนการสอนไปจากเดิมท่ีเคยยึด “ครู” เปนแหลงความรูหลักมาเปนการจัดประสบการณใหผูเรียนดวยการใชแหลงความรูจากส่ือการสอน แบบตางๆ ซึ่งประกอบดวยวัสดุ อุปกรณ และวิธกี าร การนำส่ือการสอนมาใชจะตองจัดใหตรงเนื้อหา และประสบการณตามหนวยการสอนของวิชาตางๆ โดยนิยมจัดในรูปแบบของแบบฝก การเรียนดวย วิธีน้ี ครูจะถายทอดความรูใหแกผูเรียนเพียงหนึ่งในสามของเนื้อหาท้ังหมด สวนอีกสองในสามสวน ผเู รยี นจะศึกษาดว ยตนเองจากส่อื ทผี่ ูสอนเตรียมไวใ นรปู ของแบบฝก และท่ผี สู อนช้แี หลง และช้ีทางให แนวคดิ ที่ 3 การใชท ัศนูปกรณ ไดเปล่ยี นและขยายตัวออกไปเปนสอ่ื การสอนซึง่ คลุม ถึงการใชสิ่งส้ินเปลือง (วัสดุ) เคร่ืองมือตาง ๆ (อุปกรณ) และกระบวนการอันไดแกการสาธิตทดลอง กิจกรรมตาง ๆ เดิมน้ัน การผลิตและการใชสื่อการสอนมักออกมาในรูปตางคนตางผลิตตางคนตางใช เปนสื่อเดียว ไมไดมีการจัดกระบวนการใชสื่ออยางหลากหลายมาบูรณาการใหเหมาะสมและใชเปน แหลงความรู สำหรับนักเรียนแทนการใชครูเปนผู “พูด” ถายทอดความรูแกนักเรียนอยูตลอดเวลา แนวโนมใหมจึงเปนการผลิตสื่อการสอนแบบประสมใชเ ปนแบบฝก อันจะมปี ระโยชนตอการใชข องครู คือ เปลี่ยนจากการใชสื่อ “เพ่ือชวยครูสอน” คือครูเปนผูหยิบใชอุปกรณตาง ๆ เองมาเปนการใชส่ือ การสอน “เพื่อชวยนักเรียนเรียน” คือใหนักเรียนไดหยิบสอยและใชส่ือการสอนตาง ๆ ดวยตัวของ นกั เรียนเอง โดยจดั สอื่ ในรปู ของแบบฝก แนวคิดที่ 4 ปฏิกิริยาสัมพันธระหวางครูกับนักเรียน นักเรียนกับนักเรียน และ นกั เรียนกับสภาพแวดลอม เดมิ น้ันความสัมพันธระหวางครกู ับนักเรียนในหองเรียนมีลักษณะเปนทาง เดียวครูเปนผูนำและนักเรียนเปนผูตาม ครูไมเปดโอกาสใหนักเรียนแสดงความคิดเห็นอยางเสรี นักเรียนจะมีโอกาสไดพูดเมื่อครูใหพูด การตัดสินใจของนักเรียนสวนใหญมักจะตามครู นักเรียนจึงไม มโี อกาสฝกฝนการทำงานรวมกันเปนหมูเปนคณะ ฝกหัดฟงและเคารพความคิดเห็นของผูอื่น เมื่อเติบ ใหญจึงทำงานรวมกันไมได นอกจากน้ีปฏิกิริยาสัมพันธระหวางนักเรียนกับสภาพแวดลอมก็มักจะอยู เพียงชอลกกับกระดานดำภายในหองหรือสนามหญาแนวโนมในปจจุบันและอนาคตของกระบวนการ เรียนรู จึงตองนำกระบวนการกลุมสัมพันธมาใชในการเปดโอกาสใหเด็กไดประกอบกิจกรรมรวมกัน ทฤษฎกี ระบวนการกลมุ จงึ เปน แนวทางพฤตกิ รรมศาสตร ซงึ่ นำมาไวใ นรปู ของแบบฝก
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112