Acc

โดยสามารถสรุปข้นั ตอนได้ดงั นี้1. นาใบวางบลิ มาสรุปรายงานใบวางบลิ ทถี่ ึงกาหนดชาระเงนิ2. ออกใบเสร็จรับเงนิ แนบสาเนาใบวางบลิ เพอ่ื รับชาระเงนิ จากลูกหนี้ กรณที ชี่ าระเป็ นเช็ค ก็จะต้องระบุรายละเอยี ดของเช็คให้ชัดเจน3. บนั ทกึ การรับชาระเงนิ ถ้ามภี าษหี ัก ณ ที่ จ่ายกค็ วรบนั ทกึ ให้เรียบร้อย4. จัดทารายงานการรับเช็คโดยตรวจสอบใบเสร็จรับเงนิ กบั จานวนเงนิ กรณรี ับเป็ นเงนิ สดให้ถูกต้อง หรือถ้ารับเป็ นเช็คกต็ รวจสอบให้ตรงกนั กบั เอกสารใบการรับเงนิ

การบันทกึ บญั ชลี กู หน้ี 1. การบนั ทกึ บัญชีลกู หนกี้ รณไี ดร้ บั ส่วนลดการค้า จะบันทกึ ราคาลกู หนหี้ กั สว่ นลดทนั ที ดงัตวั อย่างต่อไปนี้ ตวั อย่างท่ี 1 สมมติวา่ กิจการขายสินค้าเป็นเงนิ เชือ่ ใหล้ ูกหนี้จานวน 20,000 บาท และใหส้ ่วนลดการคา้ 2 %

วนั ท่ี รายการ เลขท่ี เดบติ เครดติ บญั ชี 19,600 - 19,600 -25X1 1 ลกู หนี ้ม.ค. ขาย บนั ทกึ การขายสินค้าเป็นเงินเช่ือ

การบันทึกบัญชีลกู หนีก้ รณไี ด้รับส่วนลดเงนิ สด การบนั ทึกบญั ชีกระทาได้ 2 วิธีวธิ ีท่ี 1 วธิ ี Gross Method เป็นวธิ ีที่บนั ทึกรายการขายเช่ือดว้ ยราคาเตม็ ของสินคา้ ที่ตกลงซ้ือขายกนั เม่ือมีการชาระเงินโดยลูกหน้ีไดร้ ับส่วนลดเงินสดจึงจะมีการบนั ทึกส่วนลด เงินสด ซ่ึงในดา้ นผขู้ ายจะเรียกวา่ ส่วนลดจ่ายและนาไปหกัจากยอดขายเพื่อใหไ้ ดย้ อดขายสุทธิในงบกาไรขาดทุนวธิ ีที่ 2 วธิ ี Net Method เป็นวิธีที่คิดวา่ ส่วนลดเงินสดมิใช่ส่วนลดอยา่ งแทจ้ ริง แต่ใชร้ าคาเป็นตวั กาหนด เพื่อเร่งรัดใหม้ ีการชาระเงินเร็วข้ึนโดยปกติการกาหนดราคาสินคา้ น้นั อาจ มีการกาหนดราคาขายสูงข้ึนกวา่ ราคาเงินสดเลก็ นอ้ ย และราคาสูงดงั กล่าว กจ็ ะถกู ชดเชยส่วนลด ดงั กล่าว หมายความวา่ ลกู คา้ ท่ีชาระเงินภายในกาหนดเวลาจะชาระตามราคาเงินสด แต่ถา้ ชาระ พน้ จากกาหนดการใหส้ ่วนลดแลว้ กถ็ ือวา่ ชาระเงินสูงกวา่ ราคาเงินสด วธิ ีน้ีจะบนั ทึกลกู หน้ีและขายดว้ ยจานวนเงินสุทธิหลงั จากหกั ส่วนลดจานวนส่วนลดดงั กล่าวจะเดบิตลกู หน้ี และเครดิตส่วนลด ที่ไม่ไดจ้ ่าย (SalesDiscounts Forfeited) บญั ชีส่วนลดท่ีไม่ไดจ้ ่ายน้ีถือเป็นรายไดป้ ระเภทหน่ึงใน งบกาไรขาดทุน

จากตัวอย่างที่ 1 การเปรยี บเทียบการบนั ทกึ บญั ชี วธิ ีที่ 2 Net Method วธิ ีท่ี 1 Gross Method1. ขายสินคา้ มลู คา่ 20,000 บาทเงื่อนไข (20,000 ×98 %)2/10,n/30เดบิต ลูกหน้ี 20,000 เดบิต ลูกหน้ี 19,600 เครดิต ขาย 20,000 เครดิต ขาย 19,6002. รับชาระหน้ี 6,000 บาทภายในระยะเวลาท่ีไดส้ ่วนลดเดบิต เงินสด 5,800 เดบิต เงินสด 5,800ส่วนลดจ่าย 120 เครดิต ลูกหน้ี 5,800 เครดิต ลูกหน้ี 6,000

การตดิ ตามบญั ชีลูกหนี้ เม่ือกิจการไดม้ ีการใหเ้ ครดิตกบั ลูกคา้ ในแต่ละรายแลว้ จึงมีความจาเป็นที่จะตอ้ งมีฝ่ายสินเชื่อและติดตามหน้ีสิน เพ่ือใหก้ ิจการไดร้ ับชาระหน้ีจากลูกคา้ ตามเงื่อนไขและกาหนดระยะเวลาที่ไดว้ างไว้ ปัจจยั ที่สาคญั ท่ีกิจการมีความจาเป็นตอ้ งมี คือ1. เพ่อื กาหนดระเบียบแบบแผนและวธิ ีการใหส้ ินเช่ืออยา่ งชดั เจน2. เพอ่ื ใหฝ้ ่ ายสินเช่ือและติดตามหน้ีสินมีขอ้ มูลลกู คา้ อยา่ งเพยี งพอ3. ช่วยกระตุน้ เตือนใหล้ ูกคา้ ชาระเงินตามเงื่อนไข4. เพื่อใหม้ ีการจดั ทาบญั ชีลูกหน้ีและรายงานเกี่ยวกบั ลูกหน้ีไดถ้ ูกตอ้ ง5. เพ่อื สะดวกต่อการบริหารสินเชื่อ การวเิ คราะห์หน้ี

การวางแผนการควบคุมลูกหนี้1. เรียงลาดบั เอกสาร เช่น ใบเสร็จรับเงิน ใบส่งของ ใบแจง้ หน้ี ตามลาดบั และควบคุมการนามาใชง้ าน2. ในกรณีที่เอกสารเสียจะตอ้ งมีการยกเลิก และเกบ็ เป็นหลกั ฐานใหค้ รบถว้ น3. การชาระเงินของลกู หน้ีควรกาหนดใหช้ าระดว้ ยเชค็ และสงั่ จ่ายใหก้ บั บริษทั ขีดคร่อมเชค็ และ/หรือผถู้ ือออกดว้ ย4. กาหนดแนวทางเดินของเอกสารต้งั แต่เร่ิมขายจนกระทงั่ มีการชาระเงินตลอดจนการบนั ทึกรายการเรียบร้อย5. ควรออกรายงานหน้ีที่คา้ งชาระ และรายงานปรับปรุงยอดลกู หน้ีทุกคร้ังที่มีการเคล่ือนไหวเป็นรายสปั ดาห์6. แยกหนา้ ที่ระหวา่ งผเู้ รียกเกบ็ เงินกบั พนกั งานขายออกจากกนั7. ควรมีการตรวจสอบหรือการยนื ยนั ยอดหน้ีที่คา้ งชาระ ระหวา่ งบริษทั กบั ลูกหน้ี8. บนั ทึกรายการท่ีเกิดข้ึนประจาวนั ใหท้ นั ต่อเหตุการณ์9. จดั ใหม้ ีการตรวจสอบเอกสารต่าง ๆ ก่อนและหลงั การบนั ทึกรายการ10. จดั ดาเนินการดา้ นเอกสารการประเมินผลและปิ ดงวดของระบบบญั ชี

ปัญหาทพี่ บในการควบคุมลูกหนี้1. เอกสารเก่ียวกบั การขายสินคา้ ไม่ครบถว้ น2. ไม่มีหมายเลขกากบั เอกสาร3. ขาดการบนั ทึกเกี่ยวกบั การอนุมตั ิวงเงินสินเช่ือ4. การเรียกเกบ็ เงินไม่ครบถว้ น/ไม่ถูกตอ้ งตรงกบั ความเป็นจริง5. การบนั ทึกรายการเกี่ยวกบั ลูกหน้ีผดิ พลาด6. ขาดการอนุมตั ิการนาสินคา้ ส่งไปใหก้ บั ลกู คา้7. การตดั บญั ชีเกี่ยวกบั หน้ีสูญมิไดป้ ฏิบตั ิตามข้นั ตอนอยา่ งถูกตอ้ ง8. ขาดการตรวจสอบยอดบญั ชีลกู หน้ีกบั ลกู หน้ีทุกสิ้นเดือน

การรับชาระหนีจ้ ากลูกหนี้1. การรับชาระหนีโ้ ดยลูกหนีม้ าชาระเอง เม่ือลกู หน้ีไดซ้ ้ือสินคา้ เป็นเงินเชื่อ หรือผอ่ นชาระ เม่ือครบกาหนดชาระเงินลกู หน้ีอาจเลือกวิธีการนาเงินมาชาระ ณ สานกั งานของกิจการเองซ่ึงวิธีน้ีจะทาใหก้ ิจการไดร้ ับความสะดวกสามารถตรวจสอบขอ้ มลู ไดถ้ กู ตอ้ งและครบถว้ นรวดเร็ววธิ ีปฏิบตั กิ ารรับชาระเงนิ1.1 ออกใบเสร็จรับเงินของกิจการใหก้ บั ลกู หน้ี โดยมีเลม่ ท่ี เลขท่ีของเอกสาร โดยใหพ้ นกั งานรับเงินลงลายมือชื่อผรู้ ับเงินเม่ือไดร้ ับเงินจากลกู คา้ พร้อมท้งั ลงวนั ท่ีท่ีไดร้ ับเงินในใบเสร็จรับเงินอีกดว้ ย ใบเสร็จรับเงินใหแ้ ยกดงั น้ีก. ตน้ ฉบบั ส่งใหล้ กู คา้ข. สาเนาส่งฝ่ ายบญั ชีค. สาเนาส่งฝ่ ายการเงินพร้อมเงินท่ีไดร้ ับง. สาเนาท่ีติดเล่มส่งเป็นหลกั ฐานการไดร้ ับเงิน

1.2 อาจใชใ้ บกากบั สินคา้ หรือใบส่งของหรือใบกากบั ภาษีแทนใบเสร็จรับเงินโดยการใช้ตน้ ฉบบั เมื่อลูกคา้ นาเงินมาชาระ จะนาตน้ ฉบบั ไปบนั ทึกในเครื่องบนั ทึกเงินสด และออกสลิปกระดาษแทนใบเสร็จรับเงินกไ็ ด้1.3 การชาระเงินเป็นงวด หรือการผอ่ นชาระ หรือลิสซิ่ง อาจจะใชส้ มุดบนั ทึกการชาระเงิน หรือStatement ที่ลกู คา้ มีอยบู่ นั ทึกการรับชาระหน้ีในสมุดบนั ทึกการชาระเงิน โดยบนั ทึกลงในเคร่ืองบนั ทึกเงินสด และออกสลิปกระดาษใหก้ บั ลูกคา้1.4 พนกั งานการเงิน จะตอ้ งจดั ทารายงานการตรวจนบั เงินประจาวนั แลว้ นาส่งฝ่ ายการเงินเม่ือมีการนาเงินส่งคลงั หรือฝ่ ายการเงินควรจดั ใหม้ ีการทาใบนาส่งเงินและเซ็นรับเงินเป็นหลกั ฐาน1.5 ฝ่ ายบญั ชีเมื่อนารายการรับเงินจากลกู คา้ ไปบนั ทึกบญั ชียอดเงิน จะตอ้ งตรงกนั กบั รายงานของพนกั งานการเงิน

1.6 ยอดเงินท่ีเกิดจากการขายปลีกในแต่ละวนั ใหน้ าไปฝากเขา้ ธนาคารภายในวนั น้นัทนั ทีหรือในวนั รุ่งข้ึนเป็นอยา่ งชา้ ไม่ควรเกบ็ ไวใ้ นสานกั งานนานเกินไป1.7 ในกรณีท่ีเงินสดมีจานวนมากและไม่สามารถนาฝากเขา้ ไดท้ นั ควรจะนาเงินสดเกบ็ไวใ้ นตนู้ ิรภยั หรือหอ้ งมนั่ คง1.8 ในกรณีท่ีมีการเกบ็ เงินไวใ้ นตูน้ ิรภยั หรือหอ้ งมน่ั คงจะตอ้ งมีการแบ่งแยกหนา้ ท่ีระหวา่ งผถู้ ือกญุ แจเปิ ดกบั ผเู้ ปิ ดรหสั ใหเ้ ป็นบุคคลคนละคนกนั

1.2 การรับชาระหนีท้ างไปรษณยี ์ สามารถเลือกชาระได้ เช่น ชาระทางธนาณตั ิ ชาระทางตว๋ั แลกเงินไปรษณีย์ ชาระดว้ ยเชค็ ส่งมาทางไปรษณีย์1.3 การรับชาระหนีโ้ ดยบตั รเครดติ ในกรณีท่ีกิจการขายสินคา้ ใหก้ บั ลกู คา้ โดยยนิ ยอมใหล้ ูกคา้ ชาระหน้ีดว้ ยการใชบ้ ตั รเครดิตเป็นการชาระหน้ี พนกั งานการเงิน จะตอ้ งทราบถึงประเภทของบตั รเครดิตท่ีใชก้ นั ในประเทศไทย ซ่ึงบตั รเครดิตจะมีอยู่ 2 ประเภท คือ บตั รเครดิตในประเทศ และบตั รเครดิตต่างประเทศที่ออกโดยธนาคาร กบั บตั รเครดิตที่ออกโดยบริษทั เครดิตที่ไม่ใช่ธนาคารหรือสถาบนั การเงิน เช่น บตั รเครดิตวซี ่า บตั รเครดิตมาสเตอร์การ์ด ฯลฯ

1.4 การรับชาระหนีโ้ ดยผ่านธนาคารวธิ ีปฏบิ ตั กิ ารรับชาระเงนิ1. เม่ือลูกคา้ ชาระเงินผา่ นธนาคารเรียบร้อยแลว้ จะตอ้ งใหล้ ูกคา้ ส่งสาเนาใบฝากเงิน (Pay-in) มาใหก้ บั กิจการเพ่ือเป็นหลกั ฐานการนาเงินเขา้ บญั ชีธนาคารของกิจการเรียบร้อยแลว้2. พนกั งานการเงินจะตอ้ งทาการตรวจสอบยอดเงินในธนาคาร หรือใบแจง้ รายการบญั ชีเดินสะพดั วา่ มียอดเงินเขา้มาตามจานวนเงินที่ปรากฏในใบนาฝากเงินท่ีลูกคา้ ส่งมาใหห้ รือไม่3. ใหพ้ นกั งานการเงินทาการตรวจสอบยอดเงินโอนผา่ นธนาคาร กบั ยอดเงินที่ลกู คา้ คา้ งชาระวา่ ถกู ตอ้ งตรงกนัหรือไม่ และอาจทาการตรวจสอบยอดหน้ีที่ลูกคา้ ชาระมากบั การ์ดลูกหน้ี4. หลงั จากน้นั ใหอ้ อกใบเสร็จรับเงินของกิจการ โดยมีเลขท่ี เล่มท่ีเอกสารพนกั งานรับเงินลงลายช่ือผรู้ ับเงิน พร้อมท้งั ลงวนั ท่ีที่ไดร้ ับเงินในใบเสร็จรับเงิน ส่งไปใหก้ บั ลกู คา้

1.5 การรับชาระหนีโ้ ดยพนักงานเกบ็ เงนิ1. เม่ือพนกั งานไปเกบ็ เงินกบั ลูกคา้ จะตอ้ งแสดงบตั รประจาตวั พนกั งานของบริษทั ใหล้ กู คา้ ดู ทุกคร้ัง2. ทุกคร้ังก่อนออกใบเสร็จเกบ็ เงินจากลกู คา้ ควรจะมีการนดั หมายกบั ลกู คา้ ก่อนจะไปเกบ็ เงิน เพื่อใหล้ ูกคา้ ไดม้ ีเวลาจดั เตรียมเงินสดหรือเชค็ ไดท้ นั3. จดั ทาแผนงานการเกบ็ เงินในแต่ละวนั วา่ จะไปเกบ็ ลูกคา้ รายใดบา้ ง เพื่อสะดวกต่อการ ติดตามและติดต่อกรณีเร่งด่วน4. ออกใบเสร็จรับเงินของกิจการ โดยมีเลขท่ี เล่มท่ีของเอกสารและใหพ้ นกั งานรับเงินลง ลายมือช่ือผรู้ ับเงิน เมื่อไดร้ ับเงินจากลูกคา้ พร้อมท้งั









บญั ชีคุมยอด (controlling Account)รูปแบบของสมุดบัญชีแยกประเภท (Account Form) 2 รูปแบบ คือ1. แบบมาตรฐาน (Standard Account Form) ช่ือบญั ชี เลขท่ีบญั ชี………วันท่ี รายการ ห น้ า เดบติ วันท่ี รายการ ห น้ า เครดติ(Date) (Explanation) บัญชี (Debit) (Date) (Explanation) บัญชี (Credit) (Ref.) (Ref.)

2. แบบแสดงยอดคงเหลือ (Balance Account Form) เลขท่บี ญั ชี………. ช่อื บัญชี วันท่ี รายการ หน้าบัญชี เดบติ เครดติ ยอดคงเหลือ(Date) (Explanation) (Ref.) (Debit) (Credit) (Balance)

4. การจดั ทารายงานรายละเอยี ดลกู หนีค้ งเหลอื ช่ือ กิจการ รายละเอียดลูกหนก้ี ารค้าณ วันที่ เดือน พ.ศ. .ช่ือลูกหน้ี xx บาทชื่อลกู หน้ี xx บาทชื่อลกู หน้ี xx บาท xx บาท รวม