พบบริเวณทะเลเมดิเตอร์เรเนียน หุบเขาของ เทือกเขาแอตลาส ชายฝั่งตอนเหนือของโมร็อกโก แอลจีเรีย และตูนิเซีย กับชายฝั่งทางตะวันตก เฉียงใต้ของแอฟริกาใต้อากาศร้อน แห้งแล้งในฤดูร้อน อากาศอบอุ่นและมีฝนในฤดูหนาว ต้นไม้ ทมี่ ีใบแข็ง ใบเขยี วมนั ไม้พมุ่ และไม้หนามทท่ี นสภาพก่ึงแล้งได้ เชน่ คอรก์ โอก๊ ไมส้ กลุ สม้ มะกอก ภาพ33 วลิ ล่ารมิ ทะเลสาบเมือ่ ต้องแสงทอง ยามรุ่งอรุณทีว่ อซาเซต โมร็อกโก พบบริเวณชายฝั่งตะวันออกของแอฟริกาใต้ เลโซโท เอสวาตินี บางส่วนของเกาะมาดากัสการ์ ไม่มีฤดูแล้ง มีฝนตกทุกเดือน มีความชื้นตลอดท้ังปี ปา่ ไมใ้ บกวา้ ง มีการผลัดใบไมพ้ ุ่มบางแห่งมที ุง่ หญา้ ต้นสงู ภาพ34 Tsehlanyane National Park , Lesotho 33 ภาพวิลลา่ รมิ ทะเลสาบ สบื คน้ : https://praew.com/lifestyle/40784.html 34 ภาพ Tsehlanyane National Park , Lesotho สบื คน้ : https://www.thecrazytourist.com/15-best-places-visit-lesotho/
บริเวณตะวันออกของทวีปแอฟริกามีเขตท่ีสูงสาคญั เช่น ยอดเขา คิลิมันจาโร (เป็นยอดเขาที่สูงท่ีสุดในทวีปแอฟริกาที่ระดับ 5,895 m) ประเทศแทนซาเนีย ท่ีราบสูงเคนยา (ยอดเขาเคนยา 5,199 m) ท่ีสูงเอธิโอเปีย (ยอดเขาราสดาชาน 4620 m) อุณหภูมิจะลดลงตามระดับความสูง มีไม้เขตร้อนบริเวณเชิงเขา และที่ราบสูง สูงขึ้นไปมีไม้สกุลสน และตน้ ไมจ้ ะน้อยลงจนถึงเสน้ ขอบหิมะท่ีมหี มิ ะปกคลุมตลอดปี สบื ค้นจาก : https://www.departures.com/travel/plan-trip- mount-kilimanjaro , a stratovolcano in the , Ethiopia's Highest Peak East African Rift system, is second only to สบื ค้นจาก : https://www.kimkim.com/c/climb-ras- Kilimanjaro in elevation among African dashen-the-highest-peak-of-ethiopia-12-day-itinerary summits. สืบค้นจาก : https://www.worldatlas.com /articles/highest-mountains-in-kenya.html , Tanzania, Africa. February 19, 2019 สืบคน้ : https://i.redd.it/fi48haz3f5i21.jpg Video : [เถอื่ นแปด] ขอบฟา้ แห่งคิลิมันจาโร สูย่ อดเขาท่ีสูงทสี่ ดุ ในทวปี แอฟริกา
แผนท3่ี 5 ลกั ษณะเขตภูมิอากาศทวีปแอฟรกิ า 1 .................................................................................................................................................................................................... 2 .................................................................................................................................................................................................. 3 .................................................................................................................................................................................................. 4 .................................................................................................................................................................................................. 5 .................................................................................................................................................................................................. 6 .................................................................................................................................................................................................. 7 .................................................................................................................................................................................................. 8 นักเรยี นคิดว่าเขตอากาศใดเหมาะแก่การต้ังถ่นิ อยอู่ าศยั ...................................................................... ........................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................ 9 นักเรยี นคิดวา่ เขตภูมิอากาศใดในทวีปแอฟรกิ าไม่เหมาแก่การต้ังถ่นิ ฐานมากที่สดุ เกดิ จาก สาเหตหุ รือปัจจยั ใด ........................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................ 35 ลักษณะเขตภมู ิอากาศทวปี แอฟริกา สบื คน้ : https://www.britannica.com/place/Africa/Mediterranean-vegetation
แม่น้าสายหลัก คือ แม่น้าไนล์ ยาวที่สุดของ ทวีป เกิดจากแม่น้าสาขาท่ีไหลมาจากที่สูงเอธิโอเปีย เป็นแหล่ง อารยธรรมอียปิ ต์ของโลก แม่น้าสาคัญคือ คองโก ไนเจอร์ วอลตา แซมบีซี ลิมโปโป และเซเนกัล มีทะเลสาบ เกิดขึ้นในบริเวณที่สูงทาง ตะวันออกของทวีป เช่น ทะเลสาบแทนกันยีกา มาลาวี และ วกิ ตอเรีย ประเทศยกู นั ดา ซึ่งมขี นาดใหญท่ ส่ี ดุ ของทวีป ดินดอนสามเหลย่ี มปากแม่นา้ เกิดเฉพาะกับแม่น้าท่ีพัดพาเอา ตะกอนทรายละเอียด และ โคลน ที่ถูกพัดพาตามลาน้า เ ป็ น ป ริ ม า ณ ม า ก แ ล้ ว ม า ต ก ต ะ ก อ น ทั บ ถ ม บ ริ เ ว ณ ป า ก แม่น้า เม่ือแม่น้าไหลลงสู่ทะเล หรือทะเลสาบ ความเร็วของน้า ในแม่น้าจะลดลง และตะกอนท่ี แม่น้าพัดมาจะค่อย ๆ สะสมตัว เป็นดินดอนปากแม่น้า
เช่น ทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ทะเลแดง มหาสมุทรอินเดีย มหาสมุทรแอตแลนติก และอ่าวกินี ถือเป็นแหล่งประมงท่ีสาคัญของทวีป ปริมาณฝนมีความแตกต่างในแต่ละพื้นท่ีโดยเฉพาะด้านตะวันตกของทวีป และเกาะมาดากัสการ์ สว่ นบริเวณทีม่ ีฝนตกนอ้ ย คอื ทะเลทราย และทะเลทรายมอี าณาบริเวณกวา้ งขวางทาให้หลายพ้ืนท่ี ในทวปี ประสบปัญหาความแห้งแล้งเปน็ อยา่ งมาก Madagascar : https://talk.mthai.com/journey/449300.html Gulf_of_Guinea : https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ a6/Gulf_of_Guinea_%28English%29.jpg แผนท3่ี 6 แม่นาสาคญั ในแอฟรกิ า 1 ............................................................................ 2 ............................................................................ 3 ............................................................................ 4 ............................................................................ 5 ............................................................................ 6 ............................................................................ 7 ............................................................................ 8 ............................................................................ 9 จากภาพนักเรียนคดิ ว่าแมน่ า้ ใดยาว ที่สุดในทวปี ....................................................................... เป็นอนั ดบั ที่ .......................... ของโลก 10 ทาไมแม่นา้ ไนล์จงึ มนี า้ ไหลตลอด ทง้ั ๆ ท่ีไหลผา่ นทะเลทราย .................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. 36 แผนท่ี แม่นาสาคญั ในแอฟรกิ า สืบค้นที่ : https://lizardpoint.com/geography/africa-rivers-quiz.php
เป็นสัญลักษณ์ของมาดากัสการ์ ต้นเบาบับ ขนาดโตเต็มที่อาจมีความสูงถึง 25 เมตร และแผ่ รศั มกี ง่ิ กา้ นออกจากลาตน้ ได้ถงึ 7 เมตร เปน็ ตน้ ไม้ พิเศษที่มีอายุยืนยาวนับพันปี มีถึง 9 สายพันธุ์ แต่ ละพันธุ์ก็มีแหล่งเติบโตในที่ต่างกัน ส่วนใหญ่มักข้ึน บริเวณเสน้ ศูนยส์ ูตร เชน่ ทวีปแอฟริกา แตบ่ างพันธุ์ อาจพบได้ท่ที วีปออสเตรเลีย และมถี งึ 6 สายพนั ธ์ุที่ สามารถพบได้ทม่ี าดากัสการท์ เ่ี ดยี วในโลก ลาต้นอันอวบอัดของเจ้าเบาบับสามารถเก็บกัก น้าไว้ได้ถึง 120,000 ลิตร ซ่ึงเอาไว้ใช้ประโยชน์ใน ฤดูแล้ง ดังนั้นเบาบับจึงมอี ายุยนื เป็นพันปี ชาวแอฟ ริ กัน บางปร ะ เ ทศ น าใบสด ขอ งเบา บั บ ม า รับประทาน บ้างก็นามาใส่ในน้าซุป บ้างนามาเป็น ยาสมุนไพร ส่วนผลเบาบับก็รับประทานได้เหมือน ผลไม้ท่ัวไป สามารถเดินทางไปชมต้นเบาบับท่ี “ถนนสายเบาบับ” ทางตะวันตกและเมืองทูเลียร์ ของมาดากัสการ์ อุดมสมบูรณ์ในการทาการเกษตร มีค่อนข้างน้อย เพราะตอนเหนือเป็นทะเลทราย ดนิ ที่อดุ มสมบูรณจ์ ะอยใู่ นเขตทีร่ าบชายฝ่ัง พน้ื ท่ี ด้านตะวันออกดินอุดมสมบูรณ์มักอยบู่ ริเวณรอบ อา่ วกนิ ี ลุ่มแมน่ ้าไนล์ ไนเจอร์ คองโก และแซม บีซี การทาไร่เล่ือนลอย และเผาป่าจากการ อพยพยา้ ยถ่ินของชนเผ่าต่าง ๆ ประกอบกับการ ขาดความรู้เรอ่ื ง การใช้สารเคมี เพ่ือเร่งผลผลิต ในการเพาะปลูก ส่งผลให้ดินมีสภาพเส่ือมโทรม แห้งแล้ง และการขยายตัวของทะเลทราย เป็นสาเหตทุ าใหด้ นิ ขาดความอุดมสมบูรณ์
แหล่งแร่สาคัญของแอฟริกาอยู่บรเิ วณแถบชายฝั่งแอฟริกาตะวันตกและแอฟริกาใต้ ภาพ 37 ทรพั ยากรธรรมชาติของทวีปแอฟรกิ า เหล็กพบมากในประเทศกานา มอรเิ ตเนยี กินี แอฟริกาใต้ น้ามันดิบ และแก๊สธรรมชาติ พบมากในเขตทะเลทรายสะฮารา ในประเทศแอลจเี รยี ลิเบีย อยี ิปต์ รวมทงั้ ในประเทศไนจเี รีย สาธารณรฐั คองโก และแองโกลา ถา่ นหนิ พบมากในประเทศไนจีเรยี คองโก โมซมั บกิ ซิมบบั เว โครเมียมและแมงกานีส พบมากใน แอฟริกาใต้ โมซัมบิก แซมเบยี ฟอสเฟตพบมากในประเทศโมร็อกโก (ติดอันดับ 1 ใน 4 ของ โลก) ตูนิเซยี โตโก และสาธารณรฐั คองโก 37 ภาพ : ทรัพยากรธรรมชาตขิ องทวปี แอฟริกา สืบค้นที่ https://africaworldgeography.weebly.com/natural-resources.html
ป่าอุดมสมบูรณ์ ส่วนใหญ่ ควายป่าแอฟรกิ ัน รูปร่างใหญ่ บกึ บนึ เขา อยู่รอบอ่าวกินีพ้ืนที่ต่อเนื่องถึงที่ราบลุ่มน้าคองโก แหลม ใครมาโจมตีมันละก็ เตรียมตวั โดน ป่าที่อุดมสมบูรณ์ที่สุด คือ ป่าดิบชื้นบริเวณลุ่มนา้ โจมตกี ลับได้เลย โหดมาก คองโก ป่าเขตอบอุ่นบริเวณภูมิภาคแอฟริกา ตะวันตกในเขตประเทศแองโกลาและกาบองไม้ สงิ โตตัวผมู้ ีแผงคอสวยงาม สาคญั เชน่ มะฮอกกานี โอชีบี ไอโรโก ส่วนตัวเมียไม่มีแผงคอ พวก มนั อยกู่ นั เปน็ ครอบครวั สตั วป์ ่าสาคัญ เชน่ สิงโต อาจจะได้เหน็ ลกู ๆสงิ โตว่งิ เล่น เสอื ดาว ช้างปา่ ควายปา่ ม้าลาย แรด ยรี าฟ นก กนั อยู่กไ็ ด้ ชนิดต่าง ๆ อุทยานแห่งชาติเกิดข้ึนมากมายเพ่ือ เป็นที่อนุรักษ์ และให้สัตว์ป่าสามารถดารงชีวิตอยู่ เสอื ดาวทีน่ ่มี เี ยอะมาก พบไดง้ ่าย แต่เราอาจจะ ได้อย่างปลอดภัย อุทยานแห่งชาติซาลองกาใน มองไมเ่ หน็ เพราะมันไปแอบบนตน้ ไม้ ประเทศคองโก อุทยานแห่งชาติมาไซมารา ในประเทศเคนยา และอุทยานหลากหลายแห่งล้วน พัฒนาเป็นแหล่งท่องเท่ียว หรือซาฟารี เพ่ือเรียก นักท่องเทียวเพม่ิ รายไดแ้ กค่ นท้องถิ่นและประเทศ แรด เป็นสัตว์ในแอฟริกา และแรดดา เปน็ แรดทม่ี ี ขนาดใหญ่รองลงมาจาก แรดขาวซึ่งเป็นสัตว์กนิ พืช หนังหนามนี อแรด 2 อนั คอื นอเล็กและนอใหญ่ ช้างป่าแอฟรกิ ัน มีขนาดใหญโ่ ต แมว้ า่ มนั จะมีขนาดใหญ่ แตก่ ็ สามารถซอ่ นตัวอยู่ในโพรงสงู และเข้าโจมตศี ตั รไู ด้
ทวีปแอฟริกามีประชากรมาก เปน็ อนั ดบั 2 ของโลก รองจาก ทวปี เอเชยี ประเทศที่มี ประชากรมากที่สดุ คือ ประเทศ ไนจเี รยี รองลงมาคอื ประเทศ อียปิ ต์ ซึ่งมอี ตั ราการเพ่มิ ของ ประชากรสงู แผนท3ี่ 8 Population density map of Africa เขตประชากรเบาบาง บรเิ วณทะเลทราย เช่น ทะเลทรายสะฮารา ทะเลทรายคาลาฮารี ทะเลทรายนามบิ ถิ่นทุรกันดาร การเดินทางไมส่ ะดวก อย่างเขตท่ีสูงด้านตะวันออก การ หรอื ถนิ่ ทไ่ี ม่สามารถทาการเกษตรได้ ที่ราบชายฝง่ั ตะวนั ตกเฉียงเหนอื เพราะมอี ากาศอบอนุ่ คล้ายยโุ รป ที่ราบลมุ่ น้าไนล์ ท่รี าบล่มุ นา้ ไนเจอร์ เพราะเป็น แหลง่ ดนิ อดุ มสมบูรณ์เหมาะแกก่ ารทาเกษตรกรรม ที่ราบชายฝั่งอา่ วกินี เพราะอากาศไม่รอ้ นจดั ท่ีราบสงู ทางตะวนั ออก เพราะมสี ภาพอากาศอบอนุ่ เปน็ ทุ่ง หญ้าเหมาะแกก่ ารเลีย้ งสตั ว์ ท่ีราบชายฝงั่ ทางตอนใต้ อากาศอบอนุ่ มที รพั ยากรอุดมสมบรู ณ์ 38 แผนที่ Population density map of Africa : สืบค้น https://na.unep.net/siouxfalls/globalpop/africa/afpopd00.gif?utm_content=bufferd5736&utm_medium=social&utm_source =twitter.com&utm_campaign=buffer
แผนท3ี่ 9 Population density map of Africa ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ............ ............ ............ 39 แผนที่ Population density map of Africa : สบื ค้นจาก https://na.unep.net/siouxfalls/globalpop/africa/afpopd00.gif?utm_content=bufferd5736&utm_medium=social&utm_source =twitter.com&utm_campaign=buffer
พ้ืนที่กว้างใหญ่ มีอากาศ แอฟริกามีอัตราเกิดสูงกว่าอัตรา อบอุ่นมีทุ่งหญ้าเพ่ือการเล้ียง ต า ย เ นื่ อง จ า ก ค ว า ม ไ ม่ พ ร้ อ ม สั ต ว์ ใ น ภู มิ ภ า ค แ อ ฟ ริ ก า การคุมกาเนิด ความเชื่อทางศาสนา ต ะ วั น ออก เ ป็ น ปั จ จั ย ท า ใ ห้ ค่านิยม หรือความเข้าใจผิดเกี่ยวกับ ประชากรอาศัยอย่างหนาแน่น การคมุ เนดิ มากที่สุด เหมาะแก่การตั้งถ่ิน ฐาน อย่างประเทศเอธิโอเปีย ใ น ปั จ จุ บั น ค น มี อ า ยุ ยื น ย า ว ขึ้ น แทนซาเนีย และกลุ่มประเทศ เพราะระบบการแพทย์สมัยใหม่ และ บ น ท่ี ร า บ สู ง ท่ี มี อ า ก า ศ ดี สาธารณสุขที่ดขี ึ้น สามารถลดอัตรา ป ร ะ ช า ก ร จึ ง อ า ศั ย อ ย่ า ง ตายของทารก และผูค้ นได้มาก หนาแนน่ เชน่ กัน ปัญหาความแห้งแล้ง ก่อให้เกิด ท ะ เ ล ท ร า ย ท า ง ต ะ วั น ต ก ปัญหาการย้ายถิ่นฐานของประชากร เฉียงใต้และเขตป่าฝนหนาทึบ สู่ เ มื อง ใ ห ญ่ ใ น ป ร ะ เ ท ศ อี ยิ ปต์ เ ป็ น ปั จ จั ย ท า ใ ห้ ภู มิ ภ า ค โมร็อกโก เคนยา โซมาเลีย ไนจีเรยี แอฟริกาใต้มีประชากรอาศัยอยู่ และแทนซาเนยี เบาบางทสี่ ุด https://hotels.ng/guides/travel- ประเทศเอธโิ อเปยี : ideas/welcome-to-nigeria-top-nigerian- cities-to-visit/ https://www.salika.co/2018/07/27/ethiopia-china-africa/
ผมสีดา หรือน้าตาล หยิกหรือขมวดติด ศรษี ะ นัยต์ตาดาโต จมกู หนา รมิ ฝปี ากหนา ผวิ ดา ขากรรไกร ยื่น กะโหลดศรีษะยาว อาศัยทางตอนใต้ของทะเลทรายสะฮารา ถึงตอนใต้ของทวีป ผมสีดา หรือสีน้าตาล นัยต์ https://www.nexttour.com ตาดา สันจมูกโด่ง ริมฝีปาก บาง สีผิวค่อนข้างน้าตาล (Moroccan หรือขาว กะโหลกศีรษะยาว Berbers) : http://sameaf.mfa.go.th อพยพมาจากทวีปยุโรปในสมัย โบราณ อาศัยบริเวณทะเลทรายจนถึงชายฝ่ังทะเลเมดิเตอรเ์ รเนียน ภาษามากกวา่ 2,000 ภาษา เกิดข้นึ จากความหลากหลายในกลมุ่ ชาตพิ นั ธ์ุพ้นื เมือง ของแอฟริกา ภาษาเป็นของชนพ้ืนเมือง หรือกลุ่มชนเผ่าท่ีไม่มีภาษาเขียน และบางภาษามีความ เส่ียงตอ่ การสูญหาย ทั้งน้ีสามารถแบ่งภาษาออกเปน็ 6 กลมุ่ ใหญ่ ๆ กลุ่มภาษาไนโล-สะฮารา กลุ่มภาษาแอฟโฟร-เอเชยี ติก ภาษาในประเทศชาด คอื ภาษาอาหรบั เปน็ ภาษาส่วน ถึงตะวันตกเฉียงเหนือ ใหญ่ในแอฟรกิ าเหนอื และบางสว่ น ของประเทศเคนยา ในแอฟรกิ าตะวันออก กลมุ่ ภาษาไนเจอร์-คองโก กลุ่มภาษามาลาโย-โปลินเี ซยี น ได้แก่ ภาษาบนั ตู ซลู ู เป็นภาษาบริเวณเกาะมาดากสั การ์ (ชาวเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ สวาฮลี ี สว่ นใหญเ่ ปน็ ภาษา อาศยั อยกู่ ่อนจะเป็นชาวแอฟรกิ ัน) ทางภาคตะวนั ตก ภาค กลมุ่ ภาษาอินโด-ยูโรเปยี น กลาง ภาคตะวันออก และ เป็นภาษาของกลุ่ม ภาคใตข้ องทวีป คนผิวขาวส่วนนอ้ ยบรเิ วณประเทศแอฟรกิ าใต้ กลุม่ ภาษาคอยซาน ภาษาทใี่ ช้ ในภาคตะวันตก เฉียงใตบ้ รเิ วณแถบทะเลทรายคาลาฮารี
มีผนู้ บั ถอื 48.6 % อยู่บริเวณใต้ ทะเลทรายสะฮาราลงมาถึงภาคใตข้ องทวปี มผี นู้ ับถือ 41.6 % อยู่บรเิ วณภาคเหนอื ทง้ั หมด และตามแนวชายฝงั่ ของมหาสมุทรอนิ เดีย เป็นความเชอื่ ในเร่ืองเหนอื ธรรมชาติ มผี ูน้ ับถือ 8.6 % เป็นกลุ่มชนเผา่ ตา่ ง ๆ ท่กี ระจายอยู่ทวั่ ทั้งทวปี เช่น พระพทุ ธศาสนา ศาสนาพราหมณ์-ฮินดู มผี ู้นบั ถือ 1.2 % เป็นกลุ่มคนที่อพยพเขา้ มาใหม่ เชน่ ชาวอินเดยี การเปลยี่ นแปลงทางสงั คมและวฒั นธรรม การเป็นเมือง ความก้าวหนา้ ทาง เทคโนโลยี การติดต่อส่ือสาร การขนส่ง ก า ร บุ ก เ บิ ก จ า ก ก า ร ข ย า ย ตั ว ท า ง เศรษฐกิจ นกั ลงทนุ ท้ังยุโรป จีน อเมรกิ า และอุตสาหกรรมท่องเท่ียวทาให้เกิดการ เปลี่ยนแปลงเพ่ือการพัฒนา และเพิ่ม คุ ณ ภ า พ ป ร ะ ช า ก ร อุ ต ส า ห ก ร ร ม แรงงาน การติดต่อเพ่ือธุรกิจมีการ พัฒนามากขึ้น แต่สังคมโดยรวมยังเป็น สังคมเกษตรกรรม ความยากจน ปัญหาสุขภาพ โรคระบาด ภัยแล้ง เป็นปัญหาสาคัญในแอฟริกา โครงสร้างพื้นฐานไม่รองรับจานวนผู้ยา้ ย https://oilprice.com/Latest- ถิ่นฐาน งานบริการเพ่ือสาธารณะไม่ เพียงพอ จนเกิดการย้านถ่ินฐานเพื่อการ Energy-News/World-News/Oil-Workers- Join-Nigeria-Strike-Fuel-Supply-Under-Threat.html อยู่รอด ความดุดมสมบรู ณท์ จี่ ากดั ในบาง https://www.tripsavvy.com/nigeria-facts-and-information-1454469 พื้ น ท่ี น า ม า ซ่ึ ง ค ว า ม ห น่ า แ น่ น ข อ ง ประชากร การเปน็ เมืองจึงมมี ากขึ้นอย่างลุ่มนา้ ไนเจอร์ ไนล์ คองโก นโยบายการย้ายถิ่นฐานเสรี นามาซ่ึงการขาดแคลานทุ่งหญ้าเลี้ยงสัตว์ และการขยาตัวของ อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวเปน็ สาเหตขุ องจานวนชนเผ่าลดลง และวัฒนธรรมพน้ื ถน่ิ เลอื นหายไปดว้ ย
ทรัพยากรธรรมชาติอันสมบูรณ์ เป็นจุดแข็งทางเศรษฐกิจของแอฟริกา เพราะเป็นแรง ดึงดูดการลงทุนจากต่างชาติ ท้งั น้แี อฟรกิ าจาตอ้ งแลกกับสภาพภมู ิประเทศ ภูมิอากาศ เสถียรภาพ ทางการเมือง หรือความขัดแย้งทางการเมือง การศึกษาและเทคโนโลยี ที่ต้องเผชิญกับการ เปล่ียนแปลง ก่อให้เกิดปัญหาและอุปสรรคต่อการพัฒนาเศรษฐกิจ แต่จุดสาคัญของเศรษฐกิจ แอฟริกายงั คงอยูใ่ นการเกษตร ร้อยละ 60 ทาการเกษตรส่วนใหญ่เป็นการเกษตรยังชีพ สภาพดนิ ทแี่ ห้งแลง้ ขาดแคลนนา้ เป็นปญั หาสาคัญของการเพาะปลูก การเกษตรจึงหนาแน่นในบาง พ้ืนท่ี เขตท่ีราบตอนเหนอื รมิ ทะเลเมดิเตอร์เรเนียนมีการปลูกมะกอก พืชสกุลส้ม ข้าวสาลีรอบอา่ ว กินี มีการปลูกพชื เศรษฐกิจ เชน่ ถั่วลิสง ลกู เดอื ย ขา้ วฟ่าง กาแฟ โกโก้ กล้วยหอม ปาลม์ น้ามัน ยางพารา รอบทะเลสาบน้าจืดและบริเวณชายฝั่งตะวันออกเฉียงใต้ส่วนใหญ่ปลูกกาแฟ โกโก้ และขา้ วสาลี บรเิ วณทีส่ ูงเอธิโอเปียมีการปลูกกาแฟ กล้วย และชา การเลี้ยงสัตว์กระจายอยู่ท่ัวไปเพราะมีพื้นท่ีขนาดใหญ่มีทุ่งหญ้า จานวนมาก เหมาะแก่การเลี้ยงสัตว์ การแสดงว่าตนมีฐานะทางสังคม และการใช้แรงงานสัตว์ โดยเฉพาะโคพันธ์ุพื้นเมือง มีอยู่ทั่วไปในเขตที่สูงทางตะวันออกและทางใต้ของทวีป มีการเลี้ยงโค พันธุ์ต่างประเทศ เพื่อการบริโภคเนอื้ น้านม ส่วนใหญ่เล้ียงในเขตเมดิเตอรเ์ รเนยี น และเขตอบอนุ่ ช้ืน มีการเล้ียงเแกะ แพะเล้ียงแบบเร่ร่อนในเขตอากาศร้อน หรือทุ่งหญ้าก่ึงทะเลทราย และลา เลีย้ งเพื่อเปน็ สตั วพ์ าหนะ มอี ฐู ทเี่ ลี้ยงในเขตแหง้ แลง้ เพื่อเป็นพาหนะและเปน็ อาหาร การจับ และเพาะเลี้ยงพันธ์ุสัตว์น้ายงั ไม่เต็มศักยภาพ เพราะขาด แคลนเทคโนโลยีและความรู้ ประเทศที่มีการจับสัตว์น้าได้มาก คือ โมร็อกโกและแอฟริกาใต้ องค์การอาหารและการเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) สารวจว่า กระแสน้าอุ่นอะกะลัสไหลมา บรรจบกบั กระแสน้าเย็นเบงเกวลา บรเิ วณตอนใต้ของแหลมอะกะลสั หรือ Agulhas bank มีปลาชุก ชุม เนอื่ งจากมีสภาพแวดล้อมทเ่ี หมาะสมเป็นแหลง่ ที่อย่อู าศัยของปลาจานวนมาก เหมาะแก่การทา อุตสาหกรรมประมง แอฟริกายังมีป่าไม้ขนาดใหญ่ท่ีสมบูรณ์ โดยเฉพาะเขตร้อนชื้นรอบ ชายฝ่ังอ่าวกินีและลุ่มแม่น้าคองโก ไม้ซุง ไม้แผ่นแปรรูปส่งออกจาหน่ายทั้งเอเชีย ยุโรป อเมริกาเหนือ มาจากประเทศท่ีมีการทาป่าไม่ อย่าง แกมเบีย ไนเจอร์ สาธารณรัฐแอฟริกากลาง สาธารณรัฐคองโก การตัดไม้ในแอฟริกาไม่มีการปลูกทดแทนให้พื้นท่ีป่าลดลงอย่างรวดเร็ว มกี ารพยายามรณรงค์หยุดการทาปา่ ไม้ เพ่อื คุณภาพอากาศ สัตวป์ ่า และสง่ิ แวดล้อมของโลก
ประเทศในแถบยุโรป อเมรกิ าเหนอื เอเชีย ออสเตรเลีย และโอเชยี เนีย ได้รับแร่จากแอฟริกาเป็นส่วนใหญ่ เพราะเป็นตลาดการซ้ือขายแร่งของแอฟริกา โดยมีแร่ท่ีสาคัญ เช่น เพชร พลอยสีทองคา ยูเรเนียม ถ่านหิน ใยหิน เหล็ก แมงกานีส ทองแดง ดีบุก บ็อกไซต์ ฟอสเฟต ประเทศแอฟริกาใต้ นามิเบีย บอตสวานา ซิมบับเว โมซัมบิก และ กานา เป็นแหล่ง อุตสาหกรรมเหมืองเพชร และทองคา ส่วนประเทศลิเบีย ไนจีเรีย แอลจีเรีย อียิปต์ แองโกลา คองโก และแอฟริกาใต้ เป็นแหลง่ อตุ สาหกรรมนา้ มนั ดบิ และแก๊สธรรมชาติ ภาพเจา้ หนา้ ท่ีช่วยคนงานแอฟรกิ าใต้ ภาพร่อนทองคาในบูกินาฟาร์โซ 955 ชวี ติ หลังติดในเหมอื งทองคาใต้ :https://www.businessinsider.com/gol ดนิ กว่า 1 วนั 2 กมุ ภาพนั ธ์ 2018 : d-miners-in-bani-burkina-faso-2015 https://workpointnews.com ภาพแรงงานขดุ ทองคาในบกู นิ าฟารโ์ ซ : https://www.businessinsider.com ส่วนใหญ่เป็นอุตสาหกรรมขนาดเล็ก เนื่องจากสาธารณูปโภคไม่พร้อม ขาดแรงงานท่ีมีความรู้ความสารมารถที่ชานาญ อุตสาหกรรมขนาดใหญ่มีเฉพาะกลุ่มอย่างใน ประเทศ แอฟริกาใต้ โมรอ็ กโก แองโกลา อียปิ ต์ อตุ สาหกรรมท่สี รา้ งรายได้ คือ ปิโตรเคมี สง่ิ ทอ เคร่ืองประดับ แปรรูปผลผลิตทางการเกษตร อย่างกาแฟ อาหารแปรรูป น้าตาล ไม้แปรรูป ยานยนต์ เครื่องจักรกล ปูนซีเมนต์ เคมีภัณฑ์ และยา ส่วนใหญ่อยู่ในประเทศแอฟริกาใต้ อุตสาหกรรมทอ่ งเท่ียวแบบซาฟารีเป็นที่แพร่หลาย และสรา้ งรายไดใ้ หก้ ับหลายประเทศ เชน่ แหล่ง อารยธรรมอยี ิปต์ ซาฟารีในแทนซาเนยี แอฟรกิ าใต้ นา้ ตกวิกตอเรีย ภาพทอ่ งเทีย่ วแบบ Safari :https://www.internationaltraveller.com/w hy-you-should-pay-more-for-african- safari/#&gid=1&pid=1 : https://www.booking.com/hotel/za/makweti-safari-lodge.th.html Makweti Safari Lodge : https://www.booking.com/hotel/za /makweti-safari-lodge.th.html
การพาณิชยกรรมมีไม่มากนักเน่ืองจากเสียเปรียบดุลการค้า คือ สินค้า นาเข้ามากกว่าการส่งออก การพาณิชกรรมจึงมีมูลค่าน้อยในทวีปแอฟริกาประเทศได้เปรียบ ดลุ การคา้ เพราะสง่ ออกนา้ มัน และแกส๊ ธรรมชาติ หรอื ส่งออกแร่ สนิ คา้ นาเขา้ สาคัญ ในประเทศที่ มีการลงทุนค่อนข้างสูงอย่างแอลจีเรีย อียิปต์ โมร็อกโก ไนจีเรีย บอสวานา มาดากัสการ์ เช่น ข้าว ธัญพืช อาหารสาเร็จรูป อาหารกระป๋อง เคร่ืองนุ่งห่ม เวชภัณฑ์ อุปกรณ์ส่ือสาร เครื่องจักรกล ยานยนต์ อุปกรณ์โรงงาน เคร่ืองใช้ไฟฟ้าสินค้าส่งออกสาคัญ คือ น้ามัน แก๊สธรรมชาติ ทั้งนี้ทรัพยากรของแอฟริกายังอุดมสมบูรณ์มาก และการเดินทางเริ่มสะดวกมาก ย่ิงขึ้นจงึ เปน็ แหล่งลงทุนสาคัญของนักลงทุนทัว่ โลก ทะเลทราย ท่ีราบสูง หรือป่าดิบ ชน้ื เปน็ ปจั จัยสาคัญท่ไี ม่สามารถสร้างเส้นทางทาง บกครอบคลุมทุกพ้ืนที่ในแอฟริกาได้ ถนน ทาง รถไฟ จึงมีเฉพาะในเขตเมืองหลวงและเมืองสาคัญ ของประเทศต่าง ๆ เช่น โมร็อกโก แอลจีเรีย อียิปต์ ชายฝ่ังแอฟริกาตะวันตก และตอนใต้ของ แอฟริกาใต้ แต่เมืองสาคัญพยายามสร้าง“โครงข่าย ทางหลวงแอฟริกา” หรอื Trans-African Highway โดยความร่วมมือของสหประชาชาติและสหภาพ แอฟรกิ า Map of Trans-African roads based : https://www.gifex.com/fullsize2-en/2009-12-15- 11422/Africa_road_map.html เมอื งท่าโมมบาซา ในประเทศเคนยา เมอื งทา่ ทีมา และซคี อนดทิ าโคราดิในประเทศกานา เมืองทา่ พอรต์ หลยุ ส์ ในประเทศมอรเิ ชียส Tangire – Casablanca เป็นจุดกระจากสินคา้ ทงั้ การสง่ ออก Morocco, Alexandria - Port และนาเข้า เปน็ จุดแวะพักเรอื ทจี่ ะ Said Egyp, เดินทางไปทวีปอืน่ เมอื งท่าเคปทาวน์ เดอรบ์ ัน และเอลิซาเบท ในประเทศ แม่น้าสายสาคัญใชใ้ นการขนสง่ สนิ คา้ แอฟริกาใต้ การเดินทาง ท่องเทยี่ ว อยา่ งแม่น้าไนล์ ไนเจอร์ คองโก Red Sea - Suez Canal เพ่ือไป ยโุ รปทาง Mediterranean Sea
การแข่งขันของหลายสายการบินทางทาให้การ เดินทางทางอากาศ ของชาวแอฟริกันในปัจจุบันมีจานวนมากขึ้น ทั้งนักท่องเที่ยว นักธุรกิจต่างเดินทางไปยังทวีปแอฟริกามากข้ึน ท่าอากาศยานสาคัญ เช่น ท่าอากาศยานไคโรของอียิปต์ ท่า อากาศยานอาดดิสอาบาบาของเอธิโอเปีย สายการบินที่มีชื่อเสยี ง อย่าง เซาท์แอฟริกันแอร์เวย์ แอฟริกาใต้ เคนยาแอร์เวย์ของ เคนยา - การเพาะปลกู ใหส้ อดคล้องกบั ลกั ษณะ - ส่งเสรมิ การลงทุนจากนกั ธรุ กิจ ทางกายภาพของพืน้ ที่ ตา่ งชาติ ด้วยการลดภาษี อานวย - สง่ เสริมพฒั นาพนั ธุ์พชื ทีเ่ จรญิ เติบโต ความสะดวกแกน่ ักลงทุน โดยเฉพาะ ได้ดีในสภาพแหง้ แลง้ หรือใชน้ า้ นอ้ ย นักลงทุนที่เกยี่ วข้องด้าน - ส่งเสรมิ การปลกู พืชเพือ่ การบรโิ ภค สาธารณปู โภคและโครงสร้างพ้ืนฐาน ภายในประเทศเป็นหลัก - ผลิตและส่งออกสินค้าด้วยการเพ่มิ - ปลกู พืชแบบอนิ ทรียไ์ รส้ ารเคมี มูลค่าสนิ ค้าอย่างแปรรปู โกโกเป็น เพ่ือรกั ษาดินและป้องกันสารพษิ ตกค้าง ช็อกโกแลต แปรรูปไม้ซุงเปน็ เฟอร์นิเจอร์ - รว่ มมือทางเศรษฐกิจผ่านสหภาพ เศรษฐกจิ แอฟริกาเพอื่ พัฒนาประเทศ สมาชิก ภาพ : ข้าวไทยในประเทศเซเนกัล จากการร่วมมือเรง่ ส่งเสริมนโยบายการเกษตร ภายใต้โครงการพฒั นาความมั่นคงทางอาหารในเร่อื งการปลกู ข้าวของรฐั บาลเซเนกัล (National Rice Self-sufficiency Programme – PNAR) : http://sameaf.mfa.go.th/th/news/detail.php?ID=5323&SECTION=NEWS
ในหลวง ร.9 ส่งเจ้าหน้าที่ไทยไปให้ความรู้ มอบทุนในการจัดตั้งศูนย์พัฒนาเกษตรตวั อย่าง ในประเทศโลโซโท จนกระท่ังเกษตรกรชาวเลโซโทสามารถผลิตอาหารเองได้ และในปี 2554 สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จ เยือนประเทศเลโซโท เพ่อื ติดตามความกา้ วหนา้ ในการดาเนินงานต่าง ๆ ตามโครงการซึ่งประสบ ผลสาเรจ็ และเห็นผลอยา่ งดเี ยีย่ ม และการขยายตัวของทะเลทราย เกิดในเขตร้อน มีอุณหภูมิสูง ดินขาดความชุ่ม ชืน้ เกิดข้นึ บรเิ วณพื้นทที่ ะเลทราย มฝี น และนา้ นอ้ ย ภาวะโลกร้อนทาใหส้ ภาพอากาศเปล่ียนแปลง สง่ ผลตอ่ ภัยแลง้ มากขึ้น ผนวกกับลมประจาพดั ความชมุ่ ชื้นออกจากแผน่ ดนิ ทาให้เกิดความแห้งแล้ง มากข้นึ ประชากรขาดความร้ใู นการใช้ที่ดนิ การทาเกษตรแบบเร่ร่อน ทาให้ดินเสอ่ื มคณุ ภาพ และ กลายเปน็ ทะเลทราย การวางตัวขอแนวภเู ขาปดิ ก้ันทิศทางลมทาให้ความชืน้ จากทะเลพดั เข้าทวีปได้ ไมม่ าก - พืชผลทางการเกษตรเสียหาย - การปศสุ ตั ว์เสียหาย - การขาดแคลนอาหารเกดิ ทพุ ภกิ ขภยั อยา่ งรนุ แรง - เกิดการรุกล้าผืนปา่ เพื่อหาทท่ี ากิน นามาซง่ึ ระบบนิเวศถกู ทาลาย - ผคู้ นอพยพจากชนบทสูเ่ มืองเกิดความแออดั ในเขตเมือง - น้าให้แหลง่ นา้ ธรรมชาตินอ้ ยลงไมเ่ พยี งพอต่อการอุปโภคบรโิ ภค NEWS : Millions of people in over a dozen countries in the Horn of Africa and southern Africa are facing the peak effect of severe drought that hit the regions resulting in famine : Africa news 17/03/2017 : https://www.africanews.com
เกิดข้ึนเม่ือเจอกับสภาพอากาศร้อนแห้งแล้งของแอฟรกิ า ก่ิงไม้เสียดสีกัน ประกอบสภาพอากาศรอ้ นเป็นเชื้อเพลิงแห้งอย่างดีเป็นปัจจยั ก่อให้เกิดไฟปา่ ได้งา่ ย ขาดการจัดการ อย่างมีประสิทธิภาพขาดแคลนงบประมาณการบริหารจัดการ การเผาไร่เพ่ือทาลายวัชพืช หรอื การเตรียมพื้นท่เี พอื่ ทาการเกษตรกเ็ ป็นปจั จยั สาคัญที่ก่อใหเ้ กิดไฟป่า ชีวิต ทรัพย์สิน แหล่งอาหาร ท่ีอยู่อาศัย รวมถึงระบบนิเวศ ทรัพยากรธรรมชาติ และสัตว์ป่า ถูกทาลาย มีป่าน้อยลง อากาศบริสุทธิ์น้อยลง และสภาพ ภูมอิ ากาศเกิดการเปลย่ี นแปลง เปน็ ปจั จัยทีก่ อ่ ใหเ้ กดิ ภาวะโลกรอ้ น ภาพ40 Fire in the South Africa ปัญหาน้าท่วมในแอฟริกาเกิดจากฝนตกหนักอย่างต่อเนื่องเป็นเวลานานการ ระบายน้าไม่ได้มาตรฐาน ก่อให้เกิดน้าระระบายหลายช่ัวโมง การวางผังเมืองไม่ดี ระบบมาตรฐาน การสร้างอาคาร ท่ีหรอื ทพี่ กั ขวางทางน้าไหล ปา่ ไมท้ ชี่ ว่ ยดซู บั ความช้นื มนี อ้ ยจึงก่อใหเ้ กิดน้าทว่ ม ชีวิต ทรัพย์สิน แหล่งอาหาร ที่อยู่อาศัยได้รับความเสียหาย และอาจก่อให้เกิดปัญหา ดนิ โคลนถล่มตามมา รวมถึงโรคระบาด ภาพ41 Cyclone, flooding cause widespread damage across Southern Africa 40 ภาพ : Fire in the South Africa สืบค้นจาก : https://workingonfire.org/fire-in-the-south-african-landscape/ 41 ภาพ Cyclone, flooding cause widespread damage across Southern Africa : 19 MAR 2019 สืบคน้ จาก https://www.aljazeera.com/
- ช่วยเหลอื จดั การภัยพบิ ตั ิ เพื่อ - ระบบการจดั การ เตอื นภัยพิบตั ิเริ่มมี แกป้ ัญหาภยั แลง้ การขาดแคลนอาหาร ประสิทธิภาพมากยิ่งขน้ึ เม่ือธนาคารโลก - การเข้าเป็นสมาชิก หรือภาคอี งคก์ ร และบรษิ ัทไมโครซอฟตร์ ว่ มกนั พัฒนา ระหวา่ งประเทศอย่าง พิธีสารเกยี วโต ระบบข้อมูลในการบรหิ ารจัดการภัยพบิ ัติ เพ่ือลดแกส๊ เรอื นกระจกทก่ี อ่ ใหเ้ กิดภาวะ โลกร้อน - ปัจจุบนั ในหลายเมืองมกี ารลดราคาอาหาร - เมอ่ื รัฐบาลไมส่ ามารถรับมือภยั พิบตั ิได้ - รฐั บาลจัดระบบชลประทานเพื่อชว่ ยเหลือ อยา่ งเทา่ ทนั จะไดร้ ับการชว่ ยเหลอื จาก การเกษตร เล้ยี งสตั ว์ เพอ่ื ลดการขาดแคลน นานาชาติ หรือหนว่ ยงานต่าง ๆ เชน่ อาหาร การขอรับบรจิ าค - แก้ปัญหาท่ดี ินทากนิ ลดการทาไร่เล่อื นลอย ปฏิรูปกฎหมายและบังคับใช้ พร้อมออกบทลงโทษอย่างเคร่งครัด สร้างเอกภาพในการ แกป้ ัญหาสงิ่ แวดล้อมอย่างตอ่ เน่อื ง เฝ้าตดิ ตามอยู่ลอดเวลา องค์กรเฝา้ ติดตามส่ิงแวดล้อมแอฟริกา (Africa Environment Watch: AEW) สมาคมสัตว์ป่าและส่ิงแวดล้อมแอฟริกาใต้ (The Wildlife and Environment Society of South Africa: WESSA) การร่วมมือกับองค์ กรนาน า ชา ติ อย่างโครงการสิ่งแวดล้อมแห่งสหประชาชาติ (United Nations Environment Programme: UNEP) ลงนามในอนุสัญญาอยา่ ง อนุสัญญาไซเตส (CITES) วา่ ดว้ ยการคา้ สัตวป์ า่ ระหวา่ งประเทศ เพ่อื อนรุ ักษป์ า่ ใกลส้ ญู พนั ธ์ุ
............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ .................. .................. ................................................................................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................
ให้นักเรยี นเตมิ ชอื่ ประเทศ และภูมปิ ระทศสาคญั จากแผนที่ลงในชอ่ งวา่ ง 1 16 31 46 2 17 32 47 3 18 33 48 4 19 34 49 5 20 35 50 6 21 36 51 7 22 37 52 8 23 38 53 แหลม 9 24 39 54 เกาะ 10 25 40 55 ทะเล 11 26 41 56 ชอ่ งแคบ 12 27 42 57 ทะเล 13 28 43 58 อ่าว 14 29 44 59 มหาสมทุ ร 15 30 45 60 มหาสมทุ ร
ตารา / เอกสารทเ่ี กี่ยวขอ้ ง กนก จันทรา. (2560). ภูมิศาสตร์ภูมิภาคทวีปยุโรปและแอฟริกา (โครงการจัดทาตาราเรียนของ สมาคมผปู้ กครองและครู โรงเรยี นสาธิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย). กรงุ เทพมหานคร : ไซ เบอร์พร้ินทก์ รปุ๊ . กระมล ทองธรรมชาติ และคณะ. (มมป.). สังคมศกึ ษา ศาสนาและ วฒั นธรรม ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ่ี 2. กรุงเทพมหานคร : อักษรเจริญทศั น.์ กวี วรกวิน, พระมหามนัส กิตฺติสาโร และณัทธนัท เล่ียวไพโรจน์. (2560). สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 2. กรุงเทพมหานคร : สถาบันพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.). ดารงค์ ฐานดี และคณะ. (มปป.). สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2. กรงุ เทพมหานคร : อักษรเจรญิ ทศั น.์ ธีระ นุชเปี่ยม และคณะ. (2554). สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2. กรงุ เทพมหานคร : แม็ค. ธวัช ทันโตภาส, ขวัญนภา สุขคร และสมมต สมบูรณ์. (2560). สังคมศึกษา ศาสนาและ วฒั นธรรม ช้ันมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 2. กรงุ เทพมหานคร : วัฒนาพาณิชย์. สุธาทิพย์ ชวนะเวสสกุล, ภาวดี พันธรักษ์, ระวิวรรณ ตั้งตรงขันติ และภาณุภัทร วงศ์วรปัญญา. (2562). ชดุ สมั ฤทธิม์ าตรฐาน ภมู ิศาสตร์ ม.2. กรงุ เทพมหานคร : อกั ษรเจริญทัศน์. กราฟิก พฒั นาจาก www.freepik.com พฒั นาจาก www.freemapviewer.com/th/map พัฒนาจาก https://en.wikipedia.org พัฒนาจาก www.free-powerpoint-templates-design.com
Search
