2บทที่-2_ปรับกรอบแนวคิด-1

7 บทที่ 2 วรรณกรรมทเี่ ก่ยี วขอ ง การวิจยั เรือ่ ง แนวทางการจดั การเรียนรสู าขาวิชาการโรงแรมของสถานศกึ ษาสงั กดั สํานกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศึกษาในกลมุ จงั หวดั สามเหลย่ี มอันดามนั ไดศ กึ ษาวรรณกรรมและงานวจิ ยั ที่เก่ยี วขอ งดังนี้ 1. แนวคดิ และหลกั การ การจดั การอาชีวศึกษาและมาตรฐานอาชวี ศึกษา 2. แนวคดิ ทฤษฎี เกี่ยวกับการจดั การเรียนรแู ละแนวทางการจัดการเรยี นรอู าชวี ศึกษา 3. ภารกิจและนโยบายเกยี่ วกบั การจัดการอาชีวศึกษา 4. หลักสตู รประกาศนียบตั รวชิ าชพี และวิชาชพี ชัน้ สูง สาขาวชิ าการโรงแรม 5. ขอ ตกลงยอมรบั รว มในคุณสมบัตแิ ละสมรรถนะขนั้ พื้นฐานของบคุ ลากรวิชาชีพทอ งเทีย่ ว แหงอาเซียน 6. การจัดการอตุ สาหกรรมทองเทย่ี วดา นการโรงแรมในกลมุ จงั หวัดสามเหลยี่ มอนั ดามนั 7. งานวิจยั ท่เี กยี่ วของ 8. กรอบแนวคดิ ในการวจิ ัยแนวคิดและหลกั การการจัดการอาชีวศกึ ษา เพาเวล (Powell,1983อางถึงในเมธปี ล ันธนานนท ,2530 : 148-149) ไดก ลา วถงึ หลักการจดั การอาชีวศกึ ษาไวดังนี้ 1. การอาชีวศกึ ษาเปนการเตรยี มบุคคลเขา สอู าชพี และทํางานตอ ไปดวยความสาํ เร็จ 2. เปา หมายของการอาชวี ศกึ ษาคอื มงุ ที่งานและสัมพันธกบั การมงี านทํา 3. การอาชีวศึกษาตองสอดคลอ งกบั สภาพของเศรษฐกจิ และสังคมวุฒภิ าวะของนกั ศกึ ษา 4. การอาชวี ศกึ ษาจัดใหผูสําเร็จการศึกษาสามารถรวมในกจิ กรรมตางๆไดใ นฐานะพลเมอื งทด่ี ีของสงั คม 5. การอาชวี ศกึ ษาจัดใหนกั ศกึ ษามีความรูพืน้ ฐานทีจ่ าํ เปน ในการเขา สูอาชีพไดแ ตล ะบุคคลทม่ี ีสิทธทิ ี่จะเลือกอาชพี ทีต่ นปรารถนาได 6. รัฐมหี นา ท่ที ี่จดั ใหรายบุคคลไดรบั การฝก เพือ่ ประกอบอาชพี ไดตามท่แี ตล ะบคุ คลไดต้ังเปาหมายไว 7. ประสิทธิภาพของการอาชวี ศกึ ษาจะสงู ถาจัดสภาพแวดลอ มใหผ เู รยี นไดร บั การฝกโดยจําลองสภาพแวดลอ มการทํางานใหเสมอื นสภาพเมื่อจะไปทํางานจริง 8. การฝก อาชีพจะมีประสิทธิผลเมอ่ื งานฝกกระทําในลกั ษณะเดียวกบั งานจริงในอาชพี 9. ประสิทธผิ ลของการอาชีวศกึ ษาจะสูงเม่ือจดั ใหผูเรยี นเปนรายบคุ คลไดใชความสนใจนสิ ัยความถนดั และมันสมองของผนู นั้ 10. การฝกอาชีพของแตล ะอาชพี ชางหรอื งานมีประสิทธิผลกต็ อ เมื่อไดจัดใหแกกลุมท่ีตองกแาลระไดร ับประโยชนจ ากการฝก เทา นัน้ 11. การฝก อาชพี จะมปี ระสทิ ธิผลจะตอ งฝกประสบการณเฉพาะดา นหลายคร้งั เพอ่ื สรา งนสิ ัยท่ีถูกตองในการทาํ และการคิดจนกระท่ังนสิ ยั ทต่ี อ งการไดพฒั นาขึน้ ซงึ่ เปนทักษะทจี่ ําเปน ในการหางานทํา 12. การฝกอาชีพจะมีประสิทธผิ ลยอ มขน้ึ อยกู ับครูฝกซง่ึ จะตองมีประสบการณวชิ าชีพในการ

8ประยกุ ตทักษะความรูในการปฏิบตั ิงานและกระบวนการทํางานของสิ่งที่ตนสอน 13. สาํ หรบั แตล ะอาชีพผูฝกจะตอ งมีความสามารถในการผลติ ขัน้ ต่าํ ระดับหนึง่ เพื่อทจ่ี ะทํางานรักษาตาํ แหนงไวไ ดถ าการอาชวี ศกึ ษาไมส ามารถจัดไดถ ึงขนั้ นีแ้ ลวกจ็ ะไมม ีประสิทธผิ ลทงั้ สาํ หรบัรายบุคคลและสาํ หรับคน 14. การสรางนสิ ัยการปฏิบัติงานจะไดผลเม่อื ผฝู กไดทาํ งานจริงไมใชแบบฝกหัดหรอื ทาํ งานปลอม 15. แหลง ของเนื้อหาสาระที่เชอ่ื ถอื ไดข องการฝกเฉพาะแตล ะอาชีพมาจากแหลง เดยี วเทา น้นัคือประสบการณของผชู ํานาญงานของอาชพี นั้น 16. สาํ หรับแตละอาชพี มเี นื้อหาอยจู าํ นวนหน่ึงซง่ึ เปน อาชพี นน้ั โดยเฉพาะและไมมคี ณุ คาในทางปฏบิ ตั ิสําหรบั อาชีพอนื่ 17. การอาชวี ศึกษาจะบริการแกส งั คมอยา งมปี ระสทิ ธิภาพตอเม่ือสามารถบรกิ ารในเรื่องที่คนตอ งการและผูตอ งการไดประโยชนม ากทสี่ ุด 18. การอาชวี ศึกษาทม่ี ีประสทิ ธภิ าพจะแปรผนั ตามวธิ กี ารสอนและความสัมพันธกบั ผเู รยี นจงึ ควรพิถีพถิ ันพจิ ารณาคณุ ลักษณะพเิ ศษของกลมุ ทเ่ี รียนและผสู อนดวย 19. การบริหารอาชีวศกึ ษาทีม่ ปี ระสิทธภิ าพตอ เมือ่ มกี ารจดั การในลักษณะยืดหยุนแทนการมีมาตรฐานท่ตี ายตวั เกนิ ไป 20. ขณะทีค่ วรพยายามลดคา ใชจายตอ หวั แตกต็ อ งใชง บประมาณขนั้ ตํ่าจํานวนหนงึ่ ซึ่งถาจายต่ํากวานีแ้ ลวจะไมส ามารถจดั การอาชีวศกึ ษาใหม ปี ระสทิ ธผิ ลไดถา ไมส ามารถสนับสนุนงบประมาณข้นั ต่าํ น้แี ลว กไ็ มสมควรที่จะจัดใหมีระบบอาชวี ศึกษา มาตรฐานอาชวี ศกึ ษา มาตรฐานอาชวี ศึกษา หมายความวาขอ กาํ หนดเก่ียวกบั คณุ ลักษณะ คุณภาพและมาตรฐานในการจัดการอาชวี ศกึ ษาท่ีพึงประสงค เพอื่ ใชเปนเกณฑ สงเสรมิ กาํ กับดูแล ตรวจสอบ การประเมนิ ผลและการประกันคุณภาพการจดั การอาชีวศกึ ษา มาตรฐานการอาชีวศึกษา พ.ศ. 2555ปรบั ปรงุ 2558 มาตรฐานการอาชวี ศกึ ษาพ.ศ. 2555ปรบั ปรุง2558มี 2 สว นประกอบดว ย สว นที่ 1 การจดั การอาชวี ศกึ ษา และสวนท่ี 2 และการฝกอบรมอาชีพ มรี ายละเอียดดังนี้ คือ สว นท่ี 1 การจัดการอาชีวศกึ ษา จํานวน 7 มาตรฐาน 35 ตวั บง ช้ี มาตรฐานที่ 1 ดา นผูเรียนและผูสําเรจ็ การศกึ ษาอาชีวศกึ ษา ตัวบงช้ี 1.1 รอ ยละของผเู รยี นท่ีมีผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนเฉลี่ยสะสม 2.00 ข้ึนไป ตวั บงชี้ 1.2 รอยละความพงึ พอใจของสถานประกอบการหนว ยงานชุมชนทมี่ ตี อคุณภาพของผเู รยี น ตัวบงช้ี 1.3 รอ ยละของผเู รยี นที่ผา นเกณฑการประเมินมาตรฐานวิชาชีพ ตวั บง ช้ี 1.4 รอยละของผเู รยี นที่มีคะแนนเฉลีย่ จากการทดสอบทางการศกึ ษาระดับชาติดานอาชวี ศกึ ษา (V-NET)ตง้ั แตคาคะแนนเฉลย่ี ระดบั ชาติขึ้นไป ตัวบง ช้ี 1.5 รอ ยละของผูเ รียนทมี่ ีคะแนนเฉลย่ี จากการทดสอบทางการศึกษาระดบั ชาติดานอาชีวศกึ ษา (V-NET)ตัง้ แตคา คะแนนเฉล่ยี ระดบั ชาติขึน้ ไปในกลมุ วิชาภาษาองั กฤษ ตัวบงชี้ 1.6 รอ ยละของผเู รยี นท่ผี านเกณฑการทดสอบมาตรฐานอาชพี ของสถาบันคณุ วุฒิ

9วิชาชีพหรอื หนว ยงานทคี่ ณะกรรมการประกันคุณภาพภายในการอาชีวศกึ ษารับรอง ตัวบงชี้ 1.7 รอยละของผสู าํ เรจ็ การศึกษาตามหลักสูตรเทยี บกบั แรกเขา ตัวบง ชี้ 1.8 รอยละของผูส ําเรจ็ การศกึ ษาทีไ่ ดงานทาํ หรือประกอบอาชพี อสิ ระหรือศกึ ษาตอภายใน 1 ป ตัวบง ช้ี 1.9 ระดบั ความพึงพอใจของสถานประกอบการหนว ยงานหรอื สถานศกึ ษาหรอืผูรับบรกิ ารท่ีมีตอ คณุ ภาพของผสู ําเร็จการศกึ ษา มาตรฐานท่ี 2 ดานหลักสูตรและการจดั การเรยี นการสอนอาชวี ศกึ ษา ตวั บง ช้ี 2.1 ระดบั คณุ ภาพในการใชและพฒั นาหลกั สูตรฐานสมรรถนะรายวชิ าทส่ี อดคลองกบั ความตองการของสถานประกอบการหรอื ประชาคมอาเซยี น ตวั บงชี้ 2.2 ระดับคณุ ภาพในการจัดทาํ แผนการจัดการเรยี นรรู ายวิชา ตัวบงช้ี 2.3 ระดับคณุ ภาพในการจดั การเรยี นการสอนรายวชิ า ตัวบงชี้ 2.4 ระดับคณุ ภาพในการวดั และประเมินผลการจัดการเรียนการสอนรายวิชา ตวั บงชี้ 2.5 ระดับคุณภาพในการฝก งาน มาตรฐานที่ 3 ดานบรหิ ารจัดการอาชวี ศึกษา ตวั บงช้ี 3.1 ระดับคณุ ภาพในการปฏิบตั ิงานของคณะกรรมการสถานศึกษาหรือวิทยาลัย ตวั บงช้ี 3.2 ระดับคณุ ภาพในการจัดทาํ แผนการบรหิ ารจัดการสถานศึกษา ตัวบง ช้ี 3.3 ระดบั คุณภาพในการพัฒนาสถานศกึ ษาตามอัตลักษณ ตวั บงชี้ 3.4 ระดับคณุ ภาพในการบริหารงานและภาวะผูนาํ ของผูบริหารสถานศกึ ษา ตัวบงชี้ 3.5 ระดบั คณุ ภาพในการบรหิ ารจัดการระบบฐานขอมูลสารสนเทศของสถานศึกษา ตวั บง ช้ี 3.6 ระดับคณุ ภาพในการบริหารความเสย่ี ง ตวั บงชี้ 3.7 ระดบั คณุ ภาพในการจัดระบบดูแลผเู รยี น ตวั บง ช้ี 3.8ระดบั คุณภาพในการพฒั นาและดูแลสภาพแวดลอ มและภมู ิทัศนข องสถานศึกษาและการใชอ าคารสถานที่หองเรยี นหอ งปฏิบัติการโรงฝกงานศูนยว ทิ ยบริการ ตัวบงชี้ 3.9 ระดบั คณุ ภาพในการบริหารจัดการวสั ดอุ ุปกรณครุภณั ฑแ ละคอมพิวเตอร ตัวบงชี้ 3.10 ระดบั คุณภาพในการพัฒนาครูและบคุ ลากรทางการศึกษา ตวั บง ช้ี 3.11 ระดบั คุณภาพในการบรหิ ารการเงนิ และงบประมาณ ตวั บงชี้ 3.12ระดับคณุ ภาพในการบริหารจดั การระบบฐานขอ มลู สารสนเทศของสถานศกึ ษา มาตรฐานท่ี 4 ดา นการบริการวิชาการและวิชาชีพ ตวั บงช้ี 4.1 ระดบั คณุ ภาพในการบริหารจดั การการบรกิ ารวิชาการและวิชาชีพ มาตรฐานที่ 5 ดานนวัตกรรมสิง่ ประดษิ ฐงานสรา งสรรคห รอื งานวิจัย ตัวบง ชี้ 5.1 ระดับคุณภาพในการบรหิ ารจัดการโครงการส่งิ ประดษิ ฐง านสรางสรรคหรอืงานวจิ ยั ของผูเรียน ตวั บง ช้ี 5.2 ระดับคุณภาพในการบรหิ ารจดั การนวัตกรรมส่งิ ประดษิ ฐง านสรางสรรคหรอืงานวจิ ยั ของครู มาตรฐานท่ี 6 ดานการปลกู ฝงจติ สํานึกและเสริมสรา งความเปนพลเมืองไทยและพลโลก ตัวบง ช้ี 6.1 ระดบั คุณภาพในการปลกู ฝง จิตสาํ นึกดานการรักชาติเทดิ ทูนพระมหากษตั ริย

10สง เสรมิ การปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมพี ระมหากษตั รยิ ทรงเปน ประมุขและทาํ นุบาํ รุงศาสนาศลิ ปะวฒั นธรรม ตวั บง ชี้ 6.2 ระดบั คณุ ภาพในการในการปลกู ฝง จติ สาํ นึกดานการอนรุ ักษส ิง่ แวดลอ ม ตัวบง ชี้ 6.3 ระดับคณุ ภาพในการสง เสริมดานการกฬี าและนนั ทนาการ ตวั บง ชี้ 6.4 ระดบั คณุ ภาพในการปลูกฝง จิตสาํ นึกดานปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง มาตรฐานท่ี 7 ดานการประกนั คณุ ภาพการศึกษา ตวั บงช้ี 7.1 ระดบั คุณภาพในระบบการประกันคณุ ภาพภายใน ตวั บงชี้ 7.2 ระดับคุณภาพในการดําเนินงานตามมาตรฐานการอาชีวศึกษาพ.ศ.2558สวนที่ 2 การฝก อบรมอาชพี 2 มาตรฐาน 11 ตวั บงช้ี มาตรฐานท่ี 8 ดานการจดั การฝก อบรมหลักสตู รวิชาชพี ระยะส้ัน ตวั บง ชี้ 8.1 ระดับคุณภาพในการจัดทาํ แผนการบริหารจดั การการฝก อบรมหลกั สตู รวิชาชีพระยะสั้น ตวั บงชี้ 8.2 ระดบั คณุ ภาพในการใชและพัฒนาหลกั สูตรฐานสมรรถนะรายวิชาท่สี อดคลองกบั ความตอ งการของชมุ ชนสถานประกอบการ ตวั บง ชี้ 8.3 ระดบั คณุ ภาพในการจัดทําแผนการจัดการเรียนรูร ายวชิ า ตวั บงช้ี 8.4 ระดบั คณุ ภาพในการฝก อบรมหลกั สูตรวิชาชีพระยะสั้น ตวั บง ชี้ 8.5 ระดับคณุ ภาพในการระดมทรัพยากรในการจัดการฝก อบรมหลักสูตรวชิ าชีพระยะส้นั ตวั บง ชี้ 8.6 รอ ยละของครผู ูส อนหลักสูตรวชิ าชพี ระยะส้นั ท่ีไดรบั การพฒั นา ตัวบงช้ี 8.7 ระดบั คุณภาพในการบรหิ ารการเงนิ และงบประมาณ ตวั บงชี้ 8.8 รอยละของผูสาํ เรจ็ การฝกอบรมหลกั สตู รวชิ าชีพระยะสน้ั ท่ีมีผลคะแนนการฝก อบรม2.00 ขึน้ ไป ตัวบงชี้ 8.9 รอ ยละของผสู ําเรจ็ การฝก อบรมหลักสูตรเทียบกบั แรกเขา ตัวบง ชี้ 8.10 ระดบั ความพึงพอใจของผสู ําเรจ็ การฝกอบรมที่มตี อ การนําความรูความสามารถไปใชประโยชน มาตรฐานท่ี 9 ดานการบริการชุมชนและสังคม ตัวบงช้ี 9.1 ระดบั คณุ ภาพในการบรกิ ารชุมชนและสงั คมแนวคิดทฤษฎเี ก่ยี วกบั การจัดการเรียนรูและแนวทางการจัดการเรียนรอู าชีวศกึ ษา1. แนวคดิ ทฤษฎีเกี่ยวกับการจดั การเรยี นรู 1.1 ความหมายของการเรียนรู Klein (1991:2) ไดใหความหมายของการเรียนรู (Learning) คอื กระบวนการของประสบการณท ที่ ําใหเกดิ การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมอยางคอ นขางถาวรซึง่ การเปลยี่ นแปลงพฤตกิ รรไมน ้ีไดม าจากภาวะช่ัวคราววฒุ ภิ าวะหรอื สญั ชาตญาณ Mednick (1959) ไดใหค วามหมายของการเรยี นรคู ือ 1) การเรียนรูทําใหเ กดิ การเปลย่ี นแปลงพฤตกิ รรม2) การเรยี นรูเปน ผลจากการฝกฝน3) การเรยี นรเู ปน การเปลย่ี นแปลงพฤติกรรทมี่

11คอนขางถาวรจนเปน นิสัยมใิ ชการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมซอ่ื ตรงและ 4) การเรียนรไู มอาจสงั เกตไดโดยตรงแตทราบจากการกระทาํ ท่เี ปน ผลจากการเรียนรู Kimble and Garmezyไดก ลาวถึงการเรียนรเู ปนการเปล่ยี นแปลงพฤติกรรมทีค่ อนขา งถาวรโดยเปนผลจากการฝก ฝนเมอ่ื ไดร บั การเสรมิ แรงมิใชเ ปนผลจากการตอบสนองตามธรรมชาตทิ ี่เรียกวา ปฏกิ ริ ยิ าสะทอ น Hilgard and Bower ไดกลา วถึงการเรียนรูเปนกระบวนการท่ีทาํ ใหพฤติกรรมเปล่ยี นแปลงไปจากเดิมอนั เปนผลจากการฝก ฝนและประสบการณแตม ิใชผ ลจากการตอบสนองทเ่ี กดิ ข้ึนตามธรรมชาติ Cronbach(1959) ไดกลา วถึงการเรียนรูเ ปน การแสดงใหเ หน็ ถึงพฤตกิ รรมทมี่ กี ารเปลย่ี นแปลงอันเปน ผลเนอื่ งมาจากประสบการณทีแ่ ตล ะคนไดประสบมา Pressey, Robinson and Horrock(1959) ไดก ลาวถงึ การเรียนรเู ปน กระบวนการที่บคุ คลไดพ ยายามปรบั พฤติกรรมของตนเพ่ือเขากับสภาพแวดลอ มตามสถานการณต างๆจนสามารถบรรลถุ ึงเปา หมายตามทีแ่ ตละบุคคลไดต ั้งไว สรุปไดวา การเรียนรูหมายถึงกระบวนการเปลีย่ นแปลงพฤตกิ รรมจากเดิมไปสพู ฤติกรรมใหมท ี่คอนขางถาวรและพฤติกรรมใหมน เี้ ปนผลมาจากประสบการณห รือการฝก ฝนมิใชเปน ผลจากการตอบสนองตามธรรมชาตหิ รือสัญชาตญาณหรือวฒุ ิภาวะหรือพิษยาตา งๆหรืออุบัติเหตหุ รอื ความบังเอิญพฤตกิ รรมที่เปลยี่ นไปจะตอ งเปลย่ี นไปอยางคอ นขา งถาวรจงึ จะถือวา เกิดการเรยี นรูขึ้นหากเปนการเปลย่ี นแปลงช่วั คราวก็ยงั ไมถ อื วา เปนการเรียนรู 1.2 ความหมายของการจัดการเรียนรู สมุ นอมรวิวัฒน (2533: 460) อธบิ ายความหมายของการจดั การเรยี นรูไ ววาการจดั การเรยี นรคู ือสถานการณอ ยางหนงึ่ ทีม่ ีสง่ิ ตอไปนีเ้ กดิ ขนึ้ ไดแก 1. มีความสมั พนั ธและมีปฏิสัมพันธเกิดขนึ้ ระหวา งผสู อนกบั ผูเรียนผเู รยี นกับผูเรียนผูเ รียนกบั สงิ่ แวดลอ มและผสู อนกบั ผเู รียนกบั สงิ่ แวดลอ ม 2. ความสัมพนั ธแ ละมีปฏิสัมพนั ธน ้นั กอ ใหเกิดการเรียนรแู ละประสบการณใ หม 3. ผูเรียนสามารถนําประสบการณใหมน น้ั ไปใชได วชิ ัยประสิทธ์ิวฒุ เิ วชช (2542: 255) กลาววาการจดั การเรยี นรูเ ปน กระบวนการท่ีมีระบบระเบยี บครอบคลุมการดําเนนิ งานตัง้ แตการวางแผนการจัดการเรียนรูจนถงึ การประเมินผล ฮูและดนั แคน (Hough & Duncan, 1970: 144) อธบิ ายความหมายของการจัดการเรยี นรูวา หมายถงึ กิจกรรมของบุคคลซง่ึ มีหลกั และเหตุผลเปนกิจกรรมท่ีบคุ คลไดใชค วามรูของตนเองอยางสรางสรรคเพ่อื สนบั สนุนใหผ ูอ นื่ เกิดการเรียนรแู ละความผาสุกดังนนั้ การจัดการเรียนรจู ึงเปนกจิ กรรมในแงม ุมตางๆ 4 ดา นคือ 1. ดานหลักสตู ร (Curriculum) หมายถงึ การศกึ ษาจดุ มุง หมายของการศกึ ษาความเขา ใจในจุดประสงครายวิชาและการต้ังจุดประสงคก ารจัดการเรยี นรูทีช่ ัดเจนตลอดจนการเลือกเนอื้ หาไดเหมาะสมสอดคลองกบั ทอ งถิ่น 2. ดานการจดั การเรยี นรู (Instruction) หมายถงึ การเลอื กวิธีสอนและเทคนิคการจดั การเรียนรูทีเ่ หมาะสมเพอื่ ชวยใหผ ูเ รยี นบรรลุถึงจุดประสงคก ารเรียนรูที่วางไว

12 3. ดานการวดั ผล (Measuring) หมายถึงการเลอื กวิธีการวดั ผลท่เี หมาะสมและสามารถวิเคราะหผ ลได 4. ดานการประเมินผลการจัดการเรยี นรู (Evaluating) หมายถึงความสามารถในการประเมินผลของการจดั การเรียนรูทงั้ หมดได กูด (Good, 1975: 588) ไดอธบิ ายความหมายของการจดั การเรียนรวู า การจดั การเรยี นรคู ือการกระทําอนั เปน การอบรมสัง่ สอนผเู รยี นในสถาบันการศึกษา นอกจากน้นั ยงั มีผูใหค วามหมายของการจัดการเรยี นรไู วอ กี หลายทัศนะเชน การจดั การเรยี นรคู ือการจดั สถานการณส ภาพการณหรอื กจิ กรรมการเรยี นรใู หผ เู รียนไดม ปี ระสบกาอรณนั กอใหเกดิ การเรยี นรไู ดง ายซ่ึงจะสง ผลใหผเู รียนมีความเจรญิ งอกงามและพฒั นาการทงั้ ทางกายและทางสมองอารมณและสังคมการจดั การเรยี นรคู ือการอบรมผเู รยี นโดยการจดั กจิ กรรมอปุ กรณและการแนะแนวใหกับผูเ รยี น การจดั การเรยี นรคู อื การจดั สรรประสบการณท่เี ลอื กสรรแลวเปน อยา งดีใหก บั ผเู รียน การจดั การเรยี นรูค อื การจดั ประสบการณใหแ กผูเรยี น การจัดการเรยี นรคู อื การชวยใหผเู รียนเกิดการเรียนรูและความสามารถในการนาํความรนู ัน้ ไปใชในชีวติ ประจําวนั ได การจดั การเรยี นรูค อื การจดั กิจกรรมตา งๆใหผ ูเรียนไดมสี วนรวม สรปุ ไดวาการจดั การเรยี นรูมคี วามหมายครอบคลมุ ท้ังดา นวธิ ีการกระบวนการและตวั บุคคลดงั น้นั จึงอาจสรปุ ความหมายของการจดั การเรียนรูไ ดวาการจดั การเรยี นรูคือกระบวนการปฏิสัมพันธระหวา งผูส อนกบั ผเู รียนเพื่อทีจ่ ะทาํ ใหผ ูเรียนเกิดการเรยี นรตู ามวตั ถปุ ระสงคของผสู อน 1.3 ความสาํ คัญของการจัดการเรียนรู การจัดการเรยี นรเู ปรียบเสมอื นเครือ่ งมอื ที่สงเสรมิ ใหผ เู รียนรักการเรยี นตงั้ ใจเรยี นและเกิดการเรียนรขู ้นึ การเรยี นของผูเรียนจะไปสจู ุดหมายปลายทางคอื ความสาํ เรจ็ ในชีวติ หรอื ไมเพียงใดน้นั ยอ มขึน้ อยูกับการจดั การเรยี นรทู ด่ี ีของผสู อนหรอื ผสู อนดวยเชน กันหากผสู อนรจู กั เลือกใชว ิธีการจดั การเรยี นรูที่ดแี ละเหมาะสมแลว ยอมจะมีผลดีตอการเรยี นของผูเรยี นดังน้ีคือ 1. มคี วามรแู ละความเขา ใจในเน้อื หาวชิ าหรอื กจิ กรรมทเี่ รยี นรู 2. เกิดทกั ษะหรอื มีความชํานาญในเนอ้ื หาวชิ าหรอื กจิ กรรมท่ีเรยี นรู 3. เกิดทศั นคตทิ ่ดี ีตอส่ิงที่เรียน 4. สามารถนาํ ความรทู ่ไี ดไ ปประยุกตใ ชใ นชีวติ ประจาํ วันได 5. สามารถนาํ ความรูไ ปศกึ ษาหาความรูเพม่ิ เตมิ ตอไปอีกได ผสู อนจะสง เสรมิ ใหผ ูเรียนมคี วามเจริญงอกงามในทกุ ๆดา นท้ังทางดานรางกายอารมณสงั คมและสติปญญาน้ันการสง เสรมิ ท่ีดีท่สี ุดก็คอื การใหการศึกษาซ่ึงจากท่ีกลาวมาจะเหน็ ไดวาการจดั การเรยี นรเู ปน สง่ิ สําคญั ในการใหก ารศกึ ษาแกผ เู รียนเปนอยา งมาก ลกั ษณะของการจัดการเรียนรู การจัดการเรียนรมู ลี ักษณะทเี่ ดน ชดั อยู 3 ลกั ษณะคือ 1. การจัดการเรียนรูเปนกระบวนการปฏิสมั พันธร ะหวา งผูสอนกับผเู รยี นซ่งึ หมายความวาการจดั การเรียนรูจ ะเกิดขนึ้ ไดน้นั ทงั้ ผูส อนและผเู รียนตอ งมีปฏสิ มั พันธต อกันและเปนปฏิสมั พนั ธท่ี

13เกิดขนึ้ อยา งตอเนื่องเปน ไปตามลาํ ดบั ขน้ั ตอนเพื่อทาํ ใหผ ูเรยี นเกดิ การเรยี นรู 2. การจัดการเรยี นรมู จี ุดประสงคใหผ ูเ รียนเกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมตามจุดประสงคที่กําหนดไวโดยการเปลย่ี นแปลงพฤตกิ รรมนีเ้ ปน พฤตกิ รรมท้งั 3ดา นไดแ กดา นความรูค วามคดิ หรือดานพทุ ธพิ สิ ยั ดานทกั ษะกระบวนการหรอื ดา นทักษะพสิ ัยดา นเจตคติหรือดา นจิตพสิ ยั 3. การจัดการเรยี นรจู ะบรรลจุ ดุ ประสงคไ ดด ตี องอาศยั ทง้ั ศาสตรและศลิ ปของผูส อนซึ่งหมายความวา การจดั การเรียนรจู ะบรรลจุ ดุ ประสงคไ ดหรือไมน ้นั ตองอาศยั ความรูค วามสามารถของผูส อนทั้งดานวชิ าการ (ศาสตร) ทกั ษะและเทคนคิ การจดั การเรียนรูเปน สาํ คัญ สรปุ ไดว า การจดั การเรียนรจู ะเกดิ ข้ึนไดจะตอ งมกี ระบวนการปฏสิ มั พันธระหวา งผสู อนกบัผูเ รยี นมีจุดประสงคใ นการจัดการเรยี นรูแ ละการจัดการเรยี นรจู ะประสบผลสําเรจ็ ไดดีผูสอนตอ งมที ้งัความรูและเทคนคิ การจดั การเรียนรู องคประกอบของการจดั การเรียนรู (มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏวไลยอลงกรณใ นพระบรมราชปู ถัมภ, 2553) ผสู อนจําเปน จะตอ งศึกษาจากขอมลู หลายประการเพื่อนาํ มาชว ยเสริมสรา งการจดั การเรยี นรูของตนและการเรียนรขู องผูเ รียนการจัดการเรียนรไู มว าระดับใดกต็ ามข้นึ อยกู ับองคประกอบ3 ประการคอื 1. ผูเรียน 2. บรรยากาศทางจิตวทิ ยาทเ่ี อื้ออํานวยตอ การเรยี นรู 3. ปฏิสมั พนั ธร ะหวา งผเู รยี นกับบรรยากาศทางจติ วทิ ยาในช้นั เรียน ถาองคประกอบของการจดั การเรียนรทู ัง้ 3 ประการน้ดี าํ เนินไปไดดว ยดีจะทาํ ใหผเู รียนประสบความสําเร็จในการเรียนรไู ดอยางมากองคป ระกอบดงั กลา วมรี ายละเอยี ดดังน้ี 1. ผเู รียนธรรมชาติของผเู รยี นเปน สงิ่ ทีผ่ ูส อนจะตองคาํ นึงถงึ เปน อนั ดบั แรกเก่ยี วกับความสามารถทางสมองความถนัดความสนใจพฒั นาการทางรางกายอารมณและจิตใจความตองการพนื้ ฐานเปน ส่ิงที่ผสู อนจะตอ งคาํ นึงถึงและจะละเลยไมไ ด 2. บรรยากาศทางจิตวิทยาที่เออ้ื อํานวยตอการเรียนรผู ูส อนเปน สว นท่ีสําคัญและเปน สวนหนงึ่ ทจ่ี ะกําหนดบรรยากาศในช้ันเรียนใหเปนไปในรูปแบบทต่ี อ งการความเปนประชาธปิ ไตยความเครง เครียดความชนื่ บานของผเู รียนส่งิ เหลานีจ้ ะเกดิ ข้ึนไดโดยผสู อนเปน ผูกําหนดแตถ ึงกระนั้นกต็ ามบรรยากาศในชัน้ เรยี นยงั มีองคประกอบอืน่ ๆอีกนอกเหนือไปจากตัวผสู อนคือผูเรยี นเขาชัน้ เรียนโดยไมไดรับประทานอาหารเชาหรืออาหารกลางวันผูเรียนเร่มิ เรยี นชั่วโมงแรกดวยความรูส ึกหวิ หรือบางครงั้ ผเู รียนไดรับสิ่งกระทบกระเทือนใจตดิ ตามมาเน่ืองจากความไมป รองดองในครอบครวั เปนตนสว นทางดานตวั ผูส อนนน้ั อาจจะมคี วามกดดนั จากฝายบรหิ ารหรอื จากครอบครวั เศรษฐกจิ อาหารเชากอนมาสถานศึกษาของผสู อนมเี พยี งน้ําแกวเดยี วเทานัน้ สงิ่ ท่นี ํามากอนเหลานีเ้ กดิ ข้นึ กอนทผ่ี สู อนและผูเ รียนจะมาพบกันซ่ึงเปน สิ่งที่จะบง ไดวา บรรยากาศทางจิตวทิ ยาในช้นั เรียนท่ีเอ้อื อาํ นวยตอ การเรยี นรูจ ะปรากฏออกมาในรปู แบบใด 3. ปฏิสัมพันธระหวา งผเู รยี นกบั บรรยากาศทางจติ วทิ ยาในชัน้ เรียนปฏสิ ัมพันธร ะหวา งผูสอนและผเู รยี นจะเปน เคร่ืองช้บี ง ถงึ เงอื่ นไขหรอื สถานการณว า ผเู รยี นจะประสบความสาํ เรจ็ หรอื ความลม เหลวตอการเรยี นรูผูสอนควรจะคิดถึงผูเ รียนในฐานะเปน บคุ คลหนงึ่ ผเู รยี นมสี ทิ ธิท่ีจะไดรับความ

14ตองการพนื้ ฐานและผูสอนจะตองหากลวธิ ีทจ่ี ะตอบสนองตอ ความตองการพ้นื ฐานของผูเรยี นใหมากทีส่ ดุ เทา ท่จี ะมากไดและผูสอนควรจะฝก ใหมีความรูส ึกไวตอความรสู ึกนกึ คดิ ของผูเรียนเพ่อืความสาํ เรจ็ แหง การเรยี นรแู ละการเจรญิ เตบิ โตเปน บุคคลทสี่ มบรู ณตอไปองคประกอบของการจัดการเรียนร(hู ttps://www.gliffy.com/publish/5246019/, 2559)1. ผูสอนเปนผทู ม่ี คี วามสําคัญในการทีจ่ ะแปลมาตรฐานการเรียนรูใหเปนกจิ กรรมการเรยี นรูท่เี หมาะสมนาสนใจและมีกระบวนการเรียนรหู ลากหลายวธิ ีอยางอสิ ระ2. ผเู รียนเปนองคป ระกอบหนึ่งทีม่ คี วามสําคัญตอ การจัดการเรยี นรูผูเรยี นแตละคนมีความแตกตา งกนั ทั้งบคุ ลกิ ภาพสติปญ ญาความถนดั ความสนใจและความสมบรู ณข องรางกายผเู รียนควรมีโอกาสรว มคดิ และรวมวางแผนในการจัดการเรยี นการสอน3. เน้อื หาวชิ าตางๆซึง่ ผูสอนจะตอ งจัดเนอื้ หาวิชาใหม ีความสัมพันธกนั มคี วามนา สนใจเหมาะสมกบั วัยระดับชนั้ รวมทั้งสภาพส่งิ แวดลอ มของการจัดการเรียนรู4. สภาพแวดลอมและบรรยากาศการเรียนรผู สู อนตองมีวิธกี ารที่จะจดั สภาพแวดลอมและบรรยากาศท่เี อ้ืออํานวยตอการพฒั นาทางวชิ าการ5. ส่ือ/แหลง การเรยี นรูไดแ กอ ุปกรณช ว ยในการจดั การเรียนรใู หม ีประสิทธิภาพมากย่งิ ขึ้นอนันทงามสะอาด (2553) ไดก ลาวถงึ กระบวนการการจดั การเรียนรเู พ่อื พฒั นาผเู รยี นอาชีวศกึ ษาไวด ังนี้1.ปจจัย (Input) ไดแ กแนวโนมการอาชวี ศกึ ษาประกอบดว ยการปฏิรูปการศกึ ษาทศวรรษท่สี อง (2552 – 2561) พระราชบญั ญตั ิการอาชวี ศึกษาพ .ศ. 2551 มาตรา8 และภารกิจของสถานศกึ ษาอาชีวศกึ ษา2.กระบวนการ (Process) ไดแกการพฒั นาหลกั สตู รฐานสมรรถนะการจัดการเรยี นรูการพัฒนานวัตกรรมและเทคโนโลยกี ารกําหนดกจิ กรรมพัฒนาเรียนการพัฒนาการวดัและการประเมนิ ผล3.ผลผลติ (Output) ไดแ กผสู ําเรจ็ การศึกษาอาชีวศกึ ษาระดับฝม ือ ระดับเทคนิค ระดับเทคโนโลยีมีคุณภาพและสมรรถนะเปนทพี่ งึ พอใจของสถานประกอบการและมปี ริมาณเพียงพอตอความตองการกําลังคนสรปุ ไดว าองคป ระกอบของการจัดการเรียนรูปประกอบดวย 5 ดาน เพ่อื ใชในการพัฒนาการจัดการเรียนรเู พือ่ พฒั นาผูเรียนอาชีวศกึ ษา มีดังนี้คอื 1) หลกั สูตรสถานศกึ ษา และผูเรียน2) กจิ กรรมการเรยี นการสอน 3) สิง่ อาํ นวยความสะดวกในการจดั การเรียนการสอน 4) การวัดและประเมินผล และ 5) ความรว มมือกบั สถานประกอบการ หลกั พืน้ ฐานในการจัดการเรยี นรู หลกั การจดั การเรยี นรเู ปน ความรูพืน้ ฐานที่สําคัญสาํ หรบั ผูท่จี ะเปนผสู อนแมวาผูสอนแตละคนจะมเี ทคนิคการจดั การเรยี นรูเฉพาะของตนแตกจ็ ะยึดหลักการพืน้ ฐานเดยี วกันซึง่ หลกั การพน้ื ฐานน้มี นี กั การศกึ ษาไดแ สดงทรรศนะไวห ลายทา นเชน นักวิชาการศึกษาหลายทานไดก ลาวถงึหลกั การพนื้ ฐานในการจดั การเรียนรูไ วค ลายๆกนั สรุปไดมี 4 ประการคือ 1. หลักการเตรยี มความพรอมพื้นฐานไดแกก ารเตรียมตวั ผสู อนดานความรดู า นทกั ษะการจดั การเรยี นรูและดานการแกปญ หาการจดั การเรยี นรู

15 2. หลักการวางแผนและเตรยี มการจัดการเรียนรไู ดแกก ารเตรียมเขียนแผนการจดั การเรยี นรูการผลิตสือ่ เตรยี มแบบทดสอบและซอมสอน 3. หลักการใชจติ วิทยาการเรียนรเู ชนหลักความแตกตา งระหวา งบคุ คลหลกั การเราความสนใจหลกั การเสรมิ แรง 4. หลกั การประเมนิ ผลและรายงานผลซ่งึ เก่ยี วกับการกาํ หนดจุดประสงคก ารจดั การเรยี นรูการสรางและการใชเครือ่ งมือการประเมินการตีความหมายและการรายงานผลการประเมิน ทองคณู หงสพันธ (2542: 9) ไดใหห ลกั การจดั การเรยี นรูโดยกลาวไวเ ปน บญั ญตั ิ 20 ประการของการจดั การเรยี นรูด งั นี้ 1) ศกึ ษาหลักสูตรใหกระจาง 2) วางแผนการจัดการเรียนรอู ยางดี3) มกี ิจกรรม/ทาํ อุปกรณ 4) สอนจากงา ยไปหายาก 5) วธิ สี อนหลายหลากมากชนดิ 6) สอนใหค ิดมากกวาจาํ 7) สอนใหท ํามากกวา ทอง 8) แคลวคลอ งเรอ่ื งสอื่ สาร 9) ตองชาํ นาญการจงู ใจ10) อยาลืมใชจ ติ วทิ ยา 11) ตอ งพัฒนาอารมณขนั 12) ตอ งผูกพนั หว งหาศิษย 13) เฝา ตามติดพฤติกรรม 14) อยา ทําตวั เปน ทรราช 15) สรางบรรยากาศไมน ากลัว 16)ประพฤติตัวตามที่สอน17) อยา ตัดรอนกาํ ลงั ใจ 18) ใชเทคนิคการประเมนิ 19) ผูเรียนเพลินมีความสุขและ 20) ผสู อนสนกุกับการเรยี น จากหลักการจัดการเรียนรดู ังกลาวขางตน จะเห็นไดว าเปน แนวทางในการจัดการเรยี นรูทีจ่ ะสงเสริมใหผเู รยี นเกิดความเจริญงอกงามในทกุ ๆดานซง่ึ สามารถสรปุ เปนหลักการจดั การเรียนรูพ ืน้ ฐานเพ่อื ใหป ระสบผลสําเร็จตามความมงุ หมายทว่ี างไวด ังน้ี 1. สอนจากส่งิ ท่ีอยูใกลตวั ออกไปหาส่งิ ท่ีอยไู กลตัวตามปกตผิ ูเรยี นมกั จะสนใจและคนุ เคยกับสิง่ ทอ่ี ยูใ กลต ัวบทเรยี นท่ีผูสอนจะนาํ มาสอนนั้นควรเลือกส่ิงท่อี ยรู อบตัวหรือใกลต ัวกอนแลวคอ ยสอนส่ิงที่อยูหางจากตวั ออกไปเรือ่ ยๆ 2. สอนจากส่งิ ท่งี ายไปหาสงิ่ ท่ียากการจัดการเรยี นรถู า จะใหเ กิดการเรยี นรทู ี่ดีผูส อนจะตองพิจารณาเลือกหวั ขอเรอ่ื งจากงา ยไปหายากอยแู ลวเพราะสงิ่ งายๆนน้ั ผเู รียนจะเขาใจไดด แี ละเปนพื้นฐานในการเรยี นสง่ิ ยากตอไป 3. สอนจากตวั อยา งไปหากฎเกณฑใ นการจดั การเรียนรูบ ทเรยี นใดๆกต็ ามผูสอนควรใหตัวอยางหลายๆตวั อยา งหรืออาจจะใหผูเรยี นชว ยหาตวั อยา งใหแลว ชวยกันสรปุ ตงั้ กฎเกณฑข้ึนมา 4. สอนจากสง่ิ ท่รี ูไปหาสง่ิ ท่ไี มร ูทง้ั นเี้ ปนเพราะวา ประสบการณใ หมน้ันยอมตอ งอาศยับทเรียนเกาหรอื ประสบการณเดิมเปนพ้นื ฐานจงึ จะเรียนบทเรียนใหมไดเขาใจดี 5. สอนจากรปู ธรรมไปหานามธรรมในการจัดการเรียนรบู ทเรยี นใดๆก็ตามผูสอนควรพยายามใชส ือ่ การเรยี นประกอบการจัดการเรียนรูจะชว ยใหผ เู รยี นเขาใจบทเรยี นไดง ายข้ึนเพื่อเปนวิธีการทําใหบ ทเรียนเปน รูปธรรมซง่ึ จะงายแกก ารเขา ใจของผูเรียน ทฤษฎกี ารเรยี นรูและการประยกุ ตใ ช ทฤษฎีการเชือ่ มโยงของธอรน ไดค คดิ คน โดยธอรน ไดคมีทฤษฎีการเรยี นรูและการประยกุ ตใชใ นการจดั การเรยี นรูส รปุ ไดดงั นี้(ชยั วัฒนส ุทธริ ัตน, 2552 : หนา 18-19) ทฤษฎกี ารเรยี นรู กฎการเรียนรูของธอรนไดคสรปุ ไดด ังน้ี

16 1. กฎแหงความพรอ ม (Law of readiness) ทวี่ า การเรยี นรจู ะเกดิ ขึน้ ไดด ถี า ผเู รยี นมคี วามพรอมทั้งทางรางกายและจิตใจ 2. กฎแหง การฝกหัด (Law of exercise) ทวี่ าการฝก หัดหรอื กระทาํ บอ ยๆดวยความเขาใจจะทาํ ใหก ารเรยี นรูน้ันคงทนถาวร 3. กฎแหง การใช (Law of use and disuse) ทวี่ าการเรยี นรเู กิดจากการเช่ือมโยงระหวา งสิ่งเรา กบั การตอบสนองซ่ึงความม่ันคงของการเรยี นรจู ะเกิดขนึ้ หากไดมีการนาํ ไปใชบ อ ยๆหากไมม ีการนําไปใชอ าจลืมได 4. กฎแหงผลที่พงึ พอใจ (Law of effect) เมื่อบุคคลไดรับผลท่ีพงึ พอใจยอ มอยากจะเรยี นรูตอ ไปแตถาไดรบั ผลท่ีไมพึงพอใจจะไมอ ยากเรียนรู การประยุกตใ ชใ นการจดั การเรียนรจู ดั ทําไดด ังนี้ 1. การจัดการเรียนรูผสู อนควรใหผเู รียนไดเรยี นรูจากการลองผิดลองถูกบา งซง่ึ จะมีประโยชนในการชวยใหผ ูเรียนเรยี นรูวิธีการแกป ญหามากขน้ึ จดจําเขา ใจในสิ่งท่เี รียนและภาคภมู ิใจในส่งิ ท่ีตนเองไดก ระทํา 2. การสํารวจความพรอ มของผูเรยี นวา มีความรูพ นื้ ฐานใดบางเพียงพอหรอื ไมเปนการเชื่อมโยงความรเู ดมิ กับความรูใหม 3. การฝก ทกั ษะแกผ เู รียนจะทาํ ใหผเู รียนเกดิ ทักษะในเร่ืองนนั้ อยางแทจ ริงแตไ มควรฝก ซํา้ ซากจนสรา งความเบอื่ หนา ยแกผเู รยี น 4. เมือ่ เกิดการเรยี นรใู นเร่ืองทเี่ รียนแลว ควรใหน าํ ส่ิงที่เรยี นรูนน้ั ไปใชในสถานการณตา งๆบอยๆ 5. การใหผูเรียนไดร ับผลท่ีตนพึงพอใจจะชวยใหการเรียนของผูเ รียนประสบผลสาํ เรจ็ ทฤษฎกี ารเรยี นรูแบบรว มมอื ผเู ผยแพรแนวคดิ นีไ้ ดแ กSlavin , David Johnson และRoger Johnson มที ฤษฏีการเรยี นรูและการประยุกตใชในการจดั การเรียนการสอนสรปุ ไดด งั นี้ (Johnson and Johnson,1994 :pp.31-37 อางองิ ในชัยวัฒนส ุทธริ ตั น, 2552 : หนา 41 – 44) ทฤษฎกี ารเรียนรู การเรียนรแู บบรวมมือคอื การเรยี นรเู ปน กลมุ ยอยโดยมสี มาชกิ กลุม ท่ีมคี วามสามารถแตกตา งกนั ประมาณ 3-6 คนชว ยกันเรยี นรเู พอ่ื ไปสเู ปาหมายของกลุม ซง่ึ มอี งคประกอบของการเรียนรูดังนี้ 1. การพึ่งพากันทางบวก (positive interdependence) กลุมการเรยี นรูแบบรวมมอื จะตองมีความตระหนักวา สมาชิกกลุมทกุ คนมคี วามสําคญั และความสําเร็จของกลมุ ขนึ้ กับสมาชิกทกุ คนในกลุม ในขณะเดียวกันสมาชกิ แตล ะคนจะประสบความสาํ เร็จไดก ต็ อ เมือ่ กลุมประสบความสําเร็จความสาํ เร็จของบคุ คลและของกลมุ ขึ้นอยซู ึง่ กันและกัน 2. การปฏสิ ัมพันธเกอื้ หนุนกัน (face – to – face promotive interaction) การทส่ี มาชิกในกลมุ มีการพง่ึ พาชว ยเหลือเก้อื กูลกนั เปน ปจ จัยทีจ่ ะสงเสรมิ ใหผเู รยี นมปี ฏิสมั พันธตอ กนั และกันในทางที่จะชว ยใหก ลุม บรรลุเปาหมายสมาชิกกลมุ จะหวงใยไวว างใจสง เสริมและชว ยเหลอื กันและกนัในการทางานตางๆรวมกันสงผลใหเกดิ สัมพนั ธภาพที่ดีตอ กนั

173. การกาํ หนดภาระหนาทีแ่ ละความรับผดิ ชอบของสมาชิกแตล ะคน ( individualaccountability) สมาชิกในกลมุ การเรยี นรทู ุกคนจะตอ งมหี นา ทรี่ บั ผิดชอบและพยายามทํางานท่ีไดรบั มอบหมายอยางเตม็ ความสามารถไมม ีใครทีจ่ ะไดรับประโยชนโดยไมทําหนา ท่ขี องตนดงั นั้นกลุมจึงจาํ เปน ตองมรี ะบบการตรวจสอบผลงานท้ังทเ่ี ปน รายบุคคลและเปน กลุม4. การใชทักษะระหวา งบคุ คลและทักษะกลุมยอย (interpersonal and small groupskills) การเรียนรูแ บบรว มมอื จะประสบความสําเร็จไดตองอาศยั ทักษะทีส่ ําคัญๆหลายประการเชนทักษะทางสงั คมทักษะการปฏิสมั พันธกับผูอื่นทกั ษะการทาํ งานกลมุ ทักษะการส่อื สารและทกั ษะการแกปญหาขัดแยง รวมทัง้ การเคารพยอมรับและไวว างใจกันและกันซ่ึงผูสอนควรสอนและฝกใหแกผเู รียนเพ่อื ชวยใหดําเนนิ งานไปได5. การใชก ระบวนการกลุม (group processing) กลุมการเรยี นรแู บบรวมมือจะตอ งมีการวเิ คราะหก ระบวนการทาํ งานของกลมุ เพ่อื ชว ยใหกลมุ เกดิ การเรยี นรูและปรบั ปรงุ การทาํ งานใหดีข้ึนการประยกุ ตใชในการจดั การเรียนรกู ารเรียนรแู บบรวมมือผสู อนควรจดั ระเบยี บข้ันตอนการทาํ งานหรือฝกฝนใหผูเ รยี นดําเนินงานอยางเปนระบบระเบยี บเพอ่ื ชว ยใหงานเปน ไปอยา งมปี ระสิทธิภาพกระบวนการที่ใชใ นการเรียนรแู บบรว มมือมีดงั นี้ (ชัยวฒั นสุทธริ ตั น, 2552 : หนา 42 – 44)1. ดานการวางแผนการจดั การเรยี นรผู สู อนควรมกี ารวางแผนการจัดการเรยี นรดู ังน้ี1.1 กําหนดจุดมงุ หมายของบทเรียนท้ังทางดานความรูแ ละทักษะกระบวนการตางๆท่ผี ูส อนตอ งการใหช ัดเจน1.2 กาํ หนดขนาดของกลุมกลุมควรมีขนาดเลก็ ประมาณ 3 – 6 คนกลมุ ขนาด 4 คน จะเปนขนาดทีเ่ หมาะทส่ี ุด1.3 กําหนดองคป ระกอบของกลุมหมายถึงการจดั ผูเรียนเขากลมุ ซงึ่ อาจทาํ โดยการสมุ หรอืการเลอื กใหเ หมาะกับวัตถุประสงคโดยทั่วไปกลมุ จะตองประกอบไปดวยสมาชิกท่ีคละกันในดานตางๆเชนเพศความสามารถเปน ตน1.4 กาํ หนดบทบาทของสมาชกิ แตละคนในกลุม เพอื่ ชวยใหผ ูเรียนมปี ฏิสมั พนั ธก ันอยา งใกลชิดและมีสว นในการทํางานอยา งทัว่ ถงึ ผสู อนควรมอบหมายบทบาทหนาท่ีในการทํางานใหท ุกคนและบทบาทหนา ท่นี น้ั ๆจะตอ งเปน สว นหนึง่ ของงานอนั เปนจดุ มงุ หมายของกลุมผสู อนควรจัดบทบาทหนา ทข่ี องสมาชกิ ใหอ ยูในลกั ษณะทจ่ี ะตอ งพ่ึงพาอาศยั และเกอื้ กลู กันบทบาทหนา ท่ใี นการทาํ งานเพ่อืการเรียนรูม จี านวนมากเชน บทบาทผนู าํ กลมุ ผสู ังเกตการณเลขานุการผเู สนอผลงานผูตรวจสอบผลงานเปน ตน1.5 จดั สถานท่ีใหเ หมาะสมในการทํางานและการมีปฏิสมั พันธก นั ผูส อนจาํ เปน ตองคดิออกแบบการจัดหองเรียนหรอื สถานทที่ จ่ี ะใชใ นการเรยี นรูใหเ ออ้ื และสะดวกตอการทํางานของกลมุ1.6 จัดสาระวัสดุหรอื งานที่จะใหผ เู รยี นทาํ วิเคราะหส าระ / งาน / หรอื วสั ดทุ ีจ่ ะใหผูเ รียนไดเรยี นรแู ละจดั แบงสาระหรอื งานน้นั ในลักษณะที่ผเู รียนแตล ะคนมีสวนในการชวยกลุมและพ่งึ พากันในการเรียนรู2. ดานการสอนผสู อนควรมีการเตรียมกลมุ เพ่ือการเรียนรรู วมกันดงั นี้2.1 อธบิ ายชแี้ จงเกีย่ วกบั งานของกลุมผสู อนควรอธิบายถึงจุดมุงหมายของบทเรยี นเหตผุ ลในการดาํ เนินการตา งๆรายละเอียดของงานและข้นั ตอนในการทํางาน

18 2.2 อธบิ ายเกณฑก ารประเมนิ ผลงานผูเ รยี นจะตอ งมีความเขา ใจตรงกันวาความสาํ เรจ็ ของงานอยูตรงไหนงานทค่ี าดหวังมีลักษณะอยางไรเกณฑทจี่ ะใชใ นการวดั ความสาํ เรจ็ ของงาน 2.3 อธิบายถึงความสําคัญและวิธกี ารของการพงึ่ พาและเกอื้ กูลกนั ผูสอนควรอธบิ ายกฎเกณฑระเบยี บกตกิ าบทบาทหนา ทแี่ ละระบบการใหรางวัลหรือประโยชนที่กลุมจะไดร ับในการรว มมือกนัเรยี นรู 2.4 อธิบายวิธีการชวยเหลือกันระหวา งกลุม 2.5 อธิบายถึงความสําคัญและวธิ ีการในการตรวจสอบความรบั ผดิ ชอบตอ หนา ท่ที ี่แตล ะคนไดรบั มอบหมายเชนการสุม เรียกชอื่ ผูเสนอผลงานการทดสอบการตรวจสอบผลงานเปน ตน 2.6 ชีแ้ จงพฤติกรรมที่คาดหวงั หากผูสอนชีแ้ จงใหผเู รียนไดรอู ยา งชัดเจนวาตองการใหผูเรียนแสดงพฤติกรรมอะไรบา งจะชว ยใหผเู รยี นรคู วามคาดหวงั ทมี่ ีตอ ตนและพยายามจะแสดงพฤตกิ รรมนั้น 3. ดา นการควบคุมกาํ กบั และการชวยเหลอื กลมุ ผสู อนควรดาเนนิ การควบคมุ กาํ กับและการชว ยเหลือกลุมดงั นี้ 3.1 ดูแลใหสมาชกิ กลมุ มีการปรกึ ษาหารือกนั อยางใกลชดิ 3.2 สงั เกตการณการทาํ งานรว มกันของกลมุ ตรวจสอบวาสมาชกิ กลมุ มีความเขาใจในงานหรือบทบาทหนา ทีท่ ี่ไดรับมอบหมายหรือไมส งั เกตพฤตกิ รรมตา งๆของสมาชิกใหข อมลู ปอนกลับใหแรงเสริมและบันทึกขอมูลทจ่ี ะเปนประโยชนต อ การเรยี นรขู องกลมุ 3.3 เขา ไปชว ยเหลือกลุมตามความเหมาะสมเพ่อื เพิม่ ประสิทธิภาพของงานและการทํางานเมื่อพบวา กลุมตอ งการความชวยเหลือผสู อนสามารถเขา ไปชีแ้ จงสอนซาหรือใหค วามชวยเหลืออ่นื ๆ 3.4 สรปุ การเรียนรผู ูสอนควรใหกลุม สรปุ ประเดน็ การเรียนรทู ่ีไดจากการเรยี นรแู บบรวมมอืเพื่อชวยใหก ารเรียนรูม คี วามชดั เจนขนึ้ 4. ดา นการประเมนิ ผลและวเิ คราะหก ระบวนการเรยี นรูผสู อนควรดาเนินการดานการประเมนิ ผลและวิเคราะหกระบวนการเรยี นรดู งั น้ี 4.1 ประเมินผลการเรียนรผู ูสอนประเมนิ ผลการเรยี นรขู องผูเรยี นทงั้ ทางดา นปรมิ าณและคณุ ภาพโดยใชวธิ ีการที่หลากหลายและควรใหผเู รยี นมสี วนรว มในการประเมิน 4.2 วิเคราะหก ระบวนการทํางานและกระบวนการเรียนรรู ว มกนั ผสู อนควรจดั ใหผ ูเรยี นมเี วลาในการวิเคราะหก ารทาํ งานของกลมุ และพฤติกรรมของสมาชกิ กลมุ เพื่อใหกลุมมีโอกาสเรยี นรูทจ่ี ะปรับปรงุ สว นบกพรองของกลุม การออกแบบการจดั การเรยี นรูทด่ี คี วรมีกระบวนการเรยี นรทู ีพ่ งึ่ พากนั ระหวางผูเรยี นแตละคนโดยใหสมาชกิ ทกุ คนทอ่ี ยูในกลุมไดปรกึ ษาหารอื และมีปฏิสัมพนั ธก นั อยา งใกลชดิ และเปนกนั เองทุกคนในกลุม ควรมบี ทบาทหนาท่ที ่ีตอ งรบั ผดิ ชอบท่ีชดั เจนและสามารถตรวจสอบไดก ารทํางานสมาชิกทกุ คนตองใชท ้ังทกั ษะและความสมั พันธร ะหวางบุคคลชวยใหงานสาํ เร็จหรอื ชว ยใหเกดิ การเรียนรตู ามจดุ มุงหมายท่วี างไวนอกจากน้ีผสู อนควรทาํ การวิเคราะหก ระบวนการทํางานของกลุมเพ่อื เพม่ิ ประสทิ ธิภาพและคุณภาพของการทํางานกลุมดว ยจงึ จะทาํ ใหก ารเรยี นรมู คี ณุ คาและมีความหมาย

19 สาระสําคัญเบือ้ งตน ในการจดั การเรียนการรอู าชวี ศกึ ษา อาชีวศกึ ษาเปน องคความรสู าํ หรบั การเตรยี มกําลงั คน (Manpower) เขาสอู าชีพเตรยี มความพรอมเพ่อื ใหกําลังคนมที กั ษะขนั้ สงู ในการทํางานบทบาทความรับผดิ ชอบท่สี าํ คญั ของอาชีวศกึ ษาจะตอ งเปนการศกึ ษาเพือ่ ทจี่ ะพัฒนาการเตรยี มความพรอม (Readiness) และความสามารถในการเรียนรตู ลอดชีวิตในโลกการทํางานและการเพมิ่ การเรยี นรตู ลอดชวี ิต (Relearning) ของผูเรยี นสายอาชวี ศกึ ษา (Evans and Herr, 1978: 77)Prosser and Allen (1949) มีความเชื่อวาอาชวี ศกึ ษาคือเครื่องมือท่ีเหมาะสมทสี่ ุดในการใชสาํ หรบั พฒั นาทักษะพ้ืนฐานท่จี ําเปนสาํ หรับการแขงขันในตลาดแรงงานเพราะเชอื่ วาคนแตล ะคนจะตองคน หาความสนใจความถนดั ของตนเองเพอ่ื การประกอบอาชีพการพฒั นาทกั ษะดังกลาวโดยใชหลกั การพนื้ ฐานทางดานทฤษฎเี ศรษฐศาสตรและสังคมบูรณาการกับหลกั อาชวี ศึกษาท่ีเกย่ี วขอ งคํานยิ ามของ Prosser and Allen ดงั กลาวสอดคลองกบั Good (1959) ทีร่ ะบุวา อาชีวศกึ ษาคือโปรแกรมการจดั การศกึ ษาท่จี ดั ขึ้นโดยเหมาะสมระหวางคนกับงานเปนโปรแกรมทจี่ ัดขึ้นภายใตการควบคมุ ดูแลของสถานศกึ ษาระดับวิทยาลยัเนน การเตรยี มผูเรียนเขาสกู ารตดั สินใจเลอื กประกอบอาชพี และเปน การยกระดับเพ่ือพัฒนาความรูของกําลังแรงงานใหเพิ่มสูงขน้ึ และ Harris (1960) ระบวุ าอาชวี ศึกษาคอื การจัดการศึกษาที่เตรียมคนเขาสโู ลกการทาํ งานเปนการจัดการศึกษาเฉพาะทางดานอาชพี (Specialized Education) ที่แตกตางไปจากการศึกษาสายสามญั โปรแกรมดงั กลาวถกู ออกแบบมาเพอื่ การพัฒนาทกั ษะความสามารถทัศนคตติ อ การทาํ งานการพัฒนาลกั ษณะนสิ ัยทด่ี เี พอื่ การทํางานและการอยูร ว มกันในสงั คมและการพฒั นาทักษะเบ้ืองตน ในการเพ่มิ ผลผลติ จากการจา งงานจากความสาํ คญั ของการจัดอาชวี ศกึ ษานาํ มาสกู ารจัดการเรยี นการสอนอาชวี ศกึ ษาใหมปี ระสทิ ธิภาพ Melvin (1985)ไดเสนอองคป ระกอบ 3 ประการท่ีนกั อาชวี ศกึ ษาหรือผทู ีเ่ กี่ยวขอ งควรทาํ ความเขา ใจ ไดแ ก 1) หลกั การสําคัญหรือคณุ คาของอาชีวศกึ ษาซึ่งจะเปน ตวั สนับสนุนระบบการจดั การเรยี นการสอนอาชีวศกึ ษาใหม คี ุณภาพ 2) การวิเคราะหหรอื ตีความเก่ียวกบั ความตองการของตลาดแรงงานความตองการของสงั คมเกยี่ วกบั การผลติ เศรษฐศาสตรแ ละความตองการใชเทคโนโลยใี นสังคม 3) หลักการจัดทําโปรแกรม/โครงการหรือการจดั กจิ กรรมการเรยี นการสอนอาชวี ศึกษาตอ งเนน การพัฒนาผเู รยี นในเชงิ ระบบกลาวคอื การใหค วามสําคัญกบั การพฒั นาหลกั สูตรหรอื โปรแกรมการเรยี นการสอนอาชีวศกึ ษาความสามารถในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนของผูสอนการวัดและประเมินผลการเรียนรตู ามสภาพจริง Prosser and Allen (1949) และ Barlow (1973) ไดก ลา วถึงหลักการหรือลักษณะการจัดการเรียนการสอนสายอาชพี หรอื อาชีวศึกษาท่สี ําคัญและมคี วามสอดคลอ งกนั อยางยงิ่ สรุปไดด ังน้ี 1)การอาชวี ศึกษาตอ งจัดสงิ่ แวดลอ มของผเู รยี นใหส อดคลองกับสง่ิ แวดลอ มทีผ่ ูเรียนจะไดพบเมอ่ื ออกไปทํางาน 2)การจดั การเรียนการสอนอาชวี ศกึ ษาผูเรยี นตองมีโอกาสไดฝกการใชเ คร่ืองมือเคร่อื งใชและเครือ่ งจกั รกลตา งๆเหมือนที่ตอ งใชใ นโรงงานและสถานประกอบการตางๆตามอาชีพทเ่ี รยี น 3)สถานศึกษาตอ งมีการฝก อบรมใหผูเรียนมลี ักษณะอุปนสิ ยั และความคดิ ในการทาํ งานที่สอดคลอ งกับงานทจ่ี ะตอ งทาํ หลงั จากจบการฝกอาชพี น้นั

20 4)ผเู รยี นอาชวี ศึกษาจะประสบความสาํ เรจ็ ในการเรยี นไดเ มื่อไดรับการกระตุนใหม คี วามสนใจในงานไดรับการฝก ฝนจนเกิดทกั ษะในการปฏบิ ตั แิ ละมีความสามารถสตปิ ญญาเพื่อทําความเขาใจในงานท่ีตนทาํ อยู 5)การอาชีวศึกษาตองปลกู ฝง ใหผูเ รียนมใี จรักการทํางานในอาชพี และใฝใจพฒั นางานใหกา วหนา อยูเสมอ 6) ในการฝกทักษะใหก ับผูเรียนจะตองจัดสถานการณท ส่ี ง เสริมความคิดในการทาํ งานโดยใหผเู รียนไดร ูค วามหมายของการฝก ทักษะตา งๆดว ย 7)ผสู อนอาชีวศึกษาจะตอ งเปนผูที่มีความรูค วามสามารถและทกั ษะประสบการณใ นวิชาชพีนัน้ ๆอยางเชีย่ วชาญและตอ งเปนผูป ระพฤติตวั เปนแบบอยางทดี่ ตี ามคณุ ลักษณะทตี่ องการปลกู ฝง ใหเกิดข้ึนกับตวั ผูเรยี นคือปฏบิ ัติตนตามสง่ิ ท่ีสอนได 8)ตองมีการตง้ั เกณฑม าตรฐานระดบั อาชพี ของการทาํ งานเพื่อใหผเู รยี นไดต รวจสอบดว ยตนเองได 9)ในการฝก อาชพี ตอ งสอดคลองกบั ความตองการของตลาดแรงงาน 10)การจัดการอาชวี ศกึ ษาตอ งเปด โอกาสใหผ ทู เี่ ก่ยี วขอ งในการประกอบอาชพี ตางๆเชนสถานประกอบการนายจา งผใู ชบ รกิ ารไดเขามามสี ว นรวมในการจดั การหลกั สูตรดวย 11)การฝก อาชีพแตละอาชพี จะตองสรา งลักษณะพเิ ศษของอาชีพนนั้ ๆใหเ กิดขนึ้ ในลกั ษณะของผูเรยี นดังน้ันผเู รียนอาชีวศกึ ษาสาขาตางๆเมอื่ สําเร็จการศึกษาแลวจะตองมีลักษณะเฉพาะตามสาขาทีเ่ รยี นและลกั ษณะเฉพาะน้นั จะตองสอดคลอ งและสงเสริมการทํางานในอาชีพนั้นๆใหป ระสบผลสาํ เรจ็ 12)ในการฝกอาชพี ตองมีการเปลย่ี นแปลงปรับปรงุ อยูเสมอเพ่อื ใหสอดคลองกบั ความตองการของสงั คม ลกั ษณะของจดุ ประสงคการสอนในการจัดการเรยี นการสอนอาชีวศกึ ษา Bloom ไดก ําหนดจดุ ประสงคก ารสอนมกี ารกําหนดไวค รบท้งั ๓ดา นคอื ดานพทุ ธพิ สิ ัยจิตพิสัยและทกั ษะพสิ ยั โดย (มหาวทิ ยาลัยสุโขทยั ธรรมาธิราช, ๒๕๔๔) 1)ดานพทุ ธพิ สิ ยั (Cognitive Domain) มุงเนน ใหผูเรียนเกดิ ความรคู วามเขา ใจในเรื่องการทาํ งานเกดิ ความคดิ รวบยอดและหลักการเพอ่ื ใหผเู รียนสามารถนาํ ไปประยุกตกบั การทาํ งานหรือแกปญ หาในสถานการณต างๆไดม ิใชรแู ตเฉพาะตวั อยางทผ่ี ูส อนแสดงใหดูเทา นัน้ ดังนนั้ จงึ ตอ งเสรมิดว ยการฝก ทกั ษะการคดิ ลงในแผนการจัดการเรียนรดู ว ย 2)ดา นจิตพสิ ยั (Affective Domain) มุงเนน ใหผ ูเรียนเกดิ ความรกั ในงานท่ีทาํ ฝก อปุ นิสยั และความคดิ ในการทาํ งานใหสอดคลองกับงานอาชพี มีความใฝร แู ละมงุ มั่นพฒั นาตนเองอยเู สมอ 3)ดา นทักษะพิสัย (Psychomotor Domain) มุง เนนใหการฝกปฏบิ ตั ิงานโดยใชเ ครือ่ งมอืเคร่ืองใชและเครื่องจกั รตา งๆเหมือนในโรงงานหรอื สถานประกอบการจนเกดิ ความชํานาญถงึ ระดบัสามารถใชขอ มลู จากผลของการฝกต้ังเกณฑม าตรฐานในการทํางานและตรวจสอบผลของการทํางานดว ยตนเองได ลักษณะของเน้อื หาในการจดั การเรียนการสอนอาชีวศกึ ษา เน้อื หาสาระของเร่อื งที่จะสอนทางอาชวี ศกึ ษาจะมีความเกี่ยวขอ งกับเร่อื ง๓เรอ่ื งคือ

21 1) ความรทู ่ีใชในการปฏิบัติงานมลี กั ษณะเปนหลักการทสี่ ามารถนําไปประยุกต 2) ความรเู กย่ี วกบั ข้ันตอนการปฏิบัติงานเทคนิคเฉพาะทจ่ี ะทาํ ใหง านไดส าํ เร็จอยา งมีประสทิ ธภิ าพและ 3) ความรเู ก่ยี วกับคณุ ลกั ษณะนิสยั ทีด่ ีทีเ่ กดิ จากการฝก งานและมผี ลปอนกลับไปทาํ ใหการทาํ งานไดผ ลดีและพฒั นาเปนลักษณะนิสยั ถาวรของผูเรยี น ลกั ษณะการจดั กจิ กรรมการเรยี นการสอนอาชีวศกึ ษา กิจกรรมการเรยี นการสอนท่ีดีเมือ่ จัดแลวตอ งทาํ ใหผ ูเรยี นเกิดการเรียนรตู รงตามจุดประสงคของการสอนผูส อนตองออกแบบการจดั กจิ กรรมการเรียนการสอนโดยคํานึงถงึ ยทุ ธศาสตรการสอนท่ีจะนาํ มาใชแลวเกดิ ผลในการจดั การเรยี นการสอนอาชีวศึกษาอยา งไดผ ลลกั ษณะของการจดั กจิ กรรมการเรยี นการสอนตองเอ้ืออาํ นวยใหผเู รยี นเกิดการเรยี นรคู วามคดิ รวบยอดและหลักการผสู อนจงึ ตอ งใชส อื่ การสอนและตัวอยา งตา งๆชวยผเู รยี นสรา งการเรยี นรูและเปดโอกาสใหผเู รยี นไดนําผลของการเรียนรูไปใชทาํ ความเขา ใจการทาํ งานภาคปฏบิ ตั ซิ ง่ึ ตองจดั ใหมีความสอดคลองกับการทํางานสถานประกอบการมากทส่ี ุดดงั น้นั จงึ ตอ งมกี ารจดั การเรยี นการสอนในหอ งเรยี นสําหรบั เนื้อหาทเ่ี ปนทฤษฎีและท่ีโรงฝกงานหรือสถานประกอบการสําหรับเน้อื หาทเี่ ปน ปฏบิ ตั ิสาํ หรับการปลกู ฝง ใหเ กิดการเรยี นรูด า นเจตพิสัยจะมกี ารสอดแทรกไวในการจัดการเรียนการสอนทง้ั ภาคทฤษฎแี ละปฏบิ ตั ิโดยเฉพาะภาคปฏิบตั ิท่จี ดั ไวจะตอ งมุงเนนการฝกอบรมใหเ กิดลักษณะนิสยั ท่ดี ีในการทํางานและเพอ่ืสงเสริมการเรียนรูท้งั ๓ดานในการจัดหลักสตู รและการเรียนการสอนอาชีวศึกษากาํ หนดใหมกี ารจัดกจิ กรรมเสริมสรา งหลกั สตู รขึ้นใหผ เู รยี นเขา รวมกิจกรรมในลกั ษณะของโครงการและชมรมตางๆจัดภายในและภายนอกสถานศึกษาเชนโครงการแขงขนั ทกั ษะตอบปญหาวชิ าการฝก อบรมพัฒนาจิตใจกิจกรรมใหบ รกิ ารและบาํ เพ็ญประโยชนตอ สังคมในลกั ษณะตางๆคือเปน กจิ กรรมการเรยี นการสอนทม่ี คี วามสาํ คัญและจาํ เปน ตอ งจดั ใหกบั ผูเรยี นอาชีวศึกษาดวย ส่อื การเรยี นการสอนที่ดจี ะตอ งชว ยใหผูเรียนเกดิ การเรยี นรไู ดต รงกบั จุดประสงคก ารสอนที่ระบไุ วโดยงานในเวลาทร่ี วดเรว็ สือ่ การสอนท่ีมหี ลายแบบผูส อนตอ งเลือกใชสอ่ื ที่จะชวยใหผ เู รียนเกิดความรคู วามเขาใจในงานทท่ี าํ จงึ จําเปนตองศึกษาจากของจรงิ แตในการทาํ งานของเครอื่ งจักรกลหรอืเครอ่ื งมือจริงบางอยางกไ็ มส ามารถมองเห็นกระบวนการไดครบทง้ั หมดเชนการทาํ งานของเครื่องยนตในรถยนตห รอื การเคลือ่ นท่ขี องกระแสไฟฟา วงจรหรือของจรงิ บางอยางที่ตองการศึกษาก็มขี นาดใหญมากหรอื เลก็ มากจนไมส ะดวกในการศึกษาสงั เกตจงึ ตองใชแ บบจาํ ลองเปน สอื่ ในการเรียนการสอนเพื่อชวยใหเกิดความเขาใจดีกวาการสอนโดยใชจินตนาการซึง่ ตรวจสอบไมไดว าผเู รยี นจนิ ตนาการไดของท่ถี ูกตองเหมือนกนั หรอื ไมผูส อนอาชีวศกึ ษาจงึ จําเปน ตอ งเปน ผูทีม่ คี วามรคู วามเขาใจและความสามารถเปน อยา งดีในการผลติ สอื่ การสอนประเภทแบบจาํ ลองหรือสอ่ื รปู ภาพทีท่ ําใหเหน็การเคลอ่ื นไหวไดห รอื ตองรูวาสามารถไปหาแหลง ส่ือทีเ่ หมาะสมจากที่ใดนํามาประกอบการจัดการเรียนการสอนภาคทฤษฎี สวนการสอนภาคปฏบิ ตั ใิ หท าํ งานเปน โดยใชเ ครือ่ งมอื และเครอ่ื งจักรตา งๆการบอกหรือสื่อดวยคําพูดอาจไมช ัดเจนหรอื ตกหลนถา ผูเ รยี นไมต ้งั ใจฟงผสู อนอาชีวศกึ ษาจึงตอ งใชเ อกสารชวยการสัง่ งานจงึ ตอ งรูวิธีการทจี่ ะผลติ สือ่ การสอนท่ีเปนใบงานและใบปฏบิ ตั งิ านชว ยอาํ นวยความสะดวก

22ในการส่ังงานและเปน การฝกใหผ ูเรยี นไดศ กึ ษาการทํางานโดยใชเ อกสารซ่งึ จะสอดคลอ งกับการทาํ งานสถานประกอบการจรงิ อกี ดว ย ลกั ษณะของการวัดและประเมนิ ผลการเรยี นการสอนอาชวี ศึกษา การวัดและประเมนิ ผลการเรียนการสอนคอื การตรวจสอบผลการเรียนรกู ับจุดประสงคการสอนที่ตง้ั ไวก ารวดั และประเมินผลการเรียนรดู า นพทุ ธพิ สิ ยั ใชแบบทดสอบวดั ไดแตการเรยี นรูดานจิตพสิ ัยและทกั ษะพสิ ัยตอ งใชวธิ กี ารสังเกตพฤติกรรมของผเู รยี นโดยการสงั เกตท่ดี จี ะตอ งมีเปาหมายและแบบแผนผูสอนตองรูวาจะสงั เกตอะไรและพฤตกิ รรมท่ีสังเกตไดน ัน้ มีความหมายอยางไร เครื่องมือสาํ คัญทีผ่ สู อนจะตอ งใชใ นการวดั และประเมนิ ผลการเรยี นการสอนอาชวี ศกึ ษาคือแบบทดสอบและแบบแผนที่ใชเ ปน การสงั เกตเรยี กวา แบบสังเกตพฤติกรรมการทํางานของผเู รียนมีลกั ษณะเปน Rubric โดยผูสอนจะต้ังประเดน็ ไวก อ นลวงหนา วาในการวดั และประเมนิ ผลการเรียนรูดา นจติ พิสัยของผเู รยี นผสู อนจะวดั ในเรอ่ื งใดบางเชน จะวัดวาผูเรยี นมคี วามรบั ผิดชอบในการทํางานช้ินน้ันหรอื ไมผ ูสอนจะตอ งระบลุ กั ษณะพฤติกรรมท่บี งชี้ถงึ ความรบั ผดิ ชอบในการทํางานไวหลายๆระดับแลว กํากบั คะแนนของพฤตกิ รรมท่คี าดคะเนไวโ ดยอาศยั หลักการทีค่ วรจะเปนและประสบการณทผ่ี ูสอนไดพบเหน็ จากการทํางานพฤติกรรมท่คี าดคะเนดงั กลาวจะตอ งมคี วามชัดเจนและสงั เกตไดจ ริงจนทาํ ใหผ ูส อนทกุ คนสังเกตแลว ประเมนิ ไดตรงกันเชน เดียวกันกับการตรวจสอบผลการเรียนรูดานทักษะพสิ ยั ผูสอนจะกําหนดลักษณะของการทาํ งานและคณุ ภาพของงานท่ผี ูเรียนควรปฏบิ ัติไดแลวกําหนดเปน พฤตกิ รรมการทาํ งานทสี่ ังเกตไดใ นระดบั ตา งๆแตละระดับมกี ารกําหนดคะแนนไวเ ชนวิธีการดังกลาวน้เี ปนลักษณะของการวดั และประเมนิ ผลการเรยี นการสอนอาชวี ศึกษาทผ่ี ูสอนจะสามารถบอกผลรวมของการตัดสนิ การทาํ งานและใหขอ มลู ปอ นกลับผเู รียนไดว าเขามคี วามบกพรอ งตอ งปรบั ปรุงแกไขการทาํ งานในลักษณะใดบา ง ลกั ษณะบทบาทของผสู อนอาชีวศึกษาในการจดั การเรยี นการสอนอาชีวศึกษา ในการจัดการเรยี นการสอนบทบาทสาํ คัญของผสู อนอาชีวศกึ ษาคือการเตรียมความพรอ มดานเนือ้ หาที่เปน ความรทู ักษะปฏิบัติทต่ี อ งฝก ฝนลักษณะนิสัยทต่ี องปลูกฝงจากการวิเคราะหงานท่ีตองสอนนาํ มาออกแบบเปนกจิ กรรมการเรยี นการสอนเตรยี มคําถามทจ่ี ะใชก ระตนุ และชว ยการเชือ่ มโยงความคดิ ของผูเ รยี นเตรียมสื่อการสอนและเครอื่ งมอื ทจ่ี ะใชใ นการวัดและประเมินผลการเรียนรขู องผูเ รยี นและนอกจากบทบาททเี่ ปนภารกจิ ของผูส อนในฐานะเปนผใู หค วามรแู ลวผสู อนอาชวี ศกึ ษาจะตอ งมีบทบาทในการแสดงตนเปนแบบแผนและตัวอยางทด่ี ีดาํ รงตนในแนวทางทดี่ งี ามตามท่สี ง่ั สอนศิษยและหมั่นฝกฝนงานทเ่ี ปนทกั ษะปฏิบตั ใิ หเกิดความชํานาญ ลักษณะบทบาทของผเู รยี นในการจดั การเรยี นการสอนอาชวี ศึกษา ตามหลกั การท่วั ไปของการเรียนรูทแี่ ทจ ริงตองเกิดขึน้ ท่ตี วั ของผูเรยี นการเรียนรูเปน สิง่ ท่ที าํแทนกันไมไดถา ใครตอ งการรูค นน้ันก็ตอ งลงมอื เรียนเองตามหลกั การน้ีนํามาพจิ ารณาลักษณะบทบาทของผูเรียนในการจดั การเรียนการสอนอาชีวศกึ ษาผเู รยี นจะเกดิ การเรยี นรใู นการปฏบิ ตั ิงานกต็ องเปนผูลงมือฝก หดั และฝก งานการทํางานดวยตนเองโดยผูส อนเปนผูจ ดั ประสบการณตา งๆใหก ารเรยี นโดยการปฏบิ ัติจริงเปน ลกั ษณะสําคัญของบทบาททผ่ี สู อนอาชวี ศึกษาจะตองมนี อกเหนอื จากการเรยี นรูเนือ้ หาความรูและการไดรบั ประสบการณเพ่อื ปลูกฝงลักษณะนสิ ัยและเจตคตทิ ่ดี ตี อการทาํ งาน

23 จากทก่ี ลาวมาสรปุ ใหเ หน็ ภาพรวมของลักษณะการจัดการเรยี นการสอนอาชวี ศึกษาวามคี วามแตกตางไปจากการจัดการเรียนการสอนทว่ั ๆไปโดยเฉพาะการใหความสําคญั เปน พเิ ศษกับการสอนทักษะปฏิบัติแมจ ะมกี ารกลา วถึงการสอนความรูและการปลกู ฝง ลักษณะนสิ ยั แตเ มือ่ พจิ ารณาใหลกึ ซ้งึแลวกจ็ ะพบวา การสอนความรกู เ็ พื่อความเขาใจในการปฏิบัตงิ านและการปลูกฝง ลักษณะนิสยั กเ็ พื่อเปาหมายของการทาํ งานท่สี มบูรณแบบมีคุณคา อาจกลา วไดว าการสอนโดยเนนทักษะปฏบิ ัติเปนสง่ิ สําคัญท่สี ุดในการจดั การเรยี นการสอนอาชวี ศึกษาซง่ึ สอดคลอ งกับลกั ษณะของปรชั ญาการอาชีวศึกษาคือการศึกษาเพื่อทํางานอาชพี ไดน่ันเอง อาชีวศกึ ษาจึงไมใชเปนเพยี งแคก ารเตรียมตวั ทาํ งานสําหรับชวงชวี ติ แตมนั เก่ยี วของท้งั ชีวิตของบคุ คลตงั้ แตกอ นเขา สอู าชพี การเขาสอู าชีพและหลังสนิ้ สดุ การประกอบอาชพี อาชีวศึกษาไมเ พียงแตเ ปน การคงไวซ ง่ึ การมีสิทธ์ใิ นการเลือกประกอบอาชพี ตามความสนใจหรอื ความถนัดของบุคคลเทานน้ั แตย ังคงไวซ ึง่ สิทธท์ิ ีจ่ ะไดรับการเตรียมตนเองเพ่ือเขาสอู าชีพโดยตองมกี ารจัดความรแู ละประสบการณต รงทงั้ หมดท่ีเกยี่ วของหนา ทสี่ ถาบนั การศึกษาดา นอาชีวศึกษาจะตอ งมีการวางแผนในการพฒั นาอาชพี ของแตละบุคคลใหเ หมาะสมและจัดประสบการณก ารเรยี นรดู า นอาชีพใหแ กผเู รยี นใหเกดิ ทักษะอาชีพตามท่ีตลาดแรงงานตองการไดอ ยา งแทจ รงิกระบวนการการจดั การเรยี นรูอาชวี ศึกษาและแนวคดิ การจดั การเรียนการรูอ าชีวศกึ ษาการจดั การเรียนรกู ารอาชีวศึกษา เปนการจัดการศกึ ษาเพ่ือเตรียมกําลังคนระดับ ตน และระดับกลางดานเทคโนโลยใี นสาขาวิชา ตางๆ ใหต รง กับความตอ งการของสถานประกอบการและตลาดแรงงาน เพื่อใหส ามารถแขงขนั ไดใ นระดบั นานาชาติ รวมท้ังการพัฒนาเทคโนโลยีเพอื่ การพฒั นาประเทศ จึงมคี วามจาํ เปนตองผลิตและพัฒนากาํ ลังคน ดานอาชีวศึกษา ใหม ีความเหมาะสมในแ ตละสาขาอาชพี และมีปริมาณสอดคลอ งกับ ปริมาณความตองการทเี่ พ่ิมข้นึ การพฒั นาคุณภาพของผจู บการศึกษา ดานอาชวี ศกึ ษา จึงตองตระหนกั ถงึ มาตรฐานอาชีพที่เปนสากล มกี รอบหลกั สตู รทย่ี ดื หยนุมากขนึ้ เพอ่ื ความคลองตวั ตอการปรบั และพัฒนาหลกั สตู ร ใหท ันตอการเปลย่ี นแปลงโครงสรางทางเศรษฐกจิ และสังคม จึงตอ งมกี ารสนับสนนุ ใหจ ดั โปรแกรมวิชาชพี พิเศษหรือกลมุ วชิ าชพี ทเี กดิ ขึ้นใหมทีเ่ ปนไปตามความตองการของสงั คมและประเทศไดทนั ที รวมทง้ั การจดั การและการอบรมวิชาชีพไดปรบั เปล่ยี นบทบาทจากเดิมท่เี คยจัดการศึกษาตามความพรอ มของสถานศึกษา หรอื อปุ ทาน มาเปนความตอ งการของผูใชผลผลิต หรอื อปุ สงค โดยความรวมมือกนั ระหวา งสถานศกึ ษา กั บสถานประกอบการ เพอื่ ใหไดผสู าํ เรจ็ การศึกษาที่มีคุณภาพและมาตรฐาน ทงั้ ความรู ความสามารถและคณุ ลกั ษณะท่พี งึ ประสงค สามารถประกอบอาชพี ในสถานประกอบการหรืออาชพี อสิ ระไดอยางม่ันใจ เปลย่ี นคา นยิ ม การศกึ ษาเพื่อประกาศนยี บัตรหรอื ปริญญาบัตรมาเปนการศกึ ษาเพ่อื ใหเ กิดสมรรถนะ มคี วามเปน เลิศทางวชิ าชพี มรี ายไดดี มเี กียรติและ ศักดศิ์ รี มเี สนทางความกาวหนาที่ชัดเจน สามารถศึกษาตอ ไดส ูงสุด และเพม่ิ จาํ นวนผูศึกษาตอดานการอาชวี ศึกษา ใหมากยิง่ ขนึ้ ในการตดิ ตามและประเมนิ ผลการจดั การเรียนรกู ารอาชีวศกึ ษา ครอบคลุม ประเดน็ ดงั นี้1)วิสยั ทัศน พันธกิจและนโยบายสํานักงานคณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษา2) หลักสูตร3)การจัดการเรยี นการสอน 4)การจดัอาชวี ศกึ ษาระบบทวภิ าค5ี )การประกนั คณุ ภาพการศกึ ษาและ 6)มาตรฐานอาชีพ มาตรฐานสมรรถนะและระบบคณุ วฒุ ิวิชาชีพหลกั สตู ร

24หลักสตู ร 1.1 การใชหลกั สตู ร ตามหลกั สตู รการอาชีวศกึ ษาของสํานกั งานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา 1.2 การปรบั และพัฒนาหลกั สูตรใหสอดคลอ งกับโครงสรา ง เศรษฐกจิ และสังคมการที,ผเู รยี นและผูปกครองมคี า นิยมในการศกึ ษาตอ ใน ระสนั อดุ มศึกษา เปน สาเหตุสาํ คัญประการหนง่ึของการขาดแคลนแรงงาน สวนกลาง สาํ นักงานคณะกรรมการการอาชวี ศึกษา (สอศ) จงึ ไดกาํ หนดกลยุทธเพ่ือแกไ ขปญ หาดังกลา ว โดยการจดั การเรยี นการสอนใหกับคนที่ตองการศึกษาตอ และกลุมที่ประสงคจะทาํ งาน ในสิง่ แวดลอม และเทคโนโลยีใหม และรว มกับสํานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พื้นฐานดงั นี้ 1.2.1 หลกั สตู รประกาศนยี บตั รวชิ าชพี ขน้ั สงู ใหเ ปนหลักสตู รท่ีมงุ เนน ใหผูเ รียนมีสมรรถนะในการประกอบอาชพี มีความรเู ตม็ ภมู ิ ปฏิบตั ไิ ดจรงิ และเขาใจชีวิตเปดโอกาสใหผูประกอบการวิชาชพี มสี ว นรว มในการเรยี นการสอนวชิ าชีพ สามารถถายโอนประสบการณก ารเรียนรูจากสถานประกอบการ ตลอดจนสามารถ สะสมการเรยี นรูและประสบการณไ ด โดยเฉพาะหลกั สตู รปวส เปนฐาน ในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ เพอ่ื ตอบสนองความห ลักสตู รสาขาวชิ าใหมม ุง เนนตอ งการของ ภาคธรุ กจิ และในอุตสาหกรรมไดต รงและรวดเร็ว มยี ุทธศาสตรพฒั นาผเู รยี นจากการปฏบิ ัติงานจริง เพ่อื ใหเกิดความรจู ริงจากการปฏบิ ัติงาน มุง เนนใหผ ูเรยี นไดเรยี นงานวิชาชพี จากสภาพการปฏบิ ัตงิ านในสถานประกอบการ บูรณาการการเรียนการสอน ในชั้นเรยี นกับการ จดั งานในสถานประกอบการเขา ดว ยกัน โดยใหสถานศึกษานํารายวชิ าใหผูเรยี นไป จดั งานในสถานประกอบการเปนระยะเวลาครึ่งหลักสตู ร หรืออยางนอย หนง่ึ ภาคเรยี น ตามแผนการเรียนของนกั ศึกษาแตล ะกลุม ซง่ึ การจดั งาน ตามแนวคดิ นผี้ เู รยี นจะไดร บั ประสบการณก ารปฏิบตั งิ านจรงิ มากขึ้นมีทกั ษะความสามารถตรงกบั ความตองการของภาคอตุ สาหกรรม 1.2.2 หลักสตู รระดบั ปรญิ ญาตรีสายปฏิบตั ิการายเทคโนโลยี การพฒั นาใหเนนความเปน เลิศทางวชิ าชพี ขณะน้ี อยูระหวางการดําเนินการหลักสตู รระยะสั้น เพื่อสนองนโยบายรัฐบาลเก่ียวกบั การสรางงาน สรา งรายได ซึ่งสาํ นกั งานคณะกรรมการการอาชีวศึกษาไดจดั ทําโครงการตา งๆ ไดแ ก โครงการมหกรรมสง เสรมิ อาชพี อสิ ระ 108อาชพี โดยใหส ถานศึกษาในสังกดั ทัว่ ประเทศจัดอบรมอาชีพระยะ สน้ั และแนะนําการประกอบอาชพี ใหแ กประ ชาชนตามความตองการและตามศักยภาพของตนเองแนวคดิ การจดั การเรยี นการรูอ าชวี ศึกษา การตดิ ตามและประเมนิ ผลการจัดการเรียนรูระดบั อาชีวศึกษา พจิ ารณาสาระจากพระราชบญั ญัตกิ ารศกึ ษาแหงชาติ พ.ศ. 2542 และท่ี แกไ ขเพ่ิมเตมิ (ฉบบั ที 2) พ.ศ. 2545 ในการจัดการเรยี นรทู ่สี ง เสรมิ พฒั นาการและศักยภาพของผูเรียน เปน กรอบแนวทางและกาํ หนดประเดน็การติดตาม 5 ประเด็นหลกั คอื 1) หลักสตู ร 2) การจดั การเรยี นการสอน 3) การจดั อาชวี ศกึ ษาระบบทวภิ าคี 4) การประกนั คณุ ภาพการศึกษา 5) มาตรฐานอาชพี /มาตรฐานสมรรถนะ ระบบคณุ วฒุ ิวชิ าชพี สรุปผล การดําเนินงานไดดังน้ี 1. หลักสตู ร ทกุ ระดบั การศกึ ษาใหค วามสาํ คญั กบั การจัดทําหลกั สตู รตามแนวปฏิรปูการอาชีวศึกษา พบวา มีการสง เสรมิ สนบั สนนุ การดําเนนิ งานในแตล ะดา นเปน อยางมาก

25หลากหลายโครงการ เพอ่ื ให บรรลุ ตามเจตนารมณของพระราชบญั ญตั กิ ารศึกษาแหงชาติ และแผนการศึกษาแหงชาติ กลา วคือ มกี ารประกาศใ ชหลกั สตู ร 3 ระดั บ คอื ประกาศนยิ บัตรวชิ าชพีประกาศนยี บัตรวิชาชพี ชนั้ สูง ประกาศนยี บัตรครูเทคนิคชัน้ สูง และปริญญาตรสี ายเทคโนโลยีหรือสายปฏบิ ตั ิการ ตลอดจนจัดทําหลักสตู รใหส อดคลอ งกบั กลุม เ ปาหมาย ไดแ ก หลกั สตู รวชิ าชีพระยะสัน้ สาํ หรบั กลุม ผพู กิ าร นักเรยี นทจ่ี บชัน้ มธั ยมศกึ ษามัธยมศกึ ษาตอนดน และตอนปลายที่มิไดศกึ ษาตอ รวมทั้งประชาชนทวั่ ไปใหสามารถประกอบอาชีพได ทงั้ น้ี ในการพฒั นาหลกั สูตรอาชวี ศึกษามุง เนน ใหผเู รยี นมีสมรรถนะในการประกอบอาชพี และเนน ความเปนเลิศทางวิชาชพี ตลอดจนพัฒนาหลกั สตู รสาขาวชิ าใหมท่มี งุ เนนการพฒั นาเทคโนโลยีทเ่ี ปนฐาน ในการพัฒนาเศรษฐกจิ และสังคมของประเทศ 2.การจดั การเรียนการสอนการวดั และประเมินผล มกี ารปรับวิธีเรยี น เปลย่ี นวธิ ีสอน และปฏิรปู วิธสี อบ โดยใหค วามสําคญั กบั การเรยี นเปนช้ิ นงาน เรยี นเปนเร่อื ง เรยี นเปนโครงการ เพอื่ ใหผเู รยี น และครผู ูสอนมกี ารวางแผนและทํางานเปนทมี ไดเ รียนรูดําเนนิ งานรวมกิน ทําใหผเู รียนไดพฒั นาเต็มตามศกั ยภาพ สําหรับครมู กี ารเปล่ียนวธิ ีสอน ดวยการบูรณาการเนอื้ หาทีสอนตามหลักสตู รใหเ อ้อื ตอ การเรียนเปน ชน้ิ งาน/โครงการ และปฏริ ูปวธิ สี อบ ไม เนนสอบเพอ่ื ความจํา แตประเมนิ จากกระบวนการคิด การวางแผน การทาํ งาน และการแกปญ หา นอกจากนีม้ ีการเนน ใหผ เู รียนไดเ รียนจาก 3 สถานการณ คอื เรียนสถานการณจรงิ ในสถานศกึ ษา สถานการณจ ริงในสถานประกอบการและสถานการณจริงในชมุ ชน รวมทง้ั การปฏบิ ัติจรงิ เพ่อื ใหผ เู รยี นสามารถ เชื่อมโยงการเรยี นรูจ ากสถานศกึ ษาสกู ารปฏิบัติไดจ รงิ โดยรับงานจากเอก ชนเขามาดาํ เนนิ การในสถานศึกษาสําหรับผเู รียนทกุ ระดบั 3.การจัดอาชีวศึกษาระบบทวิภาคี แนวทางการปฏิรปู การศึกษาใหมเ ปนการจัดการศกึ ษาทม่ี ุงเนนการสรา งสมรรถนะของคนในการประกอบอาชพี โดยมีหลักการทส่ี ําคญั คือตองผลิตกําลังคนใหสอดคลอ ง กับความตอ งการของประเทศและมีความสามารถท่ีจะปฏิบัตงิ านไดทนั ที ท้งั น้เี น่อื งจากผปู ระกอบการสว นใหญเหน็ วา ผูท จ่ี บจากระบบการศกึ ษา แลว ยังไมสามารถปฏบิ ตั งิ านไดในทันทีแตตอ งไปอบรมหรอื การปฏิบัติงานจรงิ เพ่อื การพฒั นาความรใู หเ ทาทนั กับเทคโนโลยีท่กี าวไกลอกี ดวยจากแนวคดิ ดงั กลา ว สอศ.ไดร วมมือกับสถานประกอบการจดั การเรยี นการสอนแบบทวภิ าคี โดยเนนการนาํ หลกั สตู รฐานสมรรถนะมาใช และทาํ การปรับปรงุ สถานศกึ ษาให ทกุ แหง มกี ารจัดหองเรียน3 รูปแบบ เพือ่ ใหผ ูเ รยี นมคี ุณสมบตั ิตรงตามความตอ งการของสถานประกอบการ โดยสถานศกึ ษาแตล ะแหง สามารถกําหนดรายละเอยี ดหลกั สูตรท่ีใชใ น การจดั การเรียนการสอนไตอ ยางอสิ ระสามารถปรับเปลย่ี นใหตรงตาม ความตองการของแด ,ละทองถ่ินโดยกําหนดหลักสูตรฐานสมรรถนะเปน กรอบไว อีกทงั้ เพอ่ื ชวยใหผ ักเรยี น นักศึกษามพี แื้ ฐานความรูใกลเคยี งกบั ประสบการณจ ริงโดยใช ผลจําลองการทํางานของเครอ่ื งมอื เคร่ืองจักรในโรงงานอุตสาหกรรม และการจดั การผลติจาํ ลองเลียนแบบโรงงานขน้ึ มา 4. การประกันคุณภาพการศกึ ษา ในภาพรวมสถานศกึ ษาระดบั อาชวี ศึกษามคี วามพรอมเกย่ี วกนั การประกนั คุณภาพภายใน และพรอมรอ รันการประเมนิ ภายนอก โดยไดรนั การสงเสรมิสนับสนุนจากฒล ังกดั ทงั้ 'น้ี สถานศกึ ษาจํานวน317 แหง (สงั กัดสอศ.สซ. และเทศบาล)ไดผ านการประเมนิ ภายนอกรอบท่สี อง (ป พ.ศ. 2549-2553) จากสาํ นักงาน รับรองมาตรฐานและประเมนิ

26คุณภาพการศึกษา (สมศ.) (ขอ มลู ณ พฤศจกิ ายน 2550) มาตรฐานอาชีพ/มาตรฐานสมรรถนะและระบบคณุ วุฒิ วชิ าชีพ มาตรฐานอาชีพ จะบอกสมรรถนะของผปู ฏบิ ตั ิงานสําหรมั อาชพี หนงึ่ ๆ ท่ีใหบคุ คลสามารถปฏบิ ัติงานไดอ ยางมีคุณภาพ ประสทิ ธิภาพ และประสทิ ธผิ ล และตอ งสามารถประเมนิไดอ ยางชดั เจน ซึง่ จะมีการทบทวน โดยองคก ารของภาคอตุ สาหกรรมที เปนตวั แทนสว นใหญของอาชพี สาขาตางๆ อยา งตอ เนื่อง มาตรฐานอาชพี เปนพื้นฐานของระบบคุณวุฒวิ ิชาขีพ เกดิ จากการท่ีภาคอุตสาหกรรมไดรวมกันกาํ หนด และใชเปนฐานในการกาํ หนดและประเมินเพ่ือใหไดค ุณวฒุ ิวชิ าชีพ สาํ หรบั ระบบคณุ วฒุ วิ ิชาชพี เปนระบบทจ่ี ดั ใหก ับผูทีผ่ า นการประเมนิ หนว ย สมรรถนะไดจ ํานวนหนง่ึ ตามท่ีกาํ หนดในแตล ะคุณวฒุ แิ บงระดบั ความยากงา ยและความซับซอนของงานในแตล ะหนาที่ โดยแนวคดิ การกําหนด ระดับของคุณวฒุ ิวิชาชพี น้จี ะกําหนดระดบั ตาํ่ ใหเ ปนงานทีง่ ายปฏบิ ัติตาม คาํ สัง่ ไมซบั ซอนขอบเขตของงานไมกวา ง มคี วามรบั ผดิ ชอบตํ่ายิง่ ระดบั คณุ วุฒวิ ชิ าชีพสูงข้นึ กจ็ ะเปน งานทม่ี ีความซบั ซอนมากข้นึ ขอบเขตของงานกวา งขึน้ มีความรบั ผดิ ชอบสงู ขนึ้ สาํ นกั งานคณะกรรมการการอาชีวศกึ ษาเปน หนวยงานหลักในการจัดตงั้ สถาบนั คุณวฒุ ิวชิ าชีพรวมกบั หนวยงานทีเ่ ก่ยี วขอ ง ไดแกสาํ นักงาน คณะกรรมการพฒั นาการเศรษฐกิจและสงั คมแหง ชาติ กระทรวงแรงงาน กระทรวงอุตสาหกรรม สภาอตุ สาหกรรมแหงประเทศไทย เพอ่ื สนับสนนุ ยทุ ธศาสตรก ารพัฒนาขีดความสามารถในการแขงขันของประเทศ โดยการพัฒนาระบบคณุ วุฒิวชิ าชพี สาํ หรับสรางสมรรถนะการทาํ งานของบคุ คล ใหไ ดมาตรฐานอาชพี หรือ สมรรถนะ และสง เสรมิ การเรยี นรู มาตรฐานตลอดชวี ติ รวมทัง้ สนบั สนุนการจดั การศึกษาและ การ อบรมใหส อดคลอ ง กบั มาตรฐานสมรรถนะในอุตสาหกรรมเปาหมายอุตสาหกรรมหลัก โดยมีสถาบนั คณุ วุฒิวชิ าชพี เปนกลไกในการดําเนนิ งานโดยขณะนี้ไดพ ฒั นามาตรฐานสมรรถนะเสร็จไปแลว จาํ นวน 16 สาขางานในกลมุ อุตสาหกรรมเปา หมาย และเรง รัดใหมกี ารจดั ตั้งสถาบนั คุณวุฒิวิชาชีพ เพ่ือท่ีจะเปล่ยี นค านิยมและสามารถดําเนนิ การตรี าคาเงนิ เดอื นจากเมอื งและความสามารถของผูส ําเร็จการศึกษาไดแ ทนทจี่ ะพิจารณาจากการจบปริญญาเพยี งอยา งเดียว ซง่ึ จะทาํ ใหผ สู ําเรจ็ การศึกษาระดบั ปว ช. ปวส. เขา สูตลาดแรงงานไดมากข้นึ โดยสรุปหนว ยงานทเี่ ก่ยี วขอ งในการจดั การอาชีวศึกษา โดยเฉพาะ สํานกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษา(สอศ.) ไดใ หค วามสาํ คญั ตอการปรับทศิ ทางการจัดการอาชวี ศกึ ษาแนวใหม โดยเนนกระบวนการสรางคณุ ภาพดวย การพฒั นาสถานศกึ ษาใหม ีศักยภาพ และความพรอมของหลกั สตู รอปุ กรณ หอ งเรยี น หอ งปฏิบัตกิ าร สื่อ นวัตกรรมและเทคโนโลยี และสรางกรอบความรว มมอื กั บสถานประกอบการ และพนั ธมิตรอาชีวศึกษา ท้งั ในสวนกลางและสวนภูมิภาค เพือ่ เรง ผลติ กําลงั คนใหตรงกบั ความตองการ และสอดคลองกับยุทธศาสตรการเพม่ิ ขีดความสามารถในการแขง ขนั ของประเทศ นํากลยุทธก ารตลาดและการประชาสัมพนั ธมาใชโดยชูภาพลักษณจ ดั โครงการสรา งสรรคคนพันธอา คดั เลือกนกั ศึกษาที่มคี วามสามารถ กลาแสดงออกและมีความสามารถในการสอ่ื สาร เพ่ือเปนตวั แทนประชาสัมพันธใหเยาวชนและผูปกครองเกิดความเช่อื มนั่ ศรัทธา และยอมรบั รวมทง้ั ดึงดดู ใหนกั เรยี นหันมาสนใจเรยี นอาชวี ศึกษามากขึ้น เพ่ือเพม่ิ ปรมิ าณผเู รียน อันจะเปน การแกัวกิ ฤตการณขาดแคลนแรงงาน ระดบั คุณภาพในภาคอุตสาหกรรมและบรกิ ารทสี่ ําคญั ของประเทศการจดั การเรยี นการสอนมีการปฏิรูปใหมท ี่เนนการจัดการเรยี นการสอนแบบบูรณาการ เพอื่ สง เสริมใหผ เู รียนมโี อกาสแสดงทกั ษะภายใตส ถานการณจ ริง เนนการเรยี นเปน ชนิ้ งาน หรือโครงการทีส่ ามารถสรางรายได

27ระหวา งเรยี นและสง เสริมประสบการณเ ชิงธรุ กจิ เพ่อื เตรียมเปน ผปู ระกอบการ มีการปรบั ระบบการรบั นกั เรียนใหม คี วามยืดหยุนมากขนึ้ สนับสนุนใหม กี ารเทียบโอนความรูและประสบการณอ าชพี สรางระบบเครือขายความรว มมอื ทีเขมแขง็ ในการจดั อาชวี ศึกษา ระหวา งสถานศกึ ษาอาชวี ศึกษา ภาครฐัภาคเอกซน และสถานประกอบการ เพอื่ ใหเกดิ ความเช่ือมโยงและถายโอนองคความรทู ี่สอดคลองและกาวทันกับเทคโนโลยีทางวชิ าชีพ รวมทั้งการแลกเปล่ียนจดั หาและพฒั นาบคุ ลากรในระดับผูเช่ียวชาญรว มกับมหาวิทยาลยั ทง้ั ในและตางประเทศ มกี ารจดั ทําหลกั สตู รพ้นื ฐานสมรรถนะพฒั นาระบบคุณวฒุ ิวิชาชีพ และจดั ทาํ มาตรฐานวชิ าชีพรวมกับกลมุ อตุ สาหกรรม ไดแ ก กลุม อตุ สาหกรรมยานยนต กลมุอตุ สาหกรรมอาหาร กลมุ อตุ สาหกรรมเปโตรเคมี กลุมอุตสาหกรรมส่งิ ทอ กลุม อุตสาหกรรมซอฟแวรกลุมอุตสาหกรรมทอ งเทยี่ ว และอยรู ะหวาง ดําเนนิ การเพมิ่ เติมอีกจาํ นวน 7 กลุมอตุ สาหกรรมเพ่ือใหค รบ 13 กลุม อุตสาหกรรมยทุ ธศาลตรข องประเทศไทยตอไป จงึ นับไดวา สอศ. ประสบความสําเรจ็ แบบกาวกระโดดในการเพิ่มจาํ นวนสถานประกอบการทรี่ วมมือจดั การศึกษาแบบทวภิ าคีจากเดิม 11,000 แหง เปน 12,056 แหง และสรางเครือขายรว มกบั องคกรภาครฐั และเอกซน จดั ตง้ัศูนย บมเพาะ ผปู ระกอบการเพือ่ เตรียมความพรอ มและเปน พี ,เลย้ี งแกนกั ศกึ ษาในการเปนผปู ระกอบการรายใหมร วมทัง้ การสรา ง ชองทางการเขา ถงึ แหลงเงินทนุ เพอ่ื การประกอบธรุ กรรมในการผลติ สินคา และบริการแกนักศกึ ษาทจ่ี บการศกึ ษาดวย ดงั นน้ั การจัดการเรยี นรูก ารอาชีวศกึ ษา เปนการจดั การศกึ ษาเพอื่ เตรียมกําลงั คนระดั บตนและระดับกลางดานเทคโนโลยีในสาขาวิชา ตางๆ ใหตรงกบั ความตอ งการของสถานประกอบการและตลาดแรงงาน เพื่อใหสามารถแขงขนั ไดใ นระดับนานาชาติ รวมทง้ั การพฒั นาเทคโนโลยีเพอ่ื การพฒั นาประเทศ จงึ มีความจําเปนตองผลติ และพฒั นากาํ ลังคน ดานอาชีวศกึ ษาใหมีความเหมาะสมในแ ตละสาขาอาชพี และมีปรมิ าณสอดคลองกับปรมิ าณความตองการท่เี พิม่ ขึ้น การพฒั นาคุณภาพของผูจบการศกึ ษา ดา นอาชีวศึกษา จึงตองตระหนักถงึ มาตรฐานอาชพี ท่ีเปน สากล มกี รอบหลกั สูตรทีย่ ดื หยนุมากขึน้ เพื่อความคลองตัวตอการปรับและพฒั นาหลกั สูตร ใหท ันตอ การเปลีย่ นแปลงโครงสรา งทางเศรษฐกิจและสังคม จึงตอ งมีการสนบั สนุนใหจดั โปรแกรมวชิ าชีพพิเศษหรอื กลมุ วิชาชีพทเ่ี กิดขึ้ นใหมท่ีเปน ไปตามความตอ งการของสังคมและประเทศไ ดทันที และจะผลักดนั ใหผจู บอาชวี ศึกษาในแ ตละระดบั เขาสูตลาดแรงงานมากข้นึ จากขอมูลการตดิ ตามการจัดการอาชวี ศกึ ษาในชวงทผ่ี านมาพบวาจากพฒั นาการที่เปน ไปอยา งตอเนอื่ งทาํ ใหป จจุบันสาํ นักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา (สอศ.)เปน หนว ยงานหลักในการผลติ และพัฒนากําลงั คน ดานวิชาชีพ รวมท้งั สง เสรมิ และพฒั นาการจัดอาชีวศึกษาใหม คี ุณภาพไดมาตรฐาน จึงมีหนา ที่ในการควบคุม ดแู ลการจัดการอาชวี ศกึ ษาของภาครัฐ และเอกชน ทัง้ ในระดบั ประกาศนียบตั รวิชาชพี ประกาศนยี บตั รวิชาชพี ชนั้ สูง และปริญญาตรีรวมท้งั การจัดการการอบรมวิชาชพี ไดป รับเปลย่ี นบทบาทจากเดิมท่เี คยจดั การศกึ ษาตามความพรอมของสถานศึกษา หรอื อุปทานมาเปนความตองการของผใู ชผลผลติ หรือ อุปสงค โดยความรว มมือกันระหวา งสถานศกึ ษา กั บสถานประกอบการเพื่อใหไ ดผูสําเรจ็ การศกึ ษาทมี่ ีคณุ ภาพและมาตรฐานทัง้ความรู ความสามารถ และคุณลกั ษณะที่พึงประสงค สามารถประกอบอาชพี ในสถานประกอบการหรอื อาชพี อสิ ระไดอ ยางมน่ั ใจ เปลี่ยนคานยิ มการศกึ ษา เพื่อประกาศนยี บัตรหรือปริญญาบัตรมาเปนการศึกษาเพื่อใหเกดิ สมรรถนะมีความเปน เลศิ ทางวชิ าชีพ มีรายไดดีมเี กยี รติและคักดศิ์ รีมีเสนทาง

28ความกาวหนา ทชี่ ดั เจน สามารถศกึ ษาตอ ไดสูงสุด และเพม่ิ จํานวนผูศึกษาตอ ดา นการอาชวี ศึกษาใหมากยง่ิ ข้ึน สรุปการจดั การเรียนการสอนอาชวี ศกึ ษาตอ งมี การติดตามและประเมินผลการจัดการเรยี นรูระดับอาชีวศึกษา พิจารณาสาระจาก พระราชบญั ญัตกิ ารศึกษาแหงชาติ พ.ศ. 2542 และท่ีแกไ ขเพ่มิ เติมฉบับท่ี 2 พ.ศ. 2545ในการจดั การเรียนรทู สี่ งเสรมิ พัฒนาการและศกั ยภาพของผเู รยี นเปนกรอบแนวทางและกําหนดประเดน็ การติดตา ม1) หลักสูตร ทกุ ระดับการศึกษาใหความสาํ คญั กบัการจัดทําหลกั สูตรตามแนวปฏริ ูปการอาชีวศกึ ษาพบวา มีการสงเสริมสนบั สนนุ การดาํ เนินงานในแตละดา นเปน อยา งมากหลากหลายโครงการเพ่ือใหบรรลตุ ามเจตนารมณข องพระราชบญั ญตั กิ ารศกึ ษาแหงชาติและแผนการศึกษาแหง ชาติ 2) การจดั การเรียนการสอน /การวดั และประเมินผล มกี ารปรบัวิธีเรยี น เปลย่ี นวิธสี อน และปฏริ ูปวิธสี อบ โดยใหความสําคัญกบั การเรยี นเปนช้ิ นงาน เรียนเปนเรอื่ งเรียนเปนโครงการ เพื่อใหผ ูเรยี น และครผู ูส อนมกี ารวางแผนและทาํ งานเปน ทมี ไดเรียนรดู าํ เนนิ งานรว มกัน ทําใหผ ูเรยี นไดพ ัฒนาเตม็ ตามศักยภาพ สําหรั บครูมีการเปล่ยี นวิธสี อน ดวยการบูรณาการเนื้อหาทสี อนตามหลักสตู ร ใหเ ออ้ื ตอการเรียน เปน ชิน้ งาน โครงการ และปฏริ ปู วิธีสอบ ไม/เนนสอบเพ่ือ จดความจาํ แตประเมนิ จากกระบวนการคดิ การวางแผนการทํางาน และการแกป ญ หานอกจากนีม้ กี ารเนนใหผเู รียนไดเรยี นจาก สถานการณจ รงิ ในสถานศึกษา สถานการณจ รงิ ในสถานประกอบการ และสถานการณจรงิ ในชุมชน 3) การจัดอาชีวศึกษาระบบทวภิ าคี แนวทางการปฏิรปูการศกึ ษาใหมเ ปน การจัดการศึกษาท่ีมงุ เนนการสรางสมรรถนะของคนในการประกอบอาชีพ โดยมีหลกั การทีส่ าํ คญั คือตองผลติ กาํ ลงั คนใหส อดคลองกบั ความตอ งการของประเทศและมคี วามสามารถที่จะปฏบิ ตั งิ านไดทนั ที เนือ่ งจากผูประกอบการสว นใหญเ ห็นวาผทู จ่ี บจากระบบการศึกษาแลว ยังไมสามารถปฏบิ ัติงานไดในทันทแี ตตอ งไปอบรมหรือ การปฏบิ ตั งิ านจรงิ เพอื่ การพฒั นาความรใู หเทาทันกับเทคโนโลยที ่ีกาวไกลอีกดวย 4) การประกันคุณภาพการศึกษา ในภาพรวมสถานศึกษาระดับอาชีวศกึ ษามีความพรอมเก่ียวกันการประกนั คุณภาพภายใน และพรอมรอรั บการประเมนิ ภายนอกโดยไดร ับการสง เสรมิ สนับสนุนจาก ตน สังกัด และ 5) มาตรฐานอาชีพมาตรฐานสมรรถนะและระบบคณุ วุฒิวชิ าชีพมาตรฐานอาชีพ มาตรฐานสมรรถนะ จะบอกสมรรถนะของผปู ฏิ บัตงิ านสําหรบั อาชีพหน่ึงๆ ท่ใี หบ คุ คลสามารถปฏบิ ตั ิงานไดอยา งมีคุณภาพ ประสทิ ธิภาพ และประสทิ ธิผล และตองสามารถประเมินไดอยา งชดั เจนภารกจิ และนโยบายเกี่ยวกบั การจัดการอาชวี ศกึ ษาสํานกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษาเปน สว นราชการท่เี ปน นติ บิ คุ คลและเปนกรมตามกฎหมายวา ดว ยระเบียบบรหิ ารราชการแผน ดินโดยมีหวั หนา สวนราชการขน้ึ ตรงตอ กระทรวงศกึ ษาธกิ ารมีรัฐมนตรีวา การกระทรวงศกึ ษาธิการเปน ผบู งั คบั บัญชาและรับผดิ ชอบการปฏบิ ตั ิราชการสาํ นักงาน(สํานักมาตรฐานการอาชีวศึกษาและวชิ าชีพ, 2552 : 4-6) สํานกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษาประกาศจัดตัง้ ในราชกจิ จานุเษกษาเมอ่ื วนั ที่ 7 กรกฎาคม2546 ซึ่งตง้ั ขึ้นมาตาม โครงสรา งใหมตามพระราชบัญญตั ริ ะเบียบบรหิ ารราชการกระทรวงศกึ ษาธิการพ .ศ.2546 โดยการปรับเปล่ยี นมาจากกรมอาชีวศึกษากระทรวงศกึ ษาธิการเดิมซึง่ เปนไปตามบทบาทและภาระหนาท่ีท่ีกําหนดไวใ นพระราชบัญญตั ิการศึกษาแหง ชาติพ .ศ.2542 ทแ่ี กไขเพ่มิ เติม (ฉบบั ที่2) พ.ศ.2545

29ในมาตราที่ 32 และ 34 กําหนดใหม ีสํานักงานคณะกรรมการการอาชวี ศึกษาในฐานะทเ่ี ปน องคก รระดบั ชาติรับผิดชอบงานการศึกษาดา นวชิ าชพี การกําหนดใหม สี ํานกั งานคณะกรรมการการอาชีวศกึ ษากเ็ พื่อแกไ ขปญหาเร่ืองการพฒั นาศักยภาพของแรงงานทเี่ กดิ จากความซ้ําซอ นสิน้ เปลอื งและขาดการประสานในการใชทรพั ยากรรวมกนั โดยมเี ปาหมายของการพฒั นาคอื การนําประเทศไทยไปสสู งั คมเศรษฐกจิ ฐานความรู (Knowledge Based Economy) (สาํ นกั งานคณะกรรมการการอาชีวศกึ ษา,2552 : 4)การขับเคลอ่ื นนโยบายรัฐบาลนโยบายกระทรวงศกึ ษาธกิ ารและนโยบายเปา หมาย ยทุ ธศาสตรการผลติ และพัฒนากาํ ลงั คนอาชวี ศกึ ษาสูสากลพ .ศ. 2555-2569คณะกรรมการการ อาชวี ศกึ ษาของสาํ นกั งานคณะกรรมการการอาชีวศึกษาดงั นี้1. ดา นการเพ่มิ ปรมิ าณผเู รยี นสายอาชีพกาํ หนดเปา หมายของการดาํ เนนิ งานโดย 1.1รกั ษาเปา หมายผเู รยี นในระดับปวช. การเพมิ่ ปริมาณผเู รียนในระดบั ปวส. 1.2ลดปญ หาการออกกลางคันโดยวางเปาหมายใหลดลงรอยละ 5ดว ยการปองกัน /ดแู ลรายบุคคลการวจิ ัยพัฒนาแกปญ หารายวิทยาลัย /รายสาขาวิชาการวิเคราะหแ กป ญ หาเชงิ ระบบกลุมเปา หมายใน50วทิ ยาลยั ทม่ี ีปญ หาการออกกลางคันสงู 1.3จดั การเรียนการสอนในระดบั พน้ื ท่แี ละภาพรวมตามความตอ งการในแตละสาขา 1.4เปด โอกาสใหนกั เรยี นเขาเรียนสายอาชพี ดวยระบบโควตา 1.5เขา ถึงกลมุ เปา หมายผมู ีสวนสาํ คญั ตอการเลอื กเรยี นอาชวี ศกึ ษาในเชิงรุกซึง่ ไดแกนักเรียนและผปู กครอง2. ดา นการขยายโอกาสในการเรยี นอาชีวศกึ ษาและการฝกอบรมวิชาชีพ 2.1จดั อาชวี ศึกษาครอบคลุมทกุ พ้ืนทส่ี าขาอาชพี การขยายกลุมเปาหมาย 2.2จดั ตง้ั สถาบนั การอาชีวศกึ ษาในรปู แบบกลมุ จังหวดั 18กลุมจังหวดั และกรงุ เทพมหานครรวม19สถาบันและสถาบนั การอาชวี ศึกษาเกษตรภาคละ1แหง จํานวน4แหง 2.3จัดตง้ั สถานศกึ ษาอาชวี ะอาํ เภอในกลมุ อําเภอช้ันหนึ่ง 2.4สงเสรมิ การจัดอาชีวะชายแดนใตสสู นั ติสขุ ศนู ยฝก อบรมอาชวี ะอาชวี ะสองระบบและการจดั หลกั สตู รอาชวี ะทองถ่ินและสนับสนนุ ทุนการศึกษาแกผ ดู อยโอกาส 2.5มงุ ผลิตและพฒั นากําลงั คนในสาขาทเี่ ปนความตองการของตลาดแรงงานสาขาทีเ่ ปนนโยบายรฐั บาลและการเพ่มิ ขดี ความสามารถในการแขงขนั ของประเทศโดยการจดั อาชีวศกึ ษาเฉพาะทางอาทปิ โ ตรเคมีการสรา งเกษตรรุนใหมครัวไทยสูค รัวโลกพลังงานทดแทนโลจสิ ติกส /รถไฟความเร็วสงู อัญมณียานยนตไ ฟฟา อเิ ล็กทรอนกิ สทอ งเทย่ี ว/โรงแรมฯลฯ 2.6ขยายกลุมเปาหมายอาชีวะในโรงเรยี นการศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐานและอาชวี ะเพ่ือคนพกิ ารอาชีวะวยั แรงงานอาชวี ะสงู วัยอาชีวะเพือ่ สตรีอบรมระยะสน้ั /ตลาดนัดอาชีพศนู ยซอมสรา งเพ่อื ชุมชนเทียบโอนความรแู ละประสบการณเพ่อื ตอ ยอดและพัฒนาทักษะทง้ั Upgrade Skills และRe Skillsรวมจัดอาชีวศกึ ษาในสถานพนิ ิจเรือนจําคายทหารและอปท. ฯลฯ 2.7สนบั สนุนใหห นว ยงาน /องคก รรวมจดั อาชีวศึกษาซ่ึงไดแกส ถานประกอบการอปท .และภาคเอกชนจากสาขาอาชพี ตางๆฯลฯ 2.8จัดอาชีวะทางเลอื กอาชีวะทายาทวิทยาลัยอาชวี ศกึ ษาฐานวิทยาศาสตรอ าชีวะ

30อนิ เตอรและอาชวี ะเทียบโอนประสบการณ 2.9เพิ่มชองทางการเรยี นอาชีวศกึ ษาดวยอาชีวะทางไกลและเครือขา ยวิทยุเพอ่ื การศึกษาและพัฒนาอาชพี (R-radio network) 3. ยกระดบั คณุ ภาพการจดั อาชวี ศกึ ษา 3.1ระดบั สถานศึกษาและระดบั หองเรียนสงเสรมิ คณุ ภาพและสรางความเขมแขง็ ในการพฒั นาและยกระดับคุณภาพการจดั อาชวี ศึกษาโดย - พฒั นาการจัดการเรยี นรตู ามแนวทาง Constructionism, Project BasedLearning Authentic Assessment, การเพ่ิมพนู ทักษะประสบการณจากการเรยี นในสถานท่ีจรงิ /สถานการณจรงิ อาทFิ ix It Center และกรณีภยั พิบตั ิ - พฒั นาระบบนเิ ทศการจดั การความรแู ละถายทอดประสบการณจ ากครูรนุ พ่ีสูครูรุน ใหม (นเิ ทศภายใน) และการนิเทศทางไกล - สรางความเขมแขง็ การประกันคณุ ภาพภายในสนบั สนุนใหทุกวิทยาลยั ผานการประเมนิ คุณภาพภายนอกระดับดมี ากและเตรียมพรอมรับการประเมนิ ระดับสากล - ยกระดับคุณภาพสถานศึกษาขนาดเล็กใหเปน ตามวัตถปุ ระสงคข องการจดั ตั้งตามความตอ งการของพนื้ ท่ีและการใหบ ริการกลุมเปา หมายพเิ ศษอาทคิ นพกิ าร , วยั ทาํ งาน, สงู วยั , สตรีฯลฯ - ใชI CT เพ่ือการเรยี นการสอนสนับสนนุ ความพรอ มในดา น Hardware ส่ือการเรียนการสอนสง เสรมิ การประกวดสือ่ /สอื่ ออนไลนแ ละจดั ตัง้ วทิ ยาลัยตน แบบการใช ICT เพือ่ การเรียนการสอน - พฒั นาครสู รา งเครือขายครู Social Media และNetwork สนับสนนุ ใหครูทําวิจยัเพื่อพฒั นาคุณภาพ - จดั หาส่ือ/หนังสอื วสั ดุฝกอปุ กรณการเรียนการสอนท่ที นั สมัยและเพียงพอ 3.2ระดบั ผเู รยี นยกระดับความสามารถของผูเรียนเพอ่ื ใหผ ูสําเร็จอาชวี ศึกษามีขีดความสามารถในการแขง ขันทั้งสมรรถนะหลกั (Core Competency) และสมรรถนะการทาํ งานตามตาํ แหนงหนาที่ (Function Competency) โดยใชV-NET การประเมนิ ดา นมาตรฐานวิชาชีพและการประเมนิ ระดับหอ งเรียนสรา งเสรมิ ทกั ษะอาชีพในอนาคตดวยกิจกรรมองคก ารวชิ าชีพปลกู ฝงคณุ ธรรมจริยธรรมวถิ ีประชาธิปไตยความมีวนิ ัยเสริมสรา งทักษะชวี ิตความสามารถดา นนวตั กรรม /สิง่ ประดษิ ฐการเปนผปู ระกอบการพฒั นาทักษะการคดิ บนพน้ื ฐาน Competency BasedTechnology Based Green Technology และCreative economy รวมท้ังการแกปญ หาดานพฤติกรรมและการใชเวลาใหเ กิดประโยชนอ าทิสุภาพบรุ ุษอาชีวะลกู เสือกฬี าและการปองกนั /แกไขการทะเลาะวิวาท 3.3เตรียมผูเ รียนสูการเปนประชาคม ASEAN โดยการเพิ่มจาํ นวนสถานศกึ ษา EnglishProgram (EP) Mini English Program (MEP) ทุกจังหวดั ใชหลักสูตร /สื่อตางประเทศสนับสนนุ การฝกงานตา งประเทศ /บรษิ ัทตางประเทศและในประเทศยกระดบั ทกั ษะดานภาษาองั กฤษในงานอาชีพสงเสริมการเรียนรูภาษาประเทศคคู า จดั ระบบSister School ทกุ ประเทศในASEAN

31 4. ดา นการเพม่ิ ประสิทธิภาพการบริหารจัดการ 4.1ดานบริหารท่วั ไปประยกุ ตใ ชเทคโนโลยีสารสนเทศมาใชใ นการบริหารจดั การไดแ ก WebPortal, E-office และData based รวมท้งั การปรับภาพลักษณเชิงบวก 4.2ดา นงบประมาณใชแนวทาง Strategic Performance, Based Budgeting: SPBB และFormula Funding โดยการจัดงบประมาณตามความจําเปนพนื้ ฐานความเสมอภาคและตามนโยบาย,การกระจายอาํ นาจจัดซ้อื จัดจาง, จัดหางบประมาณคา สาธารณูปโภคและคา จา งครูใหเ พียงพอ 4.3ดา นบริหารงานบุคคลสรางเครอื ขา ยครู /สมาคมวิชาชพี จัดหาลกู จา งพนักงานราชการใหเพยี งพอรวมทง้ั การพัฒนาระบบบรหิ ารงานบคุ คลของสถาบนั การอาชวี ศกึ ษา 4.4ดา นการสรางความรว มมือทุกภาคสว นทั้งในประเทศและตา งประเทศเพอื่ พฒั นาการจัดอาชีวศกึ ษาดังนี้ - องคก าร /สมาคมวิชาชีพสภาอตุ สาหกรรมสภาหอการคากระทรวงแรงงานกระทรวงอุตสาหกรรมสถานประกอบการในการจดั อาชีวศึกษาระบบทวิภาคกี ารฝกงานฯลฯ - ประเทศเพอื่ นบา นประเทศในกลุมอาเซยี น - องคการระหวางประเทศไดแ ก VOCTECH, CPSC /APACC, SEARCA และUNIVOC ฯลฯ - ประเทศตา งๆในภมู ภิ าคของโลกไดแกสาธารณรัฐประชาชนจีนอิสลาเอลญีป่ ุนเดนมารกเยอรมันฯลฯ สรุปไดวาการจัดการอาชวี ศกึ ษาหมายถึงการจัดการศึกษาทม่ี งุ ม่นั ผลติ และพฒั นากําลงั คนอาชีวศึกษาใหม ีคุณภาพและมาตรฐานสอดคลอ งกบั การพัฒนาเศรษฐกจิ และสังคมสงผลตอ การเพิม่ขดี ความสามารถในการแขง ขันของประเทศเพอื่ เตรียมบคุ ลากรดานฝม ือระดับคุณวุฒิทตี่ ่าํ กวา ระดบัปรญิ ญาตรสี าํ หรับอาชพี ใดอาชพี หน่ึงหรือกลุม อาชีพชา งและงานตางๆหลักสตู รประกาศนยี บัตรวิชาชีพและวิชาชพี ช้นั สูง สาขาวิชาการโรงแรม 1. หลักสตู รประกาศนียบตั รวชิ าชพี พุทธศกั ราช2556 1.1 จดุ หมายของหลักสตู ร 1.1.1 เพ่ือใหมคี วามรู ทกั ษะและประสบการณใ นงานอาชพี สอดคลองกบั มาตรฐานวิชาชีพ สามารถนาํ ความรู ทักษะและประสบการณใ นงานอาชีพไปปฏบิ ตั ิงานอาชีพไดอ ยา งมีประสทิ ธภิ าพ เลือกวถิ ี การดาํ รงชีวิต การประกอบอาชพี ไดอยา งเหมาะสมกบั ตน สรางสรรคความเจริญตอ ชุมชน ทอ งถน่ิ และประเทศชาติ 1.1.2 เพอื่ ใหเปน ผูม ปี ญ ญา มีความคิดริเร่มิ สรา งสรรค ใฝเ รียนรู เพอื่ พัฒนาคุณภาพชวี ติ และการประกอบอาชีพ สามารถสรางอาชพี มีทักษะในการจดั การและพัฒนาอาชพี ใหกาวหนา อยูเสมอ 1.1.3 เพ่ือใหมเี จตคตทิ ่ีดีตอ อาชีพ มีความม่นั ใจและภาคภูมิใจในวชิ าชีพทเ่ี รยี นรกั งาน รกั หนว ยงาน สามารถทาํ งานเปน หมคู ณะไดด ีโดยมคี วามเคารพในสทิ ธิและหนาที่ของตนเองและผูอน่ื 1.14 เพือ่ ใหเ ปนผูมพี ฤติกรรมทางสังคมที่ดีงาม ทงั้ ในการทํางาน การอยูร ว มกันการตอ ตา นความรุนแรง และสารเสพติด มีความรบั ผดิ ชอบตอ ครอบครัว หนวยงาน ทอ งถนิ่ และ

32ประเทศชาติ อุทศิ ตนเพือ่ สงั คม เขา ใจและเหน็ คณุ คา ของศิลปวฒั นธรรม ภูมปิ ญญาทอ งถน่ิมีจิตสาํ นึกดานปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง รูจักใชและอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและสรางส่ิงแวดลอ มท่ีดี 1.1.5 เพอ่ื ใหมีบุคลิกภาพ ท่ดี มี ีมนษุ ยสมั พันธ มคี ณุ ธรรม จรยิ ธรรม และวนิ ยั ในตนเอง มีสุขภาพอนามยั ที่สมบรู ณท ้งั รา งกายและจติ ใจเหมาะสมกบั งานอาชีพ 1.1.6 เพ่อื ใหตระหนักและมีสว นรวมในการแกไ ขปญ หาเศรษฐกิจ สงั คม การเมืองของประเทศและโลก มคี วามรักชาติ สํานึกในความเปน ไทย เสียสละเพื่อสว นรวม ดาํ รงรักษาไวซง่ึความมน่ั คงของชาติ ศาสนา พระมหากษตั รยิ และการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษตั รยิ เ ปน ประมขุ 1.2 จุดประสงคส าขาวชิ า 1.2.1 เพอ่ื ใหส ามารถประยุกตใ ชค วามรูแ ละทักษะดาน ภาษา วทิ ยาศาสตรคณติ ศาสตร สังคมศกึ ษา สุขศึกษาและพลศกึ ษาในการพฒั นาตนเองและวิชาชีพ 1.2.2 เพ่ือใหมีความรแู ละทักษะในหลักการบรหิ ารและจดั การวชิ าชพี การใชเทคโนโลยีสารสนเทศและหลกั การการอาชพี ท่สี ัมพันธเกย่ี วของกบั การพฒั นาวชิ าชพี การโรงแรมใหทันตอการเปลยี่ นแปลงและความกาวหนาของเศรษฐกิจ สงั คม และเทคโนโลยี 1.2.3 เพ่ือใหม ีความรูและทักษะในหลกั การและกระบวนการงานพน้ื ฐานท่ีเกยี่ วของกบั อาชพี การโรงแรม 1.2.4 เพอื่ ใหมีความรแู ละทักษะในการบริการทางการโรงแรมตามหลักการและกระบวนการในลกั ษณะครบวงจรเชงิ ธรุ กิจ โดยคํานงึ ถึงการใชท รพั ยากรอยางคุม คา การอนุรกั ษพลงั งานและสง่ิ แวดลอม 1.2.5 เพ่ือใหสามารถปฏิบตั งิ านดานการโรงแรม ในสถานประกอบการและประกอบอาชีพอสิ ระใชค วามรูและทักษะพื้นฐานในการศึกษาตอระดบั สงู ขึ้น 1.2.6. เพื่อใหสามารถเลอื ก/ใช/ ประยุกตใ ชเ ทคโนโลยใี นงานการโรงแรม 1.2.7 เพื่อใหมเี จตคตแิ ละกิจนสิ ัยที่ดีตองานอาชีพ มคี วามคิดริเร่ิมสรา งสรรคซ่ือสตั ย ประหยัด อดทน มีวนิ ยั มีความรบั ผดิ ชอบตอสงั คม และสิ่งแวดลอ ม ตอ ตานความรุนแรงและสารเสพตดิ สามารถพัฒนาตนเองและทาํ งานรวมกับผอู ื่น 1.3 มาตรฐานการศึกษาวชิ าชีพ คณุ ภาพของผูสาํ เร็จการศึกษาระดบั คุณวฒุ กิ ารศึกษาประกาศนยี บตั รวชิ าชีพประเภทวชิ าอตุ สาหกรรมทอ งเท่ียว สาขาวชิ าการโรงแรม ประกอบดวย 1.3.1 ดานคณุ ลักษณะท่ีพงึ ประสงค 1.3.1.1 คณุ ธรรม จริยธรรมและจรรยาบรรณวชิ าชีพ ไดแ ก ความเสยี สละความซอ่ื สัตยส ุจริต ความกตญั กู ตเวที ความอดกลน้ั การละเวน สิง่ เสพตดิ และการพนัน การมีจติ สาํ นกึ และเจตคตทิ ดี่ ตี อวิชาชพี และสงั คม เปน ตน 1.3.1.2 พฤติกรรมลกั ษณะนสิ ยั ไดแก ความมีวินัย ความรับผดิ ชอบ ความมีมนษุ ยสมั พนั ธค วามเช่ือมัน่ ในตนเอง ความรักสามัคคี ความขยนั ประหยัด อดทน การพึ่งตนเองเปน ตน

33 1.3.1.3 ทกั ษะทางปญ ญา ไดแก ความรูในหลักทฤษฎี ความสนใจใฝรูความคิดรเิ ร่มิ สรางสรรคค วามสามารถในการคิด วเิ คราะห เปนตน 1.3.2ดานสมรรถนะหลกั และสมรรถนะทัว่ ไป 1.3.2.1 สื่อสารโดยใชภาษาไทยและภาษาตางประเทศในชวี ติ ประจําวันและในงานอาชีพ 1.3.2.2 แกไ ขปญหาในงานอาชพี โดยใชหลกั การและกระบวนการทางวิทยาศาสตรแ ละคณติ ศาสตร 1.3.2.3 ปฏบิ ตั ิตนตามหลักศาสนา วัฒนธรรม คา นยิ ม คุณธรรม จรยิ ธรรมทางสงั คมและสิทธหิ นาทพี่ ลเมอื ง 1.3.2.4 พฒั นาบคุ ลิกภาพและสขุ อนามัยโดยใชหลกั การและกระบวนการดานสุขศึกษาและพลศึกษา 1.3.3 ดา นสมรรถนะวชิ าชีพ 1.3.3.1 วางแผน ดําเนนิ งาน จัดการงานอาชพี ตามหลกั การและกระบวนการ โดยคํานงึ ถึงการบริหารงานคุณภาพ การอนุรกั ษทรพั ยากรและสงิ่ แวดลอ ม หลกั อาชีวอนามัยและความปลอดภยั 1.3.3.2 ใชค อมพวิ เตอรแ ละสารสนเทศเพอื่ การอาชีพ 1.3.3.3 ปฏิบัตงิ านพ้นื ฐานอาชพี ตามหลกั และกระบวนการ 1.3.3.4 ใชห ลกั การและกระบวนการของการเปนผูบริการในงานโรงแรม 1.3.3.5 ประยกุ ตค วามรูดา นศลิ ปวฒั นธรรมไทยและวฒั นธรรมของนกั ทองเทยี่ วในงานโรงแรม 1.3.3.6 ปฏบิ ัตงิ านตามมาตรฐานงานสวนหนา โรงแรม งานแมบ านโรงแรมงานครวั โรงแรมและงานบริการอาหารและเคร่ืองดื่ม 1.3.3.7 ตดิ ตามความกาวหนา ทางวิชาชีพและเทคโนโลยี และนามาพฒั นางานโรงแรมใหมปี ระสทิ ธิภาพและทนั สมยั 1.3.3.8 ส่อื สารดว ยภาษาตางประเทศในการบรกิ ารงานโรงแรม 1.4 โครงสรางหลักสูตรประกาศนยี บตั รวชิ าชพี พทุ ธศักราช 2556 ผูสําเร็จการศึกษาตามหลกั สตู รประกาศนียบัตรวิชาชพี พทุ ธศกั ราช 2556 ประเภทวชิ าอตุ สาหกรรมทอ งเทีย่ ว สาขาวชิ าการโรงแรม จะตองศึกษารายวิชาจากหมวดวิชาตาง ๆ รวมไมน อ ยกวา103 หนวยกติ และเขารวมกิจกรรมเสริมหลกั สตู ร ประกอบดว ย หมวดวชิ าทกั ษะชีวิต ไดแกกลุมวิชาภาษาไทยกลมุ วิชาภาษาตา งประเทศกลมุ วิชาวทิ ยาศาสตรก ลุมวิชาคณติ ศาสตรกลุมวชิ าสังคมศึกษากลุมวชิ าสขุ ศึกษาและพลศึกษาไมนอยกวา 22 หนวยกติ หมวดวิชาทักษะวชิ าชีพ ไดแก กลมุ ทกั ษะวชิ าชพี พน้ื ฐานกลมุ ทักษะวิชาชีพเฉพาะกลมุ ทกั ษะวชิ าชพี เลือกฝก ประสบการณทักษะวชิ าชพี และโครงการพัฒนาทกั ษะวชิ าชพี ไมน อยกวา 71 หนว ยกิตหมวดวิชาเลือกเสรไี มน อยกวา10 หนวยกติและกจิ กรรมเสรมิ หลักสูตร

34 1. หลักสตู รประกาศนียบัตรวชิ าชพี ชนั้ สูงพุทธศกั ราช2557สาขาวิชาการโรงแรม 2.1 จดุ ประสงคสาขาวชิ า 2.1.1 เพอื่ สามารถประยกุ ตใชความรแู ละทักษะดานการสื่อสารทกั ษะการคดิ และการแกปญหาทกั ษะทางสงั คมและการดํารงชีวิตในการพัฒนาตนเองและวิชาชพี 2.1.2เพอื่ ใหม ีความเขา ใจหลกั การบรหิ ารและจดั การวชิ าชีพการใชเทคโนโลยีสารสนเทศและหลักการของงานอาชีพที่สัมพนั ธเ กยี่ วของกบั การพัฒนาวชิ าชพี การโรงแรมใหทนั ตอการเปลีย่ นแปลงและความกาวหนา ของเศรษฐกิจสังคมและเทคโนโลยี 2.1.3 เพือ่ ใหม คี วามเขาใจในหลกั การและกระบวนการทํางานในกลมุ งานพืน้ ฐานดานการบริการสว นหนา งานแมบ า นโรงแรมการบริการอาหารและเครือ่ งดื่มและงานครวั โรงแรม 2.1.4 เพ่ือใหส ามารถปฏิบตั งิ านในโรงแรมตามสาขาวิชาที่สาํ เร็จในระดบั หวั หนางาน(Supervisor) ซงึ่ มคี วามรบั ผดิ ชอบในการจดั ตารางการทาํ งานของพนักงานดแู ลรกั ษาอปุ กรณเครอ่ื งมอื ของใชดําเนนิ การประชมุ ยอยประเมินผลการปฏิบัตงิ านของพนกั งานสอนพนกั งานระวังรักษาความปลอดภัยของสถานท่ีทาํ งานดําเนินการดา นเอกสารของแผนกประสานงานการทํางานรวมกบั แผนกอ่ืนตดิ ตามและควบคุมากรปฏิบตั งิ านของพนกั งานแกไขปญหาการบริการลกู คา และการดาํ เนนิ งานของแผนก 2.1.5 เพ่ือใหสามารถประกอบอาชีพในธุรกจิ โรงแรม 2.1.6เพอ่ื ใหสามารถใชค วามรแู ละทักษะในการประกอบอาชพี อสิ ระและศึกษาตอในระดับสูงข้นึ ได 2.1.7 เพอื่ ใหมเี จตคติทดี่ ีตอ งานอาชพี มีความคดิ ริเรมิ่ สรา งสรรคซื้อสตั ยส จุ รติ มีระเบียบวินยั เปนผมู คี วามรบั ผดิ ชอบตอสังคมสง่ิ แวดลอ มตอตานความรนุ แรงและสารเสพตดิ มาตรฐานการศึกษาวชิ าชีพคณุ ภาพของผูสําเรจ็ การศกึ ษาระดบั คุณวุฒกิ ารศึกษาประกาศนียบัตรวชิ าชีพชัน้ สงู ประเภทวชิ าอตุ สาหกรรมทอ งเท่ียวสาขาวชิ าการโรงแรมประกอบดวย 1.ดานคุณลักษณะที่พึงประสงคไ ดแ ก 1.1 ดา นคณุ ธรรมจริยธรรมและจรรยาบรรณวิชาชีพเชนความเสียสละซื่อสตั ยสจุ ริตกตญั ูกตเวทีอดกลั้นละเวน สงิ่ เสพตดิ และการพนนั มจี ติ สาํ นกึ และเจตคติทด่ี ีตอ วชิ าชพี และสงั คมเปน ตน 1.2 ดา นพฤตกิ รรมลักษณะนิสัยเชน ความมวี นิ ยั ความรบั ผดิ ชอบความรักสามัคคมี ีมนุษยสมั พันธเชื่อม่นั ในตนเองขยนั ประหยดั อดทนพ่ึงตนเองปฏิบัติงานโดยคํานึงถึงความปลอดภัยอาชีวอนามยั การอนุรักษพ ลังงานและสิง่ แวดลอมเปนตน 1.3 ดา นทักษะทางปญ ญาเชนความรใู นหลกั ทฤษฎคี วามสนใจใฝร ูความคดิ ริเริ่มสรางสรรคความสามารถในการคดิ วเิ คราะหเปน ตน 2.ดานสมรรถนะหลักและสมรรถนะทัว่ ไปไดแก 2.1ส่ือสารโดยใชภ าษาไทยและภาษาตา งประเทศในชีวติ ประจาํ วันและเพอ่ื พัฒนางานอาชพี 2.2แกไ ขปญหาและพัฒนางานอาชีพโดยใชห ลกั การและกระบวนการทางวิทยาศาสตรและคณิตศาสตร 2.3มบี ุคลิกภาพและคณุ ลกั ษณะเหมาะสมกบั การปฏิบตั ิงานอาชพี และการอยูรว มกบั ผอู ่ืน

35 2.4ประยุกตใชความรูทกั ษะประสบการณและเทคโนโลยีเพอ่ื สง เสรมิ และพฒั นางานอาชพี 3. ดา นสมรรถนะวิชาชพี ไดแ ก 3.1วางแผนดาํ เนนิ งานจดั การและพฒั นางานอาชีพตามหลกั การและกระบวนการโดยคํานงึ ถงึ การบรหิ ารงานคณุ ภาพการอนรุ ักษพ ลงั งานและส่งิ แวดลอ มและหลกั ความปลอดภัย 3.2ประยกุ ตใ ชเทคโนโลยีคอมพวิ เตอรแ ละสารสนเทศเพอ่ื พัฒนางานอาชพี สาขางานบรกิ ารสว นหนาโรงแรม 3.3จดั การและดําเนนิ การงานบรกิ ารสว นหนา โรงแรม 3.4จัดทําเอกสารและการใชเ ทคโนโลยงี านบรกิ ารสวนหนา โรงแรม 3.5สอ่ื สารภาษาองั กฤษในระดับปฏิบัติงานและประสานงาน สาขางานแมบานโรงแรม 3.6จัดการและดําเนนิ การงานแมบ า นโรงแรม 3.7จดั ทาํ เอกสารและใชเทคโนโลยีในงานแมบ า นโรงแรม 3.8ส่ือสารภาษาอังกฤษในระดบั ปฏิบัตงิ านและประสานงาน สาขางานบริการอาหารและเคร่อื งดืม่ 3.9จดั การและดําเนินการงานบรกิ ารอาหารและเครื่องด่ืม 3.10จดั ทาํ เอกสารและใชเ ทคโนโลยีในงานบริการอาหารและเครื่องด่มื 3.11ส่ือสารภาษาองั กฤษในระดับปฏบิ ัติงานและประสานงาน สาขางานครวั โรงแรม 3.12จดั การและดําเนนิ การงานครัวโรงแรม 3.13จดั ทําเอกสารและใชเทคโนโลยีในงานครวั โรงแรม 3.14สื่อสารภาษาอังกฤษในระดับปฏิบตั งิ านและประสานงาน โครงสรางหลักสตู รประกาศนียบตั รวชิ าชีพชัน้ สูงพุทธศกั ราช 2557ประเภทวิชาอตุ สาหกรรมทอ งเที่ยวสาขาวชิ าการโรงแรม ผสู าํ เรจ็ การศกึ ษาตามหลกั สตู รประกาศนียบัตรวิชาชพี ช้นั สงู พทุ ธศกั ราช 2557 ประเภทวชิ าอตุ สาหกรรมทองเที่ยวสาขาวชิ าการโรงแรมจะตองศึกษารายวิชาจากหมวดวิชาตา งๆรวมไมนอ ยกวา83หนว ยกิตและเขารว มกจิ กรรมเสริมหลักสตู รดังน้ีหมวดวชิ าทักษะชวี ติ ประกอบดวย กลมุ ทกั ษะภาษาและการสือ่ สารกลมุ ทักษะการคิดและการแกป ญหากลุม ทักษะทางสังคมและการดาํ รงชีวิตไมน อยกวา21 หนวยกติ หมวดวิชาทักษะวิชาชีพประกอบดวย กลุมทักษะวชิ าชพี พ้นื ฐานกลมุ ทกั ษะวิชาชพี เฉพาะกลุม ทักษะวชิ าชพี เลือกฝกประสบการณทกั ษะวิชาชีพ และโครงการพัฒนาทักษะวิชาชพี ไมน อ ยกวา56 หนวยกิตหมวดวชิ าเลอื กเสรี 6 หนวยกิตกจิ กรรมเสริมหลกั สตู ร (2 ชว่ั โมงตอสปั ดาห)รวมไมน อ ยกวา86 หนวยกิตโครงสรา งน้สี ําหรบั ผสู าํ เร็จการศึกษาระดบั ประกาศนยี บัตรวชิ าชีพ (ปวช.)ในประเภทวิชาอตุ สาหกรรมทองเทยี่ วสาขาวิชาการโรงแรมหรอื เทียบเทา สําหรับผสู ําเร็จการศึกษาหลกั สูตรประกาศนียบตั รวชิ าชพี (ปวช.) ประเภทวิชาหรอื สาขาวชิ าอน่ืหรือมธั ยมศกึ ษาตอนปลาย (ม. 6) หรือเทียบเทาทีไ่ มม ีพืน้ ฐานวิชาชพี จะตอ งเรียนรายวชิ าปรบั พ้ืนฐานวิชาชีพในรายวชิ าดงั น้ีคือ 1) วิชาการโรงแรมและการทองเท่ียว 2) วชิ าความรูเบือ้ งตนเกย่ี วกบั อาหารและเคร่ืองดืม่ 3) วิชาเทคโนโลยีสารสนเทศสําหรับอตุ สาหกรรมทอ งเทีย่ ว และ 4) วชิ าบุคลิกภาพ

36สาํ หรับธุรกิจบริการ หมวดวชิ าทกั ษะชีวิตไมน อ ยกวา 21 หนว ยกิต .หเลอื กเรียนในลักษณะเปน รายวชิ าหรือลักษณะบรู ณาการใหค รอบคลุมทกุ กลมุ วชิ าเพอ่ื พฒั นาผเู รยี นใหม ีทกั ษะในการปรับตวั และดาํ เนนิ ชีวติในสังคมสมยั ใหมเ หน็ คุณคา ของตนและการพฒั นาตนมีความใฝร ูแสวงหาและพัฒนาความรใู หมม ีความสามารถในการใชเหตผุ ลการคดิ วิเคราะหก ารแกปญ หาและการจดั การมที ักษะในการสื่อสารการใชเทคโนโลยสี ารสนเทศและการทาํ งานรว มกบั ูอน่ื มีคณุ ธรรมจรยิ ธรรมมนุษยสมั พันธร วมถึงความรับผิดชอบตอ ตนเองและสงั คมในสดั สว นทเ่ี หมาะสมเพื่อใหบ รรลจุ ดุ ประสงค สาํ หรบั รายวิชาในการศกึ ษาระบบวภิ าคีไมนอยกวา 12 หนวยกิตนน้ั ใหสถานศึกษารว มวิเคราะหล กั ษณะงานของสถานประกอบการรัฐวิสาหกิจหรอื หนว ยงานของรฐั เพอ่ื นํามากาํ หนดจดุ ประสงครายวชิ าสมรรถนะรายวชิ าและคาํ อธบิ ายรายวชิ าท่ีสอดคลองกันระหวา งสมรรถนะวชิ าชพีสาขางานกบั ลกั ษณะการปฏบิ ตั งิ านจริงในสถานประกอบการรวมทั้งจํานวนหนว ยกติ และเวลาที่ใชในการฝก อาชีพในแตล ะรายวิชาเพือ่ นาํ ไปจดั ทาํ แผนการฝก อาชีพการวัดและการประเมนิ ผลการปฏบิ ตั งิ านใหส อดคลองกับสมรรถนะรายวิชาท้งั นโ้ี ดยใหใ ชเ วลาฝก ในสถานประกอบการไมนอ ยกวา54 ชวั่ โมงมคี าเทา กับ 1 หนวยกติ นอกจากหลักสตู รการเรยี นการสอนทม่ี ปี ระสทิ ธิภาพสถาบันการศกึ ษาในสังกดั สํานกั งานคณะกรรมการการอาชีวศึกษาซ่ึงเปดการเรียนการสอนดา นอุตสาหกรรมการทอ งเทย่ี วหลายแหงเปนสถานศึกษาทม่ี คี วามเปน มายาวนานไดร ับความไวว างใจจากคนในชมุ ชนและทอ งถิ่นมบี คุ ลากรมืออาชีพเปน ผูถา ยทอดประสบการณและวิชาความรูขณะทีอ่ ีกสว นหนึง่ เปนสถาบันเฉพาะทางทม่ี งุ เนดนา นการทอ งเท่ียวเปนสวนสําคัญภายในสถาบันแตล ะแหง ยังมศี นู ยป ฏบิ ตั กิ ารทางการทองเท่ียวและการโรงแรมซงึ่ จะทําใหนักศกึ ษาไดมีโอกาสทดลองฝกปฏบิ ัตจิ ริงในระหวา งการศึกษาเชน ศูนยข อมลู การทองเท่ียวอาคารโรงแรมและบริษัทนําเทีย่ วจาํ ลองที่สามารถทํางานไดไ มต างจากสถานประกอบการขอตกลงยอมรับรวมในคุณสมบัติและสมรรถนะขั้นพน้ื ฐานของบคุ ลากรวิชาชีพทองเทย่ี วแหง อาเซียน ในการประชุมสุดยอดอาเซียนครั้งท่ี 9เม่อื วนั ที่7ตุลาคมพ.ศ.2546ณประเทศอนิ โดนเี ซยี ผูนําอาเซยี นลงนามในแถลงการณ Bali Concord II กาํ หนดใหจดั ทาํ ขอ ตกลงยอมรบั รว ม (MRA) ดา นคุณสมบัตใิ นสาขาวชิ าชีพหลักภายในปพ .ศ. 2551เพ่อื อาํ นวยความสะดวกในการเคลื่อนยายนักวชิ าชพี /แรงงานเชย่ี วชาญ /ผมู ีความสามารถพเิ ศษของอาเซียนไดอ ยา งเสรปี จจบุ ันอาเซียนทุกประเทศรวมถงึ ประเทศไทยไดลงนามในขอตกลงMRA ของวิชาชีพตางๆ7วิชาชีพแลว (ไดแ กวศิ วกรสถาปนิกชา งสํารวจแพทยพ ยาบาลทนั ตแพทยแ ละนักบัญชี ) แตขอตกลงยอมรับรว มกันในคุณสมบตั ิของบคุ ลากรวชิ าชพี ทอ งเทีย่ วแหง อาเซียน (ASEANMutual Recognition Arrangement onTourism Professionals) อาเซียน9ประเทศยกเวนประเทศไทยไดลงนามในขอตกลงรว มกันดังกลาวทกี่ รุงฮานอยเวียดนามเม่อื เดอื นมกราคมพ.ศ. 2552เมือ่ วันที่ 4กนั ยายน2555คณะรัฐมนตรีมมี ตเิ ห็นชอบขอตกลง MRA ดงั กลา วและใหน ําเสนอรฐั สภาเพอื่ พจิ ารณาใหความเห็นชอบตามมาตรา190ของรัฐธรรมนญู แหงราชอาณาจกั รไทย ทัง้ น้ไี ดให

37รัฐมนตรีวาการกระทรวงทอ งเทย่ี วและกีฬาเปนผูลงนามขอตกลงฯพรอ มทง้ั จัดทาํ สัตยาบัน สารดว ยและในวนั ท1่ี 6ตุลาคม2555รฐั สภาใหค วามเห็นชอบใหไทยลงนามMRAเมอื่ วันที่ 9พฤศจกิ ายน2555ที่โรงแรมเซนทาราแกรนดก รงุ เทพนายชุมพลศิลปอาชารองนายกรฐั มนตรีและรัฐมนตรวี า การกระทรวงทองเทยี่ วและกฬี า MRA โดยมนี ายสุรินทรพ ิศสุวรรณเลขาธิการอาเซียนและเอกอัครราชทตู ของอาเซยี นประจาํ ประเทศไทยรว มเปน สักขีพยานเม่ือทุกประเทศลงนาม MRA สาขาทอ งเทยี่ วครบจะสงผลใหแ ตละประเทศตองดําเนินการจัดตั้งคณะกรรมการตางๆท่ีเกี่ยวขอ งภายใน 180วันการเตรยี มการรองรับดา นการพฒั นาศกั ยภาพบคุ ลากรทางดานการทองเทยี่ วอาเซียน (Foreign Tourism Professional) จําเปน ตอ งมีการกําหนดคณุ สมบัตใิ นแตล ะตําแหนง งานใหมีมาตรฐานเดียวกันและตอ งมีหนว ยงานในระดับชาตทิ ี่รับผิดชอบดําเนินงานตาม MRA เพ่อื ดูแลกาํ กบั ประเมนิ รบั รองและลงทะเบยี นตลอดจนมหี นว ยกํากับระดบัภมู ภิ าคดังนน้ั ในขอ ตกลงMRA ของบุคลากรวชิ าชีพทองเทย่ี วแหง อาเซียนจึงกาํ หนดโครงสรางภายในของประเทศสมาชกิ ที่ทาํ หนา ที่รบั ผิดชอบในการรบั รองสมรรถนะและมาตรฐานวชิ าชีพทอ งเทยี่ วไดจดั ต้ังและปฏิบัติงานไดทงั้ น้ีตามขอ ตกลงรวมวา ดวยการยอมรบั คุณสมบัติบคุ ลากร วชิ าชพี ดา นการทองเท่ียวอาเซียน (ASEAN MRA) กาํ หนดใหมคี ณะกรรมการ 3ชุดคือ(1)คณะกรรมการ วิชาชีพการทอ งเทีย่ วแหงชาติ (National Tourism Professional Board : NTPB)(2)คณะกรรมการรบั รองคุณวฒุ วิ ชิ าชีพการทองเทีย่ วแหงชาติ (Tourism Professional Certification Board:TPCB) และ (3)คณะกรรมการตดิ ตามตรวจสอบวชิ าชีพการทอ งเที่ยวอาเซยี น (ASEAN TourismProfessionalMonitoring Committee : ATPMC ) ท้งั นไี้ ทยไดมีการจัดตง้ั คณะกรรมการ2ชุดแรกเรียบรอ ยแลวในขณะที่คณะกรรมการชดุ ที่ 3เปน คณะกรรมการในระดบั อาเซยี นทที่ ุกประเทศจะตอ งรว มจัดตัง้ โดยมีรายละเอยี ดดงั น้ี 1. ขอ ตกลงยอมรบั รวมในคุณสมบตั ขิ องบคุ ลากรวิชาชีพทอ งเท่ยี วแหงอาเซียน (ASEANMutual Recognition Arrangement on Tourism Professionals)(กระทรวงการทอ งเทยี่ วและกฬี า, ม.ป.ป. (ASEAN Mutual Recognition Arrangement on Tourism Professionals)(กระทรวงการทองเที่ยวและกฬี า, ม.ป.ป.). 1.1วตั ถปุ ระสงคแ ละสาระสาํ คัญของขอ ตกลงMRA บคุ ลากรวิชาชีพทอ งเทีย่ วแหงอาเซยี นคอือาํ นวยความสะดวกใหเ กดิ การเคลอ่ื นยายบคุ ลากรวชิ าชพี ในสาขาการทอ งเท่ยี วในภูมิภาคอาเซียนและการชว ยใหการศึกษา/ฝก อบรมบุคลากรวชิ าชีพในประเทศสมาชิกอาเซียนสอดคลอ งกัน 1.2กลไกหลักภายใตข อ ตกลง MAR จําเปน ตอ งมีการกาํ หนดคณุ สมบัติในแตละตําแหนงใหม ีมาตรฐานเดียวกนั และตองมีหนวยงานในระดบั ชาติทร่ี ับผิดชอบตามขอตกลง MRA เพ่อื ดแู ลกาํ กับประเมนิ รับรองและลงทะเบียนตลอดจนมหี นว ยกาํ กบั ระดบั ภมู ิภาคดงั นั้นในขอ ตกลง MRA ของบุคลากรวชิ าชพี ทองเท่ยี วแหงอาเซียนจงึ กําหนดโครงสรา งภายในของประเทศสมาชิกท่ที ําหนา ที่รับผิดชอบในการรับรองสมรรถนะและมาตรฐานวิชาชีพทองเทยี่ วไดจดั ต้งั และปฏิบัติงานไดโครงสรา งดงั กลาวไดแ ก 1.2.1คณะกรรมการบุคลากรวิชาชพี ทอ งเทย่ี วแหงชาติ (NationalTourism ProfessionalBoard : NTPB) เปน คณะกรรมการระดบั ชาตทิ ีป่ ระเทศสมาชิกแตล ะประเทศในกลุมอาเซยี นจดั ตั้งข้นึโดยประกอบดวยผูแ ทนจากภาครฐั ภาคเอกชนนกั วิชาการและผูเก่ียวขอ งในธรุ กิจทอ งเทยี่ ว

38 1.2.2คณะอนกุ รรมการรับรองมาตรฐานวิชาชพี ทอ งเที่ยว (TheTourism ProfessionalCertification Board : TPCB) เปนคณะอนุกรรมการที่ประเทศสมาชกิ แตล ะประเทศในกลุมอาเซยี นจะตองจดั ต้ังขึน้ เพื่อทําหนา ทปี่ ระเมินคุณสมบัตแิ ละ /หรอื สมรรถนะและออกใบรับรองผปู ระกอบวิชาชพี ทอ งเทยี่ วตามท่กี าํ หนดไวใ นACCSTP 1.2.3คณะกรรมการกาํ กบั ดแู ลบคุ ลากรวชิ าชีพทองเที่ยวแหงอาเซยี น (ASEAN TourismProfessional Monitoring Committee : ATPMC) เปน คณะกรรมการระดบั อาเซียนที่ประกอบดว ยผูแทนจากASEAN NTOs และNTPBs โดยคณะกรรมการชดุ นีม้ หี นาที่ 1.2.3.1สรางเสริมความรคู วามเขา ใจและเผยแพรข อมูลขาวสารเกย่ี วกบั MRA ใหแ กผูประกอบวิชาชีพทองเทีย่ วในกลุมประเทศสมาชกิ อาเซยี น 1.2.3.2สงเสรมิ พฒั นากาํ กับติดตามผลการยกระดบั สมรรถนะบคุ ลากรวิชาชพีทอ งเทยี่ วตามทีก่ ําหนดไวใ นสมรรถนะขั้นพ้นื ฐานของบคุ ลากรท่ีประกอบวชิ าชพี ทองเทย่ี ว ASEANCommon Competency Standards for Tourism Professionals (ACCSTP) และCommonASEAN Tourism Curriculum (CATC) 1.2.3.3ทําหนาทแ่ี จง ตอ คณะอนุกรรมการรบั รองมาตรฐานวชิ าชีพทอ งเทีย่ ว(The Tourism Professional Certification Board : TPCB) ของประเทศสมาชิกอาเซียนเม่ือไดรับขอมลู การยกเลกิ ใบรับรองแกบคุ ลากรท่เี คยมคี ณุ สมบัติผานการรับรองมาตรฐานวิชาชีพทอ งเท่ยี วแตละเมิดระเบยี บปฏบิ ตั ิเชิงเทคนคิ ในวชิ าชีพหรอื จรรยาบรรณมารฐานของวชิ าชีพ 1.2.3.4อํานวยความสะดวกใหเ กิดการแลกเปลยี่ นขอ มลู เกย่ี วกับระเบียบหลกั เกณฑกระบวนการพจิ ารณาจัดทาํ คูมือและประชาสัมพนั ธเ กย่ี วกบั ขอตกลง MRA ของบุคลากรวิชาชพี ทองเท่ียวแหง อาเซยี น 1.2.3.5รายงานผลการดาํ เนินงานของATPMC ตอ ATPMC NTOs 1.2.3.6สรา งและพัฒนาเครอื่ งมอื ท่จี าํ เปน ตอการดาํ เนินการตามขอ ตกลง MRA ของบุคลากรวชิ าชพี ทอ งเทย่ี วแหง อาเซยี น 1.2.3.7 ปฏบิ ตั ิหนา ทีอ่ ่นื ๆที่ไดรบั มอบหมายจากASEAN NTOs ในอนาคต 2.สมรรถนะข้ันพ้นื ฐานของบุคลากรทีป่ ระกอบวชิ าชีพทอ งเทีย่ วแหงอาเซยี น สมรรถนะข้ันพืน้ ฐานของบุคลากรท่ีประกอบวชิ าชีพทองเทยี่ วแหง อาเซียน (ASEANCommon Competency Standards for Tourism Professionals : ACCSTP) ประกอบดว ยสมรรถนะรว มสาํ หรบั ทุกกลมุ สาขา (Common Core Competencies) และสมรรถนะดา นวิชาชีพ (Generic and Functional Competencies) ซึ่งมรี ายละเอยี ดสาํ หรบับุคลากรวิชาชพี ทอ งเทยี่ วอาเซยี นประกอบดว ย 2สาขาหลักคือสาขาท่พี ักครอบคลมุ ตาํ แหนง งาน23 ตําแหนง ดังนี้ 2.1. สาขาทีพ่ ัก (Hotel Services) 2.1.1 แผนกตอ นรบั (Front Office) 2.1.1.1 ผูจัดการฝายตอ นรบั (Front OfficeManager) 2.1.1.2 ผคู วบคุมดูแลฝา ยตอ นรับ (Front OfficeSupervisor) 2.1.1.3 พนักงานตอ นรบั (Receptionist)

39 2.1.1.4 พนกั งานรับโทรศพั ท (Telephone Operator) 2.1.1.5 พนักงานยกกระเปา (Bell Boy) 2.2.2แผนกแมบา น (House Keeping) 2.2.2.1 ผจู ัดการแผนกแมบาน (Executive HouseKeeper) 2.2.2.2 ผจู ัดการฝายซักรีด (Laundry Manager) 2.2.2.3 ผคู วบคมุ ดแู ลหองพกั (Floor Supervisor) 2.2.2.4 พนกั งานซักรดี (Laundry Attendant) 2.2.2.5 พนกั งานดแู ลหอ งพัก (Room Attendant) 2.2.2.6 พนกั งานทําความสะอาด (Public Area Cleaner) 2.2.3 แผนกอาหาร (Food Production) 2.2.3.1 หวั หนา พอ ครวั (Demi Chef) 2.2.3.2 พอครวั แตล ะงาน (Executive Chef) 2.2.3.3 ผูชวยพอ ครัวฝา ยอาหาร (Commis Chef) 2.2.3.4 พอครวั งานขนมหวาน( ChefdePartie) 2.2.3.5ผชู วยพอครัวขนมหวาน (Commis Pastry) 2.2.3.6 งานขนมปง (Baker) 2.2.3.7 งานเนือ้ (Butcher) 2.2.4แผนกอาหารและเครือ่ งดมื่ (Food and Beverage Service) 2.2.4.1 ผูอํานวยการแผนกอาหารและเครือ่ งด่มื (F&B Director) 2.2.4.2 ผูจัดการOutlet อาหารและเคร่ืองดม่ื (F&B Outlet Manager) 2.2.4.3 หวั หนาพนักงานบริกร (Head Waiter) 2.2.4.4 พนักงานผสมเครอื่ งดืม่ (Bartender) 2.2.4.5 พนักงานบริกร (Waiter) 3. มาตรฐานสมรรถนะรวมวิชาชีพสําหรบั การทอ งเทยี่ วอาเซยี น มาตรฐานสมรรถนะรว มวิชาชพี สําหรบั การทอ งเท่ยี วอาเซยี นประกอบดว ยสมรรถนะหลัก (Core Competencies) สมรรถนะทว่ั ไป (Generic Competencies) และสมรรถนะหนา ที่(Functional Competencies) ของแตล ะตําแหนงงานท่ตี องใชร วมกนั ในกลมุ อาเซียนผสู าํ เรจ็การศึกษาและผทู จ่ี ะทํางานในสายวชิ าชพี การโรงแรมในแตละตําแหนงงานจะตองมีคุณสมบัติมาตรฐานสมรรถนะรวมวิชาชีพการทอ งเทย่ี วอาเซียนสามารถไปประกอบอาชพี ไดในกลมุ ประเทศอาเซียนทุกประเทศ สาขาธรุ กิจการโรงแรมมาตรฐานสมรรถนะรวมวชิ าชพี สาํ หรบั การทอ งเท่ยี วอาเซียนสาขาธุรกจิ โรงแรม (4แผนก23ตาํ แหนง งาน) ตวั อยา งเชน แผนกแมบา นตามมาตรฐานสมรรถนะรว มวชิ าชีพไดแ ก 1) ผบู รหิ ารแผนกแมบ า น (ผูจ ดั การแผนกแมบ า น) 2) ผูจดั การฝา ยซกั รดี 3) หวั หนา แผนกหอ งพกั (หวั หนา แผนกแมบานผตู รวจตราหองพักหวั หนา ผลัด)

40 4) พนักงานซักรีด (พนกั งานตรวจรับพนักงานซักผาพนักงานรดี ผา พนักงานดูแลเส้อื ผา พนักงานซกั แหง ) 5) พนกั งานดูแลหอ งพัก (ผชู วยดูแลหอ งพักผูดแู ลแผนกแมบ านผูดแู ลประจาํหอ งพัก) 6) พนกั งานทําความสะอาดพื้นทส่ี ว นกลาง (พนกั งานทําความสะอาดพนักงานประจําพ้ืนท่)ี สมรรถนะหลกั (Core Competencies) ทที่ ุกตาํ แหนงงานตองมี5ขอไดแก 1) ประสานงานและบริการสัมฤทธิ์ผล 2) การทํางานในสภาพสงั คมทหี่ ลากหลายได 3) ดําเนินการตามขัน้ ตอนในดานอาชีวอนามัยและความปลอดภยั 4) ปฏบิ ตั ิตามขน้ั ตอนในเรอื่ งสุขอนามัยในสถานประกอบการ 5) หาความรูเกย่ี วกับธุรกจิ การใหบ รกิ าร สมรรถนะทวั่ ไป (Generic Competencies) ท่ที กุ ตาํ แหนงงานตอ งม6ี ขอคอื 1) ส่อื สารทางโทรศพั ทไ ดอ ยา งมีประสทิ ธิภาพ 2) ปฏบิ ตั งิ านธุรการทวั่ ไป 3) ใชง านอุปกรณเ ครื่องใชแ ละเทคโนโลยีโดยทวั่ ไปในการดําเนินธรุ กจิ 4) สงเสริมผลติ ภัณฑแ ละบริการในธุรกิจการใหบริการ 5) จัดการและคลี่คลายสถานการณขัดแยง 6) สนทนาภาษาอังกฤษในระดบั ปฏบิ ัติการขน้ั พื้นฐาน สมรรถนะหนา ท่ี (Functional Competencies)ผบู ริหารแผนกแมบ านมี13ขอ คอื 1) บริหารจดั การทรัพยส ินทางกายภาพและสาธารณูปโภคพืน้ ฐาน 2) เตรียมและตรวจสอบงบประมาณการประกอบอาหาร 3) จดั การดําเนินการดา นการเงินภายในวงงบประมาณ 4) บรหิ ารธรุ กิจใหเ ปน ไปตามขอกาํ หนดของกฎหมาย 5) จดั การใหม ีการใชท รัพยากรมนษุ ยอ ยางมีประสทิ ธิภาพ 6) สรรหาและคัดเลือกพนกั งาน 7) ตรวจสอบมาตรฐานการปฏิบตั ิงานของพนกั งาน 8) จดั เตรียมและฝกอบรมพนักงาน 9) จัดใหม ีการฝกอบรมพนกั งาน 10) ตรวจสอบและประเมินประสทิ ธภิ าพของผลการฝกอบรม 11) เขาใชและสืบคน ขอมูลผา นคอมพวิ เตอร 12) เร่มิ ตนการสนทนาและสรา งความสมั พันธที่ดีกับลกู คา 13) อานเขียนภาษาอังกฤษไดใ นระดับสูง สมรรถนะหนา ท่ี (Functional Competencies) ผจู ัดการฝา ยซกั รดี ม2ี 2ขอ คอื 1) เสรมิ สรา งและธํารงไวซ ึง่ ความปลอดภัยและม่ันคงในทที่ าํ งาน 2) บริหารจดั การการบรกิ ารแขกทมี่ าพักอยางมคี ณุ ภาพ

41 3) เตรียมและตรวจสอบงบประมาณการประกอบการ 4) บรหิ ารการจัดซอื้ สินคาคงคลังและตรวจสอบรายการสินคา 5) ดูแลควบคมุ และส่ังซือ้ สินคา คงคลงั ใหม 6) รับและจัดเกบ็ สนิ คา ท่ีรบั เขา มาอยางถกู ตอ งตามระเบยี บ 7) บริหารจัดการดาํ เนินธุรกจิ ใหเ ปนไปตามขอ กาํ หนดของกฏหมาย 8) ดูแลควบคุมความสมั พนั ธและความแตกตา งของพนกั งานในท่ีทาํ งาน 9) จดั การใหม กี ารใชทรัพยากรมนษุ ยอ ยางมปี ระสิทธิภาพ 10) สรรหาและคดั เลอื กพนักงาน 11) จดั ตารางการทาํ งานพนกั งาน 12) ดแู ลตรวจสอบการดําเนินงานประจําในท่ีทํางาน 13) ดูแลตรวจสอบมาตรฐานการทํางานของพนักงาน 14) ดําเนนิ การประเมนิ การทํางานของพนกั งานตามข้นั ตอน 15) จดั เตรียมและฝก อบรมพนักงาน 16) ฝกสอนพนกั งานใหเ กิดทักษะในการทํางาน 17) ดําเนินการฝกอบรมกลุมยอ ย 18) ตดิ ตามและประเมนิ ประสิทธภิ าพของการฝกอบรม 19) เขาใชแ ละสืบคนขอมูลผา นคอมพวิ เตอร 20) วางแผนจัดการและดําเนินการประชมุ 21) มีทักษะการอานและเขียนภาษาองั กฤษในระดับสูง 22) ปฏิบตั ิงานดา นการปฐมพยาบาลเบอ้ื งตน สมรรถนะหนา ท่ี (Functional Competencies) หวั หนา แผนกหองพกั ม1ี 2ขอ คอื 1) เสรมิ สรา งและธํารงไวซ่งึ ความปลอดภยั และม่นั คงในทท่ี าํ งาน 2) จัดใหมีการบรกิ ารลกู คา /แขกอยา งสภุ าพ 3) ดูแลควบคมุ และสัง่ ซ้ือสนิ คา คงคลังใหม 4) รับและจดั เกบ็ สนิ คาทีร่ ับเขา มาอยา งถูกตอ งตามระเบียบ 5) ดแู ลควบคมุ ความสมั พนั ธและความแตกตา งในทท่ี าํ งาน 6) ดูแลตรวจสอบการปฏบิ ตั งิ านประจําวัน 7) จดั ตารางการทาํ งานพนกั งาน 8) ดแู ลตรวจสอบมาตรฐานการทาํ งานของพนกั งาน 9) ดาํ เนินการประเมินการทํางานของพนกั งาน 10) ฝกสอนพนักงานใหเกดิ ทกั ษะในการทาํ งาน 11) วางแผนจัดการและดาํ เนนิ การประชมุ 12) ปฏบิ ตั งิ านดานการปฐมพยาบาลเบ้อื งตนสมรรถนะหนา ท่ี (Functional Competencies) พนกั งานซกั รดี ม4ี ขอคือ 1) สามารถใชแ ละรกั ษาเครื่องอตุ สาหกรรมซกั รดี 2) ทําความสะอาดพน้ื ทท่ี าํ งานและรักษาอปุ กรณ

42 3) ซกั รีดเครอ่ื งใชท ที่ ําจากผาและเสอ้ื ผาของลูกคา 4) บรกิ ารใหความชว ยเหลอื ในเรื่องของสญหาย สมรรถนะหนาท่ี (Functional Competencies) พนกั งานดูแลหอ งพกั ม4ี ขอ คอื 1) ใหบ รกิ ารงานแมบานแกล ูกคา 2) ทาํ ความสะอาดและจดั หองพักเตรียมตอนรบั แขก 3) บริการใหค วามชว ยเหลอื ในเรือ่ งของสญู หาย 4) พฒั นาและหาความรใู หมในพนื้ ท่ี สมรรถนะหนาท่ี (Functional Competencies) พนกั งานทําความสะอาดพน้ื ท่ีสวนกลางมี 4 ขอคือ 1) ใหบรกิ ารงานแมบ า นแกล ูกคา 2) ทําความสะอาดพืน้ ทีท่ ว่ั ไปเครอื่ งอาํ นวยความสะดวกและอุปกรณตา งๆ 3) บริการใหค วามชว ยเหลือในเร่ืองของสูญหาย 4) ทาํ ความสะอาดและรักษาอปุ กรณและพนื้ ทใ่ี นการทํางาน 4. คณุ สมบตั ิเบือ้ งตนของผใู หบรกิ าร คุณสมบัตเิ บือ้ งตน ของผูใ หบ รกิ ารสิง่ ท่ผี ูใหบ รกิ ารควรมีเปนอนั ดบั แรกคือมใี จรักในงานบรกิ ารมีความกระตือรือรนท่ีจะชว ยเหลอื ลูกคา ย้มิ แยมแจม ใสและเอาใจใสลูกคาดังน้นั ผูใหบ รกิ ารควรมีสมบตั ดิ ังนี้ (จิตตนิ นั ทนันทไพบูลย, 2555) 4.1บุคลิกภาพและลกั ษณะการแตงกายตองสะอาดเรียบรอ ยรวมไปถึงอากปั กริ ยิ าท่ีแสดงออกเชนการย้มิ การหวั เราะการแสดงทาทางประกอบการพูดสง่ิ เหลานี้ควรเปนไปโดยธรรมชาติ 4.2มีเทคนิคการใหบริการโดยเฉพาะอยางยงิ่ การสนทนาเพราะการสนทนาเปนสื่อกลางระหวางลกู คา กับผูใหบ ริการการสนทนาใหล กู คา เกิดความประทับใจสามารถทาํ ไดด ังนคี้ อื สรางความเปนกันเองเนน การฟงเปนหลกั ทวนคําพดู 4.3ตอ งมคี วามรใู นงานทใ่ี หบรกิ ารสามารถตอบคําถามไดอยา งถกู ตองและตอ งขวนขวายหาความรจู ากเทคโนโลยีใหมๆ เพม่ิ ขนึ้ อยา งสมา่ํ เสมอ 4.4มีความชา งสงั เกตหากมกี ารรับรวู า บริการอยา งไรจงึ จะเปนที่พอใจของลกู คากจ็ ะพยายามนํามาคิดสรางสรรคใ หเ กดิ บรกิ ารท่ีดีย่งิ ขน้ึ เกิดความพอใจและตอบสนองความตอ งการของลกู คา หรือผูรับบริการไดม ากยิง่ ขนึ้ 4.5ตอ งมคี วามกระตอื รอื รน แสดงถึงความมจี ติ ใจในการตอ นรบั ใหก ารชวยเหลอื แสดงความหว งใยจะทําใหเ กิดภาพลักษณท่ีดีในการชว ยเหลือลกู คา 4.6ตอ งมกี ริ ยิ าวาจาสภุ าพเพื่อใหล ูกคา หรอื ผรู บั บริการมีความสบายใจท่ีจะตดิ ตอ ขอรับบริการ 4.7ตอ งมีความคดิ รเิ ริม่ สรางสรรคผ ใู หบ รกิ ารควรมคี วามคิดใหมๆไมค วรยดึ ติดกบัประสบการณหรือบรกิ ารท่ีทําอยู

43 4.8ตองสามารถควบคมุ อารมณไ ดงานบรกิ ารเปนงานที่ใหความชว ยเหลอื ผอู น่ื ตองพบปะผคู นมากมายหลายชนชั้นมีการศึกษาท่ตี า งกนั ดังน้นั กริ ยิ ามารยาทของลกู คาจะแตกตา งกันเมื่อลูกคา ไมไ ดดังใจตําหนิพูดจากา วรา วกิรยิ ามารยาทไมดผี ูใหบ ริการตอ งสามารถควบคุมสตอิ ารมณไดเปน อยางดี 4.9มคี วามรบั ผดิ ชอบตอ ลกู คา หรอื ผรู บั บรกิ ารการจัดการอุตสาหกรรมทองเทย่ี วสาขาวชิ าการโรงแรมในกลุมจังหวดั สามเหลีย่ มอนั ดามนัการจัดการอตุ สาหกรรมทองเที่ยวสาขาวิชาการโรงแรมการทอ งเท่ียวนบั วามีบทบาทสําคญั ในการนํามาซ่ึงเงนิ ตราเขาสูป ระเทศ อกี ท้ังยังสรา งงานและอาชพี ใหป ระชาชนภายในประเทศไ ดมีโอกาสยกระดับคุณภาพชีวิตของตนเองดว ย การใชศักยภาพของตนเองในดา นการดําเนินการ ผนวกเขา กบั การประยกุ ตใชฐ านทรพั ยากรอนั หลากหลายที่มอี ยใู นประเทศใหเ กดิ ประโยชนต อตนเองและสว นรวม อยา งไรก็ตามการท่ีจะดําเนินการเพ่ือกาํ หนดกลยุทธการพัฒนาองคการของ ในการทองเทีย่ วโรงแรม ไดอ ยา งเหมาะสมนัน้ การพิจารณาถึงความเช่อื มโยงระหวา งการทองเที่ยวและธรุ กจิ นับเปนหลักการสาํ คัญ ประการหนง่ึ เพอื่ นําไปสูก ารกําหนดตัวช้ีวัดในการวิเคราะหศ ักยภาพดานการเงนิ ดานลกู คา ดา นกระบวนการภายใน และดานการเรียนรูพฒั นาของ การทอ งเที่ยว โดยประกอบดวย ประเดน็ ตา งๆ ท่เี ก่ยี วของคือ ความหมายของการทอ งเทยี่ ว ความหมายของอตุ สาหกรรมการ ทอ งเท่ียว ความหมายของนักทอ งเท่ยี วธรุ กจิ โรงแรม และเศรษฐศาสตรก ารโรงแรม ดงั นี้ ความหมายของการทองเที่ยว การทอ งเทยี่ วหรือ มีความสมั พนั ธ กับกจิ กรรมตา งๆ มากมาย โดยการ ทองเท่ียวมกี ารเปลยี่ นแปลงและเจริญเติบโตมาโดยตลอด จึงทาํ ใหค วามหมายของการทอ งเท่ยี วจากนักคดินักวิชาการจาํ นวนมากเกิดขึน้ ซ่ึงจากการศึกษาเห็นดว ยตอการนิยามความหมายการทอ งเที่ยววา การทอ งเท่ียวคอื การเคลือ่ นยายจากทอี่ ยอู าศยั และท่ีทา งานปกติเพียงช่ัวคราวของมนษุ ยไปยังจดุ หมายปลายทางตา งๆ โดยมกี ารทํากจิ กรรมที่ไดร ับการยอมรับระหวางท่พี วกเขาเหลา นัน้ พาํ นักอยูท ี่จุดหมายปลายทาง ซง่ึ มีการเตรียมสิ่งอํานวยความสะดวกตา งๆ เพ่อื ตอบสนองความตอ งการของพวกเขาไวแลว นอกจากนีจ้ ากการศึกษาของกุลวรา สุวรรณพิมล (2552: 12) เหน็ วา ความหมายของการทองเที่ยว กวางขวางมากแตสามารถกาํ หนดไดโ ดยมีเงอื่ นไขทีส่ ําคัญ 3 ประการ ซ่งึ เปนเงือ่ นไขตามหลกั สากลขององคการการทอ งเทีย่ วระหวางประเทศ คือ ตอ งเปนการเดนิ ทางจากท่อี ยูอาศัยปกตไิ ปยังที่ล่ืนเปน การชว่ั คราว และ การเดินทางตอ งเปน ไปดวยความสมคั รใจ ตลอดจนวัตถปุ ระสงคท ่ีใชในการเดนิ ทางตอ งไมใชเพอื่ การประกอบอาชีพหรือหารายได แนวคิดเกีย่ วกับการประกอบธุรกจิ โรงแรม ความหมายของอตุ สาหกรรมทอ งเท่ยี ว หมายถงึ ธุรกจิ ทองเที่ยวขนาดใหญทต่ี อ งอาศยัแรงงานและการลงทนุ ใชเ ทคนคิ วิชาการเฉพาะ มกี ารวางแผน การจัดองคการ และการตลาดครอบคลุมธุรกจิ หลายประเภทท้งั ท่เี กีย่ วของคับการทอ งเทยี่ วโดยตรงและโดยออม โดยปรชี า แดงโรจน (2549: 1) กลา ววา อุตสาหกรรมการทอ งเท่ียว ประกอบดว ยธรุ กจิ ทเี่ กย่ี วของคบั การใหบริการและอาํ นวยความสะดวกแกน กั ทองเที่ยว แบงไดเปน 7 ประเภท ไดแ ก

44 1.ธรุ กิจโรงแรมและทีพ่ ัก 2.ธรุ กิจนําเทย่ี วและมคั คเุ ทศก 3.ธุรกจิ จําหนา ยสนิ คาและของท่รี ะลึก 4.ธรุ กจิ อาหารและเครอ่ื งดื่ม 5.ธุรกจิ คมนาคมและขนสง 6.ธุรกจิ บนั เทิงและพกั ผอ น 7.ธุรกิจอื่นๆ ทเี่ กี่ยวของกบั กจิ กรรมนกั ทองเที่ยว ธรุ กิจโรงแรม เปน ธุรกจิ ที่ใหบ ริการหอ งพัก อาหารและเคร่อื งดม่ื ตลอดจนสิง่ อาํ นวยความสะดวกตาง ๆ สําหรบั ลกู คาที่มาใชบ ริการ ความหมายและลกั ษณะของโรงแรม โรงแรม หมายถึง สถานทีส่ าํ หรบั คนเดินทางหรอื นักทอ งเทย่ี วทมี่ าพักและการบริการ อาหารและเครอื่ งดื่ม (มหาวิทยานยั สุโขทย ธรรมาธิราช, 2555) โรงแรม หมายถึง ท่ีพกแรมทส่ี รา งข้นึ เฉพาะและแบงเปน หองพก มีสิง่ อาํ นวยความสะดวกทจ่ี าํ เปนแกนกั เดินทาง เก็บคา เชาเปนรายหอ ง โรงแรม หมายถึง สถานที่พักทนี่ ดั ตง้ั ข้ึนโดยมี วัตถุประสงคในทางธรุ กิจเพ่อื ใหบ ริการที่พักช่วั คราวสําหรับคนเดินทางหรือบุคคลอน่ื ใดโดยมีคาตอบแทน ครั้งนี้ไมรวมถงึ สถานทพี่ ักทนี่ ดั ตงั้ ข้นึเพือ่ ใหบ รกิ ารท่พี กั ชัว่ คราวซึ่งดําเนนิ การโดยสว นราชการ รัฐวิสาหกจิ องคก ารมหาชน หรือหนวยงานอื่นของรฐั หรอื เพอ่ื การกุศลหรือการศึกษา ครง้ั น้โี ดย มิใชเ ปนการหาผลกาํ ไรหรือรายไดมาแบง ปนน้ันสถานทีพ่ ักที่นัดตง้ั ข้นึ โดยมีวตั ถุประสงคเพ่ือใหบ รกิ ารท่พี ักอาศัยโดยคดิ คา บรกิ ารเปนรายเดอื นขนึ้ ไปเทานัน้ สถานท่ีพกั อน่ื ใดตามท่กี ําหนดในกฎกระทรวงจากความหมายทก่ี ลาวมาสรปุ ไดวา โรงแรมหมายถึง สถานทพ่ี กิ แรมที่รัดตง่ํ ขนึ้ เพอ่ื ใช สําหรับบริการคนเดนิ ทางหรือบคุ คลรว มไปโดยไดร บั คา เชาตอบแทนสาํ หรับลกั ษณะของอุตสาหกรรมการโรงแรม (ขจติ กอบเดช , 2554: 4 ) ไดอ ธบิ าย ลักษณะของอตุ สาหกรรมโรงแรมไว 11 ประการ คือ 1.เปน ส่ิงกอ สรางทเ่ี คลื่อนท่ไี มได 2.การขายบรกิ ารจะตอ งขาย ณ ท่ที ําการผลติ ณ สถานท่ผี ูใชบ รกิ ารอยู ในเวลาท่ี ตองการไมใชกอนหรือหลัง 3.เปน อุตสาหกรรมที่ไมสามารถเก็บผลผลติ ไวไ ด ผลผลิต จัดเปน สนิ คาท่เี สียไดง าย เชน หองที่วา งแตละคนื จะทําใหเกิดการขาดทุนทเ่ี อาคนื ไมไ ด 4.ข้นึ อยรู ับแรงงานมนุษย มีขอบเขตจาํ กดั ในการใชเ ครอื่ งทนุ แรงทํางานแทน 5. เปนสถานท่ีพกั เปด ใหบ ริการตา ง ๆ แกส าธารณชนทุกคนท่สี ามารถพักได 6. เปน อตุ สาหกรรมที่ขายสินคา และบรกิ าร ซ่ึงตองอาศยั การจายเงนิ จากลูกคา เพอ่ื ชดเชยรับตนทนุ และใหโ รงแรมไดม ีกาํ ไรพอสมควร เอกสิทธิทางดา นราคาเปน สทิ ธิเฉพาะ ตัว ของอุตสาหกรรมโรงแรม อยา งไรก็ตามในบางประเทศรฐั บาลเปนผใู หเงินกูใหเ งนิ ชวยเหลือและใหสิทธใิ นการเงินเพอื่ สงเสรมิ กจิ กรรมในโรงแรมและชว ยใหโรงแรมไดม กี าํ ไร 7.ควรเปนบริการเฉพาะคน รับลูกคา แตละคนเทา ๆ กันกับครอบครวั หรอื กลมุ บคุ คลหน่ึง ๆแตอปุ สงคจะมีลกั ษณะแตกตางกนั ไปและไมส มา่ํ เสมอ

45 8.เปน บรกิ ารเบด็ เสรจ็ ทเี่ ปน ระเบยี บ ซงึ่ มีคณุ ภาพในระรับมาตรฐานหรือระ ดับเย่ยี ม หองพักพรอมหอ งนา้ํ หรือไมมหี อ งนา้ํ อาหารและเครื่องดื่มในราคาตา ง ๆ กนั มีบรกิ ารซักรีด ซักแหง ฯลฯ 9.การลงทุนในอตุ สาหกรรมโรงแรมตอ งใชเงินจาํ นวนมาก และสว นใหญจะเปน การลงทุนในสนิ ทรพั ยป ระจาํ 10. อตุ สาหกรรมโรงแรมตองอาศยั บรกิ ารหลายๆ อยาง ไดแ ก การขนสง การบริการ อาหารและเครื่องด่มื การบริการดานความบันเทงิ และการบรกิ ารดา นการทอ งเทีย่ ว ฯลฯ 11.อตุ สาหกรรมอนื่ ๆ ทีเ่ ช่อื มโยงและพึ่งพาอาศยั กับอุตสาหกรรมโรงแรม ไดแกอุตสาหกรรมรานอาหารและภัตตาคาร อุตสาหกรรมการทองเทยี่ วและอุตสาหกรรมกีฬา ฯลฯ ดงั ไดก ลา วถงึ ลักษณะพิเศษของธรุ กจิโรงแรมวามีความแตกตางจากธุรกิจอื่น ดังน้ี 1.การแขง ขนั ธรุ กิจโรงแรมมกี ารแขง ขันสงู มาก ซ่ึงผูบ ริหารจะตองควบคมุ การใชทรัพยากรอยา งมปี ระสทิ ธภิ าพเพ่ือการลด ตนทนุ และรักษาคุณภาพของการบริการไวไ ด ดงนน้ั ผบู ริหารมคี วามตองการแรงงานทีม่ คี ุณภาพเพื่อใหไ ดง านอยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ และ ประสทิ ธผิ ล จะทาํ ใหธ ุรกิจของตนสามารถแขง ขนั ได 2. ปจจยั ทางดา นแรงงาน ธรุ กจิ โรงแรมเปน ธรุ กิจทใ่ี ชแ รงงานในระดับสงู มาก การพัฒนาทางดา นเทคโนโลยไี มสามารถนํามาทดแทนแรงงานในอุตสาหกรรมบรกิ ารไดท ้งั หมดเพราะงานสว นใหญยงั คงมีความจําเปนทตี่ อ งใชแรงงาน ดังนั้นคณุ ภาพของแรงงานสวนใหญย งั คงมีความจําเปน 3.ความตองการของลกู คา ความตอ งการของลูกคามกี ารเปลยี่ นแปลงตลอดเวลา โดยเฉพาะในปจจุบนั ลกู คา เพมิ่ ความสนใจกบั คณุ ภาพของบรกิ าร และมคี วามสามารถในการแยกความแตกตางของคณุ ภาพบริการทีด่ ีและไมดีไ ด เนอ่ื งจากลกู คามโี อกาสเดนิ ทางมากขึน้ ทําใหม ีประสบการณม ากขน้ึ ดงั น้ันแรงงานที่จะใหบริการจะตองมคี ุณภาพดีเพือ่ สรางความประทับใจแกลูกคา จะทาํ ใหธุรกิจดาํ เนินไปไดด ว ยดี 4.สิทธิและความตองการของพนกั งาน พนักงานมคี วามตอ งการสภาพการทาํ งานที่ดี เพ่อื ทาํใหต วั เองมีความสขุ กับการทํางาน ประกอบ กับปจ จุบนั แรงงานมีการศึกษาระ ดับสูงข้ึนแตตองการฝกอบรมทางดา นอตุ สาหกรรมการทอ งเทย่ี ว ซง่ึ จะชว ยสรา งประสบการณทตี่ รง กับสาขาวชิ าชีพมากข้นึ การแบงประเภทโรงแรม ธรุ กจิ โรงแรมมกี ารแบง ประเภทโรงแรมเปน ลักษณะตา ง ๆ หลายประเภท ทงั้ นข้ี ึ้นอยู กับจดุ ประสงคห ลักในการทําธุรกจิ เชน อาจจะแบง เปนโรงแรมประเภทหรหู รา โรงแรมประเภททพ่ี กัตากอากาศ โรงแรมประเภทศนู ยกลางธรุ กจิ หรอื โรงแรมประเภทที่พักสาํ หรบั นักเดินทางนอกจากน้นัสามารถแบงตามมาตรฐาน ทําเลท่ตี ั้งลกู คา ที่มาใชบ ริการ หรือลกู คาทีเ่ ปนกลุม เปาหมายของโรงแรมประกอบ กบั ในปจจุ บันธุรกจิ โรงแรมทพี่ กั มีการขยายตวั เพ่ิมมากขึน้ และมีการเปล่ียนแปลงตามความกาวหนาทางเทคโนโลยี ดังนน้ั ในการแบงประเภทของโรงแรมจงึ มีห ลักการท่ีแตกตางและหลากหลาย ทาํ ให ไมส ามารถกาํ หนด ห ลักเกณฑท่ชี ดั เจนได ซึง่ (นงคนชุ ศรธี นาอนนั ต ,2548 :)ไดก ลาวถงึ หลกั เกณฑ็ในการแบงประเภทของโรงแรมตังตอ ไปนี้

46 การแบง โรงแรมตามทต่ี ้งั การแบง ประเภทโรงแรมตามสถานทีต่ งั้ มีความสาํ คัญตอ การตลาด เพราะสถานท่ีตัง้ ของกจิ การมคี วามสมั พันธโ ดยตรงกบั กลมุ ลกู คา ที่จะมาใชบรกิ าร การแบงประเภทโรงแรมตามทตี่ งั้ แบงไดเปน 4 ประเภท คอื 1.โรงแรมในเมืองสวนใหญจ ะมีบรกิ ารและสงิ่ อาํ นวยความสะดวกเพอ่ื การติดตอธุรกิจและการติดประชมุ โดยมลี ูกคากลุม เปาหมายห ลักคือนกั ธรุ กิจและกลุมนักทองเที่ยว ทอี่ าจมาตามฤดูกาลในชว งตนั หยุด หรือในโอกาสเทศกาลงานลาํ คญ ตา ง ๆ 2.โรงแรมตากอากาศ ตง้ั อยใู กลหรือในแหลงทีด่ ึงดดู ใจทางการทอ งเทยี่ ว หรอื มพี ื้นท่ีในบรเิ วณจดกิจกรรมเพ่ือผอ นคลายและดงึ ดดู ใจใหล กู คาทมี่ าพกั 3.โรงแรมทา อากาศยาน หรือโรงแรมสนามบนิ 4.โรงแรมนอกเมอื งหรือโรงแรมชานเมอื งมีลก ษณะเปน ท่คี า งพักแรม ระหวางการเดินทางของผูพ กั และมีบริการส่ิงอํานวยความสะดวกจาํ จัด เชน โรงแรมริมทางหลวง และกลุมโรงแรมทมี่ ีตลาดหลักเปน หมคู ณะนักทองเท่ยี ว การแบงโรงแรมตามขนาด การจําแนกกลมุ โรงแรมตามขนาด โดยท่ัวไปจะพจิ ารณาจากจํานวนหองที่เปดใหบ รกิ ารแตใ นการปฏิบัติซ่ึงไมมีกฎเกณฑทช่ี ดั เจนเนือ่ งจากสถานการณอ ุตสาหกรรมโรงแรมในแตละประเทศหรือแตละทองถ่ินมืความแตกตางกัน 1.โรงแรมขนาดเลก็ หมายถึง โรงแรมทมี่ ีจาํ นวนหองพัก ตา่ํ กวา หอง 60 2.โรงแรมขนาดกลาง หมายถงึ โรงแรมท่ีมีจํานวนหองพกั 60-149 3.โรงแรมขนาดใหญ หมายถึง โรงแรมทม่ี ีจาํ นวนหอ งพกั ตงั้ แต 150 หองขึน้ ไป นอกจากนน้ั (มณฑกานติ แลนแคสเตอร, 2549: 13 )ชึง่ มีการแบงโรงแรมตามจาํ นวนหองพักออกเปน 4 ขนาด คือ โรงแรมขนาดเล็ก คอื โรงแรมที่มีจํานวนหองพักนอ ยกวา หอง 150 โรงแรมขนาดกลาง คือโรงแรมทมี่ ีจํานวนหองพักตง้ั แต 150 - 299 โรงแรมขนาดใหญ คือโรงแรมทม่ี ีจํานวนหอ งพกั ตั้งแต3 00 - 599 โรงแรมขนาดใหญม าก คอื โรงแรมทม่ี ีจํานวนหอ งพัก หองข้ึนไป 600 การแบงโรงแรมตามจุดประสงคใ นการมาพักใชบริการ เนื่องจากกลมุ ลกู คาทเ่ี ดินทางมา พักมีเหตุผลตา งกัน ดังนั้นผูประกอบการจงึ ได พัฒนากิจการในรปู แบบการบรกิ ารทตี่ อบสนองความตองการเฉพาะกลมุ จนกลายเปนโรงแรม เชน โรงแรมสาํ หรับนักธุรกิจ โรงแรมเพ่ือการประชมุ โรงแรม เพ่อื การพักผอนตากอากาศ โรงแรมสาํ หรบั เลน การพนนั ธุรกิจท่ีพกั แรมเปน ป จจยั สําคัญทีท่ าํ ใหนักท อ งเทีย่ วสามารถพกั คางคืนช่ัวคราวในระหว างเดนิ ทางทองเท่ยี วได อยา งสะดวกสบายและปลอดภัย จาํ เปน ต อ งมธี รุ กิจทีพ่ ักแรมไวบ รกิ ารนักท อ งเท่ียวในแหลงทอ งเทย่ี ว ซ่ึงธรุ กิจทพ่ี กั แรมหมายถงึ การประกอบธุรกจิ ใหบรกิ ารด า นท่ีพักคางคืนชั่วคราวแกนกั ทอ งเทีย่ วในระหวางเดนิ ทางท องเทย่ี ว เพือ่ ใหน ักท อ งเที่ยวสามารถพักผอ นหลับนอน

47ในแหลง ทอ งเทยี่ วไดอยา งสะดวกสบายและปลอดภยั เราอาจแบงธรุ กจิ ทพี่ กั แรมออกเป น 12 ประเภทคือ (Bhatia, A.K., 1983: 243-248) 1. โรงแรม เปนธุรกิจท่พี กั แรมทสี่ ร า งขึน้ เฉพาะ และแบง เป น หอ งพกั มีสิง่ อาํ นวยความสะดวกทุกอยางพรอ มใหบริการแกนกั ทองเทยี่ ว โดยเก็บคา เชาเปนรายหอ ง 2. โมเต็ล เปน ธุรกจิ ท่ีพักแรมทีส่ ร า งขึ้นเฉพาะ โดยเกบ็ คาเช า มีหอ งพกั ซ่ึงมที จ่ี อดรถเฉพาะหองพกั แตละหอ ง และหรอื มีหองพักส วนหนึง่ ที่มลี กั ษณะและใชส อยเช นเดยี วกบั โรงแรม ปกตโิ มเต็ลมกั ตง้ั อยูรมิ ถนนตามชานเมอื งเพือ่ นกั ทองเทย่ี วขบั รถไปเอง เขา จอดถึงหนาหอ งหรอื ลานจอดรวม 3. เกสทเ ฮาส เพน็ ชั่น หรอื บอรดดิง้ เฮา ส เปน ที่พักแรมตามบานทีด่ ัดแปลงหรอื สรา งขน้ึ เพือ่แบง เปน หอ งใหนักทองเทีย่ วเขา พกั แรม โดยเกบ็ คาเชา ตามปกติมักตัง้ อยูใ นยานชุมชนในเมืองใหญๆ ที่เปนแหลง ทอ งเทย่ี ว 4. บา นพกั ในหมู บ านหรือบา นพักในฟาร ม เปน ธรุ กิจท่พี กั แรมท่เี จ า ของบา นหรือเจ าของฟารมในหมบู า น จดั สรางข้นึ หรือดัดแปลงบา นตนเองเปนหองพักแรมโดยเก็บคาเชา 5. บังกะโล หรือกระทอม หรอื เรือนทัศนาจร เปนธรุ กจิ ทพ่ี กั แรมให น กั ทองเท่ยี วเช าบา นเปนหลังๆตามปกติมักต้ังอยูใกลแ หลง ทอ งเทยี่ ว อาจมีหรอื ไมม ีสิง่ อาํ นวยความสะดวกให 6. หองชดุ หรอื อพารต เมนท เปน ธรุ กิจท่ีพกั แรมทจี่ ัดให มหี องนอน และหองครวั รวมอยู ด ว ยกนั โดยเกบ็ คาเช า เหมาะสาํ หรับนกั ทองเท่ยี วแบบครอบครวั เพราะสามารถประกอบและรับประทานอาหารในทพี่ กั ได เปน การประหยัดและเสยี คาใชจ า ยในการเขาพักในโรงแรมตา่ํ 7. หอพัก เปนธรุ กจิ พักแรมที่กลุ ม บุคคลหรอื สถาบันจัดใหบรกิ ารแก น ักทองเทย่ี วเขาพกั โดยเก็บคา เชา 8. หมบู า นตากอากาศ เปนที่พกั แรมทสี่ ร างขน้ึ ประกอบดวยอาคารหลายๆ อาคาร แตล ะอาคารจะมีหอ งพกั จาํ นวนหนง่ึ ให น กั ทองเทีย่ วเข าพักแรมโดยเกบ็ คาเช า ซง่ึ อาคารที่พกั เหลาน้ีมกั สรา งลอมรอบบรเิ วณที่จัดสรา งสงิ่ อํานวยความสะดวกแกผมู าพกั ไดใชร วมกัน 9. สถานทต่ี ั้งแคมป หรอื ที่จอดรถคาราวาน เปนที่พกั แรมทจี่ ดั บรกิ ารพ้ืนทไี่ ว ส าํ หรบั บรกิ ารนกั เดนิ ทางทีต่ องการเชาท่ีตง้ั กระโจม พกั แรม หรอื เชา ท่จี อดรถคาราวาน 10. หอ งพกั แรมพร อมอาหารเชา เปนทพ่ี ักแรมทีเ่ จ าของบานมหี องเหลือแบง ให บรกิ ารแกนกั เดนิ ทาง โดยคิดคา เชา รวมกบั อาหารเชา แตไ มมบี ริการอาหารมอื้ อน่ื ๆ ซึ่งมบี ริการหลายระดับท้งั ที่ราคาถูกและราคาปานกลาง 11. เรือแบบบาน เปน ทีพ่ ักในเรอื แบบบานท่ีทาํ ขน้ึ เพื่อบรกิ ารนกั ทอ งเทีย่ ว โดยเกบ็ คา เชา 12. โรงแรมแบบบูตกิ เปนทีพ่ กั ซงึ่ เนนเอกลักษณ เ ฉพาะ มีการใหบรกิ ารเป นเลิศ ดังนัน้ จงึมีอตั ราใหบรกิ ารคอนขางสงู และเนน ลกู คา ที่มคี วามตองการเฉพาะ ประเภทของสถานประกอบการโรงแรม โรงแรม 5 ดาว : โรงแรมระดบั 5 star 5 ดาว คอื ระดบั ท่ดี ีทส่ี ดุ สงู ทส่ี ดุ มันกต็ องมสี ่ิงอํานวยความสะดวกระดับสุดยอดแนน อนครบั โดยทม่ี ีขอ กําหนดดงั น้ี โรงแรมจะตองมกี ารตกแตง ทโ่ี ออ าสวยงาม ทั้งภายนอกและภายใน ส่ิงอํานวยความสะดวกเพยี บ บรกิ ารสดุ แสนทจ่ี ะประทบั ใจ อุปกรณเครอื่ งใชตา งๆ ไดร ับการดูแลรักษาใหอ ยใู นสภาพดีพรอ มใช ไมใชว าใชไดบ า งไมไ ดบา ง อนั นนั้ เสียอนั นี้ชาํ รดุ หอ งพกั ตอ งมีขนาดใหญกวา 30 ตารางเมตร เตยี งขนาด 4 ฟุตขนึ้ ไป ทีวีตอ งขนาดไมนอยกวา

4820 นิว้ มีรายการใหชมไมนอยกวา 12 ชอ งรายการ มตี ูเย็นแบบมินบิ ารและอุปกรณการตดิ ตอสอื่ สารที่ครบถวน หองนํ้าตอ งสะอาด มขี นาดใหญ สขุ ภณั ฑต อ งสะอาด สวยงาม เครอ่ื งใชครบถว น พรอ มเครื่องชั่งน้ําหนกั และโทรศพั ทพว งอยภู ายใน นอกจากน้ันยงั มีหอ งชุดใหเ ลือกใชบรกิ ารถึง 3 แบบหองอาหารก็ตอ งมบี ริการทั้งอาหารไทยและอาหารนานาชาติ หอ งออกกําลงั กายหรือ Fitness ตอ งท่ีมอี ปุ กรณม ากกวา 7 ชนิด มีหอ งอบไอนา้ํ อา งจากุสซี่ หองนวด มีสระวา ยนํา้ หอ งประชุมใหญท ม่ี ีอุปกรณครบถวน พรอมหองประชุมยอยอีกไมน อยกวา 4 หอ ง มรี ะบบการตรวจเช็คความปลอดภยัและอุปกรณที่ทันสมยั โรงแรม 4 ดาว : โรงแรมท่ีมดี าวระดบั รองลงมาคอื 4 ดาวน้ัน ตองมรี ะบบสาธารณูปโภคตางๆใกลเคยี งกับโรงแรม 5 ดาว เพียงแตมีจํานวนและขนาดลดหลั่นกนั ลงมาเทา น้ันเองกลาวคอื หอ งตองมขี นาด 24 ตารางเมตรขึ้นไป ทีวี 20 นิว้ รายการ 8 ชอ งขึ้นไป มตี ูเยน็ มินิบาร กาตม นํ้ารอนพรอม ชา กาแฟ ชุดขดั รองเทา ถุงซกั ผา เสอื้ คลุมอาบนํ้า รองเทาแตะ นอกจากน้ตี องมสี บู แชมพูผาเชด็ มือ ชุดเข็ม ดาย ไดรเ ปา ผม ปล๊ักไฟหอ งนวด สระวา ยนาํ้ ศูนยธ ุรกิจหรอื Business Centerหองประชมุ ใหญ และหอ งประชุมยอ ยอกี ไมนอ ยกวา 2 หอ ง โรงแรม 3 ดาว: โรงแรมในระดับ 3 ดาวถอื วาเปน โรงแรมระดับปานกลาง ซ่งึ มอี ยูจาํ นวนมากที่สดุ การจะได 3 ดาว โรงแรมตอ งมสี ่ิงเหลานคี้ รบถวน เชน หองพกั ขนาดไมเ ล็กกวา 18 ตารางเมตรทวี ีขนาด 14 นิว้ ขึ้นไป ตเู สือ้ ผา ไฟหัวเตยี ง เครื่องเขียน อางอาบน้าํ ระบนา้ํ รอ น-นา้ํ เย็น สบู หมวกอาบน้ํา แกว นํา้ ผา เชด็ หนา ผา เชด็ เทา ถงุ ใสผ า อนามยั บริการอื่นๆ ท่ีมี เชน รมู เซอรวสิ รานอาหารในโรงแรม หองประชมุ และอปุ กรณท ีจ่ ําเปน Business Center หองนํา้ สาธารณะและหองนํา้คนพิการ เปน ตน โรงแรม หมายถงึ สถานท่ีประกอบการเชิงการคาท่ีนักธรุ กจิ ตงั้ ข้ึน เพอื่ บริการผูเ ดนิ ทางในเรื่องของท่พี กั อาศัย อาหาร และบริการอื่น ๆ ทเ่ี กยี่ วของกับการพักอาศยั และเดินทาง หรอื อาคารท่มี หี อ งนอนหลายหอ ง ตดิ ตอ เรียงรายกันในอาคารหน่งึ หลงั หรือหลายหลัง ซง่ึ มีบรกิ ารตา ง ๆ เพ่อืความสะดวกของผูท่มี าพกั ซ่ึงเรียกวา \"แขก” guestคําวา hotel หรือ โรงแรมมีท่ีมาจากภาษาฝรงั่ เศสซ่งึ แปลวา คฤหาสน โรงแรมแหง แรกในยโุ รปงานวจิ ยั ทเ่ี กี่ยวของ1. งานวจิ ยั ในประเทศจาํ รสั อินทลาภาพร (2558) ไดทาํ การวิจัยเรอ่ื ง ศกึ ษาแนวทางการจัดการเรยี นรูตามแนวสะเตม็ ศกึ ษาสาํ หรับผูเรยี นระดับประถมศกึ ษาวิธีดําเนินการวิจยั ประกอบดวยข้นั ตอนในการวิจัย2 ขัน้ ตอนคือ 1) ศึกษาแนวคิดและทฤษฎีทีเ่ ก่ียวของกับสะเต็มศึกษาจากการสังเคราะหเอกสารและงานวิจัย 2) จัดประชมุ สนทนากลมุ (Focus Group Discussion) เพ่ือสังเคราะหแนวทางการจัดการเรียนรูและการประเมินผลตามแนวสะเต็มศึกษาประกอบดว ยผูเ ช่ยี วชาญจานวน 5 คนไดแ กผเู ชี่ยวชาญดานสะเตม็ ศึกษาจานวน 2 คนผูเ ชยี่ วชาญดา นหลกั สูตรจานวน 1 คนและผเู ชี่ยวชาญดานการจดั การเรียนรแู ละการวดั และประเมนิ ผลตามแนวสะเตม็ ศกึ ษาจานวน 2 คนผลการวจิ ัยพบวาในการจดั การเรยี นรแู ละการประเมินผลตามแนวสะเตม็ ศกึ ษาผูสอนควรปฏบิ ตั ิดังนค้ี อื 1) ศึกษาสาระสาคัญของสาระวทิ ยาศาสตรคณิตศาสตรการงานอาชพี และเทคโนโลยีและกระบวนการออกแบบทาง

49วศิ วกรรมในลกั ษณะของการบูรณาการ 2) จดั กิจกรรมการเรียนรตู ามแนวสะเต็มศึกษาดว ยตนเองกอนทจ่ี ะจัดกิจกรรมการเรียนรูใหแกผ เู รยี น 3) จดั การเรียนรทู เ่ี นนปญ หาเปน ฐาน (Problem-basedLearning) 4) จดั การเรียนรูแ บบโครงงานเปน ฐาน (Project-based Learning) 5) จดั กิจกรรมการเรียนรทู ีเ่ นน ใหผูเรียนทางานรว มกันเปนกลุมมีการแลกเปล่ียนเรียนรูและใหขอ มูลยอ นกลับแกผ ูเรยี นเพื่อตรวจสอบความรคู วามเขาใจของผเู รียน 6) วดั และประเมนิ ผลการเรียนรตู ามสภาพจรงิ(Authentic Assessment) ซึง่ แนวทางในการจดั การเรียนรตู ามแนวสะเตม็ ศึกษาดงั กลาวเปน การจดั การเรียนรูต ามสภาพจรงิ (Authentic learning) พัชรินทรกรี ตวิ ินิจกุล(255 2) ไดท ําการการศึกษาเร่ืองความตองการการพฒั นาศกั ยภาพของบุคลากรธุรกิจโรงแรมในมหาวทิ ยาลยั ราชภฏั เขตกรงุ เทพมหานครพบวา 1. ความตอ งการการพัฒนาศักยภาพของบคุ ลากรธรุ กิจโรงแรมในภาพรวมอยูในระดบั มากและเม่อื พิจารณาเปน รายดา นพบวาอันดับแรกคือดานทศั นคตริ องลงมาคอื ดา นความรแู ละดา นทักษะอยใู นระดับมาก 2. การเปรยี บเทยี บความตองการการพัฒนาศักยภาพของบคุ ลากรธรุ กิจโรงแรมพบวา 1) บคุ ลากรธรุ กิจโรงแรมทม่ี เี พศตางกันมีความตองการการพัฒนาศกั ยภาพในภาพรวมไมแตกตา งกันเม่ือพจิ ารณารายดานพบวา ความตองการการพัฒนาศักยภาพดานความรูแตกตางกนั อยางมนี ัยสาคัญทางสถติ ิท่รี ะดับ .05 สว นความตอ งการการพัฒนาศักยภาพดา นทกั ษะและดานทศั นคติไมแตกตา งกัน 2) บุคลากรธุรกจิ โรงแรมทีม่ ีอายแุ ละตาแหนง ในการปฏิบัติงานตางกนั มคี วามตอ งการการพัฒนาศกั ยภาพในภาพรวมและรายดา นทุกดานไมแ ตกตางกัน 3) บคุ ลากรธุรกจิ โรงแรมท่ีมีระดับการศกึ ษาตางกันมคี วามตอ งการการพฒั นาศักยภาพในภาพรวมแตกตางกนั อยางมีนัยสาคญั ทางสถติ ทิ ร่ี ะดบั .05 เมอ่ื พิจารณารายดา นพบวาความตอ งการการพัฒนาศกั ยภาพดา นทักษะและดานทัศนคติแตกตา งกนั อยางมนี ยั สาคญั ทางสถิติท่ีระดบั .05 สว นดานความรไู มแตกตา งกนั 4) บคุ ลากรธรุ กิจโรงแรมท่มี ปี ระสบการณใ นการทางานโรงแรมตา งกนั มีความตอ งการการพัฒนาศักยภาพใน ภาพรวมแตกตา งกันอยางมีนัยสาคญั ทางสถิติทร่ี ะดบั .001 เม่อื พจิ ารณารายดา นพบวา ทกุ ดาน แตกตางกันอยา งมนี ัยสาคัญทางสถติ ิทรี่ ะดบั .015) บคุ ลากรทมี่ ีรายไดสวนบคุ คลตอเดือนตางกันมี ความตอ งการการพฒั นาศักยภาพในภาพรวมและรายดานทุกดา นแตกตา งกันอยางมนี ยั สาคญั ทางสถติ ทิ ่รี ะดบั .05 3. แนวทางในการพฒั นาศกั ยภาพของบุคลากรธุรกจิ โรงแรมคอื ธุรกิจโรงแรมควรจัดใหบ คุ ลากรไดรบั การอบรมทงั้ ระยะสน้ั และระยะยาวจัดใหม กี ารไปสัมมนาทุก 3 - 6 เดอื นในการเพ่ิมพูนความรเู ก่ียวกับสายงานทป่ี ฏิบัตอิ าทเิ ชน จัดใหเรยี นภาษาอังกฤษอยางตอ เนื่องเรยี นรูการใหบรกิ ารทดี่ กี ารใชเ ทคโนโลยสี ารสนเทศและการตดิ ตอสอ่ื สารอยางมปี ระสิทธิภาพเปน ตนหรือจดั หาวิทยากร /ผูทรงคุณวุฒเิ ฉพาะดา นมาใหความรแู กพนกั งานในโรงแรมจัดใหพนักงานรวมคิดรวมจัดกิจกรรมตามความถนัดของตนและมีการจัดสงไปศกึ ษาดงู านเพิ่มเตมิ ทง้ั ในประเทศและตางประเทศรวมถงึ มีการติดตามประเมนิ ผลหลงั จากท่สี ง ไปอบรมหรอื สมั มนาอยางตอ เน่ือง วเิ คราะหค วามจําเปน ในการฝก อบรมบุคลากรของ ธรุ กิจโรงแรมในจง ห วัดภูเกต็ พบวากระบวนการวิเคราะหค วามจําเปนในการฝกอบรมบคุ ลากร ของธุรกจิ โรงแรมในรงั หรดั ภูเกต็ มคี วามสอดคลอ งรันรบั การวิเคราะหองคก าร แตไ มสอดคลอง รบั การวิเคราะหภ ารกจิ และการวิเคราะหบคุ คล นอกจากนน้ั รังพบวา ตําแหนง งาน ประสบการณก ารทํางานและระดบการศกึ ษาของพนักงานท่ีแตกตางกันจะมีการวเิ คราะห องคก ารทีแ่ ตกตางรนั และ ประสบการณก ารทาํ งาน ระดับการศึกษา

50และจาํ นวนคร้ังในการ ฝก อบรมของพนักงานทแ่ี ตกตางรนั จะมีการวเิ คราะหบุคคลที่แตกตางรันในขณะท่ีตาํ แหนง งาน จํานวนครั้งในการฝกอบรมของพนกั งาน ลกษณะขนาดของธุรกิจโรงแรมและการรดั การ บริหารทแี่ ตกตางรนั มีการวเิ คราะหภ ารกจิ เหมือนรนั จงพิศ คิริรัตน (25 53) ไดทาํ การ ศกึ ษา เรื่อง การบรหิ ารทรพั ยากรมนุษยของโรงแรมในประเทศไทย พบวา การอบรมและการ พัฒนาพนักงานของโรงแรมชนั้ นาํ ในประเทศไทยนยิ มใชการฝกปฏบิ ตั ิ ระหวา งทาํ งานมากทส่ี ดุ สว นการปฐมนเิ ทศงาน การ พัฒนาทักษะ การหมนุ เวยี นงาน และการพัฒนาการบรหิ ารก็มกี ารนํามาใชใ นการรฒั นาพนักงานดวยเชน กัน แตไ มมากเทา การฝกปฏบิ ั ติระหวางทํางาน โดยโรงแรมสว นใหญจะนิยมใชว ิธีการ พัฒนาหลายวิธีรว ม กัน โดยเฉพาะอยา งย่ิงวิธีการ ท้งั 5 คอื การฝกปฏบิ ัติระหวางทดลองงาน การปฐมนเิ ทศงาน การหมนุ เวียนงาน การ พัฒนาทกั ษะและการพฒั นาทางการบรหิ าร นอกจากนน้ั ยังพบวา โรงแรมชน้ั นําสว นใหญจ ะมีการ ดาํ เนนิ การในเรอื่ งการวเิ คราะหก ารสูญเปลาจากการหมนุ เวียนแรงงาน และมกี ารสัมภาษณ พนักงานกอนลาออกดว ย เพื่อนําไปปรบั ปรงุ ใชใ นการสรรหาและการ คัดเลือก และการฝก อบรม และพฒั นาตอ ไปสว นปญ หาหรอื ประเดน็ หลกั ๆ ทางดานการบรหิ ารบคุ คลท่พี บโดยทว่ั ไปเปน เรอื่ งของการสรรหาและการดด เลอื กเพ่ือใหไดพ นกั งานที่เหมาะสมตามท่โี รงแรมตอ งการ นอกจากนีก้ ารฝกอบรม การพฒั นาและการ'จา ยผลตอบแทนก็เปน ปญ หาทพ่ี บอยูท วั่ ไปเชนกัน นรา ขาํ คม (25 54) ไดทําการศึกษาเรอื่ งการจัดการทรพั ยากรมนุษยใ นอตุ สาหกรรมโรงแรมขนาดเลก็ พบวา กลุมตัวอยา งใชแ นวคดิ สนัยใหมใ นการบริหารองคการและมีการสรา งรปู แบบการบรหิ าร องคก ารตนเองอยา งงา ย ไมม ีความซบั ซอน แนวคิดดานความสมั พันธข องปจจัยกับการจดั การและแนวโนมการ จดั การทรพั ยากรมนุษยใ นอุตสาหกรรมโรงแรมขนาดเล็ก พบวา ปจ จัย แวดลอมภายในองคก ารซง่ึ ประกอบดวยเปาหมายการจดั การวัฒนธรรมองคก าร กลยทุ ธ เทคโนโลยี โครงสรา งองคการ ขนาดขององคก าร และดานโครงสรางทรัพยากรมนุษยซ ึ่ง ประกอบดว ย จํานวน เพศ อายุการศึกษา ภมู ิลําเนา มีความสัม พันธกับการจดั ดการทรพั ยากร มนษุ ย ดา นการฝก อบรมและพฒั นาโรงแรมขนาดเลก็ สว นใหญไ มม ฝี ายฝกอบรมเหมือนโรงแรม ขนาดใหญ ดงั น้ันวิธีท่ใี ชในการฝกอบรมพนักงาน คอื การสอนงานโดยหัวหนางานหรือผทู ีท่ ํางานอยใู นโรงแรมนนั้ อยกู อนแลว บางคร้ังพนักงานทีเ่ ขา มาทํางานใหมต องลองผดิ ลองถกู ดวย ตนเอง แตการทีจ่ ะใหโ รงแรมหาผูเ ชี่ยวชาญในดานโรงแรมมาทาํ การฝกอบรมใหน ้นั ตอ งเสียคาใชจ า ยจาํ นวนมากและตอ งเสี่ยง กับการทีพ่ นกั งานจะลาออกไปหลงจากท่ไี ดท ําการฝกอบรม แลวทําใหโ รงแรมไมไ ดร บั ประโยชนจากการลงทนุ สาเหตุของปญหา คอื เจา ของโรงแรม คาํ นงึ ถึงความสามารถความคมุ คาและความจําเปน ของโรงแรมเปนหลกสาเหตรุ องลงมาคอื ดว ย พนักงานมีความรพู น้ื ฐานนอยทําใหไ มเขาใจเทคนิคท่มี คี วามยากเกินความรูพนื้ ฐานตนเอง โดยเฉพาะการใชภ าษาองกฤษ นอกจากนั้นพนกั งานที่มที ศั นคตทิ ่ีไมด ตี อ งานบรกิ ารจะไมย อมรบั การฝกอบรมซงึ่ ถือเปนอุปสรรคในการฝกอบรมของโรงแรมขนาดเล็ก ฉฐั ชสรณกาญจนศลิ านนท (ม.ป.ป.) ไดท ําการวจิ ยั เร่ือง คณุ ภาพบรกิ าร : ความจาํ เปนของการพฒั นาคณุ ภาพบคุ ลากรในธุรกจิ โรงแรม . การพฒั นาคณุ ภาพการใหบริการของบุคลากรในธุรกิจโรงแรมเปน แนวทางสาํ คัญในการเพม่ิ ขีดความสามารถในการแขง ขันของแรงงานไทยและเปนแนวทางทจี่ ะชวยลดแรงกดดนั ตอ ความจาํ เปน ท่ธี รุ กิจโรงแรมจะตองแขงขนั กนั เองภายในประเทศและปญหาการแขง ขนั กันในระดับภมู ิภาคอาเซยี นทคี่ าดวากําลังจะเกดิ ขึ้นในอนาคตอนั ใกลด วยเหตุของการ

51เอือ้ อํานวยใหป ระเทศในกลมุ สมาชิกสามารถเคลื่อนยายแรงงานวิชาชพี ระหวางประเทศสมาชกิ ไดง า ยขน้ึ จากการท่ีประเทศไทยกาํ ลงั มุงสูประชาคมเศรษฐกจิ อาเซียนและการเปดเขตการคาเสรขี องธรุ กจิภาคบรกิ ารในปพ .ศ. 2558ผูประกอบการธรุ กจิ โรงแรมและรสี อรท ในประเทศไทยควรตระหนักและตื่นตัวตอแนวคดิ นท้ี ม่ี งุ เนนการพฒั นาคุณภาพของการใหบ รกิ ารผานการ “พฒั นาและฝก อบรม ”บคุ ลากรแทนแนวคดิ เดิมทตี่ องการเพียงการประเมินผลการปฏิบตั งิ านของบุคลากรและใหความสาํ คัญกับบุคลากรในฐานะของลกู คา ภายในโรงแรมไมใชเ ปนเพียงลกู จางคนหนงึ่ เทา น้ันโดยเช่อืวา บคุ ลากรผูใหบรกิ ารทม่ี คี ุณภาพเปน ท่ีมาของการบริการทีม่ ีคณุ ภาพซ่งึ เปนสงิ่ ทจี่ ะทําใหธ ุรกจิโรงแรมประสบความสาํ เรจ็ และสามารถอยูรอดไดฉะน้ัน \"การพฒั นาคณุ ภาพการบรกิ าร \" จึงเปน สิ่งท่ีผปู ระกอบการธรุ กิจโรงแรมควรตองนาํ มาปฏิบตั ิอยา งจรงิ จงั เพือ่ ใหเ กดิ ความทัดเทียมและสามารถแขง ขนั ไดใ นระดบั สากล เอกพลวงศเ สรีและคณะ (ม.ป.ป.).ไดท ําการวิจยั เรื่องการพฒั นาสมรรถนะของทรพั ยากรมนษุ ยใ นภาคธรุ กจิ บริการเพื่อเตรยี มความพรอ มรองรับประชาคมอาเซยี นกรณศี กึ ษากลมุ จงั หวดัภาคใตฝง อนั ดามนั : ระนองพงั งาภูเก็ตกระบี่และตรังผลการศกึ ษาพบวา ธรุ กจิ โรงแรมและธรุ กิจการบินมรี ปู แบบการพัฒนาสมรรถนะในปจจุบนั มากคอื การศกึ ษาตอและการพัฒนาตนเองสาํ หรบั อนาคตควรจะเปน การพฒั นาตนเองและการใชค อมพิวเตอรชว ยสอนเปน ไปในลกั ษณะเดียวกนั ในสวนของชองวางการพัฒนาสมรรถนะที่สําคญั ธรุ กิจโรงแรมเปน รูปแบบทศั นศกึ ษาสวนธุรกจิ การบินเปนรปู แบบการใชส ถานการณจาํ ลองสมรรถนะในภาพรวมของธรุ กิจบริการพบวาธรุ กิจโรงแรมในปจ จุบนัโดดเดน ในความรกู ารทองเที่ยวทกั ษะการจดั หองพกั และปูเตียงคุณลักษณะสว นบคุ คลมคี วามยิ้มแยมแจมใสสําหรับธรุ กจิ โรงแรมในอนาคตควรมคี วามโดดเดน ในความรูการทองเที่ยวทักษะภาษาอังกฤษและคณุ ลกั ษณะสว นบคุ คลมีความยิม้ แยมแจม ใสขณะทีช่ อ งวา งสมรรถนะท่สี าํ คัญประกอบดว ยความรูสุขภาพและความปลอดภยั ทกั ษะภาษาตางประเทศอื่นและคุณลักษณะสวนบุคคลความตรงตอเวลาดวยเหตนุ ี้ภาครฐั ควรมีการเตรยี มความพรอมโดยบรู ณาการความรว มมอื กับภาคธุรกจิ เอกชนในเรอ่ื งภาษาและการสอ่ื สารจติ ใจในการใหบรกิ ารการทํางานขามวฒั นธรรมสุขภาพและความปลอดภยั โดยมีการฝก อบรมและพฒั นาทรัพยากรมนษุ ยอ ยูเสมอดว ยวิธกี ารที่หลากหลายและเหมาะสมกบั แตล ะบคุ คลใชวิทยากรทมี่ คี วามถนัดเฉพาะทางการเรียนรจู ากประสบการณจรงิ และใชเทคโนโลยีสารสนเทศในการเรียนรเู พื่อใหทรัพยากรมนุษยมสี มรรถนะการปฏิบัตงิ านในธรุ กิจบรกิ ารสอดคลอ งกับความตองการของตลาดแรงงานไดคุณภาพมาตรฐานเปน ที่ยอมรับและรองรับประชาคมอาเซียน วาสนระรวย อนิ ทรสงเคราะ ห (2554: 31-33) ไดท ําการวิจยั เรือ่ งความพงึ พอใจของนกั ศกึ ษาวทิ ยาลยั ราชพฤกษศูนยก ารศึกษานอกทตี่ ง้ั วิทยาลยั เทคโนโลยภี ูเกต็ ท่มี ีตอ การจัดการเรียนการสอนของอาจารยผ สู อนมวี ตั ถุประสงคเพ่ือศกึ ษาระดบั ความพึงพอใจของนกั ศึกษาวทิ ยาลยัราชพฤษฯ ตอ การจดั การเรียนการสอนของอาจารยผ ูส อนใน 3 สาขา ไดแก สาขาวชิ การบัญชีสาขาวิชาการตลาด และสาขาวชิ าการจดั การโรงแรมและการทอ งเที่ยว และเพอื่ เปรียบเทียบระดับความพงึ พอใจของนักศกึ ษาทมี่ ตี อการจัดการเรียนการสอนของอาจารยผสู อนแตล ะสาขาวชิ าในรายประเดน็ รายดา นและในภาพรวม ประชากรในการวจิ ัยครงั้ น้ี ไดแกน กั ศกึ ษาวิทยาลัยราชพฤกษฯชั้นปท ี่ 3 และชนั้ ปท ี่ 4 ท่กี าํ ลังศกึ ษาในภาคเรียนที่ 1 ปการศึกษา 2554 ในสาขาวชิ าการบัญชีสาขาวชิ าการตลาด และสาขาวิชาการจดั การโรงแรมและการทองเที่ยว รวมจํานวน 468 คน

52เครอื่ งมือท่ใี ชในการเกบ็ รวบรวมขอมูลเปน แบบประเมินความพงึ พอใจของนกั ศกึ ษาวิทยาลยั ราชพฤกษ ฯ ท่มี ตี อการจดั การเรยี นการสอนของอาจารยผสู อนในรายวิชาตา ง ๆซงึ่ สรางข้นึ โดยฝา ยทรพั ยากรมนุษยของวิทยาลยั เก็บรวบรวมขอมูล โดยแจกแบบประเมนิ ความพึงพอใจแกนักศึกษาวทิ ยาลยั ราชพฤกษฯ ทีเ่ ปน กลมุ ตัวอยา งกอนการสอบปลายภาคเรียนหนงึ่ สัปดาห สถติ ิทใ่ี ชค อืคาเฉลยี่ และการวเิ คราะหสหสมั พนั ธแบบเพียรสัน ผลการวิจัยพบวา ผลการวเิ คราะหระดบัความพึงพอใจของนกั ศึกษาท่ีมีตอการจัดการเรยี นการสอนของอาจารยผ สู อนในดานตาง ๆ พบวานกั ศกึ ษามีความพึงพอใจตอ การจดั การเรยี นการสอนของอาจารยผูสอนในดานตาง ๆ ไดแก ดา นการสอนของอาจารย ดานส่ือการสอนและอุปกรณการสอน ดานการวดั ผลประเมินผล ดา นบุคลกิ ลักษณะของอาจารย และดา นประโยชนทน่ี กั ศึกษาที่ไดรับจากการเรยี นในรายวชิ านัน้ ในภาพรวมอยูในระดับมากทกุ สาขาวชิ า จากการเปรยี บเทยี บระดับความพงึ พอใจของนักศึกษาท่มี ีตอ การจดั การเรยี นการสอนของอาจารยผสู อนในแตละสาขาวชิ า พบวาระดบั ความพงึ พอใจของนักศึกษาทม่ี ีตอการจดั การเรียนการสอนของอาจารยผ สู อนแตล ะสาขาวิชาในดานตา ง ๆแตกตางกนั เกอื บทกุ ดาน ยกเวนดานส่อื การสอนและอุปกรณการสอน ที่ระดับความพึงพอใจของนักศกึ ษาทกุ สาขาวิชาไมแตกตางกันการหาความสมั พนั ธระหวา งผลสัมฤทธิท์ างการเรียนของนักศึกษาวทิ ยาลยั ราชพฤกษฯ กับความพึงพอใจท่ีมตี อการจดั การเรยี นการสอนของอาจารยผสู อน พบวา ผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนของนักศกึ ษาไมม คี วามสัมพันธกับระดบั ความพึงพอใจท่ีมีตอ การจัดการเรียนการสอนของอาจารยผ ูสอน เตือนใจ ศรีชะฎา ( 2554:40-51) ไดทาํ การวจิ ยั เรอื่ ง สภาพและปญหาการจัดการเรียนการสอนวชิ า HTM 327 การจัดการแผนกบรกิ ารสว นหนา สาขาวชิ าการจัดการโรงแรมและการทองเท่ยี ว คณะศลิ ปะศาสตร โดยมีวตั ถปุ ระสงค 1. เพ่ือศึกษาสภาพและปญ หาการจดั การเรยี นการสอนรายวิชาการจัดการแผนกบริการสวนหนา ดา นการสอนและเทคนคิ การสอน ดานบคุ ลิกลักษณะของอาจารย ดา นสอ่ื ประกอบการสอน ดา นการวดั และประเมนิ ผล 2. ตอ งการพฒั นาการจดั การเรยี นการสอนใหน กั ศกึ ษาดา นการโรงแรมและการทอ งเทยี่ ว กลมุ ตวั อยา งคือนักศกึ ษามผี ลสัมฤทธท์ิ างการเรยี นสงู ขึน้ จาํ นวน 90 คน โดยใชแบบสอบถามสภาพและปญหาการจดั การเรยี นการสอนใน 4 ดา นคอื ดานการสอนและเทคนิคการสอน ดา นบุคลกิ ลักษณะของอาจารย ดา นสื่อประกอบการสอน ดา นการวดั และประเมนิ ผล ผลการวิจยั พบวา 1.สภาพและปญหาการจดั การเรียนการสอนรายวิชาแผนกบริการสวนหนา ภาพรวมท้ัง 4 ดาน ดา นการสอนและเทคนคิ การสอน ดา นบคุ ลิกลษั ณะของอาจารยดานการวดั และประเมินผล มปี ญ หานอยที่สดุ สว นดานสือ่ ประกอบการสอน มปี ญ หาอยูในระดบั นอย2. ในผลการวิจยั จะชวยใหผ สู อนไดเ ขาใจผเู รียนและทราบความคดิ เห็นของกลุมตัวอยาง ศกั ดิ์ชยั นริ ัญทวี (2548) ไดจ ัดทํารายงานการวิจัยเอกสารการจัดการเรยี นรเู พื่อพัฒนาผเู รยี นใหเ ปนพลเมืองดี พบวา ดา นบคุ ลากรที่เก่ียวของในโรงเรียน ไดแกผูบ ริหารโรงเรียน ครูอาจารยตลอดจนคนในชุมชน มีบทบาทสําคัญในการสงเสรมิ การพฒั นาความเปน พลเมือง โดยตอ งเปนผมู คี วามรู ความเขาใจ มีเจตนารมณทจ่ี ะสงเสรมิ ใหผเู รียนทุกคนมีความเปน พลเมืองดี กระทาํ ตนใหเปน ตัวอยา งเปน ผูมีคณุ ธรรมจริยธรรม ครู อาจารยต อ งใชว ิธีการเรียนการสอนจดั กิจกรรมแบบเปดคือเปดโอกาสใหผูเรียนไดศกึ ษา เรยี นรูจากเหตุการณหรือประสบการณทเี่ กิดข้ึนจรงิ ในสงั คม สว นผเู รยี นตองมีความตั้งใจท่จี ะเรยี นรูส ังคม เรยี นรวู ิชาการเพือ่ ใหมคี วามรคู วามเขา ใจพอทจี่ ะนําไปสูการปฏิบัตติ นเปน คนดี รูเทาทนั การเปลย่ี นแปลงทางสังคมทง้ั สถานภาพของสงั คมไทยเองและสังคม

53โลก ในแงว ชิ าการตองสามารถเรียนรูใ หเขา ใจแกน ของวิชาการท่ีนาํ สูการใชป ระโยชนในการประกอบอาชีพและกระทําประโยชนตอ สังคม แววดาว บญุ ตา (2549) ไดจ ดั ทํารายงานเร่อื งการพัฒนาการจัดการเรยี นการสอนโดยการจัดการเรยี นรแู บบแผนที่ความคิดทมี่ ผี ลสัมฤทธทิ์ างการเรียน วิชา พลังงานและส่งิ แวดลอ มของนักศึกษาระดบั ประกาศนียบตั รวชิ าชีพ ชัน้ ปท ่ี 2 วิทยาลัยเทคโนโลยพี ายพั และบรหิ ารธรุ กิจมจี ดุ ประสงคเ พ่ือพัฒนาแผนการจดั การเรียนรูวชิ าพลังงานและสงิ่ แวดลอม และเปรยี บเทยี บผลสมั ฤทธก์ิ อนเรียนและหลงั เรียนของนกั ศกึ ษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชน้ั ปท ่ี 2 สาขาวิชาการโรงแรมและการทองเทย่ี ว คณะอุตสาหกรรมทอ งเท่ียว หอ ง TL201 และTL202 ที่ไดรับการจัดการเรยี นรูแบบแผนท่ีความคิด ในรายวชิ าพลงั งานและสงิ่ แวดลอม กลมุ ตัวอยา งท่ีใชในการวจิ ัยคร้งั นี้ผวู จิ ัยไดใชว ิธีการคัดเลอื กแบบเจาะจง เครอ่ื งมือท่ีใชใ นการวิจัย ไดแ ก แผนการจัดกจิ กรรมการเรยี นรูแบบแผนทค่ี วามคิดในรายวชิ าพลงั งานและสิง่ แวดลอม แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ทิ างการเรยี นกอนเรยี นและหลงั เรยี น และแบบสอบถามความพึงพอใจทางการเรียนเปนแบบมาตราสว นประมาณคา5 ระดับ ผลการวิจัยพบวา แผนการจดั การเรยี นรแู บบแผนทีค่ วามคิด วชิ าพลังงานและสิ่งแวดลอ มมปี ระสทิ ธภิ าพเทา กับ 82/85 ซ่งึ สูงกวาเกณฑท ่ีตง้ั ไวน ักศึกษาหอง TL201 และหอง TL202มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรยี นสูงกวา กอนเรยี นยางมีนยั สาํ คัญท่ีระดบั 0.01 และนักศึกษาทไ่ี ดร บัการจัดการเรยี นรแู บบแผนท่ีความคิด มคี วามพงึ พอใจในวชิ าพลังงานและสงิ่ แวดลอมอยูในระดับมาก 2. งานวจิ ยั ตางประเทศ Choi และ Chu (2001) ศกึ ษาเรื่องปจ จยั ที่ช้ีให เกิดความพงึ พอใจนักทองเทย่ี วผู เขา พกัโรงแรมในฮองกง ไดใช องคประกอบของความพงึ พอใจของผู เ ขาพกั ในโรงแรมของฮองกงจดั แบ งออกเปน ปจ จัยหลักและปจ จยั รองทม่ี ผี ลตอ ความพงึ พอใจของผเู ขาพกั และชว ยใหโ รงแรมในฮองกงไดทราบถึงจดุ ทล่ี กู คา ให ความสาํ คญั มากและนอ ย เพ่ือใหโรงแรมสามารถทุ มเทงบประมาณพัฒนาและสรางความเป น เลศิ ในปจ จยั เหล า น้นั ไดถูกต อ งตามสดั สวนของความสาํ คัญนกั วจิ ัยทัง้ คูได ค น พบวา5 ปจ จยั ทมี่ ีผลสาํ คญั ต อความพึงพอใจของนกั ทองเที่ยวต อโรงแรมคือ คณุ ภาพการบริการของพนกั งานโรงแรม คุณภาพของหอ งพัก ความคุม คา เงนิ คณุ ภาพของอุปกรณอาํ นวยควา มสะดวกและการรักษาความปลอดภัยและได สรปุ วาคณุ ภาพการบริการของพนักงานโ รงแรม คณุ ภาพของหองพกั ความคุมคาเงนิ เปนสามปจจัยทม่ี ีความสําคญั มากท่ีสุดตามลาํ ดบั โดยความพงึ พอใจระดับสูงของนักทองเท่ียวท่ีมตี อปจ จยั ทัง้ สามน้ีจะทาํ ใหนกั ทองเทยี่ วมีความจงรักภกั ดีกบั โรงแรม Kozak (2001) ไดศ กึ ษาเปรียบเทยี บความพงึ พอใจระหวางนกั ทองเท่ยี ว ชาวองั กฤษและชาวเยอรมนั ตอแหล งทอ งเที่ยวในตรุ กเี พื่อตรวจสอบว าเชอื้ ชาติของนกั ทองเทย่ี วมผี ลต อระดบั ความพงึพอใจหรอื ไม และไดพบว า นกั ทอ งเท่ียวชาวองั กฤษมรี ะดบั ความพึงพอใจทีส่ งู กว า ทอ งเทย่ี วชาวเยอรมนั และความพึงพอใจของนักทองเท่ียวท้ังสองชาติต อ แหลง ท องเที่ยวขนึ้ อยูกบั 1) ปจจัยด านคณุ ภาพการบริการ ณ แหลงท องเที่ยวอนั ประกอบดวยคุณภาพของการต อนรับและเอาใจใสแขกผูม าเยอื น การบริการหอ งพกั การบรกิ ารรถรับสงการบริการทสี่ นามบิน และการใชภ าษาในการสอื่ สารของพนกั งานบรกิ าร 2) ปจจัยด า นคณุ ภาพสินคา ซงึ่ ประกอบด วย ความสะอาดและคณุ ภาพของอปุ กรณเครือ่ งใชอาํ นวยความสะดวก และ 3) ระดบั ของราคา

54Garvin (2008) ไดศ ึกษาเรอื่ ง “องคก ารของคณุ เปนองคก ารแหงการเรยี นรหู รอื ไม ” โดยมีการอางองิ แนวคดิ ของ Sengeเกีย่ วกับวนิ ัย 5 ประการขององคก ารแหง การเรยี นรสู รปุ ไดวาปญ หาท่ีเกดิ ข้ึนจากการปฏิบัติตามแนวคดิ ดานองคก ารแหง การเรียนรคู อื การทอ่ี งคการและบุคลากรไมต ระหนักถงึ ความจําเปน ขององคการแหงการเรียนรูและการปรับเปลย่ี นใหทนั ตอสถานการณแ ละการขาดการประเมินองคก ารดานองคการแหงการเรียนรูและใหแนวคิดเพ่ิมเตมิ เกีย่ วกบั การสรางความรกู ารไดรับความรแู ละการสง ผา นความรโู ดยมองใหเปนภาพรวมนอกจากนี้ผลการศึกษาไดเสนอปจจัยของความเปน องคการแหง การเรยี นรู 3 ปจ จยั คือ1) องคก ารสนับสนนุ บรรยากาศความเปนองคการแหง การเรียนรมู ีการศกึ ษาถึงการเปด รับแนวคิดใหมๆ และการเปด ใหบ ุคลากรสะทอ นความรสู กึ ของตนในการทาํ งาน 2) องคก ารเนนการเรยี นรใู หเปน กระบวนการและนําไปสกู ารปฏิบตั ิโดยมีการเก็บรวบรวมขอ มูลสารสนเทศวิเคราะหขอ มลู ใหก ารศึกษาและฝกอบรมและการสง ผา นขอมลู กัน และ 3)ผูนาํ ใหความสําคัญในการเรยี นรขู องบุคลากรโดยเปน แบบอยา งและ ใหการสนบั สนนุ ใหบ คุ ลากรเห็นถึงความสําคญั ของการเรียนรูในการศกึ ษาเร่อื ง แนวทางการจัดการเรียนรู สาขา วิชา การโรงแรม ของสถานศกึ ษาสงั กัดสํานกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศึกษา ในกลมุ จงั หวัดสามเหลย่ี มอนั ดามนั ผูศึกษาไดศึกษาจากเอกสาร แนวคดิ ทฤษฎี งานวิจยั ท่ีเกย่ี วขอ งเพ่อื ใชเปนแนวทางในการศกึ ษา ของงานวจิ ัยครง้ั นี้พอสรปุ ไดด งั ตารางท่ี 1

55ตารางท่ี 1 การวเิ คราะหแนวคดิ ทฤษฎีเอกสารและงานวิจยั ท่ีเกย่ี วของตา ง ๆ เพอื่ เสนอแนวทางการจัดการเรียนรูสาขาวชิ าโรงแรมของสถานศกึ ษา สังกัดสาํ นักงานคณะกรรมการการอาชวี ศึกษาในกลุมจังหวัดสามเหลี่ยมอนั ดามนัเจาของแนวคดิ (ปทีแ่ ตง ) องคประกอบของการจัดการเรยี นรูสํานักมาตรฐานการอาชีวศึกษาและ แนวคดิ หลกั การการบริหารจดั การอาชีวศกึ ษาและการวชิ าชีพ(2552) จดั การบรหิ ารอาชีวศึกษาและมาตรฐานอาชีวศึกษา 1) ดา นการเพม่ิ ปริมาณผเู รียนสายอาชีพ 2) ดา นการขยายโอกาสในการเรยี นอาชีวศึกษาและ การฝก อบรมวิชาชีพ 3) ยกระดบั คณุ ภาพการจัดการอาชวี ศกึ ษา 4) พฒั นาการจดั การเรียนรู การเพ่ิมพนู ทักษะ ประสบการณขากการเรียนรูใ นสถานท่จี ริง ใช ICT ในการ พัฒนาการเรยี นการสอน พัฒนาครู ยกระดบั ความสามารถ ผเู รยี นเพ่อื ใหผูส ําเรจ็ อาชีวศึกษา มีขดี ความสามารถในการ แขง ขัน ทงั้ สมรรถนะหลกั ( Core Competency) และ สมรรถนะการทาํ งานตามตําแหนง หนา ท่ี (Function Competency) และเตรียมผูเ รยี นสูก ารเปน ประชาคม ASEAN 5) ดา นการเพ่มิ ประสทิ ธภิ าพการบรหิ ารจัดการสํานกั งานคณะกรรมการการ การจัดการเรยี นรอู าชีวศึกษาและแนวคดิ การจัดการเรียนอาชีวศึกษา (2558) การสอนอาชวี ศกึ ษา 1) หลักสูตร 2) การจดั การเรยี นการสอนการวัดและประเมนิ ผล 3) การจัดอาชีวศกึ ษาระบบทวภิ าคี หรือความรวมมอื กับสถานประกอบการ 4) การประกันคุณภาพการศกึ ษา 5) มาตรฐานอาชีพ/มาตรฐานสมรรถนะ ระบบคณุ วุฒิวชิ าชพี

56ตารางท่ี 1(ตอ ) เจา ของแนวคดิ (ปทแี่ ตง ) องคประกอบของการจดั การเรยี นรูมหาวิทยาลัยราชภฏั วไลยอลงกรณ องคประกอบของระบบการจัดการเรียนรูประกอบดว ยองคในพระบรมราชปู ถมั ภ (2553) ประกอบ 4 สวนคือ 1)ขอมูลสูการจดั การเรียนรู (Input) ไดแ กก ารวางแผนการ จดั การเรียนรูซึ่งครอบคลมุ ทง้ั ดานจดุ ประสงคการจัดการ เรียนรูเ น้อื หาการจดั กจิ กรรมการจดั การเรียนรูการใชส่ือ การจดั การเรยี นรูแ ละการวดั ผลประเมินผล 2)กระบวนการจัดการเรียนรู (Process) เปนขนั้ การ ดําเนนิ การจัดการเรียนรูตามแผนการจัดการเรียนรูทเ่ี ขยี น ไวต ัง้ แตข้นั นาํ เขาสบู ทเรียนขน้ั การจัดการเรียนรูข้ันสรปุ และขั้นวัดผลประเมินผลซ่งึ ขน้ั ทถี่ ือวา สาํ คญั คอื ขน้ั การ จดั การเรียนรูเ ปน ขน้ั ที่จะตองใชท ักษะและเทคนคิ ในการ จัดกิจกรรมการเรยี นรูใ หแ กผเู รยี นเพ่อื ใหผเู รยี นเกดิ การ เรยี นรูไ ดด ที ี่สุด 3)ผลการจดั การเรยี นรู (Output) เปน ขั้นการประเมินผล พฤตกิ รรมของผูเ รียนวาเกิดผลสมั ฤทธ์มิ ากนอยเพียงใด หลงั จากท่ีไดผ านกระบวนการจดั การเรยี นรูไปแลว 4)ขอ มลู ยอนกลับ (Feedback) เปน ข้นั การวเิ คราะหผ ล จากการจดั การเรียนการสอนวา มขี อ บกพรองอยา งไรบา ง มีปญหาอยา งไรบา งโดยพจิ ารณาจากผลสมั ฤทธิท์ างการ เรียนของผูเ รยี นเพ่ือที่จะหาสาเหตุของปญ หาหรอื ขอบกพรองแลว ทาํ การปรับปรงุ แกไ ขเพือ่ ใหไดระบบการ จัดการเรียนรูท่มี ปี ระสทิ ธิภาพในการนําไปใชคร้งั ตอ ไป