38 หลักสูตร DRM ระดับสูง คาอธิบายเหตผุ ล 9 การวางแผนเตอื นภัยและอพยพ หลักการลดความเส่ียงภัยพิบัติไปใช้ในการ วางแผนฟนื้ ฟูในระยะหลังเกดิ ภยั พิบัติ 10 การวางแผนและการจดั การฝกึ ซ้อมการจดั การสาธารณภัย ผูบ้ รหิ ารควรเปน็ ผทู้ ่ีสามารถนาเอา 11 มาตรการเพ่อื ลดผลกระทบความเสี่ยงสาธารณภยั นโยบายและยุทธศาสตร์ไปสู่การปฏิบัติโดยต้อง มีองคค์ วามรู้ท่ีจาเปน็ เชน่ พ.ร.บ. ปภ. 50 แผน 12 การใชท้ ดี่ นิ และการจดั ผงั เมอื งโดยรวม ป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย เพื่อให้การ ทางานถูกต้องตามกฎหมาย เหมาะสม 13 การจดั ทา SOP ในการเผชิญภยั พบิ ัติ การตดิ ต่อสอ่ื สารกับประชาชนและ 14 การเตรยี มความพร้อมรบั ภยั และการบรหิ ารจดั การในภาวะวิกฤต หน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการปฏิบัติงานจะต้อง ทราบกระบวนการปฏิบัติท่ีถูกต้อง รวมทั้ง 15 National Incident Management System (NIMS) หลักการในการติดต่อประสานงานเพ่ือให้งาน ประสบผลสาเรจ็ มีประสิทธิภาพ 16 NIMS Multiagency Coordination System (MACS) Course การท่ีประเทศไทยกาลงั จะเข้าสู่ 17 ระบบการบญั ชาการเหตกุ ารณ์ (ICS) ประชาคมอาเซียน จึงสมควรท่ีจะต้องมี องค์ความรู้ ความเข้าใจการบริหารจัดการ 18 การอพยพและการจดั ตั้งศนู ย์อพยพ สาธารณภัยในภาพรวมของอาเซียน ความ เช่ือมโยงในการดาเนินการส่วนต่างๆ การ 19 การจดั ระบบสอ่ื สาร วางแผนนโยบาย การแกป้ ญั หา การสื่อสาร 20 การสือ่ สารในภาวะวกิ ฤตและการจดั การขอ้ มลู ข่าวสารและส่อื ประชาสมั พนั ธ์ 21 การบรหิ ารความขดั แยง้ ในสภาวะวกิ ฤต 22 ศักยภาพผู้นาในสถานการณว์ ิกฤต 23 ระบบ logistic 24 ความรว่ มมือระหว่างทหารและพลเรอื นในการเผชิญสถานการณ์ 25 การนาแนวคดิ DRM มาใช้ในการบูรณะฟนื้ ฟู ซ่อมสร้าง 26 การประเมนิ ความเสยี หายและการวางแผนฟ้นื ฟู 27 การติดตามประเมินผลการบรู ณะฟ้นื ฟู และการจดั การข้อมลู ผลการศึกษาตามตารางท่ี 13 พบวา่ ผูเ้ ชี่ยวชาญมคี วามเหน็ ร่วมกันวา่ เนือ้ หาวิชาท่ีควรบรรจุ ไว้ในหลักสูตรการบริหารจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย มีจานวน 27 หัวข้อตามท่ีปรากฎในตารางท่ี 13 พร้อมท้ังได้ให้เหตุผลในการเสนอให้มีหัวข้อวิชาดังกล่าวเพ่ือเป็นการพัฒนาศักยภาพ และขีดความสามารถ เกี่ยวกับความรู้ความเข้าใจด้านกฎหมายและแผนท่ีเก่ียวข้องเพื่อให้สามารถนาไปใช้ในการสนับสนุนการกาหนด นโยบาย และการตัดสินใจ ความรู้เกี่ยวกับกระบวนการต่างๆ ในการเผชิญภัย การติดต่อส่ือสาร การประสานงาน การประชาสัมพนั ธ์ การบรหิ ารความขดั แยง้ และสถานการณ์วกิ ฤต และการประเมินความเสียหายและการฟืน้ ฟู
39 ตารางที่ 14 : ผลการแสดงความคิดเห็น/ ข้อเสนอแนะของผู้เช่ียวชาญเก่ียวกับเน้ือหาวิชาใน การจัดทาหลักสูตรด้านการบริหารจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย ระดับกลาง หลักสูตร DRM ระดับกลาง คาอธิบายเหตุผล 1 ความเส่ียงและสาธารณภัยทีเ่ กิดจากธรรมชาติในประเทศตา่ ง ๆ 2 กรอบงานนโยบายดา้ นการลดความเสย่ี งจากสาธารณภยั และการจดั การ 3 อาเซียนกับการบริหารจดั การสาธารณภยั ของประเทศไทย 4 หลกั การบริหารจดั การสาธารณภัยของประเทศไทย 5 การบรู ณาการแนวคดิ การลดความเสีย่ งภยั พิบัติเพ่ือจดั ทาแผนพัฒนา 6 พระราชบัญญตั ปิ อ้ งกันและบรรเทาสาธารณภยั พ.ศ. 2550 7 แผนการปอ้ งกันและบรรเทาสาธารณภยั ของประเทศไทยและการนาแผน ไปสู่การปฎบิ ตั ิ กลุม่ เป้าหมายเป็นเจา้ หน้าท่ที ่ี 8 แผนการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัยจงั หวัด ปฏิบัติงาน ดังน้ัน จึงควรได้รับการพัฒนา 9 การวางแผนเผชิญเหตุฉุกเฉนิ อ ง ค์ ค ว า ม รู้ เ พ่ื อ ใ ห้ ส า ม า ร ถ ส ร้ า ง ก ร อ บ 10 การวางแผนเตอื นภยั และอพยพ ความคิดเพ่ือการวางแผนการปฏิบัติงาน 11 การวางแผนและการจดั การฝึกซอ้ มการจดั การสาธารณภยั ต่อไปได้ส่วนหนึ่ง รวมท้ังการพัฒนา 12 มาตรการเพื่อลดผลกระทบความเส่ยี งสาธารณภัย ศักยภาพ (capacity) และขีดความสามารถ 13 การจดั ทา SOP ในการเผชิญภยั พบิ ัติ (Capability) ของผู้ปฏิบัติงานท้ังด้านองค์ ความรู้ และทักษะทางด้านการบริหาร 14 การเตรยี มความพรอ้ มรบั ภัยและการบริหารจัดการในภาวะวกิ ฤต จัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย เพื่อ เตรียมความพร้อมในการทางาน ซึ่งองค์ 15 การสง่ เสรมิ การมสี ่วนรว่ มของชุมชนในการบริหารจดั การความเสีย่ งจาก ความรู้ท่ีจาเป็น รวมถึงระเบียบ กฎหมายท่ี สาธารณภัย (CBDRM) สาคัญ แผนต่าง ๆ ตลอดจนถึงเทคโนโลยี ต่าง ๆ ท่ีจาเป็น การเผชิญเหตุการณ์ฉุกเฉิน 16 การฝกึ ซอ้ มแผนอพยพ การสือ่ สาร ประชาสัมพนั ธ์ ระบบลอจิสติกส์ 17 GIS application 18 การจัดทาและประยกุ ตใ์ ชค้ ลังข้อมูลสาธารณภยั 19 ระบบการบญั ชาการเหตุการณ์ 20 การอพยพและการจัดต้ังศูนย์อพยพ ศนู ยอ์ พยพ และการประเมนิ ความเสยี หาย / 21 การจัดระบบสื่อสาร สูญเสยี หลังเกดิ ภยั พบิ ัติ 22 การสรุป รายงานสถานการณ์ 23 การสื่อสารในภาวะวิกฤตและการจดั การขอ้ มลู ข่าวสารและสอื่ ประชาสมั พันธ์ 24 การบรหิ ารความขดั แย้งในสภาวะวิกฤต 25 การใหค้ วามช่วยเหลือและสงเคราะห์ผ้ปู ระสบภัย 26 ระบบ logistic 27 การประเมนิ ความเสยี หายและการวางแผนฟนื้ ฟู 28 การตดิ ตามประเมินผลการบรู ณะฟ้นื ฟูและการจัดการข้อมลู
40 ผลการศกึ ษาตามตารางที่ 14 พบว่า ผู้เช่ียวชาญมีความเห็นรว่ มกนั วา่ เนื้อหาวิชาที่ควรบรรจุ ไว้ในหลักสูตรการบริหารจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย มีจานวน 28 หัวข้อตามที่ปรากฎในตารางที่ 14 โดยให้เหตผุ ลในการเสนอใหม้ ีหัวข้อวิชาดงั กลา่ ว เน่ืองจากกลุ่มเป้าหมายเป็นผู้ปฏิบัติงานจึงควรได้รับความรู้ ท่ี สามารถนาไปพัฒนาทักษะด้านการปฏิบัติเป็นส่วนใหญ่ เช่น เน้ือหาวิชาเก่ียวกับ ภาพรวมของความเสี่ยงและ สาธารณภัยที่เกิดขึ้นในประเทศต่าง ๆ กฎหมาย และแผนต่าง ๆ ตลอดจนถึงข้ันตอนการปฏิบัติ การฝึกซ้อม เทคโนโลยี ระบบการส่ือสาร การสรุปรายงานสถานการณ์ ระบบลอจิสติกส์ และการประเมินความเสียหายและ การฟน้ื ฟู เปน็ ต้น ตารางท่ี 15 : ผลการแสดงความคิดเห็น/ ข้อเสนอแนะของผู้เช่ียวชาญเก่ียวกับเน้ือหาวิชาใน การจัดทาหลักสูตรด้านการบริหารจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย ระดับต้น หลกั สูตร DRM ระดบั ตน้ คาอธบิ ายเหตุผล 1 ความเสย่ี งและสาธารณภยั ที่เกิดจากธรรมชาติในประเทศตา่ ง ๆ กลุม่ เป้าหมายเปน็ ระดบั ปฏิบตั ิ 2 หลกั การบริหารจดั การสาธารณภยั ของประเทศไทย รวมถงึ ประชาชนทัว่ ไป เนื้อหาวิชาท่ีบรรจุไว้ 3 พระราชบญั ญตั ปิ อ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภยั พ.ศ. 2550 ในหลักสูตรระดับต้น จึงควรเป็นองค์ความรู้ 4 แผนการปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภยั ของประเทศไทยและการนา เกี่ยวกับการบริหารจัดการความเสี่ยงจาก แผนไปส่กู ารปฎบิ ัติ สาธารณภัยในภาพรวมอย่างกว้าง ๆ ซึ่ง 5 แผนการปอ้ งกันและบรรเทาสาธารณภยั จังหวดั ความรทู้ ่ีควรบรรจุไว้ ได้แก่ ความเสี่ยงและ 6 การวางแผนเผชิญเหตุฉุกเฉนิ สาธารณภัยที่เกิดจากธรรมชาติในประเทศ 7 ระบบการบญั ชาการเหตกุ ารณ์ ต่าง ๆ หลักการบริหารจัดการสาธารณภัย 8 การวางแผนเตอื นภัยและอพยพ ของประเทศไทย แ ผนป้องกันฯ การเผชิญ 9 การเตอื นภยั อย่างครบวงจร ภัยในสถานการณ์ฉุกเฉิน เช่นระบบ ICS ท่ี 10 อุตนุ ยิ มวทิ ยากบั การแจง้ เตือนภยั สาคัญคือเน้นเร่ืองการมีส่วนร่วมของชุมชน 11 การวางแผนและการจดั การฝกึ ซอ้ มการจดั การสาธารณภยั ใ น ก า ร บ ริ ห า ร จั ด ก า ร ค ว า ม เ ส่ี ย ง จ า ก 12 การสง่ เสรมิ การมสี ่วนร่วมของชุมชนในการบรหิ ารจดั การความเส่ยี ง สาธารณภัย (CBDRM) โดยเฉพาะกลุ่ม จากสาธารณภยั (CBDRM) เป้าหมายที่เป็นภาคประชาชน ควรได้รับ 13 การฝึกซอ้ มแผนอพยพ ความรู้ในเร่ืองดังกล่าวเป็นอย่างย่ิง เพ่ือให้ 14 GIS application สามารถมสี ว่ นร่วมในการสร้างความเข้มแข็ง 15 การจัดทาและประยกุ ตใ์ ชค้ ลังข้อมลู ในชมุ ชนต่อไป นอกจากนี้ ควรเน้นเรื่องการ 16 การปฏิบตั ิเมอื เกดิ ภัย ฝึกซอ้ มแผน อตุ ุนยิ มวิทยา ใหเ้ ข้าใจเก่ียวกับ 17 มาตรการเพ่ือลดผลกระทบความเสีย่ งสาธารณภัย การพยากรณ์อากาศ รวมทั้งเทคโนโลยี 18 การอพยพและการจดั ต้งั ศนู ยอ์ พยพ สมัยใหม่ต่าง ๆ เพ่ือเพ่ิมประสิทธิภาพใน 19 การจัดระบบสื่อสาร การทางานเนื่องจากกลุ่มเป้าหมายระดับต้น 20 การสรุป รายงานสถานการณ์ สว่ นใหญแ่ ล้วจะเปน็ ผู้ปฏิบตั งิ านโดยตรง 21 ความรว่ มมือระหว่างทหารและพลเรอื นในการเผชญิ สถานการณ์ 22 การบรหิ ารความขดั แย้งในสภาวะวิกฤต
41 หลกั สตู ร DRM ระดบั ตน้ คาอธบิ ายเหตุผล 23 ระบบ logistic 24 การสรา้ งความปลอดภัยและการฟน้ื กลบั สสู่ ภาพเดมิ จากสาธารณภยั 25 การนาแนวคดิ DRM มาใช้ในการบูรณะฟ้นื ฟู ซ่อมสรา้ ง ผลการศึกษาตามตารางท่ี 15 พบว่า ผ้เู ช่ยี วชาญมคี วามเหน็ รว่ มกันว่าเนือ้ หาวิชาทค่ี วรบรรจุ ไว้ในหลักสูตรการบริหารจัดการความเส่ียงจากสาธารณภัย มีจานวน 25 หัวข้อตามท่ีปรากฎในตารางที่ 15 โดยให้เหตุผลในการเสนอให้มีหัวข้อวิชาดังกล่าวว่า กลุ่มเป้าหมายเป็นระดับปฏิบัติ รวมถึงประชาชนท่ัวไป ดังนนั้ เนอื้ หาวิชาท่ีบรรจไุ ว้ในหลักสตู รระดับตน้ จึงควรเป็นองคค์ วามรเู้ กย่ี วกับการบรหิ ารจัดการความเส่ียงจาก สาธารณภัยในภาพรวมอย่างกว้างๆ ไม่ลงลึกในรายละเอียด ได้แก่วิชา ความเส่ียงและสาธารณภัยที่เกิดจาก ธรรมชาตใิ นประเทศต่าง ๆ หลักการบริหารจัดการสาธารณภัยของประเทศไทย แผนป้องกันฯ การเผชิญภัยใน สถานการณ์ฉุกเฉิน เช่น ระบบ ICS การมีส่วนร่วมของชุมชนในการบริหารจัดการความเส่ียงจากสาธารณภัย (CBDRM) การฝึกซ้อมแผน อุตุนิยมวิทยา ให้เข้าใจเกี่ยวกับการพยากรณ์อากาศ รวมทั้งเทคโนโลยีสมัยใหม่ ตา่ ง ๆ เพอื่ เพ่มิ ประสิทธภิ าพในการทางาน นอกจากนี้ ผูเ้ ชยี่ วชาญไดใ้ ห้ข้อเสนอแนะอื่นๆ เพ่อื พฒั นาหลักสูตรใหม้ คี วามสมบรู ณ์ ยง่ิ ข้นึ ในประเด็นต่อไปนี้ 1) การจดั กลมุ่ เปา้ หมาย ควรแบ่งระดับใหช้ ัดเจน ระหวา่ งกลุ่มขา้ ราชการ / พนักงาน ของรัฐ พนักงานทอ้ งถิน่ และกลุ่มประชาชน เพราะพ้ืนฐานความรู้และประสบการณ์ต่างกัน (คุณลักขณา มนิมนากร) นอกจากนี้ เสนอให้มีกลุ่มเป้าหมายระดับผู้อานวยการสานัก หรือแบ่งกลุ่มเป้าหมายตาม สถานทที่ างาน / ลกั ษณะงานทป่ี ฏบิ ัติ เชน่ ศูนยอ์ านวยการบรรเทาสาธารณภัย ซึงเม่ือพิจารณาเลือกกลุ่ม ตามสถานท่ีแล้วควรจัดเนื้อหาวิชาเฉพาะเพื่อใช้ในการทางานโดยตรง เช่น วิชาเกี่ยวกับการเผชิญเหตุฉุกเฉิน (คณุ มทุ ริกา พฤกษาพงษ)์ 2) การจดั ชดุ วชิ า โดยพิจารณาท่ีเนอื้ หา และลาดับความสาคญั เชน่ ชดุ วิชาที่มีเน้ือหา เก่ียวกับการปฏิบัติงานในภาวะฉุกเฉิน เช่น NIMS, MACS, ICS ชุดวิชาเก่ียวกับมาตรการลดผลกระทบ ชุดวิชาการจัดการสาธารณภัยในประเทศไทย ซึ่งรวมเร่ือง พ.ร.บ. ปภ. 50 แผน ปภ. เป็นต้น สาหรับการจัด ลาดับการเรยี นการสอน ควรเรยี น ICS เป็นลาดบั แรกกอ่ นจะเรียนเรอ่ื ง MAC (คุณมทุ รกิ า พฤกษาพงษ)์ 3) ความเขม้ ข้นของเนอื้ หาวิชาของหลกั สตู รแตล่ ะระดับ การจดั หลักสูตรในแตล่ ะระดับ ควรมคี วามเขม้ ข้นของเนอ้ื หาแตกตา่ งกัน เช่น วิชาเกี่ยวกับการจัดทา SOP ในการเผชิญภัยพิบัติ ในระดับ สั่งการสามารถวางแผนเพ่ือให้มีการจัดทา SOP แต่สาหรับผู้ปฏิบัติอาจลงลึกในเรื่องวิธีการจัดทา มี ขนั้ ตอนการเขยี นอยา่ งไร ตอ้ งมีประเด็นใดบ้าง ICS ผู้บริหารต้องรู้วิธีการส่ังการ ความเชื่อมโยง ภาพรวม การวางโครงการ การประสานงาน สว่ นระดบั ปฏิบตั ิ ต้องทราบโครงสรา้ งการทางานของ ICS รู้ว่าตนอยู่ใน สายการส่ังการสว่ นใด นอกจากน้ี ในเร่ืองการฟน้ื ฟู ระดับสูงควรรู้ว่าจะนาผลการประเมินความเสียหายไป ใช้ในการวางแผนอย่างไรต่อไป ส่วนระดับปฏิบัติการควรรู้วิธีการคานวณความเสียหาย ความสูญเสีย
42 (คุณมุทริกา พฤกษาพงษ์) เรื่อง GIS ในระดับปฏิบัติการอาจจะฝึกเพ่ือการใช้ แต่ในระดับกลางถึงสูงควร เข้าใจเก่ยี วกบั หลักการและนาไปประยุกต์ใช้ในเชิงนโยบายและวางแผน (คุณวริฎฐา วรรณทอง) โดยสรุป ทุกชุดวิชามีความสาคัญในภาพองค์รวมของ DRM โดยให้แต่ละระดับมีเนื้อหาความเข้มข้นและสาระในเชิงลึก แตกต่างกัน (คุณชชฎาภร บุญพีระณัช) 4) หลกั สตู ร DRM ควรมที ุกเร่อื งให้แต่ละระดบั มองเหน็ ภาพและบทบาทหน้าทที่ แี ต่ละ คนสามารถนาไปปฏบิ ัติ 5) การจัดใหม้ ีการการศึกษาดงู านดา้ นการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัยเพื่อใหส้ ามารถ นามาประยกุ ตใ์ ช้กับการปฏบิ ตั ิงานจรงิ 6) ควรบรรจุวิชาเก่ยี วกบั หลกั การแถลงข่าวแกส่ ือ่ มวลชนสาหรบั นักบริหาร และวชิ า คุณธรรมและจริยธรรม ไวใ้ นหลักสตู ร
43 บทที่ 5 สรุปและอภปิ รายผล ในการศกึ ษาคร้งั นี้ ผวู้ ิจัยได้ศึกษาคน้ คว้าตามหลักการจัดการความรู้ในองค์การเพ่ือแสวงหา รวบรวม วิเคราะห์ และสังเคราห์ความรู้เก่ียวกับการบริหารจัดการความเส่ียงจากสาธารณภัยเพ่ือนามา จัดทาหลักสูตรด้านการบริหารจัดการความเสียงจากสาธารณภัยให้แก่กลุ่มเป้าหมายระดับต่าง ๆ แบ่งเป็น ระดับสูง ระดับกลาง และระดับต้น โดยมีวัตถุประสงค์ ดังนี้ 1) เพ่ือศึกษารายละเอียดและสาระสาคัญของ องค์ความรู้เก่ียวกับการบริหารจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย และ 2) เพ่ือศึกษาและจัดทาหลักสูตร ด้านการบริหารจัดการความเส่ียงจากสาธารณภัยระดับสูง (ระดับหัวหน้ากลุ่มงาน /ชานาญการพิเศษ) ระดบั กลาง (ระดับชานาญการ/ ปฏบิ ัติการ) และระดบั ต้น (ระดบั ปฏิบัตกิ าร/ประชาชน) การศึกษาคร้ังนี้ เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพ โดยผู้วิจัยได้ดาเนินการรวบรวมข้อมูลจาก การศึกษาวรรณกรรมที่เก่ียวข้อง และจัดเก็บข้อมูลการสัมภาษณ์ของผู้เช่ียวชาญด้านการบริหารจัดการ ความเส่ียงจากสาธารณภัย จานวน 8 ท่าน จากหน่วยงานระหว่างประเทศ ผู้เช่ียวชาญและผู้บริหารของ กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย แล้วนามาวิเคราะห์ และสังเคราะห์ ตามหลักวิชาการ ซึ่งสรุป ผลการวจิ ัย มดี ังนี้ สรุปผลการศกึ ษา สรุปผลการวจิ ัย จากการศึกษาครง้ั นส้ี ามารถสรปุ ผลได้ ดงั นี้ 1. ขอ้ มลู ทั่วไปเกี่ยวกบั ผใู้ หก้ ารสัมภาษณ์ ผูใ้ หก้ ารสัมภาษณ์ เปน็ ผ้เู ชย่ี วชาญที่ปฏบิ ัติงานเกย่ี วข้องกบั การบรหิ ารจดั การความเสี่ยง จากสาธารณภัย จานวน 8 ทา่ น ดังน้ี 1) นายสุพร รตั นนาคนิ ทร์ ผู้เชยี่ วชาญด้านสาธารณภยั กรมปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภยั 2) นางสาวลกั ขณา มนมิ นากร ผู้อานวยการวิทยาลยั ป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย 3) นางสาวชชฎาภร บญุ พีระณัช นกั วเิ ทศสัมพันธช์ านาญการพิเศษ กรมปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภัย 4) นายอารณุ ปินตา นักวิเคราะหน์ โยบายและแผนชานาญการพิเศษ กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั 5) นายสนั ติ บุษบงทอง นักวิเคราะหน์ โยบายและแผนชานาญการ กรมป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั
6) ดร.มทุ รกิ า พฤกษาพงษ์ 44 7) นางสาวฐติ พิ ร สนิ สพุ รรณ 8) นางสาววรฎิ ฐา วรรณทอง เจ้าหนา้ ท่โี ครงการความรว่ มมือทางวชิ าการระหว่าง กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยและสานักงาน โครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ ผจู้ ดั การโครงการ ศูนยเ์ ตรียมความพร้อมป้องกันภัยพิบตั แิ ห่งเอเชีย (Asian Disaster Preparedness Center: ADPC) Senior Project Coordinator ศูนย์เตรยี มความพร้อมป้องกันภยั พบิ ัติแห่งเอเชยี (Asian Disaster Preparedness Center: ADPC) 2. ขอ้ มูลเกย่ี วกับการวเิ คราะหเ์ น้อื หาวชิ าในการจัดทาหลักสูตรด้านการบริหารจัดการความเส่ียง จากสาธารณภัย 2.1 การวิเคราะห์เน้ือหาวิชาหลักสูตรด้านการบริหารจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย (DRM) ในระยะก่อนเกิดภัย ผลการศึกษาพบว่า ผู้เช่ียวชาญทุกท่านมีความเห็นว่าเนื้อหาส่วนใหญ่มี ความสาคัญ หากมีความแตกต่างกันตามระดับกลุ่มเป้าหมายในการอบรม ซ่ึงในหลักสูตร DRM ระดับต้น ผู้เชี่ยวชาญเห็นว่า วิชาการบูรณาการแนวคิดการลดความเส่ียงภัยพิบัติเพ่ือจัดทาแผนพัฒนา การบริหาร จัดการความต่อเนื่องทางธุรกิจ (Business Continuity Management : BCM) GIS Application, Sentinel Asia System การใชท้ ดี่ ิน และการจัดผังเมอื งโดยรวม มีความสาคัญน้อย 2.2 การวิเคราะห์เนื้อหาวิชาหลกั สูตรดา้ นการบรหิ ารจัดการความเสย่ี งจากสาธารณภัย (DRM) ในระยะระหว่างเกิดภัย ผลการศึกษาพบว่า ผู้เชี่ยวชาญส่วนใหญ่มีความเห็นว่าเนื้อหาส่วนใหญ่มี ความสาคัญ แตกต่างกันตามระดับกลุ่มเป้าหมายท่ีเข้ารับการอบรม ซ่ึงในหลักสูตรระดับต้นผู้เชี่ยวชาญส่วน ใหญ่ให้ความสาคัญน้อยกับวิชาต่อไปนี้ National Incident Management System (NIMS), NIMS Multiagency Coordination System (MACS) Course, National Incident Management System (NIMS) Public Information Systems การบริหารจัดการความขัดแย้งในภาวะวิกฤต และระบบ Logistics 2.3 การวิเคราะห์เนื้อหาวิชาหลักสูตรด้านการบริหารจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย (DRM) ในระยะหลังเกิดภัย ผลการศึกษาพบว่า ผู้เช่ียวชาญส่วนใหญ่มีความเห็นว่าเน้ือหาส่วนใหญ่มี ความสาคัญ ยกเว้นในหลกั สูตรสาหรบั กลุม่ เป้าหมายระดับต้น ที่เห็นว่า วิชาบทบาทของหน่วยงานภาครัฐ การให้ความชว่ ยเหลือจากหนว่ ยงานระหวา่ งประเทศ และองค์กรเอกชน ไม่มีความสาคัญท่ีจะต้องบรรจุไว้ ในหลักสูตร
4454 3. ข้อมลู เก่ียวกับข้อคดิ เห็นและข้อเสนอแนะในการจัดทาหลักสตู รดา้ นการบริหารจัดการความเสี่ยงจาก สาธารณภัย 3.1 ผลการแสดงความคิดเห็น/ ข้อเสนอแนะของผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับเนื้อหาวิชาใน การจัดทาหลักสูตรด้านการบริหารจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย ระดับสูง ผลการศึกษาพบว่า ผู้เชี่ยวชาญมีความเห็นร่วมกันว่าเนื้อหาวิชาที่ควรบรรจุ ไว้ในหลักสูตรการบริหารจัดการความเสี่ยงจาก สาธารณภัย มีจานวน 27 หัวข้อตามที่ปรากฎในตารางที่ 13 พร้อมทั้งได้ให้เหตุผลในการเสนอให้มีหัวข้อวิชา ดังกล่าวเพื่อเป็นการพัฒนาศักยภาพ และขีดความสามารถเก่ียวกับความรู้ความเข้าใจด้านกฎหมายและแผนท่ี เก่ยี วข้องเพื่อใหส้ ามารถนาไปใชใ้ นการสนบั สนุนการกาหนดนโยบาย และการตัดสนิ ใจ ความรู้เก่ียวกับกระบวนการ ต่าง ๆ ในการเผชิญภัย การติดต่อสื่อสาร การประสานงาน การประชาสัมพันธ์ การบริหารความขัดแย้งและ สถานการณ์วกิ ฤต และการประเมินความเสยี หายและการฟื้นฟู 3.2 ผลการแสดงความคิดเห็น/ ข้อเสนอแนะของผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับเนื้อหาวิชาใน การจัดทาหลักสูตรด้านการบริหารจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย ระดับกลาง ผลการศึกษาพบว่า ผู้เชี่ยวชาญมีความเห็นร่วมกันว่าเนื้อหาวิชาที่ควรบรรจุไว้ในหลักสูตรการบริหารจัดการความเส่ียงจาก สาธารณภัย มีจานวน 28 หัวข้อตามท่ีปรากฎในตารางท่ี 14 โดยให้เหตุผลในการเสนอให้มีหัวข้อวิชาดังกล่าว เนื่องจากกลุ่มเป้าหมายเป็นผู้ปฏิบัติงานจึงควรได้รับความรู้ ที่สามารถนาไปพัฒนาทักษะด้านการปฏิบัติเป็น ส่วนใหญ่ เช่น เน้ือหาวิชาเกี่ยวกับ ภาพรวมของความเส่ียงและสาธารณภัยท่ีเกิดขึ้นในประเทศต่าง ๆ กฎหมาย และแผนต่าง ๆ ตลอดจนถึงข้ันตอนการปฏิบัติ การฝึกซ้อม เทคโนโลยี ระบบการส่ือสาร การสรุปรายงาน สถานการณ์ ระบบลอจสิ ตกิ ส์ และการประเมนิ ความเสียหายและการฟนื้ ฟู เปน็ ต้น 3.3 ผลการแสดงความคิดเห็น/ ข้อเสนอแนะของผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับเนื้อหาวิชาใน การจัดทาหลักสูตรด้านการบริหารจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัย ระดับต้น ผลการศึกษาพบว่า ผู้เช่ียวชาญมีความเห็นร่วมกันว่าเน้ือหาวิชาท่ีควรบรรจุ ไว้ในหลักสูตรการบริหารจัดการความเส่ียงจาก สาธารณภัย มีจานวน 25 หัวข้อตามท่ีปรากฎในตารางที่ 15 โดยให้เหตุผลในการเสนอให้มีหัวข้อวิชาดังกล่าว ว่า กลุ่มเปา้ หมายเปน็ ระดบั ปฏิบัติ รวมถงึ ประชาชนท่ัวไป ดังนั้น เนื้อหาวิชาที่บรรจุไว้ในหลักสูตรระดับต้น จึง ควรเป็นองค์ความรู้เก่ียวกับการบริหารจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัยในภาพรวมอย่างกว้าง ๆ ไม่ลงลึกใน รายละเอียด ได้แก่วิชา ความเสี่ยงและสาธารณภัยท่ีเกิดจากธรรมชาติในประเทศต่าง ๆ หลักการบริหาร จดั การสาธารณภัยของประเทศไทย แผนปอ้ งกนั ฯ การเผชิญภัยในสถานการณ์ฉุกเฉิน เช่น ระบบ ICS การมี ส่วนร่วมของชุมชนในการบริหารจัดการความเส่ียงจากสาธารณภัย (CBDRM) การฝึกซ้อมแผน อุตุนิยมวิทยา เพ่อื ใหเ้ ขา้ ใจเกี่ยวกับการพยากรณอ์ ากาศ รวมท้ังเทคโนโลยสี มัยใหม่ตา่ ง ๆ เพ่ือเพิม่ ประสทิ ธภิ าพในการทางาน นอกจากนี้ ผู้เชีย่ วชาญได้ให้ขอ้ เสนอแนะอื่น ๆ เพอื่ พัฒนาหลักสตู รใหม้ คี วามสมบรู ณย์ ่งิ ขน้ึ ในประเดน็ ตอ่ ไปนี้ 1) การจัดกลมุ่ เป้าหมาย ควรแบ่งระดับให้ชัดเจน ระหว่างกลุ่มข้าราชการ / พนกั งาน ของรฐั พนักงานทอ้ งถ่ิน และกลุ่มประชาชน เพราะพื้นฐานความรู้และประสบการณ์ต่างกัน (คุณลักขณา มนิมนากร) นอกจากน้ี เสนอให้มีกลุ่มเป้าหมายระดับผู้อานวยการสานัก หรือแบ่งกลุ่มเป้าหมายตาม
4464 สถานทท่ี างาน / ลกั ษณะงานทป่ี ฏิบตั ิ เชน่ ศนู ยอ์ านวยการบรรเทาสาธารณภัย ซึงเม่ือพิจารณาเลือกกลุ่ม ตามสถานที่แล้วควรจัดเน้ือหาวิชาเฉพาะเพื่อใช้ในการทางานโดยตรง เช่น วิชาเกี่ยวกับการเผชิญเหตุฉุกเฉิน (คุณมทุ ริกา พฤกษาพงษ)์ 2) การจดั ชุดวิชา โดยพจิ ารณาท่เี นื้อหา และลาดับความสาคัญ เช่น ชุดวชิ าทมี่ ีเนอื้ หา เกี่ยวกับการปฏิบัติงานในภาวะฉุกเฉิน เช่น NIMS, MACS, ICS ชุดวิชาเก่ียวกับมาตรการลดผลกระทบ ชุดวิชาการจัดการสาธารณภัยในประเทศไทย ซ่ึงรวมเร่ือง พ.ร.บ. ปภ. 50 แผน ปภ. เป็นต้น สาหรับการจัด ลาดับการเรียนการสอน ควรเรยี น ICS เปน็ ลาดบั แรกกอ่ นจะเรียนเรือ่ ง MAC (คุณมทุ รกิ า พฤกษาพงษ)์ 3) ความเข้มข้นของเนื้อหาวชิ าของหลกั สตู รแต่ละระดบั การจดั หลกั สูตรในแตล่ ะระดบั ควรมีความเข้มข้นของเน้ือหาแตกตา่ งกัน เช่น วิชาเก่ียยกับการจัดทา SOP ในการเผชิญภัยพิบัติ ในระดับ ส่ังการสามารถวางแผนเพื่อให้มีการจัดทา SOP แต่สาหรับผู้ปฏิบัติอาจลงลึกในเร่ืองวิธีการจัดทา มี ข้นั ตอนการเขียนอยา่ งไร ตอ้ งมีประเด็นใดบ้าง ICS ผู้บริหารต้องรู้วิธีการส่ังการ ความเชื่อมโยง ภาพรวม การวางโครงการ การประสานงาน ส่วนระดบั ปฏิบัติ ตอ้ งทราบโครงสรา้ งการทางานของ ICS รู้ว่าตนอยู่ใน สายการสงั่ การสว่ นใด นอกจากนี้ ในเรอื่ งการฟืน้ ฟู ระดับสูงควรรู้ว่าจะนาผลการประเมินความเสียหายไป ใช้ในการวางแผนอย่างไรต่อไป ส่วนระดับปฏิบัติการควรรู้วิธีการคานวณความเสียหาย ความสูญเสีย (คุณมุทริกา พฤกษาพงษ์) เร่ือง GIS ในระดับปฏิบัติการอาจจะฝึกเพื่อการใช้ แต่ในระดับกลางถึงสูงควร เขา้ ใจเกี่ยวกับหลกั การและนาไปประยุกต์ใช้ในเชิงนโยบายและวางแผน (คุณวริฎฐา วรรณทอง) โดยสรุป ทุกชุดวิชามีความสาคัญในภาพองค์รวมของ DRM โดยให้แต่ละระดับมีเนื้อหาความเข้มข้นและสาระในเชิงลึก แตกต่างกัน (คุณชชฎาภร บญุ พีระณัช) 4) หลกั สตู ร DRM ควรมที ุกเรอื่ งให้แต่ละระดบั มองเห็นภาพและบทบาทหนา้ ท่ีทแี ตล่ ะ คนสามารถนาไปปฏิบตั ิ 5) การจัดให้มีการการศึกษาดูงานด้านการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยเพื่อให้สามารถ นามาประยุกต์ใชก้ บั การปฏบิ ัติงานจริง 6) ควรบรรจวุ ิชาเกยี่ วกับหลักการแถลงข่าวแกส่ อ่ื มวลชนสาหรับนักบรหิ าร และวชิ า คณุ ธรรมและจรยิ ธรรม ไว้ในหลักสูตร การอภิปรายผล จากผลการวิเคราะห์ขอ้ มูลการสมั ภาษณ์ผเู้ ชย่ี วชาญจานวน 8 ท่าน เก่ียวกับการจัดทาหลักสูตร ด้านการบริหารจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภัยสาหรับกลุ่มเป้าหมายระดับต่าง ๆ โดยในลาดับแรก เป็นการ สอบถามความคิดเห็นเก่ียวกับเน้ือหาวิชาท้ังหมดท่ีควรบรรจุไว้ในหลักสูตร โดยพิจารณาคัดเลือกหัวข้อวิชาที่ สัมพันธ์ตามวงจรการบริหารจัดการสาธารณภัยตามแนวคิดการบริหารจัดการความเส่ียงจากสาธารณภัยที่อาจารย์ ปาริฉัตร ครองขันธ์ (2556) ได้นาเสนอไว้ประกอบด้วยการป้องกันและลดผลกระทบ (Prevention and Mitigation) และการเตรียมความพร้อม (Preparedness) ในระยะก่อนเกิดเหตุ การตอบโต้เหตุการณ์ ฉุกเฉิน (Emergency Response) ในขณะเกิดเหตุ และการฟื้นฟู (Recovery) ภายหลังเหตุการณ์ ซ่ึงจาก
4744 การวิเคราะหเ์ นื้อหาวิชาหลกั สตู รแลว้ ผู้เช่ยี วชาญทง้ั 8 ทา่ นเหน็ ชอบร่วมกันในหวั ข้อวิชาในระยะก่อนเกิดภัยจานวน 24 หัวข้อวิชา ระยะขณะเกิดภัยจานวน 27 หัวข้อวิชา และระยะหลังเกิดภัยจานวน 7 หัวข้อวิชา รายละเอียด ปรากฏตามตารางท่ี 10 – 12 นอกจากนี้ คณะผู้เช่ียวชาญได้ให้ข้อคิดเห็นถึงการจัดลาดับความสาคัญในหัวข้อวิชาต่อไปนี้ไว้ ในหลักสูตร DRM ระดับต้น ไว้เป็นลาดับรองลงไป ได้แก่ วิชาการบูรณาการแนวคิดการลดความเสี่ยง ภัยพิบัติเพื่อจัดทาแผนพัฒนา การบริหารจัดการความต่อเน่ืองทางธุรกิจ (Business Continuity Management : BCM) GIS Application, Sentinel Asia System การใช้ท่ีดิน และการจัดผังเมือง โดยรวม National Incident Management System (NIMS), NIMS Multiagency Coordination System (MACS) Course, National Incident Management System (NIMS) Public Information Systems การบริหารจัดการความขัดแย้งในภาวะวิกฤต ระบบ Logistics บทบาทของหน่วยงานภาครัฐ การให้ ความชว่ ยเหลอื จากหนว่ ยงานระหว่างประเทศ และองคก์ รเอกชน หลังจากได้วิเคราะห์เน้ือหาวิชาในภาพรวมของหลักสูตร DRM ดังกล่าวข้างต้นแล้ว ในลาดับ ต่อไป ผู้วิจัยได้สอบถามคณะผู้เช่ียวชาญในรายละเอียดเชิงลึกของเน้ือหาวิชาหลักสูตรสาหรับกลุ่มเป้าหมายแต่ละ ระดับ ได้แก่ ระดับสูง (ระดับหัวหน้ากลุ่มงาน /ชานาญการพิเศษ) ระดับกลาง (ระดับชานาญการ/ ปฏิบัติการ) และระดับต้น (ระดับปฏิบัติการ/ประชาชน) โดยพิจารณาตามแนวคิดเกี่ยวกับการจัดทา หลกั สูตรด้านการบรหิ ารจดั การความเส่ียงจากสาธารณภัยของหน่วยงานดา้ นการฝึกอบรมของกรมป้องกัน และบรรเทาสาธารณภัยและหน่วยงานฝึกอบรมของต่างประเทศ ได้แก่ สหภาพพม่า สิงคโปร์ สหรัฐอเมริกา รวมทั้งองค์การระหว่างประเทศ ได้แก่ ศูนย์เตรียมความพร้อมป้องกันภัยพิบัติแห่งเอเชีย ซึ่ง พบว่าในหลักสูตร ระดับสูง มีจานวนหัวข้อวิชาท้ังหมด 27 หัวข้อ หลักสูตรระดับกลาง จานวน 28 หัวข้อ และหลักสูตรระดับต้น จานวน 25 หวั ขอ้ รายละเอยี ดปรากฏตามตาราง 13 – 15 ประเด็นสาคัญซ่ึงผู้เชี่ยวชาญได้ให้ข้อคิดเห็นไว้เพ่ือพัฒนาหลักสูตรให้มีความสมบูรณ์ย่ิงขึ้น ต่อไป ไดแ้ กป่ ระเดน็ เกยี่ วกบั การจัดกล่มุ เป้าหมาย วา่ ควรแบ่งระดับใหช้ ัดเจน ระหวา่ งกลุ่มขา้ ราชการ / พนักงานของรฐั พนักงานท้องถ่ิน และกลมุ่ ประชาชน ผู้อานวยการสานกั หรอื แบง่ ตามสถานท่ีทางาน / ลักษณะงานที่ปฏิบตั ิ การจดั ชดุ วิชา โดยพจิ ารณาท่ีเน้อื หา และลาดบั ความสาคญั ความเข้มขน้ ของเน้ือหาวิชาของหลักสูตรแต่ละระดับ ความครอบคลุมเน้ือหาท้ังหมดในหลักสูตร DRM เพ่ือให้แต่ละระดับมองเห็น ภาพและบทบาทหน้าที่ทแี ตล่ ะคนสามารถนาไปปฏบิ ตั ิได้ การจัดให้มีการการศึกษาดูงานดา้ นการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยเพอ่ื ให้ สามารถนามาประยกุ ตใ์ ชก้ บั การปฏบิ ตั ิงานจรงิ
4448 ควรบรรจุวิชาเกี่ยวกับหลักการแถลงข่าวแก่ส่ือมวลชนสาหรับนักบริหาร และวิชาคุณธรรมและจรยิ ธรรม ไวใ้ นหลักสูตร ข้อเสนอแนะสาหรบั การนาผลไปใช้ จากผลการศึกษาทาให้ผู้วิจัยซึ่งรับผิดชอบงานด้านการจัดทาหลักสูตรของวิทยาลัย ป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย ได้รับข้อมูลในการจัดทาหลักสูตรด้านการบริหารจัดการความเสี่ยงจาก สาธารณภัย (Disaster Risk Management : DRM) สาหรับกลมุ่ เปา้ หมายระดับตา่ ง ๆ ทคี่ ่อนขา้ งสมบูรณ์ ซ่ึงจะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งในการพัฒนาต่อยอดการจัดทาหลักสูตรดังกล่าวต่อไป ท้ังนี้ ผู้วิจัยจะได้นา ข้อเสนอแนะต่าง ๆ ของผู้เช่ียวชาญไปดาเนินการเพิ่มเติมในเนื้อหาหลักสูตรให้มีความเหมาะสมยิ่งข้ึน ก่อนท่ีจะนาเสนอคณะอนุกรรมการพัฒนาหลักสูตรของกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยเพื่อพิจารณา ให้ความเห็นชอบให้เป็นหลักสูตรแกนหลักสูตรหนึ่งของกรม และดาเนินการฝึกอบรมเจ้าหน้าที่ให้ ครอบคลุมทุกหน่วยงานภายในกรม เนือ่ งจากเนอื้ หาของหลกั สตู รมีความเป็นสากลและสอดรับกับนโยบาย รัฐ ฉะนั้น เจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงานด้านการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยทุกคนควรได้รับการฝึกอบรม หลักสูตรดังกล่าวเพ่ือพัฒนาขีดความสามารถให้เทยี บเท่าระดับสากลดังกล่าว ขอ้ เสนอแนะสาหรบั การวิจัยครัง้ ต่อไป องค์ความรู้ด้านการบริหารจัดการความเส่ียงจากสาธารณภัย เป็นเร่ืองที่ควรได้รับการ เผยแพรส่ สู่ าธารณะ นอกเหนือจากผูป้ ฏิบัตงิ านด้านการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย ฉะนั้น ในอนาคต จึงควรมีการศึกษาเพื่อจัดทาหลักสูตร DRM สาหรับกลุ่มเป้าหมายอื่นๆ ให้ครอบคลุมทั้งประเทศ มาก ย่งิ ข้นึ ซงึ่ ผูว้ จิ ัย เห็นว่ากลมุ่ เป้าหมายท่ีนา่ สนใจ ไดแ้ ก่ เจา้ หนา้ ท่ีระดบั ทอ้ งถิ่น และกลุ่มนักเรียน นักศกึ ษา ท้งั น้ี อาจพิจารณาจดั ทาเป็นหลักสตู รบงั คับในโรงเรียนอกี ทางหน่ึง
49 บรรณานกุ รม กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั . (2556). การลดความเส่ียงจากสาธารณภัย. กระทรวงมหาดไทย. กรุงเทพฯ ปาริฉตั ร ครองขนั ธ์. (2556). ความรูเ้ บ้ืองต้นเก่ียวกับการบรหิ ารจัดการความเสี่ยงจากภัยพบิ ัติ. เอกสารประกอบการบรรยาย. ศูนย์เตรียมความพร้อมป้องกันภัยพิบัติแห่งเอเชีย. 7 มิถุนายน 2556. มุทริกา พฤกษาพงษ.์ (2556). การลดความเส่ียงภยั พิบตั แิ ละการพฒั นา (Disaster Risk Reduction & Development). เอกสารประกอบการบรรยาย. ศูนย์เตรยี มความพร้อมป้องกันภัยพิบตั แิ ห่ง เอเชยี . 7 มิถุนายน 2556. วจิ ารณ์ พานิช. มปป. การจัดการความรูก้ ับการบรหิ ารราชการแนวใหม่. สถาบันสง่ เสรมิ การจัดการ ความรูเ้ พอื่ สงั คม วทิ ยาลยั ปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภัย. (มปป). เอกสารโครงการฝกึ อบรมดา้ นการบรหิ ารจดั การสาธารณภยั ศนู ยเ์ ตรยี มความพร้อมป้องกันภัยพิบตั ิแห่งเอเชยี . (2556). เอกสารโครงการฝึกอบรมหลกั สูตรการ บริหารจดั การความเส่ียงด้านอุทกภัยอยา่ งบูรณาการ. กรงุ เทพฯ สานกั งานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ. (2549). คมู่ อื การจัดทาแผนการจัดการความรู้. กรุงเทพฯ Asian Disaster Preparedness Center. (2013). Integrating Disaster Management into Urban Management. Bangkok, Thailand. Federal Emergency Management Agency. National Training Program. http://training.fema.gov/. (Accessed 1 February 2013) Myanmar Relief and Resetlement Development and UNDP. (2013). Disaster Risk Management Training Course. Myanmar. Singapore Civil Defense Academy. SCDF training course/seminar. http://www.scdf.gov.sg/content/ scdf_internet/en/ general/e-services/course-seminars.html. (Accessed 1 February 2013) The World Bank. (2012). Thai Flood 2011: Overview Rapid Assessment for Resillent Recovery and Reconstruction Planning. Bangkok, Thailand.
ภาคผนวก
แบบสัมภาษณ์ เร่อื ง การจดั การความรใู้ นองคก์ าร : การจดั ทาหลักสตู รด้านการบรหิ ารจัดการความเสีย่ งจากสาธารณภยั ส่วนที่ 1 ข้อมลู ส่วนบคุ คล ช่อื ..............................................................สกลุ ...................................................................................... ตาแหน่ง...................................................สงั กัด........................................................................................ ส่วนท่ี 2 วเิ คราะห์เนื้อหาวิชาในการจดั ทาหลกั สตู รดา้ นการบรหิ ารจัดการความเสี่ยงจากสาธารณภยั โปรดทาเครอื่ งมือ ในช่องกลุ่มเปา้ หมายระดบั ตา่ งๆ ที่ท่านเห็นว่าควรบรรจุชุดวิชา / หวั ขอ้ วชิ า นัน้ ไวใ้ นหลักสูตรดา้ นการบริหารจดั การความเส่ยี งจากสาธารณภัย เช่น ท่านเห็นว่า หวั ข้อวชิ าหลกั การบรหิ ารจัดการสาธารณภยั ควรบรรจุไวใ้ นกลุ่มเป้าหมายทกุ ระดับ ใหใ้ ส่ ทกุ ชอ่ ง ชุดวิชา / หัวข้อวชิ า กลุม่ เปา้ หมายระดบั ตา่ งๆ (กอ่ นเกิดภัย) สงู กลาง ต้น หน.กลมุ่ งาน / ชานาญการ/ ปฏบิ ตั ิการ/ ชานาญการพเิ ศษ ปฏิบตั ิการ ประชาชน ความเสย่ี งและสาธารณภยั ท่ีเกดิ จากธรรมชาตใิ นประเทศ ตา่ ง ๆ กรอบงานนโยบายด้านการลดความเส่ียงจากสาธารณภัย และการจดั การ อาเซยี นกับการบริหารจัดการสาธารณภยั ของประเทศไทย หลักการบรหิ ารจัดการสาธารณภัยของประเทศไทย การบูรณาการแนวคิดการลดความเสี่ยงภยั พิบัตเิ พือ่ จดั ทา แผนพฒั นา พระราชบญั ญตั ิปอ้ งกันและบรรเทาสาธารณภัย พ.ศ. 2550
ชุดวชิ า / หัวขอ้ วิชา กลมุ่ เปา้ หมายระดบั ต่างๆ (กอ่ นเกดิ ภยั ) สูง กลาง ต้น หน.กล่มุ งาน / ชานาญการ/ ปฏบิ ตั ิการ/ ชานาญการพเิ ศษ ปฏิบตั ิการ ประชาชน แผนการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั ของประเทศไทยและ การนาแผนไปสู่การปฎบิ ัติ แผนการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั จังหวดั การวางแผนเผชิญเหตฉุ กุ เฉิน การบรหิ ารจดั การความต่อเน่ืองทางธุรกจิ BCM การวางแผนเตือนภัยและอพยพ การวางแผนและการจดั การฝกึ ซอ้ มการจัดการ สาธารณภัย มาตรการเพอ่ื ลดผลกระทบความเสย่ี งสาธารณภยั การใช้ท่ดี นิ และการจดั ผงั เมืองโดยรวม การประกนั ภัยและการบริหารความเสย่ี งดา้ นการเงินอนั เนอื่ งจากอุทกภยั การจดั ทา SOP ในการเผชญิ ภยั พบิ ตั ิ การเตรียมความพร้อมรับภัยและการบริหารจดั การในภาวะ วกิ ฤต การเตือนภัยอย่างครบวงจร อตุ นุ ยิ มวทิ ยากบั การแจ้งเตือนภัย การส่งเสรมิ การมีส่วนร่วมของชุมชนในการบริหารจัดการ ความเส่ยี งจากสาธารณภัย (CBDRM) การฝึกซ้อมแผนอพยพ GIS Application Sentinel Asia System การจัดทาและประยุกต์ใช้คลงั ข้อมูลสาธารณภยั
ชดุ วชิ า / หวั ข้อวิชา กล่มุ เป้าหมายระดับตา่ งๆ (ขณะเกิดภัย) สูง กลาง ตน้ การปฏบิ ัตเิ ม่อื เกดิ ภัย หน.กลมุ่ งาน / ชานาญการ/ ปฏิบัติการ/ ชานาญการพิเศษ ปฏิบตั ิการ ประชาชน National Incident Management System (NIMS) NIMS Multiagency Coordination System (MACS) Course National Incident Management System (NIMS) Public Information Systems NIMS Resource Management National Response Framework ระบบบัญชาการณ์เหตกุ ารณ์ (ICS) การบริหารจัดการผบู้ าดเจบ็ และเสียชวี ิต การอพยพและการจดั ต้งั ศนู ย์อพยพ การจัดระบบส่ือสาร การสรปุ รายงานสถานการณ์ การส่อื สารในภาวะวกิ ฤตและการจดั การข้อมูลขา่ วสารและ ส่ือประชาสัมพนั ธ์
ชดุ วิชา / หัวขอ้ วิชา กลมุ่ เปา้ หมายระดับตา่ งๆ (ขณะเกิดภัย) สงู กลาง ต้น การปฏบิ ตั ิเม่ือเกดิ ภยั หน.กลมุ่ งาน / ชานาญการ/ ปฏบิ ตั กิ าร/ การบริหารจดั การความขัดแย้งในภาวะวกิ ฤต ชานาญการพิเศษ ปฏิบัตกิ าร ประชาชน การบรหิ ารจัดการอาสาสมัครในภาวะภัยพิบัติ ศกั ยภาพผนู้ าในสถานการณว์ ิกฤต การจัดการกับผู้เสยี ชีวิตและได้รับผลกระทบจากสาธารณภยั การใหค้ วามช่วยเหลือและสงเคราะห์ ผปู้ ระสบภัย บทบาทของหน่วยงานสหประชาชาติและองคก์ รเอกชนใน การใหค้ วามช่วยเหลือดา้ นมนุษยธรรม ระบบ Logistic ความรว่ มมือระหว่างทหารและพลเรือนในการเผชิญ สถานการณ์ กลุ่มเปา้ หมายระดบั ต่างๆ ชดุ วชิ า / หัวขอ้ วิชา สงู กลาง ตน้ (หลังเกดิ ภัย) หน.กลุม่ งาน / ชานาญการ/ ปฏบิ ัตกิ าร/ ชานาญการพิเศษ ปฏบิ ตั ิการ ประชาชน การฟน้ื ฟบู รู ณะสงิ่ สาธารณ ประโยชน์ การสรา้ งความปลอดภัยและการฟื้นกลบั สู่สภาพเดิมจาก สาธารณภยั การประเมินความเสยี หายและการวางแผนฟ้นื ฟู การบรู ณะฟน้ื ฟูทางธรุ กจิ / เศรษฐกจิ / ระบบนิเวศร์/
ชุมชน การนาแนวคิด DRM มาใชใ้ นการบูรณะฟ้ืนฟู ซอ่ มสร้าง การติดตามประเมินผลการบูรณะฟืน้ ฟู และการจัดการ ข้อมลู บทบาทของหนว่ ยงานภาครัฐ การให้ความช่วยเหลือจาก หน่วยงานระหวา่ งประเทศ และองคก์ รเอกชน ส่วนท่ี 3 ข้อคิดเห็นและข้อเสนอแนะอ่ืนๆ 3.1 ท่านคิดว่าหัวข้อวิชา / ชุดวิชาใดบ้างที่มีความสาคัญ ควรบรรจุไว้ในหลักสูตรการจัดการความเส่ียง จากสาธารณภัยระดับสูง 10 ลาดับแรก พร้อมท้ังอธิบายเหตุผล ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ 3.2 ท่านคิดว่าหัวข้อวิชา / ชุดวิชาใดบ้างที่มีความสาคัญ ควรบรรจุไว้ในหลักสูตรการจัดการความเสี่ยง จากสาธารณภัยระดับกลาง 10 ลาดับแรก พร้อมท้ังอธิบายเหตุผล ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ 3.3 ท่านคิดว่าหัวข้อวิชา / ชุดวิชาใดบ้างที่มีความสาคัญ ควรบรรจุไว้ในหลักสูตรการจัดการความเส่ียง จากสาธารณภัยระดับต้น 10 ลาดับแรก พร้อมทั้งอธิบายเหตุผล ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ 3.4 ข้อเสนอแนะอื่นๆ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ∞∞∞∞∞∞∞∞∞∞∞∞∞∞∞∞∞∞∞∞
ประวตั ผิ ู้เขียน ชอ่ื – นามสกลุ นางสาวอารีรัตน์ วจิ ิตรพชั รผล วัน เดอื น ปี เกดิ 23 พฤษภาคม 2514 สถานทเี่ กิด จงั หวดั นครราชสมี า วุฒิการศึกษา ปรญิ ญาตรี ศลิ ปศาสตร์บัณฑติ สาขาภาษาองั กฤษ มหาวทิ ยาลัยศรีนครนิ ทรวโิ รฒ ปริญาโท วิทยาศาสตร์บณั ฑติ สาขาจติ วิทยาอตุ สาหกรรมและองคก์ าร มหาวิทยาลัยรามคาแหง ตาแหนง่ หนา้ ท่ีการงานปจั จุบัน นักวเิ คราะหน์ โยบายและแผนชานาญการ วิทยาลยั ป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัย
Search
