1กลไกราคา สมบูรณ์ (1)

ระกบลบไเกศรราษคฐากิจ

ต ล า ด ใ น ร ะ บ บ เ ศ ร ษ ฐ กิ จ “ Market”

ตลาดในระบบเศรษฐกิจ ตลาด (Market) การที่ผู้ ซ้ื อ แ ล ะ ผู้ ข า ย ม า ทา ก า ร ติ ด ต่ อ ซ้ื อ ข า ย กัน และอีกนัยหน่ึงคือ ก า ร ต ิด ต ่อ ซื ้อ ข า ย ก ัน ซ่ึ ง ท่ั ง นี้ มี ลักษณะที่กว้างทั้งบนโลกออนไลน์ และการพบเจอ

ลักษณะของตลาด แบง่ ตามวตั ถุประสงค์ ตามลกั ษณะเกณฑ์ของพจิ ารณา แบง่ ตามลักษณะการขาย ขายปลีก ขายส่ง

แบง่ ตามการแขง่ ขัน แขง่ ขันสมบรู ณ์ แข่งขนั ไมส่ มบรู ณ์

แบ่งตามชนิดของสนิ คา้ บริการ สนิ ค้าเกษตร อตุ สาหกรรม

แบ่งตามวตั ถุประสงค์การใชส้ นิ คา้ ตลาดสนิ ค้าผ้บู ริโภค ตลาดสินคา้ ผผู้ ลติ ตลาดเงนิ ตลาดทนุ

ตลาดแบ่งตามลักษณะการแข่งขัน ต ล า ด แ ข่ ง ขั น ส ม บู ร ณ์ มีการแข่งขนั กันอยา่ งเต็มท่ีระหวา่ งผู้ ซือ้ กับผขู้ าย การกาหนดราคาเกิดขึน้ ทงั้ จาก ผู้ซื้อและผ้ขู าย ไมม่ ปี จั จยั อื่นเขา้ มามอี ทิ ธพิ ล

สนิ คา้ ในตลาดเปน็ ผซู้ อ้ื และผขู้ ายมคี วามรู้ ชนิดเดยี วกนั เกย่ี วกบั สภาพการณ์ ของตลาดเปน็ อย่างดี เหมอื นกนั ทกุ ประการ เชน่ สนิ คา้ เกษตร มผี ู้ขายและผู้ซอ้ื จานวน มาก สามารถ ทาการติดตอ่ คา้ ขายกนั ได้ โดยสะดวก

ด้านผบู้ รโิ ภค ขอ้ ดี ดา้ นผผู้ ลติ ด้านสงั คม ราคาทถี่ กู กาหนดขึน้ ในสภาพการแข่งขัน เปน็ ราคาทยี่ ตุ ิธรรมตอ่ ผู้บริโภค ส่งผลใหผ้ ้ผู ลติ ปรบั ปรงุ สนิ ค้าและบรกิ ารของตน เพอื่ การแขง่ ขนั กบั ผู้ผลติ รายอ่ืนๆ ทาใหส้ งั คมมกี ารใชท้ รัพยากรตา่ งๆอย่างคมุ้ คา่ เพือ่ ประสิทธิภาพทางธรุ กิจ

ขอ้ เสยี ระยะยาวผผู้ ลติ จะได้กาไรน้อยเนอ่ื งจากมกี ารแขง่ ขันคอ่ นขา้ งมาก การลงทุนมกั จะเปน็ การลงทุนน้อยเนื่องจากการกลัว ปัญหาการขาดทุน

ตลาดแบ่งตามลักษณะการแขง่ ขัน ตลาดแข่งขนั ไมส่ มบูรณ์ ผู้ซ้ือหรือผขู้ ายมีอทิ ธพิ ลในการกาหนด ราคาหรือปรมิ าณสนิ ค้าในตลาด เนือ่ งจาก สนิ คา้ สว่ นมากมลี ักษณะไมเ่ หมือนกนั ทาให้ผู้ซื้อ เกิดความพึงพอใจสินค้าของผู้คา้ คนใดคนหน่ึง มากกวา่ กัน

ตลาดกงึ่ แขง่ ขนั กงึ่ ผกู ขาด ตลาดผกู ขาด มผี ้ขู ายจานวนมาก เปน็ มผี ขู้ ายรายเดียวทาให้ สินค้าอย่างเดียวกนั แตม่ ี มีอทิ ธพิ ลเหนอื ราคา หลายยี่ห้อ เช่น สบู่ ยาสี เช่น โรงงานยาสูบ ฟัน รองเท้า เสื้อผ้า ตลาดทม่ี ผี ขู้ ายนอ้ ยราย ประปา ไฟฟา้ สลาก มีผ้ขู ายไมก่ รี่ ายแต่ขาย กนิ แบ่งรัฐบาล สนิ คา้ จานวนมากเมือ่ เทียบกับตลาดทั้งหมด เช่น บรษิ ัทโรงกลนั่ นา้ มนั ตลาดน้าอดั ลม

ขอ้ ดี ประชาชนมีอสิ ระในการเลอื กซอ้ื สนิ ค้าทม่ี ีคณุ ภาพทส่ี ดุ และตรงตาม ความต้องการการบริโภค เกดิ การแข่งขนั กันในการผลิตสนิ คา้ และบรกิ าร ยีห่ ้อตา่ งๆ จะต้องผลติ สนิ คา้ ให้มคี ณุ ภาพและทาให้เกดิ ประสิทธิภาพสงู สดุ เพื่อหวังกาไร ทาให้ผู้บริโภค ไดข้ องทีด่ แี ละมคี ุณภาพ สินคา้ ท่ีเป็นพื้นฐานทางเศรษฐกจิ ประชาชนจะได้บรโิ ภค สนิ ค้าในราคาทีไ่ ม่สูง เพราะว่าผ้คู วบคมุ ดแู ลคอื รัฐบาล

ข้อเสยี สินคา้ บางชนดิ มีผผู้ ลิตนอ้ ยราย ทาใหเ้ กดิ การผกู ขาดสินค้า และ ราคาจะสูงขนึ้ จงึ ทาใหเ้ กิดความไมเ่ ป็นธรรมทางราคา แตผ่ บู้ ริโภคไม่มี ทางเลอื กในการซอ้ื มกี ารผลิตที่มากเกินความจาเป็น เพราะผู้ผลติ สามารถท่จี ะเขา้ มาสู่ ในกระบวนการผลติ ได้ไม่อยากในสินค้าบางประเภท ทาให้เกดิ การใช้ ทรพั ยากรจานวนมากในการผลิต

กลไกราคา Price mechanism

การเปล่ียนแปลงในระดับราคาสินค้าและบริการ อนั เกิดจากแรงผลักดันของอปุ สงค์และอุปทาน เมอ่ื ผผู้ ลิตพยายามปรับปรงุ การ ผลติ และบรกิ ารใหส้ อดคล้องกับ ความต้องการของผ้บู รโิ ภค

อุปสงค์ (Demand) ปริมาณสินค้าและบริการชนิดใดชนดิ หนงึ่ ที่มผี ตู้ ้องการซอื้ ณ ระดบั ราคาตา่ งๆ ของสนิ ค้าชนดิ นนั้ ภายในระยะเวลาใดเวลาหนงึ่ กฏของอปุ สงค์ สนิ ค้าราคาถกู ลง ซ้อื เพ่มิ ขึ้น สนิ คา้ ราคาแพงขึ้น ซือ้ นอ้ ยลง

คุณแม่มีความต้องการด่ืมน้าผลไม้สัปดาห์ละ 3 กล่องเมื่อน้าผลไม้มีราคากล่องละ 60 บาท แต่ถา้ ลดลงเหลอื กล่องละ 50 บาท คณุ แม่ก็มีแนวโน้มจะบริโภคน้าผลไม้เพิ่มมากข้ึน เช่น อาจซื้อ ถึง 5 กล่อง แต่ถ้านา้ ผลไม้ราคากลอ่ ง 65 บาท คณุ แมก่ อ็ าจจะซื้อลดลง ราคา (บาท/กลอ่ ง) 65 60 เส้นอปุ สงคค์ วามตอ้ งการ 55 ด่มื นา้ ผลไมข้ องคณุ แม่ 50 45 40 35 D 0 2 345678 จานวน (กลอ่ ง)

ปจั จยั ทีก่ าหนดอปุ สงค์ (Demand) ราคาสินคา้ ชนดิ นัน้ ๆ รายไดเ้ ฉล่ียฤดูกาล ราคาสนิ คา้ ท่ีเก่ยี วเน่ือง การโฆษณา จานวนประชากร ปัจจัยอนื่ ๆ รสนิยม การคาดราคาสินคา้ ในอนาคต

อุปทาน (Supply) ปรมิ าณความต้องการเสนอขายสนิ คา้ และบรกิ ารของผขู้ ายใน ระยะเวลาใดเวลาหนึ่ง ณ ระดับราคาต่างๆ กันโดยผขู้ ายเต็มใจจะขาย กลา่ วคอื ถา้ ราคาต่าปริมาณทเ่ี สนอขายกจ็ ะลดตา่ ลงดว้ ย กฏของอปุ ทาน สินคา้ ราคาแพงขึ้น ผลติ เพิ่ม สินคา้ ราคาถกู ลง ลดการผลิต

ร้านบญุ ส่งของฝากเปน็ รา้ นผลิตพวงกุญแจที่ระลึกขายแก่นักท่องเท่ียว ถ้าพวงกุญแจราคา ชน้ิ ละ 25 บาท รา้ นจะผลิตจานวน 1,000 ช้ิน เม่ือราคาเพิ่มขึ้นเป็น 30 บาทต่อช้ิน ร้านจะ ผลติ เพมิ่ ขนึ้ เป็น 1,500 ช้นิ เนอ่ื งจากมคี วามตอ้ งการขายสนิ คา้ เพ่มิ มากขึ้น จานวน (ชนิ้ ) 3500 เสน้ อปุ ทานความตอ้ งการผลติ 3000 ของรา้ นขายของท่รี ะลกึ 2500 2000 1500 1000 500 0 S ราคา (บาท/ชิน้ ) 10 20 30 40 50

ปจั จัยท่กี าหนดอุปทาน (Supply) เป้าหมายของธรุ กิจ ราคาสินคา้ ท่ีผลิต การเปลย่ี นแปลงของเทคนคิ การผลิต การจานวนผผู้ ลิต จานวนราคาปัจจยั การผลิต สภาพดนิ ฟ้าอากาศ ปัจจัยอน่ื ๆการเก็บภาษี รัฐบาล

การกาหนดราคา ในระบบเศรษฐกจิ

ราคาสินค้าและบริการสงู ขน้ึ อุปทานสูงข้นึ อุปสงค์ต่าลง ราคาสินค้าและบรกิ ารตา่ ลง อุปทานตา่ ลง อุปสงค์สงู ข้ึน ราคาดลุ ยภาพ =ราคาท่ผี ู้บรโิ ภคตอ้ งการซื้อ ราคาท่ีผผู้ ลติ ตอ้ งการขาย

ราคา (กก./บาท) D S 110 100 E D 90 80 70 60 50 S 0 150 200 250 300 350 400 450 500 ปริมาณการบริโภค/วัน (กก.)

ตัวอยา่ งการบรโิ ภคและผลติ เนอ้ื ไกข่ องชมุ ชนรกั ดี ราคา (กก./บาท) 110 D S ราคาเนอ้ื ไก่แพงข้นึ ทาใหค้ วามตอ้ งการขาย (S) เน้ือไกเ่ พมิ่ ข้ึน E แต่เมือ่ ราคาเนอื้ ไก่ถกู ลงความตอ้ งการขาย (S) จะลดลงดว้ ย 100 จดุ ดลุ ยภาพ (E) เกดิ ขนึ้ เม่ือความต้องขายเนื้อไกแ่ ละความต้องการซ้อื 90 เนื้อไกเ่ ทา่ กนั (S = D) 80 70 ราคาเนอ้ื ไกถ่ กู ลง ทาใหค้ วามต้องการซ้อื (D) เนอื้ ไก่เพิม่ ข้นึ 60 D แต่เม่ือราคาเน้ือไกแ่ พงขน้ึ ความตอ้ งการซ้อื (D) จะลดลง 50 S 0 150 20 25 30 35 40 45 50 ปรมิ าณการบรโิ ภค/วัน (กก.) 0000000

ตัวอยา่ งการบรโิ ภคและผลติ เนอื้ ไกข่ องชมุ ชนรกั ดี ราคา (กก./บาท) 110 D S อปุ ทานสว่ นเกนิ หรอื อปุ สงคส์ ว่ นขาด อปุ สงค์ (D) นอ้ ยกวา่ อปุ ทาน (S) ความต้องการบรโิ ภคสินคา้ น้อยลง แต่สินค้าและการผลิตมีเท่าเดิม ส่งผล 100 ให้สินค้าล้นตลาด 90 อุปสงคส์ ว่ นเกินหรอื อปุ ทานสว่ นขาด อปุ สงค์ (D) มากกวา่ อุปทาน (S) 80 ความต้องการบริโภคสินค้ามีมาก แต่การผลิตเท่าเดิมหรือลดลง ทาให้ 70 D สนิ คา้ ขาดตลาด 60 50 S 0 150 20 25 30 35 40 45 50 ปริมาณการบรโิ ภค/วัน (กก.) 0000000

ปัจจัยในการกาหนดราคา สภาวะทางเศรษฐกจิ เศรษฐกจิ ตกตา่ เศรษฐกจิ ดี –ประชาชนมีรายลดลง –ประชาชนมรี ายได้ดี –ปรมิ าณเงนิ ในตลาดมาก –ปรมิ าณเงนิ ในตลาดนอ้ ย –คนมกี าลงั ซ้อื นอ้ ย –คนมกี าลงั ซอ้ื ผูข้ าย ตัง้ ราคาสินคา้ สูง ต้ังราคาสนิ ค้าต่า ผู้ขาย

การแข่งขันของตลาด ตลาดทม่ี สี นิ คา้ ประเภทเดยี วกัน ตลาดทม่ี ผี ู้ขายเพยี งไมก่ ่เี จา้ –สนิ ค้ามีลกั ษณะเหมอื นกัน –สินคา้ ทีม่ ีการลงทุนสงู –มผี ขู้ ายหลายคน เช่น ธรุ กจิ นา้ มนั ,เคร่ืองจักร –มีผู้ขายเพียงคนเดยี ว/กาหนดราคา กาหนดราคาสินคา้ ได้ตามความตอ้ งการ เทา่ ๆ กัน กาหนดราคาสินคา้ สงู

กลมุ่ เปา้ หมาย กลุ่มลูกคา้ ทมี่ รี ายไดส้ งู กลุ่มลกู ค้าที่มรี ายไดต้ ่า ตงั้ ราคาสนิ คา้ สูง ตงั้ ราคาสินคา้ ต่า

การตั้งราคาสินค้า ตัง้ ราคาจากต้นทุนของสินค้า ราคาขาย = ตน้ ทนุ + (% กาไรทต่ี อ้ งการ X ตน้ ทนุ ) ราคาขาย = 1,000 + (20% x 100) = 1,200