วัดนาคุหา

วัดนาคูหา สักการะขอพร “พระเจ้าต๋นหลวง” ให้สุขภาพแข็งแรง พระมหาชาญชยั ชตุ นิ ธฺ โร เจา้ อาวาส วดั นาคหู า วดั นาคหู า ต้ังอยู่ ณ บา้ นนาคหู า หมู่ที่ 5 ตำ� บลสวนเขื่อน อำ� เภอเมอื ง และจากหลกั ฐานทางวตั ถทุ ท่ี างวดั นาคหู าพบเพยี งชนิ้ เดยี วคอื กอ้ นอฐิ จังหวัดแพร่ สงั กดั คณะสงฆ์มหานกิ าย มีเนอ้ื ท่ตี ั้งวัด 2 ไร่เศษ ซงึ่ เกบ็ ไดเ้ มอื่ คราวรอ้ื วหิ ารหลงั ที่ 2 เมอื่ พ.ศ. 2529 มอี กั ษรพน้ื เมอื งปรากฏ อยบู่ นกอ้ นอฐิ ขอ้ ความวา่ “มลู ศรทั ธา สามเณรหวนั เปน๋ เกา้ กไ็ ดป้ น้ั มะดนิ กนี่ ้ี ประวตั วิ ดั นาคูหา ไวก้ อ่ สรา้ งวหิ ารหลงั ท่ี 2 เดือน 4 เปง็ ป้นั ปสี นั จกุ ราชได้ 1274” ซ่งึ ตรงกับ พ.ศ. 2455 จากหลกั ฐานชน้ิ นปี้ ระกอบกบั การประมาณการของพอ่ เฒา่ เมอื ง วดั นาคหู า เรม่ิ สรา้ งประมาณ พ.ศ.2443 มคี วามเปน็ มาจากคำ� บอกเลา่ ธรรมจติ ร ใกลเ้ คยี งกบั ความเปน็ จรงิ อยา่ งมาก และวดั นาคหู าไดส้ รา้ งขน้ึ มา ของพอ่ เฒา่ เมอื ง ธรรมจติ ร อายุ 80 ปี (เลา่ เมอ่ื 11 ก.ค.2544 ) มใี จความวา่ ประมาณ 119 ปแี ล้วจนถงึ ปัจจบุ ัน (พ.ศ. 2562) “วดั นาคหู านี้ พอ่ แดง ธรรมจิตร ซงึ่ เป็นพอ่ ของผมได้เล่าให้ฟงั ว่า แต่ เดิมไม่มีวัด ทา่ นจงึ ไดช้ ักชวนพอ่ หนานจกั ร ลาดไร่ และพ่อหนานอดุ อิสุปนิ ซ่ึงมีทีน่ าอยูต่ ดิ กัน รวมกนั เสียสละที่นาคนละสว่ นสร้างวัดข้นึ เมื่อสรา้ งวัด เสร็จได้ต้ังชื่อว่า “วัดนาผามอย” การก่อสร้างได้ท�ำแบบง่ายๆ พอเป็นวัด เปน็ วาเท่าน้นั เพราะชาวบา้ นยังมนี ้อย และได้นมิ นต์พระจากที่อนื่ มาอยู่ เปน็ การเรมิ่ ตน้ ตอ่ มาไดเ้ ปลยี่ นชอ่ื วดั ใหมว่ า่ ‘วดั นาคหู า’ ประมาณการสรา้ ง วัดกอ่ นผมเกิด 20 ปี” 120 SBL บันทึกประเทศไทย I แพร่

ประวัติพระพุทธเมตตามงคลครี มี ุนปี ระชานาถ บรมศาสดา (พระเจา้ ต๋นหลวงกลางนา) พระพทุ ธเมตตามงคลครี มี นุ ปี ระชานาถ บรมศาสดา หรอื พระเจา้ ตน๋ หลวงกลางนา วดั นาคหู า เปน็ พระพทุ ธรูปปางฉันลูกสมอ ศลิ ปะเชียงแสน สงิ ห์ 1 ประยุกต์ ขนาดหนา้ ตักกว้าง 7เมตร สูง 13 เมตรรวมฐาน สร้างข้นึ เม่อื ปพี .ศ.2559 โดยการนำ� ของพระมหาชาญชัย ชตุ ินธฺ โร (ราชไร)่ พร้อม ดว้ ยสมณศรทั ธาและมลู ะศรทั ธาพทุ ธศาสนกิ ชนจากทศิ ทง้ั แปด จดุ ประสงค์ การสรา้ งเพอื่ เปน็ พระประธานลานธรรม ตำ� นานพระพทุ ธรปู ปางฉนั ลกู สมอ ครัน้ พระผูม้ ีพระภาคประทับเสวยวมิ ุติสุข ณ รม่ ไม้จกิ ชอื่ ว่ามุจจลนิ ท์ ได้ 7 วนั แล้ว กเ็ สด็จไปประทบั ยงั รม่ ไม้เกต ชือ่ ราชายตนะอันต้ังอย่ใู นทิศ ทกั ษณิ แหง่ ต้นมหาโพธนิ์ ั้น เสวยวมิ ตุ สิ ขุ อยอู่ ีกตลอด 7 วัน คร้นั ล่วง 7 วนั แลว้ เวลาเชา้ เสดจ็ ออกจากสมาธวิ หิ ารทรงประดษิ ฐาน ณ ทน่ี นั้ ครง้ั นนั้ ทา้ ว สกั กะอมั รนิ ทราธริ าช ทรงดำ� รวิ า่ พระผมู้ พี ระภาคเสวยวมิ ตุ สิ ขุ ถงึ 7 สปั ดาห์ นบั แตว่ ันตรสั รู้มาถึงวนั นี้ รวมเป็น 49 วันแลว้ ยงั มิได้เสวยพระกระยาหาร เลย สมควรจะเสวยพระกระยาหารบา้ งแลว้ จงึ นำ� ผลสมออนั เปน็ ทพิ ยโ์ อสถ นอ้ มเข้าไปถวายพระผมู้ พี ระภาค ๆ ก็ทรงรับ และเสวยผลสมอนัน้ ตามเทว ประสงค์ คร้ันเสวยแล้วทรงทำ� สรีรกิจลงพระบงั คน ได้ความผาสกุ แห่งพระ วรกาย ทรงบ้วนพระโอฐแล้วเสดจ็ ประทับน่งั ยงั สถานทน่ี นั้ . พระพุทธจริยาที่เสวยผลสมอน้ีน้ัน เป็นเหตุให้สร้างพระพุทธรูปปางน้ี เรียกวา่ “ปางฉันสมอ” PHRAE I SBL บันทึกประเทศไทย 121

ประวัติถำ้� น้อย – ผาสงิ ห์ หินบริเวณน้ีจะมีลักษณะพิเศษคือ เม่ือน�ำไม้ไปเคาะจะมีเสียงกังวาน คลา้ ยระฆงั นอกจากนที้ ผ่ี าสงิ หแ์ หง่ นย้ี งั มจี ดุ ชมตน้ จนั ทรผ์ าทขี่ น้ึ อยมู่ ากมาย ถำ้� นอ้ ยนาคู หาในสมยั กอ่ นทป่ี ากถำ้� มหี นิ งอกหนิ ยอ้ ยรปู ชา้ งยนื่ ออกมา ตามหนา้ ผาสงู ชนั มพี ชื แปลก ๆหายากหลายชนดิ เชน่ ตน้ ฤาษคี นื ชพี ขนนุ ดนิ ดา้ นทางซา้ ยมอื ของปากถำ�้ มงี วงยาวยาวประมาณ 1 เมตร มงี ายาวประมาณ ตน้ มะพรา้ วเตา่ ปรงโบราณ ฯ 1 คบื มคี วามสวยงามมาก หนิ เปน็ ผลกึ แคลไซดม์ ีประกายระยบิ ระยับ แตม่ ี คนมาทำ� ลายทบุ ออกไปเพราะอยากนำ� ไปครอบครอง ตอนนจี้ งึ เหลอื เฉพาะ หินส่วนล�ำตวั จึงเปน็ ท่ีมาของช่อื ถ�ำ้ ชา้ งน้อย พอนานวันเข้าค�ำว่าชา้ งน้อยก็ เหลอื เพียงถ้�ำนอ้ ย เหตเุ พราะไมม่ หี นิ รปู ช้าง ชาวบ้านจงึ เรียกว่าถ�ำ้ น้อย ถ้�ำน้อยมีต�ำนานว่าเป็นท่ีอยู่ของนางแก๋วนางแมน นางสิบสอง มีชาว บา้ นเคยเหน็ เปน็ ผหู้ ญงิ นงุ่ สนิ้ แลใ้ สเ่ สอ้ื ขาว มผี า้ ขาวมา้ คลมุ ศรี ษะ อยบู่ รเิ วณ หน้าถ้�ำ พอตามไปดูก็ไม่เห็นมีใครและส่วนมากจะมีคนเห็นเป็นผู้หญิงวน เวยี นใกล้ ๆ ถ�้ำ คลา้ ยชาวบ้านมาหาของป่า แต่เรยี กกไ็ ม่ขาน พอตามไปดูก็ ไมเ่ จอใคร ทกุ วนั น้ชี าวบ้านทีอ่ ยใู่ กลบ้ รเิ วณภเู ขาลูกนี้ จะเซน่ ไหวด้ ้วยเหลา้ ไหไกค่ เู่ ปน็ ประจำ� ทกุ ปี และการบวงสรวงเซน่ ไหวใ้ นงานใหญ่ จะใชม้ ะพรา้ ว 12 ลกู น�้ำ 12 แกว้ น้ำ� เขียวน้ำ� แดง 12 มบี หุ ร่ี เมี้ยง อย่างละ 12 ดอกไม้ธูป เทียนอย่างละ 12 หัวหมู 1 เป็ด ไก่ อย่างละ 1 ตัว ผาสิงห์ เป็นภูเขาหินปูนตั้งอยู่ทางด้านทิศตะวันออกของวัด ห่าง ประมาณ 200 เมตร มีจุดชมวิวผาสิงห์ท่ีสามารถมองเห็นหม่บู ้านนาคหู าได้ ตัง้ แต่เหนอื จดใต้ ทโี่ อบล้อมด้วยขนุ เขาทั้งสีด่ า้ นในมุมมองแบบพานอรามา่ ท่มี าของช่ือผาสงิ ห์คือคนสมัยกอ่ นบอกวา่ บางจุดของบริเวณผาแห่งน้ี มอง แลว้ มลี ักษณะคลา้ ยหวั สงิ ห์สัตว์ในวรรณคดี 122 SBL บันทึกประเทศไทย I แพร่

ทำ� เนียบเจา้ อาวาส รายนามเจ้าอาวาส ก่อนไดร้ บั การยกฐานะเปน็ วัดอย่างถูกต้องตามกฎ มหาเถรสมาคม ได้แก่ 1. ครูบาธรรมใจ พ.ศ. 2466-2475 2. ครบู าบุญศรี พ.ศ. 2475-2480 3. ครบู าลาศ พ.ศ. 2480-2487 4. พระเปก๊ พ.ศ. 2487-2490 5. พระแกว้ (อิสปุ นิ ) พ.ศ. 2490-2495 6. พระจู (เขอ่ื นรอบเขต) พ.ศ. 2495-2503 7. พระลพ พ.ศ. 2503-2513 8. พระลำ� ดวน ขันตโิ ก พ.ศ. 2513-2517 9. ครูบาตัน พ.ศ. 2517-2519 10. พระอธกิ ารสุมัย สภุ าจาโร พ.ศ. 2519-2542 11. พระอธิการสวิง ธิตปุญฺโญ พ.ศ. 2542–2545 12. พระชาญชัย ชตุ นิ ธฺ โร พ.ศ. 2545–2547 (รกั ษาการแทนเจา้ อาวาส) 13. พระมงคล สุมงฺคโล พ.ศ. 2547–2548 (รกั ษาการแทนเจา้ อาวาส) 14. พระบัญชา สุวณฺณภทฺโธ พ.ศ. 2551–2553 (รักษาการแทนเจา้ อาวาส) รายนามเจ้าอาวาส ต้ังแต่ได้รับประกาศแต่งต้ังวัดท่ีถูกต้องตามกฎ มหาเถรสมาคม คอื พระมหาชาญชัย ชตุ ินธฺ โร พ.ศ.2556–ปัจจุบัน PHRAE I SBL บันทึกประเทศไทย 123