ວິຊາພະລະສາຍ ມຍ 12+4

- ຄູແນະນາໍ ວທິ ກີ ານເຝກິ ແອບ ແລະ ສາທດິ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນໄດສ້ ງັ ເກດ (1-2) ເທິ່ ອື - ໃຫນ້ ກັ ຮຽນ 2 ຄນົ ອອກມາເຮດັ ທດົ ລອງໃຫໝ້ ິ່ ສູ ງັ ເກດ - ໃຫນ້ ກັ ຮຽນດໍາເນນີ ການເຝກິ ແອບຕາມຄູກາໍ ນດົ , ຄູເປນັ ຜູຕ້ ດິ ຕາມຊ່ິ ວຍເຫອື ຜູອ້ ິ່ ອນ 3. ການໄຂບານ (ເສບີ ບານ). ການໄຂບານເປນັ ຫວົ ໃຈສໍາຄນັ ຂອງການຫນີ້ ບານສິ່ ງົ ໂດຍສະເພາະເມິ່ ອື ກາຍເປນັ ຝິ່ າຍບຸກ, ການຫນີ້ ບານສິ່ ງົ ຈະ ໄດຄ້ ະແນນ ນນັ້ ສ່ິ ວນໜິ່ ງຶ ຂນື້ ຢ່ິ ູກບັ ການໄຂບານ, ຖາ້ ຫາກຜູຫ້ ນີ້ ໄຂບານໄດຮ້ ຸ ນແຮງແມນ້ ຍໍາຈນົ ຝ່ິ າຍຮບັ ບິ່ ໍສາມາດທ່ິ ຈີ ະ ໂຕຕ້ ອບກບັ ມາໄດນ້ ນັ້ ຝິ່ າຍໄຂບານຈະໄດຄ້ ະແນນສະນນັ້ ຜໄູ ້ ຂບານຈະໄຂບານດວ້ ຍວທິ ໃີ ດກິ່ ຕໍ າມຄວນຈະໄຂໃຫມ້ ເີ ປເີ ຊນັ ເສຍໜອ້ ຍທິ່ ສີ ຸດ ຈດຸ ມຸງ້ ໝາຍຂອງການໄຂບານຄື ເພ່ິ ອື ຢາກໃຫໄ້ ດຄ້ ະແນນຈາກການໄຂຄງັ້ ນນັ້ , ສະນນັ້ ການໄຂບານຈິ່ ງື ມຈີ ດຸ ມຸງ້ ໝາຍເພິ່ ອື ເຮດັ ໃຫຂ້ ິ່ ູແຂງຂນັ ຮບັ ບານໄດຍ້ າກ ຫື ຮບັ ບານບິ່ ໍໄດເ້ ລຍີ ສະນນັ້ ການໄຂຈ່ິ ງຶ ຈາໍ ເປນັ ທິ່ ສີ ຸດຈະຕອ້ ງໄຂໄປຫາຈດຸ ອິ່ ອນຂອງຂ່ິ ູແຂ່ິ ງ ໂດຍໄຂໄປຫາຕາໍ ແໜິ່ ງດ່ິ ງັ ຕ່ິ ລໍ ງົ ໄປນ:ີ້ - ໄຂບານຫາຄນົ ຊູບານຈະຕອ້ ງແລິ່ ນໄປເພ່ິ ອື ສ່ິ ງົ ບານໃຫເ້ ພ່ິ ອື ນ ຈິ່ ງຶ ເຮດັ ໃຫຄ້ ນົ ຊູບານຕອ້ ງຮບັ ບານຈງັ ຫວະທໍາອດິ (ບານໜ່ິ ງຶ ) - ໄຂບານໄປຫາຜູຫ້ ນີ້ ທ່ິ ອີ ່ິ ອນຂອງຄິ່ ຕູ ິ່ ໍສູ ້ - ໄຂບານໄປຫາຜູຫ້ ນີ້ ສໍາຮອງທິ່ ປີ ່ິ ຽນເຂາົ້ ຫນີ້ ໃໝ່ິ - ໄຂບານໄປຫາຜູຫ້ ນີ້ ທິ່ ກີ າໍ ລງັ ອາລມົ ເສຍ, ຂາດສະມາທທິ ິ່ ຈີ ະຮບັ ບານ  ລກັ ສະນະຂອງການໄຂບານ ມຫີ າຍແບບທ່ິ ນີ າໍ ສະເໜບີ າງແບບເທ່ິ າົ ນນັ້ ເຊ່ິ ນັ : - ການໄຂບານມລື ່ິ ຸມ - ການໄຂບານມເື ທງິ ດາ້ ນໜາ້ - ການໄຂບານມເີ ທງິ ດາ້ ນຂາ້ ງ - ການເຕນັ້ ໄຂບານ 3.1. ການໄຂບານມລື ິ່ ຸມ ລກັ ສະນະຂອງມໃື ນເວລາຕບີ ານ (ໄຂບານ) ອາດໃຊມ້ ໃື ນຫາຍລກັ ສະນະ ແຕກຕິ່ າງກນັ ແລວ້ ແຕິ່ ຜູຫ້ ນີ້ ຖະນດັ ໃຊສ້ ນັ ມ,ື ສນັ ກາໍ ປນັ້ ແລະ ໜາ້ ຂອງກາໍ ປນັ້ . ກ. ວທິ ປີ ະຕບິ ດັ - ຜໄູ ້ ຂຢິ່ ູໃນເຂດເສບີ ຫນັ ໜາ້ ຫື ປິ່ ນິ ຂາ້ ງຫາຕານ່ິ າງຕນີ ທງັ ສອງແຍກທາງກນັ ພໍປະມານຕນີ ທິ່ ຖີ ະໜດັ ວາງໄວທ້ າງຫງັ ຫື ຕນີ ທງັ ສອງເບອື້ ງຢ່ິ ູໃນລະດບັ ດ່ິ ຽວກນັ ກ່ິ ໄໍ ດ້ - ໃຊມ້ ທື ິ່ ບີ ່ິ ຖໍ ະນດັ ຖບື ານໄວທ້ າງໜາ້ , ແຂນສອກພບັ ເລກັ ນອ້ ຍ 45

- ແກິ່ ວງແຂນທ່ິ ຖີ ະນດັ ມາທາງຫງັ ຈນົ ສຸດ ພອ້ ມທງັ ໂຍນບານດວ້ ຍມທື ່ິ ບີ ິ່ ຖໍ ະນດັ ຂນື້ ຊິ່ ສື ູງປະມານລະດບັ ບິ່ າໄຫິ່ - ຖ່ິ ວງນາໍ້ ໜກັ ຕວົ ໄປຢິ່ ູຕນີ ໜາ້ ສາຍຕາແນມເບິ່ ງິ ບານຕະຫອດເວລາ - ລກັ ສະນະຂອງມທື ່ິ ໃີ ຊຕ້ ບີ ານອາດຈະໃຊກ້ າໍ ມ,ື ຝາມ,ື ສນັ ມກື ິ່ ໄໍ ດ້ ແລະ ລກັ ສະນະຂອງແຂນຕອ້ ງຢຽດຊິ່ ື - ຈງັ ຫວະທິ່ ບີ ານເລມີ້ ຕກົ ລງົ ໃຫແ້ ກິ່ ວງແຂນກບັ ມາທາງໜາ້ ຕບີ ານ ບໍລເິ ວນດາ້ ນຫງັ ສິ່ ວນລິ່ ຸມຂອງບານດວ້ ຍຄວາມ ແຮິ່ ງທ່ິ ເີ ໝາະສມົ ເພິ່ ອື ໃຫບ້ ານຂາ້ ມຕານ່ິ າງໄປຕດົ ຢ່ິ ູບໍລເິ ວນເດນີ ຫນີ້ ຂອງຝ່ິ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມພອ້ ມທງັ ແກິ່ ວງແຂນຕາມ ບານໄປເພິ່ ອື ບງັ ຄບັ ທດິ ທາງຂອງບານ. ຂ. ວທິ ປີ ະຕບິ ດັ ການໄຂບານມເື ທງິ ດາ້ ນໜາ້ ເປນັ ການໄຂບານໂຍນບານຂນື້ ຈາກການໂຍນບານຂນື້ ເທງິ ຫວົ ແລະ ຜໄູ ້ ຂໃຊຝ້ າມື ຫື ກາໍ ປນັ້ ຕກີ ະທບົ ດາ້ ນຫງັ ຂອງບານໃຫລ້ ອຍຂາມຕານ່ິ າງເປນັ ການໄຂບານທ່ິ ນີ ຍິ ມົ ໃຊຫ້ າຍອກີ ວທິ ໜີ ິ່ ງື ວທິ ປີ ະຕບິ ດັ - ຢນື ຢິ່ ູເຂດໄຂບານຫນັ ໜາ້ ຫາຕານິ່ າງຜໄູ ້ ຂທ່ິ ຖີ ະນດັ ມຂື ວາ ໃຫຢ້ ນື ຕນີ ຊາ້ ຍຢ່ິ ູໜາ້ ຕນີ ຂວາຢ່ິ ູຫງັ ຫື ຢືນໃຫປ້ າຍຕນີ ສະເໝກີ ນັ - ມຊື າ້ ຍຖບື ານຢິ່ ູໃນລະດບັ ໜາ້ ເອກິ ຖາ້ ຖະນດັ ມຊື າ້ ຍມຂື ວາຖບື ານ ຕາເບ່ິ ງິ ໄປຫາເປາົ້ ໝາຍທ່ິ ຈີ ະໄຂບານໄປ - ໂຍນບານຂນື້ ຊ່ິ ຄື ວາມສູງຂອງບານຈາກມທື ່ິ ໂີ ຍນປະມານ 3-4 ຊິ່ ວງຂອງບານ ຫື ໃຫບ້ ານສູງຈາກຫວົ ປະມານ 60ຊມ - ຈງັ ຫວະຕບີ ານໃຫຍ້ ກົ ແຂນ ທິ່ ໃີ ຊຕ້ ບີ ານແກ່ິ ວງໄປທາງຫງັ ແຂນສອກພບັ ເລກັ ນອ້ ຍພຽງກບັ ບິ່ າໄຫ່ິ ແບມອື ອກ - ຢດື ລາໍ ຕວົ ເງຍີ ໜາ້ , ໜາ້ ເອກິ ແລະ ລໍາຕວົ ແອນຄນື ຫງັ ເລກັ ນອ້ ຍ - ຂະນະຈະຕບີ ານໃຫຖ້ ່ິ ວງນໍາ້ ໜກັ ຈາກທາງຫງັ ໄປຫາທາງໜາ້ ແລະ ຕບີ ານໄປທາງໜາ້ ດວ້ ຍຝາມື ຫື ກໍາປັນ້ ໃສິ່ ຈດຸ ກາງສ່ິ ວນຫງັ ຂອງບານ - ໃນຂະນະຕບີ ານ ຄວນໃຊຂ້ ມໍ້ ກື ະທບົ ບານໄປທາງໜາ້ ເລກັ ນອ້ ຍຈະເຮດັ ໃຫບ້ ານ ໝນູ ໄປທາງໜາ້ , ບານຈະລອຍຕ່ິ ໍາ ຫື ສູງຂນື້ ຢິ່ ູກບັ ຈດຸ ຂອງການຕບີ ານ, ຫງັ ຈາກຕບີ ານໄປແລວ້ ຈ່ິ ງື ກາ້ ວຕນີ ເຂາົ້ ໃນເດິ່ ນີ ຄ. ການໄຂບານມເື ທງິ ດາ້ ນຂາ້ ງ 46

ເປນັ ວທິ ກີ ານໄຂອກິ ແບບໜິ່ ງຶ ທິ່ ໄີ ຂຂາ້ ມຕານ່ິ າງໄປ ຈະມຄີ ວາມແຮງ ບາງຄງັ້ ບານຈະໝນູ ແລະ ປ່ິ ຽນທດິ ທາງ ກາງອາກາດເຮດັ ໃຫຝ້ ິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມຮບັ ບານໄຂໄດຍ້ າກ ວທິ ປີ ະຕບິ ດັ : - ຢນື ຢ່ິ ູເຂດໄຂບານຫນັ ໄຫິ່ ຊາ້ ຍຫາຕານິ່ າງ (ຜູຖ້ ະໜດັ ມຂື ວາ) ແລະ ກງົ ກນັ ຂາ້ ມ ຫື ຕນີ ທງັ ສອງເບອື້ ງຂະໜານກນັ - ໂຍນບານຂນື້ ດວ້ ຍມຊື າ້ ຍຈາກຈດຸ ທິ່ ໂີ ຍນບານປະມານ 60ຊມ, ໃຫບ້ ານອິ່ ຽງໄປທາງບ່ິ າໄຫ່ິ ຊາ້ ຍເລກັ ນອ້ ຍ - ແຂນຂວາຢຽດໄປທາງຂາ້ ງ ຖ່ິ ວງນໍາ້ ໜກັ ລງົ ຂາຂວາແກ່ິ ວງແຂນຂວາຂນື້ ຕບີ ານ ພອ້ ມກບັ ບດິ ຕນີ ແລະ ລາໍ ຕວົ ເຂາົ້ ຫາເດິ່ ນີ ເນງີ້ ລາໍ ຕວົ ໄປທາງໜາ້ ໂຢະເຂິ່ າົ ເລກັ ນອ້ ຍຢດື ລາໍ ຕວົ ສ່ິ ງົ ແຮງຈາກຂາ ແລະ ລາໍ ຕວົ ໄປຫາແຂນເພິ່ ອື ເພິ່ ມີ ແຮງສິ່ ງົ ບານໃຫຫ້ າຍຂນື້ ງ. ວທິ ກີ ານເຕນັ້ ໄຂບານ ການໄຂບານວທິ ນີ ີ້ ເປນັ ທ່ິ ນີ ຍິ ມົ ຫນີ້ ກນັ ຫາຍ ເພາະບານໄຂເຮດັ ໃຫຜ້ ູຮ້ ບັ ຄາດຄະເນທດິ ທາງການຕກົ ຂອງບານ ໄດຍ້ າກ ເນ່ິ ອື ງຈາກການສ່ິ າຍຕວົ ຂອງບານໃນຂະນະທິ່ ບີ ານເຄ່ິ ອື ນທິ່ ຢີ ່ິ ູກາງອາກາດ, ວທິ ນີ ຂີ້ ອ້ ນຂາ້ ງຈະຍາກເພາະໄດໃ້ ຊ້ ແຮງ ແລະ ທກັ ສະຫາຍ - ຜໄູ ້ ຂຢິ່ ູໃນເຂດໄຂບານຫິ່ າງເສນັ້ ຫງັ ຂອງເດນີ ປະມານ 6-8ມ, ຫນັ ຫາ້ ຫາຕານ່ິ າງ, ຖາ້ ຖະໜດັ ມຂື ວາໃຫວ້ າງມຊື າ້ ຍຢ່ິ ູ ໜາ້ ແລະ ກງົ ກນັ ຂາ້ ມ, ຕນີ ທງັ ສອງຫ່ິ າງປະມານ 1 ຊ່ິ ວງໄຫິ່ ໂຢະເຂ່ິ າົ ໜອ້ ຍໜ່ິ ງື ຖິ່ ວງນາໍ້ ໜກັ ໄປທິ່ ຕີ ນີ ຫງັ - ມຊື າ້ ຍຖບື ານລະດບັ ໜາ້ ເອກິ ຖາ້ ຕອ້ ງການໃຫບ້ ານສິ່ າຍໄປທາງໃດໃຫວ້ ່ິ າງຕໍາແໜ່ິ ງຂອງຮູສູບລມົ ໃຫຖ້ ກື ຕອ້ ງເຊິ່ ນັ : ໃຫຢ້ ິ່ ູເບອື້ ງເທງິ ຫື ດາ້ ນຂາ້ ງຂອງບານ - ໂຍນບານຂນື້ ດວ້ ຍມເື ບອື້ ງດຽວ ຫື ສອງມໂື ດຍໃຫບ້ ານຕງັ້ ຊິ່ ສື ູງຂນື້ ຢິ່ ູທາງໜາ້ - ຜໄູ ້ ຂບານຕອ້ ງໄດແ້ ລ່ິ ນເຄ່ິ ອື ນທິ່ ເີ ຂາົ້ ໄປເພ່ິ ອື ເຕນັ້ ຂນື້ ຕບີ ານແລິ່ ນປະມານ 2-3 ກາ້ ວ ແລວ້ ຢນັ ເຕນັ້ ຂນື້ ແຂນເບິ່ ອື ງໃຊ້ ຕບີ ານໃຫເ້ ງອື ດຄນື ຫງັ ຢິ່ ູໃນລະດບັ ຫູ ສາຍຕາແນມເບິ່ ງິ ບານໃນຂະນະທບີ ານເຄ່ິ ອື ນລງົ ມາໃນຈງັ ຫວະທິ່ ເີ ໝາະສມົ ໃຫ້ ເງອື ດແຂນເຂາົ້ ຕສີ ິ່ ວນກາງ ຫາ ສ່ິ ວນເທງິ ຂອງບານເພ່ິ ອື ໃຫບ້ ານຂາ້ ມຕານິ່ າງໄປ. ການໄຂບານວທິ ນີ ຄີ້ າ້ ຍຄກື ບັ ການ ຕບົ ບານ - ກິ່ ອນການເຕນັ້ ຂນື້ ໄຂບານພະຍາຍາມບິ່ ໃໍ ຫຕ້ ນີ ຍຽບເສນັ້ ຫງັ ຂອງເດິ່ ນີ ກດິ ຈະກາໍ ຜູຫ້ ນີ້ ໃໝິ່ ຄວນເຝກິ ໄຂບານທ່ິ ງີ ່ິາຍທິ່ ສີ ຸດກ່ິ ອນຄກື ານໄຂບານມລື ິ່ ຸມເມິ່ ອື ຜູຫ້ ນີ້ ເກດີ ຄວາມຊໍານານແລວ້ ຈິ່ ງຶ ເຝກິ ການໄຂບານດວ້ ຍມເື ທງິ ໃນລກັ ສະນະຕິ່ າງຕ່ິ ໄໍ ປ (ເຝກິ ແຕ່ິ ງິ່າຍຫາຍາກ) 47

1. ໃຫຜ້ ູຫ້ ນີ້ ຈບັ ຄ່ິ ູກນັ ແລະ ຫນັ ໜາ້ ໃສກນັ ຫິ່ າງປະມານ 5-6ມ, ຈາກນນັ້ ເຝກິ ແອບການໄຂບານດວ້ ຍມລື ິ່ ຸມຕາມຄໍາ ແນະນໍາ (ວທິ ໄີ ຂ) ໂດຍເນນັ້ ທດິ ທາງການບງັ ຄບັ ບານໄປຫາໝິ່ ູ ໃຫແ້ ມນ້ ຢໍາ້ (ໂຕກ້ ບັ ໝິ່ ໄູ ປມາ) ເບອື້ ງຕນົ້ ໃຫ້ ປະຕບິ ດັ ທ່ິ າມເື ປ່ິ າົ ກ່ິ ອນ 2. ໃຫຜ້ ູຫ້ ນີ້ ຢນື ໄຂບານຂາ້ ມຕານ່ິ າງ ໂດຍເນນັ້ ໃຫບ້ ານຂາ້ ມຕານິ່ າງທຸກຄງັ້ 3. ໃຫຜ້ ູຫ້ ນີ້ ເຝກິ ການໄຂບານມເື ທງິ ໂດຍການເນນັ້ ການໂຍນບານ ແລະ ຄວາມແມນ້ ຢໍາໃນການໄຂໄປຫາໝ່ິ ໄູ ລຍະຫ່ິ ງ ລະຫວິ່ າງຜູຫ້ ນີ້ ປະມານ 6ມ 4. ໃຫຜ້ ູຫ້ ີນ້ ເຝິກການໄຂບານມເື ທງິ ຂາ້ ມຕານິ່ າງເປັນຄິ່ ູກບັ ໄປ-ກບັ ມາ ໂດຍເນນັ້ ຄວາມແຮງ, ຄວາມແມນ້ ຢໍາ ພະຍາຍາມໃຫບ້ ານຂາ້ ມຕານ່ິ າງທຸກຄງັ້ ແລະ ສູງໄປກິ່ ອນນນັ້ ໃຫໄ້ ຂຖກຶ ເປາົ້ ໝາຍ 3.2.ການຕບົ ບານ ການຕບົ ບານ ເປັນການຫນີ້ ທ່ິ ຈີ ໍາເປັນ ແລະ ສໍາຄນັ ທ່ິ ສີ ຸ ດສໍາລບັ ການຫນີ້ ບານສ່ິ ງົ ຈະຖືວິ່ າເປັນອາວຸ ດທ່ິ ສີ ໍາ ຄນັ ສໍາລບັ ການບຸກແຕ່ິ ລະຄະນະ, ການຕບົ ບານໄດຮ້ ຸນແຮງ ແລະ ແມນ້ ຢໍາຈະເຮດັ ໃຫຄ້ ່ິ ຕູ ິ່ ໍສູເ້ ສຍສະມາທໄິ ດງ້ ິ່າຍໆ, ຖາ້ ສາມາດສິ່ ງົ ຫື ບງັ ຄບັ ທດິ ທາງຂອງບານດາ້ ນການຕບົ ໃຫໄ້ ປລງົ ຕາມຈດຸ ທ່ິ ຕີ ອ້ ງການໄດ້ ກ່ິ ໍຈະເປນັ ການສາ້ ງຄວາມກດົ ດນັ ໃຫກ້ ບັ ຄິ່ ູແຂິ່ ງຂນັ ໄດ້ ຫາຍທ່ິ ສີ ຸດ, ສະນນັ້ ໃນຂະນະທ່ິ ເີ ປນັ ຝ່ິ າຍບຸກຜູຫ້ ນີ້ ຕອ້ ງຟາ້ ວສວຍໂອກາດ ບຸກຄ່ິ ູແຂິ່ ງໃຫວ້ ິ່ ອງໄວ ດວ້ ຍວທິ ກີ ານຕບົ ທ່ິ ຮີ ຸນແຮງ, ໂອກາດທິ່ ຈີ ະຕບົ ບານກບັ ໄປຈິ່ ງຶ ມກັ ຈະເປນັ ຈງັ ຫວະທສີ າມ (ຫນີ້ ບານຄງັ້ ທໄີ ດເ້ ປນັ ວທິ ບີ ຸກ ທ່ິ ວີ ່ິ ອງໄວຍິ່ ງິ ຂນື້ , ແຕິ່ ຕອ້ ງຂນື້ ກບັ ຈງັ ຫວະໜິ່ ງຶ ຫື ຈງັ ຫວະສອງເຊ່ິ ງິ ໄດເ້ ປນັ ວທິ ບີ ຸກທິ່ ວີ ິ່ ອງໄວຍິ່ ງິ ຂນື້ ແຕິ່ ຕອ້ ງຂນື້ ກບັ ຈງັ ຫວະ ແລະ ໂອກາດ ແຕ່ິ ຢ່ິ າງໃດກິ່ ດໍ ກີ ານຕບົ ທ່ິ ຈີ ະໄດຮ້ ບັ ຜນົ ດີ ຈະຕອ້ ງຂນື້ ຢິ່ ູກບັ ຜູຫ້ ນີ້ ທິ່ ຫີ ນີ້ ບານທາໍ ອດິ ທ່ິ ຮີ ບັ ຕບົ ບານແລວ້ ສິ່ ງົ ໄປຫາ ຜູທ້ ິ່ ຊີ ູບານ (ຍກົ ບານ) ໃນຈງັ ຫວະທສີ ອງ ແລະ ຈງັ ຫວະທສີ າມຈ່ິ ງຶ ເປນັ ການຕບົ ບານ, ການຕບົ ບານໄດຮ້ ບັ ຜນົ ດມີ ີ ປະສດິ ທພິ າບຂນື້ ຢ່ິ ູກບັ ບນັ ຫາຄດື ິ່ ງັ ຕ່ິ ໍໄປນ:ີ້ - ຄວາມວ່ິ ອງໄວຂອງບານ - ຄວາມແຮງຂອງບານ - ຈງັ ຫວະ ຫື ຄວາມພດໍ ລີ ະຫວ່ິ າງຜູຊ້ ູບານໃຫກ້ ບັ ຜູຕ້ ບົ - ຄວາມແມນ້ ຢໍາໃນການຕບົ ຕີ ແລະ ການບງັ ຄບັ ບານໃຫຫ້ າຈດຸ ທິ່ ຕີ ອ້ ງການ ກ. ການເຕນັ້ ຕບົ ບານ ການຕບົ ບານສູງ ເປນັ ການຕບົ ທ່ິ ຕີ ອ້ ງການໃຊໄ້ ລຍະທາງແລ່ິ ນສາມຫາຫາ້ ກາ້ ວແລິ່ ນເພ່ິ ອື ເປນັ ການຊ່ິ ວຍແຮງໃນ ການຢນັ ເຕນັ້ ຂນື້ ຕບົ ບານຈາກພນື້ ໃຫສ້ ູງເທ່ິ າົ ທິ່ ຈີ ະເຮດັ ໄດ້  ການຕບົ ບານລະດບັ ສູງໃຫປ້ ະຕບິ ດັ ດ່ິ ງັ ລ່ິ ຸມນ:ີ້ - ສາຍຕາຕອ້ ງແນມເບິ່ ງິ ບານຢ່ິ ູຕະຫອດເວລາ ພອ້ ມທງັ ກະຕວງວິ່ າຈດຸ ທິ່ ຈີ ະເຕນັ້ ຂນື້ , ບານຈະມຄີ ວາມໄວ ແລະ ສູງ ປານໃດ - ການແລ່ິ ນເອາົ ທິ່ າ ໃນການເຕນັ້ ຕບົ ບານຈະແລິ່ ນສາມຫາຫາ້ ກາ້ ວ, ກາ້ ວສຸດທາ້ ຍຕອ້ ງໃຫເ້ ປນັ ກາ້ ວທິ່ ຍີ າວກິ່ ອນກາ້ ວ ແລິ່ ນປກົ ກະຕິ ເພ່ິ ອື ຊ່ິ ວຍຮກັ ສາການຊງົ ຕວົ - ການຕກົ ບາດຕນີ ກາ້ ວສຸ ດທາ້ ຍໃຫຕ້ ກົ ພນື້ ດວ້ ສອງຕນີ ແລະ ຢນັ ເຕນັ້ ຂນື້ ຈາກພນື້ ດວ້ ຍສອງຕນີ , ໂດຍການຢດື ຂໍ້ ຕນີ , ຫວົ ເຂິ່ າົ ແລະ ແອວ 48

- ໃນຂະນະທິ່ ຍີ ນັ ຂນື້ ຈາກພນື້ ໃຫແ້ ກ່ິ ວງແຂນແຕິ່ ລິ່ ຸມຂນື້ ທາງໜາ້ ແລວ້ ຍກົ ຂນື້ ເທງິ ຫວົ ເມ່ິ ອື ເຕນັ້ ຂນື້ ຮອດຈດຸ ສູງສຸດ ໃຫພ້ ບັ ແຂນສອກທິ່ ໃີ ຊຕ້ ບີ ານ ເງອື ດຄນື ຫງັ ມຢື ິ່ ູລະດບັ ເທງິ ຫວົ , ພອ້ ມກບັ ແອນຕວົ ຄນື ຫງັ ເລກັ ນອ້ ຍ ແລະຍກົ ສນົ້ ໜ່ິ ອງທງັ ສອງຂນື້ ເພ່ິ ອື ຮກັ ສາການຊງົ ຕວົ - ໃນເວລາຕບົ ບານໃຫແ້ ກ່ິ ວງແຂນແຕິ່ ທາງຫງັ ມາທາງໜາ້ ເຂາົ້ ປະທະດາ້ ນເທງິ ຂອງໜິ່ ວຍບານກດົ ໃຫບ້ ານຂາ້ ມຕານ່ິ າງ, ຂະນະທ່ິ ຕີ ບີ ານແຂນຕອ້ ງຍຽດໃຫຊ້ ິ່ ື ແລະ ມຕື ອ້ ງເຮດັ ເປນັ ຜງົ້ ຄຮື ູບບິ່ ວງ, ແຂນທິ່ ບີ ິ່ ໍໃຊຕ້ ບີ ານໃຫແ້ ກ່ິ ວງແຕິ່ ເທິ່ ງິ ລງົ ລິ່ ຸມເຖງິ ລະດບັ ກະໂພກ ເພ່ິ ອື ຊິ່ ວຍຮກັ ສາການຊງົ ຕວົ - ເວລາຕກົ ລງົ ພນື້ ໃຫລ້ ງົ ດວ້ ຍສອງຕນີ ພອ້ ມທງັ ໂຍະຫວົ ເຂິ່ າົ , ຈິ່ າງຂາອອກໃຊປ້ າຍຕນີ ທງັ ສອງ ຈງັ້ ພນື້ ກ່ິ ອນເພ່ິ ອື ຫຸດຜິ່ ອນແຮງກະທບົ ແລະ ໃຫຢ້ ່ິ ູໃນທິ່ າກຽມຫນີ້ ບານຕ່ິ ໍໄປ. ຂ. ການຢນື ຕບົ ບານ ການຢືນຕບົ ບານເປນັ ການຕບົ ບານທິ່ ໃີ ຊໃ້ ນກໍລະນສີ ຸ ກເສນີ ທິ່ ບີ ່ິ ໍສາມາດຫນີ້ ກບັ ບານດວ້ ຍການເຕນັ້ ຕບົ ບານ ແລວ້ , ຈິ່ ງື ໃຊແ້ ຂນ ແລະ ສະປງິ ຂມໍ້ ື ເພ່ິ ອື ຕບົ ບານໃຫຂ້ າ້ ມຕານ່ິ າງໄປ, ເປນັ ການຕບົ ບານທິ່ ີ ສວຍໂອກາດຂະນະທ່ິ ຝີ ິ່ າຍ ກງົ ກນັ ຂາ້ ມເຜີ ໂດຍໃຊຄ້ ວາມໄວໃນການຕບົ ບານເຊິ່ ງິ ປະຕບິ ດັ ດິ່ ງັ ລິ່ ຸມນ:ີ້ - ຢນື ຕບົ ບານ, ເພ່ິ ອື ໃຫບ້ ານໄປໄວລງົ ທ່ິ ຫີ ວິ່ າງໂດຍໃຊແ້ ຮງຂໍມ້ ຕື ບົ ບານ - ຈດຸ ຕບົ ບານ ບານຈະຢິ່ ູລະດບັ ໜາ້ ຜາກຂອງຜູຕ້ ບົ , ໃຊຝ້ າມຕື ບົ ສ່ິ ວນເທງິ ຂອງບານ ໃນລກັ ສະນະຫກັ ຂໍມ້ ລື ງົ ກດິ ຈະກາໍ 1. ການເຝກິ ແອບເບອື້ ງຕນົ້ ສໍາລບັ ການຕບົ ບານຄວນໃຫນ້ ກັ ຮຽນແອບແລິ່ ນເຂາົ້ ຫາຈດຸ ແລະ ເຕນັ້ ຢນັ ຂນື້ ເຮດັ ຄື ຈະຕບົ ບານໃຫແ້ ກິ່ ວງແຂນຕບີ ານເທງິ ອາກາດ (ທິ່ າມເື ປິ່ າົ ) ກິ່ ອນຫາຍເທິ່ ອື 2. ໃຫນ້ ກັ ຮຽນຈບັ ຄິ່ ູກນັ ຫື ຈດັ ເປນັ ສອງແຖວປິ່ ນິ ໜາ້ ເຂາົ້ ຫາກນັ ຫິ່ າງປະມານ 5-6ມ ແອບຢນື ຕບົ ບານກບັ ທິ່ ີ ໃຫກ້ ນັ , ໂດຍໃຊມ້ ໜື ່ິ ງຶ ໂຍນບານຂນື້ ທາງໜາ້ ແລວ້ ໃຊມ້ ທື ິ່ ຖີ ະໜດັ ຕບົ ບານຖາ້ ນໍາໃຊແ້ ບບຮູບແຖວກ່ິ ໍຕອ້ ງ ຜດັ ປ່ິ ຽນກນັ ຕບົ 3. ໃຫປ້ ະຕບິ ດັ ຄຂື ໍເ້ ທງິ ຕ່ິ າງແຕິ່ ວິ່ າໃຫໂ້ ຍນບານຂນື້ ໃຫສ້ ູງແລວ້ ເຕນັ້ ຂນື້ ກບັ ທ່ິ ເີ ພິ່ ອື ຕບົ ບານ 4. ໃຫແ້ ຂວນບານໄວເ້ ທງິ ຕານິ່ າງບານຫ່ິ າງຕານ່ິ າງມາທາງໜາ້ ປະມານ 25-30ຊມ ຫື ຄູເຝກິ ອາດປີນໂຕະໂຍນ ບານໃຫແ້ ຕ່ິ ລະຄນົ ຕບົ ກິ່ ໄໍ ດ້ ຈາກນນັ້ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນເລມີ້ ເຝກິ ແອບການຕບົ ບານເທິ່ ອື ລະຄນົ ສາໍ ລບັ ນກັ ຮຽນແມ່ິ ນ ໃຫລ້ ຽນແຖວເຂາົ້ ຕເີ ທ່ິ ອື ລະຄນົ ແລວ້ ໃຫແ້ ລ່ິ ນໄປຕ່ິ ໍຢ່ິ ູທາງຫງັ ແຖວເພິ່ ອື ເຂາົ້ ຕເີ ທິ່ ອື ຕ່ິ ໍໄປໃຫປ້ ະຕບິ ດັ ຫາຍໆເທ່ິ ອື ຈ່ິ ງຶ ເກດີ ຄວາມຊໍານານ. 49

ອຸປະກອນ: ບານສິ່ ງົ , ຕານິ່ າງ, ໝາກຫວດີ ແລະ ປູນຂາວໂຮຍເສນັ້ ເຂດເດິ່ ນີ ວທິ ດີ າໍ ເນນີ ກດິ ຈະກາໍ - ຄແູ ນະນາໍ ວທິ ເີ ຝກິ ແອບ ແລະ ສາທດິ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນໄດສ້ ງັ ເກດວທິ ປີ ະຕບິ ດັ 1-2 ເທ່ິ ອື ກິ່ ອນ - ໃຫນ້ ກັ ຮຽນຈາໍ ນວນໜິ່ ງຶ ອອກມາເຮດັ ທດົ ລອງ 1_2 ເທິ່ ອື - ຄູຕດິ ຕາມ ແລະ ຊ່ິ ວຍເຫອື ຜູທ້ ິ່ ອີ ິ່ ອນ 3.3 ການເຕນັ້ ຂນື້ ອດັ ບານ. ການເຕນັ້ ຂນື້ ອດັ ບານ ເປນັ ການປອ້ ງກນັ ຈາກການຕບົ ບານຂອງຝິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມ ໂດຍຜູຫ້ ນີ້ ແດນໜາ້ ເຕນັ້ ຂນື້ ພອ້ ມກບັ ຍກົ ມທື ງັ ສອງເບິ່ ອື ງຂນື້ ເທງິ ຕານິ່ າງບໍລເິ ວນໃກຕ້ ານິ່ າງ ຫື ລໍາ້ ໄປໃນເຂດຂອງຝ່ິ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມ ໂດຍພະຍາຍາມ ປອ້ ງກນັ ທດິ ທາງ ທິ່ ບີ ານມາຈາກການຕບົ ຂອງຄິ່ ູຕ່ິ ໍສູ ້ ການອດັ ບານແມິ່ ນເພິ່ ອື ໃຫບ້ ານມາກະທບົ ມື ແລະ ຕກົ ລງົ ຝ່ິ າຍ ກງົ ກນັ ຂາ້ ມ ມວີ ທິ ປີ ະຕບິ ດັ ຄດື ່ິ ງັ ຕ່ິ ໍໄປນ:ີ - ເບິ່ ງິ ລກັ ສະນະການຫນີ້ ບານຂອງຝ່ິ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມ ຈະຕບົ ບານມາໃນລກັ ສະນະໃດ - ຝິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມຄນົ ໃດຈະຕບົ ບານ ເມິ່ ອື ຮູວ້ ິ່ າຄນົ ໃດຈະຕບົ ບານ ໃຫເ້ ຄ່ິ ອື ນທິ່ ເີ ຂາົ້ ໃກຕ້ ານິ່ າງ, ໃກຄ້ ນົ ທ່ິ ຈີ ະຕບົ ທນັ ທີ - ການເຄິ່ ອື ນທ່ິ ເີ ຂາົ້ ຫາຈດຸ ຕບົ ບານ ຂອງຝ່ິ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມ ຕອ້ ງໄດເ້ ຄິ່ ອື ນທ່ິ ແີ ບບກາ້ ວຂາໄປທາງຂາ້ ງ, ມທື ງັ ສອງເບອື້ ງ ຍກົ ຂນື້ ຢິ່ ູໃນລະດບັ ບິ່ າໄຫິ່ , ຫນັ ຝາມເື ຂາົ້ ໄປຫາຕານ່ິ າງ - ເຕນັ້ ຂນື້ ອດັ ບານພອ້ ມກບັ ຍກົ ມຂື ນື້ , ຈ່ິ າງນວິ້ ມທື ງັ ສອງເບອື້ ງອອກ, ຕາເບິ່ ງິ ທດິ ທາງຂອງບານ ແລະ ເຄິ່ ອື ນຍາ້ ນ ສິ່ ວນແຂນ ຫື ຝາມເື ຂາົ້ ຫາທດິ ທາງຂອງບານ 3.4 ປະໂຫຍດຂອງການຂນື້ ອດັ ບານ. ການຂນື້ ອດັ ບານຄນົ ດຽວ ຫື ຫາຍຄນົ ກມໍ ຄີ ວາມຈາໍ ເປນັ ແລະ ສາໍ ຄນັ ເທ່ິ າົ ກນັ ແຕ່ິ ຕິ່ າງກນັ ທິ່ ວີ ່ິ າເມິ່ ອື ໃດຈະຂນື້ ອດັ ບານຄນົ ດຽວ ແລະ ເມິ່ ອື ໃດຈະຂນື້ ອດັ ບານຫາຍຄນົ , ການຂນື້ ອດັ ບານຫາຍຄນົ ຄຕື ງັ້ ແຕ່ິ 2-3 ຄນົ ຈະເປນັ ການຂນື້ ອດັ ບານທ່ິ ດີ ີ ແລະ ໄດຮ້ ບັ ຜນົ ກວ່ິ າ ເພາະວິ່ າມເີ ນອື້ ທ່ິ .ີ 4. ການຫນີ້ ບານສິ່ ງົ . ການຫນີ້ ບານສິ່ ງົ ເປນັ ຄະນະນບັ ວິ່ າເປນັ ທກັ ສະຂນັ້ ສູງທ່ິ ຜີ ູຫ້ ນີ້ ຈະຕອ້ ງໃຊທ້ ກັ ສະສ່ິ ວນຕວົ ໃນການຫນີ້ ບານ ໃນລກັ ສະນະຕິ່ າງໆທຖີ ກຶ ຕອ້ ງຕາມກະຕກິ າຮິ່ ວມກບັ ໝ່ິ ູພາຍໃນຄະນະ ແລະ ແຕິ່ ລະຄະນະມຜີ ູຫ້ ນີ້ 6 ຄນົ ປດັ ໃຈທິ່ ີ ສາໍ ຄນັ ໃນການຫນີ້ ບານເປນັ ຄະນະອກີ ປະການໜ່ິ ງື ຄທື ກັ ສະການປະສານງານ ແລະ ຄວາມເຂາົ້ ໃຈ ເປນັ ອນັ ໜິ່ ງື ອນັ ດຽວກນັ ພາຍໃນຄະນະ, ການຫນີ້ ເປນັ ຄະນະມຄີ ວາມສາໍ ເລດັ ໄດກ້ ່ິ ຕໍ ່ິ ໍເມ່ິ ອື ອງີ ໃສບນັ ຫາທກີ ິ່ າວມາ ຂາ້ ງເທງີ ນນັ້ ເຊ່ິ ງີ ເປນັ ຫນົ ທາງທຈີ ະນາໍ ຄະນະໄປສ່ິໄູ ຊຊະນະໄດ.້ a. ຕາໍ ແໜງແລະ ໜາ້ ທິ່ ຂີ ອງຜູຫ້ ນີ້ . 50

ກ. ຕໍາແໜິ່ ງຜູຫ້ ນີ້ ຜູຫ້ ນີ້ ແດນໜາ້ 3 ຄນົ ນບັ ຈາກຂວາໄປຫາຊາ້ ຍຄຕື ໍາແໜ່ິ ງ 2,3 ແລະ 4 ຜູຫ້ ນີ້ ແຖວຫງັ ອກີ 3 ຄນົ ຄຕື ໍາແໜ່ິ ງ 5,6 ແລະ 1 ການນບັ ຕາໍ ແໜ່ິ ງຈະເລ່ິ ມີ ນບັ ຈາກຕາໍ ແໜິ່ ງ ການໄຂບານເຊິ່ ງີ ຈະເອນີ້ ຕໍາແໜິ່ ງຕິ່ າງໆດງັ ນ:ີ້ - ຕາໍ ແໜິ່ ງ 1 ເອນີ້ ວ່ິ າ : ຫງັ ຂວາ - ຕາໍ ແໜິ່ ງ 4 ເອນີ້ ວິ່ າ: ໜາ້ ຊາ້ ຍ - ຕໍາແໜ່ິ ງ 2 ເອນີ້ ວິ່ າ : ໜາ້ ຂວາ - ຕາໍ ແໜ່ິ ງ 5 ເອນີ້ ວ່ິ າ: ຫງັ ຊາ້ ຍ - ຕໍາແໜ່ິ ງ 3 ເອນີ້ ວ່ິ າ : ກາງໜາ້ - ຕໍາແໜ່ິ ງ 6 ເອນີ້ ວ່ິ າ: ຫງັ ກາງ - ການໄດສ້ ດິ ໃນການໄຂບານຂນື້ ກບັ ຝິ່ າຍໄຂບານບ່ິ ໍຂາ້ ມຕາໜ່ິ າງ, ໄຂບານອອກແລະຝ່ິ າຍຮບັ ບານຈະໄດສ້ ດິ ໃນ ການໄຂບານ. - ການໝຸນຕໍາແໜ່ິ ງຜູຫ້ ນີ້ ໃຫໝ້ ຸນໄປຕາມເຂມັ ໂມງໃຫເ້ ລິ່ ມີ ແຕ່ິ ຕໍາແໜ່ິ ງ: 1, 6, 5, 4, 3 ແລະ 2 ໃນແຕິ່ ລະຄງັ ຝ່ິ າຍໃດໄດສ້ ດິ ການໄຂບານຕອ້ ງໄດໝ້ ຸນຕໍາແໜ່ິ ງໃນການໄຂບານພອ້ ມ.  ການຢນື ໃນຕິ່ າໍ ແໜິ່ ງການຫນີ້ - ຕ່ິ ໍາແໜ່ິ ງຂອງຜູຫ້ ນີ້ ທ່ິ ຖີ ກຶ ຕາມກະຕກິ າ ແມິ່ ນຕິ່ າໍ ແໜງຂອງຕນີ ຢິ່ ູເທງິ ພນື້ ເປນັ ເຄິ່ ອື ງກາໍ ນດົ ດ່ິ ງັ ນ:ີ້ - ຕນີ ໃດຕນີ ໜິ່ ງຶ ຂອງຜູຫ້ ນີ້ ແດນໜາ້ ຕອ້ ງຢິ່ ູໃກກ້ ບັ ຈດຸ ເຄ່ິ ງິ ກາງຂອງເສນັ້ ແບ່ິ ງແດນຫາຍກິ່ ວາຕນີ ຂອງຜູຫ້ ນີ້ ແດນຫງັ ທ່ິ ີ ເປນັ ຄິ່ ູຂອງເຂາົ - ຕນີ ໃດຕນີ ໜ່ິ ງຶ ຂອງຜູຫ້ ນີ້ ຂວາ ຫື ຊາ້ ຍ ແຖວໜາ້ ແລະ ແຖວຫງັ ຕອ້ ງຢ່ິ ູໃກກ້ ບັ ເສນັ້ ຂາ້ ງຫາຍກວ່ິ າຕນີ ຂອງຜູຫ້ ນີ້ ກາງໃນແຖວດຽວກນັ , ຕໍາແໜິ່ ງ ການຢືນຂອງຜູຫ້ ນີ້ ຝິ່ າຍຮບັ ຂະນະຮບັ ບານໄຂຈາກຝ່ິ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມ ໂດຍບິ່ ໍ ຜດິ ຕ່ິ ໍາແໜິ່ ງ ເລກ 2, 3, 4, ເປນັ ຜູຫ້ ນີ້ ແຖວໜາ້ ຕ່ິ າໍ ແໜ່ິ ງ 1, 5, 6, ເປນັ ຜູຫ້ ນີ້ ແຖວຫງັ . - ການຢນື ທິ່ ຖີ ກື ຕອ້ ງເປນັ ການຢນື ທິ່ ຖີ ກື ກະຕກິ າ ຫນີ້ (ບິ່ ໍລໍາ້ ໜາ້ ຫື ຄາດເຄ່ິ ອື ນຕ່ິ ໍາແໜ່ິ ງລະຫວິ່ າງຜູຫ້ ນີ້ ແດນໜາ້ ແລະ ແດນ ຫງັ ) - ການຢນື ຜດິ ຕິ່ ໍາແໜິ່ ງ ແມ່ິ ນການຢນື ລາໍ້ ໜາ້ ຜູຫ້ ນີ້ ແດນຫງັ ເລິ່ ອື ມຂນື້ ໄປແດນໜາ້ ກາຍຜູຫ້ ນີ້ ແດນຫງັ 5. ໜາ້ ທ່ິ ຂີ ອງຜູຫ້ ນີ້ . ໃນການຫໜີ້ ເປນັ ຄະນະທຸກຄນົ ໃນຄະນະຕອ້ ງໄດແ້ ບ່ິ ງໜາ້ ທິ່ ກີ ນັ ທງັ ນກີ້ ່ິ ເໍ ພ່ິ ອື ໃຫເ້ ກດີ ຄວາມສໍາພນັ ກນັ ດ,ີ ການ ແບິ່ ງໜາ້ ທິ່ ກີ ນັ ຈະຕອ້ ງອາໄສກະຕກິ າການແຂ່ິ ງຂນັ ເປນັ ຫກັ ໃນການປະຕບິ ດັ ເພາະກະຕກິ າການແຂິ່ ງຂນັ ຈະເປນັ ຕວົ ກໍານດົ ໜາ້ ທິ່ ຂີ ອງການຫນີ້ ຂອງທຸກຄນົ ດ່ິ ງັ ນ:ີ້ 51

 ຜູຫ້ ນີ້ ຢິ່ ູໃນແດນໜາ້ 3 ຄນົ ມສີ ດິ ທ່ິ ຈີ ະຫນີ້ ບານເທງິ ຕານ່ິ າງໃດສ້ ະນໜັ້ ຜູຫ້ ນີ້ ມສີ ດິ ທິ່ ຈີ ະ ຕບົ ບານ ຫື ຫນີ້ ບານໃນລກັ ສະນະຕ່ິ າງທເທ່ິ ງິ ຕານ່ິ າງໄດ້ ສະນນັ້ ຈ່ິ ງຶ ເປນັ ໜາ້ ທິ່ ຂີ ອງຜູຫ້ ນີ້ ແດນໜາ້  ກະຕກິ າກໍານດົ ໄວວ້ ິ່ າການຫນີ້ ບານ ບວໍ ິ່ າຈະເປນັ ລກັ ສະນະແບບໃດໆກຕໍ າມທ່ິ ຢີ ິ່ ູໃນລະດບັ ຕິ່ ໍາກ່ິ ວາຕານິ່ າງລງົ ມາ ທຸກຄນົ ໃນຄະນະສາມາດຫນີ້ ໄດ້ ສະນນັ້ ຈິ່ ງຶ ເປນັ ໜາ້ ທ່ິ ຂີ ອງທຸກຄນົ ທ່ິ ຈີ ະຕອ້ ງຊ່ິ ວຍກນັ ເພິ່ ອື ບິ່ ໍໃຫບ້ ານຕກົ ພນື້ , ໃນຂະນະໜ່ິ ງື ມສີ ດິ ຫນີ້ ບານໃດພ້ ຽງ 3 ຄງັ້ ເທິ່ າົ ນນັ້ ແລະ ຄນົ ໜ່ິ ງຶ ຫນີ້ ນໄດ້ ບານດຽວບິ່ ນໍ ບັ ບານຂນື້ ອດັ  ໜາ້ ທິ່ ຂີ ອງຜູຫ້ ນີ້ ໃນແດນຫງັ ມໜີ າ້ ທພີ ະຍາຍາມຮບັ ບານຈາກການຕບົ ຫື ຢອດຂອງຄ່ິ ູແຂ່ິ ງຂນັ ເພິ່ ອື ຕງັ້ ບານ ຫື ຊູບານ ໃຫຜ້ ູຫ້ ນີ້ ໃນແດນໜາ້ ຕບົ , ຕໃີ ຫຂ້ າ້ ມຕານິ່ າງໄປເດນີ ຄິ່ ແູ ຂ່ິ ງຂນັ ເພິ່ ອື ຕງັ້ ບານຈາກແດນຫງັ ເມ່ິ ອື ຜູຫ້ ນີ້ ຄນົ ໃດ ມໜີ າ້ ທ່ິ ເີ ປນັ ຜໄູ ້ ຂບານຈະຕອ້ ງພາຍະຍາມໄຂບານຄງັ້ ດຽວໃຫຂ້ າມຕານ່ິ າງໄປຫາແດນຝິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມ  ຜູຫ້ ນີ້ ໃນແດນໜາ້ ນອກຈາກມໜີ າ້ ທິ່ ເີ ປນັ ຜູບ້ ຸກດວ້ ຍການຕບົ ຫື ຫນີ້ ໃນລກັ ສະນນະອິ່ ນື ຍງັ ມໜີ າ້ ທ່ິ ເີ ປນັ ຜູຂ້ ນື້ ອດັ ບານອກີ  ຜູຫ້ ນີ້ ອດິ ສະຫະມໜີ າ້ ທ່ິ ຄີ ກື ບັ ຕໍາແໜິ່ ງຜູຫ້ ນີ້ ແດນຫງັ , ສາມາດປິ່ ຽນຕວົ ໄໄດໂ້ ດຍບ່ິ ໍແຈງ້ ໃຫກ້ ໍາມະການຮູນ້ ິ່ ຸງ ເຄິ່ ອື ງແຕກຕິ່ າງຈາກຜູຫ້ ນີ້ ໃນຄະນະຕນົ ເອງ ແລະ ບ່ິ ໍມສີ ດິ ໄຂບານ. 5.1 ການຕງັ້ ຮບັ ບານໄຂ ການຕງັ້ ຮບັ ບານໄຂ ເປັນສ່ິ ງິ ສໍາຄນັ ທ່ິ ສີ ຸດໃນການຫນີ້ ເປັນຄະນະ ຖາ້ ຮບັ ບານບິ່ ໍໄດກ້ ິ່ ໍຈະເຮດັ ໃຫເ້ ສຍຄະແນນ ແຕິ່ ຖາ້ ຮບັ ໄດພ້ ດັ ບ່ິ ໍສາມາດທິ່ ຈີ ະບງັ ຄບັ ໄປຫາເປາົ້ ໝາຍໄດ້ ການຫນີ້ ຂອງຂະນະກິ່ ພໍ ຽງແຕ່ິ ພະຍາຍາມຕບີ ານໂຕໄ້ ປຫາກບັ ເດນີ ຄ່ິ ູແຂ່ິ ງຂນັ ໂອກາດບຸ ກບ່ິ ໍມ,ີ ການຫີນ້ ລກັ ສະນະນຈີ້ ິ່ ງຶ ຕກົ ເປັນຝິ່ າຍຮບັ , ດ່ິ ງັ ນນັ້ ແບບວທິ ກີ ານຕງັ້ ຮບັ ບານໄຂທ່ິ ີ ຖກື ຕອ້ ງຊິ່ ວຍໃຫກ້ ານຮບັ ມປີ ະສດິ ທຜິ ນົ ,ທິ່ ນີ າໍ ໃຊຢ້ ິ່ ູມຄີ :ື ການຢນື ແບບໂຕ W ຢນື ແບບໂຕ M ແລະ ຢນື ແບບໂຕ U. ການຢນື ແບບໂຕ W ຢນື ແບບໂຕ M ແລະ ຢນື ແບບໂຕ U ຕິ່ ໍາແໜິ່ ງຢນື ຮບັ ບານຈາກການໄຂຕອ້ ງໄຂບານ ໄປທາງແດນຫງັ ສະນນັ້ ຈ່ິ ງື ມຂີ ແໍ້ ນະນາໍ ດ່ິ ງັ ລ່ິ ຸມນ:ີ້ - ການຮບັ ບານຢິ່ ູຫງັ ເຂດບຸກ - ບິ່ ຄໍ ວນໃຫພ້ ນື້ ຖິ່ ເີ ດນີ ມບີ ິ່ ອນຫວິ່ າງ - ພະຍາຍາມຮບັ ບານດວ້ ຍສອງມີ (ໂຕ່ິ ງບານ) ສ່ິ ງົ ບານໄປຫາກາງເດນີ ບລໍ ເິ ວນເສນັ້ ບຸກ - ຖາ້ ຕບົ ບານບິ່ ໄໍ ດກ້ ່ິ ຕໍ ອ້ ງພະຍາຍາມສ່ິ ງົ ຂາ້ ມໄປເດ່ິ ນີ ຝິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມໃຫໄ້ ດ້ - ພະຍາຍາມເຄ່ິ ອື ນທ່ິ ໄີ ປຮບັ ບານໄປຫາທ່ິ ຫີ ວ່ິ າງ ຫື ເຂດແດນຫງັ ຝິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມ 5.2 ການຕງັ້ ບານຕບົ ແລະ ຂນື້ ອດັ ບານ. ການບຸກດວ້ ຍການຕບົ ຈາກຄິ່ ູແຂ່ິ ງຂນັ ນບັ ວິ່ າເປນັ ການບຸກທ່ິ ຮີ ຸ ນແຮງ ແລະ ສ່ິ ຽງຕິ່ ໍການເສຍຄະແນນຫາຍ, ໃນ ຂະນະດຽວກນັ ຝ່ິ າຍຮບັ ກິ່ ໍສາມາດພກິ ສະຖານະການ ຕງັ້ ຮບັ ຈາກການຕບົ ໃຫເ້ ປນັ ຝ່ິ າຍບຸກໄດ້ ຫື ເປນັ ຝ່ິ າຍໄດຄ້ ະແນນ ໄດເ້ ຊ່ິ ນັ ກນັ ການຕງັ້ ຮບັ ຫື ການປອ້ ງກນັ ຕອ້ ງເຮດັ ກ່ິ ຸມມປີ ະສດິ ທພິ າບ, ການປອ້ ງກນັ ນນັ້ ກິ່ ຄໍ ກື ານສະກດັ ກນັ້ ບານຈາກ ການຕບົ ຂອງຄິ່ ູຕ່ິ ໍສູ ້ (ປອ້ ງກນັ ຢບັ ຢງັ້ ) ຈາກການບຸກ, ຈາກການຕບົ ຂອງຜູຕ້ ິ່ ໍສູ ້ ໂດຍຜູຫ້ ນີ ແດນໜາ້ ໂດດເຕນັ້ ຂນື້ ພອ້ ມ ທງັ ຍກົ ມທື ງັ ສອງຂນື້ ອດັ ບານເທງິ ຕານິ່ າງ, ພະຍາຍາມສະກດັ ກນັ້ ທດິ ທາງທິ່ ບີ ານຈະມາຈາກການຕບົ ເພ່ິ ອື ໃຫບ້ ານຕກົ ລງົ ໃນເດນີ ຄິ່ ູແຂິ່ ງຂນັ  ຜູຫ້ ນີ້ ໝາຍເລກ 5-6 ເຮດັ ໜາ້ ທ່ິ ຂີ ນື້ ອດັ ບານ, ເລກ2ຢິ່ ູໃນແດນກາງ ຫື ຢ່ິ ູບໍລເິ ວນອດັ ບານກຽມຕວົ ເຂາົ້ ໄປ ຊອ້ ນເພິ່ ອື ຮບັ ບານທິ່ ຫີ ຸດ ຫື ບານຢອດຂອງຝ່ິ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມ ຜູຫ້ ນີ້ ໝາຍເລກ 1,3,4, ຢ່ິ ູແດນຫງັ ເພິ່ ອື ກຽມ ຮບັ ບານຕບົ ທິ່ ຄີ ່ິ ູຕ່ິ ໍສູຕ້ ບົ ມາ . 52

 ຜູຫ້ ນີ້ ໝາຍເລກ 1 ເຮດັ ໜາ້ ທິ່ ຂີ ນື້ ອດັ ບານ, ເລກ 2 ເຄິ່ ອື ນທິ່ ເີ ຂາົ້ ໄປຊອ້ ນທາງຫງັ ເລກ 1, ເລັ 3 ເຄ່ິ ອື ນຕວົ ກຽມເຂາົ້ ໄປຊິ່ ວຍ ແລະ 4,5,6, ຢນຶ ກຽມຕງັ້ ຮບັ ບານຕບົ ຂອງຄິ່ ູແຂິ່ ງຂນັ ຕບົ ມາ (ຮູບ 28 ຂ) ກດິ ຈະກາໍ 1. ໃຫນ້ ກັ ຮຽນຝກຶ ແອບໄຂບານກ່ິ ອນ 2. ໃຫນ້ ກັ ຮຽນເຝກິ ແອບຄນື ການໂຕ່ິ ງບານ, ການຊູບານ, ການຕບົ ບານ ແລະ ການອດັ ບານຕາມແບບເຝກິ ທ່ິ ີ ຮຽນມາ 3. ໃຫນ້ ກັ ຮຽນຈດັ ທມີ ໆລະ 6 ຄນົ ໃຫສ້ ອງທມິ ແຂິ່ ງຂນັ ກນັ ກິ່ ອນ, ທມິ ໃດເສຍໃຫອ້ ອກໃຫທ້ ທິ ໃໝິ່ ເຂາົ້ ຕ່ິ ໍເພິ່ ອື ທດົ ສອບຄວາມຮູທ້ ່ິ ໄີ ດຮ້ ຽນມາ ອຸ ປະກອນ ບານສ່ິ ງົ ຕາມຄວາມຕອ້ ງການ, ກະດານບນັ ທກຶ ຂະແນນ, ສຂໍ າວ ແລະ ທຸງນອ້ ຍ ເຮດັ ດວ້ ຍແພສແີ ດງ ວທິ ດີ ໍາເນນີ ກດິ ຈະກາໍ - ຄູແນະນາໍ ວທິ ເີ ຝກິ ແອບ ແລະ ສາທດິ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນສງັ ເກດ 1-2 ເທິ່ ອື - ໃຫນ້ ກັ ຮຽນເຮດັ ທດົ ລອງ 2-3 ຄນົ ໃຫໝ້ ິ່ ສູ ງັ ເກດ - ນກັ ຮຽນດໍາເນນີ ການເຝກິ ແອບ ແລະ ແຂ່ິ ງຂນັ ທດົ ສອບທິ່ ໄີ ດຮ້ ຽນມາ - ຄຕູ ດິ ຕາມແນະນາໍ ຊ່ິ ວຍເຫຜື ູທ້ ່ິ ອີ ່ິ ອນ 6. ລະບຽບກະຕກິ າການຫນີ້ ທິ່ ຄີ ວນຮູ ້  ເດິ່ ນີ ແຂ່ິ ງຂນັ ເດິ່ ນີ ແຂິ່ ງຂນັ ບານສິ່ ງົ ຄວນເປັນພນື້ ດນິ ທ່ິ ຮີ ຽບພຽງ, ພນື້ ໄມ ້ ຫື ພນື້ ສມີ ງັ , ເພິ່ ອື ແຂ່ິ ງຂນັ ຕອ້ ງຮາບພຽງບິ່ ໍມສີ ່ິ ງິ ກດີ ຂວາງມລີ ກັ ສະນະສິ່ ແີ ຈສາກມຂີ ະໜາດ 9x18 ມ ບລໍ ເິ ວນຮອບເດ່ິ ນີ ຫ່ິ າງຈາກເດ່ິ ນີ ຢ່ິ າງໜອ້ ຍ 2ມ ຕອ້ ງເປນັ ພນື້ ທິ່ ີ ຫວິ່ າງ ຖາ້ ເປນັ ເດນີ ກາງແຈງ້ ຢ່ິ າງໜອ້ ຍ 3ມ ຄວາມສູງຈາກພນື້ ຂນື້ ໄປບ່ິ ໍມສີ ່ິ ງິ ກດີ ຂວາງ ຫື ເພດານຢຢ່ິ າງໜອ້ ຍ 7ມ ຖາ້ ແຂິ່ ງຂນັ ລະດບັ ຊາດບ່ິ ໍລເິ ວນຮອບເດິ່ ນີ ຢິ່ າງໜອ້ ຍ 5ມ ຈາກເສນັ້ ຂາ້ ງ ແລະ ຫິ່ າງຈາກເສນັ້ ຫງັ 8ມ ຕອ້ ງເປນັ ພນື້ ທ່ິ ີ ຫວິ່ າງຄວາມສູງຂອງເພດານຈາກພນື້ ຢ່ິ າງໜອ້ ຍ 12.50ມ ພນື້ ເດ່ິ ນີ ຕອ້ ງເປັນໄມ ້ ແລະ ໄດຮ້ ບັ ຮອງຈາກສະຫະພນັ ບານສ່ິ ງົ ນາໆຊາດ (IVBF)  ເສນັ້ ເຂດເດ່ິ ນີ ເສນັ້ ຂອງເດ່ິ ນີ ບານສ່ິ ງົ ມຂີ ະໜາດກວ້ າງ 5ຊມ ເປນັ ສແີ ຕກຕ່ິ າງກນັ ກບັ ສພີ ນື້ , ເສນັ້ ທງັ ໜດົ ນີ້ ລວມຢິ່ ູໃນເດນີ ແຂ່ິ ງຂນັ ກ ້ ວາງເທ່ິ າົ ກບັ 9x18ມ 53

 ເສນັ້ ແບິ່ ງເດິ່ ນີ ແບ່ິ ງເດິ່ ນີ ອອກເປນັ ສອງສ່ິ ວນເທ່ິ າົ ກບັ ຂະໜາດກວ້ າງຈາກຈດຸ ເຄ່ິ ງິ ກາງໄປຫາເສນັ້ ຫງັ 9ມ ເສນັ້ ຈະຢິ່ ູກອ້ ງຕານ່ິ າງ ຫື ຊິ່ ື ກບັ ເສາົ ຄງຶ ຕານ່ິ າງ - ເສນັ້ ແບິ່ ງແດນໜາ້ (ເຂດບຸກ) ແລະ ແດນຫງັ ຫິ່ າງຈາກເສນັ້ ແບິ່ ງເດນີ 3ມ ນບັ ລວມທງັ ຄວາມກວ້ າງຂອງເສນັ້ ນນັ້ ຂະໜານກບັ ເສນັ້ ແບິ່ ງເດນີ ແລະ ເສນັ້ ຫງັ - ເສນັ້ ໄຂບານ ແລະ ເຂດໄຂບານຄເື ສນັ້ ຂດີ ຍາວ 15ຊມ ເຊ່ິ ງິ ຂດີ ຊ່ິ ຕື ່ິ ໍຈາກເສນັ້ ຂາ້ ງຂນື້ ໄປທາງຫງັ ທງັ ສອງຂາ້ ງ (ຊາ້ ຍ- ຂວາ) ບ່ິ ສໍ ນີ້ ສຸດ (ລວງກວ້ າງເທ່ິ າົ ກບັ ລວງກວ້ ງຂອງເດ່ິ ນີ ) - ເຂດປ່ິ ຽນຕວົ ນກັ ກລິ າຢ່ິ ູເຂດບຸກຂອງທງັ ສອງຝິ່ າຍທ່ິ ເີ ລຍີ ອອກໄປໃນເຂດຮອບເດ່ິ ນີ ທິ່ ຢີ ິ່ ູທງັ ສອງຂອງໂຕະບນັ ທກຶ ຄະແນນ, ລາຍຊ່ິ ນື ກັ ກລິ າ ແລະ ຕິ່ ໍາແໜິ່ ງຫນີ້ - ຖາ້ ຫນີ້ ໃນເດນີ ຮ່ິ ມົ ແສງສະຫວິ່ າງຕອ້ ງພຽງພໍ (500-1500 ຫກັ Lux)  ຕານິ່ າງ ແລະ ເສາົ ຄງຶ ຕານ່ິ າງ - ຕານິ່ າງມລີ ວງກວ້ າງ 1ມ ຍາວ 9.50ມ ເຊິ່ ງິ ຢິ່ ູເທງິ ຈດຸ ໃຈກາງຂອງເສນັ້ ແບ່ິ ງເດິ່ ນີ ອອກເປນັ ສອງສ່ິ ວນເທ່ິ ກົ ນັ . - ແຖບຂາ້ ງໃຊແ້ ຖບສຂີ າວກວ້ າງ 5 ຊມ, ຍາສວ 1 ມ. ທິ່ ມີ ດັ ຕດິ ຂອບຂາ້ ງຂອງຕານິ່ າງສອງດາ້ ນແຖບຂາ້ ງໃຫ້ ຕງັ້ ຊ່ິ ກື ບັ ເສນັ້ ແບິ່ ງເດິ່ ນີ ຂາ້ ງ - ເສາົ ອາກາດເຮດັ ດວ້ ຍໄມ,້ ດວ້ ຍຫວາຍ ຫື ຢາງພາລາສະຕກິ .ທ່ິ ບີ ່ິ ໍເປນັ ອນັ ຕາລາຍມຄີ ວາມຍາວ 1.80 ຊມ, ເສນັ້ ຜ່ິ າໃຈກາງ 10 ມມ. ທາສແີ ດງສະຫບັ ສຂີ າວເປນັ ໄລຍະມໄີ ລຍະຫິ່ າງ 10 ຊມ. ເສາົ ອາກາດມີ 2 ເສາົ ມດັ ຕດິ ກບັ ຕານິ່ າງຊ່ິ ກື ບັ ເສນັ້ ແຄມຂາ້ ງດາ້ ນນອກໂດຍໃຫຊ້ ່ິ ຂື ນື້ ໄປເທງີ ຕານ່ິ າງ 80 ຊມ. - ຄວາມສູງຂອງຕານ່ິ າງ: ຕານິ່ າງຊາຍສູງ 2.43 ມ, ສໍາລບັ ເພດຍງິ ສູງ 2.24 ມ ໂດຍແທກຈາກຈດຸ ເຄິ່ ງິ ກາງຂອງເດິ່ ນີ ( ພນື້ ) ຂນື້ ໄປຫາຂອບເທງີ ຂອງຕານິ່ າງ - ເສາົ ຄງຶ ຕານ່ິ າງທງັ ສອງເສາົ ມລີ ກັ ສະນະກມົ ກຽ້ ງດີ ເຊ່ິ ງີ ສາມາດປບັ ລະດບັ ໄດ,້ ມຄີ ວາມສູງ 2.55 ມ. ເພິ່ ອື ຮອງຮບັ ປາຍສຸ ດຂອງຕານ່ິ າງ ເສາົ ຄງຶ ຕານິ່ າງຕອ້ ງຢຶດຕດິ ກບັ ພນື້ ຫ່ິ າງຈາກເສນັ້ ຂາ້ ງຢິ່ າງນອ້ ຍ 50-100 ຊມ. ຫາ້ ມໃຊລ້ ວດ ຫື ໂລຫະເປນັ ເຄິ່ ອື ງຄງຶ ຕານ່ິ າງກບັ ເສາົ ເພາະຈະເປນັ ອນັ ຕະລາຍແກ່ິ ຜູຫ້ ນີ້ .  ບານ ( Ball ) ໜ່ິ ວຍບານຕອ້ ງມລີ ກັ ສະນະກມົ , ເຮດັ ດວ້ ຍໜງັ ຟອກທ່ິ ອີ ິ່ ອນນ່ິ ຸມຢດື ໄດມ້ ຢີ າງໃນ, ເຮດັ ດວ້ ຍຢາງ ຫື ພດັ ສະດຸ ທິ່ ຄີ າ້ ຍຄໜື ງັ , ມລີ ວງຮອບຂະໜາດ 65-67 ຊມ,ນາໍ້ ໜກັ ລະຫ່ິ ວາງ 260-270 ກາມ ແຮງອດັ ລມົ ລະຫິ່ ວາງ 0.40- 0.45 ກ.ລ  ການໃຊບ້ ານ ການແຂ່ິ ງຄນັ ລະຫິ່ ວາງຊາດຄວນໃຊບ້ ານ 3 ໜິ່ ວຍໂດຍມຜີ ູຄ້ ອຍຄອຍເກບັ ບານໃຫ້ 6 ຄນົ 4 ມມູ ຂອງເດ່ິ ນີ ແລະ ດາ້ ນຫງັ ກາໍ ມະການຕດັ ສນິ ດາ້ ນລະ 1 ຄນົ ( ເປນັ 6 ຄນົ )  ຄະນະກລິ າ ແຕິ່ ລະຄະນະ ( ທມີ ) ມຜີ ູຫ້ ນີ້ ບິ່ ໍເກນີ 12 ຄນົ ຜູຊ້ ່ິ ວຍຄູເຝກິ 1 ຄນົ , ແພດ 1 ຄນົ . ຜູຫ້ ນິ້ ຕອ້ ງແມິ່ ນຜູທ້ ່ິ ີ ມຊີ ່ິ ໃື ນໃບບນັ ທກຶ ເທິ່ າົ ນນັ້ ຈ່ິ ງຶ ມສີ ດິ ລງົ ແຂິ່ ງຂນັ ໃນຄງັ້ ນນັ້ ໄດ.້ ຫວົ ໜາ້ ຄະນະ ແລະ ຄູເຝກິ ລງົ ລາຍຊິ່ ໃື ນໃບບນັ ທກຶ ແລວ້ ຈະປ່ິ ຽນແປງບ່ິ ໍໄດ້  ການແຕ່ິ ງກາຍຂອງຜູຫ້ ນີ້ 54

ເຄ່ິ ອື ງແຕ່ິ ງກາຍຂອງຜູຫ້ ນີ້ ຕອ້ ງເປນັ ລະບຽບ ແລະ ເອກະພາບກນັ ເສອື້ ແຂນສນັ້ ຫື ແຂນຍາວກິ່ ໍໄດ.້ ເສອື້ ຜູຫ້ ນີ້ ຕອ້ ງມໝີ າຍເລກຢິ່ ູດາ້ ນໜາ້ ຂະໜາດນອ້ ຍສຸດ 8 ຊມດາ້ ນຫງັ ນອ້ ຍສຸດ 15 ຊມ ລວງກວ້ າງຂອງເສນັ້ ຄອງຕວົ ເລກ 2 ຊມ ຕດິ ໝາຍເລກ 1-12 ທງັ ສອງຄະນະ. ເສອື້ ຄະນະໜິ່ ງຶ ຕອ້ ງເປນັ ສດີ ຽວກນັ ຍກົ ເວນັ້ ຜູຫ້ ນີ້ ອດິ ສະຫະຕອ້ ງ ນິ່ ຸງສແີ ຕກຕິ່ າງຈາກຜູຫ້ ນີ້ ໃນຄະນະ, ແຕິ່ ລະຄະນະຕອ້ ງເປນັ ສຕີ ິ່ າງກນັ .  ໜາ້ ທ່ິ ຂີ ອງຜູເ້ ຂາົ້ ແຂ່ິ ງຂນັ ຜູຫ້ ນີ້ ທຸກຄນົ ຕອ້ ງເຂາົ້ ໃຈກດົ ລະບຽບ ແລະ ກະຕກິ າການແຂ່ິ ງຂນັ , ຕອ້ ງປະຕບິ ດັ ໃຫເ້ ຂມັ້ ງວດ ແລະ ຕອ້ ງ ຍອມຮບັ ການຕດັ ສນິ ຂອງຜູຕ້ ດັ ສນິ ຂອງຜູຕ້ ດັ ສນິ ຈ່ິ ງຶ ເປນັ ຜູຫ້ ນິ້ ທິ່ ມີ ນີ າໍ້ ໃຈນກັ ກລິ າ  ຂຫໍ້ າ້ ມຂອງຜູຫ້ ນີ້ ຫາ້ ມຜູຫ້ ນິ້ ໃສິ່ ເຄ່ິ ອື ງປະດບັ ທິ່ ເີ ປັນໂລຫະຂອງແຂງໃນເວລາແຂ່ິ ງຂນັ ທຸກປະເພດ ແລະ ຫາ້ ມນ່ິ ຸງເຄິ່ ອື ງທ່ິ ບີ ່ິ ໍມໝີ າຍເລກ ( ບ່ິ ມໍ ເີ ບີ ) ບິ່ ໍຖກື ຕອ້ ງ ແລະ ມສີ ແີ ຕກຕິ່ າງກນັ ລງົ ແຂິ່ ງຂນັ  ການຜດິ ຕາໍ ແໜ່ິ ງ - ເມິ່ ອື ກວດພບົ ວິ່ າຜູຫ້ ນີ້ ຜດິ ຕໍາແໜ່ິ ງໃຫລ້ ງົ ໂທດຄະນະທ່ິ ຜີ ດິ ທນັ ທໂີ ດຍໃຫຜ້ ູຫ້ ນີ້ ໜນູ ໄປຕໍາແໜ່ິ ງທ່ິ ຖີ ກື ຕອ້ ງກ່ິ ອນ ແລະ ຜູບ້ ນັ ທກຶ ກວດສອບຄນື ວ່ິ າຂໍຜ້ ດິ ພາດເກດີ ຂນື້ ເມ່ິ ອື ໃດເພ່ິ ອື ຍກົ ເລກີ ຄະແນນທງັ້ ໝດົ ຂອງຄະນະທິ່ ຜີ ດິ ສ່ິ ວນຝ່ິ າຍ ກງົ ກນັ ຂາ້ ມໃຫເ້ ພ່ິ ມີ 1 ຄະແນນ. - ຄວາມຜດິ ທິ່ ເີ ກດີ ຂນື້ ລະຫິ່ ວາງການໄຂບານທ່ິ ຜີ ດິ ກະຕກິ າໃຫລ້ ງົ ໂທດທ່ິ ໜີ ກັ ກິ່ ວາ ເມິ່ ອື ກວດພບົ ວ່ິ າການໝນູ ຜດິ ຕາແ ໜິ່ ງໃຫຢ້ ຸດການຫນີ້ ທນັ ທີ ແລະ ແກໄ້ ຂໃໝ່ິ ໃຫຖ້ ກື ຕອ້ ງ. ຝິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມຈະໄດຄ້ ະແນນ ແລະ ໄດສ້ ດິ ໃນການໄຂບານ.  ການຢຸດຕກິ ານຫນີ້ - ການຢຸ ດຕກິ ານຫນີ້ ທິ່ ຖີ ກື ຕອ້ ງຄກື ານຂໍເວລານອກ, ຂໍປິ່ ຽນຕວົ ທ່ິ ຜີ ູຕ້ ດັ ສນິ ອານຸຍາດເມ່ິ ອື ບານຕາຍໂດຍຫວົ ໜາ້ ຄະນະເປນັ ການຂໍເວລານອກບ່ິ ໍເກນີ 30 ວນິ າທຕີ ິ່ ໍຄງັ້ ແລະ ບິ່ ໍເກນີ ຄະນະລະ 2 ຄງັ້ ຕ່ິ ໍ 1 ເຊດັ ການປ່ິ ຽນຕວົ ບ່ິ ໍ ໃຫເ້ ກນີ 6 ຄນົ ຕິ່ ໍ 1 ເຊດັ ຖາ້ ເກນີ ຜູຕ້ ດັ ສນິ ໃຫສ້ ນັ ຍານຫນີ້ ຕິ່ ໍ ຖາ້ ທວ້ ງເວລາຈະຖກື ປບັ ໄໝ, ໃນເວລາປິ່ ຽນຕວົ ຜູຫ້ ນີ້ ສໍາຮອງຕອ້ ງພອ້ ມຖປື າ້ ຍແຈງ້ ໝາຍເລກເສອື້ ຜູທ້ ິ່ ຈີ ະຖກື ປິ່ ຽນອອກ ແລະ ຢນື ຢິ່ ູໃນເຂດປິ່ ຽນຕວົ - ການຢຸດຕກິ ານຫນີ້ ໃນເມ່ິ ອື ມຜີ ູຫ້ ນີ້ ບາດເຈບັ ແລະ ໃຫປ້ ່ິ ຽນຕວົ ຖາ້ ປ່ິ ຽນບ່ິ ໍໄດໃ້ ຫພ້ ກັ 3 ນາທຖີ າ້ ຜູເ້ ຈບັ ຫນິ້ ຕ່ິ ບໍ ່ິ ໍໄດ້ ຈະຖກື ປບັ ໄໝ ( ບິ່ ໍພອ້ ມທ່ິ ຈີ ະຫນີ້ ເຊດັ ນນັ້ )ໃຫເ້ ສຍໃນເຊດັ ນນັ້ . - ໃນເມິ່ ອື ໃຊເ້ ວລານອກຄງັ້ ທີ 2 ນານເກນີ ເວລາກາໍ ນດົ ໄວໃ້ ນເມ່ິ ອື ຜູຕ້ ດັ ສນິ ເອນີ້ ໃຫຫ້ ນີ້ ແຕິ່ ທວ້ ງເວລາການປິ່ ຽນຕວົ ຫງັ ຂໍເວລານອກໄປ 2 ຄງັ້ ແລວ້ ບ່ິ ໍພອ້ ມທ່ິ ຈີ ະລງົ ຫນີ້ ຈະຖກື ປັບເປັນຂໍເວລານອກ 2 ຄງັ້ ຕດິ ຕ່ິ ໍກນັ ຊຸດນນັ້ ຈະຖກື ປບັ ເປນັ ການເສຍ 1 ຄະແນນ.  ການປ່ິ ຽນຕວົ ຜູຫ້ ນີ້ ຄະນະໜິ່ ງື ຈະຂປໍ ິ່ ຽນຕວົ ໃນເຊດັ 1 ບິ່ ໃໍ ຫເ້ ກນີ 6 ຄງັ້ ( 6 ຄນົ ) ຈະຕອ້ ງປະຕບິ ດັ ໂດຍໄວ. ການປິ່ ຽນຕວົ ທິ່ ີ ໄດຮ້ ບັ ອານຍຸ າດຈາກການຕດັ ສນິ ທີ 1 ຫື 2 ຖວື ິ່ າຖກື ຕອ້ ງຜູຫ້ ນີ້ ສໍາຮອງຕອ້ ງກຽມພອ້ ມທິ່ ຈີ ະປິ່ ຽນຕວົ ເຂາົ້ ຫນີ້ ໄດທ້ ນັ ທ.ີ ຖາ້ ຫາກປິ່ ຽນຊາ້ ຈະຖວື ່ິ າການຂເໍ ວລານອກຂະນະທິ່ ປີ ິ່ ຽນຕວົ ຈະບິ່ ໍມກີ ານແນະນາໍ ຜູຫ້ ນີ້ ຈາກຄູເຝກິ ອກີ . - ການປິ່ ຽນຕວົ ແບບບງັ ຄບັ ກລໍ ະນຜີ ູຫ້ ນີ້ ໃນເດນີ ຖກື ເຊນີ ອອກ ແລະ ຖາ້ ບິ່ ສໍ າມາດປ່ິ ຽນຕວົ ໄດ.້ ຈາກນນັ້ ຈະຖກື ປບັ ໄໝເປນັ ການບ່ິ ກໍ ຽມພອ້ ມທ່ິ ຈີ ະຫນີ້ ຍກົ ເວນັ້ ແຕິ່ ຜູຫ້ ນີ້ ຖກື ບາດເຈບັ ໃຫປ້ ່ິ ຽນຕວົ ໄດ້ (ໃນກລໍ ະນພີ ເິ ສດ ) - ການປ່ິ ຽນຕວົ ທ່ິ ຜີ ດິ ລະບຽບ ປິ່ ຽນຕວົ ທ່ິ ບີ ິ່ ຢໍ ່ິ ູໃນເຂດກາໍ ນດົ ຫື ບ່ິ ມໍ ຄີ ວາມພອ້ ມໃນການປິ່ ຽນຕວົ ແລະ ໝດົ ສດິ ຂໍເວລານອກແລວ້ .  ການພກັ ລະຫ່ິ ວາງເຊດັ ແລະ ປ່ິ ຽນແດນ 55

ໃຫພ້ ກັ ລະຫ່ິ ວາງເຊດັ ໄດ້ 2 ນາທີ ແລະ ພກັ ລະຫິ່ ວາງເຊດັ 4 ຫາເຊດັ ທີ 5 ບ່ິ ໍໃຫກ້ າຍ 5 ນາທທີ ງັ 2 ຄະນະຕອ້ ງໄປຕງັ້ ແຖວທ່ິ ເີ ສນັ້ ຫງັ ທນັ ທີ ເພິ່ ອື ກຽມຫນີ້ ຕ່ິ ໍໄປ, ເມ່ິ ອື ຜູຕ້ ດັ ສນິ ເອນີ້ ລງົ ເດິ່ ນີ ສນິ້ ສຸດການແຂິ່ ງຂນັ ແຕິ່ ລະເຊດັ ທງັ ສອງຄະນະຕອ້ ງປິ່ ຽນແດນກນັ  ການນບັ ຄະແນນແຂິ່ ງຂນັ ການແຂິ່ ງຂນັ ໃນປດັ ຈບຸ ນັ ສໍາລບັ ບານສິ່ ງົ ແມ່ິ ນຫນີ້ ໃນເຊດັ ນນັ້ 25 ຄະແນນຖວື ່ິ າໝດົ ເຊດັ ໜິ່ ງຶ . ຄະນະໃດໄດ້ ຄະແນນຮອດ 25 ກ່ິ ອນແມິ່ ນຊະນະ. ການນບັ ຄະແນນແມ່ິ ນນບັ ແບບປິງ້ ປ່ິ ອງແຕ່ິ ການເລິ່ ມີ ຫນີ້ ເປນັ ຕນົ້ ໄປຝ່ິ າຍໄຂ, ໄຂບານໄປບິ່ ໍຂາ້ ມ ຫື ອອກ, ຝ່ິ າຍຮບັ ຈະໄດໜ້ ່ິ ງຶ ຄະແນນຖາ້ ຝິ່ າຍໄຂບານໄປ, ແຕ່ິ ຝິ່ າຍຮບັ ຮບັ ບິ່ ໍໄດຝ້ ່ິ າຍໄຂຈະໄດໜ້ ິ່ ງຶ ຄະແນນ, ການແຂ່ິ ງຂນັ ຈະຫນີ້ 3 ເຊດັ ຫື 5 ເຊດັ ສຸດແລວ້ ແຕິ່ ຕກົ ລງົ ກນັ ແຕ່ິ ຖາ້ ເປນັ ການແຂິ່ ງຂນັ ລະຫ່ິ ວາງຊາດ ຫື ສາກນົ ຕອ້ ງໄດແ້ ຂ່ິ ງ 5 ເຊດັ .ຄະແນນທ່ິ ຊີ ະນະໃນການແຂິ່ ງຂນັ ໃນຄງັ້ ນນັ້ ແມິ່ ນຄະນະທິ່ ຊີ ະນະ 2 ເຊດັ ໃນ 3 ເຊດັ ຫື ຊະນະ 3 ເຊດັ ໃນ 5 ເຊດັ . ສາໍ ລບັ ຄະແນນຕອ້ ງແມ່ິ ນ:  ຖາ້ ຫນີ້ 3 ເຊດັ : ������ 2������0( 1. 25 − ຄະແນນ ) A ຊະນະ 2. 23-25 ( ຄະແນນ B ຊະນະ ) 3. 24-26 ( ຄະແນນ ) B ຊະນະ ກໍລະນຄີ ະແນນສະເໝກີ ນັ ຢິ່ ູ 24 ຫື 14 ໃນເຊດັ ທີ 5ຕອ້ ງໃຫຫ້ ນີ້ ຕ່ິ ໍອກີ ຈນົ ກ່ິ ວາຈະມຄີ ະແນນໜິ່ ງື ລິ່ ນື 2 ຄະແນນ...ກລໍ ະນຕີ ວົ ຢິ່ າງແມິ່ ນຄະນະ B ເປນັ ຜູຊ້ ະນະ ( 2 ເຊດັ )  ຖາ້ ຫນິ້ 5 ເຊດັ ຈະຕອ້ ງມຄີ ະແນນເຊ່ິ ນັ : ������ ������ ເຊດັ 1. 20 − 25 ( ຄະແນນ ) B ຊະນະ ເຊດັ 2. 25-21 ( ຄະແນນ ) A ຊະນະ ເຊດັ 3. 23-25 ( ຄະແນນ ) B ຊະນະ ເຊດັ 4. 25-19 ( ຄະແນນ ) A ຊະນະ ເຊດັ 5. 15-13 ( ຄະແນນ ) A ຊະນະ ໃນກໍລະນນີ ຄີ້ ະນະ A ເປນັ ຜູຊ້ ະນະ ( ຊະນະ 3 ໃນ 5 ເຊດັ ). ໃນການແຂ່ິ ງຂນັ ມດິ ຕະພາບລະຫ່ິ ວາງ ຊາດ ແລະ ສາກນົ ຈະຫນິ້ 5 ເຊດັ ແຕິິ່່ ເຊດັ ທີ 5 ຈະຫນິ້ ແຕິ່ 15 ຄະແນນຖາ້ ຄະນະໃດໄດ້ 15 ຄະແນນກ່ິ ອນແມິ່ ນ ຄະນະນນັ້ ເປນັ ຜູຊ້ ະນະ.  ການຫນິ້ ບານລກັ ສະນະຕິ່ າງໆ  ການໄຂບານ ແມ່ິ ນການໄຂບານຂອງຜູຫ້ ນິ້ ແຖວຫງັ ຂວາຢນື ຢິ່ ູໃນເຂດໄຂ ແລະ ຕບີ ານດວ້ ຍມຂື າ້ ງດຽວ ການໄຂທິ່ ຖີ ກື ຕອ້ ງຄື ການໄຂທິ່ ບີ ່ິ ໍຢຽບເສນັ້ ຫງັ ( ເສນັ້ ຫງັ ຂອງເດິ່ ນີ ຫນິ້ ) ແລະ ໄຂໃຫຂ້ າ້ ມຕານິ່ າງໄປຫາແດນຄິ່ ແູ ຂ່ິ ງຂນັ .  ລໍາດບັ ການໄຂ ຜູຫ້ ນິ້ ຈະຕອ້ ງເສບີ ບານຕາມລໍາດບັ ຕາມໃບບນັ ທກຶ ຕໍາແໜ່ິ ງທ່ິ ສີ ິ່ ງົ ໃຫກ້ ໍາມະການ ແລະ ເລິ່ ມີ ໄຂທາອດິ ເມ່ິ ອື ຄະນະນນັ້ ຊະນະໃນການສິ່ ຽງເພ່ິ ອື ເລອື ກສດິ ໄຂໃນເຊດັ ທີ 1 ແລະ ທີ 5 ຖາ້ ຝິ່ າຍໄຂໄດຄ້ ະແນນຜໄູ ້ ຂມສີ ດິ ໄຂຕ່ິ ໍໄປ ເລອື້ ຍໆຈນົ ກິ່ ວາບານຈະເສຍ. ຖາ້ ບານເສຍຝິ່ າຍຮບັ ຈະໄດຄ້ ະແນນ ແລະ ໄດສ້ ດິ ໃນການໄຂບານພອ້ ມ. ໃນແຕ່ິ ລະຄງັ້ ໄດສ້ ດິ ໄຂບານຜູຫ້ ນິ້ ຈະຕອ້ ງໄດປ້ ິ່ ຽນຕໍາແໜ່ິ ງໃໝ່ິ ມາໄຂໂດຍໝນູ ຈາກຜູຫ້ ນິ້ ແຖວໜາ້ ຂວາມາເປນັ ແຖວຫງັ ຂວາເປນັ ຜໄູ ້ ດ້ ໄຂບານ ( ໃຫໜ້ ນູ ຕາມເຂມັ ໂມງ ) 56

 ການໄຂບານເສຍ ການໄຂບານເສຍເກດີ ຂນື້ ເມ່ິ ອື ຜດິ ລໍາດບັ ການໄຂບ່ິ ໍໄຂຕາມເງ່ິ ອື ນໄຂການໄຂ. ຜູຫ້ ນິ້ ຝ່ິ າຍໄຂຢືນບງັ ຜໄູ ້ ຂ ຫື ເປນັ ກິ່ ຸມ, ບານອອກນອກເຂດເດິ່ ນີ ຫນິ້ , ບານບິ່ ຂໍ າ້ ມຕາໜິ່ າງ, ລອດຕາໜິ່ າງ, ຕາໍ ຜູຫ້ ນິ້ ຝ່ິ າຍໄຂ...  ການຖກື ບານ ແຕ່ິ ລະຄະນະສາມາດຖກື ບານໄດຢ້ ່ິ ູ 3 ຄງັ້ ( ຫນີ້ ບານ 3 ຄງັ້ ) ບິ່ ໍໃຫກ້ າຍ, ບິ່ ໍນບັ ການຂນຶ້ ອດັ ບານ, ບານ ຈະຖກື ສ່ິ ວນຕ່ິ າງໆຂອງຜູອ້ ດັ ບານແຕິ່ ແອວຂນຶ້ ໄປແຕິ່ ຖກື ພຽງຄງັ້ ດຽວທິ່ ກີ ະເດນັ ຂນຶ້ ໂດຍຊດັ ເຈນຖວື ິ່ າບິ່ ຜໍ ດິ . ຜູ ້ ຫນິ້ 2 ຫື 3 ຄນສາມາດຖກື ບານໄດໃ້ ນເວລາດຽວກນັ ໃນກລໍ ະນຂີ ນື້ ອດັ ບານ ແລະ ຝິ່ າຍນນັ້ ສາມາດຫນິ້ ບານ ໄດອ້ ກີ 3 ຄງັ້ .  ການລາໍ້ ແດນ ໃນຂະນະແຂິ່ ງຂນັ ຢ່ິ ູຫາ້ ມຜູຫ້ ນິ້ ຖກື ສິ່ ວນຖກື ສິ່ ວນໃດສິ່ ວນໜິ່ ງຶ ຂອງຕານ່ິ າງແຕ່ິ ສາມາດອະນຸຍາດມື ຫື ຕນີ ກາຍ ເຂາົ້ ໄປໃນແດນຄ່ິ ູຕ່ິ ໍສູກ້ ານຢຽບເສນັ້ ແບິ່ ງແດນແຕ່ິ ບ່ິ ແໍ ມິ່ ນການລາໍ້ ແດນ ຫື ເລຍີ ຂາ້ ມໄປແດນຄ່ິ ູແຂ່ິ ງຂນັ  ການຕບົ ບານ ຜູຫ້ ນິ້ ແດນໜາ້ ສາມາດຕບົ ບານດວ້ ຍວທິ ໃີ ດກ່ິ ໍໄດໃ້ ນທຸກລະດບັ ຄວາມສູງ. ໃນຂະນະທສີ ໍາພດັ ບານນນັ້ ບານ ຈະຕອ້ ງຢິ່ ູໃນແດນຂອງຕນົ ຫື ຢິ່ ູສ່ິ ວນໃດສ່ິ ວນໜ່ິ ງຶ . ສ່ິ ວນຜູຫ້ ນິ້ ໃນແດນຫງັ ສາມາດຕບົ ບານໄດແ້ ຕິ່ ຕອ້ ງຕບົ ຢິ່ ູ ໃນແດນຂອງຕນົ ( ເຕນັ້ ຕບົ ຢິ່ ູແດນໜາ້ ບ່ິ ໍໄດຖ້ ວື ່ິ າຜດິ ລະບຽບ )  ການຂນື້ ອດັ ບານ ຜູຫ້ ນິ້ ຫາ້ ມອດັ ບານນອກເສາົ ອາກາດ ແລະ ຖກື ບານໃນແດນຄິ່ ູແຂິ່ ງຂນັ ເຂາົ້ ໄປລບົ ກວນການຫນິ້ ຂອງຄິ່ ູແຂ່ິ ງຂນັ ກ່ິ ອນຖວື ່ິ າຜດິ ລະບຽບຈະຖກື ປບັ ໄໝໃຫເ້ ສຍສດິ ໃນການໄຂບານ 6.1 ໜາ້ ຂອງທິ່ ຄີ ະນະກາໍ ມະການ ໃນການແຂ່ິ ງຂນັ ກລິ າທຸກປະເພດຈາໍ ເປນັ ຕອ້ ງໃຫມ້ ຄີ ະແນນກໍາມະການຕດິ ຕາມ ແລະ ຄວບຄຸມການແຂ່ິ ງຂນັ ທຸກຄງັ້ . ໃນການແຂິ່ ງຂນັ ຄວນຈດັ ຕງັ້ ໃຫມ້ ຄີ ະແນນກາໍ ມະການຄດື ່ິ ງັ ລ່ິ ຸມນ:ີ້ - ກາໍ ມະການຕດັ ສນິ ຊຂີ້ າດ 1 ຄນົ - ກາໍ ມະການຕດັ ສນິ 1 ຄນົ - ກາໍ ມະການຜູຊ້ ິ່ ວຍຜູຕ້ ດັ ສນິ 1 ຄນົ - ກາໍ ມະການເສນັ້ 2-4 ຄນົ  ການຕດັ ສນິ ໃນການແຂ່ິ ງຄນັ ມເີ ຈາົ້ ໜາ້ ທ່ິ ຄີ ວບຄຸມການແຂິ່ ງຂນັ ດວ້ ຍຄວາມຍຸ ດຕທິ ໍາ ແລະ ປະຕບິ ດັ ໜາ້ ທ່ິ ດີ ວ້ ຍຄວາມ ຮບັ ຜດິ ຊອບ ຄດື ິ່ ງັ ນ:ີ້ - ຮບັ ຜດິ ຊອບໃນໜາ້ ທິ່ ຂີ ອງກໍາມະການຜູຊ້ ຂີ້ າດ, ຢງັ້ ຢນື ແລະ ປກົ ຄອງກະຕກິ າ ແລະ ກດົ ລະບຽບຂອງການ ແຂິ່ ງຂນັ - ຮບັ ຮອງເດິ່ ນີ ຫນີ້ ເດິ່ ນີ ແຂິ່ ງຂນັ ຈາກຜູຈ້ ດັ ການແຂິ່ ງຂນັ , ຕາມຄວາມຮຽກຮອ້ ງທ່ິ ງດາ້ ນອຸປະກອນ ແລະ ເຈາົ້ ໜາ້ ທ່ິ ສີ ະເພາະຮບັ ຜດິ ຊອບການແຂິ່ ງຂນັ - ຮບັ ເອາົ ບນັ ຊລີ າຍຊິ່ ຂື ອງຄະນະກໍາມະການທ່ິ ເີ ຂມັ້ ງວດແຕິ່ ງຕງັ້ ໃຫຕ້ ດັ ສນິ ໃນນດັ ຕິ່ າງໆ ເພິ່ ອື ໃຫເ້ ຂາົ ຮບັ ຮູໃ້ ນການ ປະຕບິ ດັ ໜາ້ ທິ່ ກີ ່ິ ອນ - ບນັ ທກຶ ຊ່ິ ກື າໍ ມະການຕດັ ສນິ , ຜູຊ້ ່ິ ວຍກາໍ ມະການຕດັ ສນິ ແລະ ກາໍ ມະການເສນັ້ 57

- ມອີ ໍານາດແຕິ່ ງຕງັ້ ຫື ປ່ິ ຽນກໍາມະການຕດັ ສນິ ,ຜູຊ້ ິ່ ວຍກໍາມະການຕດັ ສນິ , ກໍາມະການເສນັ້ ແລະ ສງັ ເກດ ການປະຕບິ ດັ ໜາ້ ທິ່ ຂີ ອງພວກເຂາົ ດວ້ ຍ - ມອີ າໍ ນາດຢຸດການແຂິ່ ງຂນັ ຊິ່ ວົ ຄາວ ເມິ່ ອື ມກີ ານຂດັ ແຍິ່ ງ ຫື ຖກົ ຖຽງຄໍາຕດັ ສນິ ແລະ ຕດັ ສນິ ຊຂີ້ າດຕ່ິ ໍບນັ ຫາ ທ່ິ ເີ ກດີ ຂນື້ ແລະ ຖເື ປນັ ຂນັ້ ສຸດທາ້ ຍ - ໃຫຄ້ ໍາຕດັ ສນິ ຊຂີ້ າດຄງັ້ ສຸດທາ້ ຍຫາກຄໍາຕດັ ສນິ ຂອງກາໍ ມະການຕດັ ສນິ ຝນື ຈາກການຖກົ ຖຽງທິ່ ຂີ ດັ ແຍງ້ ກນັ ນນັ້ - ຫາກມເີ ຫດການທ່ິ ບີ ່ິ ໍໄດຄ້ າດຄະເນໄວລ້ ິ່ ວງໜາ້ ເກດີ ຂນື້ ໃນລະຫ່ິ ວາງການແຂິ່ ງຂນັ ຈນົ ກ່ິ ວາເຫດການຈະສະຫງບົ ລງົ ເປນັ ປກົ ກະຕິ  ກາໍ ມະການຕດັ ສນິ - ກໍາມະການຕດັ ສນິ ຕອ້ ງເປັນຜູມ້ ຄີ ວາມຍຸ ດຕທິ ໍາ, ມຄີ ວາມເຊ່ິ ອື ໜນັ້ ແລະ ເຮດັ ໜາ້ ທິ່ ີຕາມຂໍບ້ ງັ ຄບັ ຂອງ ກາໍ ມະການຕດັ ສນິ , ກະຕກິ າ ແລະ ກດົ ລະບຽບຂອງການແຂິ່ ງຂນັ - ຮບັ ໃບບນັ ທກຶ ທມີ / ຄະແນນຈາກກາໍ ມະການຜູຊ້ ຂີ້ າດ - ກວດກາເດິ່ ນີ ແຂິ່ ງຂນັ , ເສາົ , ຕານ່ິ າງ, ບານ, ເສນັ້ ເຂດເດິ່ ນີ , ຕງັ້ ນິ່ ງັ ກາໍ ມະການ ແລະ ກາໍ ມະການເສນັ້ - ຮບັ ປະກນັ ການຕດັ ສນິ ບານ ( ເຂາົ້ -ອອກ ) ຂອບເຂດຂອງເດິ່ ນີ ແຂິ່ ງຂນັ - ເຮດັ ການສິ່ ຽງເພິ່ ອື ເລອື ກໄຂບານ ຫື ເລອື ກເດ່ິ ນີ ໃນການແຂິ່ ງຂນັ ເຊດັ ທໍາອດິ ແລະ ເຊດັ ທີ 3 (ຖາ້ ແຂ່ິ ງ 3 ເຊດັ ) ຫື ວິ່ າໃນເຊດັ ທີ 5 ( ຖາ້ ແຂິ່ ງຂນັ 5 ເຊດັ ) - ປະກາດຊິ່ ຂື ອງນກັ ກລິ າແຕິ່ ລະທມີ ( ແຕ່ິ ລະຄະນະ ) ຂອງການແຂິ່ ງຂນັ - ເຕອື ນນກັ ກລິ າ, ກາໍ ມະການຊ່ິ ວຍຕດັ ສນິ , ກາໍ ມະການເສນັ້ ກຽມຕວົ ເພິ່ ອື ການແຂິ່ ງຂນັ - ປະກາດຄະນະທ່ິ ໄີ ດໄ້ ຂບານກິ່ ອນ ແລະ ກໍາມະການຕດັ ສນິ ຕອ້ ງໄດນ້ ໍາໃຊຄ້ ໍາເວາົ້ ສນັ້ ໆ, ຖກື ຕອ້ ງ ແລະ ຊດັ ເຈນໃນເວລາແຂິ່ ງຂນັ ເຊິ່ ງິ ຈາໍ ເປນັ ເຊິ່ ນັ ຢຸດ, ໄຂບານ, ເຂາົ້ , ອອກ, ຄະແນນສຸດທາ້ ຍ, ເອາົ ໃໝ່ິ , ປິ່ ຽນເບອື້ ງ, ປ່ິ ຽນໄຂ, ຊະນະເຊດັ ທີ ( 1,2,3…) - ປະກາດຄະແນນກິ່ ອນໄຂບານເຕອື ນນກັ ກລິ າທິ່ ໄີ ຂກ່ິ ອນການປະກາດຄະແນນ. - ອະນຍຸ າດໃຫນ້ ກັ ກລິ າພກັ ແລະ ປິ່ ຽນຕວົ ໄດຕ້ າມກະຕກິ າການແຂິ່ ງຂນັ . - ອະນຍຸ າດໃຫນ້ ກັ ກລິ າພກັ ບິ່ ໍເກນີ 5 ນາທເີ ພິ່ ອື ທາໍ ການພະຍາບານຜູບ້ າດເຈບັ ຫື ປິ່ ຽນເຄິ່ ອື ງນ່ິ ງຸ ທ່ິ ຈີ ກີ ຂາດ - ໃຫນ້ ກັ ກລິ າອອກຈາກການແຂ່ິ ງຂນັ ຫື ສະແດງການຄດັ ຄາ້ ນເລອື້ ຍໆ ຫງັ ຈາກກາໍ ມະການຕດັ ສນິ ໄດຕ້ ກັ ເຕອື ນ ແລະ ໃຫບ້ ດັ ເຫອື ງໄປແລວ້ . - ຫງັ ຈາກໄດຖ້ າມຄວາມເຫນັ ກາໍ ມະການທສີ ອງ ແລວ້ ຈະບ່ິ ເໍ ຮດັ ນອກເໜອື ຈາກກະຕກິ າ. - ໃຫຄ້ ໍາຕດັ ສນິ ຖາ້ ຜູຊ້ ່ິ ວຍກາໍ ມະການຕດັ ສນິ ແລະ ກາໍ ມະການເສນັ້ ບິ່ ໍແນິ່ ໃຈ, ຖາ້ ບງັ ມກີ ານສງົ ໄສໃຫຮ້ ອ້ ງເອາົ ໃ ໝິ່ ( ໃຫຫ້ ນິ້ ຄນື ໃໝິ່ ) ຕອ້ ງແກໄ້ ຂຂຜໍ້ ດິ ພາດໃຫຖ້ ກື ຕອ້ ງ. - ມອີ ໍານາດຕດັ ສນິ ບນັ ຫາໂຕແ້ ຍງ້ ໃດໜິ່ ງຶ ທິ່ ເີ ກດີ ຂນຶ້ ໃນລະຫິ່ ວາງການແຂ່ິ ງຂນັ ແລະ ຢຸດການແຂິ່ ງຂນັ ຊ່ິ ວົ ຄາວ, ຈນົ ກິ່ ວາສະພາບການຈະກບັ ຄນື ປກົ ກະຕິ - ມອີ າໍ ນາດໄລ່ິ ຜູຊ້ ມົ ຫື ເຈາົ້ ໜາ້ ທ່ິ ອີ ອກຈາກເດິ່ ນີ ຖາ້ ເຫນັ ວ່ິ າມາລບົ ກວນການແຂິ່ ງຂນັ ທິ່ ກີ າໍ ລງັ ດໍາເນນີ ຢ່ິ ູ. - ນາໍ ໃບບນັ ທກຶ ຄະແນນ, ຂຽນບດົ ລາຍງານສະເໜກີ າໍ ມະການສະເໜກີ າໍ ມະການຜູຊ້ ຂີ້ າດ ເມ່ິ ອື ມເີ ຫດການເກດີ ຂນຶ້ ໃນລະຫິ່ ວາງການແຂິ່ ງຂນັ . - ຕອ້ ງເປນັ ຜູຮ້ ອບຮູກ້ ະຕກິ າ ແລະ ກດົ ລະບຽບຂອງນກັ ກລິ າບານສ່ິ ງົ ເປນັ ຢິ່ າງດ.ີ  ຜູຊ້ ິ່ ວຍກາໍ ມະການຕດັ ສນິ 58

- ສງັ ເກດເບ່ິ ງິ ບລໍ ເິ ວນເດິ່ ນີ ແລະ ຕານ່ິ າງ. - ສງັ ເກດການກະທາໍ ຜດິ ຂອງນກັ ກລິ າດາ້ ນທິ່ ກີ າໍ ມະການຕດັ ສນິ ບິ່ ໍສາມາດເຫນັ ໄດ.້ - ບ່ິ ໃໍ ຫຄ້ າໍ ຕດັ ສນິ ໃດໆວ່ິ າແຕິ່ ບານເຂາົ້ ຫື ອອກເດ່ິ ນີ ເທິ່ າົ ນນັ້ ເວນັ້ ແຕ່ິ ກາໍ ມະການຕດັ ສນິ ຈະຖາມ - ບ່ິ ໍໃຫກ້ າໍ ມະການກນິ ອາຫານ, ສູບຢາ, ດ່ິ ມື , ໂອລ້ ມົ , ເຊຍ ຫື ຮອ້ ງໂຮອ້ ິ່ ນື ໆ ໃນຂະນະທິ່ ປີ ະຕບິ ດັ ນາ້ ທິ່ .ີ - ຕອ້ ງປະຕບິ ດັ ໜາ້ ທິ່ ຈີ ນົ ກິ່ ວາການແຂິ່ ງຂນັ ຈະສນີ້ ສຸດລງົ . - ຕອ້ ງຕດັ ສນິ ດວ້ ຍຄວາມໜນັ້ ໃຈ ແລະ ແຈງ້ ໃຫກ້ າໍ ມະການຕດັ ສນິ ຮູເ້ ມິ່ ອື ມຄີ ວາມສງົ ໄສ. 7. ວທິ ສີ າ້ ງເດິ່ ນີ .  ຂະໜາດຂອງເດິ່ ນີ ແລະ ອຸປະກອນບານສິ່ ງົ : - ລວງຍາວຂອງເດິ່ ນີ 18,000 ມ - ລວງກວ້ າງຂອງເດນີ ິ່ 9 - ຕານ່ິ າງຍາວ 9 - ຄວາມສງຂອງຕານິ່ າງປະມານເພດຊາຍ 2,43 ມ - ຄວາມສູງຂອງຕານ່ິ າງປະມານເພດຍງິ 2,24 ມ ໝາຍເຫດ: ຂະໜາດເດ່ິ ນີ ບານສ່ິ ງົ ປະມານເພດຍງິ ແລະ ເພດຊາຍເທ່ິ າົ ກນັ , ຕິ່ າງກນັ ຄວາມສູງຂອງຕານິ່ າງ. ( ຮູບເດ່ິ ນີ ບານສ່ິ ງົ ) ບດົ ທ່ິ ີ 6 ກລິ າບານເຕະ ຈດຸ ປະສງົ : ໃຫນ້ ກັ ຮຽນສາມາດ: ປະຕບິ ດັ ອງົ ປະກອບເຕກັ ນກີ ຕ່ິ າງໆຂອງກລິ າເຕະບານ ເຊິ່ ນັ ການເຕະບານ, ການຢຸດບານ, ການລຽ້ ງບານ, ການໃຊຫ້ ວົ ຕບີ ານ, ການຍງິ ບານ. ການຫນິ້ ຂອງຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູແລະ ການຫນິ ເຕະບານຖກຶ ຕອ້ ງຕາມກະຕກິ າອະທບິ າຍ ວທິ ສີ າ້ ງເດ່ິ ນິ ຫນິ້ ຢ່ິ ູໃນຂນັ້ ພນື້ ຖານໄດ.້ ນາໍ ໃຊກ້ ະຕກິ າການຫນິ້ ໄດຢ້ ່ິ ູໃນຂນັ້ ພນື້ ຖານ. 1. ການເຕະບານ ການເຕະບານໝາຍເຖງິ ການໃຊສ້ ິ່ ວນຕ່ິ າງໆຂອງຕນີ ປະທະກບັ ບານດວຍຄວາມແຮງເພ່ິ ອຶ ໃຫບ້ ານເຄ່ິ ນື ທ່ິ ຕີ າມ ຈດຸ ປະສງົ ທິ່ ຕີ ອ້ ງການ ອງີ ໃສ່ິ ຈດຸ ປະສງົ ສາໍ ຜດັ ຂອງຕນີ ກບັ ບານ. ໃນການເຕະບານ ສິ່ ວນຫາຍເພິ່ ນີ ມກັ ນາໃ່້ຊວທິ ີ ການເຕະບານ ດວ້ ຍຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນໃນ, ດາ້ ນນອກ, ຫງັ ຕນີ , ປາຍຕນີ ແລະ ສນົ້ ຕນີ . ອງີ ໃສ່ິ ລກັ ສະນະຂອງການເຄ່ິ ອຶ ນ 59

ໄຫວ ໃນການເຕະບານ ເພ່ິ ນິ ແບ່ິ ງອອກເປນັ ການເຕະບານກບັ ທ່ິ ,ີ ຍິ່ າງເຕະບານ, ແລ່ິ ນເຕະບາ້ ນ ແລະ ເຕນັ້ ເຕະບານ. ຈາກບ່ິ ອນນສີ້ ະແດງໃຫເ້ ຫນັ ວິ່ າເຕກັ ນກິ ໃນການເຕະບານມຫີ າຍແບບ ແລະ ຫາຍລກັ ສະນະສຸດແລວ້ ແຕ່ິ ຜູຫ້ ນິ້ ຈະເລອື ກ ໃຊວ້ ທິ ີ ການເຕະບານແນວໃດ ແຕ່ິ ອງົ ປະກອບເຕກັ ນກິ ສໍາຄນັ 4 ຢ່ິ າງຄ:ຶ ການເຕະບານດວ້ ຍຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນໃນ, ການ ເຕະບານໂຄງ້ ດາ້ ນໃນ, ການເຕະບານດວ້ ຍຫງັ ຕນີ ແລະ ການເຕະບານໂຄງ້ ດາ້ ນນອກເປນັ ພນື້ ຖານໃຫແ້ ກ່ິ ການ ເຕະບານ. 1.1 ເຕກັ ນກິ ການເຕະບານ ກ. ເຕກັ ນກິ ການເຕະບານດວ້ ຍຂຽ້ ງຕນີ ດາ້ ນໃນ ການເຕະບານດວ້ ຍຂຽ້ ງຕນີ ດາ້ ນໃນ ເປນັ ສິ່ ວນໜິ່ ງຶ ຂອງ ຮິ່ າງກາຍທິ່ ສີ າໍ ຄນັ ແນິ່ ນອນໃນການສິ່ ງົ ບານ ແລວ້ ມີ ປະໂຫຍດຫລາຍໃນການສິ່ ງົ ບານໄລຍະສນັ້ ແລະ ໄລຍະກາງລວມທງັ ການຍງິ ປະຕູທ່ິ ຕີ ອ້ ງການຄວາມແມນ້ ຢໍາ ແລະ ການເຕະໂທດທ່ິ ຈີ ດຸ ໂທດເປນັ ຕນົ້ . ວທິ ປີ ະຕບິ ດັ ແລິ່ ນເຂາົ້ ຫາບານໄລຍະ 3 – 5ແມດັ ໃຊຕ້ ນີ ເບອື້ ງບໍເຕະບານຈງັ້ ພນື້ ຢ່ິ ູຄຽນຂາ້ ງກບັ ບານດວ້ ຍສນົ້ ຕນີ ຫ່ິ າງຈາກບານ 20-25 ຊມໂຢະຫວົ ເຂິ່ າົ ແລະ ລາຕວົ ລງົ ເລກັ ນອ້ ຍ ໝນູ ຂາເບອື້ ງທ່ິ ໃີ ຊເ້ ຕະບານ ປ່ິ ນິ ປາຍຕນີ ອອກໄປດາ້ ນຂາ້ ງ ເງອຶ ດ ຄນື ຫງັ ງປໍ າຍຕນີ ຂນື້ ເລກັ ນອ້ ຍໃຊຂ້ າ້ ງຕນີ ດາ້ ນໃນເຕະສິ່ ວນກາງຂອງບານ.ເມ່ິ ອື ເຕະບານອອກໄປແລວ້ ໃຫປ້ ່ິ ອຍປາຍຕນີ ໄປຕາມທດິ ທາງຂອງບານກລໍ ະນຢີ າກໃຫບ້ ານເຄິ່ ອື ນທ່ິ ໄີ ປຊິ່ ໃື ຫເ້ ຕະສ່ິ ວນລ່ິ ຸມຂອງບານ. ຮູບທ່ິ ີ 2 ການເຕະບານດວ້ ຍຕນີ ດາ້ ນໃນ ຂ. ການເຕະບານໂຄງດາ້ ນໃນ ການເຕະບານໂຄງດາ້ ນໃນ ແມ່ິ ນໄດນ້ າໍ ໃຊຫ້ າຍເປນັ ວທິ ເີ ຕະທ່ິ ມີ ຄີ ວາມແນ່ິ ນອນຫູາຍ. ສາມາດນາໍ ໃຊ້ ເພ່ິ ອື ສິ່ ງົ ບານປະສານກນັ ເປນັ ໝິ່ ຄູ ະນະ ໃນໄລຍະທາງທິ່ ສີ ນັ້ ແລະ ຍາວ, ການຍງິ ປະຕູຝິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມ ແລະ ສະກດັ ບາ້ ນ ວທິ ປີ ະຕບິ ດັ : ການແລິ່ ນເຄ່ິ ອື ນທິ່ ເີ ຂາົ້ ໄປຫາບານ ແມ່ິ ນແລິ່ ນສະຫຽງ 45 ອງົ ສາ ກບັ ທດິ ການເຕະເພ່ິ ອຶ ໃຫໄ້ ດທ້ ິ່ ວງທິ່ າໃນ ການເຕະ ບິ່ ວໍ ່ິ າຈະເປນັ ບານຕງັ້ ຢຸດນງີ້ ຫື ການເຄ່ິ ອື ນທ່ິ ກີ ງິ້ ໄປທາງໜາ້ , ໃຊຕ້ ນີ ເບອື້ ງບໍເຕະບານຈງັ້ ພນື້ ຄຽງຂາ້ ງ ກບັ ບານ ໃນໄລຍະຫິ່ າງປະມານ 1 ກາ້ ວ ຖາ້ ຢາກໃຫບ້ ານໄປຊິ່ ແື ມິ່ ນວາງຕນີ ໃຫໃ້ ກກ້ ບັ ບານ ແລະ ຖາ້ ຢາກໃຫ້ ບານໂຄງ້ ຫາຍ ກ່ິ ຕໍ ອ້ ງວາງຕນີ ຫິ່ າງຈາກບານ, ໂຢະຫວົ ເຄິ່ າົ ລງົ ເລກັ ນອ້ ຍ, ນາໍ້ ໜກັ ຂອງລາໍ ຕວົ ຖ່ິ ວງລງົ ຂາທ່ິ ຈີ ງັ້ ພນື້ , 60

ສາຍຕາແນມເບ່ິ ງິ ບານ ແລະ ທດິ ທາງທິ່ ກີ ະວ່ິ າຈະເຕະບານອອກໄປ. ພອ້ ມກນັ ນນັ້ ໃຫເ້ ງອື ດຂາທ່ິ ຈີ ະໃຊເ້ ຕະບານຄນື ຫງັ ໂດຍພບັ ຫວົ ເຂາົ ເລກັ ນອ້ ຍແລວ້ ເຕະສິ່ ວນລິ່ ຸມຂອງບານປາດໄປຫາຂາ້ ງດາ້ ນນອກຂອງບານ ແລະ ບານຈະເຄິ່ ອື ນ ທິ່ ແີ ບບ ໝນູ ທວນທດິ ເຂມັ ໂມງໂຄງ້ ໄປຫາຈດຸ ໝາຍທ່ິ ຕີ ອ້ ງການ. ຕນີ ຈະເຄ່ິ ອື ນທ່ິ ແີ ຕິ່ ລ່ິ ຸມຂນື້ ເທງິ ໄປທາງໜາ້ ຕາມທດິ ທາງ ຂອງບານທິ່ ເີ ຄິ່ ອື ນທິ່ ອີ ອກໄປ. ຈດຸ ສໍາຜດັ ຂອງຕນີ ກບັ ບານແມິ່ ນຫງັ ຕນີ ເບງື້ ນວີ້ ໂປງ້ ແລະ ສ່ິ ວນປາຍຂອງຂາ້ ງຕນີ ດນ້ ໃນ. ບ່ິ ຄໍ ວນກດົ ນວີ້ ໂປງ້ ຕນີ ແລວ້ ງດັ ຂນື້ ແຮງຫາຍເພາະອາດຈະເຮດັ ໃຫບ້ ານເຄິ່ ອື ນທິ່ ໂີ ຄງ້ ໄປສູງເກນີ ຄວນ. ຄ. ການເຕະບານດວ້ ຍຫລງັ ຕນີ ການເຕະບານດວ້ ຍຫລງັ ຕນີ ແມ່ິ ນວທິ ເີ ຕະບານທິ່ ມີ ຄີ ວາມໜກັ ໜິ່ ວງບານ ຈະເຄິ່ ອື ນທ່ິ ອີ ອກໄປຊິ່ ກື ງົ ໄປທາງ ໜາ້ ທງັ ແຮງ ແລະ ໄວ. ການເຕະບານວທິ ນີ ສີ້ ິ່ ວນຫລາຍແມ່ິ ນມກັ ນາໍ ໃຊ້ ສໍາລບັ ການຍງິ ປະຕູຝິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມ, ສິ່ ງົ ບານ ໃນໄລຍະທາງທ່ິ ຍີ າວ, ເຕະແຈ, ບານເຕະຈາກເສນັ້ ເຂດຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູ ແລະ ອິ່ ໆຶ ໂດຍບ່ິ ໍຈາໍ ແນກວິ່ າເປນັ ບາດຢຸດນງິ້ ຫື ບານເຄິ່ ນື ທ່ິ ເີ ຂາົ້ ມາຫາຜູປ້ ະຕບິ ດັ ,ໃຊຕ້ ນີ ເບອື້ ງໜ່ິ ງຶ ຈງັ້ ພນື້ ຄຽ້ ງຂາ້ ງກບັ ບານໄລຍະຫິ່ າງ 20 -25 ຊມ (ບິ່ ຈໍ ງັ້ ຕນີ ຢ່ິ ູດາ້ ນ ຫງັ ຂອງບານ) ນາໍ້ ໜກັ ຂອງລໍາຕວົ ຢິ່ ູທາງເບ່ິ ອື ງຈງັ້ ພນື້ ສາຍຕາຕາແນມເບ່ິ ງິ ບານພອ້ ມ ທງັ ເງອື ດຂາເບອື້ ງໃຊເ້ ຕະບານ ຄນື ຫ່ັ ງ ແລະພບັ ຫວົ ເຂ່ິ າົ ແລວ້ ໃຊຫ້ ່ັ ງຕນີ ເຕະສິ່ ວນກາງຂອງໜິ່ ວຍບານ ໃນຂະນະທິ່ ໃີ ຊ້ ຫ່ັ ງຕນີ ເຕະບານໃຫຄ້ ງຶ ຂໍ້ ຕນີ ໄວ້ ແລະ ຢຽດປາຍຕນີ ກດົ ລງົ ລ່ິ ຸມ, ຫງັ ຈາກເຕະຖກື ບານແລວ້ ໃຫປ້ ິ່ ອຍຕນີ ໄປຕາມທດິ ຂອງບານ. ກລໍ ະນຢີ າກໃຫ້ ບານໂດິ່ ງຂນຶ້ ໄປສູງໃຫງ້ ດັ ປາຍຕນີ ປະທະກບັ ສ່ິ ວນລິ່ ຸມຂອງບານ, ການເຕະບານດວ້ ຍຫ່ັ ງຕນີ ນີ້ ສາມາດເຕະບານທິ່ ີ ເຄິ່ ອື ນທິ່ ຢີ ິ່ ູໃນອາ ກາດໄດ,້ ແຕິ່ ໃຫຍ້ ກົ ຕນີ ແລະ ຫວົ ເຂ່ິ າົ ໃຫສ້ ູງຂນຶ້ , ໃຫເ້ ຕະສິ່ ວນກາງຫາສິ່ ວນເທງິ ຂອງບານກດົ ລງົ ລິ່ ່ມຸ ເພິ່ ອື ບ່ິ ໃໍ ຫບ້ ານເຄ່ິ ອື ນທິ່ ໄີ ປສູງ. ງ.ການເຕະບານໂຄງ້ ດາ້ ນນອກ ການເຕະບານໂຄງ້ ດາ້ ນນອກ ເປນັ ວທິ ທີ ່ິ ຫີ ນິ້ ຍາກພໍສມົ ຄວນ, ຜູຫ້ ນິ້ ທ່ິ ມີ ຄີ ວາມຊານານຈ່ິ ງຶ ສາມາດເຕະບານ ເຕະບານວທິ ນີ ໄີ້ ດດ້ ວ້ ຍຄວາມແມນ້ ຢໍາ. ການເຕະບານວທິ ນີ ສີ້ າດມາດນາໍ ໃຊເ້ ພິ່ ອື ສ່ິ ງົ ບານປະສານກນັ ໃນໜິ່ ຄູ ະນະ, ຍິ່ ງິ ປະຕູ, ເຕະບານແຈ ແລະ ອິ່ ນຶ ໆ. ວທິ ປີ ະຕບິ ດັ ຜູຫ້ ນິ້ ຕອ້ ງແລ່ິ ນເຄິ່ ອື ນທ່ິ ເີ ຂາົ້ ໄປຫາບານ, ໃຊຕ້ ນີ ທ່ິ ບີ ່ິ ໍເຕະບານຈງັ້ ພ່ິ ນື ໃນໄລຍະຫິ່ າງປະມານ 1 ກາ້ ວ, ເງອື ດຂາ ເບອື້ ງທ່ິ ໃີ ຊເ້ ຕະບານຄນື ຫ່ັ ງຂອ້ ນຂາ້ ງໄປດາ້ ນນອກເລກັ ນອ້ ຍ, ນາໍ ່ໜ້ ກັ ຂອງລໍາຕວົ ຖ່ິ ວງລງົ ຂາເບອື້ ງຈງັ້ ພນື້ , ລາຕວົ ເນງີ້ ຄນື ຫ່ັ ງ ແລະ ອອກທາງຂາ້ ງເລກັ ນອ້ ຍ, ໃຊສ້ ່ິ ວນປາຍຂອງຫ່ັ ງ ຕນີ ເບອື້ ງນວີ້ ກອ້ ຍເຕະສ່ິ ວນລິ່ ຸມຂອງໜ່ິ ວຍບານ ປາດໄປຫາຂາ້ ງດາ້ ນໃນ, ບານຈະເຄິ່ ອື ນທ່ິ ໝີ ນູ ໄປຕາມທດິ ເຂມັ ໂມງໂຄງ້ ໄປຕາມທດິ ທາງທິ່ ຕີ ອ້ ງການ. ການເຕະບານວທິ ນີ ີ້ ເປນັ ວທີ ທີ ິ່ ຍີ າກ,ຖາ້ ຈະນາໍ ໃຊເ້ ພ່ິ ອຶື ສ່ິ ງົ ບານປະສານກນັ ໃນໝິ່ ຄູ ະນະ ກຄໍ ວນລະມດັ ລະວງັ ເພາະຄວາມບ່ິ ໍແນ່ິ ນອນຂອງ ບານທິ່ ສີ ່ິ ງົ ອອກໄປ, ຄ່ິ ຫູ ນິ້ ຂອງຕນົ ກຫໍ ນິ້ ກບັ ບານໄດຍ້ າກ, ເຮດັ ໃຫ໊ເສຍການຄ່້ ມຸ ຄອງບານໄດງ້ ່ິາຍ ແລະ ຝິ່ າຍ ກງົ ກນັ ຂາ້ ມຈະສວຍໂອກາດບຸກໂດຍທິ່ ເີ ຮາົ ຕງັ້ ໂຕບ່ິ ໍທນັ . 61

ກດິ ຈະກາໍ  ການເຕະບານດວ້ ຍຕນີ ຂາ້ ງໃນ 1. ຢນື ຢູກບັ ທ່ິ ປີ ະຕບິ ດັ ວທິ ເີ ງອື ດຂາ ແລະ ໝນູ ປາຍຕນີ ອອກນອກ. 2. ປະຕບິ ດັ ເຕກັ ນກິ ການແລິ່ ນເອາົ ແຮງ, ການວາງຕນີ ຈງັ້ , ການເງອື ດຂາເຕະ. ປະຕບິ ດັ ແຕິ່ ຊາ້ ຫາໄວຂນຶ້ ຕາມລາດບັ ( ບ່ິ ໍມບີ ານ). 3. ຢນື ຢິ່ ູກບັ ທ່ິ ເີ ງອື ດຂາເຕະບານຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນໃນ 4. ແລິ່ ນເອາົ ແຮງ 2-ໂ ກາ້ ວ, ວາງຕນີ ຈງັ້ , ເງອື ດຂາເຕະດວ້ ຍຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນໃນ. 5. ສອງຄນົ ຕ່ິ ບໍ ານ ໜິ່ ງຶ ໜ່ິ ວຍ ປິ່ ຽນກນັ ປະຕບິ ດັ ເຕກັ ນກິ  ເຕະບານໂຄງ້ ດາ້ ນໃນ 1. ຢນື ຢ່ິ ູກບັ ທ່ິ ປີ ະຕບິ ດັ ເຕກັ ນກິ ເງອື ດຂາເຕະບານ, ເອາົ ໃຈໃສ່ິ ການຢຽດປາຍຕນີ ແລະ ປິ່ ນິ ປາຍ ຕນີ ອອກນອກ (ບ່ິ ມໍ ບີ ານ) 2. ຢນື ຢິ່ ູກບັ ທ່ິ ປີ ະຕບິ ດັ ເຕກັ ນກິ ເຕະບານໂຄງ້ ດາ້ ນໃນ, ໂດຍຕງັ້ ບານຢິ່ ູກບັ ທິ່ .ີ 3. ແລ່ິ ນເອາົ ທ່ິ າ 3- 4 ແມດັ , ວາງຕນີ ຈງັ້ , ເງອື ດຂາເຕະບານຄ່ິ ອຍ ແລະ ແຮງຂນຶ້ ຕາມໄລຍະ 5 ແມດັ - 10 ແມດັ , 15 ຫື 20 ແມດັ  ເຕະບານດວ້ ຍຫງັ ຕນີ 1. ຄສູ ອນອະທບິ າຍເຕກັ ນກິ ການເຕະບານດວ້ ຍຫງັ ຕນີ ຢ່ິ ູກບັ ເດ່ິ ນີ . 2.ຢນື ຢິ່ ູກບັ ທ່ິ ປີ ະຕບິ ດັ ການວາງຕນີ ຈງັ້ , ເງອື ດຂາເຕະບານດວ້ ຍຫ່ັ ງຕນີ ຢິ່ ູກບັ ເດ່ິ ນີ . 3. ຢິ່ ນື ຢ່ິ ູກບັ ທ່ິ ປີ ະຕບິ ດັ ກບັ ການວາງຕນີ ຈງັ້ , ເງອື ດຂາເຕະບານ, ເອາົ ໃຈໃສ່ິ ຢຽດປາຍຕນີ ໃຫຊ້ ິ່ ໃື ນເວລາເຕະບານ 4. ແລິ່ ນເອາົ ທ່ິ າ 4 – 5 ແມດັ , ວາງຕນີ ຈງັ້ , ເງອື ດຂາເຕະບານ,ທາອດິ ແລ່ິ ນຊາ້ ເພິ່ ອືຶ ປະຕບິ ດັ ໃຫຖ້ ກື ເຕກັ ນກິ ,ການ ເຕະສອງຄນົ ສິ່ ງົ ບານໃຫກ້ ນັ ໂດຍເຕະດວ້ ຍຫູງັ ຕນີ .  ເຕະບານໂຄງ້ ດາ້ ນນອກ 1. ປະຕບິ ດັ ກບັ ເຕກັ ນກິ ການເຕະອິ່ ນຶ ໆ, ທາໍ ອດິ ເຝກິ ແອບຢິ່ ູກບັ ທິ່ ,ີ ວາງຕນີ ຈງັ້ , ເງອື ດຂາເຕະບານ, ເອາົ ໃຈໃສ່ິ ຢຽດ ປາຍຕນີ ໃຫຊ້ ່ິ ື ແລະ ປ່ິ ນິ ປາຍຕນີ ເຂາົ້ ໃນ. 2. ແລິ່ ນເອາົ ທ່ິ າ 3- 4 ແມດັ ເຕະບານ ແລ່ິ ນຊາ້ ໆ ເຕະບານຄິ່ ອຍໆເນນັ້ ໃສິ່ ເຕກັ ນກິ , ການວາງຕນີ ຈງັ້ ການເງອື ດ ຂາ ແລະ ຈດຸ ກະທບົ ຂອງຕນີ ກບັ ໝາກບານ. 3. ສອງຄນົ ຢນື ຢ່ິ ູຫິ່ າງກນັ 20- 25 ແມດັ ສ່ິ ງົ ໝາກໃຫກ້ ນັ .ອຸປະກອນ ບານເຕະ, ໝາກຫວດີ , ປູນຂາວ. 2. ການຢຸດບານ. ການຢຸດບານຖວື ່ິ າເປນັ ອງົ ປະກອບເຕກັ ນກິ ອນັ ສໍາຄນັ ຂອງກລິ າບານເຕະ ເພ່ິ ອື ຫນິ້ ຕ່ິ ໍໄປ,ເປນັ ວທິ ່ິ ຫີ ນິ້ ທິ່ ີ ນາໍ ໃຊຫ້ າຍຢິ່ ໃນເງ່ິອື ນໄຂ ຂອງການແຂິ່ ງຂນັ ຕວົ ຈງິ ເປນັ ຕນົ້ ເວລາປະສານງານໃນໝິ່ ຄູ ະນະຮບັ ບານທິ່ ສີ ່ິ ງົ ມາຈາກໝ່ິ ,ູ 62

ກ່ິ ອນການຍງິ ປະຕູ ຫື ເພິ່ ອື ຫອກລໍຝ້ ິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມ. ການຢຸດ ບານມຫີ າຍລກັ ສະນະ ແລະ ຮູບແບບເປນັ ຕນົ້ ແມິ່ ນ ການ ຢຸດບານ ກງິ້ ມາຕາມພນຶ້ , ການຢຸດ ທ່ິ ເີ ຕນັ້ , ການຢຸດບານທິ່ ເີ ຄິ່ ນື ທິ່ ມີ າສູງ, ການຢຸດບານໃຫຢ້ ຸດນງິ້ ຫື ຢຸດເພິ່ ອື ພກັ ຜ່ິ ອນຄວາມໄວ ຫື ປຽນິ່ ທດິ ການເຄ່ິ ອື ນທ່ິ ຂີ ອງບານ. 2.1 ເຕກັ ນກິ ໃນການຢຸດບານ ເຕກັ ນກິ ໃນການຢຸດບານແມິ່ ນມຫີ າຍແບບ, ໂດຍອງີ ໃສິ່ ເຮາົ ໃຊສ້ ່ິ ວນໃດຂອງຮິ່ າງກາຍຢຸດ ບານ. ເພິ່ ນີ ແບິ່ ງເປນັ ການຢຸດບານດວ້ ຍຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນໃນ, ດວ້ ຍພນື້ ຕນີ , ດວ້ ຍປາຍຕນີ , ດວ້ ຍຫວົ ເຂ່ິ າົ , ດວ້ ຍເອກິ , ດວ້ ຍຫວົ ເປນັ ຕນົ້ ແຕິ່ ໂດຍພນື້ ຖານແລວ້ ເພ່ິ ນິ ຈະແບ່ິ ງການຢຸດບານອອກເປນັ ການຢຸດບານດວ້ ຍຕນີ ແລະ ການຢຸດບານດວ້ ຍເອກີ . ການຢຸດ ບານດວ້ ຍຕນີ ສາມາດປະຕບິ ດັ ດວ້ ຍວທິ ຕີ ່ິ າງໆດ່ິ ງັ ຕ່ິ ໍໄປນ:ີ້ ກ. ການຢຸດບານດວ້ ຍຕນີ  ການຢຸດບານດວ້ ຍພນື້ ຕນີ ການຢຸດບານດວຍພນື້ ຕນີ ກ່ິ ສໍ າມາດປະຕປິ ດັ ໄດຫ້ າຍຮູບແບບໂດຍອງີ ໃໃສິ່ ລກັ ສະນະຂອງບານທິ່ ເີ ຄິ່ ອື ນທິ່ ສີ ູງ ຫື ກງິ້ ມາກບັ ພນື້ ເດນິ . ກລໍ ະນບີ ານເຄິ່ ອື ນທິ່ ສີ ູງຜູປ້ ະຕບິ ດັ ຕອ້ ງຍກົ ຕນີ ທ່ິ ໃີ ຊຢ້ ຸດບານນນັ້ ຂນື້ ສູງກິ່ ວາຄວາມກມົ ຂອງ ໜິ່ ວຍບານເລກັ ນອ້ ຍແລວ້ ເດໄປຄງຶ ໄວຢ່ິ ູເທງິ ຈດຸ ທິ່ ບີ ານຈະຕກົ ພນື້ , ເມ່ິ ອື ບານຕກົ ພນື້ ແລວ້ ຈະສະທອ້ ນຂນື້ ເທງິ ໄປ ກະທບົ ກບັ ພນື້ ຕນີ ແລວ້ ບານກຢໍ ຸດ. ລກັ ສະນະຂອງການວາງຕນີ ໃຊຢ້ ຸດບານອາດປ່ິ ນິ ປາຍຕນີ ອອກໄປຂາ້ ງນອກ ຫື ປ່ິ ນິ ປາຍຕນີ ໄປເຊິ່ ງິ ໜາ້ ກໄໍ ດແ້ ຕິ່ ໃຊງ້ ປໍ າຍຕນີ ຂນື້ ສູງກ່ິ ວາສນົ ຕນີ ສ່ິ ວນລາໍ ຕວົ ແລະ ຂາທິ່ ໃີ ຊຈ້ ງັ້ ພນື້ ສາມາດຢຽດຊ່ິ ື ຫື ໂຢະຫວົ ເຂ່ິ າົ ແລະ ລໍາຕວົ ໃຫຕ້ ໍາລງົ ເລກັ ນອ້ ຍ. ກລໍ ະນບີ ານກງິ ມາຕາມພນື້ ກແໍ ມ່ິ ນປະຕບິ ດັ ລກັ ສະນະຄາ້ ຍຄຄກື ນັ ກບັ ບານເຄ່ິ ອື ນທ່ິ ສີ ູງ. ແຕິ່ ໃຫຄ້ ງຶ ຕນີ ທິ່ ໃີ ຊຢ້ ຸດບານນນັ້ ຕໍາ່່ິລງົ ເລກັ ນອ້ ຍ ໃຫພ້ ດໍ ກີ ບັ ຄວາມກມົ ຂອງໜິ່ ວຍບານ, ເມ່ິ ອື ບານ ເຄ່ິ ອື ນທ່ິ ກີ ງິ້ ມາຈກຸ ບັ ພນື້ ຕນີ ບານກຢໍ ຸດ, ຖາ້ ເຮາົ ຄງຶ ຕນີ ທິ່ ຢີ ຸດບານສູງຫາຍອາດຈະເຮດັ ໃຫບ້ ານລອດພນື້ ຕນີ ໄປໄດ.້  ການຫນິ້ ບານດວຍຫງັ ຕນີ ການຢຸດບານດວ້ ຍຫງັ ຕນີ ສ່ິ ວນຫາຍມກັ ໃຊສ້ າລາບານເຄ່ິ ອື ນທ່ິ ສີ ູງໃນອາກາດໃຫຢ້ ່ິ ູໃນການຄອງຄອງຂອງຕນົ ເອງ. ຜູຫ້ ນິ້ ຕອ້ ງໄດເ້ ຄ່ິ ອື ນທ່ິ ເີ ຂາົ້ ໄປຫາຈດຸ ທິ່ ບີ ານຕກົ ສິ່ ູພນື້ ເດິ່ ນີ ໃຊຕ້ ນີ ເບອື້ ງໜິ່ ງຶ ຈງັ້ ພນື້ ໂດຍການໂຢະຫວົ ເຂິ່ າົ ແລະ ລໍາຕວົ ລງົ ເລກັ ນອ້ ຍ, ໃນຂະນະທ່ິ ບີ ານເຄ່ິ ອື ນທ່ິ ຢີ ອ້ ນລງົ ມາ ໃຫຍ້ ກົ ຕນີ ທ່ິ ໃີ ຊຍ້ ກົ ບານຂນື້ ໄປຫາຈດຸ ທ່ິ ບີ ານເຄິ່ ອື ນທິ່ ຢີ ອ້ ນ ລງົ , ເມິ່ ອື ຫງັ ຕນີ ສໍາຜດັ ກບັ ບານໃຫຖ້ ກົ ຕນີ ຄນື ຫງັ ຢ່ິ າງວ່ິ ອງໄວ ໃນລກັ ສະນະຮອງຮບັ ບານ ເພ່ິ ອື ໃຫບ້ ານຢ່ິ ູໃນການຄອບ ຄອງຂອງຕນົ ເອງ ຫື ອາດຈະໃຫບ້ ານປຽນທດິ ທາງໜອ້ ຍໜ່ິ ງຶ (ບ່ິ ໍໃຫບ້ ານຢຸດນງິ້ )ເພິ່ ອຶ ຈດຸ ປະສງົ ໃນການຫນີ້ ກບັ ບານຕິ່ ໄໍ ປ  ການຢຸດບານດວ້ ຍຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນໃນ ການຢດບານດວ້ ຍຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນໃນ ກສໍ າມາດປະຕບິ ດັ ໄດສ້ ອງລກັ ສະນະຄກື ານຢຸດບານທິ່ ກີ ່ິ ງິ ມາຕາມພນື້ , ການຢຸດບານເຄ່ິ ອື ນທິ່ ມີ າສູງໃນອາກາດ ກລໍ ະນກີ້ ງິ້ ມາກບັ ພນື້ ຜູຫ້ ນິ້ ສາມາດປະຕບິ ດັ ຄກື ນັ ກບັ ກລໍ ະນຢີ ຸດບານດວ້ ຍພນື້ ຕນີ , ແຕິ່ ວິ່ າໃຫຄ້ ງຶ ຕນີ ທິ່ ໃີ ຊຢ້ ຸດບານນນັ້ ຕາ່່ກິ ່ິ ວາ ແລະ ເມ່ິ ອື ບານສາຜດັ ກບັ ຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນໃນໃຫຖ້ ກົ ຕນີ ກບັ ຄນື ຫງັ ຢ່ິ າງວອງ ໄວເພ່ິ ອື ໃຫບ້ ານຢຸດ ຫື ຜ່ິ ອນຄວາມແຮງຂອງບານລງົ . ກລໍ ະນບີ ານເຄິ່ ອື ນທິ່ ມີ າສູງແມິ່ ນໃຊຂ້ າ້ ງຕນີ ດາ້ ນໃນສໍາຜດັ ກບັ ບານຄກື ນັ ລກັ ສະນະຮອງຮບັ ບານດວ້ ຍຫງັ ຕນີ ທຸກປະການຕິ່ າງໆແຕິ່ ວ່ິ າໃຊຕ້ ນີ ດາ້ ນໃນສໍາຜດັ ສິ່ ວນລິ່ ຸມ ຫື ສິ່ ວນກາງຂອງ ໜ່ິ ວຍບານ. 63

 ການຢຸດບານດວ້ ຍຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນນອກ ຕາມທໍາມະດາແລວ້ ການຢຸດບານດວ້ ຍຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນນອກ, ບານເຄ່ິ ນື ທິ່ ມີ າຂາ້ ງໃດໃຫໃ້ ຊຕ້ ນີ ເບອື້ ງນນັ້ ຢຸດ ບານ. ກລໍ ະນບີ ານເຄ່ິ ນືຶ ທິ່ ມີ າຕາໍ , ກງິ້ ມາຕາມພນື້ ແມິ່ ນປະຕບິ ດັ ຄກື ນັ ກບັ ການຢຸດບານດວ້ ຍຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນໃນ,ຕິ່ າງແຕິ່ ວ່ິ າໃຫ້ ໃຊຂ້ າ້ ງຕນີ ດາ້ ນນອກສາໍ ຜດັ ກບັ ໝິ່ ວຍບານ.  ການຢຸດບານດວ້ ຍເອກິ ການຢຸດບານດວ້ ຍເອກິ ໂດຍພນື້ ຖານແລວ້ ມີ 2 ວທິ ,ີ ໂດຍອງິ ໃສ່ິ ລກັ ສະນະຂອງບານທິ່ ເີ ຄິ່ ອື ນທິ່ ມີ າຫາ. ກລໍ ະນໜີ ິ່ ງຶ ແມ່ິ ນການຢຸດບານດວ້ ຍເອກິ ໃນລກັ ສະນະບານເຄິ່ ອື ນທິ່ ມີ າສູງເປນັ ເສນັ້ ໂຄງ້ ແບບປາຣາໂບນ, ກລໍ ະນທີ ິ່ ສີ ອງ ແມິ່ ນການຢຸດບານດວ້ ຍເອກິ ໃນລກັ ສະນະບານເຄ່ິ ອື ນທ່ິ ມີ າຊ່ິ ພື ຍງລະດບັ ເອກິ ຫື ບານກະເດນັ ຈາກພນື້ , ແບບໂຢະລາ ຕວົ ຕາໍ ່ິ່ລງົ ໃນລກັ ສະນະນິ່ ງັ ຄູຂ້ າເບອື້ ງໜິ່ ງຶ ແລະ ແບບປິ່ ຽນທດິ ໃຫບ້ ານໄປຂາ້ ງຊາ້ ຍ,ຂາ້ ງຂວາ ຫື ຄນື ຫງັ . ການຢຸດບານດວ້ ຍເອກິ ໃນລກັ ສະນະເຄ່ິ ອື ນທິ່ ມີ າສູງເປນັ ເສນັ້ ໂຄງ້ ແບບປາຣາໂບນ. ວທິ ປີ ະຕບິ ດັ ຜູຫ້ ນິ້ ຕອ້ ງ ຢນື ຈິ່ າງຂາຢ່ິ ູໃນລະດບັ ດຽວກນັ ຫື ເອາົ ຂາເບອື້ ງບ່ິ ໍຖະໜດັ ໄວທ້ າງໜາ້ ກໄໍ ດ,້ ຢນື ປິ່ ນິ ໜາ້ ເຂາົ້ ຫາທດິ ບານທິ່ ເີ ຄິ່ ອື ນທ່ິ ມີ າ ແຂນທງັ ສອງເບິ່ ອື ງໃຫພ້ ບັ ເຂາົ້ ແລະ ຄງຶ ໄວຢ້ ່ິ ູຂາ້ ງຕດິ ກບັ ລາໍ ຕວົ , ສາຍຕາແນມເບິ່ ງິ ບານ, ເມ່ິ ອື ບານເຄ່ິ ອື ນທິ່ ຢີ ອ້ ນມາໃກ ້ ຈະເຖງິ ເອກິ ໃຫແ້ ອິ່ ອນເອກິ ຂນຶ້ ໄປທາງໜາ້ ໂຍບລງົ ໃນລກັ ສະນະຮອງຮບັ ກບັ ບານທ່ິ ມີ າກະທບົ ໃສ່ິ ກບັ ເອກິ ແລວ້ ບານຈະ ຟງົ້ ຂນຶ້ ເລກັ ນອ້ ຍ ແລະ ຕກົ ລງົ ມາຢິ່ ູຕິ່ ໍໜາ້ ແລວ້ ຜູຫ້ ນິ້ ສາມາດຫນິ້ ກບັ ບານຕິ່ ໍໄປ. ລກັ ສະນະຂອງການແອນເອກິ ແລວ້ ໂຍບຕວົ ປະຕບິ ດັ ຢິ່ າງວ່ິ ອງໄວ ແລະ ປະຕບິ ດັ ພອ້ ມໆກບັ ບານທິ່ ຈີ ະສາຜດັ ກບັ ເອກິ . ຈດຸ ສາໍ ຜດັ ກບັ ບານໃຫດ້ ແີ ທແ້ ມ່ິ ນໃຫຖ້ ກື ລະຫວິ່ າງກາງຂອງກະດູກເອກິ ,ກລໍ ະນຢີ າກປິ່ ຽນທດິ ຂອງບານໄປຂາ້ ງ 64

ໃດໜິ່ ງຶ ໃຫອ້ ຽງ່ິ ຂາ້ ງເບອື້ ງທິ່ ຕີ ອ້ ງການໃຫບ້ ານໄປນນັ້ ຄນື ຫງັ ເລກັ ນອ້ ຍ. ການເຕນັ້ ຂນຶ້ ຢຸດບານດວ້ ຍເອກິ ກປໍ ະຕບິ ດັ ຄກື ນັ ຕ່ິ າງແຕິ່ ວ່ິ າເຮາົ ປິ່ ຽນຈາກການຢນື ເປນັ ທິ່ າເຕນັ້ ຂນຶ້ ຈາກພນື້ ແລວ້ ໃຊເ້ ອກິ ຢຸດບານ. ການຢຸດບານດວ້ ຍເອກິ ໃນລກັ ສະນະບານເຄ່ິ ອື ນທິ່ ມີ າຊ່ິ ສື ູງພຽງເອກິ , ການເຄ່ິ ອື ນທ່ິ ຂີ ອງ ບານໃນລກັ ສະນະນີ້ ເປນັ ການເຄິ່ ອື ນທ່ິ ມີ າໄວ ແລະ ແຮງຜູຫ້ ນິ້ ສາມາດປະຕບິ ດັ ຢ່ິ ູໃນຮູບແບບເຕນັ້ ຢຸດບານດວ້ ຍເອກິ ຫື ຢນື ຢຸດບານດວ້ ຍ ເອກິ ລກັ ສະນະການຢນຶ ແມ່ິ ນຄາ້ ຍຄກື ນັ . ເມອຶ ບານເຄິ່ ອື ນທິ່ ໃີ ກຈ້ ະເຖງິ ເອກິ , ໃຫຍ້ ກົ ບ່ິ າໄລແລະແຂນທງັ ສອງເບອື້ ງ ຄງຶ ໄວທ້ າງໜາ້ , ຫບເອກິ ເຂາົ້ , ກມົ້ ລງົ ໃຊເ້ ອກິ ສາໍ ຜດັ ກບັ ສ່ິ ວນເທງິ ຂອງໜ່ິ ວຍບານແລວ້ ບານຈະຕກົ ສກັ ລງົ ກບັ ພນື້ ເດ່ິ ນິ .  ການຢຸດບານ ການຢຸດບານດວ້ ຍເຂິ່ າົ ແມິ່ ນໃນລກັ ສະນະການຕໍາ່່ິ,ບານຊ່ິ ພື ຽງຫວົ ເຂ່ິ າົ ຫື ບານໂຄງ້ ສູງ. ວທິ ປີ ະຕະບດັ ສງັ ເກດທດິ ທາງບານມາ ແລະ ຈດຸ ຕກົ ຂອງບານ, ຍກົ ເຂິ່ າົ ສູງຂນຶ້ ຕາມທດິ ທາງຂອງບານມາ ເວລາບານກະທບົ ກບັ ເຂ່ິ າົ ໃຫຖ້ ກົ ເຂ່ິ າົ ລງົ , ເອາົ ຕນີ ໄປທາງຫງັ ເພິ່ ອື ລຸດຜິ່ ອນການ ເຕນັ້ ຂອງບານໃຫບ້ ານຕກົ ລງົ ຢິ່ ູໃນ ການຄອບຄອງຂອງຕນົ ເອງ. ໝາຍເຫດ ຖາ້ ຫາກທາງບານມາສູງໃຫຍ້ ກົ ເຂິ່ າົ ຂນຶ້້ ສູງ ຄາ້ ຍເປນັ ມູມສາກກບັ ຮ່ິ າງກາຍ, ຖາ້ ບານມາຕ່ິ ໍາໃຫຍ້ ກົ ເຂິ່ າົ ຕາ່່ິແຕິ່ ວິ່ າ ຢ່ິ ູໃນລກັ ສະນະໃດກຕໍ າມໜາ້ ຂາຕອ້ ງເປນັ ມມູ ສາກກບັ ທດິ ທາງຂອງບານມາ. ຢິ່ ູໃນທຸກໆກລໍ ະນສີ າໍ ລບັ ການຢຸດບານ, ບນັ ຫາສາໍ ຄນັ ແມ່ິ ນການກະຕວງຄວາມແຮງ ແລະ ຄວາມໄວ ໃນການ ເຄ່ິ ອື ນທິ່ ຂີ ອງບານໃຫຖ້ ກື ຕອ້ ງ, ກາໍ ນດົ ວທິ ກີ ານຮບັ ບານໃຫເ້ ໝາະສມົ , ທນັ ກບັ ເວລາ ແລະ ບນັ ຫາສາຄນັ ທິ່ ສີ ຸດແມ່ິ ນ ການເຄິ່ ອື ນເໜງັ ໃນລກັ ສະນະຮອງຮບັ ກບັ ບານດວ້ ຍສິ່ ວນຕິ່ າງໆຂອງຮິ່ າງກິ່ ຍເປນັ ຕນົ້ ແມິ່ ນຕນີ , ເອກິ ຫື ຫວົ ໃຫຖ້ ກື ກບັ ຈງັ ຫວະ ແລະ ເວລາ. ຖາ້ ບ່ິ ໍດິ່ ງັ ນນັ້ ບານອາດຈະເຕນັ້ ຟງົ້ ໄປທາງອິ່ ນຶ ແລະ ເຮາົ ຈະບ່ິ ໍສາມາດຄອບຄອງບານໄດ.້ ກດິ ຈະກາໍ  ການຢຸດບານ 1. ສະເໜໃີ ຫນ້ ກັ ຮຽນ ຮູຈ້ ກັ ວທິ ກີ ານຢຸດບານຕິ່ າງໆໂດຍລວມ,ຈາໍ ແນກຄວາມສາໍ ຄນັ ຂອງການຢຸດບານຕິ່ ກໍ ບັ ການ ດາໍ ເນນີ ການຫນິ້ ກລິ າເຕະບານໃຫນ້ ກັ ຮຽນເຂາົ້ ໃຈ, ຄອູ າດໃຊຮ້ ູບພາບຕ່ິ າງໆ ປະກອບກບັ ການອະທບິ າຍ, 2. ແນະນາໍ ນກັ ຮຽນກິ່ ຽວກບັ ວທິ ຢີ ຸດບານດວ້ ຍພນື້ ຕນີ ແລວ້ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນທດົ ລອງປະຕບິ ດັ ໂດຍແບ່ິ ງນກັ ຮຽນອອກ ເປນັ ກ່ິ ່ມຸ , ແຕ່ິ ລະກ່ິ ຸມແບິ່ ງເປນັ 2 ຈຈຸ ດັ ເປນັ ແຖວຕງັ້ ປ່ິ ນິ ໜາ້ ເຂາົ້ ຫາກນັ ໃນໄລຍະຫິ່ າງ 3 – 5 ມ ແລວ້ ແອບ ຢຸດບານດວ້ ຍພນື້ ຕນີ ໃນລກັ ສະນະບານກງິ້ ໄປຫາພນື້ ເດິ່ ນີ . 3. ສອງຄນົ ຕ່ິ ບໍ ານ ໜ່ິ ງຶ ໜ່ິ ວຍຢນື ຮ່ິ າງກນັ 6 -10 ແມດັ , ຜູໜ້ ິ່ ງຶ ສິ່ ງົ ໃຫຜ້ ູໜ້ ິ່ ງຶ ຢຸດບານ ຕາມການແນະນາຂອງຄູ. 4. ການເຕະບານໃສ່ິ ກາໍ ແພງເວລາບານຟງົ້ ກບັ ມາໃກແ້ ລິ່ ນເຂາົ້ ເພິ່ ອື ຈດຸ ບານດວ້ ຍທິ່ າຕ່ິ າງໆ. 65

5. ສອງຄນົ ຕ່ິ ໍບານໜ່ິ ງຶ ໜ່ິ ວຍ ແລິ່ ນເຄິ່ ອຶ ນທິ່ ສີ ິ່ ງົ ບານສະຫຽງໃຫກ້ ນັ ເພ່ິ ອື ຢຸດບານ. ໂຍນບານຂນຶ້ ສູງ ແລວ້ ເຕນັ້ ເພິ່ ອື ຢຸດ ບານ ດວ້ ຍເຕກັ ນກິ ການຢຸດບານທ່ິ າຕ່ິ າງໆແຕກຕິ່ າງກນັ . 6. ສອງຄນົ ຢນື ຫ່ິ າງກນັ 10 ມ ຄນົ ໜິ່ ງຶ ເຕະບານ ຫື ແກ່ິ ວງບານອກີ ຄນົ ໜິ່ ງຶ ຢຸດບານດວ້ ຍທ່ິ າຢຸດທິ່ ແີ ຕກຕ່ິ າງກນັ . 7. ໃຫນ້ ກັ ຮຽນແຕ່ິ ລະກິ່ ຸມ ແອບຊງິ ກນັ ຢຸດບານທ່ິ ໂີ ຍນດວ້ ຍ2ມື ເທງິ ຫວົ ຈາກເສນັ້ ຂາ້ ງຂອງເດ່ິ ນີ . 8. ໃຫນ້ ກັ ຮຽນແຕ່ິ ລະກ່ິ ຸມແອບຍາດຊງີ ກນັ ຢຸດບານ ແລະຍງິ ປະຕູຈາກບານທ່ິ ໂີ ດິ່ ງຈາກບານເຕະແຈ. 9. ໃຫນ້ ກັ ຮຽນແອບຢຸດບານດວ້ ຍຕນີ ຢ່ິ ູໃນເງິ່ອື ນໄຂຂອງການຈດັ ຕງັ້ ແຂ່ິ ງຂນັ ທດົ ສອບ, ຂນັ້ ຕນົ້ ອາດຈະໃຊເ້ ດ່ິ ນີ ທິ່ ີ ແຄບ, ຕ່ິ ໍມາໃຫໃ້ ຊເ້ ດ່ິ ນີ ແຂິ່ ງຂນັ ຕວົ ຈງິ . 10. ແນະນາໍ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນກຽວກບັ ວທິ ຢີ ຸດບານດວ້ ຍເອກິ ໃນລກັ ສະນະເຄິ່ ອຶ ນທິ່ ໂີ ຄງ້ ມາສູງແບບປາຣາໂບນແລວ້ ໃຫ້ ນກັ ຮຽນທດົ ລວງປະຕບິ ດັ ເບິ່ ງິ ໂດຍແບ່ິ ງນກັ ຮຽນເປນັ ກ່ິ ຸມແລວ້ ຜນັ ປຽນິ່ ກນັ ໂຍນບານດວ້ ຍມໃື ຫໂ້ ດຍຜນັ ປຽ່ນິ ກນັ ຢຸດບານດວ້ ຍເອກີ ໃນໄລຍະຫິ່ າງ3-5ມ. 11 . ແນະນາໍ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນກຽວ່ິ ກບັ ວທິ ຢີ ຸດບານດວ້ ຍເອກີ ໃນລກັ ສະນະບານເຄິ່ ອຶ ນທ່ິ ຊີ ່ິ ມື າສູງພຽງລະດບັ ເອກີ ແລວ້ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນທດົ ລວງປະຕບິ ດັ ໂດຍໂດຍໃຫປ້ ະຕບິ ດັ ຜດັ ປ່ິ ຽນກນັ . 12.ໃທນ້ ກັ ຮຽນແຕ່ິ ລະກ່ິ ຸມຍາດຊງີ ກນັ ຢຸດບານດວ້ ຍເອກີ ຈາກການໂຍນບານຈາກເສນັ້ ຂາ້ ງໂດຍໃຫແ້ ຕິ່ ລະກິ່ ຸມ ຜດັ ປຽິ່ນກນັ ໂຍນ ຂຕັ້ ນົ້ ອາດເຝກື ແອບຢ່ິ ູ ເດນີ້ ທິ່ ີ 5. ໃຫນ້ ກັ ຮຽນແອບຢຸດບານວທິ ຕີ ິ່ າງໆຢິ່ ູໃນເງອຶ ນໄຂຂອງການແຂ່ິ ງຂນັ ທດົ ສອບ, ແຄບກ່ິ ວາ, ຕິ່ ໍມາອາດໃຊເ້ ດນີ້ ແຂິ່ ງຂນັ ຕວົ ຈງີ . 3. ການລຽງ້ ບານ. ການລຽງ້ ບານແມ່ິ ນການບງັ ຄບັ ບານໃຫຢ້ ່ິ ູໃນການຄອບຄອງຊອງຕນົ ເອງ ການລຽ້ງບານແມ່ິ ນວທິ ຫີ ລນີ້ ທິ່ ີ ມຄີ ວາມສໍາຄນັ ຕ່ິ ໍການດາໍ ເນນີ ການຫລນີ້ ກລິ າເຕະບານ,ຖວື ່ິ າແມ່ິ ນວທິ ຫີ ນິ້ ທ່ິ ຍີ າກ,ຜູຫ້ ນິ້ ຕອ້ ງເອາົ ໃຈໃສ່ິ ເຝກິ ແອບເປນັ ເວລາຍາວນານຈ່ິ ງຶ ມຄີ ວາມຊນິ ເຄຍີ ແລະ ມຄີ ວາມຄິ່ ອງແຄວ້ ບານເທ່ິ າົ ນນັ້ , ມນັ ຍງັ ແມ່ິ ນ ການລຽ້ ງບານບ່ິ ພໍ ຽງແຕິ່ ເຮດັ ໃຫມ້ ຄີ ວາມລງື້ ເຄຍີ ໃນການຫນິ້ ກບັ ບານເທ່ິ າົ ນນັ້ , ມນັ ຍງັ ແມ່ິ ນ ການນາເອາົ ບານເຄ່ິ ອື ນທໄີ ປບຸກຝາ່ິ່ຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມດວ້ ຍ ວທິ ກີ ານຕິ່ າງໆເປນັ ຕນົ້ ແມິ່ ນການນາໍ ໃຊພນື້ ທເີ ປ່ິ າົ ຫວາງຂອງເດິ່ ນີ ,ຄວາມວອງໄວໃນການລບົ ຫກີ ໃນເວລາລຽງ້ ບານ,ຄວາມ ແຮງທສີ າໍ ພດັ ກບັ ບານ,ການນາໍ ໃຊຈງັ ຫວະແລະການທິ່ ວງທາ່ິໃ່ ນການຫກີ ຈະເປນັ ການຍາ່ິ່ງ,ການແລ່ິ ນ,ການເຕນັ້ ແລະ ການຢຸດຈະຕອງ້ ໄດປ້ ະສມົ ປະສານກນັ ຢາ່ິງ່ ຄອິ່ ງແຄວ້ ຈງຶ ຈະໄດຮ້ ບັ ຜນົ ສາໍ ເລດັ . 3.1 ເຕກັ ນກິ ໃນການລຽງ້ ບານ ໂດຍພນື້ ຖານແລວ້ ເຕກັ ນກິ ໃນການລຽງ້ ບານມີ 2 ຢິ່ າງຄື ການລຽງ້ ບານເຄອື ່ິ ນທ່ິ ກີ ງິ້ ກບັ ພນື້ ເດ່ິ ນີ ແລະການລຽງ້ ບານຢ່ິ ູໃນອາກາດ. ກ. ການລຽນ້ ບານເຄ່ິ ອຶ ນທ່ິ ກີ ງີ້ ໄປກບັ ພນື້ ເດນີ ການລຽ້ນບານເຄອຶ້ ນທ່ິ ກີ ງີ້ ໄປກບັ ພນື້ ກມໍ ຫີ າຍລກັ ສະນະເປນັ ຕນົ້ ການລຽ້ນບານດວ້ ຍຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນໃນ, ດວ້ ຍຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນອອກ, ດວ້ ຍພນື້ ຕນີ , ການລຽ້ນບານດວ້ ຍຕນີ ເບອຶ້ ງ ດຽວຫລື ຽນ້ ບານດວ້ ຍຕນີ ສອງເບອຶ້ ງ.  ການລຽ້ນບານດວ້ ຍຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນໃນຕນີ ແລະສອງຕນີ ການລຽນ້ ບານວທິ ນີ ແີ້ ມິ່ ນໃຊຂ້ າ້ ງຕນີ ດາ້ ນໃນເຕະບານໃຫກ້ ງີ້ ໄປກບັ ພນື້ ເດນີ ຕາມທດິ ທາງທິ່ ຕີ ອງ້ ການ. ຂາ້ ງຊາ້ ຍ, ຂາ້ ງຂວາ ຫື ໄປເຊິ່ ງີ ໜາ້ ຜູຫ້ ນີ້ ຕອ້ ງໄດແ້ ລ່ິ ນເຄ່ິ ອື ນທິ່ ໄີ ປພອ້ ມກບັ ບານໂດຍໃຫຂ້ າ້ ງໃນເບອື້ ງດຽວ ຫື ສອງ ເບອຶື້ ງສາໍ ຜດັ ກບັ ບານທຸກກາ້ ວ ຫື ອາດບາ 2-3 ກາ້ ວກໄໍ ດ.້ ແຕິ່ ໃຫຄ້ ານງື ເຖງີ ພນື້ ທິ່ ,ີ ທດິ ທາງແລະຄວາມແຮງໃນ 66

ການເຕະບານແຕ່ິ ລະຄງັ້ ພອ້ ມກນັ ນນັ້ ກໃໍ ຫຄ້ າໍ ນງື ເຖງີ ຜູຫ້ ນີ້ ຝ່ິ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມທິ່ ມີ າຍາດບານຈາກເຮາົ ໄປ ເພາະສະນນັ້ ການເຕະບານແຕິ່ ລະຄງັ້ ບ່ິ ຄໍ ວານໃຫບ້ ານຫິ່ າງໄກຈາກເຮາົ ຫາຍ ເພາະວ່ິ າຈະຄອບຄອງບານໄດຍ້ າກ,ສາຍຕາຕອ້ ງ ຕດິ ຕາມເບິ່ ງີ ບານພອ້ ມທງັ ເບ່ິ ງີ ໄປທາງໜາ້ ຫາພນື້ ທິ່ ໆີ ຈະລຽ້ ງບານຕິ່ ໄໍ ປ  ການລຽ້ງບານດວ້ ຍຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນນອກ ການລຽ້ ງບານວທິ ນີ ີ້ ແມ່ິ ນໃຊຕ້ ນີ ຂາ້ ງນອກເຕະບານດວ້ ຍຄວາມແຮງພໍໃຫບ້ ານເຄອື ນທິ່ ກີ ງີ້ ໄປກບັ ພນື້ ທາງໜາ້ ຢ່ິ ູໃນໄລຍະ ທິ່ ສີ າມາດຄວບຄຸມບານໄດ,້ ພອ້ ມກນັ ນນັ້ ຜູຫ້ ລີ້ ນຈະຕອ້ ງໄດແ້ ລ່ິ ນຕດິ ຕາມບານໄປ ໂດຍໃຫຂ້ າ້ ງຕນີ ດາ້ ນນອກຂອງຂາ ເບອຶື້ ງໜ່ິ ງື ສໍາຜດັ ກບັ ບານທຸກໆກາ້ ວໃນລກັ ສະນະການແລ່ິ ນດວ້ ຍກາ້ ວຊໍາ້ ຂາ ໜາຍຄວາມວິ່ າໃຫກ້ າ້ ວຂາທ່ິ ໃີ ຊຕ້ ນີ ເຕະບານນນັ້ ເປນັ ກາ້ ວທາງໜາ້ ສະເໜ,ີ ສິ່ ວນກິ່ າວຂາທ່ິ ບີ ່ິ ໃໍ ຊເ້ ຕະບານຈ່ິ ງັ ລງົ ພນື້ ດາ້ ນຫງັ ທຸກໆກາ້ ວພອ້ ມກນັ ນນັ້ ສາຍຕາໃຫ້ ແນມເບ່ິ ງີ ບານ ແລະ ພນື້ ທ່ິ ຈີ ະລຽ້ ງບານຕິ່ ໍໄປ. ຮູບການລຽງ້ ບານຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນນອກ  ການລຽ້ງບານດວຍ້ ພນື້ ຕນີ ການລຽ້ງບານວທີ ນີ ແີ້ ມ່ິ ນຄກື ບັ ການລຽ້ ງບານດວ້ ຍຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນນອກທຸກປະການຕິ່ າງໆວ່ິ າຜູຫ້ ລນີ້ ໄດໃ້ ຊຕ້ ນີ ສໍາຜດັ ກບັ ບານເທ່ິ າົ ນນັ້  ການລຽ້ ງບານດວ້ ຍພນື້ ຕນີ ການລຽ້ ງບານວທິ ນີ ີ້ ຜູຫ້ ນີ້ ໃຊພ້ ນຶ້ ຕນີ ຂອງຂາເບອື້ ງໜ່ິ ງື ສາຜດັ ກບັ ສິ່ ວນເທງິ ຂອງໜິ່ ວຍບານເຮດັ ໃຫບ້ ານ ເຄິ່ ອື ນທິ່ ກີ ງິ້ ໄປກບັ ພນື້ , ໃນລກັ ສະນະການແລ່ິ ນດວ້ ຍກາ້ ວຊໍາ່້ຂາທາງຂາ້ ງ ແຕິ່ ໃຫຂ້ າທິ່ ບີ ິ່ ໍໃຊເ້ ຕະບານນນັ້ ເປນັ ກາ້ ວທາງ 67

ໜາ້ ສະເໝ,ີ ສິ່ ວນກາ້ ວຂາຊາຍເຕະບານນນັ້ ເປນັ ກາ້ ວ ແກ່ິ ວງຂາໄປທາງຂາ້ ງໃຊພ້ ນື້ ເຕະເຕະກບັ ສ່ິ ວນເທງິ ຂອງໜິ່ ວຍບານ ພໃໍ ຫໜ້ ິ່ ວຍບານກງິ້ ໄປກບັ ພນື້ ເດ່ິ ນິ ຄຽງຂາ້ ງກບັ ລໍາຕວົ ຜູຫ້ ລນິ້ ແລວ້ ຈງັ້ ພນື້ ພຽງກບັ ກາ້ ວຂາໜາ້ , ສາຍຕາແນມເບ່ິ ງິ ບານ ແລະ ທດິ ທາງທ່ິ ຈີ ະລຽງບານຕິ່ ໍໄປ, ຄວາມໄວໃນການລຽງບານວທິ ນີ ຈີ້ ະບິ່ ໍສູງ, ແຕິ່ ວິ່ າຜູຫ້ ນິ້ ສາມາດໃຊລ້ າໍ ຕວົ ແລະ ກາ້ ວຂາໜາ້ ບງັ ບານໄວ້ ແລະ ເຮດັ ໃຫຜ້ ູຫ້ ນີ້ ຝິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມເຂາົ້ ມາຍາດບານເຊ່ິ ງິ ໜາ້ ໄດຍ້ າກ ຂ. ການລຽ້ ງບານໃນອາກາດ ການລຽ້ ງບານໃນອາກາດ ແມ່ິ ນໃຊສ້ ິ່ ວນຕ່ິ າງໆຂອງຮິ່ າງກາຍເປນັ ຕນົ້ ແມິ່ ນຕນີ , ຫວົ ເຂິ່ າົ ແລະ ຫວົ ເຕາະບານ ໃຫລ້ ອຍຂນື້ ລງົ ຕາມແນວຕງັ້ ພຽງເອກິ ຫື ພໍພນົ ລະດບັ ຫວົ ຂນື້ ໄປເລກັ ນອ້ ຍຕດິ ຕິ່ ກໍ ນັ ຫາຍຄງັ້ . ການລຽ້ ງບານໃນອາກາດ ແມິ່ ນວທິ ຫີ ນີ້ ເຮດັ ໃຫນ້ ກັ ກລິ າມຄີ ວາມຊນິ ເຄຍີ ກບັ ການຫນິ້ ກບັ ບານຈະມຄີ ນ໌ ປະໂຫຍດຕ່ິ ໍການຜດັ ທະນາທກັ ສະການຫນິ້ ກລິ າເຕະບານຂອງນກັ ກລິ າ. ຄ. ການລຽ້ ງບານດວ້ ຍຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນໃນ ການລຽງບານວທິ ນີ ,ີ້ ຜູຫ້ ນິ້ ໃຊຕ້ ນີ ເບອື້ ງໜິ່ ງຶ ຈງັ້ ພນື້ , ໂຢະຫວົ ເຂ່ິ າົ ແລະ ລໍາຕວົ ລງົ ເລກັ ນອ້ ຍ ແລວ້ ໃຊ້ ຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນໃນ ຂອງຂາອກີ ເບິ່ ອື ງໜ່ິ ງຶ ເຕະສິ່ ວນລິ່ ຸມຂອງບານທ່ິ ພີ ວມຕກົ ຢອ້ ນລງົ ມາສິ່ ູພນື້ ໃຫເ້ ຕນົ້ ຂນຶ້ ໄປໃນແນວຕງັ້ ຕດິ ຕິ່ ກໍ ນັ ຫາຍຄງັ້ ໂດຍພະຍາມບງັ ຂບັ ໃຫບ້ ານຕງັ້ ຊ່ິ ພື ຽງລະດບັ ເອກິ ຫື ພນົ້ ລະດບັ ຫວົ ເລກັ ນອ້ ຍ ເພິ່ ອື ບ່ິ ໍໃຫເ້ ສຍທດິ ທາງ ແລະ ຄວບຄຸມບານໄດງ້ ິ່າຍ.ການລຽ້ ງບານວທິ ນີ ຜີ້ ູຫ້ ນິ້ ສາມາດໃຊສ້ ອງຕນີ ລຽ້ ງບານສະຫບັ ກນັ ໄດ.້ ຮູບການລຽ້ ງບານຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນໃນ ງ. ການລຽ້ ງບາ້ ນດວ້ ຍຫງັ ຕນີ . ການລຽ້ ງບານວທິ ນີ ີ້ ແມ່ິ ນປະຕບິ ດັ ຄກື ນັ ກບັ ການລຽ້ ງບານດວ້ ຍຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນໃນທຸກປະການ, ຕິ່ າງແຕິ່ ວິ່ າຜູຫ້ ນິ້ ໃຊ້ ຫງັ ຕນີ ເປນັ ສ່ິ ວນສາໍ ຜດັ ກບັ ບານ. ຈ. ການລຽ້ ງບານດວ້ ຍຫວົ ເຂິ່ າົ 68

ການລຽ້ ງບານວທິ ນີ ,ີ້ ຜູຫ້ ນິ້ ໃຊຕ້ ນີ ເບອື້ ງໜ່ິ ງຶ ຈງັ້ ພນຶ້ , ໂຢະຫວົ ເຂິ່ າົ ແລະ ລາໍ ຕວົ ລງົ ເລກັ ນອ້ ຍ, ຍກົ ຫວົ ເຂິ່ າົ ຂອງຂາອກີ ເບອື້ ງໜ່ິ ງຶ ຂນຶ້ ໃຊສ້ ິ່ ວນເທງິ ຂອງຫວົ ເຂິ່ າົ ເຕະສິ່ ວນລ່ິ ຸມຂອງບານທ່ິ ພີ ວມເຄ່ິ ອື ນທິ່ ຢີ ອ້ ນລງົ ມາສິ່ ູພນື້ ດນິ ໂດຍໃຫປ້ ະຕບິ ດັ ຕດິ ຕ່ິ ໍກນັ ຫາຍຄງັ້ ແລະ ບງັ ຄບັ ໃຫບ້ ານເຕນັ້ ຕງັ້ ຊິ່ ຂື ນຶ້ ໄປສູລະດບັ ເອກິ ຫື ພພໍ ນົ້ ລະດບັ ຫວົ ເລກັ ນອ້ ຍ ຜູຫ້ ນິ້ ສາມາປະຕບີ ດັ ດວ້ ຍສອງຂາສະຫບັ ກນັ ກ່ິ ໄໍ ດ.້ ສ. ການລຽ້ ງບານ ການລຽ້ ງບານວທິ ນີ ,ີ້ ຜູຫ້ ນິ້ ຢ່ິ ູໃນທ່ິ າຢນື ຈ່ິ າງຂາໂດຍໃຫຂ້ າເບອື້ ງໜ່ິ ງຶ ຢ່ິ ູທາງໜາ້ ໂຢະລໍາຕວົ ແລະ ຫວົ ເຂິ່ າົ ເລກັ ນອ້ ຍ , ເນງີ້ ລາຕວົ ຄນື ຫງັ , ເງຍີ ໜາ້ ຂນື້ ເທງິ , ເມິ່ ອື ບານເຄ່ິ ອື ນທ່ິ ຢີ ອ້ ນລງົ ມາພພໍ ຽງລະດບັ ຫວົ ໃຫໃ້ ຊໜ້ າ້ ຜາກຕາ່ໃ່ິ ສ່ິ ສ່ິ ວນລ່ິ ຸມຂອງໜິ່ ວຍບານ ໂດຍບງັ ຄບັ ໃຫບ້ ານເຕນັ້ ລອຍຊ່ິ ຂື ນື້ ເທງິ ຫວົ ສູງພນົ ຫວົ ປະມານ 50 - 60 ຊມ.ເມ່ິ ອື ຢອ້ ນລງົ ມາອກີ ໃຫສ້ ບື ຕິ່ ປໍ ະຕບິ ດັ ຕ່ິ ໍກນັ ໄປຫາຍໆຄງັ້ . ຮູບການລຽ້ ງບານດວ້ ຍຫວົ 4. ເຕກັ ນກິ ໃນການໃຊຫ້ ວົ ຕບີ ານ ເຕກັ ນກິ ໃນການໃຊຫ້ ວົ ຕບີ ານມຫີ າຍລກັ ສະນະເຊ່ິ ນັ ການຢນື ໃຊຫ້ ວົ ຕບີ ານ, ເຕນັ້ ໃຊຫ້ ວົ ຕີ ບານ, ແລ່ິ ນກະໂລດຂນຶ້ ໃຊຫ້ ວົ ຕບີ ານ, ໃຊໜ້ າ້ ຜາກຕບີ ານ, ໃຊງ້ ິ່ອນດນົ້ ຕບີ ານ ແລະ ອິ່ ນື ໆ.  ການຢນື ໃຊຫ້ ວົ ຕບີ ານ ການຢນື ໃຊຫ້ ວົ ຕບີ ານນມີ້ ຢີ ່ິ ູ 2 ວທິ ຄີ ື ໃຊຫ້ ວົ ລຽ້ ງບານ ແລະ ຫວົ ຕບີ ານ, ຜູຫ້ ນີ້ ອາດຢນື ຈິ່ າງຂາຢ່ິ ູໃນ ລະດບັ ດຽວກນັ ຫື ເອາົ ຂາຂາ້ ງໃດ ຂາ້ ງໜ່ິ ງື ຈງັ້ ພນື້ ຢິ່ ູທາງໜາ້ ກິ່ ໄໍ ດ,້ ໂຢະຫວົ ເຂິ່ າົ ໃຫຕ້ ໍາ່່ິລງົ ເລກັ ນອ້ ຍ, ລາຕວົ ເນງີ້ ຄນື ຫງັ ,ເມ່ິ ອື ບານເຄິ່ ອື ນທິ່ ຢີ ອ້ ນລງົ ພຽງກບັ ລະດບັ ຫວົ ໃຫເ້ ງກິ ຫວົ ຄນື ຫງັ ແລວ້ ໃຫໜ້ າ້ ຜາກກະທບົ ໃສສ່ິ ວນກາງ ຂອງໜ່ິ ວຍ ບານຢ່ິ າງວ່ິ ອງໄວ ດວ້ ຍຄວາມແຮງຕາມຈດຸ ສງົ ປະສງົ ຂອງສ່ິ ງົ ບານອອກຈາກຫວົ ໄປ. ການຢນື ເອາົ ຫວົ ຕບີ ານນຜີ້ ູຫ້ ິ້ ສາມາດໃຊໜ້ າ້ ຜາກຂາ້ ງໃດຂາ້ ງໜິ່ ງຶ ຕໃີ ສ່ິ ກບັ ບານ, ຈະເປນັ ສ່ິ ວນກາງ, ສິ່ ວນເທງິ ຫື ສ່ິ ວນລ່ິ ຸມຂອງໜິ່ ວຍບານສຸດ 69

ແລວ້ ແຕິ່ ກລໍ ະນີ ທ່ິ ຕີ ອ້ ງການຈະສິ່ ງົ ບານອອກໄປ. ການລຽ້ ງບານດວ້ ຍຫວົ ແມ່ິ ນຄວບຄຸມບານໃຫຢ້ ິ່ ູເທງິ ຫວົ ບິ່ ໍໃຫຟ້ ງົ້ ໄປ ໄກຄກື ານໃຊຫ້ ວົ ຕ.ີ ຮູບ ຢນື ໃຊຫ້ ວົ ຕບີ ານ  ການເຕນັ້ ເອາົ ຫວົ ຕບີ ານ ຜູຫ້ ນິ້ ສາມາດປະຕບິ ດັ ດວ້ ຍການແລ່ິ ນເຄ່ິ ອື ນທິ່ ເີ ຂາົ້ ໄປຫາຈດຸ ທ່ິ ບີ ານເຄ່ິ ອືຶ ນທ່ິ ມີ າ ແລວ້ ເຕນັ້ ຂນຶ້ ເອາົ ຫວົ ຕບີ ານ ຫື ຜູຫ້ ນິ້ ອາດຈະເຕນັ້ ເອາົ ຫວົ ຕບີ ານຢິ່ ູກບັ ທິ່ ີ ສຸດແລວ້ ແຕິ່ ມລີ ກັ ສະນະການເຄິ່ ອື ນທ່ິ ຂີ ອງບານ, ຜູຫ້ ນິ້ ສາມາດສາມາດ ເຕນັ້ ດວ້ ຍຕນີ ເບອື້ ງດຽວ ຫື ສອງເບອື້ ງກໄໍ ດ.້ ພາຍຫງັ ຢນັ ເຕນັ້ ລອຍຕວົ ຂນຶ້ ເຖງິ ຈດຸ ສູງສຸດ ແລວ້ ໃຫເ້ ນງີ້ ລາໍ ຕວົ ແລະ ເງກີ ກຫວົ ຄນື ຫງັ ແລວ້ ໃຊໜ້ າ້ ຜາກ ຫື ສິ່ ວນໃດສິ່ ວນໜ່ິ ງຶ ຂອງຫວົ ກະທບົ ໃສ່ິ ບານທ່ິ ເີ ຄິ່ ອື ນທິ່ ມີ າ ໃນອາກາດໃນລກັ ສະນະ ເອາົ ຫວົ ຕໃີ ສິ່ ບານໃຫບ້ ານ ເຄ່ິ ອື ນທິ່ ໄີ ປຕາມຈດຸ ປະສງົ ທ່ິ ຕີ ອ້ ງການ. ຮູບການເຕນັ້ ໃຊຫ້ ວົ ຕບີ ານ  ແລດັ ໃຊຫ້ ວົ ຕບີ ານ ເວລາບານມາຕາໍ ່່ິ ແລະ ໄລຍະຫິ່ າງພໍສມົ ຄວນ ເຮາົ ເຄິ່ ອື ນທິ່ ຫີ າເຂາົ້ ບານບິ່ ໍພໍ ເພ່ິ ອື ບ່ິ ໍໃຫຄ້ ິ່ ູຕິ່ ໍສູຍ້ ງິ ປະຕູຂອງຕນົ ສາມາດໃຊເ້ ຕກັ ນກິ ນໄີ້ ດ້ ໂດຍໂດດດວ້ ຍສອງຂາ ຫື ຂາດຽວເພ່ິ ອື ໃຫຮ້ ່ິ າງກາຍຟິ່ ່ງຸ ໄປທາງໜາ້ ລາຕວົ ລອຍຂະໜານກບັ ພນື້ ດນິ , ຕາແນມເບິ່ ງິ ບານ ຈະມາ ໃຊໜ້ າ້ ຜາກຕໃີ ສ່ິ ບານ. ຫງັ ຈາກໃຊຫ້ ວົ ຕບີ ານແລວ້ ໃຊສ້ ອງມຂື ່ິ ມົ ພນື້ ທາງດາ້ ນໜາ້ ພບັ ແຂນ ສອກລງົ ຕິ່ ໍດວ້ ຍເອກິ ຈພຸ ນື້ , ທອ້ ງ ໜາ້ ຂາສິ່ ວນຕນີ ແມ່ິ ນຍກົ ຂນຶ້ ສູງ (ຢ່ິ ູໃນທ່ິ າແອນຄງີ ) ຮູບແລດັ ໃຊຫ້ ວົ ຕບີ ານ ກດິ ຈະກາໍ 1. ສະເໜໃີ ຫນ້ ກັ ຮຽນຮູຈ້ ກັ ກິ່ ຽວກບັ ເຕກັ ນກິ ໃນການໃຊຫ້ ວົ ຕບີ ານ, ຈາໍ ແນກຄວາມສໍາຄນັ ໃນການໃຊ້ 70

ຫວົ ຕບີ ານຢ່ິ ູໃນການດາໍ ເນນີ ການຫນິ້ ກລີ າເຕະບານ. 2. ຢນື ຢິ່ ູກບັ ທິ່ ເີ ຝກິ ແອບວທິ ໃີ ຊຫ້ ວົ ຕບີ ານ (ບິ່ ມໍ ບີ ານ) 3. ຢນື ຢ່ິ ູກບັ ທ່ິ ີ ເຝກິ ແອບວທິ ໃີ ຊຫ້ ວົ ຕບີ ານທິ່ ຫີ ອ້ ຍໄວຫ້ ໂື ຍນຕາໍ ່່ິ. 4. ໂຍນບານຂນຶ້ ແລວ້ ໃຊຫ້ ວົ ຕໃີ ສ່ິ ບານດວ້ ຍທ່ິ າຕ່ິ າງໆ ເຊິ່ ນັ ເຄ່ິ ງິ ກາງໜາ້ ຜາກ, ດາ້ ນຂາ້ ງໜາ້ ຜາກ. 5. ເຕນັ້ ກບັ ທ່ິ ປີ ະຕບິ ດັ ເຕກັ ນກິ ໃສິ່ ຫວົ ຕບີ ານ(ບິ່ ມໍ ບີ ານ) 6. ແລ່ິ ນເອາົ ທິ່ າ 3 – 4 ກາ້ ວ ເຕນັ້ ໃສ່ິ ຫວົ ຕບີ ານ(ບິ່ ໍມບີ ານ) 7. ຄນົ ໜ່ິ ງຶ ໂຍນບານ, ອກີ ຄນົ ໜ່ິ າງໃຊຫ້ ວົ ຕບີ ານ. 8. 2ຄນົ ຕິ່ ໍບານ ໜິ່ ງຶ ໜິ່ ວຍ ໃສ່ິ ຫວົ ສິ່ ງົ ບານໃຫກ້ ນັ . 9. ຄນົ ໜ່ິ ງຶ ເຕະບານຢ່ິ ູໃນໄລຍະ 15 - 20 ແມດັ ໃຫອັ ກີ ຄນົ ໜ່ິ ງຶ ໃຊຫ້ ວົ ຕບີ ານ. 10. ແບິ່ ງເປນັ ກ່ິ ຸມລະ 3 ຄນົ ,ຜູໜ້ ່ິ ງຶ ເຕະບານສູງ ເພ່ິ ອື ໃຫສ້ ອງຄນົ ຍາດກນັ ເຕນັ້ ໃສິ່ ຫວົ ຕບີ ານ. 11. ໃຫນ້ ກັ ຮຽນເຝກິ ແອບໃຊຫ້ ວົ ຕບີ ານຢິ່ ູໃນເງິ່ອື ນໄຂຂອງການແຂິ່ ງຂນັ ທດົ ສອບ, ຂນັ້ ຕນົ້ ອາດໃຫ້ ຫນິ້ ຢ່ິ ູໃນເດນີ ທິ່ ແີ ຄບກິ່ ອນເດິ່ ນີ ແຂິ່ ງຂນັ ຕິ່ ມໍ າວາດຫນິ້ ຢິ່ ູໃນເດ່ິ ນີ ແຂິ່ ງຂນັ ຕວົ ຈງິ . ອຸ ປະກອນ ໝາກຫວດີ 1 ໜ່ິ ວຍ ແລະ ບານເຕະ 3 - 5 ໜ່ິ ວຍ 5. ການຍງິ ປະຕູ. ໃນການແຂ່ິ ງຂນັ ເຕະບານ ການເສຍ ຫື ຊະນະຂນຶ້ ຢິ່ ູກບັ ການຍງິ ປະຕູ ຄະນະໃດຈະສາມາດຍງິ ປະຕໄູ ດຫ້ າຍກວ່ິ າ ໃນການແຂ່ິ ງຂນັ ແຕິ່ ລະຄງັ້ . ການທິ່ ຄີ ະນະມຄີ ວາມສໍາພນັ ໃນການ ຫນິ້ ຮ່ິ ວມກນັ ຕະຫອດຈນົ ເຖງິ ທກັ ສະຂອງບຸກຄນົ ມີ ສິ່ ວນຊ່ິ ວຍໃຫຄ້ ະນະສາມາດ ຊະນະຄ່ິ ຕູ ິ່ ສໍ ໄູ ້ ດ.້ ທກັ ຈະເຮດັ ໃຫເ້ ກດີ ປະສດິ ຕພິ າບໃນການຍງິ ປະຕໄູ ດດ້ ,ີ ຢາກຍງິ ປະຕໄູ ດດ້ ີ ຄວນມວີ ທິ ເີ ຝກິ ແອບໃຫຫ້ າຍ ແລະ ການຍງິ ປະຕູມຫີ າຍລກັ ສະນະຕາມການເຄິ່ ອື ນໄຫວຂອງມນັ , ບານໄວ, ບານຄິ່ ອຍ ,ບານແຮງ ແລະ ການຍງິ ບານດວ້ ຍການເລອື ດນິ , ບານສູງ, ບານກະເດນ ຈາກພນື້ ບານຕງັ້ ເຕະຈາກລູກໂທດ ແລະ ແຕ່ິ ຈະສະເໝບີ າງວທິ ກີ ານຍງິ ປະຕູດິ່ ງັ ນ:ີ້ 5.1 ການແລ່ິ ນຍງິ ປະຕູ ວທິ ປີ ະຕບິ ດັ : ທດິ ທາງທ່ິ ບີ ານເຄິ່ ອື ນທ່ິ ມີ າອາດເປນັ ການພ່ິ ຸງຊ່ິ ມື າຈາກ ທາງດາ້ ນຂາ້ ງ, ແຕ່ິ ໃຫແ້ ລ່ິ ນເຂາົ້ ໄປຫາບານເມິ່ ອື ຢ່ິ ູຕໍາ່ແິ່ ໜິ່ ງບານທ່ິ ເີ ຕະໄດ້ ໃຫວ້ າງຕນີ ຈງັ້ ຂາ້ ງໃດຂາ້ ງໜ່ິ ງຶ ປກັ ຫກັ ຢິ່ ູຂາ້ ງຂອງບານກວ້ າງປະມານ 20-25 ມ, ເງອື ດຂາ ເບອື້ ງເຕະບານໄປທາງຫງັ ແລະ ແກວິ່ ງມາເຕະກະທບົ ບານດວ້ ຍຫງັ ຕນີ , ຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນໃນ ຫື ຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນນອກ ໃສິ່ ຈດຸ ກາງຂອງບານ ຫື ສິ່ ວນໃດສ່ິ ວໜິ່ ງຶ ຂອງບານຕາມຈດຸ ປະສງົ ຢາກໃຫທ້ ດິ ທາງບານໄປແບບໃດ, ຢາກໃຫບ້ ານໄປສູງ ແມ່ິ ນ ເຕະສິ່ ວນລິ່ ຸມຂອງບານ, ຢາກໃຫບ້ ານເລອື ດນິ ແມ່ິ ນເຕະສ່ິ ວນກາງຂນຶ້ ເທງິ ຂອງບານ, ຕາແນມເບ່ິ ງິ ເປາົ້ ໝາຍ ຫື ປະຕູ ທ່ິ ຈີ ະຍງິ ເຂາົ້ ໄດ.້ ຮູບແລິ່ ນຍງິ ປະຕູ 71

5.2 ການລຽ້ ງບານ,ຍງິ ປະຕູ ວທິ ປີ ະຕບິ ດັ ເປນັ ການປະສມົ ປະສານ ລະຫວ່ິ າງການລຽ້ ງບານ ແລະ ການຍງິ ປະຕູໃຫຜ້ ູຫ້ ນິ້ ນາໍ ບານເຄ່ິ ອື ນທ່ິ ຈີ າກຈດຸ ໜິ່ ງຶ ໄປຫາອກີ ຈດຸ ໜິ່ ງຶ ທ່ິ ຕີ ອ້ ງການໃຫຍ້ ງິ ປະຕູດວ້ ຍການລຽ້ ງບານ ດວ້ ຍຕນີ ໃດຕນີ ໜິ່ ງຶ ຫື ທງັ ສອງຕນີ ຈນົ ເຖງິ ຈດຸ , ໄລຍະການຍງິ ປະຕູຂນຶ້ ກບັ ຄວາມພອ້ ມ ຂອງນກັ ກລີ າ ແລະ ມເີ ນອື້ ທ່ິ ຂີ ອງການຍງິ ບ່ິ ໍມຄີ ່ິ ູຕ່ິ ໍສູບ້ ງັ ລກັ ສະນະການຍງິ ແມ່ິ ນຄກື ບັ ການເຕະຈງັ ຫວະອ່ິ ນື ໆ ໃຊຕ້ ນີ ດາ້ ນໃນ, ຂາ້ ງຕນີ ດາ້ ນນອກ ແລະ ອ່ິ ນື ໆ ໃຫບ້ ານເຂາົ້ ປະຕູ. ຮູບການລຽ້ ງບານຍງິ ປະຕູ 5.3 ການເຕະບານຈດຸ ໂທດ. ການເຕະບານຈດຸ ໂທດມຢີ ່ິ ູສອງຢິ່ າງ ເຊິ່ ນັ ການເຕະລູກໂທດ 2 ຈງັ ຫວະ ແລະ ເຕະລູກໂທດ 1 ຈງັ ຫວະ ນບັ ທງັ ເຕະແຈ, ເຕະເປດີ ບານເລິ່ ມີ ຫນີ້ ເຄິ່ ງິ ສະໜາມ ແລະ ການເຕະບານຈດຸ ໂທດ (11ມ),ການຍງິ ປະຕູຈາກການເຕະບານ ຈດຸ ໂທດມປີ ະສດິ ທພິ າບສູງໃນການເປນັ ປະຕໂູ ດຍສະເພາະ ແມ່ິ ນການເຕະບານໂທດທິ່ ຈີ ດຸ ໂທດ 11 ມ ແມ່ິ ນ 90% ເປນັ ປະຕູ,ດ່ິ ງັ ນນັ້ ຈ່ິ ງຶ ມກີ ານເຝກິ ແອບກຽມພາວະທາງດາ້ ນຈດິ ໃຈ,ທກັ ສະເພິ່ ອື ຄວາມເຊ່ິ ອື ໝນັ້ ໃນຕນົ ເອງໃຫຫ້ າຍຂນື້ . ວທິ ເີ ຕະບານໂທດທິ່ ຈີ ດຸ ໂທດ 11 ມ ໃຊໄ້ ດທ້ ຸກໆເຕກັ ນກິ ຂອງການເຕະບານ ແຕ່ິ ຕອ້ ງເຕະປ່ິ ຽນທດິ ຄື ທາທິ່ າຈະ ເຕະໄປຂາ້ ງຂວາແຕ່ິ ປ່ິ ຽນເຕະໄປຂາ້ ງຊາ້ ຍ,ຈດຸ ທ່ິ ຜີ ູຮ້ ກັ ສາປະຕູຮບັ ຍາວທິ່ ສີ ຸດ ຄື ແຈລ່ິ ຸມຂອງປະຕູສອງຂາ້ ງແຕິ່ ເສາົ ເຂາົ້ ມາ ແລະ ສູງ 0,80 ມ,ແຈເທງິ ຂອງປະຕູສອງຂາ້ ງເຂາົ້ ມາ 1,50 ມ, ແລະ ລງົ 0,08 ມ ການເຕະຕອ້ ງແຮງ ແລະ ເນນັ້ ທດິ ທາງເພ່ິ ແື ຄວາມແນ່ິ ນອນ. ກດິ ຈະກາໍ 1. ຍງິ ປະຕູດວ້ ຍການຕງັ້ ບານໄວຕ້ າມຈດຸ ຕິ່ າງໆທ່ິ ຄີ ກູ າໍ ນດົ ໃຫ.້ 2. ເຝກິ ແອບເຕະບານໃສ່ິ ຝາກາໍ ແພງທິ່ ແີ ບິ່ ງຫອ້ ງຂອງເນອື້ ທິ່ ປີ ະຕູເປນັ ຕວົ ເລກ. 3. ເຝກິ ແອບລຽ້ ງບານຜ່ິ ານຈວຍ ຫື ຫກັ ແລວ້ ຍງິ ປະຕໂູ ດຍມຜີ ູໜ້ ິ່ ງື ຮກັ ສາປະຕູ. 4. ເຝກິ ແອບການຍງິ ໃນລກັ ສະນະຕ່ິ າງໆ ໂດຍໃຫນ້ ກັ ຮຽນແລ່ິ ນເຂາົ້ ຫາບານ.ຄູເປນັ ຜູສ້ ິ່ ງົ ບານໃຫຍ້ ງິ . 5. ແອບຍງິ ປະຕູຈາກການເຕະບານໂທດນອກເຂດໂທດຕາມຈດຸ ຕິ່ າງໆ. 6. ເຝກິ ຍງິ ປະຕູຈາກການເຕະບານໂທດນອກເຂດໂທດ ມກີ າໍ ແພງບງັ . 7. ເຝກິ ຍງິ ລູກໂທດ 11 ມ ໂດຍຄກູ າໍ ນດົ ແລະ ມຜີ ູຮ້ ບັ ບານ. 8. ເກມການຫນີ້ ເນນັ້ ການຍງິ ປະຕູ ເມິ່ ອື ມຈີ ງັ ຫວະຢິ່ ູໃນທຸກກລໍ ະນໃີ ກ ້ ຫື ໄກແມິ່ ນຕອ້ ງໄດຍ້ ງິ ປະຕູ. ອຸປະກອນ ໝາກບານ, ໝາກຫວດີ , ຈວຍ, ຫື ຫກັ . 72

6. ການຫນິ້ ຂອງຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູ. ຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູຖວື ່ິ າ ແມ່ິ ນຜູຮ້ ກັ ສາດິ່ ານສຸດທາ້ ຍ ຂອງຄະນະເພິ່ ອື ປອ້ ງກນັ ບານ ບ່ິ ໃໍ ຫເ້ ຂາົ້ ປະຕູຂອງຕນົ ເອງເຊິ່ ງິ ອາດຈະເປນັ ບານຍງິ ຈາກຝິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມ ຫື ບງັ ເອນີ ຈາກຝ່ິ າຍຕນົ ເອງທິ່ ບີ ິ່ ໍສາມາດສະກດັ ກນັ້ ບານອອກຈາກເຂດປະຕູ ໄດ້ ເພາະສະນນັ້ ການຫນີ້ ຂອງຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູຈິ່ ງຶ ຖວື ່ິ າເປນັ ການຫນີ້ ທິ່ ມີ ຄີ ວາມສບັ ສນົ ສມົ ຄວນ,ຢິ່ ູໃນບໍລເິ ວນເຂດໂທດ. ນອກຈາກໃຊຕ້ ນີ ແລວ້ ຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູມສີ ດິ ໃຊມ້ ເື ພິ່ ອື ສະກດັ ກນັ້ ບານ ຫື ຮບັ ບານທ່ິ ຍີ ງິ ຈາກຝິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມໄດໃ້ ນ ລກັ ສະນະຕ່ິ າງໆເປນັ ຕນົ້ ການຮບັ ບານທ່ິ ກີ ງິ້ ມາຕາມພນີ້ ເດິ່ ນີ ,ຮບັ ບານເຕນັ້ ,ບານເຄິ່ ອື ນທິ່ ມີ າສູງ ຫື ບານໝນູ ລກັ ສະນະ ຕິ່ າງໆ ເພາະສະນນັ້ ຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູຈິ່ ງຶ ຄວນເຝກິ ແອບ ເພິ່ ອື ພດັ ທະນາທກັ ສະໃນການສະກດັ ກນັ້ ບານ ແລະ ການຮບັ ບານ ວທີ ຕີ ່ິ າງໆຈ່ິ ງຶ ສາມາດປອ້ ງກນັ ດ່ິ ານສຸດທາ້ ຍ ເພິ່ ອື ບິ່ ໃໍ ຫບ້ ານເຂາົ້ ປະຕູຕນົ ເອງ.ນອກຈາກນນັ້ ຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູໃນຍຸກປະຈບຸ ນັ ຍງັ ຕອ້ ງໄດເ້ ຝກິ ແອບສ່ິ ງົ ບານປະສານກບັ ຜູຫ້ ນີ້ ອ່ິ ນື ໆໃນຄະນະຕນົ ເອງເຊ່ິ ງຶ ອາດຈະສ່ິ ງົ ບານດວ້ ຍມ,ື ດວ້ ຍຕນີ ແລະ ດວ້ ຍ ຫວົ . 6.1 ເຕກັ ນກິ ການຫນີ້ ຂອງຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູ. ກ. ການຮບັ ບານທ່ິ ກີ ງິ້ ມາກບັ ພນື້ ເດ່ິ ນີ ເຕກັ ນກິ ການຮບັ ບານຕ່ິ າໍ ຢ່ິ ູພນື້ ມສີ ອງວທິ ີ ຮບັ ບານໂດຍຢຽດຂາຊິ່ ື ແລະການຮບັ ບານແບບຄເູ້ ຂິ່ າົ ລງົ ດນິ . ວທິ ປີ ະຕບິ ດັ ຜູຫ້ ນີ້ ອາດຢ່ິ ູໃນທ່ິ າຢນື ໂດຍໃຫຕ້ ນີ ທງັ ສອງເບອື້ ງຢ່ິ ູຕດິ ໆກນັ , ປ່ິ ນິ ໜາ້ ໄປເຊ່ິ ງຶ ກບັ ທດິ ທາງທິ່ ບີ ານເຄິ່ ອື ນທິ່ ມີ າຫາ, ລໍາຕວົ ກມົ້ ໄປທາງໜາ້ ຫື ອາດຈະຢ່ິ ູໃນທິ່ ານິ່ ງັ ຄຂູ້ າເບອື້ ງໜ່ິ ງື ຫື ອາດຈະຢິ່ ູໃນຈງັ ຫວະແລິ່ ນເຄ່ິ ອື ນທ່ິ ຊີ ິ່ ເື ຂາົ້ ໄປຫາຈດຸ ທິ່ ີ ບານເຄ່ິ ອື ນທ່ິ ມີ າ ໂດຍອງີ ໃສິ່ ຄວາມແຮງ ແລ ຄວາມໄວຂອງການເຄ່ິ ອື ນທິ່ ຂີ ອງບານ ແລະ ຈງັ ຫວະທ່ິ ວງທ່ິ າຂອງຜູຫ້ ນີ້ ຝ່ິ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມ,ເມິ່ ອື ບານເຄິ່ ອື ນທິ່ ຈີ ະມາເຖງິ ໃຫກ້ ມົ້ ລໍາຕວົ ໄປທາງໜາ້ ຢ່ິ າງວ່ິ ອງໄວ ພອ້ ມກບັ ຢຽດແຂນທງັ ສອງເບອື້ ງຊິ່ ື ລງົ ໄປທາງດາ້ ນໜາ້ ໂດຍຍໃຫປ້ ່ິ ນິ ຝາມທື ງັ ສອງເບອື້ ງໄປຫາບານເມ່ິ ອື ບານສໍາພດັ ຖກື ມໃື ຫຖ້ ກົ ມຄື ນື ຫງັ ໃນລກັ ສະນະຮອງ ຮບັ ບານ ເພ່ິ ອື ຈບັ ບານໄວໃ້ ຫແໜນ້ ,ຖາ້ ບິ່ ດໍ ິ່ ງັ ນນັ້ ເມິ່ ອື ກະທບົ ໃສິ່ ມແື ລວ້ ບານອາດຈະຟງົ້ ໄປທາງອ່ິ ນື .ພາຍຫງັ ຈບັ ບານດວ້ ຍ ສອງມໄື ວແ້ ໜນ້ ແລວ້ ໃຫຈ້ ບັ ໄວໃ້ ນອອ້ ມແຂນແລະດງຶ ຂນື້ ມາກອດຫຸມ້ ໄວຢ້ ິ່ ູໜາ້ ເອກິ ເພ່ິ ອຶ ປອ້ ງກນັ ບິ່ ຝໍ ຫບ້ ານຫຸດມອື ອກ ໄປ. ໝາຍເຫດ: ການຢນຶ ຫື ນ່ິ ງັ ຄູຂ້ າເບອື້ ງໜິ່ ງຶ ຮບັ ບານຜູຫ້ ນິ້ ບິ່ ຄໍ ວນຈ່ິ າງຂາອອກກວາ້ ງ ເພາະອາດເປນັ ສາເຫດໃຫບ້ ານລອດ ຫວິ່ າງຂາໄປເຂາົ້ ປະຕູກເໍ ປນັ ໄດ.້ ຂ. ການຮບັ ບານເຄ່ິ ອຶື ນມາສ່ິ ູລະດບັ ແອວ ວທິ ປີ ະຕບິ ດັ ຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູຢ່ິ ູໃນທິ່ າຢນື ປ່ິ ນິ ໜາ້ ເຂາົ້ ຫາທດິ ທາງການເຄິ່ ອື ນທ່ິ ຂີ ອງບານໂຢະຫວົ ເຂ່ິ າົ ທງັ ສອງ ເບອື້ ງໃຫຕ້ ິ່ າໍ ລງົ ເລກັ ນອ້ ຍ,ມທື ງັ ສອງເບອື້ ງວາງໄວທ້ າງໜາ້ ໃນລະດບັ ດຽວກນັ ພຽງກບັ ແວໂດຍແບຝາມື ແລະພບັ ແຂນ ສອກເຂາົ້ ຫາລໍາຕວົ .ເມ່ິ ອື ບານເຄ່ິ ອື ນທ່ິ ມີ າເຖງິ ໃຫໃ້ ຊທ້ ່ິ ອນແຂນດາ້ ນໜາ້ ສາໍ ຜດັ ກບັ ບານຢິ່ າງວິ່ ອງໄວໃນລກັ ສະນະຮອງຮບັ 73

ບານ ໂດຍໃຫຖ້ ກົ ແຂນກບັ ບານຄນື ຫງັ ພອ້ ມກບັ ກມົ້ ລາໍ ຕວົ ໄປທາງໜາ້ ແລະພບັ ທອ້ ງເຂາົ້ ເພ່ິ ອື ຜິ່ ອນຄວາມໄວຂອງບານ ແລະກອດຫຸມ້ ບານໃຫຕ້ ດິ ແນບຢິ່ ູກບັ ລາໍ ຕວົ . ຄ. ການຮບັ ບານເຄິ່ ອື ນທິ່ ມີ າສູງລະດບັ ເອກິ ວທິ ປີ ະຕບິ ດັ ຖາ້ ບານເຄິ່ ອືຶ ນທິ່ ມີ າແຮງເກນີ ຄວນຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູສາມາດຮບັ ບານດວ້ ຍສອງມຢື ິ່ ູລະດບັ ເອກິ ປະຕບິ ດັ ຄກື ນັ ກບັ ການຮບັ ບານບວ້ ງຢິ່ ູລະດບັ ເອກິ ໂດຍໃຫຍ້ ກົ ມທື ງັ ສອງເບອຶື້ ງພຽງລະດບັ ເອກິ ,ປ່ິ ນິ ຝາມທື ງັ ສອງເບອື້ ງໄປຫາທດິ ທາງການເຄ່ິ ອື ນທິ່ ຂີ ອງບານ ໂດຍໃຊນ້ ວິ້ ມໂື ປມ້ ທື ງັ ສອງເບອື້ ງຢ່ິ ູຕດິ ໆກນັ ລກັ ສະນະຂອງມແື ມ່ິ ນເຮດັ ເປນັ ຜງົ້ ຄກື ບັ ຄວາມ ກມົ ຂອງໜວຍບານເມິ່ ອື ບານເຄິ່ ອື ນທິ່ ມີ າເຖງິ ໃຫໃ້ ຊມ້ ຈື ບັ ບານຢ່ິ າງວ່ິ ອງໄວໃນລກັ ສະນະຮອງຮບັ ບານ ໂດຍໃຫຖ້ ກົ ມື ກບັ ບານເຂາົ້ ຫາລໍາຕວົ ໃນຂະນະທ່ິ ບີ ານສາໍ ຜດັ ກບັ ນວິ້ ມແື ລະອງົ້ ມ.ື ໃນອກີ ລກັ ສະນະໜ່ິ ງຶ ຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູອາດໃຊມ້ ທື ງັ ສອງ ຕບົ ສິ່ ວນກາງຫາສິ່ ວນເທງິ ຂອງໜວິ່ ຍບານໃຫບ້ ານຕກົ ສກັ ລງົ ຕິ່ ໜໍ າ້ ແລວ້ ຈິ່ ງຶ ຈບັ ບານທ່ິ ສີ ະທອ້ ນຂນື້ ຈາກພນື້ ເດິ່ ນິ ໄວຢ້ ່ິ ູອອ້ ມແຂນ. ກລໍ ະນບີ ານເຄິ່ ອື ນທິ່ ມີ າແຮງ ອາດຈະໃຊວ້ ມິ ດີ ຽວກບັ ການຮບັ ບານເຄິ່ ອື ນທ່ິ ມີ າສູງລະດບັ ແອວ,ຕິ່ າງແຕິ່ ຈະບໍ ກມົ້ ລາໍ ຕວົ ລງົ ຕິ່ າໍ ຫາຍ ແລະ ບາງກລໍ ະນອີ າດໄດເ້ ຕນັ້ ຂນື້ ເບາົ ໆ ເພ່ິ ອື ກອດຫຸມ້ ເອາົ ບານເຂາົ້ ຫາໜາ້ ເອກິ ໂດຍໃຫກ້ ິ່ ງົ ເອກິ ຄນື ໄປທາງຫງັ ເພ່ິ ອື ຜິ່ ອນຄວາມແຮງ ແລະຄວາມໄວຂອງບານ. ງ. ການຮບັ ບານທ່ິ ເີ ຄ່ິ ອືຶ ນມາສູງເທງິ ຫວົ ການຮບັ ບານວທິ ນີ ີ້ ໃນກລໍ ະທິ່ ບີ ານເຄ່ິ ອື ນທິ່ ມີ າບໍແຮງ ແມິ່ ນປະຕບິ ດັ ຄາ້ ຍຄກື ນັ ກບັ ການຮບັ ບານທິ່ ເີ ຄິ່ ອື ນທິ່ ມີ າ ສູງພຽງລະດບັ ເອກິ . ຕິ່ າງແຕິ່ ວິ່ າຜູຫ້ ນິ້ ຕອ້ ງໄດຍ້ ກົ ແຂນທງັ ສອງເບອື້ ງຂນື້ ເທງິ ຫວົ ເພ່ິ ອື ໃຊມ້ ຈື ບັ ບານ, ພາຍຫງັ ຈບັ ບານໄວແ້ ໜນ້ ແລວ້ ໃຫດ້ ງຶ ເຂາົ້ ມາຫາເອກິ ທນັ ທກີ ອດຫຸມ້ ເອາົ ບານໄວຢ້ ່ິ ູໃນອອ້ ມແຂນເຊິ່ ນັ ດຽວກນັ ກບັ ການຮບັ ບານລະດບັ ເອກິ . ກລໍ ະນບີ ານເຄິ່ ອື ນທມີ າແຮງ, ຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູບໍສາມາດຈບັ ບານໃຫຢ້ ່ິ ູໃນການຄອບຄອງໄດ,້ ໃຫໃ້ ຊມ້ ປື ດັ ສ່ິ ວນລິ່ ຸມ ແລະ ສິ່ ວນຂາ້ ງຂອງບານເພ່ິ ອື ໃຫບ້ ານປ່ິ ຽນທດິ ທດິ ທາງອອກຈາກະຕໄູ ປ. ຈ. ການເຕນັ້ ຮບັ ານທ່ິ ເີ ຄ່ິ ອື ນທມີ າສູງ ການຮບັ ບານວທິ ນີ ີ້ ແມ່ິ ນນາໃຊໃ້ ນກລໍ ະນບີ ານເຄິ່ ອື ນທມີ າສູງ ຫື ເຄ່ິ ອື ນທ່ິ ໄີ ປທາງຂາ້ ງໃດຂາ້ ງໜິ່ ງຶ ເຊ່ິ ງິ ຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູບໍ ສາມາດຢນື ຮບັ ໄດ,້ ລກັ ສະນະຂອງການຮບັ ບານ ແມ່ິ ນຄາ້ ຍຄກື ນັ ກບັ ການຮບັ ບານເຄິ່ ອື ນທິ່ ມີ າສູງເທງິ ຫວົ ,ຕິ່ າງແຕ່ິ ວ່ິ າຜູ ້ ຮກັ ສາປະຕູຕອ້ ງໄດເ້ ຕນັ້ ຂນື້ ຮບັ ບານລກັ ສະນະຂອງການເຕນັ້ ອາດຈະຢນັ ເຕນັ້ ດວ້ ຍຂາເບອື້ ງດຽວ ຫື ສອງເບອື້ ງສຸດ 74

ແລວ້ ແຕິ່ ກລໍ ະນຫີ ອື າດຈະເຕນັ້ ໄປທາງຂາ້ ງຊາ້ ຍຫຂື າ້ ງຂວາກຂໍ ນື້ ກບັ ກລໍ ະນຂີ ອງບານທເີ ຄິ່ ອື ນທ່ິ ມີ າໃນຂາ້ ງໃດຂາ້ ງໜ່ິ ງຶ ,ຄນັ ແມ່ິ ນຜູຮ້ ບັ ບານໄວຢ້ ິ່ ູໃນການຄອບຄອງຂອງຕນົ . ພາຍຫງັ ຜູຮ້ ກັ ປະຕູ ຮບັ ບານໄວຢ້ ິ່ ູໃນການຄຸມ້ ຄອງຂອງຕນົ ແລວ້ . ຖາ້ ຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູວາງບານລງົ ພນື້ ເດ່ິ ນີ ເພ່ິ ອື ສບື ຕ່ິ ໍໄປນນັ້ ຜູຮ້ ກັ ສາະຕູມສີ ດິ ຫນີ້ ກບັ ບານດວ້ ຍຕນີ ເທິ່ າົ ນນັ້ ແລະບິ່ ມໍ ສີ ດິ ຈບັ ເອາົ ບານຂນື້ ມາເປນັ ເທ່ິ ອື ທສີ ອງ,ແຕິ່ ຖາ້ ເປນັ ການຢນື ຕບົ ບານນນັ້ ຖວື ິ່ າອະນຸຍາດໄດໃ້ ນກລໍ ະນຈີ ບັ ບານສິ່ ງົ ຢອ້ ນກບັ ຄນື ຈາກຜູຫ້ ນີ້ ຝ່ິ າຍຕນົ ເອງ ແລະ ເປນັ ການສ່ິ ງົ ດວ້ ຍຕນີ ກິ່ ຖໍ ວື ິ່ າຜດິ ກະຕກິ າ.ການຈບັ ບານດວ້ ນມື ຜູຮ້ ກົ ສາປະຕູມສີ ດິ ຫນີ້ ຢ່ິ ູໃນບໍລເິ ວນເຂດໂທດເທ່ິ າົ ນນັ້ ໃນການ ແຂິ່ ງຂນັ ຖາ້ ເປນັ ການຫນີ້ ກບັ ບານດວ້ ຍມຢື ່ິ ູນອກເຂດໂທດ ໂດຍເຈດຕະນາຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູຈະໄດຮ້ ບັ ບດັ ແດງແລວ້ ຕອ້ ງໄດ້ ອອກຈາກສະໜາມແຂິ່ ງຂນັ ໄປ. ສ.ເຕກັ ນກິ ການລມົ້ ຮບັ ບານດາ້ ນຂາ້ ງ ເວລາຄ່ິ ູຕ່ິ ໍສູຍ້ ງິ ບານມາດາ້ ນຂາ້ ງ ແຕິ່ ບ່ິ ສໍ າມາດປະຕບິ ດັ ທິ່ າອ່ິ ນື ໄດຕ້ ອ້ ງໄດລ້ ມົ້ , ລມົ້ ພິ່ ຸງຕວົ ໃສິ່ ບານ. ຮບັ ບານຢ່ິ ູໃນລະດບັ ສູງທາໍ ມະດາ,ຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູຕອ້ ງຖ່ິ ວງນາໍ້ ໜກັ ໄປຢູຂ້ າດາ້ ນຢ່ິ ໄູ ກບ້ ານຍູແ້ ຂນສອງເບອື້ ງອອກ ປ່ິ ນີ ຝາມເື ຂາ້ ຫາບານ,ນວີ້ ໂປຢ້ ິ່ ູຕດິ ກນັ ,ຖາ້ ບານຢ່ິ ູດາ້ ນຊາ້ ຍແມິ່ ນມຂື ວາຢ່ິ ູເທງີ ແລະຖາ້ ຢິ່ ູດາ້ ນຂວາແມ່ິ ນມຊື າ້ ຍຢ່ິ ູເທງີ ,ຝາມທື ງັ ສອງເບອື້ ງເປນັ ແບບຮູບຖງົ ,ເວລາບານຖກື ,ໃຊແ້ ຮງມຈື ບັ ບານໃຫແ້ ໜນ້ ພອ້ ມທງັ ດງື ເຂາ້ ມາເອກິ ກອດອູມ້ ເອາບານ ຖາ້ ຈບັ ບານຢິ່ ູຕິ່ ໍາເລອື ດນິ ຢິ່ ູດາ້ ນຊາ້ ຍ ແມ່ິ ນຢນັ ດວ້ ຍຕນີ ຂວາ,ຂາຊາ້ ຍພບັ ເຂາ້ , ລໍາຕວົ ລມົ້ ໄປເບອື້ ງບານມາເວລາລງົ ໃຫເ້ ອາຕນີ ຂາ້ ງຊາ້ ຍຈດຸ ນິ ກິ່ ອນຕິ່ ດໍ ວ້ ຍກກົ ຂາສະໂພກແລະລໍາຕວົ ລງົ ພນື້ ແຂນທງັ ສອງເບອື້ ງຢຽດຊ່ິ ,ື ຝາມທື ງັ ສອງຍນື ໄປ ຫາທດິ ທາງບານ,ເວລາມຖື ບື ານໃຫໂ້ ດດເຂາົ້ າຫາເອກິ ຢ່ິ າງໄວແລະກອດບານໄວໃ້ ຫແ້ ໜນ້ . ຖາ້ ບານສູງແມິ່ ນຮກັ ສາປະຕູຕອ້ ງໄດລ້ ອຍຕວົ ຂນຶ້ ຈບັ .ຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູຢນື ຖິ່ ວງນາໍ້ ໜກັ ໄປຫາຂາທິ່ ຢີ ິ່ ູໃກບ້ ານແລວ້ ໂດດລອຍຕວົ ຂນຶ້ ຈບັ ບານ. ເວລາລາໍ ຕວົ ຢຽດຊິ່ ື ແມ່ິ ນຍກົ ແຂນທງັ ສອງເບອື້ ງຂນຶ້ , ຝາມປື ່ິ ນິ ເຂາົ້ ຫາບານ,ໃຊແ້ ຮງຂອງ ນວີ້ ມຈື ບັ ບານໃຫແ້ ໜນ້ .ເວລາຕກົ ລງົ ໃຊມ້ ຂື ່ິ ມົ ບານລງົ ພນື້ ກິ່ ອນ,ຕາມດວ້ ຍກກົ ແຂນ,ບ່ິ າໄຫ່ິ ,ລໍາຕວົ ແລະຂາຕາມລາໍ ດບັ , ຮ່ິ າງກາຍລມົ້ ໄປທາງຂາ້ ງ,ມອື ູມ້ ເອາົ ບານເຂາົ້ ຫາເອກິ ແລະລໍາຕວົ ມວ້ ນເຂາົ້ . 75

ສ. ການລມົ້ ຮບັ ບານທາງຂາ້ ງ  ເຕກັ ນກິ ຕບີ ານຂອງຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູ ໃຊມ້ ຕື້ ບີ າເນວເລພາິ່ ອືຜູຮູຮ້ ກັກັ ສສາາປປະະຕຕໄູູອດອ,້ ກກາມນາຕຮບີບັ າບນາສນາມແາຕດ່ິ ຄມາາຜດູຫ້ ຕນີ້ ດີ ຄວ້ ນົ ຍອມິ່ ນື ເື ບບອື້ ິ່ ສໍງດາມຽວາດຮຫບັ ື ບສາອນງຢມິ່ ູໃພື ກອ້ ມ້ມໄື້ກດນັ .້ ຜ. ູຮ້ ກັ ສາປະຕູສາມມາດ ການຕບີ ານດວ້ ຍມຂື າ້ ງດຽວທາໍ ອດິ ຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູຕອ້ ງຄດິ ໄລ່ິ ຈດຸ ມາຂອງບານ ໃຊແ້ ຮງຢນັ ,ຢດື ແຂນໜ່ິ ງື ຕໃີ ສິ່ ສ່ິ ວນລ່ິ ຸມຂອງບານໃຫຝ້ ງົ້ ອອກໄປໄກໆ. ການຕບີ ານດວ້ ຍມື ສງັ ເກດຈດຸ ຂອງບານແລວ້ ເຕນັ້ ຂນື້ ກາໍ ກາໍ ປນັ້ ສອງເບອື້ ງເຂາົ້ ຕດິ ກນັ ແລວ້ ຕໃີ ສ່ິ ບານ,ວທິ ີ ຄວາມແນິ່ ນອນສູງ ແລະ ມກັ ຖກື ນາໍ ໃຊ.້  ເຕກັ ນກິ ການປດັ ບານອອກ ເຕກັ ນກິ ການປດັ ບານອອກ ແມິ່ ນນາໍ ໃຊເ້ ພ່ິ ອື ສະກດັ ກນັ້ ບານສູງໂຄງ້ ຫື ບານທ່ິ ແີ ຮງມອີ ນັ ຕະລາຍ ທ່ິ ບີ ິ່ ສໍ າມາດ ຈບັ ໃຫຢ້ ່ິ ໄູ ດ້ ອາດຈະໃຊມ້ ດື ຽວ ຫື ສອາມຕື າມກລໍ ະນຂີ ອງບານ ຊ. ການໄຂບານເຂາົ້ ສ່ິ ູການຫນີ້ ຂອງຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູ ມສີ າມວທິ ີ ຄື ການໂຍນບານ, ການແກິ່ ວງບານ ແລະ ໄຂບານດວ້ ຍການເຕະ. 76

 ການໄຂບານດວ້ ຍມຂື ອງຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູ ຫງັ ຈາກຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູ ຈບັ ບານ,ອາດຈະຫນີ້ ໄວ ດວ້ ຍການແກ່ິ ວງບານໃຫຜ້ ູຫ້ ຝີ້ ິ່ າຍຂອງຕນົ ເອງ ເພ່ິ ອື ການບຸກ ໄວບິ່ ໍໃຫຄ້ ິ່ ຕູ ່ິ ສໍ ູຕ້ ງັ້ ຕວົ ທນັ ດວ້ ຍການແກ່ິ ວງບານສູງ ແລະບານຕ່ິ ໍາ. ການໄຂບານສູງ ຢນື ກາ້ ວຂາໄປທາງໜາ້ , ທິ່ ເີ ໝາະສມົ ຈບັ ບານມດື ຽວຍກົ ຂນື້ ສູງກວ່ິ າບ່ິ າໄຫ່ິ ບດິ ຕວົ ໄປທາງດາ້ ນຂາ້ ງເບອື້ ງມ/ື ່ີ ບານແລວ້ ໃຊແ້ ຮງຢນັ ຂອງຂາໃຫ້ ແຮງແກວິ່ ງແຂນ ແລະ ພບັ ຂມໍ້ ເື ພ່ິ ອື ແກວ່ິ ງບານສູງໄປທາງໜາ້  ການແກວ່ິ ງບານຕິ່ າໍ ຢນື ຈິ່ າງຂາ ຫວົ ເຂິ່ າົ ທງັ ສອງໂຢະລງົ ໜອ້ ຍໜ່ິ ງື . ຈບັ ບານມດື ຽວເງອື ດໄປດາ້ ນຂາ້ ງທາງຫງັ ,ລ່ິ າໍ ຕວົ ບດິ ໄປ ຕາມບານ.ຫງັ ຈາກນນັ້ ແກວິ່ ງບານຈາກຫງັ ມາທາງໜາ້ ປະສານກບັ ການບດິ ຂອງລິ່ ໍາຕວົ ,ສ່ິ ງົ ນາໍ້ ໜກັ ຂອງຮິ່ າງກາຍ ລງົ ຂາດາ້ ນຫງັ ເພິ່ ອື ແກວ່ິ ງບານໄປໜາ້ . ກດິ ຈະກາໍ 1. ສະເໜໃີ ຫນ້ ກັ ຮຽນຮູຈ້ ກັ ກບັ ຄວາມສໍາຄນັ ຂອງຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູຕກໍ ານດໍາເນນີ ການຫນີ້ ກລິ າເຕະບານ,ແນະ ນາໍ ່ຽິ່ ວກບັ ສດິ ແລະໜາ້ ທິ່ ຜີ ູຮ້ ກັ ສາປະຕູ,ອງົ ປະກອບເຕກັ ນກິ ແຕິ່ ລະຢິ່ າງແລະກະຕກິ າການຫນີ້ ຂອງຜູຮ້ ກັ ສາ ປະຕູຢິ່ ູໃນຂນັ້ ພນື້ ຖານ. 2. ເຝກິ ແອບເຕກັ ນກິ ຂອງການຢນື ຂອງຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູ. 3. ດຝກິ ແອບຈບັ ບານຕ່ິ າໍ ດວ້ ຍການເຕະໃຫກ້ ບັ ຄິ່ ອຍໆເອາົ ໃຈໃສ່ິ ເຕກັ ນກິ ການຈບັ ບານໃຫຖ້ ກື ຕອ້ ງ. 4. ເຝກິ ແອບການຮບັ ບານລະດບັ ເອກິ ດວ້ ຍການເຕະໃຫກ້ ນັ ໄລຍະຫ່ິ າງ15 ມ . 5. ເຝກິ ແອບວທິ ຈີ ບັ ບານທາງດາ້ ນຂາ້ ງລະດບັ ຕິ່ ໍາໃນລະດບັ ກາງ(ໂດຍບິ່ ມໍ ບີ ານ). 6. ເຝກິ ແອບການຈບັ ບານດາ້ ຂາ້ ງ ໂດຍການເຕະບານເບາົ ໆຂອງຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູສອງຄນົ ແອບຈບັ ບານດາ້ ນຂາ້ ງຢ່ິ ູ ລະດບັ ປານກາງ,ລະດບັ ສູງ ເອາົ ໃຈໃສິ່ ເຝກິ ແອບເຕກັ ນກິ ການລອຍຕວົ ເທງິ ອາກາດໃຫປ້ ະຕເິ ຕກັ ນກິ ການລງົ ສ່ິ ູ ພນື້ ໄປພອ້ ມໆ ແຕິ່ ຕອ້ ງເຝກິ ການລງົ ສ່ິ ູເສ່ິ ອື ກ່ິ ອນຈະຮບັ ບານ. 7. ຜູຮ້ ກັ ສາະຕູສອງຄນົ ແອບແກວິ່ ງບານສູງ,ແກວິ່ ງບານຕ່ິ ໍາໄລຍະ 15ຫາ 20 ມ. 8. ໃຫຜ້ ູຮ້ ກັ ສາປະຕູສອງຄນົ ຢນື ປ່ິ ນິ ໜາ້ ເຂາົ້ ຫາກນັ ໃນໄລຍະຫ່ິ າງປະມານ 5 ຫາ 8 ມ ແລວ້ ແອບສິ່ ງົ ບານແລະ ຮບັ ບານດວ້ ຍມພື າຍໃຕກ້ ານແນະນາໍ ຂອງຄູ. 77

9. ໃຫຜ້ ູຮ້ ກັ ສາປະຕູນ່ິ ງັ ຢຽດຂາໄປທາງໜາ້ ,ປ່ິ ນິ ໜາ້ ເຂາົ້ ຫາກນັ ໃນໄລຍະຫ່ິ າງກນັ 3 ຫາ 5 ມ ແລວ້ ແອບສິ່ ງົ ບານ ດວ້ ຍມເື ທງິ ຫວົ ,ຕິ່ ໍມາອາດຈະສ່ິ ງົ ບານໄປຂາ້ ງຊາ້ ຍແລະຂາ້ ງຂວາໃຫກ້ ຍັ ຮບັ ແຕ່ິ ບານຫິ່ າງຈາກລາໍ ຕວົ ຫາຍ. 10. ປະຕບິ ດັ ຄກື ບັ ກດິ ຈະກາໍ ເທງິ ,ແຕ່ິ ພາຍຫງັ ການຮບັ ບານແລວ້ ໃຫນ້ ອນງິ່າຍລງົ ກບັ ພນື້ ແລວ້ ເງຍີ ຂນຶ້ ຫາທ່ິ ານ່ິ ງັ ຄເື ກິ່ າົ ແລວ້ ປະຕບິ ດັ ຕິ່ ໍໆໄປ. 11. ໃຫຜ້ ູຮ້ ກັ ສາປະຕູທງັ ສອງຄນົ ຜດັ ປ່ິ ຽນກນັ ແອບລຽ້ ງບານ ແລະ ຢາດບານໂດຍໃຫຜ້ ູໜ້ ິ່ ງື ເປນັ ຜູລ້ ຽ້ ງໃນລກັ ສະນະ ຫອກລໍແ້ ລະອກີ ຜູໜ້ ິ່ ງື ໃຫພ້ ະຍາຍາມບາດເອາົ ບານ. 12. ໃຫຜ້ ູຮ້ ກັ ສາປະຕູ ຜດັ ປິ່ ຽນກນັ ແອບຮບັ ບານຫສື ະກດັ ກນັ້ ບານທິ່ ຍີ ງິ ປະຕູຈາກຜູຫ້ ນິ້ ອອ້ ມບໍລເິ ວນເຂດໂທດໃນ ຂນັ້ ຕນົ້ ບໃໍ ຫມ້ ກີ າໍ ແພງຕນັ ຕ່ິ ໍມາໃຫຈ້ ດັ ຕງົ້ ກາໍ ແພງຕນັ . 13. ໃຫຜ້ ູຮ້ ກັ ສາປະຕູຜດັ ປ່ິ ຽນກນັ ແອບສະກດັ ກນັ້ ບານຫຮື ບັ ບານທແີ ລິ່ ນຍງິ ປະຕູຈາກຜູຫ້ ນິ້ ອ່ິ ນື ໆໃນລກັ ສະນະຕິ່ າໆ ແລະຍງິ ບານເຄິ່ ອື ນທ່ິ .ີ 14. ໃຫຜ້ ູຮ້ ກັ ສາປະຕູຜດັ ປິ່ ຽນກນັ ສະກດັ ກນັ້ ບານຫຮື ບັ ບານທໂີ ຍນມາຈາກທາງປກີ ຊາ້ ຍແລະປກີ ຂວາແລະບານເຕະ ແຈໂດຍໃຫຜ້ ູຫ້ ນິ້ ຝິ່ າຍບຸກແລະຝ່ິ າບປອ້ ງກນັ ຝ່ິ າບລະ5ຄນົ ປະກອບເຂາົ້ ນາໍ . 15. ໃຫຜ້ ູຮ້ ກັ ສາປະຕູຜດັ ປ່ິ ຽນແອບຮບັ ບານຫສື ະກດັ ກນັ້ ບານທຍີ ງິ ປະຕູຈາກບານເຕະໂທດທຈີ ດຸ ໂທດ. 16. ໃຫຜ້ ູຮ້ ກັ ສາປະຕູຜດັ ປ່ິ ຽນກນັ ສະກດັ ກນັ້ ບານຫຍື າດເອາົ ບານຜູຫ້ ນິ້ ລາກເຂາົ້ ມາຍງິ ປະຕູໃນລກັ ສະນະຫຸດດິ່ ຽວ ເຂາົ້ ມາ. 17. ແບິ່ ງນກັ ຮຽນອອກເປນັ ສອງຄະນະໂດຍໃຫມ້ ຜີ ູຮ້ ກັ ສາປະຕູຄະນະລະໜິ່ ງື ຄນົ ແຂິ່ ງຂນັ ກນັ ຍງິ ປະຕູທ່ິ ຈີ ດຸ ໂທດ, ຜດັ ປ່ິ ຽນກນັ ຕາມລິ່ ໍາດບັ ຈນົ ເຖງີ ຜູສ້ ຸດທາ້ ຍລວມທງັ ຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູ,ຄະນະໃດສາມາດທາໍ ປະຕໄູ ດຫ້ າຍກວ່ິ າຖວື ່ິ າ ເປນັ ຝ່ິ າຍຊະນະ. 18. ປະຕບິ ດັ ຄກື ນັ ກບັ ກດິ ຈະກາໍ (17) ແຕິ່ ອະນຍຸ າດໃຫແ້ ຕ່ິ ລະຄະນະໄດເຕະບານໄດເ້ ຕະບານໂທດທຈີ ດຸ ໂທດໃນຂນັ້ ຕນົ້ ພຽງ5ຄນົ ,ໃນກລໍ ະນຜີ ູຊ້ ະນະແລະເສຍແລວ້ ໃຫສ້ ູບຕິ່ ກໍ ານຫນິ້ ຄງັ້ ໃຫມ່ິ ,ແຕິ່ ພາຍຫງັ ເຕະໂທດໄດ5້ ຄງັ້ ແລວ້ ຍງັ ສະເໝກີ ນັ ໃຫສ້ ບຶ ຕິ່ ຜໍ ດັ ປ່ິ ຽນເຂາົ້ ໄປເທ່ິ ອື ລະຄນົ ຈນົ ເຖງີ ຜູສ້ ຸດທາ້ ຍ,ການເຕະແຕ່ິ ລະຄງັ້ ຖາ້ ຝ່ິ າຍໃດຍງິ ປະຕູບໍເຂາົ້ ຖື ວ່ິ າເປນັ ຝ່ິ າຍເສຍ. 19. ໃຫຜ້ ູຮ້ ກັ ສາປະຕູເຝກິ ແອບຮບັ ບານຫສື ະກດັ ກນັ້ ບານຢ່ິ ູໃນເງິ່ອື ນໄງຈດັ ຕງັ້ ແຂ່ິ ງຂນັ ທດົ ສອບ. ອຸປະກອນເດ່ິ ນີ ກວາ້ ງທິ່ ຮີ າບພຽງດ,ີ ໝາກວດີ ໜິ່ ງຶ ໜິ່ ວຍ, ໂມງຈບັ ເວລາ ແລະ ບາຍເຕະຕາມຈາໍ ນວນມຕີ ວົ ຈງິ . 7. ການຫນິ້ ເຕະບານ ແມິ່ ນປະສມົ ປະສານກນັ ລະຫວ່ິ າງການເຄິ່ ອື ນໄຫວຂອງແຕ່ິ ລະຄນົ ກນັ ການເຄິ່ ອື ນໄຫວໃນໝິ່ ຄູ ະນະເພ່ິ ອື ຍາດເອາົ ໄຊຊະນະໃນການແຂ່ິ ງຂນັ . ການຫນິ້ ເຕະບານໃນການແຂິ່ ງຂນັ ໄດແ້ ບ່ິ ງອອກເປນັ ສອງລະບບົ ຄ:ື -ລະບບົ ການປອ້ ງກນັ -ລະບບົ ການບຸກ. ໃນແຕິ່ ລະບບົ ໄດແ້ ບ່ິ ງອອກເປນັ ຫາຍເຕກັ ນກິ ການຫນິ້ .ການຫນິ້ ແບບບຸກຄນົ ,ການຫນີ້ ເປນັ ກິ່ ຸມແລະທງັ ຫນິ້ ເປນັ ຄະນະໃນນນັ້ ການຫນິ້ ເປນັ ກ່ິ ຸມເປນັ ຄະນະມຄີ ວາມໝາຍຄວາໃສ່ິ າໍ ຄນັ ຫາຍຕິ່ ກໍ ານແຂິ່ ງຂນັ . 78

7.1 ລະບບົ ການວາງວທິ ຫີ ນິ້ - ຈດຸ ປະສງົ ການວາງເກມຫນິ້ ແມິ່ ນການເສມີ ຄວາມສາມາດຂອບເຂດຄວາມແຂງແກ່ິ ນຂອງຄະນະຕນົ ເອງແລະ ຄວາມສາມາດຂອງນກັ ກລິ າທມີ ຢີ ່ິ ູເພິ່ ອື ບບີ ກດົ ດນັ ,ຕດັ ກາໍ ລງັ ແຮງຂອງຝິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມແລະປກົ ປດິ ຈດຸ ອ່ິ ອນຂອງຄະນະ ເຮາົ ເອງ. ຕາມຕວົ ຈງິ ແລວ້ ການວາງເກມແມິ່ ນສຸດແລວ້ ແຕິ່ ຄະນະອງີ ໃສ່ິ ພະລະກາໍ ລງັ ວທິ ຫີ ນີ້ ໃນຕາໍ ແໜິ່ ງໃດໃຫເ້ ໝາະສມົ ເພິ່ ອື ປະຕບິ ດັ ໜາ້ ທ່ິ ີ ທິ່ ໄີ ດວ້ າງອອກ. ກ.ຂະບວນການຂະຫຍາຍຕວົ ຂອງການວາງເກມຫນິ້ ຍອ້ ນລະດບັ ເຕກັ ນກິ ພະລະກາໍ ລງັ ຂອງນກັ ກລິ າໄດພ້ ດັ ທະນາຢ່ິ າງບິ່ ໍຢຸດຢງັ້ ດວ້ ຍເຫດນກີ້ ານວາງເກມຫນິ້ ຈິ່ ງຶ ຕອ້ ງ ໄດມ້ ກີ ານປິ່ ຽນແປງເລອື້ ຍໆເພິ່ ອື ໃຫເ້ ໝາະສມົ .  ເກມການຫນິ້ ຂອງປະເທດອງັ ກດິ ປ1ີ 863 ລະບບົ 1-1-9 ແລະ1-1-2-7  ການຫນິ້ ຂອງປະເທດສະກ໊ອດແລນປ1ີ 872 ລະບບົ 1-2-2-6ແລະລະບບົ 1-2-3-5  ການຫນິ້ ທນີ າໍ ໃຊຫ້ າຍໃນປະຈບຸ ນັ ລະບບົ WM ລະບບົ 1-3-5-2 79

7.2 ວທິ ກີ ານຫນິ້ . ກລິ າບານເຕະມຜີ ູຫ້ ນິ້ ຝິ່ າຍລະ 11 ຄນົ ແລະ ແບິ່ ງໜາ້ ທ່ິ ຕີ ໍາແໜິ່ ງອອກ ເພິິ່່ ອື ການຫໃີ້ ຫງ້ ິ່າຍ ແລະ ປະສານ ກນັ ພາຍໃນ - ຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູ. - ກອງຫງັ . - ກອງກາງ. - ກອງໜາ້ .  ການບຸກ ໃນການບຸກໄດອ້ າໃສເຕກັ ນກິ ສ່ິ ວນ ຂອງນກັ ກລິ າເພິ່ ອື ຍຸດທະສາດຂອງຄະນະການບຸກເພິ່ ອື ເອາົ ຄະແນນເພິ່ ອື ມຊີ ່ິ ວງຫວິ່ າງເຫນັ ຈດຸ ອ່ິ ອນຂອງຄິ່ ຕູ ່ິ ສໍ ູ ້ ເປນັ ການຄຸມ້ ເນອື້ ທ່ິ ີ ຢ່ິ ູຝິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມໂດຍ ປະສານກນັ ລະຫວ່ິ ງ: - ເຕກັ ນກິ ຂອງບຸກຄນົ - ເຕກັ ນກິ ປະສມົ ປະສານຂອງກ່ິ ຸມ - ເຕກັ ນກິ ການປະສມົ ປະສານຂອງຄະນະ ຄງັ້ ຮອດປະຕູຄິ່ ູຕິ່ ໍສູ,້ ການບຸກສອງປກີ , ການບຸກມຫີ າຍວທິ ,ີ ການບຸກໄວ,ການປະສານສິ່ ງົ ບານ 2-3 ການບຸກເຂາົ້ ກາງເຄິ່ ງິ ແລະອິ່ ນື ໆ.  ການປອ້ ງກນັ ການແຂິ່ ງຂນັ ນກັ ກລິ າຕອ້ ງໄດປ້ ະຕບິ ດັ ທງັ ສອງລະບບົ ຄລື ະບບົ ການບຸກ, ການປອ້ ງກນັ ແລະມກີ ານຫນິ້ ແບບ ປະສມົ ປະສານ ຄື ລະກບັ ການບຸກໃຊເ້ ຕກັ ນກິ ການບຸກຄ:ື - ການປອ້ ງກນັ ຂອງບຸກຄນົ , ການຈບັ ຕດິ ຄິ່ ຕູ ່ິ ໍສູ,້ ຄຸມ້ ເນອື້ ທິ່ ,ີ ໄລິ່ ຍາດບານບິ່ ໍໃຫຫ້ ນິ້ ບານໄດ,້ ບ່ິ ໍໃຫເ້ ປດີ ບານໄດ.້ - ການປອ້ ງກນັ ເປນັ ກ່ິ ຸມ ແມິ່ ນການປະສມົ ປະສານກນັ ຢິ່ າງເໝາະສມົ ທິ່ ເີ ປນັ ພນື້ ຖານໃນການປອ້ ງກນັ ຂອງ ຄະນະຄກື ານຊອ້ ນເຂາົ້ ສະກດັ ບານຊິ່ ວຍບານກນັ ປິ່ ຽນຄນົ ຈບັ ຕດິ ,ປະສານ,ການເຂາົ້ ຍາດບານ 2-3 ຄນົ . - ການປອ້ ງກນັ ເປນັ ຄະນະ ແມ່ິ ນການປອ້ ງກນັ ບນົ ພນື້ ຖານຂອງການປອ້ ງກນັ ຂອງກ່ິ ຸມ ແລະ ການຫນີ້ ຂອງ ບຸກຄນົ ທິ່ ໂີ ດດເດິ່ ນັ ຄື ກາປອ້ ງກນັ ຈບັ ຕດິ ຄນົ ຕິ່ ຄໍ ນົ ,ປອ້ ງກນັ ເຂດແດນ,ປອ້ ງກນັ ເນອື້ ທິ່ ີ ແລະ ການຕດັ ຈງັ ຫວະ ການບຸກໄວບາງໂອກາດ. ການປອ້ ງກນັ ແມ່ິ ນນາໍ ໃຊເ້ ວລາຄະແນນນາໍ ເພິ່ ອື ຮກັ ສາການຫນີ້ ຫື ປອ້ ງກນັ ຄວາມແຂງແກ່ິ ນຂອງໃນການ ບຸກຂອງຄິ່ ູຕິ່ ໍສູ.້ 80

8. ກາຕກິ າບານເຕະ  ຂະໜາດຂອງເດ່ິ ນີ ເດ່ິ ນີ ສາໍ ລບັ ການແຂ່ິ ງຂນັ ກລິ າບານເຕະບານຕອ້ ງມພີ ນື້ ທ່ິ ຮີ າບພຽງດີ ເປນັ ຮູບສ່ິ ຫີ ຽມຍາວ ຫື ມລີ ວງຍາວ 120 ແມດັ ແລະ ກວາ້ ງ90ແມດັ . ຖາ້ ເປນັ ເດ່ິ ນີ ນອ້ ຍຕ່ິ ໍາສຸດລວງຍາວມີ 90 ແມດັ ລວງ ແລະ ລວງກວາ້ ງ 45 ແມດັ ໃນ ການແຂ່ິ ງຂນັ ລະຫວິ່ າງປະເທດຂະໜາດເດ່ິ ນີ ຕອ້ ງບ່ິ ໍຍາວກວິ່ າ 110 ແມດັ ແລະ ບ່ິ ໍກວາ້ ງກວ່ິ າ 75ແມດັ ຫື ເປນັ ເດິ່ ນີ ນອ້ ຍ ລວງຍາວ 105 ແມດັ ແລະ ລວງກວາ້ ງ 68 ແມດັ . ເສນັ້ ເຂດແດນຕ່ິ າງໆຂອງເດິ່ ນີ ຕອ້ ງໃຫຍ່ິ ຂະໜາດ 12 ຊມ ທິ່ ເີ ຫນັ ໄດຊ້ ດັ ເຈນເຂດແດນຕ່ິ າງໆຂອງເດ່ິ ນີ .  ໜິ່ ວຍບານ ໜ່ິ ວຍບານຕອ້ ງກມົ ເປອື ກນອກເຫນັ ດວ້ ຍໜງັ ຫື ວດັ ຖຸອ່ິ ນື ທິ່ ບີ ິ່ ໍເປນັ ອນັ ຕະລາຍແກິ່ ຜູຫ້ ນີ້ ຂະໜາດຂອງບານທ່ິ ີ ໃຊໃ້ ນການແຂິ່ ງຂນັ ,ລວງອອ້ ມຂອງບານ 68-71 ຊມ ແລະ ມນີ າໍ້ ໜກັ ປະມານ 396-453 ກາມ ສໍາລບັ ເດກັ ນອ້ ຍ ນກັ ຮຽນ ແລະ ຊນົ ຕອ້ ງໃຊບ້ ານທິ່ ນີ ອ້ ຍ ແລະ ເບາົ ໃນບານແຂ່ິ ງຂນັ .  ຈາໍ ນວນຜູຫ້ ນິ້ ການແຂິ່ ງຂນັ ເຕະບານໃຫກ້ ນັ ລະຫວ່ິ າງ 2 ຄະນະ,ຄະນະໜ່ິ ງຶ ມຜີ ູຫ້ ນິ້ ບ່ິ ໍເກນີ 11ຄນົ ໂດຍໃຫຜ້ ູຫ້ ນິ້ ຄນົ ໜິ່ ງຶ ເປນັ ຜູ ້ ຮກັ ສາປະຕູ. ຢ່ິ ູໃນການຫລນີ້້ ແຕ່ິ ລະຄງັ້ ການປິ່ ຽນຕວົ ຜູຫ້ ນິ້ ອະນຍຸ າດໃຫແ້ ຕ່ິ ລະຝ່ິ າຍປ່ິ ຽນຜູຫ້ ນິ້ ໄດສ້ ູງສຸດ 4 ນບັ ທງັ ຜູ ້ ຮກັ ສາປະຕູ ຕາມກະຕກິ າສາກນົ ຂອງສະຫະພນັ ກລິ າເຕະບານລະຫວ່ິ າງຊາດໃນທຸກຄງັ້ ທ່ິ ມີ ກີ ານແຂ່ິ ງຂນັ ທ່ິ ຈີ ດັ ຂນື້ ໂດຍຟີ ຟາ (FIFA) ທ່ິ ໃີ ຊປ້ ະຕບິ ດັ ຢ່ິ ູໃນກະຕກິ ານ.ີ້ ຖາ້ ຫາກຜູຫ້ ນິ້ ຂອງຄະນະໃດໜ່ິ ງຶ ຖໄື ລິ່ ອອກຈາກການແຂິ່ ງຂນັ , ຄະນະນນັ້ ບິ່ ໍມສີ ດິ ທຈີ ະໃຫຜ້ ູຫ້ ນິ້ ຄນົ ອ່ິ ນື ລງົ ປິ່ ຽນແທນໄດ.້  ອຸປະກອນຂອງຜູຫ້ ນິ້ . ຜູຫ້ ນິ້ ແຕ່ິ ລະຄນົ ບຄໍ ວນໃຊວ້ ດັ ຖຸສ່ິ ງິ ຂອງອນັ ໃດອນັ ໜິ່ ງຶ ທິ່ ພີ າໃຫເ້ ກດີ ອນັ ຕະລາຍ ແກ່ິ ຜູອ້ ິິ່່ ນື ໂດຍສະເພາະແມິ່ ນເກບີ ເປນັ ສ່ິ ງິ ສາໍ ຄນັ ທສີ ຸດໃນບນັ ດາອຸປະກອນທງັ ໝດົ .ຜູຫ້ ນິ້ ແຕ່ິ ລະຄະນະຕອ້ ງໃສ່ິ ເສອຶ້ ,ໂສງ້ ສນັ້ ຖງົ ຕນີ ຢາວ,ສະໜບັ ກນັ ໜາ້ ແຄິ່ ງແລະເກບີ ເສອຶ້ ຕອ້ ງມເີ ບຢີ ູທ້ າງຫງັ ພອ້ ມທງັ ໄດພ້ ມິ ຊິ່ ຂື ອງຜູຫ້ ນີ້ ໃສ່ິ .ສວນຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູ ຕອ້ ງນ່ິ ງຸ ເຄອື ງທມີ ສີ ແີ ຕກຕິ່ າງຈາກຜູຫ້ ນີ້ ຄນົ ອິ່ ນື ໆແລະທງັ ສອງຄະນະທລີ ງົ ແຂ່ິ ງຂນັ ຕອ້ ງນ່ິ ງຸ ເຄ່ິ ອື ງທິ່ ມີ ສີ ແີ ຕກຕ່ິ າງກນັ .  ກາໍ ນດົ ເວລາການແຂິ່ ງຂນັ ກາໍ ນດົ ໄລິ່ ຍະເວລາຫນິ້ ເປນັ ເຄ່ິ ງີ ເວລາ,ເຄ່ິ ງິ ລະ45ນາທໃີ ນລະຫວິ່ າງເຄ່ິ ງິ ເວລາຕອ້ ງຜກັ ຜິ່ ອນ15ນາທີ - ຖາ້ ຜູຫ້ ນິ້ ອາຍຸ16-18ປເີ ຄ່ິ ງິ ລະ45ນາທ.ີ - ຖາ້ ຜູຫ້ ນີ້ ອາຍຸ14-16ປເີ ຄ່ິ ງິ ລະ35ນາທີ - ຖາ້ ຜູຫ້ ນິ້ ອາຍຸ12-14ປເີ ຄິ່ ງິ ລະ20.  ບານເລ່ິ ມີ ຫນິ້ ບານເລ່ິ ມີ ຫນິ້ ດວ້ ຍການສິ່ ຽງທາ້ ຍເພ່ິ ອື ເລອື ກເດ່ິ ນີ ,ເລິ່ ມີ ຕນົ້ ແຂິ່ ງຂນັ ,ເລ່ິ ມີ ຕນົ້ ເຄິ່ ງີ ເວລາຫງັ ຈາກໄດປ້ ະຕູ,ຕິ່ ເໍ ວລາ,ບານເລ່ິ ມີ ຫໜິ້ ໃໝິ່ ແມ່ິ ນເຂ່ິ ຍແລວ້ ເຕະບານຢ່ິ ູຈດຸ ສູນກາງເດ່ິ ນີ ເຂາົ້ ໄປແດນຂອງຜູຕ້ ິ່ ສໍ ູຜ້ ູຫ້ ນິ້ ຂອງຕນົ ຕອ້ ງຢ່ິ ູໃນແດນຂອງຕນົ ຝ່ິ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມຢ່ິ ູຫ່ິ າງຈາກບານປະມານ 9,15 ມ ເຂິ່ ຍບານຕອ້ ງເຂ່ິ ຍໄປທາງໜາ້ ຜູເ້ ຂິ່ ຍ ບິ່ ມໍ ສີ ດິ ເຕະບານຊໍາ້ ຄນື ເປນັ ເທ່ິ ອື ທສີ ອງ.  ບານຕາຍ. 81

ບານຕາຍໝາຍເຖງີ ບານອອກຈາກເສນັ້ ແນວປະຕູ,ເສນັ້ ຂາ້ ງ,ເສນັ້ ຫງັ ໄປໝດົ ໝດົ ໜ່ິ ວຍບວໍ ່ິ າຈະເປນັ ບານກງິ້ ໄປ ຕາມພນຶ້ ຫບື ານລອຍໃນອາກາດແລະໃນກລໍ ະນທີ ກີ າໍ ມະການຕດັ ສນີ ສ່ິ ງັ ຢຸດການແຂິ່ ງຂນັ ກຖໍ ວື ິ່ າເປນັ ບານຕາຍ.  ບານຢິ່ ູໃນການຫນິ້ . 1. ບານກະເດິ່ ນັ ອອກຈາກຫກັ ປະຕູຫຫື ກັ ທຸງທມີ ູມເຕະແຈແລວ້ ເຂາົ້ ມາໃນເດ່ິ ນີ . 2. ເມ່ິ ອື ບານຖກື ສໍາຜດັ ໂດຍກາໍ ມະການຕດັ ສນີ ຫກື າໍ ມະການເສນັ້ ຢ່ິ ູໃນເດ່ິ ນີ . 3. ຕະຫອດເວລາການແຂ່ິ ງຂນັ ຈນົ ກວິ່ າກາໍ ມະການຕດັ ສນິ ຈະເປ່ິ າົ ໝາກວດີ ຢຸດການແຂ່ິ ງຂນັ . 4. ບານເລິ່ ມິ ຫນິ້ ຈາກກາໍ ມະການຕດັ ສນິ ,ເຕະບານໂທດຈິ່ ງັ ຫວະດຽວແລະສອງຈິ່ ງັ ຫວະພາຍຫງັ ກງິ້ ໄປຫເື ຄ່ິ ອື ນທິ່ ໄີ ປ ມດົ ວງົ ຮອບຂອງບານ1ຮອບຖວື ິ່ າບານຢ່ິ ູໃນການຫນິ . 5. ບານໂຍນຈາກນອກເສນັ້ ເຂາົ້ ມາ.  ບານໄດປ້ ະຕູ. ເມ່ິ ອື ບານເຕມັ ໜ່ິ ວຍໄດຜ້ ່ິ ານເສນັ້ ປະຕູລະຫວິ່ າງເສາົ ປະຕູຂອງທງັ ສອງແລະກອ້ ງຂານປະຕູ,ບານມນີ າໍ້ ໜກັ ເທິ່ າົ ກບັ ກະຕກິ າກາໍ ນດົ ໄວຫ້ ບື ໍຜດິ ກະຕກິ າອິ່ ນື ໆທ່ິ ກີ າໍ ມະການໄດຕ້ ດັ ສນີ ຖວື ່ິ າເປນັ ໄດປ້ ະຕູ.  ບານລາໍ້ ໜາ້ . ແມິ່ ນກລໍ ະນທີ ຜີ ູຫ້ ນິ້ ຝ່ິ າຍບຸກຢນື ຢິ່ ູກາຍຜູຫ້ ນິ້ ຝິ່ າຍປອ້ ງກນັ ຢິ່ ູຫງັ ສຸດ(ບນໍ ບັ ຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູ)ໃນເດິ່ ນີ ຝ່ິ າຍ ກງົ ກນັ ຂາ້ ມ.ໃນຂະນະທ່ິ ສີ ່ິ ງົ ບານອອກໄປ,ຖວື ິ່ າຜູຫ້ ນິ້ ຢ່ິ ູຕ່ິ າໍ ແໜິ່ ງລໍາ້ ໜາ້ .ຜູຫ້ ນິ້ ຢນື ຢິ່ ູລໍາ້ ໜາ້ ແລວ້ ແລ່ິ ນຂນຶ້ ມາຫນິ້ ບານທ່ິ ໝີ ິ່ ສູ ່ິ ງົ ໃຫຈ້ ິ່ ງັ ຫວະທາໍ ອດິ ຖວື ິ່ າລາໍ້ ໜາ້ .  ບານບ່ິ ລໍ າໍ້ ໜາ້ ຜູຫ້ ນິ້ ຝິ່ າຍບຸກຢນື ຢິ່ ູຕິ່ າໍ ແໜິ່ ງລໍາ້ ໜາ້ ,ແຕິ່ ວ່ິ າຈະຖວື ່ິ າບໍລາໍ້ ໜາ້ ຕກົ ຢິ່ ູໃນກລໍ ະນດີ ່ິ ງັ ລິ່ ຸມນ:ີ້ -ທດິ ທາງທທີ ິ່ ສີ ່ິ ງົ ບານອອກໄປຫາຜູຫ້ ນິ້ ຜູກ້ ່ິິ່ ຽວຂອ້ ງກບັ ຜູທ້ ່ິ ຢີ ນື ຢ່ິ ູໃນຕາໍ ແໜ່ິ ງທິ່ ລີ າ້ ໜາ້ . -ຜູຫ້ ນິ້ ຢນື ຢິ່ ູໃນຕາໍ ແໜ່ິ ງລໍາ້ ໜາ້ ບິ່ ມໍ ຈີ ດຸ ປະສງົ ຈະຫນິ້ ກບັ ບານ. -ໂຍນບານຈາກເສນັ້ ຂາ້ ງກລໍ ະນບີ ານອອກຂາ້ ງບລໍ ໍາ້ ໜາ້ . -ບານທ່ິ ສີ ິ່ ງົ ຢອ້ ນຫງັ . -ຜູຫ້ ນິ້ ກບັ ບານຄນົ ສຸດທາ້ ຍ ຫື ຜູທ້ ່ິ ສີ ິ່ ງົ ບານອອກໄປແມິ່ ນຝ່ິ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມ. -ບານເຕະແຈ ແລະ ບານຈບັ ເຕະຈາກຜູທ້ ິ່ ຮີ ກັ ສາປະຕູບິ່ ເໍ ປນັ ບານລໍາ້ ໜາ້ .  ການຫນິ້ ຜດິ ກະຕກິ າ ແລະການປະພດຶ ເສຍມາລະຍາດຖກື ຕດັ ສນິ ໂທດດ່ິ ງັ ນ:ີ້ ເຕະບານໂທດຈງັ ຫວະດຽວທ່ິ ຈີ ດຸ ເກດີ ເຫດຜນົ ລ່ິ ຸມນ:ີ້ -ຂດັ ຂາຄິ່ ູຕ່ິ ສໍ ູ ້ -ໂດດໃສິ່ ຄິ່ ູຕິ່ ໍສູ ້ -ສຽບຄິ່ ຕູ ິ່ ໍສູເ້ ພິ່ ອື ຍາດບານ ແຕິ່ ຖຜື ູຫ້ ນິ້ ກິ່ ອນຖກື ບານ -ຖ່ິ ງົ ນາໍ້ ລາຍໃສ່ິ ຄ່ິ ູຕິ່ ໍສູ ້ -ຕໍາຄິ່ ຕູ ່ິ ໍສູ ້ -ຈບັ ,ຈ່ິ ອງ,ດງຶ ,ຊຸກຍູຄ້ ິ່ ູຕິ່ ໍສູເ້ ພິ່ ອື ຍາດຫນິ້ ບານ -ກອດຄິ່ ຕູ ິ່ ສໍ ູ ້ -ເຈດຕະນາຫນິ້ ບານດວ້ ຍມື 82

-ບານຖກື ແຂນບິ່ ໍເຈດຕະນາແຕ່ິ ວ່ິ າແຂນຢິ່ ູຫ່ິ າງຈາກລໍາຕວົ . -ໃຊສ້ ຽງດງັ .  ເຕະບານໂທດສອງຈ່ິ ງັ ຫວະ  ໂທດຂອງຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູ 1. ຈບັ ໝາກບານນານເກນີ 6 ນາທີ 2. ໂຢນບານອອກມແື ລວ້ ຈບັ ມາຫນີ້ ອກີ ເປນັ ເທິ່ ອື ທສີ ອງ 3. ຮບັ ບານຈາກການສ່ິ ງົ ບານດວ້ ຍຕນີ ຂອງຝ່ິ າຍຕນົ ເອງ 4. ຮບັ ບານຈາກການໂຢນບານນອກຂາ້ ງສະໝາມຂອງຝ່ິ າຍຕນົ ເອງ  ໂທດຂອງຜູຫ້ ນິ້ 1. ບານລາໍ້ ໜາ້ 2. ບານຢໍາ້ 3. ກດິ ກນັ ການຫນິ້ ບານຂອງຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູຝິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມ 4. ກາໍ ມະການຢຸດການຫນິ້ ເພິ່ ອຶ ເຕອື ນດວ້ ຍບດັ ເຫອື ງ ຖາ້ ນກັ ກລິ າຫນິ້ ຜດິ ກະຕກິ າ ຫື ປະພດຶ ເສຍມາລະຍາດກາໍ ມະການຕອ້ ງໄດຢ້ ຸດການຫນິ້ ແລະ ໃຫຝ້ ່ິ່ິ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມ ເຕະໂທດຈ່ິ ງັ ຫວະດຽວ ຫື ສອງຈ່ິ ງັ ຫວະທິ່ ຈີ ດຸ ເກດີ ເຫດ ແລະ ປາງຄງັ້ ອາດເຕອື ນດວ້ ຍບດັ ເຫອື ງ ຫື ໄລິ່ ອອກດວ້ ຍບດັ ແດງ.  ເຕະບານໂທດທິ່ ຈີ ດຸ ໂທດ 11 ມ ແມ່ິ ນການທໍາຜດິ ກະຕກີ າທງັ ໝດົ ຢ່ິ ູໃນເຂດໂທດ 16. 50 ມ  ກ່ິ ລໍ ະນທີ ່ິ ຜີ ູຫ້ ນິ້ ກະທໍາຜດິ ຈະຕອ້ ງໄດຮ້ ບັ ບດັ ເຫອື ງ 1. ຫນິ້ ໂດຍບ່ິ ມໍ ນີ າໍ້ ໃຈນກັ ກລິ າ 2. ບ່ິ ເໍ ຫນັ ພອ້ ມກບັ ການຕດັ ສນິ ຂອງກາໍ ມະການໂດຍໃຊຄ້ າໍ ເວາົ້ ແລະ ທ່ິ າທິ່ ຕີ ິ່ ໍແຍງກບັ ກາໍ ມະການ. 3. ລະເມດີ ກະຕກິ າການຫນິ້ ແບບຊໍາ້ ຊາກ 4. ຖິ່ ວງເວລາການເລ່ິ ມີ ຫນິ້ 5. ບ່ິ ເໍ ຂາົ ລບົ ໄລຍະຫິ່ າງ 9.15 ມ ເວລາກາໍ ມະການໃຫຝ້ ິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມໄດເ້ ຕະບານໂທດ ຫື ເຕະແກ 6. ອອກຈາກເດ່ິ ມີ ຫື ເຂາົ້ າຫນິ້ ໄໝິ່ ໂດຍບ່ິ ໍໄດຮ້ ບັ ການອະນຍຸ າດຈາກຜູຕ້ ດັ ສນິ 7. ເຈດຕະນາອອກເດນີ ໂດຍບ່ິ ໍໄດຮ້ ບັ ອະນຍຸ າດຈາກກາໍ ມະການຕດັ ສນິ 8.  ກລໍ ະນທີ ິ່ ຜີ ູຫ້ ນິ້ ກະທາໍ ຜດິ ຈະຕອ້ ງໄດຮ້ ບັ ບດັ ແດງ - ການປະພດຶ ໂດຍໃຊຄ້ ວາມຮິຸ່ນແຮງໃນເກມ ແລະ ນອກເກມ - ທມົ ນາໍ້ ລາຍໃຊຜ້ ູຕ້ ່ິ ໍສູ ້ ຫື ບຸກຄນົ ອິ່ ນື - ໃຊມ້ ເື້ ພິ່ ອື ກດີ ກນັ ໝາກບານເພ່ິ ອື ລບົ ລາ້ ງໂອກາດທ່ິ ຜີ ູຕ້ ິ່ ໍສູຈ້ ະໄດປຕູຢິ່ າງຈະແຈງ້ ແລະຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູເຈນຕະ ນາໃຊມ້ ຫື ນິ້ ບານຢ່ິ ູນອກເຂດໂທດ - ກດີ ກນັ້ ຫື ສະກດັ ກນັ້ ໂອກາດທິ່ ຄີ ິ່ ູຕິ່ ສໍ ູຈ້ ະໄດປ້ ະຕູຢ່ິ າງຈະແຈງ້ ໂດຍຫນິ້ ຜດິ ກະຕກິ າ. - ສະແດງທ່ິ າທອີ ນັ ບ່ິ ໍດີ ຫື ວາຈາຫຍາບຄາຍ 83

- ໄດຮ້ ບັ ເຫອື ງເປນັ ໃບທສີ ອງ  ໝາຍເຫດ - ການຫນິ້ ຜດິ ກະຕກິ າໝາຍວ່ິ າ ເຫດເກດີ ຂນຶ້ ໃນກລໍ ະນບີ ານຍງັ ບິ່ ໍຕາຍ ແລະ ການຫນຶ້ ເສຍມາລະຍາດໝາຍ ວ່ິ າເຫດເກດີ ຂນື້ ໃນເວລາກອ່ິ ນ ຫື ຫງັ ໃນຂະນະການແຂ່ິ ງຂນັ ດໍາເນນີ ຢິ່ ູ. - ຜູຫ້ ນິ້ ທ່ິ ຮີ ບັ ບດັ ແດງຕອ້ ງໄດໃ້ ຫອ້ ອກຈາກການແຂ່ິ ງຂນັ ແລະອອກຈາກຂອບເຂດທາງເຕກັ ນກິ . - “ເຕະໂທດຈິ່ ງັ ຫວະດຽວ”ເຕະເທ່ິ ອື ດຽວບານເຂາົ້ ປະຕູຂອງຝ່ິ າຍລະເມດີ ກະຕກິ າໂດຍກງົ ກິ່ ໃໍ ຫນ້ ບັ ວ່ິ າໄດ້ ປະຕູ ແລະ ໂທດສອງຈິ່ ງັ ຫວະເຕະເທ່ິ ອື ດຽວບານເລຍີ ເຂາົ້ ປະຕູຂອງຝິ່ າຍທ່ິ ລີ ະເມດີ ກະຕກິ າບໍນບັ ວ່ິ າໄດ້ ປະຕູເວນັ້ ແຕິ່ ບານທ່ິ ຖີ ກື ຜູຫ້ ນິ້ ຄນົ ໃດຄນົ ໜ່ິ ງຶ ນອກຈາກຜູເ້ ຕະກິ່ ອນທ່ິ ຈີ ະເຂາົ້ ປະຕູ.  ການເຕະບານໂທດທ່ິ ຈີ ດຸ 11 ມ - ໝາກບານຕອ້ ງຕງັ້ ທ່ິ ຈີ ດຸ ໂທດ11 ມ - ຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູລະຫວິ່ າງກາງຂອງເສາົ ປະຕູແລະມສີ ດິ ເຄິ່ ອື ນທິ່ ໄີ ປທາງຊາ້ ຍແລະທາງຂວາໄດແ້ ຕ່ິ ບໍໃຫອ້ ອກ ຈາກເສນັ້ ປະຕູ. - ຜູຫ້ ນິ້ ທງັ ໝດົ ນອອກຈາກຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູແລະຜູທ້ ິ່ ຈີ ະເຕະໂທດແມ່ິ ນໃຫອ້ ອກຈາກເຂດໂທດແລະຫ່ິ າງຈາກ ຈດຸ ເຕະໂທດ 9,15 ມ. - ການເຕະໂທດກາໍ ມະການຕອ້ ງໃຫສ້ ນັ ຍານ ແລະ ການເຕະໂທດຕອ້ ງໃຫດ້ າໍ ເນນີ ໄປຈນົ ຈບົ ເຖງິ ເວລາການ ແຂ່ິ ງຂນັ ຈະໝດົ ແລວ້ ກຕໍ າມ. - ຜູເ້ ຕະບານໂທດທ່ິ ຈີ ດຸ ໂທດບິ່ ໍສາມາດຫນິ້ ບານຊາໍ້ ເປນັ ເທິ່ ອື ທ່ິ ສີ ອງໄດຈ້ ນົ ກວິ່ າບານຈະຖກື ຄນົ ອ່ິ ນື ເສຍກ່ິ ອນ, ຖາ້ ໄປຫນິ້ ບານຊາໍ້ ກາໍ ມະການ ຈະຕດັ ສນິ ເປນັ ໂທດສອງຈງັ ຫວະ ແລະໃຫຝ້ ິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມເປນັ ຜູເ້ ຕະຢ່ິ ູທິ່ ີ ຈດຸ ເກດີ ເຫດ.  ການໂຍນບານເຂາົ້ ຫນິ້ ການໂຍນບານຈະໂຍນໄປທາງໃດກໄໍ ດ້ ໂດຍຜູຫ້ ນິ້ ເປນັ ຜູໂ້ ຍນໃນ ຂະນະທ່ິ ປີ ່ິ ອຍບານອອກໄປຕອ້ ງຫນັ ໜາ້ ເຂາົ້ ສິ່ ູເດິ່ ນີ , ຕນີ ຢ່ິ ູນອກເສນັ້ ຂາ້ ງໃຊມ້ ື ທງັ ສອງໂຍນບານ ແລະ ຈະຕອ້ ງສິ່ ງົ ບານອອກຈາກດາ້ ນຫງັ ຂາ້ ມຫວົ ຂອງ ຕນົ ບານ ຈະຢ່ິ ູໃນການຫນິ້ ທນັ ທີ  ການເຕະຈາກເຂດຂອງຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູ ເມ່ິ ອື ບານໝດົ ໜິ່ ວຍໄດຜ້ ່ິ ານເສນັ້ ປະຕູອອກໄປນອກເດິ່ ນີ , ນອກຈາກໄດຜ້ ິ່ ານໄປໃນລະຫິ່ ວາງເສາົ ປະຕູບ່ິ ໍວ່ິ າ ຈະກງິ້ ໄປກບັ ພນື້ ເດິ່ ນີ ຫື ລອຍໄປໃນອາກາດກຕໍ າມໂດຍຝ່ິ າຍບຸກເປນັ ຜູຖ້ ກື ບານ ເປນັ ຄງັ້ ສຸດທາ້ ຍໃຫຝ້ ່ິ າຍຮບັ ຈະໄດສ້ ດິ ໃນການເຕະບານ ແລະ ນາໍ ບານໄປຕງັ້ ເຕະພາຍໃນເຂດຂອງຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູບິ່ ອນໃດກໄໍ ດ້ ຕອ້ ງເຕະເທິ່ ອື ດຽວໃຫບ້ ານອອກນອກເຂດໂທດ.  ການເຕະບານແຈ ເມ່ິ ອື ບານທງັ ໜ່ິ ວຍ ໄດຜ້ ິ່ ານເສນັ້ ປະຕູອອກໄປນອກເດິ່ ນີ ນອກຈາກຈະຜ່ິ ານໄປໃນລະຫ່ິ ວາງເສາົ ປະຕູບ່ິ ໍວ່ິ າຈະກງິ້ ໄປ ກບັ ພນື້ ຫື ໄປໃນອາກາດກຕໍ າມ ໂດຍຝ່ິ າຍຮບັ ເປນັ ຜູຖ້ ກື ບານນນັ້ ເປນັ ຄງົ້ ສຸດທາ້ ຍ ໃຫຝ້ ່ິ າຍບຸກຈະໄດ້ ສດິ ໃນການ ເຕະບານແຈ ໃນການເຕະຈາກແຈນຖີ້ າ້ ເຕະບານເຂາົ້ ປະຕູຄ່ິ ູຕິ່ ໍສໂູ ້ ດຍກງົ ໃຫນ້ ບັ ວິ່ າໄດປ້ ະຕູ 84

8.1 ການຫນິ້ ເຕະບານເປນັ ຂະນະ  ຕໍາແໜງ ແລະ ໜາ້ ທິ່ ຜີ ູຫ້ ນິ້ ກລິ າເຕະບານແບິ່ ງຜູຫ້ ນິ້ ອອກເປນັ ສອງຝ່ິ າຍໆລະ 11 ຄນົ ໂດຍໃຫມ້ ຜີ ູຮ້ ກັ ສາປະຕູ 1 ຄນົ ແລະ ຜູຫ້ ນິ້ ອກີ 10 ຄນົ ຢ່ິ ູໃນເດ່ິ ນີ ເຊ່ິ ງິ ແບິ່ ງອອກຫງັ , ກອງກາງ, ກອງໜາ້ ຕາໍ ແໜ່ິ ງ ແລະ ໜາ້ ທ່ິ ຂີ ອງແຕິ່ ລະຄນົ ມດີ ່ິ ງັ ນ:ີ້  ຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູ ມໜີ າ້ ທິ່ ປີ ອ້ ງກນັ ບານ ບ່ິ ໍໃຫເ້ ຂາົ້ ປະຕູຂອງຕນົ ເອງ ໂດຍສາມາດໃຊທ້ ຸກໆພາກສິ່ ວນຂອງຮ່ິ າງກາຍນບັ ທງັ ມື ແລະ ແຂນເພ່ິ ອື ຈບັ ບານໃນບໍລເິ ວນເຂດໂທດ, ຍກົ ເວນັ້ ແຕ່ິ ເປນັ ບານທິ່ ສີ ່ິ ງົ ຍອ້ ນກບັ ເຂາົ້ ມາໃນເຂດໂທດຈາກຜູ ້ ຫນິ້ ຝິ່ າຍຕນົ ເອງສ່ິ ງົ ດວ້ ຍຕນົ ເອງແມິ່ ນບິ່ ໍສາມາດໃຊມ້ ື ຫື ແຂນຫນິ້ ກບັ ບານໄດ້ ນອກຈາກນນັ້ ຜູຮ້ ກັ ສາທິ່ ດີ ີ ຕອ້ ງມສີ ິ່ ວນຮ່ິ ວມ ໃນການບຸກເປນັ ຕນົ້ ແມ່ິ ນການສິ່ ງົ ບານຍາວ ແລະ ວ່ິ ອງໄວຊດັ ເຈນໄປຫາຜູຫ້ ນິ້ ກອງໜາ້ ຝ່ິ າຍ ຕນົ ເອງ ຫື ສິ່ ງົ ຫາຜູຫ້ ນິ້ ກອງກາງ ເພ່ິ ອື ປະສານງານກນັ ໃນການບຸກຝິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມ ທິ່ ຍີ ງັ ບ່ິ ໍທງັ ໄດຕ້ ງັ້ ຮບັ ຢິ່ າງແໜນ້ ໜາ້ .  ກອງຫງັ ຜູຫ້ ນິ້ ກອງຫງັ ມໜີ າ້ ທິ່ ໃີ ນການສະກດັ ກນັ້ ຫື ຍາດເອາົ ບານຈາກຝ່ິ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມໃນແດນຫງັ ຂອງຕນົ ເພິ່ ອື ບ່ິ ໍ ໃຫຝ້ ່ິ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມນາໍ ເອາົ ບານເຂາົ້ ມາຍງິ ເຂາົ້ ປະຕູຂອງຕນົ ແລ ພະຍາຍາມເຮດັ ໃຫກ້ ອງໜາ້ ຂອງຝິ່ າຍ ກງົ ກນັ ຂາ້ ມເສຍຫກັ ບິ່ ສໍ າມາດຫນິ້ ກບັ ບານໄດສ້ ະດວກ ນອກຈາກນນັ້ ຜູຫ້ ນີ້ ກອງຫງັ ຍງັ ມໜີ າ້ ທ່ິ ປີ ະສານງານກບັ ກອງກາງແລະຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູແລະເຂາົ້ ຮິ່ ວມໃນການບຸກຍງິ ປະຕູຂອງຝ່ິ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມໃນໂອກາດທເີ ໝາະສມົ .  ກອງກາງ ຜູຫ້ ນິ້ ກອງກາງມໜີ າ້ ທຊີ ່ິ ວຍໃນການປອ້ ງກນັ ແລະການບຸກ,ມຄີ ວາມຮບັ ຜດິ ຊອບການຫນິ້ ຢ່ິ ູບໍລເິ ວນເດິ່ ນີ ບານເປນັ ຕນົ້ ຕໍ,ເປນັ ຜູຄ້ ວມຄິ່ ຸມການຫນິ້ ເປນັ ໄປຕາມແຜນການ,ເປນັ ຜູປ້ ະສານ ງານລະຫວິ່ າງການຫນີ້ ໃນແດນຫງັ ແລະແດນໜາ້ ,ໝາຍຄວາມວິ່ າຜູຫ້ ນິ້ ກອງກາງມໜີ າ້ ທ່ິ ຊີ ິ່ ວຍເຫອື ກອໜາ້ ໃນ ເວລາບຸກແລະມໜີ າ້ ທ່ິ ຊີ ິ່ ວຍເຫອື ກອງຫງັ ໃນເວລາຕາ້ ນການບຸກຂອງຝ່ິ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມ.  ກອງໜາ້ ຜູຫ້ ນິ້ ກອງໜາ້ ແມິ່ ນພາກສິ່ ວນໜ່ິ ງຶ ທສີ າໍ ຄນັ ໃນການທໍາຄະແນນຫຍື ງິ ປະຕູໃຫຝ້ ິ່ າຍຕນົ ເອງ.ຜູຫ້ ນິ້ ກອງໜາ້ ຕອ້ ງມຄີ ວາມແຫມຄມົ ໃນການຍງິ ປະຕູ,ໜາ້ ທຂີ ອງຜູຫ້ ນິ້ ກອງໜາ້ ແມິ່ ນນາໍ ເອາົ ບານໄປຍງິ ປະຕູຂອງຝິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມ. ພະຍາຍາມຊອກຫາໂອກາດ,ຊິ່ ອງຫວິ່ າງ,ສາ້ ງສະຖານະການຫອກລກໍ້ ອງຫງັ ຝິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມໃຫເ້ ສຍຫກັ ຫບື ໍສາມາດຫນິ້ ກບັ ບານໄດສ້ ະດວກ. ບ່ິ ໍໃຫກ້ ອງຫງັ ຝິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມຮູຈ້ ກັ ທດິ ທາງຂອງຕນົ ໄປ.ນອກຈາກນນັ້ ກອງໜາ້ ຍງັ ມໜີ າ້ ທປີ ະສານ ງານກບັ ກອງກາງໄດເ້ ປນັ ຢ່ິ າງດີ ແລະ ສ່ິ ງິ ສາໍ ທ່ິ ສີ ຸດຄຕື ອ້ ງມຄີ ວາມສາມາດໃນການຍງິ ປະຕູໃນທຸກລກັ ສະນະແລະ ສະຖານະການພອ້ ມທງັ ຮ່ິ ວມໃນການປອ້ ງກນັ ໃນບາງໂອກາດທເີ ຫນັ ວ່ິ າມຄີ ວາມຈາໍ ເປນັ . ກດິ ຈະກາໍ 1. ແນະນາໍ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນໃຫມ້ ຄີ ວາມເຂາົ້ ໃຈກິ່ ຽວກບັ ການຈດັ ວິ່ າງຕໍາແໜ່ິ ງຂອງຜູຫ້ ນິ້ ແລະໜາ້ ທິ່ ຮີ ບັ ຜດິ ຊອບຂອງຜູ ້ ຫນິ້ ໃນແຕ່ິ ລະຕໍາແໜິ່ ງ,ຄອູ າດໃຊຮ້ ບຈາໍ ລອງຂອງເດ່ິ ນິ ແຂ່ິ ງຂນັ ຫແື ຕມ້ ໃສິ່ ກະດານປະກອບກບັ ການອະທບິ າຍ. 2. ແບ່ິ ງນກັ ຮຽນແຕ່ິ ລະຄະນະອອກເປນັ 3ກ່ິ ຸມຕາມຄວາມຮບັ ຜດິ ຊອບຄື ກິ່ ຸມຜູຫ້ ນິ້ ກອງຫງັ ,ກອງກາງແລະກອງ ໜາ້ ແລວ້ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນແຕ່ິ ລະກ່ິ ຸມເຝກິ ແອບຫນີ້ ກບັ ບານດວ້ ຍວທິ ຕີ ່ິ າງໆເປນັ ຕນົ້ ແມ່ິ ນຫນິ້ ແບບຫນິ້ ຫອກລງິ ,ສ່ິ ງົ ບານປະສານກນັ ໃນໝິ່ ຄູ ະນະ,ການຍຸດບານ,ການລຽ້ ງບານແລະອ່ິ ນື ໆພາຍໃຕກ້ ານແນະນາໍ ຂອງຄູ. 85

3. ໃຫນ້ ກັ ຮຽນແຕິ່ ລະກິ່ ຸມເຝກິ ແອບຫນິ້ ບານແບບຫອກລແໍ້ ລະສ່ິ ງົ ບານປະສານກນັ ເທ່ິ ອື ລະສອງຄນົ ໂດຍໃຫມ້ ຜີ ູ ້ ສະກດັ ກນັ້ ບານຫຍື າດບານໜ່ິ ງື ຄນົ ປະກອບກນັ ການຍງິ ປະຕູ. 4. ໃຫປ້ ະກບົ ກນັ ເປນັ ຄ່ິ ໂູ ດຍໃຫສ້ ອງຄນົ ເປນັ ຜູຫ້ ອກລໍສ້ ່ິ ງົ ບານຫາກນັ ສິ່ ວນອກີ ສອງຄນົ ເປນັ ຜູສ້ ະກດັ ກນັ້ ບານ,ຍາດ ບານແລະປອ້ ງກນັ ບໍໃຫຝ້ ິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມຍງິ ປະຕໄູ ດຕ້ ໍມາໃຫຜ້ ດັ ປິ່ ຽນໜາ້ ທິ່ ກີ ນັ . 5. ໃຫນ້ ກັ ຮຽນແຕິ່ ລະກິ່ ຸມຜດັ ປ່ິ ຽນກນັ ແອບຢນື ໂຍນບານດວ້ ຍສອງມເື ທງິ ຫວົ ຢ່ິ ູນອກເສນັ້ ຂາ້ ງເດິ່ ນິ .ໃນຄະນະທທີ າໍ ການໂຍນບານແມ່ິ ນບໃໍ ຫຕ້ ນີ ຢຽດເສນັ້ ແລະບໍໃຫຍ້ ກົ ຕນີ ຂາ້ ງໃດຂາ້ ງໜ່ິ ງື ຜູຫ້ ນິ້ ສາມາດຈງັ້ ຕນີ ທງັ ສອງເບອື້ ງຢິ່ ູໃນ ລະດບັ ດຽວກນັ ຫຢື ິ່ ູໃນລະດບັ ລນື ກນັ ກໄໍ ດໂ້ ດຍໃຫຈ້ ງັ້ ຂາບໍຖະໜດັ ໄວທ້ າງໜາ້ . 6. ປະຕປິ ະບດັ ຄກື ດິ ຈະກາໍ ເທງິ ແຕິ່ ໃຫໂ້ ຍນໂດຍແລ່ິ ນເຄ່ິ ອື ນທ່ິ ປີ ະມານ3-4ກາ້ ວແລວ້ ຢນື ຈງັ້ ພນຶ້ ດວ້ ຍຕທີ ງັ ສອງ ເບອື້ ງພອ້ ມກບັ ໃຊຄ້ ວາມແຮງຂອງການເຄິ່ ອື ນທິ່ ໂີ ຍນບານເຂາົ້ ໄປໃນເດິ່ ນີ ຢ່ິ າງວ່ິ ອງໄວ. 7. ປະຕບິ ດັ ຄກື ດິ ຈະກາໍ ເທງິ ແຕິ່ ໃຫແ້ ບິ່ ງເປນັ ສອງຝ່ິ າຍໆລະ8ຄນົ ແອບຍາດຊງິ ກນັ ເອາົ ບານທ່ິ ໂີ ຍນຈາກຜູຢ້ ່ິ ູນອກ ເສນັ້ ຂາ້ ງເດິ່ ນີ ແລະເສນັ້ ກາງ(ໃຫຫ້ ນີ້ ເຄິ່ ງິ ເດິ່ ນີ )ຝ່ິ າຍໃດທ່ິ ມີ ບີ ານຢິ່ ູໃນການຄອບຄອງໃຫສ້ ິ່ ງົ ບານປະສານກນັ ເພ່ິ ອື ນາໍ ເອາົ ບານເຂາົ້ ໄປຍງິ ປະຕູ,ສ່ິ ວນຝາຍທ່ິ ບີ ມໍ ບີ ານພະຍາຍາມສະກດັ ກນັ້ ແລະປອ້ ງກນັ ບໃໍ ຫຝ້ ່ິ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມນາໍ ເອາົ ບານເຂາົ້ ໄປບງິ ປະຕໄູ ດ.້ 8. ແບິ່ ງນກັ ຮຽນອອກດປນັ ຄະນະລະ 11 ຄນົ ແລວ້ ໃຫສ້ ອງຄະນະແອບລນີິ ບານໃນເດນີ ແຂິ່ ງຂນັ້ ໂດຍບິ່ ໍໃຫມ້ ປີ ະຕູ ແລະຜູຮ້ ກັ ສາຕູ, ແຕິ່ ຍາດຊງີ ກນັ ເປນັ ຝາຍຄອຍຄອງບານໂດຍວິ່ ງຈດຸ ປະສງົ ໃຫຜ້ ູລ້ ນິ້ ແຕ່ິ ລະຄນົ ວິ່ າ ຖາ້ ສ່ິ ງົ ບານ ຫາຜູທ້ ິ່ ຫີ ນິ້ ຄນົ ໄດຄ້ ນົ ໜິ່ ງຶ ໃຫຜ້ ູບ້ ານນນັ້ ແລິ່ ນໄປຕາມຫາເພິ່ ອຶ ເປດີ ໂອກາດໃຫຜ້ ູຫ້ ນິ້ ທ່ິໄດຮ້ ບັ ບານນນັ້ ສາມາດຫນິ້ ໄດສ້ ອງກລໍ ະນຄີ ຈື ະຫອກຫໍຝາຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມຫສື ງົ ບານປະສານກບັ ຜູຫ້ ນິ້ ທ່ິ ແີ ລ່ິ ນຕາມໄປຫາ.ຄສູ ອນຈະຕອງ້ ໄດ້ ເອາົ ໃຈໃສ່ິ ຕດິ ຕາມແນະນາໍ ການຫນິ້ ຢາງໃກສ້ ດິ . 9. ປະຕບິ ດັ ຄກື ດິ ຈະກາໍ ເທງິ ແຕິ່ ໃຫດ້ ໍາເນນີ ການຫນິ້ ໂດຍມຜີ ູຮ້ ກັ ປະຕູແລະວິ່ າງຈດຸ ປະສງົ ເພ່ິ ມີ ເຕມີ ຄໃື ນຄະນະທີ ຕນົ ເອງຄອບຄ່ິ ງບານໃຫພ້ ະຍາຍາມແຍກຈາກຄູຕິ່ ໍສູ ້ ແລະ ໃນເວລາຍ່ິ ມໍ ບີ ານໃຫພ້ ະຍາຍາມເຂາົ້ ປະກບົ ຜູຕ້ ່ິ ໍສ່ິ ູທມີ ີ ບາ້ ນແລະບິ່ ໍມບີ ານແບບໜ່ິ ງຶ ຕິ່ ໜໍ ່ິ ງຶ . 10. ໃຫນ້ ກັ ຮຽນສອ ງຄະນະແອບຫນິ້ ບານຢ່ິ ູເຄງິ ເດນີ ໃສິ່ ປະຕູນ້ ອຍ້ ກວາງປະມານ 1ມສູງ1ມໂດຍບິ່ ໍໃຫມ້ ຜີ ູຮ້ ກັ ສາ ປະຕູແລະວິ່ າງຈດຸ ປະສງົ ຂອງການຫນິ້ ຄື ອະນຸຍາດໃຫຄ້ ະນະມບີ ານມສີ ດິ ຫອ໌ ກຫຝໍ ິ່ າຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມໄດໃ້ ນຄະນະ ທ່ິ ບີ ່ິ ໍມຜີ ູທ້ ິ່ ຈີ ະສິ່ ງົ ບານບານເທ່ິ າົ ນນັ້ 11. ໃຫນ້ ກັ ຮຽນທງັ ສອງຄະນະທດົ ລອງແຂິ່ ງຂນັ ກນັ ໂດຍຈດັ ວິ່ າງຕໍາແໜງຜູຫ້ ນິ້ ຕາມລະບດົ 4:4:2 ແລະ ວິ່ າງ ຈດຸ ປະສງົ ໃຫຜ້ ູຫ້ ນິ້ ອອກກາງຫກື ອ້ ງຫງັ ຊາ້ ຍແລະກິ່ ອງກາງຫກື ິ່ ອງຫງັ ຂວາພະຍາຍາມພດັ ປຽນກນັ ລອນຂນື້ ໄປ ຫນິ້ ບານຢິ່ ູທາງປກີ ຊາ້ ຍຫປື ກີ ຂວາ. 12. ປະຕບິ ດັ ຄກື ດິ ຈະກາໍ ເທງິ ແຕ່ິ ໃຫຈ້ ດັ ຫວ່ິ າງຕາໍ ແໜິ່ ງຜູຫ້ ນິ້ ຕາມລະບບົ 4:3:3. 13. ໃຫນ້ ກັ ຮຽນທງັ ສອງຄະນະເລອື ກຈດັ ວາງຕາໍ ແໜງຜູຫ້ ນິ້ ໃນລະບບົ 4:4:2 ຫື 4:3:3ຕາມໃຈດາເນນີ ການຫນິ້ ໄປໄດເ້ ຄ່ິ ງິ ເວລາໜ່ິ ງຶ ແລວ້ ຄອູ າດຈະຕອ້ ງໄດແ້ ນະນາໍ ນກັ ຮຽນຄະນະໜ່ິ ງື ແບບວາງກບັ ດກັ ລໍາ້ ໜາ້ ແລະ ອກີ ຄະນະໜ່ິ ງຶ ກິ່ ຽວກບັ ວທິ ່ິ ກີ ານຫນິ້ ທ່ິ ປີ ະເຊິ່ ນີ ກບັ ການຫນິ້ ລໍາ້ ໜາ້ . ເປນັ ຕນົ້ ໃຫຜ້ ູຫ້ ນິ້ ທ່ິ ມີ ບີ ານພະຍາຍາມລາກບານ ເຂາົ້ ໄປຍງິ ປະຕູ ໂດຍບ່ິ ໃໍ ຫປ້ ະສານງານກບັ ຜູຫ້ ນິ້ ທິ່ ຢີ ນື ໃນຕາໍ ແໜງລາໍ້ ໜາ້ , ໃຫຜ້ ູຫ້ ນິ້ ກອງໜາ້ ກບັ ຄນື ເພິ່ ອື ຫອກ ລໍ.້ ຫື ຫາຊ່ິ ອງທາງຫນິ້ ກບັ ບານພອ້ ມກນັ ນນັ້ ໃຫຜ້ ູຫ້ ນິ້ ທ່ິ ຢີ ່ິ ູທາງດາ້ ນຫງັ ກອງກາງ ຫື ກອງບຫງັ ຫອນແລ່ິ ນຂນຶ້ ໄປພອ້ ມກນັ ນາໍ ເອາົ ບານເຂາົ້ ໄປຍງິ ປະຕູໃນກລໍ ະນທີ ິ່ ມີ ໂີ ອກາດເໝາະສມົ . 86

14. ປະຕບິ ດັ ຄກື ດິ ຈະກາໍ ເທງິ ແຕິ່ ໃຫວ້ າງຈດຸ ປະສງົ ສໍາລບັ ການບຸກແບບເນິ່ ອື ງນດິ ລຽນຕດິ ໂດຍຝ່ິ າຍ ບຸກພະຍາຍາມ ຫນິ້ ກບັ ບານ ແລະ ສ່ິ ງົ ບານປະສານກນັ ຢິ່ ູໃນວງົ ລອ້ ມເປນັ ສ່ິ ວນໃຫ່ິ ຍ ຫື ອາດຈະສ່ິ ງົ ບານຢອ້ ນກບັ ຫງັ ເພ່ິ ອື ດງຶ ຄ່ິ ູຕ່ິ ສໍ ູອ້ ອກຈາກຈດຸ ສຸມຂອງການປອ້ ງກນັ ທງັ ເປນັ ການສາ້ ງໂອກາດ ແລະ ຊິ່ ອງທາງໃຫກ້ ານບຸກສະດວກຂນຶ້ ການດໍາເນນີ ການຫນິ້ ວທິ ນີ ີ້ ຈະເຮດັ ໃຫຜ້ ູຫ້ ນິ້ ແຕິ່ ລະຄນົ ໄດມ້ ສີ ່ິ ວນຮິ່ ວມໃນການບຸກ ແລະ ການປອ້ ງກນັ . 15. ຈດັ ຕງັ້ ຂນັ ແຂ່ິ ງຂນັ ທດົ ສອບ, ໃຫນ້ ກັ ຮຽນເຂາົ້ ຮິ່ ວມການແຂິ່ ງຂນັ ໃນລະດບັ ຕ່ິ າງໆ ຫື ຈດັ ຕງັ້ ແຂ່ິ ງຂນັ ມດິ ຕະພາບລະຫ່ິ ວາງໂຮງຮຽນພອ້ ມກບັ ໃຫມ້ ຖີ ອດຖອນບດົ ຮຽນໄປນາໍ ໃນ ແຕິ່ ລະຄງັ້ . ອຸປະກອນ ເດິ່ ນີ ຫນິ້ , ປູນຂາວ, ໄມແ້ ມດັ , ໝາກຫວດີ , ໂມງຈບັ ເວລາ, ທຸງໝາກບານ, ບດັ ເຫອື ງ ແລະ ບດັ ແດງ. 9 ວທິ ສີ າ້ ງເດ່ິ ນີ . ຂະໜາດຂອງເດ່ິ ນີ ແລະ ອຸປະກອນເຕາະບານ - ຂະໜາດກວ້ າງຂອງເດິ່ ນີ 45 – 90 ມ (ບ່ິ ຫໍ ຸດ 45 ມ ບິ່ ໍກວ້ າງກ່ິ ວາ 90 ມ) - ຂະໜາດຍາວຂອງເດິ່ ນີ 90 – 120 ມ (ບ່ິ ຫໍ ຸດ 90 ມ ບ່ິ ຍໍ າວກ່ິ ວາ 120 ມ) - ຄວາມສູງຂອງປະຕູ 2.44 ມ ຄວາມກວ້ າງຂອງປະຕູ 7.32 ມ. - ຈດຸ ເຕະລູກໂທດ 11.00 ມ. - ເຂດໂທດ 16.50 ມ. - ເຂດປະຕູ 5.50 ມ. - ເສນັ້ ທຸກໆເສນັ້ ກວ້ າງ 0.12 ຊມ 87

ຮູບ 40 ຂະໜາດທ່ິ ເີ ດິ່ ນີ ເຕະບານ 88

10. ໃຈຄວາມ ໃນການດໍາເນນີ ການຫນິ້ ກລີ າເຕະບານເປນັ ການຫນິ້ ທ່ິ ມີ ຄີ ວາມສບັ ສນົ ເຊ່ິ ງິ ຜູຮ້ ຽນຈະຕອ້ ງໄດເ້ ອາົ ໃຈໃສິ່ ໃນ ການເຝກິ ແອບເຕກັ ນກິ ໃນການຫນິ້ ກບັ ບານວທິ ຕີ ິ່ າງໆ ເປນັ ຕນົ້ ການເຕະບານ,ການຢຸດບານ, ການລຽ້ ງບານ, ການໃຊ້ ຫວົ ຕບີ ານ, ການຫນິ້ ຜູຮ້ ກັ ສາປະຕູ ແລະ ການຫນິ້ ເຕະບານເປນັ ຄະນະ ເພ່ິ ອື ໃຫຜ້ ູຫ້ ນິ້ ມກີ ານປະສານງານກນັ ຢິ່ າງຄ່ິ ອງ ແຄວ້ ນບັ ທງັ ຢິ່ ູໃນການບຸກ ແລະການປອ້ ງກນັ ຄຽງຄິ່ ູກນັ ນນັ້ ເພິ່ ອື ໃຫຜ້ ູຫ້ ນິ້ ແຕ່ິ ລະຄນົ ໄດຮ້ ຽນຮູກ້ ິ່ ຽວກບັ ກະຕກິ າການ ຫນິ້ ແລະ ການດາໍ ເນນີ ການຫນິ້ ເຕະບານເປນັ ຄິ່ ຄູ ະນະ ໂດຍໃຫມ້ ທີ ່ິ າກາ້ ວໃນການວາງແຜນ ແລະ ນາໍ ໃຊຍ້ ຸດທະວທິ ີ ໃຫເ້ ໜາະສມົ ແລະ ຖກື ຕອ້ ງຕາມກະຕກິ າການຫນິ້ ກລິ າເຕະບານຢິ່ ູໃນລະດບັ ອນັ ແນິ່ ນອນ 11. ວຽກເພ່ິ ມີ ໃຫນ້ ກັ ຮຽນເຝກິ ແອບບນັ ດາກດິ ຈະກາໍ ຕ່ິ າງໆທິ່ ໄີ ດຮ້ ຽນມາໃຫຫ້ າຍ ເພ່ິ ອື ໃຫເ້ ກດີ ຄວາມຄິ່ ອງແຄວ້ ແລະ ຊາໍ ນຊິ ໍານານຂນື້ ຕິ່ ມື ອກີ ດວ້ ຍໃຊເ້ ວລາຫວ່ິ າງ (ຕອນແລງ, ວນັ ເສາົ , ວນັ ທດິ ). 89