เฉลย บฝ. วิทยาศาสตร์ ป.2 ล.1

แบบฝก หัด รายวชิ าพนื้ ฐาน 2». 1 Ç·Ô ÂÒÈÒʵÏ àÅ‹Á 2ª¹éÑ »ÃжÁÈÖ¡ÉÒ»‚·èÕ KYE µÒÁÁҵðҹ¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃÙŒáÅеÑǪÕÇé Ñ´ ¡ÅØ‹ÁÊÒÃСÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒÇÙ Ô·ÂÒÈÒʵÏ (©ºÑº»ÃѺ»Ãا ¾.È. 2560) µÒÁËÅ¡Ñ ÊÙµÃ᡹¡ÅÒ§¡ÒÃÈ¡Ö ÉÒ¢¹Ñé ¾×¹é °Ò¹ ¾·Ø ¸ÈÑ¡ÃÒª 2551 ¼ÙàŒ ÃÂÕ ºàÃÕ§ ¹Ò§ÊÒÇÍÁØ Ò¾Ã áʧ§ÒÁ ¼ÙµŒ ÃǨ ¹Ò§ÊÒÇÈÔÃÃÔ Ñµ¹ ǧȏÈÔÃÔ ¹Ò§¨µÔ µÔÁÒ ä·Ãá¡ÇŒ ´Ç§ ¹Ò°һ¡Ã³ ¤íÒËÍÁ¡ØÅ ¾ÔÁ¾¤ Ãéѧ·èÕ 1 สงวนลขิ สิทธิต์ ามพระราชบญั ญัติ รหสั สินคา 1238012 ¾ÁÔ ¾¤ÃÑ駷èÕ 1 สงวนลิขสิทธต์ิ ามพระราชบัญญัติ รหสั สนิ คา 1248033

คําแนะนําในการใชส ื่อ แบบฝก หดั รายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.2 เลม 1 จดั ทาํ ขนึ้ สาํ หรบั ใชป ระกอบการเรยี นการสอน ช้ันประถมศึกษาปท่ี 2 ซึ่งสอดคลองตามกรอบมาตรฐานการเรียนรูและตัวช้ีวัด กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร (ฉบบั ปรบั ปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาข้ันพนื้ ฐาน พุทธศักราช 2551 ซึง่ ออกแบบกิจกรรม การเรียนรู โดยเนนกระบวนการทางวิทยาศาสตร กระบวนการสืบเสาะหาความรู และกระบวนการแกไขปญหา รวมทั้งสงเสริมการประยกุ ตใชความรแู ละฝกทักษะแหงศตวรรษท่ี 21 ดวยกจิ กรรมทหี่ ลากหลาย แบบฝกหดั รายวิชาพืน้ ฐานวทิ ยาศาสตร ในระดับชัน้ ประถมศึกษาปท่ี 2 นี้ คณะผเู รียบเรยี งไดจดั ทาํ และ แบง แบบฝก หัดออกเปน 2 เลม ไดแก 1Ẻ½¡ƒ Ë´Ñ ÃÒÂÇªÔ Ò¾¹é× °Ò¹ÇÔ·ÂÒÈÒʵÏ 2Ẻ½¡ƒ Ë´Ñ ÃÒÂÇªÔ Ò¾¹×é °Ò¹Ç·Ô ÂÒÈÒʵÏ ª¹éÑ »ÃжÁÈ¡Ö ÉÒ»·‚ èÕ 2 àÅÁ‹ ª¹éÑ »ÃжÁÈ¡Ö ÉÒ»·‚ Õè 2 àÅÁ‹ ˹‹Ç¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃŒ·Ù Õè 1-3 ˹‹Ç¡ÒÃàÃÂÕ ¹ÃÙŒ·èÕ 4-6 ͧ¤»ÃСͺµ‹Ò§æ ã¹áµ‹ÅÐ˹‹Ç»ÃСͺ´ÇŒ  K ¡าÒÃรËหàรùนีՋǹนรÃท้·ŒูÙ èี่Õ กจิ กรรมนําสกู ารเรยี น YE 2 ʧèÔ áÇ´ÅÍŒ ÁÃͺµÇÑ àÃÒ ¡Ô¨¡ÃÃÁµÃǨÊͺ¤ÇÒÁÃÙŒ¡‹Í¹àÃÕ¹ บºท··ทè่Õี 1 ÊสÔ§งè่ ÁªีÕ ÕÇี ตµÔ áลÅÐสÊงÔ่è§ไäÁ‹ÁÕªี ÇีÕ ตµÔ ËÃ×Íàªè×ÍÁâ§ÊÙ‹¡ÒÃàÃÕ¹ น¡Ô¨ําส¡ูกÃÃาÁรเรียน ดภู าำพสถำานกาำรณ ์ แลว้ ตอบค�ำําถาำม KYE 1. จากภาพ นักเรียนเหน็ สง่ิ ใดในภาพบา้ ง คน นก สนุ ขั แมว กําแพง มา นั่ง มด................................................................................................................ ผีเสอ้ื ตน ไม ดอกไม รงั นก รัว้ บอนา้ํ สมดุ ดินสอ............................................................................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................................................................................ 2. ส ิง่ มีชีวิตทพี่ บในภาพ มที ้ังหมด ชนดิ ไดแ้ ก่8…....…...…...…...…...…..…...…... คน นก สนุ ขั แมว มด.................................................................. ผเี ส้อื ตน ไม ดอกไม............................................................................................................................................................................................................................................ 3. ส ิ่งไม่ม ีชวี ติ ทีพ่ บในภาพ มที ้งั หมด 8.…...…...…...…..…....…...…...….. ชนดิ ได้แก่ กาํ แพง มา นงั่ รงั นก......................................................... Å¡Ñ É³Ð¢Í§ÊÔè§ÁÕªÇÕ ÔµáÅÐÊÔè§äÁ‹ÁªÕ ÇÕ µÔ ร้ัว บอ นํา้ สมดุ ดินสอ รังมด............................................................................................................................................................................................................................................ 16 ¡Ô¨¡ÃÃÁ·èÕ 1 Êสѧงà¡ตµÊสงÔè่§ÁªÕี ÕีǵÔตáÅลÐสÊง§èÔ่ ไäÁÁ‹ ªีÕ ÇÕี Ôตµ วาดแผนผงั หรอื แผนภาพแสดงการเปรยี บเทยี บลกั ษณะสาํ� คญั ของสง่ิ มชี วี ติ และสิง่ ไมม่ ีชีวิต ÅѡɳÐÊíÒ¤ÑÞ (ตวั อยาง) บºน¹Ñ ท·¡Ö ¢ÍอŒ้ ÁÅลูÙ (ดูขัน้ ตอนการทาํ กิจกรรมจากหนงั สอื เรียน) กำารท�าํำกิจกรรม เร่ือง การสังเกตลกั ษณะสง่ิ มชี ีวิตและส่งิ ไมม่ ชี วี ติ ÊÔ§è ÁªÕ ÕÇÔµ ÊèÔ§äÁ‹ÁªÕ ÕÇµÔ ต้งั คำ�าํ ถาำม : ส่งิ มชี วี ิตและสิง่ ไมม่ ีชีวิตมีลักษณะส�าํ คญั แตกตา่ งกันหรือไม ่ คาำดคะเนค�ํำาตอบ : สงิ่ มีชีวิตและสิง่ ไมมีชวี ิตมลี กั ษณะสาํ คัญแตกตา งกนั......................................................................................................................................................................................... • µÍŒ §ËÒÂ㨠• äÁ‹ËÒÂ㨠• µŒÍ§¡ÒÃÍÒËÒÃáÅйíéÒ • äÁ‹µŒÍ§¡ÒÃÍÒËÒÃáÅйíÒé กจิ กรรมพัฒนาทักษะ • à¤Åè×͹·ËèÕ Ã×Íà¤Åè×͹äËÇä´Œàͧ • à¤Åè×͹·èÕËÃ×Íà¤ÅèÍ× ¹äËÇàͧäÁä‹ ´Œ กระบวนการ ......................................................................................................................................................................................... • ÁÕ¡ÒÃÊº× ¾Ñ¹¸ØáÅТÂÒÂ་Ҿѹ¸Ø • äÁÁ‹ ¡Õ ÒÃÊ׺¾Ñ¹¸Ø ทางวทิ ยาศาสตร • Á¡Õ ÒÃà¨ÃÞÔ àµºÔ âµ • äÁ‹Á¡Õ ÒÃà¨ÃÞÔ àµÔºâµ µตÒารÃÒาง§ บันทกึ การสงั เกตลักษณะของสงิ่ มชี วี ติ และสง่ิ ไม่มชี วี ติ (ตวั อยา ง) ¡Ô¨¡ÃÃÁ·Õè์¹ãËŒ¼ÙŒàÃÕ¹ 䴌ŧÁ×Í»¯ÔºÑµÔ â´Â㪌 สิ่งทส่ี งั เกต ผลกำารสังเกต KYE KYE • ÁÕ¡ÒõͺʹͧµÍ‹ Êè§Ô àÃŒÒ • äÁ‹µÍºÊ¹Í§µÍ‹ ÊèÔ§àÃÒŒ ¡Ãкǹ¡ÒÃÊ׺àÊÒÐ 1. กำารเคลือ่ นไหว กำารกนิ อาำหำาร • µŒÍ§¢Ñº¶‹Ò¢ͧàÊÕÂÍÍ¡¨Ò¡ÃÒ‹ §¡Ò • äÁÁ‹ Õ¡ÒâѺ¶Ò‹ ¢ͧàÊÕ ËÒ¤ÇÒÁÃÙŒ·Ò§ÇÔ·ÂÒÈÒʵÏ (วาดแผนผงั ) กอ นหนิ จะอยนู งิ่ กบั ที่ ไมม ี กอ นหนิ จะอยนู ง่ิ กบั ท่ี และ........................................................................... ........................................................................... สÊรÃป»Øุ ¼ผลÅ การเคลอ่ื นไหวและเคลอ่ื นท่ี ไมก นิ อาหารปลาทใี่ สล งไป........................................................................... ........................................................................... ในขวดโหล........................................................................... ........................................................................... จากการทาํ� กิจกรรม พบว่า ปลาหางนกยงู จดั เปน็ ...........ส.....่งิ....ม....ชี....วี...ติ................................ เพราะ ปลาหางนกยูงสามารถเคลอ่ื นท่แี ละเคลื่อนไหวเองได และกินอาหารได..................................................................................................................................................................................................................................... กอ้ นหินในขวดโหล ........................................................................... ........................................................................... สว่ นกอ้ นหินจัดเปน็ เพราะส่ิงไมมชี ีวิต.…...…..…...…...…....…...…..…...…....…...…...…..…...…....….. เคลอ่ื นท่ีเองไมได และไมกินอาหาร......................................................................................................... 2. ปลามีการเคลื่อนไหวและ ปลาจะวายไปกินอาหารที่........................................................................... ........................................................................... ดังนั้น สงิ่ มชี วี ิตและส่งิ ไม่มีชวี ิตจงึ มลี ักษณะสาํ� คญั แตกตา งกนั............................................................................... เคลอื่ นทโี่ ดยการโบกครบี ใสลงไปในขวดโหลและ........................................................................... ........................................................................... โดยลักษณะส�ําคญั ของสงิ่ มีชวี ติ คอื ตอ งหายใจ ตอ งกนิ อาหาร ตอ งขบั ถา ยของเสยี................................................................................................................................. และโบกหาง เคล่อื นที่ไปมา........................................................................... ........................................................................... มีการเจริญเตบิ โต มีการสืบพันธุ มกี ารเคล่อื นทไ่ี ดเอง และมีการตอบสนองตอ สิ่งเรา............................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................... ........................................................................... หรือสิ่งกระตุน…....…..…...…...…...…...…...…....…...…..…...…....…..…...…....…...…...….. สว่ นสง่ิ ไมม่ ชี วี ติ จะมลี กั ษณะสา�ํ คญั ตรงขา้ มกบั สงิ่ มชี วี ติ ปลาในขวดโหล และผลการทา�ํ กจิ กรรมนี้ ตามคา�ํ ตอบที่คาดคะเนไว้ตรง…....…...…..…....…..…...…....…..…....…...…..…...…....…..…...…....…..…....…...…..…...…... 17 18

Ëหน¹ตÙูµÍอบºäไ´ด้Œ 2. ว เิ คราะหล์ กั ษณะสา�ํ คญั ทกี่ าํ� หนดให ้ แลว้ จา�ํ แนกวา่ เปน็ ของ “สง่ิ มชี วี ติ ” หรอื “ส่งิ ไม่ม ีชีวติ ” โดยขีด ✓ ลงในตาราง 1. ดภู าพ แล้ว พิจารณาวา่ เปน็ “ส่งิ มีชวี ิต” หรือ “สิ่งไมม่ ชี ีวติ ” โดยขดี ✓ ลงในช่อง ลักษณะสาำ�ํ คญั เปน็ ลักษณะของ 123 สิ่งมีชีวิต สิง่ ไมม่ ีชวี ติ ✓ 1. ตอ้ งการอากาศหายใจเพือ่ การด�ํารงชีวติ หนูตอบได ✓ 2. ไมต่ ้องใช้อากาศหายใจหรอื สร้างอาหาร ¤íÒ¶ÒÁáÅÐẺ½ƒ¡ËÑ´ 3. ตอ้ งการอาหารและน�ํา้ เพอ่ื ให้ร่า งกายเติบโต ✓ à¾è×͵ÃǨÊͺ¤ÇÒÁÃÙŒ ✓ ¤ÇÒÁࢌÒã¨ËÅѧ¨Ò¡·íÒ¡Ô¨¡ÃÃÁ ✓ สง่ิ มชี วี ติ สง่ิ มชี วี ติ ✓ สิง่ มชี วี ติ 4. ไม่ต ้อ งการอาหารและนา�้ํ ในการดํา� รงชวี ติ ส่งิ ไมม่ ีชวี ิต ✓ สิง่ ไมม่ ีชีวิต สิง่ ไมม่ ชี ีวิต ✓ 2. ดูภำาพ แลว้ บนั ทกึ ข้อมลู ลงในชอ่ งวำา่ ง KYE KYE 5687....ป รไมเไจะมมีลหรม่ส่กูญิยากีหดัมเาดลตนาราูิบแรขา้ํนลโถบั ตเรเพถคเักร่า่อืล่ือษยเื่อยปขาน งอน็ๆทางก ี่หยเแาสรกลรียือระวอเักจาคอะษตลหกาอไือ่จยเมงผนาดุ กตก่าไเหามพอรรา่วอื่งันนงไรโธกดตํ้าดุ์ าน้เเนอตยอ ง็ม้ํายทวัยุกวัน ✓ 1. สงิ่ มีชวี ิตในภาพ คอื ปลาทอง.......................................... 4 5 6 ชว✓ยประหยัดเวลาและ มีลักษณะสา�ํ คัญของสงิ่ มชี วี ิต คือ ✓ เคล่ือนที่และเคลื่อนไหวได กินอาหาร............................................................................................................... ✓ หายใจ ขบั ถา ย มกี ารเจรญิ เตบิ โต มลี กู ได............................................................................................................... 9. มีการสบื พนั ธ์ุเพอื่ ขยายเผา่ พนั ธุ์ มีการตอบสนองตอสิ่งเรา............................................................................................................... ✓ 10. ไมม่ ีการตอบสนองต่อสิง่ เร้า ส่ิงไมม่ ชี ีวติ ในภาพ คือ...ก.....อ....น.....ห.....นิ........... ม ลี กั ษณะสา�ํ คญั ของสง่ิ ไมม่ ชี วี ติ คอื ส่งิ มีชวี ิต ✓ สงิ่ มีชีวิต สิง่ มชี วี ติ 3. เ ปรียบเทียบลักษณะความแตกตา่ งของสิง่ มชี วี ิตและสิ่งไมม่ ีชวี ติ โดย ✓ สิ่งไมม่ ชี วี ิต ส่ิงไม่ม ีชีวติ ✓ สิง่ ไมม่ ีชีวิต การรวบรวมข้อมลู จากข้อ 2. ลงในตาราง เ ค ลื่ อ น ที่ แ ล ะ เ ค ล่ื อ น ไ ห ว เ อ ง ไ ม  ไ ด ............................................................................................................... ไมก นิ อาหาร ไมหายใจ ไมเ จริญเตบิ โต............................................................................................................... 7 8 9 ลักษณะควำามแตกต่าำงของสิ่งมชี ีวิตและสงิ่ ไมม่ ชี วี ิต ไมขับถายKYE ............................................................................................................... สงิ่ มชี วี ติ สิง่ ไมม่ ีชีวติ หายใจ กนิ อาหาร ขับถา ย เคล่ือนไหว ไมหายใจ ไมตองกินอาหาร ไมขับถาย................................................................................................................ ................................................................................................................ 2. ส่ิงมชี วี ติ ในภาพ คือ สุนขั.......................................... ม ลี ักษณะส�าํ คัญของสงิ่ มชี วี ิต คือ และเคล่ือนที่เองได มีการเจริญเติบโต เคล่ือนไหวเองไมได ไมเจริญเติบโต................................................................................................................ ................................................................................................................ เคล่ือนที่และเคล่ือนไหวได กินอาหาร............................................................................................................... สง่ิ มชี ีวติ สิง่ มีชวี ิต ✓ ส่ิงมชี วี ติ มีลูกได สืบพันธุและขยายเผาพันธุได มีลูกไมได สืบพันธุและขยายพันธุไมได................................................................................................................ ................................................................................................................ หายใจ ขบั ถา ย มกี ารเจรญิ เตบิ โต มลี กู ได............................................................................................................... ✓ ส่ิงไมม่ ีชวี ติ ✓ ส่งิ ไม่มชี ีวิต สิ่งไม่ม ชี ีวิต มกี ารตอบสนองตอสง่ิ เรา............................................................................................................... มีการตอบส¡นอÔ¨ง¡ตอÃสÃง่ิ เÁรา ½ƒ¡·Ñ¡ÉÐไมมีการตอบสนองตอ ส่ิงเรา................................................................................................................ ................................................................................................................ 19 สงิ่ ไม่ม ีชีวติ ในภาพ คอื ...ต.....ะ...ก....ร....อ.............. 20 บº·ทท·ีèÕ่ 1 มลี กั ษณะสา�ํ คญั ของสง่ิ ไมม่ ชี วี ติ คอื 1. ด ภู ำาพ แลว้ ตอบคา�ำํ ถาำม เ ค ล่ื อ น ที่ แ ล ะ เ ค ล่ื อ น ไ ห ว เ อ ง ไ ม  ไ ด ............................................................................................................... ไมกินอาหาร ไมหายใจ ไมขับถาย............................................................................................................... กจิ กรรมฝก ทักษะ KYE ไมมกี ารตอบสนองตอสง่ิ เรา............................................................................................................... Ẻ½ƒ¡ËÑ´·º·Ç¹¤ÇÒÁÃÙŒ ¤ÇÒÁࢌÒ㨠1. จ ากภาพ นกั เรียนเหน็ ส่ิงใดบา้ ง 28 áÅоѲ¹Ò·Ñ¡ÉСÒäԴ¢Í§¼ÙŒàÃÕ¹ คน สนุ ขั แมว นก ผเี สอื้ ตน ไม ดอกไม กอ นหนิ ถงั ขยะ มา นง่ั กอ นเมฆ............................................................................................................................................................................................................................. ¡·Ô¨ŒÒ·¡ÒÃÂáÁÒäԴ¢é¹Ñ ÊÙ§ ดวงอาทติ ย เครอ่ื งเลน ตา ง ๆ หญา............................................................................................................................................................................................................................. ดูภาพ แลว ตอบคาํ ถาม 2. ถ า้ นาํ� สง่ิ ที่เห็นจากภาพในขอ้ 1. มาจํ�าแนกเป็น กลมุ่ สิ่งมีชวี ติ และ KYE กลมุ่ สงิ่ ไมม่ ชี วี ติ จะจดั กลุม่ ไดอ้ ย่างไร กลุ่ม สงิ่ มชี วี ิต กลมุ่ สง่ิ ไมม่ ชี วี ติ คน สนุ ขั แมว นก ผีเสอ้ื ตน ไม...................................................................................................... กอ นหนิ ถังขยะ มา นัง่ กอนเมฆ...................................................................................................... ดอกไม หญา...................................................................................................... ดวงอาทิตย เคร่อื งเลนตา ง ๆ...................................................................................................... ...................................................................................................... ...................................................................................................... 27 KYE กจิ กรรมทาทายการคดิ ข้ันสงู (ตวั อยาง) ¡Ô¨¡ÃÃÁà¾è×ÍãËŒ¼ÙŒàÃÕ¹à¡Ô´·Ñ¡ÉСÒäԴÇÔà¤ÃÒÐˏ ¡ÒäԴÊÌҧÊÃä áÅСÒäԴÍ‹ҧÁÕÇÔ¨ÒóÞÒ³ 1. ถา้ นกั เรยี นไปเท่ียวสถานทใ่ี นภาพ นกั เรยี นคิดว่า จะพบสิ่งมชี วี ติ ตา่ ง ๆ ไดแ้ ก่ ปลา ปู กุง ปเู สฉวน หอย หมกึ แมงกะพรนุ ตนมะพราว ปะการัง สาหราย............................................................................................................................................................................................................................ ·º·Ç¹ ·ท้ÒาŒ ÂËหน¹Ç‹  6. ข้อใดแสดงถงึ ลักษณะของสงิ่ มีชวี ิต ก. รถยนต์แลน่ ได้เ รว็ บนถนนท่เี รียบ นกั ทอ งเทย่ี ว สุนขั นก............................................................................................................................................................................................................................................... วง ลอ้ มคำ�าํ ตอบที่ถูกตอ้ งท่ีสุด ข. นอ้ งตาลเหง่ือไหลเพราะอากาศรอ้ น ค. ล ูกโป่ง มขี นาดใหญข่ น้ึ เมือ่ ถูกเติมลม 2. นักเรียนคิดว่า สิ่งไม่มีชีวิตท่ีนักเรียนจะพบได้ในสถานท่ีแห่งน้ี ได้แก่ 1. ขอ้ ใดเปน็ ลกั ษณะส�ําคัญของสงิ่ มีชีวติ ทัง้ หมด ก. หายใจได้ ไม่ข ยายเผา่ พันธ ุ์ ไมข่ ับถ่ายของเสีย 7. ขอ้ ใดคือลกั ษณะส�ําคัญท่บี ่งบอกว่า ภาพน้คี อื สง่ิ มีชีวติ ไดช้ ดั เจนที่สุด ทราย นา้ํ ทะเล กอ นหนิ รม ชายหาด เตยี งผา ใบ โตะ ลกู บอล จกั รยาน เรอื หว งยาง............................................................................................................................................................................................................................................... ข. ไม่ต ้องกินอาหาร ไม่ต อ้ งการอากาศ ไมเ่ จริญเตบิ โต ก. เคล่ือนทีแ่ ละเคล่อื นไหวไดเ้ อง วาว ขวดนา้ํ รองเทา หมวก แวน ตา เมฆ ภูเขา ดวงอาทิตย............................................................................................................................................................................................................................................... ค. ตอ้ งการอาหาร ตอ้ งการอากาศหายใจ เคล่ือนไหวไดเ้ อง ข. ออกลูกไดค้ รงั้ ละหลายตัว ค. อ าศยั อยใู่ นทะเลไดเ้ ปน็ เวลานาน 3. สง่ิ ไมม่ ชี วี ติ ทเี่ กดิ ขนึ้ เองตามธรรมชาตทิ น่ี กั เรยี นสามารถพบไดใ้ นสถานท่ี 2. สงิ่ มีชีวติ และส่ิงไมม่ ีชีวิตตอ่ ไปนีส้ ามารถพบไดใ้ นสภาพแวดลอ้ มใด แหง่ น้ี ได้แ ก่ นา้ํ ทะเล ทราย กอนหนิ เมฆ ภูเขา ดวงอาทติ ย.................................................................................................................................................................................................... “ทราย ก้อนหิน ปูลม เปลอื กหอย ต้น มะพร้าว และกอ้ นเมฆ” ............................................................................................................................................................................................................................................... ก. นาํ้� ตก ภเู ขา ข. ชายหาด ทะเล ค. ถ้�าํ แมน่ �ํ้า 8. ขอ้ ใดคอื ลกั ษณะสา�ํ คญั ทบ่ี ง่ บอกวา่ ภาพนคี้ อื สงิ่ ไมม่ ชี วี ติ ไดช้ ดั เจนทส่ี ดุ 32 3. ขอ้ ใดจดั เปน็ สงิ่ มีชวี ติ ท้งั หมด KYE KYE ก. ไ มม่ กี ารเจริญเตบิ โตเพิม่ ขนึ้ ทบทวนทา ยหนวย ก. นกเงอื ก ลูกแกว้ กุหลาบ ข. เคล่อื นทแี่ ละเคลื่อนไหวไดเ้ รว็ ข. กระเปา ลกู โปง่ ลกู ออด ค. ใ ช้น้�ํามันเป็นพลังงานในการ Ẻ·´Êͺà¾×èÍ㪌»ÃÐàÁÔ¹ ค. ลูกน้ํ�า สาหรา่ ย ตน้ สน ทาํ� งาน ¼ÅÊÑÁÄ·¸Ôì·Ò§¡ÒÃàÃÕ¹¢Í§¼ÙŒàÃÕ¹ 4. ขอ้ ใดจัดเป็น สิง่ ไมม่ ชี ีวติ ทัง้ หมด 9. ขอ้ ใดคือส่งิ จาํ� เป็นท่ีส่งิ มชี วี ติ ขาดไม่ได้ใ นการดา�ํ รงชีวิต ก. ลูกแก้ว ลกู บอล ลกู โปง่ ก. น�้าํ เสอ้ื ผา้ ยารักษาโรค ข. ม้า นง่ั ปลาหมอ นกหวีด ข. อากาศ น้ํ�า อาหาร ค. นกแก้ว ปากกา ตกุ ตาหมี ค. อาหาร ยารักษาโรค ทีอ่ ยอ่ู าศยั 5. ขอ้ ใดแสดงถึงลกั ษณะของสง่ิ ไมม่ ชี ีวติ 10. สิ่งจ�ําเป็นในการดํ�ารงชีวิตในข้อใดท่ีสิ่งมีชีวิตขาดแล้วจะตายอย่าง ก. มา้ นง่ั ต้ังอยูห่ นา้ บา้ น รวดเร็ว ข. หมอี ดอาหารในฤดหู นาว ก. น า�้ํ ข. อาหาร ค. อ ากาศ ค. ต น้ กุหลาบมีดอกหลายดอก 33 34

สารบญั วิทยาศาสตร ».2 àÅ‹Á 1 1หนวยการเรยี นรูที่ àÃÕ¹ÃÇÙŒ ·Ô ÂÒÈÒʵÏ 2 º··Õè 1 ¡ÒÃÊº× àÊÒÐËÒ¤ÇÒÁÃÙŒ 2 กจิ กรรมนําสกู ารเรียน 2 3 กิจกรรมฝก ทกั ษะ 11 12 กิจกรรมทา ทายการคดิ ข้นั สูง 16 ทบทวนทา ยหนวย 16 2หนวยการเรยี นรทู ่ี ʧèÔ áÇ´ÅÍŒ ÁÃͺµÇÑ àÃÒ 16 KYE º··Õè 1 ÊèÔ§ÁªÕ ÕÇÔµáÅÐÊè§Ô äÁ‹ÁÕªÇÕ µÔ 17 22 กิจกรรมนําสูก ารเรยี น 27 กิจกรรมท่ี 1 สงั เกตสง่ิ มชี ีวติ และส่งิ ไมม ีชีวิต 32 33 กิจกรรมท่ี 2 สํารวจสิ่งมชี วี ติ และสิ่งไมม ชี วี ิต กจิ กรรมฝก ทกั ษะ กจิ กรรมทาทายการคิดขน้ั สงู ทบทวนทายหนว ย

3หนว ยการเรียนรูท่ี àÃÕ¹Ì٪ÕÇµÔ ¾×ª 36 º··èÕ 1 ¡ÒôÓçªÕÇµÔ ¢Í§¾×ª 36 กจิ กรรมนาํ สูการเรยี น 36 กิจกรรมที่ 1 แสงมีความสาํ คญั กบั พชื หรือไม 37 กิจกรรมที่ 2 นา้ํ มีความสําคญั กับพชื หรอื ไม 41 กจิ กรรมฝกทักษะ 45 กิจกรรมทา ทายการคิดข้นั สูง 53 º··Õè 2 ÈÖ¡ÉÒªÇÕ Ôµ¢Í§¾×ª´Í¡ 54 54 กิจกรรมนาํ สูการเรียน KYE กจิ กรรมท่ี 1 ศกึ ษาพชื ดอก 55 กิจกรรมที่ 2 วัฏจกั รชีวิตของพชื ดอก 61 กิจกรรมฝกทักษะ 65 กจิ กรรมทา ทายการคดิ ข้ันสงู 71 ทบทวนทา ยหนว ย 72 แบบบนั ทกึ ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน 76 วิทยาศาสตร ».2 àÅ‹Á 2 4หนว ยการเรียนรูท ่ี ÇÑÊ´ØÃͺµÇÑ àÃÒ 5หนว ยการเรยี นรูที่ áʧ㹪ÕÇÔµ»ÃШíÒÇ¹Ñ 6หนวยการเรยี นรูท่ี ´Ô¹ã¹·ÍŒ §¶Ô蹢ͧàÃÒ

¡ÒÃËàùՋǹ̷٠Õè 1 àÃÂÕ ¹Ãnj٠·Ô ÂÒÈÒʵÏ º··èÕ 1 ¡ÒÃÊº× àÊÒÐËÒ¤ÇÒÁÌ٠¡นÔ¨ําส¡ูกÃÃาÁรเรียน นักเรียนคะ ทราบหรือไมวา ดูภาพสถานการณ แลวตอบคําถาม คุณสมบัติที่นักวิทยาศาสตร ทุกคนตอ งมคี อื อะไรบาง ตอ งมจี ติ วิทยาศาสตรค ะ ตองมีวิธีการทาง และตอ งมที กั ษะกระบวนการ วิทยาศาสตรค ะ ทางวิทยาศาสตรด วยครบั KYE 1. คุณสมบัติท่นี กั วิทยาศาสตรท ่ีดจี ะตอ งมี ไดแก มจี ติ วทิ ยาศาสตร รขู นั้ ตอน............................................................................. ของวิธกี ารทางวิทยาศาสตร และมที กั ษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร............................................................................................................................................................................................................................................ 2. พฤตกิ รรมทางจิตวทิ ยาศาสตรท่ีนักวิทยาศาสตรควรมี มดี งั น้ี อยากรู........................... อยากเหน็ ใจกวาง มเี หตุผล รบั ผิดชอบ มรี ะเบียบรอบคอบ และซอ่ื สตั ย............................................................................................................................................................................................................................................ 3. วธิ กี ารทางวทิ ยาศาสตรท น่ี กั วทิ ยาศาสตรใ ชม ี 5 ขน้ั ตอน ตามลาํ ดบั ดงั นี้ 1) 2) 3)…ต…้งั …ค…ํา…ถ……าม……………………… …ค…า…ด…ค……ะเ…น…ค……ํา…ต…อ…บ……… …ร…ว…บ…ร…ว…ม…ข…อ…ม……ูล…………… 4) 5)…ว…เิ ค……ร…า…ะห……ข…อ …ม…ลู …………… สรปุ ผล………………………………………… 2

¡Ô¨¡ÃÃÁ½ƒ¡·Ñ¡ÉÐ º··Õè 1 1. พจิ ารณาขอ ความเกยี่ วกบั วธิ กี ารทางวทิ ยาศาสตร แลว ขดี ✓ ใน หนาขอ ความท่ถี ูก และกา ✗ ใน หนาขอความท่ีผิด ✓ 1. วิธีการทางวิทยาศาสตร เปนข้ันตอนการทํางานอยางเปน ระบบของนักวิทยาศาสตร ✗ 2. สามารถนําความรูเดิมมาใชสรุปผลเพ่ือหาคําตอบเกี่ยวกับ ปญหาทางวิทยาศาสตรไดทนั ที ✓ 3. การตง้ั คาํ ถามของวธิ กี ารทางวทิ ยาศาสตรเ กดิ จากความสงสยั หรือปญ หาที่พบ KYE ✓ 4. ทกั ษะการตคี วามหมายขอ มลู และลงขอ สรปุ มคี วามสาํ คญั ใน การวเิ คราะหขอ มูลทางวิทยาศาสตร ✗ 5. การคาดคะเนคําตอบที่ดีจะตองตรวจสอบไดโดยการทดลอง เทา น้นั 2. ดภู าพ แลว ตอบคําถาม จากภาพใชวิธีการทางวิทยาศาสตร ขน้ั ตอนที่ คือ3 รวบรวมขอ มูล……………… ........................................................ การทาํ งานในขัน้ ตอนนี้ คอื แสวงหา............................... คาํ ตอบ โดยใชว ธิ กี ารตา ง ๆ เชน การสงั เกต.............................................................................................................................. การสาํ รวจ การทดลอง เพอื่ ใหไ ดข อ มลู และ.............................................................................................................................. บันทึกผลไว.............................................................................................................................. 3

3. อา นสถานการณท กี่ าํ หนดให แลว บอกวา ตรงกบั วธิ กี ารทางวทิ ยาศาสตร ข้ันตอนใด วธิ กี ารทางวทิ ยาศาสตร/ ข้นั ตอน 1. นวิ อธิบายผลการทดลองทีไ่ ดว า เปนอยางไร และสาเหตทุ มี่ ผี ลเชน นเี้ ปนเพราะสาเหตใุ ด วเิ คราะหข อ มลู.................................................................. 2. เนยปลูกตนหญาในบริเวณท่ีมีแสงและไมมี แสง เพอื่ สงั เกตความสําคัญของแสงตอ พืช รวบรวมขอมูล.................................................................. 3. นอ งสงสยั วา ถา สงิ่ แวดลอ มมกี ารเปลยี่ นแปลง พฤติกรรมในการหาอาหารของผึ้งจะมีการ KYE เปลย่ี นแปลงไปดว ยหรอื ไม ตง้ั คาํ ถาม.................................................................. 4. นนุ นาํ ผลการทดลองทไี่ ดม าจดั ทาํ เปน กราฟ สรปุ ผล.................................................................. เพือ่ เผยแพรขอ มูลใหบุคคลอน่ื ทราบ 5. นิดคิดวา ถา สง่ิ แวดลอมมกี ารเปล่ียนแปลง คาดคะเนคําตอบ.................................................................. พฤติกรรมในการหาอาหารของผ้ึงก็จะมี การเปลย่ี นแปลงไปดว ย 6. นุชตองการทราบวา ปุย ชนิดใดทส่ี งผลดตี อ ต้งั คาํ ถาม.................................................................. การออกดอกของตนดาวเรอื งมากที่สดุ 7. นุยทําการทดลอง โดยกําหนดตัวแปรตน รวบรวมขอมลู.................................................................. คือ แสงแดด และกําหนดตัวแปรตาม คือ การเจรญิ เตบิ โตของตนพชื 4

4. จาํ แนกทกั ษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร ดว ยการระบายสลี งใน โดยกําหนดใหระบายสีฟาในภาพที่เปนทักษะข้ันพ้ืนฐาน และระบาย สีสม ในภาพที่เปนทกั ษะขน้ั สูงหรือข้ันผสม การใชจ ํานวน การพยากรณ การวัด การทดลอง การสังเกต KYE การจาํ แนกประเภท การสรา งแบบจาํ ลอง การตัง้ สมมตฐิ าน การกําหนด การลงความเหน็ การกําหนดนิยาม และควบคุมตวั แปร จากขอ มูล เชิงปฏิบัติการ การจดั กระทาํ และ การตแคี ลวะาลมงหขมอสายรุปขอ มูล การหาความสมั พันธ สอื่ ความหมายขอมูล ของสเปซกับเวลา 5

5. เลือกหมายเลขหนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรท่ีกําหนดให เตมิ ลงใน ของภาพใหส ัมพนั ธกัน 1. ทกั ษะการวดั 2. ทกั ษะการทดลอง 3. ทกั ษะการใชจ าํ นวน 4. ทักษะการต้งั สมมตฐิ าน 5. ทกั ษะการตีความหมายและลงขอสรุป 2 4อกี นิดเดยี วการทดลอง เราคิดวา วัตถทุ ีล่ อยน้ําไมไ ด ก็จะสาํ เร็จแลว นาจะเปน ทห่ี นีบกระดาษนะ KYE 3 ถา เทนาํ้ จากบกี เกอร ใบที่ 1 รวมกบั 1 ขา วสารถุงนหี้ นกั ใบท่ี 2 ปรมิ าตรของนา้ํ จะเทา กบั นาํ้ 1 กิโลกรมั ในบีกเกอร ใบที่ 3 ใชแลว นำ้ ตาล แปง ¢ÒŒ ÇÊÒà 12 3 2 kg 6

6. ดูภาพ แลว เตมิ ขอมูลลงในชอ งวางใหถ กู ตอง 1. ชอื่ เรยี ก เคร่ืองช่งั สปริงแบบตั้ง.......................................................................................................... ใชว ดั มวลของส่ิงของตาง ๆ.................................................................................................................... ........................................................................................................................................ หนว ยทใ่ี ชวดั กรมั หรือกโิ ลกรมั......................................................................................... 2. ชอ่ื เรียก เทอรม อมิเตอร.......................................................................................................... KYE ใชวดั อณุ หภูมิของอากาศ..................................................................................................................... ........................................................................................................................................ หนวยทใี่ ชว ัด องศาเซลเซียสหรอื ฟาเรนไฮต......................................................................................... 3. ชื่อเรยี ก ถว ยตวง.......................................................................................................... ใชวดั ปรมิ าตรของของเหลวชนิดตา ง ๆ..................................................................................................................... ........................................................................................................................................ หนว ยท่ีใชวัด มิลลิลติ ร หรือลติ ร......................................................................................... 4. ชื่อเรยี ก ตลบั เมตร.......................................................................................................... ใชว ดั ความกวา ง ความสูง และความยาวของ..................................................................................................................... สิ่งของตาง ๆ........................................................................................................................................ หนวยที่ใชว ัด มิลลเิ มตร เซนติเมตร หรือนิ้ว......................................................................................... 7

7. นําตัวอกั ษร ก.-ฉ. เตมิ ลงหนา ขอความใหสัมพันธก ัน ก. ข. ค. ถว ยตวง ไมบรรทดั สายวดั ง. จ. ฉ. ตลบั เมตร เทอรม อมเิ ตอร เครอื่ งช่งั สปริงแบบต้งั KYE ฉ.................................. 1. แมซื้อเนอ้ื หมูที่ตลาดมา 1 กิโลกรมั ก.................................. 2. ขวดใบน้มี คี วามจไุ ด 250 มิลลิลติ ร ง.................................. 3. กาํ แพงโรงเรียนมีความยาว 400 เมตร ค.................................. 4. ชา งตัดเสื้อวัดรอบอกของวรตุ ได 28 นิว้ ข.................................. 5. หนังสอื เลม นมี้ ีความยาว 25 เซนตเิ มตร ข.................................. 6. กลองใสดนิ สอของธิดากวา ง 3 นิว้ สูง 2 นิ้ว ก.................................. 7. ญาดาวัดปริมาตรของน้ําอดั ลมขวดน้ไี ด 1.5 ลติ ร ง.................................. 8. ชา งไมว ัดความสงู ของตูเกบ็ ของใบน้ีได 1.5 เมตร ฉ.................................. 9. อุษาซื้อขา วสารน้ําหนักมากกวานํ้าตาล 3 กโิ ลกรมั จ.................................. 10. วนั นอี้ ากาศหนาวเยน็ อณุ หภมู ลิ ดลง 5 องศาเซลเซยี ส 8

8. ศกึ ษาขอ มลู จากภาพ แลวเตมิ คําตอบลงในชองวา ง 70 มล. 90 มล. 10 มล. 20 มล. ใบที่ 1 ใบท่ี 2 ใบท่ี 3 ใบท่ี 4 หมายเหตุ : มล. คือ มิลลิลิตร KYE 1. กระบอกตวงใบท่ี 3.....................มนี า้ํ ปรมิ าตรมากทส่ี ุด คอื มลิ ลลิ ติ ร90...................... 2. กระบอกตวงใบที่ 2.....................มีน้าํ ปรมิ าตรนอ ยท่ีสุด คือ มลิ ลลิ ติ ร10..................... 3. ปริมาตรของนํ้าในกระบอกตวงใบท่ีมากที่สุดแตกตางกับปริมาตร ของนา้ํ ในกระบอกตวงใบทนี่ อ ยทส่ี ดุ 80…………………………………………………มลิ ลลิ ติ ร 4. ถา เทนาํ้ ในกระบอกตวงใบท่ี 1 รวมกบั นาํ้ ในกระบอกตวงใบท่ี 4 จะได น้าํ ปรมิ าตร 90...........................มิลลิลิตร เทา กบั น้ําในกระบอกตวงใบท่ี.........3........... 5. ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรท่ีนักเรียนสามารถนํามาใช ในการหาคาํ ตอบ ขอ 1.-4. ไดแก ทักษะการวัด ทักษะการใชจํานวน........................................................................................................... และทกั ษะการทดลอง............................................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................................. 9

9. เลือกลักษณะของผูมีจิตวิทยาศาสตรเติมลงในชองวางใหสัมพันธ กับขอ ความ ความมเี หตุผล ความใจกวาง ความอยากรอู ยากเหน็ ความซอื่ สัตย ความรบั ผิดชอบ ความละเอียดรอบคอบ 1. แกว มคี วามพยายามทจ่ี ะแสวงหาความรใู นสถานการณใ หม ๆ เสมอ แสดงวา แกว มลี กั ษณะของจติ วทิ ยาศาสตร คอื ความอยากรอู ยากเหน็........................................................... 2. กลายอมรับการวิจารณเกี่ยวกับผลงานของเขาจากบุคคลอ่ืนเสมอ แสดงวากลามีลักษณะของจิตวิทยาศาสตร คอื ความใจกวา ง........................................................... KYE 3. เกง ไมเ ชอ่ื เรอ่ื งโชคลาง คาํ ทาํ นายของหมอดู และสง่ิ ศกั ดส์ิ ทิ ธต์ิ า ง ๆ แสดงวาเกง มีลกั ษณะของจิตวทิ ยาศาสตร คือ ความมเี หตผุ ล........................................................... 4. ทกุ ครง้ั ทที่ าํ การทดลอง เกมจะบนั ทกึ ผลทสี่ งั เกตไดอ ยา งตรงไปตรงมา แสดงวาเกมมีลักษณะของจติ วทิ ยาศาสตร คอื ความซอ่ื สตั ย........................................................... 5. กุกวางแผนกอนปฏิบัติงานจริงและตรวจทานเมื่องานเสร็จทุกครั้ง แสดงวากกุ มีลกั ษณะของจติ วิทยาศาสตร คือ ความละเอยี ดรอบคอบ................................................................ 6. แกมจะพยายามทําการทดลองที่ไดรับมอบหมายจนสําเร็จทุกคร้ัง แสดงวา แกม มลี กั ษณะของจติ วทิ ยาศาสตร คอื ความรับผดิ ชอบ........................................................... 7. กก๊ิ เปน คนชอบซกั ถาม และคน หาความรโู ดยวธิ กี ารตา ง ๆ อยเู สมอ แสดงวาก๊ิกมีลักษณะของจติ วิทยาศาสตร คอื ความอยากรอู ยากเหน็................................................................ 10

·¡Ô¨ÒŒ ·¡ÒÃÂáÁÒä´Ô ¢Ñ¹é ÊÙ§ วดั ความยาวภาพท่ีกาํ หนด แลวตอบคําถาม กรรไกร ทเี่ ยบ็ กระดาษ ยางลบ ปากกา ดินสอ KYE 1. จากการสังเกต นกั เรยี นสามารถเรียงลําดับภาพท่ีมคี วามยาวมากท่สี ุด ไปหาภาพทีม่ ีความยาวนอยที่สุด โดยใชก ารคาดคะเนได ดงั นี้ กรรไกร............................ …ด…ิน…ส……อ……ป…า…ก…ก……า…ท……เ่ี ย……็บ…ก…ร…ะ…ด……าษ………ย…า…ง…ล…บ………….และเมื่อวดั ดวยเครอื่ งมอื สามารถ เรยี งลาํ ดบั ภาพทมี่ คี วามยาวนอ ยทส่ี ดุ ไปหาภาพทม่ี คี วามยาวมากทส่ี ดุ ได ดงั นี้ ยางลบ ทีเ่ ย็บกระดาษ ปากกา ดนิ สอ กรรไกร................................................................................................................................................................................................................................ 2. ภาพท่ยี าวมากทีส่ ุด คือ ภาพ ยาว เซนตเิ มตรกรรไกร.......................................................... 14............................ ภาพทีย่ าวมากท่ีสดุ แตกตางกบั ภาพทีย่ าวนอยทส่ี ดุ 10...........................เซนตเิ มตร 3. ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรท่ีนักเรียนใชในการทํากิจกรรมน้ี ไดแ ก ทกั ษะการสงั เกต ทกั ษะการวดั ทกั ษะการใชจ าํ นวน และทกั ษะการพยากรณ............................................................................................................................................................................................................................ 11

·º·Ç¹ ·ÒŒ Â˹Nj  วง ลอมคําตอบทถี่ กู ตองท่ีสุด 1. ขน้ั ตอนการทาํ งานอยา งเปน ระบบทน่ี กั วทิ ยาศาสตรใ ชใ นการแสวงหา ความรูท างวิทยาศาสตร เรยี กวา อะไร ก. จิตวิทยาศาสตร ข. วธิ กี ารทางวิทยาศาสตร ค. กระบวนการทางวิทยาศาสตร 2. แบมสงสัยวา “เพราะเหตุใดบอลลูนจึงลอยได” ความสงสัยของแบม ตรงกบั วิธีการทางวทิ ยาศาสตรข้นั ตอนใด KYE ก. การต้ังคําถาม ข. การคาดคะเนคาํ ตอบ ค. การวิเคราะหข อ มูล อา นสถานการณท่กี าํ หนดให แลว ตอบคาํ ถาม ขอ 3. - 4. สถานการณท่ี 1 สรปุ วา ตน พลดู า งเจรญิ เตบิ โตไดด ที สี่ ดุ ในนา้ํ เปลา สถานการณท ี่ 2 ทดลองปลกู พลดู า งในแกว ทใ่ี สน า้ํ เปลา นาํ้ อดั ลม และนาํ้ เกลอื สถานการณที่ 3 นาํ ขอ มลู ทจี่ ดบนั ทกึ ไดจ ากการสงั เกต การทดลองมาวเิ คราะห สถานการณท ี่ 4 สงสัยวา ตนพลดู างเจริญเติบโตไดด ีท่สี ดุ ในนํา้ ชนิดใด 3. สถานการณใ ด ตรงกบั วธิ กี ารทางวทิ ยาศาสตรข นั้ รวบรวมขอ มลู ก. สถานการณท่ี 1 ข. สถานการณที่ 2 ค. สถานการณท ี่ 3 12

4. ถา ตอ งการปฏิบัติตามวธิ ีการทางวิทยาศาสตร จะตอ งเร่มิ ปฏิบตั ติ าม ลาํ ดับสถานการณอยา งไร ก. สถานการณท่ี 1 สถานการณท ่ี 2 สถานการณท่ี 3 สถานการณท ่ี 4 ข. สถานการณที่ 4 สถานการณที่ 3 สถานการณท่ี 2 สถานการณท ่ี 1 ค. สถานการณท่ี 4 สถานการณท ี่ 2 สถานการณท่ี 3 สถานการณท่ี 1 5. ขอ ใดเปนขั้นตอนของวิธกี ารทางวทิ ยาศาสตรท ้ังหมด ก. การตง้ั คาํ ถาม การรวบรวมขอมลู ข. การทดลอง การลงความเห็นขอมลู ค. การพยากรณ การกาํ หนดและควบคมุ ตวั แปร 6. ทกั ษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตรสําคญั ตอนักวิทยาศาสตรอ ยางไร KYE ก. ชว ยใหมลี กั ษณะความเปนนกั วิทยาศาสตรท่ดี ี ข. ชวยในการสืบเสาะหาความรทู างวิทยาศาสตร ค. ชวยในการคาดคะเนคําตอบทางวทิ ยาศาสตร 7. จากภาพ เปนการใชทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรข้ันพ้ืนฐาน หรอื ข้ันสูง และใชท ักษะในดา นใด ก. ทกั ษะขน้ั พน้ื ฐานทกั ษะการสงั เกต ข. ทักษะข้ันพน้ื ฐาน ทกั ษะการวดั ค. ทกั ษะข้ันสงู ทักษะการทดลอง 13

8. ออมตองการวัดความกวางของสนามหนาบาน ออมตองเลือกใช เครื่องมือชนิดใดจงึ จะเหมาะสมทส่ี ดุ ก. ข. ค. อา นสถานการณทีก่ าํ หนดให แลวตอบคําถาม ขอ 9. - 11. KYE กอ ยทาํ การสาํ รวจสง่ิ มชี วี ติ ในบรเิ วณรอบ ๆ หมบู า น แลว นาํ มาจาํ แนก ประเภทออกเปนกลมุ พืชและกลมุ สตั ว จากน้นั จึงทําการเปรียบเทียบวา สง่ิ มีชวี ติ ที่พบในบรเิ วณรอบ ๆ หมบู านเปนสิ่งมชี ีวิตกลมุ ใดมากกวา กนั 9. ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรท่ีไมถูกนํามาใชในสถานการณน้ี คอื ทกั ษะในขอ ใด ก. ทักษะการวดั ข. ทักษะการสังเกต ค. ทักษะการจาํ แนกประเภท 10. จากสถานการณ ตอ งนําทักษะการสงั เกตมาใชในขนั้ ตอนใดมากทสี่ ุด ก. จาํ แนกประเภทสง่ิ มชี ีวติ ข. สาํ รวจสง่ิ มีชีวิตในบริเวณรอบ ๆ หมบู า น ค. เปรยี บเทยี บวา พบสิ่งมชี ีวติ กลุมใดมากกวากนั 14

11. จากสถานการณน ี้ การเปรยี บเทยี บวาพบสงิ่ มชี วี ิตกลุมใดมากกวากนั จะตองใชท ักษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตรในขอใด ก. ทกั ษะการใชจ ํานวน ข. ทกั ษะการจาํ แนกประเภท ค. ทักษะการกาํ หนดนยิ ามเชิงปฏบิ ัติการ 12. ขอ ใดเปน ทกั ษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรข้นั สูงหรือขั้นผสม ก. ทกั ษะการทดลอง ข. ทกั ษะการใชจาํ นวน ค. ทกั ษะการลงความเหน็ จากขอ มลู 13. บคุ คลในขอ ใดขาดคณุ ลกั ษณะของผมู จี ติ วทิ ยาศาสตร KYE ก. ออยเปน คนชอบซักถาม ข. แอนเช่ือเฉพาะความคิดของตวั เอง ค. แอมวางแผนการทํางานอยา งเปน ระบบ 14. แววมักจะนําความรูที่สืบคนไดไปเลาใหเพื่อน ๆ ในชั้นเรียนฟงเสมอ แววมีลกั ษณะของผมู จี ิตวิทยาศาสตรขอ ใด ก. ความมีเหตุมผี ล ข. ความรบั ผิดชอบ ค. ความใจกวาง 15. ขอใดเปนลักษณะของผมู ีจิตวิทยาศาสตรทั้งหมด 1155ไไดดค ค ะะแแนนนน คคะะแแนนนนเตเต็ม็ม ก. กลาหาญ รักษาคําพูด ข. ใจกวาง มคี วามรับผดิ ชอบ 15 ค. มน่ั ใจในตนเอง กลาแสดงออก

¡ÒÃËàùՋǹ÷ŒÙ èÕ 2 ʧÔè áÇ´ÅÍŒ ÁÃͺµÇÑ àÃÒ º··Õè 1 ÊèÔ§ÁªÕ ÇÕ µÔ áÅÐÊÔ§è äÁ‹ÁªÕ ÇÕ µÔ น¡¨Ôําส¡ูกÃÃาÁรเรียน ดภู าพสถานการณ แลว ตอบคําถาม KYE 1. จากภาพ นักเรียนเหน็ สง่ิ ใดในภาพบา ง คน นก สนุ ขั แมว กาํ แพง มานั่ง มด................................................................................................................ ผเี สอ้ื ตนไม ดอกไม รังนก ร้ัว บอ น้าํ สมุด ดนิ สอ............................................................................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................................................................................ 2. ส่ิงมชี ีวิตท่พี บในภาพ มีท้ังหมด 8…………………… ชนดิ ไดแก คน นก สนุ ขั แมว มด.................................................................. ผเี สื้อ ตน ไม ดอกไม............................................................................................................................................................................................................................................ 3. สิง่ ไมมชี ีวติ ทีพ่ บในภาพ มีทง้ั หมด 8…………………… ชนิด ไดแก กาํ แพง มา นง่ั รงั นก......................................................... ร้วั บอนํา้ สมุด ดนิ สอ รังมด............................................................................................................................................................................................................................................ 16

Å¡Ñ É³Ð¢Í§ÊÔ§è ÁÕªÇÕ ÔµáÅÐÊè§Ô äÁ‹ÁªÕ ÇÕ Ôµ ¡Ô¨¡ÃÃÁ·Õè 1 Ê§Ñ à¡µÊ§èÔ ÁÕªÕÇÔµáÅÐÊè§Ô äÁ‹ÁÕªÕÇµÔ º¹Ñ ·Ö¡¢ŒÍÁÙÅ (ดขู ้นั ตอนการทาํ กิจกรรมจากหนังสือเรยี น) การทาํ กิจกรรม เรือ่ ง การสังเกตลักษณะสงิ่ มชี วี ติ และสงิ่ ไมม ีชีวิต ตง้ั คําถาม : สิง่ มชี วี ติ และส่งิ ไมมชี ีวติ มลี กั ษณะสาํ คญั แตกตา งกนั หรอื ไม คาดคะเนคาํ ตอบ : สงิ่ มีชีวิตและสิง่ ไมมีชีวติ มีลักษณะสาํ คัญแตกตา งกัน......................................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................................... µÒÃÒ§ บันทึกการสงั เกตลกั ษณะของสิง่ มีชีวติ และสง่ิ ไมม ีชีวิต (ตัวอยาง) สิง่ ทสี่ งั เกต ผลการสังเกต KYE 1. การเคลือ่ นไหว การกินอาหาร กอ นหนิ จะอยนู งิ่ กบั ท่ี ไมม ี กอ นหนิ จะอยนู งิ่ กบั ท่ี และ........................................................................... ........................................................................... การเคลอ่ื นไหวและเคลอื่ นที่ ไมก นิ อาหารปลาทใ่ี สล งไป........................................................................... ........................................................................... ในขวดโหล........................................................................... ........................................................................... กอนหนิ ในขวดโหล ........................................................................... ........................................................................... 2. ปลามีการเคล่ือนไหวและ ปลาจะวายไปกินอาหารท่ี........................................................................... ........................................................................... เคลอ่ื นทโ่ี ดยการโบกครบี ใสลงไปในขวดโหลและ........................................................................... ........................................................................... และโบกหาง เคลือ่ นท่ีไปมา........................................................................... ........................................................................... ปลาในขวดโหล ........................................................................... ........................................................................... 17

วาดแผนผงั หรอื แผนภาพแสดงการเปรยี บเทยี บลกั ษณะสาํ คญั ของสง่ิ มชี วี ติ และส่ิงไมมชี วี ติ Å¡Ñ É³ÐÊÒí ¤ÞÑ (ตัวอยา ง) ÊèÔ§ÁªÕ ÇÕ µÔ ÊÔ§è äÁÁ‹ ÕªÇÕ Ôµ • µŒÍ§ËÒÂ㨠• äÁË‹ ÒÂ㨠• µÍŒ §¡ÒÃÍÒËÒÃáÅйÒíé • äÁµ‹ ŒÍ§¡ÒÃÍÒËÒÃáÅйéÒí • à¤ÅèÍ× ¹·èËÕ Ã×Íà¤ÅÍ×è ¹äËÇä´àŒ ͧ • à¤Åè×͹·èÕËÃÍ× à¤Åè×͹äËÇàͧäÁ‹ä´Œ • ÁÕ¡ÒÃÊ׺¾¹Ñ ¸áØ ÅТÂÒÂ་Ҿѹ¸Ø • äÁÁ‹ ¡Õ ÒÃÊº× ¾¹Ñ ¸Ø • Á¡Õ ÒÃà¨ÃÔÞàµºÔ âµ • äÁ‹Á¡Õ ÒÃà¨ÃÔÞàµÔºâµ • Á¡Õ Òõͺʹͧµ‹ÍÊèÔ§àÃÒŒ • äÁ‹µÍºÊ¹Í§µ‹ÍÊèÔ§àÃŒÒ KYE • µŒÍ§¢Ñº¶Ò‹ ¢ͧàÊÕÂÍÍ¡¨Ò¡Ã‹Ò§¡Ò • äÁ‹ÁÕ¡ÒâºÑ ¶‹Ò¢ͧàÊÕ (วาดแผนผงั ) ÊÃ»Ø ¼Å จากการทาํ กิจกรรม พบวา ปลาหางนกยงู จัดเปน สิง่ มชี ีวติ............................................................... เพราะ ปลาหางนกยงู สามารถเคล่อื นทแี่ ละเคล่ือนไหวเองได และกินอาหารได..................................................................................................................................................................................................................................... สว นกอ นหนิ จัดเปน เพราะ………ส……ิง่ …ไ…ม…ม …ชี …วี …ิต………… เคลอ่ื นที่เองไมได และไมกินอาหาร......................................................................................................... ดงั น้นั ส่งิ มีชวี ิตและสิง่ ไมม ชี วี ติ จงึ มลี ักษณะสาํ คญั แตกตางกนั............................................................................... โดยลกั ษณะสาํ คญั ของสิง่ มชี วี ติ คือ ตอ งหายใจ ตอ งกนิ อาหาร ตอ งขบั ถา ยของเสยี................................................................................................................................. มกี ารเจริญเติบโต มกี ารสบื พนั ธุ มกี ารเคลอ่ื นทไี่ ดเอง และมกี ารตอบสนองตอ สงิ่ เรา............................................................................................................................................................................................................................................................ …ห…ร…ือ…ส…่งิ……ก…ร…ะ…ต…ุน…………………สว นสง่ิ ไมม ชี วี ติ จะมลี กั ษณะสาํ คญั ตรงขา มกบั สง่ิ มชี วี ติ และผลการทํากิจกรรมน้ี ตรง………………………………………………………… ตามคาํ ตอบท่ีคาดคะเนไว 18

˹µÙ ͺ䴌 1. ดูภาพ แลว พิจารณาวาเปน “สง่ิ มชี ีวิต” หรือ “สง่ิ ไมมชี ีวิต” โดยขดี ✓ ลงในชอ ง 123 ✓ สิง่ มีชวี ติ สิ่งมีชีวติ ✓ สิง่ มชี ีวิต KYE สิ่งไมมชี วี ิต ✓ สง่ิ ไมม ชี วี ติ สิ่งไมมีชีวิต 4 5 6 สิ่งมชี ีวิต ✓ สิง่ มีชีวิต สิ่งมชี วี ติ ✓ สิง่ ไมมชี ีวติ สิ่งไมมชี วี ิต ✓ สง่ิ ไมม ชี วี ิต 7 8 9 สง่ิ มชี ีวติ สง่ิ มชี ีวติ ✓ ส่งิ มีชีวติ ✓ สิ่งไมมีชวี ติ ✓ สง่ิ ไมม ีชวี ิต สิ่งไมม ชี วี ิต 19

2. วเิ คราะหล กั ษณะสาํ คญั ทก่ี าํ หนดให แลว จาํ แนกวา เปน ของ “สง่ิ มชี วี ติ ” หรอื “สงิ่ ไมม ีชีวติ ” โดยขดี ✓ ลงในตาราง ลักษณะสําคญั เปนลักษณะของ สิ่งมีชวี ิต สง่ิ ไมมีชีวติ ✓ 1. ตอ งการอากาศหายใจเพอื่ การดํารงชีวิต ✓ 2. ไมต อ งใชอ ากาศหายใจหรอื สรา งอาหาร 3. ตองการอาหารและนํ้าเพ่ือใหรางกายเตบิ โต ✓ ✓ 4. ไมตอ งการอาหารและนํ้าในการดํารงชวี ติ ✓ KYE 6785....ปรเไไมจะมมลีหรสมูกญิยาีกหัดมเาดลตนาราูบิแรขํ้านลโถับตเรเพถคเักราือ่ลอ่ืษยเ่อื ยปขานงอนๆทางกี่หยเแาสรกลรยีือระวอเกัจาคอะษตลหกาอไอ่ืจยเมงผนาุดกตกาไเหามพอรราว่อืงันนงไรโธกดตํ้าดุ านเเนอตยองม็้ํายทวยัุกวัน ✓ ชว✓ยประหยัดเวลาและ ✓ 9. มีการสืบพันธเุ พือ่ ขยายเผาพนั ธุ ✓ 10. ไมมีการตอบสนองตอ สิง่ เรา ✓ 3. เปรียบเทยี บลักษณะความแตกตางของส่ิงมชี วี ติ และสิง่ ไมม ชี วี ติ โดย การรวบรวมขอ มูล จากขอ 2. ลงในตาราง ลักษณะความแตกตา งของสง่ิ มีชวี ติ และส่งิ ไมม ชี วี ิต ส่ิงมชี ีวติ สิง่ ไมม ีชวี ิต หายใจ กินอาหาร ขับถา ย เคลือ่ นไหว ไมหายใจ ไมตองกินอาหาร ไมขับถาย................................................................................................................ ................................................................................................................ และเคล่ือนที่เองได มีการเจริญเติบโต เคล่ือนไหวเองไมได ไมเจริญเติบโต................................................................................................................ ................................................................................................................ มีลูกได สืบพันธุและขยายเผาพันธุได มีลูกไมได สืบพันธุและขยายพันธุไมได................................................................................................................ ................................................................................................................ มีการตอบสนองตอสิ่งเรา ไมม กี ารตอบสนองตอ สิ่งเรา................................................................................................................ ................................................................................................................ 20

4. ดภู าพและขอ ความทก่ี าํ หนดให แลว ตอบคาํ ถาม 1 รถยนตเ คลอ่ื นทบี่ นถนนได ดงั นนั้ รถยนตจัดเปน สิง่ มชี ีวิต ขอ ความน้ี ถกู ตอ ง ✓ ไมถ ูกตอง เพราะ รถยนตไ มก นิ อาหาร ไมห ายใจ.......................................................................................... และมลี ูกไมได................................................................................................................ 2 ตนไมเคล่ือนท่ีเองไมได ดังน้ัน ตน ไมจดั เปนสิง่ ไมมีชวี ิต ขอความน้ี ถกู ตอ ง KYE ✓ ไมถูกตอง เพราะ ตน ไมต อ งหายใจ ตอ งการอาหาร.......................................................................................... และเจริญเตบิ โตได................................................................................................................ 3 แมแมวมีลูกแมวหลายตัว ดงั นัน้ แมวจัดเปน สง่ิ มชี วี ิต ขอ ความนี้ ✓ ถูกตอง ไมถูกตอ ง เพราะ แมวมีลูกได ขยายเผาพันธุได.......................................................................................... กนิ อาหาร หายใจ และเจริญเติบโตได................................................................................................................ 21

¡¨Ô ¡ÃÃÁ·èÕ 2 ÊÒí ÃǨʧÔè ÁªÕ ÇÕ µÔ áÅÐʧÔè äÁÁ‹ ªÕ ÇÕ µÔ º¹Ñ ·Ö¡¢ÍŒ ÁÅÙ (ดูขน้ั ตอนการทํากจิ กรรมจากหนังสอื เรียน) การทาํ กจิ กรรม เร่ือง การสาํ รวจสิ่งมชี ีวิตและส่ิงไมมชี วี ิต ต้งั คาํ ถาม : เราสามารถพบส่ิงมชี วี ิตและส่งิ ไมมชี ีวติ ในบริเวณใดไดบ าง คาดคะเนคําตอบ : เราสามารถพบส่ิงมีชีวิตและสิ่งไมมีชีวิตไดตามส่ิงแวดลอมตาง ๆ........................................................................................................................................................................................ รอบตวั เรา......................................................................................................................................................................................... µÒÃÒ§·Õè 1 บนั ทกึ ผลการสาํ รวจสง่ิ มชี วี ติ และสงิ่ ไมม ชี วี ติ บรเิ วณโรงเรยี น (ตัวอยาง) บริเวณทส่ี ํารวจ ส่งิ ที่สาํ รวจพบ 1. สนามเดก็ เลน นกรกั ะเรดยีานนหตกนไกมร ระบงั นะทกรานยก มชางิ หชามุนกรระดั้วานมลา่ืนนั่งผีเสมดื้อKYE .......................................................... ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ดอกไม............................................................................................................................................................... 2. สนามฟุตบอล.......................................................... ลกู บอล ตนหญา เสาธง นก ตนไม รว้ั แมลงเตาทอง............................................................................................................................................................... มด กอนหนิ สนุ ขั............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... 3. โรงอาหาร.......................................................... แมค รวั โตะ เกา อ้ี จาน ชอน แกว น้าํ แมลงวัน ผึ้ง แมว............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... 4. หอ งเรียน.......................................................... ครู นกั เรียน แปรงลบกระดาน สมดุ หนงั สือเรยี น............................................................................................................................................................... ดนิ สอ ยางลบ ไมบรรทดั ตไู ม โตะ เกา อ้ี ถังขยะ............................................................................................................................................................... 22 ...............................................................................................................................................................

วาดภาพส่ิงมีชีวิตและสิ่งไมชีวิตที่พบบริเวณโรงเรียน อยางละ 1 ชนิด พรอ มบอกช่อื และลักษณะที่สังเกตได (ตัวอยา ง) (วาดภาพ) ช่ือ แมว.............................................................................................................. เปน ✓ ส่ิงมีชีวิต ส่ิงไมม ชี วี ิต ลักษณะทีส่ งั เกตได เคล่ือนไหวเองได......................................................... กินอาหาร ขับถาย มีการเจรญิ เติบโต.......................................................................................................................... .......................................................................................................................... (วาดภาพ) ชื่อ ลูกฟุตบอล.............................................................................................................. KYE เปน ส่ิงมชี วี ติ ✓ สิ่งไมม ีชวี ติ ลักษณะที่สงั เกตได เคล่ือนท่ีเองไมได......................................................... ไมหายใจ ไมก ินอาหาร ไมตอบสนองตอ.......................................................................................................................... สง่ิ เรา.......................................................................................................................... µÒÃÒ§·Õè 2 จาํ แนกสง่ิ ทส่ี าํ รวจพบบรเิ วณโรงเรยี นเปน กลมุ สงิ่ มชี วี ติ และสง่ิ ไมม ชี วี ติ ตารางจําแนกกลมุ ส่งิ มีชวี ิตและกลมุ ส่ิงไมม ีชีวติ กลุมสิ่งมีชวี ิต กลุมสิง่ ไมมชี วี ิต นกั เรียน ตนไม นก ผีเสือ้ มด ดอกไม...................................................................................................................... รงั นก ชงิ ชา กระดานลนื่ กระดานหก สมดุ ตู...................................................................................................................... ผง้ึ ตน หญา แมครัว สนุ ัข แมลงเตา ทอง...................................................................................................................... มา หมุน กระบะทราย รั้ว มา นัง่ ลกู บอล...................................................................................................................... แมลงวนั แมว ครู...................................................................................................................... จาน เสาธง ร้ัว กอนหนิ โตะ เกาอี้ ชอน...................................................................................................................... แกว นาํ้ กระดานดาํ แปรงลบกระดาน ยางลบ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... หนงั สือเรียน ดินสอ ไมบ รรทดั ถงั ขยะ...................................................................................................................... ...................................................................................................................... 23

วาดแผนผงั หรือแผนภาพแสดงการจาํ แนกกลุมส่ิงมชี วี ติ และสงิ่ ไมม ชี วี ิต ¨Òí ṡÊÔè§ÁÕªÇÕ ÔµáÅÐÊè§Ô äÁÁ‹ ªÕ ÇÕ Ôµ (ตัวอยาง) ÊèÔ§ÁÕªÕÇµÔ ÊÔ§è äÁÁ‹ ªÕ ÕÇÔµ µ¹Œ äÁŒ ÃéÇÑ ¼ÕàÊÍé× Êع¢Ñ KYE ോҷͧ áÁÇ ´Í¡äÁŒ Âҧź ÊÁ´Ø ÅÙ¡ºÍÅ ËÞÒŒ ´¹Ô ÊÍ (วาดแผนผัง) ÊÃ»Ø ¼Å จากการทํากิจกรรม พบวา บริเวณท่ีพบส่ิงมีชีวิตและสิ่งไมมีชีวิตใน โรงเรยี น ไดแก บริเวณ สนามเด็กเลน สนามฟตุ บอล โรงอาหาร หองเรียน............................................................................................................................................................................ โดยสิง่ มชี ีวิตท่ีพบ เชน คน ตน ไม นก ผีเสอื้ ดอกไม สนุ ขั แมลง............................................................................................................................................................................. สง่ิ ไมมีชวี ติ ทีพ่ บ เชน รังนก มา นง่ั เสาธง กอ นหนิ ลูกบอล ถังขยะ สมดุ................................................................................................................................................................................. ดงั น้นั จงึ สรปุ ไดวา เราสามารถพบสงิ่ มชี วี ติ และสง่ิ ไมม ชี วี ติ ไดต ามบรเิ วณตา ง ๆ รอบ.......................................................................................................................................................................................... ตัวเรา............................................................................................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................................................................................................ และผลการทาํ กิจกรรมน…ี้ ……ต……ร…ง………ตามคําตอบทค่ี าดคะเน 24

˹ٵͺ䴌 (ตวั อยา ง) 1. ถา นกั เรียนสํารวจรอบ ๆ บรเิ วณบา นของตนเอง จะพบสิง่ มชี ีวติ ไดแก สุนัข แมว ตน ไม ไก นก มด ผงึ้ แมลงวัน ปลา กระรอก จงิ้ หรีด.................................................................................................................................................................................................................. ตน หญา....................................................................................................................................................................................................................................... สาเหตทุ ีจ่ ดั เปนสิ่งมีชวี ติ เพราะ สิง่ เหลานตี้ องหายใจ กนิ อาหาร ขบั ถา ย......................................................................................................................... มีการเจริญเติบโต เคล่ือนที่หรือเคล่ือนไหวเองได มีการตอบสนองตอส่ิงเรา....................................................................................................................................................................................................................................... และขยายเผาพนั ธไุ ด....................................................................................................................................................................................................................................... จะพบสิ่งไมมีชีวติ ไดแก โตะ เกา อ้ี ถงั ขยะ กอ นหนิ บอ นา้ํ ไมก วาด จกั รยาน................................................................................................................................................... รถยนต รองเทา ราวตากผา....................................................................................................................................................................................................................................... KYE สาเหตุท่จี ัดเปนสิง่ ไมมชี วี ติ เพราะ ส่ิงเหลาน้ีไมหายใจ ไมกินอาหาร................................................................................................................ ไมขับถาย ไมมีการเจริญเติบโต เคลื่อนที่หรือเคลื่อนไหวเองไมได ไมมีการ....................................................................................................................................................................................................................................... ตอบสนองตอ สิ่งเรา และขยายเผา พนั ธไุ มไ ด....................................................................................................................................................................................................................................... 2. อา นขอ ความทก่ี าํ หนดให แลว เตมิ คาํ ตอบวา “ถกู ตอ ง” หรอื “ไมถ กู ตอ ง” ลงในตาราง ขอ ความ ถูกตองหรอื ไมถ กู ตอ ง 1. นกเปนส่ิงมีชีวิตทบ่ี นิ ได เครื่องบินสามารถบนิ ไมถูกตอ ง............................................................... ไดเ หมือนนก ดังน้ัน เครอ่ื งบนิ เปน ส่ิงมชี ีวิต 2. ตน ไมเ ปน สง่ิ มชี วี ติ เกา อแี้ ละตทู าํ มาจากตน ไม ไมถ ูกตอง............................................................... ดังนน้ั เกาอแ้ี ละตเู ปนสิง่ มีชีวิต 3. สุนัขและตนกุหลาบเปน สง่ิ มชี วี ิต เพราะมีการ ถูกตอง................................................................... ขับถา ยของเสยี ออกจากรา งกายเหมอื นกนั 25

3. ดูภาพ แลว ระบวุ า เปนส่งิ มชี ีวติ หรือสิ่งไมม ชี วี ติ พรอ มอธิบายเหตผุ ล 12 เปน สิง่ มชี ีวิต เปน ✓ สิง่ มชี วี ติ ✓ ส่งิ ไมมชี วี ติ สิ่งไมม ชี ีวติ เพราะ เคล่ือนท่ีและเคล่ือนไหวเอง...................................................................................... เพราะ มีการขับถาย ตองหายใจ...................................................................................... ไใหมไเ คดลต ่อือนงใทช่ีนักบินควบคมุ หรอื บังคับ เตคอลงือ่ นกิทนแี่ อลาะหเคาลรือ่ นเไจหรวิเญองเตไดิบ โตไดKYE ............................................................................................................. ............................................................................................................. ............................................................................................................. ............................................................................................................. 34 เปน ✓ สง่ิ มชี ีวติ เปน ✓ ส่งิ มชี วี ิต ส่ิงไมมีชีวิต สง่ิ ไมม ีชีวติ เพราะ เ ค ลื่ อ น ท่ี แ ล ะ เ ค ลื่ อ น ไ ห ว...................................................................................... เพราะ ตองกินอาหาร ตองขับถาย...................................................................................... เองได มีลูกได ขยายเผาพันธุได............................................................................................................. ตอ งหายใจ มกี ารเจรญิ เตบิ โต มลี กู ได............................................................................................................. ตองกินอาหาร มีการเจริญเตบิ โต............................................................................................................. เคลอ่ื นทเี่ องได............................................................................................................. 26

¡Ô¨¡ÃÃÁ½ƒ¡·Ñ¡ÉÐ º··èÕ 1 1. ดูภาพ แลว ตอบคาํ ถาม KYE 1. จากภาพ นักเรยี นเหน็ ส่งิ ใดบาง คน สนุ ขั แมว นก ผเี สอ้ื ตน ไม ดอกไม กอ นหนิ ถงั ขยะ มา นง่ั กอ นเมฆ............................................................................................................................................................................................................................. ดวงอาทติ ย เครอื่ งเลน ตา ง ๆ หญา............................................................................................................................................................................................................................. 2. ถา นําส่งิ ทเี่ ห็นจากภาพในขอ 1. มาจาํ แนกเปน กลมุ ส่ิงมชี ีวติ และ กลมุ สิ่งไมมีชีวิต จะจัดกลมุ ไดอยางไร กลมุ ส่ิงมชี ีวติ กลุมสง่ิ ไมมีชวี ติ คน สนุ ัข แมว นก ผเี สือ้ ตนไม...................................................................................................... กอ นหนิ ถังขยะ มานัง่ กอนเมฆ...................................................................................................... ดอกไม หญา...................................................................................................... ดวงอาทิตย เครอื่ งเลนตา ง ๆ...................................................................................................... ...................................................................................................... ...................................................................................................... 27

2. ดูภาพ แลวบนั ทึกขอมลู ลงในชองวาง 1. สิ่งมีชีวติ ในภาพ คือ ปลาทอง.......................................... มลี ักษณะสําคัญของสงิ่ มีชีวติ คอื เคลื่อนที่และเคล่ือนไหวได กินอาหาร............................................................................................................... หายใจ ขบั ถา ย มกี ารเจรญิ เตบิ โต มลี กู ได............................................................................................................... มกี ารตอบสนองตอสิ่งเรา............................................................................................................... สิ่งไมมีชีวติ ในภาพ คือ กอนหิน................................. มลี กั ษณะสาํ คญั ของสง่ิ ไมม ชี วี ติ คอื เ ค ล่ื อ น ท่ี แ ล ะ เ ค ล่ื อ น ไ ห ว เ อ ง ไ ม  ไ ด ............................................................................................................... ไมกนิ อาหาร ไมหายใจ ไมเ จริญเตบิ โต............................................................................................................... ไมข ับถายKYE ............................................................................................................... 2. ส่ิงมชี ีวิตในภาพ คอื สนุ ัข.......................................... มลี ักษณะสาํ คญั ของส่ิงมีชวี ิต คือ เคล่ือนที่และเคล่ือนไหวได กินอาหาร............................................................................................................... หายใจ ขบั ถา ย มกี ารเจรญิ เตบิ โต มลี กู ได............................................................................................................... มกี ารตอบสนองตอ สง่ิ เรา............................................................................................................... ส่งิ ไมมชี วี ติ ในภาพ คอื ตะกรอ................................. มลี กั ษณะสาํ คญั ของสงิ่ ไมม ชี วี ติ คอื เ ค ลื่ อ น ที่ แ ล ะ เ ค ลื่ อ น ไ ห ว เ อ ง ไ ม  ไ ด ............................................................................................................... ไมกินอาหาร ไมหายใจ ไมขับถาย............................................................................................................... ไมมีการตอบสนองตอสิ่งเรา............................................................................................................... 28

3. สิง่ มีชีวติ ในภาพ คอื ก้ิงกือ.......................................... มีลักษณะสาํ คญั ของสิ่งมีชีวิต คือ เคล่ือนไหวและเคล่ือนที่ได หายใจ............................................................................................................... กนิ อาหาร ขบั ถา ย เจรญิ เตบิ โต ตอบสนอง............................................................................................................... ตอ สง่ิ เรา............................................................................................................... สิ่งไมมชี ีวิตในภาพ คอื กอนหิน................................. มลี กั ษณะสาํ คญั ของสง่ิ ไมม ชี วี ติ คอื เคลอ่ื นทเ่ี องไมไ ด ไมก นิ อาหาร ไมห ายใจ............................................................................................................... ไมขับถาย และไมตอบสนองตอสิ่งเรา............................................................................................................... ไมเ จริญเติบโต............................................................................................................... 4. สงิ่ มีชีวิตในภาพ คอื ดอกไม.......................................... KYE มีลกั ษณะสาํ คญั ของสิ่งมชี วี ิต คอื เจริญเติบโตได กินอาหาร หายใจ............................................................................................................... ขยายเผา พนั ธไุ ด............................................................................................................... ............................................................................................................... สิง่ ไมม ชี ีวิตในภาพ คอื กระถาง................................. มลี กั ษณะสาํ คญั ของสง่ิ ไมม ชี วี ติ คอื เคลอ่ื นทเ่ี องไมไ ด ไมก นิ อาหาร ไมห ายใจ............................................................................................................... ไมเจริญเติบโต ไมมีการตอบสนองตอ............................................................................................................... สิ่งเรา............................................................................................................... 29

3. นาํ ตวั อกั ษร ก.-ช. หนา ขอ ความลกั ษณะสาํ คญั ของสง่ิ มชี วี ติ ทกี่ าํ หนดให เตมิ ลงใน ใหสัมพันธกบั ภาพ ก. กนิ อาหาร ข. ขับถา ย ค. หายใจ ง. เจริญเติบโต จ. สืบพันธุ ฉ. เคลื่อนไหว/เคล่ือนที่ ช. ตอบสนองตอสง่ิ เรา จง ขKYE ค ฉก 30

4. เขียนช่ือสิ่งมีชีวิตหรือส่ิงไมมีชีวิตท่ีมีลักษณะตรงตามท่ีกําหนดให ลงในชอ งวางอยา งนอยลกั ษณะละ 5 ชือ่ (ตัวอยา ง) ลักษณะทกี่ าํ หนด สง่ิ มชี ีวิตหรอื สงิ่ ไมมชี ีวิต 1. เปน สงิ่ มชี วี ติ เคลอื่ นไหวได ตนกหุ ลาบ ตน มะพรา ว ตนกลวย....................................................................................................................... แตเ คล่อื นท่ไี มไ ด ตน ขนนุ ตน ทานตะวนั....................................................................................................................... 2. เปน สง่ิ ไมม ชี วี ติ เคลอ่ื นทไ่ี ด รถยนต เครอื่ งบนิ โดรน หนุ ยนตบ งั คบั....................................................................................................................... โดยอาศัยการควบคุม วาว รถจกั รยานยนต บอลลนู....................................................................................................................... 3. เปนสิ่งมีชีวิต มีการตอบ ตน ไมยราบ ตน กระถนิ ตน กระเฉด กงิ้ กอื....................................................................................................................... สนองเมื่อไดร ับการสัมผัส หนอนแกว....................................................................................................................... 4. เปน สงิ่ มชี วี ติ ใชป ก สาํ หรบั นกนางแอน ไก คา งคาว นกพริ าบ....................................................................................................................... KYE เคลื่อนท่ีในอากาศ นกเปดน้าํ ผึง้ ผเี สื้อ....................................................................................................................... 5. เปน สงิ่ ไมม ชี วี ติ ไมเ คลอื่ นท่ี ตุกตาหมี ลกู บอล แกว น้ํา เตียงนอน....................................................................................................................... และไมต อ งการอาหาร กระเปา หนังสอื โตะ....................................................................................................................... 5. ขดี ✓ หนาขอความท่ถี ูกตอ ง และกา ✗ หนา ขอความที่ไมถ กู ตอง ✗………………. 1. ลกู โปง สวรรคเปน สิ่งมีชวี ิต เพราะลอยอยูในอากาศได ✗………………. 2. กระดาษเปน สง่ิ มชี วี ติ เพราะทาํ มาจากตน ไมซ งึ่ เปน สงิ่ มชี วี ติ ✓………………. 3. กง้ิ กือมวนตวั เม่อื โดนสัมผัส เปน การตอบสนองตอ สง่ิ เรา ✓………………. 4. แมวและสุนัขเปน ส่ิงมีชีวติ เพราะตองขบั ถายเหมอื นกัน ✓………………. 5. วาฬเปนส่งิ มีชีวิต เพราะออกลกู เปน ตัวเหมอื นมนษุ ย 31

·¡Ô¨ÒŒ ·¡ÒÃÂáÁÒäԴ¢¹éÑ ÊÙ§ ดูภาพ แลวตอบคาํ ถาม KYE (ตัวอยาง) 1. ถานกั เรยี นไปเทยี่ วสถานทใ่ี นภาพ นักเรยี นคิดวา จะพบสิ่งมีชวี ติ ตาง ๆ ไดแ ก ปลา ปู กุง ปูเสฉวน หอย หมึก แมงกะพรุน ตน มะพราว ปะการงั สาหรา ย............................................................................................................................................................................................................................ นักทอ งเทีย่ ว สุนขั นก............................................................................................................................................................................................................................................... 2. นักเรียนคิดวา สิ่งไมมีชีวิตท่ีนักเรียนจะพบไดในสถานท่ีแหงน้ี ไดแก ทราย นา้ํ ทะเล กอ นหนิ รม ชายหาด เตยี งผา ใบ โตะ ลกู บอล จกั รยาน เรอื หว งยาง............................................................................................................................................................................................................................................... วาว ขวดน้าํ รองเทา หมวก แวน ตา เมฆ ภเู ขา ดวงอาทติ ย............................................................................................................................................................................................................................................... 3. สงิ่ ไมม ชี วี ติ ทเ่ี กดิ ขน้ึ เองตามธรรมชาตทิ น่ี กั เรยี นสามารถพบไดใ นสถานที่ แหง นี้ ไดแ ก นาํ้ ทะเล ทราย กอ นหิน เมฆ ภเู ขา ดวงอาทิตย.................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................... 32

·º·Ç¹ ·ÒŒ Â˹‹Ç วง ลอมคําตอบทถ่ี ูกตองท่ีสดุ 1. ขอใดเปนลักษณะสําคัญของสงิ่ มชี ีวติ ทั้งหมด ก. หายใจได ไมขยายเผา พันธุ ไมขับถายของเสีย ข. ไมต อ งกินอาหาร ไมต อ งการอากาศ ไมเ จรญิ เติบโต ค. ตอ งการอาหาร ตองการอากาศหายใจ เคล่อื นไหวไดเอง 2. สง่ิ มีชีวิตและสิง่ ไมม ชี วี ติ ตอ ไปนี้สามารถพบไดในสภาพแวดลอ มใด “ทราย กอนหิน ปลู ม เปลอื กหอย ตนมะพราว และกอ นเมฆ” ก. นํ้าตก ภูเขา ข. ชายหาด ทะเล ค. ถ้าํ แมน ้าํ 3. ขอ ใดจดั เปน สิ่งมชี ีวิตทัง้ หมด KYE ก. นกเงือก ลูกแกว กหุ ลาบ ข. กระเปา ลูกโปง ลูกออ ด ค. ลกู น้าํ สาหรา ย ตน สน 4. ขอใดจัดเปนส่งิ ไมมชี ีวิตทงั้ หมด ก. ลูกแกว ลกู บอล ลูกโปง ข. มา นัง่ ปลาหมอ นกหวีด ค. นกแกว ปากกา ตุก ตาหมี 5. ขอใดแสดงถงึ ลกั ษณะของสิ่งไมม ชี วี ิต ก. มา นัง่ ต้ังอยหู นา บา น ข. หมีอดอาหารในฤดหู นาว ค. ตนกหุ ลาบมีดอกหลายดอก 33

6. ขอ ใดแสดงถึงลกั ษณะของส่งิ มีชีวติ ก. รถยนตแลนไดเรว็ บนถนนทเี่ รยี บ ข. นองตาลเหงอ่ื ไหลเพราะอากาศรอ น ค. ลูกโปงมีขนาดใหญข ้ึนเมอ่ื ถกู เตมิ ลม 7. ขอ ใดคือลักษณะสําคญั ทบี่ งบอกวา ภาพน้คี ือสงิ่ มชี ีวติ ไดช ดั เจนที่สุด ก. เคล่ือนท่แี ละเคล่อื นไหวไดเ อง ข. ออกลกู ไดครั้งละหลายตวั ค. อาศยั อยใู นทะเลไดเ ปน เวลานาน KYE 8. ขอ ใดคอื ลกั ษณะสาํ คญั ทบี่ ง บอกวา ภาพนค้ี อื สงิ่ ไมม ชี วี ติ ไดช ดั เจนทสี่ ดุ ก. ไมมกี ารเจรญิ เติบโตเพ่ิมข้นึ ข. เคลือ่ นทแ่ี ละเคลอื่ นไหวไดเร็ว ค. ใชนํ้ามันเปนพลังงานในการ ทาํ งาน 9. ขอใดคือสิ่งจาํ เปน ทส่ี ง่ิ มชี วี ติ ขาดไมไดในการดาํ รงชีวติ ก. นํ้า เสอ้ื ผา ยารักษาโรค ข. อากาศ นา้ํ อาหาร ค. อาหาร ยารกั ษาโรค ท่อี ยูอ าศยั 10. สิ่งจําเปนในการดํารงชีวิตในขอใดที่ส่ิงมีชีวิตขาดแลวจะตายอยาง รวดเรว็ ก. นํ้า ข. อาหาร ค. อากาศ 34

11. เฮลิคอปเตอรบ นิ ได จงึ จัดเปน สง่ิ มชี ีวติ ใชหรอื ไม เพราะเหตใุ ด ก. ใช เพราะเฮลคิ อปเตอรเคลื่อนที่ได ข. ใช เพราะเฮลิคอปเตอรก นิ นาํ้ มนั ได ค. ไมใ ช เพราะเฮลคิ อปเตอรห ายใจไมไ ด 12. จากภาพ เปนปฏิกริ ิยาทส่ี ัมพนั ธก ับลกั ษณะสาํ คัญใดของส่งิ มีชีวติ ก. การเจรญิ เตบิ โต ข. การขยายเผา พันธุ ค. การตอบสนองตอ สิง่ เรา อานขอความ แลว ตอบคําถาม ขอ 13.-15. KYE แกมสํารวจบริเวณหลังบานและพบสิ่งตาง ๆ ดังน้ี นก ตนมะพราว กระรอก จงิ้ หรดี มา นงั่ ถงั ขยะ ตน มะมว ง ตน มะลิ ไมก วาด มด ผง้ึ ตน กหุ ลาบ สนุ ขั แมว ตนคุณนายตนื่ สาย กอ นอฐิ ถงั น้าํ ไกแจ บวั รดนา้ํ จกั รยาน 13. แกมสํารวจพบสง่ิ มชี ีวติ ทีเ่ ปน สัตวบ ริเวณหลังบา นกชี่ นดิ ก. 8 ชนิด ข. 10 ชนิด ค. 12 ชนิด 14. แกม สาํ รวจพบสิง่ ไมม ชี วี ิตบริเวณหลงั บา นกช่ี นิด ก. 5 ชนิด ข. 7 ชนิด ค. 9 ชนดิ 15. ขอใดถกู ตอ งเก่ยี วกบั สิ่งมีชีวิตที่แกมสาํ รวจพบบริเวณบา น ก. กระรอก มะลิ ผงึ้ ไกแจ ข. มานั่ง ถงั ขยะ ไมก วาด จักรยาน ค. บวั รดนาํ้ กหุ ลาบ มะยม คณุ นายตน่ื สาย 15คะแนนเตม็ ไดค ะแนน 35

¡ÒÃËàùՋǹ̷٠Õè 3 àÃÂÕ ¹ÃªŒÙ ÇÕ µÔ ¾ª× º··èÕ 1 ¡ÒôíÒçªÇÕ µÔ ¢Í§¾ª× น¡Ô¨ําส¡ูกÃÃาÁรเรียน ศกึ ษาขอ มลู แลว ตอบคําถาม ประโยชนทางตรง เชน คุณลงุ คะ พืชมีประโยชน ใชเปนอาหาร ใชสรางบาน ตอ เราอยา งไรบา งคะ เรือน ใชทาํ เคร่ืองนงุ หม และ ยารกั ษาโรค ประโยชนทางออม เชน KYE เ ป  น แ ห ล  ง กํ า เ นิ ด ต  น น้ํ า ลําธาร ชวยทําใหฝนตก ตรงตามฤดูกาล เปนแหลง พักผอ น บรรเทาและปอ งกนั ความรนุ แรงของภยั ธรรมชาติ 1. จากขอมูล นักเรียนคิดวา เราควรปลูกพืชใหมีจํานวนเพิ่มมากขึ้น เพราะ พืชชวยผลิตแกสออกซิเจนใหมนุษยและสิ่งมีชีวิตอ่ืน ๆ ใชหายใจ และมี..................................................................................................................................................................................................................... ประโยชนตาง ๆ เชน ใชเปนอาหาร ที่อยูอ าศยั เครอ่ื งนงุ หม ยารักษาโรค............................................................................................................................................................................................................................................ 2. ถาปริมาณพืชลดลงจะสงผลกระทบตอ ส่ิงมชี วี ติ เพราะ จะทาํ ใหเ กดิ การ................................................. ขาดแคลนอาหาร เกดิ ภยั ธรรมชาตติ า ง ๆ สง่ิ มชี วี ติ จะดาํ รงชวี ติ ดว ยความยากลาํ บาก............................................................................................................................................................................................................................................ นกั เรยี นมแี นวทางในการเพ่มิ ปรมิ าณพชื เชน3. ชวยกันปลูกพืชใหมีปริมาณ.............................................................................. มากขึน้ ชวยกันอนุรกั ษปา ไม ไมต ัดไมทาํ ลายปา............................................................................................................................................................................................................................................ 36

»˜¨¨Ñ·èÕ¨Òí ໹š µÍ‹ ¡ÒôÒí çªÕÇµÔ ¢Í§¾×ª ¡Ô¨¡ÃÃÁ·èÕ 1 áʧÁ¤Õ ÇÒÁÊÒí ¤ÞÑ ¡Ñº¾×ªËÃ×ÍäÁ‹ ºÑ¹·Ö¡¢ÍŒ ÁÙÅ (ดูขั้นตอนการทํากิจกรรมจากหนังสอื เรียน) การทดลอง เรอ่ื ง ความสําคญั ของแสงตอการเจริญเตบิ โตของพืช ต้ังคาํ ถาม : แสงมผี ลตอ การเจรญิ เติบโตของพชื หรอื ไม คาดคะเนคาํ ตอบ : แสงมีผลตอการเจริญเติบโตของพชื......................................................................................................................................................................................... µÒÃÒ§·èÕ 1 บนั ทึกผลการสังเกตลกั ษณะตนถ่ัวเขียวกอ นทาํ การทดลอง ลกั ษณะของตน ถ่วั เขียวกอ นทําการทดลอง KYE ลกั ษณะทสี่ ังเกต กระปองใบท่ี 1 กระปอ งใบท่ี 2 (ตามที่วดั จรงิ )......................................... 1. ความสงู ของลาํ ตน เซนติเมตร เซนติเมตร(ตามท่วี ดั จริง)......................................... 2. จํานวนใบ (ตามท่นี ับจริง) ใบ (ตามท่นี บั จรงิ ) ใบ...................................................................... ...................................................................... 3. ขนาดของใบ ใบมีขนาดเลก็ ใบมีขนาดเล็ก.............................................................................. .............................................................................. 4. สีของใบ ใบสีเขยี วออ น ใบสีเขยี วออน.............................................................................. .............................................................................. 37

µÒÃÒ§·èÕ 2 บันทึกผลการสังเกตลักษณะตน ถว่ั เขยี วหลังการทดลองผานไป 10 วนั การทดลอง ลักษณะของตนถ่วั เขยี ว กระปอ งใบที่ 1 ความสงู ของลําตน …(…ต…า…ม…ท…่ีว…ัด…จ……ร…งิ …). เซนติเมตร จาํ นวนใบ ใบ……………(ต……า…ม…ท…ีน่ ……บั …จ…ร…ิง…)………………………………. 㺷èÕ 1 ขนาดของใบ ใบมีขนาดใหญ....................................................................................................... สขี องใบ บางใบมสี เี ขยี วออ น บางใบมสี เี ขยี วสด....................................................................................................................... ไดร บั แสงแดด ..................................................................................................................................................... กระปอ งใบที่ 2 ความสงู ของลําตน …(…ต…า…ม…ท…ี่ว…ดั …จ……ร…งิ …). เซนตเิ มตร ขจาํนนาวดนขใอบงใบ ใ(ตบามมขี ทนน่ีาดับเจรรยี ิงว)เลก็ ใบKYE …………………………………………………………………………. ....................................................................................................... สีของใบ มสี เี หลอื งซดี บางใบมสี เี หลอื งออ นเกอื บ㺷Õè 2 ....................................................................................................................... เปน สีขาว..................................................................................................................................................... ไมไ ดร บั แสงแดด ÊÃ»Ø ¼Å จากการทดลอง พบวา ตน ถว่ั เขียวท่ีไดรับแสงแดด มีการเจรญิ เติบโต........................................................... โดยตนถ่วั เขยี วจะมีไดด ี……………………………………………… ลาํ ตน แขง็ แรง มใี บสเี ขียวขนาดใหญ และ...................................................................................................................... สว นตนถว่ั เขียวทีไ่ มไ ดรบั แสงแดด…ม…ีใ…บ…ท…่ีง…อ……ก…ใ…ห…ม…เ …พ…ม่ิ …ข…้ึน…… มกี ารเจรญิ เติบโตชา.................................................................. โดยตนถว่ั เขยี วจะมี ลาํ ตนผอมซีด ไมแข็งแรง มใี บสเี หลืองซดี เรยี วเล็ก ไมสมบรู ณ........................................................................................................................................................................................ ดังนั้น แสดงวา แสง มีผลตอ การเจรญิ เติบโตของพืช……………………………………………… ....................................................................................................... และผลการทดลองนี้ ตรง……………………………………………… ตามคําตอบที่คาดคะเนไว 38

˹µÙ ͺ䴌 1. ขีด ✓ ใน หนา ขอ ความทถ่ี กู ตอ ง (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) 1. แสงมคี วามสําคญั ตอ พชื อยางไรบา ง ✓ ชวยใหพชื เจรญิ เตบิ โต ✓ เปน พลงั งานในการสรางอาหารของพชื ชว ยละลายธาตอุ าหารในดินเพื่อใหพชื ดดู ซึมไดงายขนึ้ ✓ กระตุนใหพ ืชสรางสารสเี ขียวเพอ่ื ใชในการสรางอาหาร 2. ถา ภาพน้ี คอื ภาพตน พชื ทขี่ าดแสงมาเปน ระยะเวลานาน นกั เรยี น คิดวา ผลกระทบทีพ่ ืชตน นี้ไดรบั คอื อะไรบา ง ✓ ขาดพลงั งานในการสรางอาหาร KYE ดดู ธาตอุ าหารไดน อยกวาปกติ ✓ ไมเจริญเตบิ โตเพราะขาดอาหาร ✓ ขาดสารสีเขียวสําหรับใชสราง อาหาร 3. นักเรียนจะปองกันและแกไขไมใหพืชท่ีปลูกมีลักษณะเหมือนตน พชื ในขอ 2. ไดอยา งไร วางในบรเิ วณที่มแี สงสองถงึ นําออกมารบั แสงทกุ วนั ✓ วางไวท ่ีเดิมแตร ดนํ้าเพม่ิ ขึ้น ✓ ใสปุยและรดนํ้าเพ่มิ ข้นึ 39

2. ดูภาพ แลวตอบคําถาม 2 3 5 1 64 KYE 1. บริเวณท่ีเหมาะสมในการต้ังตนพืชเพ่ือการเจริญเติบโตมากที่สุด คอื บริเวณหมายเลข เพราะ1………………….. มีแสงสวางสองถึง ตนพืชจะใช................................................................................................. 40 แสงในกระบวนการสรา งอาหาร ทําใหพชื เจริญเตบิ โตไดด ี............................................................................................................................................................................................................................. 2. บรเิ วณทไ่ี มเ หมาะสมในการตง้ั ตน พชื เพอื่ การเจรญิ เตบิ โตมากทส่ี ดุ คือ บริเวณหมายเลข เพราะ5…………………. มีแสงสองถึงนอย ตนพืชจะใช................................................................................................. แสงในกระบวนการสรางอาหารไดนอ ย ทําใหต น พืชเจริญเตบิ โตชา หรืออาจ............................................................................................................................................................................................................................. เหี่ยวเฉาและตายได............................................................................................................................................................................................................................. 3. นักเรียนคิดวา ตนพชื ที่อยบู รเิ วณหมายเลข 4 นา จะเจริญเตบิ โต ไดดีกวาตนพืชทีอ่ ยบู ริเวณหมายเลข 2, 3, 5 และ 6……………………………………………………. เพราะ บรเิ วณหมายเลข 4 ไดร บั แสงท่สี อ งมาจากหนาตา ง.............ม.....า...ก.....ก....ว....า.......... ดังนั้น ตนพชื ในบริเวณน้ีจะสรางอาหารไดมากกวา ทําให......................... ตนพืชเจรญิ เตบิ โตไดด ีกวา.............................................................................................................................................................................................................................

¡¨Ô ¡ÃÃÁ·èÕ 2 ¹Òíé Á¤Õ ÇÒÁÊÒí ¤ÞÑ ¡ºÑ ¾ª× ËÃÍ× äÁ‹ º¹Ñ ·Ö¡¢ÍŒ ÁÙÅ (ดูข้นั ตอนการทาํ กิจกรรมจากหนงั สอื เรยี น) การทดลอง เร่ือง ความสาํ คัญของนํ้าตอการเจรญิ เติบโตของพืช ต้งั คําถาม : นํ้ามีผลตอการเจรญิ เติบโตของพชื หรือไม คาดคะเนคาํ ตอบ : นา้ํ มผี ลตอการเจริญเติบโตของพชื........................................................................................................................................................................................ µÒÃÒ§·èÕ 1 บนั ทึกผลการสงั เกตลักษณะการเจรญิ เติบโตของตนถ่ัวเขียว เปนเวลา 10 วนั วนั ทบี่ ันทึกผล ลักษณะตน ถ่วั เขียว การทดลอง กระปอ งใบที่ 1 (ไดร ับน้าํ ) กระปอ งใบท่ี 2 (ไมไ ดร บั นา้ํ ) KYE วนั แรก .......................................................................................... .......................................................................................... .......................................................................................... .......................................................................................... วนั ท่ี 2 .......................................................................................... .......................................................................................... วนั ท่ี 4 .......................................................................................... .......................................................................................... วันท่ี 6 บนั ทกึ ผลตามลกั ษณะทีส่ งั เกตเหน็ จริง.......................................................................................... .......................................................................................... .......................................................................................... .......................................................................................... .......................................................................................... .......................................................................................... .......................................................................................... .......................................................................................... วนั ท่ี 8 .......................................................................................... .......................................................................................... .......................................................................................... .......................................................................................... วนั ท่ี 10 .......................................................................................... .......................................................................................... .......................................................................................... .......................................................................................... 41

µÒÃÒ§·èÕ 2 บันทึกผลการสงั เกตลกั ษณะตน ถว่ั เขียวหลงั การทดลองผานไป 10 วัน 㺷èÕ 1 การทดลอง ลักษณะตน ถ่วั เขียว กระปอ งใบท่ี 1 มกี ารเจรญิ เตบิ โตงอกงามไดด ี โดยลาํ ตน..................................................................................................................... - วางบรเิ วณทม่ี ีแสง จะสงู ขน้ึ เรือ่ ย ๆ และมีจํานวนใบเพ่ิมขึน้..................................................................................................................... สอ งถงึ - ไดร ับนํ้า วนั ละ 2 ..................................................................................................................... เวลา คอื เวลาเชา และเวลาเย็น ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... มีการเจริญเติบโตชา ใบและลําตน..................................................................................................................... ก- รวะาปงอบงรใเิ บวทณ่ี ท2ี่มีแสง เหีย่ วเฉา และบางใบจะรวงหลนจากตนKYE ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... 㺷Õè 2 สอ งถงึ ..................................................................................................................... - ไมไ ดร บั นาํ้ ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ÊÃ»Ø ¼Å จากการทดลอง พบวา ตน ถว่ั เขียวท่ไี ดร บั นํา้ จะ มีการเจรญิ เติบโตไดดี....................................................................... โดยตนถั่วเขยี วจะมี ลําตน สงู ข้นึ ใบมีสเี ขียว ขนาดใหญข ึน้ และมีจาํ นวนเพ่มิ ขึน้........................................................................................................................................................................................ สว นตน ถ่ัวเขยี วที่ไมไ ดรับนํา้ จะมี การเจริญเตบิ โตชา.......................................................................................................................................... โดยตน ถัว่ เขยี วจะมี ลาํ ตนและใบเห่ียวเฉา บางใบจะรว งหลน จากตน........................................................................................................................................................................................ ดังนั้น แสดงวา น้าํ มผี ลตอ การเจริญเติบโตของพชื……………………………………………… ....................................................................................................... และผลการทดลองน้ี ตรง……………………………………………… ตามคําตอบท่ีคาดคะเนไว 42

˹µÙ ͺ䴌 1. ขดี ✓ ใน หนา ขอความทถ่ี กู ตอง (ตอบไดม ากกวา 1 ขอ) 1. นา้ํ เปน ปจจยั ในการเจรญิ เตบิ โตของพืชไดอยางไรบาง ✓ ชวยในการสรา งอาหาร ✓ ชว ยใหต น พชื ไมเ หยี่ วเฉา ✓ ชว ยลําเลียงธาตอุ าหาร ชว ยใหคายนาํ้ ไดม ากข้ึน 2. ถาพชื ขาดนา้ํ เปน เวลานาน จะเกิดผลกระทบตอ พืชอยา งไรบาง ✓ พชื จะสรางอาหารไมไ ด รากของพืชจะเนา ใบจะมสี ซี ีดทั้งหมด ✓ ตน และใบพชื จะเหย่ี วเฉา 3. ถานักเรียนปลูกตนสตรอวเบอรรีในกระถาง แลววางไวบริเวณท่ี KYE มีแสงสองถึงและรดนา้ํ ทุกวัน แตต นสตรอวเ บอรรขี องนกั เรียนมี ลกั ษณะดังภาพ นักเรยี นคดิ วา อาจเกิดจากสาเหตุใดไดบาง ✓ รดนํ้านอ ยเกินไป ✓ รดน้าํ มากเกินไป ✓ รากพชื เนา จากการรดนํา้ ไดรับแสงสวางมากเกินไป นักเรยี นมหี ลกั ปฏบิ ัตใิ นการรดนํ้าตน พชื ทีถ่ ูกตองอยา งไรบา ง ✓ รดในปรมิ าณที่เหมาะสม รดเวลาท่แี ดดจัด รดใหไดป รมิ าณมากทีส่ ุด ✓ รดทกุ วันอยา งสมํ่าเสมอ ✓ รดตามความตอ งการของพชื รดทกุ ๆ ชวั่ โมง 43

2. ดูขอมูลในตาราง แลว ตอบคําถาม พชื ประเภทตอ งการนา้ํ มาก พืชประเภทตอ งการนา้ํ นอ ย พลดู าง เตยหอม เผอื ก มะละกอ ถ่วั ลิสง ฟกทอง บวั ขา ว ผกั ตบชวา แกวมงั กร สบั ปะรด ตะบองเพชร โสน ผักบุง ผักกระเฉด ออย ขา วโพด มะพรา ว 1. ถา ตอ งเลอื กปลกู พชื ตามประเภททกี่ าํ หนดใหใ นตาราง นกั (ตเรัวยีอยนาจงะ) เลอื กปลกู พืชประเภท เพราะ……ต……อ …ง…ก…า…ร…น……า้ํ …น…อ…ย………… ดูแลรักษางายกวา........................................................ ไมต อ งรดนาํ้ ทุกวนั ชวยประหยดั เวลาและประหยดั น้าํ............................................................................................................................................................................................................................. 2. พชื ตองการนา้ํ มาก 3 ชนิด ท่ีนักเรยี นตองการปลูก ไดแ ก บัว...................... พใบลใูดชาหงออแาลหะาผรักบพงุลดู า งใชตกแตงบเพานราผะักบุงบใวั ชมท ดี ําออกาหสาวรย เมลด็ ทานไดKYE …………………………………………………………………….. ...................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................. 3. พชื ตองการนาํ้ นอ ย 3 ชนดิ ทีน่ ักเรียนตอ งการปลกู ไดแกมะละกอ..................... ตะบองเพชร และมะพราว เพราะ มะละกอไวกนิ ผล ตะบองเพชร…………………………………………………………………….. ...................................................................................................... ไวตกแตงบา น มะพรา วผลไวทาํ อาหาร ใบใชหอ ขนม ตน ใชทาํ ของใชในบาน............................................................................................................................................................................................................................. 4. วาดภาพพชื ทีน่ ักเรยี นเลือกปลกู ลงในกรอบ ประเภทละ 1 ชนิด พชื ประเภทตองการนาํ้ มาก พืชประเภทตองการนาํ้ นอ ย ชอื่ พืช บวั……………………………………….. ชอ่ื พชื ………ต……ะ…บ…อ…ง…เ…พ…ช…ร……….. (วาดภาพ) (วาดภาพ) 44

¡Ô¨¡ÃÃÁ½ƒ¡·Ñ¡ÉÐ º··Õè 1 1. บอกวิธีการปลูกและดูแลพืชตามลําดับข้ันตอน พรอมผลที่จะไดรับ ใหต รงกบั ภาพท่กี ําหนดให 1. 2. เตรียมอุปกรณ ดิน เมลด็ พันธุ............................................................................................................... แยกตนกลาปลูกลงในอุปกรณท่ี............................................................................................................... KYE สาํ หรบั เพาะเปนตน กลา............................................................................................................... เตรยี มไว............................................................................................................... 3. 4. นํากระถางตนพืชท่ีปลูกไปต้ังใน............................................................................................................... พรวนดนิ ใสป ยุ และรดนาํ้ อยาง............................................................................................................... บรเิ วณทมี่ ีแสงแดดสอ งถึง............................................................................................................... สมํ่าเสมอ............................................................................................................... 5. ตน พชื เจรญิ เตบิ โต แข็งแรง และ............................................................................................................... ออกดอก ออกผล............................................................................................................... 45