sachhaymienphi.com - lich-su-hoa-ky

Quay ngược fhời gian về MUỐN t iế n hành TÔI NHẤT mốy íháng Irước... TRAO ĐỔI BUÔN BÁN ĐỊNH SẼ HOÀN VỚI NHẬT BÁN, PHẢI THÀNH NHIỆM BUỘC HỌ NGÙNG * VỤ. CHÍNH SÁCH BẾ QUAN TỎA CẢNG. S£ ĩhời kì đó, để lốy được dầu Hiổp đèn và dầu bôi Iran cho móy móc, người Mỹ đâ sởn bối có voi ỏ các nơi. ỉàu sân có voi của Mỹ Ihưòng xuyên xuất hiện lọi các vùng biển gần Nhột Bản. VÙNG BIỂN NÀY LÀ NƠI SĂN CÁ VOI RẤT tố t! 99



101 ¿ il

Sự xuất hiện của họm đội Mỹ đõ gây ra sóng fo gió lớn Irong nước Nhgf vốn ngủ yên 200 núm. ỊỂBKẾt (ĩw Nõm 1854, họm đội củo Perry lới Nhộl Bản lần Ihứ hai, đồng ù Ihòi đổ bộ lên yokohama. ổ , ĐÂY CHÍNH ______ 1ỉ LÀ NƯỚC NHẬT ĐÃ ĐÓNG CỚA MỘT THẾ GIỚI HOÀN TOÀN KHÁC 2 0 0 NĂM ư? VỚI ĐẤT NƯỚC CỦA CHÚNG TA.

...... HAY q u á hi vọng SAU NÀY HAI NƯỚC S Ẽ HÒA HẢO VỚI NHAU. ầ \\í & Nõm 1854, làn Ihứ hai dàn họm đội lói nuóc Nhộỉ, lưỡng Perry đâ íhành V. còng íronq việc buộc Mọc phủ kí kếf hòa ưóc với nuóc Mỹ. Nhộỉ Bàn đồng Ỷ mỏ cứa hoi (áng Shimoda và Hakodate. Nhưng quyết sách của Mgc phủ lọi khiến nhiều vỏ sì bât mởn. Họ đua nhau đứng ro phản đối.



Mỏ của đố! nước, được liếp xúc với nền , vòn minh liến bộ của nước ngoài, to đó ^ nuớc Nhộl Bán phái Iriến thân lốc và bước vào thời kì hiện đọì hóa.

nước Mỹ tích cực mở rộng lãnh thổ Sau khi giành được độc lập ít lâu, nước Mỹ Tây tiến quy nhanh chóng mở rộng lãnh thổ với quy mô lớn. mô lớn. Ban đầu, Năm 1803, Napoleon bán vùng Louisiana cho dân di cư chủ yếu đến nước Mỹ với giá 15 triệu đô la. Do đó lãnh thổ “miền Tây cũ” tức là từ sông nước Mỹ được mở rộng gấp đôi. Vào những Mississippi về phía Đông để định năm 40-50 của thế kỉ 19, thuyết “Vận mệnh cư. Kể từ những năm 20 của thê' kỉ 19 thì hiển nhiên” cổ xúy nước Mỹ mở rộng về Bắc xuất hiện cao trào dân dí cư băng qua sông Mỹ, thậm chí là xuống Nam Mỹ, một lần nữa Mississippi hướng về “miền Tây mới”, tiếp đó làm dấy lên cơn sốt. Trong khoảng 150 năm lại men theo bờ Thái Bình Dương di cư tới “miền sau đó, bằng các biện pháp cưỡng đoạt, mua viễn Tây”. Phong tào Tây tiến là quá trình lập lại, thôn tính, phát động chiến tranh™ nước Mỹ nghiệp, khai hoang gian khổ của đông đảo dân đã lần lượt giành được thêm các vùng lãnh thổ di cư, đổng thời cũng là vết nhơ lịch sử vể việc từ tay Tây Ban Nha, Mexico và Anh, biến thành tàn sát bừa bãi và cướp bóc người da đỏ. Rất cả thảy 48 tiểu bang. Cuối cùng vào năm 1867, nhiều người da đỏ đã bị giết hại trong cuộc Mỹ mua lại Alaska từ nước Nga. Năm 1898, Mỹ chiến đấu anh dũng bảo vệ quê hương và cơ thôn tính quẩn đảo Hawaii, từ đó duy trì ổn định nghiệp tổ tiên. toàn bộ lãnh thổ gổm 50 tiểu bang. Sau chiến tranh giành độc lập, CƯ dân và dân di cư của các bang miển Đông bắt đẩu đi về miển Tây, dẩn dần hình thành nên phong trào Miền Tầy ntfức Mỹ m Nguyên do của phong trào to Tầy tiến “Miển Tây nước Mỹ” chỉ những phạm trù địa lí khác nhau trong các thời kì lịch sử. Ban đẩu Ngay từ thời k) nước Anh cai trị, do các chủ là chỉ vùng đất nằm giữa dãy núi Appalachian nô miển Nam muốn phát triển kinh tế đổn điền và sông Mississippi, được gọi là “miển Tây cũ”. ở lãnh thổ miền Tây; những nhà đẩu tư ở miền Sau này, cùng với sự mở rộng lãnh thổ nước Bấc thl muốn tới miền Tây để đầu cơ đất đai; Mỹ về phía Tây, người ta gọi vùng đất từ sông tẩng lớp nhân dân nghèo khổ như nông dân, Mississippi tới dãy núi Rocky là “miển Tây thợ săn, công nhân mỏ, thì không có đất hoặc mới”, còn vùng đất từ dãy núi Rocky tới bờ Thái có ít đất nên mong muốn kiếm được một mảnh Binh Dương duợc gọi là “miền viễn Tây\". đất ở miền Tây... Nên dân Bắc Mỹ bắt đẩu di cư vể miển Tây. Nhưng để tiện cho việc kiểm Hiện tại, dựa theo cách phân chia khu vực soát nhân dân thuộc địa Bắc Mỹ, chính phủ Anh của nước Mỹ, miền Tây bao gổm 11 tiểu bang là ban bố pháp lệnh nghiêm cấm họ di cưvể phía Washington, Oregon, California™ Ngoài 11 bang Tây của dãy núi Appalachian. Sau khi nước Mỹ trên ra còn bao gổm 6 bang là: Bắc Dakota, Nam giành độc lập, những pháp lệnh đó bị xóa bỏ, Dakota, Nebraska, Kansas, Oklahoma, Texas, hàng loạt dân di cư đua nhau từ miền Đông nước tổng cộng chiếm tới 60,2% diện tích của lãnh Mỹ men theo vùng duyên hải, vượt qua dãy núi thổ nước Mỹ (không bao gổm các bang Alaska Appalachian để đổ xô tới miển Tây, dẩn dẩn và Hawaii). hình thành nên phong trào Tây tiến với quy mô lớn. & 106

m ' Các gỉai doạn và ý nghĩa cảa phong b ào Tầy tiên Phong trào Tây tiến bắt đẩu từ cuối thế kỉ 18, Phong trào Tây tiến ảnh hưởng lớn tới chính tới cuối thế kỉ 19 thì kết thúc, trải qua ba dợt cao trị, kinh tế và xã hội Mỹ. Nó giúp mở rộng diện trào. Đợt thứ nhất là từ cuối thế kì 18 tới đẩu thế tích lãnh thổ, khiến nước Mỹ trở thành quốc gia kỉ 19, đợt thứ hai là sau năm 1815, dợt thứ ba có lãnh thổ rộng lớn, nguổn tài nguyên thiên là giữa thế kỉ 19. nhiên phong phú, giúp nển nông nghiệp nước Mỹ phát triển thẩn tốc. Nó thúc đẩy ngành giao Để tìm hiểu vể mién Tây, thu thập các tin thông vận tải phát triển, kích thích sự ra đời tức vể cuộc Tây tiến, tháng 5 năm 1804, tổng của thành thị miển Tây và sự tiến bộ của ngành thống Mỹ Thomas Jefferson đã cử Meriwether công nghiệp, thúc đẩy sự hlnh thành thị trường Lewis và William Clark dẫn đội thám hiểm đi rộng lớn và thống nhất trong nước. Có thể nói, về miền Tây. Dội thám hiểm có tổng cộng 45 phong trào Tây tiến giúp cho nước Mỹ trở nên người, trong đó bao gổm phiên dịch viên tiếng giàu mạnh. Tây Ban Nha và ngôn ngữ của nguời da đỏ. Họ lên thuyển và xuất phát từ thành phố st. Louis, Thế nhưng phong trào Tây tiến cũng khiến đi ngược dòng sông Missouri lên trên, xuyên cho hàng loạt người da đỏ bị tàn sát, những qua vùng Louisiana thời đó, đi thẳng tới bờ Thái người may mắn sống sót thì bị cưỡng chế và xua Bình Dương, sau đó quặt vể từ đường cũ, cuối đuổi đến vùng đất hoang vu. Từ góc độ này có cùng vể thành phố st. Louis. Cuộc thám hiểm thể thấy rằng, phong trào Tây tiến là cuộc tàn này mất tới hơn hai năm. Sau đó, nước Mỹ bất sát đẫm máu của kẻ mạnh với kẻ yếu. đẩu bùng lên cơn sốt mới khai phá miển Tây. Qnầ trinh mử rộng linh thổ của ntíởc Mỹ t Sau khi giành độc lập, niíớc Mỹ nhanh chóng Năm 1846, Mỹ buộc nước Anh từ bỏ vùng mở rộng lãnh thổ. Oregon từ 46 vĩ độ Bắc xuống phía Nam. Năm 1803, với giá 15 triệu đô la, Mỹ mua Từ năm 1846 đến năm 1848, Mỹ khơi mào vùng Louisiana từ nước Pháp với diện tích rộng chiến tranh với Mexico, đoạt lấy vùng lãnh tới 2,6 triệu km2. thổ rộng lớn từ sông Rio Grande vể phía Bắc, bao gổm 5 tiểu bang California, Nevada, Utah, Năm 1810, Mỹ chiếm đoạt miền Tây Florida Arizona, New Mexico ngày nay cùng với một của Tây Ban Nha. phẩn tiểu bang Colorado và Wyoming. Năm 1819, Mỹ xuất quân xâm lược miển Năm 1853, Mỹ ép Mexico bán lãnh thổ của Đông Florida, mua ép miển Đông Florida với giá bang Arizona và vùng đất từ sổng Gila của New 5 triệu đô la. Mexico vể phía Nam. Năm 1845, Mỹ thôn tính vùng Texas của Thông qua những lán mở rộng như vậy, cho tới cuối thế kỉ 19, lãnh thổ nước Mỹ từ chỗ diện tích chỉ có hơn 2,3 triệu km2 thời kì đẩu độc lập đã

Mua vàng Louisiana tiền cho chiến tranh nên cuộc đàm phán thuận lợi và nhanh chóng ngoài dự đoán. Napoléon Tháng 7 năm 1776, 13 thuộc địa Bấc Mỹ đã bán Louisiana với giá 80 triệu franc Pháp tuyên bố độc lập, lãnh thổ lúc đó chỉ bao (tương đưdng 15 triệu đô la Mỹ thời đó) cho gổm 13 bang ven bờ Đại Tây Dương, diện tích Mỹ, tức là mỗi ki-lô-mét vuông chưa tới 6 đô la khoảng 800.000 km2. Năm 1783, sau khi thừa Mỹ. Tháng 4 năm 1803, Mỹ và Pháp kí kết hợp nhận nước Mỹ độc lập, nước Anh lần lượt đem đổng chính thức. phần lớn đất đai ven bờ Đại Tây Dương ngoài 13 bang trên cắt cho nuớc Mỹ. Lãnh thổ nước Mỹ lên tới 2,3 triệu km2, chiếm khoảng 30% diện tích nước Mỹ ngày nay. Năm 1800, niiớc Pháp chiếm vùng Louisiana từ tay Tây Ban Nha. Louisiana chỉ vùng lãnh thổ rộng lớn nằm giữa sông Mississippi và dãy núi Rocky, phía Bấc là Canada, phía Nam tới tận vịnh Mexico, diện tích khoảng 2,6 triệu km2 lớn gấp 20 lần diện tích bang Louisiana hiện tại. Năm 1802, tổng thống Mỹ thời đó là Thomas Jefferson đàm phán với nước Pháp để mua lại vùng đất rộng lớn này với giá cao. Vì Napoleon cẩn gấp id l đi đến thống nhất trao đổi với giá 7,2 triệu đô la Mua vùng Alaska Mỹ, đổng thời đến sáng sớm ngày hôm sau, hai bên đã kí kết thỏa thuận chính thức. Alaska nằm ở góc Tây Bắc của lục địa Bấc Mỹ, ba mặt đều là biển bao quanh, gần Sau khi thỏa thuận được kí kết, nó lập tức kề với Bắc Băng Duơng. Khí hậu nơi này giá gây ra làn sóng phản đối ở Mỹ, nhiểu người lạnh, không nối liền với đất liền của Mỹ, một nói rằng đó là “vụ mua bán nguy hại”, “một phần của nó còn là vùng duyên hải nằm kề sai lầm khác thuờng”, nhưng cuối cùng Seward bên bờ Thái Bình Dương thuộc góc Tây Nam vẫn thuyết phục dược quốc hội thông qua bản của Canada. thỏa thuận đó. Ban đầu, Alaska thuộc về nước Nga. Vùng Sự thật đã chứng minh rằng Seward rất biết đất phủ đầy băng tuyết này thời đó trông có nhìn xa trông rộng. Theo ước tính, dưới lòng đất vẻ không đáng giá bao nhiêu. VI thế Sa hoàng Alaska có khoảng 5.700 tỉ m3khí tự nhiên và 30 Aleksandr II quyết định bán nó đi, đổng thời tỉ thùng dầu thô, giá trị của nó vượt hơn 20.000 chốt hạ người mua là nước Mỹ. Vì lo rằng nước tỉ đô la Mỹ. Đây có thể là vụ mua bán đất đai Mỹ không hứng thú với Alaska, nước Nga dã bỏ kiếm lời nhiểu nhất của chính phủ Mỹ. ra một khoản tiền khoảng 100.000 đô la Mỹ nhằm mua chuộc một sô' phóng viên và chính khách để nhờ họ thuyết phục chính phủ Mỹ. Tháng 3 năm 1867, nước Nga cử quan chức sang Mỹ đàm phán về việc bán Alaska. Người cùng đàm phán với phía Nga là quốc vụ khanh của Mỹ - William H. Seward. Cuối cùng hai bên ố™

A Lh h h h h ị Tây, đổng thời mua vùng Louisiana từ Pháp, * Thomas Jefferson khiến lãnh thổ nuớc Mỹ được mở rộng khoảng gấp đôi. ông còn cắt cử đội thám hiểm đến khu Thomas Jefferson là vị tổng thống thứ ba của vực Tây Bắc, giúp biên giới phía Tây của nước nước Mỹ (nhiệm kì từ năm 1801 tới năm 1809), Mỹ vươn tới tận bờ Thái Bình Dương, ông còn người sáng lập đảng Dân chủ Cộng hòa, cũng nghiêm cấm việc mua bán nô lệ, thi hành chính là người soạn thảo ra bản “Tuyên ngôn độc lập” sách “Lấy nông nghiệp làm gốc, thương mại của nước Mỹ. là phụ”, thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế tư bản chủ nghĩa ở Mỹ. Trong thời gian ông Ngày 13 tháng 4 năm 1743, Jefferson sinh làm tổng thống nhiệm kì hai, nền kinh tế Mỹ ra trong một gia đình chủ đổn điền thuốc lá tầm trở nên phổn vinh, dân số tăng lên, lãnh thổ trung ở Virginia. Năm 1762, ông tốt nghiệp tại được mở rộng. Học viện William - Mary. Năm 1767 ông làm luật sư, đồng thời trở thành nhân vật lãnh đạo Jefferson hiếu học và đa tài, có nhiều đam trong giới luật sư ở Virginia. Năm 1769, ông mê. Ông biết nhiều ngôn ngữ, đồng thời cũng là được bầu làm nghị sĩ của nghị viện Virginia. kĩ sư đo đạc đất đai, kiến trúc sư, nhà sinh vật Tháng 5 năm 1775, khi là đại biểu của bang học, nhà triết học, nhà âm vận học và nhà văn. Virginia tham gia quốc hội lục địa lần thứ hai, Khi về già, ông còn thành lập trường đại học ông được chỉ định là thành viên của ủy ban Virginia và làm hiệu trưởng nhiệm kì đẩu tiên soạn thảo “Tuyên ngôn độc lập”, đổng thời là của trường này. Trong suốt cuộc đời, Jefferson người chấp bút chính. Kể từ năm 1779, ông có rất nhiều tác phẩm nổi tiếng, người đời sau làm thống đốc bang Virginia. Năm 1789, sau đem tập hợp những bài viết của ông lại để xuất khi chính phủ liên bang được thành lập, ông bản, tất cả có 20 quyển. trở thanh quốc vụ khanh. Cuối năm 1793, ông sáng lập và lãnh đạo đảng Dân chủ Cộng hòa. Ngày 4 tháng 7 năm 1826, Jefferson qua Năm 1800, Jefferson được bầu làm tổng thống đời. ông được nhân dân Mỹ tôn sùng là “nhà thứ ba của nước Mỹ. Năm 1804, ông lại trúng hiền triết”, tên tuổi ngang hàng với Washington cử nhiệm kì thứ hai. và Lincoln. Trong thời gian nhậm chức tổng thống, ông tích cực đẩy mạnh chính sách mở rộng về phía Cán chnyện vé Jefferson bắt đầu trò chuyện, khi chủ đề nhắc tới vị tân tổng thống, người đó nói: “Nghe nói Jefferson Năm 1785, Jefferson từng làm đại sứ tại tiêu tiền rất bạo tay, trên mỗi ngón tay ông ta Pháp. Một hôm, ông tới thăm ngoại trưởng đều đeo nhẫn. Nếu đem bán quẩn áo của ông Pháp. “Có phải ngài thay thế cho Franklin ta đi thì số tiền thu được có thể mua hẳn một không?”, ngoại truởng hỏi. “Chỉ là ‘thay mặt’ đồn điền và hai chiếc đổng hổ.\" Jefferson nghe chứ không ai có thể ‘thay thế’ được ông ấy.” nói vậy thì cuời lớn và nói: “Quần áo mà tổng Jefferson đáp lại. thống mặc thuờng ngày chưa chắc đã đẹp bằng của ông đâu! Nếu ông không tin thì tôi có thể Từ đầu tới cuối, Jefferson vẫn coi mình là đưa ông đi gặp ông ấy.” Khi hai nguời cưỡi ngựa một viễn chức bình dân. Trong thời gian làm tới cổng Nhà Trắng, người hẩu cất tiếng chào tổng thống, chiều nào Jefferson cũng một minh Jefferson: “Kính chào ngài tổng thống!” thì cưỡi ngựa đi dạo tới vùng ngoại ô Washington người đó bất chợt mắt chữ 0 miệng chữ A, lúng D.c để ftếp xúc với đông đảo nhân dân. Có lần túng không biết làm thế nào. Jefferson gặp một người, người đó trông thấy Jefferson đang cưỡi ngựa, ăn mặc thì rất bình dân nên tưởng ông là người buôn ngựa. Hai người

Chặng dưửng đẩy mán và Thự chản bò mỉỂn Tầy nứức mắt cảa ngiiòí da đỏ tttíớc Mỹ Sau khi nước Mỹ giành độc lập, cùng với sự phát triển thẩn tốc của chủ nghĩa tư bản và việc Trong quá trình mở rộng miền Tây nitôc Mỹ, mở rộng lãnh thổ, hàng loạt người da đỏ bị xua hàng loạt đàn bò được đưa tới đây. Những đàn đuổi ra khỏi vùng đất của tổ tiên, di chuyển tới bò khi vượt qua chặng đường xa xôi cần phải vùng đất cằn cỗi ở miền Tây. Năm 1830, chính có người dẫn dắt và chăm sóc, vì thế nghề thợ phủ Mỹ đã thông qua “Đạo luật di cư cho người chăn bò đã ra đời. da đỏ”, quy định họ phải di chuyển tới khu vực bảo tổn (phần lớn khu vực này đều là vùng núi Những thợ chăn bò phải cưỡi ngựa, trông coi xa xôi cằn cỗi hoặc vùng sa mạc). Hàng loạt đàn bò cẩn thận. Đa số họ là những người chịu người da đỏ bị chết trên đường di cư, chẳng đựng được gian khổ, ngoài ra phải có những hạn như một bộ tộc tên là Cherokee buộc phải phẩm chất ưu tú như nhanh trí, dũng cảm, trầm di cư tới vùng “Okla huma” (nay là tiểu bang fĩnh, cẩn trọng thì mới có thể ứng phó được Oklahoma). Trải qua gần 5 tháng, khoảng 4.000 mọi sự cố và nguy hiểm bất ngờ trên đường đi. người đã mất mạng, chiếm tới 25% dân số của Chính họ trực tiếp mở mang những con đường bộ tộc này. Người da đỏ còn bị quân đội Mỹ cho những nguời “Tây tiến”, được vinh dự gọi lầ tàn sát trong thời gian dài, dân số giảm mạnh. “những người tiên phong trong công cuộc mở Có thể nói, phong trào Tây tiến chính là chặng rộng miền Tây của nước Mỹ”, “những anh hùng đường lịch sử đầy máu và nước mắt của họ. trên lưng ngựa”. Ih sự ra dời cảa chiếc quẩn bò Cuối thế ki 19, cùng với sự phát triển của giao thông vận tải, các thợ chăn bò thi nhau chuyển Vào những năm 40 của thế kỉ 19, người ta nghề, nhưng tinh thẩn khai phá, hăng hái tiến phát hiện ra mỏ vàng ở miền Tây nước Mỹ. lên của họ vẫn luôn khích lệ người dân Mỹ, đồng Trong số những thợ đào vàng, có một người tên thời cho ra đời các loại hình văn hóa đặc sắc như là Levi Strauss, ông vốn là một người buôn vải, tiểu thuyết miền Tây, điện ảnh miền Tây.. Sức khi tới miền Tây, ông mang theo một ít vải bạt ảnh hường của họ vẫn còn duy trì tới ngày nay. để làm lều tạm hoặc bạt che cho xe cộ. Những thợ đào vàng thời đó đa số mặc quần vải bông nên dễ rách. Strauss thấy đây là một cơ hội tốt để kiếm tiền, nên đã lấy số vải bạt mang theo cắt thành quần đem bán. Loại quẩn này mặc rất bền và chấc, khi mặc lên người thì cảm thấy vô cùng thoải mái, cử động dễ dàng, rất được cánh thợ đào vàng chào đón. Không lâu sau, rất nhiều thợ chăn bò cũng thích loại quẩn này, vổ sau mọi người liền gọi loại quần này là \"quẩn của thợ chăn bò” (quần bò), còn Levi Strauss cũng phất lên nhờ kinh doanh quần bò, thương hiệu trang phục bò mà ông sáng lập ra đã trải qua hơn 100 năm, tới ngày nay vẫn được coi là một trong những thương hiệu nổi tiếng thê' giới. ế\"°

Bảng Cộng hòa và đảng Dần chủ Tuy nước Mỹ có nhiều đảng phái nhưng luôn thành lập, đảng này từng nắm quyển 24 năm. Trong vòng 48 năm từ năm 1885 tới năm 1933, là đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ thay nhau đảng Dân chủ nắm quyền 16 năm. Từ năm 1933 nắm quyền. trở đi, những người cua đảng Dân chủ là: Franklin D. Roosevelt, Harry s. Truman, John F. Kennedy, Đảng Cộng hòa được thành lập vào năm Lyndon B. Johnson, Jimmy Carter, Bill Clinton... 1854, chủ yếu đại diện cho lợi ích của giai cấp lấn lượt được bẩu làm tổng thống. Cũng giống như đảng Cộng hòa, đảng Dân chủ không có tư sản công nghiệp, giai cấp công nhân và tiẽu cißng fînh và sô' đảng viên cố định. nông miền Tây. Năm 1860, ứng viên của đảng Cộng hòa là Abraham Lincoln dùợc bẩu làm tổng Năm 1874, một họa sĩ cùa nước Mỹ đã sáng thống thứ 16 của nuớc Mỹ, đảng này lẩn đẩu tiên nắm quyền. Từ năm 1933 về sau, những tác một bức tranh lấy con lừa tuợng trưng cho người của đảng Cộng hòa lên nắm quyền lần lượt đảng Dân chủ, lấy con voi tượng trưng cho đảng là Warren G. Harding, Calvin Coolidge, Herbert Hoover, Dwight D. Eisenhower, Richard Nixon, Cộng hòạ. Sau đó, con lừa và con voi liền trở Gerald Ford, Ronald Reagan, George H. w. Bush thành biểu tuợng của hai đảng. và George w. Bush. Đảng Cộng hòa không có cương ỉĩnh đảng cô' định. Tất cả cử tri bỏ phiếu Thật ra, vị tong thống thứ ba của nước Mỹ là bầu cho ứng viên tổng thống của đảng này đều Thomas Jefferson từng sáng lập đảng Dân chủ đuợc coi là đảng viên cùa đảng. Cộng hòa. Đảng này từng nam quyền liên tục tới 24 năm. Do sự phân hóa về lợi ich giữa các phe Dảng Dân chủ được thành lập vào năm 1828, chính trị nên ở nước Mỹ xuất hiện đảng Dân chủ đại diện cho lợi ích của các đồn điền ở miền và đảng Cộng hòa, khi đó hình thức và nội dung Nam. Trước khi Abraham Lincoln lên nắm quyền, chính trị cua hai đảng mới đuợc xác lập một cách chính thức. trong hơn 30 năm sau khi đảng Dân chủ được mĩ bằng tòa nhà 65 tầng. Nó duợc khởi công vào tháng 1 năm 1933, tới tháng 5 năm 1937 thì San Francisco hoàn thành, tổng cộng số dây thép được dùng là 24.000 tấn, chi phí xây dựng thời đó là 3 triệu đô San Francisco nằm ở phía Tây Bắc bang la Mỹ, nhân công của 6 quốc gia tham gia việc California, là mỏm phía Bắc của bán đảo nằm xây dựng. Cho tới ngày nay, cây cẩu này đã trở giữa Thái Bình Dương và vịnh San Francisco, ba thành biểu tượng và thắng cảnh quan trọng của mặt giáp với biển, diện tích thành phố khoảng San Francisco. 120 km2được mệnh danh là “thành phố đẹp nhất nưỡc Mỹ”, “cửa ngõ của bờ Tây”. Hiện nay, San Francisco đã trở thành thành phố hải cảng quan trọng, là trung tâm ngân Năm 1776, thuộc địa đầu tiên của châu Âu hàng, thương mại và văn hóa của miền Tây nước dựợc thành lập tại nơi này. Người Mexico dùng Mỹ. Trung tâm nghiên cứu và phát triển công tiếng Tây Ban Nha đặt tên cho nơi này là “San nghệ thông tin nổi tiếng toàn cẩu - thung lũng Francisco”. Khi đó, cư dân ở đây chỉ có hơn 800 Silicon nằm ở phía Nam của San Francisco. người. Khi thuộc vể nước Mỹ vào năm 1846, vùng này cũng chỉ là một thị trấn nhỏ, cư dân chưa Là một thành phố quốc tế hóa, dân số của San tới 1.000 nguời. Năm 1848, sau khi phát hiện ra Francisco rất phức tạp, người da trắng chiếm trên mỏ vàng, dân di cư ổ ạt kéo tới đây, làm dấy lên 2/5 dân số, dân di cư chia theo từng khu vực, cơn sốt vàng. Khi thành lập thành phố vào năm trong đó “Chinatown” (phố của ngiiời Hoa) ở San 1850, dân số đã tăng nhanh. Năm 1906, ở San Francisco là nơi có người Hoa tụ tập sinh sống nổi Francisco xảy ra động đất mạnh, 80% công trình tiếng khắp thê' giới. kiến trúc của toàn thành phố bị phá hủy, nhưng đã nhanh chóng duợc xây dựng lại... 111 Cẩu Cổng Vàng là một trong những cây cẩu treo dây văng lớn nhất thê' giới, tổng chiều dài cẩu hơn 2,7 km, hai trụ chính của cầu cao gần

Chinatown à San Francisco bị chính quyền thời đó coi là “công dân hạng hai” và quy định chỉ được sinh sống trong khu Nhà Đường là thời đại xán lạn huy hoàng vực nhất định, rồi phát triển tới ngày nay và nhất trong lịch sử Trung Quốc, đổng thời cũng hình thành nên khu phố “Chinatown” như hiện có ảnh hưởng lớn trên thế giới. Nhiều quốc gia tại. trên thế giới gọi người Trung Quốc là “người nhà Đường”, gọi những khu phố người Hoa tập trung cư trú ở nước ngoài là “Chinatown” (phố của người Hoa). Chinatown ở San Francisco nằm ở giữa đại lộ Grant và phố Bush thuộc trung tâm thành phố. Loạt dân di cư người Trung Quốc đẩu tiên đã bắt đẩu định cư tại đây vào khoảng năm 1850. Nó là khu phố người Hoa có quy mô lớn nhất nước Mỹ. Nguổn gốc hình thành của nó là do vào cuối thế kỉ 19, có rất nhiều người Hoa tới San Francisco làm “lao công khế ước”, họ tham gia mở rộng miền Tây, có cống hiến to lớn trong việc xây dựng nền kinh tế địa phương nhưng lại «■I mang nơi đây thành vườn quốc gia. Đây là vườn quốc gia đầu tiên của nước Mỹ, đổng thời là vườn quốc gia Yellowstone vườn quốc gia đẩu tiên trên thế giới do chính phủ đứng ra chủ trì xây dựng. Trong phong trào Tây tiến, người ta phát hiện ra một vùng đất có diện tích rộng lớn và phong Vườn quốc gia Yellowstone có cảnh sắc hùng cảnh tuyệt đẹp. Đó chính là vườn quốc gia vĩ tráng lệ, trong đó nơi thu hút mọi người nhất Yellowstone ngày nay. chính là hàng ngàn suối niiớc nóng, suối phun và vòm bùn. Vườn quốc gia Yellowstone là công viên lớn nhất, nổi tiếng nhất và có lịch sử lâu đời nhất Sông và hổ của vườn quốc gia Yellowstone trong số những vườn quốc gia của nước Mỹ. cũng có cùng tên, chẳng hạn nhưhổ Yelllowstone Phần lớn công viên nằm ở phía Tây Bấc của nằm ở trung tâm vườn quốc gia là nơi bắt nguồn bang Wyoming, một phần nhỏ thì nằm ở phía của sông Mississippi, cũng là hồ trên núi cao Nam bang Montana và phía Đông bang Idaho, lớn nhất trên toàn nước Mỹ. Nước hổ trong veo diện tích tới 7.988 km2. nhìn thấy đáy, khi chảy xuống hẻm núi lớn Grand Canyon, nước hỗ réo gào và đổ xuống, hình thành vẩ mặt lịch sử, vùng đất này từng có núi lửa nên thác hạ lưu sông Yellowstone. hoạt động, cấu tạo địa chất phức tạp, có các kì quan địa chất như dãy núi gổ ghề, các thung Phần lớn vườn quốc gia Yellowstone do cây lũng và hẻm núi đẹp mắt, rừng hóa thạch, địa cối bao phủ, có đủ loại động vật hoang dã sinh mạo bị xâm thực thành các hình thù kì dị... sống, trong đó, gấu là biểu tượng của vườn quốc Khoảng 2/3 mạch nước phun của thế giới đều gia Yellowstone. tập trung tại đây. Vùng đất này vốn là khu vực săn bắn của người da đỏ, cùng với các cuộc Năm 1978, vườn quốc gia Yellowstone được thám hiểm và mở rộng miền Tây, vẻ đẹp kì liệt vào danh sách di sản đang cẩn được bảo diệu và tráng lệ của nó mới dần dẩn hiện ra vệ của thế giới. trước mắt con người. Năm 1872, tổng thống Mỹ Ulysses s. Grant đã kí văn bản đồng ý mở

if c “Black Hawk” và “Apacha” Súng Colt Trong cuộc đấu tranh chống lại sự áp bức Loại súng lục dược người châu Âu phát minh chính phủ Mỹ, rất nhiều thủ ỉĩnh bộ lạc nổi tiếng ra đầu tiên, thời gian phát minh cụ thể và người đã xuất hiện. Sự dũng cảm, ngoan cường và phát minh ra nó chưa được kiểm chứng. Súng mưu trí của họ khiến ngay cả kẻ thù cũng phải lục phát triển với quy mô lớn là vào cuối thế kỉ kính phục tận đáy lòng. Ngày nay, rất nhiều loại 18. Nước Mỹ thời đó đang mở rộng miền Tây, vu khí của nước Mỹ được đặt theo tên của một cho dù chiến đấu với người da đỏ hay bất bớ số thủ lĩnh da đỏ hoặc tên bộ lạc của họ. các phần tử phạm pháp, súng lục đều tiện lợi hơn súng trường rất nhiều, nhưng nó vẫn còn Chẳng hạn như “cuộc chiến tranh Black tổn tại thiếu sót là không thể bắn đạn liên tục. Hawk” nổ ra vào năm 1832. Từ “Black Hawk” Vào những năm 30 của thế kỉ 19, một người Mỹ chỉ tên của một vị tù trưởng bộ tộc Sioux, ông là Colt đã chế tạo ra “súng ngắn kiểu Colt bắn là người dũng cảm, mưu trí, đã dẫn dắt bộ tộc nhiều phát”. Loại súng này mỗi khi bắn ra một mình xuất quỷ nhập thẩn khi tấn công quân viên đạn, hộp đạn sẽ tự động xoay một ô để quân Mỹ, khiến quân Mỹ bị thương vong vô nạp viên đạn tiếp theo vào nòng súng, nhờ đó cùng thê thảm. Tuy cuối cùng Black Hawk bị người ta có thể bắn liên tiếp. Loại súng lục bấn bắt nhưng ông lại trở thành nhân vật anh hùng liên tục này vừa tiện mang theo lại vừa sử dụng của nước Mỹ. Một loại máy bay trực thăng chiến đơn giản. Nó duợc sử dụng rộng rãi trong quân đấu tiên tiến của Mỹ được đặt tên theo tên ông. đội Mỹ và trong giới thợ chăn bò miền Tây, còn duợc gọi là “khẩu súng chinh phục miền Tây”. Hoặc chẳng hạn như loại máy bay trực thăng chiến đấu Apache nổi tiếng cùa quân đội Mỹ cũng được đặt theo tên của bộ tộc Apache anh dũng và thiện chiến. Hạm đội của Perry đả mỏ tong cấnh cửa của Nhật Bẳn Tháng 7 năm 1853, tư lệnh Matthew c. Perry của hạm đội Đông Ấn, nước Mỹ, đã dẫn dắt bốn chiến hạm đi vào cảng Kanagawa trong vịnh Tokyo cua Nhật Bản, yêu cầu nước Nhật vốn bế quan tỏa cảng trong thời gian dài phải mở cửa thông thương. Mạc phủ yêu cầu hạm đội tàu chiến của Mỹ trước hết đi vể phía Nagasaki thl mới có thể tiến hành đàm phán. Perry đã từ chối, đồng thời dùng vũ lực để uy hiếp khiến Mạc phủ hoang mang. Perry thông báo với chính phủ Nhật Bản rằng, sang mùa xuân năm sau sẽ tới nghe câu trả lời từ phía họ, rổi rời khỏi cảng Kanagawa«.. Tháng 2 năm 1854, Perry lại tới như đã hẹn trước, ông dẫn theo hạm đội gổm 10 tàu chiến neo đậu tại cửa sông Kanagawa. Mạc phủ buộc phải chấp nhận yêu cầu của nước Mỹ, kí kết “Hiệp uớc Kanagawa”, mở cửa hai cảng Shimoda và Hakodate. Từ đó, cục diện bế quan tỏa cảng hơn 200 năm của nước Nhật mới bị phá vỡ.

t a Mạc phả Từ “Mạc phủ” vốn chỉ dinh phủ của các tướng quân Nhật Bản khi ra trận, về sau lại trở thành Từ thê' kỉ 1 tới thế kỉ 2 TCN, tại các vùng của tên gọi của chính quyền do tướng quân đứng Nhật Bản xuất hiện nhiều quốc gia bộ lạc. Vào đẩu. Nền tảng thống trị của Mạc phủ là các thế kỉ 5, thời đại Yamato đã thống nhất Nhật lãnh chúa và tầng lớp võ sĩ. Tướng quân đem Bản, từ đó thành lập một quốc gia thống nhất. đất đai ban cho các lãnh chúa phong kiến lớn nhỏ. Lãnh chúa trung thành với tướng quân, Nhà nước Yamato thực hiện chế độ nô lệ dọ nhưng trong lãnh địa của mình thì lại là người các quốc vương và quý tộc cha truyền con nối toàn quyền cai trị, có quyền lực cả về hành nắm giữ chính quyền. Cùng với sự phát triển chính, tư pháp, thu thuế, đồng thời sở hữu quân của thời đại, chê' độ nô lệ dần dần không còn đội riêng. Còn các võ sĩ lại là chư hầu của các hợp thời. Thông qua việc cải cách từ giữa đến tướng quân và lãnh chúa. cuối thế kỉ 7, chê' độ phong kiến được thành lập ở Nhật Bản, đổng thời xác lập chê' độ thống Mạc phủ tự bố trí các chức quan nắm giữ trị độc tài của Thiên hoàng. Từ sau thế kỉ 9, quyển về hành chính, quân sự, tư pháp, ngoài ra do thực hiện chế độ Mạc phủ, các nhóm võ còn cử người tới kinh đô để giám sát triều đình. sĩ dẩn dần trở nên lớn mạnh. Bắt đầu từ thế kỉ 12, Nhật Bản bước vào thời kì thống trị của Ghế dộ dẳng cấp dưởi thời Mạc phủ. Mạc pnu Tokugawa Mạc phủ Tokngavra và Dưới thời Mạc phủ Tokugavva, họ chia cư dân chính sách dóng cửa dất nước thành bốn đẳng cấp là: sĩ, nông, công, thương, đồng thời theo chế độ cha truyền con nối. Dầu thế kĩ 17, Mạc phủ Tokugawa bắt đầu thống trị Nhật Bản. Mạc phủ Tokugavva lấy “ST’ bao gồm tướng quân, lãnh chúa và các thành Edo (tức Tokyo ngày nay) làm căn cứ địa, võ sĩ, chiếm khoảng 10% tổng dân số Nhật Bản cho nên cũng được gọi là “Mạc phủ Edo”. Thời thời đó. Họ đảm nhiệm chức quan các cấp, được gian thống trĩ của Mạc phủ bắt đau từ năm 1603 hưởng các loại đặc quyền. Thậm chí nếu một võ khi Tokugavva leyasu được ban tước hiệu “Chinh sĩ ở cấp thấp nhất cho rằng người dân thường Di đại tướng quân” và thành lập Mạc phủ tại nào đó vô lễ với mình thì anh ta có quyền hành thành Edo, tới năm 1867, khi vị tướng đời thứ 15 quyết mà không cần hỏi trước. là Tokugavva Yoshinobu đem trao trả quyền lực cho triều đình, tổng cộng kéo dài hơn 260 năm. “Nông” là chỉ nông dân, chiếm khoảng 80% tổng dân số. Họ phải gánh vác việc cống nạp Sau khi Mạc phủ Tokugavva được thành lập, nặng nề và các loại thuế má hàng năm, lại còn nền kinh tế nòng nghiệp của Nhật Bản dần dẩn phải chịu sự hạn chê' nghiêm khắc của pháp phát triển, kinh tế hàng hóa và thị trường trong luật như không được di cư, không được thay đổi nước cũng phát triển, thành thị không ngừng nghề nghiệp, không được mua bán ruộng đất, xuất hiện và ngày càng có quy mô lớn. Sang đầu là đối tượng chính bị thể chế phong kiến bóc thế kỉ 18, tại căn cứ của Mạc phủ ờ thành Edo, lột và đè nén. dân số đã đông tới triệu người. Để ngăn ngừa các thế lực phương Tây xâm nhập, duy trì sự độc Dược xếp ở đẳng cấp thứ ba và thứ tư là lập của Nhật Bản, Mạc phủ Tokugavvá thực hiện những người làm nghề thủ công và thương gia, chính sách đóng cửa, bẳt đẩu từ những năm 30 số người chiếm khoảng 10% tổng dân số. So của thế kl 17 dã liên tục ban bô' lệnh bế quan với nông dân thì cảnh ngộ của họ càng bi thảm tỏa cảng, chỉ duy trì quan hệ trao đổi mậu dịch hơn, Mạc phủ và lãnh chúa có thể tùy ý cướp với Trung Quốc, Triều Tiên và Hà Lan. Thể chế bóc tài sản của họ. đóng cửa này duy Jjì được hơn 200 năm cho tới khi hạm đội Dông Ân của Mỹ dotướng Perry dẫn đẩu đến gõ cửa và kí kết hiệp ước với Nhật Bản, từ đó cánh cửa nước Nhật mới chính thức mở ra với bên ngoài. ò\"‘

Chương 3: cẽ u ậ ơ c  lẽ n /t^ u w Ả ^ ắ c / - cy ia m / Nội dung chính: Sự đốì lập giữa miền Bắc và miền Nam Sau khi nước Mỹ giành độc lập, chủ nghĩa tư bản ở miền Bắc mâu thuẫn ngày càng sâu sắc với nền kinh tế nửa phong kiến kiểu đồn điền ở miền Nam. Cuộc chiến tranh Nam - Bắc bắt đầu Ngày 12 tháng 4 năm 1861, cuộc nội chiến nước Mỹ nổ ra. Quân đội liên bang do Lincoln lãnh đạo sau khi khắc phục được muôn vàn khó khăn cuối cùng cũng giành chiến thắng. Nam - Bắc thông nhất Năm 1865, cuộc nội chiến tại nước Mỹ kết thúc với thắng lợi của miền Bắc, từ đó nước Mỹ bước vào thời đại mới. è115.ÌÌ

sự đối lập giữa niiẽn Bàci và miềmBam li Abraham Lincoln sinh ngày 12 Iháng 2 CÁNH ĐỔNG nâm 1809 írong mộ! gia đình dãn khai CÚA NHÀ TA hoong nghèo khổ ỏ bong Kenỉucky. BỊ VÒI RỔNG PHÁ SẠCH MẤT RỒI... MẸ ƠI, ĐÀNH PHÁI CHAC l à J t ÌM Mộ t CHÚNG TA NƠI KHAC KHÔNG THỂ ĐỂ NƯƠNG NÁU THÔI. ở ĐÂY ^ ĐƯỢC v5 NỨA. j

r Tinh thần khai hoang MỌI NGƯỜI HÃY ĐỜI ĐỜI Kiếp KIẾP CỦA CỐ GẨNG, Đừ ng VỘI ĐẦU HÀNG VÌ TỔ TIÊN CHÚNG TA CHÍNH CHÚT CHUYỆN LÀ THÁCH THÚC HOÀN NHỎ n à y ! CẢNH MỚI BẰNG Ý CHÍ KIÊN CƯỜNG. CHÚNG TA TỚI BANG INDIANA ĐỂ KHAI HOANG t h ô i! Gia đình Lincoln thường xuyèn di chuyển khòp noi, cộu bé Lincoln Lincoln râl hiếu học, bòng ngày cgu kiên trì lới trường học cách nhò hon 6 km. 1 1 7 ,4

BẤ T KỂ GẶP KHÓ KHĂN G Ì CHÚNG TA ĐỂU PHẢI KIÊN CƯỜNG wr LỜ7I 7DI7ÊN\" ^ -N--Ó--L--À--M--Ộ--T Đ Ể NÓ LÀM DÂN THUYẾT CỦA CHÀNG TRAI KHAI HOANG LINCOLN THÔNG MINH THẾ NÀY VÀ CHỊU KHÓ. KHIẾN NGƯỜI NGHE PHẤN Cho dù mẹ và chị gái đều mốl sớm, nhưng Lincoln vẫn lớn lèn khỏe mọnh. Dáng người ông cao lớn nèn được mọi người gọi là Abraham Cao kều.

Lincoln tìiường xuyèn dùng fhuycn I vộn chuyên nông sản lới New Orleans cùng với nguài cm họ là Hanks.

300 ĐÔ LA HẠI MẸ CON TÔI MUA BÉ GÁI MUA BÀ MẸ. TỔNG CỘNG 2 00 ĐÔ LA. 4 00 ĐÔ LA. 2 3 0 ĐỔ LA CHO BÉ GÁI. ấ ' 2°

Đó... ĐÓ CHẲNG L Ề LÀ m 01! CHỢ NÔ LỆ MIỀN NAM MA người ta nói ư? CHẾ Độ Irước khi miền Nam nước Mỷ giành độc lộp, noi đáy MAN RỢ NÀY ngưòi fa trồng fhuốc lá và bông vài là chính. THẬT QUÁ q uắt! 121 ề

M ỆT BÃ NGƯỜI, Chẳng còn SỐ NHÂN CÔNG CÁCH NÀO CẢ, HIỆN TẠI KHỐNG NÔNG TRƯỜNG THỂ LÀM HẾT QUÁ Lớ n ! NHỬNG VIỆC PHẢI Rồl! Ý HAY ĐẤY, Dạo n à y n gườ i CHÚNG TA ĐI HÀ L an bu ô n MUA VÀI NGƯỜI BÁN NÔ L Ệ DA ĐEN CHÂU PHI. V Ề NHÉ! Cứ như vộy, cóc nông Iruờng lớn ỏ miền Nom báf đầu sở dụng mộ} lượng lớn nô lệ da đen làm lao động. Máy iỉa họ} bông được sáng chế nâm 1793 đâ khiến cho nhu cồu về bông vái lâng manh, lừ đó số lượng nô lệ da đen củng lâng vọ}.

CẢM MJỆNGỈ NÔ LỆ NÔ LỆ MIỂN NAM CÓ LÀ LỰC LƯỢNG CÔNG V iệ c CỐ ĐỊNH SCIốT LAO ĐỘNG ĐỜI CHANG PHÁI HỌ CÒN HẠNH PHÚC HƠN 'n ô l ệ CHÚ YẾU ở MỂN Nam. Tự DO' ở MIỀN BẮC ư? Ổ đâu CÓ óp bức, ỏ đó CÓđấu tranh. ĩrưóc sự đè nén và bóc lột của các chủ nô miền Nam, những ngưòi nô lệ đâ bỏ trốn và vùng lên đốu tranh. Hình bèn írái là Horrid ĩubmon (1820 - 1913), bà vốn lò mộl nô lệ nhưng về sau bỏ trốn, rồi Irỏ Ihành mộl trong những người lổ chức \"Dường $ốf ngâm\", giúp đở hon 300 nô lộ trôn íhoát. À123

Khi Lincoln lới New Orleans vào nổm 1831, mộ} người lén là William Garrison của bang Vermont đõ sáng lộp ra fò \"Báo người giỏi phóng\" phỏn đối chế độ nô lệ, phong Irào tây chay chế độ nô lệ của miền Bóc cùng Ihco đó dâng cao. Sau đó, Lincoln vừa làm việc, vùa tự học các kiến thức về luột và irâc địa. Ông là người rố} chính írực, mọi người đều gọi ông mộ} cách irìu mến là THẾ CHÍ CHÍNH TRI cúi NUÖC nì Nước Mỹ lò quốc gia theo chế độ liên bang, sự ràng buộc của trung ưong vối đja phưong rốt họn chế. Ổ nước Mỹ, các bang đều giống như mội chính phủ fự trị nhỏ, (6 nghị viện riêng, có các dinh phủ dành cho quan chức, cỏ hiến pháp và pháp luột của bang, thực hiện chế độ thống đốc bang nám quyền. Chính phủ liên bang nước Mỹ kiểm soát chính trị trên loàn quốc, chủ yếu phụ irách sogn tháo các chính tách trọng đgi về quốc phòng, ngoọi giao và kinh tế. Liên bang có hiến pháp của lién bong, cóc bang có quyền lự trị rốt lớn trong trường hợp không đụng chgm tới hiên pháp của liên bang. Ä 124

Núm 1834, Lincohn ểổc cử làm nghị si của nghị viện bang Illinois, Ihực hiện bước ểi đầu tiên vào con đường chính fri. Con đường làm nghị $1 của B ả y g iờ m ìn h c ó t h ế Lincoln râl thuộn buồm xuối THAM GIA VÀO CHÍN H PH Ủ gió, sau khi làm nghị sl bong LIÊ N BAN G RỒ I GẦN v ớ i liên liếp bốn nhiệm kì, vào nổm Ì846, ông đổc cử nghị ỉl ước M ơ CỦA M ÌNH THÊM ttiượng viện liên bang. M Ộ T BƯỚC. M ÌN H P H Ả I T IẾ P TỤC CỐ GÀNG L ẽ n ! 125 ề

Cuôc chiến tranh Ram - Bắc bí * Nỡm 1852, nữ nhà vởn Harriet Beecher Slowc ểở viếí mộf cuốn lieu thuyết lên là \"ĩúp lều bác lôm” . Nó Irỏ Ihành cuốn liểu ihuyêl bán chọy nhốt, tgo ra làn ỉóng mgnh mè írong xở hội fhòi đó... THÌ r a NHỨNG NÔ LỆ ỏ MIỀN NAM PHẢJ SỐNG BI THÁM NHƯ Vậ y !

Khi đó, Lincoln là nghị sí của thưọng viện liên bang, chủ yếu íham gia các hogl động như phê phán đả kích những chính sách sai làm của lổng íhống. Sau khi hè1 nhiệm kì vào năm 1849, Lincoln hành nghề luộf sư, giúp đở người yếu thế giành lọi quyền lợi. MUỐN XÓA Bỏ CHẾ ĐỘ NỔ L Ệ THÌ PHẢI ĐỒNG TÂM HIỆP L ự c SÁNG LẬP RA MỘT CHÍNH ĐẢNG MỚI. VO Nâm 1854, miẻn Bôc triệu fgp hội nghị độf ra kè hogch sè Ihành lộp một chính đang / mói ngoài đang Dàn chú và đảng Độc lập. 127ề

ỦNG HỘ! HÃY ĐỂ Đá n g m ới CH“ÍNH ĐẢ' NG MỚ- I KẾT la y tên là đảng THÚC CHẾ Độ NÔ LỆ MAN RỢ!

•1 LẦN NÀY NHẤT ĐINH LÀ DOUGLAS, !rINC9 LN T,UY TI^NG AI S Ẻ DẮC KHỔNG CÒN NGHI NGỜ íR&ÔTl CXU!ỘẲCNCGH^Ỉ LÀNG GÌ Nứ a ! Ông ấ y đ ả là m MỘT LUẬT Sư, CHỈ CÓ củ ĐÂY? NGHỊ S Ĩ HẠ VIỆN 20 NĂM, 2 NĂM KINH NGHIỆM NGHỊ S Ĩ THƯỢNG SAO EM LẠI ANH YÊU, QUAN TÂM ANH CÓ CHẮC ĐẾN CHUYỆN KHỔNG? THẮNG THUA Lincoln vò Douglas tiến hành tranh cử ỏ khõp noi nhưng Douglas luôn luôn chiếm ưu fhế. THẾ HẢ? \\ CÓ c ơ HỘI ĐÚNG TRƯỚC MỌI NGƯỜI BÀY TO QUAN ĐIỂM CỦA MÌNH LÀ ANH ĐÃ MÃN NGUYỆN RỒI.

Dáng liếc là Lincoln Hiua...

ỉuy íhof bọi trong cuộc bàu Chỉ có đảng CỘNG HÒA VÀ cứ vào hq viện, nhưng nhùng bai , S LINCOLN mới c ó THỂ XÓA Bỏ dien íhuyếi độc sac (ua Lincoln 8 3 1 ^ CHẾ Đ ộ NÔ L Ệ . đã dem ỈQI on iuơng sáu (úc cho % jp | CHÚNG TÔI CHỌN ÔNG ẤY rà1 nhiẻu nguòi. Với iự ùng hộ LÀM TỐNG cúa quàn chúng, Lincoln đôc cứ ____ ^ th ố n g ! lòm úng VIén fong fhong cua 1 1 đóng Cộng hòa và tham gio 11 Iranh củ lóng thống.

132 ấ

□ □ m i ề n BẤC B U MIỀN NAM ĩhòi kì đầu chiến iranh, Ihực lực của cả nền kinh Dân SỐ 2,5:1 fế miền Bâc vượt xa so vói miền Nam. Hây xem ịi-.-t bỏng ỈO ỉánh dưới đây: ỉ .................... mm H I 1 Chiều dài đường sắt 2,4:1 Sản lượng vũ khí 32:1 ■ M t t H S I i É ! .....M É i l Sản lượngcông xưởng 10:1 Sản lượng lúa mạch 4,2:1 _________ ỉ_____________________ Sản lượng các sản phẩm dệt sợi 14:1 Sản lượng bông vải 1:24 tr ■ 133

ĩrước tình hình cổng Ihổng như vộy, THƯA các đ ồ n g bào CHÚNG TA không Lincoln chính Ihức nhgm chức lổng Ihống... MIỀN NAM c ó ĐIỂU B Ấ T màn PHẢI LÀ K Ể THU TRONG LÒNG, DAT N ướ c CỦA NHAU MÀ LÀ CÓ DUY T R Ì DƯỢC NỂN h ò a BẠN BỀ, CHÚNG Ta BÌNH HAY KHỐNG, KHỐNG T U Y ỆT ĐỐI không PHẢI DO TÔI Q U YẾT ĐỊNH THỂ TRỚ THÀNH MÀ LÀ DO CÁC QUÝ K Ẻ THÙ! VỊ Q U YẾT ĐỊNH.

135;

Nhưng miền Nam lợi có nhiều tướng linh xuốt sâc và binh sì dũng cảm. ĩổng chỉ huy quân đội liên minh miền Nam là tướng Robert E. Lee. Oái! Quân miền NAM MẠNH QUÁ! KHÔNG CHỐNG Cự NỐI Rồl!

í? QUÂN miền bắc SAO LẠI CHÚNG TA SAO LẠI NHƯ VẬY? MỌI NGƯỜI RÚT LUI THẾ? MAU CHẠY Đl! Hơ Hơ Ha BỌN MIỀN BẤC BỊ ĐÁNH ĐẾN VẮT CHAN Lên CỐ CHẠY Kìa ! 137 ề

aien ro trong ínoi KI cnuyen gioo cũ và mới. Mộ} mộí đâ có báo chí đãng ảnh, dùng điện báo để báo tin, các nhà máy sản xuất ra hàng logl vù khí đgn dược, dùng đường sỡt vộn chuyển vội tư, còn có cà tàu chiến bọc Ihép được ểưa vào các Irộn hái chiến. Đây đều là những độc điếm của chiến franh thòi cợn đợi. Nhưng mộỉ khóc Hiì phương thức chiến đấu không có nhiều khác bíệf lõm $0 với thời trước, vẫn là dùng kị binh và bộ binh để đánh giáp ló cà. ĩưứng Granl - lổng chỉ huy quân đội liên bang Bểc thời kì ố '3*

ĩuy vị iướng giỏi Roberl f. Lee liên liếp đẩy lui quân miền Bổc ỏ các vùng, nhưng quân miền Bóc vỏn ngoan cường chiến đốu và phản công. Tu yệt quá, đây ^ ĐÚNG VẬY r MÀ NGAY > ĐÚNG LÀ THỜI cơ TỐT TUYÊN ngôn CÁ CÁC NƯỚC Được CÔNG Bố QUAN TÂM TỚI ĐỂ CHÚNG TA PHÁT THÌ KHÔNG CHỈ CHIẾN TRANH BIỂU 'TUYÊN ngôn CÔNG DÂN CÚA NAM - BẮC, GIẢI PHÓNG NÔ LÊ'! NHẤT ĐỊNH SẼ CHÚNG TA, ĐÚNG VỂ PHÍA V CHÚNG TA. . 139 ¿1

v.. KỂ TÙ NGÀY 1 THÁNG 1 NĂM 1863, TẤT CÁ NÔ LỆ ĐỀU ĐƯỢC Tự do! 1# Bản tuyên ngôn này nhộn được sự hưỏng ứng mgnh mẻ ỏ nước Mỹ cùng như loàn thế giới. ĩrong nhà móy dệf Manchester của nước Anh... ¿1 4 0

Xem ra, CHÚNG TA NẾU BỊ THUA GIẢI PHÓNG NÔLỆ CẦN PHẢI GIÀNH THÌ NƯỚC MỸ LÀ NGUYỆN VỌNG CHIẾN thắng! SÊ NGUY NGẬP. CỦA TẤT CẢ MỌI NGƯỜI. Ngày 1 ỉháng 7 nớm 1863, quân đội hai K É O ĐẠI B Á C miền Nom - Bõc đò liên hành frộn chiến đầm LÊN ĐỒI m a u ! máu và quyết liệt nhâ! lừ khi khai chiến: frộn Geítysburg ỏ bang 141A

KHÔNG đ ư ợ c RÚT LUI TẾNLÊNĨ Khi vùa bối đàu, quôn mièn Bởc bị quán miền Nom đánh tói múc phổi liên tiếp lùi vẻ phía sau, nhung ho vỏn cõn chột râng kiên Ịrì fổ chúc phár cong. Cuối cùng họ đà đánh bại quàn miẻn Nam sau ba ngày, qionh chiến Ihểng CUỐI cùng. \\ V ^ ron9 trộn này, .... c ^x ^ pen n sylv an ia / XV 'VVI, Imhưuơvniigy v»ouniigy cvuủuo PHILADELPHIA’: ^ x Mới hơn 50.000 người GETTYSBURG o y_„0 Sau khi chiến franh kếf Ihúc, / WASHINGTON o /Ì đồi Gettysburg được mỏ mang Ihành nghĩa frang quốc gia. y\\ o I Ngày 19 fháng 11 nỡm đó, Igi RICHMOND ) đáy ểâ lổ chức lễ Iruy điệu các liệt si. ĐẠI TÂY DƯƠNG 87 NĂM TRƯỚC, ÔNG CHA ĩrong buổi lẻ, Lincoln đâ phái CHÚNG TA ĐÃ TẠO DựNG TRÊN biểu bài diễn vân LỰC ĐỊA NÀY MỘT Quốc GIA nổi liếng, fuy chỉ MỚI ĐƯỢC THAI NGHÉN TỪ dài hai, ba phút TRONG Tự DO, Được CUNG ngổn ngủi nhưng nội dung lọi làm HIẾN CHO NIỀM TIN RANG lay động mọnh MỌI NGƯỜI SINH RA ĐỀU mè trói tim của mồi ngưòi yèu BÌNH ĐẲNG. tự do. ít

HIỆN TẠI, CHÚNG TA CHÚNG TA GẶP NHAU ĐANG TIỀN hành TẠI ĐÂY trên Bãi chiến CUỘC NỘI CHIẾN VĨ ĐẠI TRƯỜNG OANH LIỆT CỦA NHẰMKIỂM NGHIỆM CUỘC CHIẾN TRANH NÀY, CHÚNG TA ĐẾN ĐÂY ĐÊ XEM QUỐC GIA NÀY... HOẶC BẤT KÌ QUỐC CUNG HIẾN MỘT PHAN cho GIA NÀO THAI NGHÉN MẢNH ĐẤT NƠI YÊN NGHỈ VÀGlứ VỬNG NIỀM TIN CUỘI CÙNG CÚA NHỨNG TRÊN ĐÂY LIỆU CÓ NGƯỜI ĐÃ HIẾN DÂNG MANG TRƯỜNG TỒN MÃI CÒN NGƯỜI ĐỜI S Ẻ MÃI MÃI Gettysburg nổi tiếng. KHÔNG BAO GIỜ QUÊN CÔNG 143 LAO CÚA CÁC L Ệ T s ĩ. Đốn VỚI CHÚNG TA, NHƯNG NGƯỜI CÒN SỐNG, THÌ VIỆC DUY NHẤT MÀ CHÚNG TA C ồ THỂ LÀM Đ ược LÀ T Ế P TỰC SỢ NGHỆP MA NHỬNG NGƯỜI ĐÀ MAT TÙNG CH ẾN ĐẤU ẠNH DŨNG, TỪNG NỔ L ự c ĐẨY MẠNH NHƯNG CHƯA HOÀN THÀNH. CHÚNG ta t ế p n h ận t ù NHỨNG NGƯỜI ĐÃ KHClẤT sứ MỆNH V Ĩ ĐẠI. NHỜ s ự CHE CHỞ CÙA THƯỢNG đ ế MÀ QUỐC GIA NÀY S Ẽ SÁN SINH MỘT NỀN Tự DO MỚI. VÀ CHÍNH QUYỀN CÙA DÂN, DO DÂN, VÌ DÂN NÀY S Ề TRƯỜNG TỒN VĨNH củu.

Sau Irộn Gettysburg, cục^rTajọ^?fìijên bổ} đau có lợi GETTYSBURG cho quân miền Bốc. Ouânjnien Bốc do fừốnq Sherman chỉ huy đà fiêu diệt được :i AVI ,. .ovir^A'VJV )r miền Nam là thành phô ■ yj-QWASHING^Bjii Ị M ỊẾKýty' R ............. MỊỆ;ĩ(.NAM..H r ATLANTA SAI TẢY DƯƠNG Còn mộHọi quân mỉền Bổc khác do lổng fư 1là lượng Grant chỉ huy cOng ngày càng ihủ đô cồữ~liên minh miền Nam là ĩrong Ihòi gian diẻn ra cuộc nội chiến, làu hỏa được dùng để vộn chuyển quân đội và vù khí. Dây là lần đầu tiên làu hỏa được con người sử dụng Irong lỉnh vực quân sự.

Sau khi liêu diệt cứ điểm Atlanta, tưóng-Sherman điều quân chi viện íhồn lốc đánh Richmond. Cuối cùng chiếm được íhủ phủ Richmond của liên minh miền Nam.

Mo/ NGUOl NGUdl DANG CUdl MAU NHIN NgUA d a n g NGUdl dan g kia CA? CA0 VA DB k ia ! RAti KIA PHAI CHANG LA... D u n g roi, V! AN NHAN t6ng th6ng CO u MANG L in co ln d a y ! CUA CHUNG Ngay 4 Ihang4ndm1865 MQI NGUdl ta d a y ! 9 ™anh phoR,chmond... ' KHONG PHAI Qu y l a y toi Ncudi ta dau, CHI QUY LA Y TRUOC c h Oa ma THOl!

Nõm ngày sau, tổng chỉ TƯỚNG QUÂN, CHÚNG TÔI tướng Gr a n i huy quân đội miền Nam SẺ TẶNG LƯƠNG THỰC VÀ CẢM ƠN NGÀI, lò íướng Roberí f. Lee đầu QUẦN ÁO CHO QUÂN MlỂN NGÀI ĐÚNG LÀ hàng, luyèn bố cuộc chiến Iranh kéo dài bốn n â m _ NAM ĐẾ Tỏ LÒNG KÍNH MỘT VỊ TƯỚNG kếl fhúc. TRỌNG VỚI QUÂN ĐỘI VĨ ĐẠI. ANH DŨNG CỦA _c |Ị 1 m