หน่วยที่ 4 การต่อสายไฟฟ้าแบบต่างๆ

ชอ่ื บทเรยี น 4.1 การปอกสายการต่อสายไฟฟา้ แบบต่างๆ 4.1.1 การต่อแบบหางเปีย 4.1.2 การตอ่ แบบแยกทางเดียว 4.1.3 การตอ่ แบบแยกสองทาง 4.1.4 การต่อแบบตอ่ ตรง 4.1.5 การตอ่ สายพีวีซคี ู่ 4.1.6 การตอ่ สายออ่ นกบั สายแขง็ 4.1.7 การตอ่ สายตเี กลียวแบบตอ่ ตรง 4.1.8 การต่อสายตเี กลยี วแบบตอ่ แยก 4.2 การตอ่ สายไฟฟ้าด้วยไวรน์ ัทการใช้เทปพนั สาย 4.2.1 การตอ่ สายไฟฟ้าด้วยไวรน์ ทั 4.2.2 การใช้เทปพันสาย จดุ ประสงค์การสอน 4.1 ปฏบิ ัติการปอกสายการต่อสายไฟฟา้ แบบตา่ งๆ 4.1.1 ปฏิบตั กิ ารตอ่ แบบหางเปีย 4.1.2 ปฏบิ ัตกิ ารตอ่ แบบแยกทางเดยี ว 4.1.3 ปฏิบตั กิ ารต่อแบบแยกสองทาง 4.1.4 ปฏบิ ตั ิการต่อแบบต่อตรง 4.1.5 ปฏิบัติ การต่อสายพีวซี ีคู่ 4.1.6 ปฏิบตั ิการตอ่ สายอ่อนกับสายแข็ง 4.1.7 ปฏิบัตกิ ารต่อสายตีเกลียวแบบต่อตรง 4.1.8 ปฏิบัติการต่อสายตีเกลยี วแบบต่อแยก 4.2 ปฏิบตั ิการตอ่ สายไฟฟา้ ด้วยไวร์นัทการใชเ้ ทปพนั สาย 4.2.1 ปฏิบัตกิ ารต่อสายไฟฟา้ ด้วยไวรน์ ทั 4.2.2 ปฏิบัติการใช้เทปพันสาย

เนอ้ื หา บทท่ี 4 การตอ่ สายไฟฟา้ แบบต่าง ๆ 4.1 การปอกสายการตอ่ สายไฟฟ้าแบบตา่ ง ๆ ก่อนที่จะต่อสายไฟฟ้าเข้าด้วยกัน จะต้องปอกเอาฉนวนท่ีหุ้มตัวนาออกให้หมด โดยใช้คัตเตอร์ มีดปอก สาย คีมหรือคีมสาหรับปอกสายโดยเฉพาะ ดังรูปที่ 4.1 ถ้าหากเป็นขดลวด อาบนายา ควรขูดฉนวนออกก่อน เมือ่ ตอ่ เสรจ็ แลว้ จึงทาการบัดกรีด้วยหวั แรง้ จะทาใหร้ อยต่อมน่ั คงแข็งแรงมากขึน รปู ที่ 4.1 เคร่ืองมอื สาหรบั ปอกสาย การต่อสายไฟฟา้ มีด้วยกันหลายแบบแตล่ ะแบบจะมีขอ้ ดีแตกต่างกนั ในท่นี ีจะกลา่ วเฉพาะ วิธีทน่ี ิยมต่อใช้ งานกนั ทวั่ ไป ดงั นี 4.2.1 การต่อแบบหางเปีย ใช้สาหรับสายขนาดเล็กและปานกลาง นิยมต่อในกล่องต่อ สายสวิตช์ ปลั๊ก เนือ่ งจากไมต่ ้องรบั แรงดึงใด ๆ รูปท่ี 4.2 การตอ่ แบบหางเปีย 4.2.2 การต่อแบบแยกทางเดียว ใชส้ าหรับตอ่ แยกออกจากสายเมนและไมต่ ้องการ แรงดึงมากนัก

รูปที่ 4.3 การตอ่ แบบแยกทางเดยี ว 4.2.3 การต่อแบบแยกสองทาง เป็นการต่อแยกออกจากสายเมนจานวน 2 เส้น หรือมากกว่า ขึนอยู่กับ ความตอ้ งการ รูปที่ 4.4 การต่อแบบแยกสองทาง 4.2.4 การต่อแบบตอ่ ตรง การต่อแบบนีสามารถรบั แรงดงึ ได้มากขึน เน่ืองจากปลายสาย แต่ละด้านจะพนั แนบแนน่ ไว้ทปี่ ลายทังสองด้าน รปู ท่ี 4.5 การต่อแบบต่อตรง 4.2.5 การตอ่ สายพวี ีซีคู่ เปน็ การต่อสายพีวซี คี หู่ มุ้ ฉนวนท่ีใช้งานตามบา้ นเรือนทั่วไป โดยท่แี ต่ละเส้นจะต่อ เข้าดว้ ยกนั แบบต่อตรง ดงั รปู ท่ี 4.6 ทังนีจะต้องใหร้ อยตอ่ เยืองกนั เล็กนอ้ ย เพือ่ ป้องกนั การลดั วงจร

รูปท่ี 4.6 การตอ่ สายพีวีซคี ู่ 4.2.6 การต่อสายอ่อนกับสายแข็ง เพ่ือป้องกันสายหลุดออกจากกัน จะต้องพันสาย อ่อนหลาย ๆ รอบ จากนนั จึงงอสายแขง็ ทับสายออ่ นไวไ้ ม่ให้คลายตวั ออก รปู ที่ 4.7 การต่อสายอ่อนกบั สายแข็ง 4.2.7 การต่อสายตีเกลียวแบบต่อตรง เน่ืองจากสายตีเกลียวหรือสายสแตรนจะมี ตัวนาจานวนหลาย ๆ เส้น ดงั นนั ก่อนทจี่ ะตอ่ เข้าด้วยกนั จะต้องแยกตีเกลียวออกจากกัน จากนัน จงึ นาสอดประสานกนั และเริ่มพันที ละเส้นจนครบ ถ้าหากใช้ตะก่ัวบัดกรี จะทาให้รอยต่อแข็งแรง มากย่ิงขึน การต่อสายวิธีนีจะสามารถรับแรงดึง ไดม้ าก

รปู ท่ี 4.8 การตอ่ สายตีเกลียวแบบต่อตรง 4.2.8 การตอ่ สายตีเกลียวแบบต่อแยก ทาได้โดยการแบ่งสายตัวนา (ทจ่ี ะนามาต่อแยก) ออกเปน็ สองส่วน จากนนั นาไปสอดเข้ากบั สายเมน พรอ้ มกับพันไปรอบ ๆ สายเมน โดยพนั ให้ มีทิศทางสลับกนั รูปที่ 4.9 การต่อสายตีเกลยี วแบบต่อแยก 4.2 การตอ่ สายไฟฟา้ ด้วยไวรน์ ทั การใช้เทปพันสาย 4.2.1 การต่อสายไฟฟา้ ด้วยไวร์นัท (Wire nut) การตอ่ สายด้วยไวร์นัทจะใช้วธิ ีหมุนเพ่ือให้ไวร์นัทรัดสายให้แนบชดิ กัน เมื่อตอ่ เสร็จ เรยี บรอ้ ยแล้วไม่ ต้องใช้เทปพันสาย เน่ืองจากปลอกของไวร์นัทเป็นฉนวนอยู่แล้ว แต่มีข้อ ควรระวังคือ อย่าปอกสายยาวเกนิ ไป จะทาให้ตัวนาทองแดงโผล่ออกมาจากใต้โคนของไวร์นัท ซึ่งจะทาให้จุดต่อสายดังกล่าวลงกราวด์ได้ การต่อ สายไฟฟา้ ดว้ ยไวรน์ ัทจะนยิ มต่อในกล่องต่อสาย (Junction box) โดยเฉพาะการเดนิ สายในท่อร้อยสายจะนิยม ใชก้ นั มาก 4.2.2 การใช้เทปพันสาย เทปพันสายเป็นวัสดุฉนวนไฟฟ้าน่ีนิยมใช้ พันปิดทับรอยต่อต่าง ๆ โดยเร่ิมจากการพันเอียง ไปด้าน ใดด้านหน่ึง จนสุดรอยต่อจากนันจึงพันวกกลับมากที่จุดเร่ิมต้น ปฏิบัติเช่นนีจนกระทั่ง แน่ใจว่ามีความ ปลอดภยั แตจ่ ะต้องไม่หนาจนเกนิ ไปจนเป็นการสนิ เปลืองเทปพันสายโดยใช่เหตุ ขอ้ ควรคานงึ คอื ในขณะน่ีพัน จะต้องดึงเทปพันสายให้ยดื ออกเลก็ น้อย เพ่อื ให้เทปรัดรอยตอ่ แนน่ มากยิ่งขนึ รูปที่ 4.10 การต่อสายไฟฟ้าด้วยไวร์นัท

รปู ท่ี 4.11 การพันเทปหุ้มรอยตอ่