Indonesia Trade and Investment Handbook

4. รายงานตลาด (รายสนิ คา ) ท่ีนา สนใจ ในตลาดอินโดนเี ซีย 4.1 สนิ คา ขาวในตลาดอนิ โดนีเซยี นโยบายการคา ขาว นโยบายการคาขาวของประเทศอินโดนีเซียเนนการหามนำเขาขาว จากผคู า ขา วเอกชนตงั้ แตป 2547 ทั้งน้ี เพือ่ ปอ งกนั การลกั ลอบการนำเขา ขา วอยา งผดิ กฎหมาย ซึง่ สงผลกระทบตอราคาขาวทองถ่นิ โดยเฉพาะในชวงฤดู เกบ็ เกยี่ ว อยางไรก็ดี การนำเขาขาวสามารถทำได หากการนำเขามขี นึ้ เพ่ือ การควบคมุ ราคา เม่ือเกดิ ภยั พิบัตแิ ละหากมีการขาดแคลนขาวในประเทศ โดย ตองนำเขาหนึ่งเดือนกอนฤดูเก็บเก่ียวและสองเดือนหลังจากฤดูเก็บเกี่ยว โดยหนวยงาน BULOG เปนเพียง หนวยงานเดียวทม่ี ีสทิ ธใิ นการนำเขาขาวได หนวยงาน BULOG เปน หนวยงานที่รับผิดชอบการควบคมุ คลงั ขาว ของรฐั บาล และมบี ทบาทสำคญั ในการจดั การตลาด เชน เปนหนว ยงานท่ที ำ การขายขา วเมอ่ื ราคาขา วสงู มากเกนิ ไป หรอื เขารับซื้อขา วจากชาวนาหากราคา เริ่มตกต่ำลง นโยบายดา นการนำเขา : ผคู า ขา วเอกชนสามารถนำเขา ขา วบางชนดิ ได เชน ขา วขาวหกั 5% ขา วออรแ กนกิ ขา วเหนยี ว ขา วเพอ่ื สขุ ภาพ หรอื ตน กลา หากไดรับการอนมุ ัติจากรัฐบาล นโยบายดานการสง ออก : รฐั และผคู า ขา วเอกชนสามารถทำไดหาก การบริโภคภายใน ประเทศเพียงพอ โดยหนวยงาน BULOG ไดรบั การอนุญาต ใหทำการสงออกขาวทุกประเภทได แตผ คู าขา วเอกชนสามารถสงออกไดเฉพาะ ขา วขาวหัก 5% ทง้ั น้ี การนำเขา และการสง ออกขา วตอ งไดร บั การอนมุ ตั จิ ากกระทรวง พาณชิ ยด ว ย การผลติ ขาวภายในประเทศ ประเทศอินโดนีเซียมีเปาหมายที่จะเปนประเทศที่มีการผลิตขาวเพ่ือ การบรโิ ภคภายในประเทศอยางเพยี งพอ ดังเชน ในป 2553 ทีผ่ านมา ตวั เลข คาดการณการเกบ็ เกี่ยวผลผลิตครัง้ แรกจาก สำนกั งานสถติ อิ นิ โดนีเซยี ในปนี้ อยูท่ี 67.31 ลานตนั ตำ่ กวา การคาดการณข องรฐั มนตรกี ารเกษตรฯ ทต่ี งั้ ไว ที่ 68.8 ลา นตนั อยา งไรกด็ ี ตวั เลขดงั กลา วเพ่มิ ขึ้นจาก 66.41 ลานตัน ในป 2553 ตัวเลข ดงั กลาวจะสง ผลใหม ีการผลติ เพิ่มขน้ึ 4.29 ลานตันในปน ี้ โดยการผลิตสวนใหญอยูทเ่ี กาะชวา เกาะสุมาตราเหนอื และเกาะสรุ าเวสใี ต ซง่ึ เปน แหลงการผลติ ท่ีสามารถเก็บเก่ยี วได 3 ครั้งตอป รฐั บาลคาดหวงั ใหก ารผลติ ขา วในประเทศอนิ โดนเี ซยี เพม่ิ ขน้ึ ถงึ 75.7 ลา นตันตอ ป ในป 2557 โดยตองเพิ่มผลผลติ และเพม่ิ พ้นื ทีก่ ารผลติ รวมท้งั มี มาตรการทจ่ี ะเปด พน้ื ทบ่ี นเกาะปาปว สำหรบั ทำการเกษตรเพอ่ื การบรโิ ภคผนื ใหญ 44 คูมอื การคา และการลงทนุ สาธารณรัฐอนิ โดนีเซีย

การผลิตขาวในประเทศอินโดนีเซยี ป 2554 Province Harvested Area (Ha) Productivity (Qu/Ha) Production (Ton) Indonesia 13,258,693 50,76 67,307,324 Aceh 349,787 44,92 1,571,134 Sumatera Utara 741,511 47,74 3,540,316 Sumatera barat 461,220 49,16 2,267,358 Riau 154,089 36,91 Jambi 160,487 41,16 568,679 Sumatera Selatan 770,233 44,63 660,636 Bengkulu 132,167 38,82 3,437,579 Lampung 590,304 47,75 513,102 Bangka Belitung 11,126 26,07 2,818,490 Kepulauan Riau 407 31,60 29,011 DKI Jakarta 2,099 53,94 Jawa Barat 58,91 1,286 Jawa Tengah 1,941,329 56,53 11,321 DI Yogyakarta 1,876,514 56,18 11,436,334 Jawa Timur 59,04 10,607,094 Banten 147,163 51,01 826,752 Bali 1,964,098 57,37 11,596,930 Nusa Tenggara Barat 50,09 1,953,505 Nusa Tenggara Timur 382,995 30,85 865,853 Kalimantan Barat 150,936 31,78 1,993,829 Kalimantan Tengah 398,028 27,49 559,518 Kalimantan Selatan 181,389 39,85 1,351,450 Kalimantan Timur 425,262 39,16 585,482 Sulawesi Utara 212,976 48,82 1,964,982 Sulawesi Tengah 493,133 46,16 618,492 Sulawesi Selatan 157,934 50,26 592,527 Sulawesi Tenggara 121,382 41,82 971,362 Gorontalo 210,433 53,99 4,537,741 Sulawesi Barat 902,776 47,82 464,768 Maluku 111,140 43,50 297,396 Maluku Utara 55,083 34,48 380,419 Papua Barat 79,552 35,81 78,134 Papua 17,963 39,38 56,442 16,370 34,271 115,131 9,570 29,237 ทีม่ า : Central Bureau of Statistics คมู ือ การคา และการลงทนุ สาธารณรัฐอินโดนีเซีย 45 สส

การนำเขาขาว ถึงแมอินโดนีเซียจะผลิตขาวไดมากแตก็ยังไมเพียงพอตอการ บริโภคภายในประเทศ ดังนั้น จึงอนุญาตใหมีการนำเขาขาวมาโดยตลอด โดยเฉพาะในป 2541 อนิ โดนีเซียนำเขาขา วมากถึง 6 ลานตัน เน่อื งจากเปน ปวกิ ฤตทัง้ ทางการเมอื งและเศรษฐกิจของประเทศ อยางไรก็ดี รฐั บาลมนี โยบายจำกดั การนำเขาขา วและเพม่ิ ผลผลิตใน ประเทศมากขน้ึ โดยเร่ิมต้งั แตป 2547 โดยเหน็ ผลในป 2551 - 2552 เนอ่ื งจาก รัฐบาลไมน ำเขาขา วจากตางประเทศ เพราะมขี าวในสตอ กเพียงพอ สำหรับปน้ี เพื่อคงสตอก 1.5 ลานตนั ในคลงั ขา วและเพอ่ื ประกันราคา ขาวในประเทศ รฐั บาลอนิ โดนเี ซีย อนญุ าตใหม กี ารนำเขาขา วในปนปี้ รมิ าณท้งั สิ้ น 800,000 ตนั โดยนำเขา จากประเทศเวยี ดนาม 500,000 ตนั จากประเทศไทย 300,000 ตนั และในป 2555 และ 2556 มีแนวโนมที่จะเพ่ิมสตอ กเปน 2 ลา นตนั การนำเขาขา วของอินโดนเี ซยี แบง ตามประเทศผูนำเขา DESCRIPTION 2010 2011 (Jan-June) Kg US$ Kg US$ 1006100000 Rice in the husk (paddy or rough) CHINA 3,637,382 12,728,524 1,368,012 4,678,370 INDIA 520,292 1,596,321 301,480 824,971 PHILIPPINES 54,280 52,341 423,425 PAKISTAN 30 454,154 - - 168 Sub Total 4,211,984 1,721,833 5,926,766 14,779,167 1006301500 Thai hom mali rice 3,400,000 1,625,200 4,500,000 2,205,000 3,400,000 1,625,200 4,500,000 2,205,000 VIET NAM Sub Total 161,000 148,790 6,106,000 2,958,558 1,119,335 1,370,540 500,736 630,355 1006301900 Fragrant rice, 8,119 16,752 broken > 25% semi-milled 42,354 91,400 - - or wholly milled rice 81,009 171,154 - - 5,572 14,738 VIET NAM UNITED STATES KOREA, REPUBLIC OF INDIA ITALY 46 คูมอื การคาและการลงทุน สาธารณรัฐอนิ โดนีเซยี

DESCRIPTION 2010 2011 (Jan-June) JAPAN Kg US$ Kg US$ PAKISTAN SINGAPORE 77,658 128,274 - - THAILAND 17,188 28,401 - - 10,814 27,568 - - Sub Total 74,999 80,625 - - 1,589,929 2,061,490 6,614,855 3,605,665 INDIA - - 25,000 30,000 THAILAND 54,000 98,190 14,000 28,000 54,000 98,190 39,000 58,000 Sub Total 1006303000 Glutinous rice 94,198,644 61,554,232 43,976,254 35,724,175 (pulot), semi-milled or wholly 51,319,201 32,627,923 15,106,809 10,202,811 milled rice THAILAND - - 500,000 401,500 VIET NAM 18,297 11,872 4,624 3,940 CHINA 524,780 375,000 - - MALAYSIA 146,060,922 94,569,027 UNITED STATES 59,587,687 46,332,426 Sub Total 1006309000 Other milled rice, whether/not polished or glazed VIET NAM 377,964,400 182,021,367 768,044,360 384,768,049 10,867,830 497,919,150 267,038,749 THAILAND 19,167,250 - 17,987 20,278 UNITED STATES - 192,889,197 1,265,981,497 651,827,076 Sub Total 397,131,650 1006400000 Broken rice 95,632,874 36,532,789 89,480,742 41,832,523 THAILAND 34,525,000 16,492,400 79,250,000 40,148,200 VIET NAM 4,974,900 1,737,187 3,171,950 1,320,578 PAKISTAN ITALY 242 351 - - 135,133,016 54,762,727 171,902,692 83,301,301 Sub Total Total of Import Rice 687,581,501 360,784,998 1,510,347,564 793,256,234 ทม่ี า : Central Bureau of Statistics คูม ือ การคาและการลงทนุ สาธารณรฐั อินโดนเี ซยี 47 สส

สถานการณการคา ขา วระหวางอินโดนเี ซยี และไทย รัฐบาลไทยและรัฐบาลอนิ โดนีเซยี ทำบนั ทึกความเขา ใจ (MOU) ใน การซ้อื ขายขา วระหวางกนั ตั้งแตป  2549 และจะตอ อายบุ นั ทึกความเขา ใจ ดังกลาวอีกคร้งั ในส้ินปน ้ี อยา งไรก็ดี นอกจากการซ้ือขายระหวางรฐั บาล รฐั บาลอินโดนเี ซีย ยงั เปดโอกาสใหเอกชน ไทยเขารวมประมูลการขายขาวแกรฐั บาลอกี ดวย แต การประมลู ในแตล ะปไมม กี ารกำหนด วันเวลาทชี่ ัดเจน ข้นึ อยกู บั นโยบายใน แตละป โดยในปน้ี เอกชนไทยชนะการประมลู ขายขาวได 150,000 ตัน ‘ถึงแมอินโดนีเซียจะไมมี ‘ 4.2 สนิ คา นำ้ ตาลในตลาดอนิ โดนเี ซยี ทักษะในการเก็บเกี่ยวออย มี รัฐบาลอินโดนีเซียควบคุมการผลิตและการคาน้ำตาลในประเทศ ปญหาดานการขนสงออย และ มาก ในป 2554 อนิ โดนีเซียคาดการณวา จะผลติ นำ้ ตาลทรายขาวได 1.77 เครื่องจักรที่ลาสมัยในโรงงาน ลานตนั ซึง่ ลดลงจากปกอนทีผ่ ลติ ไดถ ึง 1.91 ลานตัน หรือลดลงรอ ยละ 7.3 ผลิตน้ำตาล อินโดนีเซียก็ยัง ดังนั้น อินโดนีเซียคาดการณวาจะมีการนำเขาน้ำตาลทรายดิบเพิ่มขึ้นเปน คงต้ังเปาหมายท่ีจะเปนประเทศ 2.84 ลา นตัน จากป 2553 ท่ีนำเขาเพยี ง 2.6 ลา นตนั ทัง้ นี้ เนื่องมาจากการ ที่ผลิตน้ำตาลภายในประเทศได ผลิตภายในประเทศลดลง และความตองการของภาคอุตสาหกรรมเพิ่มขึ้น อยางเพยี งพอภายในป 2557 นอกจากนน้ั การนำเขา น้ำตาลรีไฟนค าดวาจะมีการ ลดปริมาณการนำเขา เหลอื เพยี ง 160,000 ตัน ซง่ึ ลดลงจากปก อ นท่ีนำเขา ท่ี 600,000 ตัน การนำเขา ลดลงดังกลา ว เน่อื งจากราคานำ้ ตาลรีไฟนท ีส่ งู ขึ้นในตลาดตา งประเทศ การผลิตน้ำตาลในอินโดนีเซยี อินโดนีเซียผลิตน้ำตาลทรายขาวจากออย ซึ่งโดยหลักแลวก็เพื่อ การบรโิ ภคของประชากรภายในประเทศ และผลิตน้ำตาลรไี ฟนจากน้ำตาลดบิ ทน่ี ำเขา ซง่ึ โดยทว่ั ไปนำ้ ตาลรไี ฟนจ ะใชใ นกระบวนการการผลติ ของอตุ สาหกรรม อาหารและเครอ่ื งดื่ม อนิ โดนเี ซียผลติ ออยในป 2553 ดว ยพืน้ ท่ที ง้ั สิน้ 335,000 เฮกเตอร ซง่ึ ลดลงจากปก อนประมาณ 15,000 เฮกเตอร ปจจัยหลักทีท่ ำใหพ้นื ที่การผลิต ออยลดลง เนื่องมาจากการเวรคืนที่ดิน เพื่อสรางทางดวนหรือที่อยูอาศัย นอกจากนน้ั ยังมีสาเหตุมาจากเกษตรกรตองการเปลี่ยนพชื เพาะปลูกมาเปน พชื จำพวกขาว ขาวโพด และถ่ัวเหลือง โดยเฉพาะในพน้ื ทีบ่ นเกาะชวา ดังน้ัน อินโดนีเซียจำเปนที่จะตองมีการสรางพื้นที่เพาะปลูกออยเพ่ิมและใชเทคโนโลยี ท่ีทันสมยั อยางไรกด็ ี เกษตรกรยงั ขาดการสนับสนนุ ในดา นโครงสรา งพน้ื ฐาน และปญหาความเปน เจา ของ ท่ดี นิ ในการเพาะปลกู ถึงแมอินโดนีเซียจะไมมีทักษะในการเก็บเกี่ยวออย มีปญหาดาน การขนสง ออ ย และเคร่ืองจกั รท่ลี า สมยั ในโรงงานผลติ นำ้ ตาล อินโดนเี ซยี ก็ยงั คงตงั้ เปา หมายท่จี ะเปนประเทศ ท่ีผลิตนำ้ ตาลภายในประเทศไดอยางเพียงพอ ภายในป 2557 48 คูม อื การคาและการลงทุน สาธารณรัฐอินโดนเี ซีย

ในปจจุบัน อินโดนีเซียมีโรงงานน้ำตาลตั้งอยูในเกาะชวาทั้งสิ้น 48 โรงงาน สามารถผลติ น้ำตาลทรายขาวไดท้ังสิ้นรอ ยละ 63 ของการผลติ นำ้ ตาลทรายขาวทง้ั หมด นอกจากน้ี ยงั มอี ีก 58 โรงงานตงั้ อยนู อกเขตชวา โดยมากอยูท เ่ี กาะสุมาตรา โดยกระทรวงเกษตรฯ ของอินโดนีเซยี ยงั ได ออก ใบอนุญาตใหแกเกษตรกรทีต่ องการมีแหลง เพาะปลูกออ ยเพ่มิ ขน้ึ อีก 215,000 เฮกเตอร โดยเฉพาะในเขต Riau, Lampung, South Sulawesi, Central Java, East Java, West Kalimantan, และ Papau นอกจากน้นั อนิ โดนเี ซยี เพ่งิ จะมีโรงงานนำ้ ตาลรไี ฟน 3 แหง ทเ่ี ปด ทำการเมือ่ ป 2552 โดยผลผลิตที่ไดประมาณ 1 ลา นตนั ซง่ึ ศกั ยภาพการผลิต ยงั ไมเ ตม็ ที่ หากโรงงานบนเกาะชวามี การผลติ เต็มศักยภาพทงั้ หมด จะทำให การผลติ ทงั้ หมดเพ่ิมข้ึนเปนจำนวน 3.2 ลานตนั แตในป 2553 โรงงานผลติ น้ำตาลรไี ฟนท ้ัง 8 แหง ผลติ นำ้ ตาลรไี ฟนไ ดเ พียง 2.4 ลานตนั การบรโิ ภคนำ้ ตาลในอินโดนเี ซีย เน่ืองจากความตองการใชน้ำตาลท่ีเพ่ิมข้ึนของอุตสาหกรรมอาหาร และเครอ่ื งดม่ื ประกอบกบั จำนวนประชากรเพม่ิ ขน้ึ สง ผลใหป รมิ าณการบรโิ ภค น้ำตาลของประเทศอินโดนีเซยี เพิม่ ขน้ึ เปน จำนวนทง้ั สนิ้ 5 ลา นตนั ในป 2554 และจะเพ่ิมมากข้ึนเปน 5.2 ลานตนั ในป 2555 ท้งั นี้ จะเปนปริมาณการ บริโภคโดยตรงของประชากรประมาณ 2.8 ลานตนั โดยท่ีเหลือเปนการใช ในอุตสาหกรรมทั้งสิ้น โดยปกตคิ นอนิ โดนีเซียบรโิ ภคน้ำตาลตอ คนจำนวน 19 กิโลกรมั ตอป การนำเขาน้ำตาลในอนิ โดนเี ซยี เนื่องจากน้ำตาลเปนสินคาควบคุมการนำเขาน้ำตาลทรายขาว สามารถนำเขาผานบรษิ ัททีไ่ ด รบั การอนุญาตใหมีการนำเขา 4 แหง เทา น้นั ซึ่งบริษัทนำเขาเหลานี้ก็เปนบริษัทที่รับซื้อออยจาก เกษตรกรเพื่อผลิตน้ำตาล ทรายขาวเชนกัน สำหรับนำ้ ตาลทรายดิบและน้ำตาลรีไฟนสามารถนำเขา โดย โรงงานที่ตองการใชน้ำตาลดิบเปนวัตถุดิบในการผลิต นอกจากนั้น รัฐบาลยัง สามารถอนุญาตเปนกรณีพิเศษ หากโรงงานจำเปนตองนำเขาเพิ่ม เนื่องจาก การขาดแคลนการผลติ ภายในประเทศ ในป 2553 รัฐมนตรกี ระทรวงการคา อนุญาตให บรษิ ทั IX, X, XI, บรษิ ทั Rajawali Nusantara Indonesia, Perum Bulog และ Perusahan Perdagangan Indonesia นำเขานำ้ ตาลทรายขาว ทง้ั สน้ิ 450,000 ตัน โดย ตองนำเขา กอ นฤดกู ารสีในเดือนพฤษภาคม 2554 โดยในป 2553 อินโดนีเซยี นำเขา นำ้ ตาลรไี ฟนท้งั สิ้น 177,000 ตนั และน้ำตาลทรายดิบทงั้ ส้ิน 1,318,000 ตนั ซง่ึ ผูผลติ อาหารและเครือ่ งดม่ื จำนวน 27 แหง เปนผนู ำเขาน้ำตาลรไี ฟน โดยสวนใหญอนิ โดนีเซียนำเขา จากประเทศดงั ตอ ไปนี้ คมู อื การคา และการลงทนุ สาธารณรฐั อินโดนเี ซยี 49 สส

การนำเขานำ้ ตาลรีไฟน เปอรเซน็ ตการนำเขา ประเทศ 70 17 ไทย 7 มาเลเซยี 4 ออสเตรเลีย เกาหลีใต การนำเขา นำ้ ตาลดบิ เปอรเซน็ ตก ารนำเขา ประเทศ 39 21 ไทย 16 บราซิล 9 ออสเตรเลยี แอฟรกิ าใต อนิ โดนเี ซยี นำเขา นำ้ ตาลสว นใหญจ ากประเทศไทย เนอ่ื งจากการขนสง สะดวก และ คณุ ภาพของนำ้ ตาลไทย โดยเฉพาะสี (ICUMSA) ตรงกบั คุณภาพ ที่อินโดนีเซียตองการ ซึ่งโดยปกติรัฐบาลอินโดนีเซียจะระบุคุณภาพน้ำตาลที่ ตอ งการนำเขา (Indospec) ในป 2554 รัฐบาลลดการนำเขา นำ้ ตาลรไี ฟนสำหรบั อุตสาหกรรม อาหารและเครื่องดมื่ เหลือเพียง 165,000 ตนั เนอื่ งจากรัฐบาลตอ งการให บริษัทใชน้ำตาลรีไฟนภายในประเทศ อยางไรก็ตาม หากบริษัทใดตองการน้ำตาลรไี ฟนทีค่ ุณภาพสูงกวา นำ้ ตาลรไี ฟนท ผ่ี ลติ ภายในประเทศกส็ ามารถขออนญุ าตจากรฐั บาลไดโ ดยรฐั บาล จะพิจารณาทกุ หกเดอื น โดยมหี ลกั เกณฑดงั นี้ 1. เปนบริษัทผูใชน้ำตาลท่ีมีการขยายการลงทุนใหมและจำเปนตอง ใชน้ำตาลเพม่ิ ขน้ึ 2. มหี ลกั ฐานยนื ยนั จากโรงงานนำ้ ตาลผผู ลติ ในประเทศวา ไมส ามารถ ผลติ นำ้ ตาลตามที่ลูกคาตองการไดจรงิ มาใชยืนยนั เพอ่ื ประกอบการนำเขา 3. เปน บริษัททผ่ี ลิตสนิ คาในเขตอตุ สาหกรรมเพอื่ การสง ออก (EPZ) ราคาน้ำตาลในอนิ โดนเี ซีย ในป 2553 ราคาตง้ั ของน้ำตาลทรายขาวอยูท่ี 6,350 รเู ปยห ตอ กโิ ลกรมั ($736 ตอตัน) เนือ่ งจากการขาดแคลนน้ำตาลในประเทศ ราคา ปลีกของน้ำตาลทรายขาวอยทู ี่ 10,875 รเู ปยหตอ กิโลกรัม ($1,260 ตอตัน) ในเดือนพฤษภาคม 2553 และเพ่ิมข้ึนเปน 11,050 รูเปยหต อกิโลกรัม ($1,281 ตอตัน) ในเดอื นเมษายน 2554 50 คูมอื การคา และการลงทนุ สาธารณรัฐอินโดนีเซีย

2009-2011 MONTHLY AVERAGE RETAIL WHITE SUGAR PRICES In JAKARTA MARKETS (Rp./Kg) Month 2009 2010 2011 Local Imported Local Imported Local Imported January 6,594 6,768 11,200 11,000 11,150 11,050 February 7,406 7,177 11,350 11,000 11,175 10,813 March 7,713 7,404 11,050 11,000 11,050 10,500 April 7,715 7,688 11,000 11,000 11,050 11,500 May 7,900 7,888 10,875 11,000 June 8,140 8,000 10,600 10,875 July 8,225 8,100 10,400 11,000 August 8,775 8,425 10,500 10,250 September 9,900 9,375 10,650 10,500 October 9,850 10,375 10,800 11,000 November 9,700 9,375 11,000 11,188 December 9,875 9,813 11,125 11,250 Source : Market Information Center (PIP), Ministry of Trade. สถานการณก ารคาน้ำตาลระหวางไทยและอนิ โดนเี ซยี ปจจุบนั กระทรวงพาณิชยของไทยและกระทรวงการคาของอินโดนีเซียได ลงนามบนั ทึกความเขา ใจ (MOU) รวมกันไวใ นการประชุมรฐั มนตรีเศรษฐกิจ อาเซียนเมอื่ เดอื นกมุ ภาพนั ธ 2552 นับแตน น้ั มา กไ็ ดม ีการหารือเรอ่ื งการคา นำ้ ตาลระหวา งอนิ โดนเี ซยี และไทยทง้ั สน้ิ สองครง้ั คอื วนั ท่ี 12 ตลุ าคม 2552 และวันที่ 6 พฤศจกิ ายน 2553 โดยครงั้ ท่สี ามจะจัดขึ้นในวันที่ 17 - 18 พฤศจกิ ายน 2554 โดยความคบื หนา ในการเจรจามีดงั นี้ 1. อินโดนีเซียตองการซ้ือขายน้ำตาลจากไทยผานผูผลิตโดยตรง ปจ จุบันซอื้ ขายผา นบรษิ ัทเทรดเดอรทีส่ ิงคโปร ดังน้ันในป 2555 ท้งั สองฝาย ตองประสานกันเรอื่ งราคาโดยตรง คูมอื การคาและการลงทุน สาธารณรัฐอนิ โดนเี ซยี 51 สส

2. อัตราภาษกี ารนำเขานำ้ ตาลทรายขาวอยทู ่ี 550 รเู ปย หตอ กโิ ลกรัม และภาษนี ำเขา น้ำตาล ทรายดิบอยูท ี่ 790 รเู ปย หต อกโิ ลกรัม ท้ังน้ี อัตราภาษนี ำเขา น้ำตาลดังกลาวเปนอตั ราท่ี ใชก ับทุกประเทศในอาเซียน 3. อนิ โดนเี ซียมีแผนทีจ่ ะเพมิ่ ผลผลติ นำ้ ตาล โดยเพิ่มพ้ืนท่ีเพาะปลูก ออยในโมลุกกะ (Merauke) จำนวน 1.2 ลานเฮกเตอร หรือ 7.5 ลา นไร แตยัง อยูระหวางการหารือกบั กระทรวงปา ไม ของอินโดนเี ซีย 4. บริษัทตางชาติท่ีสนใจจะเขามาปลูกออยและต้ังโรงงานน้ำตาลใน อินโดนเี ซยี ตองมีคนชาตขิ องอินโดนีเซียถือหุนดวยรอ ยละ 20 บรษิ ัทตางชาติ ไมส ามารถถอื หนุ ได รอ ยละ100 แตห ากเปนพืน้ ท่ีโมลุกกะ บริษทั ตา งชาตติ อง รวมลงทุนกบั คนชาติอนิ โดนเี ซียรอ ยละ 10 ‘‘เนื่องจากอินโดนีเซียเปน 4.3 สินคาอาหารฮาลาลในตลาดอนิ โดนีเซยี ตลาดใหญมีประชากรประมาณ สนิ คา อาหารฮาลาล หมายถงึ อาหารทไ่ี มม สี ว นผสมขององคป ระกอบ 240 ลา นคน โดยมรี ายไดเฉล่ยี และวัตถุดิบตางๆ ที่เปนที่ตองหามหรือขัดกับหลักการและกฎหมายของ ตอหัว 2,900 เหรียญสหรฐั ฯ อสิ ลาม (Islamic Law) หรือเรียกวา Haram Food/Material และไมเปน และประชากรรอ ยละ 80 นบั ถอื อาหารที่เปนที่ตองหามของชาวมุสลิม (หมู แอลกอฮอล สัตวที่ตายแลว ศาสนาอิสลาม ดังนั้นสินคา รางกายมนุษย) รวมทั้งไมเปนอาหารที่มีขบวนการและวิธีการผลิตที่ขัดกับ อาหารฮาลาลท้ังท่ีอินโดนีเซีย หลกั การและกฎหมายของอสิ ลาม เชน สตั วท ่ี มไิ ดผานการเชอื ด และสัตว ผลิตเองได และนำเขา ประมาณ ทผี่ านการเชือดอยางไมถ กู ตอ งตามหลักกฎหมายอสิ ลาม ท้ังนี้ สว นผสมท่ี รอ ยละ 90 จะเปนสินคาอาหาร เปนสิ่งตองหามจะรวมถึงสารตางๆ ที่ไดจากสวนประกอบของสัตวตองหาม ฮาลาล โดยเฉพาะจากหมู เชน กระดกู เลอื ด ไขมนั หนัง เครือ่ งใน โดยมี รายละเอยี ดของสิ่งตอ งหา ม (Haram Food/Material - แผนผังท่ี 1) เนอ่ื งจาก ปจจุบันมีการผลิตเจลลาตินจากหนังหมู เพื่อนำมาเปนสวนประกอบในการ ผลิตกลนิ่ และสวน ประกอบของไอศกรีม โยเกริ ต ลกู อม เจลล่ี แคปซลู อาหาร และยา เครื่องสำอาง ไสก รอก ซึง่ หากไมไ ดร บั การรับรองจากหนว ยงานอสิ ลาม ก็ไมถือวา เปน อาหารฮาลาล โอกาสทางการตลาด ขนาดของตลาดอาหารฮาลาล ปจจุบันตลาดสินคาอาหารฮาลาลของอินโดนีเซียมีการขยายตัว เพิ่มขึ้นมากไมต่ำกวารอยละ 20 ตอป ทั้งในดานการผลิตและการบริโภค เนอื่ งจากอนิ โดนเี ซยี เปน ตลาดใหญมปี ระชากรประมาณ 240 ลา นคน โดยมี รายไดเ ฉล่ยี ตอหัว 2,900 เหรียญสหรฐั ฯ และประชากรรอยละ 80 นับถอื ศาสนาอิสลาม ดงั นัน้ สนิ คาอาหารฮาลาลทง้ั ทอ่ี ินโดนีเซียผลติ เองได และนำเขา ประมาณรอยละ 90 จะเปนสินคาอาหารฮาลาล นอกจากนี้กำลังซื้อของ ผูบรโิ ภคก็มีแนวโนมสูงขน้ึ ตามความเจริญเติบโตทางเศรษฐกจิ (ป 2554 อัตราการขยายตวั ของ GDP รอยละ 6.5) ตลาดท่มี ลี ทู างดีจะเปน กลมุ ผบู ริโภค 52 คมู อื การคาและการลงทนุ สาธารณรัฐอนิ โดนีเซีย

ท่มี รี ายไดสูง และรายไดปานกลาง-สูง (Upper Middle Class) โดยผบู ริโภค ทมี่ ีกำลงั ซ้อื สูงคิดเปน ประมาณรอ ยละ 15 ของประชากรทั้งหมด โดยเฉพาะ คนจีน-อินโด ซึ่งจะอาศัยอยูในเมืองจาการตา สุราบายา และเมืองเมดาน ทเ่ี ปนเมอื งหลักทางเศรษฐกิจของอนิ โดนเี ซยี นอกจากนี้ อนิ โดนเี ซยี ยงั เปนตลาดทีส่ ามารถรองรบั กลมุ ผูบริโภค ท่ีมรี ายไดต่ำดว ย โดยเปน ตลาดขนาดใหญอ ันดับ 4 ของจีนท่ีตองการนำสินคา อาหารราคาถกู มาขยายตลาดนี้ รวมทั้งยังเปนตลาดทีม่ ีศกั ยภาพในการลงทนุ ของบรษิ ัทอาหารขา มชาตริ ายใหญข องโลก เชน Danone Group จากประเทศ ฝร่ังเศส Nabisco International จากสหรฐั ฯอเมรกิ า และ Arnott’s Biscuit จากประเทศออสเตรเลีย และยงั เปน ตลาดท่ีมกี ารนำเขาอาหารจากตา งประเทศ เขา มาบริโภค และนำมาผลติ เพ่อื ใชในอตุ สาหกรรมอาหารดวย การนำเขาและการบรโิ ภค ในป 2011 อนิ โดนเี ซยี มกี ารนำเขา สนิ คา หมวดอาหาร คดิ เปน มลู คา 8,707.3 ลานเหรยี ญสหรฐั ฯ หรอื คิดเปน สัดสวนรอยละ 7.58 ของมูลคา การนำเขา สนิ คา ทง้ั หมด ซ่ึงมมี ลู คา 114,863.6 ลา นเหรยี ญสหรฐั ฯ โดยแบง เปน การนำเขา 2 ประเภท ไดแก 1) วัตถดุ บิ ที่ใชใ นอตุ สาหกรรมอาหาร (Auxiliary Materials) มี มลู คา 5,155.3 ลานเหรยี ญสหรัฐฯ เปนวตั ถดุ บิ ที่ยังไมแปรรูปมูลคา 2,925.8 ลานเหรียญสหรัฐฯ และวัตถุดิบที่ผานการแปรรูปที่ใชในโรงงานอุตสาหกรรม มูลคา 2,229.5 ลานเหรยี ญสหรัฐฯ โดยวตั ถดุ บิ ทีน่ ำเขาสวใหญรอ ยละ 90-95 เปน อาหารฮาลาล ไดแ ก ธญั พืช แปง สาลี ขาวโพด นม ถว่ั เหลือง ทัง้ น้ี เพราะกำลังการผลิตวัตถุดิบดังกลาวในประเทศยังไมเพียงพอท่ีจะนำไปผลิต สินคา เพื่อตอบสนองตอความตอ งการอาหารของผบู รโิ ภค ดงั นัน้ รฐั บาลจงึ จำเปน ตองยกเลกิ มาตรการหามนำเขา วตั ถุดิบบาง ประเภท เชน แปงสาลี ซึ่งยกเลกิ มาตรการดังกลา วในป 2541 ท้งั นี้ ธัญพชื และแปง สาลี ถือเปนวัตถดุ บิ หลักสำคญั ในการผลติ บะหม่ีสด บะหม่ีสำเร็จรูป ขนมปง และขนมอบกรอบ ซึง่ เปน อาหารที่ไดรับความนิยมจากผูบรโิ ภคชาว อินโดนีเซีย จึงถือเปนโอกาสที่นักลงทุนตางชาติจำนวนมากใหความสนใจใน ตลาดอนิ โดนเี ซีย รวมถึงบรษิ ทั ขา มชาติ เชน โคคาโคลา เปปซ่ี ดานอน ทเ่ี ขา มา มอี ิทธพิ ลในตลาดอินโดนเี ซยี อยางไรก็ตามยงั มอี ตุ สาหกรรมอาหารบางประเภทเชนอุตสาหกรรม บะหมสี่ ำเรจ็ รูป ทยี่ งั ครองตลาดโดยบรษิ ทั ผูผ ลิตทอ งถ่ิน ที่สำคัญคอื กลมุ ผูผลติ อาหาร IndoFood Group ทมี่ ีสว นแบงการตลาดของบะหมส่ี ำเรจ็ รูป สูงถึงรอยละ 70 ของมูลคา ตลาดรวม 1.09 พันลา นเหรยี ญสหรฐั ฯ หรือ ปรมิ าณการบรโิ ภครวม 1 ลา นตนั ตอ ป ขณะทอ่ี ตุ สาหกรรมเบเกอรแ่ี ละขนมอบ (Bakery and Pastry Industry) แตเ ดิมเปนของผูผ ลิตทอ งถิ่นแบบด้ังเดมิ คูมอื การคาและการลงทนุ สาธารณรฐั อินโดนเี ซยี 53 สส

รายเลก็ ๆ แตตอมามีบรษิ ทั ขามชาตจิ ากสิงคโปร Breadtalk ทีเ่ ขา มามี บทบาทสำคญั ในตลาดน้ี ทส่ี ามารถขยายสาขาอยา งรวดเรว็ ดว ยระบบแฟรนไชส อยางไรก็ตาม อตุ สาหกรรมเบเกอรย่ี งั คงเปน การผลิตในครัวเรอื น รา นคา สมัย ใหมมีสวนแบงการตลาดเพียงรอ ยละ 4 ของตลาดในประเทศทง้ั หมดที่มีขนาด ของตลาดรวมทีม่ ากถึง 1.3 ลา นตันตอ ป 2) อาหารทน่ี ำเขามาเพือ่ บรโิ ภคในครัวเรือน (Food for House- holds) มีมลู คา 3,552 ลา นเหรียญสหรฐั ฯ แบงเปน อาหาร/เครอ่ื งด่มื พ้นื ฐานในการบริโภคของครวั เรอื นมลู คา 1,267.8 ลานเหรียญสหรัฐฯ และ อาหาร/เครอื่ งดม่ื ทใี่ ชในการผลติ ของครวั เรอื นมลู คา 2,284.2 ลานเหรียญ สหรัฐฯ ทั้งนี้ อาหารสวนใหญที่นำเขาจะเปนอาหารที่สามารถผลิตไดใน ประเทศแตยังไมสามารถผลิตไดเพียงพอกับความตองการของผูบริโภคใน ประเทศ หรือผลิตไดแ ตเ สียเปรียบดานตน ทนุ การผลติ ดังน้นั จงึ ตองนำเขา ทัง้ สนิ คาอาหารสำเรจ็ รปู และปจ จยั การผลิตบางสวนจากตางประเทศ เชน ขาว ขนมขบเคีย้ ว ขนมอบกรอบ ลกู กวาด บะหมี่สำเรจ็ รูป เปน ตน โดยสินคา อาหารสวนใหญเปนการนำเขาจากประเทศจีน ซึ่งมีความไดเปรียบในเรื่อง ตน ทุนการผลิตทต่ี ำ่ รวมถึงการนำเขา จากประเทศอ่นื ๆ ในกลมุ อาเซียนดว ยกัน เชน มาเลเซยี ไทย สิงคโปร เปน ตน อยางไรก็ตาม สนิ คา นำเขา จากจีน มกั จะมปี ญหาดา นคุณภาพทพ่ี บสารเคมี/สารอนั ตรายเจอื ปนอยูในอาหาร เชน สารฟอรมารนี ทำใหเ ปนอนั ตรายตอ สุขภาพของผบู รโิ ภค พฤตกิ รรมผบู ริโภคสินคา อาหารฮาลาล ดานผลติ ภัณฑ เนอื่ งจากประชาชนสวนใหญก วา รอยละ 80-85 ของอินโดนีเซีย นบั ถือศาสนาอสิ ลาม และมีรายไดน อย จึงนิยมบรโิ ภคเนอื้ สตั วประเภทไก ซ่ึง เปน แหลง โปรตนี ท่ีมีราคาถูก (จากขอมูลของบริษัท CP Group Indonesia ชาวอนิ โดนเี ซยี บริโภคเนือ้ ไกป ระมาณ 6 กิโลกรัม/คน/ป) ขณะท่เี น้ือววั มี ราคาคอนขางแพง และอาหารทะเลก็มีราคาสูง นอกจากนี้ ผูบ ริโภคสวนใหญ จะนยิ มอาหารท่ที ำมาจากแปง โดยเฉพาะบะหมีส่ ดและสำเรจ็ รูป กวยเต๋ยี ว อาหารจำพวกเสน (Pasta) ขนมปง ขนมขบเคยี้ ว ขนมอบกรอบ โดยมอี ตั รา การบรโิ ภคแปง สาลีสงู ถึง 17.7 กิโลกรมั /คน/ป ทัง้ นี้ อาหารสว นใหญที่ นิยมเปน อาหารประเภทผดั หรือทอด (Goreng) ที่ใชน ้ำมันเปนสว นประกอบ คอนขางมาก ทั้งขาวผัด หรือของทอดประเภททตางๆ เชน กลวยทอด ขาวโพด เผอื ก เตา หู รองลงไป คือ อาหารประเภทยา ง (สะเตะ : Sate เชน ไกส ะเตะ หรือ เน้ือสะเตะ ) รวมถงึ อาหารประเภทตม เชน SOTO ขา วตม เปน ตน สินคาอาหารของไทยจะไดรับการตอบรับจากผบู ริโภคชาวอินโดนีเซีย เปนอยางดี เน่อื งจากผบู ริโภคใหก ารยอมรบั วาเปนสินคาท่ีมีคุณภาพดี เชน 54 คมู ือ การคาและการลงทนุ สาธารณรฐั อินโดนีเซยี

ผลไมส ดและแปรรปู ขา วสาร ผลไมกระปอง ซอสปรุงรสตางๆ น้ำพริกเผา ‘‘ผู บ ริ โ ภ ค ที่ เ ป น ก ลุ ม และของขบเคี้ยว เปน ตน มุสลิมจะใหความสำคัญกับ ทั้งนี้ ผูบริโภคที่เปนกลุมมุสลิมจะใหความสำคัญกับเครื่องหมาย เครื่องหมายฮาลาลที่ติดบน ฮาลาลทีต่ ิดบนผลิตภัณฑอาหาร เนอ่ื งจากเกดิ ความมนั่ ใจวาจะไมมีสว นผสม/ ผลิตภัณฑอาหาร เนื่องจาก สารตองหา ม (HARAM MATERIAL) ท่ีขดั กับหลักศาสนา โดยสนิ คาทีผ่ ลติ เกิดความมั่นใจวาจะไมมีสวน ในประเทศจะมีเคร่ืองหมายฮาลาลที่ออกใหโดยหนวยงานรับรองฮาลาลของ ผสม/สารตองหาม (HARAM อินโดนเี ซีย (MUI) อยา งไรก็ตาม สนิ คา อาหารนำเขาทต่ี ิดเครื่องหมายฮาลาล MATERIAL) ทข่ี ดั กบั หลกั ศาสนา ทอี่ อกโดยหนว ยงานรับรองฮาลาลของแตล ะประเทศ จะตองเปน หนว ยงานท่ีได โดยสินคาท่ีผลิตในประเทศจะมี รับการรับรองการตรวจสอบ/การออกเครื่องหมายฮาลาลจากหนวยงานรับรอง เคร่ืองหมายฮาลาลท่ีออกให ฮาลาล ของอินโดนีเซีย ท้งั น้ี ในการนำเขาสินคาอาหารฮาลาลจะตองเปน ไป โดยหนวยงานรับรองฮาลาล ตามขอบังคับตามกฎระเบียบของ หนวยงานอาหารและยาของอินโดนีเซีย ของอินโดนีเซยี (MUI) (BPOM) ดวย กลา วคือ สนิ คาท่นี ำเขาไดจะตองมหี มายเลข ML เพอ่ื ความ ปลอดภัยของผูบริโภค สวนสินคานำเขาจะติดหรือไมติดเครื่องหมายฮาลาล กไ็ มไ ดเปน กฎระเบียบ บงั คับในการนำเขาแตอยา งใด แตหากไมมีหมายเลข ทะเบียนอาหารและเครอ่ื งดื่ม จะไมสามารถนำเขา มา จำหนายได ดา นราคา ผูบริโภคสวนใหญใหความสำคัญกับปจจัยดานราคาเปนหลัก เนื่องจากรายไดท ีค่ อนขา งนอย อัตราคาจางตำ่ จงึ มกั เลือกซ้ือสนิ คา ที่มรี าคา ถกู หรอื มีความคมุ คาเมื่อเทยี บกบั ราคา ขณะทผ่ี ูบริโภคที่มีรายไดสงู คิดเปน สัดสวน 10-15% ของประชากรท้งั หมด มอี ำนาจซ้ือสูงมาก จะใหความสำคญั กับตวั ผลิตภัณฑ ไดแ ก ตราสินคา คณุ ภาพ รสชาติ ความแปลกใหม ความ ทันสมยั การออกแบบของราน คณุ ประโยชนจากสินคา มากกวาราคา ดงั นน้ั สินคาอาหารฮาลาลของไทยจึงเปนที่ยอมรับ และมีรสชาติ ถูกปากของ ผูบรโิ ภคอนิ โดนเี ซยี โดยสินคา อาหารฮาลาลของไทยสว นใหญจ ะวางจำหนาย ในซปู เปอรม ารเ กต็ ดานการจดั จำหนา ย ผูบรโิ ภคทีเ่ ปน คนรุนใหม หรือกลุมที่มีรายไดสูง จะนยิ มบรโิ ภค อาหารนอกบา นที่เปน อาหารฮาลาลตามศนู ยการคา และรา นอาหาร ทงั้ ทเี่ ปน ของทอ งถน่ิ และสาขาจากตา งประเทศ ดังนั้นรานอาหารสว นใหญ แมแตราน อาหารไทย ก็มักจะตอ งเปลีย่ นเมนูเปนอาหารฮาลาลทง้ั หมด โดยไมมีอาหาร/ สิ่งปนเปอนที่มิใชอาหารฮาลาลอยูในราน ซึ่งหนารานจะติดคำวา “NO PORK” จงึ จะเปน ทย่ี อมรบั และมน่ั ใจวา ปลอดภยั จากการบรโิ ภคอาหารในรา น ในขณะท่ีคนทมี่ ีรายไดนอยจะนิยมบริโภคที่รา นอาหาร ซุม อาหาร หรือรถเขน็ ขายอาหารขนาดเล็กตามทอ งถนน สำหรับผทู ม่ี ีรายไดป านกลางขึ้นไปจะนิยม จับจายสินคาอาหารที่ ไฮเปอรมาเก็ต (คารฟูร, ลอตเต) และซเู ปอรม ารเกต็ (Hero, Food Hall, Diamond) คูม อื การคา และการลงทุน สาธารณรฐั อินโดนเี ซยี 55 สส

ดา นการสง เสรมิ การตลาด ผูบริโภคสวนใหญชอบการสงเสริมการตลาดประเภทการลดราคา โดยผจู ำหนายมักนิยมลดราคา ในชวงวันหยุด เสาร อาทติ ย โดยเฉพาะ วันหยุดนักขัตฤกษ ที่มีผูบริโภคมาเลือกซื้อสินคาจำนวนมากรวมถึงการจัด รายการซอ้ื 1แถม 1 หรอื ซือ้ 2 ชน้ิ คิดราคา 1 ช้นิ การนำเขาสนิ คาอาหารจากไทย สินคา อาหารฮาลาลท่ีอนิ โดนีเซียนำเขา จากไทย 10 อนั ดบั แรก ใน ป 2553 ไดแ ก 1. น้ำตาลทราย นำเขาจากไทยคิดเปนมูลคา 333.70 ลานเหรียญ สหรฐั ฯ หรอื รอ ยละ 7.15 ของการนำเขา นำ้ ตาลทรายทง้ั หมด เนอ่ื งจากปรมิ าณ การผลติ ในประเทศไมเพียงพอตอ ความตอ งการ 2. แปง (Strach) ตางๆ นำเขา จากไทยคดิ เปนมลู คา 69.046 ลานเหรยี ญสหรฐั ฯ หรอื รอยละ 77.28 ของการนำเขา แปง สตารช ทัง้ หมด เนอ่ื งจากเปนวัตถุดิบทส่ี ำคัญสำหรบั อตุ สาหกรรมอาหาร และปรมิ าณการผลิต แปงในประเทศไมเพยี งพอ 3. ผลไมสด นำเขา จากไทยคดิ เปนมูลคา 51.1 ลานเหรียญสหรัฐฯ รอยละ 1.09 หรอื ประมาณกวา รอยละ 90 ของการนำเขา ผลไมสดทงั้ หมด ท้งั นี้ ผลไมไทยท่เี ปนท่ีนิยมไดแ ก ทเุ รียน (หมอนทอง) ลำไย มะขามหวาน มะมวง (เขยี วเสวย) ฝร่งั ชมพู มะพราวนำ้ หอม สมโอ เปนตน เนอ่ื งจากความนยิ มใน ผลไมไทยทมี่ คี ณุ ภาพดี และมคี วามหลากหลาย 4. ขาว นำเขา จากไทยคิดเปนมูลคา 74.9 ลานเหรียญสหรัฐฯ หรอื รอยละ 1.6 ของการนำเขา ขาวท้ังหมด เน่ืองจากนำเขามาแปรรูปในการผลติ อาหารสำเรจ็ รูปตางๆ 5. ขา วโพด นำเขา จากไทยคดิ เปน มลู คา 30.625 ลา นเหรยี ญสหรฐั ฯ หรอื รอ ยละ 11.03 ของการนำเขา ขาวโพดท้ังหมด 6. หวั หอม กระเทยี ม สด/แชเยน็ นำเขา จากไทยคิดเปนมลู คา 16.691 ลา นเหรียญสหรฐั ฯ หรอื รอยละ 11.50 ของการนำเขา หวั หอม กระเทยี ม สด/แชเยน็ ทง้ั หมด 56 คูมอื การคา และการลงทนุ สาธารณรฐั อนิ โดนเี ซีย

7. นำ้ / เคร่ืองดืม่ อ่นื ๆ ทมี่ ีรสหวาน นำเขา จากไทย คิดเปน มลู คา 13.086 ลานเหรียญสหรัฐฯ หรือรอ ยละ 33.17 ของการนำเขาน้ำ / เครื่องดืม่ อ่ืนๆ ทมี่ ีรสหวานทัง้ หมด 8. แปงที่ใชในอตุ สาหกรรม นำเขา จากไทยคิดเปนมลู คา 11.786 ลานเหรยี ญสหรัฐฯ หรือรอยละ 10.08 ของการนำเขา แปงที่ใชใ นอุตสาหกรรมท้ังหมด 9. สารปรุงแตงในอาหารสัตวนำเขาจากไทยคิดเปน มูลคา 9.253 ลา นเหรยี ญสหรฐั ฯ หรอื รอ ยละ 5.06 ของการนำเขา สารปรงุ แตงในอาหารสัตวท ั้งหมด 10. นม และครมี นำเขา จากไทยคดิ เปน มลู คา 7.316 ลา นเหรยี ญสหรฐั ฯ หรือรอยละ 1.82 ของการนำเขานมและครีมทงั้ หมด อาหารฮาลาลของไทยทีม่ ศี กั ยภาพในการนำเขา เนอ่ื งจากสินคา อาหารของไทยไดรับความเชื่อถอื และไวว างใจจาก ผูบ รโิ ภคของอินโดนเี ซยี วาเปนสินคา ท่มี คี ุณภาพดี ดงั นนั้ สนิ คาอาหารจากไทย จึงถือเปนสินคาที่มีโอกาสในตลาดอินโดนีเซีย สำหรับสินคาไทยที่มีศักยภาพ ในตลาดน้ี ไดแก นำ้ ตาล ผัก/ผลไมส ด ผลไมแ ปรรูป เชน ผลไมกระปอง นำ้ ผลไม ทุเรยี นกวน/อบกรอบ มะขาม บะหมส่ี ำเร็จรปู ขนมขบเคย้ี วตา งๆ เครือ่ งดมื่ ท่ีไมมีแอลกอฮอล และอาหารสำเรจ็ รปู เปนตน กฎระเบียบสำคัญที่เกยี่ วของกับสนิ คาอาหารฮาลาล 1. กฎระเบียบวาดวยการแตงต้ังสถาบันตรวจสอบอาหารฮาลาล ตามพระราชกฤษฎีกาของกระทรวง การศาสนา (Ministry of Religious Affairs) เลขที่ 519/2001 และเลขที่ 518/2001 ลงวนั ที่ 30 พฤศจิกายน 2544 สาระสำคญั สรุปได ดังนี้ แตงตง้ั ให The Indonesian Ulemas Council (MUI) เปน หนว ยงานตรวจสอบอาหารฮาลาล ทงั้ ทีผ่ ลิตและนำเขา มาเพอ่ื การจำหนา ยใน อนิ โดนีเซยี โดยจะมีการตรวจสอบตัง้ แตข บวนการผลติ หอ งแลบ็ /หอ งทดสอบ การบรรจหุ ีบหอ บรรจุภณั ฑ การเก็บสตอ ค ระบบการขนสง การจัดจำหนา ย การตลาด ตลอดจนการนำเสนอผลติ ภัณฑ รวมทั้งการออกใบรบั รองฮาลาล (Halal Certification) ทั้งนี้ ผูยื่นขอใบรับรองจะตองใชแบบฟอรมตามที่ หนว ยงาน MUI กำหนด ท้งั น้ี หนว ยงาน MUI ไดกอ ตั้งสถาบนั อาหาร ยา และเคร่ืองสำอาง (Institute for Foods, Drugs and Cosmetics (LP.POM-MUI) เพือ่ กำหนดนโยบาย กฎระเบียบ ขอ แนะนำ และแนวทางปฏิบตั ิทเี่ กี่ยวขอ งกับ อาหาร ยา และเครอื่ งสำอางที่ผูบริโภคมสุ ลิมตองบรโิ ภค และใชใหถูกตอ ง ตามหลักการของศาสนาอิสลาม โดยเฉพาะการผลติ อาหาร การเชือดสตั ว เพอื่ การบรโิ ภค และการไดรบั การรับรองฮาลาล ดงั นั้น บริษัทผผู ลติ จะตอง คูมอื การคาและการลงทุน สาธารณรฐั อินโดนีเซยี 57 สส

สรา งระบบความม่นั ใจในการเปน ฮาลาล อยา งตอ เน่ืองภายใตระบบ Halal Assurance System (HAS) ภายในโรงงานผลิตของตนเองดว ย 2. กฎระเบียบวาดวยการแตงบริษัทรับวิสาหกิจในการพิมพ ฉลากเครื่องหมายฮาลาล ตามพระราชกฤษฎีกาของกระทรวงการศาสนา (Ministry of Religious Affairs) เลขท่ี 525/2001 ลงวันท่ี 10 ธันวาคม 2544 สาระสำคัญสรปุ ได ดงั นี้ มกี ารแตง ตง้ั ให State - Owned Money Printing Company (PERUM PERURI) เปนผูจัดพิมพฉลากฮาลาลที่ติดอยูกับบรรจุภัณฑของ อาหารฮาลาล ท่จี ำหนา ยในอนิ โดนเี ซยี 3. กฎระบียบวาดวยรายช่ือหนวยงานรับรองมาตรฐานฮาลาล ของตา งประเทศทไ่ี ดร บั การรบั รอง ตามพระราชกฤษฎกี าของคณะกรรรมาธกิ าร อิสลามอินโดนีเซยี (Indonesian Council of ULAMA (ICU) เลขท่ี D-410/ MUI/X/2009 ลงวันท่ี 15 ตลุ าคม 2552 สาระสำคัญสรุปได ดงั น้ี 3.1 หนว ยงาน MUI ไดก ำหนดรายชอ่ื หนว ยงานรบั รองมาตรฐาน ฮาลาลของตา งประเทศ ทีไ่ ดร ับการรบั รองจาก MUI ซงึ่ มผี ลบังคบั ใช 2 ป นับต้งั แตวนั ทีอ่ อกพระราชกฤษฎกี า คอื ตงั้ แตว ันที่ 15 ตลุ าคม 2552 โดย หนวยงานดังกลาวจะตองปฏิบัติตามหลักเกณฑและขอกำหนดรวมทั้งข้ันตอน การตรวจ สอบอาหารฮาลาลของ MUI 3.2 คณะกรรมการกลางอิสลามแหง ประเทศไทย (CICOT) เปน หนึ่งในรายชื่อของหนวยงาน ตามขอ 1 ที่ไดรับการรับรองจาก MUI โดย ไดรบั การรับรอง 2 กลุม เทา นนั้ คือ 1. การฆาสัตว (Slaughtering) และ 2. อาหารท่ผี านกระบวนการ (Processing Food) ทงั้ นี้ อตุ สาหกรรมผลิต กลิ่นอาหาร (Flavor Industry) นัน้ คณะกรรมการกลางอิสลามฯ ของไทย ยังมไิ ดมีรายช่อื ทไี่ ดรับการรบั รองจากหนวยงาน MUI โดยขณะนอี้ ยูใ นระหวา ง ขน้ั ตอนและกระบวนการตวจสอบ ซ่ึงจะประกาศการรบั รองตอไป 4. กฎระเบียบวา ดวยการข้นึ ทะเบยี นอาหารและเครอ่ื งดม่ื รวมทั้ง สว นผสมของอาหาร ตามกฎระเบียบของ The Minister of Health เลขท่ี 382/MENKES/PER/VI/1989 (เอกสารแนบ 5-6) โดยผูผลติ และผูนำเขา จะตองยนื่ ขอหมายเลขทะเบยี นอาหารและเครอ่ื งดืม่ (Merk Luar : ML No.) จากหนวยงานอาหารและยาของอินโดนีเซีย (BPOM) สำหรับสินคาท่ผี ลิต/ นำเขา เพื่อการจำหนา ยในอนิ โดนเี ซีย 5. มาตรการใบอนญุ าตนำเขา (Special Import Licensing : NPIK)สำหรบั สินคา เกษตรไดแกนำ้ ตาลถ่วั เหลืองขา วโพดเปน ตน โดยผนู ำเขา จะตอ งไดร บั อนุญาตใหนำเขา และตอ งจดทะเบียน/มีเลขทะเบยี นของผนู ำเขา ซึ่งมหี ลายประเภท ไดแก PMDN หรอื PMA หรือ PMAA 6. มาตรการดานสุขอนามัย (Food Safety : SPS) เชน ผลไม 58 คูมอื การคา และการลงทนุ สาธารณรัฐอินโดนเี ซีย

ตองระบุในใบรับรองวาเพาะปลูกในบริเวณที่ปราศจากแมลงวันทองและปลอด จากสารเคมี และโลหะหนัก เปนตน ท้งั น้ี หนว ยงาน MUI แจง วา สินคาที่ผลติ และนำเขา มาเพอ่ื การ จำหนายในอนิ โดนีเซียประมาณ 30,000 ชนดิ หรือรอ ยละ 80 ยังไมม ีใบรับรอง ฮาลาล ชอ งทางการกระจายสนิ คา และการจดั จำหนา ยสนิ คา อาหารฮาลาล 1. สินคาอาหารกวารอยละ 90 จะนำเขาโดยผานผูนำเขาทั่วไป (General Importer) และบรษิ ัทการคา (Trader) 2. การจัดจำหนายของสินคาอาหารที่นำเขาจะขายผานตัวแทน จำหนา ย 3 ประเภท ไดแ ก 1) ตัวแทนจำหนายแตพียงผเู ดียว (Sole Distributor) 2) ตัวแทนจำหนายที่ไดรับการแตงตั้ง (Official Appointed Distributor) 3) การขายผานตวั แทนการขาย (Sale Agent) อน่งึ ซเู ปอรม ารเกต็ สว นใหญของอนิ โดนีเซียมักจะไมนำเขาโดยตรง จากผผู ลิต/สง ออกของตา งประเทศ แตจะซ้อื ผานผนู ำเขา /ตัวแทนจำหนายใน ประเทศอินโดนีเซยี เน่อื งจากการเปนผนู ำเขาเองตอ ง ยน่ื ขออนุญาตตามกฎ ระเบยี บดงั กลา ว ซงึ่ ผบู ริหารของซเู ปอรมารเก็ตไมตอ งการรบั ผิดชอบกบั ภาระ ตน ทนุ และปญ หาทเ่ี กดิ จากการนำเขา เองโดยตรง ดงั นน้ั ขอใหผ สู ง ออกไทยตดิ ตอ โดยตรงกบั ผนู ำเขา/บรษิ ทั การคา ในการเปด ตลาดสนิ คาใหมๆ ในอนิ โดนีเซีย คูมอื การคาและการลงทุน สาธารณรฐั อนิ โดนีเซยี 59 สส

5. การลงทุน (กฎระเบยี บใชเ หมือนกันหมดทกุ พื้นท่ี เนือ่ งจากรัฐบาลกลางเปน ผูก ำกับดแู ล และนักลงทุน ตา งชาติสามารถลงทนุ 100% ไดใ นเกือบทกุ ธุรกจิ สำหรับธุรกิจที่ยกเวนสามารถลงทนุ ใน รูปแบบ Joint Venture ได) อินโดนีเซยี มนี โยบายสง เสรมิ การลงทนุ จากตางประเทศ เน่ืองจาก ตองการใหการลงทุนจากตางประเทศผลักดันใหเกิดการขยายตัวทางเศรษฐกิจ โดยจะเนนสงเสรมิ การลงทุนที่กอใหเกิดประโยชนตอ ประเทศเปน สำคัญ ท้งั นี้ อินโดนเี ซยี ไดป รับปรุงกฎหมายการลงทนุ และไดออกกฎหมายการลงทนุ ฉบับ ใหม โดยสรา งบรรยากาศการลงทนุ เพอ่ื ดงึ ดดู นกั ลงทนุ จากตา งประเทศ รวมทง้ั ไดปรับปรุงกฎระเบียบใหมีความชัดเจนมากขึ้น นอกจากนี้อินโดนีเซียยังมี การขยายการลงทุนในการพัฒนาโครงสรางสาธารณูปโภคพื้นฐานของประเทศ โดยมีความรวมมือระหวางภาครฐั และเอกชน (PPP) หนว ยงานท่รี ับผิดชอบ เรอื่ งการลงทนุ ต้ังแตการเสนอแนะ ดำเนนิ นโยบาย และสง เสริมการลงทุน คือ BKPM (Investment Coordinating Board) ซึ่งเปน หนว ยงานทขี่ ้ึนตรง ตอประธานาธิบดี และตำแหนงประธาน BKPM ก็เปนตำแหนง ทีแ่ ตงต้งั โดย ประธานาธบิ ดี 5.1 การลงทนุ จากตา งประเทศ สถิตกิ ารลงทุนของอนิ โดนีเซยี ในป 2553 และแนวโนม การลงทนุ ป 2554 1. มูลคา การลงทุนในอินโดนเี ซียในป 2553 สงู กวา ป 2552 รอยละ 54 คิดเปน มลู คา ประมาณ 2.3 หมืน่ ลา นดอลลารสหรัฐฯ ซงึ่ เกินกวา เปา หมาย ทกี่ ำหนดไว โดยมลู คา การลงทนุ จากตา งประเทศเพ่ิมขึน้ รอ ยละ 52 ในขณะท่ี มูลคาการลงทุนจากภายในประเทศเพิ่มขึน้ รอ ยละ 60.1 เนอื่ งจาก (1) ภาวะเศรษฐกิจอินโดนีเซียที่ขยายตัวอยางตอเน่ืองและ ทศั นคตเิ ชิงบวกของนักลงทนุ ซ่ึง International Credit Rating Agency หลายแหง ไดจ ัดลำดับความนา เชอื่ ถอื ไวทีร่ ะดับท่ีดีขึ้น (2) บรกิ ารทางการลงทนุ โดย BKPM ซึง่ ไดจดั ตง้ั one stop investment service center ในหนวยงานบรหิ ารสว นทองถิ่นซ่งึ เปนการ สง เสรมิ การลงทุนของนกั ลงทนุ จากภายในประเทศ และจากตา งประเทศใน พ้ืนทนี่ อกเกาะชวาและบนเกาะชวา ซงึ่ เปนเกาะท่มี กี ารลงทุนมากทสี่ ดุ 2. การลงทุนจากนักลงทุนตางประเทศคิดเปนรอยละ 71 ของ ยอดการลงทนุ ท้ังหมดหรอื 1.7 หมน่ื ลานเหรียญสหรฐั ฯ ในขณะทย่ี อดการ ลงทนุ โดยนักลงทนุ ภายในประเทศ คดิ เปนมลู คา 6.9 พันลานเหรียญ สำหรบั สดั สว นการลงทนุ ของภาคอตุ สาหกรรมทม่ี าจากนกั ลงทนุ ภายในประเทศ ไดแ ก 60 คมู อื การคา และการลงทนุ สาธารณรฐั อินโดนีเซยี

สาขาอาหารและเคร่อื งด่มื รอยละ 27.1 สาขาการขนสง การสือ่ สาร และ คลังสินคา รอ ยละ 22.7 และสาขาโรงงาน พันธุพชื และอาหาร รอ ยละ 14.4 สำหรบั สดั สวนของภาคอุตสาหกรรมทม่ี าจากนักลงทุนตางประเทศ ไดแก ดา น ขนสง การสื่อสาร และคลังสนิ คา รอ ยละ 31.1 โครงการเหมืองแร รอยละ 13.8 และโครงการไฟฟา กา ซ และนำ้ ประปา รอ ยละ 8.8 3. ประเทศทเ่ี ขามาลงทนุ ในอินโดนีเซียมากท่สี ุดป 2553 ไดแก สิงคโปร คิดเปน รอ ยละ 30.9 มีมลู คา 5.01 พันลา นดอลลารส หรฐั ฯ รองลงมา คือ สหราชอาณาจักร รอ ยละ 11.7 คิดเปนมูลคา 1.89 พนั ลา นดอลลารสหรัฐฯ และสหรัฐฯ รอ ยละ 5.7 คดิ เปนมลู คา 930 ลานดอลลารสหรัฐฯ สำหรบั พ้ืนท่ีการลงทนุ ในอนิ โดนีเซยี ทมี่ กี ารลงทนุ มากท่สี ุดในปจ จบุ นั ไดแก เขตชวา ตะวันตก เขตชวาตะวันออก และเขตกาลิมันตันตะวันออก ในขณะที่เขต การลงทุนของนกั ลงทนุ ตางประเทศ ไดแ ก เขตจาการตา เขตชวาตะวันออก เขตชวาตะวนั ตกตามลำดับ 4. แนวโนม การลงทนุ ในป 2554 จะเพ่ิมขึ้นรอยละ 15 คดิ เปน มลู คา 240 ลา นลานรเู ปยห โดยเปน การลงทุนจากตา งประเทศรอยละ 65 และการลงทุน ในประเทศ รอ ยละ 35 5.2 สงิ่ อำนวยความสะดวกพืน้ ฐาน 1. โทรคมนาคมสอื่ สาร อินโดนีเซียเปนประเทศท่ีมีระบบโทรคมนาคมส่ือสารดีประเทศหน่ึง โดยมีสายโทรศัพทครอบคลมุ ทั่วประเทศ ผานโปรแกรมจานดาวเทียมปาลาปา (Palapa Satellite Program) เฉลย่ี 159 เครอ่ื งตอประชากร 1,000 คน ขณะทโี่ ทรศัพทเคล่ือนท่มี จี ำนวนสมาชิกประมาณ 81 ลานราย ณ เดือนมิถนุ ายน 2550 เพ่มิ ข้นึ จาก 32 ลา นรายในป 2547 และคาดวาจะเกิน 110 ลา นราย ณ ส้นิ ป 2553 โดยมีผใู หบรกิ ารหลัก 3 รายคอื 1) PT Telkomsel เปนผใู หบ รกิ ารหลกั ทั้งระบบพน้ื ฐาน (Fixed Line) และบรกิ ารไรส ายในอินโดนีเซยี รวมทงั้ การใหบริการอนิ เตอรเน็ต และ การตดิ ตอสอื่ สารอ่นื ๆ 2) PT Indosat ใหบริการดานการติดตอกับตางประเทศทั้งใน ลักษณะ Switching Telecommunication ของโทรศพั ท โทรสาร โทรเลข Telex Datapocket เครอื ขายดจิ ิตอล และ Inmarsat Global System สว นบรกิ ารในลกั ษณะ Non-Switching Telecommunication ไดแ ก Leasing Circuit, International Video Conference และเครือขายในการถายทอด สดทางโทรทศั น เปน ตน นอกจากน้ยี งั มบี ริการตดิ ตอตางประเทศ คอื Direct International Connection โดยผา นรหัส 001ดว ย 3) PT Excelcomindo Pratama เปนผใู หบรกิ ารไรส ายในระบบ คมู อื การคาและการลงทุน สาธารณรัฐอินโดนีเซยี 61 สส

GSM สวนใหญเ ปนการใหบ รกิ ารในกรงุ จาการตา เกาะบาหลี และล็อมบอ็ ก มบี ริการใยแกวนำแสง (Fiber Optic) จากจาการต าไปยงั สุราบายา ซง่ึ เปน เครือขา ยการเช่ือมตอทดี่ ที ส่ี ดุ ในอนิ โดนีเซีย 2.ไฟฟา อนิ โดนเี ซียผลติ กระแสไฟฟาได 21.0 พนั ลานกิโลวตั ต เปนการ ผลติ กระแสไฟฟาของโรงไฟฟาพลงั ไอนำ้ รอ ยละ 33 โรงงานไฟฟา ระบบผสม (Combine Cycle Power Plant) รอยละ 33 โรงไฟฟาพลงั ดีเซล รอยละ 12 โรงไฟฟา พลงั นำ้ รอ ยละ 15 โรงไฟฟา พลังกา ซ รอ ยละ 6 และโรงไฟฟา ประเภท Geothermal Power รอ ยละ 2 ซง่ึ ปริมาณไฟฟาดังกลา วเปน ปริมาณทเ่ี พียงพอตอความตองการใชพอดี หมายความวาไมม ปี ริมาณสำรอง เหลือสำหรับกรณีฉุกเฉิน หรือโรงไฟฟาปดซอมเลยและอีกหลายแหงยังไมมี กระแสไฟฟาใชคิดเปน ประมาณรอยละ36ของพืน้ ทีท่ ัง้ หมด ท้ังน้ภี าคอุตสาหกรรมมีการใชพ ลังงานไฟฟาสงู สุดคดิ เปน รอยละ 42 ของพลงั งานไฟฟา ท่ีใชท ้ังหมดในประเทศ รองลงมาไดแก การใชไฟฟา ของ ครัวเรอื น คิดเปนรอยละ 39 ภาคธุรกจิ รอ ยละ 13 และอ่ืนๆ อาทิ ภาครฐั และสาธารณะ คดิ เปน รอยละ 5 ของไฟฟาที่ใชทง้ั หมดในประเทศ 5.3 กฎระเบียบการลงทนุ /นโยบายสง เสริมการลงทนุ กฎระเบียบและกฎหมายดา นการลงทุน กฎหมายการลงทนุ รฐั บาลอนิ โดนเี ซยี เหน็ วา กฎหมายการลงทนุ ฉบบั ใหมจ ะเปน เครอ่ื งมอื สำคญั ที่จะนำไปสกู ารพฒั นาประเทศ และไดกำหนดไวในแผนพัฒนาเศรษฐกิจ ของประเทศดวย สำหรบั เนือ้ หาสาระทีส่ ำคญั ในกฎหมายการลงทุนฉบบั น้ี ไดแ ก 1. ความแนนอนทางกฎหมายโดยการรับหลักการที่สำคัญ เชน การปฏิบัตเิ ย่ียงคนในชาติ (national treatment) ความโปรงใส และเชอ่ื ถือได 2. วางแนวทางในการแบงแยกอำนาจและความรับผิดชอบระหวาง รัฐบาลกลางและรัฐบาลทองถิ่น โดยเปนไปตามหลักการปกครองตนเองสวน ทองถ่นิ 3. ปรับกระบวนการในการลงทุนและการขอใบอนุญาตใหงายขึ้น โดยการวางระบบการบรกิ ารแบบ one-door integrated service mechanism 4. ปรบั ปรุงการอำนวยความสะดวกดานการลงทนุ เชน การอำนวย ความสะดวกทางดา นการคลงั การบรกิ ารสำหรบั สทิ ธใิ นการใชป ระโยชนใ นทด่ี นิ การบริการดา นคนเขาเมือง และการอำนวยความสะดวกดานใบอนุญาตนำเขา เปน ตน อนิ โดนีเซียพยายามเปด รบั นกั ลงทนุ จากตา งประเทศมากขนึ้ เพือ่ ให 62 คมู ือ การคา และการลงทนุ สาธารณรฐั อินโดนเี ซีย

เปน ไปตามขอ ตกลงของเขตการคา เสรีอาเซียน (ASEAN) ในการเปนประชาคม เศรษฐกจิ อาเซยี น (AEC) ซง่ึ มเี ปา หมายในการเปด สาขาธรุ กจิ มากขน้ึ ในประเทศ สมาชกิ อาเซียน รวมทั้งเปนการใหบ รกิ ารที่พกั ในภาคตะวันออกของอินโดนเี ซยี ลดขอจำกดั ตอ การลงทุนจากตา งประเทศในภูมภิ าคตางๆ เชน การกอสราง การใหบรกิ ารทางการแพทยเ ฉพาะทาง การผลิตไฟฟา ซงึ่ จะทำใหนกั ลงทุนจาก ตางประเทศมีความมนั่ ใจเกีย่ วกบั การลงทนุ ในอนิ โดนีเซียมากขน้ึ อยางไรกต็ าม การตง้ั เสาสงู โทรคมนาคม ซง่ึ เปน ภาคทม่ี กี ารดงึ ดดู การลงทนุ อยา งมาก ยงั คงหา ม การลงทนุ จากนกั ลงทุนตา งประเทศโดยเดด็ ขาด ทง้ั นค้ี ำส่งั ของประธานาธบิ ดี ดังกลาวจะอนุญาตใหนักลงทุนตางประเทศถือหุนในเศรษฐกิจของอินโดนีเซีย มากขึ้นแตก็ยังมีการจำกัดสัดสวนการถือหุน เชน อนุญาตใหนักลงทุนตาง ประเทศเปน เจา ของในธุรกจิ กอ สรางเพม่ิ จากรอ ยละ 55 เปน รอ ยละ 67 เปนตน นอกจากน้ี ในบางอตุ สาหกรรมนกั ลงทนุ จากอาเซยี นจะไดร บั สทิ ธพิ เิ ศษมากกวา นกั ลงทนุ ทม่ี าจากประเทศนอกภมู ภิ าค เชน อนญุ าตใหน กั ลงทนุ ในอาเซยี นถอื หนุ ในกจิ การใหบ ริการขนสง ทางทะเลไดร อยละ 60 ขณะท่นี กั ลงทุนจากนอก ภมู ภิ าคจะถือหุน จำกดั ไดเพียงรอ ยละ 49 เทา นน้ั หนวยงานทเี่ ก่ียวของกบั การลงทุน หนวยงานของรัฐที่เกี่ยวของกับการลงทุนคือ Investment Coordinating Board หรือ Badan Koordinasi Penanaman Modal (BKPM) ขึ้นตรงตอประธานาธิบดี แตงตั้งและถอดถอนโดยประธานาธิบดี ทำหนา ทร่ี บั ผดิ ชอบดา นการลงทนุ ตง้ั แตก ารเสนอแนะ ดำเนนิ นโยบายและสง เสรมิ การลงทนุ รวมทัง้ ใหบ รกิ ารในลกั ษณะ One-stop Services การเปลี่ยนแปลง ทีส่ ำคัญในดา นการลงทนุ คือ การท่ีรฐั สภาอนิ โดนีเซียไดผา นกฎหมาย “Law of the Republic of Indonesia Number 25 of 2007 Concerning Investments” เมือ่ วนั ที่ 29 มนี าคม 2550 กฎหมายฉบับน้ีมีการกำหนด นยิ ามของการลงทุนที่ชัดเจนและเปนสากล ครอบคลมุ ทั้งการลงทนุ ของคนใน ประเทศและตางชาติ แมการเขามาลงทุนของตางชาติบางกิจการมีเงื่อนไขที่ แตกตางจากทองถิน่ แตเ ม่อื เขา มาลงทนุ แลว จะไดร ับการปฏิบัติท่ีเทาเทยี มกัน ภายใตกฎหมายฉบับนี้ ตางจากในอดีตที่มีการแยกการลงทุนของตางชาติ และทอ งถิ่นออกจากกนั ภายใตกฎหมายคนละฉบบั นอกจากน้ีกฎหมายใหมย ัง ระบุวา จะไมมีการยดึ กจิ การเปน ของรฐั ยกเวนกฎหมายใหอำนาจ ซ่ึงหากเกดิ กรณีเชน น้นั รัฐบาลจะชดเชยใหในราคาตลาด และหากตกลงกนั ไมได หรอื เกดิ กรณีพิพาทระหวางรัฐและเอกชน ซึ่งเคยเปน ปญ หาสำคัญในอดีต จะใช วธิ ีตง้ั อนญุ าโตตุลาการจากประเทศทเ่ี ปน ที่ยอมรับของคกู รณี (Article 7 และ Article 32 Section 4) ตางจากในอดตี ทตี่ อ งขนึ้ ศาลอนิ โดนเี ซียเทา น้ัน คมู ือ การคาและการลงทุน สาธารณรฐั อนิ โดนีเซีย 63 สส

ตอมาวันท่ี 3 กรกฎาคม 2550 ไดมปี ระกาศของประธานาธบิ ดี ฉบับท่ี 77/2007 หรอื “Regulation of the President of the Republic of Indonesia Number 77 of 2007” และแกไขเพิ่มเตมิ โดยประกาศ ประธานาธิบดี ฉบับที่ 111/2007 ลงวันที่ 27 ธนั วาคม 2550 ระบุชดั เจน ถงึ กจิ การทม่ี เี งอ่ื นไขในการลงทนุ (Investment Negative List) ทัง้ ทหี่ าม ลงทนุ หรือมเี ง่อื นไขบางประการ สว นกิจการอ่ืนๆ นอกเหนอื จากทรี่ ะบสุ ามารถ ลงทุนไดอยางเสรี กิจการทีม่ เี งือ่ นไขในการลงทุน (Investment Negative List) ตามประกาศของประธานาธิบดีท่ี 77/2007 ระบปุ ระเภทกิจการ ท่ีหา มการลงทุน และกิจการทอี่ นญุ าตใหล งทนุ ไดโ ดยมีเงื่อนไขดงั นี้ 1.) กิจการทหี่ า มลงทุน มี 25 ประเภท ตารางแสดง ประเภทกจิ การท่ีหา มการลงทุน สาขาธรุ กจิ Culture and Tourism 1. Gambling/casino 2. Historical and archaeological remains (temples, Sultan’s palace, inscriptions, ruins, ancient buildings, submarine findings, etc.) 3. Museums 4. Customary dwellings/areas 5. Monuments 6. Objects of ziarah (places of worship, ruins, graves, etc.) Forestry 7. Utilization (collection) of natural coral Marine Affairs and Fisheries 8. Fishing of species of fish listed in Appendix 1 of CITES Communications and Informatics 9. Management and operation of radio frequency spectrum and satellite orbit monitoring stations 10. Radio and television public broadcasters Transportation 11. Supply and operation of terminals 12. Installation and maintenance of road furniture 13. Business and operations of weigh stations 14. Business of type test of motor vehicles 15. Business of periodic test of motor vehicles 64 คูม อื การคา และการลงทนุ สาธารณรัฐอนิ โดนเี ซีย

16. Telecommunications/aids to shipping navigation 17. Vessel Traffic Information System (VTIS) 18. Air Traffic System Providers Industry 19. Industries of chemicals that can damage the environment, such as : Penta Chlorophenol, Dichloro Diphenyl Trichloroethane (DDT), Dieldrin, Chlordane, Carbon Tetra Chloride, Chloro Flouro Carbon (CFC), Methyl Bromide, Methyl Chloroform, Halon, and the rest 20. Industries of chemicals in Schedule I of the Chemical Weapons Convention (Sarin, Soman, Tabun, Mustard, Levisite, Ricine and Saxitoxin, etc) 21. Industries of beverages containing alcohol (hard liquor, wine and beverages containing malt) 22. Manufacturing industries of Chloro-alkali with substance containing mercury 23. Industries of cyclamates and saccharine 24. Industries of non-ferrous metals (lead) Agriculture 25. . Culture of marijuana ทมี่ า : Attachment I of the Regulation of the President of the Republic of Indonesia 2.) กิจการท่ีอนุญาตใหลงทนุ ไดโ ดยมเี งื่อนไข สำหรบั กจิ การท่กี ฎหมายอนุญาตใหลงทนุ ไดโดยมีเงื่อนไข อาจแบง ออกไดเปน 7 กลมุ ตามประกาศประธานาธิบดฉี บับที่ 77/2007 ดงั น้ี 1) กจิ การทสี่ งวนไวส ำหรบั ผปู ระกอบการขนาดกลางและขนาดยอ ม 2) กจิ การที่ตอ งเปน หนุ สวน 3) กจิ การที่จำกัดเงินลงทนุ ของตา งชาติ 4) กจิ การท่ีมีขอกำหนดเร่ืองสถานที่ตั้ง 5) กิจการทีต่ องขอใบอนุญาตพิเศษ 6) กจิ การท่สี งวนไวส ำหรับชาวอนิ โดนีเซียเทานนั้ 7) กิจการทีม่ เี ง่ือนไขท้งั เงนิ ลงทนุ และสถานท่ตี ้ัง และประกาศประธานาธิบดี ฉบบั ที่ 111/2007 ระบวุ า ทงั้ 7 กลมุ ขา งตน ตอ งตัง้ กจิ การในเขตพืน้ ท่ที ่ีกำหนดในกฎหมายรอง ซึ่งคาดวา จะมีการ ประกาศตอไป 3.) กิจการท่ีเปด เสรีในการลงทนุ นอกเหนอื จากกจิ การในขอ ขา งตน แลว รฐั บาลอนิ โดนเี ซยี เปด โอกาสใหน กั ลงทนุ ตางชาตสิ ามารถลงทนุ ไดอ ยา งเสรี คูม อื การคาและการลงทนุ สาธารณรฐั อนิ โดนเี ซยี 65 สส

สิทธิประโยชนใ นการลงทุน สรปุ สาระสำคญั ของสทิ ธิประโยชนในการลงทุนในอินโดนเี ซยี ดงั น้ี 1) โครงการลงทนุ ทง้ั ของนกั ลงทนุ ในประเทศ และนกั ลงทนุ ตา งชาตทิ ี่ ไดร บั ความเหน็ ชอบจาก BKPM หรอื สำนกั งานตวั แทนของภมู ภิ าค จะไดร บั การ ลดหยอ นอากรขาเขา จนอตั ราภาษขี น้ั สดุ ทา ยเปน รอ ยละ 5 สำหรบั กรณที อ่ี ากร ขาเขา ทก่ี ำหนดอยใู น Indonesian Customs Tariff Book อยทู ร่ี อ ยละ 5 หรอื ตำ่ กวา ทง้ั นีห้ ากนำเขา จากตา งประเทศ ASEAN จะไดร ับยกเวน ภาษนี ำเขา 0% 2) การผลิตเพ่อื สงออก ผูลงทนุ จะไดร บั สทิ ธิประโยชน ดงั นี้ - การคืนอากร (Drawback) สำหรับการนำเขา สินคาและวตั ถุดบิ เพ่อื นำมาผลติ เปนสินคา สำเรจ็ รูปสง ออก - การยกเวน ภาษีมลู คา เพ่มิ หรือภาษีการคาสำหรับสินคา ฟุม เฟอย ท่ีซอ้ื ในประเทศ เพ่ือนำมาใชใ นการผลิตสินคาเพอ่ื สงออก - สามารถนำเขาวัตถุดิบไดอยางเสรีในการผลิตสินคาเพ่ือสงออก หากสนิ คา /วัตถุดบิ / เครือ่ งจักร ไมส ามารถผลิตในประเทศได 3) กจิ การทต่ี ง้ั อยใู นพน้ื ทเ่ี ขต Bonded Zone จะไดร บั สทิ ธปิ ระโยชน ดังนี้ - ยกเวน อากรขาเขา ภาษีสรรพสามิต ภาษีเงินได และภาษมี ลู คา เพมิ่ สำหรบั สินคา ฟุมเฟอ ยในการนำเขา สนิ คา ทนุ และเคร่อื งมือตางๆ รวมทั้ง วัตถดุ บิ ท่ีใชใ นการผลติ สินคา - อนุญาตใหจ ำหนา ยสนิ คาในประเทศได (โดยผา นกระบวนการ นำเขามาปกติ) ไดถ ึงรอยละ 50 ของมูลคา สงออก หรอื รอยละ 100 ของการ สงออกสนิ คาอนื่ ทไี่ มใชสนิ คาสำเร็จรูป 66 คูมอื การคา และการลงทนุ สาธารณรฐั อนิ โดนีเซีย

- อนุญาตใหจ ำหนายเศษหรอื ของเหลอื จากการผลิต (Scrap or Waste) เทา ท่ียงั มีสวนประกอบของวตั ถดุ บิ ทีใ่ ชในการผลติ เกินกวารอ ยละ 5 - สามารถนำเคร่ืองมือเครื่องจักรของบริษัทไปใหผูรับเหมาชวง (Subcontractors) ยมื ไปใชนอก Bonded Zone ไดภายในเวลาไมเกิน 2 ป เพอ่ื นำไปผลิตตามกระบวนการตอ ไป - ยกเวนภาษีมูลคาเพ่ิมและภาษีการคาสำหรับสินคาฟุมเฟอยใน การสง สินคา เพือ่ การผลติ ตอจาก Bonded Zone ไปยงั ผรู บั เหมาชวงของ บรษิ ทั หรือในทางกลบั กันระหวา งบรษิ ทั ดังกลาวในเขตพ้ืนที่ 4) กรณลี งทนุ ในพื้นท่ี Integrated Economic Development Zones (KAPETS) ภมู ภิ าคท่กี ำหนด (Certain Regions) อาทิ ภาคตะวนั ออก หรอื ในพื้นทห่ี า งไกล ซ่ึงรฐั บาลเปน ผูจดั ตง้ั ข้นึ มาหรอื เปนอุตสาหกรรมบุกเบิก ใหม (Pioneer Industries) จะมีการใหส ทิ ธพิ ิเศษทางภาษเี พิ่มเติม (แลวแต ประเภทของอุตสาหกรรมตามนโยบายของทองถ่นิ น้ันๆ) สทิ ธิการครอบครองทดี่ ินและส่ิงปลูกสราง ตามกฎหมายของอนิ โดนีเซีย จะมสี ิทธใ์ิ นท่ีดินในรปู แบบตางๆ เชน กรรมสทิ ธ์ิ สทิ ธใิ นการเพาะปลูก สิทธใิ นการใชประโยชน สทิ ธใิ นการสรา งสิ่ง ปลกู สรา ง สิทธใิ นการพัฒนาทดี่ ิน เปน ตน นักลงทุนท้งั ตางชาติและในประเทศ มสี ิทธเิ ก่ยี วกับท่ีดินและส่ิงปลกู สรา ง 3 กรณี คอื 1) สิทธใิ นการเพาะปลูก (Right to Cultivate) อาทิ เกษตรกรรม ประมง และปศสุ ัตว กฎหมายอนุญาตใหใชสทิ ธดิ ังกลา วไดเปน เวลาสงู สดุ 95 ป โดยคร้งั แรกไมเกนิ 60 ป และสามารถขยายเวลาไดอ ีกไมเกนิ 35 ป หากมกี าร ใชและจัดการที่ดนิ อยา งเหมาะสม (Article 22 Section 1 Subsection) 2) สทิ ธิในการสรา งสิ่งปลกู สรา งบนท่ีดนิ (RighttoBuild)อนญุ าต ใหใ ชสทิ ธดิ ังกลาวไดเปน เวลาสงู สดุ 80 ป โดยครงั้ แรกไมเกิน 50 ป และขยาย คูม อื การคา และการลงทนุ สาธารณรฐั อินโดนีเซยี 67 สส

ไดอ กี ไมเ กิน 30 ป สำหรับบคุ คลธรรมดา หรือนิตบิ ุคคลทจ่ี ดทะเบยี นบรษิ ัทใน อนิ โดนีเซีย รวมถึงบริษัทลงทุนตา งชาติดว ย โดยสทิ ธิดงั กลา วสามารถโอนใหแก ผูอน่ื ได 3) สิทธิการใชประโยชนบ นที่ดิน (Right to Use) เปน สิทธิการใช ประโยชนบนท่ดี นิ ตามวัตถุประสงคทก่ี ำหนด (Specific Purpose) อนญุ าตให ใชส ทิ ธดิ งั กลา วสงู สดุ 70 ป โดยครง้ั แรก 45 ป และขยายไดอ กี 25 ป สำหรบั นักลงทุนตางชาติที่ไดรับสัมปทานเหมืองแร จากรัฐมนตรีกระทรวงพลังงาน และเหมอื งแร หรอื ผวู า การแตล ะจงั หวดั หรอื สทิ ธใิ นการทำปา ไมแ ละเพาะปลกู จากรัฐมนตรีกระทรวงเกษตร หรอื ผวู าการแตละจังหวดั สามารถใชที่ดินได ตามใบอนุญาตดำเนินธรุ กิจ (Business License) ทนั ที แตหากตอ งการใช ที่ดนิ เพือ่ วตั ถปุ ระสงคอ ืน่ นอกจากที่กำหนดในใบอนุญาตจะตองย่ืนคำขอเปน รายกรณตี อ รฐั มนตรหี รอื ผูว า การจงั หวัดทเ่ี กีย่ วขอ ง ประเภทและรปู แบบของการลงทนุ ในอนิ โดนเี ซยี ประเภทของการลงทุน การลงทุนจากตางประเทศในอินโดนีเซียคือการลงทุนทางตรงของ นักลงทุนจากตา งประเทศ โดยการลงทนุ โดยตรงจากตา งประเทศ (Foreign direct investment : FDI) จะเปนการลงทุนในระยะยาวในสินทรพั ย ไดแ ก ท่ีดิน อาคาร เครอ่ื งจักร เคร่ืองมือ และโรงงาน เปนตน การลงทุนโดยตรง ภายใตก ฎหมายการลงทนุ กำหนดไวว าการลงทุนโดยตรงของบรษิ ทั ตา งประเทศในอินโดนีเซียนั้น รัฐบาลอินโดนเี ซียอนุญาตใหส ามารถดำเนินการ ได 2 รปู แบบ ไดแก - การต้ังบรษิ ทั ตวั แทน (Representative Office: RO) - การลงทุนของบรษิ ทั ตา งประเทศ ท้ังการผลติ การคา บรกิ ารและ ธรุ กิจอ่ืนๆ (Penanaman Medal Asing : PMA) บริษัทตัวแทนดังกลาวจะไมไดรับอนุญาตใหดำเนินการขายโดยตรง หรือมีการทำธุรกรรมซื้อขายทางธุรกิจ เชน การยื่นประมูล/ประกวดราคา การจัดจำหนา ย และการทำสญั ญาทางธรุ กจิ ใดๆ ดงั น้ัน กิจกรรมจงึ จำกดั เพยี ง เรื่องของการทำตลาด การทำวจิ ัยตลาด และการเปนตวั แทนในการซือ้ และขาย การจดั ตัง้ บรษิ ทั ตัวแทน (Representative Office) บรษิ ทั ตา งประเทศทเ่ี ปน บรษิ ทั ตวั แทนทม่ี ใิ ชธ รุ กจิ สาขาการเงนิ จะตอ ง จดั ตัง้ ข้นึ เมอ่ื ไดร ับความเห็นชอบจากประธาน Investment Coordinating Board (BKPM) โดยการยน่ื ขออนญุ าตหรอื ขอความเหน็ ชอบในการจดั ตง้ั บรษิ ทั ตวั แทนนนั้ ผยู ่นื คำขอจะตอ งยน่ื สำเนารปู แบบการจดั ตง้ั บริษัทตัวแทนจำนวน 2 ชุด ใหแ กห นวยงาน Investment Coordinating Board 68 คมู ือ การคาและการลงทนุ สาธารณรัฐอนิ โดนีเซยี

พรอมเอกสารตางๆ ดังน้ี 1. หนงั สือคำแถลงของสมาคมบรษิ ัทตางประเทศที่เปนตัวแทน 2. หนังสือแตงตั้งการเปนตัวแทนจากบริษัทตางประเทศ ซึ่งเปน ผเู สนอใหไดร บั การแตงตง้ั ใหเปนผบู รหิ ารบริษทั ตวั แทนในตางประเทศ 3. สำเนาหนงั สอื เดนิ ทาง (คนตา งชาต)ิ หรอื สำเนาบตั รประจำตัว (คนอินโดนีเซยี ) ผซู ง่ึ จะไดร ับการเสนอใหเปนผบู รหิ ารของบริษัทตวั แทนในตา ง ประเทศ 4. จดหมายยืนยันความตั้งใจในการพักอาศัย และการทำงานใน ตำแหนง ทเ่ี ปน ผบู รหิ ารของบรษิ ทั ตวั แทนในตา งประเทศ โดยมขี อ จำกดั วา จะไม ทำงาน/ธุรกิจอืน่ ใดในประเทศอนิ โดนเี ซยี 5. กรณีท่ีผูบริหารของบริษัทตางประเทศมิไดยื่นคำขอเองจะตอง มอบอำนาจใหก บั ตวั แทนผรู บั มอบอำนาจ (Power Attorney) เปน ผดู ำเนนิ การ ลงลายมือชอื่ ในคำขอ การลงทนุ โดยตรงของบรษิ ทั ตา งประเทศ (PMA) เปน รปู แบบทว่ั ไป ของนักลงทุนตางประเทศทตี่ องการจะทำธุรกจิ ในอินโดนีเซยี ดังน้ัน จึงสามารถ จดั ตง้ั บรษิ ทั ไดท ง้ั ในรปู แบบของการรว มทนุ (Joint Venture) ระหวา งนกั ลงทนุ ตางประเทศและนักลงทนุ อินโดนเี ซยี หรอื นกั ลงทนุ ตา งประเทศถือหุน รอยละ 100 แมว า นโยบายเศรษฐกจิ จะอยใู นความรบั ผดิ ชอบของหนว ยงานรฐั อน่ื ๆ แต การออกใบอนุญาตการลงทุนจะอยูในความรับผิดชอบของหนวยงานสงเสริม การลงทนุ ของอนิ โดนเี ซีย (Investment Coordinating Board : BKPM) อยา งไรกด็ ี ใบอนญุ าตการลงทนุ ในบางภาคธรุ กจิ เชน การลงทนุ ในเรอ่ื งพลงั งาน และเหมืองแร การธนาคาร ภาคการเงนิ ที่ไมใ ชธ นาคารน้นั ยงั เกี่ยวของกบั คมู ือ การคาและการลงทนุ สาธารณรฐั อินโดนเี ซีย 69 สส

หนวยงานรฐั อื่น ๆ เชน กระทรวงพลงั งานและเหมืองแร ธนาคารแหง อนิ โดนีเซีย และกระทรวงการคลงั เปนตน ตัวอยางของประเภทการลงทุนและระเบียบกฎเกณฑการขออนญุ าต 1.) การลงทุนในภาคพลังงานและเหมอื งแร การลงทุนในภาคพลังงานและเหมอื งแรจ ะครอบคลุมใน 3 ภาคธรุ กจิ ยอย คอื ธุรกิจนำ้ มัน กาซและไฟฟา ธุรกิจเหมืองแรแ ละถานหนิ และธุรกจิ พลงั งานความรอนใตพิภพ (Geothermal) โดยแตละภาคธรุ กิจยอยดังกลา ว จะมกี ฎระเบยี บเลขท่ี 30 ป 2007 เร่อื งพลงั งาน และกฎหมายเลขที่ 4 ป 2009 เรือ่ งพลงั งานความรอ นใตพ ิภพ ระบบการออกใบอนญุ าต การเปล่ียนแปลงที่สำคัญในกฎหมายเหมืองถานหินและเหมืองแร คือ การเปลย่ี นแปลงจากหลกั เร่ืองสญั ญา (Contract regime) เปน ระบบ การออกใบอนญุ าต โดยมใี บอนุญาต 7 ประเภท ทก่ี ำหนดในกฎหมายใหม คือ ใบอนุญาตทำธรุ กจิ เหมอื งแร (IUP) การสำรวจแร (Exploration IUP) การดำเนินการผลติ แร (Production Operation IUP) ใบอนุญาตทำเหมอื ง สาธารณะ (People’s Mining License : IUP) ใบอนุญาตในธรุ กิจเหมอื งแร พเิ ศษ (Special Mining Business License : IUPK) การสำรวจสำหรับ เหมืองแรพ เิ ศษ และการดำเนินการผลติ สำหรบั เหมืองแรพ ิเศษ รัฐบาลจะเปน ผอู อกกฎควบคุมและเปน ผอู อกใบอนุญาตในการทำธรุ กจิ เหมืองแร โดยเมื่อมี ความจำเปนรัฐบาลก็จะเปล่ียนแปลงกระบวนการออกใบอนุญาตสำหรับภายใต ระบบสญั ญานั้นหากมีการเปลีย่ นแปลงใด ๆ กจ็ ะตอ งไดรบั ความเหน็ ชอบจาก ทั้งสองฝา ย คือ ท้งั ฝา ยรัฐบาลและคสู ญั ญา บริษัทเหมืองถานหินตางชาติจะอยูในบังคับของการกระจายหุน ภายใตกฎหมายใหมนั้นไดมีการปรับกฎเกณฑในการกระจายหุนของบริษัท ตางชาติ โดยมาตรา 112 ขอ 1 ไดกำหนดวาหลังจากกำดำเนินธุรกจิ ในเชงิ พาณชิ ยเปน เวลา 5 ป ผลู งทุนตางชาตทิ ไ่ี ดสมั ปทานสิทธิ (BUMN) หรอื บริษทั ของหนว ยงานบรหิ ารสว นทองถนิ่ หรอื บริษัทเอกชนของอนิ โดนเี ซยี ท้งั นี้รัฐบาล กำลงั อยูร ะหวา งการเตรียมกฎเกณฑทใ่ี ชบงั คับในรปู ของกฎระเบยี บรฐั (PP) การแปรรปู และการถลงุ แร ผูถือสัมปทานสิทธิในเหมืองแรจะตองดำเนินการแปรรูปผลิตภัณฑ แรภายในประเทศ โดยผถู อื สทิ ธสิ ามารถแปรรูปเองหรอื ใชบริการจากบริษัทอ่นื ที่มีใบอนญุ าตแปรรปู หรอื ถลุงแรภ ายในประเทศกไ็ ด สำหรบั บริษทั เหมืองแรตา งชาติ น้ันจะไมส ามารถสงออกแรดบิ ไปยังตางประเทศได 2.) การลงทุนในภาคธรุ กจิ นำ้ มนั และกา ซ ภาคธุรกิจยอยของน้ำมันและกาซน้ันไดมีการกำหนดหรือควบคุม ในกฎหมายเลขท่ี 22 ป 2001 เรื่องกิจกรรมทางธรุ กจิ ของอตุ สาหกรรมตน น้ำ 70 คมู ือ การคา และการลงทุน สาธารณรฐั อินโดนเี ซีย

และปลายนำ้ ของนำ้ มันและกา ซ อตุ สาหกรรมตน น้ำจะรวมถึงการสำรวจและ การแสวงหาประโยชน สว นอุตสาหกรรมปลายนำ้ จะรวมถึงการแปรรปู การ ขนสง การจัดเกบ็ และการพาณิชย กิจกรรมของอุตสาหกรรมตนน้ำจะถูกกำหนดตามระบบของสัญญา ความรวมมอื (Cooperation contract: KKS) ซ่งึ จะมีผลเปน ระยะเวลา 30 ป และอาจขยายไดอ ีก 20 ป หนวยงานท่มี อี ำนาจดแู ลกจิ กรรมตน น้ำ คือ หนวยงานบรหิ าร (Executive body) โดยสัญญาความรวมมอื KKS จะมีการ ลงนามระหวา งหนวยงานบริหารและบริษัท ท้งั นีร้ ฐั บาลอนิ โดนเี ซียจะกำหนด มิใหห นว ยงานบริหารหรอื บรษิ ทั มาเก่ียวของในสวนท่เี กนิ กวา 25% ของการ ผลติ สำหรบั ความตอ งการในประเทศ สำหรบั กจิ กรรมปลายนำ้ จะถกู กำหนดตาม ใบอนุญาตธรุ กจิ และภายใตก ารกำกบั ดูแลของหนวยงานทอี่ อกกฎระเบยี บ กาซสำหรบั อตุ สาหกรรม กาซไดกลายเปนแหลงพลังงานท่ีสำคัญประเภทหนึ่งสำหรับ อตุ สาหกรรมในอนิ โดนเี ซยี ซง่ึ รฐั วสิ าหกจิ ซง่ึ จำหนา ยกา ซคอื PT.Perusahaan Gas Negara (PGN) จะเปน ผกู ำหนดปรมิ าณการผลิตและการแจกจายกา ซ ภายในประเทศ สำหรบั ราคาจำหนายกา ซนั้นไดมีการปรับเปลย่ี นหลายคร้ัง โดยราคากาซในปจ จุบันคือ 4 เหรียญสหรัฐฯ ตอ MMBTU ซึง่ มผี ลบงั คบั ใช ตัง้ แตเ ดือนสิงหาคมป 2007 ซง่ึ เพิ่มข้ึนจากชว งกอนหนานี้ทีร่ ะดบั ราคา 2.5 เหรียญสหรัฐฯ ตอ MMBTU ทง้ั นแี้ มวา อนิ โดนเี ซียจะมปี รมิ าณกา ซเพยี งพอตอ ความตอ งการใช แตย งั คงตอ งปรบั ปรงุ และพัฒนา การแจกจายกา ซในประเทศ เพ่ือปองกันการขาดแคลนในบางพืน้ ท่ี 3.)การลงทนุ ในภาคธุรกจิ ไฟฟา ธรุ กจิ ในอตุ สาหกรรมไฟฟา ของอนิ โดนเี ซยี จะกำหนดในกฎหมายเลขท่ี 30 ป 2009 โดยกฎหมายไดมกี ารกำหนดในหลายเรอื่ ง อนั ไดแก ประเภทของ ธรุ กิจการดำเนินการในธรุ กิจไฟฟา สิทธิและขอปฏบิ ตั ิสำหรับผูถ อื ใบอนญุ าต และผูบรโิ ภค รวมถงึ ราคาจำหนา ยไฟฟา ธุรกิจไฟฟาจะรวมถึงประโยชนของภาคเอกชน และประโยชน สาธารณะ สำหรับประโยชนของภาคเอกชน ไดแ ก การกำเนินพลังงาน การสง และการจำหนายพลังงานสวนประโยชนสาธารณะจะรวมถึงการกำเนิดพลังงาน การแจกจายและการขายพลังงานธุรกิจไฟฟาจะเปดใหภาคเอกชนดำเนินการได อยา งไรกด็ ี การดำเนนิ การสำหรบั ประโยชนส าธารณะนนั้ จะพจิ ารณาใหสทิ ธิ แกรฐั วิสาหกจิ กอนหรือใหบ รษิ ัทท่ีหนว ยงานบริหารสวนทองถิ่น (BUMD) เปน เจาของกอน สำหรับราคาจำหนายไฟฟา และการเชาเครอื ขา ยนน้ั จะตองไดร บั อนุมัติจากรัฐบาลอินโดนีเซยี 4.) การลงทนุ ในภาคธรุ กจิ พลงั งานความรอ นใตพ ภิ พ (Geothermal Sector) คมู ือ การคาและการลงทนุ สาธารณรัฐอินโดนเี ซยี 71 สส

อนิ โดนเี ซยี มแี หลง พลงั งานความรอ นใตพิภพ (Geothermal power reserves) ประมาณ 40% ของโลก ซ่งึ ธุรกิจพลงั งานความรอ นใตพ ิภพน้ี ไดเปด ใหก บั ภาคเอกชนดำเนินการ ซง่ึ รวมถงึ นกั ลงทุนตา งชาติ โดยนกั ลงทุน จะไดร บั การอนญุ าตใหด ำเนนิ การพฒั นาแหลง พลงั งานความรอ นใตพ ภิ พโดยผา น การประมลู (Tender/Auction) ใบอนุญาตดำเนนิ ธรุ กจิ พลังงานความรอ น ใตพ ิภพนัน้ มี 3 ประเภท แยกตามการดำเนนิ กิจกรรม คือ ใบอนุญาตทำการ สำรวจ (Exploration license) ใบอนุญาตศกึ ษาความเปน ไปไดข องโครงการ (Feasibility study license) และใบอนุญาตในการใชประโยชนจ ากพลงั งาน (Exploitation license) โดยระยะเวลาของใบอนญุ าตแตล ะประเภทเปนดงั น้ี 1. ใบอนญุ าตทำการสำรวจ มีระยะเวลา 3 ป และสามารถตอ อายุ ได 2 ครงั้ ครง้ั ละ 1 ป 2. ใบอนญุ าตศกึ ษาความเปนไปไดข องโครงการ มรี ะยะเวลา 2 ป หลงั จากท่ีทำการสำรวจเสรจ็ สิ้น 3.ใบอนญุ าตใชป ระโยชนจากพลงั งาน มีระยะเวลา 30 ป นับจาก วนั สนิ้ สดุ การสำรวจและขยายเวลา 5.) การลงทนุ ในภาคอตุ สาหกรรม อตุ สาหกรรมเกษตร และการ บริการ การลงทนุ ในภาคอุตสาหกรรม ซงึ่ รวมถงึ อตุ สาหกรรมการเกษตร และการบริการ มไิ ดม กี ฎระเบยี บในรายละเอยี ดเหมือนกบั ภาคธรุ กจิ อ่นื ท่กี ลาว มาแลว โดยจะมีกฎระเบยี บทเ่ี กีย่ วกับภาคธรุ กจิ นีใ้ นกฎหมายการลงทนุ เชน เรอ่ื งใบอนญุ าต การอำนวยความสะดวกในการลงทนุ และหลกั ในเร่ืองการ ระงับขอ พิพาท เปนตน การใหความสำคญั กบั ประเภทธุรกิจ (Priority) ปจจุบันไดมีอุตสาหกรรมหลายประเภทที่อยูในรายการที่รัฐบาลให ความสำคัญเปน อนั ดบั ตนๆ ไดแก อาหาร เครื่องดื่ม และยาสูบ อุตสาหกรรม แปรรปู ส่ิงทอ เครอื่ งหนังและรองเทา ไมแ ละผลติ ภณั ฑจ ากปา กระดาษและ ส่งิ พมิ พ ปยุ เคมีภัณฑ ผลิตภัณฑยางพารา ซีเมนต แรท ่ไี มใ ชโ ลหะ เหลก็ และเหล็กกลา และอุปกรณการขนสง เคร่อื งจกั รและเครื่องมอื เปนตน 6.) การลงทุนในธุรกจิ คาปลีก สภาวะตลาดธุรกจิ คา ปลกี ในอนิ โดนีเซียมแี นวโนมทีด่ ี ซึง่ เปน ผล มาจากยอดขายสินคาอุปโภคบริโภคและสินคาแฟช่ันที่มีแนวโนมท่ีจะปรับตัว เพิม่ ขึน้ ท้ังนี้ ทางรัฐบาลของอินโดนีเซียไดส นบั สนุนใหน ักลงทุนตา งชาตเิ ขามา ลงทุนในธุรกิจนี้ โดยไดป รบั ปรุงกฎระเบยี บใหนกั ลงทนุ ชาวตา งชาติสามารถ เปนเจา ของธรุ กจิ คา ปลีกขนาดใหญไ ดร อ ยละ 100 โดยธรุ กิจคาปลีกขนาดใหญ หมายถงึ ธรุ กจิ ทม่ี ขี นาดพน้ื ทม่ี ากกวา 50,000 ตารางเมตร และรา นคา ขนาดใหญ ทม่ี พี ้นื ทีม่ ากกวา 6,000 ตารางเมตร เชน ธุรกิจหางสรรพสนิ คา ซูเปอรม ารเ กต็ ศูนยก ารคา รานคาสง รวมถึงผูจ ดั -จำหนา ยและธรุ กิจนำเขา-สงออก เน่ืองจาก 72 คูมอื การคา และการลงทนุ สาธารณรฐั อนิ โดนเี ซยี

ธรุ กจิ ประเภทนีไ้ มอ ยใู นรายการปฏเิ สธการลงทุน (Investment Negative ‘‘รฐั บาลอนิ โดนเี ซยี อนญุ าต List) อกี ตอ ไป แตส ำหรบั ธรุ กิจขนาดเล็กทีม่ ีขนาดไมใหญ คอื ธรุ กจิ คาปลกี ขนาดเล็กท่ีมพี น้ื ทไ่ี มเ กนิ 10,000 ตารางเมตร รวมถึงธุรกิจคา ปลีกขนาดกลาง ใหนักลงทุนตางชาติถือหุนได ทีม่ พี ืน้ ท่ีไมเ กนิ 10,000 - 50,000 ตารางเมตร และรานคาขนาดเลก็ ทีม่ พี ื้นที่ สงู สุดเพยี งรอยละ 49 เทา น้นั ไมเ กิน 200 ตารางเมตร และรานคา ขนาดกลางท่ีมีพื้นท่ีไมเกนิ 200 - 6,000 สำหรับท่ีต้ังของสถานประกอบ ตารางเมตร รัฐบาลอนิ โดนีเซยี อนุญาตใหนกั ลงทนุ ตางชาตถิ อื หนุ ไดสูงสดุ เพยี ง ก า ร ธุ ร กิ จ ป ลี ก ข น า ด ใ ห ญ รอ ยละ 49 เทานน้ั สำหรับที่ต้ังของสถานประกอบการธรุ กจิ ปลีกขนาดใหญ สามารถตั้งอยูริมถนนใหญได สามารถตั้งอยูริมถนนใหญได สำหรับทต่ี ้ังของมินมิ ารเกต็ นน้ั ใหขึ้นอยกู ับความ สำหรับที่ต้ังของมินิมารเก็ตน้ัน หนาแนนของประชากร แตท ้งั นที้ ง้ั มินมิ ารเ กต็ และซเู ปอรมารเ กต็ ตอ งอยูหา ง ใหขึ้นอยูกับความหนาแนนของ จากตลาดทองถนิ่ อยางนอย 2.5 กโิ ลเมตร โดยเฉพาะในกรงุ จาการตา มิฉะนัน้ ประชากร แตท ง้ั นท้ี ง้ั มนิ มิ ารเ กต็ ผูวาราชการมีอำนาจในการระงบั หรือเพกิ ถอนใบอนุญาตสำหรบั ธรุ กจิ ได และซูเปอรมารเก็ตตองอยูหาง จากตลาดทองถ่ินอยางนอย ทง้ั น้ี กฎระเบยี บทอ่ี อกโดยสว นกลางและสว นภมู ภิ าค และกฎทอ่ี อก 2.5 กโิ ลเมตร โดยรฐั บาลนั้นมคี วามแตกตา งกัน เชน ในบางพนื้ ทก่ี ารจัดต้ังธุรกจิ คา ปลีก ตองมีใบอนุญาตเพื่อเปดรานนคาปลีก ใบอนุญาตทำธุรกิจการคา (SIUP) ใบอนุญาตจากบริษัทแม และใบรับรองจากผูวาราชการ ในขณะที่บางพื้นที่ การจัดตง้ั ธรุ กจิ คา ปลีกตองการเพยี งใบรบั รองจากผูวา ราชการ ดังนั้นกอ นการ ลงทุนควรตรวจสอบใหแนชดั อีกครงั้ หนึง่ ข้ันตอนในการลงทนุ โดยตรง บรษิ ทั ตา งประเทศทกุ บรษิ ทั ทม่ี แี ผนจะดำเนนิ การลงทนุ ในอนิ โดนเี ซยี จะตองย่ืนขอใบอนุญาตการลงทุนจาก Investment Coordinating Board ของอนิ โดนเี ซยี (BKPM) โดย BKPM จะเปน หนว ยงานท่ีรับผดิ ชอบและออกใบ อนญุ าตในการลงทุนสาขาตา งๆ เชน การธนาคาร การเงนิ พลงั งานและเหมอื งแร บริษัทตางชาติที่จะยื่นขอใบอนุญาตการลงทุนไดจะตองมีเงินลงทุนข้ันต่ำ 2 แสนดอลลารสหรฐั ฯ และตอ งชำระเงนิ ลงทุนแลวไมต่ำกวา 1 แสนดอลลาร สหรฐั ฯ อยางไรก็ดี นักลงทุนตา งชาติสามารถยนื่ คำขอใบอนุญาตการลงทุนได ทส่ี ถานทูตอนิ โดนเี ซยี ในตา งประเทศได กอนการขอรบั ใบอนญุ าตการลงทุน นักลงทนุ ตา งชาตจิ ะตอ งศกึ ษา กฎระเบยี บการลงทนุ ทเ่ี กย่ี วขอ งทง้ั หมดกอ น เพราะภาคการลงทนุ บางประเภท ไมอนุญาตใหน กั ลงทุนตางชาติดำเนินการ และการลงทุนบางประเภทท่ีจำกดั อัตราการถือหุนหรือความเปนเจาของกิจการของนักลงทุนตางชาติตองมีใบ อนุญาตพิเศษดวยการลงทุนจากตางประเทศโดยสวนใหญจะตองมีใบอนุญาต ดำเนินธรุ กจิ อยา งถาวร (Permanent Business Permit - IUT) ซึ่งขัน้ ตอน การลงทุนจะแบงเปน 3 ขนั้ ตอนดงั น้ี (1) ขน้ั ตอนการอนมุ ตั กิ ารลงทนุ (Investment Approval Phase) การสมัครเพื่อขออนุมัติการลงทุนสามารถที่จะกระทำกอนการจัดต้ัง คมู อื การคา และการลงทนุ สาธารณรัฐอินโดนเี ซยี 73 สส

บริษทั หรือจะดำเนนิ การต้งั บรษิ ัทกอนการขออนญุ าตกไ็ ด หากเปน การลงทุน ในเขตปลอดอากร (bonded zone) การยื่นขออนุญาตการลงทนุ จะตองยนื่ ตอผูม อี ำนาจในเขตปลอดอากร (bonded zone) นัน้ ๆ การขออนมุ ตั กิ ารลงทุนจะใชเ วลาประมาณ 10 วนั สำหรบั การขอ อนุมัติเบ้อื งตน (Initial Approval : SPPP BKPM) ซง่ึ จะมผี ลบังคับใชเปนระยะ เวลา 3 ป หลงั จากท่ไี ดร บั การอนุมัตเิ บื้องตน แลวผลู งทุนก็สามารถดำเนินการ จดั ตง้ั บรษิ ทั (PT) โดยใช Indonesian Notary Public ซง่ึ จะมเี อกสารจำเปน ท่ี แสดงวาไดเปนไปตามเงื่อนไขที่กำหนดโดยกระทรวงยุติธรรมและสิทธิมนุษยชน ของอินโดนีเซีย (Ministry of Justice and Human Rights) เมอ่ื ปฏบิ ตั ิตาม เง่ือนไขทกี่ ำหนดแลว ผูลงทนุ กจ็ ะไดร ับเอกสารประกอบการหรอื เอกสารจดั ตั้ง บรษิ ทั (Notaries document) และจะตอ งลงทะเบยี นทอ่ี ยขู องบรษิ ทั กบั รฐั บาล ทอ งถนิ่ และเทศบาล นอกจากนี้ นกั ลงทุนจะตองลงทะเบยี นเปนผชู ำระภาษเี พอื่ ใหไ ด เลขทะเบยี นผเู สยี ภาษี (Tax Payer Registration Number: NPWP) และเลขท่ี ยนื ยันนกั ธรุ กิจผเู สียภาษี (Taxable Businessman Confirmation Number : NPPKP) หลังจากทีด่ ำเนินการตามเงือ่ นไขตางๆ ครบถวนสมบูรณแ ลว ผขู อ อนุมัติการลงทุนก็จะไดรับหนังสืออนุมัติการลงทุนถาวรสำหรับการลงทุน (Permanent Approval Letter: SPT) ซึง่ ทำใหนกั ลงทุนสามารถเร่ิมลงทนุ ได (2) ขน้ั ตอนการกอ สรา งหรอื จดั ตง้ั บรษิ ทั (Phase of Construction) บรษิ ทั จำกัดนนั้ ตามกฎหมายกำหนดใหอ ำนาจของบรษิ ทั อยางนอ ย ตอ งเปน บคุ คลธรรมดา หรอื นติ บิ คุ คลเทยี บเทา กบั บรษิ ทั อนิ โดนเี ซยี หรอื มากกวา ทงั้ น้ี ผูกอ ตงั้ บริษทั ผูมอี ำนาจจะตองไดรบั การแตงตง้ั โดยผมู อบอำนาจ หรอื ผมู อบฉันทะ โดยผกู อตง้ั บริษทั แตล ะคนจะไดร บั การถอื ครองหนุ ของบริษัทได 74 คูมอื การคา และการลงทนุ สาธารณรัฐอินโดนีเซยี

เอกสารที่จำเปน ตอ งใชใ นการจดทะเบยี นบรษิ ัท ไดแ ก เอกสาร การจัดตงั้ บรษิ ัท (company’s notarial document) ท่ีเปนภาษาอินโดนีเซีย สำเนาเลขทะเบียนผูเ สยี ภาษี (tax registration number : NPWP) หนังสอื อนุญาตการจัดตงั้ บริษทั จากกระทรวงยุติธรรมและสทิ ธมิ นษุ ยชนรวมท้งั หนงั สือ แนะนำ (recommendations) จากกระทรวงหรอื หนว ยงานรฐั ที่เก่ียวของ การบริหารจดั การและใบอนญุ าตท่ีเกีย่ วกับข้ันตอนการจัดตัง้ บรษิ ทั จะเก่ยี วของกับหนวยงาน 2 หนวยงานไดแ ก 1) Investment Coordinating Board ของรัฐบาลกลาง อนิ โดนีเซีย (BKPM) ซ่ึงทำหนาทอี่ อกใบอนญุ าตตางๆ เชน • ใบอนุญาตเปน ผูนำเขา (Limited Importer License: APIT) • ใบอนมุ ัติแผนกำลงั คน (RPTKA/TA.01) • หนังสอื อนมุ ตั ิศุลกากร (มรี ายการสนิ คา ทนุ ) • หนงั สอื อนมุ ตั ิศุลกากร (มรี ายการของวตั ถดุ ิบ) 2) หนวยงานบริหารสวนทองถิ่นซึ่งทำหนาท่ีออกใบอนุญาต ตางๆ ไดแก • ใบอนญุ าตสำหรบั ทำเลทต่ี ง้ั (Location Permit) ซง่ึ จะออก โดยสำนกั งานทีด่ นิ ทองถิ่นจำเปน สำหรับ land clearing • โฉนดทดี่ นิ สำหรับที่ดนิ ทม่ี ีพน้ื ทมี่ ากกวาหรือเทา กับ 200 เฮกเตอรจะออกโดยสำนกั งานทด่ี นิ ทองถน่ิ สำหรบั ใบอนุญาต Cultivation Rights Title สำหรบั ทีด่ ินทีม่ ีพ้นื ทน่ี อ ยกวา 200 เฮกเตอรจ ะออกโดยสำนักงาน ทด่ี นิ จงั หวัด • ใบอนุญาต Building Rights Title และใบอนุญาตกอ สราง จะออกโดยสำนักงานตำบล ทง้ั น้ี ภายหลงั จากท่ีไดรับใบอนญุ าตตางๆ แลว ผูลงทุนอาจเริ่มดำเนินการกอสรางอาคารหรือสิ่งตางๆ ที่ใชสำหรับการผลิต โดยผูลงทุนจะตองสงรายงานความคืบหนาท่ีการดำเนินกิจกรรมการลงทุนตอ Investment Coordinating Board ทุก 6 เดือน ใบอนุญาตสำหรับทำเลท่ีต้ังน้ันมีความจำเปนในการจัดการท่ีดิน (land clearing) ใบรบั รองการใชประโยชนของทีด่ ินสำหรับอาคาร (HGB) นัน้ ตองใชสำหรับการกอสรางและการใชประโยชนในอาคารที่ดินสำหรับการดำเนิน ธรุ กิจ สำหรบั HGU นน้ั ตองใชส ำหรับการใชประโยชนใ นทดี่ นิ IMB นน้ั ตอ งใช สำหรับการกอสรางสงิ่ อำนวยความสะดวกและอาคาร และใบอนุญาตสำหรับ Hindrance Act น้ันจะตองใชส ำหรบั การดำเนนิ ธรุ กิจ ภายหลงั จากทไ่ี ดร บั ใบอนญุ าตตา งๆ แลว ผลู งทนุ อาจเรม่ิ ดำเนนิ การ กอ สรา งอาคารหรอื สง่ิ ตา งๆ ทใ่ี ชส ำหรบั การผลติ ซง่ึ ความคบื หนา ในการดำเนนิ กจิ กรรมการลงทุนนัน้ จะตองรายงานตอหนวยงาน BKPM ทงั้ น้กี อนทีจ่ ะเร่มิ ดำเนนิ การผลิต คมู ือ การคาและการลงทนุ สาธารณรฐั อนิ โดนีเซยี 75 สส

(3) ขัน้ ตอนการดำเนนิ ธรุ กจิ ถาวร (Commercial Phase) ข้ันตอนนจี้ ะเก่ยี วขอ งกบั การออกใบอนญุ าตดำเนนิ ธุรกจิ ถาวร (Permanent Business License: IUT) ซง่ึ จะออกใหก บั บริษทั เมอื่ บรษิ ทั ได ดำเนินการขอใบอนุญาตตางๆ ครบถว นตามที่กำหนด ไดแก ใบอนญุ าตนำเขา- สง ออกจากกระทรวงการคา และแผนกำลงั คนจากกระทรวงแรงงาน โดยภาย หลงั จากทไี่ ดรบั การอนุมตั จิ ากหนว ยงานผูมีอำนาจ ผลู งทนุ กจ็ ะไดรบั ใบอนญุ าต ดำเนินธรุ กิจถาวรซึ่งจะมีผลบังคับใชถงึ 30 ปและสามารถเร่มิ ดำเนนิ การผลิตได เอกสารสำหรบั การขอใบอนุญาตดำเนนิ ธุรกจิ ถาวร ไดแ ก 1. สำเนาเอกสารการจัดต้ังบริษัทจากกระทรวงยุติธรรมและสิทธิ- มนษุ ยชน 2. สำเนาเอกสารการใชป ระโยชนบ นทด่ี นิ คอื Building Rights Title และโฉนดที่ดิน หรือเอกสารการซอื้ ขายท่ีดินจากสำนักงานโฉนดท่ีดินหรอื สำเนา สัญญาการเชาทด่ี นิ 3. หลักฐานการเปนเจาของอาคาร พรอมสำเนา Building Construction Permit หรือเอกสารการซื้อขายอาคาร 4. สำเนา Tax Registration Code 5. สำเนาใบอนญุ าต Hindrance Act และใบอนญุ าตสำหรับทำเล ทีต่ ง้ั 6. สำเนาการอนุมัติแผนการจัดการสิ่งแวดลอม (Environmental Management Plan : RKL) สำหรบั ธรุ กิจที่ตอ งการ Environment Impact Analysis และ/หรอื แผนการควบคุมเรื่องสิง่ แวดลอม (Environmental Moni- toring Plan) สำหรับธุรกจิ ทไ่ี มตองการ Environment Impact Analysis 7. ใบมอบอำนาจท่ีมีอากรแสตมป 6 พันรูเปย ห สำหรบั การขอ อนญุ าตดำเนินการโดยตวั แทน (Proxy) 8. สำเนารายงานเกี่ยวกับความคืบหนาในการดำเนินกิจกรรมการ ลงทนุ ท้ังนี้ภายหลังจากที่ไดรับอนุมัติใบอนุญาตดำเนินธุรกิจถาวรจาก หนว ยงานรฐั บาลสว นจงั หวดั แลว ผลู งทนุ กจ็ ะไดร บั ใบอนญุ าตดำเนนิ ธรุ กจิ ถาวร (IUT) ซง่ึ จะมผี ลใชบ งั คับถงึ 30 ป และเมือ่ ไดรับ IUT แลว ผูลงทุนก็จะเขา สู ข้ันตอนการทำกจิ กรรมทางธรุ กจิ ตอ ไป 76 คูมอื การคา และการลงทุน สาธารณรัฐอนิ โดนเี ซีย

คมู ือ การคาและการลงทนุ สาธารณรฐั อนิ โดนเี ซีย 77 สส

การลงทนุ ทางออ ม (Indirect Investment) การลงทนุ ทางออม คอื การลงทุนโดยผา นตลาดทุนในอินโดนีเซีย โดยการถือหุน พนั ธบัตร หรอื กองทุนตางๆ (Mutual fund) โดยในอินโดนเี ซยี การลงทนุ ทางออ มกค็ อื การคา หนุ ในตลาดหนุ ของอนิ โดนเี ซยี (Indonesia Stock Exchange) การคา หุน และพนั ธบตั รจะมกี ารซ้อื ขายผา นนายหนา (Brokers) สำหรบั การลงทนุ ในกองทุนจะซ้อื ขายผานผูจัดการเงนิ กองทนุ ประเภทของนายหนาคาหลักทรัพย จำนวน Broker FITS 30 Broker derivative 20 CTP participant 109 จำนวนนายหนา ทงั้ หมดท่ีจดทะเบียน 120 แหลงขอมลู : Data Consult นคิ มอตุ สาหกรรมในอินโดนเี ซยี เกาะ จังหวัด นิคมอุตสาหกรรม สมุ าตรา เรยี ว - Batamindo Industrial Park สุมาตราเหนือ - Kabil Industrial Park - Bintang Industrial Park สุมาตราตะวันตก - Taiwan Industrial Park สมุ าตราใต - Puteri Selaka Industrial Estate ชวา จาการตา - Kawasan Industri Medan - Pulahan Seruai Industrial Estate จเิ รกิน - Medanstar Industrial Estate ตรังกรัง - Padang Industrial Park - Kawasan Industri Dumai เซอรัง - Cilandak Commercial Estate - Kawasan Inustri Pulogadung - Kawasan Beridat Nusantara (KBN) - Kawasan Industri Krakatau (KIE) - Millennium Industrial Estate - Kawasan Industri & Pergudangan Cikupamas - Soewarna Integrated Business Park - Taman Tekno BSD - Kawasan Industri Terpadu MGM Cikande - Modern Cidande Industrial Estate 78 คมู อื การคา และการลงทนุ สาธารณรัฐอินโดนเี ซีย

เกาะ จังหวัด นคิ มอตุ สาหกรรม สลุ าเวสี เบกาซี - Bedasi International Industrial Estate กาลมิ นั ตัน - MM2100 Industrial Town-BFIE การาวงั - MM2100 Industrial Town – MMID - Kawasan Industri EJIP เปอรวาการตา - Kawasan Industri Gobel บอรก อ - Kawasan Industri Jababeka - Lippo Cidarang Industrial Park สลุ าเวสตี อนใต - Marunda Center สุลาเวสตี อนเหนอื - Patria Manunggal Jaya Industrial Estate สลุ าเวสีตอนกลาง - Kawasan Industri Daya Kencanasia กาลิมันตันตะวนั ออก - Kawasan Industri Indotaisei Kota bukit Indah - Kawasan Industri Kujang cikampek - Kawasan Industri Mandalapratama Permai - Kawasan Industri Mitrakarawang - Karawang International Industrial City - Suryacipta City of Industry - Kota Bukit Indah Industrial City - Kawasan Industri Lion - Kawasan Industri Rancaekek - Kawasan Industri Tugu Wijayakusuma - Kawasan Industri Candi - Kawasan Industri Terboyo - LIK Bugangan Baru Semarang - Taman Emas Export Processing Zone - Kawasan Industri GresiK - Ngoro Industri Persada - Surabaya Industri Estate Rungkut -Kawasan Industri Makassar - Bitung industrial Estate - Kawasan Industri Palu - Kaltim Industrial Estate ทีม่ า : Association of Industrial Estates, Data Consult คมู ือ การคา และการลงทนุ สาธารณรฐั อนิ โดนีเซยี 79 สส

5.4 ตนทนุ การจดั ต้งั ธุรกิจ คา ใชจายในการลงทุน 1.)คาไฟฟา ในอินโดนเี ซยี ไฟฟา จะจำหนายจากบริษัทซึง่ เปนรัฐวิสาหกิจ (State owned Electricity Company : PLN) ซ่ึง PLN จะสรางกระแสไฟฟา โดยผาน โรงพลงั งานสาขา (Subsidiary Indonesia Power)และมีการซือ้ พลงั งานจาก ผูผลิตพลังงานอสิ ระดวย(IPP) คาไฟฟา แบบ Dayamax Plus ในป 2005 PLN ไดก ำหนดกฎเก่ียวกับคา ไฟฟาเพิม่ เติมท่ีเรียกวา Dayamax Plus ซง่ึ จะกำหนดคา ไฟฟา ทส่ี งู ขน้ึ ในชว งทใ่ี ชไ ฟฟา มาก (peak load time : PLT) การกำหนดคาไฟฟา แบบ Dayamax Plus น้นั มเี ปาหมายในการ ท่ีเปนการบังคับใหอุตสาหกรรมลดการใชพลังงานไฟฟาลงใหไดถึงประมาณ 50% ในชว งทม่ี กี ารใชไฟฟามากคอื 17.00 - 22.00 น. อยางไรกด็ ี การกำหนด คาไฟฟาในลักษณะนี้จะไมยุติธรรมกับบางประเภทอุตสาหกรรมที่ไมสามารถ ปรับเวลาการใชพ ลงั งานไฟฟา ได เชน อุตสาหกรรมเสน ใยสังเคราะห ส่งิ ทอ เหลก็ และเคมีภัณฑ เปนตน คาไฟฟาสำหรบั การใชง านหลายประเภท (Multiguna: multi use tariff) No. FAC Tariff ตารางแสดงคา ไฟฟาสำหรบั อตุ สาหกรรม 1 I-1/LV Power Boundary Load Expense of usage(Rp/kWh) 2 I-1/LV (RP./kVA/ Month) 3 I-1/LV To 450 VA 27 Block I : 0 to 30 kWh:161 4 I-1/LV Block II : above 30 kWh:435 5 I-1/LV 900 VA 33.5 Block I : 0 to 72 kWh:350 6 I-2/LV Block II : above 72 kWh:456 7 I-3/LV 1.300 VA 33.8 Block I : 0 to 104 kWh:475 Block II : above 104 kWh:495 8 I-4/LV 2.200 VA 33.8 Block I : 0 to 196 kWh:480 Block II : above 196 kWh:495 Above 2.200 VA 34 Block I : 0 to 80 lighting time : 480 to 14 kVA Block II : above 80 next lighting time : 495 Above 14 kVA 35 Block WBP = k x 466 to 200 kVA Block L WBP = 466 above 200 kVA 31.3 0 to 350 lighting time Block WBP = k x 468 above 350 lighting time, Block WBP = k x 468 Block L WBP = 468 30.000 kVA 28.7 460 and above 80 คมู ือ การคาและการลงทนุ สาธารณรัฐอินโดนีเซยี

คา ไฟฟาแบบ Bulk Multiguna ผใู ชไ ฟฟา ทไี่ มส ามารถจดั อยูใน 8 กลมุ ไดจ ะถูกกำหนดคาไฟฟา แบบ bulk multiguna ในอตั รา 1,340 รเู ปย /กโิ ลวัตต ซง่ึ เปนไปตาม พระราชกฤษฎกี า (Presidential Decree) 2.)คากาซสำหรบั อุตสาหกรรม ราคา 4 ดอลลารสหรฐั ฯ ตอ MMBTU ซ่งึ มผี ลบังคับใชต ้งั แตเ ดอื นสิงหาคม ค.ศ. 2007 3.) คานำ้ น้ำในประเทศอนิ โดนเี ซียน้นั จะหมายความรวมถงึ น้ำใตด ิน (Ground water) และนำ้ ดื่ม (Drinking water) จากบรษิ ัทจำหนา ยน้ำ ซึ่งสวนใหญ จะเปน รัฐวิสาหกจิ คือ Perusahaan Daerah Air Minum (PDAM) อัตรา คาน้ำใตดินและน้ำดื่มจาก PDAM จะไมใชอัตราเดียวกันในทุกที่ แตจะ ขน้ึ กับนโยบายของแตละทองถิ่นหรือขึ้นกับบริษัทผูจำหนายน้ำ สำหรับใน กรุงจาการตา บริษทั ที่ดำเนนิ การในเรื่องนำ้ ดื่มกค็ อื PT. Aerta and PAM Lyonaise Jaya (Palyja) โดยอัตราคา นำ้ ต่ำสดุ คือ 3,275 รเู ปยตอ ลูกบาศกเ มตร ทั้งนร้ี ฐั บาลอินโดนเี ซยี พยายามทจ่ี ะลดการใชนำ้ ใตด ิน เชน โดยใชการเก็บภาษซี ่ึงภาษีคาน้ำใตด นิ ในกรงุ จาการต าเพิ่มข้ึนจาก 525 รูเปย ตอ ลกู บาศกเ มตร เปน 8,800 รเู ปยตอ ลูกบาศกเมตร 4.) ท่ีดิน ราคาที่ดินจะมีความแตกตางหลากหลายมากซ่ึงข้ึนอยูกับปจจัย หลายประการไดแก ทำเล ความอุดมสมบรู ณของที่ดนิ ความสะดวกใน การคมนาคม และความหนาแนน ของชมุ ชน เปนตน ทด่ี นิ ทมี่ ีทำเลใกลใจกลาง เมอื งและมคี วามเจรญิ มากกจ็ ะมรี าคาสงู สำหรบั ประเภทของพน้ื ทห่ี รอื ยา นของ ทีด่ ินน้นั ก็จะมหี ลายประเภท เชน ยา นสำนักงาน ยา นธุรกิจ ยานทอี่ ยอู าศยั และยานอุตสาหกรรม เปน ตน สำหรับท่ดี ินที่การคมนาคมสะดวก เชน อยใู กล กบั ถนนหลวงทางดว น ก็จะมีราคาสูง ราคาทด่ี ินในกรุงจาการตาโดยท่วั ไป แลวก็จะมีราคาสูงกวา ท่ดี ินในเมืองอื่นของประเทศ โดยจะมรี าคาสูงกวาเมืองอื่น ประมาณ 10 -20 % ราคาทดี่ ินแยกตามประเภทของพืน้ ทีใ่ นกรงุ จาการต า พ้ืนท่ี/ยาน ราคาตอตารางเมตร (ดอลลารสหรัฐฯ/ตารางเมตร) ยานใจกลางธุรกจิ และสำนักงาน ยา นทีอ่ ยอู าศัย 1,700-3,000 ยานการคา 300-1,000 ยานอุตสาหกรรม 1,000-2,000 35-75 ท่ีมา : Data Consult คูม อื การคาและการลงทุน สาธารณรัฐอนิ โดนเี ซยี 81 สส

5.) อาคาร สินทรัพยและอาคาร ราคาและคาเชาอาคารนั้นจะขึ้นกับปจจัย หลายประการ เชน ทำเลที่ตั้ง ความสะดวกการคมนาคม เปนตน โดย อาคารท่ีตงั้ อยใู นทำเลยทุ ธศาสตร ยา นทต่ี ้ังสำนกั งาน ยานธุรกิจ หรือใจกลาง การคา ก็จะมีราคาสงู ซ่งึ ราคาและคาเชาอาคารในกรงุ จาการต าจะมรี าคาสูงกวา ในเมืองอน่ื ประมาณ 10% ตารางแสดงราคาและคา เชาอาคารและสินทรพั ย ในกรุงจาการต าและในเขตปรมิ ณฑล ชนิดของอาคาร/สินทรัพย ราคา คา เชา พ้ืนที่อาคารสำนักงาน 15.4 – 16.5 เหรยี ญสหรฐั ฯ (ตอตารางเมตรตอเดือน) คา เชา พื้นท่อี าคารสำนกั งานการคา 660,000 รเู ปย (ตอตารางเมตรตอ เดอื น) ราคาขายคอนโดมิเนียม (ตอตารางเมตร) 12.2 ลานรเู ปย คาเชา อพาทเมนท (ตอตารางเมตรตอ เดอื น) 15.6 เหรยี ญสหรฐั ฯ อตั ราคา หองพักโรงแรมหา ดาว (ตอคนื ) 150 เหรียญสหรฐั ฯ อัตราคาหองพักโรงแรมส่ดี าว (ตอ คนื ) 50 เหรยี ญสหรัฐฯ โกดงั สินคา (ตอ ตารางเมตรตอเดอื น) 35,000 รูเปย แหลง ขอ มูล : Data Consult 6.) การขนสงทางบก การขนสง ทางบกสาธารณะของอนิ โดนเี ซยี สวนใหญจะเปน การขนสง โดยรถประจำทางและรถแท็กซี่ ตารางแสดงคาโดยสารรถแทก็ ซใ่ี นกรงุ จาการตาและในเมอื งใหญอ น่ื ๆ ของอินโดนเี ซีย ระดับ คา โดยสารเร่ิมตน คา โดยสารเพิม่ คิดตอ ก.ม. คารอ ชนิดและย่ีหอ รถ (อัตราตอ ช.ม.) มาตรฐาน 6,000 รเู ปย 3,000 รูเปย โตโยตา VIOS ระดบั สงู 7,000 รูเปย 4,000 รเู ปย 30,000 รูเปย เมอรเ ซเดรส เบนซ E-Class 60,000 รูเปย แหลง ขอ มลู : Data Consult 82 คูมือ การคา และการลงทุน สาธารณรฐั อินโดนีเซยี

7.)คาธรรมเนยี มกฎหมาย/จดทะเบียน (Notorial fee) การบริการในเรื่องของทะเบียนตามกฎหมายนั้นมีความจำเปนตอ การทำใหความตกลงซื้อขายนั้นมีผลตามกฎหมาย คาธรรมเนียมกฎหมาย/ จดทะเบียนจะประกอบดวยคาธรรมเนียมมาตรฐานและคาธรรมเนียมผันแปร (Variable fee) ซ่ึงคา ธรรมเนียมมาตรฐานนน้ั สวนใหญจ ะเปนคาธรรมเนียม สำหรับเอกสารตามกฎหมายของบริษัท โดยคาธรรมเนียมประเภทนี้คิดเปน ประมาณ 5 ลานรเู ปย ตอบรษิ ัท สำหรับคา ธรรมเนียมผนั แปรจะขนึ้ อยูกับการ บริการทะเบียนตามกฎหมาย (Notorial Services) หรอื เอกสารราชการ ในเรอื่ งท่ีดนิ (PPAT) ในการดำเนินการใหการขายทีด่ ินหรือการขายสินคา หรือ ท่ดี นิ ซึ่งอตั ราจะกำหนดในกฎหมายเลขท่ี 30 ป 2004 ดงั น้ี • 2.5% สำหรบั เอกสารราชการของสิง่ ทม่ี ีมลู คา ไมเ กนิ 100 ลาน รเู ปย หรือเทยี บเทา • 1.5% สำหรับเอกสารราชการของสิ่งที่มีมูลคาเกินกวา 100 ลานรเู ปย แตไมเกนิ 1,000 ลา นรูเปย ข้ึนกบั ขอตกลง แตไ มเ กิน 1% สำหรบั เอกสารราชการของสิง่ ที่มมี ูลคามากกวา 1,000 ลา นรเู ปย 8.) อัตราคาจา งแรงงาน อัตราคา จางในแตละภมู ิภาคกำหนดโดยผวู า ราชการจงั หวัดซ่ึงจะมี อตั ราท่แี ตกตา งกันไป ในป 2009 อตั ราคา จางขนั้ ตำ่ ไดถูกปรับสงู ขึ้นรอ ยละ 9-16 จากป 2008 อัตราคาจา งขั้นต่ำในพนื้ ท่ีสำคัญ (สถิตปิ  2009) จงั หวดั ป 2009 (พันรเู ปยห) ป 2008 (พันรเู ปย ห) สมุ าตราตอนเหนือ 905 822.2 สุมาตราตะวันตก 880 800 เรียว 901.6 880 จมั บี 800 724 ชวาตะวันตก 628.19 568.19 จาการต า 1069.86 972.60 บนั เตน 917.5 837 ยอกยาการตา 700 586 ชวาตะวันออก 570 500 บาหลี 760 682 กาลมิ ันตนั ตะวนั ตก 705 645 กาลิมันตันตอนใต 930 825 กาลิมนั ตนั ตอนกลาง 888.41 765.87 กาลิมันตนั ตะวนั ออก 955 889.65 โมลกุ กะ 775 700 ทม่ี า : Salary Directorate&Jamsostek, PHI Directorate&Jamsostek, Manpower and Transmigration Ministry คูมือ การคาและการลงทนุ สาธารณรัฐอนิ โดนเี ซีย 83 สส

5.5 ภาษี ระบบภาษีอากร - ภาษเี งินได (Income Tax) ภาษีเงนิ ไดข องอนิ โดนีเซยี จดั เกบ็ ใน ระบบอัตราภาษีกา วหนา โดยอัตราภาษเี งินไดบคุ คลธรรมดา อัตรารอยละ 5-25 และเงินไดนิติบุคคล รอ ยละ 10-25 ตารางแสดงอัตราภาษีเงนิ ไดบคุ คลธรรมดาของอนิ โดนเี ซีย ระดบั เงินได (ลานรเู ปย ห) อตั ราภาษี (รอยละ) 1 25 หรือนอ ยกวา 5 2 มากกวา 25-50 10 3 มากกวา 50-100 15 4 มากกวา 100-200 25 ทีม่ า : Investment Coordinating Board (BKPM) Indonesia ตารางแสดงอัตราภาษเี งินไดนติ ิบุคคลของอินโดนเี ซยี ระดบั เงนิ ได (ลา นรเู ปยห) อตั ราภาษี (รอยละ) 1 50 หรอื นอยกวา 10 2 มากกวา 50-100 15 3 มากกวา 100 ข้ึนไป 25 ทีม่ า : Investment Coordinating Board (BKPM) Indonesia - ภาษมี ูลคาเพ่มิ และภาษีการขายสินคา ฟมุ เฟอ ย (Value Added Tax and Sales Tax on Luxury Goods) อนิ โดนเี ซยี จดั เกบ็ ภาษมี ลู คาเพิม่ ในอตั รารอยละ 10 และจดั เก็บภาษกี ารขายสนิ คา ฟมุ เฟอ ยในอตั รารอยละ 10-75 - การยกเวน ภาษซี อ น อนิ โดนีเซยี มีขอตกลงเพือ่ การเวน การเกบ็ ภาษซี อนจากผลกำไร เงิน ปน ผลดอกเบี้ย คา ธรรมเนยี ม และคา ลิขสทิ ธิ์ จากประเทศคูส ญั ญารวม 50 ประเทศ รวมทงั้ ประเทศไทย ซง่ึ มกี ารลงนามรวมกนั เม่อื วันท่ี 15 มถิ ุนายน 2544 และมผี ลบงั คบั ใชต้ังแต 23 ตุลาคม 2546 เปน ตนไป ดังน้นั หาก ผปู ระกอบการไทยเสียภาษีในอินโดนเี ซยี แลว สามารถนำหลกั ฐานมาเพื่อขอ ยกเวน ไมตอ งเสียภาษีประเภทเดยี วกันในประเทศไทยได 84 คูมอื การคา และการลงทุน สาธารณรฐั อนิ โดนเี ซยี

5.6 หลกั เกณฑใ นการนำเงนิ กลับประเทศ ในการเคลื่อนยายและโอนเงินทุน กำไร รายไดจากดอกเบี้ย เงินปนผล คา สิทธปิ ระโยชน รายไดจ ากการขายสินทรัพย การขาย และรายได จากการดำเนนิ ธรุ กิจอ่นื ๆ ในกรณีท่มี กี ารโอนเงนิ มากกวา 100 ลานรูเปย ห ธนาคารจะขอหลักฐานจากผูโอนเงินในการแสดงถึงแหลงท่ีมาของเงินจำนวน ดงั กลาว รวมถงึ วัตถุประสงคข องการโอนเงนิ และความสมั พนั ธร ะหวา งผูโอน และผรู ับโอนเงนิ ดงั กลา ว แตห ากโอนเงนิ ทีม่ จี ำนวนนอยกวา 100 ลา นรูเปยห นกั ลงทุนตางชาตจิ ะมอี สิ ระในการเคลอื่ นยายและโอนเงินดังกลา ว อยา งไรกต็ ามหากมภี าวการณท ไ่ี มป กติ เชน เกดิ การเปลย่ี นแปลง ของตลาดทุน โดยเฉพาะตลาดหุนอยางฉับพลัน หรือทางธนาคารแหงชาติ อินโดนีเซียไดตรวจสอบพบความพยายามเก็งกำไรคาเงิน ธนาคารแหงชาติ อินโดนีเซียอาจมีการประกาศภาวะฉุกเฉินทางการเงินและกำหนดกฎระเบียบใน การเคลอื่ นยายเงนิ ตราตางประเทศได ซง่ึ อาจจะสง ผลกระทบตอ ความคลอ งตวั ในการเคลื่อนยายปริมาณเงินจากประเทศอินโดนีเซียกลับสูประเทศของ นักลงทนุ เอง 5.7 อน่ื ๆ - กฎหมายแรงงาน อินโดนีเซียใหการคุมครองแรงงานคอนขางมาก โดยเฉพาะดาน สวสั ดกิ าร อัตราคา จางข้ันตำ่ ของแรงงานของชาวอินโดนีเซียแตกตางกนั ใน แตละพ้นื ท่ี เชน จาการตา 972,604 รูเปยหตอเดือน นอกจากนี้ นายจา งยัง ตอ งจายเงินคา ประกันสังคมและประกันสุขภาพใหลกู จางดว ย ในอตั รารอ ยละ 3.7 ของคาจาง สว นลกู จางสมทบรอยละ 2 ของคา จาง การลา/ขาดงาน อันเน่อื งจากปญ หาความเจบ็ ปวย คลอดบุตร กฎหมายกำหนดคาชดเชย ดงั น้ี - ลา/ขาดงาน เปน เวลา 4 เดอื นแรก นายจา งตอ งจา ยเงนิ เตม็ จำนวน คา จาง - ลา/ขาดงานตอ อกี 4 เดอื นถดั มา นายจา งจา ยรอ ยละ 75 ของคา จา ง - ลา/ขาดงานตออกี 3-4 เดอื น นายจางจา ยรอยละ 50 ของคา จา ง - หลงั จากนน้ั นายจางจายรอ ยละ 25 ของคา จา ง การใหอ อกจากงาน กฎหมายกำหนดใหน ายจา งจายเงินชดเชยแก ลกู จางตามอายงุ าน เชน อายงุ านนอ ยกวา 1 ป ตองจาย 1 เดือนของคา จาง อายงุ านมากกวา 1 ป แตน อ ยกวา 2 ป จา ย 2 เดือนของคา จาง หรืออายุตั้งแต 8 เดือนข้นึ ไป จาย 9 เดอื นของคาจาง เปน ตน การเกษยี ณอายุขึน้ กบั ขอ ตกลงระหวา งบริษัทกับคนงาน และบรษิ ัท ตอ งจา ยเงินชดเชยใหกับแรงงานทเ่ี กษยี ณอายุ โดยจา ยสงู สุด 24 เดอื นของ คา จา งทไ่ี ดรบั สำหรับการทำงานมากกวา 20 ปขนึ้ ไป ขณะที่แรงงานมคี วามผดิ คมู อื การคาและการลงทุน สาธารณรัฐอินโดนเี ซยี 85 สส

และบรษิ ทั ไลอ อก กฎหมายกำหนดใหจ า ยชดเชย ดงั นี้ - ทำงานตงั้ แต 10 ปข้นึ ไป ตองจา ย 14 เดอื นของคา จา ง - ทำงานต้ังแต 20 ปขึ้นไป ตอ งจาย 20 เดอื นของคา จาง - ทำงานต้ังแต 24 ปขึ้นไป ตอ งจา ย 21 เดอื นของคา จา ง การจา งงานตามสญั ญาสามารถกระทำไดส งู สุดไมเ กิน 3 ป หลงั จากน้ันตอ งบรรจเุ ปน พนักงานประจำ สว นการนำเขา แรงงานจากตางชาตมิ ีขอ จำกัดคอ นขา งมาก ตอ งระบตุ ำแหนง งานใหตรงกบั รายการที่ BKPM อนญุ าต และในอนาคตอาจตอ งสอบภาษาอนิ โดนเี ซยี ดว ย การจา งแรงงาน การจางแรงงานแบง ออกเปน 3 ประเภท ดงั นี้ 1. พนกั งานประจำ (Permanent workers) จะไดร ับเงนิ เดือน โบนัส และสวสั ดิการอื่นๆ 2. พนกั งานแบบสัญญา (Contractworkers) จะไดรับการจางงานตามระยะเวลาท่ีกำหนดตามสัญญาการจาง งานที่ทำกับนายจาง รัฐบาลมกี ฎระเบียบวา สัญญาการจา งงานจะมอี ายุสูงสุด เพียง 2 ป และสามารถตอสัญญาไดอีก 1 ป แตไ มเ กิน 2 ป ปจ จุบันหลาย บรษิ ทั เลอื กใชว ธิ กี ารจา งงานตามระยะเวลาทก่ี ำหนดตามสญั ญาฯ เพอ่ื หลกี เลย่ี ง การจายเงินคาชดเชยในกรณีที่มีการใหพนักงานออกจากงานนายจางมีสิทธิ ท่จี ะบอกเลิก หรอื ตอสญั ญาจาง พนักงานท่มี ีการจา งแบบระบสุ ัญญาจางจะ ไดร บั เงนิ เดอื นเปนรายเดอื น มีวนั หยดุ ตามศาสนาและไมม สี วสั ดกิ ารใดๆ 3. พนกั งานแบบรับชว งตอ (Outsourcingworkers) เปนระบบที่มีการจัดหาพนักงานใหกับบริษัทอื่นๆ ที่มีความ ตอ งการพนกั งาน พนกั งานทไี่ ดร ับการคัดเลือกภายใตระบบการรบั ชวงตออาจ มีสถานะเปน พนกั งานประจำ หรอื พนักงานชั่วคราว บรษิ ทั ท่ีใหบริการจัดหา พนกั งานรับชวงตอจะตอ งไดรับอนุญาตจากกระทรวงแรงงาน กฎหมายแรงงานเลขท่ี 13/2003 มีมาตราสำคัญทเี่ กยี่ วของกบั การจางพนักงานแบบรบั ชวงตอ ดงั นี้ • มาตราท่ี 50-55 และมาตราท่ี 56-59 กำหนดใหพนักงานแบบรับชวงตออาจทำงานพิเศษนอกเหนือ จากงานประจำหรอื ทำงานพิเศษทเ่ี กย่ี วของกบั งานประจำก็ได • มาตราท่ี 66 มีงานเพยี ง 5 ประเภทเทานั้นทีส่ ามารถจา งพนกั งานทำงานภาย ใตระบบการรบั ชว งตอ ไดแ ก งานบริการจดั เลี้ยง การใหบรกิ าร ทำความสะอาดการรกั ษาความปลอดภัยบริการสนับสนนุ การทำ เหมือง และบรกิ ารขนสง พนกั งาน หากเปน งานทีน่ อกเหนอื จาก งาน 5 ประเภทขางตนอาจไมสามารถจา งพนักงานทำงานภายใต ระบบการรบั ชว งตอ ได 86 คูมอื การคา และการลงทนุ สาธารณรัฐอินโดนเี ซีย

ประโยชนทีบ่ ริษัทจะไดรับจากการจางงานแบบรับชวงคอื บรษิ ทั ไมมีขอผูกมัดท่ีจะตองจายเงินชดเชยเมื่อใดก็ตามท่ีตัดสินใจยกเลิกการจางงาน ของพนกั งาน เวลาการทำงาน ขอกำหนดของกฎหมายแรงงานกำหนดวา เวลาการทำงานจะตอ ง ไมมากกวา 40 ชว่ั โมงตอ สัปดาห โดยปกตเิ วลาการทำงานจะเปน (1) 8 ชั่วโมง ตอ วัน สำหรับผูท ่ที ำงาน 5 วนั ตอสัปดาห หรือ (2) 7 ช่วั โมงตอวันสำหรับคน ท่ที ำงาน 6 วนั ตอ สัปดาห ทง้ั นี้ กฎระเบยี บของเวลาทำงานจะไมมีผลบงั คับ ใชกบั งานในบางสาขาที่กำหนด การทำงานลวงเวลา การทำงานลวงเวลาจะถูกควบคุมและกำกับโดยกฎกระทรวงแรงงาน เลขท่ี KEP.102/MEN/VI/2004 ทั้งน้ี การทำงานลว งเวลาจะเปนไปตามขอ กำหนดของแตละบริษทั โดยพนกั งานมีสิทธทิ ีจ่ ะไดรบั การจายเงินคาลว งเวลา ในอตั ราพเิ ศษ วนั ทำงาน อตั ราตัวคณู พน้ื ฐาน วันจันทร-เสาร ปกติ ชั่วโมงแรก ชั่วโมงถดั ไป วนั อาทิตยแ ละวนั หยดุ - 1.5 2 23 4 ที่มา: Ministry of Manpower and Transmigration การฝกอบรมของพนกั งาน กฎกระทรวงกำหนดใหบ รษิ ทั ท่มี พี นักงานตงั้ แต 100 คนขน้ึ ไป จะตอ งจัดฝกอบรมใหแกพนกั งานอยา งนอ ยรอ ยละ 5 ของจำนวนพนักงาน ทั้งหมดในแตละป บริษัทที่ถูกกำหนดใหจัดฝกอบรมในแตละปนั้น จะตอง จัดเตรียมกำหนดการฝกอบรมรายปซ่ึงประกอบดวยประเภทของการฝกอบรม ระยะเวลาและสถานท่ขี องการฝกอบรม ทัง้ น้ี คาใชจายในการจัดการฝก อบรม จะเปนความรับผิดชอบของบรษิ ัททั้งหมด สิทธขิ องพนักงานและวันหยดุ • เงนิ เดือน • โบนสั • สวัสดิการอน่ื ๆ รวมทัง้ คา ใชจา ยของทพี่ กั อาศยั และเงินกู • คาใชจ า ยในการรักษาพยาบาล • คาใชจา ยในการคลอดบุตรและวนั ลาพกั คลอดบุตร 3 เดือน (1.5 เดือนกอนคลอดบุตรและ 1.5 เดอื นหลงั จากคลอดบตุ ร) สำหรบั พนักงานผูหญิง คมู ือ การคา และการลงทนุ สาธารณรัฐอินโดนเี ซีย 87 สส

• ประกนั สังคม • วันหยุดรายสัปดาห กำหนดใหหยุด 1 วนั หลงั จากทำงาน 6 วัน และวันหยุด 2 วนั หลงั จากทำงาน 5 วัน • วนั หยดุ รายป กำหนดใหม วี นั หยุดได 12 วนั ทำงานหลงั จากที่ ทำงานตอ เนือ่ งกัน 12 เดอื นข้ึนไป • วันหยดุ พกั ผอ น กำหนดใหหยุดไดไ มเ กนิ 2 สปั ดาหหลงั จากท่ี ทำงานมาแลว อยางนอ ย 6 ป • วนั หยดุ ตามกฎกระทรวงแรงงานเลขท่ี 04/MEN/1994 บรษิ ทั จะกำหนดใหพนักงานไดหยุดงานในวันหยดุ ทางศาสนาทกุ ป สหภาพแรงงาน รัฐบาลอนุญาตใหพนักงานทุกคนมีสิทธิในการจัดต้ังสหภาพแรงงาน และเปนสมาชิกของสหภาพแรงงาน ท้ังน้ี บริษัทท่ีมคี นงานอยา งนอ ย 10 คน ก็สามารถจัดตั้งสหภาพแรงงานไดเพื่อปกปองผลประโยชนของตนกับนายจาง สหภาพแรงงานสามารถจดั ตง้ั โดยพนกั งานในบรษิ ทั หรอื บคุ คลภายนอกบรษิ ทั กไ็ ด ทง้ั น้ี รปู แบบสหภาพแรงงานคอื เปน องคก รอสิ ระและเปด เผย เปน ประชาธปิ ไตย และรับผิดชอบในการตอสูเ พ่ือแรงงานในกรณีท่ีมีขอ โตแ ยง กบั นายจา ง องคกร ของรฐั ทีเ่ กยี่ วขอ งกับแรงงานคือสมาพนั ธแ รงงานแหง ชาติ (Federation of Indonesian Workers) ซง่ึ ประกอบดวยสหภาพแรงงานจำนวน 21 แหง และ SPLP จำนวน 13 แหง การประกันสังคมของแรงงาน รัฐบาลไดจัดตั้งโครงการประกันสังคมซ่ึงอยูภายใตการกำกับของ หนว ยงานประกันสงั คมของรัฐ ซ่งึ ครอบคลุมเร่ืองตา งๆ ดงั น้ี 1. การประกนั การเกษียณอายุ 2. การประกันสขุ ภาพ 3. การประกันอบุ ัติเหตุจากการทำงาน 4. การประกันการเสียชีวิต เบี้ยประกนั ของโครงการประกนั สงั คมจะคิดจากรอ ยละ 5.7 ของ เงินเดอื นและรอยละ 3.7 ของเงนิ สมทบจากนายจาง โดยนายจา งท่มี ลี ูกจาง 10 คนขนึ้ ไปที่มอี ัตราคา จางพนกั งานตอคนเปนจำนวนมากกวา 1 ลานรูเปยห จะตองเขารว มโครงการประกันสังคม หากเจา ของธรุ กิจท่ีไมมีลูกจา งก็สามารถ เขา รว มโครงการนไ้ี ดเ ชน กนั แรงงานตางชาติ แรงงานตางชาติท่ีถือวีซาอินโดนีเซียสามารถทำงานในอินโดนีเซียได ธุรกิจที่สามารถจางแรงงานตางชาติไดคือ สำนักงานตัวแทนการคาระหวาง ประเทศ สำนกั งานตัวแทนของบริษัทในตางประเทศหรอื สำนกั ขา วตางประเทศ บริษทั ลงทนุ ของตางประเทศ บริษัทลงทุนของอนิ โดนเี ซีย บรษิ ัททด่ี ำเนินงาน 88 คมู อื การคา และการลงทุน สาธารณรัฐอนิ โดนีเซยี

เพ่ือโครงการของรฐั และโครงการชว ยเหลอื ตา งๆ สถาบนั เพ่อื สงั คม การศึกษา วฒั นธรรมและศาสนา ธุรกจิ บรกิ าร นายจา งของแรงงานตางชาตจิ ะตอ งมี การจัดทำแผนการใชแรงงานตางชาติโดยจะตองระบุเหตุผลในการใชแรงงาน ตางชาติ ตำแหนง คา จา ง จำนวน สถานท่ที ำงาน ระยะเวลาการจาง และ จำนวนแรงงานทองถนิ่ ทีจ่ ะทำงานดว ย แผนการใชแรงงานตา งชาติทม่ี ากกวา 50 คนขน้ึ ไป จะตอ งไดร ับการ อนมุ ตั จิ ากอธิบดีกระทรวงแรงงาน แตห ากความตอ งการจา งแรงงานตางชาติ ท่นี อยกวา 50 คนนัน้ ก็สามารถขออนุมัติจากผอู ำนวยการกองของกระทรวง แรงงาน ท้งั น้ี ใบอนุญาตใหใชแ รงงานตา งชาตนิ จ้ี ะตอ งเขา รับการตอ อายเุ ปน ประจำทกุ ป นายจางที่มีแรงงานตางชาติทำงานนั้นจะตองจัดใหแรงงานตางชาติ นัน้ เขา รว มโครงการประกันสังคมดวย โดยพนักงานตางชาตทิ ่ีไดร ับเงินคาจา ง ตอ เดอื นมากกวา 100 ดอลลารส หรฐั ฯ นายจา งจะตอ งจายเงินลว งหนา ใหกบั กองทุนพัฒนาฝมือแรงงานโดยการโอนเงินเขาบัญชีธนาคารของรัฐที่รัฐมนตรี วาการกระทรวงแรงงานกำหนดไว แรงงานตางชาติไมส ามารถทำงานมากกวา 1 ตำแหนง และทำงาน 2 แหง ตำแหนง ของแรงงานตางชาติ คอื ชางเทคนคิ ผูเ ชย่ี วชาญ ผูจดั การ ผูอำนวยการ คณะผูแทน ท่ีปรกึ ษา คมู อื การคาและการลงทุน สาธารณรฐั อินโดนเี ซีย 89 สส

6. ขอมลู อื่นๆท่จี ำเปนในการลงทุน 6.1 กฎเกณฑว า ดว ยทรัพยส นิ ทางปญญา อนิ โดนเี ซยี มคี วามกา วหนา ในการปอ งกนั ทรพั ยส นิ ทางปญ ญา มกี าร จดั ประชุมหลายครง้ั ทเ่ี ก่ียวของกับการปกปอ งทรพั ยสินทางปญญา อนิ โดนเี ซียเขารว มเปนสมาชกิ ขององคกรการคาโลก (WTO) และ ไดป ฏิบตั ติ ามขอตกลงที่เกี่ยวของกบั ทรพั ยส ินทางปญญา (Trade Related Aspects of Intellectual Property Rights : TRIPs) อยา งไรกต็ าม อนิ โดนเี ซยี กย็ งั ตอ งปรบั ปรงุ ระบบขอ มลู เกย่ี วกบั การปอ งกนั ทรพั ยส นิ ทางปญ ญา การโจรกรรมทางคอมพิวเตอร และงานศิลปะ รวมทง้ั ภาพยนตร ทย่ี งั คงพบ แพรห ลายกลาดเกล่อื นอยูในประเทศ 1. ลิขสทิ ธ์ิ ตามหลกั พืน้ ฐานเร่อื งลขิ สิทธ์ิของอินโดนเี ซีย เปนไปตามกฎหมาย การปกปอ งการประดษิ ฐคิดคน หรือนวัตกรรมใหมๆ รวมถึง การปอ งกันในเร่ือง วิทยาศาสตร งานศลิ ปะ โปรแกรมคอมพวิ เตอร เพลง ภาพถาย แผนท่ี และอ่นื ๆ ลิขสทิ ธ์ินน้ั จะมีผลในกรณี - อายขุ องงานประดิษฐค ดิ คน ไมเ กิน 50 ปท ผ่ี คู ดิ คน เสียชวี ติ แลว งานประดิษฐคดิ คน ไมว า จะเปน หนงั สือ หุน หนงั ตะลงุ งานเขียน ละคร เพลง การเตน รำ การรา ยรำ ภาพวาด ประติมากรรม งานแกะสลกั สุนทรพจน สถาปต ยกรรม และ อ่ืนๆ - หากลิขสิทธ์นิ น้ั มผี ูเปน เจา ของมากกวา 1 คน สิทธ์ิน้นั จะยงั คง อยูจนกระท่ังผูเปนเจาของคนสุดทายไดเสียชีวิตไปแลวไมเกิน 50 ป หลงั จากนน้ั สง่ิ ประดษิ ฐน น้ั จะสามารถเปลย่ี นหรอื ยกให ผอู ่นื ตอไป - ไมเกนิ 50 ป หลงั การประกาศสทิ ธ์ิของโปรแกรมคอมพิวเตอร ภาพยนตร ภาพถาย ฐานขอ มลู และผลงานท่ีเกิดจากการดดั แปลงปรบั เปลยี่ นใดๆ - ไมเ กนิ 50 ป หลงั จากที่งานวรรณกรรมน้นั ไดต ีพมิ พค รง้ั แรก - ไมเกนิ 50 ป หลงั จากที่องคก รหรอื หนว ยงานไดประกาศสิทธิ์ ในการเปนเจาของครัง้ แรก 2. เครอ่ื งหมายการคา สทิ ธจิ์ ากเคร่อื งหมายการคาในอินโดนเี ซีย ถกู คมุ ครองโดยกฎหมาย โดยมีเนื้อหาในการใหก ารคุมครองสนิ คา ดังนี้ คือ - เครื่องหมายการคาท่ีไดจดทะเบยี นไวจ ะถกู คมุ ครอง 10 ป ภายหลงั จากท่ีมกี ารใชเ ครื่องหมายการคา นนั้ ๆ และสามารถ 90 คูมอื การคา และการลงทนุ สาธารณรฐั อินโดนเี ซีย

ขอขยายการตออายกุ ารใชอ อกไปไดอ ีก - เคร่อื งหมายการคาหนงึ่ สามารถยกเลกิ การใชโดยการรอ งขอ ตอเจา ของหรอื ภาครัฐ ไดหากไมม ีการใช 3. สทิ ธบิ ตั ร รัฐบาลอนิ โดนเี ซีย ไดต ระหนักถึงความสำคญั ของสทิ ธบิ ัตร และให การคุมครองในฐานะท่ีเปนสวนหนึ่งของทรัพยสินทางปญญาภายใตกฎหมาย สิทธิบัตร สิทธบิ ตั ร ถือเปน เอกสิทธิท์ ร่ี ัฐบาลไดมอบใหก บั ผูคดิ คน สำหรบั สงิ่ ประดษิ ฐคดิ คนทางเทคโนโลยี ท้งั ท่ีเปนเทคโนโลยที เี่ ก่ยี วกับผลติ ภัณฑ หรือ กระบวนการผลิต สทิ ธบิ ตั รจะมีอายุคมุ ครอง 20 ป สำหรับสทิ ธบิ ตั ร หรอื สิง่ ประดษิ ฐ คิดคน แบบงายๆ จะมอี ายคุ ุม ครองเพยี ง 10 ป และสทิ ธิบตั รทั้งสองสามารถขอ ขยายตอ อายุไดอกี สิทธบิ ัตรสามารถโอนเปล่ยี นไปใหผูอ นื่ ได โดยการมอบให เปนมรดก การบรจิ าค การทำสัญญาขอตกลงเปน ลายลกั ษณอ กั ษร และอ่ืนๆ 4. การออกแบบอตุ สาหกรรม การออกแบบอุตสาหกรรม ครอบคลุมถึงรูปแบบ การตั้งคา องคป ระกอบของเสนและสี การผสมผสานลายเสน และสีในเชงิ สามมิติ หรือ สองมติ ิ ซง่ึ จะกอ ใหเ กดิ ความประทบั ใจในความงาม และสามารถนำไปผลติ เปน ผลติ ภณั ฑ สินคา อุตสาหกรรม หรอื งานฝมือ ผูถอื สิทธกิ์ ารออกแบบอตุ สาหกรรมดงั กลา ว มีสทิ ธทิ์ ่จี ะนำไปใชแ ละ หามไมใ หผ อู ่ืนผลิต ใช ขาย นำเขา สงออก หรอื จดั จำหนาย ผลติ ภณั ฑท ใี่ ช การออกแบบอตุ สาหกรรมของตน ความคมุ ครองสทิ ธก์ิ ารออกแบบอตุ สาหกรรม นนั้ มรี ะยะเวลา 10 ป หลังจากทีส่ ิทธ์ิดังกลาวถกู นำไปใช 6.2 ขอ แนะนำอ่นื ๆ โดยทว่ั ไป ขอ สังเกตบางประการ 1) จากการสำรวจความคิดเห็นของนักลงทุนไทยท่ีเขาไปลงทุนใน อินโดนเี ซียแลว มคี วามเห็นตรงกันวา อินโดนีเซยี ยงั มีความนาลงทนุ โดยเฉพาะ ในชวง 1-2 ปที่ผานมา มีพัฒนาการที่ดีขึ้นชัดเจน ทั้งในดานเศรษฐกิจ ความปลอดภัย และกฎหมาย โดยเฉพาะกฎหมายลงทนุ ฉบบั ใหมชว ยสราง ความมั่นใจแกน ักลงทุน 2) รัฐบาลอินโดนีเซียมีการแกไขกฎหมายหลายฉบับใหเปนสากล และชัดเจนข้นึ มกี ารระบุประเภทกจิ การทมี่ ีเงื่อนไขในการลงทนุ (Investment Negative List) การเพิม่ สิทธปิ ระโยชนแ กนกั ลงทุน การขยายระยะเวลาการ ใชส ทิ ธใิ นทด่ี ินนานข้ึน รวมทง้ั มีการระบุกระบวนการในการแกป ญ หาขอ พิพาท ระหวา งภาครัฐกับเอกชนซึ่งเคยเปน ปญหาสำคญั ในอดตี โดยหากไมสามารถ คูมอื การคา และการลงทุน สาธารณรฐั อินโดนีเซีย 91 สส

‘กรณีลูกจางทำผิดและ‘ เจรจาประนีประนอมกันไดจะใชวิธีตั้งอนุญาโตตุลาการจากตางประเทศที่เปนท่ี ยอมรบั ของคกู รณที ง้ั สองฝา ย แทนการขน้ึ ศาลอนิ โดนเี ซยี เชน ในอดตี นอกจากน้ี บริษัทไลออกก็ตองจายเงิน ยังมีการอำนวยความสะดวกในการลงทนุ เชน การลดระยะเวลาในการอนมุ ตั ิ ชดเชยถึง 14 เดือน ถา ลกู จา ง จัดตั้งบรษิ ัทและขอใบอนญุ าตประกอบธรุ กิจ การปรบั ระบบภาษใี หงายขนึ้ การ น้ันทำงานกับบริษัทนานเกิน เรง กระบวนการในการสง ออกและนำเขาสินคา ทด่ี านศลุ กากร เปน ตน นับเปน 10 ป เปน ตน ดงั นั้น การลงทนุ การเปลย่ี นแปลงทส่ี ำคญั แตก ารแปลงแผนสกู ารปฏบิ ตั ิ รวมทง้ั การออกกฎหมาย ในตางประเทศแมอัตราคาจาง รองอืน่ ๆ เปนประเด็นท่ีตอ งตดิ ตามตอ ไป แรงงานจะตำ่ 3) การใหสิทธิประโยชนในการลงทุนของอินโดนีเซียยังคอนขาง นอย แมจะมกี ารรวมกฎหมายลงทนุ ของนักลงทุนในประเทศและนักลงทนุ ตาง ชาตเิ ปน ฉบบั เดยี วกนั แลว ก็ตาม เชน ใหส ิทธิประโยชนเ ฉพาะการยกเวน หรอื ลดหยอนภาษีนำเขา วตั ถุดบิ เทา น้นั ไมมกี ารยกเวนภาษีเงนิ ไดนิตบิ คุ คล (Tax Holidays) เหมอื นประเทศอ่ืน 4) การสรา งเครอื ขา ยหรอื ความสมั พนั ธเ ปนพน้ื ฐานสำคญั ของการ ลงทุนในอนิ โดนเี ซยี ทั้งหนว ยราชการ และนักธุรกจิ โดยควรสรา งความสมั พนั ธ กบั ชาวอนิ โดนเี ซยี หลายๆ กลมุ มิใชเ ฉพาะคนไทย การรว มทุนกับทองถิ่นจำเปน ตอ งพิจารณาผรู วมทุนทดี่ ี โดยเฉพาะบรษิ ัทอนิ โดนีเซียสว นใหญเ ปนธรุ กิจครอบ ครัวซง่ึ จะมีการบรหิ ารงานแบบครอบครัวดวย 5) ที่ต้ังโรงงานควรอยูในนิคมอุตสาหกรรมมากกวาอยูนอกนิคม แมวาการอยูในนิคมอุตสาหกรรมจะไมไดรับสิทธิประโยชนเพ่ิมเติมจากภาครัฐ เนอ่ื งจากหากตง้ั อยนู อกนคิ มอตุ สาหกรรมอาจจะประสบกบั ปญ หาดา นโครงสรา ง พ้ืนฐานทงั้ ถนน ไฟฟา ประปา การขนสง ตา งๆ แมรัฐบาลจะตระหนักถึงความ สำคัญและกำลังเรง แกปญหาแตค าดวา ยังคงตองใชเวลาอกี ไมน อย 6) การลงทุนในตางประเทศ หากเปนไปไดควรมีการรวมกลุม นักลงทนุ ทม่ี ีความสนใจรวมกนั มธี รุ กจิ เกย่ี วเนื่องหรือเกอื้ หนนุ กัน หรือสามารถ ใชทรัพยากรรว มกัน ซ่งึ หากสามารถรวมกลุม กนั เปนคลสั เตอร (Cluster) ได นอกจากชว ยลดตน ทนุ และเพ่ิมประสทิ ธภิ าพการใชทรพั ยากรแลว ยังชว ยสราง ความเขม แข็งใหแกธรุ กิจไดด ีกวา การเขา ไปลงทนุ โดยลำพงั ตนเอง 7) กฎหมายของอินโดนเี ซียใหก ารคุม ครองแรงงานมาก เชน การ จา ยเงนิ ทดแทนกรณลี ูกจางออกจากงานในอตั ราทส่ี งู เมอ่ื เทียบกับประเทศอ่ืน เชน กรณีลูกจางทำผิดและบริษัทไลออกก็ตองจายเงินชดเชยถึง 14 เดือน ถา ลูกจางนนั้ ทำงานกบั บรษิ ัทนานเกนิ 10 ป เปน ตน ดังนน้ั การลงทนุ ในตา งประเทศ แมอัตราคาจางแรงงานจะต่ำ แตควรคำนึงถงึ รายจายอ่นื ตาม กฎหมายแรงงานกำหนดดวย หนา ทบี่ างอยางหากสามารถจางบริษทั ภายนอก ดำเนินการแทนได เชน การรักษาความปลอดภยั จะทำใหก ารบรหิ ารภายใน งายขนึ้ นอกจากน้ี การจางงานตามสญั ญา กฎหมายกำหนดใหก ระทำไดไมเ กนิ 3 ป หลังจากนั้นตอ งบรรจเุ ปนพนกั งานประจำ นอกจากน้ี การจางแรงงาน 92 คมู ือ การคา และการลงทุน สาธารณรัฐอนิ โดนเี ซยี

ตางชาติมีเงือ่ นไขมาก เชน ตอ งระบตุ ำแหนงงานใหตรงกบั ท่ี BKPM กำหนด และอนาคตอาจตอ งสอบภาษาอนิ โดนเี ซยี ดว ยซง่ึ จะสง ผลกระทบตอ อตุ สาหกรรม ทใ่ี ชแรงงานมาก 8) ระบบภาษี ภาษีเงินไดข องอินโดนเี ซยี จัดเกบ็ ในอตั รากาวหนา โดยอัตราภาษีเงินไดนิติบุคคลธรรมดาอยูระหวางรอยละ 5-25 และเงินได นติ บิ ุคคลอยูระหวา งรอ ยละ 10-25 นอกจากนี้ ยังมีภาษีมลู คา เพ่มิ และภาษี การขายสนิ คา ฟมุ เฟอย อินโดนีเซียจัดเก็บภาษีมูลคาเพม่ิ ในอัตรารอ ยละ 10 และจัดเกบ็ ภาษกี ารขายสินคาฟมุ เฟอ ยนำเขา ในอัตรารอยละ 10-75 ในดา น การนำเขาควรตรวจสอบดวยวา สนิ คา ชนิดนั้นไดสทิ ธิพเิ ศษตามหลกั เกณฑ AFTA หรอื ไม เพราะอตั ราภาษีนำเขาตาม AFTA จะตำ่ กวาอตั ราภาษีนำเขา ทวั่ ไป ทง้ั น้ี การนำเขา สินคาของนติ บิ ุคคลนอกจากตอ งเสยี ภาษีนำเขา แลว ยงั ตองเสยี Prepaid Tax รอยละ 2.5 ดว ย แตส ามารถขอคนื ไดในชว งปลายป (บคุ คลธรรมดานำเขาสนิ คาไมต อ งเสียภาษดี งั กลา ว) 9) ประเดน็ ทน่ี า สงั เกต คอื ปญหาความวุนวายทางการเมืองใน ประเทศอินโดนีเซียเกิดขึ้นคอนขางบอย แตมีการกลาวถึงนอยมากในกลุม นกั ธรุ กจิ ตา งชาตใิ นอนิ โดนเี ซยี ทง้ั นเ้ี นอ่ื งจากผลตอบแทนจากการลงทนุ คอ นขา ง สงู โดยเฉพาะอตุ สาหกรรมท่ใี ชฐานทรพั ยากรธรรมชาติ (Resource-based Industries) 10) ดานการลงทุนของอินโดนีเซียในประเทศไทยยังมีไมมากนัก สว นใหญอยูใ นธุรกจิ เคมีภณั ฑและกระดาษ รองลงมาคอื สง่ิ ทอ และการแปรรูป สินคา เกษตร ซึ่งจากการศึกษาพบวา นักลงทุนอินโดนเี ซยี ไมคอ ยมีขอ มูลเก่ยี วกบั ประเทศไทย ท้งั ๆ ทีน่ ักลงทนุ เหลาน้สี นใจลงทุนในตา งประเทศ มีการกลาว ในวงการธรุ กิจท่วั ไปวา ชาวอนิ โดนเี ซยี มีเงินทนุ ทีอ่ ยูนอกประเทศกวา 80-100 พนั ลา นดอลลารส หรฐั ฯ โดยเฉพาะทส่ี งิ คโปร แตย งั ไมส ามารถหาแหลง ลงทนุ ได นอกจากน้ีชาวอินโดนีเซียมีนิสัยนักธุรกิจท่ีไมจำเปนตองลงทุนเฉพาะในธุรกิจ เดมิ ของตน แตพ รอมที่จะรุกลงทนุ ในธรุ กิจใหมๆ ดังนั้น การเผยแพรขอ มูล เกี่ยวกับประเทศไทยใหกวางขวางขึ้น การประชาสัมพันธศักยภาพของไทย โดยเฉพาะ SMEs ซึง่ มีแนวคดิ ธุรกิจและมีผลิตภณั ฑใหมแตขาดแคลนเงนิ ทุน จะเปดโอกาสใหมกี ารรว มทุนระหวา งกนั ซ่ึงจะเปนประโยชนต อ ทง้ั 2 ฝายได 6.3 ความตกลงและความรว มมอื ระหวางไทยกบั อนิ โดนีเซีย 1. เขตเศรษฐกิจอินโดนีเซีย - มาเลเซีย - ไทย (Indonesia - Malaysia - Thailand Growth Triangle : IMT- GT) เขตเศรษฐกจิ อนิ โดนเี ซยี - มาเลเซีย - ไทย เร่มิ ตนในป 2536 หลังจากท่ผี ูน ำท้ัง 3 ประเทศ เห็นชอบใหมีความรวมมือทางเศรษฐกิจเพื่อพัฒนาเขตเศรษฐกิจ 3 ประเทศ ปจจุบัน IMT-GT ครอบคลมุ พื้นทดี่ ังนี้ คูมือ การคาและการลงทนุ สาธารณรฐั อินโดนีเซยี 93 สส