115 การจัดการบ้านหลังน้ำลด

คู่มือจัดการบ้าน หลงั นำ้ ลด จดั ทำโดยคณะทำงานอาสาสมัคร สมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์ สมาคมนักออกแบบเรขศิลป์ไทย วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ พฤศจิกายน 2554











เตรียมตัวเข้าบ้านหลังน้ำลด : PAGE 7 13 14 15 เครอ่ื งเป่าแห้งแบบใชแ้ บตเตอรี่ ท่อน้ำขนาดเล็ก ไมไ้ ผห่ รอื ไมล้ วกยาวๆ สำหรับการเร่�มตนกอนเปดระบบไฟฟาของบาน เพอ� ใชเปาไลน ำ้ บร�เวณพ�นที่เล็กๆ เชน ในทอรอ ย เพ�อใชท ะลวงทอ น้ำทงิ� และแบบใชกับไฟฟา บา นซ่ง� จะใชเม่ือแนใ จวา สายไฟฟา และทอ นำ้ เพอ� ใชตอทอ นำ้ เพอ� ฉดี น้ำ ระบบไฟฟาทัง� หมดปลอดภยั ในการใชงานแลว ทำความสะอาด 16 17 18 ทีป่ ้ัมส้วม เครอ่ื งฉีดนำ้ แรงดันสูง เครื่องสูบนำ้ แบบพกพา 19 20 กลอ้ งถา่ ยรปู และหนังสือพิมพ์ ถังขยะพรอ้ มถงุ ขยะจำนวนมาก ฉบับวันปัจจบุ ัน

PAGE 8 : เตรียมตัวเข้าบ้านหลังน้ำลด การดำเนนิ การ: การเขา้ ไปในบา้ นทน่ี ำ้ เพง่ิ จะลดนน้ั แนะนำวา่ ควรไปแตเ่ ชา้ เนอ่ื งจากในชว่ ง แรกเราอาจจะไมส่ ามารถเปดิ ระบบไฟฟา้ แสงสวา่ งได้ ตอ้ งใชเ้ วลากรู้ ะบบ ช่วงหนึ่ง ถ้าเขา้ ไปในเวลาช่วงเย็นหรือค่ำการดำเนินการอาจไมม่ คี วาม สะดวกและไมป่ ลอดภยั สำหรบั ท่านทย่ี งั ไมไ่ ดถ้ ่ายรูปความเสยี หายของบา้ นให้ถ่ายรปู กอ่ น ดำเนนิ การแก้ไข เพ่ือใชเ้ ป็นหลกั ฐานในการร้องขอค่าชดเชยต่างๆ ใน ภายหลงั ควรถา่ ยใหเ้ หน็ บา้ นเลขทแ่ี ละหนงั สอื พมิ พท์ ม่ี วี นั ทป่ี จั จบุ นั ถา้ มี รอ่ งรอยงดั แงะจากการโจรกรรมใหถ้ า่ ยรปู ไวเ้ ปน็ หลกั ฐานดว้ ย โดยเฉพาะ ท่านท่ที ำประกันโจรกรรมไว้จะเปน็ ประโยชน์ในการไปเรยี กรอ้ งสนิ ไหม ทดแทนตอ่ ไป ให้ท่านเปิดประตูและหนา้ ตา่ งๆทกุ บานเท่าที่ทำได้เพ่อื ให้ความชน้ื ภายใน บา้ นระบายออกไปให้เร็วทส่ี ุด เร่อื งแรกที่ต้องใช้ความระมดั ระวังมากทีส่ ดุ และตอ้ งดำเนนิ การเป็นอย่าง แรกคือการตรวจสอบระบบไฟฟ้า เพื่อความปลอดภยั ใหท้ า่ นใสร่ องเทา้ ยางจะไดป้ ลอดภยั จากการถกู ไฟฟา้ ดดู ทอ่ี าจมใี นบรเิ วณบา้ นและในตวั บา้ น การสัมผสั ส่วนต่างๆของบ้านท่ีเปน็ โลหะต้องใชค้ วามระมดั ระวังใหม้ าก เพื่อหลีกเลยี่ งอนั ตรายจากไฟฟ้าดูด ไม่ควรเขา้ ไปในบ้านทยี่ งั มนี ำ้ ทว่ ม พ้นื บา้ นอยู่ ถา้ สามารถทำไดค้ วรรอจนน้ำลดระดบั และพื้นบา้ นแหง้ เสีย ก่อน หากยนื อยู่ในนำ้ หรอื เทา้ เปยี กน้ำ ตอ้ งไมส่ มั ผสั อปุ กรณ์ไฟฟ้า เปดิ ปิดสะพานไฟ หรือเสยี บปลัก๊ หรอื เปดิ ปดิ สวทิ ช์ ใดๆทง้ั ส้นิ ให้ทา่ นใชไ้ ขควงตรวจสอบไฟฟ้าเตะบรเิ วณที่เป็นโลหะตา่ งๆเพอ่ื ทดสอบ วา่ ยงั มไี ฟฟา้ ไหลอยหู่ รอื ไม่ จากนน้ั ใหไ้ ปทส่ี ะพานไฟฟา้ หลกั หรอื คทั เอาท์ หลกั เพอ่ื ตรวจสอบวา่ ไดป้ ดิ สวทิ ชส์ ะพานไฟฟา้ หลกั ออกแลว้ อยา่ งแนน่ อน เมือ่ ทา่ นแนใ่ จแล้วว่าระบบไฟฟา้ ทั้งหมดปดิ ไปหมดแล้วจงึ เริ่มดำเนนิ การ แก้ไขระบบอนื่ ๆและทำความสะอาดบ้านต่อไป แตใ่ ห้ระวังถ้าตอ้ งเดนิ บน พื้นกระเบื้องหรอื แผน่ หินขัดมันท่เี ปยี กน้ำเพราะอาจหกลม้ ได้ ในระหวา่ งทำความสะอาดถา้ ตอ้ งรอื้ ของตามซอกตา่ งๆ ใหร้ ะวงั สตั ว์ อนั ตรายทอ่ี าจจะซอ่ นตวั ในตามลบื เหลา่ นน้ั พงุ่ ออกมาทำรา้ ยเราได้ ดงั นน้ั ทุกครัง้ ท่ีจะรื้อคน้ ของตามซอกหรือมมุ ให้หาไมย้ าวๆ เข่ียหรอื เคาะก่อน และใชไ้ ฟฉายส่องดูสภาพด้านในกอ่ นเสมอ เรือ่ งนใี้ หป้ ฏิบัติทัง้ บรเิ วณ บ้านท่ีถูกนำ้ ท่วมและส่วนของบ้านท่ไี มถ่ กู น้ำทว่ มดว้ ย









ตรวจสอบ โครงสรา้ งบา้ น

PAGE 14 : ตรวจสอบโครงสร้างบ้าน โครงสรา้ งบ้าน การตรวจสอบโครงสรา้ งของบ้าน จากน้นั ใหพ้ จิ ารณาว่าระดับของ นอกจากนน้ั ควรเฝา้ ระวังและตรวจ นน้ั จดุ แรกใหท้ า่ นดบู รเิ วณใตอ้ าคาร พนื้ บ้านมกี ารทรดุ ตัวเพม่ิ มากข้นึ สอบหลังจากนำ้ ทว่ มเปน็ ระยะๆ วา่ วา่ ดินท่อี ยู่บริเวณใต้บา้ นทรดุ ตวั หรอื ไม่ นอกจากนน้ั พ้นื บ้านเกดิ เหลก็ เสริมทีอ่ ยภู่ ายในโครงสรา้ ง หรือไม่ ถา้ ดนิ ทรุดตัวจนมองเหน็ การเอียงเพมิ่ เติมจากเดมิ หรือไม่ คอนกรตี เสรมิ เหลก็ นน้ั ได้รับผล เสาเขม็ ถือวา่ เป็นเรือ่ งน่าเป็นห่วง ใหส้ งั เกตวา่ โครงสรา้ งในตวั บา้ นนน้ั กระทบจากการแช่นำ้ หรือไม่ เช่น มากควรปรกึ ษาวศิ วกรโครงสร้าง มรี อยรา้ วในบริเวณใดเพมิ่ เติม มอี าการของเหลก็ ทช่ี ้ืนจนเปน็ สนมิ เพ่อื หาวธิ ีแก้ไขต่อไป จากเดมิ จากทีเ่ คยเกดิ มากอ่ นแล้ว ระเบิดดนั จนคอนกรตี แตกออกมา หรอื ไม่ โดยเฉพาะรอยร้าวบริเวณ หรอื เกดิ คราบสนมิ แดงไหลออกมา หัวเสาตอ่ กบั คานของอาคาร ทผ่ี วิ คอนกรตี หรอื ไม่ ถา้ เกดิ อาการ ถ้าพบรอยร้าวแบบนี้ให้ปรกึ ษา เหลา่ นี้ต้องรีบปรกึ ษาวิศวกร วศิ วกรโครงสรา้ งเพอื่ หาทางแก้ไข โครงสรา้ งโดยทันที ต่อไปเช่นเดยี วกัน









สุขาภิบราะบลบ

PAGE 20 : ระบบสุขาภิบาล รางระบายน้ำรอบบ้าน ใหเ้ ร่มิ จากทำความสะอาดระบบระบายนำ้ ภายนอกก่อน โดยไลจ่ ากจุดตอ่ ระหว่างทอ่ ระบายนำ้ ทงิ้ ของบา้ นที่ ตอ่ กับทอ่ นำ้ ทิ้งภายนอก ใหโ้ กยสิ่งสกปรกตา่ งๆออกเพ่ือใหน้ ้ำไหลได้ จากนั้นให้เปดิ ฝาทอ่ ระบายน้ำบริเวณ บ้านทุกจดุ ที่มี แล้วตกั ดินโคลนและเศษขยะออกใหม้ ากท่สี ุดเทา่ ท่ีทำได้โดยใส่ในถุงขยะนำไปทง้ิ ตอ่ ไป อย่า พยายามดันขยะออกทางน้ำสาธารณะเพราะจะทำให้ทอ่ ระบายนำ้ สาธารณะตนั และทำใหน้ ำ้ ไม่มีทางระบาย กอ่ ปญั หาใหก้ ับสิ่งแวดล้อมและเพื่อนบ้าน ถ้าท่อระบายนำ้ บรเิ วณบ้านตนั ให้ใชไ้ ม้ไผ่ยาวๆทะลวงทอ่ ไม่แนะนำให้ใชน้ ำ้ ฉีดเพราะเปลอื งน้ำและมกั ไม่ค่อย ไดผ้ ล เมอ่ื ทำความสะอาดเสร็จแลว้ ใหต้ รวจดูว่าน้ำไหลได้ดหี รือไม่









พื้น : PAGE 25 พนื้ หนิ ธรรมชาติ ถา้ เปน็ พ้นื หนิ ธรรมชาติอาจจะมีปัญหามากทส่ี ุด เพราะน้ำท่วมจะทำให้ พ้นื เป็นรอยคราบน้ำที่กำจดั ไม่ได้ คงตอ้ งปลอ่ ยเลยตามเลย ถา้ ทา่ น ทำใจไมไ่ ด้คงตอ้ งรอื้ หินแผ่นทเ่ี สียหายแล้วปูหินแผน่ ใหม่แทน แตก่ ่อนปู ต้องแนใ่ จว่าพนื้ คอนกรีตดา้ นลา่ งสนิทแลว้ จริงๆ ก่อนเสมอ พนื้ ไมป้ าเก้ พน้ื ไม้จรงิ สำหรับพนื้ ไมป้ าเก้ ทีห่ ลดุ ออกให้นำไปผ่งึ ลมอย่าตากแดด เมอื่ ไม้แห้ง แล้วจึงนำมาประกอบกลบั ด้วยกาวปไู ม้อกี ครั้ง สว่ นไม้ปาเกท้ ต่ี ดิ อยู่แตม่ ี อาการปดู บวมให้เลาะไม้นัน้ ๆออกให้หมดโดยเฉพาะเศษกาวของเดมิ โดย ต้องขดู จนถงึ เนือ้ พนื้ ปูน ถ้าจะปไู ม้กลบั เข้าไปใหมต่ ้องรอใหพ้ น้ื แห้งสนทิ จริงๆก่อนซึ่งนา่ จะกินเวลามากกวา่ หนึ่งเดอื นเลยทีเดยี ว สำหรบั พน้ื ไม้จริง ตรวจสอบว่าไม้แผ่นใดโกงงอให้ถอดไม้นัน้ ออกเพือ่ เปิดโอกาสให้ใตพ้ ื้นนั้นมชี ่องระบายความช้ืนออกได้งา่ ยขน้ึ เม่ือพื้นขา้ ง ใตน้ นั้ แห้งสนิทแลว้ จึงติดตง้ั พืน้ ไม้ใหมใ่ กล้เขา้ ไปแทนพื้นไม้ทเ่ี สยี หายนน้ั กอ่ นทจ่ี ะทาดว้ ยนำ้ ยายอ้ มไมห้ รอื นำ้ ยาเคลอื บไมต้ ามแบบเดมิ ใหข้ ดั ผวิ ไม้ นน้ั ออกให้หมดกอ่ นเพอ่ื ให้สขี องไมส้ มำ่ เสมอหลังจากทำผวิ ไมแ้ ล้ว พน้ื ไม้เทียม สำหรบั พน้ื ทป่ี ดู ว้ ยไมเ้ ทยี มทถ่ี กู นำ้ ทว่ มนน้ั โอกาสทจ่ี ะเสยี หายจนซอ่ มแซม ไมไ่ ดน้ นั้ มีมากกวา่ วัสดุปพู ื้นชนิดอื่นๆเพราะตวั ไม้ดา้ นหลังเป็นแผ่นไม้อัด ซงึ่ ไมท่ นน้ำมกั จะบวมเม่อื ถูกความชนื้ ให้ทา่ นรื้อแผน่ พื้นท้งั หมดออก ไปกอ่ นเพ่อื ใหค้ วามชนื้ ท่พี ื้นคอนกรตี ด้านลา่ งระเหยออกไปไดห้ มด จากนั้นจึงปูพ้ืนลงไปใหม่ แต่ถา้ แผ่นพื้นเดมิ เสยี หายอาจจะต้องสั่งแผ่น พ้ืนใหม่มาทดแทนของเดิม หรือเปลย่ี นเป็นวัสดปุ พู น้ื ชนิดอ่ืนๆแทน











เครื่องใช้ไฟฟ้า : PAGE 31 เครื่องใช้ไฟฟา้ เครอ่ื งใชไ้ ฟฟา้ ตา่ งๆทจ่ี มนำ้ หรอื อยใู่ กลน้ ำ้ ทว่ มทค่ี วามชน้ื อาจจะซมึ เขา้ ไปในอปุ กรณต์ า่ งๆ ตอ้ งตรวจสอบกอ่ น นำไปใชง้ านเพราะอาจเกดิ อนั ตรายจากไฟฟ้าลดั วงจร การทำความสะอาดเครอื่ งใชไ้ ฟฟา้ ภายนอกตัวเครอื่ ง น้ันทำได้เองไมว่ ่าจะเป็นเคร่อื งซกั ผ้า ต้เู ยน็ เครอื่ งเสียง วิทยุ โทรทัศน์ ฯลฯ แต่ถ้าเปน็ ระบบภายในจำเปน็ ต้อง ใช้ช่างมาตรวจเช็คดูข้างในก่อนใช้งาน มิฉะนน้ั อาจเป็นอนั ตรายร้ายแรงได้ แนวทางการตรวจสอบอาการเบ้ืองตน้ ของเคร่ืองใช้ไฟฟา้ ตา่ งๆ มดี ังนี้ มอเตอร์ มอเตอรเ์ ปน็ ช้นิ ส่วนท่ีมีในอุปกรณ์เคร่อื งใช้ไฟฟา้ เกอื บทกุ ชนดิ โดยทำ หน้าทีป่ นั่ หรอื หมุนกลไกของเคร่ืองใช้ไฟฟา้ ต่างๆ เชน่ เคร่อื งเล่นดีวีดี เคร่อื งซักผ้า พัดลม เคร่ืองปรับอากาศและอื่นๆ มอเตอรน์ ัน้ จะเสียหาย ไดง้ า่ ยมากเมือ่ ถูกน้ำเพราะว่ากลไกซบั ซอ้ นทำให้เสยี และเป็นอันตรายกับ ผู้ใชง้ าน ไมค่ วรเอาน้ำฉีดทำความสะอาดแลว้ นำไปใช้ใหม่เพราะน้ำจะไป ทำให้อุปกรณต์ ่างๆภายในมคี วามเสยี หายมากยิ่งขึ้น แนะนำให้ส่งช่างเพื่อซอ่ มแซม ถ้ามอเตอร์ยงั ไมเ่ สียหาย ช่างจะถอดรือ้ ชิน้ ส่วนมอเตอรอ์ อกมาทำความสะอาด อบใหแ้ ห้ง เปลีย่ นลกู ปืน ใสน่ ำ้ มนั หล่อลน่ื แล้วประกอบกลับมาใชใ้ หม่ได้ แผงวงจร เครื่องใชไ้ ฟฟ้าในปัจจุบนั มกั มีแผงวงจรอิเลคทรอนกิ ส์เป็นส่วนประกอบ ทส่ี ำคญั ทัง้ ในมอื ถือ วิทยุ โทรทัศน์ คอมพวิ เตอร์ อปุ กรณ์เหลา่ นีจ้ ะมี ซบั ซอ้ น เมอ่ื ถกู นำ้ ทว่ มจะแหง้ ชา้ ถา้ ใชง้ านอปุ กรณเ์ หลา่ นท้ี ง้ั ๆ ทช่ี น้ื จะทำ ใหเ้ กดิ การลัดวงจรของกระแสไฟฟา้ ได้ ดงั นน้ั ถา้ นำ้ โดนแผงวงจรไปแล้ว ลองใหช้ า่ งตรวจสอบกอ่ นการใชง้ านจะดกี วา่











ต้นไม้ : PAGE 37 ตน้ ไม้

PAGE 38 : ต้นไม้ ต้นไม้ เพ่อื ให้สวนและตน้ ไม้ท่ีถูกแชน่ ้ำเปน็ เวลานานฟืน้ ตวั ไดเ้ ร็วข้ึน แนะนำใหข้ ุดหลุมขนาดประมาณ 1 คูณ 1 เมตร ลึกอยา่ งนอ้ ยครง่ึ เมตร ทบ่ี รเิ วณท่ีตำ่ ทส่ี ุดของสวน แล้วสูบน้ำหรอื ตกั น้ำออกจนกว่าจะหมด เพื่อให้ระดับนำ้ ใต้ดนิ ลดลงให้เร็วทส่ี ดุ ทำให้ดนิ โดยรอบแห้งเร็วยง่ิ ขน้ึ ตน้ ไมท้ ่เี อยี งให้นำไม้มาคำ้ เพอ่ื ไม่ใหต้ ้นไม้ล้ม อย่าอดั ดินบรเิ วณรอบต้นไม้ ตอ้ งปลอ่ ยใหน้ ำ้ ระเหยออก จากดนิ ให้เรว็ ทีส่ ดุ ตดั แต่งตน้ ไมใ้ หเ้ ล็กลงเทา่ ที่ทำได้ เพือ่ ใหต้ ้นไมฟ้ ้ืนตัวให้เรว็ ข้ึน ลดภาระของรากในการ รบั น้ำหนกั ลำตน้ หา้ มให้ปุ๋ยตน้ ไมใ้ นช่วงน้ี รอจนกว่าต้นไมน้ ัน้ จะฟ้ืนตัวได้จรงิ ถา้ รอจนแน่ใจว่าต้นไมไ้ ม่ฟื้นแลว้ ควรขุดต้นไม้นั้น ทิ้งไปเพ่อื ไม่ให้เกดิ อบุ ตั เิ หตตุ ้นไม้ล้มในภายหลัง