เขียนโดย : จาง เสยี น เล้ียง แปลโดย : พริ ิยะ พนาสุวรรณ ๑ ซู หลิง่ จนุ ไมเ คยนกึ เลยวา จะไดพ บพอ อกี ขณะน้ี ซูกาํ ลงั สนทนากับพอ ในหอ งพักทต่ี กแตงอยา งงโออา บนชัน้ เจ็ดของโรงแรม ท่สี งา งาม ทน่ี ี่ นอกหนา ตางออกไปมแี ตแ ผนฟา สนี ํา้ เงิน ประดับดว ยจุดขาวของกอ นเมฆที่ ลอยละลอ งอยูไมก ่ีกอ น แตท โ่ี นน ไกลออกไปในไรของเขาบนทีร่ าบสงู ทวิ ทัศนแ ตกตา งจาก ท่ีน่โี ดยสิน้ เชิง... มีแตสเี ขียวและสเี หลอื งของทองทงุ กวางใหญเ ปน แถบ ๆ ยาวสุดสายตา ขณะท่นี ่ังอยใู นหอ งน้ี จมอยใู นกลมุ ควนั จากกลองยาสูบของพอ ซ่ึงดคู ลา ยกับหมอก เขารสู ึกเหมือนกบั ไดบินสงู ขนึ้ ไปทุกขณะ จนกระท่งั อยูเหนือกอ นเมฆ และทุกสิ่งทอี่ ยูต อ หนา กลายเปน ภาพหลอนทเี่ ขาไมเขา ใจ ทวา กล่นิ ยาเสนของพอ ซงึ่ คลายกับกลิน่ กาแฟ ยาเสนตรา อินเดยี นแดงที่เขารูจกั มาต้ังแตส มยั เปน เดก็ พิสจู นวาเขามไิ ดอยูใ นอาณาจักรของเทพนิยายบน ทองฟา แตกาํ ลังอยใู นโลกแหง ความจรงิ “ทแ่ี ลว มา... กใ็ หมนั แลว ไปเถอะ” พอพูดพรอมกบั โบกมอื แมจ ะเรียนสาํ เร็จจากฮา วารดในทศวรรษที่ ๓๐ กต็ าม แตพ อ ยังรกั ษาบคุ ลิกสมยั ทีย่ ังเปน นกั ศกึ ษาไวได จนกระท่ัง เด๋ยี วน้ี ขณะน่งั ไขวหา งอยใู นโซฟาของหองชุดชัน้ เลศิ พอ กก็ ลา วตอ “ทันทีทพ่ี อ เหยยี บ แผน ดินใหญ พอ กไ็ ดเรยี นรศู พั ทก ารเมืองของยุคปจ จุบนั ที่วา “มองไปขา งหนา ... ดังน้ันลูกควร เตรียมตวั เดินทางไปตา งประเทศไดแลว ” ทันใดนน้ั เอง ซรู ูส กึ หดหูใ จขึ้นมาทนั ที สาเหตกุ ็เน่อื งมาจากเครือ่ งแตง กายของพอ และความหรหู ราของหองพกั เขาราํ พงึ ในใจ จรงิ อย.ู .. ทีม่ ันแลว กใ็ หม นั แลว กันไป... แตกจ็ ะ ลมื สิ่งตาง ๆ ทเ่ี กดิ ขึ้นไดอ ยางไร ในวนั หนึ่งของฤดใู บไมลว ง สามสิบปมาแลว... เปนวันซง่ึ คลายวนั นเี้ หลอื เกนิ ซกู าํ แผน กระดาษใบเลก็ ๆ ทแี่ มจดท่ีอยใู หไ วแนน ขณะเดนิ เสาะหาวิลลาแบบตะวันตกหลงั หนึง่ ซึง่ ตง้ั อยูบนถนนจอฟฟรี ในยานของชาวฝร่ังเศสในเมืองเซย่ี งไฮ ใบไมสเี หลอื งย่งิ ดูยิ่งเหยี่ ว หลงั จากฝนตก นาํ้ ฝนหยดจากใบพาราซอลซ่ึงยืนตน อยูนอกกําแพงบา นท่เี สรมิ ลวดหนามข้ึนไป ขางบนไมขาดสาย
หลังจากกดกร่งิ ประตวู ิลลาซง่ึ เปน เหลก็ สีเทาซ้ําแลว ซาํ้ เลาเปนเวลานาน จงึ มเี สียงถอด กลอน แลวคนเฝา ประตถู ึงไดโ ผลห นา ออกมา เขาเปน คนท่ีเคยเอาจดหมายไปสง ใหพอ บอ ย ๆ ดงั น้นั ทัง้ คูจ ึงจํากนั ได เด็กนอ ยถกู พาไปตามทางเดินซเี มนตร ะหวางตนไมท ่ีปลกู เปนแถวอยู ๒ ฟาก และอกี ไมนานก็มายืนอยใู นหอ งรบั แขกของบา น ๒ ชัน้ แนล ะ ตอนนนั้ พอ หนุม กวาน้ีมาก พอ สวมเสอื้ กัก๊ ผาขนสตั วส คี รมี กาํ ลงั สบู กลอ งยา เสน ยนื เทาศอกขา งหนึง่ บนขอบเตาผิง ศีรษะตก สว นโซฟาท่ตี ง้ั อยูหนาเตาผิง มผี ูหญงิ คนหนึง่ นงั่ อย.ู .. ผหู ญิงคนทแ่ี มของซแู ชง และ ดา ทุกวัน “นี่นะหรอื ลกู คณุ ” ซไู ดย ินเสยี งผูห ญิงคนน้นั เอยถามพอ “ชางเหมือนคุณเสยี จรงิ ... มานีซ่ ิหน”ู ซูเหลือบไปมองหลอ นแวบหน่งึ แตไมข ยับเขย้ือน ซนู กึ ภาพผหู ญงิ คนนั้นออกแลว... เขาจาํ ได.... หลอ นมนี ัยนตาวาวเปน ประกาย ริม ฝป ากทาลปิ สติกสแี ดงแปรด “มีอะไรหรือ” พอเงยหนา ขน้ึ ถาม “แมไ มสบาย... แมอ ยากใหพอ กลับบานเดีย๋ วน”ี้ “แมเรานะ ... ไมสบายอยูตลอดเวลาแหละ” พอ พึมพาํ ขยับตวั ถอยออกมาจากเตาผงิ แลว เริ่มเดินกลับไปกลบั มาบนพรมสเี ขียวสลับขาวเปน แถบ ๆ ซูจ อั งดอู าการของพอ พยายามขมนาํ้ ตามิใหไหลออกมา “บอกแมข องเราวา พอจะกลบั ไปเรว็ ๆ นีแ้ หละ” พอมาหยดุ ยนื พดู ตอหนา แมไดย ินประโยคนี้ซ้ําแลว ซ้าํ เลา ทางซกู ็รอู ยเู ต็มอกวาเชือ่ ไมไ ด อยางไรกต็ าม ซูพยายามอกี ครั้งดวยอาการสงบเสง่ียม “แมอ ยากใหพ อกลับบา นเด๋ียวนเี้ ลย” “ฉันร.ู .. ฉันรู” พอ พดู แคน ัน้ เอง แลววางมือบนไหลซู พรอมกับดนั เบา ๆ ใหเดนิ ไปยังประตูหอ ง “ลกู กลบั บานไปกอนนะ... เอารถพอ ไปเลย อกี สกั ครพู อจะตามไป หากอาการแมย ังไม ดขี ึ้น ลกู จงบอกใหแ มไ ปโรงพยาบาลทันท”ี เม่ือมาถึงหอ งโถงของบาน พอตบศีรษะของซเู บา ๆ ดวยความรักและหวงใยพรอมกับ พดู ตอ “หากลูกโตกวานี้อกี สกั หนอ ย ลูกจะรวู าแมเ รานะ เปน คนเอาใจยากเหลอื เกนิ แมชอบ... แมช อบ...”
ซเู งยหนา ขน้ึ ดู กเ็ หน็ ใบหนา พอ มีแววแหงความขมขืน่ ปรากฏอยอู ยา งชัดเจน เขารูส ึก สงสารพอมาก แตทนั ทที รี่ ถยนตทีเ่ ขานั่งอยูเคล่อื นไปตามถนนซึง่ ปกคลุมดว ยใบไมแ หงสีน้าํ ตาลดู ประดุจพรมในยานชาวฝรง่ั เศสของเมอื งเซยี่ งไฮ น้าํ ตาก็เร่ิมไหลเปนทางลงบนรอ งแกม ความรูสกึ นอยใจ สงสารตัวเองและความวา เหวประดงั กนั เขามา ซรู สู ึกวาไมมีใครอกี แลว นอกจากตวั เขาเอง คือคนท่นี าสงสาร ความจริง... เขาไดร ับความอบอนุ จากแมนอ ยมาก น้ิวของแมม เี วลาสมั ผัสหมากจอ ง มากกวา จะมาแตะตอ งเสนผมของเขา และก็เชนกนั เขาไมเ คยไดรับคําแนะนาํ หรอื การนําพา จากพอ เลย เมื่อไรท่ีพอ กลบั มาบาน พอ จะมที าทเี บื่อหนายและกังวลใจ แลวการทะเลาะกนั ระหวางพอ กบั แมท่ีไมม วี ันส้นิ สุดกจ็ ะเรม่ิ ตนอกี อยา งท่ีพอ พูดน่ันแหละ หากเขาจะโตกวาน้ีอีกสกั หนอ ยกค็ งจะเขาใจอะไรดขี นึ้ แตที่ จริง แมจะมอี ายเุ พยี ง ๑๑ ขวบ เขากพ็ อเขาใจทกุ สง่ิ ทกุ อยางโดยตลอด ส่ิงท่แี มต องการก็คือ ความรกั ความอบอนุ จากสามี ขณะเดียวกนั พอกต็ อ งการสลัด ภรรยาที่มอี ารมณร า ย ทง้ั พอ และแมไมต องการเขาเลย ซูรูดีวา เขาเปน เพียงผลผลติ ของการ สมรสแบบคลมุ ถุงชนระหวางนกั เรียนนอกซ่ึงเพิง่ เดินทางกลบั จากประเทศสหรัฐอเมรกิ ากับหญิง สาวจากครอบครัวคหบดีเจาของที่ดนิ น่นั เอง คืนน้ัน เปน เชน เดียวกบั คืนกอ น ๆ ... พอ ไมไ ดกลับบา น หลงั จากนั้นไมน าน ซกู ไ็ ด ยินขา ววา พอออกเดินทางไปจากประเทศจีนพรอ มกบั เมียนอย ตอ มาแมก เ็ สียชีวิตลงท่ี โรงพยาบาลของพวกเยอรมนั เปน เวลาเดยี วกนั กบั ทก่ี ารเปล่ยี นแปลงครั้งใหญเ กดิ ข้ึนบนแผนดิน เดยี๋ วนี้ หลังจากเวลาผา นไป ๓๐ ป พอ หวนกลับมาพรอมกับเรยี กรอ งใหเขาเดินทาง ไปอยูตา งประเทศดวย ท้งั หมดน้ีดคู อนขา งจะลึกลบั และไมส มเหตสุ มผลเลย ซูแ ทบจะไมเ ชอื่ ตัวเองวา พอแท ๆ ของเขากาํ ลังนง่ั อยตู รงหนา และกเ็ กอื บจะไมเชื่อเชน กนั วา เปน ตัวของเขา เองท่นี ง่ั ตรงขาม เม่ือมิสโซง เลขานกุ ารณิ ีของพอเปดประตูหอ งแตงตวั ซูเ หลือบไปเหน็ กระเปาเดินทาง หลายใบ แตละใบมีปา ยชื่อโรงแรมหลากสตี ดิ เต็มไปหมด มโี รงแรมในลอสแองเจสสิ โตเกียว บางกอก และฮองกง รวมทั้งปา ยของสายการบินหลายหลายบริษทั ดวยกัน ดูเหมือนวากระเปา เหลานน้ั จะรวมเอาโลกทัง้ โลกมาเกบ็ ไวในหองแตง ตัวเล็ก ๆ แตส ําหรับ ซู หลง่ิ จนุ การที่จะเดินทางจากไรป ศสุ ัตวมาถงึ ที่นีไ่ ดน นั้ หมายถงึ การ เดินทางโดยรถประจาํ ทาง และรถไฟ เปนเวลาถึง ๒ วนั เต็ม ๆ หลังจากที่ไดรับแจง ลวงหนา เพียง ๓ วัน กระเปาหนังเทียมสีเทาของเขาท่วี างอยบู นโซฟา ซงึ่ นบั วาทันสมยั ทสี่ ดุ สาํ หรับ ชาวบานในยา นไรป ศุสัตวด ูบบุ บี้นา สงสาร เมอ่ื เทยี บกับหองท่ีโออ า บนกระเปา มีถงุ ไนลอนถัก ซง่ึ บรรจุแปรงสฟี น ผา เช็ดตัว และไขตม อีก ๒ – ๓ ฟองซึง่ เขากนิ ไมห มดระหวา งการเดนิ ทาง ไขต มท่ีแตกและแหง ซ่งึ ดูเหมอื นจะมาอยูผ ิดท่ที ําใหซูน ึกถงึ คืนกอ นวนั ทเ่ี ขาจะเดินทางมา ซวิ จ้ือ – เมยี ของเขาคะยัน้ คะยอใหเขาเอาไขตม มาอกี เพอื่ จะไดฝ ากพอดว ย คดิ ถงึ ตอนน้ี ซู ชวยไมไ ดทจ่ี ะย้มิ ใหก บั ตนเองอยา งขมขืน่ เมือ่ วานซืน ซิวจอื้ ด้อื ดงึ ท่ีจะพาซิวซ่ิวลกู สาววยั ๕ ขวบมาสงเขาที่สถานีรถประจาํ ทาง ดว ยเปน ครั้งแรกที่เขาเดนิ ทางจากไรปศสุ ัตว หลังจากทไี่ ดแ ตง งานมา และการเดินทางคร้ังน้ี นบั เปน โอกาสยง่ิ ใหญสําหรับครอบครวั เล็ก ๆ ของเขา “พอ ... ปก กิ่งอยูไ หน” ซวิ ซิ่วถาม
“มนั อยูทางทศิ ตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ของจังหวดั เรา” “ปกก่ิงใหญก วาตัวจังหวดั ของเราไหม” “ใช. .. แนนอน” “ปกกงิ่ มดี อกผเี สอ้ื ไหม” “ไม. .. ท่ีปก ก่ิงไมมีดอกไมช นิดนหี้ รอก” “แลวมมี ะกอกปาไหม” ลูกสาวถามอกี “โอ... ไมม ีหรอก ทน่ี ัน่ ไมม ีผลไมปา หรอก” “แยจ ังเลย” ซวิ ซ่วิ ถอนหายใจยาวอยา งผใู หญ เด็กหญิงซึ่งกําลังใชม อื ทัง้ สองเทาคาง ไวม ีสหี นาผดิ หวงั สําหรับเธอแลว ทีด่ ี ๆ ทกุ แหงควรมที ัง้ ดอกผีเสอ้ื และมะกอกปา “เดก็ ท่มึ ” ผูเฒาจา วคนขบั รถมา หยอก “ปกกง่ิ ใหญโตมาก แตค ราวน้พี อของเจาอาจ ไปไกลมาก... อาจเดนิ ทางไปตางประเทศพรอมกบั คุณปขู องเจา กไ็ ด... จรงิ หรอื เปลา ... ครูซ”ู ซิวจอื้ ซึง่ นง่ั หอตวั อยหู ลงั คนขับ ยม้ิ ใหสามอี ยา งออ นหวาน แตไมพ ูดอะไร รถมาโขยกเขยกไปตามถนนดนิ ดา นเหนอื ของถนนเปน ไรซ ่ึงไดร บั การดแู ลอยา งดี ฝง ดา นใตของถนนเปน ทงุ หญาเล้ียงสัตวท ่กี วา งใหญไพศาล ครอบคลุมเนอื้ ทีจ่ นหายเขาไปใน หมอกยามเชา ... คลุมไปถึงบรเิ วณที่เขาเคยนํามา ไปเลี้ยง ทแี่ หงน้ีมีแมเหล็กอยใู นตัวมันเอง เม่ือมองดทู ุง หญา หรือตน ไมต นใดตนหน่ึงจะทําใหเ ขาระลึกถึงความหลังไดอยา งไมมีท่ีส้ินสุด โดยเฉพาะอยา งย่ิงในเชา วันน้ี ทุงหญาดมู ีเสนหมากกวาเดมิ ซู รูวา มตี นมะกอกปาอยทู ่ไี หน เขากระโดดลงมาจากรถมา ว่งิ หายไปครหู น่งึ แลว กลับมาพรอมกบั ผลไมส ดสําหรบั ทกุ คน มะกอกปา เปน ผลไมท่ขี นึ้ เฉพาะในแถบตะวันตกเฉียง เหนือเทา นัน้ มรี สหวาน ๆ ฝาด ๆ เขาเคยกินเปน ประจาํ ในคราวเกิดวกิ ฤตการณอาหารใน ทศวรรษที่ ๖๐ และเปน เวลานานเหลอื เกนิ ที่เขาไมไ ดล มิ้ รสมันอกี พอมากินอีกที เขารูส กึ เสยี ดายโอกาสท่ผี า นมา มินาเลา... ซิวซวิ่ ถงึ ไดถ ามวามมี ะกอกปา ในปก ก่งิ หรือไม “คุณปคู งจะไมเคยกินหรอก” ซวิ จือ้ พดู ย้ิม ๆ แลวถม เมลด็ ทิ้ง คงเปน ครั้งเดียวทห่ี ลอ นพยายามนกึ วาดภาพบิดาของสามี ความจริงแลวไมย ากเลยท่จี ะนึกวาดภาพ เพราะพอกับลกู เหมอื นกันมาก ถาซวิ จือ้ จะ พบพอของเขาทไ่ี หนสกั แหงแลว หลอ นจะตองรูจักทันที ทั้งพอ และลูกมีตาเล็กและเรยี วยาว สนั จมกู เปน เสนตรง รมิ ฝป ากหนา แมกริ ยิ าทา ทางกเ็ หมือนกนั มาก ซ่งึ แสดงวาเปน สายเลอื ด เดยี วกัน พอ น้ันดูจะไมสมกับวยั ที่แทจ รงิ แทนทจ่ี ะมีรา งกายซบู ซีดไมแขง็ แรง แตผิวเน้อื กลับ คลา้ํ เชน เดียวกบั ลูกชาย ซง่ึ เปนผลจากการอาบแดดแถวชายทะเลในลอสแองเจลิสและฮอ งกง พอ ยงั สนใจในรปู รางและสัดสว นของตนเองมาก ถึงแมว าผมจะเปนสีเทาแลว แตก ็ไดร บั การตัด แตงอยางเรียบรอย เลบ็ มอื กไ็ ดร ับการดแู ลอยา งสวยงาม ท้ัง ๆ ท่ีหลังมือเรมิ่ ตกกระบางแลว มกี ลองยาเสนยหี่ อ ๓ บี ถุงยาเสน หนงั แกะโมร็อกโคแท ไฟแซกทองคํา และเข็ม กลัดเนคไทเพชร วางเรยี งรายอยรู อบ ๆ ถว ยกาแฟทหี่ รหู ราอยบู นโตะ... คงจะเปน ไปไมไดท ี่ พอ จะชอบกนิ มะกอกปา
๒ “โอ แปลกเหลือเกนิ ที่ไดย ินเพลงใหมลาสดุ ทน่ี ”ี่ มสิ โซง อทุ านเปน ภาษาจีนชัดถอ ยชัดคํา หลอนเปน คนสูงโปรงสมสวน ผมสีดาํ ยาว สลวยถูกรวบไวด วยริบบิน้ ผา ซาตีนสีแดง และมนี า้ํ หอมกลนิ่ มะลทิ นี่ มุ นวลคลงุ อยรู อบตวั “ทา นผูอํานวยการซูค ะ ชาวปกกิ่งนีค่ ุนเคยกับการเตนดิสโกมากทเี ดยี ว ดเู หมอื นจะ คล่ังไคลก ารเตน แบบนย้ี ง่ิ กวา ชาวฮองกงเสียอีก ดฉิ ันคดิ วา พวกเขาเปน คนทันสมยั แลวเดยี๋ วน”้ี “แนน อน... มันยากมากทจี่ ะตอ สกู บั ความรสู กึ อยากสนกุ สนาน” ผอู าํ นวยการซยู ้ิมราว กบั เปน นกั ปราชญ “พวกเขาไมไดค ิดวา ตนเองเปน คนงุมงามโบราณอีกแลว ” เมื่อรับประทานอาหารค่ําเรยี บรอย พอ และมิสโซง กพ็ าเขาไปยงั หอ งเตน รํา ซูไมเ คย คดิ มากอนวาจะมสี ถานทแ่ี บบนใี้ นปกกง่ิ เมอ่ื สมยั เขาเปนเด็ก พอ และแมเคยพาไปโรงเตนราํ มี ชื่อหลายแหงในเซีย่ งไฮ ดเู หมอื นชอื่ “ด.ี ดี.เอส” “พาราเมาต” “ไนตคลับฝร่งั เศส” และอื่น ๆ ดูอยา งกบั เขาไดก ลบั ไปยังสถานที่ทเ่ี คยหลอกหลอนอีก ผูค นมากหนาหลายตาทเี่ ดนิ พลกุ พลานคลา ยปศ าจลอ งลอยอยใู นแสงไฟขมุกขมัว ทาํ ใหรูสกึ อดึ อดั ขน้ึ ทนั ที ประหนึ่งคนท่ี ถกู ลากไปบนเวทกี ารแสดง แตไมส ามารถจําบทบาทของตวั เองได ภาพทเ่ี หน็ ในหอ งอาหารโรงแรมเม่อื สักครูกเ็ ชน กนั ภาพอาหารมากมายที่คนกินกันนิด ๆ หนอย ๆ แลว ท้ิงเหลือไวเ ตม็ จาน ยง่ิ ทําใหเ ขารสู กึ สะอิดสะเอียนยิ่งขึน้ ทไี่ รป ศสุ ตั ว เมื่อผูคน ไปกนิ อาหารในภตั ตาคารของรัฐประจาํ จงั หวดั พวกเขาจะเอาอาหารทเ่ี หลอื ใสก ลองกลับบาน เกบ็ ไวกินวนั ตอ ไป ทันใดกม็ เี สยี งดนตรีดงั ข้ึนในหองเตน ราํ ใหญ นกั เตนรําหลายคพู ากนั ออกไปวาด ลวดลายสุดฝเทา แทนที่จะคลองแขนเขาไวดวยกนั พวกเขาตางกโ็ ยกตวั ไปขางหนา แลว แอนมาขางหลังย่วั เยากันอยางกับไกช น ดูเหมอื นเปนวิธที ี่พวกเขาใชข จดั พลงั งานสวนเกิน ทาํ ใหซ นู ึกถึงชาวนาตนี เปลาทก่ี าํ ลงั ทาํ งานหนกั ในทุงนา พวกเขาจะตวดั แขนไปทางซายที ทางขวาที กมตัวตํา่ ลงไปขางหนา เพื่อเกีย่ วขา ว บางทจี ะตะโกนดวยเสียงแหบ ๆ เพือ่ เรยี ก เพ่อื นชาวนาอกี คนหนึ่ง ซ่งึ ยนื หาบถังอยูแ ตไ กล “นํ้า... น้าํ ... นํา้ ...” มันจะเปน อยางไรหนอ... หากเขามีโอกาสนอนลงใตร ม เงาไม ใกลก บั คลองชลประทานท่ีเตม็ ดวยนํ้าขุน ๆ สูดเอากล่ินฟาง เขา เต็มปอด แลว ผงึ่ ตวั เองในสายลม “เตน รําไหม... คุณซู” เสียงมิสโซงทย่ี ืนติดกันถาม ทาํ ใหตอ งสลดั ความฝน ออกไป เขาเอยี้ วตวั มาดู ก็เห็นวาหลอ นเองก็เชน กนั ... นัยนตาวาวเปน ประกายและวาดรมิ ฝป ากดวยลปิ สตกิ สีแดงแปรด “เออ... อา... ไม... ไม... ผมเตน รําไมเ ปน” เขาตอบตะกกุ ตะกักคลา ยคนไมม ีสติ เขา เลย้ี งมา ได ไถนาได เก่ียวขาวได. .. แลวทําไมจงึ ตองมาเตนราํ แบบนด้ี วย “นี่... อยาทาํ ใหเขาเปน จุดเดน ซิ” พอปรามมสิ โซง “ประเดย๋ี วผูจัดการหวงั จะมาพา คณุ ออกไปเตนเอง” ชายหนมุ รูปหลอ ในชุดสากลสีเทาเดินตรงมาหาพวกเขา แลว หลงั จากทโ่ี คง อยา งสภุ าพ ใหม ิสโซง ทั้งคูพากนั ออกไปยงั ฟลอรเ ตน ราํ “เธอยงั คดิ ถงึ เรื่องอะไรอยูอกี ” พอถามกอ นจุดกลองยาเสน แนนอน... เธอรูอะไรดีกวา พอ ตอนนน้ี ะการขอวีซางายมาก แตต อไปภายหนา ไมม ใี ครรูว าอะไรจะเกดิ ขนึ้ ” “มีบางสง่ิ ทน่ี ่ี ทีท่ ําใหผมไปไมไ ด” ซหู นั มาประสานสายตา
“รวมทั้งประสบการณท ี่ขมขน่ื ทงั้ หมดน่นั ดวยหรอื ” พอ ถามดวยนา้ํ เสียงราบเรยี บ “ใช. .. แนนอน... เพราะสง่ิ ทั้งหลายเหลา นน้ั และความสุขครั้งนม้ี คี ุณคา มากมายทีเดยี ว สาํ หรับเรา” พอ ยกั ไหลแ ลวมองหนาลูกชายอยางงง ๆ ซรู สู กึ หอ เหย่ี วขึ้นมาอีกทันที วนิ าทีนัน้ เองเขากร็ ูวาโลกของพอเปนอีกโลกหนึ่งท่ีเขาไม รจู ักและไมเขาใจ รูปรางหนา ตาทเ่ี หมอื นกันไมส ามารถขจัดความแตกตางในความนกึ คดิ ของ เขาทัง้ สองได ท้งั คูจอ งตากนั ดวยสายตาแตกตางไปคนละแบบ ไมม ีใครสามารถมองเห็นความรูสึกใน ใจของซ่งึ กนั และกนั ได “เปนเพราะ... เพราะเธอยังอาฆาตพออยอู ีกหรอื ” พอ กม หนา พดู เสยี งคอย ๆ “ไม. .. ไมใ ชอ ยางนน้ั ” ผูเปนลูกพดู พรอ มกบั โบกมอื ไปมา “กอ็ ยา งทพี่ อพดู น่ัน แหละ... ทีแ่ ลว กแ็ ลวกันไป... มนั เปน อกี เหตหุ น่งึ ตางหาก ไมเกีย่ วกนั เลย” มาถึงตอนน้ี ดนตรีเปล่ยี นไป แสงไฟในหอ งดเู หมอื นจะหรลี่ งไปกวาเดมิ และซูไม สามารถมองเหน็ วา ใครเปน ใครในฟลอรเตน รําตอ ไปอีก “จรงิ อยู. .. อะไรท่เี ปน อดตี ก็คอื อดตี อยา งไรก็ตาม ความขมข่ืนกจ็ ะยงั มอี ยู หากเรา คดิ ถึงมัน” พอ ถอนหายใจแลวกลาวตอ “แตพ อ คดิ ถึงเธอมาก... และเด๋ียวน.้ี ..” “ใช... ผมเชือ่ พอ” ซตู อบ เสยี งดนตรเี ปล่ยี นไปเปน เพลงเยน็ ๆ ทําใหเกดิ บรรยากาศที่ เศรา ใจ “และบางครั้งผมก็คิดถงึ พอ ดว ย” “จรงิ หรอื ” พอยอ นถาม จริง... เขาเคยคิดถึงพอ ซยู งั จาํ คนื หน่งึ ของฤดูใบไมรวงเมือ่ ๒๐ ปกอนไดอ ยางดี แสงจันทรสาดสอ งผานหลงั คากระตอ บทเ่ี ปน รโู หวเ พราะพายุฝนลงมาบนบรรดาคนเลีย้ ง มาท่สี วมเสอื้ ผา ขาดกะรุงกะรงิ่ กลมุ หนง่ึ ซง่ึ กาํ ลังนอนหลบั พกั ผอ นอยกู บั พน้ื ทนี่ อนอยูติดฝา กระทอ มดา นหนึ่งคอื ซู หล่ิง จุน เขาตัวส่ันไปดว ยความหนาวเหนบ็ จนกระทงั่ ทนนอนบนกอง ฟางที่เปยกช้นื ตอ ไปไมไ หว เขาลกุ ข้ึนแลวเดินออกไปขางนอก... นอกกระทอ มมีพ้นื แผนดนิ ที่ เปนโคลน สะทอ นแสงจนั ทรระยบิ ระยบั ประหนง่ึ เศษแกว แตกกระจัดกระจายเต็มไปหมด มี หลมุ โคลนอยทู ั่วไป และมกี ลิน่ สาบในอากาศดว ย... ในทส่ี ดุ เขากพ็ บคอกสัตว มา ฬอ และลา ตางพากนั ยนื เค้ียวหญา แหง อยูเงียบ ๆ ... เขาพบรางหญา วางอยรู างหนง่ึ จึงรีบปน ขึน้ ไปนอน ทันที ภายในคอกมา มแี สงสลวั ๆ ที่เกิดจากแสงจนั ทรสะทอนฝาผนังดินดา นหนึ่ง สัตวแตละ ตวั ยืนกมหวั อยเู หนอื รางหญาคลา ยกบั วา กําลังแสดงคารวะตอดวงจนั ทร เขารสู กึ รนั ทดใจ อยางย่ิง บรรยากาศตอนน้นั เปนเหมือนสัญญาลกั ษณแ สดงความโดดเดี่ยวอา งวางของเขา ผูคนพากันละทงิ้ เขาไปหมด เขาถูกผลักดันใหม าสมาคมกบั มา และววั ควาย เขารองไหอยา งเจบ็ ปวด นอนงอตวั อยใู นรางหญา ซูจาํ ไดวา ตลอดชวี ติ ที่ผา นมา เขา ไดพ ยายามท่จี ะปอ งกันและชว ยตัวเองใหพ น จากความกดดันจากทกุ ทศิ ทาง แรกสุดผูบังเกดิ เกลา ละท้งิ เขา หลังจากนัน้ แมกเ็ สยี ชวี ิต ลุงฮบุ สมบตั ิแมไ ปหมด ปลอ ยใหเขาอยูต ามลําพงั ซู จําเปนตองยา ยเขาไปอยใู นพอพกั ของโรงเรยี น พรอ ม ๆ กบั ตอ งใชท นุ การศกึ ษาของรัฐบาล โรงเรยี นเปนผูเ ลี้ยงดใู หเ ขาเติบโตข้นึ มา
มนั เปนชว งเวลาทสี่ ดใสในทศวรรษท่ี ๕๐ แมวาเขาจะเปน คนคอ นขา งเงยี บขรมึ และ ละเอียดออน อนั เปน ผลของชีวติ วัยเดก็ แตซกู ค็ อย ๆ ถูกดูดซมึ เขา ไปเปนสวนหน่งึ ของการใช ชวี ิตรวมกนั เขาชางคิดชา งฝนเชน เดียวกบั นกั ศกึ ษาวัยรนุ คนอนื่ ๆ หลงั จากเรียนสําเรจ็ ไมนาน ความฝนของเขากเ็ ปน จริง เขาเริม่ มโี อกาสสวมเครอื่ งแบบ สีนาํ้ เงิน หอบสมดุ หนงั สอื ไวใ นออมแขน และพกชอลค เขยี นกระดานแลว ทําหนา ทคี่ รูชัน้ ประถม ตง้ั แตน ้นั มา เขามเี สนทางชวี ติ ใหม... เสนทางชีวติ ของเขาเอง หลงั จากนั้นไมนาน ผนู าํ ของโรงเรยี นจาํ เปน ตองทาํ บญั ชีรายชอ่ื ฝา ยขวา แลว สง ให ผูบ ังคบั บญั ชาใหเต็มตามจํานวนทกี่ ําหนดมาให และชอื่ ของซูกเ็ ลยถกู บรรจุลงไปในบญั ชคี น ประเภทนน้ั เชน เดยี วกับชอ่ื พอ ของเขา ในอดตี พวกนายทุนละท้ิงเขาไป ยกแตเพยี งสมบัติทเ่ี อาไปไมไดให และในขณะน้คี น อีกพวกหน่งึ กข็ ับไลไสสง เขา... ตราหนาวา เขาเปนฝา ยขวา ในท่สี ดุ เขากถ็ กู ทอดทิ้งโดยทุก คน... ทกุ ฝาย แลวถกู สง มาทไี่ รป ศุสตั วแ หงน้ี เพื่ออบรมใหมโดยการใชแ รงงาน มา ตวั หนงึ่ กนิ หญาอิ่มแลว เดินเลาะมาตามรางหญา ตรงมาหาเขา มนั มาหยดุ ยนื อยู ใกลมาก แลว ยน่ื คอมาจนเขารูสึกรอ นจากลมหายใจของมนั ซลู มื ตาขึน้ กเ็ ห็นหวั มา สีนา้ํ ตาล กาํ ลังเค้ยี วหญา แหง อยตู อหนา มันเริ่มรูวา เขานอนอยตู รงนนั้ แตแทนทีจ่ ะต่ืนตกใจ มันกลับยนื่ คอใกลเ ขามาอกี แลว ใชป ลายจมกู เปย ก ๆ มาดมหนา เขา การกระทําของสัตวเ ลีย้ งทาํ ใหเขา ยิง่ เศราใจหนกั ไปกวา เดิม เขากอดคอเจามาสีนาํ้ ตาลไวแ ลวรอ งไหเ ปน วรรคเปนเวร นํ้าตาของ เขาไหลลงบนคอมาจนเปยกชมุ เขาคอ ย ๆ ยนั กายขน้ึ คุกเขาบนรางหญา ใชม อื ทงั้ สองกวาด เอาเศษขา วเปลือกมากองรวมกันไวต อหนาเจา เพื่อนยาก ... แลว พอ... พอ อยทู ี่ไหนละ ... ตอนนน้ั
๓ ในทีส่ ุด พอ กก็ ลับมาแลว ไมใ ชค วามฝน พอ นอนหลับสบายอยอู กี หอง สวนซขู ณะทีน่ อนอยบู นทน่ี อนสปริงออ น นุม เขาคิดถงึ ความแตกตา งของที่นอนซ่ึงนอนอยขู ณะนี้กับรางหญา ที่แข็งกระดาง แสงจันทรส องลอดหนา ตางเขา มาครอบคลมุ เนอื้ ทบี่ างสว นของพรม โซฟาและผาคลุม เตยี ง และทา มกลางแสงจันทรสีนวลนัน้ ประสบการณตาง ๆ ท่ีเกดิ ขนึ้ ตอนกลางวันหวนกลบั มา หาอกี คร้งั มันลอยข้นึ เหนอื ความคิดอ่นื ๆ ครง้ั แลว ครั้งเลา ปรากฏใหเ หน็ เดน ชัด ซรู ูว าเขาไม สามารถปรบั ตวั เขากบั ส่งิ ตาง ๆ ที่นี่ไดเลย พอ กลับมาแลว กจ็ ริง แตตา งก็กลายเปนคนแปลก หนา การกลับมาของพอทําไดก็เพียงคยุ เขยี่ เอาความหลังเกา ๆ ที่ขมข่ืนขนึ้ มา เพ่อื รบกวน ความสงบในใจเขาเทานัน้ แมจะเปน ฤดใู บไมร วง แตดูเหมือนวา อากาศภายในหองยงั รอนอยู เขาสลดั ผา หม ขน สตั วท ี่คลุมตวั ออกไป ขยบั ขน้ึ ไปนัง่ พงิ พนกั หัวเตียง แลวเปดไปท่ตี ั้งอยบู นโตะขางเตียง เขา นอนน่งิ ไมก ระดกุ กระดิก ขณะใชสายตากวาดไปสงั เกตสิง่ ตาง ๆ ในหอ งอยา งพินิจพจิ ารณา จนกระท่ังเหลือบเห็นรางกายของตนเอง ขณะซสู ํารวจแขนทเี่ ต็มไปดว ยกลามเน้ือเปน มดั ๆ เสน เลือดทีน่ อ ง เทาใหญทงั้ สอง ขาง อุง มือและสน เทา สากแข็งกระดา ง เขานึกถงึ คาํ สนทนากับพอ เมอ่ื ตอนบาย พออนญุ าตใหม สิ โซง ไปทําธรุ ะสวนตวั ของหลอนได หลงั จากพวกเขาดม่ื กาแฟเสรจ็ แลว เรมิ่ เลา ใหเ ขาฟง ถงึ ความกาวหนาของบริษทั ที่พอ เปน เจา ของ... เลา ถึงนองชายตา งมารดา ของเขา ซ่งึ พอบอกวาไมมคี วามสามารถ และถงึ ความปรารถนาของพอท่จี ะกลับมายงั มาตุภมู ิ “...แลว ถา หากเธอจะไปชว ยพอ...พอก็คิดวา น่นั เปน รางวลั อยา งหนงึ่ ” พอพูดพรอ มกบั ยม้ิ “สงิ่ ทเ่ี กิดขึ้นเมื่อ ๓๐ ปก อนทําใหพอ เสยี ใจอยา งยิง่ พอรวู าท่นี ีเ่ ราเนน เร่อื งถิ่นกาํ เนิด มาก และชวี ิตเธอก็คงจะไมไ ดผ า นมาอยา งสะดวกสบาย บางครั้งพอเคยคดิ วา เธอคงจะตายไป แลว ดวยซาํ้ แตพ อ กห็ วงเธอตลอดเวลา บางคร้ังยงั นกึ ถงึ เธอในลกั ษณะทย่ี ังเปน ทารกนอนอยู ในออ มแขนของพเี่ ล้ียงในวันทค่ี ณุ ปเู ล้ยี งใหญท ่ีนานจงิ พอ จาํ ไดชดั เจน ดูคลา ยกับเหตกุ ารณ นัน้ เพง่ิ จะเกดิ ขนึ้ เมอ่ื วานนเ้ี อง วนั นัน้ มแี ขกเหรื่อมาจากเซ่ียงไฮเ ยอะแยะเลย เธอรูไ หม... เธอ เปนหลานชายคนแรกของครอบครัว...” เด๋ยี วนี้ ภายใตแ สงสวางจากโปะไฟสีเขยี วขางเตียง ซรู ูสึกประหลาดขน้ึ มาทันที เขา จอ งดูรางกายทีแ่ ขง็ แรงของตวั เอง ขณะเร่อื งราวสมยั เดก็ ซึ่งพอ เพงิ่ จะเลา ใหฟง เปนครั้งแรกยงั กองอยูในหู ทาํ ใหเ ขาตองเปรียบเทยี บชวี ติ ในวยั นน้ั กบั ปจ จุบนั ซเู ร่ิมคน พบขอ แตกตางทีแ่ ทจ ริงระหวางพอกับเขา... เดก็ ชายคนหนึ่งซึ่งถอื วาเปน ผูสบื สกลุ ของครอบครัวทีเ่ กาแกร ํ่ารวยและเปนทีย่ อมรบั ของสงั คมเมืองเซ่ียงไฮ ไดกลายเปน กรรมกร ผูใ ชแรงงาน แตสง่ิ ท่ผี สมผสานเขาไปในระหวางการเปล่ียนแปลงนนั้ ก็คอื ความขมขน่ื และ ความช่นื ชมกับผลของการทํางานหนัก เนือ่ งจากซูเปนบคุ คลไรบา น เขาจึงถกู จดั ใหทาํ งานเปน คนเล้ียงมา หลังจากผา นการ อบรมโดยการใชแรงงานแลว ตอนเชา ขณะอาทิตยเ ริม่ ทอแสงเหนือแมกไมแ ละหยาดนํา้ คางที่ยงั เกาะอยบู นใบหญา สะทอนแสงเปนประกายระยิบระยับ ซูจ ะไปเปดประตคู อกสตั ว บรรดามาและวัวควายจะพากันวงิ่ ออกมา มุงหนาสทู ุง หญา นกคุมและไกปา จะพากนั บนิ หนจี ากพงหญา สง เสยี งรอ งตกใจ พวก
นกจะกระพอื ปก อยา งรวดเร็ว บินตรงไปสทู ิวไมท่ีมองเหน็ อยลู บิ ๆ ประดุจลกู ศร เขาเอง กระโดดข้นึ หลังมาแลวควบออกไปตามเสนทางเกาแก ประหน่งึ กระโจนสอู อ มอกของธรรมชาติ บางคร้ัง ขณะนอนบนเนนิ ดนิ คนเลีย้ งมา หนมุ เคยมองขึ้นไปบนทอ งฟา จอ งดูปุยเมฆสี ขาวประดุจหมิ ะซ่งึ เปลยี่ นรูปรา งไปเรือ่ ย ๆ.. คลา ยชีวติ ของตนเอง กระแสลมจะโชยมาลบู ไล ทกุ สว นของรา งกาย เขารูสึกสบายเพราะสายลมสดชื่นกบั กล่ินเหง่ือมาและกล่ินเหงอ่ื ตัวเอง ซึ่งทําใหร สู กึ วา ชีวติ เคล้มิ ฝน ไปอยางมคี วามสขุ ขณะที่รางกายละลายไปกบั สายลมของปา ใหญ. .. แมเขาจะเปนคน แตความเปน คนก็ไดส ญู ไปกบั ธรรมชาติเสยี แลว ผลก็คอื ความ ทอแทท มี่ ีอยูใ นใจหายไปหมดสิ้น ความโศกเศรา ความขมข่ืนในโชครายถูกความรักชีวติ และ ความรกั ธรรมชาติเขามาแทนท่เี สยี หมด พอตกเทย่ี ง มา แตละตัวจะกนิ อ่ิม พากันเดินเรียงแถวออกมาจากพงหญา ขา งบึงใหญ บางตวั ก็สะบัดคอไปมา บา งตวัดหางไลฝ ูงริ้นและเหลอื บทบี่ นิ มาตอม พวกมนั จะพากันยนื เปน กลมุ ใกล ๆ แลวจองดูเขาดวยสายตาออนโยน บางครัง้ หมายเลข ๗ ซึง่ เปนมา สขี าวจะเดนิ วนเวียนรอบ ๆ เพ่ือนฝงู แลวหยอกลอกับมา พกิ ารหมายเลข ๑๐๐ แตตวั ทีถ่ กู หยอกกไ็ มยอม แพ มันจะหันหลังและเตะตอบเบา ๆ ดวยขาขางพกิ ารนัน้ หมายเลข ๗ จะรบี หลบอยา งรวดเรว็ แลววง่ิ วนไปรอบ ๆ ฝูง ชูคอสูงขึ้นไปในอากาศ หยดนํา้ สขี าวกระจายวอนไปทุกทศิ เมือ่ เหน็ เชน นั้น ซูจะหยบิ แสย าวข้ึนมาถือ แลวตะโกนใสพวกมา อยางดดุ นั พวกมันจะ พากนั ชันใบหูขน้ึ ตรง แลวทง้ั หมดจะหันไปจอ งตวั กอ กวน ในทสี่ ดุ ทุกอยา งก็จะสงบ คลาย กบั พวกนกั เรยี นซน ๆ ท่ถี กู ดุ หมายเลข ๗ จะไปยนื แชนํา้ ซึง่ ลึกแคเ ขา เพือ่ ผอ นคลายความตงึ เครียดของกลา มเน้อื สง่ิ ที่สมั ผสั สายตาของคนเล้ียงมา นี้ ทาํ ใหค ดิ วาเขามชี ีวิตอยทู า มกลางฝูง สัตวและคลา ยกับวาตัวเองเปนเจาชายในเทพนยิ ายซึง่ รายลอ มไปดว ยวญิ ญาณจาํ นวนมาก ภายใตแ สงแดดทแ่ี ผดเผาลงมาไมป รานี เงาเมฆจะเคลอื่ นไปชา ๆ ตามเชงิ เขาทตี่ ั้งอยู ไกลลบิ นกเปดนํา้ เริม่ รอ งเสียงดงั เม่ืออูณหภมู ขิ องนา้ํ ในบงึ สงู ขึ้น บรเิ วณนี้ไมเพียงกวา งใหญ ไพศาล แตยังสวยงามดว ย และทนี่ ี่เอง... ท่คี ําวา “มาตุภมู ”ิ ... ซ่งึ แมจ ะเปน แคนามธรรม ก็ อธิบายออกมาใหเขา ใจไดชัดเจน คนเลีย้ งมา หนมุ พอใจแลว และความรสู กึ สงบก็บังเกดิ ขึน้ ใน ใจ ถงึ ชีวติ จะผา นอะไรตอ มิอะไรมามากมาย...มนั กย็ งั เปนสงิ่ สวยงามท่ีสดุ ทงั้ ธรรมชาติ และการ ออกแรงทาํ งานสอนเขาในส่งิ ทไ่ี มส ามารถเรียนรูไดจ ากหอ งเรยี น บางคราวจะมีฝนหา ใหญต กลงในทุง หญาเลย้ี งสตั ว ตอนแรกดคู ลายกบั ฉากสีดําขึงพาด จากยอดเขาลูกหนึง่ ไปยงั ยอดเขาอกี ลกู หนงึ่ ตอ มาลมจะพัดพามนั ใกลเ ขา มา... ใกลเ ขามา และหลังจากที่หยดเปาะแปะลงมากอน สายฝนกจ็ ะเรมิ่ กระหน่าํ แลวบรเิ วณทองทงุ กวางใหญก็ ถูกคลมุ ไปดว ยหมอกสขี าว ขณะฝนกําลงั มา ซูจะตอ นฝงู มาของเขาไปสูทวิ ปาเพือ่ หาทก่ี ําบัง เขาถอื แสยาวในมือ กระโจนข้ึนหลังมา ควบไปรอบ ๆ ฝูง แลวตะโกนไลดว ยเสยี งดัง ในตอนน้ัน เขาจะรสู ึกวา ตน เปนคนแขง็ แรงและมีประโยชน หาใชบ ุคคลท่ีไรค วามสําคญั และไรค า อีกตอไป และการตอ สอู ยา งหนักกบั ฝน ลม ยงุ และร้นิ ซเู ริ่มสรา งศรัทธาในชีวิตใหมข ึ้นมาใหม พวกคนเล้ยี งสตั วจากแตละกลมุ จะมโี อกาสอยูร ว มกนั กแ็ ตช ว งที่มีพายฝุ นเทาน้นั พวก เขาเบยี ดกนั ในเพงิ แคบ ๆ ดคู ลายกบั เรอื ลาํ เล็ก ๆ ที่กาํ ลงั ทอดสมออยกู ลางทะเลใหญ อากาศ ภายในเพงิ จะเยน็ ชืน้ และมกี ลน่ิ ควนั ของยาสูบเลว ๆ ปะปน ซจู ะมโี อกาสไดย นิ คําสนทนาและนิทานตลกของบรรดาเพอื่ น ๆ ท่เี พิงพักนี้ และรุว า พวกเขาไมไ ดล งทุนแรงงานในชวี ิตดวยความรูสึกและความปรารถนาทยี่ งุ ยากเลย พวกเขาเปน คนซือ่ สัตย เปน คนงา ย ๆ พวกเขามคี วามสขุ ถึงแมว า จะตอ งทาํ งานหนัก ซเู ร่มิ อจิ ฉาบรรดา เพอ่ื น ๆ “เขาวาแกเปน ฝายขวา... หมายความวา อยางไร” ชายแกอายรุ าว ๖๐ ปค นหนง่ึ ถาม
“มันหมายความวา ... วา” ซอู กึ ๆ อกั ๆ กมหนา หลบสายตาทจ่ี อ งมาดวยความอาย “ฝายขวาหมายถึงคนท่ีไดกระทําผดิ พลาดไวใ นอดตี ” “ไม... ไมใ ชอ ยางนน้ั ” คนเลี้ยงสตั วอ กี คนหนงึ่ จากกลมุ ที่ ๗ กลา วขึ้น “ฝายขวาคอื บรรดาคนทพี่ ดู ความจริงในป ๑๙๕๗... ในปทีพ่ วกปญญาชนถูกโจมต”ี ผพู ดู เปน คนตรงไปตรงมา มีนิสัยโผงผางและชอบเลาเร่อื งตลกจนชาวบานขนานนามวา “ไอช า งพดู ” “ทําไมถือวา การพดู ความจรงิ เปน ความผิดพลาดละ หากทกุ คนไมย อมพูดความ จริงแลว... มนั จะไมย ุงกนั ใหญหรอื ” สัตวบาลแกยังสบู กลอ งพนควนั โขมง ขณะท่กี ลา วตอ “ในความคิดของขาละก็ เปน คนเล้ียงสัตวยงั ดกี วา เปนพนักงานดว ยซํ้าไป ดูนีซ่ ิ อีกไม นานขา กจ็ ะอายุ ๗๐ แตหูขายังดี ตาก็ดี หลังก็ไมโ กง และฟนขา ยงั ดอี ยู ขายงั กินถัว่ ควั่ ไดอยางสบาย” “ก็แบบน้แี หละ ชาตหิ นาแกกย็ ังจะเปนกรรมกรอกี ” ไอชา งพดู ขดั ขน้ึ พรอมกบั หัวเราะ “เฮย... ไมมอี ะไรเสียหายนี่” ผเู ฒาเถยี งอยางแขง็ ขนั “อยา งไรก็ตาม หากไมไ ด แรงงานของพวกเราท่ที ํางานกันทั้งวันทงั้ คนื แลว ละก็ พวกพนักงานกจ็ ะไมมตี ําแหนง และ บรรดาพวกปญ ญาชนก็จะไมสามารถทาํ งานอา น งานเขยี นของพวกเขาได...” การโตเถียงกนั อยางตรงไปตรงมาโดยภาษางาย ๆ และบางคร้งั เปนคาํ อุปมาในตัวนี่ แหละท่ไี ดก ระตุนใหเกิดความรสู ึกอยา งรุนแรงขึน้ ภายในใจซู ประหนึง่ ไดเ ห็นรุง กนิ นํา้ หลงั ฝน ตก ซึ่งทําใหรสู กึ สดชืน่ ทาํ ใหเ ขามีความปรารถนาจะคนื สูวถิ ีชวี ติ ท่ีงา ย ๆ และสัตยซ อ่ื เพ่ือจะ ไดช่นื ชมและพอใจกบั สิง่ ทมี่ อี ยู เชนเดยี วกับพวกเพ่อื น ๆ ชว งเวลายาวนานทซ่ี ตู องไปใชแรงงาน ทําใหเขาคุนเคยกับชีวิตที่จํากัด มนั ไดหลอม ใหเขากลายเปนอยา งแมแบบ เมอ่ื กาลเวลาผานไป ทุกสิ่งดูเหมือนจะเปน ความฝน ริบหร่ี เหมือนกับเร่อื งราวของคนอืน่ ทีเ่ ขาไดอานในหนงั สอื ขณะเดยี วกันความจาํ ของเขาก็แบง ออกเปนสองสวน ปจ จบุ ัน – ซึ่งแตกตางกบั อดตี จากหนา มอื เปน หลังมอื และผลก็คอื ชวี ิตเดมิ ของเด็กในเมืองใหญเร่มิ กลายเปนภาพหลอน... มีแตชีวิตปจจุบนั เทาน้นั ... ท่ีเปนจรงิ ใน ทีส่ ดุ ซกู ถ็ กู เปลยี่ นใหเปน บุคคลทม่ี ใิ ชจ ะแขง็ แรงเทา น้ัน แตส ามารถดํารงชพี อยูในถิ่นน้ีไดอยาง ดียิง่ ... เขากลายเปน คนเลย้ี งมาทั้งในนามและในความเปน จรงิ ปแรก ๆ ของความยงุ ยากทางวฒั นธรรม ผคู นพากันลืมอดีตของเขาหมด แตแลว ก็มี คนนึกขนึ้ ไดว า เขาเคยถูกตราหนา วาเปน ฝา ยขวา และจาํ เปน ตองนาํ ตัวเขาเขา ขบวนเดนิ ประจานไปตามถนน หากวา เม่อื ถึงยามเชาของวนั ทเี่ หตุการณก าํ ลงั จะเขาขัน้ วิกฤตนน้ั เอง บรรดาคนเล้ียงสัตวก ไ็ ดป รึกษากนั ภายใตเพงิ ท่พี ัก แลวสตั วบาลจากทกุ กลุม กต็ กลงเปนเสียง เดยี วกันวา ทงุ หญาในยา นน้ีไมเหมาะสมตอ การเลยี้ งสัตวอ ีกตอ ไป ดังนนั้ จึงพากันไปแจง ให เจา หนา ทีป่ ระจาํ ไรปศุสัตวทราบ แลว พากันเคลื่อนยา ยสัตวเลย้ี งไปสูทุงหญาใหมย งั เนนิ เขาอีก ลูกหนึ่ง แนน อน... ซู หลิง่ จนุ จาํ ตอ งเดนิ ทางไปกบั พรรคพวกดว ย และเมอื่ ไปถงึ เนินเขาแหง ใหมแ ลว พวกเขาจะกลบั บานไดก็ตอเม่อื เวลาผา นไป ๒ – ๓ เดือนเสยี กอน ดงั น้นั บรรดานัก ปฏิวตั ิกเ็ ลยยกเลกิ ความตั้งใจจะเอาเขาไปเดนิ อวดตัวตามทองถนน ซู หลงิ่ จนุ เก็บขา วของ สว นตัวไมกีช่ ิ้น แลว ขน้ึ มาไปพรอมกบั เพอ่ื น ๆ คนเลีย้ งสัตว. .. ทง้ิ ความวุน วายท้ังหมดไว เบอ้ื งหลัง พอขึ้นถนนใหญเ ทา น้ัน คนเลย้ี งสตั วทกุ คนกต็ ะโกนโหวกเหวกดว ยความปรีดา “เฮย .. เดย๋ี วนีเ้ ราเร่มิ ข้ึนเขาแลว ... ใครยังจะสนใจอยูอกี หรอื วาแมใครจะฟดกบั ใคร”
พวกเขาเปา ปากสน่ัน ฟาดแสเ ควยี้ วควาวในอากาศ กระตุนใหม า และสตั วเ ล้ยี ง อน่ื ๆ เรง ฝเ ทา ไปขา งหนา ทงิ้ ฝุนคลงุ ตามหลังเปนแนว มองไปขางหนา ไกล ๆ ซูเห็น ทุง หญาแหงใหมบนเนินเขาดเู ดนเปนประกายใตแสงพระอาทิตยค ลา ยกับหยกสเี ขยี ว แผนใหญ เหตุการณว นั น้นั ตรึงตาอยูใ นความทรงจําของซู กลายเปน สมบตั ิมคี าชิน้ หน่งึ ทเี่ ขาตอ ง ทะนถุ นอมไวดว ยความรกั ความทรงจําของเขามที ั้งความข่นื ขมและความสขุ ตลอดเวลาและขั้นตอนของการ ดาํ เนนิ ชีวติ แตเขารูสึกวาหากไมมีความขมขน่ื และความเจ็บปวดมาเปนขอ เปรียบเทยี บแลว ความสุขของเขาคงจะไมมีคณุ คาแนนอน แลวในฤดูใบไมผ ลิปกลายนเ้ี อง เขาถูกเรียกไปยงั สํานักงานฝา ยบรหิ าร เมอ่ื ไปถึง เขา กา วเขา ไปในหองทาํ งานของแผนกการเมืองของไรปศสุ ัตวดวยความรูสกึ กง่ึ กลวั กงึ่ กลาอยากรู อยากเหน็ รองหวั หนาแผนกทช่ี ่อื ดง อานขอ ความจากเอกสารใหเขาฟง แลว อธิบายวา เปน ความผดิ พลาดทีไ่ ดมีการกลา วหาเขาวาเปน ฝา ยขวาเมือ่ ป ๑๙๕๗ เม่อื เรว็ ๆ มาน้ี ชอื่ ของเขา ถูกลบจากบญั ชีรายชือ่ พวกฝา ยขวาแลว เขาจะไดกลบั ไปทาํ หนาท่คี รู ณ โรงเรียนของไรป ศุ สัตวต อ ไป แมลงวันตวั เลก็ ๆ ตัวหนึง่ บนิ ไปมาอยูในหองทํางาน รองหวั หนาแผนกคงเฝาดมู นั ตลอด เมื่อมนั บินไปเกาะที่ตเู อกสาร รองฯ ดงกห็ ยบิ นติ ยสารเลมหนึ่งขึ้นมาถือดว ยความคันมอื อยากจะฟาดแมลงตวั เลก็ ๆใหแ บนไป “เอาละ... เธอไปขอคําส่ังจากเลขาฯ ผางทอ่ี ยหู อ งถดั ไปนไี่ ดแลว... พรงุ นี้ไปรายงาน ตวั ท่โี รงเรยี นเลย” แมลงวันบนิ มาเกาะบนโตะทาํ งานของทานรองฯ ดง แตกส็ ามารถเอาตวั รอดไปได กอนทีน่ ิตยสารในมอื รองฯ ดงจะฟาดลงมา เจาของโตะ เอนหลังพิงพนกั เกา อีอ้ ยางผิดหวัง และ หลังจากเงยี บไปช่ัวครูก ็พูดขนึ้ ดว ยเสยี งราบเรยี บวา “ฟง ใหด นี ะ... ตอไปน้ีเธอจะตองทาํ งานอยางหนกั แลว อยาทาํ ผดิ พลาดอีก” ซูตะลงึ ในเหตกุ ารณท่เี กดิ ข้ึนอยางไมค าดฝน เขาชาไปทั้งตัวคลายถูกไฟฟา ดดู เปน การยากทจี่ ะเขา ใจการเปลยี่ นแปลงทางการเมอื งของประเทศ เชนเดียวกับการเปลยี่ นแปลง ของพวกหัวรุนแรง ความจริงแลวเขาไมก ลาแมจ ะคิดถงึ วนั เชนนี้ อยา งไรก็ตามเขาเรม่ิ สุขใจ อยางใหญห ลวง ความรสู ึกนั้นแผซ า นไปทัว่ รางคลา ยกบั แอลกอฮอล ทาํ ใหเ กิดวิงเวยี นศรี ษะ สงิ่ แรกก็คอื เขารสู ึกคอแหง แลว เร่มิ ตัวส่ันข้ึนมา ในทีสุดกเ็ ริ่มสะอื้น นา้ํ ตาไหลนองหนา แมแตร องฯ ดงเอง ซงึ่ โดยปกติเปนคนสขุ ุมมอี ารมณเ ยอื กเย็นมนั่ คง ยงั พลอยสะเทือนใจไปกบั ภาพทเ่ี หน็ อยูต อ หนา รองฯ ดงรีบยนื่ มอื มาใหเขา และขณะท่ีซกู ําลังเขยามอื กบั รองฯ ดง เขา เรม่ิ มองเหน็ แสงแหงความหวังราง ๆ สําหรับอนาคต แลวซกู ไ็ ดก ลบั เขา หอ งเรียนอกี ครัง้ หนง่ึ ในเครื่องแบบสีน้ําเงนิ พรอมกับหอบหนังสือไว ในออ มแขน และพกชอลก เขยี นกระดานไปดวย เขากลบั มาเรมิ่ งานในความฝน อนั สดใส... ความฝนท่ีเขารักและหลงใหลเม่อื ๒๐ ปก อ นหนานนั้ อกี ครง้ั หน่งึ ทีน่ ไ่ี มใ ชไ รปศสุ ตั วร่ํารวย เด็ก ๆ นกั เรียนแตงกายดวยเสื้อผา ขาดวน่ิ หองเรียนมกี ลน่ิ เหงอ่ื ฟาง และฝุนตลอดวนั พวกนักเรยี นซง่ึ นัง่ ประจาํ โตะ เรียนซ่งึ สรา งขน้ึ ดวยไมห ยาบ ๆ พา กันเบิกตากวาง จบั จอ งผูม าใหม สงสัยวาทาํ ไมคนเล้ยี งมา ถึงกลายเปน ครูพวกเขาเอางา ย ๆ แตใ นไมช าบรรดาเดก็ นกั เรียนกย็ อมรับและไววางใจ
ซูไ มคิดวาเขาเสยี สละอะไรเปนพิเศษและไมกลา คิดดวยวา เขารบั ใชระบอบสงั คมนยิ ม สวน “การพัฒนา ๔ ประการ” ของประเทศน้นั เขาคดิ วาเปนส่ิงทีด่ ี หากผจู ะทําไดน้นั คงมกี ็แต เพยี งวีรบรุ ุษ เขาคดิ วา ส่ิงทเ่ี ขากระทําอยนู เี้ ปน เพยี งการปฏิบัติหนาทีท่ ี่กําหนดมาใหเทาน้ัน อยา งไรกต็ าม พวกนักเรยี นก็ยังนับถอื เขา เชา วนั ที่ซอู อกเดนิ ทางมาปก กง่ิ เขาสงั เกตเห็นวา บรรดานกั เรยี นพากันยนื จบั กลมุ อยูทัง้ สองฟากถนนทจี่ ะไปโรงเรียน และเฝา มองรถมาอยูเงยี บ ๆ พวกเขาคงจะไดย นิ ขา ววา ครซู ูจ ะ เดนิ ทางไปตา งประเทศ บรรดาเดก็ ๆ พยายามควบคุมตวั เองมิใหย บั ย้ังการเดินทางของเขา เอาแตเ ฝา มองรถมาจนแลนขามสะพานหิน ผา นเขา ไปในแนวไมล ับไปจากสายตา บางคร้งั จะมสี ัตวบาลกลมุ อ่ืนเดินทางกวา ๑๐ ล้เี พื่อมาเยย่ี มเขา ผูเ ฒา อายกุ วา ๘๐ ป แตย งั กระฉับกระเฉงท่ีน่งั อยูบนตา งอฐิ จะยกเอาพจนานุกรมขน้ึ มาถือไวอยางระมัดระวังแลว พูดวา “ฉลาดเหลือเกนิ สมกบั ทถี่ ูกเรียกวาเปน ครู ดหู นังสอื เลมน้ซี ิ คงจะตอ งใชเ วลาช่วั ชวี ติ เพอื่ ทีจ่ ะอา นใหจ บ” “ไมใ ช. .. มนั คือพจนานุกรมตางหาก สาํ หรับไวใชเสาะหาคาํ ใหม” ชา งพูดอธิบายให เพอ่ื นผูเฒา “ผเู ฒา นะแยแลว ... ย่ิงแกส มองยิง่ ทบึ ไปทุกท”ี “จรงิ ... ขาแกแ ลว อายุมากกวา ๘๐ ป อา นไมออก เขยี นไมไ ด เวลาไปดภู าพยนตร ขาไมร ดู ว ยซ้าํ วา เรื่องอะไร เห็นแตค นออกทาทางบนจอเทา น้ันเอง” “เอาเถอะ ถงึ อยา งไรเราก็ตอ งหัดอา นใหอ อก เมอื่ สองสามวนั กอ นขา เกอื บเอายาใส แผลใหวัวกิน” ชา งพดู กลาว “วา อยางไร... ซ.ู .. เจาเปนพวกเดียวกบั เราหรือเปลา ตอนนี้ พวกเราแกเ กินไปเสยี แลวทจี่ ะเรมิ่ เรียน... เราปลอยใหเจา ดแู ลการศึกษาของบรรดาลูกหลาน ของเรากแ็ ลว กัน” “ดี” ผูเฒา สนบั สนนุ “ซู หากเจา ประสบความสาํ เร็จในการสอนใหหลาน ๆ ของขาอาน หนงั สือเลม หนา ๆ อยา งน้ไี ด ก็แสดงวา เจายงั รกั เพอื่ นพอ งจน ๆ ทเี่ คยทํางานดว ยกนั ในทอ งทงุ เล้ียงสตั วอยเู ชนเดมิ ” คาํ พดู งาย ๆ ไมกี่ประโยคเสยี ดแทงเขา ไปในใจของซู งานท่ีเขาทาํ อยูมีคณุ คา มากกวา ท่ีเคยคดิ ชว ยใหเขามคี วามหวงั ยง่ิ ขึ้นสาํ หรับอนาคต กลิน่ ตัวของพวกสตั วบาลคลงุ ไปหมด เปนกลน่ิ ของเหงอ่ื ของหญาแหง และกลิ่นของธรรมชาติ ซึ่งตรงกนั ขามกับกลิน่ ... ของบิดาและมสิ โซง จากสายตาของพวกสัตวบาล พวกนกั เรยี น และเพือ่ นรวมงาน ซูมองเห็นคณุ คาของ ตัวเอง จะมีอะไรอีกเลา ท่ีทําใหเขาพอใจไปมากกวา น้ี
๔ ตอนเชา เขากบั มสิ โซง ไปทีถ่ นนหวงั ฟจู งิ กบั พอ และรูสึกวา เขาไมมปี ระโยชนอ นั ใดเลยในเมืองใหญ ทนี่ ี่... ไมเ หมอื นกบั บา นนอกท่ีเขาอยู ถนนทุกสายราดยางมะตอย ไมใ ช ถนนดนิ ทมี่ แี ตโ คลนตม ผคู นเดินขวกั ไขวส งเสียงจอกแจกจอแจไปหมด เมอ่ื ตกอยใู นสภาวะ เชน น้ี ไมนานเขากเ็ ริ่มเพลียหมดแรง ในรานขายของการฝม ือและศลิ ปะ พอเขียนเช็คจํานวนหกรอ ยหยวนเปน คาชดุ ดินเนอร ลายครามที่มีช่อื จากจงิ เดเชน ในรานเครอื่ งปน ดนิ เผา ซูซ้ือไหใบหนึ่งราคาสองหยวน ไหดนิ ซ่ึง แสนเปราะบางนน้ั เปน ไหสนี ํา้ ตาลปนเหลือง ดูคลายของโบราณและอาจอางไดอ ยางสบายวามา จากฮวงซยุ ของราชวงศฮ น่ั เขาไมเคยเห็นสิง่ ตา ง ๆ เหลาน้ที บ่ี า นในยา นภาคพายัพ ซวิ จื้อพูด ยกยองรสชาติอาหารดองที่บานเดิมของหลอ นใหฟ งบอ ย ๆ และอยากไดไ หดี ๆ สักใบ ไหใบที่ หลอ นใชอยเู ด๋ยี วน้มี ีคนซ้อื มาจากซานสี หลอ นเอาพน้ื รองเทา จํานวน ๕ คูซึ่งใชเ วลาทําหลาย คืนไปแลกเอามา แตในปจ จุขัน ไหใบนนั้ ดนู า เกลยี ดมาก ผิวเกรอะกรงั ดว ยคราบเกลือ “เมยี คุณคงจะสวยมาก” มสิ โซง แสรงพดู เม่อื พวกเขากลบั ไปถึงโรงแรม “ความรกั ของ คณุ ท่ีมตี อเธอชา งนา ยกยองจริง ๆ... ใครตอ ใครคงพากันอิจฉา” มิสโซง อยูในเสอื้ สแี ดงสลบั ดําเปนทาง เส้ือนอกสมี วงและกระโปรงผา ขนสัตวส เี ทา ภายใตดวงอาทติ ยท รี่ อ นแรงของฤดูใบไมร ว ง น้าํ หอมกล่นิ มะลิของหลอนฉนุ กวา เกา “อยางไรก็ตาม การแตงงานก็เปน พนั ธะอยางหนงึ่ มันหมายถงึ หนา ท่ดี วย” พอพูดขึ้น ขณะนัง่ คนกาแฟชา ๆ ชายชราถอนหายใจ แลว ใครค รวญถงึ ความหมายของคาํ พูดที่จะใช ตอ ไป บางทีอาจคิดถงึ กรณีของตวั ดว ยก็เปนได “ไมว า เธอจะรักเมียของเธอหรอื ไมก ็ตาม เธอจะตองรักษาคําม่ันสญั ญาจนถึงทสี ุดปลาย ของชีวติ หาไมแ ลวเธอจะรสู ึกผิด ระทมขมข่นื และเสียใจไปตลอด พอ ตอ งการใหเ ธอไปอยู เมอื งนอก แตไ มใ ชเพยี งตามลาํ พัง เธอจะตอ งเอาเมยี และลกู ไปดว ย” “เลาเร่อื งชวี ิตรกั ตอนกอนแตง งานของคุณใหฟ ง บางซิ” มสิ โซง ขอรอ ง “ความรักของ คณุ ท้ังสองคงจะตองมอี ะไรพเิ ศษ ๆ หลายอยา ง ฉนั เช่อื วาคงมีสาว ๆ เยอะแยะมาตอมคนหลอ ๆ อยา งคณุ ” “ชวี ิตรักของผมนะหรอื ...” ซยู ้มิ อาย ๆ “ผมไมเคยเหน็ หนาเมยี ของผมกอนวันแตง งาน ดว ยซาํ้ ไป... อยาพดู ถงึ เรอื่ งจบี กันเลย” “โอ” มิสโซง เคนคําอุทาน เพอ่ื แสดงความประหลาดใจ ขณะทพี่ อยักไหล ในใจ ซอู ยากจะเลา เรอื่ งท้ังหมดวา เขาและซวิ จอื้ บังเอญิ มาแตงงานแบบแปลก ประหลาดที่สดุ กันไดอยา งไร แตเขาชะงัก คิดทบทวนดูอีกทวี า จะดหี รอื ไมท จ่ี ะเลา เรื่องทงั้ หมด เพราะเกรงจะถูกหวั เราะเยาะในสง่ิ ทเี่ ขาถือวา เปนเรอื่ งศักด์สิ ิทธิ์ คร้นั ยังตัดสินใจไมได เขาเลย นัง่ จิบกาแฟเงียบ ๆ มคี วามหวานปนอยูใ นรสขมของกาแฟทีด่ มื่ ... ความหวานกบั ความขม... การผสมผสาน ของทัง้ สองอยางกอ ใหเ กดิ กลน่ิ ทีเ่ ราใจ พอของเขาและมิสโซง อาจชอบรสชาตพิ ิเศษแบบนี้ แตทง้ั คจู ะเขา ใจความหมายที่ยงุ ยากในชีวติ ของเขาหรือเปลา ในชว งปทเี่ กิดความวนุ วายทั่วแผนดนิ การแตง งานก็เปนเชน เรือ่ งอืน่ ๆ มกั ถกู เขย่ี ออกไปใหพนจากวถิ ที าง การสมรสเกือบเปน การคลมุ ถุงชน ทงั้ ตวั เขาและซิวจ้อื คดิ วามัน คอ นขา งจะทเุ รศและตา งกไ็ มเคยฝนถงึ ความสุขทจี่ ะไดรับ แตย ่งิ สถานการณใ นตอนนั้นยงุ ยาก มากเทา ใด ความสขุ ทเ่ี ขามอี ยเู ดยี๋ วนยี้ ่ิงมคี า ปานกนั เม่ือใดทเี่ ขาทั้งสองคดิ ถงึ การแตงงานที่ แปลกประหลาด ความรสู ึกเศราใจและความรสู ึกอบอุนกเ็ กดิ ขน้ึ ในใจของท้งั คู
เปน สง่ิ ทจ่ี ะไมม ใี ครเขา ใจเลย... นอกจากเขาสองคน มนั เริ่มในบา ยวันหนงึ่ ของฤดใู บไมผลิ หลงั จากใหน า้ํ ใหท า บรรดาสัตวเลี้ยงและปด ประตู คอกมาเสร็จ ซกู ็กลบั กระทอ มเลก็ ๆ ตามปกติ แตเ ขายังไมทันจะวางแซ ชางพดู ก็โผลพ รวด พราดเขา มา “เฮย ... เจา ซ.ู .. อยากมีเมยี ไหม” ชา งพูดถาม “เจา เพียงแตตอบมาเทานน้ั ... แลว คนื นีจ้ ะสงเมยี มาให” “สง มาเลย” ซูตอบยม้ิ ๆ คิดวาเปน เร่ืองตลก “วิเศษ... หา มคืนคาํ นะ ผหู ญิงเขามหี นังสือรับรองวาเปนโสด สว นสาํ หรับตวั เจา ขา ไดพูดกบั หวั หนาไรปศสุ ตั วแ ลว เขาบอกวาหากเจาไมม อี ะไรขดั ขอ ง เขากจ็ ะออกหนังสือ รบั รองใหท นั ที ขาจะไปรบั หนังสือให แลวจะแวะเอาไปสง ใหเจา พนกั งานฝายบรหิ ารเลย หลงั จากนนั้ ขากจ็ ะพาผหู ญงิ มาท่ีน่ี แลว เรากจ็ ะมกี ารแตงงานกันในคืนน้ี” ซนู ง่ั อานหนงั สืออยบู นตงั่ ขณะที่อากาศเริ่มขมกุ ขมวั เมอ่ื เขาไดยินเสียงเดก็ ๆ ขาง นอกพากนั รอ งเสยี งดังเปนหมูขึ้นวา “เมียของซูมาแลว... เมียของซมู าแลว ...” และทันใดนนั้ ประตกู ระทอ มก็เปดออกแลวชา งพูดก็โผลเ ขามาดวยอาการอยา งเดยี วกับตอนบา ย “ทกุ อยางเรยี บรอย... สําเรจ็ แลว ... ขาจะไมด ม่ื เหลา ของเจา แมแตห ยดเดียวสําหรับการ เหน็ดเหนอ่ื ยครง้ั นี้ แตขอกินนํา้ หนอย ขา เหน่อื ยนา ดู เจากร็ ู ขาวิ่งไป ๓๐ ลี้ แลว ตองวิ่ง กลบั มาอกี ขาเกอื บหลดุ แนะ” พูดจบชางพดู กก็ ระดกจอกน้ําดม่ื เออื ก ๆ แลว วางลง เช็ดรมิ ฝปากท่มี หี นวดหยอมแหยมพรอมกับถอนหายใจยาว “เฮย... “ ชางพูดตะโกน “ทาํ ไมไมเ ขามาละ ท่ีน่ีเปน บา นของเจา แลว นะ มา... ใหขา แนะนําเจา ท้ังสองใหรจู กั กนั น่คี อื เจา ซูที่ขาเลาใหฟ ง ช่ือเต็มของเขาคือซหู ลิง่ จนุ เขาเปนคน ดีแตจนไปหนอย เดย๋ี วน้ีเขาถือกนั วา ยิ่งจนยิ่งมเี กียรต”ิ ซเู พง่ิ มาสงั เกตตอนนีเ้ องวา มีผูหญงิ แปลกหนายนื อยูห นากลุมเด็ก ๆ นอกประตู หลอ นสวมชดุ สเี ทาทม่ี คี อเสอ้ื ยับยยู ี่ ในมือถอื หอ ผา สขี าว หลอนสํารวจกระทอมท่เี ต็มไปดว ย ฝุนละอองดว ยสายตาเยือกเยน็ ประหนึง่ เตรียมเขามาอยดู ว ยจรงิ ๆ “อะไรกนั นี่...” ซูตะลงึ “เรอ่ื งตลกแบบไหน” “อา ว... นไ่ี มใชเ ร่อื งตลกนะ” ชางพูดลวงกระดาษ ๒ แผนออกมาจากกระเปาแลว ฟาดลง ทีข่ อบเตยี งอฐิ “เอกสารทงั้ หมดอยนู ี่ เรียบรอ ยเปนทางการหมดแลว... เจา เขาใจไหม ขา ไดบอกกบั พนกั งานฝายการเมอื งวา เจา กาํ ลงั พามาไปกนิ หญา อยู และเจาไดขอใหขา ดําเนินการเรอ่ื งเอกสารที่จาํ เปน ทงั้ หมดแทน... ถา เจากลบั คาํ ละก.็ .. ขาเสร็จแน. .. เจา ไดยินขา พดู ไหม... ซู” “เราจะทาํ อยางไรดลี ะ” ซถู าม ยกมอื ทัง้ สองขางขึน้ ยอมแพ หญงิ สาวเดนิ เขามาในกระทอ ม นง่ั ลงบนตง่ั ทีซ่ เู พิ่งจะลุกข้นึ ดเู หมือนหลอ นไมต น่ื เตน เลย คลายกับการสนทนาทีด่ าํ เนินไปตอหนา นัน้ ไมเกี่ยวขอ งกับหลอ นแมแตน อย “จะทําอะไรไดละ ... เปนเร่ืองระหวา งผัวกับเมียแลวตอนน้ี มาถามขา ทําไม” พูดจบ ชางพูดวางเอกสารทัง้ หมดลงบนเตยี งอฐิ “เอาละ... ตอ ไปนี้ขากข็ อใหเ จา ทั้งสองมชี ีวิตทเ่ี ตม็ ไปดวยความสุข ปหนา เจา กจ็ ะมีทารกตวั อว น ๆ นา รักดว ยกัน... แลว เม่ือถึงเวลานัน้ เจาคอ ย เล้ียงขา กแ็ ลว กัน” ชางพดู เดินไปทป่ี ระตแู ลว โบกมืออําลา ไลเด็ก ๆ ทยี่ ืนออกนั อยูนอกประตู เหมอื นไลไ ก “ซซู ูซู มายืนดูอะไรกัน ถา ไมเ คยเห็นพิธแี ตงงาน ก็ลองไปถามพอ แมดูซ.ิ .. เอา... ไป...ไปใหพ น”
พดู จบชา งพดู ก็จากไป จากแสงสลัว ๆ ในกระทอม ซูพนิ จิ หญิงสาว... ไมส วยเทาใดนกั จมูกเลก็ มีฝา ข้ึนเปนจุด ๆ ผมสีน้ําตาลเหยยี ดตรง... เขารสู ึกเสยี ใจแทนหลอ น เลยรนิ น้าํ จอกหน่ึง “เอา ... ดืม่ น้าํ เสียหนอย เจา เดนิ มาไกลเหลือเกนิ ” หลอ นเงยหนา ขึ้นสบตาซือ่ ๆ ของเขา แลวรบั จอกน้ําไปด่มื โดยไมพ ดู อะไร ลักษณะ ทา ทางดูดีกวา เดมิ เหมือนจะมีเรย่ี วแรงกลับมา หลอ นเดินไปท่เี ตียงอฐิ หยบิ ผา หม และ กางเกงขน้ึ มาพบั แลวแกหอ ผา ทนี่ ํามาดว ย ดงึ เอาเศษผาสีนํา้ เงนิ ออกมาชนิ้ หนึ่งพรอ มกบั เขม็ และดา ย หลงั จากนนั้ หลอ นกล็ งมอื ปะกางเกงใหเขา หลอนกม ศีรษะทํางานอยางเงยี บ ๆ ดเู หมือนจะมีชวี ิตชวี าขน้ึ ซึ่งแสดงออกโดยการ ทํางาน มิใชลกั ษณะทางทาทีเ่ ห็นเพียงผิวเผนิ ภายนอก เมอื่ ปะกางเกงเสร็จ หญงิ สาวผนู าสงสารกท็ าํ ความสะอาดกระทอมจนหมดจด ลักษณะ ทํางานของหลอนคลายนกั เปย โนท่ีกําลังบรรเลงดนตรี ขณะหยบิ โนน หยบิ นห่ี นอย สําหรบั ซู แลว เขารสู ึกมเี สยี งเพลงขนึ้ ภายในกระทอ มเล็ก ๆ โทรม ๆ หลังนี้ ทันใดนั้นเอง ซูกน็ กึ ถึงเจา มา สีนาํ้ ตาล เขาเจบ็ แปลบขนึ้ ในใจ... คลา ยกับวา เขาไม เพียงรูจกั ผูหญงิ คนน้ี ทวา ไดรอคอยหลอนมาตลอดชีวติ เม่อื ถูกกระทบดว ยคล่นื ของความรสู ึก ทรี่ ุนแรงเชนน้ี เขาลุกไปน่งั ลงเคยี งขา งหลอ นบนเตยี งอฐิ โดยไมร ตู ัว ยกมือทงั้ สองข้นึ ปดหนา ไมอยากปลอ ยใหตวั เองเชือ่ วา ในท่ีสุดเขากม็ ีความสุข กลวั วา ความปรีดาท่ไี มคาดฝนจะนาํ โชค รายมาใหภายหลัง เขาขจดั ความรสู ึกประหลาดออกไป แตม ือยงั ปด หนา อยู หญิงสาวหยดุ เย็บผา ลางสังหรณบอกวา น่คี อื ชายที่จะพงึ่ ไดตลอดชวี ิต หลอ นไมเคย คดิ วา เขาเปน คนแปลกหนา คอย ๆ ยกมอื ขนึ้ วางบนไหลเ ขาแลวทัง้ สองก็น่งั อยูท่ีขอบเตยี งคุย กันจนสวา ง ซวิ จ้อื มาจากสฉี วน ซ่ึงในตอนน้ันเปน ที่รู ๆ กนั วามลฑลนม้ี ปี ญหาความอดอยาก ชาวนา ยากจนตองอพยพไปถิ่นอ่นื เพื่อยังชพี บรรดาหญิงสาวทีส่ ามารถเสาะหาสามใี นภูมิภาคอื่นไดกด็ ี ไป เพราะเมอ่ื แตง งานแลวกส็ ามารถเปนแมส อื่ แนะนําเพื่อน ๆ ไปเปนเมียบรรดาชายในถิน่ ท่ี หลอ นไปตัง้ รกรากใหม วธิ นี ี้พวกผูห ญงิ จะออกจากบานไปพรอ มกบั หอ ผา เลก็ ๆ เดนิ ทางไป ไกลกวาชองเขาหยางผงิ ขา มเทอื กเขาฉิ่นหล่ิวแลว เดนิ ทางลอดถํา้ รถไฟจาํ นวนไมถ วน ท้งั ยาว และสนั้ ไปยงั ทิศทางของซานสี กานซู หนง่ิ เซยี หรือซนิ เจยี ง หากพอ แมพอมีเงนิ ก็จะซอื้ ตว๋ั รถไฟใหลกู สาว หาไมแลว พวกหลอนจะตองแอบขึ้น รถไฟไปเอง จากสถานีหน่งึ ไปยังอีกสถานีหน่ึง โดยพยายามไมใหถกู จบั ได ในหอผา พวก หลอนจะมเี ศษผา สาํ หรบั ใชปะเสอ้ื ผา กระจกสองหนากลมบานเล็ก ๆ และหวี พวกหลอ นพกสงิ่ เหลา น้ปี ระหน่ึงอาวธุ แลวเสี่ยงพนันดวยวยั สาว หรอื บางคร้ังอาจดวยชวี ติ หากชนะก็จะไดรับ ความสขุ เปนรางวลั แตบ างคนอาจแพแ ละสญู เสยี ทกุ สิ่งทุกอยา ง ลักษณะวิธีแตง งานแบบน้ี เปนท่ีรูจักกนั ดใี นยานไรป ศสุ ัตวของซวู าเปน “การววิ าหแปด เฟน” ชายหนุม หรือชายโสดที่มอี ายมุ ากแตยากไร จนไมสามารถหาสนิ สอดสาํ หรบั สาว ๆ ใน หมบู า นเดียวกนั ไดก็จะพากันติดตอ ผูห ญงิ จากสฉี วน ฝา ยผหู ญิงจะจัดสงรายชื่อสาวโสดไปให หลังจากนนั้ ฝา ยชายกส็ ง จดหมายมา และเม่ือถกู เรียกตัว ฝา ยหญงิ จะเดนิ ทางไปหา แลว มีการ แตง งาน ซิวจอื้ เปน หญงิ คนหน่ึงในประเภทนี้ เริ่มทเี ดียวหลอนออกเดนิ ทางมาเพ่อื แตงงานกับ คนขบั รถไถ ซงึ่ อยูประจํากลมุ ผลติ ท่ี ๗ แตโชคราย เมือ่ เดนิ ทางถึงจดุ หมายก็พบวา ฝา ยชาย เสยี ชีวติ เพราะอุบัตเิ หตเุ มอื่ ๓ วันกอ นหนา หลอ นไมไ ดไ ปรว มพิธีศพ ไมจาํ เปนเพราะหลอ นยัง ไมเ คยเหน็ หนา เขา
ซวิ จอ้ื ไมก ลาไปรบกวนแมส อ่ื เพราะรูวา นางกอ็ ยูในฐานะยากจนแรนแคน ตอ งรบั ภาระ เลย้ี งดสู ามีพิการและลกู อีกคนหนง่ึ ซวิ จ้อื ไมร จู ะทําอยา งไร ก็เลยนัง่ ลงหนาคอกสตั วข องกลุม ที่ ๗ กม หนาดเู งาตนเองท่ีทอดบนพ้ืนดนิ ชางพดู รูเ ร่ืองราวทงั้ หมดเมือ่ เที่ยงวัน ตอนหิ้วกาไปตกั น้าํ ท่คี อกสตั ว เขารบี ปลอ ยฝงู สัตวไวต ามลําพัง วิ่งเขาบา นนี้ ออกบา นโนน เพ่อื ชวยหาทางออกใหห ลอน มชี ายโสดเหลอื อยู แค ๓ คนเทาน้นั ในกลุม และทง้ั ๓ คนก็แวะมาดูหลอ น แตทุกคนคดิ วาหลอ นผอมและตัวเล็ก เกนิ ไป ในท่ีสดุ ชา งพูดก็นึกถึงซขู น้ึ มาได... ซู หล่งิ จุน ซึง่ มอี ายุ ๓๕ – ๓๖ แลว ในท่ีสดุ เขาก็ไดแ ตงงาน น่ันคอื เรอ่ื งราวชีวิตรักของเขา “ครูซูแตงงานแลว ” เปน เร่อื งตื่นเตนพอสมควรในหมูบาน แมชาวบานท่ไี มค อ ยจะลงรอยเพราะอยู กันคนละกลุมความคิดก็ลมื เร่อื งเบาะแวง หันมาแสดงความยนิ ดีกับเขา... ผูทไ่ี มส นใจ จะขดั แยงใคร... ผซู ึ่งทาํ งานหนกั ... และไมเปน พษิ เปนภยั ตอ ใครทัง้ สิ้น มนษุ ยก็คอื มนุษย ชาวบานตางรสู กึ ดีใจทไ่ี ดแสดงความอบอุนตอผอู ืน่ รูวาความเปน มนุษยข องพวกเขายงั มิไดสญู สิน้ มคี นเอาหมอ นง่ึ ใหเ ปนของขวญั แตง งาน บางก็เอาขา วให หลายถงั บา งกใ็ หค ูปองสําหรับแลกผา และอืน่ ๆ อีกมาก สัตวแ พทยห นุม ขอเรย่ี ไร... แตละ บา นไดเ งนิ หลังละ ๕๐ เฟน สาํ หรบั เปน เงนิ กน ถงุ ผูนาํ ไรป ศสุ ตั วตัดสนิ ใจวาซูมสี ทิ ธหิ ยุดงาน ได ๓ วนั เพ่อื ด่ืมนาํ้ ผึ้งพระจันทรเ ชนเดียวกับคนอืน่ ๆ ถึงแมว ายงั เปนชว งท่มี ีความวุนวายอยู แตชาวบานก็มีน้ําใจกรุณาปรานีอยา งยง่ิ ทัง้ คูเ ร่ิมตนชวี ติ ใหมดวยเงนิ บรจิ าค ซิวจอื้ เปน คนมองโลกในแงดี และทํางานหนัก หลอ นมีการศกึ ษาแค ๒ ปเ ทา น้นั จงึ ไม คอ ยรจู กั แสดงออกเร่อื งวัฒนธรรม แตหลังจากไดด ูหนงั กลางแปลงกลางหมบู า น หลอนจํา คําพดู ของตัวละครตวั หนงึ่ ได ตวั ละครน้นั พดู วา “แลว เราจะมีขนมปง และนมดวย” หลอ นชอบ คําพูดประโยคนนั้ มาก และในทสี่ ดุ ก็จาํ ไดขนึ้ ใจ คราใดท่ีหลอ นพูดออกมา ซวิ จอ้ื จะหัวเราะคกิ ๆ คิ้วของซวิ จ้ือบางเรยี บ ตาก็เล็ก และยามใดทหี่ ลอนยม้ิ ดวงตาจะดูคลา ยกบั พระจนั ทรค รงึ่ เสีย้ ว ลกั ยม้ิ ที่แกม ท้ังสองขางทําใหห ลอ นเปน คนมีเสนห เม่อื ซู หลิง่ จนุ ออกไปเลี้ยงมาตอนกลางวัน ซิวจอ้ื กจ็ ะไปปน อฐิ กลางเปลวแดดอัน รอนแรง ตอมา หลอ นกจ็ ะใชรถเขน็ คนั เลก็ ๆ ขนมันกลบั บาน แลว กอ สรา งกําแพงลอ มกระทอม นอย บนผนื แผน ดนิ ซง่ี กวา ง ๙,๖๐๐,๐๐๐ ตารางกโิ ลเมตร หลอ นกันเนอ้ื ที่ ๑๘ ตารางเมตร เปน ของตนเอง “ทบ่ี า นเดมิ นะ ” หลอ นกลา ว “จะตองมตี นไมใหญอยหู นา บา นแตละหลัง มนั ใหญใบ ดกหนาทึบจนไมส ามารถมองทะลุขึน้ ไปเหน็ ทองฟา ” ดังน้นั ซวิ จอ้ื จึงไปขุดเอาตนไมใ บหนาจากทงุ นามาสองตน หลอ นลากมาจนถงึ บาน แลว ปลกู กับมอื คร้นั สรางรวั้ เรยี บรอ ย ซิวจอื้ ก็เริม่ เล้ยี งสตั ว นอกเหนอื จากไก เปด และหาน หลอ นยงั เล้ยี งกระตา ยและนกเขาไวเ ปนสตั วเ ล้ียงยามวาง จนมีผขู นานนามหลอ นวา “ผบู ญั ชาการสาม กองทพั ” แตส ่งิ ทีท่ าํ ใหหลอ นไมพอใจทส่ี ดุ คอื ไรป ศุสัตวข องราชการแหง นี้ไมอนญุ าตใหเลีย้ ง หมู หลอ นเคยเลา ใหซ ฟู งบอย ๆ ตอนเขา นอนวา หลอ นฝน จะมีหมูอวน ๆ หลายตวั ไรป ศุสตั วทอ่ี ยูโดดเดี่ยว หางไกลความเจรญิ นี้ คลา ยกับสระนาํ้ ทไี่ มค อ ยมีประโยชน บรรดาผนู าํ ทคี่ อนขา งชักชาในการดําเนินตามนโยบายของหนว ยเหนอื แมจ ะเสย่ี งตอ การตรา
หนา วา “เปน พืชพนั ธุของพวกทุนนิยม” ซิวจือ้ กเ็ หมอื นตน หญา ที่งอกข้ึนจากรอยแตกของหนิ หลอ นยืนหยดั อยูกบั ความคิดของตนเอง และสัตวเล้ียงของหลอ นก็เพ่มิ ปริมาณขนึ้ โดยรวดเร็ว... อยางกบั การเลน กล “แลว เราจะมีขนมปง และนมดวย” จริงดังท่ีหลอนไดทองจาํ และกลา วซ้าํ อยเู สมอ ๆ หลังจากเวลา ๑ ปของการทาํ งานหนกั ชีวติ เขาท้งั สองกด็ ีขน้ึ กวา เดมิ มาก มีทุกสิง่ ทุกอยางท่ี ตอ งการ ซวิ จอ้ื เปน คนที่คอ นขา งดอื้ รัน้ ดเู ปนคนตอตานกระแสคลืน่ สังคมดว ยซํ้าไป เมอื่ หลอนกลบั จากไรในตอนเย็นจะมซี วิ ซิ่วผกู ตดิ หลัง ติดตามดวยฝูงเปด ไก และหาน โดยมี นกเขาจบั อยูบนไหล หลงั จากนั้นจะมีเปลวไฟจากฟน เตน วับ ๆ แวม ๆ อยใู นเตาใตหมอ น่ึง ดู เหมอื นจะเปนเทวรูปรอยกร หลอนจะจดั การทุกส่งิ ทกุ อยางใหอ ยูถกู ท่ีถกู ทางเสมอ ผหู ญงิ คนนี้ ซงึ่ เติบโตมาดว ยมนั หวาน ไมเพียงนาํ ความอบอุน ทางใจมาให หากยัง ชวยใหเขาปก หลกั หยง่ั รากลกึ ลงไปในแผน ดนิ ชวยใหม องเห็นไดช ดั เจนวา ชีวติ การทาํ งานนัน้ เปน สง่ิ งา ยบริสทุ ธ์ิ และยตุ ธิ รรม หลอนทําใหเขาเต็มไปดวยความสุขท่ไี ดเ คยแสวงหามานานป อยมู าวันหน่งึ รองฯ ดงกป็ ระกาศวา ชื่อเสยี งของเขาไดรับการแกไขแลว มลทินจาก ขอกลาวหาตาง ๆ ในอดีตไดถูกลบลางหมด พรอ มกันนน้ั ก็มอบเงนิ จํานวน ๕๐๐ หยวนเปน คาชดเชยตามนโยบายของแผนกการเงิน ซิวจ้ือดีใจอยางย่งิ เมอื่ ไดยินขา วน้จี ากปากของเขา หลอ นรีบเช็ดมอื กับผากนั เปอนแลวลงมอื นับเงนิ ซึง่ ลว นเปนธนบัตรใหมเ อ่ยี ม “น่ี ซวิ จอ้ื ... นบั ต้ังแตว นั นี้ไป เราเสมอภาคกบั ทกุ คนแลว ” ซตู ะโกนไปยังทิศทางของ หอ งครวั ขณะลา งหนา “ไดยนิ ฉนั พดู ไหม... ซวิ จ้อื ... เธอทําอะไรอยนู ะ” “ฉนั นับเงนิ นตี่ ้งั หลายหน แตนบั ไมถวนสกั ท.ี .. โอ... มนั ปก ใหญเหลอื เกิน” “ไอห ยา.. เธอนับมันจรงิ ๆ หรอื ... เงินมคี วามหมายอะไร สิ่งทน่ี า ฉลองกค็ อื การไดร บั เกียรติภูมขิ องฉันคนื มาตา งหาก” “เธอหมายถงึ อะไร... เกียรติภมู .ิ .. สาํ หรับฉันแลว เธอก็คอื เธอ มคี นกลา วหาวา เธอเปน พวกฝา ยขวาในอดีต แตหลังจากเวลาผา นมาเนินนานแลว พวกเขากลบั บอกวา เปนความเขา ใจ ผิด ถาเปน เชน น้นั จริง ทําไมเขาถงึ ไดเ ตือนเธออีกวา อยา ทาํ ผดิ อกี นะ สวรรคเ ทานัน้ ท่จี ะรวู า พวกเขากาํ ลงั ทาํ อะไร ใครละ ควรเปนฝายท่จี ะตอ งระมดั ระวังไมกระทาํ ผิดพลาดอีก... เรายัง ดาํ เนินชีวติ อยางเดมิ อยางทีเ่ คยปฏิบตั มิ าโดยตลอด... เด๋ยี วนเี้ รามีเงินแลว เราจะมชี ีวติ สงบ สขุ ... เอาละ อยากวน... ฉันจะนบั เงนิ อกี ครงั้ ” เปน ความจรงิ ซิวจ้อื ซึ่งมอี ายอุ อ นกวา เขาถงึ ๑๕ ปไมเคยคดิ เลยวา เขาทง้ั สองเปน คน ตํา่ ตอ ย หลอ นเปน คนพน้ื ๆ งาย ๆ และซอื่ สตั ย. .. ใครคอื ฝา ยขวา... คําถามน้ไี มเคยผา นเขา สมองของหลอ น ส่ิงทหี่ ลอ นรูก็คอื วา สามีเปน คนดี ซื่อสตั ย แคน ั้นก็พอแลว มีอยบู อ ย ๆ ที่ หลอนไปรวมทํางานกบั ผูห ญิงคนอื่น ๆ หลอ นจะพดู วา “พอของซวิ ซว่ิ เปนคนงา ย ๆ ซ่ือสัตย เขาจะไมพ ดู อะไรเลยแมฉันจะเตะเขา เขาจะไมว่ิงหนหี ากหมาปา ไลกัด เปน บาปมากทเี ดยี ว หากใครจะรังแกคนอยา งเขา ใครกต็ ามที่รังแกเขาจะตองชดใชกรรมในชาติหนา แนน อน” หลอนชอบเงนิ และจํานวนเงิน ๕๐๐ หยวนนาํ ความปรีดาใหญหลวงมาให มอื ของ หลอนส่นั เบา ตาเออ ไปดว ยน้าํ ตาของความปราโมทย แตเม่ือไดย นิ วาบดิ าของเขาเปนเศรษฐี มธี ุรกจิ ใหญโ ตในตา งประเทศ หลอ นไมพูดอะไรเลยเกย่ี วกับเงินทอง แตก ลับคะย้นั คะยอให เขาเอาไขตม มาฝากพอดวย หลอนเคยพดู บอย ๆ กบั ลกู สาวอายเุ จ็ดขวบวา “เราจะใชเ งินอยาง สบายใจ หากเปนเงินทีเ่ ราเสาะหามาดว ยนํ้าพักนาํ้ แรงของเรา เมอื่ แมซ ้อื เกลอื แมรูวา มนั เปน เงนิ ทไ่ี ดจ ากการขายไข เม่อื ซ้อื พรกิ กร็ ูว า เปน เงนิ ท่ีไดจ ากการรบั จางเกีย่ วขา ว เมอ่ื ซื้อสมดุ แบบฝกหดั ใหล กู แมร ูว าเปนเงนิ ทไี่ ดมาจากการปลูกฝง...” หลอนไมม ที ฤษฎี ไมม ีปรชั ญา เปน คนงาย ๆ ภาษาที่ชัดเจนของหลอ นทําใหเ ด็กหญงิ ตวั เล็ก ๆ เขาใจวา การทาํ งานเปน ส่ิงท่ี สงู สง รางวัลของแรงงานซึ่งแตละคนไดล งทนุ ไปเทาน้นั จะทําใหบ คุ คลน้นั มีความสขุ
เปนส่ิงทนี่ า ละอายอยางยิ่ง ถา จะไดเงินมาจากการเอารัดเอาเปรียบผูอนื่ หรือไดมาจาก การหยิบย่นื ให ซิวจอ้ื รอ งเพลงไมเ ปน เมื่อตอนซวิ ซิว่ อายไุ ด ๑ เดือน เขาท้งั สามเดนิ ทางไปในเมอื ง เพื่อถายรูป มีคนขายน้ําแข็งอยูขา งถนนรอ ง “โลล.ิ .. โลลิ...” นน่ั ไดกลายเปน เพลงกลอ มลกู ของหลอ น เม่ืออมุ ลูกในวงแขน หลอ นจะรอ ง “โลลิ... โลล.ิ ..” คอย ๆ โดยพยายามลอก เลียนสําเนียงของชาวพายพั ไปในขณะเดยี วกนั ดว ย เสยี งท่รี าบเรียบหวาน ๆ ของหลอ นจะสะกด จติ ลกู สาวใหเคล้ิมหลับไปในท่สี ุด มีคนขายนาํ้ แขง็ อยทู ถ่ี นนหวังฟูจิงเหมอื นกัน แตค นขายไมรอ งอะไรเลย พวกเขานงั่ เงียบ ๆ อยหู ลงั โตะทําหนาตาย นา เบือ่ เหลือเกนิ ซคู ิดถึงเพลงกลอ มลกู ท่ีไพเราะ คาํ พดู ที่ติด ปากและรอยย้มิ ทส่ี ดช่ืนของหลอ น เขาอยูท่ีนีไ่ มได. .. จะตอ งกลบั ไป มีเพือ่ นฝูงท่ีเคยชว ยเหลอื เขายามตกอยูในความ ยากลาํ บาก และเดีย๋ วนบ้ี รรดาเพือ่ น ๆ เหลานั้นกําลังตอ งการความชวยเหลือจากเขา มีแผนดิน ท่ีเขาไดห ลัง่ หยาดเหงอ่ื ลงรด มภี รรยาและลกู ผเู ปนทีร่ ักรอเขาอยทู นี่ ัน่ มันรวมไปถงึ รากเหงา ความเปนคนของเขาดว ย
๕ ในท่ีสดุ เขาไดก ลับมา... กลับมายงั เมืองเล็ก ๆ ในชนบท ถนนราดยางสายเดียว ของเมอื งซ่งึ ทอดอยหู นา สถานรี ถประจําทางยังปกคลุมไปดวยฝุนสีนํ้าตาลบาง ๆ และเมื่อลมพัด กจ็ ะลอยคลงุ ขึ้นในอากาศ แลวกระจายฟงุ รอบ ๆ รา นคาเลก็ ๆ ธนาคาร และทที่ าํ การไปรษณีย เครอื่ งปน นุน ทอ่ี ยอู กี ฝากหนง่ึ ยังทาํ งานอยางเดิม ดเู หมอื นจะยงั ไมห ยุดเลยตั้งแตตอนทีเ่ ขาจาก ไป ทางเขาสถานีรถประจําทางยังเตม็ ไปดวยพอ คาแมคาขายเมล็ดดอกทานตะวัน ขา วโพด หวาน และปาทองโก สองขางสถานีรถมอี าคารเกา ๆ ท่ไี มใ ชแ ลว แตค านคอนกรตี ซงึ่ มี ลวดลายสลกั ไวอยางวิจิตรยงั เหลอื อยู โรงมหรสพใหมกาํ ลังอยูใ นระหวางกอสราง ชางปนู กาํ ลงั ทํางานกนั ขะมักเขมน ซูร ูส กึ คลา ย ๆ กับกระโดดรมลงจากเครือ่ งบนิ เมือ่ กา วจากรถประจําทาง และเดยี๋ วนี้เขา ไดลงมายืนม่นั คงอยบู นพ้นื ดนิ แลว เขารกั ทกุ สง่ิ ทกุ อยา งทนี่ ่ี รวมท้งั ส่ิงท่ไี มด ขี องมันดว ย เหมอื นกบั ชีวิตของเขาเอง ทีจ่ ะหลกี หนจี ากความทรงจาํ ท่ีเจ็บปวดและขมขน่ื ในอดตี ไมไ ด ซูขอโดยสารไปกับรถมา และไปถงึ หมบู า นตอนเย็น ดวงอาทิตยก ําลังสาดแสงสีสม ขามยอดเขาทางทิศตะวันตกลงมาครอบคลุมหมบู าน ตนไมใหญส องตน ของซิวจอ้ื ท่ียนื เดนอยู หนา บานดูสงบเงยี บประหน่งึ กาํ ลังมองดูเขาอยางลกึ ซึ้งจากกน บ้งึ วญิ ญาณของมนั มาและสัตวเ ลี้ยงตา ง ๆ กาํ ลังยํา่ เทากลบั ขณะทีจ่ ะขา มถนน พวกมันพากันหยุดดู คลา ย จะจําเขาได จนกวาเกวียนเทยี มมาไดผานไปลบั ตาแลว นน่ั แหละ พวกมันถงึ หันหนาไปทางอนื่ แลว ออกเดนิ ตอ ... มงุ หนาสูคอกตอ ไป ซูตืน้ ตน ใจ เขานกึ ถึงคําสนทนากบั พอทพี่ ดู กันคนื กอนจะจากมา คืนน้นั ท้งั สองนัง่ อยใู น เกา อ้ีนวมเผชิญหนา กนั ชายแกท มี สี ีหนาหมดหวังสวมชุดนอนไหมอยางดี หลังงมุ คอตก “จะรีบกลบั แลวหรือ” พอเอย ปากถาม “ใช... โรงเรียนกําลงั เตรียมสอบกลางเทอม” หลงั จากเงยี บกนั ไปช่วั ครู พอ เร่มิ พดู ข้ึนใหม “พอ ดใี จเหลอื เกนิ ที่ไดพบเธอ” แมจ ะพยายามควบคุมอารมณแลว แตริมฝป ากของพอ ยงั สน่ั นิด ๆ “เธอเปนผูใหญเตม็ ตัวแลว เห็นไดช ัด คงจะเปน เพราะศรทั ธาทมี่ ่นั คงของเธอ... ดีแลว สิง่ ที่เราแสวงหาตลอดเวลาก็คือ...ศรัทธา ถา จะใหพ ดู อยา งเปดอก ในอดีตพอ กเ็ คย เสาะหามันเชน กัน แตศ าสนากช็ วยพอไมไ ด...” พอโบกมอื ไปมาคลายจะปด อะไรบางอยา งที่ นา ขยะแขยงใหพ น ตัวแลว เปลย่ี นเรอ่ื งพูด “ปท่ีแลวพอ ไดอ านเรื่องสัน้ ของ “โมปารซ งั ” ขณะท่ี อยปู ารีส เปนเร่อื งของพอ คนหน่งึ ท่กี ลบั มาหาลกู ชาย หลังจากท่เี ขาท้งิ ไปเปน เวลานาน แลว พบวา ลูกกลายเปน คนโง สตไิ มด .ี .. พอนอนไมหลบั หลงั จากไดอา นเร่ืองน้นั จบ ตอ มาพอ นกึ เหน็ แตเธอบอ ย ๆ คิดวาเธอคงจะมีปญหายงุ ยาก... เดีย๋ วนพ้ี อสบายใจแลว เปนสิง่ ที่พอ ไม คาดฝน มากอน เดย๋ี วนี่เธอไดก ลายเปน... เปน...” พอไมสามารถหาคําพูดที่เหมาะสมได อยางไรกต็ าม ซูเ ห็นแววพึงพอใจและช่ืนชมยนิ ดีปรากฏในสายตาพอ เขารดู วี า ท้งั ตัว เขาและพอตา งมคี วามสขุ เน่ืองจากการพบปะในครง้ั นี้ เพราะตางไดรบั ส่งิ ท่ีตนตอ งการ ความรสู กึ ผิดท่ฝี งอยูสวนลกึ ในใจพอ ละลายหายไปหมด ขณะเดียวกนั เขาก็ไดม โี อกาสทบทวน อดีตและเขาใจความหมายชวี ติ ของเขา ดวงอาทติ ยท ่เี คล่ือนลับลงหลงั เขาสาดแสงสที องขน้ึ มาฉาบกอนเมฆทีล่ อยอยบู นฟา แสงสะทอ นจากกอนเมฆยอ นกลบั ลงมาปกคลมุ ทุงหญา เชิงเขา ทุงนา และหมบู า น ทําใหทุก สงิ่ จมอยูในแสงสลวั ของยามพลบ ซูเดินเกอื บถึงโรงเรียน จนสามารถมองเหน็ สนามเดก็ เลน อยู ไกล ๆ จากระยะนั้นดคู ลายทะเลสาบทีส่ งบเงยี บลอ มรอบไปดวยทุงหญา สนี ้าํ ตาลถูกลบู ไลด วย สายลมเยน็ ท่ีพัดมาแผวเบา ความรสู ึกออนโยนและน่ิมนวลกอตวั ข้นึ ในใจ เขาคิดวา ในทสี่ ดุ พอ
กไ็ มเขาใจอะไรเลย แมพอจะพดู วา พอ มศี รทั ธาทีม่ ่นั คงเชนกัน... ความรูสึกของปญญาชน น้นั หากขาดเสยี ซ่ึงประสบการณของความรูสึกพ้ืนฐานแลว ยอมเปน สิ่งทีว่ างเปลา บางคร้ังและในบางลกั ษณะ... ความรูส กึ สาํ คญั กวา ความคดิ หลงั จากใชเ วลากวา ๒๐ ป ทนทุกขทรมานทํางานหนกั สงิ่ ทเี่ ขาไดร ับกค็ ือความเขาใจ ในความรูส ึกของคนทใี่ ชแรงงาน... และนีแ่ หละคือสมบตั ลิ ํ้าคาของเขา นา้ํ ตาเร่ิมเออ ขน้ึ มา เม่อื ซูคดิ ถึงสงิ่ นี้ ผลสดุ ทายก็คือ เขามไิ ดใ ชชีวิตและเวลาทผ่ี านมาอยางไรป ระโยชน ในทสี่ ุด ซูก็มองเหน็ อาคารเรยี น คน ๒ – ๓ คนท่ียนื จับกลมุ อยูหนา บานพากันหันหนา มาทางเขา ผากันเปอ นสีขาวท่ีซวิ จอื้ คาดอยูสองประกายเดน อยใู นแสงสลัวของสนธยา กลุม คนมีจาํ นวนมากขึน้ อยางรวดเร็ว และเม่อื จาํ เขาไดก็พากันวิ่งตรงมายงั ถนน เดก็ หญิงตัวเลก็ ๆ สวมเสอื้ สแี ดงวง่ิ ตรงมาหา ความเคล่อื นไหวของหลอนดู คลายเปลวไฟทโี่ อนเอนไปมา แมห นูนอยว่งิ ใกลเ ขา มา... ใกลเขา มา และฝเ ทา ของ หลอนกเ็ รว็ ขน้ึ ... เร็วขน้ึ จากหนงั สอื “คนเลยี้ งมา” แตงโดย จาง เสยี น เลยี้ ง แปลโดย พิริยะ พนาสุวรรณ จดั พมิ พ โดยสาํ นกั พิมพชีวติ พ.ศ. ๒๕๒๖
Search
Read the Text Version
- 1 - 20
Pages: