สรุป หน่วยที่ 1 นายสิทธิสมบูรณ์ ภูครองนา 6117701001047

สรุป หน่วยท่ี 1 แนวคดิ ทฤษฎี หลกั การพยาบาลในวัยผู้ใหญท่ ่ีมภี าวการณ์เจ็บป่วยเฉียบพลนั วิกฤต การพยาบาลภาวะวิกฤต หมายถึง การพยาบาลผ้ปู ่วยท่ีมีการเจบ็ ป่วยเกดิ ขนึ้ กะทนั หัน เพ่ือใหผ้ ้ปู ่วยปลอดภยั และไมม่ ีภาวะแทรกซ้อน เปน็ การพยาบาลท่ีเชี่ยวชาญเฉพาะสาขาในการดแู ลผู้ป่วยทง้ั คน(Total human being) ตามการตอบสนองของบคุ ลตอ่ ความเจ็บปว่ ย รวมทั้งดแู ลการตอบสนองของครอบครวั ผู้ปว่ ย วิวัฒนาการของการดแู ลผ้ปู ่วยภาวะเฉียบพลนั วิกฤต ในอดตี ใชอ้ ปุ กรณ์ขัน้ สูง ในการรกั ษา ใชย้ านอนหลบั ยาแก้ปวด ทาให้มีผลกระทบหรอื ภาวะแทรกซ้อน ทาให้ ผู้รับบริการไม่ค่อยประทบั ใจ ในปจั จบุ ัน เป็นการดูแลแบบค่อยเปน็ ค่อยไป เน้นปลอดภัยและให้มีอนั ตรายน้อยท่ีสดุ และพฒั นาการ ตดิ ต่อส่ือสารกับผปุ้ ่วยและญาติ เน้นการทาวานเปน็ ทีมกบั สหสาชาวชิ าชพี หลักการสาคญั ของพยาบาลผปู้ ่วย 1.คานงึ ถึงความปลอดภยั ของชวี ิต ความเจบ็ ปวดดา้ นรา่ งกาย จิตใจ จิจวิณญาณของผู้ป่วยและครอบครัว 2.ยอมรับความเปน็ บุคล ความมีคณุ คา่ ของคนทง้ั คน ขอบเขตของการพยาบาลผู้ป่วยทีม่ ีภาวะเจ็บป่วยวกิ ฤต 1.ผู้ป่วยที่มภี าวะเจ็บป่วยวิกฤต จะรกั ษาในหออภิบาลผปู้ ว่ ยอายรุ กรรมและศลั ยกรรม 2.มกี ารพฒั นาเป็นการพยาบาลเฉพาะทาง เพื่อให้พยาบาลฝึกทกั ษะการดูแลผ้ปู ่วยได้อย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ ผปู้ ว่ ยหลังผ่าตดั หัวใจใน C.C.U (Coronary Care Unit, Cardiac Care Unit หรือ Critical Care Unit) -แยกออกจากครอบครัว -ใช้อุปกรณ์ข้ันสูง -Hemodynamic สภาพผ้ปู ่วยหนกั หลังผ่าตัด

องค์ประกอบของการพยาบาลผ้ปู ว่ ยวิกฤติ 1.ผ้ปู ่วยทมี่ ภี าวะเจบ็ ป่วยวิกฤต 2.พยาบาลให้การพยาบาลผปู้ ่วยระยะวกิ ฤต 3.ส่ิงแวดล้อมภายในหอผปู้ ว่ ย สงิ่ เร้าที่ทาให้เกดิ ความเครยี ดตอ่ ผ้ปู ่วย -ไม่คนุ้ เคยกับสถานที่ -เสยี งดงั รบกวนจากเคร่ืองมือแพทย์ การพดู คยุ การทาหตั ถการตา่ งๆบนวอรด์ -แสงสว่าง เพราะในวอรด์ จะมีการเปดิ ไฟอยู่ตลอด เพ่ือสะดวกต่อการทาหตั ถการ และการสังเกตอาการของ ผู้ป่วย ซึง่ อาจสง่ ผลเสยี ต่อตวั ผปู้ ว่ ย ควรมีอุปกรณ์ป้องกนั แสง เช่นผา้ ปดิ ตา ส่ิงเรา้ ท่ีทาใหเ้ กดิ ความเครยี ดต่อพยาบาล -ความคาดหวงั ท่ีของตอนเองและหวั หน้า ทจ่ี ะต้องการใหค้ นไขห้ ายดี ดูแลอย่างเต็มความสามารถ -เทคนิคการพยาบาลทยี่ ุ่งยากในบางเคส ต้องทาหตั ถการหลายอย่างทซ่ี ับซ้อน และต้องใช้ความร้คู วามชานาญ ของพยาบาล ซ่ึงทาให้เกิดความเครียดได้ -บรรยากาศภายในหอผู้ปว่ ยมงี านมากยุง่ ยาก เหน่ือย จะส่งผลตอ่ ความเครยี ด การตอบสนองของผูป้ ่วยทม่ี ีภาวะเจ็บป่วย เฉียบพลนั วิกฤต -มีความวิตกกังวลในเรอ่ื งต่างๆ เชน่ กลวั ความตาย กลัวเจ็บ กลวั พกิ ารฅ -นอนไมห่ ลบั มภี าวะซึมเศร้าที่ต้องแยกจากครอบครวั -การสญู เสยี บทบาทหรืออานาจในครอบครวั จากคนที่เคยทางานต้องมานอนรักษาตวั -ภาวะบีบคน้ั ด้านจติ วญิ ญาณ ความเจ็บปวด -จาการท่ตี ้องนอนพักรักษาในหอ้ ง ICUนานๆอาจเกิดภาวะ ICU Delirium ลกั ษณะของคนไขใ้ นภาวะวิกฤติ คอื คนไข้ที่มีปัญหาหรอื มโี รคเยอะๆอยู่แล้ว ซึ่งอาจเกิดรว่ มกับภาวะอนื่ ๆร่วมด้วย ประมาณวา่ เปน็ ปว่ ยอยู่ แล้วแลว้ มอี าการแทรกซ้อนเพิ่มเข้ามาอีก -ภาวะแทรกซ้อนหลังการผา่ ตัด เช่น เลอื ดออก การตดิ เช้ือ การเกดิ ไตวายเฉียบพลัน -คนไข้ที่มีโรคเรื้อรังอยู่เดิม เกิดการอดุ กน้ั เฉียบพลนั ทาให้การหายใจลม้ เหลวเฉียบพลัน -อบุ ัตเิ หติหรอื เกิดภยั อันตราย เชน่ ไฟไหม้ บาดเจ็บที่สมอง ท่ีไขสันหลงั สง่ ผลให้มกี ารล้มเหลวของอวัยวะ หลายระบบ -โรคมะเร็งลกุ ลามไปอวยั วะสาคญั -การแพ้ยา ความต้องการของผ้ปู ่วย ความตอ้ งการทจ่ี ะมชี ีวิตอยู่ไม่อยากตาย ต้องการพ้นื ฟสู ภาพรา่ งกายให้หายไวทส่ี ุด

และไมต่ อ้ งการทรมาน ต้องการความเป็นส่วนตวั ต้องการไดร้ ับข้อมูลขา่ วสารเกย่ี วกับการรกั ษาของตนเอง และตอ้ งการความเคารพจากอ่นื สมรรถนะของพยาบาลท่ดี ูแลผู้ป่วยภาวการณเ์ จบ็ ปว่ ยเฉียบพลันวิกฤติ -เน้นเรอื่ งการประเมินสภาพ การวางแผนพยาบาล การปฏิบตั ิการ การดูแลทางดา้ นจิตใจและรา่ งกาย การ ประเมินผล การมีจรยิ ธรรม และสามารถรายงานอบุ ตั ิการณ์ ที่เกิดขนึ้ กับผปู้ ว่ ยได้ เช่นการแพย้ าจะต้อง รายงานเปน็ อบุ ตั ิการณเ์ ชน่ รายงานวา่ กาลังใช้เครื่องมืออยู่ กาลังปฎิบตั ิการอยู่ในขณะน้ีแล้วเคร่ืองมือหยุด กะทนั หัน จะต้องรายงานทันที เพ่ือเป็นการป้องกันการนาเคร่ืองมือท่ีมีปญั หาไปใชใ้ นคนไขร้ ายต่อไป -จะตอ้ งมีทกั ษะในการส่ือสาร ตอ้ งพูดจาดีส่ือสารเปน็ สามารถทางานเป็นทมี ได้ ดแู ลสภาพแวดล้อมผปู้ ว่ ยใน ความรับผดิ ชอบเปน็ อย่างดี และจะต้องมีการศึกษาเพม่ิ เติมเพ่ือพัฒนาตนเองอย่ตู ลอด และในบางคร้ังจะต้อง นางานวิจัยมาปรับใช้ในการพยาบาลได้ การใชก้ ระบวนการพยาบาลผปู้ ่วยภาวะเจบ็ ป่วย เฉียบพลัน วกิ ฤต การประเมนิ สภาพ จะเป็นขน้ั ตอนแรกที่สาคญั ของกระบวนการพยาบาล ตั้งแตแ่ รกรบั และทุกช่วงเวลา ถ้า ไม่ไดท้ าก่อน กระบวนการต่อๆไปจะเกดิ ความผดิ พลาดได้ กรอบแนวคิดทางการพยาบาล FANCAS นิยมใช้มาก เนน้ และลาดับปัญหาสาคญั ตามการเปลีย่ นแปลงของ พยาธิสภาพ ทาใหป้ ระเมินได้รวดเร็วและครอบคลมุ ทกุ ระบบ F : Fluid balance ระบบไหลเวียนหัวใจหลอด เลือด A : Aeration ระบบหายใจ N : Nutrition ระบบเมทาบอลซิ ึมของรา่ งกายการเผาผลาญ C : Communication การติดต่อสอื่ สาร A : Activity การทากจิ กรรม กิจกรรมการพยาบาล S : Stimulation การกระตุน้ ผ้ปู ว่ ยเปน็ การประเมนิ สภาพผู้ปว่ ย การใช้ทฤษฎกี ารปรบั ตัวของรอย ในการดแู ลผู้ป่วยภาวะเจ็บป่วยเฉียบพลัน วกิ ฤต ทกุ ๆดา้ นจะมีความสัมพนั ธ์กัน ดังน้ี ดา้ นรา่ งกาย เปน็ การทางานของร่างกายระบบต่าง ๆ ด้านอตั มโนทัศน์ ความรู้สึกต่อตนเอง ด้านบทบาทหน้าที่ ความเจบ็ ปว่ ยมีผลกระทบตอ่ บทบาทหน้าที่ ดา้ นความสมั พันธ์และ พงึ่ พา การได้รับความร้สู ึกต่อการรักษาพยาบาล การประเมินภาวะสขุ ภาพของผูป้ ว่ ยภาวะเจบ็ ป่วย เฉยี บพลนั วิกฤต ผปู้ ่วยส่วนใหญ่จะมีปญั หาทุกระบบ เช่น การหายใจ การไหลเวยี นโลหติ ความเจบ็ ปวด การติดเช้ือในกระแส เลอื ด ไมร่ สู้ ึกตวั ทุกข์ทรมานจากร่างกายเคลื่อนไหวไม่ได้ หรือทางด้านจติ ใจที่ไมไ่ ดพ้ บเจอญาติหรอื ครอบครวั เพ่ือนร่วมงาน ทาให้รสู้ กึ ไมส่ บายไปหมดเลย จึงจาเปน็ ต้องมกี ารประเมิน เฝ้าระวังการเปล่ยี นแปลงอย่าง ใกลช้ ิด -เครื่องมือที่ใชใ้ นการประเมิน การประเมนิ เราจะประเมนิ ท้ังทางด้านรา่ งกายและดา้ นจิตใจ - EKG monitor เคร่อื งวัดความดัน การไหลเวยี นโลหิตขนั้ สงู ข้นึ -แบบประเมินความเจบ็ ปวด เชน่ Pain score

-แบบประเมนิ ความรุนแรงของความเจบ็ ป่วยวิกฤต -แบบประเมนิ ภาวะเครียดและความวิตกกงั วล -แบบประเมนิ ภาวะสับสน เฉียบพลันในผ้ปู ว่ ยไอซียู การประเมินความรุนแรงของผปู้ ว่ ยภาวะเจบ็ ป่วย เฉียบพลัน วกิ ฤต ท่ีนยิ มใช้แพร่หลาย ทั้งทางคลินิกและการวิจัยทางการพยาบาล เชน่ แบบประเมินความรุนแรง เป็นเคร่อื งมอื ที่ใช้ในการประเมนิ และจัดแบ่งกลุ่มผ้ปู ว่ ยตามความรนุ แรงของโรค และยงั สามารถประเมินอัดตราการตายได้ ดว้ ย โดยดูท่ีคะแนนการประเมินถ้าคะแนนต่า กม็ โี อกาสท่ีจะเสยี ชีวติ สูง APACHE II Score ใช้ในการประเมิน และจดั แบง่ กลุม่ ผูป้ ว่ ยตามความรนุ แรงของโรค ประเมนิ โอกาสทีจ่ ะเสียชีวติ และเพื่อดูวา่ จาเปน็ ต้องได้รับการ ดูแลมากน้อยเพียงใด แนวคิดการพยาบาลผู้ป่วยภาวะการเจ็บปว่ ย เฉียบพลนั วกิ ฤต FASTHUG BIT FASTHUG มี 7 ข้อและBANDAIDS ม8ี ขอ้ ทาใหค้ รอบคลุมได้มากขึน้ มีปรับปรุงเครื่องมอื ช่วยจาอยา่ งรวดเร็ว ไดด้ ียิ่งขนึ้ เป็น “FAST HUG BIT กอดอยา่ งรวดเรว็ 2 คร้งั เช้าเย็น” นอกจากทาให้จาไดง้ ่ายขน้ึ แล้วยงั สามารถ นาไปใชใ้ นผปู้ ว่ ยอายุรกรรมแลศลั ยกรรมได้ แนวปฏิบตั ทิ างการพยาบาลผู้ป่วยภาวะการเจบ็ ป่วย เฉยี บพลนั วิกฤต เป็นเครอ่ื งมือท่ใี ชเ้ ปน็ แนวทางหรือแนวปฏบิ ัติ ทางการพยาบาล ได้ โดยเอาหลกั ฐานเชิงประจักษ์แต่ละเรื่อหรอื งานวจิ ยั ต่างๆ หรือแนวปฎิบัติมารวมกันทาใหเ้ กิดแนวคดิ ในภาพรวมสามารถนามาจัดการกับปัญหาสขุ ภาพได้ เพื่อให้ได้ผลลพั ธ์ดีที่สดุ ได้แก่แนวคิด ABCDE Bundle : ABCDE care Bundle โดยยดึ หลักสาคญั 3 ประการ คอื 1.การสอ่ื สาร 2.เปน็ มาตรฐานการพยาบาล 3.ลดการใชย้ านอนหลบั ลดการใชเ้ ครือ่ งช่วยหายใจเวลานาน ซ่ึงอาจทาใหเ้ กิดภาวะแทรกซ้อนทง้ั ดา้ นร่างกาย ทงั้ ดา้ นจติ ใจ และอาจเกิด ICU Delirium**** สาคญั มีองค์ประกอบด้ังน้ี 1. A Awakening trials 2. B Breathing trials (Spontanous) 3.C Co ordination 4. D Delirium 5. E Early mobilization and ambulation สรุป การพยาบาลผู้ปว่ ยในระยะเฉียบพลัน วิกฤต เป็นการดูแลทย่ี งุ่ ยากและซบั ซ้อน ซึ่งเป็นภาวะคกุ คาม

ตอ่ ชีวิตผ้ปู ่วยและทาให้มีผลต่อผู้ปว่ ยและครอบครัวมีความปลอดภัย เราต้องชว่ ยเหลอื ผู้ป่วยทั้งดา้ นรา่ งกาย และด้านจติ ใจเพื่อให้ผ้ปู ว่ ยปลอดภัย ครอบครัวสารถเผชิญกับปญั หาและความเครียด จะสง่ ผลลัพธ์ทดี่ ีต่อตัว ผู้ป่วย ผู้ป่วยหายจากความเจบ็ ปว่ ยเรว็ ข้นึ และไม่มภี าวะแทรกซอ้ น มีผลดีต่อครอบครัวและผดู้ แู ล คือจะไมเ่ ป็น ภาระในการดูแลผู้ปว่ ยและไม่เกดิ ความเครยี ด ครอบครวั ก็จะกลบั มาส่ภู าวะปกติไดด้ ีขึน้ ระบบบริการใน ภาพรวมไมต่ ้องการให้พยาบาลเครียดมากและมีการบรกิ ารสขุ ภาพที่ดีข้นึ จะเกิดข้ึนไดเ้ ราต้องให้การดูแลท่ี ถูกต้อง ถา้ ไม่ได้รบั การดูแลท่ีถูกต้อง ก็จะทาใหผ้ ู้ป่วยหายช้าและอาจเกดิ ภาวะแทรกซ้อนได้อาจถงึ ขัน้ ทาให้ เสียชวี ติ ได้ การพยาบาลผปู้ ว่ ยในระยะเฉยี บพลนั วกิ ฤตเป็นสิง่ ทย่ี ากและเปน็ สง่ิ ที่ท้าทายสาหรบั พยาบาลทีต่ ้อง พัฒนาตัวเอง โดยเฉพาะพัฒนาสมรภาพ ทาใหส้ ามารถปรบั ตัวเขา้ กับสถาณการณน์ ้ันๆได้ ทาให้ดูแลผูป้ ว่ ยได้ อยา่ งมีประสิทธภิ าพและไม่เกิดผลเสยี ตอ่ ตัวเอง