กฎหมายอาญา

าดเหน็ ความเป็ นไปไดข้ องผลนั้น นาเล็งเหน็ ผล” เพราะเป็ นคนละเร่ืองกัน ลมจีข้ ผู่ เู้ สียหายและเอาโทรศพั ทเ์ คล่อื นท่ีของผเู้ สยี หาย องของผเู้ สียหายไปและเม่ือการกระทาของจาเลยเป็นเหตุ ทษหนกั ขนึ้ แมจ้ าเลยจะฎีกาวา่ ผูเ้ สียหายไดร้ บั บาดแผล ไมม่ ีเจตนาทารา้ ยผเู้ สยี หายซง่ึ สอดคลอ้ งกบั ท่ีผเู้ สยี หาย าใจวา่ คงจะโดนตอนท่ีกลบั ตวั มาไขกญุ แจรถ บาดแผลจงึ กไ็ มใ่ ชข่ อ้ สาคญั เพราะการท่ีจาเลยจะรบั โทษหนกั ขนึ้ องกระทาโดยมีเจตนา เพียงแตพ่ ิจารณาวา่ ผลท่ีผเู้ สียหาย ดต้ าม ป.อ. มาตรา 63 หรอื ไม่ เม่ือการท่ีจาเลยใชม้ ีด ยจากมีดนนั้ จงึ ยอ่ มเป็นผลธรรมดาท่ีจะเกิดขนึ้ จากการ เหตใุ หผ้ เู้ สียหายรบั อนั ตรายแก่กาย 50

หากไม่เป็ นผลโดยตรง กไ็ ม ฎกี าที่ 6389/2560 การกระทาอนาจารอนั เป จะตอ้ งไดค้ วามวา่ ผลคือความตายของผถู้ กู กระทาอนา ไดค้ วามวา่ นางสาว ช. ถกู จาเลยทงั้ สองขบั รถยนตแ์ ซง เหตใุ หไ้ ดร้ บั บาดเจบ็ และถึงแก่ความตายจากการตดิ เช นางสาว ช. ยอ่ มมใิ ช่ผลโดยตรง อนั เกิดจากการท่ีจาเ จงึ มีความผดิ ฐานรว่ มกนั กระทาอนาจารยตามมาตรา รว่ มกนั ทารา้ ยผอู้ ่ืนจนเป็นเหตใุ หถ้ งึ แกค่ วามตายโดยไม มาตรา 83 อนั เป็นกฎหมายบทท่ีมีโทษหนกั ท่ีสดุ ตามม

มต่ อ้ งพจิ ารณาผลธรรมดา ป็นความผิดและถกู ลงโทษตามมาตรา 280(2) นนั้ าจารเกิดจากการกระทาอนาจาร แตข่ อ้ เทจ็ จรงิ ในคดีนี้ งเบียดจนรถจกั รยานยนตข์ องนางสาว ช. ลม้ ลงจนเป็น ชือ้ ในกระแสโลหติ จากภาวะแทรกซอ้ น ความตายของ เลยทงั้ สองรว่ มกนั กระทาอนาจารผตู้ าย จาเลยทงั้ สอง 278 เทา่ นนั้ นอกจากนี้ จาเลยยงั มีความผิดฐาน มม่ ีเจตนาฆา่ ตามมาตรา 290 วรรคแรก ประกอบ มาตรา 90 51

เหตแุ ท ถา้ ผลนนั้ ไมใ่ ช่ผลท่ีทาใหผ้ กู้ ระทาตอ้ งรบั โท แทรกแซง” ผู้กระทาจะตอ้ งรับผิดในผลนั้นกต็ อ่ เม คาดหมายได”้ แตถ่ ้าผลนั้นเกดิ จาก “เหตุแทรกแ ตอ้ งรับผิดในผลนั้น เร่อื งความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งการ 1.มี “ผลโดยตรง” 2.มี “ผลโดยตรง” แล 3.มี “ผลโดยตรง” แล

ทรกแซง ทษหนกั ขนึ้ (ผลธรรมดา) แตเ่ ป็นผลท่ีเกิดจาก “เหตุ มือ่ ผลนั้นเกดิ จาก “เหตุแทรกแซงทว่ี ญิ ญูชน แซงทว่ี ญิ ญชู นคาดหมายไม่ได้” ผู้กระทากไ็ ม่ รกระทาและผล มีเพียง... ละ “ผลธรรมดา” ละ “เหตแุ ทรกแซง” 52

เหตแุ ท ถา้ ผลนนั้ ไม่ใชผ่ ลท่ีทาใหผ้ กู้ ระทาตอ้ งรบั โท แทรกแซง” ผู้กระทาจะตอ้ งรับผิดในผลนั้นกต็ ่อเม คาดหมายได”้ แต่ถา้ ผลนั้นเกดิ จาก “เหตุแทรกแ ต้องรับผิดในผลนั้น ผลโดยตรง (ตอ้ งม)ี เรอ่ื งความสมั ผลธรรมดา 1.ม เหตุแทรกแซง 2.ม 3.ม หากเรอ่ื งนนั้

ทรกแซง ทษหนกั ขนึ้ (ผลธรรมดา) แตเ่ ป็นผลท่ีเกิดจาก “เหตุ มอื่ ผลนั้นเกดิ จาก “เหตุแทรกแซงทว่ี ญิ ญชู น แซงทว่ี ญิ ญูชนคาดหมายไม่ได้” ผู้กระทากไ็ ม่ มพนั ธร์ ะหวา่ งการกระทาและผล มีเพียง... มี “ผลโดยตรง” มี “ผลโดยตรง” และ “ผลธรรมดา” มี “ผลโดยตรง” และ “เหตแุ ทรกแซง” นเป็นผลธรรมดาแลว้ กไ็ มต่ อ้ งพจิ ารณาเหตแุ ทรกแซงอีก 53

เหตแุ ท เหตแุ ทรกแซง คอื เหตกุ ารณท์ ่ีเกิดขนึ้ ให และตอ้ งเป็นเหตทุ ่ี ตวั อย่าง แดงยงิ ดา ดาถกู ยงิ มีบาดแผลเลก็ แผล ทาใหด้ าตาย กรณีนี้ การรกั ษาบาดแผลไมด่ ี ทา

ทรกแซง หมห่ ลงั จากการกระทาของผกู้ ระทาในตอนแรก “วิญญชู นคาดหมายได”้ กนอ้ ย แตด่ ารกั ษาบาดแผลไมด่ ี เชือ้ บาดทะยกั เขา้ าใหเ้ ชือ้ บาดทะยกั เขา้ ไปในแผล 54

ตัวอย่างเหตุแทรกแ 1.เหตุการณธ์ รรมชาติ • แดงทารา้ ยดา ดาสลบอยใู่ นตกึ ตอ่ มามีแผน่ ดนิ แทรกแซง แตไ่ มใ่ ชเ่ หตแุ ทรกแซงท่ีคาดหมายได • แดงทารา้ ยดา จนดาสลบอยรู่ มิ ทะเล นา้ ขนึ้ ทว่ ม แทรกแซง และเป็นเหตแุ ทรกแซงท่ีคาดหมายได 2.เป็ นการกระทาของผู้กระทาในตอนแรก • แดงทารา้ ยดาจนสลบแดงเขา้ ใจวา่ ดาตายแดงก ความตาย แดงมีความผิดตามมาตรา 290 เพรา ผลนนั้ เป็นสง่ิ ท่ีวญิ ญชู นคาดหมายได้ เพราะคน เกล่อื นหรอื ปกปิดความผิดของตนซง่ึ เป็นส่ิงท่ีเก

แซงทค่ี าดหมายได้ นไหว ตกึ พงั ทบั ดาตาย กรณีนีถ้ ือว่าแผน่ ดินไหวเป็นเหตุ ด้ แดงจงึ ไมต่ อ้ งรบั ผิดในความตายของดา มดา ดาจมนา้ ตาย กรณีนีถ้ ือว่านา้ ทอ่ มเป็นเหตุ ด้ กลวั ความผดิ จงึ นาดาไปแขวนคอไวก้ บั ตน้ ไม้ ดาถงึ แก่ าะมีเจตนาทารา้ ยและผลท่ีเกิดขนึ้ คือ ความตายและ นท่ีทาผดิ ก็มกั จะทาสง่ิ หน่งึ ส่ิงใดขนึ้ มาใหมเ่ พ่ือกลบ กิดขนึ้ ไดไ้ มใ่ ช่สิ่งผดิ ปกตธิ รรมดา 55

3.เหตุแทรกแซงเกดิ จากการกระทาของผู้เสยี หาย ฎกี าท่ี 4904/2548 ผตู้ ายและผเู้ สียหายทงั้ ส ทรมานอยใู่ นหอ้ งพกั ท่ีเกิดเหตเุ ป็นระยะเวลาประมาณ ทรมานหรอื ขอความช่วยเหลือจากผใู้ ดไดเ้ หน็ ไดว้ า่ ผเู้ ส ทารุณทงั้ ทางรา่ งกายและจิตใจอยา่ งรุนแรงติดตอ่ กนั เป เพ่ือฆา่ ตวั ตายนนั้ อาจเป็นเพราะผตู้ ายมีสภาพจิตใจท่ีเ ไดเ้ ทา่ กบั ผเู้ สยี หายอ่ืนจงึ ไดต้ ดั สินใจกระทาเชน่ นนั้ เพ่ือ การตายของผตู้ ายมีสาเหตโุ ดยตรงมาจากการถกู ทรมา

ย สามถกู กกั ขงั และถกู ทารา้ ยรา่ งกายในลกั ษณะการ 3 เดือน โดยไม่มีหนทางหลบเล่ยี งใหพ้ น้ จากการถกู สียหายทงั้ สามและผตู้ ายตอ้ งตกอยู่ในสภาพถกู บีบคนั้ ป็นเวลานาน การท่ีผตู้ ายตดั สินใจกระโดดจากหอ้ งพกั เปราะบางกว่าผเู้ สยี หายอ่ืน และไมอ่ าจทนทกุ ขท์ รมาน อใหพ้ น้ จากการตอ้ งทนทกุ ขท์ รมาน พฤติการณฟ์ ังไดว้ า่ านโดยทารุณโหดรา้ ย 56

2.การกระทาไม่มีกฎห การกระทาท่ี “ครบองคป์ ระ หากมี “กฎหมายยกเวน้ ความ ไมม่ ีความรับผ

หมายยกเว้นความผดิ ะกอบท่ีกฎหมายบญั ญตั ิ” มผิด” = ผกู้ ระทาไมม่ ีความผดิ ผดิ ทางอาญา 57

การกระทาโ มาตรา 68 “ผใู้ ดจาตอ้ งกระทาการใ ภยนั ตรายซง่ึ เกิดจากการประทษุ รา้ ยอนั ละ ถงึ ถา้ ไดก้ ระทาพอสมควรแก่เหตุ การกระ ผนู้ นั้ ไมม่ ีความผดิ ”

โดยป้องกัน ใดเพ่อื ปอ้ งกนั สทิ ธิของตนหรอื ของผอู้ ่ืนใหพ้ น้ ะเมดิ ตอ่ กฎหมาย และเป็นภยนั ตรายท่ีใกลจ้ ะ ะทานนั้ เป็นการปอ้ งกนั โดยชอบดว้ ยกฎหมาย 58

หลักเกณฑข์ องการ 1. มีภยนั ตรายซง่ึ เกิดจากการประทษุ รา้ ย 2. ภยนั ตรายนนั้ ใกลจ้ ะถงึ 3. ผกู้ ระทาจาตอ้ งกระทาเพ่ือปอ้ งกนั สทิ 4. การกระทาโดยปอ้ งกนั สทิ ธินนั้ ไมเ่ กินข “การกระทาโดยป้องกันยกเว ไดท้ กุ ฐาน ซงึ่ รวมถ

รกระทาโดยป้องกนั ยอนั ละเมดิ ตอ่ กฎหมาย ทธิของตนหรอื ของผอู้ ่ืนใหพ้ น้ จากภยนั ตรายนนั้ ขอบเขต ว้นความผิดทก่ี ระทาโดยเจตนา ถงึ ความผดิ ลหุโทษดว้ ย” 59

1.มภี ยนั ตรายซง่ึ เกิดจากการปร • ภยนั ตราย คือ ภยั ท่ีเป็นความเสียหายตอ่ เป็นสทิ ธิของบคุ คล • ภยนั ตรายท่ีเกิดขนึ้ ละเมิดตอ่ กฎหมาย คอื กระทาได้ หากผกู้ ระทามีอานาจท่ีจะกระท • ผทู้ ่ีจะอา้ งปอ้ งกนั โดยชอบดว้ ยกฎหมายน ภยนั ตรายขนึ้ ดว้ ย แตถ่ า้ ผจู้ ะอา้ งปอ้ งกนั น อา้ งปอ้ งกนั ได้

ระทุษร้ายอนั ละเมิดตอ่ กฎหมาย อชีวติ รา่ งกาย เสรภี าพ ช่ือเสียง ทรพั ยส์ นิ ซง่ึ อ ผกู้ ระทาตอ้ งไมม่ ีอานาจตามกฎหมายท่ีจะ ทาได้ ก็ไมม่ ีสทิ ธิปอ้ งกนั นนั้ จะตอ้ งไมม่ ีสว่ นผดิ ในการกอ่ ใหเ้ กิด นนั้ มีสว่ นกอ่ ใหเ้ กิดภยนั ตรายนนั้ ก็ไมส่ ามรถ 60

ฎกี าที่ 6884/2543 การอา้ งเหตปุ อ้ งกนั อา้ งตอ้ งเป็นผถู้ กู กระทาโดยผกู้ ระทากระทาโดย ปืนยิงในหมบู่ า้ นโดยใชเ่ หตุ เป็นการกระทาท่ีผิด ตารวจจะเขา้ จบั กมุ จาเลย จงึ เป็นการกระทาโดย ผเู้ สียหายกบั พวกไลต่ ามไปเพ่ือจบั กมุ จาเลยก็ใ จาเลยอา้ งวา่ เจา้ พนกั งานตารวจ ใชอ้ าวธุ ปืนยงิ มากกวา่ มเี จตนาฆา่ จาเลย เพราะหากเป็นเช่นน ขอ้ เท็จจรงิ เป็นเรอ่ื งท่ีจาเลยเป็นผกู้ ระทาผิดกฎห ปฏิบตั หิ น้าทโี่ ดยชอบดว้ ยกฎหมาย จาเลยจ

นตวั ตามบทบญั ญตั ิของ ป.อ. มาตรา 68 ผยู้ กขนึ้ ยละเมดิ ตอ่ กฎหมาย จาเลยยอมรบั วา่ ไดใ้ ชอ้ าวธุ ดกฎหมาย การท่ี ผเู้ สียหายซ่ึงเป็นเจา้ พนกั งาน ยชอบดว้ ยกฎหมาย แตจ่ าเลยว่งิ หนี เม่ือ ใชอ้ าวธุ ปืนยิงผเู้ สียหาย และแมจ้ ะฟังอยา่ งท่ี งก็คงเป็นการยงิ ขเู่ พ่ือใหจ้ าเลยยอมใหจ้ บั กมุ นนั้ จาเลยคงตอ้ งถกู กระสนุ ปืนบา้ งไมม่ ากก็นอ้ ย หมาย โดยผู้เสียหายเป็ นเจา้ พนักงานที่ จงึ ไม่อาจยกเหตุป้องกันตวั ขนึ้ มาอ้างได้ 61

ฎีกาท่ี 692/2557 ก่อนท่ีจาเลยจะใชอ้ าว ผเู้ สยี หายท่ี 1 และกาลงั ขนึ้ รถจกั รยานยนตห์ ลบห 1 ถกู แทงกบั เห็นจาเลยถืออาวธุ มดี น่งั ครอ่ มรถจกั กระทาความผดิ ตอ่ ผเู้ สียหายท่ี 1 ในอาการซง่ึ แท มีดแทงผเู้ สยี หายท่ี 1 มาแลว้ สดๆ ถือวา่ การกระท 2 ตามประมวลกฎหมายวธิ ีพิจารณาความอาญา ราษฎรย่อมมีอานาจจบั จาเลยไดต้ ามมาตรา 79 หยดุ ยงั้ มิใหจ้ าเลยกบั พวกขบั รถจกั รยานยนตห์ ลบ มีสทิ ธิปอ้ งกนั เพ่ือใหต้ นผลจากการท่ีจะตอ้ งถกู จบั ไดร้ บั อนั ตรายสาหสั จงึ ไมใ่ ชก่ ารปอ้ งกนั โดยชอบด

วธุ มีดแทงผเู้ สียหายท่ี 2 จาเลยใชอ้ าวธุ มีดแทง หนี เม่ือผเู้ สียหายท่ี 2 มาถงึ และพบผเู้ สียหายท่ี กรยานยนต์ จงึ เป็นกรณีท่ีผูเ้ สยี หายท่ี 2 พบการ ทบจะไมม่ ีความสงสยั เลยวา่ จาเลยเป็นผใู้ ช้ อาวธุ ทาของจาเลยเป็นความผิดซง่ึ หนา้ ตอ่ ผเู้ สยี หายท่ี ามาตรา 80 วรรคแรกผเู้ สยี หายท่ี 2 ในฐานะ การท่ีผเู้ สยี หายท่ี 2 กระโดดถีบจาเลยเพ่ือ บหนีอนั เป็นการกระทาเพ่ือจบั จาเลย จาเลยไม่ บ เม่ือจาเลยใชอ้ าวธุ มดี แทงผเู้ สียหายท่ี 2 จน ดว้ ยกฎหมาย 62

การใช้อานาจเกินขอบเขตข จากการประทษุ ร้ายอนั ละเมิดตอ่ ก ฎกี าที่ 698/2516 ขณะท่ีผเู้ สียหายกบั พวกเขา้ ท เรอื นผเู้ สยี หายว่งิ เขา้ จบั ขอ้ มอื จาเลย จาเลยสะบดั หลดุ ขณะเดียวกนั มีตารวจอ่ืนเขา้ กลมุ้ รุมทารา้ ยจาเลยดว้ ย ดงั กลา่ วนีร้ ุนแรงเกินความเหมาะสมแก่พฤตกิ ารณแ์ หง่ ความอาญา มาตรา 83 วรรคสอง การจบั ของผเู้ สียหาย จงึ ชอบท่ีจะปอ้ งกนั สทิ ธิของจาเลยใหพ้ น้ จากภยนั ตราย ตอ่ กฎหมายนีไ้ ด้ ไมเ่ ป็นความผิดฐานตอ่ สหู้ รอื ขดั ขวางเ จาเลยไดใ้ ชม้ ีดแทงผเู้ สยี หายในขณะท่ีผเู้ สยี หายท มาทารา้ ยจาเลยดว้ ย ผเู้ สียหายไดร้ บั บาดเจบ็ ท่ีทอ้ ง 1 แ หาย และมีดท่ีจาเลยใชแ้ ทงก็เป็นมีดขนาดเลก็ ประกอบ อาจทาใหจ้ าเลยเขา้ ใจไดว้ า่ จาเลยจะถกู ผเู้ สียหายและต ถือไดว้ า่ เป็นการกระทาโดยชอบดว้ ยกฎหมายเพ่ือปอ้ งก

ของกฎหมาย ถือเป็ นภยนั ตราย กฎหมาย ผู้รับภยนั ตรายอ้างป้องกันได้ ทาการจบั กมุ นนั้ พวกผเู้ ลน่ แตกฮอื กนั รบี หนีลงจาก ด ผเู้ สียหายใชป้ ืนตีศีรษะจาเลยจนจาเลยลม้ ลงไป แมผ้ เู้ สยี หายจะมีอานาจจบั แตก่ ารใชว้ ธิ ีการจบั งเร่อื ง ตามท่ีบญั ญตั ิไวใ้ นประมวลกฎหมายวิธีพจิ ารณา ยดงั นีจ้ งึ เป็นการใชว้ ธิ ีจบั ท่ีไมช่ อบดว้ ยกฎหมาย จาเลย ยอนั เกิดจากการจบั โดยใชว้ ธิ ีการประทษุ รา้ ยอนั ละเมิด เจา้ พนกั งาน ทารา้ ยจาเลย และมีตารวจอ่ืนอีกหลายคนกลมุ้ รุมเขา้ แหง่ และท่ีไหลข่ วาอีก 1 แหง่ รกั ษาประมาณ 21 วนั บกบั แทงในขณะท่ีเหตกุ ารณก์ าลงั ชลุ มนุ สบั สน อนั ตารวจอ่ืนทารา้ ยเอาอีก การกระทาของจาเลยดงั กลา่ ว กนั ตนพอสมควรแก่เหตุ 63

การละเมดิ กฎหมาย อาจเป็ นการละเม ตวั อยา่ ง เป็นชกู้ บั ภรยิ าของผอู้ ่ืน เป็นการละเมดิ ส ฎกี าท่ี 378/2479 ชายพบภรยิ าของตนกาลงั รว่ มป คนนนั้ ทนั ทีเชน่ นี้ ถือวา่ เป็นการปอ้ งกนั เกียรตยิ ศและช่ือเส ฎกี าที่ 3583/2555 จ. เป็นภรรยาโดยชอบดว้ ยกฎ กระทาการปอ้ งกนั เกียรตยิ ศช่ือเสียงของตนโดยมิใหช้ ายอ ขณะเกิดเหตจุ าเลยพบเห็น จ. นอนหนนุ ตกั ผตู้ ายและกอ ผตู้ ายกระทาตอ่ จ. ดงั กลา่ วกเ็ ป็นไปโดย จ. สมคั รใจยนิ ย ประทษุ รา้ ยอนั ละเมดิ ตอ่ กฎหมาย และเป็นภยนั ตรายท่ีใก แตก่ ารท่ีผตู้ ายกบั จ. กอดจบู กนั เช่นนี้ นบั เป็นการกระทา ธรรม เม่ือจาเลยเหน็ เหตกุ ารณเ์ ช่นนีย้ อ่ มเหลอื วสิ ยั ของจา ใชม้ ีดปอกผลไมท้ ่ีวางอยใู่ กลต้ วั แทงผตู้ ายเป็นเหตใุ หผ้ ตู้ า เป็นการกระทาโดยบนั ดาลโทสะตาม ป.อ. มาตรา 72 ไม

มดิ ต่อกฎหมายแพง่ หรอื กฎหมายอาญากไ็ ด้ สทิ ธิในทางแพง่ ของสามี ประเวณีทาชกู้ บั ชายอ่ืนจงึ ฆ่าภรยิ าและชายชตู้ ายทงั้ สอง สียง พอสมควรแก่เหตุ ไมม่ ีโทษ ฎหมายของจาเลยซง่ึ จาเลยยอ่ มมีสทิ ธิตามกฎหมายท่ีจะ อ่ืนมามีความสมั พนั ธฉ์ นั ชสู้ าวกบั ภรรยาของตนได้ แต่ อดจบู กนั เทา่ นนั้ โดยยงั ไมม่ ีการรว่ มประเวณีกนั และการท่ี ยอม พฤติการณเ์ ช่นนีย้ งั ถือไมไ่ ดว้ า่ มีภยนั ตรายซง่ึ เกิดการ กลจ้ ะถงึ ซง่ึ จาเลยจาตอ้ งกระทาการป้องสทิ ธิแตอ่ ยา่ งใด าท่ีข่มเหงจิตใจของจาเลยอยา่ งรา้ ยแรงดว้ ยเหตอุ นั ไมเ่ ป็น าเลยท่ีจะอดกลนั้ โทสะไวไ้ ด้ จงึ เขา้ ไปชกตอ่ ยผตู้ ายแลว้ ายถงึ แกค่ วามตายในเวลาต่อมา การกระทาของจาเลยจึง มใ่ ช่เป็นการปอ้ งกนั โดยชอบดว้ ยกฎหมาย 64

การละเมิดกฎหมาย อาจเป็ นกา ตวั อย่าง แดงขบั รถดว้ ยความเรว็ สงู รถข เหตกุ ารณ์ ขาวจงึ ใชป้ ืนยงิ ยางรถยนตข์ องแดง ข

ารกระทาโดย “ประมาท” ก็ได้ ของแดงทาทา่ จะชนดา ขาวเห็น ขาวอา้ งปอ้ งกนั ได้ 65

ผู้กระทาตอ้ งไม่มสี ่วนผิดใน • ผทู้ ่ีกอ่ ภยั ขนึ้ ในตอนแรก ไม่มีสทิ ธิกระทากา • ผทู้ ่ีสมคั รใจเขา้ วิวาทตอ่ สกู้ นั • หากควู่ วิ าทหมดสทิ ธิปอ้ งกนั ตนเอง บคุ คลท • การสมคั รใจทะเลาะวิวาท ถา้ ขาดตอนไปแล • ถา้ การวิวาทยงั ไมข่ าดตอน ควู่ ิวาทหมดสิทธ บนั ดาลโทสะ

นการก่อใหเ้ กิดภยนั ตราย ารโตต้ อบกลบั ไปโดยอา้ งปอ้ นกนั ท่ีสามก็จะอา้ งปอ้ งกนั แทนควู่ ิวาทไมไ่ ด้ ลว้ ผทู้ ่ีไดร้ บั ภยนั ตรายก็ยงั มีสทิ ธิอา้ งปอ้ งกนั ได้ ธิจะอา้ งปอ้ งกนั จาเป็นตามมาตรา 67(2) และ 66

ฎกี าที่ 8499/2560 จาเลยสมคั รใจท่ีจะเขา้ ว ไม่มีกฎหมายใหอ้ านาจ แมผ้ เู้ สยี หายกบั พวกมีม อาวธุ ปืนยงิ ผเู้ สียหายโดยอา้ งเหตปุ อ้ งกนั โดยชอบ ยาวท่ีซกุ ซอ่ นไวม้ ายงิ ผเู้ สยี หาย จงึ มใิ ช่กรณีท่ีมีเห สมควรแก่พฤตกิ ารณ์ จาเลยจงึ มคี วามผิดฐานพ เมือง หมบู่ า้ น หรอื ทางสาธารณะโดยไมไ่ ดร้ บั ใบอ

วิวาทตอ่ สกู้ บั ผเู้ สียหายกบั พวกและเขา้ สภู้ ยั โดย มีดและสนบั มือเป็นอาวธุ จาเลยก็ไมม่ ีสทิ ธิใช้ บดว้ ยกฎหมาย การท่ีจาเลยพาอาวธุ ปืนลกู ซอง หตสุ มควรหรอื มีเหตจุ าเป็นและเรง่ ดว่ นตาม พยายามฆา่ ผอู้ ่ืนและฐานพาอาวธุ ปืนตดิ ตวั ไปใน อนญุ าต โดยเปิดเผย และโดยไมม่ ีเหตสุ มควร 67

ฎกี าท่ี 2520/2529 จาเลยกบั ผตู้ ายววิ า กบั ผตู้ ายตอ่ มาประมาณ2นาทีผตู้ ายว่ิงไปเอาไ สามเณรผตู้ ายวง่ิ ไลต่ ามขนึ้ ไปทารา้ ยจาเลยจา ผลไมท้ ่ีเหน็บอยทู่ ่ีฝาหอ้ งจาเลยไมม่ ีโอกาสไตร กระทาของจาเลยเป็นการปอ้ งกนั พอสมควรแก

าทชกตอ่ ยกนั ล.มาหา้ มจาเลยจงึ หยดุ วิวาท ไมไ้ ลต่ จี าเลยอีกจาเลยวงิ่ หนีขนึ้ ไปบนกฏุ ิ าเลยแทงผตู้ ายเพียงครงั้ เดียวดว้ ยมีดปอก รต่ รองวา่ จะถกู อวยั วะสาคญั หรอื ไม่การ ก่เหตุ 68

2. ภยนั ตรา • ถา้ ผกู้ ่อภยั ชกั ปืนออกมาจากเอว ถือวา่ เป็นภ • แตถ่ า้ ผกู้ อ่ ภยั ทากิรยิ าคลา้ ยกบั ชกั อาวธุ ออก ระยะเวลา ภยนั ตรายใกลจ้ ะถงึ มาถ อา้ งปอ้ นกนั ได้ อา้ งปอ้ น

ายนั้นใกล้จะถงึ ภยนั ตรายท่ีใกลจ้ ะถึงแลว้ กมาทารา้ ย ไมถ่ ือวา่ เป็นภยนั ตรายท่ีใกลจ้ ะถงึ าในการใช้สิทธิ ถงึ กอ่ นภยนั ตรายสนิ้ สดุ ลง นกนั ได้ อา้ งปอ้ นกนั ได้ 69

ฎกี าที่ 8345/2544 ก่อนเกิดเหตขุ ณะอย่ใู นงานเลยี้ งท่ีบ พนนั ไฮโลว์ แตม่ ีคนหา้ มไวแ้ ละใหจ้ าเลยกลบั บา้ น จาเลยจงึ ขบั ออกตามไป ซง่ึ แสดงวา่ ผตู้ ายตามไปหาเรอ่ื งจาเลยจนเกิดเหตเุ ป ทานองวา่ ตายไปขา้ งหน่งึ และเขา้ ไปชกตอ่ ยแลว้ ชกั มีดออกมาจ ปอ้ งกนั ตนเองได้ ถึงแมจ้ าเลยจะแย่งมีดจากมือผตู้ ายไดแ้ ลว้ ก็ม สนิ้ สดุ ไปแลว้ เพราะผตู้ ายมีรูปรา่ งสงู ใหญ่และกายากวา่ จาเลย จาเลยก็ยงั มีอยู่ ซง่ึ หากผตู้ ายแย่งมีดคนื จากจาเลยมาไดก้ ็น่าเช ได้ มิฉะนนั้ ผตู้ ายคงไม่ตามไปหาเรอ่ื งจาเลยอีก สว่ นเหตกุ ารณใ์ เหตเุ ป็นเวลากลางคนื จาเลยไมน่ ่าจะมีโอกาสเลือกแทงผตู้ ายตร ผตู้ ายถกู ท่ีบรเิ วณราวนมดา้ นซา้ ยทะลถุ ึงหวั ใจอนั เป็นอวยั วะท่ีส ต่อมา ก็เป็นพฤติการณท์ ่ีฟังไดว้ ่าเป็นการกระทาท่ีพอสมควรแก กระทาของจาเลยจงึ เป็นการปอ้ งกนั โดยชอบดว้ ยกฎหมายตาม

บา้ น ป. ผตู้ ายกบั จาเลยมีเหตทุ ะเลาะจะทารา้ ยกนั เรอ่ื งเลน่ การ บรถจกั รยานยนตอ์ อกจากบา้ น ป. เพ่ือกลบั บา้ นตอ่ มาผตู้ ายได้ ป็นคดีนี้ การท่ีผตู้ ายตามไปทนั จาเลยระหว่างทางพรอ้ มกบั พดู จากขา้ งหลงั จะแทงทารา้ ยจาเลยก่อนเชน่ นี้ จาเลยย่อมมีสิทธิ มิใช่วา่ ภยนั ตรายท่ีจะเกิดแก่จาเลยจากผตู้ ายไดผ้ ่านพน้ หรอื ยซง่ึ ขาขา้ งซา้ ยพิการใสข่ าเทียม โอกาสท่ีผตู้ ายจะแย่งมีดคนื จาก ช่ือไดว้ า่ ผตู้ ายจะตอ้ งแทงทารา้ ยจาเลยไดร้ บั อนั ตรายถึงแก่ชีวติ ในขณะท่ีแทงนนั้ นบั ไดว้ า่ เป็นชว่ งฉุกละหกุ ประกอบกบั ขณะเกิด รงบรเิ วณอวยั วะท่ีสาคญั ไดถ้ นดั ชดั เจน ดงั นี้ แมจ้ าเลยจะแทง สาคญั เป็นเหตใุ หผ้ ตู้ ายถงึ แก่ความตายท่ีโรงพยาบาลในเวลา ก่เหตทุ ่ีจาตอ้ ง กระทาเพ่ือปอ้ งกนั ในสถานการณเ์ ชน่ นนั้ การ มประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 68 70

การป้องกันในควา • การลกั ทรพั ย์ เป็นความผิดสาเรจ็ เม่ือทรพั ยเ์ มีอยตู่ ลอดเวลาท่ีคนรา้ ยกาลงั พาทรพั ยห์ นีไ ฎีกาท่ี 729/2541 จาเลยทารา้ ยรา่ งก เอาสรอ้ ยคนื ในทนั ทีทนั ใด เป็นการปอ้ นกนั • แตถ่ า้ คนรา้ ยทิง้ ทรพั ยไ์ ปแลว้ สิทธิในการป

ามผิดฐาน “ลักทรัพย”์ เคล่อื นท่ี แตภ่ ยั แห่งการพาเอาทรพั ยน์ นั้ ไปยงั ไป กายผเู้ อาสรอ้ ยคอของจาเลยไป เพอ่ื ติดตาม ปอ้ งกนั ยอ่ มหมดไป 71

ผู้รับภยั ไม่จาเป็ นตอ้ งหลบ • แมจ้ ะหนีได้ แตไ่ มห่ นี ผรู้ บั ภยั ก็อา้ งปอ้ งกนั ไ ฎีกาท่ี 169/2504 ผตู้ ายบกุ รุกเขา้ ไปจ เพราะถา้ ไมย่ ิงผตู้ ายก็จะฟันจาเลย เช่นนี้ การก พอสมควรแก่เหตุ

บหนีภยันตราย ก็อา้ งป้องกันได้ ได้ จะทารา้ ยจาเลยจนถึงบา้ น จาเลยจงึ ยิงเอา กระทาของจาเลยจงึ เป็นการป้องกนั ชีวิต 72

3.ผู้กระทาจาต สิทธิของตนหรือของผ • ถอ้ ยคาในมาตรา 68 “เพ่อื ปอ้ งกนั สทิ ธิ” เป็น • ถา้ การกระทานนั้ ขาดมลู เหตจุ งู ใจเพ่ือปอ้ งก ดงั นนั้ จะอา้ งปอ้ งกนั ไดต้ อ่ เม่ือ. 1. กระทาโดยเจตนา ไดแ้ ก่ ป 2. มีเจตนาพเิ ศษเพ่อื ปอ้ งกนั

ตอ้ งกระทาเพอ่ื ป้องกัน ผู้อนื่ ใหพ้ น้ จากภยนั ตรายนั้น นเจตนาพิเศษในแง่ของการยกเวน้ ความผดิ กนั สทิ ธิ ก็อา้ งปอ้ งกนั ไม่ได้ ... ประสงคต์ อ่ ผล เลง็ เห็นผล หรอื พลาด นสทิ ธิ 73

ตัวอย่าง แดงกาลงั จะยิงดา แตด่ าไมร่ ูต้ ว ไมร่ ะมดั ระวงั ใหด้ ี ปืนของดาล่นั ไปถกู แดง แดงตาย ตอ่ แดงเป็นการกระทาโดยประมาท การจะอา้ งปอ้ ง ตวั อยา่ ง แดงกาลงั จะยิงดา ขา้ งหลงั ดา หลงั ขาว ดาล่นั ไกปืนยงิ ขาว กระสนุ ไมถ่ กู ขาว แตพ่ ปอ้ งกนั ไมไ่ ด้ เพราะแมจ้ ะถือวา่ ดามีเจตนาฆ่าแดง เพราะวา่ ดาจะยิงขาว แตก่ ระสนุ ปืนไมถ่ กู ขาวกลบั โดยพลาด ดาจะอ้างว่าเป็ นการกระทาโดยป้อง เจตนาพเิ ศษเพอ่ื ป้องกันสทิ ธิ

วั ดาหยบิ ปืนขนึ้ มาเชด็ ถทู าความสะอาด ดา ย ดาอา้ งปอ้ งกนั ไมไ่ ดเ้ พราะการกระทาของดา งกนั ได้ จะตอ้ งกระทาตอ่ ผกู้ อ่ ภยั โดยเจตนา ดาไมร่ ูต้ วั ขณะนนั้ ดากก็ าลงั จะย่งิ ขาว ขา้ ง พลาดไปถกู แดง แดงถงึ แก่ความตาย ดาอา้ ง งเป็นเจตนาฆ่าโดยพลาดตามมาตรา 60 บไปถกู แดง กถ็ ือเป็นการกระทาโดยมีเจตนาฆา่ งกันไมไ่ ด้ เพราะดาไม่ได้กระทาไปโดยมี 74

• การป้องกนั ตอ้ งกระทาต่อผกู้ อ่ ภยั • การป้องกนั สทิ ธนิ นั้ จะเป็นการป้องกนั สทิ ธ • เมอ่ื การกระทาต่อผกู้ ่อภยั เป็นการกระทาโด ถอื เป็นการป้องกนั ไดเ้ ชน่ เดยี วกนั ฎีกาท่ี 5104/2556 จาเลยไมเ่ คยมเี หตุโกรธเคอื ง ถงึ ท่ี 3 มากอ่ น เหตทุ เ่ี กดิ ขน้ึ ฝ่ายผตู้ ายเป็นผกู้ อ่ เหตุใช จาเลยซง่ึ เป็นนกั ศกึ ษาสถาบนั เดยี วกนั กบั ส. และอยบู่ ยอ่ มอยใู่ นภยนั ตรายทเ่ี กดิ ขน้ึ จากฝ่ายผตู้ ายเชน่ กนั เม คาดคดิ มากอ่ นจงึ ไมอ่ าจหลกี เลย่ี งหรอื กระทาประการอ ใชอ้ าวธุ ปืนยงิ่ ไปยงั กลมุ่ ผตู้ ายจงึ เป็นการป้องกนั โดยช