chapter02 สถิติเบื้องต้น

หนว่ ยที่ 2 สถติ ิเบ้ืองตน้ และโปรแกรมสำเรจ็ รปู ทำงสถิติ ครูวลิ ำวัลย์ วัชโรทยั 1 สานกั งานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา วิชาโปรแกรมสาเรจ็ รปู ทางสถติ เิ พอื่ งานวิจัย (3204-2104) หลักสตู รประกาศนียบัตรวชิ าชพี ชนั้ สูง พุทธศกั ราช 2556 ประเภทวชิ าพาณชิ ยกรรม สาขางานคอมพิวเตอรธ์ ุรกจิ หนว่ ยที่ 2 เร่อื ง “สถติ เิ บื้องต้น และโปรแกรมสาเรจ็ รูปทางสถิติ” นางวิลาวลั ย์ วัชโรทัย ตาแหนง่ ครู วทิ ยฐานะครชู านาญการ วทิ ยาลยั เทคนิคปทุมธานี

หนว่ ยที่ 2 สถติ ิเบื้องตน้ และโปรแกรมสำเร็จรปู ทำงสถติ ิ .... ครูวิลำวลั ย์ วชั โรทัย 2 หนว่ ยท่ี 2 สถติ เิ บ้ืองต้นและโปรแกรมสำเรจ็ รปู ทำงสถิติ แนวคิด ปัจจุบันมีผู้กล่ำวถึงควำมสำคัญของ“สถิติ”กันมำกขึ้น เนื่องจำกมีควำม จำเป็นต่อกำรปฏิบัติงำนและกำรพัฒนำทำงวิชำกำรของมนุษย์มำเป็นเวลำช้ำนำน สถิติถูกนำมำใช้โดยนำข้อมูลต่ำง ๆ ท่ีเป็นข้อเท็จจริงมำทำกำรวเิ ครำะห์และรวบรวม อย่ำงเป็นระบบ เพื่อให้ได้สำรสนเทศท่ีเรำต้องกำร ซึ่งส่วนใหญ่จะออกมำในรูปของ ผลกำรวิจัย นอกจำกนี้สถิติยังเป็นวิชำที่ศึกษำเกี่ยวกับวิธีกำรทำงสถิติ ประกอบด้วย กำรเก็บรวบรวมข้อมูล กำรจัดทำข้อมูล กำรนำเสนอข้อมูล กำรวิเครำะห์ข้อมูล และ กำรแปลควำมหมำยของข้อมูลชุดใดชุดหนึ่ง เพ่ือนำไปใช้ในกำรตดั สนิ ใจ

หนว่ ยที่ 2 สถติ เิ บอื้ งต้นและโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถิติ .... ครูวิลำวัลย์ วัชโรทยั 3 สำระกำรเรียนรู้ 1. ควำมหมำยของสถิติ 2. ประเภทของสถติ ิ 3. มำตรกำรวดั 4. ตวั แปรและประเภทของตัวแปร 5. ประโยชน์ของสถิติ 6. โปรแกรมสำเร็จรปู ทำงสถติ ิ

หน่วยที่ 2 สถติ เิ บือ้ งต้นและโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถิติ .... ครวู ิลำวัลย์ วัชโรทยั 4 จดุ ประสงค์ทั่วไป 1. มีควำมรู้ควำมเขำ้ ใจเก่ียวกับควำมหมำยของสถิติ 2. มีควำมรคู้ วำมเข้ำใจเกี่ยวกบั กำรจำแนกประเภทของสถติ ิ 3. มีควำมรู้ควำมเข้ำใจเกย่ี วกับมำตรกำรวัด 4. มคี วำมรูค้ วำมเข้ำใจเกย่ี วกบั ตวั แปรและประเภทของตวั แปร 5. มีควำมรู้ควำมเข้ำใจเกย่ี วกบั ประโยชน์ของสถติ ิ 6. มคี วำมรู้ควำมเขำ้ ใจเกยี่ วกบั โปรแกรมสำเรจ็ รูปทำงสถติ ิ

หนว่ ยท่ี 2 สถติ ิเบื้องตน้ และโปรแกรมสำเรจ็ รูปทำงสถติ ิ .... ครวู ิลำวลั ย์ วัชโรทยั 5 1.1 ควำมหมำยของสถิติ • สถิติ หมำยถึง ข้อมลู ทำงสถติ ทิ ่ีเป็นตวั เลขหรอื ขอ้ เทจ็ จริงตำ่ ง ๆ ที่สนใจศึกษำ แล้ว ไปเกบ็ รวบรวมขอ้ มูลบำงส่วนมำจำกข้อมูลจำนวนมำก ๆ ด้วยวิธีตำ่ ง ๆ ไดแ้ ก่ กำร สำรวจ กำรสัมภำษณ์ เช่น สถิติจำนวนนักเรียนนักศึกษำที่จบกำรศึกษำประจำปี กำรศึกษำ 2558 สถติ ปิ รมิ ำณน้ำฝนท่ีตกในแต่ละปี เปน็ ตน้ • สถิติ หมำยถึง ระเบียบวิธีทำงสถิติ เป็นวิชำที่ศึกษำเกี่ยวกับวิธีกำรศึกษำข้อมูล ได้แก่ กำรเก็บรวบรวมข้อมูล กำรจัดทำข้อมูล กำรวิเครำะห์ข้อมูล กำรแปล ควำมหมำยของข้อมลู และกำรนำเสนอข้อมูล เพื่อสรุปเก่ียวกับคุณลักษณะของส่ิงท่ี กำลังศกึ ษำและเพื่อชว่ ยในกำรตัดสนิ ใจ

หนว่ ยท่ี 2 สถติ ิเบือ้ งต้นและโปรแกรมสำเร็จรปู ทำงสถติ ิ .... ครูวิลำวัลย์ วัชโรทยั 6 1.2 ประเภทของข้อมลู ทำงสถติ ิ 1.2.1 สถิติเชิงพรรณนำ (Descriptive Statistics) กำรศึกษำข้อมูลทำงสถิติโดย นำเสนอขอ้ มูลที่เกบ็ รวบรวมมำบรรยำยถึงลักษณะของข้อมูลท่ีเรำตอ้ งกำรศึกษำ โดย แสดงคำ่ ตำ่ ง ๆ ใหอ้ ยู่ในรูปแบบของตำรำง แผนภูมิ คำอธบิ ำย หรือกรำฟต่ำง ๆ ที่ได้ จำกกำรคำนวณค่ำทำงสถิติ ได้แก่ กำรแจกแจงควำมถ่ี ค่ำร้อยละ ค่ำพิสัย ค่ำเฉล่ีย เลขคณติ ส่วนเบย่ี งเบนมำตรฐำน ค่ำมัธยฐำน คำ่ ฐำนนิยม เปน็ ต้น หลักสำคัญ คอื 1. สถติ เิ ชงิ พรรณนำจะเป็นกำรเกบ็ ข้อมลู ชนิดใด จะอธิบำยได้เฉพำะขอ้ มลู ชนดิ นัน้ 2. เป็นระเบียบวิธีวิเครำะห์ข้อมูลท่ีไม่ต้องอำศัยทฤษฎีควำมน่ำจะเป็น ซ่ึงสถิติ ประเภทนี้เปน็ กำรแสดงข้อมลู ทำงสถิตทิ อ่ี ย่ใู นรปู แบบทีเ่ ขำ้ ใจงำ่ ยและไมย่ งุ่ ยำกซบั ซ้อน

หน่วยท่ี 2 สถติ เิ บ้อื งต้นและโปรแกรมสำเรจ็ รูปทำงสถิติ .... ครวู ิลำวลั ย์ วัชโรทยั 7 ตัวอยำ่ งท่ี 1 “ต้องกำรศึกษำควำมพงึ พอใจของนักเรยี นทใี่ ช้บริกำรห้องพยำบำล แยกตำมเพศ ของวทิ ยำลยั เทคนิคแหง่ หนงึ่ ” สำมำรถทำกำรเกบ็ ขอ้ มลู และนำมำสรปุ ผลในลกั ษณะ ของสถิติเชิงพรรณนำ ดงั น้ี จำกตำรำงแสดงข้อมูลแยกตำมเพศของนักเรียน สรุปได้ว่ำ นักเรียนส่วนใหญ่เป็น เพศชำย จำนวน 28 คน คิดเป็นร้อยละ 51.85 รองลงมำเป็นเพศหญิง จำนวน 26 คน คิดเปน็ รอ้ ยละ 48.15

หนว่ ยที่ 2 สถติ เิ บ้ืองตน้ และโปรแกรมสำเรจ็ รูปทำงสถิติ .... ครูวิลำวัลย์ วชั โรทัย 8 1.2 ประเภทของขอ้ มูลทำงสถิติ (ตอ่ ) 1.2.2 สถติ อิ นุมำน (Inferential Statistics) หมำยถงึ กำรศึกษำข้อมูลท่ีไดจ้ ำกกลุ่ม ตัวอย่ำง ซ่ึงเป็นบำงส่วนของประชำกร โดยนำข้อมูลจำกกำรสุ่มกลุ่มตัวอย่ำงนั้นไป อ้ำงอิงแทนข้อมูลประชำกรท้ังหมดได้ หรือเรียกอีกอย่ำงว่ำกำรนำค่ำสถิติท่ีได้จำก กำรสุ่มตัวอย่ำงไปประมำณค่ำพำรำมิเตอร์ของประชำกร โดยอำศัยทฤษฎีควำม น่ำจะเป็นทำงสถิติ ได้แก่ กำรประมำณค่ำพำรำมิเตอร์ กำรทดสอบสมมติฐำนเชิง สถิติ เป็นตน้ ประชำกร กลุ่มตวั อย่ำง

หนว่ ยท่ี 2 สถิติเบื้องตน้ และโปรแกรมสำเรจ็ รปู ทำงสถติ ิ ... ครวู ิลำวลั ย์ วชั โรทัย 9 ตวั อยำ่ งที่ 2 ตอ้ งกำรทรำบนำ้ หนักเฉล่ยี ของนักเรียนในจังหวัดปทมุ ธำนี จงึ ทำกำรสมุ่ ตวั อย่ำงนกั เรียน จำนวน 300 คน โดยตอ้ งกำรทดสอบสมมติฐำน ท่ีระดบั นยั สำคญั ทำงสถติ ิเทำ่ กับ 0.05 ว่ำ “นักเรยี นในจงั หวัดปทุมธำนีมนี ำ้ หนกั เฉลีย่ เท่ำกบั 50 กโิ ลกรมั หรือไม่” จำกนั้นนำมำหำคำ่ สถิติ ไดด้ งั ต่อไปนี้ 1. คำ่ เฉลีย่ นำ้ ของหนกั ของนกั เรยี น คือ 43.56 กโิ ลกรัม 2. คำ่ สว่ นเบย่ี งเบนมำตรฐำน ของหนกั ของนักเรยี น คอื 6.72 กิโลกรมั 3. ค่ำประมำณแบบช่วงของค่ำเฉลี่ยของหนักของนักเรียน คือ อยู่ในช่วง 42.62 กิโลกรัม ถึง 55.51 กิโลกรมั สรุป ควำมนำ่ เชือ่ ถือเทำ่ กบั 95% หนกั นำ้ หนกั เฉล่ยี ของนกั เรยี นในจังหวัด ปทมุ ธำนี คือ อย่ใู นชว่ ง 42.62 กโิ ลกรัม ถึง 55.51 กโิ ลกรัม

หนว่ ยท่ี 2 สถติ ิเบือ้ งตน้ และโปรแกรมสำเร็จรปู ทำงสถิติ ... ครูวิลำวลั ย์ วัชโรทยั 10 1.3 มำตรกำรวัด ในกำรวิเครำะห์ข้อมูลทำงสถิติ ข้อมูลที่เก็บรวบรวมมำนั้น อำจมลี ักษณะของ ข้อมูลท่ีแตกต่ำงกัน ดังน้ัน ผู้วิเครำะห์ข้อมูลต้องทรำบประเภทของข้อมูลท่ีจะนำมำ วิเครำะห์ เพ่ือเลือกสถิติท่ีเหมำะสมท่ีจะนำมำทำกำรประมวลผล โดยพิจำรณำ มำตรกำรวดั (Scale of Measurement) มำตรกำรวดั แบง่ ออกเป็น 4 ระดับ ได้แก่ 1.3.1 นำมบัญญตั ิ (Nominal Scale) เป็นกำรวัดที่ง่ำยที่สุด สำมำรถจำแนกประเภท ของขอ้ มูลออกเป็นกลุ่ม เพื่อสะดวกในกำรวิเครำะห์ โดยข้อมูลท่ีอยู่ในกลุ่มเดียวกันจะ มลี ักษณะเหมือนกัน และไม่สำมำรถเปรียบเทียบควำมแตกต่ำงระหว่ำงกลุ่มได้ว่ำมีค่ำ มำกน้อยได้ มีควำมละเอียดในกำรวัดท่ีหยำบท่ีสุด กำรกำหนดตัวเลขให้กับข้อมูลแต่ ละกลุ่มนน้ั ไมม่ คี วำมหมำย ไม่สำมำรถนำมำบวก ลบ คณู หำรกันได้ และเป็นข้อมูล เชงิ คุณภำพ

หน่วยที่ 2 สถติ เิ บอื้ งต้นและโปรแกรมสำเรจ็ รปู ทำงสถติ ิ ... ครวู ลิ ำวลั ย์ วชั โรทัย 11 ตวั อย่ำงท่ี 3 1. เพศ  1. ชำย  2. หญงิ 2. อำชีพ  1. เกษตรกร  2. ค้ำขำย/ธรุ กิจ  3. ข้ำรำชกำร/ รัฐวสิ ำหกิจ 3. ภมู ิภำค  1. เหนือ  2. กลำง  3. อีสำน  4. ใต้ 4. รำยไดต้ ่อเดอื น ................................ บำท 5. ทะเบียนรถ ..................................... อำชพี ทะเบียนรถ

หนว่ ยท่ี 2 สถติ เิ บ้อื งตน้ และโปรแกรมสำเรจ็ รูปทำงสถติ ิ ครูวลิ ำวัลย์ วชั โรทยั 12 1.3 มำตรกำรวดั (ต่อ) 1.3.2 เรียงลำดบั (Ordinal Scale) เปน็ กำรวดั ข้อมูลเชงิ คุณภำพ ท่แี บง่ ขอ้ มูลออกเป็น กล่มุ โดยข้อมูลที่อยใู่ นกลมุ่ เดยี วกันจะมลี ักษณะเหมอื นกัน สำมำรถเรียงลำดับของข้อมูล ได้และบอกค่ำได้ว่ำข้อมูลใดมีค่ำมำกข้อมูลใดมีค่ำน้อยได้ จะมีควำมละเอียดมำกกว่ำ มำตรกำรวดั แบบนำมบัญญัติ ตวั อยำ่ งท่ี 4 1. ระดับกำรศึกษำ  1. ช้ันปวช. 1  2. ชั้นปวช. 2  3. ชั้นปวช. 3 2. ผลกำรแข่งขนั กฬี ำแบดมินตนั  1. อันดับที่ 1  2. อันดบั ที่ 2  3. อันดบั ที่ 3 3. ควำมพึงพอใจ (5 = มำกที่สุด, 4 = มำก, 3 = ปำนกลำง, 2 = น้อย, 1 = นอ้ ยทีส่ ดุ )

หน่วยที่ 2 สถิติเบ้อื งต้นและโปรแกรมสำเรจ็ รปู ทำงสถิติ ครูวลิ ำวลั ย์ วัชโรทัย 13 1.3 มำตรกำรวดั (ต่อ) 1.3.3 อันตรภำค (Interval Scale) เป็นกำรวัดข้อมูล โดยแบ่งข้อมูลออกเป็น ระดับหรือเป็นช่วงท่ีมีระยะห่ำงเท่ำกัน สำมำรถวัดค่ำข้อมูลเป็นตัวเลขได้ จัดเป็น กลุ่มได้ สำมำรถเปรียบเทียบข้อมูลมีค่ำมำกหรือน้อยกว่ำกันได้ ตัวเลขท่ีใช้แทน ข้อมูลสำมำรถนำมำบวกลบกันได้ แต่คูณหำรกันไม่ได้ เป็นข้อมูลท่ีเป็นศูนย์ไม่แท้ (Absolute Zero) เรำเรียกว่ำ ศูนย์สมมติ (Arbitrary Zero) นั่นคือค่ำของ ขอ้ มูลทีม่ คี ่ำเป็น 0 ไม่ได้หมำยควำมวำ่ ขอ้ มูลประเภทนัน้ ไมม่ ีค่ำเลย ศูนยส์ มมติ

หน่วยท่ี 2 สถติ เิ บือ้ งตน้ และโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถติ ิ ครูวลิ ำวลั ย์ วชั โรทยั 14 ตวั อย่ำงที่ 5 1. อุณหภูมิวัดค่ำได้ 40 องศำเซลเซียส และ 60 องศำเซลเซียส เป็นกำร แสดงค่ำควำมร้อนที่มำกกว่ำกัน 20 องศำเซลเซียส โดยอุณหภูมินั้นมีค่ำ เป็นศูนย์ไม่แท้ เน่ืองจำกอุณหภูมิ 0 องศำเซลเซียส เป็นค่ำอุณหภูมิที่จุด เยอื กแข็ง ไมไ่ ด้หมำยควำมว่ำไม่มอี ณุ หภูมิ 2. นักเรียนสอบวิชำคณิตศำสตร์คอมพิวเตอร์ ได้ 0 คะแนน ไม่ได้ หมำยควำมว่ำ นักเรียนคนน้ีไม่มีควำมรู้เลย เพียงแต่นักเรียนทำข้อสอบ น้นั ไม่ได้

หน่วยท่ี 2 สถติ ิเบ้อื งต้นและโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถติ ิ ครวู ิลำวลั ย์ วัชโรทยั 15 1.3 มำตรกำรวดั (ตอ่ ) 1.3.4 อัตรำส่วน (Ratio Scale) เป็นกำรวัดของข้อมูลท่ีมีระดับกำรวัดที่ละเอยี ดท่ีสุด สำมำรถเรียงลำดับของข้อมูลได้ว่ำมีค่ำมำกน้อยได้ มีควำมละเอียดในกำรวัดสูงสุด มี ค่ำของตัวเลขท่ีมชี ่วงห่ำงเท่ำกันทุกช่วง มีค่ำศูนย์แท้ (Absolute Zero) คือข้อมูลท่ีมี ค่ำเป็น 0 หมำยควำมว่ำข้อมูลประเภทนั้นไม่มีค่ำเลย ตัวเลขที่ใช้แทนข้อมูลใน มำตรกำรวัดอตั รำส่วนสำมำรถนำมำบวก ลบ คณู หำร กนั ได้ ตัวอยำ่ งที่ 6 1. รำยได้ต่อเดอื น ........................... บำท 2. ระยะทำง ..................................... กโิ ลเมตร 3. น้ำหนกั ............................. กโิ ลกรมั 4. ส่วนสงู ............................. เซนติเมตร

หนว่ ยที่ 2 สถิตเิ บอ้ื งต้นและโปรแกรมสำเรจ็ รปู ทำงสถิติ ครวู ิลำวลั ย์ วัชโรทยั 16 คุณสมบัติของข้อมลู ในมำตรกำรวัดแบบต่ำง ๆ สำมำรถสรปุ ไดด้ ังตำรำงที่ 1 ตำรำงท่ี 1.1 คุณสมบัตขิ องขอ้ มูลในมำตรกำรวดั แบบตำ่ ง ๆ คณุ สมบัติของข้อมูล ระดบั ของมำตรกำรวัด จำแนกประเภทของข้อมูลออกเป็นกลมุ่ นามบญั ญัติ เรยี งลาดับ อนั ตรภาค อตั ราส่วน (เชงิ คณุ ภาพ) (เชิงคุณภาพ) (เชงิ ปริมาณ) (เชิงปรมิ าณ)    สำมำรถเปรยี บเทียบ ควำมแตกต่ำง  ระหว่ำงกลมุ่ ไดว้ ่ำมคี ่ำมำกนอ้ ยได้ มีค่ำของตวั เลขท่ีมีช่วงหำ่ งเทำ่ กัน    มศี นู ย์แท้ ทม่ี ำ : ดดั แปลงมำจำก กมลวรรณ ต้ังธนกำนนท์ (2558:4)

หนว่ ยท่ี 2 สถติ ิเบอ้ื งต้นและโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถติ ิ ครวู ลิ ำวลั ย์ วัชโรทัย 17 1.4 ตวั แปรและประเภทของตวั แปร 1.4.1 ตัวแปร (Variables) หมำยถงึ คณุ ลกั ษณะของสิ่งใดสิ่งหนึ่งที่เปลี่ยนไปตำมเหตุกำรณ์หรือ สถำนท่ี เช่น ตัวแปรเพศ แบ่งออกเป็น 2 ค่ำ คือ ชำยและหญิง ตัวแปรระดับกำรศึกษำ แบ่ง ออกเปน็ 3 คำ่ คือ ตำ่ กว่ำปริญญำตรี ปริญญำตรี และสูงกว่ำปริญญำตรี เปน็ ต้น 1.4.2 ประเภทของตัวแปร โดยท่วั ไปนิยมแบง่ ตวั แปรออกเปน็ 3 ลกั ษณะ ได้แก่ 1.4.2.1 ตัวแปรต้น หรือตัวแปรอิสระ (Independent Variables) หมำยถึง ตัวแปรท่ี เกิดขึ้นก่อน เป็นตัวแปรคงที่ และมีอิทธิพลให้ตัวแปรตำมเปล่ียนแปลงไป (สำเหตุ) เช่น เพศ อำยุ ระดับกำรศกึ ษำ วธิ ีกำรสอน สอื่ กำรสอน เป็นตน้ 1.4.2.2 ตัวแปรตำม (Dependent Variables) หมำยถึง ตัวแปรทีเกิดข้ึนทีหลัง เป็นตัว แปรที่ได้รับอิทธิพลจำกตัวแปรต้น (ผลที่เกิดขึ้น หรือผลที่เกิดจำกกำรเปลี่ยนแปลง) เช่น ผลสัมฤทธท์ิ ำงกำรเรยี น ควำมพึงพอใจ เป็นตน้ 1.4.2.3 ตัวแปรควบคุม (Control Variables) หมำยถึง ตัวแปรที่ต้ังไว้เพ่ือเป็นตัว ควบคุมควำมแตกต่ำงของกลุ่มที่กำลังศึกษำกับกลุ่มควบคุม เป็นตัวแปรท่ีอำจมีผลกระทบต่อตัว แปรตำมได้ (ส่ิงที่ต้องควบคุมให้เหมือน ๆ กัน) เช่น แรงจูงใจใฝ่สัมฤทธิ์ พ้ืนควำมรู้เดิมของ นกั เรยี น เปน็ ต้น

หน่วยที่ 2 สถิตเิ บอื้ งตน้ และโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถิติ ครวู ิลำวัลย์ วัชโรทยั 18 ตัวอยำ่ งที่ 7 ชอื่ กำรวจิ ยั : “กำรเปรยี บเทยี บผลสัมฤทธท์ิ ำงกำรเรียนของนกั เรยี นชนั้ ปวช. 3 สำขำวชิ ำ คอมพวิ เตอร์ธรุ กจิ โดยวธิ ีสอนแบบอภปิ รำย และแบบ Flipped Classroom” ตัวแปรตน้ หรือตวั แปรอิสระ : วิธกี ำรสอนแบบอภปิ รำย และวธิ ีกำรสอนแบบ Flipped Classroom ตวั แปรตำม : ผลสัมฤทธ์ทิ ำงกำรเรยี น ตัวแปรควบคมุ : แรงจูงใจใฝส่ มั ฤทธิ์, พื้นควำมรเู้ ดมิ ของนกั เรียน

หน่วยท่ี 2 สถติ ิเบอ้ื งตน้ และโปรแกรมสำเรจ็ รูปทำงสถิติ ครูวิลำวลั ย์ วัชโรทัย 19 1.5 ประโยชน์ของสถติ ิ สถิตถิ กู นำมำใชใ้ นลกั ษณะของวิธีกำรทำงสถิติ ซ่ึงเป็นกระบวนกำรรวบรวมและวิเครำะห์ข้อมลู เพือ่ ใหข้ อ้ มลู มคี วำมหมำยชดั เจนขึน้ เชน่ 1.5.1 ด้ำนธุรกิจ 1.5.1.1 กำรวำงแผนทำงธุรกิจ ในกำรดำเนินกำรทำงธุรกิจไม่ว่ำจะเป็นองค์กรขนำด หรือประเภทใดก็ตำมย่อมมีควำมเสี่ยง เช่น ปัญหำกำรใช้งบประมำณในกำรลงทุน เพื่อให้เกิด กำรผิดพลำดนอ้ ยลง ผู้บริหำรจึงนำกระบวนกำรทำงสถิติเข้ำไปเป็นส่วนหน่ึงในกำรดำเนินกำรไม่ว่ำ จะเป็นทำงด้ำนกำรตลำด เม่ือมีกำรออกแบบผลิตภัณฑ์ใหม่ ต้องมีกำรวิจัยบำงประเด็น เช่น กำรส่งเสริมกำรขำย กำรต้ังรำคำขำย เพื่อดูควำมเป็นไปได้ในกำรลงทุนว่ำให้ผลคุ้มค่ำหรือไม่ สถิติ ที่ใช้ ได้แก่ กำรวเิ ครำะหอ์ นกุ รมเวลำ กำรวเิ ครำะหค์ วำมถดถอย เลขดชั นี 1.5.1.2 กำรเงินกำรธนำคำร มกี ำรนำเอำข้อมลู สถิติเก่ียวกับลูกค้ำ เช่น เพศ อำยุ อำชีพ หรือข้อมูลสถิติเกี่ยวกับกำรประกอบธุรกิจ เช่น ควำมต้องกำรของตลำด ผลตอบแทนทำง กำรลงทุนมำพิจำรณำกลุ่มลูกค้ำเป้ำหมำย หรือกำรคำนวณอัตรำดอกเบ้ียเงินกู้ เพื่อจัดโครงสร้ำง ทำงกำรเงินในมีควำมม่ันคง ควบคุมค่ำใช้จ่ำยและลดควำมเส่ียงในกำรลงทุน สถิติที่ใช้ ได้แก่ กำรประมำณคำ่ กำรหำควำมสมั พันธ์ และกำรพยำกรณ์

หน่วยที่ 2 สถิติเบอื้ งตน้ และโปรแกรมสำเรจ็ รปู ทำงสถติ ิ ครูวลิ ำวลั ย์ วัชโรทยั 20 1.5 ประโยชน์ของสถติ ิ (ตอ่ ) 1.5.1.3 กำรพยำกรณ์ทำงธุรกิจ นอกจำกน้ีวิธีกำรทำงสถิติยังไป ประยุกต์ใช้ใน กำรพยำกรณ์ทำงธุรกิจ ซ่ึงผู้บริหำรจำเป็นต้องทรำบเหตุกำรณ์ ต่ำง ๆ ที่เกิดจะเกิดกับธุรกิจในอนำคต เพื่อประกอบกำรตัดสินใจในกำรบริหำร จัดกำร กำรลงทุน กำรผลติ กำรจำหน่ำย ดังน้ันผ้บู ริหำร จึงนำสถติ ิไปวิเครำะห์เพ่ือ พยำกรณ์ทำงธุรกิจ เช่น อำจจะสอบถำมผู้บริหำรระดับสูง หรือพนักงำนขำย เพื่อ ต้องกำรทรำบยอดขำยในอนำคต หรือต้องกำรทรำบว่ำจำนวนเครื่องจักรท่ีจะเพิ่มข้ึน ในอนำคต 4 ปีข้ำงหน้ำควรมีจำนวนเท่ำไร สถิติที่ใช้ ได้แก่ กำรวิเครำะห์อนุกรม เวลำ กำรวิเครำะห์ควำมถดถอย และสหสมั พนั ธ์ 1.5.2 ด้ำนอุตสำหกรรม มีกำรนำเอำสถิติไปประยุกต์ใช้ในกำรควบคุมคุณภำพ เช่น ควบคุมคุณภำพของวัตถุดิบท่ีใช้ กำรแก้ไชปัญหำและอุปสรรคต่ำง ๆ ในกำร ผลิต เพื่อกำรลดต้นทุนใน กำรผลิต กำรประหยัดค่ำใช้จ่ำย เวลำ และแรงงำน เช่น กำรปรบั ปรุงกำรผลิตผลิตภัณฑ์เฟอร์นิเจอร์ไม้โดยใช้เทคนิคกำรประเมนิ วัฏจักร ชวี ติ ผลิตภณั ฑ์ กำรพฒั นำระบบกำรจัดกำรส่งิ แวดล้อมของอตุ สำหกรรมอัญมณีและ เครอื่ งประดับ เปน็ ตน้ สถติ ทิ ี่ใช้ ไดแ้ ก่ เทคนิคกำรสำรวจตวั อย่ำง

หนว่ ยท่ี 2 สถติ ิเบ้ืองตน้ และโปรแกรมสำเร็จรปู ทำงสถิติ ครวู ลิ ำวลั ย์ วชั โรทัย 21 1.5 ประโยชน์ของสถติ ิ (ต่อ) 1.5.3 ด้ำนกำรศึกษำ มีกำรนำเอำสถิติไปประยุกต์ใช้ในกำรศึกษำ เช่น กำรวำงแผน ติดตำม และตัดสินใจเก่ียวกับกำรศึกษำ ไม่ว่ำจะเป็นด้ำนนโยบำยด้ำนกำรจัดกำรเรียนกำร สอน รวมทั้ง กำรประกันคุณภำพสถำนศึกษำ ในด้ำนกำรเรียนกำรสอน ครูต้องทำหน้ำที่ เป็นผู้ออกแบบ กำรจัดกำรเรียนรู้และเป็นผู้วิจัยกำรเรียนกำรสอน ซ่ึงเป็นกำรเน้นกำร พัฒนำกระบวนกำรเรียนรู้ หรือกำรแก้ปัญหำกำรพัฒนำกำรเรียนกำรสอนในช้ันเรียน เพ่ือ พฒั นำจดั กำรศกึ ษำให้มคี ุณภำพและมำตรฐำน ซ่งึ จะส่งผลทำใหผ้ ้เู รียนมผี ลสัมฤทธิ์ทำงด้ำน ต่ำง ๆ สงู ข้นึ และมีคุณลักษณะท่พี งึ ประสงคต์ ำมทีส่ งั คมตอ้ งกำร 1.5.4 ด้ำนเกษตรกรรม มีกำรนำเอำสถิติไปประยุกต์ใช้เพื่อพัฒนำเกษตร พันธ์พืช เศรษฐกิจต่ำง ๆ ให้เจริญก้ำวหน้ำและแก้ไขปัญหำผลผลิตทำงกำรเกษตรไม่เต็มเม็ดเต็ม หน่วย กำรทำกำรเกษตรได้ผลบ้ำงไม่ท่ีดีเป็นต้น จึงมีกำรศึกษำวิจัยและพัฒนำด้ำน เกษตรอย่ำงเป็นระบบ เช่น กำรผลิตกำแฟไทยเพ่ือรองรับกำรเปิดเสรีกำรค้ำ เปรียบเทียบ กำรผลติ กล้วยไมแ้ บบเกษตรดที ีเ่ หมำะสมกบั แบบทว่ั ไป เปน็ ตน้

หน่วยที่ 2 สถติ ิเบ้ืองต้นและโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถติ ิ ... ครูวิลำวลั ย์ วชั โรทัย 22 1.5 ประโยชน์ของสถติ ิ (ตอ่ ) 1.5.5 ด้ำนกำรขนสง่ และคมนำคม มีกำรนำเอำสถติ ิไปประยกุ ตใ์ ชเ้ พ่ือ กำรพฒั นำและปรับปรงุ ดำ้ นขนสง่ และคมนำคม ข้อมลู ที่ใช้ เชน่ ขอ้ มลู กำร ขนสง่ และโลจิสตกิ ส์ ขอ้ มูล กรมกำรขนส่งทำงบก ขอ้ มูลทำงอำกำศ ขอ้ มูล รถไฟฟ้ำขนสง่ มวลชน ขอ้ มูลทำงกำรพเิ ศษ และขอ้ มูลวิทยุกำรบนิ เปน็ ต้น 1.5.6 ด้ำนกำรแพทย์และสำธำรณสุข มีกำรนำเอำสถิติไปประยุกต์ใช้ เพื่อกำรจัดทำแผนพัฒนำด้ำนกำรแพทย์และสำธำรณสุข กำรพัฒนำงำน วิชำกำรด้ำนกำรแพทย์และสำธำรณสุข จำเป็นต้องใช้สถิติเกี่ยวกับกำรเกิด กำรตำย กำรเพิ่มตำมธรรมชำติ กำรเจ็บป่วยของประชำชน พฤติกรรมกำร บริโภค กำรสูบบุหรี่ กำรดื่มสุรำ เป็นต้น เพ่ือกำรพัฒนำคุณภำพชีวิตและ สุขภำพอนำมยั ของประชำชนให้ดยี งิ่ ขึ้น

หน่วยท่ี 2 สถติ ิเบ้ืองตน้ และโปรแกรมสำเร็จรปู ทำงสถติ ิ ครวู ลิ ำวัลย์ วชั โรทยั 23 1.5 ประโยชน์ของสถติ ิ (ต่อ)

หน่วยที่ 2 สถติ เิ บื้องตน้ และโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถติ ิ .... ครวู ลิ ำวลั ย์ วชั โรทยั 24 1.5 ประโยชน์ของสถติ ิ (ต่อ)

หนว่ ยที่ 2 สถิตเิ บอ้ื งต้นและโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถติ ิ ... ครวู ลิ ำวลั ย์ วชั โรทยั 25 1.5 ประโยชนข์ องสถติ ิ (ต่อ)

หน่วยท่ี 2 สถติ ิเบ้ืองตน้ และโปรแกรมสำเร็จรปู ทำงสถติ ิ ครวู ลิ ำวัลย์ วชั โรทยั 26 1.5 ประโยชน์ของสถติ ิ (ต่อ)

หน่วยท่ี 2 สถติ ิเบ้ืองตน้ และโปรแกรมสำเร็จรปู ทำงสถติ ิ ครวู ลิ ำวัลย์ วชั โรทยั 27 1.5 ประโยชน์ของสถติ ิ (ต่อ)

หน่วยท่ี 2 สถติ ิเบ้ืองตน้ และโปรแกรมสำเร็จรปู ทำงสถติ ิ ครวู ลิ ำวัลย์ วชั โรทยั 28 1.5 ประโยชน์ของสถติ ิ (ต่อ)

หน่วยที่ 2 สถติ ิเบ้อื งต้นและโปรแกรมสำเร็จรปู ทำงสถิติ ครวู ลิ ำวัลย์ วัชโรทัย 29 1.6 โปรแกรมสำเรจ็ รปู ทำงสถติ ิ โปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถติ ิ หมำยถงึ โปรแกรมสำหรับวิเครำะห์ข้อมูลทำงสถิติด้วย คอมพิวเตอร์ ในปัจจุบันมีผู้พัฒนำโปรแกรมสำเร็จรูปข้ึนมำเป็นจำนวนมำก ตัวอย่ำง โปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถิติที่สร้ำงขึ้นมำ เพ่ือวิเครำะห์ข้อมูลทำงสถิติโดยตรง เช่น โปรแกรม PSPP โปรแกรม SPSS โปรแกรม SAS โปรแกรม Minitab และโปรแกรม Microsoft Excel เปน็ ต้น 1.6.1 โปรแกรม PSPP (A Program of Statistical Analysis of Sample Data) เกดิ จำกGNU Project (เดิมโครงกำรนี้ เรียกว่ำ Fiasco) ถูกพัฒนำข้ึนมำเพ่ือต้องกำรใช้แทน โปรแกรม SPSS โดยมีกำรทำงำนคล้ำยกับโปรแกรม SPSS ขอ้ ดขี องโปรแกรม PSPP ได้แก่ 1. สำมำรถใช้ข้อมูลได้มำกกว่ำหนึ่งพันล้ำนรำยกำร และใช้ตัวแปรได้ มำกกวำ่ หน่งึ พันลำ้ นตัวแปร 2. สำมำรถใช้ได้กับคอมพิวเตอร์ได้หลำยระบบปฏิบัติกำร ไม่ว่ำจะเป็น ระบบปฏิบัตกิ ำร Linux หรือระบบปฏบิ ตั ิกำร Windows 3. โปรแกรมไมม่ วี ันหมดอำยุ

หนว่ ยที่ 2 สถติ ิเบือ้ งตน้ และโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถติ ิ ครูวิลำวัลย์ วชั โรทยั 30 1.6 โปรแกรมสำเรจ็ รปู ทำงสถิติ (ต่อ) 4. มีควำมทันสมัย เนื่องจำกมีกำรพัฒนำโปรแกรมอย่ำงต่อเน่ือง โปรแกรมมเี สถียรภำพในกำรใชง้ ำน 5. สำมำรถวิเครำะห์ขอ้ มูลได้อยำ่ งรวดเรว็ 6. ผใู้ ช้โปรแกรมสำมำรถเลือกค่ำผลลัพธ์หรือกรำฟต่ำง ๆ อยู่ในรูปแบบ PDF HTML หรืออยู่ในรูปแบบโปรแกรม Microsoft Excel เช่นเดียวกับ โปรแกรม SPSS 7. โปรแกรม PSPP เป็นโปรแกรม Freeware ไม่ต้องกังวลเรื่องละเมิด ลขิ สทิ ธิ์ 8. สนับสนนุ หลำยภำษำ รวมทัง้ ภำษำไทยดว้ ย

หน่วยท่ี 2 สถติ เิ บ้อื งตน้ และโปรแกรมสำเรจ็ รปู ทำงสถิติ ครวู ลิ ำวลั ย์ วัชโรทัย 31 1.6 โปรแกรมสำเรจ็ รปู ทำงสถิติ (ตอ่ ) 1.6.2 โปรแกรม SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) ถูกสร้ำงขนึ้ เมือ่ ปี พ.ศ. 2508 ทปี่ ระเทศสหรฐั อเมริกำ โดย พฒั นำใหใ้ ชง้ ำนบนเครอื่ งคอมพิวเตอร์ขนำดใหญ่ (Super Computer) โปรแกรม SPSS ถูกออกแบบและพัฒนำโปรแกรมและใช้งำนอย่ำงแพร่หลำยใน ปีพ.ศ. 2513 ปจั จุบันได้พัฒนำปรับปรงุ จนถึง Version 24.0 ขอ้ ดีของโปรแกรม SPSS ไดแ้ ก่ 1. มีควำมสำมำรถในกำรวิเครำะห์ข้อมูลด้วยเทคนิคทำงสถิติ โดยสำมำรถวเิ ครำะห์ข้อมูลด้วยเทคนิคทำงสถิติเบื้องต้น เช่น ค่ำเฉล่ีย ร้อย ละ ค่ำส่วนเบยี่ งเบนมำตรฐำน คำ่ ฐำนนิยม เป็นต้น 2. กำรนำเสนอข้อมูลในรูปของกรำฟกำรแจกแจงควำมถ่ี ในรูป ของตำรำงกำรวเิ ครำะห์ข้อมูลแบบ Multiple Response

หน่วยท่ี 2 สถิตเิ บ้ืองต้นและโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถิติ ครูวลิ ำวลั ย์ วัชโรทัย 32 1.6 โปรแกรมสำเร็จรปู ทำงสถิติ (ต่อ) 3. มีควำมสำมำรถในกำรจัดกำรกับข้อมูลและผลลัพธ์ในรูปของ ตำรำงและกรำฟ โปรแกรม SPSS สำมำรถที่จะดำเนินกำรจัดกำรเกี่ยวกับ ข้อมูลในลักษณะต่ำง ๆ เช่น กำรเปลี่ยนรูปข้อมูล กำรเลือกข้อมูล กำรจัดกำร กับไฟล์ขอ้ มูล และกำรดำเนินกำรกับขอ้ มลู ในลกั ษณะอน่ื ๆ 4. ผลลัพธท์ ี่ได้จำกโปรแกรม SPSS สำมรถทำกำรคัดลอก ย้ำย และลบได้ และผู้ใช้ยังสำมำรถดำเนินกำรส่งผลลัพธ์ไปใช้ในโปรแกรมอ่ืนๆ ใน รปู แบบตำ่ ง ๆ เชน่ แบบ Graphics แบบ Text เปน็ ตน้ 5. สำมำรถวเิ ครำะหข์ อ้ มลู ไดอ้ ย่ำงรวดเรว็

หนว่ ยท่ี 2 สถิตเิ บือ้ งตน้ และโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถติ ิ ครวู ิลำวลั ย์ วชั โรทยั 33 1.6 โปรแกรมสำเรจ็ รปู ทำงสถิติ (ตอ่ ) 6. ผู้ใช้โปรแกรมสำมำรถเลือกค่ำผลลัพธ์หรือกรำฟต่ำง ๆ อยู่ ในรูปแบบ PDF HTML หรืออยู่ในรูปแบบโปรแกรม Microsoft Excel เช่นเดียวกับโปรแกรม PSPP 7. สนบั สนุนหลำยภำษำ รวมทง้ั ภำษำไทยด้วย

หน่วยท่ี 2 สถิติเบือ้ งตน้ และโปรแกรมสำเรจ็ รูปทำงสถติ ิ ครูวิลำวัลย์ วัชโรทัย 34 1.6 โปรแกรมสำเรจ็ รูปทำงสถติ ิ (ต่อ) 1.6.3 โปรแกรม SAS (Statistical Analysis System) SAS เป็นคำย่อ มำจำก Statistical Analysis System พัฒนำโปรแกรมโดย SAS Institute Incorporation ประเทศสหรัฐอเมริกำ เพื่อกำรใช้ประโยชน์ของนักวิจัยและนัก สถิตโิ ดยตรง เป็นโปรแกรมสำเร็จรูปขนำดใหญ่ สำหรับวเิ ครำะห์ข้อมูลทำงสถิติ ที่มีประสิทธิภำพ มีควำมสำมำรถหลำยด้ำน สำมำรถใช้วเิ ครำะห์สถิติชั้นสูงได้ ดกี วำ่ โปรแกรม SPSS โดยผ้ใู ช้ต้องเขียนคำส่ังเอง เพื่อเรียกข้อมูลท่ีบันทึกไวใ้ น ลักษณะ Index file มำใช้งำนไดด้ ้วย ข้อดขี องโปรแกรม SAS ไดแ้ ก่ 1. วิเครำะหข์ อ้ มลู ทำงสถิติได้แมน่ ยำ 2. สำมำรถค้นหำควำมผดิ พลำดในกำรป้อนข้อมูล บอกหมำยเลข คำ่ ท่ีผิดพลำด และรำยงำนผลขอ้ มลู ท่ผี ดิ พลำดได้

หนว่ ยท่ี 2 สถิตเิ บอื้ งต้นและโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถติ ิ ครวู ิลำวลั ย์ วชั โรทยั 35 1.6 โปรแกรมสำเร็จรปู ทำงสถิติ (ตอ่ ) 1.6.4 โปรแกรม Minitab เป็นโปรแกรมสำเร็จรูปใช้ประมวลผลข้อมูล ทำงด้ำนสถิติ โดยพัฒนำจำกลุ่มนักวิชำกำรทำงด้ำนสถิติมำกว่ำ 30 ปี ซึ่ง สำมำรถใช้กับระบบปฏิบัติกำร Windows มีกำรใช้งำนอย่ำงกว้ำงขวำงท้ังทำง ธรุ กิจ กำรเกษตร กำรวิจัยและกำรเรียนกำรสอน ควำมสำมำรถของโปรแกรมนี้ อำจคลำ้ ยกับโปรแกรมในกลมุ่ ของโปรแกรม SPSS ขอ้ ดีของโปรแกรม Minitab ไดแ่ ก่ 1. Editor เพอ่ื นำขอ้ มูลเข้ำ 2. แก้ไขข้อมูลที่เหมือนกระดำษทดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ 3. หำค่ำสถติ เิ ชิงพรรณนำตำ่ ง ๆ 4. แสดงกรำฟที่แสดงกำรแจกแจงของข้อมูล กำรแปลงข้อมูล กำรจำลองแบบวเิ ครำะหส์ ถิตติ ่ำง ๆ

หนว่ ยท่ี 2 สถติ ิเบอื้ งตน้ และโปรแกรมสำเรจ็ รูปทำงสถติ ิ ครูวิลำวัลย์ วชั โรทยั 36 1.6 โปรแกรมสำเรจ็ รูปทำงสถิติ (ตอ่ ) 1.6.5 โปรแกรม Microsoft Excel เปนโปรแกรมท่ีมีประสิทธิภำพสูงใน กำรใชงำนเชิงกระดำษคำนวณ (Spreadsheets) มีควำมสำมำรถในสวนของ กำรวิเครำะหขอมูลทำงสถิติ เชน กำรวิเครำะหสถิติเบ้ืองต้น ได้แก่ ค่ำเฉล่ีย ค่ำตำ่ สุด ค่ำสูงสุด เป็นต้น กำรหำค่ำควำมสัมพนั ธ์ กำรวเิ ครำะห์ควำมถดถอย และกำรนำเสนอขอ้ มูลในรปู แบบของตำรำงและกรำฟแบบต่ำง ๆ ข้อดีโปรแกรม Microsoft Excel ได้แก่ 1. มีเครื่องมือ Analysis Tool Pack ซง่ึ เปน Add-In ท่ีชวย อำนวยควำมสะดวกใหกบั ผใู ช 2. สำมำรถทำงำนรวมกับโปรแกรมอ่ืนไดเปนอยำงดี เชน โปรแกรม SAS โปรแกรม SPSS และโปรแกรม Notepad เปนตน

หนว่ ยท่ี 2 สถิตเิ บอื้ งตน้ และโปรแกรมสำเร็จรปู ทำงสถติ ิ ครูวลิ ำวลั ย์ วชั โรทยั 37 1.6 โปรแกรมสำเร็จรปู ทำงสถิติ (ต่อ) 3. งำยตอกำรปรบั เปล่ยี นขอมูลดบิ (Raw Data) 4. กำรอำนผลท่ีไดจำกกำรวิเครำะหทำไดสะดวก โดยมีกำร จัดรปู แบบของกำรรำยงำนที่เขำใจงำย ดังนั้นโปรแกรม Microsoft Excel จึงเปนอกี ทำงเลือกหน่งึ สำหรับ ผู้วิจัย เพ่ือใชสำหรับกำรวเิ ครำะหคำทำงสถติ ิไดเปนอยำงดี

หนว่ ยท่ี 2 สถิตเิ บอ้ื งตน้ และโปรแกรมสำเรจ็ รปู ทำงสถิติ ครูวิลำวัลย์ วัชโรทัย 38 สรปุ สถิติ หมำยถงึ ระเบียบวิธีทำงสถิติและเป็นข้อมูลท่ีเป็นตัวเลขที่ได้จำกกำรคำนวณข้อมลู หรือข้อเทจ็ จริงของสิง่ ใดสิ่งหนึ่งทสี่ นใจศึกษำ ประเภทของข้อมูลทำงสถิติ แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ สถิติเชิงพรรณนำ และสถิติ อนมุ ำน มำตรกำรวัด แบ่งออกเป็น 4 ระดับ ได้แก่ นำมบัญญัติ เรียงลำดับ อันตรภำค และ อัตรำส่วน ประโยชน์ของสถิติ สถิติถูกนำมำใช้ในลักษณะของวิธีกำรทำงสถิติ ซึ่งเป็นกระบวนกำร รวบรวมและวิเครำะห์ข้อมลู เพื่อให้ขอ้ มูลมีควำมหมำยชัดเจนข้นึ ดงั น้ี 1) ด้ำนกำรวำงแผนทำงธุรกิจ นำสถิติไปใช้แก้ปัญหำกำรใช้งบประมำณในกำรลงทุน เพ่อื ใหเ้ กิดกำรผิดพลำดน้อยลง 2) ด้ำนอุตสำหกรรม มีกำรนำเอำสถิติไปประยุกต์ใช้ในกำรควบคุมคุณภำพ เช่น ควบคุมคุณภำพของวัตถุดิบที่ใช้ กำรแก้ไชปัญหำและอุปสรรคต่ำง ๆ ในกำรผลิต เพ่ือกำรลด ต้นทุนในกำรผลติ กำรประหยัดค่ำใชจ้ ่ำย

หน่วยท่ี 2 สถติ ิเบื้องต้นและโปรแกรมสำเร็จรปู ทำงสถติ ิ ครวู ลิ ำวัลย์ วัชโรทยั 39 สรุป (ต่อ) 3) ด้ำนกำรศึกษำ มีกำรนำเอำสถิติไปประยุกต์ใช้ในกำรศึกษำ เช่น กำร วำงแผน ตดิ ตำม และตดั สินใจเก่ียวกับกำรศึกษำ ไม่วำ่ จะเป็นดำ้ นนโยบำยดำ้ น กำรจัดกำรเรยี นกำรสอน รวมทัง้ กำรประกนั คณุ ภำพสถำนศกึ ษำ 4) ด้ำนเกษตรกรรม มีกำรนำเอำสถิติไปประยุกต์ใช้เพ่ือพัฒนำเกษตรพันธ์ พืชเศรษฐกิจต่ำง ๆ ให้เจริญก้ำวหน้ำและแก้ไขปัญหำผลผลิตทำงกำรเกษตรไม่ เตม็ เมด็ เต็มหน่วย 5) ด้ำนกำรแพทย์และสำธำรณสุข มีกำรนำเอำสถิติไปประยุกต์ใช้เพื่อกำร จดั ทำแผนพฒั นำ ด้ำนกำรแพทย์และสำธำรณสุข กำรพัฒนำงำนวิชำกำรดำ้ น กำรแพทย์และสำธำรณสุข เพ่ือกำรพัฒนำคุณภำพชีวิตและสุขภำพอนำมัยของ ประชำชนใหด้ ียง่ิ ขนึ้

หน่วยท่ี 2 สถติ ิเบ้ืองต้นและโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถติ ิ ครูวลิ ำวลั ย์ วัชโรทยั 40 สรปุ (ตอ่ ) 6) ด้ำนกำรขนส่งและคมนำคม มีกำรนำเอำสถิติไปประยุกต์ใช้เพื่อกำร พัฒนำและปรับปรุง ด้ำนขนส่งและคมนำคม ข้อมูลท่ีใช้ เช่น รำยละเอียด เสน้ ทำงคมนำคม ปรมิ ำณของผ้ใู ชใ้ นแต่ละเส้นทำง โปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถิติ ในปัจจุบันมีผู้พัฒนำโปรแกรมสำเร็จรูปข้ึนมำ เป็นจำนวนมำก ตัวอย่ำงโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถิติที่สร้ำงขึ้นมำเพ่ือวิเครำะห์ ข้อมูลทำงสถิตโิ ดยตรง เช่น โปรแกรมPSPP โปรแกรม SPSS โปรแกรม SAS โปรแกรม Minitab และโปรแกรม Microsoft Excel เปน็ ตน้

หนว่ ยท่ี 2 สถิตเิ บื้องตน้ และโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถิติ ครูวลิ ำวัลย์ วัชโรทัย 41 แบบฝึกหดั หน่วยที่ 2 สถิตเิ บอ้ื งตน้ และโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถิติ ตอนท่ี 1 จงตอบคำถำมต่อไปน้ี 1. อธิบำยควำมหมำยของสถิติ มำพอสังเขป 2. ประโยชน์ของสถิตมิ อี ะไรบำ้ ง บอกมำ 3 ขอ้ 3. ตวั แปร คอื อะไร มีก่ีประเภท อะไรบ้ำง 4. ตวั แปรตน้ ตวั แปรตำม และตัวแปรควบคุมตำ่ งกนั อย่ำงไร จงอธิบำย 5. โปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถิติ มโี ปรแกรมอะไรบ้ำง 6. ข้อดีของโปรแกรม PSPP มีอะไรบำ้ ง บอกมำ 4 ขอ้

หนว่ ยที่ 2 สถติ เิ บ้ืองตน้ และโปรแกรมสำเรจ็ รปู ทำงสถติ ิ ครูวลิ ำวัลย์ วชั โรทัย 42 แบบฝึกหัด หน่วยท่ี 2 สถิตเิ บ้ืองตน้ และโปรแกรมสำเรจ็ รปู ทำงสถติ ิ (ต่อ) ตอนที่ 2 ข้อมลู ต่อไปนี้ เปน็ มำตรกำรวัดใด มำตรวัด รำยกำร 1. หมำยเลขบตั รประชำชน 1234567891234 2. ระดบั กำรศึกษำ (ประถมศกึ ษำ, มธั ยมศกึ ษำ, อนุปริญญำ, ปรญิ ญำตร,ี ปรญิ ญำโท, ปรญิ ญำเอก) 3. อำยุ ................... ปี 4. ควำมพงึ พอใจตอ่ กำรใช้รถยีห่ อ้ โตโยตำ้ (มำกทสี่ ุด, มำก, ปำนกลำง, นอ้ ย, นอ้ ยท่ีสุด)

หน่วยที่ 2 สถิตเิ บ้ืองตน้ และโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถติ ิ ครูวลิ ำวัลย์ วชั โรทัย 43 แบบฝกึ หดั หนว่ ยท่ี 2 สถิตเิ บอ้ื งต้นและโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถติ ิ (ตอ่ ) รำยกำร มำตรวดั 5. ปจั จัยต่อกำรเลือกซื้อแชมพู  1. กลิ่น  2. รำคำ  3. ยห่ี อ้  4. กำรส่งเสรมิ กำรขำย  3. สถำนที่จำหน่ำย 6. รถยนต์ ทะเบยี นรถ คธ 2018 กรงุ เทพมหำนคร 7. ศำสนำ  1. พุทธ  2. คริสต์  3. อิสลำม  4. อน่ื ๆ ...................

หนว่ ยที่ 2 สถติ ิเบอื้ งต้นและโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถิติ ครูวลิ ำวลั ย์ วชั โรทัย 44 แบบฝกึ หัด หน่วยที่ 2 สถติ เิ บ้อื งตน้ และโปรแกรมสำเรจ็ รปู ทำงสถิติ (ต่อ) รำยกำร มำตรวดั 8. ค่ำใชจ้ ำ่ ยตอ่ เดอื น ................. บำท 9. ควำมรู้สึก (เห็นด้วย, ไม่เห็นด้วย,) 10. เกรดเฉลยี่ สะสม (GPA.) เท่ากับ 3.09 ตอนที่ 3 จำกข้อมูลต่อไปน้ี จงบอกประเภทของตวั แปร 1. กำรวิจยั “กำรศกึ ษำควำมพึงพอใจของลูกคำ้ ท่ีมีตอ่ กำรให้บริกำรของบรษิ ัท ABC” ตัวแปร : เพศ อำยุ ควำมพงึ พอใจ ตัวแปรตน้ หรือตัวแปรอสิ ระ คอื ..................................................................................................... ตวั แปรตำม คอื ................................................................................................................................ ตวั แปรควบคมุ คือ ...........................................................................................................................

หนว่ ยท่ี 2 สถิตเิ บ้อื งตน้ และโปรแกรมสำเร็จรปู ทำงสถิติ ครวู ิลำวลั ย์ วชั โรทยั 45 แบบฝึกหดั หน่วยท่ี 2 สถติ เิ บ้ืองตน้ และโปรแกรมสำเร็จรปู ทำงสถิติ (ตอ่ ) 2. กำรวจิ ัย “กำรศกึ ษำควำมถนัดด้ำนคอมพิวเตอรข์ องนกั เรียนระดับช้นั ปวช.” ตัวแปร : เพศ ควำมตงั้ ใจ ควำมรูเ้ ดมิ ของนักเรียน ควำมถนดั ดำ้ นคอมพิวเตอร์ ตวั แปรตน้ หรือตวั แปรอสิ ระ คอื ..................................................................................................... ตัวแปรตำม คือ ................................................................................................................................ ตวั แปรควบคุม คอื ........................................................................................................................... 3. กำรวิจัยเร่ือง “กำรศกึ ษำปัจจัยทมี่ ีผลตอ่ กำรเรียนของนักเรยี นชั้นปวช. 3 สำขำวชิ ำ คอมพวิ เตอรธ์ ุรกจิ วทิ ยำลัยเทคนิคปทมุ ธำน”ี ตวั แปร : เพศ อำยุ กำรรวมกลุม่ ทบทวนบทเรียนกบั เพอื่ น กำรเข้ำช้นั เรยี น เกรดเฉล่ียสะสม สภำพร่ำงกำย ตวั แปรต้น หรอื ตวั แปรอิสระ คือ ..................................................................................................... ตัวแปรตำม คอื ................................................................................................................................ ตัวแปรควบคุม คือ ...........................................................................................................................

หนว่ ยที่ 2 สถติ เิ บื้องตน้ และโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถติ ิ ครูวลิ ำวัลย์ วชั โรทัย 46 แบบฝึกหดั หน่วยท่ี 2 สถิตเิ บื้องตน้ และโปรแกรมสำเรจ็ รปู ทำงสถิติ (ตอ่ ) ตอนที่ 4 จงเขยี นเครอื่ งหมำย  หน้ำข้อควำมท่ีถูก และเขยี นเครอื่ งหมำย  หน้ำข้อควำมทผี่ ดิ 1. ตวั แปรต้น หมำยถึง ตวั แปรทเี กดิ ขึน้ ทีหลัง 2. สถติ เิ ชงิ พรรณนำ ได้แก่ คำ่ พสิ ัย สว่ นเบีย่ งเบนมำตรฐำน ควำม แปรปรวน ค่ำเฉลยี่ เลขคณติ 3. มำตรกำรวดั แบบนำมบัญญัติสำมำรถเปรียบเทียบควำมแตกต่ำง ระหวำ่ งกลุ่มได้ว่ำมีคำ่ มำกนอ้ ยได้ 4. Independent Variables หมำยถงึ ตัวแปรทีเ่ กิดขนึ้ กอ่ น เปน็ ตวั แปรคงที่ และมีอทิ ธพิ ลใหต้ ัวแปรตำมเปลี่ยนแปลงไป

หน่วยที่ 2 สถิตเิ บอ้ื งตน้ และโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถิติ ครวู ลิ ำวัลย์ วัชโรทยั 47 แบบฝึกหัด หนว่ ยท่ี 2 สถิตเิ บอ้ื งตน้ และโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถติ ิ (ต่อ) 5. มำตรกำรวัดแบบอัตรำส่วน เป็นขอ้ มลู เชิงคณุ ภำพ 6. กำรนำเอำสถติ ิไปประยุกต์ใชใ้ นกำรศกึ ษำ เชน่ กำรวำงแผน ตดิ ตำม และตัดสนิ ใจเกี่ยวกับกำรศึกษำ ไมว่ ่ำจะเป็นดำ้ นนโยบำย ดำ้ นกำรจัดกำรเรยี นกำร สอน รวมท้งั กำรประกันคณุ ภำพสถำนศกึ ษำ 7. สถิตอิ นุมำน เป็นกำรศึกษำขอ้ มลู ท่ไี ด้จำกกลุ่มตัวอย่ำง ซงึ่ สำมำรถนำ ข้อมูลจำกกำรสุ่มกลุ่มตัวอย่ำงนนั้ ไปอ้ำงอิงแทนข้อมูลประชำกรทั้งหมดได้ ซ่ึงข้อมลู ท่ไี ดม้ ำเรียกว่ำกลุ่มตวั อยำ่ ง ซ่ึงเปน็ บำงสว่ นของประชำกร 8. มำตรกำรวดั แบง่ ออกเปน็ 4 ระดับ ไดแ้ ก่ นำมบัญญตั ิ เรียงลำดับอนั ตร ภำค และอตั รำสว่ น

หน่วยท่ี 2 สถติ ิเบอื้ งตน้ และโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถิติ ครวู ิลำวลั ย์ วชั โรทยั 48 แบบฝึกหัด หน่วยที่ 2 สถิติเบือ้ งต้นและโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถิติ (ตอ่ ) 9. โปรแกรม PSPP เปน็ โปรแกรม Freeware 10. ผลลัพธท์ ไี่ ดจ้ ำกโปรแกรม SPSS สำมำรถดำเนินกำรสง่ ผลลพั ธ์ไปใช้ใน โปรแกรมอน่ื ๆ ในรปู แบบตำ่ ง ๆ เช่น แบบ Graphics แบบ Text เปน็ ตน้

หนว่ ยที่ 2 สถติ เิ บื้องต้นและโปรแกรมสำเร็จรูปทำงสถติ ิ ครวู ิลำวัลย์ วัชโรทัย 49 ใบงำน หนว่ ยที่ 2 สถิตเิ บอ้ื งต้นและโปรแกรมสำเร็จรปู ทำงสถิติ คำสัง่ ใหน้ กั เรยี นแบ่งกลุม่ นักเรยี นออกเป็น 6 กลมุ่ ๆ ละ 5-6 คน แลว้ สืบคน้ ขอ้ มูล โดย ใช้เครื่องคอมพิวเตอร์ และอินเตอร์เน็ต ทำกำรเก็บรวบรวมข้อมูลบนอินเตอร์เน็ต มำ เขียนบันทึกลงใน ใบงำนท่ี 1 จำกน้ันนักเรียนแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนนำเสนอหน้ำช้ัน เรียนและนำเสนอผลงำนด้วยโปรแกรมMicrosoft Office PowerPoint กลุ่มละไม่ เกนิ 5 นำที ตำมหัวขอ้ ดังน้ี 1. ศึกษำเกี่ยวกับควำมหมำยของสถิติ ประเภทของสถิติ และมำตรกำรวัด ยกตัวอย่ำง พรอ้ มระบุแหล่งทม่ี ำของขอ้ มูล 2. ศกึ ษำเกย่ี วกับตวั แปรทำงสถิติ ยกตวั อยำ่ ง พรอ้ มระบแุ หลง่ ท่มี ำของขอ้ มลู 3. ศึกษำแนวทำงกำรเลือกใช้โปรแกรมทำงด้ำนสถิติมำ 1 โปรแกรม เขียนอธิบำยมำ พอสังเขป

หนว่ ยท่ี 2 สถติ เิ บื้องตน้ และโปรแกรมสำเร็จรปู ทำงสถิติ ... ครวู ิลำวลั ย์ วัชโรทยั 50