ติวสอบนายหน้าประกันชีวิต Day2

หมวด 6 ข้อยกเว้นการรับผิด 51 ของผู้รับประกันภยั 51

ข้อยกเว้นความรับผดิ ของผู้รับประกันภยั ป.พ.พ.มาตรา 895 เมอ่ื ใดทต่ี อ้ งใช้จานวนเงนิ ในเหตุมรณะของบคุ คลหน่ึงคนใด ทา่ นว่าผู้รับประกนั ภยั จาเป็ นต้องใช้เงนิ นั้นใน เมอ่ื มรณะภยั อนั นั้นเกดิ ขนึ้ เว้นแต่ กระทาอัตวนิ ิบาตกรรม ถกู ผู้รับประโยชนฆ์ ่าตาย ปกปิ ดความจรงิ บอกล้าง โดยเจตนา* ภายใน 2 ปี (คนื ค่าไถถ่ อน ดว้ ยใจสมัครภายใน 1 ปี (ภายใน 1ปี คืนเบยี้ ประกนั ทชี่ าระมา) ใหท้ ายาท) (คนื เบยี้ ประกนั ทชี่ าระ มาใหท้ ายาท) (เกนิ 1ปี คนื ค่าไถถ่ อน ใหท้ ายาท) *กรณีมผี ู้รับประโยชนห์ ลายคน-ผู้ทไ่ี มเ่ กย่ี วข้องจะไดร้ ับตามทร่ี ะบุไว้ในกรมธรรมต์ งั้ แตต่ ้น” ค่าไถถ่ อนกรมธรรม์ = เบยี้ ประกัน – ค่าใช้จา่ ยบรษิ ัท 52

แนวขอ้ สอบ ถา้ ผู้เอาประกันภยั ฆา่ ตัวตายภายใน 8 เดอื นนับแต่วันตอ่ อายุสัญญาประกันภัยบริษัทจะ จ่ายจานวนเงนิ เอาประกันภัยหรอื ไม่ ก. จา่ ยเพราะไมไ่ ดฆ้ า่ ตวั ตายภายใน 1 ปีนบั แตว่ นั ทาสญั ญาประกนั ภยั ข. จา่ ยเพราะไมไ่ ดเ้ ป็นขอ้ ยกเวน้ ความรบั ผิดชอบของสญั ญาประกนั ภยั ค. ไมจ่ ่ายเพราะเป็นขอ้ ยกเวน้ ความรบั ผิดชอบของสญั ญาประกนั ภยั ง. ไมจ่ ่ายเพราะสญั ญาประกนั ภยั ใหค้ วามคมุ้ ครองเฉพาะการเสียชีวติ โดยธรรมชาติเทา่ นนั้ 53

แนวขอ้ สอบ ถา้ ผู้เอาประกันภัยถูกผู้รับประโยชนฆ์ า่ ตายโดยเจตนาและกรมธรรมป์ ระกันภัยยังไม่มี เงนิ คา่ เวนคนื ข้อใดเป็ นความรับผิดของบริษัท ก. จา่ ยจานวนเงินเอาประกนั ภยั ลดลงตามสว่ น ข. จ่ายจานวนเงนิ เอาประกนั ภยั เต็มตามจานวน ค. คืนเบีย้ ประกนั ภยั ท่ีไดร้ บั ชาระมาแลว้ ทงั้ หมด ง. ไมม่ ีขอ้ ใดถกู 54

หมวด 7 55 การเปล่ยี นตวั ผู้รับประโยชน์ 55

เมือ่ ผู้รับประโยชนเ์ สยี ชวี ติ เป็ นหน้าทขี่ องผู้เอาประกนั ภยั ทตี่ อ้ งแจง้ ใหผ้ ู้รับประกนั ภยั ทราบ หากไมแ่ จ้งผลจะเป็ นดงั นี้ มผี ู้รับประโยชนค์ นเดยี ว มผี ู้รับประโยชนห์ ลายคน ▪ ไมไ่ ดแ้ จง้ ผรู้ บั ประกนั ภยั ▪ ไมไ่ ดแ้ จง้ ผรู้ บั ประกนั ภยั ▪ ถือวา่ ไมร่ ะบตุ วั ผรู้ บั ประโยชน์ ▪ ผลประโยชนจ์ ะตกเป็นของ ▪ ตกสกู่ องมรดกของผเู้ อาประกนั ภยั ผรู้ บั ประโยชนท์ ่ีเหลือโดยเฉล่ยี 56

ลักษณะของผู้รับประโยชน์ เป็นบคุ คลธรรมดา / นิติบคุ คลก็ได้ ไมจ่ าเป็นตอ้ งมี สว่ นไดส้ ว่ นเสยี อาจถกู ผเู้ อาประกนั ภยั เป็นคนเดียวกบั ผู้ ขอเปล่ยี นตวั ได้ เอาประกนั ภยั ได้ มีก็ไดไ้ มม่ ีก็ได้ 57

การเปล่ียนตวั ผู้รับประโยชน์ เปลย่ี นได้ ▪ ส่งมอบกรมธรรมใ์ ห้กับผู้รับประโยชน์ ▪ ผู้รับประโยชน์ทาหนังสือแสดงแจ้งความ ประสงค์เป็ นลายลักษณ์อักษรว่าตนจานง ถอื เอาประโยชนจ์ ากกรมธรรม์ เปลย่ี นไม่ได้ ▪ เป็ นสิทธิของผู้เอาประกันภยั ▪ กรมธรรมอ์ ยูท่ ผี่ ู้เอา ประกนั ภยั การเปล่ียนตวั แปลงจะมีผลตอ่ เม่ือผู้มอี านาจของบริษัทสลักหลักและลงลายมือชื่อกากับ 58

ผู้รับประโยชน์ ผรู้ บั ประโยชนต์ าม ผู้รับประโยชนจ์ ะมคี น ถา้ ผรู้ บั ประโยชน์ ถา้ ผรู้ บั ประโยชน์ ถา้ มีผรู้ บั ประโยชน์ กฎหมายจะเป็นใครก็ได้ เสยี ชีวิตก่อน ผเู้ อา เสียชีวิตหลงั ผเู้ อา มากกวา่ 1 คน สทิ ธิจะ เป็นบคุ คลเดยี วกนั กบั ผู้ เดยี ว หรือหลายคนก็ ประกนั ภยั บรษิ ัทจา่ ยเงิน ประกนั ภยั บรษิ ัทจ่ายเงิน ตกแก่ผรู้ บั ประโยชนท์ ่ี เอาประกนั ภยั / หรอื เป็น ได้ (การไม่ระบผุ รู้ บั เขา้ กองมรดกใหก้ บั เขา้ กองมรดกใหก้ บั ประโยชน์ ก็ไม่ทาให้ ทายาทผเู้ อาประกนั ภยั ทายาทผรู้ บั ประโยชน์ เหลอื เทา่ กนั นติ บิ คุ คลก็ได้ สญั ญาขาดความ สมบรู ณ)์ 59

แนวขอ้ สอบ นายนกแก้ว ทาประกนั ชวี ติ จานวนเงนิ เอาประกันภัย 50,000 บาท โดยมนี างสมใจ ภรรยาเป็ นผู้รับประโยชน์ ตอ่ มา นายนกแก้ว เป็ นหนีน้ ายเอยี้ ง 50,000บาท ดังนั้น นายนกแก้ว ขอเปล่ียนตัวผู้รับประโยชน์ให้นายเอี้ยง ซึ่งเป็ นเจ้าหนี้เป็ นผู้รับ ประโยชนแ์ ทนนางสมใจ ไดห้ รอื ไม่ ก. ได้ โดยแจง้ ผรู้ บั ประกนั ภยั ทราบ ข. ไมไ่ ด้ เพราะมิไดม้ ีสว่ นไดเ้ สยี ตอ่ กนั ค. ได้ โดยไมต่ อ้ งแจง้ ใหผ้ รู้ บั ประกนั ทราบ เพราะเป็นเจา้ หนี้ ง. จะเปล่ยี นแปลงผรู้ บั ประโยชนอ์ ีกได้ ถา้ แจง้ เป็นหนงั สือใหผ้ รู้ บั ประกนั ภยั ทราบ 60

แนวข้อสอบ นายกสิกรทาสัญญาประกนั ชีวิตโดยใหน้ างไข่แก้วภริยาเป็ นผู้รับผลประโยชนแ์ ละมอบกรมธรรมป์ ระกันชีวิตไว้ให้นาง ไข่แก้ว นางไข่แก้วจึงส่งจดหมายแจ้งบริษัทประกันชีวิตเพอ่ื เข้าถอื ประโยชนต์ ามกรมธรรมป์ ระกันภัยและห้ามบริษัท แก้ไขเปล่ียนแปลงผู้รับประโยชนต์ ่อมาภายหลังนายกสิกรขอเปลี่ยนตัวผู้รับประโยชนเ์ ป็ นด.ช.แดงซง่ึ เป็ นบตุ รตนกับ ภริยาน้อยเป็ นผู้รับผลประโยชนแ์ ทน บริษัทเหน็ ว่าด.ช.แดงเป็ นผู้มีส่วนได้เสียจงึ ออกบันทกึ สลักหลังให้นายกสิกรไว้ หลังจากนั้น 1 ปี นายกสิกรเสียชีวิต บริษัทได้จ่ายเงนิ ให้แก่ด.ช.แดงเป็ นการถูกต้องตามประมวลกฎหมายแพ่งและ พาณิชยห์ รือไม่ ก. ถกู ตอ้ งแลว้ เพราะนายกสิกรเป็นเจา้ ของกรมธรรมแ์ ละด.ช.แดงเป็นบตุ รมีสทิ ธิเป็นผรู้ บั ประโยชน์ ข. ถกู ตอ้ งแลว้ เพราะไดม้ ีการแจง้ แกไ้ ขเปล่ียนแปลงถกู ตอ้ งตามเง่ือนไขสญั ญาและบรษิ ัทยินยอมแลว้ ค. ไม่ถกู ตอ้ งเพราะนางไข่แกว้ เป็นผรู้ บั ประโยชนแ์ ละไดแ้ สดงเจตนาถือเอาประโยชนต์ ามกรมธรรมป์ ระกนั ชีวิตซ่ึงผเู้ อา ประกนั ภยั เปล่ยี นแปลงไม่ได้ ง. ไมถ่ กู ตอ้ งเพราะตอ้ งจ่ายใหท้ งั้ นางไข่แกว้ และด.ช.แดงเน่ืองจากทงั้ สองตา่ งก็มีสิทธิเป็นผรู้ บั ประโยชนท์ งั้ คู่ 61

แนวข้อสอบ นายสมบัติเอาประกันชีวิตตนเองไว้ โดยให้นายสุขใจและนายเสมอ เป็ นผู้รับประโยชน์ คนละคร่ึง ต่อมาปรากฏว่านายสุขใจ ถึงแก่ความตายก่อนนายสมบัติ นายสมบัติมิได้ แจ้งบริษัทขอแก้ไขเปล่ียนแปลงผู้รับประโยชนแ์ ละนายเสมอแสดงเจตนาว่าประสงคจ์ ะ รับประโยชนต์ ามสัญญาประกันภัย เม่ือนายสมบัติตายบริษัทต้องจ่ายเงินเอาประกัน ชวี ติ อย่างไร ก. จา่ ยใหน้ ายเสมอ ทงั้ หมดตามกรมธรรม์ ข. จา่ ยใหน้ ายเสมอ ครง่ึ หน่งึ อีกครง่ึ หน่งึ จ่ายใหท้ ายาทของนายสขุ ใจ ค. จ่ายใหน้ ายเสมอ ครง่ึ หน่งึ อีกครง่ึ หนง่ึ จา่ ยใหท้ ายาทของนายสมบตั ิ ง. จ่ายไดท้ งั้ 3 กรณี ขนึ้ อยกู่ บั บรษิ ัทเลอื กจา่ ยใหเ้ กิดความรวดเรว็ และสะดวก 62

แนวข้อสอบ นายสิงหท์ าประกันชีวิตไว้กับบริษัทประกันชีวิตแห่งหน่ึงระบุให้นายสมบัติเป็ นผู้รับ ประโยชนแ์ ละนายสมบัติได้รับมอบกรมธรรมแ์ ล้ว และได้แสดงความจานงเป็ นหนังสือ ถงึ บริษัทว่าตนประสงคจ์ ะถอื ประโยชนแ์ ห่งสัญญา ต่อมาอกี 3 ปี นายสิงหไ์ ม่พอใจกับ ความประพฤตขิ องนายสมบตั จิ งึ แจ้งไปยังบริษัทให้เปลี่ยนเป็ นบุคคลอน่ื คือนายสมศักดิ์ ซ่ึงเป็ นผู้มีส่วนได้เสียกับนายสิงหเ์ ป็ นผู้รับประโยชน์แทนนายสมบัติถามว่านายสิงห์ สามารถทาได้หรือไม่ ก. ทาไดเ้ พราะผรู้ บั ประโยชนจ์ ะเป็นใครกไ็ ด้ ข. ทาไดถ้ า้ สมบตั ยิ นิ ยอม ค. ทาไดเ้ พราะนายสมศกั ดเิ์ ป็นผมู้ ีสว่ นไดเ้ สยี กบั นายสงิ ห์ ง. ทาไมไ่ ด้ 63

แนวข้อสอบ นางน้าได้ทาประกันชีวิตไว้กับบริษัทประกันชีวิตแห่งหน่ึงจานวนเงินเอาประกันภัย 1,000,000 บาท ระบุนางนาเป็ นผู้รับประโยชนซ์ ง่ึ นางนาได้รับกรมธรรมป์ ระกันชีวติ และ แสดงเจตนาถอื เอาประโยชนต์ ามสัญญาเป็ นหนังสอื ไปยงั บริษัทนั้นแล้ว ต่อมาปรากฏว่า นางนาเสียชีวติ และต่อมานางน้าได้เสียชีวิตลงสิทธิในเงนิ ตามสัญญาประกันชีวติ จะตก เป็ นของใคร ก. ตกทอดเป็นทรพั ยม์ รดกไปยงั ทายาทของนางนา ข. ตกทอดเป็นทรพั ยม์ รดกของนางนา้ ค. ตกทอดเป็นทรพั ยม์ รดกแกท่ ายาทนางนา้ และนางนา ง. ไมต่ กทอดเป็นทรพั ยม์ รดกจนกวา่ จะมีการแตง่ ตงั้ ผจู้ ดั การ 64

แนวข้อสอบ ถ้าผู้รับประโยชนต์ ามสัญญาประกันชวี ติ ถงึ แก่มรณะก่อนผู้เอาประกันภัย ก. สญั ญาประกนั ชีวติ ตกเป็นโมฆะ ข. สญั ญาประกนั ชีวติ ตกเป็นโมฆียะ ค. สญั ญาประกนั ชีวติ ไมม่ ีผลผกู พนั คสู่ ญั ญา ง. สญั ญาประกนั ชีวติ ยงั คงมีผลบงั คบั โดยสมบรู ณโ์ ดยผเู้ อาประกนั ภยั อาจแจง้ ขอ เปล่ยี นแปลงผรู้ บั ประโยชนใ์ หมไ่ ด้ 65

แนวข้อสอบ ห้างหุ้นส่วนหรือบริษัทจากัดสามารถเป็ นผู้รับประโยชนต์ ามสัญญาประกันชวี ติ ได้หรือไม่ ก. ไมไ่ ด้ เพราะหา้ งหนุ้ สว่ นหรอื บรษิ ัทจากดั ไมใ่ ช่บคุ คลธรรมดา ข. ได้ เพราะผรู้ บั ประโยชนจ์ ะเป็นบคุ คลธรรมดาหรอื นิติบคุ คลก็ได้ ค. ได้ ถา้ นายทะเบียนเห็นชอบ ง. ไมไ่ ด้ เพราะหา้ งหนุ้ สว่ นหรอื บรษิ ัทเป็นเพียงนิติบคุ คล 66

แนวขอ้ สอบ นางสาวแก้วใจตกลงจะเอาประกันชีวิตไว้กับบริษัทประกันชีวิตแห่งหน่ึงแต่เนื่องจาก นางสาวแก้วใจไม่มีญาติพ่ีน้องเลยจึงประสงคจ์ ะให้สภากาชาดไทยเป็ นผู้รับประโยชน์ ตามสัญญาประกันชวี ติ ดงั นีจ้ ะทาได้หรือไม่ ก. ไดโ้ ดยไมต่ อ้ งไดร้ บั ความเห็นชอบหรือยินยอมจากผใู้ ด ข. ไดแ้ ตต่ อ้ งใหส้ ภากาชาดไทยยนิ ยอมก่อน ค. ไดโ้ ดยตอ้ งใหก้ ระทรวงมหาดไทยอนญุ าตก่อน ง. ไมไ่ ด้ 67

ความสัมพนั ธข์ องผู้เอาประกนั ภยั กับผู้รับประโยชน์ ▪ แมภ้ ายหลงั ความสมั พนั ธ์ของ ผู้เอาประกันภัยกับผู้รับประโยชน์ จะเปล่ียนแปลงไป ผู้รับ ประโยชน์ยังคงมีสิทธิ์ได้รับเงินชดใช้ให้ตามกรมธรรม์เหมือนเดิม เว้นแต่จะมีการ เปลย่ี นตัวผู้รับประโยชนก์ ่อนทผ่ี ู้เอาประกันภัยเสยี ชวี ติ ▪ ในกรณีท่ีผเู้ อาประกนั ภยั ทาประกนั ชีวิต โดยอาศยั ความทรงชีพ เม่ือกรมธรรมค์ รบกาหนดสญั ญา ผเู้ อาประกนั ภยั จะเป็นผรู้ บั เงินเอาประกนั ภยั แมจ้ ะระบตุ วั ผรู้ บั ประโยชนไ์ วแ้ ลว้ กต็ าม 68

แนวข้อสอบ นายไพฑูรย์ได้เอาประกันชีวิตนางสุดสวยภรรยาของตนโดยระบุให้บุตรเป็ นผู้รับ ประโยชนต์ ่อมานางสุดสวยได้หย่าขาดจากการเป็ นสามีภรรยากับนายไพฑูรยแ์ ละนาง สุดสวยไปได้สามีใหม่ นายไพฑูรยส์ ่งชาระเบีย้ ประกันภัยตลอดมามิได้ขาด หากนางสุด สวยถงึ แก่กรรมลงบริษัทตอ้ งจ่ายจานวนเงนิ เอาประกันชวี ติ ให้แกใ่ ครหรือไม่ ก. ไมต่ อ้ งจ่ายเพราะสว่ นไดเ้ สียหมดไปแลว้ ข. ตอ้ งจา่ ยใหน้ ายไพฑรู ยเ์ พราะเป็นผเู้ อาประกนั ภยั ค. ตอ้ งจา่ ยใหบ้ ตุ รซง่ึ เป็นผรู้ บั ประโยชน์ ง. ไมต่ อ้ งจา่ ยใหท้ งั้ นายไพฑรู ยแ์ ละบตุ รเพราะนางสดุ สวยไปไดส้ ามีใหมแ่ ลว้ 69

แนวขอ้ สอบ ส า มี ท า ป ร ะ กั น ชี วิ ต ภ ร ร ย า ไ ว้ ต่ อ ม า ส า มี ไ ด้ ห ย่ า ข า ด กั บ ก ร ร ย า แ ต่ ก็ ยั ง ค ง ช า ร ะ เ บี้ย ประกันภัยจนครบกาหนดสัญญาโดยมิได้แจ้งข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการหย่าร้างให้บริษัท ทราบเมอ่ื บริษัททราบความจริงในภายหลังจะปฏเิ สธการใช้จานวนเงนิ ตามสัญญาให้แก่ สามไี ด้หรอื ไม่ ก. ไดเ้ พราะสว่ นไดเ้ สยี หมดไปในระหวา่ งสญั ญา ข. ไดโ้ ดยคืนเบีย้ ประกนั ภยั ทงั้ หมดใหส้ ามี ค. ไมไ่ ดเ้ พราะถือวา่ สามีมีสว่ นไดเ้ สยี ในเหตทุ ่ีเอาประกนั ภยั แตเ่ รม่ิ แรก ง. ไมไ่ ดเ้ พราะบรษิ ัทละเลยไม่สอบสวนจนเวลาลว่ งเลยไปจนครบกาหนดอายสุ ญั ญา 70

หมวด 8 71 การบอกเลกิ สัญญาประกันชีวิต 71

การบอกเลกิ สัญญาประกันชวี ติ 1. บอกเลิกสญั ญาโดยการงดสง่ เบีย้ 2. ใชส้ ทิ ธิ์ Free Look ▪ กรณีซือ้ ผา่ นตัวแทน/นายหน้า ภายใน 15 วัน (คืนเบีย้ หกั ค่าใช้จา่ ย 500 บาท) ▪ กรณีซือ้ ทางโทรศัพท์ ภายใน 30 วัน (คืนเบีย้ ทงั้ หมด) โดยไมต่ อ้ งบอกเหตผุ ล 3. ในกรณีท่ีเพ่มิ เบีย้ เน่ืองจากมีความเส่ยี งสงู และภายหลงั ภยั นนั้ สนิ้ ไป สามารถลดเบีย้ ลงได้ 4. แปลงกรมธรรมโ์ ดยความเหน็ ชอบจากผรู้ บั ประกนั ภยั 5. การเปล่ยี นผรู้ บั ประโยชน์ โดยความเหน็ ชอบจากผรู้ บั ประกนั ภยั 6. การเวนคืนกรมธรรมเ์ พ่ือขอรบั เงินสด กรณีเป็นผรู้ บั ประกนั ภยั ไมส่ ามารถบอกเลกิ สญั ญาได้ แตบ่ อกลา้ งสญั ญาท่ีเป็นโมฆียะได้ 72

หมวด 9 สิทธิของทายาท 73 ผู้เอาประกันภยั 73

สทิ ธิของทายาทผู้เอาประกันภยั ? ใครมีสทิ ธิในการเรียกร้องค่าสนิ ไหมทดแทน กรณีผู้เอาประกันภยั เสียชีวติ ทเ่ี กดิ ขนึ้ เพราะ การกระทาของบุคคลภายนอก สิทธิเป็ นทายาทของ วินาศภยั ผู้รับประกันภัยสามารถเรียก ผู้เอาประกันภัยโดยบริบูรณ์ ประกันชวี ิต จานวนเงนิ ค่าสนิ ไหมฯ ทต่ี นจ่าย ไปคืนจากบุคคลภายนอกได้ 74

หมวด 10 สิทธิของเจ้าหนีข้ อง ผู้เอาประกันภยั 75

10. สิทธิของเจา้ หนีข้ องผู้เอาประกันภยั เมอ่ื ผู้เอาประกนั เสยี ชวี ิต ระบตุ ัวผู้รับประโยชน์ ไม่มผี ู้รับประโยชน์ เรียกร้องไดเ้ ฉพาะเบยี้ ทไ่ี ด้ ชาระไป แต่ไม่เกนิ มูลคา่ หนี้ เรียกร้องได้ทงั้ หมดแต่ ไม่เกนิ มลู ค่าหนี้ 76

หมวด 11 อายุความ 77 77

อายุความ ระยะเวลาทก่ี ฎหมายกาหนดใหใ้ ชส้ ิทธิฟ้องร้อง หากมิได้ ดาเนินการภายในระยะเวลาทกี่ าหนด ( 10 ปี ) 78 คดยี อ่ มขาดอายคุ วาม หากเกนิ 10 ปี บริษัทจะนาเงนิ เอาประกันภยั ส่งเข้า กองทุนประกนั ชวี ติ ภายใน 1 เดอื น

เอกสารทใ่ี ช้ในการฟ้องรอ้ ง • กรมธรรมป์ ระกันภัย (ผู้เอาประกันใช้) • ใบคาขอเอาประกันภัย (ผู้รับประกันใช้) 79

มาตราตามกฎหมายทสี่ าคญั 8 80

มาตราตามกฎหมายทสี่ าคัญ หมวด 3 ประกันชวี ติ (มาตรา 889 – มาตรา 897) โดยทงั้ 3 หมวดดงั กลา่ วขา้ งตน้ เป็นหลกั กฎหมายวา่ ดว้ ยสญั ญาประกนั ภยั ซง่ึ จะกลา่ วถึงการก่อใหเ้ กิดสญั ญาประกนั ภยั การบอก เลิกสญั ญา ความสมบรู ณข์ องสญั ญา อายคุ วามตา่ ง สิทธิและหนา้ ท่ีของผรู้ บั ประกนั ภยั และผเู้ อาประกนั ภยั ทัง้ นีป้ ระมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ในส่วนของการประกันชวี ติ มสี าระสาคัญทก่ี ล่าวถงึ ดังนี้ 1.1 รูปแบบของสญั ญาประกนั ชีวิต 1.5 การแถลงอายขุ องผเู้ อาประกนั ภยั คลาดเคล่ือน 1.2 การจา่ ยเงนิ ผลประโยชนต์ ามกรมธรรมป์ ระกนั ชีวิต 1.6 การบอกเลิกสญั ญาประกนั ชีวิต 1.3 การโอนประโยชนแ์ หง่ สญั ญาประกนั ชีวิต 1.7 ขอ้ ยกเวน้ ความรบั ผิดของผรู้ บั ประกนั ภยั 1.4 การบอกลา้ งสญั ญาประกนั ชีวติ ท่ีเป็นโมฆียะกรรมตามมาตรา 865 1.8 สทิ ธิของทายาทในการไดร้ บั เงินประกนั ชีวติ 1.9 สิทธิของเจา้ หนีข้ องผเู้ อาประกนั ภยั 81

มาตรา 31 บญั ญตั ิหา้ มมิใหร้ ะบเุ ป็นเงินตราตา่ งประเทศ มาตรา 306 กลา่ วคือ การโอนตอ้ งทาเป็นหนงั สือจงึ จะสมบรู ณแ์ ละตอ้ งบอกกลา่ วการโอนไปยงั ผรู้ บั ประกนั ภยั มาตรา 865 เป็นหนงั สือ หรอื ผรู้ บั ประกนั ภยั ยินยอมเป็นหนงั สือจงึ จะใชย้ ืนยนั ผรู้ บั ประกนั ภยั ได้ มาตรา 889 ซง่ึ มีผลมาจากการท่ีผเู้ อาประกนั ภยั ไดป้ กปิดขอ้ ความจรงิ หรอื แถลงขอ้ ความอนั เป็นเทจ็ แมว้ า่ มาตรา 889 เม่ือบอกลา้ งแลว้ จะมีผลใหส้ ญั ญานนั้ เป็นโมฆะ แตผ่ รู้ บั ประกนั ภยั ตอ้ งคืนเพียงคา่ ไถ่ถอน กรมธรรมป์ ระกนั ชีวิตใหแ้ ก่ผเู้ อาประกนั ภยั 82 บญั ญตั ิวา่ “ในสญั ญาประกนั ชีวิตนนั้ การใชจ้ านวนเงินยอ่ มอาศยั ความทรงชีพ หรอื มรณะของบคุ คลคนหน่งึ ” บญั ญตั วิ า่ “จานวนเงินอนั พงึ ใชน้ นั้ จะชาระเป็นเงินจานวนเดียว หรอื เป็นรายปีกไ็ ด้ สดุ แลว้ แต่ จะตกลงกนั ระหวา่ งคสู่ ญั ญา”

มาตรา 891 บญั ญัติวา่ “แมใ้ นกรณีท่ีผเู้ อาประกนั ภยั มิไดเ้ ป็นผรู้ บั ประโยชนเ์ องก็ดี ผเู้ อาประกนั ภยั ยอ่ มมี สทิ ธิท่ีจะโอนประโยชนแ์ หง่ สญั ญานนั้ ใหแ้ ก่บคุ คลอีกคนหน่งึ ได้ เวน้ แต่จะไดส้ ง่ มอบกรมธรรม์ มาตรา 892 ประกันภยั แก่ผรู้ บั ประดญชนไ์ ปแลว้ และผูร้ บั ประโยชนไ์ ดบ้ อกกล่าวเป็นหนังสือไปยงั ผรู้ บั มาตรา 893 ประกนั ภยั แลว้ วา่ ตนจานงจะถือเอาประโยชนแ์ หง่ สญั ญานนั้ ” มาตรา 894 บัญญัตวิ ่า “ในกรณีการบอกลา้ งสญั ญาตามความในมาตรา 865 ผรู้ บั ประกนั ภยั ตอ้ งคืนคา่ ไถ่ ถอนกรมธรรมป์ ระกนั ภยั ใหแ้ ก่ผเู้ อาประกนั ภยั หรอื ทายาทของผนู้ นั้ ” 83 บญั ญตั ิ ว่า “การใชเ้ งินอาศยั เหตคุ วามทรงชีพ หรอื มรณะของบคุ คลผใู้ ด แม้จะแถลงอายุ คลาดเคลอ่ื น จะแบง่ พจิ ารณาเป็น 3 ลกั ษณะคือ นอกพกิ ดั ทางการคา้ แถลงต่ากวา่ ความเป็นจรงิ และ แถลงสงู กวา่ ความเป็นจรงิ การบอกเลิกสัญญาประกันชวี ติ ผเู้ อาประกนั บอกเลิกสญั ญาตอนใดกไ็ ด้ ดว้ ยการงด สง่ เบีย้ ประกนั ภยั

มาตรา 895 ขอ้ ยกเวน้ การรบั ผิดของผรู้ บั ประกนั ภยั มี 2 กรณีคือ มาตรา 896 1 ทาการอตั วนิ ิบาตกรรมตนเองภายใน 1 ปีแรก มาตรา 897 2 ถกู ผรู้ บั ประโยชนฆ์ ่าตายโดย เจตนา คือ ค่าไถถ่ อนกรมธรรม์ สทิ ธิของทายาทในการไดร้ บั เงินประกนั ชีวติ กรณี เรยี กรอ้ งคา่ สนิ ไหมจาก บคุ คลภายนอก ท่ีทาใหผ้ เู้ อาประกนั เสียชีวิต กรณีประกนั ชีวติ ผรู้ บั ประกนั ไมม่ ีสิทธิไป เรยี กรอ้ งคา่ เสียหายจากบคุ คลภายนอกได้ ตอ้ งชดใชเ้ งินทนุ ชีวติ ตามสญั ญา สทิ ธขิ องเจ้าหนีผ้ ู้เอาประกัน มี 2 กรณี หากผเู้ อาประกนั ระบผุ รู้ บั ประโยชน์ เจา้ หนีไ้ ดร้ บั หนีเ้ พียง เงินเบีย้ ประกนั ภยั ท่ีผเู้ อาประกนั ชาระมาแตไ่ มเ่ กินวงเงินของหนี้ หากผเู้ อาประกนั ไมร่ ะบผุ รู้ บั ประโยชน์ เจา้ หนีม้ ีสทิ ธิ์ รอ้ งเงินประกนั นนั้ ได้ แตไ่ มเ่ กินหนีท้ ่ีมี 84

แบบทดสอบ 85

คาถามข้อท่ี 1 คาว่าผู้รับประกันภยั ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ หมายความถงึ ก. คสู่ ญั ญาฝ่ายซง่ึ ตกลงจะใชค้ า่ สนิ ไหมทดแทนหรอื ใชเ้ งินจานวนหน่ึงให้ ข. ตวั แทนผไู้ ดร้ บั มอบอานาจหรอื นายหนา้ ค. คสู่ ญั ญาฝ่ายซง่ึ ตกลงจะสง่ เบีย้ ประกนั ภยั ง. บคุ คลผจู้ ะพงึ ไดร้ บั คา่ สนิ ไหมทดแทน 86

คาถามข้อท่ี 2 ในกรมธรรมป์ ระกันชวี ติ ผู้เอาประกันชวี ติ จะระบุผู้รับประโยชนม์ ากกว่าหน่ึงคนไดห้ รือไม่ ก. ได้ ถา้ ไดร้ บั อนญุ าตจากสานกั งานคณะกรรมการกากบั และสง่ เสรมิ การประกอบธรุ กิจประกันภยั ข. ได้ ค. ไมไ่ ด้ ง. ไมไ่ ดเ้ ลย ยกเวน้ ตอ้ งมีหนงั สือเป็นลายลกั ษณอ์ กั ษรขอเป็นพิเศษตอ่ บรษิ ัท 87

คาถามข้อที่ 3 ผู้เอาประกันภัยระบุให้เป็ นผู้รับประโยชนใ์ นกรมธรรม์ แล้วต่อมาภายหลังผู้เอาประกันภัย เอง จะขอเปลย่ี นแปลงผู้รับประโยชนเ์ สยี ใหม่ จะกระทาได้หรือไม่ ก. ไมไ่ ดถ้ า้ ตราบใดผเู้ อาประกนั ภยั ยงั ไมม่ อบกรมธรรมใ์ หผ้ รู้ บั ประโยชนแ์ ละผูร้ บั ประโยชนย์ งั ไมไ่ ดแ้ จง้ เป็นหนงั สือใหผ้ รู้ บั ประกนั ภยั ทราบว่าจะถือเอาประโยชนจ์ ากกรมธรรมน์ นั้ ข. ไมไ่ ดถ้ า้ ผรู้ บั ประโยชนไ์ ดร้ บั มอบกรมธรรมแ์ ลว้ และผรู้ บั ประโยชนไ์ ดแ้ จง้ เป็นหนงั สือให้ ผรู้ บั ประกนั ภยั ทราบแลว้ วา่ จะถือเอาประโยชนจ์ ากกรมธรรมน์ นั้ ค. ได้ โดยไมต่ อ้ งแจง้ ใหผ้ รู้ บั ประกนั ทราบ ง. ได้ ถา้ ผรู้ บั ประกนั ภยั ยนิ ยอม 88

คาถามข้อท่ี 4 ผู้เยาวจ์ ะทาประกันชวี ติ ได้ต้องไดร้ ับความยนิ ยอมจาก ก. ผรู้ บั ประกนั ภยั ข. ศาล ค. ผแู้ ทนโดยชอบธรรม ง. ผรู้ บั ประโยชน์ 89

คาถามข้อท่ี 5 คาว่า “ผู้มสี ่วนไดเ้ สยี ” ในความหมายของการประกันภัยหมายถงึ ก. บคุ คลท่ีเป็นทายาทของผเู้ สยี หาย ข. บคุ คลท่ีไดร้ บั ความเสยี หายจากการเอาประกนั ภยั ค. บคุ คลท่ีไดร้ บั ความเสียหายจากเหตกุ ารณท์ ่ีเกิดขนึ้ ง. ถกู ทกุ ขอ้ 90

คาถามข้อท่ี 6 นายแดงและนางสาวอ้อยเป็ นคู่รักกัน นายแดงให้นางสาวอ้อย ทาสัญญาประกันชีวิตโดย ทน่ี ายแดงเป็ นผู้ส่งเบยี้ ประกันภยั ตอ่ มาทงั้ สองไดส้ มรสกันโดยชอบด้วยกฎหมาย ดงั นี้ ก. สญั ญาประกนั ชีวติ ไมม่ ีผลสมบรู ณ์ ข. สญั ญาประกนั ชีวิตมีผลผกู พนั คสู่ ญั ญา ค. สญั ญาประกนั ชีวิตมีผลผกู พนั คสู่ ญั ญานบั ตงั้ แตว่ นั สมรสโดยชอบดว้ ยกฎหมาย ง. สญั ญาประกนั ชีวิตไมม่ ีผลผกู พนั คสู่ ญั ญา เฉพาะก่อนสมรส 91

คาถามข้อที่ 7 สามีทาประกันชีวิตภรรยาไว้ ต่อมาสามีได้หย่าขาดกับกรรยา แต่ก็ยังคงชาระ เบี้ย ประกันภัยจนครบกาหนดสัญญา โดยมิได้แจ้งข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการหย่าร้างให้บริษัท ทราบ เมอ่ื บริษัททราบความจริงในภายหลัง จะปฏิเสธการใช้จานวนเงนิ ตามสัญญาให้แก่ สามไี ดห้ รือไม่ ก. ได้ เพราะสว่ นไดเ้ สยี หมดไปในระหวา่ งสญั ญา ข. ได้ โดยคืนเบีย้ ประกนั ภยั ทงั้ หมดใหส้ ามี ค. ไมไ่ ด้ เพราะถือวา่ สามีมีสว่ นไดเ้ สียในเหตทุ ่ีเอาประกนั ภยั แตเ่ รม่ิ แรก ง. ไมไ่ ด้ เพราะบรษิ ัทละเลยไมส่ อบสวนจนเวลาลว่ งเลยไปจนครบกาหนดอายสุ ญั ญา 92

คาถามข้อท่ี 8 ถ้าผู้ขอเอาประกันชีวิตแถลงอายุคลาดเคลื่อนไปจากความเป็ นจริง และผู้รับประกันชีวิต พิสูจนไ์ ด้ว่าในขณะที่ทาสัญญาประกันชีวิตนั้น อายุท่ีถูกต้องแท้จริงอยู่นอกจากัดอัตรา ทางการค้าปกตขิ องบรษิ ัท สัญญาประกันชวี ติ จะ ก. สมบรู ณ์ ข. ตกเป็นโมฆะ ค. ตกเป็นโมฆียะ ง. สมบรู ณ์ แตบ่ รษิ ัทจะลดจานวนเงนิ เอาประกนั ภยั ลง 93

คาถามข้อที่ 9 นายซี อายุ 50 ปี ได้ขอเอาประกันชีวิตไว้กับบริษัทแห่งหนึ่ง ซ่ึงนายซี ได้แถลงว่าตนอายุ 40 ปี ซ่ึงเป็ นเกณฑอ์ ายุดังกล่าวอยู่ภายในอัตราการค้าปกติของบริษัท การแถลงอายุคาด เคลอ่ื นของ นายซี จะมผี ลต่อสัญญาประกันชวี ติ อย่างไรบ้าง ก. สญั ญาตกเป็นโมฆะ เน่ืองจากแถลงอายคุ าดเคล่อื น ข. บรษิ ัทลดจานวนเงินลงตามสว่ นท่ีกาหนดจานวนเบีย้ ประกนั ภยั ไวต้ ่า ค. สญั ญาตกเป็นโมฆียกรรม บรษิ ัทบอกลา้ งได้ ง. บรษิ ัทบอกเบีย้ ประกนั ภยั ใหแ้ ก่ผเู้ อาประกนั ชีวติ มาแลว้ ไมต่ ่ากวา่ 2 ปี 94

คาถามข้อท่ี 10 นายพนิ ิจ ทาประกันชวี ติ เมอี่ อายุ 35 ปี เมอ่ื สัญญาครบกาหนดพสิ ูจนอ์ ายุแล้วปรากฎว่าหลักฐานระบุ อายุจริงสูงกว่า เม่ือทาประกัน 1 ปี เช่นนีบ้ ริษัทจะจ่ายจานวนเงินให้เต็มตามจานวนเงินเอาประกัน หรือไม่ ก. จา่ ยเพียงครง่ึ เดียว ข. จ่ายใหเ้ ตม็ จานวนเงินเอาประกนั ค. จา่ ยลดลงตามสว่ นโดยคานวณวา่ เบีย้ ประกนั ท่ีจ่ายนนั้ จะซือ้ จานวนเงินเอาประกนั ไดเ้ ทา่ ใด ง. ไมจ่ ่ายเลย เพราะสญั ญาเป็นโมฆียะ 95

คาถามข้อที่ 11 ผู้เอาประกันภยั ถูกผู้รับประโยชนฆ์ ่าตายโดยเจตนา บริษัทประกันภยั จะจ่าย ก. ไมต่ อ้ งจ่ายเงินใด ตามสญั ญา ข. จ่ายเงินเอาประกนั ภยั แก่กองมรดกผเู้ อาประกนั ภยั ค. คืนเงินไถ่ถอนกรมธรรม์ แก่ทายาทผเู้ อาประกนั ภยั ง. คืนเบีย้ ประกนั ภยั แกท่ ายาทผเู้ อาประกนั ภยั 96

คาถามข้อท่ี 12 ข้อใดต่อไปนีก้ ล่าวถูกตอ้ ง ก. นาย ก. สามารถนาเบีย้ ประกนั ภยั ของลกู ซง่ึ ยงั ไมบ่ รรลนุ ิตภิ าวะและตนเป็นเบีย้ ประกนั ภยั ใหไ้ ปหกั ลดหยอ่ นเงินไดพ้ งึ ประเมินของตนเพ่ือเสยี ภาษีได้ ไดไ้ มเ่ กิน 10,000บาท ข. นาย ก. สามารถนาเบีย้ ประกนั ภยั ของลกู ซ่งึ ยงั ไม่บรรลนุ ิติภาวะและตนเป็นผชู้ าระเบีย้ ประกนั ภยั ใหไ้ ปหกั ลดหยอ่ นเงินไดพ้ งึ ประเมนิ ของตนเพ่ือเสียภาษีได้ ไดไ้ มเ่ กิน 100,000บาท ค. นาย ก. สามารถนาเบีย้ ประกนั ภยั ของภรรยา ซง่ึ ไมม่ ีรายไดไ้ ปหกั ลดหย่อนเงินไดพ้ งึ ประเมินของตน เพ่ือเสียภาษีได้ ไดไ้ มเ่ กิน 10,000 บาท ง. นาย ก. สามารถนาเบีย้ ประกนั ภยั ของภรรยา ซง่ึ ไมม่ ีรายไดไ้ ปหกั ลดหย่อนเงินไดพ้ งึ ประเมินของตน เพ่ือเสยี ภาษีได้ ไดไ้ มเ่ กิน 100,000บาท 97

คาถามข้อที่ 13 ด.ช.ธวัช เป็ นผู้รับประโยชน์ตามกรมธรรมข์ องนายเกรียงศักดิ์ หากนายเกรียงศักดิ์ เสยี ชวี ติ ก่อนท่ี ด.ช.ธวัช จะบรรลุนิตภิ าวะ บริษัทจะจ่ายค่าสนิ ไหมทดแทนอยา่ งไร ก. จา่ ยแก่ ด.ช. ธวชั ข. จ่ายแกผ่ ปู้ กครอง ด.ช. ธวชั ตามท่ีนายเกรยี งศกั ดริ์ ะบไุ วห้ รอื ตามคาส่งั ศาล ค. รอจนกว่า ด.ช.ธวชั จะบรรลนุ ิติภาวะ ง. จ่ายให้ ด.ช.ธวชั และผปู้ กครองคนละครง่ึ 98

คาถามข้อที่ 14 การบอกล้างสัญญาประกันชวี ติ หมายถงึ อะไร ก. บรษิ ัทบอกลา้ งสญั ญา เพ่ือเป็นการยืนยนั จากการท่ีสญั ญาเป็นโมฆะ แตเ่ ร่ิมตน้ ใหเ้ ป็น การเลิกสญั ญาโดยเดด็ ขาด เม่ือรูว้ า่ มีการปกปิดความจรงิ เก่ียวกบั สขุ ภาพ ข. บรษิ ัทบอกลา้ ง เพ่ือเป็นการบอกลา้ งสญั ญาท่ีสญั ญาเป็นโมฆะ แตเ่ รม่ิ ตน้ ใหเ้ ป็นการเลกิ สญั ญาโดยเด็ดขาด เม่ือรูว้ า่ มีการทาสญั ญาโดยฉอ้ ฉล ค. บรษิ ัทบอกลา้ ง เพ่ือเป็นการเลิกสญั ญาในทกุ กรณีตามเง่ือนไขในกรมธรรม์ ง. บรษิ ัทบอกลา้ ง เพ่ือใหส้ ญั ญาประกนั ชีวติ ท่ีสมบรู ณม์ าแตเ่ รม่ิ ตน้ ใหไ้ มม่ ีผลบงั คบั อีกตอ่ ไป 99

คาถามข้อท่ี 15 นาย ก. ขอทาประกันชวี ติ กับบริษัทประกันชวี ติ แห่งหน่ึง โดยปกปิ ดความจริงว่าตนไม่ เคยป่ วยเป็ นโรคความดนั โลหติ สูง ซง่ึ บริษัทถอื ว่าเป็ นโรคอันตรายร้างแรง ทจี่ ะไม่ รับประกันชวี ติ ต่อมา นาย ก. ถงึ แก่กรรมโดยสาเหตุอนื่ อันไม่ใช่เนื่องจากโรคความดัน โลหติ สูงแต่อย่างใด ดงั นี้ ก. บรษิ ัทบอกลา้ งโมฆียะกรรมไมไ่ ด้ ถือวา่ สญั ญาสมบรู ณ์ ข. บรษิ ัทบอกลา้ งโมฆียะกรรมได้ เพราะสญั ญาเป็นโมฆียะ ค. บรษิ ัทบอกลา้ งโมฆียะกรรมไมไ่ ด้ เพราะนาย ก. ถงึ แกก่ รรมเน่ืองจากสาเหตอุ ่ืน ง. บรษิ ัทบอกลา้ งโมฆียะกรรม ถา้ ผรู้ บั ประโยชนต์ ามกรมธรรมป์ ระกนั ภยั ไม่ยินยอม 100