เนื้อหาหน่วยที่ 8 เครื่องรับวิทยุ AM FM และการขยายเสียง

หนว่ ยที่ 8 เร่อื ง เครือ่ งรบั วทิ ยุ AM / FM และการขยายเสยี ง ผู้สอน ครูปทั มาพร อุทาจันทร์

เคร่ืองรับวทิ ยุ AM / FM และการขยายเสียง 8.1 เคร่ืองรับวทิ ยุ AM / FM ในปัจจบุ นั เคร่ืองรับวิทยกุ ระจายเสียงท่ีผลิตออกมาใชง้ าน ถกู สรา้ งรวมไวใ้ นตวั IC โดยนิยมรวมเคร่ืองรับวิทยุท้งั AM และ FM ไวด้ ้วยกนั ทาให้สามารถรับคล่ืนสัญญาณไดห้ ลายย่านความถ่ี เช่น ย่าน AM และย่าน FM เป็ นตน้ ทาให้เกิด ความสะดวกในการผลิต การใช้งาน และนาไปใชป้ ระโยชน์ไดม้ ากข้ึน ถึงแมว้ ่าแต่ละระบบการรับสัญญาณคลื่นวิทยุจะ แตกต่างกนั ภาคการทางาน และความถ่ที ่ีใชไ้ ม่เหมอื นกนั แตส่ ามารถนามาสรา้ งวงจรให้ทางานร่วมกนั ได้ โดยแยกส่วนที่ แตกต่างกนั ใหท้ างานเป็นอสิ ระในระบบของตวั เอง และรวมส่วนท่ีทางานร่วมกนั ไดใ้ ห้ทางานร่วมกนั ทาให้เคร่ืองรับวทิ ยุท่ี ผลิตอยู่ในรูป IC ใช้อุปกรณ์นอ้ ยลง ช่วยลดท้งั ค่าใช้จ่ายในการผลิต และลดขนาดของเครื่องรับวิทยุให้เล็กลงได้ หลกั การ ทางานของเครื่องรับวิทยุ AM / FM ในรูปบลอ็ กไดอะแกรม แสดงดงั รูปที่ 8.1 AM RF (AM) IF(455 kHz) AGC (AVC) FM RF (FM) IF(10.7 MHz) ( ) AFT (AFC) รูปที่ 8.1 บล็อกไดอะแกรมเคร่ืองรบั วิทยุ AM / FM จากรูปท่ี 8.1 แสดงบลอ็ กไดอะแกรมเครื่องรบั วิทยุ AM / FM จะเห็นไดว้ า่ ท้งั เคร่ืองรับวทิ ยุ AM และ FM จะถกู แยก ภาคตา่ งๆ ในการทางานออกจากกนั ต้งั แตส่ ายอากาศเขา้ มาไปจนถึงภาคดเี ทกเตอร์ เพราะระบบในการทางานของเครื่องรับ วิทยุท้ังสองแตกต่างกัน ใช้ความถี่วิทยุกระจายเสียง ความถี่ออสซิลเลเตอร์ และความถ่ี IF ไม่เท่ากัน รวมท้ังการแยก คลื่นสัญญาณ IF ให้ออกมาเป็ นสัญญาณเสียงมีความแตกต่างกนั เม่ือสัญญาณที่ได้ออกมาเป็ นสัญญาณเสียงแลว้ จะมี คณุ สมบตั สิ ัญญาณทเ่ี หมอื นกนั สามารถนาไปจ่ายเขา้ ภาคขยายเสียงภาคเดียวกนั ได้ การทางานของเครื่องรับวิทยุแต่ละชนิด เป็นดงั น้ี เครื่องรับวทิ ยุ AM สายอากาศรับความถ่วี ิทยุ AM ทกุ สถานีในย่าน 540 - 1,600 kHz เขา้ มา ความถวี่ ทิ ยทุ ่ีสามารถผา่ นเขา้ ไปไดข้ ้ึนอยู่กบั ภาคจูน RF ท่ีปรับเลือกความถี่วิทยุครอบคลุมในย่านสถานีวิทยุ AM จะปรับเลือกรับสถานีวิทยุเพียง 1 ความถี่ที่ตรงกับ ความถเ่ี รโซแนนซ์ของวงจรจูน RF ส่งตอ่ ความถวี่ ิทยุ (RF) ที่รับเขา้ มาไปใหภ้ าคมกิ เซอร์

ภาคโลคอลออสซิลเลเตอร์จะให้กาเนิดความถี่วิทยุ มีค่าความถ่ีและความแรงคงที่ค่าหน่ึงข้ึนมา โดยจะให้กาเนิด ความถี่วิทยุข้ึนมามีค่าสูงกวา่ ค่าความถวี่ ิทยุที่ภาคจูน RF รับเขา้ มาเท่ากบั 455 kHz เสมอ มีความถี่อยู่ในย่าน 995 - 2,055 kHz การปรับเปลี่ยนค่าความถ่ีวิทยุของจูน RF และจูน LO จะถูกปรับเปลี่ยนไปพร้อมกนั เสมอ การกาเนิดความถ่ีวิทยุของจูน LO จะตอ้ งมรี ะดบั ความแรงคงท่ีของความถี่วทิ ยทุ กี่ าเนิดข้ึนมาตลอดระยะเวลาทางาน ภาคมิกเซอร์รับความถ่ีวิทยุเข้ามาจากจูน RF และจูน LO ทาการผสมความถี่วิทยุท้งั สองได้ความถี่วิทยุออกมา 4 ความถี่ ไดแ้ ก่ ความถี่ RF ความถ่ี LO ความถ่ี LO + RF และความถี่ LO - RF หรือความถ่ี IF = 455 kHz ความถ่วี ทิ ยุท้งั 4 ความถี่ ถกู ส่งตอ่ ไปใหภ้ าคจนู IF เพอ่ื กรองผ่านเฉพาะความถี่ IF ท่ี 455 kHz หรือความถ่ี LO - RF เท่าน้นั ส่งต่อไปเขา้ ภาคขยาย IF ส่วนความถอ่ี ื่นๆ ถกู ตา้ นไวไ้ ม่สามารถผ่านไปได้ วงจรขยาย IF ขยายสญั ญาณให้มีความ แรงมากข้ึนไดข้ นาดทพ่ี อเหมาะและไมผ่ ิดเพ้ียน ส่งตอ่ ไปภาคดเี ทกเตอร์ ภาคดีเทกเตอร์ ทาหน้าที่ตดั สัญญาณความถ่ี IF ออกไปซีกหน่ึง อาจเป็นซีกบวก หรือซีกลบก็ได้ ข้ึนอยู่กบั การ ออกแบบวงจร ส่งผ่านความถ่ี IF ซีกเดียวไปเขา้ ภาคกรองความถี่ ทาการกรองเอาความถ่ี IF = 455 kHz ออกไปให้เหลือเฉพา ความถเ่ี สียง (AF) ส่งต่อไปใหก้ บั ภาค AGC (AVC) และภาคขยายเสียง ภาค AGC (AVC) ทาหน้าท่ีควบคุมระดับความแรงโดยอัตโนมัติ ทาให้ได้สัญญาณเสียงที่รับได้จากสถานี วิทยุกระจายเสียง AM ทุกสถานี มีความดงั สัญญาณเสียงใกลเ้ คียงกนั โดยถูกป้อนกลบั มาให้ภาคขยาย IF ปรับอตั ราขยาย สญั ญาณ IF ออกมาให้มีความแรงใกลเ้ คียงกนั เครื่องรับวทิ ยุ FM สายอากาศรับความถวี่ ิทยุ FM ทุกสถานีในยา่ น 88 - 108 MHz เขา้ มา ความถี่วิทยุท่ีสามารถผ่านเขา้ ไปไดข้ ้ึนอยกู่ บั ภาคจูน RF ท่ีปรับเลือกความถ่ีวิทยุครอบคลุมในย่านสถานีวิทยุ FM จะปรับเลือกรับสถานีวิทยุเพียง 1 ความถ่ีที่ตรงกบั ความถเ่ี รโซแนนซข์ องวงจรจนู RF ส่งต่อความถ่ีวิทยุ (RF) ท่ีรับเขา้ มาไปใหภ้ าคมกิ เซอร์ ภาคโลคอลออสซิลเลเตอร์จะให้กาเนิดความถ่ีวิทยุ มีค่าความถ่ีและความแรงคงท่ีค่าหน่ึงข้ึนมา โดยจะให้กาเนิด ความถีว่ ิทยขุ ้นึ มามคี ่าสูงกวา่ คา่ ความถวี่ ิทยทุ ี่ภาคจนู RF รับเขา้ มาเทา่ กบั 10.7 MHz เสมอ มีความถี่อย่ใู นยา่ น 98.7 - 118.7 MHz การปรบั เปล่ียนคา่ ความถ่ีวิทยขุ องจนู RF และจนู LO จะถกู ปรับเปล่ียนไปพร้อมกนั เสมอ การกาเนิดความถ่ีวิทยขุ องจูน LO จะตอ้ งมรี ะดบั ความแรงคงท่ีของความถว่ี ทิ ยทุ ่กี าเนิดข้ึนมาตลอดระยะเวลาทางาน ภาคมิกเซอร์รับความถี่วิทยุเขา้ มาจากจูน RF และจูน LO ทาการผสมความถ่ีวิทยุท้งั สองไดค้ วามถี่วิทยุออกมา 4 ความถี่ ไดแ้ ก่ ความถี่ RF ความถี่ LO ความถ่ี LO + RF และความถ่ี LO - RF หรือความถ่ี IF = 10.7 MHz ความถ่ีวิทยทุ ้งั 4 ความถี่ ถกู ส่งต่อไปใหภ้ าคจนู IF เพือ่ กรองผ่านเฉพาะความถี่ IF ท่ี 10.7 MHz หรือความถ่ี LO - RF เท่าน้นั ส่งต่อไปเขา้ ภาคขยาย IF ส่วนความถ่ีอ่ืนๆ ถูกตา้ นไวไ้ ม่สามารถผ่านไปได้ วงจรขยาย IF ขยายสัญญาณใหม้ ีความ แรงมากข้ึนไดข้ นาดทพี่ อเหมาะและไมผ่ ดิ เพ้ียน ส่งต่อไปภาคดเี ทกเตอร์ ภาคดีเทกเตอร์ หรือดมี อดเู ลเตอร์ ทาหนา้ ทแ่ี ยกสัญญาณเสียงออกจากความถี่ IF โดยที่การผสมคล่นื ในระบบ FM สัญญาณเสียงถกู ผสมเขา้ กบั คล่ืนพาห์ ดว้ ยการทาใหค้ วามถพ่ี าห์เปลี่ยนแปลงสูงข้ึนเมอื่ สญั ญาณเสียงช่วงบวกผสม และทา ให้ความถ่ีพาห์เปลี่ยนแปลงต่าลงเมื่อสัญญาณเสียงช่วงลบผสม ส่วนความแรงของความถ่ี IF คงที่จึงทาให้การแยก สัญญาณเสียงออกจากความถี่ IF ตอ้ งใชว้ ิธีการแยกคลื่นที่แตกต่างไปจากเคร่ืองรับวิทยุ AM วงจรท่ีนิยมใช้ทาหนา้ ท่ีดีเทกเตอร์ เช่น วงจรเฟสล็อกลูปดีเทกเตอร์ เป็ นตน้ ทาการเปลี่ยนความถ่ี IF = 10.7 MHz ให้เป็ นความถี่เสียง (AF) ส่งต่อไปให้กบั ภาค AFT (AFC) และภาคขยายเสียง ภาค AFT (AFC) เป็นแรงดนั ไฟฟ้าถกู ส่งมาจากภาคดีเทกเตอร์ ทาหนา้ ทค่ี วบคมุ การผลิตความถ่ีข้นึ มาของภาคโลคอ ลออสซิแลเตอร์ ให้มีความเหมาะสมถกู ตอ้ งและสมั พนั ธ์กบั ความถ่ี RF ท่ีรับเขา้ มา เพือ่ ให้ไดค้ วามถ่ี IF ทมี่ กี ารเปลี่ยนแปลงไป

เลก็ นอ้ ยตามสญั ญาณเสียงผสมอยู่ เมอื่ ผ่านดีเทกเตอร์แลว้ จะไดเ้ ป็นสัญญาณเสียงออกมา ถา้ หากการผลิตความถข่ี องภาคโล คอล ออสซิเลเตอร์ทางานไมส่ ัมพนั ธก์ บั ความถี่ RF ท่ีรบั เขา้ มา มผี ลต่อสญั ญาณเสียงทร่ี ับไดอ้ อกมามีการจางหายไม่ชัดเจน คลา้ ยกบั สถานีเลอื่ นไปรบั ไดไ้ ม่ตรง สัญญาณเสียงดงั ไม่คงท่ี ภาคขยายเสียง ภาคขยายเสียง ทาหนา้ ที่ขยายสัญญาณเสียงทีร่ ับมาจากภาคดเี ทกเตอร์ของเครื่องรับวิทยุท้งั AM และ FM ให้มีความ แรงมากข้ึน โดยสัญญาณเสียงที่ถูกขยายออกมายงั มีรูปสัญญาณคงเดิมไม่ผิดเพ้ียนไป เป็นภาคที่ใช้ร่วมกนั ได้ของเครื่องรับ วิทยุท้งั AM และ FM ในเคร่ืองรับวิทยุ AM / FM ที่ผลิตข้ึนในตวั IC บางเบอร์ไม่มีภาคขยายเสียงอยู่ภายในตอ้ งต่อเพิ่มภายนอก แตบ่ างเบอร์สรา้ งภาคขยายเสียงรวมอยู่ภายในตวั IC เลย ชว่ ยให้สะดวกตอ่ การใชง้ านมากข้นึ แหล่งจ่ายกาลงั ไฟฟ้า แหลง่ จ่ายกาลงั ไฟฟ้า ทาหนา้ ท่จี า่ ยแรงดนั ไฟฟ้า และกระแสไฟฟ้า ให้กบั เคร่ืองรับวทิ ยุ AM / FM และภาคขยายเสียง แหล่งจ่ายกาลงั ไฟฟ้าที่ใช้งานในแต่ละเครื่องรับวิทยุ AM / FM จะจ่ายท้งั แรงดนั ไฟฟ้า และกระแสไฟฟ้าออกมาไม่เท่ากัน ข้ึนอยกู่ บั ความตอ้ งการใชง้ านของวงจร 8.2 เคร่ืองรับวทิ ยุ AM / FM ใช้ IC เบอร์ TDA 1220B IC เบอร์ TDA 1220B เป็ น IC ชนิด 16 ขา สร้างข้ึนมาให้ทางานไดก้ ับการรับสัญญาณสถานีวิทยุกระจายเสียงท้ัง สถานีวิทยุ AM และสถานีวิทยุ FM โดยจะตอ้ งต่อเพ่ิมวงจรบางส่วนไวภ้ ายนอกร่วมด้วย ส่วนประกอบภายใน IC แบ่ง ออกเป็น ดงั น้ี ในส่วนเครื่องรับวิทยุ AM ภายในตัว IC ประกอบด้วยภาคการทางาน ดังน้ี ภาคขยาย RF ภาคมิกเซอร์ ภาค ออสซิลเลเตอร์ ภาค IF ภาค AM ดีเทกเตอร์ ภาค AGC และภาคขยายภาคตน้ ในส่วนเครื่องรับวิทยุ FM ภายในตวั IC ประกอบดว้ ยภาคการทางาน ดงั น้ี ภาคขยาย IF ภาคลิมิเตอร์ ภาค FM ดีเทก เตอร์ และภาคขยายภาคต้น ซ่ึงในส่วนของภาคขยาย RF ภาคมิกเซอร์ และภาคออสซิลเลเตอร์ ไม่ได้ถูกสร้างข้ึนในตวั IC จึง จาเป็นตอ้ งสร้างไวภ้ ายนอกแทน โครงสร้างภายในตวั IC เบอร์ TDA 1220B ในรูปบล็อกไดอะแกรม แสดงดงั รูปท่ี 8.2 (LO O1SC) (MIX 3OUT) (AM5IF IN) (AM 7DET) (AM DET6 Bypass) (AMP & 4 RF AM AM AGC 8 (AGC Bypass) AGC Bypass) IF FM 9 (AF OUT) (AM IN) 2 IF 10 (+ VS) (FM IF IN) 16 FM TDA 1220B AM AM / FM AM FM FM (1F5M IF 14 1(F2M DE1T3) (G1N1D) Bypass) (ก) โครงสร้างภายใน (ข) รูปร่าง รูปท่ี 8.2 บลอ็ กไดอะแกรมโครงสร้างภายในตวั IC เบอร์ TDA 1220B จากรูปที่ 8.2 แสดงบล็อกไดอะแกรมโครงสร้างภายในตวั IC เบอร์ TDA 1220B รูปที่ 8.2 (ก) เป็ นส่วนโครงสร้าง ภายในตวั IC ส่วนแถวบนเป็นของเคร่ืองรับวิทยุ AM ดา้ นซา้ ยขา 2 และขา 4 ตอ่ เขา้ ภาคขยาย RF และมิกเซอร์วิทยุ AM ขา 3 จ่าย

สัญญาณมิกเซอร์ออกมา ขา 1 ตอ่ เขา้ ภาคโลคอลออสซิลเลเตอร์วิทยุ AM ต่อไปยงั ภาคขยาย RF และมิกเซอร์ ขา 5 ตอ่ เขา้ ภาคขยาย IF วิทยุ AM ขา 7 ต่อเขา้ ภาคดีเทกเตอร์วทิ ยุ AM ขา 6 และขา 8 ต่อเขา้ ภาค AGC วทิ ยุ AM แถวกลางเป็ นของเครื่องรับวทิ ยุ FM ขา 14, 15 และขา 16 ต่อเขา้ ภาคขยาย IF และภาคลิมิเตอร์วิทยุ FM ขา 12 และ ขา 13 ต่อเขา้ ภาคดเี ทกเตอร์วทิ ยุ FM ขา 12 ยงั ตอ่ ไปควบคุมสวติ ชเ์ ลอื กให้จ่ายแรงดนั ไฟฟ้าไปควบคุมการทางานของวิทยุ AM หรือ FM ขา 9 จ่ายสญั ญาณ เสียงออกมาจากภาคขยายเสียงภาคตน้ (Preamplifier) ท้งั ของวทิ ยุ AM และวทิ ยุ FM แถวลา่ งเป็ นภาคจ่ายแรงดนั ไฟฟ้าไปเล้ียงภาคต่างๆ ในตวั IC ขา 10 เป็นขาจ่ายแรงดนั ไฟฟ้าใหต้ วั IC ต่อไปเขา้ ภาค แรงดนั ไฟฟ้าอา้ งอิง (Referent Voltage) ขา 11 เป็นขาตอ่ ลงกราวด์ของ IC วงจรเคร่ืองรบั วทิ ยุ AM / FM ใช้ IC เบอร์ TDA 1220B แสดง ดงั รูปที่ 8.3 AM IF4 2.R2k19WIF5 IF6 T2 VC4 LO (AM) R22 15W +10VDC T1 C30 RM (AM) 3 4 1 2 3 R21 1 R20 3.3kW 3 1C0028nF + 11C000027mnFF VC3 TC3 1 4 2 6 6C82n4F 2C.72n5F 6 TC4 C26 1 4 47pF 23 10C02m3F+ R17 R18 3.3kW 51kW 82kW BAD3116 43 56 7 1 C27 2 9 IF1 R15 SFIEF12 0.7MA U1 11 C22 100nF C31 16 TDA 1220B 6.8nF 10 mF 3 4 100W1 3 14 15 10 C19 R3314kW 2 6 2 R16 12 13 8 33 6 + C32 1 1 300W C21100nF VR1 2 - 8 1+00 mF 10 kW + U2 5 C18 22nF L5 22mH R13 + 1C02m0F 12 LM 386 22nF 8.R2k12W 560W 31 C17 AM 4 C1 IF3 220nF FM 4C7p6F BFQ5206 5C61p0F L3 VC2 LO (FM) 4C7p15F 33Rk1W0 1RM1W1 TC2 C14 BDA2121 1C0016nF RM (FM) 27pF FM BFQR199 VC1 TC1 C5 L2 R6 3C9p11F 18pF L1 C2 33W L4 18Cp1F R1 47pF 4C.74nF 4.C7n7 F 91kRW7 270RW8 4C7p12F 5C6103pF 240W R5 470RW4 R9 10kRW2 47Rk3W 4C.73nF 100W 4.C78nF 1C09nF 100W รูปที่ 8.3 วงจรเครื่องรับวิทยุ AM / FM ใช้ IC เบอร์ TDA 1220B จากรูปท่ี 8.3 แสดงวงจรเคร่ืองรับวิทยุ AM / FM ใช้ IC เบอร์ TDA 1220B และวงจรขยายเสียงใช้ IC เบอร์ LM 386 วงจรมี ส่วนประกอบหลายชนิด มหี นา้ ทกี่ ารทางานแตกตา่ งกนั ดงั น้ี L1, C1 และ R1  ชุดเรโซแนนซ์ กาหนดความถ่วี ิทยุ FM ยา่ น 88 - 108 MHz ผ่านไปเขา้ ขา B ของ Q1 ขดลวด L1 ใช้ลวดทองแดงอาบน้ายาขนาด 0.9 มม. พนั 6 รอบขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 4 มม. พนั Q1, C3, C4, R2, R3 ระยะห่าง 1 มม. และ R4  วงจรขยายความถ่ี RF วิทยุ FM ย่าน 88 - 108 MHz ผา่ นออกขา C ของ Q1

VC1, TC1, C5 และ L2  วงจรจูน RF ความถี่ FM ทาหนา้ ท่ีเลือกความถ่ีวิทยุคล่ืนพาห์ FM เพียง 1 สถานีจ่ายมาตก คร่อมมีสัญญาณแรงท่ีสุด เพ่ือส่งต่อไปให้ขา B ของ Q2 การเลือกรับสถานีวิทยุ FM ที่ ตอ้ งการโดยการปรับตวั เก็บประจุ VC1 ส่วน TC1 เป็ นตวั เก็บประจุทริมเมอร์ ใช้ปรับแต่ง เล็กน้อยให้วงจรจูน RF สามารถรับย่านความถี่วิทยุ FM ได้ครอบคลุมความถ่ี 88 - 108 MHz ขดลวด L2 ใช้ลวดทองแดงอาบน้ายาขนาด 0.9 มม. พนั 5 รอบขนาดเส้นผ่าน ศนู ยก์ ลาง 4 มม. พนั ระยะห่าง 0.5 มม. VC2, TC2, C14 และ  วงจรจนู LO ความถ่ี FM ทาหนา้ ทกี่ าเนิดความถโี่ ลคอลออสซิลเลเตอร์ (LO) คา่ ถูกตอ้ งข้ึนมา L3 การใหก้ าเนิดความถ่ที ี่ตอ้ งการโดยการปรับตวั เก็บประจุ VC2 ส่วน TC2 เป็นตวั เกบ็ ประจุท ริมเมอร์ใชป้ รับแต่งเลก็ นอ้ ยใหว้ งจรจูน LO สามารถกาเนิดความถว่ี ิทยุไดค้ รอบคลุมความถี่ 98.7 - 118.7 MHz ขดลวด L3 ใชล้ วดทองแดงอาบน้ายาขนาด 0.9 มม. พนั 4 รอบขนาดเส้นผ่าน ศูนยก์ ลาง 4 มม. พนั ระยะห่าง 2 มม. Q2, C7, C12, C13, R6, R7  วงจรมิกเซอร์วิทยุ FM ทาการผสมความถว่ี ิทยุ FM ของสถานีทร่ี ับเขา้ มาจากวงจรจูน RF (VC1, และ L4 TC1, C5และ L2) ส่งเขา้ ขา B ของ Q2 กบั ความถวี่ ิทยทุ ่ีกาเนิดข้ึนมาจากวงจรโลคอลออสซิลเล เตอร์ (LO) (VC2, TC2, C14 และ L3) ส่งเข้าขา E ของ Q2 ส่งความถ่ีท่ีผสมออกขา C รวม 4 ความถ่ี คือ RF, LO, LO + RF และ LO - RF (IF = 10.7 MHz) ขดลวด L4 ใชล้ วดทองแดงอาบ น้ายาขนาด 0.6 มม. พนั 18 รอบขนาดเสน้ ผ่านศนู ยก์ ลาง 2.5 มม. พนั ชิดกนั D2, C15, C16, R10 และ  วงจร AFT ไปทาให้วงจรจูน LO (VC2, TC2, C14 และ L3) เปล่ียนแปลงความถ่ีได้ค่าความถ่ี LO R11 ออกมาถกู ตอ้ ง D1  ไดโอดจากดั ค่า หรือลิมิเตอร์ ช่วยกาจดั สัญญาณความถ่ี IF ท่ีมีความแรงส่วนเกินทิ้งไป โดยกาหนดความแรงของความถี่ IF ท่ีจา่ ยเขา้ มาใหค้ งท่ีคา่ หน่ึงตลอดเวลา IF1  หมอ้ แปลง IF ของ FM กรองความถี่ IF คา่ 10.7 MHz ผ่านไปได้ IF2  เซรามิกฟิ ลเตอร์ เบอร์ SFE 10.7 MA มีคุณสมบตั ิเหมือนหมอ้ แปลง IF กาหนดความถ่ผี า่ น ความถี่เดยี ว ในภาคจนู IF ของสถานีวิทยกุ ระจายเสียง FM จะกรองความถี่ IF ค่า 10.7 MHz ผ่านไปได้ IF3  หมอ้ แปลง IF ของ FM กรองความถี่ IF ค่า 10.7 MHz ผ่านเขา้ ภาค FM ดีเทกเตอร์ และส่ง VC3, TC3 และ T1 เป็น AGC มาควบคมุ ภาคขยาย RF ที่ขา E ของ Q1  วงจรจูน RF ความถ่ี AM ทาหน้าที่เลือกความถ่ีวทิ ยุคลน่ื พาห์ AM เพียง 1 สถานีจ่ายมาตก คร่อมมีสัญญาณแรงที่สุด เพ่ือส่งต่อไปให้ขา 2 ของ U1 การเลือกรับสถานีวิทยุ AM ท่ี ตอ้ งการโดยการปรับตวั เก็บประจุ VC3 ส่วน TC3 เป็ นตวั เก็บประจุทริมเมอร์ ใชป้ รับแต่ง เล็กนอ้ ยให้วงจรจูน RF สามารถรับย่านความถ่ีวิทยุ AM ได้ครอบคลุมความถ่ี 540 - 1,600 IF4 และ IF6 kHz ขดลวด T1 เป็นขดลวดสายอากาศของเคร่ืองรับวทิ ยุ AM  หมอ้ แปลง IF ของ AM กรองความถ่ี IF ค่า 455 kHz ผ่านไปได้ IF5  เซรามิกฟิ ลเตอร์ เบอร์ CFZ 455F มีคุณสมบตั ิเหมือนหมอ้ แปลง IF กาหนดความถี่ผ่านความถ่ี เดยี ว ในภาคจูน IF ของสถานีวทิ ยกุ ระจายเสียง AM จะกรองความถ่ี IF ค่า 455 kHz ผ่านไป ได้

VC4, TC4, C26 และ  วงจรจูน LO ความถี่ AM ทาหนา้ ท่กี าเนิดความถ่โี ลคอลออสซิลเลเตอร์ (LO) ค่าถกู ตอ้ งข้นึ มา T2 การให้กาเนิดความถี่ท่ีตอ้ งการโดยการปรับตวั เก็บประจุ VC4 ส่วน TC4 เป็นตวั เก็บประจุท ริมเมอร์ใชป้ รบั แต่งเลก็ นอ้ ยให้วงจรจนู LO สามารถกาเนิดความถวี่ ิทยุได้ครอบคลุมความถี่ 995 - 2,055 kHz VR1  ตวั ตา้ นทานปรับเปล่ียนค่าได้ ทาหนา้ ทปี่ รับเร่งลดความแรงสญั ญาณเสียงที่จะส่งผ่านเขา้ วงจรขยายเสียง U2 U2, C31 และ C32  วงจรขยายเสียงของเคร่ืองรบั วิทยุ AM / FM หลกั การทางานของวงจรเครื่องรับวทิ ยุ AM/ FM อธิบายไดด้ งั น้ี เคร่ืองรับวทิ ยุ FM สายอากาศรบั ความถ่ีวิทยุ FM ทุกสถานีในย่าน 88 - 108 MHz เขา้ มา ผ่านชุดเรโซแนนซ์ L1, C1 และ R1 ไปให้วงจรขยาย ความถ่ี RF ท่ีใชท้ รานซิสเตอร์ Q1 ขยายความถ่ีวิทยุ FM ทุกสถานีในยา่ น 88 - 108 MHz ผ่านออกไปขา C ไปเขา้ วงจรจูน RF VC1, TC1, C5 และ L2 ท่ีปรับเลือกความถ่ีวิทยุครอบคลุมในย่านสถานีวิทยุ FM จะปรับเลือกรับสถานีวิทยุเพียง 1 ความถี่ที่ตรงกบั ความถ่เี รโซแนนซข์ องวงจรจนู RF ที่ปรับไว้ ส่งต่อความถี่สถานีวิทยุ FM ท่รี บั เขา้ มาไปใหว้ งจรมกิ เซอร์ วงจรจูน LO ความถ่ี FM VC2, TC2, C14 และ L3 ใหก้ าเนิดความถ่อี อสซิลเลเตอร์ข้ึนมามีค่าสูงกวา่ ความถี่ที่รับเขา้ มาจาก จูน RF เท่ากบั ความถ่ี IF 10.7 MHz เสมอ เช่น วงจรจูน RF รับความถ่ีสถานีวิทยุ FM เขา้ มา 100 MHz -วงจรจูน LO กาเนิดความถี่ ข้นึ มา 110.7 MHz (100 MHz + 10.7 MHz) เป็นตน้ ส่งความถ่ี LO ผ่าน C11 ไปใหข้ า E ของ Q2 นอกจากน้นั ความถ่ี LO ยงั ถกู ส่งผา่ น C10 ป้อนกลบั แบบบวกจากขา C ของ Q2 ไปกระตนุ้ เสริมความแรงของความถ่ีทีก่ าเนิดข้นึ มาจากจูน LO ใหค้ งที่ตลอดเวลา วงจรมกิ เซอร์ Q2 ทาการผสมความถ่ี RF และความถ่ี LO ที่รับ ส่งออกทข่ี า C ไดค้ วามถ่ีออกมา 4 ความถี่ คือ ความถี่ RF ความถี่ LO ความถ่ี LO + RF และความถ่ี LO - RF หรือความถี่ IF 10.7 MHz ส่งตอ่ ไปให้วงจรจูน IF1 เลือกความถี่ผ่าน ความถี่ ท่ีผ่านวงจรจูน IF1 ไปได้ คือ ความถี่ IF 10.7 MHz ส่งต่อไปให้วงจรจูน IF2 เป็ นเซรามิกฟิ ลเตอร์กรองผ่านความถ่ี IF ค่า 10.7 MHz ไปไดเ้ ชน่ กนั ส่งเขา้ ขา 16 ของ U1 ความถ่ี IF 10.7 MHz ส่งเขา้ ขา 16 ของ U1 ไปเขา้ วงจรขยาย IF และลิมิเตอร์ ขยายความถ่ี IF 10.7 MHz ให้แรงข้ึน ส่วนลิมเิ ตอร์กาจดั สัญญาณรบกวนที่ยอดส่วนเกินท้งิ ไป ส่งต่อความถี่ IF 10.7 MHz ไปทาการดีเทกเตอร์ (ดีมอดูเลเตอร์) กาจดั ความถี่ IF 10.7 MHz ทง้ิ ไปใหเ้ หลือเฉพาะสญั ญาณเสียง ส่งไปวงจรขยายเสียงภาคตน้ และส่งสัญญาณเสียงออกทีข่ า 9 ของ U1 เครื่องรับวิทยุ AM สัญญาณความถี่วิทยุ AM ทุกสถานีในย่าน 540 - 1,600 kHz ถูกส่งเขา้ มาที่ T1 ผ่านวงจรจูน RF VC3, TC3 และ T1 ปรับ เลือกความถีว่ ิทยุไดค้ รอบคลุมในยา่ นสถานีวิทยุ AM โดยจะปรับเลอื กรับสถานีวิทยุเพยี ง 1 ความถีท่ ต่ี รงกบั ความถี่เรโซแน นซข์ องวงจรจนู RF ทปี่ รับไว้ ส่งต่อความถีส่ ถานีวทิ ยุ AM ทีร่ ับเขา้ มาไปเขา้ ขา 2 ของ U1 เขา้ วงจรขยายและมิกเซอร์ วงจรจนู LO VC4, TC4, C26 และ T2 กาเนิดความถข่ี ้นึ มามีค่าความถ่สี ูงกวา่ ความถ่ที ี่รบั เขา้ มาจากจูน RF เท่ากบั 455 kHz เสมอ เช่น จูน RF รับความถ่ีเขา้ มา 540 kHz วงจรจูน LO จะกาเนิดให้ความถ่ีข้ึนมา 995 kHz (540 kHz + 455 kHz) ส่งผ่านความถี่ LO เขา้ ขา 1 ของ U1 ไปทาใหว้ งจรโลคอลออสซิลเลเตอร์ กาเนิดความถี่ข้นึ มามีท้งั ความแรงและความถีค่ งที่ตลอดเวลาออกมา ความถ่ี คงท่ไี ดอ้ อกมาจะถูกส่งไปวงจรขยาย RF และมกิ เซอร์ วงจรมกิ เซอร์ AM ทาการผสมความถ่ี RF และความถ่ี LO เขา้ ดว้ ยกนั ส่งออกท่ขี า 3 ไดค้ วามถอี่ อกมา 4 ความถี่ คอื ความถ่ี RF ความถ่ี LO ความถี่ LO + RF และความถ่ี LO - RF หรือความถ่ี IF = 455 kHz ส่งตอ่ ไปใหว้ งจรจนู IF4 วงจรจูน IF4 กาหนดความถี่ IF = 455 kHz ผ่านไปเขา้ วงจรจูน IF5 กาหนดความถ่ี IF = 455 kHz ผ่านเช่นกนั ไปเขา้ ขา 5 ของ U1 ไปวงจรขยาย IF ส่งต่อความถี่ IF = 455 kHz ไปเขา้ วงจรดีเทกเตอร์ ได้สัญญาณเสียงออกมา ส่งไปให้วงจรขยายเสียง ภาคตน้ ส่งออกขา 9 และวงจร AGC โดยที่วงจร AGC จะแปลงสัญญาณเสียงให้เป็ นแรงดนั ไฟฟ้ากระแสตรง (DCV) ส่งไปควบคุม ใหว้ งจรขยาย IF และวงจรขยาย RF มีอตั ราขยายสญั ญาณเปลีย่ นแปลงเพ่ิมข้ึนหรือลดลงปรับให้มีคา่ คงที่ทกุ สถานี สญั ญาณ ทร่ี ับไดม้ คี วามแรงสมา่ เสมอ

วงจรขยายเสียง วงจรขยายเสียงใช้ IC U2 เบอร์ LM 386 เป็นวงจรขยายเสียงชนิดใชแ้ รงดนั ไฟฟ้าค่าตา่ ต้งั แต่ 4 V - 18 V ให้กาลงั ขยาย ออกเอาตพ์ ุตท่ีแรงดนั ไฟฟ้า 6 V ประมาณ 325 mW ท่ีแรงดนั ไฟฟ้า 9 V ประมาณ 700 mW และที่แรงดนั ไฟฟ้า 16 V ประมาณ 1,000 mW ใชอ้ ุปกรณ์ในการจดั วงจรนอ้ ย ทาใหส้ ะดวกต่อการใชง้ าน 8.3 เครื่องรับวิทยุ AM / FM ใช้ IC เบอร์ TEA 5591 IC เบอร์ TEA 5591 เป็น IC ชนิด 20 ขา สรา้ งข้นึ มาใหท้ างานไดก้ บั การรับสัญญาณสถานีวิทยุกระจายเสียงท้งั สถานี วิทยุ AM และสถานีวิทยุ FM โดยจะตอ้ งต่อเพิ่มวงจรบางส่วนไวภ้ ายนอกร่วมดว้ ย ส่วนประกอบภายใน IC แบ่งออกเป็น ดงั น้ี ในส่วนเครื่องรับวิทยุ AM ภายในตัว IC ประกอบด้วยภาคการทางาน ดังน้ี ภาคขยาย RF ภาคมิกเซอร์ ภาค ออสซิลเลเตอร์ ภาค IF ภาค AM ดีเทกเตอร์ และภาค AGC ในส่วนเคร่ืองรับวิทยุ FM ภายในตัว IC ประกอบด้วยภาคการทางาน ดังน้ี ภาคขยาย RF ภาคมิกเซอร์ ภาค ออสซิลเลเตอร์ ภาคขยาย IF ภาคสเตบิไลเซอร์ (Stabilizer) และภาค FM ดิสคริมิเนเตอร์ (Discriminator) โครงสร้างภายในตวั IC เบอร์ TEA 5591 ในรูปบล็อกไดอะแกรม แสดงดงั รูปท่ี 8.4 (FM AFC) 17 (AM - R1F3IN) 7 (AM MIX OUT) 11 (AM OSC) (FM OS1C8) FM AM AM AM AM (1+VP21Oa.6rLt)VSTAAMBIL FM IF 16 AM AM / FM (AM AGC) (FMOMUITX) FM RF 321 FM 15 RF AGC (F6M - IF 1 OUT) 19 (8+ VS) (VFOr+oL1n.St6-TVAEBnFdIML) FM FM - RF FM - IF AM (FMO-URTF) 20 IF 1 1(AA0MF /OFUMT) (FM - RINF) 1 TEA 5591 FM 9 3 IF 2 (FM DEMOD) 4 2 (1D.e1c/o1u.p5leVd) 14 (FM - IF 1 IN) 4 (AFMM -- IIFF 2ININ) 5 (VFMOL- SIFTAPBarILt) +1.6 V 3 (GND) รูปท่ี 8.4 บล็อกไดอะแกรมโครงสรา้ งภายในตวั IC เบอร์ TEA 5591 จากรูปท่ี 8.4 แสดงบล็อกไดอะแกรมโครงสร้างภายในตวั IC เบอร์ TEA 5591 มีขา 1 เป็ นขารับสัญญาณคลื่นวิทยุ FM ทุกสถานีในย่าน 88 - 108 MHz เขา้ มา มขี า 20 เป็นขาส่งสญั ญาณคลนื่ วิทยุ FM ทกุ สถานีออกไปใหว้ งจรจนู RF เลือกรบั สถานี วิทยุ FM เพียง 1 สถานีไปทาการขยายสัญญาณให้มีความแรงมากข้ึนก่อนส่งไปให้ภาค FM มิกเซอร์ มีขา 18 ต่อรับวงจรจูน OSC เพอื่ ใหก้ าเนิดความถอ่ี อสซิลเลเตอร์ทถี่ กู ตอ้ งข้ึนมาส่งไปใหภ้ าค FM ออสซิลเลเตอร์และบฟั เฟอร์ควบคุมความถ่แี ละความ แรงท่ถี ูกตอ้ งส่งไปเขา้ ภาค FM มิกเซอร์ผสมความถ่ี RF และความถ่ี OSC เขา้ ดว้ ยกนั มขี า 16 เป็นขาส่งสญั ญาณทีผ่ สมแลว้ ของวิทยุ FM ออกมา มขี า 14 เป็นขารับความถี่ IF ย่าน FM เขา้ มาทาการขยาย ส่งออกขา 6 ไปให้วงจรจูน IF อีกชุดหน่ึงกาหนดความถ่ี IF ย่าน FM ผ่าน มีขา 4 เป็นขารับความถ่ี IF ยา่ น FM และความถ่ี IF ยา่ น AM เขา้ มา ส่งไปภาคขยาย IF ท้งั ของ FM และ AM ทาการ ขยายความถี่ IF ก่อนส่งตอ่ ไปให้ FM ดสิ คริมิเนเตอร์ และ AM ดีเทกเตอร์ ส่งสญั ญาณเสียงออกมาทข่ี า 10 มีขา 13 เป็นขารับสัญญาณคล่ืนวิทยุ AM เพยี ง 1 สถานี ในความถี่คล่นื วทิ ยุ AM ย่าน 540 - 1,600 kHz ท่ีถูกวงจรจูน RF ของ AM ส่งผ่านเขา้ มาไปขยายความถี่ท่ีภาค AM ขยาย RF ก่อนส่งต่อไปให้ภาค AM มิกเซอร์ มีขา 11 เป็ นขารับความถ่ี

ออสซิลเลเตอร์จากวงจรจูน OSC ให้กาเนิดความถี่ออสซิลเลเตอร์ท่ีถูกตอ้ งเขา้ มาส่งไปภาค AM ออสซิลเลเตอร์และบฟั เฟอร์ ควบคมุ ความถี่และความแรงทถ่ี กู ตอ้ งส่งไปเขา้ ภาค AMมิกเซอร์ทาการผสมความถี่ RF และความถ่ี OSC เขา้ ดว้ ยกนั มีขา 7 เป็น ขาส่งสญั ญาณทผ่ี สมแลว้ ของวิทยุ AM ออกมาเพอ่ื ส่งไปใหว้ งจรจนู IF ของ AM กาหนดความถี่ IF ย่าน AM ส่งไปเขา้ ขา 4 เพอ่ื ไป ขยายความถี่ IF ยา่ น AM ทภี่ าค AMขยาย IF และทภี่ าคน้ีตอ่ ร่วมกบั ภาค AGCทาหนา้ ทคี่ วบคุมอตั ราขยายสัญญาณที่รับเขา้ มาให้ได้ สัญญาณ เสียงส่งออกมีระดบั ความแรงสญั ญาณใกลเ้ คยี งกนั ทุกสถานี วงจรเครื่องรบั วทิ ยุ AM /FM ใช้ IC เบอร์ TEA 5591 แสดง ดงั รูปท่ี 8.5 T2 RF (AM) VC2 TC2 4C.79pF RM (FM) LO (FM) IF5 - FM LO (AM) TC4 VC4 2C2p13F TC3 VC3 C11 2C.21n0F T1 VC1 TC1 1C08pF 1C5p14F L3 L2 47mF 11 10 0.05mH + 20 0.03mH +4C7m12F + C7 +10VDC1C0m15F 1 19 18 17 16 15 14 13 12 100mF U1 C27100nF VR1 33 -6 1+ 1+0C01m6 F TDA 1220B 10kW + U2 8 5 2 2 3456 789 LM 386 12 FM IF2 - FM FM 4 C1 4C.72nF 2C23nF IF1 - AM IF3 - AM IF4 - FM 22Cn4F 1C05nAFM R1 1kW 0.12mLH1 2C21pF + C6 +10VDC 47mF รูปที่ 8.5 วงจรเครื่องรบั วิทยุ AM / FM ใช้ IC เบอร์ TEA 5591 จากรูปที่ 8.5 แสดงวงจรเคร่ืองรับวิทยุ AM /FM ใช้ IC เบอร์ TEA 5591 และวงจรขยายเสียงใช้ IC เบอร์ LM 386 วงจรมี ส่วนประกอบหลายชนิด มหี นา้ ทกี่ ารทางานแตกต่างกนั ดงั น้ี L1, C1 และ C2  ชุดเรโซแนนซ์ L1, C1 กาหนดความถีว่ ทิ ยุ FM ยา่ น 88 - 108 MHz ส่งผา่ น C2 ไปเขา้ ขา 1ของ U1 โดยขดลวด L1ใชล้ วดทองแดงอาบน้ายาขนาด 0.8 มม. พนั 4.5 รอบขนาดเส้นผ่านศนู ยก์ ลาง 4.5 C3 มม. คา่ ความเหนี่ยวนา 0.12 mH IF1 - AM  ตวั เกบ็ ประจุแยกการเชื่อมต่อ (Decoupled) ของการรบั สัญญาณความถ่วี ิทยุ AM และ FM IF2 - FM  เซรามิกฟิ ลเตอร์ เบอร์ SFZ 468 HL มีคุณสมบัติเหมือนหมอ้ แปลง IF ทาหน้าท่ีกาหนด IF3 - AM ความถผี่ ่านความถเี่ ดยี วของภาคจูน IF สถานีวทิ ยุกระจายเสียง AM จะกรองความถ่ี IF คา่ 455 IF4 - FM kHz ผา่ นไปได้  เซรามิกฟิ ลเตอร์ เบอร์ SFE 10.7 MS2 มีคุณสมบัติเหมือนหมอ้ แปลง IF ทาหน้าที่กาหนด ความถ่ผี า่ นความถเ่ี ดียวของภาคจูน IF สถานีวิทยุกระจายเสียง FM จะกรองความถ่ี IF ค่า 10.7 MHz ผา่ นไปได้  หมอ้ แปลง IF ของ AM กรองความถี่ IF ค่า 455 kHz ผา่ นไปได้  เซรามกิ ดสิ คริมเิ นเตอร์ (Ceramic Discriminator) เบอร์ CDA 10.7 MC1 ทาหนา้ ทเี่ ป็นดีมอดูเลเตอร์ ของวิทยุกระจายเสียง FM จะทาการกรองความถ่ี IF ค่า 10.7 MHz ท้ิงไปเหลือเฉพาะ สญั ญาณเสียงไปใชง้ าน

C4  ตวั เก็บประจุกรองสญั ญาณรบกวนท่ีปนมากบั สญั ญาณเสียงท่ีส่งมาจากวิทยุ AM และ FM ท้ิง ไป เหลอื สัญญาณเสียงทมี่ คี ณุ ภาพไปใชง้ าน VC1, TC1, C8 และ T1  วงจรจูน LO ความถี่ AM ทาหนา้ ทีก่ าเนิดความถ่ีโลคอลออสซิลเลเตอร์ (LO) คา่ ถกู ตอ้ งข้ึนมา จ่ายไปเขา้ ตวั U1 ที่ขา 11 การให้กาเนิดความถี่ท่ีต้องการโดยการปรับตวั เก็บประจุ VC1 ส่วน TC1 เป็นตวั เก็บประจุทริมเมอร์ช่วยปรับแต่งเลก็ นอ้ ยให้วงจรจนู LO สามารถกาเนิด ความถวี่ ทิ ยไุ ดค้ รอบคลุมความถี่ 995 - 2,055 kHz หมอ้ แปลง T1 เป็นหมอ้ แปลงใชใ้ นวงจร กาเนิดความถ่ีออสซิลเลเตอร์ย่านวทิ ยุ AM VC2, TC2, C9 และ T2  วงจรจูน RF ความถ่ี AM ทาหน้าที่เลือกความถ่ีวิทยุ RF เพียง 1 สถานีจ่ายมาตกคร่อมมี สัญญาณแรงท่ีสุด เพ่ือส่งต่อไปเขา้ ตวั U1 ท่ีขา 13 การเลือกรบั สถานีวิทยุ AM ที่ตอ้ งการ โดยการปรบั ตวั เกบ็ ประจุ VC2 ส่วน TC2 เป็นตวั เกบ็ ประจทุ ริมเมอร์ช่วยปรับแต่งเล็กนอ้ ย ใหว้ งจรจนู RF สามารถรับยา่ นความถีว่ ิทยุ AM ไดค้ รอบคลมุ ความถี่ 540 - 1,600 kHz หมอ้ IF5 - FM แปลง T2 เป็นหมอ้ แปลงสายอากาศใชก้ บั เครื่องรบั วิทยุ AM  หมอ้ แปลง IF ของ FM กรองความถ่ี IF ค่า 10.7 MHz ผ่านไปได้ VC3, TC3, C13 และ  วงจรจนู LO ความถ่ี FM ทาหนา้ ทก่ี าเนิดความถี่โลคอลออสซิลเลเตอร์ (LO) ค่าถกู ตอ้ งข้ึนมา L2 จ่ายไปเขา้ ตัว U1 ที่ขา 18 การให้กาเนิดความถี่ท่ีตอ้ งการโดยการปรับตวั เก็บประจุ VC3 ส่วน TC3 เป็นตวั เกบ็ ประจทุ ริมเมอร์ชว่ ยปรับแต่งเล็กนอ้ ยใหว้ งจรจูน LO สามารถกาเนิด ความถ่ีวิทยุไดค้ รอบคลุมความถ่ี 98.7 - 118.7 MHz ขดลวด L2 ใชล้ วดทองแดงอาบน้ายาพนั 1.5 รอบ คา่ ความเหนี่ยวนา 0.03 mH VC4, TC4, C14 และ  วงจรจูน RF ความถ่ี FM ทาหน้าที่เลือกความถ่ีวิทยุคล่ืนพาห์ FM เพียง 1 สถานีจ่ายมาตก L3 คร่อมมีสัญญาณแรงท่ีสุด เพ่ือส่งต่อไปให้ขา 20 ของ U1 การเลือกรับสถานีวิทยุ FM ท่ี ตอ้ งการโดยการปรับตวั เก็บประจุ VC4 ส่วน TC4 เป็ นตวั เก็บประจุทริมเมอร์ ช่วยปรับแต่ง เลก็ นอ้ ยให้วงจรจูน RF สามารถรับยา่ นความถว่ี ิทยุ FM ไดค้ รอบคลุมความถ่ี 88 - 108 MHz VR1 ขดลวด L2 ใชล้ วดทองแดงอาบน้ายาพนั 2.5 รอบ คา่ ความเหน่ียวนา 0.05 mH  ตวั ตา้ นทานปรบั เปล่ียนค่าได้ ทาหนา้ ท่ปี รับเร่งลดความแรงสัญญาณเสียงท่จี ะส่งผา่ นเขา้ U2, C15 และ C16 วงจรขยายเสียง U2  วงจรขยายเสียงของเครื่องรบั วิทยุ AM / FM หลกั การทางานของวงจรเคร่ืองรับวิทยุ AM/ FM อธิบายไดด้ งั น้ี เคร่ืองรับวิทยุ AM สญั ญาณความถ่วี ิทยุ AM ทุกสถานีในยา่ น 540 - 1,600 kHz ถูกส่งเขา้ มาท่ี T2 ผา่ นวงจรจนู RF VC2, TC2, C9 และ T2 ปรบั เลือกความถ่ีวิทยุไดค้ รอบคลมุ ในย่านสถานีวิทยุ AM โดยจะปรับเลือกรับสถานีวิทยุเพียง 1 ความถ่ีท่ีตรงกบั ความถ่ีเรโซแน นซ์ของวงจรจนู RF ท่ีปรับไว้ ส่งตอ่ ความถสี่ ถานีวิทยุ AM ทรี่ บั เขา้ มาไปเขา้ ขา 13 ของ U1 เขา้ วงจรขยายและส่งต่อไปมกิ เซอร์ วงจรจนู LO VC1, TC1, C8 และ T1 กาเนิดความถ่ขี ้นึ มามีค่าความถีส่ ูงกว่าความถี่ท่ีรับ เขา้ มาจากจูน RF เทา่ กบั 455 kHz เสมอ เช่น จูน RF รับความถี่เขา้ มา 540 kHzวงจรจูน LO จะกาเนิดให้ความถ่ีข้นึ มา 995 kHz (540 kHz + 455 kHz) ส่งผ่านความถี่ LO เขา้ ขา 11 ของ U1 ไปทาให้วงจรโลคอลออสซิลเลเตอร์ กาเนิดความถ่ีข้ึนมามีท้งั ความแรงและความถ่ีคงที่ตลอดเวลาออกมา ความถ่คี งทีไ่ ดอ้ อกมาจะถูกส่งไปวงจรมกิ เซอร์

วงจรมิกเซอร์ AM ทาการผสมความถ่ี RF และความถี่ LO เขา้ ดว้ ยกนั ส่งออกท่ีขา 7 ได้ความถ่ีออกมา 4 ความถี่ คือ ความถ่ี RF ความถี่ LO ความถ่ี LO + RF และความถ่ี LO - RF หรือความถี่ IF = 455 kHz ส่งต่อไปให้วงจรจูน IF3 วงจรจูน IF3 กาหนดความถี่ IF = 455 kHz ผ่านไปเขา้ วงจรจูน IF1 กาหนดความถ่ี IF = 455 kHz ผ่านเช่นกนั ไปเขา้ ขา 4 ของ U1 ไปวงจรขยาย IF ส่งต่อความถี่ IF = 455 kHz ไปเขา้ วงจรดีเทกเตอร์ ไดส้ ญั ญาณเสียงออกมา ส่งไปให้ขา 10 และวงจร AGC โดยที่วงจร AGC จะแปลงสัญญาณเสียงให้เป็ นแรงดันไฟฟ้ากระแสตรง (DCV) ส่งไปควบคุมให้วงจรขยาย IF และวงจร มิกเซอร์ มอี ตั ราขยายสญั ญาณเปลย่ี นแปลงเพิ่มข้ึนหรือลดลงปรับใหม้ คี า่ คงท่ีทกุ สถานี สญั ญาณท่ีรบั ไดม้ ีความแรงสม่าเสมอ เครื่องรับวทิ ยุ FM สายอากาศรบั ความถีว่ ทิ ยุ FM ทุกสถานีในยา่ น 88 - 108 MHz เขา้ มา ผ่านชุดเรโซแนนซ์ L1, C1 และ R2 ไปเขา้ ตวั U1 ทข่ี า 1 ใหว้ งจรขยายความถี่ RF ขยายความถี่วิทยุ FM ทุกสถานีในย่าน 88 - 108 MHz ผ่านออกไปขา 20 ไปเขา้ วงจรจนู RF VC4, TC4, C14 และ L3 ทีป่ รับเลอื กความถี่วิทยุครอบคลุมในย่านสถานีวิทยุ FM จะปรบั เลือกรับสถานีวิทยุเพียง 1 ความถท่ี ี่ตรงกบั ความถ่ีเร โซแนนซข์ องวงจรจูน RF ท่ปี รับไว้ ส่งตอ่ ความถี่สถานีวทิ ยุ FM ที่รับเขา้ มาไปใหว้ งจรมิกเซอร์ วงจรจนู LO ความถ่ี FM VC3, TC3, C13 และ L2 ให้กาเนิดความถอี่ อสซิลเลเตอร์ข้ึนมามีคา่ สูงกวา่ ความถ่ีท่ีรับเขา้ มาจาก จูน RF เท่ากบั ความถ่ี IF 10.7 MHz เสมอ เช่น วงจรจูน RF รับความถี่สถานีวิทยุ FM เขา้ มา 100 MHz วงจรจูน LO กาเนิดความถี่ ข้ึนมา 110.7 MHz (100 MHz + 10.7 MHz) เป็นตน้ ส่งความถ่ี LO ไปให้ขา 18 ของ U1 ไปทาให้วงจรโลคอลออสซิลเลเตอร์ กาเนิด ความถขี่ ้นึ มามีท้งั ความแรงและความถีค่ งท่ีตลอดเวลาออกมา ความถค่ี งทไี่ ดอ้ อกมาจะถกู ส่งไปวงจรมิกเซอร์ วงจรมิกเซอร์ ทาการผสมความถี่ RF และความถี่ LO ทีร่ บั มา ส่งออกทขี่ า 16 ไดค้ วามถ่ีออกมา 4 ความถี่ คอื ความถ่ี RF ความถ่ี LO ความถี่ LO + RF และความถี่ LO - RF หรือความถี่ IF 10.7 MHz ส่งตอ่ ไปใหว้ งจรจนู IF5 เลือกความถีผ่ ่าน ความถี่ ทผ่ี ่านวงจรจูน IF5 ไปได้ คอื ความถี่ IF 10.7 MHz ส่งต่อไปเขา้ ขา 14 ของ U1 ความถ่ี IF 10.7 MHz ส่งเขา้ ขา 14 ของ U1 ไปเขา้ วงจรขยาย IF 1 ขยายความถ่ี IF ค่า10.7 MHz ให้แรงข้ึน ส่งออกขา 6 ไปเขา้ วงจรจูน IF2 ให้ความถี่ IF 10.7 MHz ผา่ นไปได้ ส่งเขา้ ขา 4 ของ U1 ไปวงจรขยาย IF 2 ขยายความถ่ี IF คา่ 10.7 MHz ใหแ้ รง ข้ึนอีก ส่งต่อความถี่ IF 10.7 MHz ไปทาการดีเทกเตอร์ ท่ี FM ดิสคริมิเนเตอร์ กาจดั ความถ่ี IF 10.7 MHz ท้ิงไปให้เหลือเฉพาะ สัญญาณเสียง ส่งสัญญาณเสียงออกท่ขี า 10 ของ U1 วงจรขยายเสียง วงจรขยายเสียงใช้ IC U2 เบอร์ LM 386 เป็นวงจรขยายเสียงชนิดใชแ้ รงดนั ไฟฟ้าค่าตา่ ต้งั แต่ 4 V - 18 V ให้กาลงั ขยาย ออกเอาตพ์ ุตท่ีแรงดนั ไฟฟ้า 6 V ประมาณ 325 mW ที่แรงดนั ไฟฟ้า 9 V ประมาณ 700 mW และท่ีแรงดนั ไฟฟ้า 16 V ประมาณ 1,000 mW ใชอ้ ุปกรณ์ในการจดั วงจรนอ้ ย ทาให้สะดวกตอ่ การใชง้ าน 8.4 เครื่องรับวทิ ยุ AM / FM ใช้ IC เบอร์ U 2510B IC เบอร์ U 2510B เป็น IC ชนิด 28 ขา สร้างข้ึนมาใหท้ างานไดก้ บั การรับสัญญาณสถานีวิทยุกระจายเสียงท้งั สถานีวิทยุ AM และสถานีวทิ ยุ FM พร้อมท้งั ไดเ้ พ่มิ วงจรขยายเสียงไวภ้ ายในตวั IC ดว้ ย มกี าลงั ขยายส่งออกไดส้ ูงสุด 1 W เกิดความสะดวก ต่อการนาไปใช้งาน โดยจะตอ้ งตอ่ เพิ่มวงจรบางส่วนไวภ้ ายนอกร่วมดว้ ย ทาให้ใช้ IC เพียงตวั เดียวใชง้ านเป็นเครื่องรับวิทยุ AM / FM ท่ีสามารถรบั ฟังเสียงส่งออกลาโพงไดโ้ ดยตรง ส่วนประกอบภายใน IC แบง่ ออกเป็น ดงั น้ี ในส่วนเครื่องรับวิทยุ AM ภายในตวั IC ประกอบดว้ ยภาคการทางาน ดงั น้ี ภาค AM คอนเวอร์เตอร์ (ภาคขยาย RF ภาคมิกเซอร์ ภาคออสซิลเลเตอร์) ภาค IF ภาค AM ดเี ทกเตอร์ และภาค AGC ในส่วนเคร่ืองรับวิทยุ FM ภายในตวั IC ประกอบดว้ ยภาคการทางาน ดงั น้ี ภาคฟรอ้ นเอนด์ (ภาคขยาย RF ภาคมิกเซอร์ ภาคออสซิลเลเตอร์) ภาคขยาย IF และภาค FM ดสิ คริมเิ นเตอร์

ในส่วนเคร่ืองขยายเสียง ประกอบด้วยภาคการทางาน ดงั น้ี ภาคขยายภาคต้น โวลุ่มปรับควบคุมความดัง ปรับ ควบคุมเสียงแหลม (Treble Control) และภาคขยายกาลงั เสียง โครงสร้างภายในตวั IC เบอร์ U 2510B ในรูปบล็อกไดอะแกรม แสดงดงั รูปท่ี 8.6 (FM (V (FM (FM (AM/FM (AM IF (FM IF IN) (FM DISCR) (VS) TANK) REF) OSC) AFC) IF OUT) IN) 17 2 26 FM 9 8 7 6 14 16 HCC 12 FM AFC FM 28 (FM IN) IF (AF GND) 27 11 FM AFC (AF OUT) (FM AGC) AGC 3 10 AM AM IF (CF) (AM TANK) AGIFC IF RF AGC 25 5 AM/FM AM (RIPPLE IN) (AM OSC) AGC (2A3M/FM DETECT) U 2510B 24 (AF IN) (V4OL CTRL IN) Vref (MOD1E5CTRL (A2F1C 13 20 (L1E9D 1 22 18 SWITCH) (FE GND) (IF GND) (MUTE) (V AGC/AFC) (V TREBLE IN) SWITCH) DRIVE) รูปที่ 8.6 บลอ็ กไดอะแกรมโครงสร้างภายในตวั IC เบอร์ U 2510B จากรูปที่ 8.6 แสดงบล็อกไดอะแกรมโครงสร้างภายในตวั IC เบอร์ U 2510B เป็ น IC ชนิด 28 ขา ใช้กบั แรงดนั ไฟฟ้า ชนิดสองข้วั ในยา่ น 2.5 V - 9 V สาหรบั การใชง้ านเป็นวิทยุขนาดเล็กแบบพกพาระบบโมโน และใชใ้ นวทิ ยุนาฬกิ า มีชิ้นส่วน อุปกรณ์ต่อพ่วงภายนอกนอ้ ยชิ้น มีขนาดเล็กและค่าใชจ้ ่ายต่า ขาต่างๆ ของตวั IC ทาหนา้ ที่แตกต่างกนั แสดงรายละเอียดดงั ตารางที่ 8.1 ตารางท่ี 8.1 รายละเอียดการตอ่ ใชง้ านขาต่างๆ ของตวั IC เบอร์ U 2510B ขา ตัวย่อ การใช้งาน 1 MUTE แรงดนั ไฟฟ้าควบคุมให้เงียบจ่ายออกเอาตพ์ ุต 2 FM DISCR ต่อวงจรกรอง FM ดสิ คริมเิ นเตอร์ แบบเซรามกิ ฟิลเตอร์ หรือแบบวงจร LC 3 CF อนิ พตุ ป้อนกลบั สัญญาณเสียงแบบลบ 4 VOL CTRL IN โวล่มุ ควบคุมแรงดนั ไฟฟ้าอินพตุ 5 AM OSC ข้วั ต่ออินพตุ วงจรกาเนิดความถี่เรโซแนนซ์ AM 6 FM AFC ต่อไดโอด AFC 7 FM OSC ตอ่ วงจรจูน LO FM 8 V REF จา่ ยแรงดนั ไฟฟ้าเรกูเลเตอร์ออกมา 2.4 V 9 FM TANK ต่อวงจรจนู RF FM 10 AM TANK ต่อวงจรจูน RF AM 11 FM AGC จ่ายแรงดนั ไฟฟ้า AGC FM ออก

ขา ตัวย่อ การใช้งาน 12 FM IN ต่อเขา้ ความถี่วิทยุ FM 13 FE GND ตอ่ ลงกราวด์ของฟรอ้ นเอนด์ FM 14 AM/FM IF OUT ต่อออกความถ่ี IF AM / FM 15 MODE CTRL โหมดควบคุมอินพตุ - เปิ ด เป็นฟังก์ชน่ั FM SWITCH - ลงกราวด์ เป็นฟังกช์ นั่ AM - ตอ่ VS เป็นฟังกช์ น่ั TAPE 16 AM IF IN ต่อเขา้ IF AM 17 FM IF IN ตอ่ เขา้ IF FM ตอ่ เขา้ แรงดนั ไฟฟ้าควบคมุ เสียงแหลม 18 V TREBLE IN ต่อออกแสดงระดบั สญั ญาณ 19 LED DRIVE ตอ่ ลงกราวด์ของ IF ต่อเขา้ ฟังก์ชนั่ ควบคุม AFC 20 IF GND - เปิ ด เป็นฟังก์ชนั่ AFC ปิ ด - ลงกราวด์ เป็นฟังกช์ นั่ ความถี่ fOSC > fin 21 AFC SWITCH - ต่อ VS เป็นฟังก์ชนั่ ความถ่ี fOSC < fin แรงดนั ไฟฟ้าจ่ายให้ AGC / AFC 22 V AGC/AFC ต่อออกภาคดีเทกเตอร์ AM / FM 23 AM/FM DETECT ต่อเขา้ ภาคขยายเสียง 24 AF IN ต่อวงจรกรองความพลิว้ (Ripple Filter Circuit) ตอ่ เขา้ แหลง่ จา่ ยแรงดนั ไฟฟ้า 25 RIPPLE IN ตอ่ ออกภาคขยายเสียง 26 VS ต่อลงกราวด์ของภาคขยายกาลงั 27 AF OUT 28 AF GND

วงจรเครื่องรับวิทยุ AM / FMใชต้ วั IC เบอร์ U 2510B แสดงดงั รูปที่ 8.7 47C01m7F + + 4C.71m6 F 1C01n4F + 4C.71m3 F AM FM S1 C18 R1 100nF C15 390W IF3 - FM 10nF +6VDC + 2C2019mF IF2 - AM IF1 - AM 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 U1 U 2510B L5 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 L1 10C01pF 1C8p2F+ 4C.73mF 2C2n6F 4C.77mF C10 FM 33pF + T1 L2 L3 L4 C11 VC1 27Cp5F VC2 VC3 22Cp8F 2Cp9F VC4 L41 33pF VR1 3 6Cp4F L42 C12 50kW 2 33pF 1 LO (AM) LO (FM) RF (FM) RF (AM) รูปที่ 8.7 วงจรเครื่องรับวิทยุ AM / FM ใช้ IC เบอร์ U 2510B จากรูปที่ 8.7 แสดงวงจรเครื่องรบั วิทยุ AM / FM ใช้ IC เบอร์ U 2510B เพียงตวั เดียว ภายในตวั IC ประกอบดว้ ยภาค ตา่ งๆ ของเคร่ืองรับวทิ ยุ AM และเคร่ืองรับวิทยุ FM ทีส่ มบูรณ์ โดยเพม่ิ ภาคขยายเสียงและภาคขยายกาลงั เสียงเขา้ ไปดว้ ย ทา ให้สามารถใช้ IC เพียงตวั เดียวทางานเป็ นเคร่ืองรับวิทยุ AM / FM ท่ีสมบูรณ์ วงจรมีส่วนประกอบหลายชนิด มีหน้าที่การ ทางานแตกต่างกนั ดงั น้ี L1, C1 และ C2  ชุดกรอง FM ดิสคริมเิ นเตอร์ แบบวงจร LC โดยตวั L1 ใชห้ มอ้ แปลง IFของเครื่องรับวิทยุ FM มาใชไ้ ด้ C3 VR1  ตวั เก็บประจุกรองความถว่ี ทิ ยุออกจากสญั ญาณเสียง VC1, C4 และ T1  ตวั ตา้ นทานปรับเปลี่ยนคา่ ได้ ทาหนา้ ทีป่ รับเร่งลดความแรงสัญญาณเสียงท่จี ะส่งผ่านไป ควบคุมความดงั เสียงเขา้ ขา 4 ของ U1 ไปวงจรขยายเสียงภายในตวั IC VC2, C5 และ L2  วงจรจูน LO ความถี่ AM ทาหนา้ ทก่ี าเนิดความถี่โลคอลออสซิลเลเตอร์ (LO) ค่าถูกตอ้ งข้ึนมา C6 และ C7 จ่ายไปเข้าตวั U1 ท่ีขา 5 การให้กาเนิดความถี่ที่ตอ้ งการโดยการปรับตัวเก็บประจุ VC1 สามารถกาเนิดความถว่ี ิทยุได้ครอบคลุมความถี่ 995 - 2,055 kHz หมอ้ แปลง T1 เป็ นหมอ้ แปลงใชใ้ นวงจรกาเนิดความถ่ีออสซิลเลเตอร์ย่านวิทยุ AM  วงจรจนู LO ความถี่ FM ทาหนา้ ท่ีกาเนิดความถี่โลคอลออสซิลเลเตอร์ (LO) คา่ ถูกตอ้ งข้นึ มา จ่ายไปเขา้ ตัว U1 ท่ีขา 7 การให้กาเนิดความถ่ีที่ต้องการโดยการปรับตัวเก็บประจุ VC2 สามารถกาเนิดความถ่ีวิทยุได้ครอบคลุมความถี่ 98.7 - 118.7 MHz ขดลวด L2 ใช้ ลวดทองแดงอาบน้ายาขนาด 0.62 มม. พนั 3.75 รอบขนาดเส้นผา่ นศูนยก์ ลาง 4 มม.  ตวั เก็บประจกุ รองแรงดนั ไฟฟ้าเรกเู ลเตอร์ออกมา 2.4 V และกาจดั ความถี่วิทยุทงิ้ ไป

VC3, C8 และ L3  วงจรจนู RF ความถี่ FM ทาหนา้ ท่ีเลอื กความถีว่ ทิ ยุคล่นื พาห์ FM เพียง 1 สถานีจ่ายมาตก คร่อมมสี ญั ญาณแรงท่ีสุด เพื่อส่งตอ่ ไปให้ขา 9 ของ U1 การเลอื กรบั สถานีวิทยุ FM ท่ี ตอ้ งการโดยการปรับตวั เกบ็ ประจุ VC3 สามารถรบั ย่านความถีว่ ิทยุ FM ไดค้ รอบคลมุ ความถี่ 88 - 108 MHz ขดลวด L3 ใชล้ วดทองแดงอาบน้ายาขนาด 0.62 มม. พนั 3.75 รอบขนาด เส้นผ่านศนู ยก์ ลาง 4 มม. VC4, C9 และ L4  วงจรจูน RF ความถ่ี AM ทาหน้าท่ีเลือกความถ่ีวิทยุ RF เพียง 1 สถานีจ่ายมาตกคร่อมมี สัญญาณแรงที่สุด เพื่อส่งต่อไปเขา้ ตวั U1 ที่ขา 10 การเลือกรับสถานีวิทยุ AM ท่ีตอ้ งการ โดยการปรับตวั เก็บประจุ VC4 สามารถรับยา่ นความถ่วี ิทยุ AM ไดค้ รอบคลมุ ความถ่ี 540 - 1,600 kHz ขดลวด L4 เป็ นขดลวดสายอากาศใชก้ บั เคร่ืองรบั วิทยุ AM มีค่าความเหน่ียวนา รวม 630 mH พนั บนแกนเฟอร์ไรตส์ ี่เหลยี่ มผืนผา้ สูง 18 มม. กวา้ ง 3 มม. ยาว 80 มม. พนั 96 รอบ ท่ี L41 พนั 77 รอบ ท่ี L42 พนั 19 รอบ L5, C10, C11 และ C12  ชุดเรโซแนนซ์ สายอากาศของ FM กาหนดความถว่ี ิทยุ FM ย่าน 88 - 108 MHz ส่งผ่าน C10 ไปเขา้ ขา 12 ของ U1 โดยขดลวด L5 ใชล้ วดทองแดงอาบน้ายาขนาด 0.62 มม. พนั 4.75 รอบ ขนาดเส้นผา่ นศูนยก์ ลาง 4 มม. IF1 - AM  หมอ้ แปลง IF ของ AM กรองความถ่ี IF ค่า 455 kHz ผา่ นไปได้ IF2 - AM  เซรามิกฟิ ลเตอร์ เบอร์ SFU 455B มีคุณสมบตั ิเหมือนหมอ้ แปลง IF โดยทาหน้าท่ีกาหนด ความถ่ีผ่านไปไดค้ วามถี่เดยี วของภาคจนู IF สถานีวทิ ยุ กระจายเสียง AM จะกรองความถี่ IF ค่า 455 kHz ผา่ นเทา่ น้นั IF3 - FM  เซรามิกฟิ ลเตอร์ เบอร์ SFE 10.7 MA5 มีคุณสมบตั ิเหมือนหมอ้ แปลง IF ทาหน้าที่กาหนด ความถ่ผี ่านไปไดค้ วามถ่ีเดียวของภาคจนู IF สถานีวทิ ยุ กระจายเสียง FM จะกรองความถี่ IF คา่ 10.7 MHz ผ่านเท่าน้นั C13  ตวั เก็บประจปุ รบั ค่าเวลาคงที่ของแรงดนั ไฟฟ้า AGC / AFC ทขี่ า 22 C14  ตวั เก็บประจุภาระ (Load Capacitor) ในเครื่องรับวิทยุ FM ทาหนา้ ท่ีลดเสียงแหลมให้ต่าลง และตอบสนองต่อความถ่ีภาค AM ดีเทกเตอร์ C15  ตวั เกบ็ ประจสุ ่งผ่านสญั ญาณเสียง ตอบสนองต่อความถตี่ ่า C16  ตวั เก็บประจุกาจดั สัญญาณกระเพอื่ มจากแหลง่ จา่ ยแรงดนั ไฟฟ้าให้หมดไป C17  ตวั เกบ็ ประจุกรองสญั ญาณรบกวนท่ีเกิดจากภาคขยายเสียง ไมใ่ หไ้ ปรบกวนสายอากาศท่ี L4 C19  ตวั เก็บประจุทาให้เกิดสัญญาณเสียงส่งออกลาโพงครบท้งั 2 ซีก และช่วยป้องกนั การ ชารุดเสียหายของลาโพง หลกั การทางานของวงจรเคร่ืองรับวทิ ยุ AM/ FM อธิบายไดด้ งั น้ี เครื่องรับวทิ ยุ AM สญั ญาณความถว่ี ิทยุ AM ทุกสถานีในยา่ น 540 - 1,600 kHz ถกู ส่งเขา้ มาท่ี L4 ผา่ นวงจรจนู RF VC4, C9 และ L4 ปรบั เลอื ก ความถี่วิทยไุ ดค้ รอบคลุมในย่านสถานีวิทยุ AM โดยจะปรับเลือกรับสถานีวิทยุเพียง 1 ความถ่ที ่ตี รงกบั ความถีเ่ รโซแนนซ์ข องวงจรจูน RF ที่ปรับไว้ ส่งต่อความถ่ีสถานีวิทยุ AM ท่ีรับเขา้ มาไปเขา้ ขา 10 ของ U1 เขา้ วงจร AM คอนเวอร์เตอร์ (ขยาย RF, มิกเซอร์, โลคอลออสซิลเลเตอร์)

วงจรจนู LO VC1, C4 และ T1 กาเนิดความถข่ี ้นึ มามคี ่าความถสี่ ูงกวา่ ความถี่ทรี่ ับ เขา้ มาจากจูน RF เทา่ กบั 455 kHz เสมอ เช่น จูน RF รับความถ่ีเขา้ มา 540 kHz วงจรจูน LO จะกาเนิดความถีข่ ้ึนมา 995 kHz (540 kHz + 455 kHz) ส่งผ่านความถ่ี LO เขา้ ขา 5 ของ U1 ไปทาให้วงจร โลคอลออสซิลเลเตอร์ กาเนิดความถ่ขี ้ึนมามีท้งั ความแรงและความถ่ีคงที่ตลอดเวลาออกมา ความถ่คี งที่ได้ ออกมาจะถกู ส่งไปวงจรมกิ เซอร์ วงจรมิกเซอร์ AM ทาการผสมความถ่ี RF และความถ่ี LO เขา้ ดว้ ยกนั ส่งออกที่ขา 14 ไดค้ วามถ่ีออกมา 4 ความถ่ี คือ ความถี่ RF ความถี่ LO ความถ่ี LO + RF และความถี่ LO - RF หรือความถ่ี IF = 455 kHz ส่งตอ่ ไปใหว้ งจรจนู IF1 วงจรจูน IF1 กาหนดความถี่ IF = 455 kHz ผ่านไปเขา้ วงจรจูน IF2 กาหนดความถี่ IF = 455 kHz ผ่านเช่นกนั ไปเขา้ ขา 16 ของ U1 ไปวงจรขยาย IF และดีเทกเตอร์ ไดส้ ญั ญาณเสียงออกมา ส่งไปให้ขา 23 ผา่ น C15 เขา้ ขา 24 ไปให้วงจรขยายเสียงภาคตน้ เคร่ืองรับวทิ ยุ FM สายอากาศรบั ความถว่ี ิทยุ FM ทกุ สถานีในยา่ น 88 - 108 MHz เขา้ มา ผา่ นชุดเรโซแนนซ์ L5, C11 และ C12 ส่งผา่ น C10ไปเขา้ ตวั U1 ท่ีขา 12 ให้วงจร FM ฟรอ้ นเอนด์ (ขยาย RF, มกิ เซอร์, โลคอลออสซิลเลเตอร์) วงจรจูน RF VC3, C8 และ L3 สามารถปรับเลือกความถี่วิทยุครอบคลุมในย่านสถานีวิทยุ FM จะปรับเลือกรับสถานี วิทยเุ พยี ง 1 ความถท่ี ี่ตรงกบั ความถี่เรโซแนนซ์ของวงจรจูน RF ท่ีปรบั ไว้ ส่งตอ่ ความถี่สถานีวทิ ยุ FM ทีร่ บั เขา้ มาไปให้วงจร มกิ เซอร์ วงจรจูน LO ความถี่ FM VC2, C5 และ L2 ให้กาเนิดความถ่ีออสซิลเลเตอร์ข้ึนมามีค่าสูงกว่าความถีท่ ่ีรับเขา้ มาจากจูน RF เทา่ กบั ความถ่ี IF 10.7 MHz เสมอ เช่น วงจรจูน RF รับความถ่ีสถานีวิทยุ FM เขา้ มา 100 MHz วงจรจนู LO กาเนิดความถี่ข้นึ มา 110.7 MHz (100 MHz + 10.7 MHz) เป็ นตน้ ส่งความถ่ี LO ไปให้ขา 7 ของ U1 ไปทาให้วงจรโลคอลออสซิลเลเตอร์ กาเนิดความถ่ี ข้ึนมามีท้งั ความแรงและความถค่ี งทตี่ ลอดเวลาออกมา ความถคี่ งทีไ่ ดอ้ อกมาจะถูกส่งไปวงจรมิกเซอร์ วงจรมิกเซอร์ ทาการผสมความถ่ี RF และความถี่ LO ทร่ี ับมา ส่งออกทีข่ า 14 ไดค้ วามถี่ออกมา 4 ความถ่ี คือ ความถ่ี RF ความถ่ี LO ความถ่ี LO + RF และความถ่ี LO - RF หรือความถี่ IF 10.7 MHz ส่งตอ่ ไปใหว้ งจรจูน IF3 เลอื กความถีผ่ ่าน ความถี่ ทผี่ ่านวงจรจนู IF3 ไปได้ คือ ความถ่ี IF 10.7 MHz ส่งตอ่ ไปเขา้ ขา 17 ของ U1 ความถ่ี IF 10.7 MHz ส่งเขา้ ขา 17 ของ U1 ไปเขา้ วงจรขยาย IF ขยายความถี่ IF ค่า10.7 MHz ให้แรงข้ึน ส่งต่อไปให้ วงจร FM คิสคริมิเนเตอร์ กาจดั ความถี่ IF ท้ิงไป ได้สัญญาณ เสียงออกมา ส่งไปให้ขา 23 ผ่าน C15 เขา้ ขา 24 ไปให้วงจรขยาย เสียงภาคตน้ วงจรขยายเสียง วงจรขยายเสียงภาคตน้ วงจรปรับเร่งลดความดงั เสียง และวงจรขยายกาลงั เสียง ถกู สร้างไวใ้ นตวั IC U1 เช่นเดยี วกนั ให้ กาลงั ขยายออกเอาต์พุตมีกาลงั ขยายส่งออกมาสูงสุด 1 W สัญญาณ เสียงถูกส่งออกที่ขา 27 ผ่าน C19 ไปขบั ลาโพงให้เกิดออกมา วงจรใชอ้ ุปกรณใ์ นการจดั วงจรนอ้ ย ทาให้สะดวกตอ่ การใชง้ าน 8.5 บทสรุป ปัจจุบนั เคร่ืองรับวิทยกุ ระจายเสียงที่ผลิตออกมาใช้งาน ถูกสร้างรวมไวใ้ นตวั IC โดยรวมเครื่องรับ วิทยทุ ้งั AM และ FM ไวด้ ว้ ยกนั เกิดความสะดวกในการผลิต และการใช้งาน โดยแยกส่วนท่แี ตกต่างกนั ให้ ทางานเป็นอิสระในระบบของตวั เอง และรวมส่วนท่ที างานร่วมกนั ไดใ้ หท้ างานร่วมกนั ไดเ้ ครื่องรบั วทิ ยุในรูป IC ใชอ้ ุปกรณ์นอ้ ยลง ลดขนาดของเคร่ืองรบั วิทยลุ งได้

เครื่องรับวิทยุ AM / FM ใช้ IC เบอร์ TDA 1220B เป็ น IC ชนิด 16 ขา สร้างข้ึนมาให้ทางานได้กบั การรับสัญญาณ สถานีวทิ ยุกระจายเสียงท้งั สถานีวิทยุ AM และ FM โดยตอ่ เพ่ิมวงจรบางส่วนไวภ้ ายนอกร่วมดว้ ย ส่วนประกอบภายใน IC แบง่ ออกเป็น ส่วนของเครื่องรบั วิทยุ AM ประกอบด้วย ภาคขยาย RF ภาคมกิ เซอร์ ภาคออสซิลเลเตอร์ ภาค IF ภาค AM ดเี ทกเตอร์ ภาค AGC และภาคขยายภาคตน้ ส่วนเครื่องรับวิทยุ FM ประกอบด้วย ภาคขยาย IF ภาคลิมิเตอร์ ภาค FM ดีเทกเตอร์ และ ภาคขยายภาคตน้ ส่วนภาคขยาย RF ภาคมิกเซอร์ และภาคออสซิลเลเตอร์ ไมไ่ ดถ้ กู สรา้ งไวใ้ นตวั IC ถูกสร้างไวภ้ ายนอกแทน เครื่องรับวทิ ยุ AM / FM ใช้ IC เบอร์ TEA 5591 เป็น IC ชนิด 20 ขา สรา้ งข้นึ มาให้ทางานไดก้ บั การรบั สญั ญาณสถานี วิทยุกระจายเสียงท้งั สถานีวิทยุ AMและ FM โดยต่อเพ่ิมวงจรบางส่วนไวภ้ ายนอกร่วมด้วย ส่วนประกอบภายใน IC แบ่ง ออกเป็น ส่วนของเคร่ืองรบั วิทยุ AM ประกอบดว้ ย ภาคขยาย RF ภาคมิกเซอร์ ภาคออสซิลเลเตอร์ ภาค IF ภาค AM ดเี ทกเตอร์ และภาค AGC ส่วนเคร่ืองรับวิทยุ FM ภายในตวั IC ประกอบด้วย ภาคขยาย RF ภาคมิกเซอร์ ภาคออสซิลเลเตอร์ ภาคขยาย IF ภาคสเตบิไลเซอร์ และภาค FM ดสิ คริมิเนเตอร์ เคร่ืองรบั วิทยุ AM / FM ใช้ IC เบอร์ U 2510B เป็น IC ชนิด 28 ขา สรา้ งข้นึ มาให้ทางานไดก้ บั การรับสัญญาณสถานี วทิ ยุกระจายเสียงท้งั สถานีวทิ ยุ AM และ FM รวมท้งั วงจรขยายเสียงไวภ้ ายในตวั IC ดว้ ย มีกาลงั ขยายส่งออกไดส้ ูงสุด 1 W โดย ตอ่ เพิ่มวงจรบางส่วนไวภ้ ายนอกร่วมดว้ ย ทาใหใ้ ช้ IC เพียงตวั เดียวมคี รบท้งั ภาครับวิทยุ AM / FM และภาคขยายเสียง ส่วน เครื่องรับวทิ ยุ AM ภายในตวั IC ประกอบดว้ ย ภาค AM คอนเวอร์เตอร์ ภาค IF ภาค AM ดีเทกเตอร์ และภาค AGC ส่วนเครื่องรับ วิทยุ FM ภายในตวั IC ประกอบดว้ ย ภาคฟร้อนเอนด์ ภาคขยาย IF และภาค FM ดสิ คริมิเนเตอร์ ส่วนเคร่ืองขยายเสียง ประกอบดว้ ย ภาคขยายภาคตน้ โวลุ่มปรบั ควบคมุ ความดงั ปรับควบคุมเสียงทมุ้ แหลม และภาคขยายกาลงั เสียง