คู่มือการใช้รูปแบบการนิเทศ

คู่มือการใช้รูปแบบการนิเทศ เพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล ของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 มลทิรา รัตนบุรี หลักสูตรครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาการบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช

ก คำนำ คู่มือการใช้รูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล ของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 ฉบับนี้ จัดทำขึ้นเพื่อเป็นแนวทางในการนำรูปแบบการนิเทศ ไปใช้สำหรับการนิเทศเพื่อ พัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล โดยผู้นิเทศในระดับโรงเรียน ระดับเขตพื้นที่การ ศึกษาหรือหน่วยงานการศึกษาอื่น นำไปปรับใช้ตามแนวทางที่กำหนด ภายในเล่มประกอบ ด้วยรายละเอียดขั้นตอน 5 ส่วน ได้แก่ ส่วนที่ 1 บทนำ ส่วนที่ 2 รูปแบบการนิเทศเพื่อ พัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกลของสถานศึกษาสังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การ ศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานีเขต 3 ส่วนที่ 3 กลไกลการดำเนินงานตามรูปแบบการ นิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกลของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขต พื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 ส่วนที่ 4 เงื่อนไขและข้อจำกัดในการนำ คู่มือไปใช้ ส่วนที่ 5 แนวทางการใช้รูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา ทางไกล ของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 ไปปฏิบัติ เพื่อให้ผู้นิเทศ ผู้บริหารสถานศึกษา ครู และผู้ที่เกี่ยวข้องได้ใช้เป็น แนวทางในการนำไปปฏิบัติได้อย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพ ผู้จัดทำขอขอบพระคุณผู้ที่เกี่ยวข้องทุกฝ่าย ที่ทำให้คู่มือฉบับนี้สำเร็จลุล่วงด้วยดี และหวังเป็นอย่างยิ่งว่าคู่มือการใช้รูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา ทางไกลของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 ฉบับนี้จะเป็นแนวทางที่ดีและก่อให้เกิดประโยชน์แก่ผู้ที่นำไปใช้ในการนิเทศเพื่อ พัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล เพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการเรียนการสอนของ ครูให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ ต่อไป มลทิรา รัตนบุรี ผู้จัดทำ

สารบัญ ข ก คำนำ ข สารบัญ 1 ส่วนที่1 บทนำ 10 ส่วน ที่ 2 รูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการ 15 จัดการศึกษาทางไกลของสถานศึกษาสังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา สุราษฎร์ธานี เขต 3 ส่วนที่ 3 กลไกลการดำเนินงานตามรูปแบบการ นิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล ของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 67 ส่วนที่ 4 เงื่อนไขความสำเร็จ 71 ส่วนที่ 5 แนวทางการใช้รูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนา คุณภาพการจัดการศึกษาทางไกลของสถานศึกษาสังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 76 บรรณานุกรม 77 ภาคผนวก

สารบัญภาพ ข 11 องค์ประกอบของรูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพ การจัดการศึกษาทางไกลของสถานศึกษาสังกัดสำนักงาน เขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 12 รูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการ ศึกษาทางไกล ของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขต พื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 (APDER MODEL) 13 รูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการ ศึกษาทางไกล ของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขต พื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 18 หลักการ 40 องค์ประกอบของการนิเทศ 53 กระบวนการดำเนินการนิเทศเพื่อพัฒนา คุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล 60 คุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล 66 เงื่อนไขความสำเร็จ 75 แนวทางการใช้รูปแบบ

1 ส่วนที่ 1 ส่วนนำ

ส่วนที่ 1 2 ส่วนนำ หลักการและเหตุผล รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 หมวด 16 การปฏิรูปประเทศ มาตรา 258 จ.(3) ให้มีกลไกและระบบการผลิตคัดกรองและพัฒนาผู้ประกอบวิชาชีพครูและ อาจารย์ให้ได้ผู้มีจิตวิญญาณของความเป็นครู มีความรู้ความสามารถอย่างแท้จริง ได้รับค่า ตอบแทนที่เหมาะสมกับความสามารถและประสิทธิภาพในการสอน รวมทั้งมีกลไกสร้าง ระบบคุณธรรมในการบริหารงานบุคคลของผู้ประกอบวิชาชีพครู (4) ปรับปรุงการจัดการ เรียน การสอนทุกระดับเพื่อให้ผู้เรียนสามารถเรียนได้ตามความถนัดและปรับปรุงโครงสร้าง ของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อ บรรลุเป้าหมายดังกล่าวโดยให้สอดคล้องกันทั้งในระดับชาติ และระดับพื้นที่ นอกจากนี้ ยุทธศาสตร์ชาติระยะ 20 ปี (พ.ศ.2561-2580) ตามเจตนารมณ์ ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยเพื่อให้ประเทศไทยบรรลุวิสัยทัศน์ “ประเทศไทยมี ความมั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน เป็นประเทศพัฒนา ด้วยการพัฒนาตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียง” โดยยุทธศาสตร์ที่ 4.3 ด้านการพัฒนาและเสริมสร้างศักยภาพทรัพยากรมนุษย์ มี เป้าหมายการพัฒนาที่สำคัญเพื่อพัฒนาคนในทุกมิติและในทุกช่วงวัยให้เป็นคนดี เก่งและมี คุณภาพ มีทักษะที่จำเป็นในศตวรรษที่ 21 มีทักษะความรู้ความสามารถและสมรรถนะตาม มาตรฐานการศึกษา มาตรฐานวิชาชีพและพัฒนาคุณภาพชีวิตได้ ตามศักยภาพสถานศึกษา ทุกระดับการศึกษาสามารถจัดกิจกรรม/กระบวนการเรียนรู้ตามหลักสูตรอย่างมีคุณภาพ และมาตรฐาน รวมทั้งแหล่งเรียนรู้ สื่อ ตำราเรียน และนวัตกรรม ประชาชนสามารถเข้าถึง ได้โดยไม่จำกัดเวลาและ สถานที่ มีระบบและกลไกการวัดการติดตามและประเมินผลมี ประสิทธิภาพ การจัดการเรียนรู้ตามตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พุทธศักราช 2542 แก้ไข เพิ่มเติม พ.ศ.2545 และฉบับที่ 3 พ.ศ. 2553 มุ่มพัฒนาคนไทยให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ ทั้ง ร่างกาย จิตใจ สติปัญญา ความรู้ คุณธรรมจริยธรรม และวัฒนธรรมในการดำรงชีวิต สามารถดำรงชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข โดยเฉพาะอย่างยิ่งในหมวด 4 แนวทางการ จัดการศึกษา มาตรา 22 การจัดการศึกษาต้องยึดหลักว่าผู้เรียนทุกคนมีความสามารถเรียนรู้ และพัฒนาตนเองได้ และถือว่าผู้เรียนสำคัญที่สุด กระบวนการจัดการศึกษาต้องส่งเสริมให้ผู้ เรียนสามารถพัฒนาตามธรรมชาติและเต็มศักยภาพ และมาตรา 24 กำหนดให้การจัด กระบวนการเรียนรู้ในสถานศึกษาและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการจัดเนื้อหาสาระและ กิจกรรมให้สอดคล้องกับความสนใจและความถนัดของผู้เรียน

3 โดยคำนึงถึงความแตกต่างระหว่างบุคคล และจัดกิจกรรมให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ จาก ประสบการณ์จริง ฝึกการปฏิบัติ ให้ทำได้ คิดเป็น ทำเป็น รักการอ่าน และเกิดการใฝ่รู้ อย่างต่อเนื่อง (ราชกิจจานุเบกษา, 2553 : 7) และร่างแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่ง ชาติ ฉบับที่ 13 กำหนดมิติด้านทรัพยากรมนุษย์การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของไทยใน ภาพรวมมีแนวโน้มที่ดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง จากการพิจารณาจากดัชนีการพัฒนามนุษย์ (Human Development Index: HDI) ของโครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ(UNDP) แสดงให้เห็นว่าการพัฒนาดังกล่าวเป็นผลมาจากการยกระดับสุขภาวะ การเข้าถึงโอกาส ทางการศึกษา และระดับรายได้ที่เพิ่มขึ้นอย่างไรก็ดี มิติด้านคุณภาพของทุนมนุษย์ยังคง เป็นช่องว่างของปัญหาในการพัฒนาของไทยมาโดยตลอด โดยเฉพาะปัญหาผลสัมฤทธิ์ ทางการศึกษา และการขาดแคลนทักษะแรงงานที่สอดคล้องกับความต้องการของตลาด และทิศทางการพัฒนาประเทศ โดยคนไทยทุกช่วงวัยมีทักษะความรู้และความสามารถ โดยรวมเพิ่มขึ้น บรรลุตามเป้าหมายของแผนพัฒนาฯ ฉบับที่ 12 โดยเด็กปฐมวัยมี พัฒนาการเต็มศักยภาพทั้งทักษะด้านภาษา ด้านการเจริญเติบโตของร่างกาย และการ ปรับตัว เด็กวัยเรียนมีไอคิวเฉลี่ยไม่ต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐานมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นตามลำดับ คนไทยสามารถเข้าถึงและใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารเพิ่มขึ้น โดยมีผู้ใช้ อินเทอร์เน็ตเพิ่มขึ้นจากร้อยละ 47.5 (29.8 ล้านคน) ในปี 2559 เป็นร้อยละ 77.8 (49.7 ล้านคน) ในปี 2563 (สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ, 2554 : 14- 15) แผนการศึกษาแห่งชาติพ.ศ.2560 -2579 ได้กำหนดวิสัยทัศน์ (Vision) ไว้ว่า “คนไทย ทุกคนได้รับ การศึกษาและเรียนรู้ตลอดชีวิตอย่างมีคุณภาพ ดำรงชีวิตอย่างเป็นสุข สอดคล้องกับหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียง และการเปลี่ยนแปลงของโลกศตวรรษ ที่ 21 และกำหนดเป้าหมายด้านผู้เรียน (Learner Aspirations) โดยมุ่งพัฒนาผู้เรียนทุก คนให้มีคุณลักษณะและทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 (3Rs8Cs) กล่าวคือ เป้าหมาย ด้านระบบการศึกษาที่มีคุณภาพ สามารถพัฒนาผู้เรียนให้บรรลุขีดความสามารถเต็มตาม ศักยภาพ (Quality) โดยมี ตัวชี้วัดที่สำคัญ เช่น นักเรียนมีคะแนนผลการทดสอบทางการ ศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน (O-NET) แต่ละวิชาผ่าน เกณฑ์คะแนนร้อยละ 50 ขึ้นไปเพิ่ม ขึ้น ซึ่งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการจัดการศึกษาหรือการพัฒนาคุณภาพผู้เรียน ทุกระดับ ต้องตระหนักในความสำคัญและดำเนินการพัฒนาคุณภาพผู้เรียนให้บรรลุเป้าหมายและ ตัวชี้วัดความสำเร็จดังกล่าว

4 แผนการปฏิรูปประเทศด้านการศึกษา กำหนดการปฏิรูปการศึกษามุ่งเน้นการยก ระดับคุณภาพการจัดการศึกษา ลดความเหลื่อมล้ำทางการศึกษาและปฏิรูประบบการ ศึกษาให้มีประสิทธิภาพ สามารถรองรับความหลากหลายของการจัดการศึกษาและตอบ โจทย์การพัฒนาของโลกอนาคต โดยมีเป้าหมายเพื่อให้ผู้เรียนทุกกลุ่มวัยได้รับการศึกษา ที่มีคุณภาพตามมาตรฐาน มีทักษะที่จำเป็นของโลกอนาคต สามารถแก้ปัญหา ปรับตัว สื่อสาร และทำงานร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีประสิทธิผล มีวินัย มีนิสัยใฝ่เรียนรู้อย่างต่อ เนื่องตลอดชีวิต และเป็นพลเมืองที่รู้สิทธิและหน้าที่มีความรับผิดชอบ มีจิตสาธารณะ มี ความรักและความภาคภูมิใจในความเป็นไทย โดยมีขอบเขตครอบคลุมทั้งการสร้าง โอกาสและความเสมอภาคทางการศึกษาตั้งแต่ระดับปฐมวัยไปจนถึงระดับการศึกษาขั้น พื้นฐานลดความเหลื่อมล้ำทางการศึกษา การพัฒนาการจัดการเรียนการสอนสู่การเรียน รู้ฐานสมรรถนะ เพื่อตอบสนองการเปลี่ยนแปลงในศตวรรษที่ 21 การปฏิรูปกลไกและ ระบบการผลิตและพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษาให้มีคุณภาพมาตรฐาน จัดการ ศึกษาในระดับอาชีวศึกษาโดยใช้ระบบทวิภาคีหรือระบบอื่น ๆ ที่เน้นการฝึกปฏิบัติอย่าง เต็มรูปแบบ เพื่อน้าไปสู่การจ้างงาน และการสร้างงาน และการปฏิรูปบทบาทการวิจัย และระบบธรรมาภิบาลของสถาบันอุดมศึกษาเพื่อสนับสนุนการพัฒนาประเทศไทยออก จากกับดักรายได้ปานกลางอย่างยั่งยืน น้าไปสู่การยกระดับคุณภาพการศึกษาและการ เพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศ โดยมีกลไกสนับสนุนการขับเคลื่อนที่ สำคัญ ได้แก่ การเร่งผลักดันร่างพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ ให้มีผลบังคับใช้การ สร้างความร่วมมือกับภาคีเครือข่ายทางสังคมและสื่อ ในการสร้างความรู้ความเข้าใจ และมีส่วนร่วมในการขับเคลื่อนการปฏิรูป และความเป็นเจ้าของของร่วมในเป้าหมาย และความสำเร็จของการปฏิรูปของประชาชน การกระจายอำนาจสู่สถานศึกษา และ การทดลองนำร่องกิจกรรมปฏิรูปที่เกี่ยวข้องกับภารกิจการจัดการศึกษาของสถานศึกษา ให้สอดคล้องต่อบริบทพื้นที่อย่างยั่งยืน การบริหารจัดการข้อมูลสารสนเทศเพื่อการ ศึกษา (Big Data for Education) ให้สามารถน้ามาใช้ประโยชน์ในการบริหารจัดการ ศึกษา ติดตามเฝ้าระวังเด็กไม่ให้ออกจากระบบการศึกษา เพื่อให้การช่วยเหลือได้อย่าง ทันท่วงที รวมถึงการติดตามผลสัมฤทธิ์ของผู้เรียนรายบุคคลให้ได้รับการพัฒนาอย่าง เต็มตามศักยภาพและความสนใจของผู้เรียนการเปลี่ยนโลกทัศน์ทางการศึกษาของ สาธารณชนในการสื่อสาร ปลูกฝัง พัฒนาวิธีคิด ปรับเปลี่ยนค่านิยม ทัศนคติความคาด หวังต่อระบบการศึกษาที่มุ่งเน้นไปสู่การพัฒนาระบบการศึกษาอิงฐานสมรรถนะ ที่มุ่ง ให้ครูและนักเรียนมีความสุขกับการเรียนรู้และพัฒนาความเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์การ กำหนดหน่วยงานเจ้าภาพหลักในการติดตาม รวบรวมผลการดำเนินงานจากเจ้าภาพ หลักในแต่ละกิจกรรม และรายงานผลการดำเนินงานตามแผนปฏิรูปประเทศด้านการ ศึกษาต่อคณะกรรมการปฏิรูปประเทศด้านการศึกษา (คณะกรรมการปฏิรูปประเทศ ด้านการศึกษา, 2560 ,295)

5 หัวใจสำคัญของการจัดการศึกษาจึงต้องมุ่งไปที่คุณภาพการศึกษา ซึ่งถือว่าเป็น เป้าหมายสูงสุดของการจัดการศึกษาที่ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายจะต้องร่วมมือกันผลักดันให้ เกิดขึ้นซึ่งคุณภาพการศึกษาอยู่ที่ผู้เรียน เป้าหมายสูงสุดของการจัดการศึกษาก็คือ คุณภาพของผู้เรียน ซึ่งครูและบุคลากรที่เกี่ยวข้องต้องร่วมมือกันผลักดันให้เกิดขึ้น บุคคลที่มีส่วนสำคัญมากที่สุดในการพัฒนาคุณภาพของผู้เรียนก็คือ ครู ซึ่งเป็นผู้ จัดการเรียนรู้ในแต่ละชั้นเรียน จึงเป็นความหวังสูงสุดในการสร้างคุณภาพของผู้เรียน และเป็นบุคคลที่ได้รับความไว้วางใจและฝากความหวังไว้มากที่สุดจากผู้ปกครอง ประชาชน และสังคม การที่ครูจะสามารถพัฒนาผู้เรียนให้มีคุณภาพและสร้างความ เชื่อมั่นต่อผู้ปกครองประชาชนและสังคมได้นั้น จะต้องเรียนรู้และพัฒนาตนเองอย่าง ต่อเนื่องเพื่อให้สามารถปฏิบัติหน้าที่ตามภารกิจของวิชาชีพได้อย่างมีประสิทธิภาพ และเกิดคุณภาพกับผู้เรียนได้ตามมาตรฐานการศึกษาที่กำหนดไว้ (พิชิต ฤทธิ์จรูญ, 2559, 1-2) และหัวใจสำคัญของการปฏิรูปการศึกษาคือ การปฏิรูปการเรียนรู้เพื่อมุ่ง สู่คุณภาพการศึกษาตามที่สังคมคาดหวัง การปฏิรูปการเรียนรู้นั้นย่อมเกิดจากพลังขับ เคลื่อนจากฐานล่างคือ โรงเรียน ซึ่งเป็นองค์กรที่สำคัญ และปัจจัยสำคัญประการหนึ่ง ที่จะทำให้การปฏิรูปการเรียนรู้บรรลุผลสูงสุดคือการใช้กระบวนการนิเทศภายใน โรงเรียน ซึ่งเป็นปัจจัยเสริมสร้างพลังแห่งการเรียนรู้ให้บังเกิดขึ้นจากความร่วมมือ ของบุคลากรทุกคนในโรงเรียนเป็นสำคัญ ดังนั้นโรงเรียนใดมีกระบวนการนิเทศ ภายในที่เป็นระบบและมีประสิทธิภาพ ย่อมก่อให้เกิดศักยภาพเชิงบริหารและเชิง วิชาการที่สูงเพื่อก้าวสู่ความเป็นมาตรฐานทางด้านการศึกษาได้ตามที่สังคมคาดหวัง ย่อมแตกต่างจากโรงเรียนที่ด้อยในกระบวนการนิเทศภายในอย่างสิ้นเชิง จึงเป็นสิ่งที่ ผู้บริหารและครู ควรตระหนักในบทบาทภารกิจสำคัญดังกล่าว (สุรศักดิ์ ปาเฮ, 2554, 8) การพัฒนาคุณภาพศึกษาให้เกิดคุณภาพนั้น สิ่งหนึ่งที่เป็นคุณภาพของผู้เรียนที่เชื่อ มั่นว่าคุณภาพผู้เรียนจะเกิดได้และบรรลุหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 และมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) และหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2560 นั้น จะต้องมีกระบวนการสู่ความ สำเร็จ มีองค์ประกอบและปัจจัยคือ คุณภาพของผู้เรียนที่โรงเรียนต้องประกันคุณภาพ ต่อผู้ปกครอง และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียโรงเรียนต้องประกันคุณภาพต่อผู้ปกครองและผู้มี ส่วนได้ส่วนเสียว่า ผู้เรียนจะต้องมีคุณภาพและมาตรฐานตามหลักสูตร มีทักษะที่ จำเป็นในศตวรรษที่ 21 ดังนั้นการพัฒนาคุณภาพผู้เรียนจะต้องมีกระบวนการสู่ความ สำเร็จในการพัฒนา 3 กระบวนการ คือ กระบวนการบริหาร กระบวนการเรียนการ สอน และกระบวนการนิเทศการศึกษา ซึ่งกระบวนการนิเทศการศึกษา เป็นภารกิจ จำเป็นต่อการจัดการศึกษาที่ต้องอาศัยความร่วมมือจากบุคคลหลายฝ่าย โดยเฉพาะ อย่างยิ่งทางด้านการพัฒนาคุณภาพการเรียนการสอน

6 บุคลากรที่เกี่ยวข้องในหน่วยงานจัดการศึกษา จำเป็นต้องพัฒนาและปรับปรุง ตนเองให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลง เพื่อให้การปฏิบัติงานเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งการนิเทศการศึกษาเป็นกระบวนการที่มีจุดมุ่งหมายเพื่อช่วยเหลือ ชี้แนะและ พัฒนางานให้ประสบผลสำเร็จ ทันต่อสภาพการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น อีกทั้งเป็นองค์ ประกอบสำคัญที่ช่วยเหลือสนับสนุนให้กระบวนการบริหาร และกระบวนการเรียน การสอนมีคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาของประเทศ ทั้งยังเป็นส่วนสำคัญในการ ส่งเสริมระบบประกันคุณภาพการศึกษา ที่ต้องพัฒนาคุณภาพผู้เรียนให้มีทักษะที่ จำเป็นในศตวรรษที่ 21 เข้าสู่การปฏิรูปการศึกษา และการจัดการศึกษาในยุค 4.0 ประเทศไทยมีแผนการศึกษาชาติที่มุ่งเน้นให้ผู้เรียนมีคุณภาพ มีคุณลักษณะอันพึง ประสงค์ มีทักษะวิชาการ ทักษะอาชีพ ทักษะชีวิต ทักษะการเป็นผู้นำ และทักษะ การนำไปสู่การสร้างนวัตกร กระบวนการขับเคลื่อนการพัฒนาคุณภาพการศึกษาขั้น พื้นฐานการนิเทศการศึกษาจึงมีความสำคัญต่อการพัฒนา ปรับปรุง และเพิ่ม ประสิทธิภาพในการจัดการการศึกษาในสถานศึกษา เพื่อให้ผู้บริหารและครูผู้สอนมี ความรู้ ความเข้าใจในด้านการบริหารจัดการ ด้านหลักสูตรการจัดกิจกรรมการเรียน การสอนที่มีประสิทธิภาพ รวมทั้งการปฏิบัติงานอื่นๆ ที่ส่งผลต่อการพัฒนาคุณภาพ การศึกษา (สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน, 2562 : 1-2) การนิเทศภายในโรงเรียนเป็นกระบวนการที่เป็นที่ยอมรับของวงการศึกษาไทย ว่าสามารถช่วยในการพัฒนาปรับปรุงประสิทธิภาพการศึกษาให้ดีขึ้น การนิเทศ ภายในโรงเรียนมีจุดมุ่งหมายที่สำคัญซึ่ง Harris, (1985, 19) กล่าวว่าการช่วยครูให้ เป็นครูที่ดีขึ้น ช่วยนักเรียนได้เรียนรู้ที่ดีขึ้น และช่วยเหลือโรงเรียนให้เป็นโรงเรียนที่ดี ขึ้น ดังนั้นการนิเทศภายในโรงเรียน จึงเป็นภารกิจหลักที่สำคัญของโรงเรียนประถม ศึกษาคือ การดำเนินการให้มีการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนในโรงเรียน ให้สามารถ สร้างเสริมนักเรียน ให้มีพัฒนาการทุกด้านเต็มตามวัยและศักยภาพ บุคลากรที่สำคัญ ที่จะเป็นผู้ปฏิบัติภารกิจหลักคือครูผู้สอนที่มีความสามารถในการปฏิบัติงาน จัด กิจกรรมการเรียนการสอนให้ประสบความสำเร็จตามความต้องการของหน่วยงาน ทั้ง ยังมีความจำเป็นที่จะต้องเพิ่มพูนความรู้และประสบการณ์ในการทำงาน ซึ่งการนิเทศ ที่จัดขึ้นภายในโรงเรียนจึงเป็นเครื่องมือสำคัญอย่างหนึ่งของผู้บริหารโรงเรียนที่จะ ช่วยให้ประสบความสำเร็จในการรวมพลังครู และการพัฒนาครู ให้มีความสามารถใน การปรับปรุงการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนของตนให้ดียิ่งขึ้น ตอบสนองหลักสูตร ยิ่งขึ้น ได้แลกเปลี่ยนประสบการณ์และร่วมมือกันวางแผนพัฒนานักเรียนให้มี คุณภาพยิ่งขึ้น ในขณะเดียวกันครูก็มีความมั่นใจ มีขวัญกำลังใจดี มีความภูมิใจที่ ประสบความสำเร็จในการปฏิบัติงานจนถึงขึ้นเกิดความภาคภูมิใจแล้วก็จะปรับปรุง การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนของตนให้ดี ซึ่งการจัดการที่ดีเป็นกุญแจ ในการนำ ไปสู่ความสำเร็จขององค์กร

7 การนิเทศที่ดีนำไปสู่การจัดการที่ดี(สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน, 2562, 6) ดังนั้นการนิเทศภายในโรงเรียนเป็นการนิเทศการศึกษาหรือการนิเทศการสอนที่จัด ดำเนินการภายในโรงเรียนโดยบุคลากรในโรงเรียน กล่าวคือ เป็นการปฏิบัติงานร่วมกัน ระหว่างผู้บริหารกับครู ในการ ที่จะแก้ไข ปรับปรุง พัฒนาการทำงานของครูให้มี ประสิทธิภาพยิ่งขึ้นและส่งผลต่อคุณภาพของนักเรียน (วัชรา เล่าเรียนดี, 2556, 27) การจัดการศึกษาทางไกลเป็นการนำเทคโนโลยีสื่อสารมาใช้ในการขยายโอกาส ทางการศึกษาให้แก่ประชาชนในทุกกลุ่มเป้าหมายตลอดจนพัฒนาคุณภาพและมาตรฐาน การศึกษาให้เท่าเทียมกัน นอกจากนี้ยังมุ่งเน้นที่จะพัฒนาความเสมอภาคในคุณภาพ รายการและมาตรฐานการศึกษาของโรงเรียนในเมือง และโรงเรียนในชนบท ช่วยเสริม การสอนในวิชาเนื้อหาที่ยากและขาดแคลนครูอาจารย์ หรือผู้ชำนาญเฉพาะด้านที่ทำการ สอนและช่วยแก้ปัญหาเรื่องการขาดแคลนครูโรงเรียนพื้นที่ห่างไกล รวมทั้งการเพิ่ม โอกาสทางการศึกษาให้แก่เด็ก อีกทั้งยังเป็นการจัดการศึกษาที่ใช้เทคโนโลยีในการจัดการ เรียนกาสอนในทุกห้องเรียน แก้ปัญหาการขาดแคลนครูในโรงเรียนขนาดเล็ก ครูสามารถ จัดการเรียนรู้ในทุกสาระได้อย่างมีประสิทธิภาพ นักเรียนและครูได้เข้าถึงสื่อเทคโนโลยีที่ ทันสมัย นักเรียนและครูมีเครือข่ายในการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และทุกภาคส่วนเข้ามามี ส่วนร่วมในการจัดการศึกษา การนำเทคโนโลยีการศึกษาทางไกล (Distance learning) มายกระดับคุณภาพการศึกษา การพัฒนาคุณภาพการศึกษาทางไกลผ่านเทคโนโลยีสารสนเทศ (Distance Learning Information Technology : DLIT) คือ เครื่องมือที่มีเนื้อหาและเทคโนโลยีสำหรับการ พัฒนาคุณภาพการศึกษาอย่างครบวงจรตั้งแต่การวางแผนการจัดการเรียนรู้ การจัดการ เรียนการสอนตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานการจัดการเรียนการสอนเพิ่มเติม การสอบที่มีประสิทธิภาพ และการพัฒนาวิชาชีพอย่างยั่งยืน ในด้านเนื้อหา DLIT มี เนื้อหาที่ตอบสนองความต้องการและการใช้งานในชีวิตของครู นักเรียน และผู้มีส่วน เกี่ยวข้องที่สนใจทุกคนในด้านเทคโนโลยี DLIT มีเทคโนโลยียุคใหม่ที่ส่งเสริมสนับสนุนให้ ครูจัดการเรียนการสอนได้อย่างมีประสิทธิภาพและทันสมัย DLIT เป็นสื่อที่เปิดสำหรับทุก คน (Open Resources) ครู นักเรียน บุคลากรทางการศึกษา ผู้ปกครอง และประชาชนทั่วไป เข้าถึง DLIT ได้ทุกที่ทุกเวลาและบนเครื่องมือทุกชนิด ได้แก่ โทรศัพท์มือถือ แท็บเล็ต และ คอมพิวเตอร์ ทุกคนสามารถเรียนรู้ได้ด้วยตนเองและนำไปใช้ประกอบการสอนนักเรียนได้ ยกเว้นคลังข้อสอบที่อนุญาตเฉพาะกลุ่ม และเทคโนโลยีบางประเภทที่สนับสนุนเฉพาะ บุคลากรทางการศึกษา DLIT มีเป้าหมายเพื่อให้ผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษาดีขึ้น นักเรียนมี คุณลักษณะอันพึงประสงค์ที่สอดคล้องกับศตวรรษที่ 21 ครูมีเครื่องมือที่สามารถทำให้เกิด การพัฒนาวิชาชีพอย่างต่อเนื่องและทำให้การศึกษาไทยก้าวไกลไปข้างหน้าอย่างแท้จริง (กระทรวงศึกษาธิการ, 2559, 8)

8 การพัฒนาคุณภาพการศึกษาทางไกล เป็นการดำเนินงานเพื่อพัฒนา ส่งเสริมให้ นักเรียนมีนิสัยใฝ่เรียนรู้ด้วยตนเอง มีวินัยในตนเอง มีความรับผิดชอบ โดยมีครูผู้สอน เป็น ผู้สนับสนุนการเรียนรู้ทั้งนี้หากผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกระดับมีการบริหารจัดการ อย่างเป็นระบบมีการส่งเสริมสนับสนุนการจัดการเรียนการสอนทางไกลผ่านดาวเทียม อย่างจริงจัง และอำนวยสะดวกให้การจัดการเรียนการสอนเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ และต่อเนื่อง ประกอบกับมีการนิเทศ กำกับ ติดตาม และประเมินผลอย่างเป็นกระ บวนการ ซึ่งเป็นส่วนสำคัญที่ช่วยให้การจัดการเรียนการสอนทุกห้องเรียนเป็นไปอย่าง มีประสิทธิภาพ เกิดความต่อเนื่อง สม่ำเสมอส่งผลให้นักเรียนเกิดการเรียนรู้และมี คุณภาพตามที่หลักสูตรกำหนด ซึ่ง การศึกษาทางไกล เป็นการศึกษาที่ผู้สอนและผู้ เรียนอยู่หางกัน มีการวางแผน เตรียมการ ถ่ายทอดความรู้ ประสบการณ์ การบริการ และการประเมิน ผ่านสื่อประสมทั้งที่เป็นสื่อหลักและสื่อเสริม เพื่อให้ผู้เรียนสามารถ แสวงหาความรู้ด้วยตนเองโดยไมจำเป็นต้องเข้าชั้นเรียนปกติ (ฐาปนีย์ ธรรมเมธา, 2557, 22) การนิเทศการจัดการศึกษาทางไกลของสถานศึกษา เป็นกระบวนการที่สำคัญ สำหรับครูที่ส่งผลต่อผู้เรียนและมีความสำคัญ สำหรับผู้บริหารสถานศึกษาในการ บริหารงานของสถานศึกษาที่มีผลต่อการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล และ ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียน โดยผู้บริหาร และบุคลากรที่เกี่ยวข้องร่วมกัน กำหนดแผนการนิเทศโดยมีองค์ประกอบคือ การนิเทศ เนื้อหา ระยะเวลา วิธีการ แนวทาง และผู้นิเทศให้ครอบคลุมตามประเด็นการพิจารณา แล้วดำเนินการนิเทศ ตามบริบทของสถานศึกษา เช่น คู่สัญญา, เยี่ยมชั้นเรียน ฯลฯ และสรุปผลการนิเทศ แลกเปลี่ยนผลการนิเทศและนำผลการนิเทศมาปรับปรุงพัฒนา เพื่อให้มีการดำเนิน การปรับปรุงและพัฒนาการนิเทศให้ดียิ่งขึ้น ครู ผู้บริหาร และบุคลากรที่เกี่ยวข้อง ควร ให้การร่วมมือเพื่อพัฒนาแนวทางการนิเทศดำเนินการตามแผนการนิเทศ ติดตาม และ ประเมินผลการจัดการศึกษาทางไกล อย่างต่อเนื่องและสม่ำเสมอมีการประเมินและ รายงานผลการจัดการศึกษาทางไกล และให้ข้อเสนอแนะ เพื่อการปรับปรุง/พัฒนา ร่วมกันจัดกิจกรรมคัดเลือกผลการปฏิบัติที่ดี และมอบรางวัล/ยกย่องเชิดชูเกียรติ โรงเรียน ครูและ บุคลากรด้านการจัดการศึกษาทางไกล ปีการศึกษาละ 1 ครั้ง และมี การ เผยแพร่สู่สาธารณชน

9 จากเหตุผลดังกล่าวข้างต้น ผู้วิจัยในบทบาทศึกษานิเทศก์สังกัดสำนกงานเขตพื้นที่การ ศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานีเขต 3 ตระหนักถึงความสำคัญของการพัฒนาคุณภาพการ จัดการศึกษาทางไกลของสถานศึกษา จึงมีความสนใจที่จะพัฒนารูปแบบการนิเทศเพื่อ พัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกลของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 เพิ่มประสิทธิภาพและยกระดับคุณภาพการจัดการศึกษา ทางไกลของสถานศึกษา และเพื่อนำไปเป็นแนวทางในการพัฒนาการนิเทศของสถานศึกษา ให้มีคุณภาพยิ่งขึ้น วัตถุประสงค์ของคู่มือ 1. เพื่อให้ศึกษานิเทศก์ หรือผู้นิเทศใช้ในการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล 2. เพื่อใช้เป็นแนวทางในการดำเนินงานตามรูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการ จัดการศึกษาทางไกล ของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา สุราษฎร์ธานี เขต 3 บทบาทของบุคคลที่เกี่ยวข้องกับการนิเทศ บุคคลที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล 1. ผู้นิเทศ หมายถึง ศึกษานิเทศก์ ที่มีความรู้ความสามารถและมีความเชี่ยวชาญใน การพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล ที่ทำหน้าที่ช่วยเหลือครูในการจัดการ ศึกษาทางไกล และเป็นผู้นำรูปแบบการนิเทศไปใช้กับผู้รับการนิเทศ 2. ผู้รับการนิเทศ หมายถึง ผู้บริหาร ครูผู้สอนในโรงเรียน ที่ได้รับประโยชน์จาก การนิเทศ ซึ่งทำให้มีความรู้ ทักษะ คุณลักษณะการจัดการศึกษาทางไกล และเป็นผู้ที่ ดำเนินกิจกรรมตามรูปแบบการนิเทศ 3. ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในการนิเทศ หมายถึง ผู้บริหาร ครูผู้สอน หัวหน้าช่วงชั้น หัวหน้าวิชาการ ในโรงเรียน ที่ได้รับประโยชน์จากการนิเทศ ซึ่งทำให้มีความรู้ ทักษะ คุณลักษณะการจัดการศึกษาทางไกล และเป็นผู้ที่ดำเนินกิจกรรมตามรูปแบบการนิเทศ

10 ส่วนที่ 2 รูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการ จัดการศึกษาทางไกลของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3

ส่วนที่ 2 11 รูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา ทางไกลของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การ ศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 ภาพที่ 1 องค์ประกอบของรูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพ การจัดการศึกษาทางไกลของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขต พื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3

12 ภาพที่ 2 กระบวนการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการ ศึกษาทางไกล ของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การ ศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 (APDERI MODEL)

13 จากภาพที่ 1 รูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล ของ สถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 สามารถแสดงองค์ประกอบ และตัวชี้วัด ของรูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนา คุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล ของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การ ศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 ดังนี้ รูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล ของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 องค์ประกอบ 1. หลักการ 2.วัตถุประสงค์ 3.กระบวนการนิเทศ 4.ขั้นตอนของการดำเนินการ 5.คุณภาพการจัดการศึกษา 6.เงื่อนไขความสำเร็จ นิเทศเพื่อะพัฒนาคุณภาพการ ทางไกล จัดการศึกษาทางไกล องค์ประกอบย่อย องค์ประกอบย่อย องค์ประกอบย่อย องค์ประกอบย่อย องค์ประกอบย่อย องค์ประกอบย่อย 1. หลักการ เพื่อให้สถาน 1. การวิเคราะห์ข้อมูล 1.การเตรียมการ 1 ด้านการบริหาร 1.กำหนดนโยบายและแผนการ ทำงานเป็นทีม ศึกษานำผลที่ได้ พื้นฐานการนิเทศ (Preparation) จัดการของผู้ นิเทศที่ชัดเจนเหมาะสม 2.หลักการมีส่วน จากการดำเนิน (Analysis : A) 2 การวางแผน (Planning) บริหารสถานศึกษา 2.ผู้นิเทศจะต้องมีองค์ความรู้ ร่วม การตามรูปแบบ 2. การวางแผนการ 3.การปฏิบัติการ (Acting) 2.ด้านกระบวนการ ในการจัดการศึกษาทางไกล 3.หลักการบูรณา ไปใช้ในการ นิเทศ (Plann : P) 4.การสังเกต (Observing) จัดการเรียนการ 3.ผู้รับการนิเทศต้องมีองค์ การอย่างต่อเนื่อง พัฒนาคุณภาพ 3. การปฏิบัติการ 5.การสะท้อนผล สอนของครูผู้สอน ความรู้ ทักษะเครื่องมือของ การจัดการศึกษา นิเทศ (Do : D) (Reflecting) 3.ด้านผู้เรียน การนิเทศการจัดการศึกษา ทางไกล ได้อย่าง 4. การประเมินผล 6.การวางแผนใหม่ (Re- ทางไกลมีเทคนิคการสอนที่มี มีประสิทธิภาพ การนิเทศ Planning) ประสิทธิภาพ (Evaluation : E) 7.การปฏิบัติการ (Re-Acting) 4.มีการเสริมสร้างขวัญและ 5. การสะท้อนผลการ 8.การสังเกต (Re-Observing) กำลังใจในรูปแบบต่าง ๆ นิเทศ (Reflect : R) 9.การสะท้อนผล (Re- 5.ประเมินผลและนำผลมา 6.การปรับปรุงพัฒนา Reflecting) ปรับปรุงการนิเทศอย่างต่อ อย่างต่อเนื่อง 10.การปรับปรุงพัฒนาอย่าง เนื่อง (Improvement) ต่อเนื่อง (Improvement) ภาพที่ 3 องค์ประกอบของรูปแบบการนิเทศ เพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล ของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การ ศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3

14 ส่วนที่ 3 กลไกลการดำเนินงานตามรูปแบบการ นิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการ ศึกษาทางไกล ของสถานศึกษาสังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถม ศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3

ส่วนที่ 3 15 กลไกลการดำเนินงานตามรูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนา คุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล ของสถานศึกษาสังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 รูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกลของสถานศึกษาสังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 3 มีองค์ประกอบ และตัวชี้วัด ที่แสดงถึงความสัมพันธ์ของต่าง ๆ ของรูปแบบ ดังนี้ องค์ประกอบที่ 1 หลักการ การนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล เป็นกระบวนการที่มุ่งให้ความ ช่วยเหลือ แนะนำ ส่งเสริม ปรับปรุงการสอนของครูที่มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาคุณภาพ การจัดการศึกษาทางไกลโดยมีหลักการที่ผู้นิเทศ และผู้รับการนิเทศร่วมปรึกษาหารือ วางแผนวิเคราะห์ สังเกตการณ์สอน ลงมือปฏิบัติ และให้ข้อมูลย้อนกลับจนประสบผล สำเร็จตามจุดมุ่งหมาย ซึ่งผู้นิเทศจะให้คำชี้แนะแก่ผู้รับการนิเทศเพื่อให้เกิดการพัฒนา ตนเอง และให้คำปรึกษา คำแนะนำแก่ผู้รับการนิเทศ หรือเริ่มทำงานให้ได้รับการพัฒนา และส่งเสริมการจัดการศึกษาทางไกล ดังนั้นหลักการของรูปแบบการนิเทศเพื่อพัฒนา คุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล จึงเป็นการส่งเสริมสนับสนุนช่วยเหลือและร่วมมือกับ สถานศึกษาให้สามารถพัฒนา “คุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล” อย่างต่อเนื่อง ด้วย หลักการทำงานเป็นทีม หลักการมีส่วนร่วม และ หลักบูรณาการและความต่อเนื่อง ซึ่ง ประกอบด้วย 3 หลักการ ดังนี้ 1.1 หลักการทำงานเป็นทีม การสร้างและพัฒนาทีมงานเป็นความร่วมมือร่วมใจของผู้ บริหาร ผู้นิเทศ และผู้รับการนิเทศ หรือผู้ที่เกี่ยวข้อง เพื่อที่จะ ทำงานให้บรรลุเป้าหมายร่วมกัน ต้องอาศัยความเข้าใจ ความ ผูกพัน และความร่วมมือซึ่งกันและกันของสมาชิกในกลุ่ม เพื่อ ให้สมาชิกสามารถทำงานร่วมกันจนประสบความสำเร็จและ บรรลุเป้าหมายสูงสุดของทีมได้

16 1.2 หลักการมีส่วนร่วม การให้ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องเข้ามามีส่วนร่วมในการดำเนินการต่าง ๆ ในการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล ใน บทบาทต่าง ๆ ตามความเหมาะสม เช่น การเป็นผู้นิเทศ หรือการ เป็นผู้รับการนิเทศ คณะกรรมการ หรือคณะทำงานต่าง ๆ โดยให้ มีส่วนร่วมในการให้ข้อมูล ร่วมแสดความคิดเห็น ร่วมเสนอแนะ ร่วมวางแผน ร่วมปฏิบัติงาน ร่วมตัดสินใจ ร่วมรับผิดชอบในการ ที่จะทำให้การดำเนินการนิเทศดำเนินไปสู่วัตถุประสงค์ ตามที่ กำหนดไว้

17 1.3 หลักการบูรณาการอย่างต่อเนื่อง การนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล เป็นการ ปฏิบัติงานร่วมกัน มีการเชื่อมโยงประสานสัมพันธ์กันระหว่างผู้ นิเทศการสอน ผู้รับการนิเทศและผู้เกี่ยวข้องการปฏิบัติงานต้อง อาศัยการบูรณาการองค์ความรู้ใช้ทรัพยากรที่มีอยู่อย่างเหมาะสม คุ้มค่า เพื่อให้การดำเนินการนิเทศการสอนมีการพัฒนาต่อเนื่อง เกิดความยั่งยืน และเพื่อให้คุณภาพทางการศึกษาเกิด ผลสัมฤทธิ์ อย่างมีประสิทธิผลประสิทธิภาพ และเกิดประโยชน์สูงสุด

18 ภาพที่ 4 หลักการ

19 องค์ประกอบที่ 2 วัตถุประสงค์ เพื่อให้สถานศึกษานำผลที่ได้จากการ ดำเนินการตามรูปแบบไปใช้ในการ พัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

20 องค์ประกอบที่ 3 กระบวนการนิเทศ A 1 การวิเคราะห์ข้อมูลการ Analysis นิเทศเชิงรุก 1.สำรวจความต้องการพัฒนาการจัดการศึกษาทางไกลของครูผู้สอนใน สถานศึกษาในรูปแบบ ON-LINE โดยใช้ Google Form 2.สำรวจความพร้อมอุปกรณ์ เครื่องมือ เครื่องรับสัญญาณ โทรทัศน์ โต๊ะเก้าอี้ในรูปแบบ ON-LINE โดยใช้ Google Sheet 3.กำหนดขอบข่ายและเนื้อหาสาระของการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพ การจัดการศึกษาทางไกล 4.กำหนดรายละเอียดตลอดแนวของการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการ จัดการศึกษาทางไกล เป็นการวางแผนที่ช่วยให้ผู้นิเทศและผู้รับการ นิเทศสามารถกำหนดบทบาทได้ชัดเจน

21 5.ทบทวนภารกิจขอบข่ายงานวิชาการของสถานศึกษาที่ผ่านมาเพื่อให้ สอดคล้องกับการจัดการศึกษาทางไกล 6.กำหนด วิสัยทัศน์ พันธกิจเป้าหมาย ในการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพ การจัดการศึกษาทางไกลโดยการมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนร่วม 7.กำหนดวิสัยทัศน์ พันธกิจ เป้าหมายในการนิเทศภายในสถานศึกษามี ความชัดเจน ทุกคนเข้าใจและปฏิบัติได้ 8.กำหนดตัวชี้วัดความสำเร็จของการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการ จัดการศึกษาทางไกลสร้างแบบสำรวจความต้องการการพัฒนาการ จัดการศึกษาทางไกลของครูผู้สอนในสถานศึกษา

22 9.ศึกษาข้อมูลผู้เรียน ได้แก่ ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน สมรรถนะ คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ทักษะการอ่านคิดวิเคราะห์ และการเขียน ของผู้เรียน ของสถานศึกษาในการจัดการศึกษาทางไกล 10.การวิเคราะห์นโยบายการดำเนินงานที่ชัดเจนวิเคราะห์ขอบข่าย และภาระกิจของการนิเทศการจัดการศึกษาทางไกล

23 องค์ประกอบที่ 3 กระบวนการนิเทศ P 2 การวางแผนการนิเทศ Plan 1.วางแผนการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกลมี ความชัดเจน 2.วางแผนติดตาม และดำเนินงานตามแผนเพื่อพัฒนาคุณภาพการ จัดการศึกษาทางไกล 3.ใช้แผนการนิเทศเป็นเครื่องมือในการแก้ปัญหาการเรียนการสอน ให้ ครอบคลุมกับภารกิจในการจัดการศึกษาทางไกล 4.ใช้แบบสอบถามเป็นเครื่องมือ ศึกษาความคิดเห็นและความพึงพอใจ ของผู้รับการนิเทศที่มีต่อการนิเทศตามรูปแบบที่กำหนด

24 5.สร้างเอกสารการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล เรื่องต่าง ๆ ตามความต้องการของครู 6.ใช้แบบสังเกตการณ์สอน เป็นเครื่องมือในการพัฒนาการจัดการเรียน การสอนของครู 7.ทดลองใช้สื่อและเครื่องมือที่สร้างขึ้นเพื่อปรับปรุงและหาคุณภาพ ก่อนนำไปใช้จริง 8.วางแผนและเลือกใช้สื่อในการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการ ศึกษาทางไกลร่วมกัน

25 9.จัดทำสื่อและเครื่องมือนิเทศโดยคำนึงถึงหลักการและความถูกต้อง ของสาระสำคัญในการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทาง ไกล 10.ประชุมผู้เกี่ยวข้องทั้งผู้นิเทศและผู้รับการนิเทศก่อนดำเนินการ นิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกลในสถานศึกษา ผ่าน ระบบทางไกล Zoom Meeting /Google Meet 11.นิเทศ ติดตาม ประเมินผลจากรายการนิเทศการนิเทศของสถาน ศึกษาในการจัดการศึกษาทางไกลในรอบปีที่มา ผ่านระบบ ON-LINE Zoom Meeting /Google Meetและ ภาคสนาม

26 12.ดำเนินการภายใต้วงจรคุณภาพของเดมมิ่ง PDCA 13.ใช้หลักการโดยการใช้เครื่องมือในการแก้ปัญหาการเรียนการสอน สร้าง แบบสำรวจความต้องการ ศึกษาความคิดเห็นและความพึงพอใจ โดยใช้รูป แบบสังเกตการสอนเป็นเครื่องมือ ทดลองการใช้สื่อเทคโนโลยีสารสนเทศ มี การสืบค้นเพื่อพัฒนาการนิเทศ 14.การนิเทศแบบกัลยานมิตรให้ความเป็นกันเองกับคุณครูให้ครูไม่รู้สึก ตึงเครียด เน้นให้คำแนะนำส่งเสริมและสนับสนุนอำนวยความสะดวกให้ คุณครู ทั้งภาคสนามและรูปแบบON-LINE Zoom Meeting /Google Meet 15.คิดค้นนวัตกรรมละเทคนิควิธีการสอนให้สามารถพัฒนาผู้เรียนได้ตาม ความสามารถของตนเอง ให้ครูได้ใช้ความสามารถและประสบการณ์ของครู มาใช้ได้อย่างเต็มที่

27 องค์ประกอบที่ 3 กระบวนการนิเทศ D 3 การปฏิบัติการนิเทศวิถีใหม่ Do 1.ปฏิบัติการนิเทศโดยใช้กิจกรรมและวิธีการนิเทศที่กำหนด ตลอดแนว ของการนิเทศเพื่อให้ผู้รับการนิเทศเกิดการเรียนรู้ตาวัตถุประสงค์ของ การนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล 2.บูรณาการกิจกรรม และวิธีการนิเทศที่กำหนดให้เหมาะสมเพื่อ สื่อสารให้ผู้รับการนิเทศเรียนรู้เรื่องที่นิเทศได้รวดเร็วและมี ประสิทธิภาพ 3.นิเทศเป็นกลุ่มใหญ่ในเรื่องที่ผู้รับการนิเทศทุกคนต้องได้รับการนิเทศ เพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกลเหมือนกัน ทั้งภาคสนาม และรูปแบบ ON-LINE Zoom Meeting /Google Meet

28 การปฏิบัติการนิเทศ 4.มอบวุฒิบัตร/เกียรติบัตร On line และเอกสาร เป็นรางวัลแห่งความ สำเร็จ ให้แก่ผู้รับการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทาง ไกล 5.เชิญผู้เกี่ยวข้อง เช่น ผู้บริหารโรงเรียน ครูวิชาการโรงเรียนเข้ามามี มาร่วมในกิจกรรมเผยแพร่และ ชื่นชมผลงานที่เกิดจากการนิเทศเพื่อ พัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล กิจกรรม Best Practice 6.นิเทศเป็นกลุ่มใหญ่เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้และกระตุ้นให้เกิดการก ระตือรือร้นในการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล ทั้งภาค สนามและรูปแบบ ON-LINE Zoom Meeting /Google Meet

29 7.กำกับติดตามการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล 8.ใช้หลักกระบวนการปฏิสัมพันธ์ที่เน้นมนุษย์สัมพันธ์ที่ดีต่อกันระหว่าง ผู้นิเทศกับผู้รับการนิเทศที่สามารถทำงานร่วมกัน ช่วยเหลือเกื้อกูลกัน 9.เป็นผู้แนะนำ ชี้แนะให้คำปรึกษากับผู้รับการนิเทศ และมีการแลก เปลี่ยนเรียนรู้จากซึ่งกันและกัน เพื่อให้เกิดรูปแบบการพัฒนาการ จัดการศึกษาที่ให้เหมาะสมกับจัดการศึกษาทางไกลของแต่ละสถาน ศึกษา

30 10.จัดการนิเทศที่มีต่อวัตถุประสงค์เพื่อต้องการเพื่อต้องการตีความ การเรียนทางไกลที่ชัดเจน สอดคล้องกับการดำเนินการสอนในชั้น เรียน 11.รวบรวมสรุปผลการนิเทศและมีการศึกษาผลการสะท้อนการ ติดตามจากครูผู้สอน รายงานผลการนิเทศให้ครูผู้สอนได้นำไปใช้เป็น แนวทางการจัดการศึกษาทางไกล โดยใช้ Google Form , Google Sheet ,Google Site 12.มีการนิเทศเป็นกลุ่มใหญ่ ในเรื่องต่างๆ ที่ครูได้รับการนิเทศทุกคน ต้องได้รับการนิเทศ 13.ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเป็นเครื่องมือ มีการสืบค้นเพื่อพัฒนาการ นิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล 14.ใช้สื่อนิเทศได้สอดคล้องเหมาะสมกับปัญหา และความต้องการใน การพัฒนาของผู้รับการนิเทศ

31 องค์ประกอบที่ 3 กระบวนการนิเทศ E4 การประเมินผลการนิเทศ Evaluation 1.เปิดโอกาสให้ผู้รับการนิเทศเป็นผู้ประเมินผลการนิเทศ 2.ประเมินผลการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล มีทั้งการประเมินความคิดเห็นที่มีต่อการดำเนินการนิเทศทุกขั้นตอน 3.ความพึงพอใจในการรับการนิเทศของครูผู้รับการนิเทศและความ รู้ในเรื่องที่นิเทศของผู้นิเทศโดยใช้ Google Form 4.ใช้ข้อมูลที่ได้จากเครื่องมือการนิเทศมาวิเคราะห์เพื่อประเมินผล ตามวัตถุประสงค์ของการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา ทางไกล

32 5.สังเกตห้องเรียน การสัมภาษณ์ และการตรวจสอบร่องรอยหลักฐาน ของการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล ทั้งภาค สนามและรูปแบบ ON-LINE Zoom Meeting /Google Meet 6.ประเมินผลการนิเทศเป็นไปอย่างสร้างสรรค์เพื่อการพัฒนาการ นิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล 7.ประเมินผลการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล ครอบคลุมด้านความรู้ ด้านทักษะ ความสามารถ และด้านคุณธรรม จริยธรรม 8.การประเมินผลการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทาง ไกล มีการแจ้งผลการประเมินให้ผู้รับการนิเทศได้รับทราบความ ก้าวหน้าอย่างต่อเนื่อง

33 9.เครื่องมือประเมินคุณภาพการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการ ศึกษาทางไกลมีมาตรฐาน 10.การประเมินผลการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทาง ไกลอย่างสม่ำเสมอ 11.พัฒนาการเรียนรู้เพื่อพัฒนาศักยภาพการจัดการศึกษาทางไกลของ โรงเรียน ชุมชน พัฒนาเทคโนโลยี ทั้งอุปกรณ์ของ DLC โทรทัศน์หรือ แม้แต่แอพพลิเคชั่นในการจัดการเรียนเพื่อให้ผู้เรียน เข้าถึงให้มากที่สุด เพื่อออกแบบแนวทางการจัดการศึกษาทางไกลของสถานศึกษาเพื่อให้ เหมาะสมกับบริบทและผู้เรียน 12.การบริหารวงจรคุณภาพ PDCA เพื่อให้ภาพปฎิบัติการนิเทศมีความ ต่อเนื่องกับกำหนดการของการนิเทศให้ผู้เกี่ยวข้องได้รับทราบ

34 13.จัดกิจกรรมการนิเทศเป็นกลุ่มใหญ่ ด้วยวิธีการที่หลากหลายและ บูรณาการกับกิจกรรมสะท้อนการคิดหรือถอดบทเรียนเพื่อแลกเปลี่ยน เรียนรู้ของผู้นำนิเทศและการกระตุ้นในเกการกระตือรือร้นให้เกิดการ พัฒนา 14.ประเมินผลการนิเทศการจัดการศึกษาทางไกลด้านการสอน เพื่อ ประโยชน์ในการปรับปรุงสภาพการเรียนการสอน ควรมีการติดตาม อย่างสม่ำเสมอ และประเมินอย่างต่อเนื่อง 15.ประเมินผลร่วมกันทั้งผู้บริหาร ผู้นิเทศ ครูและบุคลากร ที่เกี่ยวข้อง แลกเปลี่ยนความคิดเห็นร่วมกัน รับทราบหลักการร่วมกัน 16.ใช้แบบสอบถามและแบบทดสอบมาวิเคราะห์ มีการแจ้งผลการ ประเมินให้ผู้รับการนิเทศได้รับทราบความก้าวหน้าอย่างต่อเนื่อง

องค์ประกอบที่ 3 35 กระบวนการนิเทศ R 5 การสะท้อนผลการนิเทศ Reflect 1.จัดทำรายงานการนิเทศเพื่อสรุปผลการนิเทศและแจ้งให้ผู้เกี่ยวข้อง ทราบเผยแพร่เป็นเอกสารและ Web site 2.การนำความรู้ที่ได้จากการนิเทศไปใช้ในการแก้ปัญหาการเรียนการ สอนทางไกลที่ส่งผลต่อการพัฒนาและยกระดับคุณภาพการศึกษา 3.การนำผลการประเมินการนิเทศมาใช้เป็นสารสนเทศในการวางแผน พัฒนาครั้งต่อไป

36 4.การพัฒนาระบบสารสนเทศด้านวิชาการอย่างเป็นระบบ 5.การเชื่อมเครือข่ายด้านการศึกษาทำให้การนิเทศมีประสิทธิภาพมาก ยิ่งขึ้น 6.การนิเทศการศึกษาเป็นไปเพื่อการแสวงหาความสามารถพิเศษของ ครู ส่งเสริมความก้าวหน้า ในการปฏิบัติงานของครู และส่งผลต่อความรู้ ความสามารถของผู้เรียน

37 7.การจัดระบบการตรวจสอบรายงานผลการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพ การจัดการศึกษาทางไกลที่ดี 8.เสนอรายงานผลการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทาง ไกล ต่อหน่วยงานต้นสังกัดเป็นเอกสาร ผ่านWeb site และ E-Book 9.การรายงานผลการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล เป็นข้อมูลสำหรับการวางแผน พัฒนา ส่งเสริมสมรรถนะการจัด ประสบการณ์เรียนรู้ของครู

38 10.ให้คำแนะนำ คำปรึกษาพร้อมทั้งกระตุ้นให้สถานศึกษาที่จัดการ ศึกษาทางไกล ได้เกิดการคิดไตร่ตรอง ทบทวน พินิจพิเคราะห์และ พิจารณาสิ่งต่าง ๆ ถึงแนวทางการดำเนินกิจกรรมในรูปแบบการจัดการ เรียนการสอนส่งผลต่อผู้เรียนอย่างไรและมีแนวทางในการพัฒนา คุณภาพผู้เรียนอย่างไรภายใต้การจัดการเรียนการสอนทางไกล 11.)สะท้อนผลการนิเทศการจัดการศึกษาทางไกล เป็นประโยชน์แก่ ผู้รับการนิเทศ เพื่อการพัฒนา 12.รายงานผลการดำเนินงานหรือการสะท้อนคิดการนิเทศเพื่อพัฒนา คุณภาพการจัดการศึกษาทางไกลเป็นเอกสาร ผ่านWeb site และ E- Book

องค์ประกอบที่ 3 39 กระบวนการนิเทศ I 6 การปรับปรุงพัฒนาอย่างต่อเนื่อง Improvement 1.ออกแบบการนิเทศที่มีความต่อเนื่องและความเป็นเอกภาพ 2.ใช้กระบวนการ PDCA มาใช้ในการพัฒนาปรับปรุงกระบวนการ นิเทศ 3.การพัฒนาการนิเทศ ติดตาม และ ประเมินผลอย่างต่อเนื่องโดย ใช้เทคโนโลยีทางการศึกษา 4.พัฒนาการใช้สื่อ นวัตกรรม การจัดการเรียนรู้ของสถานศึกษา อย่างต่อเนื่อง 5.การปรับปรุงพัฒนาช่องทางในการนิเทศ เช่น Line, google meet อย่างต่อเนื่อง

40 ภาพที่ 5 กระบวนการนิเทศ

องค์ประกอบที่ 4 41 กระบวนการดำเนินการนิเทศ เพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล ขั้นตอนการดำเนินการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการ ศึกษาทางไกล ใช้วงจรการปฏิบัติการ 2 วงรอบ วงรอบที่ 1ประกอบด้วย 5 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 การเตรียมการ (Preparation) ขั้นตอนที่ 2 การวางแผน (Planning) ขั้นตอนที่ 3 การปฏิบัติการ (Action) ขั้นตอนที่ 4 การสังเกตผล (Observation) ขั้นตอนที่ 5 การสะท้อนผล (Reflection) วงรอบที่ 2 ประกอบด้วย 5 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 6 การวางแผนใหม่ (Re-Planning) ขั้นตอนที่ 7 การปฏิบัติการใหม่ (Re-action) ขั้นตอนที่ 8 การ สังเกตผลใหม่ (Re-observation) ขั้นตอนที่ 9 การสะท้อนผลใหม่ (Re-Reflection) ขั้นตอนที่ 10 การปรับปรุง (improvement) ราย ละเอียดดังนี้ ขั้นตอนการดำเนินการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการ ศึกษาทางไกล ในวงรอบที่ 1 มีขั้นตอนการปฏิบัติการ 5 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 การเตรียมการ (Preparation) ขั้นตอนที่ 2 การ วางแผน (Planning) ขั้นตอนที่ 3 การปฏิบัติการ (Action) ขั้นตอน ที่ 4 การสังเกตผล (Observation) ขั้นตอนที่ 5 การสะท้อนผล (Reflection) ดังนี้

องค์ประกอบที่ 4 42 กระบวนการดำเนินการนิเทศ เพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล ขั้นที่ การวางแผน (Preparation) 1 1. การประชุมเตรียมดำเนินการชี้แจงสร้างความเข้าใจในแนวทางการ นิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา 2. การเตรียมการแต่งตั้งคณะกรรมการการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพ การจัดการศึกษา 3. การประชุมชี้แจง ทำความเข้าใจแนวทางการนิเทศเพื่อพัฒนา คุณภาพการจัดการศึกษา 4. การศึกษาข้อมูลพื้นฐานของสถานศึกษา 5. การศึกษาสภาพปัจจุบัน ปัญหาและความต้องการของครู นักเรียน และชุมชน 6. การแลกเปลี่ยนความคิดในการวิเคราะห์สภาพ การดำเนินงาน ปัญหาและความต้องการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา 7. การจัดลำดับความสำคัญของการดำเนินงาน ปัญหาและความ ต้องการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา

43 ขั้นที่ การวางแผน (Planning) 2 1. กำหนดเป้าหมายหรือมาตรฐานการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการ จัดการศึกษาทางไกล 2. จัดลำดับความสำคัญของเป้าหมายการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการ จัดการศึกษาทางไกล 3. กำหนดแนวทางการดำเนินงานการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการ จัดการศึกษาทางไกล 4. กำหนดระยะเวลาการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทาง ไกล 5. กำหนดงบประมาณการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา ทางไกล 6. กำหนดผู้รับผิดชอบในการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา ทางไกล 7. จัดทำคู่มือการส่งเสริมและพัฒนาการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการ จัดการศึกษาทางไกล

44 ขั้นที่ การปฏิบัติการ (Acting) 3 1.ส่งเสริม สนับสนุนการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทาง ไกล 2.จัดสิ่งอำนวยความสะดวกสนับสนุนทรัพยากรการนิเทศเพื่อพัฒนา คุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล 3.กำกับ ติดตามการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล 4.ให้การนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกล

45 ขั้นที่ การสังเกต (Observing) 4 1. ดำเนินการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาทางไกลตาม กำหนดแผนการนิเทศและบันทึกการสังเกตตามประเด็นการสังเกตจาก เครื่องมือที่ได้ตกลงและทำความเข้าใจร่วมกัน 2.สังเกตด้วยการเยี่ยมสถานศึกษา โดยมีการวิเคราะห์พฤติกรรมการ จัดการศึกษาทางไกลร่วมกันระหว่างผู้นิเทศ กับผู้รับการนิเทศเพื่อ ปรับปรุงการจัดการศึกษาทางไกลให้ดีขึ้นและร่วมกันพัฒนาการทำงาน ให้มีคุณภาพ 3.สร้างขวัญและกำลังใจแก่ผู้รับการนิเทศพร้อม ๆ กับการทำงานและ หลังจากการทำงานสิ้นสุดลง 4.ให้ความสนใจและเอาใจใส่ต่อผู้รับการนิเทศในการปฏิบัติงานอย่าง สม่ำเสมอและเท่าเทียมกัน 5. ใช้สื่อและเครื่องมือการนิเทศอย่างเหมาะสมขณะปฏิบัติการนิเทศ เพื่อนำข้อมูลมาวิเคราะห์ผลจากการจัดการศึกษาทางไกล 6. ประเมินผลการดำเนินงานเป็นระยะขณะปฏิบัติการนิเทศด้วยวิธีการ ต่าง ๆ โดยใช้เครื่องมือการประเมินผลที่สัมพันธ์กับวิธีการประเมิน

ขั้นที่ 46 5 การสะท้อนผล(Reflecting) 1. ผู้นิเทศ นำประเด็นที่ได้จากการบันทึกการสังเกตและประเด็นที่เป็น ข้อสงสัยมาตั้งคำถามในการกระตุ้นให้ผู้รับการนิเทศเกิดการสะท้อนผล ในการจัดการศึกษาทางไกล 2. บันทึกผลในแบบนิเทศการจัดการศึกษาทางไกล เพื่อให้ข้อมูลย้อน กลับแก่ผู้รับการนิเทศ 3. ผู้รับการนิเทศ สะท้อนจุดที่ต้องพัฒนาและจุดที่ประสบผลสำเร็จใน การจัดการศึกษาทางไกล 4. นำประเด็นที่ได้จากการบันทึกการสังเกต และประเด็นที่เป็นข้อสงสัย แล้วใช้คำถามในการกระตุ้นตามลำดับขั้นตอนเพื่อให้ผู้รับการนิเทศเกิด การสะท้อนผลในการเรียนการสอนของตนเองโดยสะท้อนถึงจุดที่ ตนเองต้องพัฒนาและเห็นถึงจุดที่ตนเองทำได้ 5. ใช้กระบวนการ PLC ในการแลกเปลี่ยนเรียนรู้จุดแข็ง จุดที่ควร พัฒนา และข้อเสนอแนะเพื่อให้ครูผู้สอนนำไปใช้ปรับปรุงการจัดการ ศึกษาทางไกลต่อไปน