คู่มือการขนส่งของเสียอันตราย

คพ.04-030 คูมือ การขนสงวัตถุอันตราย ISBN 974-7879-96-4 กรมควบคุมมลพิษ กระทรวงวิทยาศาสตร เทคโนโลยีและสิ่งแวดลอม

คาํ นาํ ในชวงหลายปท่ีปที่ผานมาน้ี ประเทศไทยไดมีการพฒั นาดา น อตุ สาหกรรมอยา งกวา งขวาง ซง่ึ รวมถงึ อตุ สาหกรรมปโ ตรเคมี อตุ สาหกรรม เกย่ี วเนอ่ื งกบั ปโ ตรเคมแี ละอุตสาหกรรมการผลติ อน่ื ๆ ทาํ ใหประชาชน โดยทวั่ ไปมคี วามเปน อยทู ส่ี ะดวกสบาย มที างเลอื กมากขน้ึ สาํ หรบั ผลติ ภณั ฑ และสงิ่ อาํ นวยความสะดวกรวมทง้ั ของจาํ เปน ในชวี ติ ประจาํ วนั ในขณะเดยี วกนั ไดมีปญหาจากอุบัติภัยซ่ึงเกิดจากการขนสง เชน รถบรรทุกกาซ ปโ ตรเลยี มเหลวเกดิ อบุ ตั เิ หตบุ นถนนเพชรบรุ ตี ดั ใหม รถบรรทกุ โซดาไฟ เกิดอุบัติเหตุที่จังหวัดระยอง รถบรรทุกวัตถุระเบิดประสบอุบัติเหตุ พลกิ ควา่ํ ทจ่ี งั หวดั พงั งา เปน ตน อบุ ตั เิ หตทุ เ่ี กดิ ขน้ึ สว นใหญกอ ใหเ กดิ ความเสยี หายแกช วี ติ และทรพั ยส นิ ของประชาชนและสงิ่ แวดลอ มตามมา กรมควบคมุ มลพษิ กระทรวงวทิ ยาศาสตรเ ทคโนโลยแี ละสง่ิ แวดลอ ม ไดต ระหนกั ถงึ ปญ หาและความสาํ คญั ดงั กลา ว จงึ ไดจ ดั ทาํ หนงั สอื คมู อื การ ขนสง วตั ถอุ นั ตราย เพอ่ื เปน แนวทางในการปฏบิ ตั สิ ําหรับผูประกอบการ ขนสงวัตถุอันตราย พนักงานขับรถขนสงวัตถุอันตรายและเจาหนาทที่ ่ี เกย่ี วขอ ง โดยเน้ือหาของคมู อื น้ี ประกอบดวยความรูทั่วไปและแนวทาง ในการปฏิบัติในการขนสง วตั ถอุ นั ตราย หนา ทข่ี องผปู ระกอบการขนสง หนาทข่ี องพนกั งานขบั รถ และการปอ งกนั และระงบั และอบุ ตั ภิ ยั จากการ ขนสง วตั ถอุ นั ตราย รวมทง้ั ขอ กาํ หนดของกฎหมายเพอื่ จะไดน าํ ไปปฏบิ ตั ติ าม อยา งถกู ตอ ง เพอ่ื ใหเ กดิ ความปลอดภยั ตอ ประชาชนและทรพั ยส นิ ตลอดจน สงิ่ แวดลอ มตอ ไป กนั ยายน 2544 กรมควบคมุ มลพษิ

สารบญั หนา บทที่ 1 ความรูทั่วไป 1.1 การจําแนกประเภทของวตั ถอุ นั ตราย 2 1.2 การกําหนดรายชอ่ื วตั ถอุ นั ตราย ตามกําหนดของ 8 องคก ารสหประชาชาติ (UN) 9 1.3 โครงสรา งตารางบญั ชรี ายชอ่ื วตั ถอุ นั ตราย บทที่ 2 หนา ทข่ี องผปู ระกอบการขนสง 2.1 การขอใบอนญุ าตประกอบการขนสง 13 2.2 การเตรยี มการกอ นการขนสง 14 14 2.2.1 การบรรจวุ ตั ถอุ นั ตราย 22 2.2.2 การตดิ เครอ่ื งหมาย ฉลาก และปา ย 30 2.2.3 การจดั แยกและการขนถา ยวตั ถอุ นั ตราย 36 2.2.4 เอกสารกํากบั การขนสง วตั ถอุ นั ตราย 42 2.3 การอบรมพนกั งานขบั รถ บทท่ี 3 หนา ทข่ี องพนกั งานขบั รถขนสง วตั ถอุ นั ตราย 3.1 หลักเกณฑทั่วไป 43 3.2 การขอใบอนญุ าตขับขี่ประเภทที่ 4 43 3.3 ขอ ปฏบิ ตั ใิ นการขนสง 46

หนา บทท่ี4การปอ งกนั และระงบั อบุ ตั ภิ ยั จากการขนสง วตั ถอุ นั ตราย 4.1 ข้ันตอนการปฏบิ ตั งิ านมาตรฐานสาํ หรับเหตุฉุกเฉิน 50 4.2 แนวทางการดาํ เนนิ งานเมอ่ื เกดิ ภาวะฉกุ เฉนิ 52 4.3 เครอ่ื งมอื และอปุ กรณค วามปลอดภยั สําหรับ 56 รถบรรทกุ วตั ถอุ นั ตราย บรรณานุกรม 64 ภาคผนวก ตารางบญั ชรี ายชอ่ื วตั ถอุ นั ตราย T-1

สารบัญรูปภาพ หนา 15 ภาพท1่ี บรรจุภัณฑประเภทหีบหอ 15 ภาพที่2 บรรจุภัณฑประเภท IBCs* 16 ภาพที่3 แทงคที่ยกและเคลื่อนยายได 18 ภาพท4ี่ ตัวอยางและความหมายของสัญลกั ษณบ รรจุภณั ฑ 26 ท่ีไดร บั การทดสอบและรบั รอง 29 ภาพที่5 ตวั อยา งการตดิ เครอ่ื งหมายและฉลากทหี่ บี หอ 30 ภาพที่6 ตวั อยา งปา ยสาํ หรบั วตั ถอุ นั ตราย ภาพท่ี7 ตวั อยา งปา ยแสดงหมายเลขสหประชาชาติ

สารบญั ตาราง หนา ตารางที่ 1 ฉลากบง ชป้ี ระเภทวตั ถอุ นั ตราย 23 ตารางท่ี 2 หลกั การจดั แยกเกบ็ และการบรรทกุ รวมกนั 34 ของวตั ถอุ นั ตราย ตารางท่ี 3 แบบฟอรมเอกสารประกอบการขนสง วตั ถอุ นั ตราย 39 แบบหลายระบบ 41 ตารางที่ 4 ตวั อยา งขอ มลู ความปลอดภยั ของสารเคมี 58 ตารางที่ 5 อปุ กรณป อ งกนั อนั ตรายสว นบคุ คลชนดิ ตา ง ๆ

บทท่ี 1 ความรูทั่วไป ในปจจุบันมีการผลิตและการนําเขาสารเคมีหรือวัตถุอันตราย เพ่ือการจําหนายและใชเปนวัตถุดิบในการผลิตสินคาตางๆมากขึ้น สารเคมีหรือผลิตภัณฑสารเคมีเหลาน้ีถูกขนสงไปตามบริษัท รา นคา ดวยรถบรรทุกขนาดตางๆ ตามถนนสายหลักท่ีอาจผานในพื้นท่ีท่ีมี ชุมชนหนาแนน การขนสง สารเคมนี ้ี อาจเปน สาเหตขุ องการเกดิ อบุ ตั ิ ภัยรายแรงตอชีวิตและทรัพยสินรวมไปถึงสิ่งแวดลอมได อาทิเชน รถบรรทุกกาซปโตรเคมีเหลวเกิดอุบัติเหตุบนถนนเพชรบุรีตัดใหม รถบรรทุกโซดาไฟเกิดอุบัติเหตุท่ีจังหวัดระยอง รถบรรทุกวตั ถุระเบิด ประสบอุบัติเหตุที่จังหวัดพังงา ดงั นน้ั ในการขนสง สารเคมโี ดยเฉพาะ อยางยิ่งดวยรถบรรทุกขนาดตางๆ จึงควรมีมาตรการในทางจัดและ ขนสงสารเคมีที่รัดกุมที่สามารถชวยปองกันและแกไขไดงายเมื่อเกิด อุบัติเหตุ มาตรการท่ีสําคัญสําหรับการจัดและขนสงสารเคมีไดแก การจําแนกประเภทของวัตถุอันตราย รวมถึงการติดฉลากและปาย บนภาชนะและรถบรรทุกที่ขนสงใหชัดเจน สิ่งเหลาน้ีสามารถชวย ปองกันและบรรเทาความรุนแรงของผลกระทบท่ีอาจจะเกิดขึ้นจาก อุบัติภัยของรถขนสง วตั ถอุ นั ตรายได ในบทนไี้ ดร วบรวมรายละเอยี ดตา งๆ ทผ่ี ขู นสง และผปู ระกอบการ ขนสง มคี วามรแู ละความเขา ใจเปน พน้ื ฐานคอื การจาํ แนกประเภทของ วตั ถอุ นั ตรายของไทย การกําหนดรายชื่อวัตถุอันตรายตามระบบของ องคการสหประชาชาตแิ ละโครงสรา งตารางบญั ชรี ายชอ่ื วตั ถอุ นั ตราย

2 1.1 การจําแนกประเภทของวตั ถอุ นั ตราย สําหรับการจําแนกประเภทของวัตถุอันตรายในประเทศไทย กรมการขนสงทางบกไดออกประกาศกรมการขนสงทางบก เร่ือง กําหนดประเภทหรือชนิดของวัตถุอันตราย ซง่ึ ประกาศใชเ มอ่ื วันที่ 29 มีนาคม 2543 ไดน ยิ ามวา “วตั ถอุ นั ตราย” หมายถึง สาร สง่ิ ของ วัตถุ หรือวสั ดใุ ดๆ ทอ่ี าจเกดิ อนั ตรายตอ สขุ ภาพและความปลอดภยั ของคน สตั ว ทรัพยสิน หรอื สง่ิ แวดลอ ม ระหวางทาํ การขนสง โดย ประกาศนี้ กรมการขนสงทางบกไดแบงประเภทของวัตถุอันตราย ออกเปน 9 ประเภท (Classes) ตามขอ กาํ หนดขององคก ารสหประชาชาติ ซึ่งแบงประเภทวัตถุอันตรายตามคุณสมบัติความเปนอันตรายของสาร และไดกําหนดใหรายชื่อหรือเกณฑการพิจารณาความเปนอันตราย ของวัตถุอันตรายเปนไปตามเอกสารคําแนะนําขององคก ารสหประชา ชาติ (UN Number) วา ดว ยการขนสง สนิ คา อนั ตราย (United Nations. “Recommendations on the Transportation of Dangerous Goods, Manual of tests and Criteria.” United Nations New York and Geneva, 1996) ดว ย ประเภทของวตั ถอุ นั ตรายทง้ั 9 ประเภท ตามประกาศของ กรมการขนสง ทางบก ไดแก ประเภทที่ 1 วัตถรุ ะเบดิ ( Explosives ) หมายถึง ของแขง็ ของเหลวหรือสารผสม ที่สามารถเกิดปฏิกิริยาทางเคมีดวยตัวเอง ทําใหเ กดิ กา ซทม่ี คี วามดนั และความรอ นอยา งรวดเรว็ กอใหเกิดการ ระเบิดสรา งความเสยี หายบรเิ วณโดยรอบได และใหรวมถึงสารที่ใชทาํ ดอกไมเ พลงิ และสง่ิ ของทร่ี ะเบดิ ไดด ว ย แยกเปน 6 ประเภทยอย คอื

3 1.1!สารหรือส่ิงของท่ีกอใหเกิดอันตรายจากการระเบิด รุนแรงทันทีทันใดทั้งหมด (mass explosive) 1.2!สารหรอื สง่ิ ของทม่ี อี นั ตรายจากการระเบดิ แตกกระจาย แตไ มร ะเบดิ ทนั ทที นั ใดทง้ั หมด 1.3!สารหรือสง่ิ ของทเ่ี สย่ี งตอ การเกดิ เพลงิ ไหม และอาจมี อนั ตรายบา งจากการระเบดิ หรอื การระเบดิ แตกกระจาย แตไ มร ะเบดิ ทนั ทที นั ใดทงั้ หมด 1.4 สารหรอื สง่ิ ของทไ่ี มแ สดงความเปน อนั ตรายอยา งเดน ชดั หากเกิดการประทุหรือประทุในระหวางการขนสง จะเกิดความเสียหายเฉพาะภาชนะบรรจุ 1.5!สารท่ีไมไ วตอ การระเบดิ แตห ากมกี ารระเบดิ จะมี อันตรายจากการระเบดิ ทง้ั หมด 1.6! ส่ิงของทไ่ี วตอ การระเบดิ นอ ยมาก และไมระเบิดทันที ทั้งหมด มคี วามเสย่ี งตอ การระเบดิ อยใู นวงจาํ กัด เฉพาะในตวั สง่ิ ของนน้ั ๆ ไมมีโอกาสที่จะเกิดการประทุ หรือแผกระจายในระหวางทาํ การขนสง ประเภทที่ 2 กา ซ (Gases) หมายถึง สารที่อุณหภูมิ 50 องศาเซลเซยี ส มคี วามดนั ไอมากกวา 300 กโิ ลปาสกาล หรอื มสี ภาพ เปนกาซอยา งสมบรู ณท อ่ี ณุ หภมู ิ 20 องศาเซลเซยี ส และมคี วามดนั 101.3 กโิ ลปาสกาล ซงึ่ ไดแ ก กา ซอดั กา ซพษิ กา ซอยใู นสภาพของเหลว กา ซในสภาพของเหลวอณุ หภมู ติ า่ํ และใหร วมถงึ กา ซทล่ี ะลายในสารละลาย ภายใตค วามดนั ดว ย แยกเปน 3 ประเภทยอ ย คอื

4 2.1!กาซไวไฟ (Flammable Gas) หมายถึง กาซที่อุณหภูมิ 20 องศาเซลเซยี สและมคี วามดนั 101.3 กโิ ลปาสกาล สามารถตดิ ไฟไดเ มอ่ื ผสมกบั อากาศ 13 เปอรเ ซน็ ต หรอื ตา่ํ กวา โดยปรมิ าตรหรอื มชี ว งกวา งทส่ี ามารถ ติดไฟได 12 เปอรเ ซน็ ต ขน้ึ ไป เมอ่ื ผสมกบั อากาศ โดยไมค าํ นงึ ถงึ ความเขม ขน ตา่ํ สดุ ของการผสม 2.2! กา ซไมไวไฟและไมเปนพิษ (non–Flammable, non- Toxic gas) หมายถงึ กา ซทข่ี ณะขนสง มคี วามดนั ไมน อ ยกวา 280 กโิ ลปาสกาล ทอี่ ณุ หภมู ิ 20 องศาเซลเซยี ส หรอื อยใู นสภาพของเหลวอณุ หภมู ติ าํ่ 2.3!กาซพิษ (Toxic Gas) หมายถึง กา ซทม่ี คี ณุ สมบตั ิ เปนท่ีทราบกันท่ัวไปหรือไดมีการสรุปวาเปนพิษหรือ กัดกรอนหรอื เปน อนั ตรายตอ สขุ ภาพ ประเภทที่ 3 ของเหลวไวไฟ (Flammable Liquids) หมายถึง ของเหลวหรอื ของเหลวผสมหรอื ของเหลวทม่ี สี ารแขวนลอยผสม ที่มี จุดวาบไฟไมเกิน 60.5 องศาเซลเซยี ส กรณีทดสอบดวยวิธีถวยปด (Closed–cup test) หรอื ไมเ กนิ 65.6 องศาเซลเซยี ส กรณที ดสอบ ดวยวิธีถวยเปด (Open–cup test) และใหร วมถงึ ของเหลวทข่ี ณะขนสง ถกู ทาํ ใหม อี ณุ หภมู เิ ทา กบั หรอื มากกวา จดุ วาบไฟของของเหลวนน้ั และสาร หรือสง่ิ ของทท่ี ําใหมีอณุ หภูมจิ นเปนของเหลวขณะทาํ การขนสง ซง่ึ เกดิ ไอระเหยไวไฟทอ่ี ุณหภมู ไิ มมากกวาอุณหภมู สิ งู สุดท่ใี ชในการขนสง

5 ประเภทที่ 4 ของแขง็ ไวไฟ (Flammable Solids) สารทม่ี คี วามเสย่ี ง ตอการลุกไหมไดเองและสารท่ีสัมผัสกับน้ําแลวทําใหเกิดกาซไวไฟ (Flammable Solids, Substances liable to spontaneous combustion, Substances which in contact with water emit flammable gases) แยกเปน 3 ประเภทยอย คอื 4.1 ของแขง็ ไวไฟ (Flammable solid) หมายถงึ ของแขง็ ที่ ระหวา งทาํ การขนสง สามารถทจี่ ะตดิ ไฟไดง า ย หรอื อาจ ทําใหเกิดการลุกไหมขึ้นไดจากการเสียดสีสารหรือ ส า ร ที่ เ กี่ ย วขอ งที่มีแ นวโนมที่จะเกิดปฏิกิริยา คายความรอ นทร่ี นุ แรง และใหร วมถงึ วตั ถรุ ะเบดิ ทถี่ กู ลด ความไวตอ การระเบดิ ซึ่งอาจจะระเบิดไดถาหากไมทาํ ใหเจือจางเพียงพอ 4.2 สารท่ีมคี วามเสย่ี งตอ การลกุ ไหมไ ดเ อง (Substances liable to spontaneous combustion) หมายถึง สารท่ีมีแนวโนมจะเกิดความรอนข้ึนไดเองในสภาวะ การขนสงตามปกตหิ รอื เกดิ ความรอ นสงู ขน้ึ ได เมอ่ื สัมผัสกับอากาศและมแี นวโนม ที่จะลกุ ไหมได 4.3!สารทสี่ มั ผสั กบั นาํ้ แลว ทาํ ใหเ กดิ กา ซไวไฟ (Substances which in contact with water emit flammable gases) หมายถงึ สารที่ทําปฏิกิรยิ ากบั นํ้าแลวมแี นวโนม ทีจ่ ะ เกิดการติดไฟไดเองหรือทํ าใหเกิดกาซไวไฟใน ปริมาณทเ่ี ปน อนั ตราย

6 ประเภทที่ 5 สารออกซไิ ดส และสารเปอรอ อกไซดอ นิ ทรยี  (Oxidizing Substances and Organic Peroxides) แยกเปน 2 ประเภทยอย คอื 5.1!สารออกซไิ ดส (Oxidizing Substances) หมายถึง สารท่ีตวั ของสารเองอาจไมต ดิ ไฟ โดยทั่วไปจะปลอย ออกซเิ จนหรอื เปน เหตหุ รอื ชว ยใหว ตั ถอุ นื่ เกดิ การลกุ ไหม 5.2!สารอนิ ทรยี เ ปอรอ อกไซด (Organic peroxides) หมายถึง สารอนิ ทรยี ท ม่ี โี ครงสรา งออกซเิ จน 2 อะตอม –O-O- และอาจถอื ไดว า เปน สารทม่ี อี นพุ นั ธุ ของ Hydrogen peroxide ซ่ึงอะตอมของ Hydrogen 1 หรือทั้ง 2 อะตอม ถูกแทนที่ดวย Organic radicals สารน้ีไมเสถียรความรอนซึ่งอาจเกิดปฏิกิริยาคาย ความรอนและเรง การแตกตวั ดว ยตวั เอง และอาจมี คุณสมบัติอยางใดอยางหนง่ึ หรอื หลายอยา งดงั ตอ ไปน้ี รว มดว ย 5.2.1 แนวโนมที่จะระเบิดสลายตัว 5.2.2! เผาไหมอ ยา งรวดเรว็ 5.2.3! ไวตอการกระแทก หรือการเสยี ดสี 5.2.4! ทาํ ปฏกิ ริ ยิ ากบั สารอน่ื กอ ใหเ กดิ อนั ตรายได 5.2.5! เปนอนั ตรายตอ ตา

7 ประเภทที่ 6 สารพิษและสารติดเชื้อ (Poisonous Substances and Infectious Substances) แยกเปน 2 ประเภทยอย คอื 6.1!สารพษิ (Toxic Substances) หมายถงึ สารทม่ี แี นวโนม จะทาํ ใหเสียชีวิตหรือบาดเจบ็ รนุ แรงหรอื เปน อันตราย ตอ สขุ ภาพ หากกลนื หรอื สดู ดมหรอื สมั ผสั ทางผวิ หนงั 6.2!สารตดิ เชอ้ื (Infectious Substances) หมายถึง สารที่ ทราบวา หรอื คาดวา มเี ชอ้ื โรคปนอยดู ว ย เชอ้ื โรค คอื จุลินทรีย (ซง่ึ รวมถงึ แบคทีเรีย ไวรัส Rickettsia พยาธิ เชอ้ื รา)หรอื จลุ นิ ทรียท ่เี กดิ ขึ้นใหมห รือเกดิ จาก การเปลย่ี นแปลงทางพนั ธกุ รรม ซึ่งรูกันโดยทั่วไป ห รื อ มี ข  อ ส รุ ป ท่ี เ ช่ื อ ถื อ ไ ด  ว  า เ ป  น เ ห ตุ ใ ห  เ กิ ด โ ร ค ตอมนษุ ยห รอื สตั ว ประเภทที่ 7 วัสดกุ มั มนั ตรงั สี (Radioactive Materials) หมายถึง วสั ดทุ ส่ี ามารถแผร งั สที ม่ี องไมเ หน็ ซง่ึ เปน อนั ตรายตอ รา งกาย การพิจารณาความเปน อันตรายใหเ ปนไปตามมาตรฐานและ ขอกําหนดตา ง ๆ ดา นการขนสง สารกมั มนั ตรงั สขี องทบวงการพฒั นา ปรมาณรู ะหวา งประเทศ (International Atomic Energy Agency หรอื IAEA) ประเภทที่ 8 สารกดั กรอ น (Corrosive Substances) หมายถงึ สารซงึ่ โดยปฏกิ ริ ยิ าเคมจี ะกอ ใหเ กดิ ความเสยี หายตอ เนอื้ เยอื่ ของสิ่งมีชีวิต อยางรนุ แรง หรอื กรณขี องการรว่ั จะเกดิ ความเสยี หาย หรือทาํ ลาย สง่ิ ของอน่ื หรอื ยานพาหนะทใ่ี ชใ นการขนสง หรอื เกดิ อนั ตรายอนื่ ไดด ว ย

8 ประเภทที่ 9 วัตถอุ นั ตรายเบด็ เตลด็ (Miscellaneous Products or Substances) หมายถึง สารและสง่ิ ของทใ่ี นขณะขนสง มี ความเปน อนั ตราย ซึ่งไมจัดอยูในประเภทที่ 1 ถงึ ประเภทที่ 8 และ ใหร วมถงึ สารทใ่ี นระหวา งทาํ การขนสง หรอื ระบวุ า ในการขนสง ตอ งควบคมุ ใหม อี ณุ หภมู ไิ มต ่าํ กวา 100 องศาเซลเซยี ส ในสภาพของเหลวหรอื มี อณุ หภูมไิ มต า่ํ กวา 240 องศาเซลเซยี ส ในสภาพของแขง็ 1.2 การกาํ หนดรายชอ่ื วตั ถอุ นั ตรายตามระบบขององคก าร สหประชาชาติ ในบัญชรี ายชอ่ื สนิ คา อนั ตราย (Dangerous Goods List) ของ องคก ารสหประชาชาตนิ นั้ มีวัตถุอันตรายทค่ี วบคมุ ในการขนสง ทง้ั สน้ิ 2107 ชนดิ ซง่ึ สหประชาชาตมิ วี ธิ กี ารกาํ หนดรายชอ่ื วตั ถอุ นั ตรายดงั น้ี 1.!ชอื่ เดยี่ วๆ สาํ หรบั สาร และสง่ิ ของทม่ี สี ว นประกอบแนน อน เชน UN-1090 ชื่อ ACETONE หรือ ETHYL NITRATE SOLUTION 2.!วัตถุอันตรายที่ตั้งช่ือตามลักษณะการนํามาใชประโยชน ของวตั ถนุ น้ั เชน UN–1133 กาว (ADHESIVE) หรอื UN–1266 ผลติ ภณั ฑ นา้ํ หอม (PERFUMERY PRODUCT) 3 .!สินคาอันตรายที่ระบุเปนกลุมของสารหรือสิ่งของตาม องคประกอบหลักทางเคมี เชน UN–1477 NITRATE, INORGANIC, N.O.S. UN–1987 ALCOHOL, N.O.S. 4.!วตั ถอุ นั ตรายทรี่ ะบเุ ปน กลมุ คณุ สมบตั ขิ องวตั ถอุ นั ตราย เชน

9 UN–1325 สารอนิ ทรยี ไ วไฟทเ่ี ปน ของแขง็ (FLAMMABLE SOLID, ORGANIC, N.O.S.) UN–1993 ของเหลวไวไฟ (FLAMMABLE LIQUID, N.O.S) หมายเหตุ N.O.S. ยอ มาจาก Note otherwise specified หมายถงึ ชอื่ ทไี่ มจ าํ เพาะเจาะจง (ยงั ไมไ ดก าํ หนดชอื่ เฉพาะไว) วัตถุอันตรายที่จะถูกจัดอยูในขอ 3 กต็ อ เมอ่ื ไมส ามารถจดั อยู ในขอ 2 ได และวัตถุอันตรายใดจะถูกจัดไวในขอ 4 ก็ตอเมื่อ ไมสามารถจดั อยใู นขอ 2 และขอ 3 ได สารผสมหรอื สารละลายใดทม่ี ี หมายเลขสหประชาชาติ และมีชื่อเฉพาะในบัญชีแลว ถา หากมสี าร ไมเปนอันตรายหน่ึงหรือมากกวาผสมอยูจะตองกําหนดหมายเลข สหประชาชาติ และรายช่อื ในบัญชีใหม 1.3 โครงสรา งตารางบญั ชรี ายชอ่ื วตั ถอุ นั ตราย องคก ารสหประชาชาตไิ ดร วบรวมขอ มลู ทจี่ าํ เปน สาํ หรบั วตั ถอุ นั ตราย ท่ีควบคุมในการขนสงทั้งหมดไวในรูปตารางดังตัวอยางในภาคผนวก ประกอบดว ย 11 คอลมั น ดงั ตอ ไปน้ี คอลมั น 1 หมายเลขสหประชาชาติ (UN Number) แสดง หมายเลขลําดับ (Serial Number) ที่กําหนดขึ้นมา สาํ หรบั วตั ถหุ รอื สารทอ่ี ยภู ายใตร ะบบขององคก ารสหประชาชาติ คอลมั น 2 ชอื่ และลกั ษณะของสาร (Name and Description) แสดงช่ือของวัตถุอันตรายและรายละเอียดของสารหรือ คุณสมบตั ขิ องสาร คอลมั น 3 ประเภท/ประเภทยอย (Class/Division) แสดง ความเสย่ี งอนั ตรายหลกั (Primary Risk)

10 คอลมั น 4 ประเภท (Class) แสดงความเสยี่ งอนั ตรายรอง (Subsidiary Risk) คอลมั น5 กลมุ การบรรจตุ ามองคก ารสหประชาชาติ (UN Packing Group) แสดงหมายเลขกลมุ การบรรจตุ ามสหประชาชาติ ไดแก I หมายถึง กลุมการบรรจุวัตถุท่ีอันตรายมาก II หมายถึง กลมุ การบรรจวุ ตั ถทุ อ่ี นั ตรายปานกลาง และ III หมายถึง กลมุ การบรรจวุ ตั ถทุ อ่ี นั ตรายนอ ย คอลัมน 6 ขอ กําหนดพิเศษ (Special Provision) แสดง หมายเลขท่ีอางอิงถึงขอกําหนดเฉพาะที่ระบุไวสําหรับ วตั ถหุ รอื สารชนดิ นน้ั ๆ โดยขอกาํ หนดเฉพาะนใ้ี ชส าํ หรับ ทุกกลุมการบรรจุ (Packing Group) ซงึ่ ไดกําหนดไว สําหรับสารหรือวัตถุอันตรายเฉพาะชนิด ยกเวนวามี ขอ ความทก่ี ําหนดใหเ ปน อยา งอน่ื คอลัมน 7 ปรมิ าณจํากัด (Limited Quantity) แสดงปรมิ าณ การขนสง ทไ่ี ดร บั การยกเวน การปฏบิ ตั ใิ นการขนสง คอลัมน 8 ขอ กําหนดทั่วไป (Packing Instruction) แสดง หมายเลขท่ีอางอิงขอแนะนําที่เกี่ยวของ ซึ่งระบุถึง ก า รบรรจุสารหรือวัตถุอันตรายท่ีไดกํ าหนดไวสํ าหรับ การขนสง โดยใชภ าชนะหบี หอ และ IBCs* คอลมั น 9 ขอ กําหนดพิเศษ (Special Provision) แสดงถงึ ขอกํ าหนดพิเศษซึ่งกํ าหนดไวสําหรับการขนสงวัตถุ อันตรายในภาชนะหีบหอและ IBCs* คอลัมน 10 ขอกํ าหนดท่ัวไปสําหรับถังท่ีเคล่ือนยายได (Portable Tank Instruction) แสดงตวั เลขทข่ี น้ึ ตน ดว ย

11 ตัวอักษร “T” ซง่ึ ระบถุ งึ ขอ กาํ หนดสาํ หรบั การขนสง วตั ถุ อันตรายดว ยถงั บรรจุทเ่ี คล่อื นยายได (Portable Tank) คอลัมน 11 ขอกํ าหนดพิเศษสําหรับถังที่เคล่ือนยายได (Portable Tank Special Provision) แสดงตวั เลขทข่ี น้ึ ตน ดว ยตวั อกั ษร “TP” ซงึ่ ระบถุ งึ ขอ กาํ หนดพเิ ศษสาํ หรบั การ ขนสง วตั ถอุ นั ตรายในถงั บรรจทุ เี่ คลอื่ นยา ยได (Portable Tank) อยางไรก็ตาม ในคมู อื นจ้ี ะนําเสนอตารางในคอลมั น 1-4 ซึ่ง แสดงหมายเลขสหประชาชาติ รายชอ่ื วตั ถอุ นั ตราย ความเสย่ี งหลกั และความเสยี่ งรอง ซงึ่ 4 คอลมั นน จ้ี ะนาํ มาใชใ นการกาํ กบั ใบขนสง (Shipping Paper) * ภาชนะบรรจุ IBCs หมายถึงภาชนะบรรจุที่แข็งหรือยืดหยุนและ ออกแบบใหส ามารถเคลอื่ นยา ยไดด ว ยเครอื่ งจกั รทนตอ สภาวะการขนสง

บทท่ี 2 หนา ทข่ี องผปู ระกอบการขนสง การดาํ เนนิ การขนสง วตั ถอุ นั ตรายใหป ลอดภยั ตอ ชมุ ชน ทรพั ยส นิ และสง่ิ แวดลอ มนน้ั ผทู เ่ี กยี่ วขอ งจะตอ งปฏบิ ตั หิ นา ทข่ี องตนอยา งถกู ตอ ง และเครง ครดั ในบทนจ้ี ะไดก ลา วถงึ หนา ทที่ คี่ วรปฏบิ ตั ขิ องผปู ระกอบการ ขนสง มดี งั น้ี 1. การขอใบอนญุ าตประกอบการขนสง 2.! การบรรจตุ ดิ เครอ่ื งหมายฉลากและปา ยวตั ถอุ นั ตรายทไี่ ดม าตรฐาน 3.! ติดเคร่ืองหมายฉลากและปายบนรถขนสง วตั ถอุ นั ตรายให ถกู ตอ งตามขอ กาํ หนดของกรมการขนสง ทางบก 4.! จัดแยกและขนถา ยวตั ถอุ นั ตรายใหถ กู ตอ งและปลอดภยั 5.! จดั ทาํ ใบกาํ กบั การขนสง (Shipping paper) 6.! จดั ทาํ เอกสารคําแนะนําเกย่ี วกบั วตั ถอุ นั ตราย (MSDS) 7.! จัดหาเคร่ืองมือและอุปกรณปองกันอันตรายสวนบุคคล ไวป ระจาํ รถขนสง วตั ถอุ นั ตราย 8.! จดั ฝก อบรมพนกั งานขบั รถใหม คี วามรู ความเขา ใจเกย่ี วกบั อันตรายของวัตถุอันตรายที่ขนสงและมีทักษะในการใน การขับข่ีรถขนสงวัตถุอันตรายอยางปลอดภัย รวมท้ัง สามารถแกไ ขปญ หาเบอ้ื งตน ไดเ มอ่ื เกดิ เหตฉุ กุ เฉนิ 9.! ผปู ระกอบการขนสง จะตอ งจดั ทาํ ขนั้ ตอนการปฏบิ ตั งิ านมาตรฐาน สาํ หรบั เหตฉุ กุ เฉนิ (Standard Operating Procedures, SOP) ไวล ว งหนา แนวทางในการปฏบิ ตั ขิ อ 1-6 และ 8 สาํ หรับ ขอ 7 และขอ 9 จะกลา วถงึ ตอ ไปในบทท่ี 4

13 2.1 การอนญุ าตประกอบการขนสง กรมการขนสง ทางบก กระทรวงคมนาคม มีหนา ทต่ี ามพระราช บัญญตั กิ ารขนสง ทางบก พ.ศ. 2522 ซง่ึ ไดค วบคมุ การขนสง คน สตั ว และสงิ่ ของโดยทางบก ทงั้ ทปี่ ระจาํ ทางและไมป ระจาํ ทาง แมวา พระราช บัญญัตินี้จะมิไดระบุประเภทหรือชนิดของสินคาที่ควบคุม แตส ามารถ ควบคมุ วตั ถอุ นั ตรายไดทุกชนิด ผทู จ่ี ะประกอบการขนสง วตั ถอุ นั ตราย ทางบกจะตองไดรับอนุญาตจากนายทะเบียนกลาง โดยอนุมัติของ คณะกรรมการควบคมุ การขนสง ทางบกกลาง ซงึ่ ใบอนญุ าตประกอบการ ขนสง มี4ประเภทคอื 1. ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ประจาํ ทาง 2. ใบอนญุ าตประกอบการขนสง ไมป ระจาํ ทาง 3. ใบอนุญาตประกอบการขนสง โดยสารขนาดเลก็ 4. ใบอนุญาตประกอบการขนสง สว นบคุ คล ในการประกอบการขนสง วตั ถอุ นั ตราย ผูประกอบการจะไดรับ อนุญาตจากกรมการขนสงและตองใชรถตามประเภทที่ระบุไวใน ใบอนุญาต ซงึ่ ไดก ําหนดเงอ่ื นไขเกย่ี วกบั รถ สถานทห่ี ยดุ ขนถา ย สถาน ที่พักคน สตั ว สง่ิ ของและวธิ ปี ฏบิ ตั เิ กยี่ วกบั สวสั ดภิ าพและความปลอดภยั ในการจัดการขนสง และพนักงานขับรถจะตองไดรับใบอนุญาตขับขี่ ประเภทที่ 4 จากกรมการขนสง ดว ย ผูประกอบการขนสง และผูประกอบการรับจางจัดการขนสง ที่ไมไดรับใบอนุญาตจากกรมการขนสงทางบก มีความผิดตอ งระวาง โทษจาํ คกุ ไมเ กนิ 5 ป หรอื ปรบั ตงั้ แต 20,000 บาท ถงึ 100,000 บาท หรอื ทงั้ จาํ ทง้ั ปรบั

14 2.2 การเตรยี มการกอ นการขนสง เม่ือไดรับใบอนญุ าตประกอบการขนสง แลว ผปู ระกอบการควร ปฏิบัติตามขอกาํ หนดของกฎหมาย และขอเสนอแนะขององคกรตางๆ อยา งเครง ครดั เพอื่ ความปลอดภยั ของชมุ ชน ทรพั ยส นิ และสง่ิ แวดลอ ม 2.2.1 การบรรจวุ ตั ถอุ นั ตราย ในการบรรจุวัตถุอันตรายตองระบุกลุมการบรรจุซึ่งไดแบงไว ตามระดบั ความเปน อนั ตราย ดงั น้ี กลมุ การบรรจทุ ี่ I อนั ตรายมาก กลุมการบรรจุที่ II อันตรายปานกลาง กลุมการบรรจุที่ III อนั ตรายนอ ย โดยมีประเภทและมาตรฐานของบรรจุภัณฑ รวมถึงขอควร ปฏิบัติในการบรรจวุ ตั ถอุ นั ตรายลงในบรรจภุ ณั ฑด งั น้ี •! ประเภทของบรรจุภัณฑ บรรจุภัณฑท่ีใชบรรจุวัตถุอันตรายตองมีคุณภาพดีและมิดชิด เพ่ือปองกันการรว่ั ไหลของวตั ถอุ นั ตรายขณะขนสง ในสภาวะปกติ ซงึ่ อาจ เกดิ จากการสนั่ สะเทอื น การเปลย่ี นแปลงอณุ หภมู ิ ความชน้ื หรอื ความดนั แบง ออกเปน 3 ประเภท คอื 1.บรรจภุ ณั ฑป ระเภทหบี หอ หมายถงึ สว นรองรบั และองคป ระกอบอนื่ ๆ หรอื วัสดุทจี่ าํ เปน เพอ่ื ใหส ว นรองรบั นน้ั ทาํ หนา ทบ่ี รรจขุ องได 2. บรรจภุ ณั ฑ IBCs (Intermediate Bulk Containers) หมายถงึ ภาชนะบรรจทุ แี่ ขง็ หรอื ยดื หยนุ และออกแบบใหส ามารถเคลื่อนยายได ดวยเครอ่ื งจกั ร ทนไดก บั สภาวะการขนสง และมคี วามจุ

15 -! ไมเ กนิ 1.5 ลกู บาศก เมตร สาํ หรบั ของแขง็ ในกลมุ การ บรรจทุ ่ี I เมอ่ื ภาชนะบรรจุ IBCs ไมไดทาํ ดวยโลหะ -! ไมเกิน 3.0 ลกู บาศกเ มตร ( 3,000 ลติ ร) สําหรบั ของ แข็งและของเหลว ในกลมุ การบรรจทุ ่ี II และที่ III -! ไมเกิน 3.0 ลกู บาศกเ มตร สําหรบั ของแขง็ ในกลมุ การ บรรจุที่ I เมอ่ื ภาชนะบรรจุ IBCs ทาํ ดวยโลหะ ภาพท่ี 1 บรรจุภณั ฑป ระเภทหบี หอ ภาพท่ี 2 บรรจุภณั ฑประเภท IBCs

16 3. แทงคที่ยกและเคลื่อนยายได (Portable tank) หมายถึง แทงคท ย่ี กและเคลอ่ื นยา ยไดใ ชส าํ หรบั การขนสง หลายระบบ (Multimodal tank) ทม่ี คี วามจมุ ากกวา 450 ลติ ร ซง่ึ รวมอปุ กรณท จ่ี าํ เปน สาํ หรบั การขนสง ดวย ใชส ําหรับการขนสงวัตถุอันตรายประเภทที่ 3-9 การขนสง แบบไมใ ช เครอ่ื งทําความเยน็ สาํ หรับกาซเหลว ( Non-refrigerated liquefied gases ) และการขนสงแบบใชเคร่ืองทําความเย็นสําหรับกาซเหลว ( Refrigerated liquefied gases ) ที่อยูในประเภทที่ 2 และตอ งเปน ถงั ท่ีมีขนาดพอเหมาะโดยเวลาใสหรือถายเทออกไมจํ าเปนตอง แกะอุปกรณห รอื โครงสรา งชน้ิ ใดออกกอ น สามารถยกบรรจุภัณฑที่ บรรจุวัตถเุ ตม็ ออกจากรถบรรทกุ ได ไดร บั การออกแบบใหเ ปน ภาชนะ เบื้องตนสําหรบั ใชใ นการขนถา ย มเี ครอ่ื งยดึ ชอ งหรอื สว นประกอบทจ่ี ะ อํานวยความสะดวกสาํ หรับการจับยึดจากเครื่องกล ทง้ั นไ้ี มร วมบรรจุ ภัณฑประเภท Road tank-vehicles, Rail tank-wagons, Non- metallic tanks, Gas cylinders, Large receptacles และ Intermediate bulk containers ( IBCs ) ภาพท่ี 3 แทงคท ย่ี กและเคลอ่ื นยา ยได

17 •! มาตรฐานบรรจุภัณฑ องคการสหประชาชาติไดออกขอกําหนดสําหรับการทดสอบ และการรับรองบรรจุภัณฑว ัตถอุ นั ตราย โดยขอกาํ หนดดงั กลา วใชก บั บรรจุภัณฑประเภทหีบหอ (Packaging) บรรจุภัณฑ IBCs และแทงค ที่ยกและเคล่ือนยายไดกลาวคือ กอนที่จะนําภาชนะใหมมาใชขนสง วัตถุอันตรายและหลังจากท่ีมีการซอมบํารุงหรือปรับปรุงสภาพใหม ตองผานการทดสอบและไดรับการรับรองจากหนวยงานที่มีอํานาจ บรรจุภัณฑท่ีผานการทดสอบและรบั รองแลว จะตอ งมรี หสั บง ชช้ี นดิ ของ วัสดุท่ีใชผ ลติ และรปู รา งของบรรจภุ ณั ฑ U บรรจุภัณฑตองแสดงสัญลักษณ N รหัส ตวั อกั ษรแสดง กลุม การบรรจุ วัน เดอื น ป ที่ผลิต รหัสชื่อผูผลิตบรรจุภัณฑ ผลการ ทดสอบปรมิ าณสงู สดุ ทบ่ี รรจไุ ด รหสั ประเทศและหนวยงานที่รบั รอง บรรจุภัณฑ (ภาพที่ 4) บรรจุภัณฑที่ไดมาตรฐานจะตองผานการทดสอบอยางนอย ดังตอ ไปน้ี 1. การทดสอบการตกกระแทก (Drop Test) 2. การตรวจสอบคณุ สมบตั กิ ารปอ งกนั การรว่ั ไหล (Leakproofness Test) 3.! การทดสอบแรงดนั อทุ ก (Hydraulic Pressure) 4.! การทดสอบความแขง็ แรงในการเรยี งซอ น (Stacking Test) 5.! การทดสอบการยกดา นบนและ/หรอื ดา นลา ง (Top and/or Bottom Lift Test) 6.! การทดสอบการฉกี ขาด (Tear Test) 7.! การทดสอบการลม ควา่ํ (Topple Test) 8. การทดสอบการตง้ั ขน้ึ (Righting Test)

18 ภาพท4่ี ตัวอยางและความหมายของสญั ลกั ษณบ รรจภุ ณั ฑท ไ่ี ดร บั การทดสอบและรบั รอง U 4 D/Y/100/S/90/D/BAM 1111 M N สารระเบดิ UN 0377 ฉลากวัตถุอนั ตรายประเภท 1 ประเภทยอ ย กลมุ การบรรจุ ประเภท หมายเลขสหประชาชาติ กลมุ วัตถุอันตราย รหสั ทต่ี อ งประทบั ในบรรจภุ ณั ฑ 4D Y 100 S 90 D BAM 1111 M เครอ่ื งหมาย รหสั กลุมการ หนวยรับขึ้น บริษัทผูผลิต ตรวจสอบ บรรจุ บรรจุ แสดง แสดง ปที่ผลิต ประเทศ ทะเบียน บรรจภุ ณั ฑ บรรจภุ ณั ฑ ภณั ฑ Y=กลุม บรรจภุ ณั ฑ ของสหประชาชาติ บรรจุที่2 นํา้ หนัก บรรจุ บรรจุ ผูผลิต สุทธิ ภณั ฑ ภัณฑ บรรจุ ที่ใชบรรจุ ภัณฑ ของแข็ง

19 •! ขอกําหนดทั่วไปสาํ หรบั การบรรจวุ ตั ถอุ นั ตรายลงใน บรรจปุ ระเภทหบี หอ มีดังนี้ 1.! บรรจุภัณฑที่สัมผัสกับวัตถุอันตรายตองไมเส่ือมคุณภาพ และตอ งไมก อ ปฏกิ ริ ยิ ากบั สารทบ่ี รรจนุ น้ั ดว ย 2.! บรรจุภณั ฑจ ะตอ งผา นการทดสอบการออกแบบ 3 .! การบรรจุของเหลวตองมีชองวางเหลือไวเพื่อปองกัน อันตรายจากการขยายตัวของสาร 4.! บรรจุภัณฑท่ีใชบรรจุเพ่ือการขนสงทางอากาศจะตองทน ตอการเปลย่ี นแปลงความดนั ได 5.! บรรจุภณั ฑช น้ั ในจะตอ งคงทน ไมแ ตก หรือทะลงุ าย และ ถาตองเปนวัสดุท่ีแตกงายจะตองมีวัตถุกันกระแทกท่ี เหมาะสมหอ หมุ ภาชนะนน้ั ไว 6.! หา มบรรจวุ ตั ถอุ น่ื ทสี่ ามารถกอ ใหเ กดิ ความรอ น ลกุ ไหม ให กา ซพษิ สารทกี่ ดั กรอ นและสารไมค งตวั กบั สารท่ตี อ งการ ขนสงในภาชนะบรรจชุ น้ั นอกใบเดยี วกนั 7.! ถาในขณะขนสงสามารถทําใหเกิดความดันภายในภาชนะ เพ่ิมสูงขน้ึ ได จะตอ งมรี รู ะบายอากาศบนภาชนะ 8 .! บรรจุภัณฑใหม บรรจุภัณฑที่ไดรับการซอมบาํ รุงใหม (Remanufactured) บรรจุภัณฑที่นํากลบั มาใชใ หม (Reused) และบรรจภุ ณั ฑท ปี่ รบั ปรงุ สภาพใหม (Reconditioned) จะตอ ง ผา นการทดสอบและการรับรองจากเจาหนาท่ีผูมีอํานาจ กอ นนํามาใช

20 9.! บรรจุภัณฑท่ีใชบรรจุของเหลวท่ีมีความดันสูงจะตองผาน การทดสอบความดนั อทุ ก (Hydrolic Pressure Test) 10.!ตองทําความสะอาดบรรจุภัณฑเปลาที่ผานการบรรจุวัตถุ อนั ตรายแลว ตามวิธีที่กาํ หนด 11.!บรรจภุ ณั ฑท ใ่ี ชบ รรจขุ องเหลวจะตอ งผา นการทดสอบการรวั่ ทงั้ กอ นนาํ มาใชง านหลงั การซอ มบาํ รงุ และหลงั การปรบั ปรงุ สภาพ 12.!บรรจุภัณฑท่ีใชบรรจุของแข็ง ซึ่งอาจเปล่ียนสถานะเปน ของเหลวไดใ นขณะขนสง จะตอ งมคี ณุ สมบตั ติ ามบรรจภุ ณั ฑ ทใ่ี ชบ รรจขุ องเหลว 13.!ถา วตั ถอุ นั ตรายรวั่ ไหลในขณะขนสง ตอ งถา ยเปลยี่ นหรอื บรรจุ บรรจภุ ณั ฑเ ดมิ ทชี่ าํ รดุ ลงในบรรจภุ ณั ฑใ หม (SalvagePackings) •! ขอ กาํ หนดทวั่ ไปสาํ หรบั การบรรจวุ ตั ถอุ นั ตรายในบรรจภุ ณั ฑ IBCs (Intermediate bulk containers) มดี งั น้ี 1.! ตอ งบรรจขุ องเหลวไมเ กนิ รอ ยละ 98 ของความจขุ องบรรจภุ ณั ฑ 2.! ตอ งยดึ บรรจภุ ณั ฑไ วอ ยา งหนาแนน กบั ยานพาหนะทใ่ี ชข นสง 3.! สําหรับบรรจุภัณฑที่ใชบรรจุของเหลวที่มีจุดวาบไฟเทากับ หรอื ตา่ํ กวา 60.5 องศาเซลเซยี ส หรอื ฝนุ (วตั ถอุ นั ตราย ชนดิ ผง) ทส่ี ามารถระเบดิ ได จะตอ งตดิ ตงั้ อปุ กรณป อ งกนั อนั ตรายจากไฟฟา สถติ ย 4.! บรรจุภัณฑท่ีมีการบรรจุวัตถุอันตรายเม่ือถึงวนั หมดอายุ ตามท่ีกาํ หนดการทดสอบหรือการตรวจสภาพคร้ังลาสุด จะสามารถใชข นสง ไดอ กี ไมเ กนิ 3 เดอื น

21 5.! บรรจภุ ณั ฑท ท่ี าํ ดว ยพลาสตกิ แขง็ สามารถใชง านเปน ระยะ 5 ป นับจากวันผลิต ทั้งนี้อาจจะมีระยะเวลาการใชงานมาก หรือนอยกวาที่กําหนดข้ึนอยูกับของเหลวที่บรรจุ และ ความยนิ ยอมจากเจา หนา ทผ่ี มู อี าํ นาจ 6.! ความดันเกจรวมของการบรรจุของเหลวในบรรจภัณฑ IBCs ทที่ ําดว ยพลาสตกิ แขง็ ท่อี ณุ หภูมิ 55 องศาเซลเซยี ส ความดันรวมตอ งนอ ยกวา 4/7 ของผลรวมของความดนั ท่ี ระดบั ทดสอบบวกกบั 100 kPa หรอื ทอ่ี ณุ หภมู ิ 50 องศา เซลเซียส ความดนั รวมตอ งนอ ยกวา 2/3 ของผลรวมของ ความดนั ทร่ี ะดบั ทดสอบบวกกบั 100 kPa 7.! บรรจุภัณฑประเภท IBCs ชนิด 31HZ2 ตองเตมิ ของเหลว อยางนอยรอ ยละ 80 ของปรมิ าตรของถงั ดา นนอก และ ตอ งขนสง ในยานพาหนะชนดิ ปด (Closed transport units) •! ขอกํ าหนดท่ัวไปสําหรับการบรรจุวัตถุอันตรายใน แทงคท ย่ี กและเคลอ่ื นยา ยได ( Portable Tank ) มีดังนี้ 1.! ในการขนสง ดว ยแทงคท ยี่ กและเคลอ่ื นยา ยได ( Portable Tank ) อณุ หภมู ทิ ผี่ วิ แทงคจ ะตอ งไมเ กนิ 70 องศาเซลเซยี ส มเิ ชน นน้ั ตองมีฉนวนกนั ความรอ น 2.! ปรมิ าตรทบ่ี รรจตุ อ งไมเ กนิ ทก่ี าํ หนดไวซ ง่ึ ขน้ึ อยกู บั สารแตล ะชนดิ 3.! อุปกรณเ สรมิ เชน อปุ กรณล ดความดนั อปุ กรณใ หค วาม รอน/ความเย็น อุปกรณสําหรับเหตุการณฉุกเฉินตางๆ ตองสามารถทนแรงกระแทก และการพลิกควาํ่ ได

22 4.! บรรจภุ ณั ฑต อ งผา นการตรวจสอบ และรบั รองโดยเจา หนา ที่ ผมู อี าํ นาจและเจา ของบรรจภุ ณั ฑต อ งมหี ลกั ฐานดงั กลา ว หรอื ตดิ ไวบ นบรรจภุ ณั ฑ ยกเวน มกี ารทาํ เครอื่ งหมายทรี่ ะบรุ ายละเอยี ด เหลา นบี้ นแผน โลหะ และตดิ ไวบ นบรรจภุ ณั ฑอ ยา งแนน หนา 5.! บรรจุภัณฑที่ใชบรรจุของเหลวไวไฟ (ประเภทที่ 3) ตอ งมี อุปกรณล ดความดนั (Relief Devices) 6 .! บรรจุภัณฑท่ีใชบรรจุวัตถุออรแกนิคเปอรออกไซด (ประเภทยอยที่ 5.2) จะตอ งผา นการทดสอบทค่ี วามดนั อยางนอ ย 4 เทา ของความดนั บรรยากาศ 7 .! อุปกรณลดความดันสํ าหรับบรรจุภัณฑท่ีบรรจุวัสดุ กัดกรอน (ประเภทที่ 8) ตอ งมกี ารตรวจสอบทกุ ๆ ป 2.2.2 การตดิ เครอ่ื งหมาย ฉลาก และปา ย บนบรรจุภัณฑและรถขนสงวัตถุอันตรายจะตองมีขอมูลแสดง ความเปนอันตรายและประเภทหรือประเภทยอยของวัตถุอันตราย เหลานั้นใหชัดเจน โดยใชสัญลักษณภาพ สี และตวั เลข ซง่ึ ประกอบกนั เปนเครื่องหมาย ฉลากและปา ย บง ชป้ี ระเภทของวตั ถอุ นั ตรายตาม ฉลากบง ชว้ี ตั ถอุ นั ตรายตามตารางท่ี 1 ทั้ง 9 ประเภท

23 ตารางที่ 1 ฉลากบง ชป้ี ระเภทวตั ถอุ นั ตราย ประเภท บรรยายภาพสญั ลกั ษณ 1.วัตถุระเบิด สัญลักษณ (ระเบิดที่ กาํ ลงั แตก) พืน้ : สีสม หมายเลข1มมุ ขา งลา ง ประเภทยอย 1.1, 1.2 และ 1.3 พ้นื : สีสม หมายเลขสดี าํ ตวั เลขตอ งสงู ประมาณ 30 ม.. หนา ประมาณ 5 ม.ม. หมายเลข ประเภทยอ ย 1.4 ประเภทยอ ย 1.5 ประเภทยอ ย 1.6 1มมุ ขา งลา ง 2.กา ซ สัญลักษณ (เปลวไฟ) สดี าํ หรอื สขี าว พน้ื : สีแดง หมายเลข2มมุ ขา งลา ง ประเภทยอย 2.1 สญั ลกั ษณ (หลอดกา ซ): สดี าํ หรอื สขี าว พืน้ : สีเขียว หมายเลข 2 มุมขางลาง ประเภทยอย 2.2 ประเภทยอย 2.3 สัญลักษณ(หัวกะโหลก และกระดกู ไขว) สดี าํ พน้ื : สีขาว หมายเลข 2 มุมขางลาง

ประเภท 24 3.ของเหลวไวไฟ บรรยายภาพสญั ลกั ษณ สญั ลกั ษณ (เปลวไฟ): สดี าํ หรือสีขาว พื้น: สีแดง หมายเลข 3 มุมขางลาง 4. ของแขง็ ไวไฟ ประเภท 3 สัญลักษณ (เปลวไฟ): ประเภทยอย 4.1 สดี าํ ประเภทยอย 4.2 พนื้ : สขี าวสลบั ลายทางยาว ประเภทยอย 4.3 แนวตง้ั 7แถบ หมายเลข 4 มุมขางลาง สัญลักษณ (เปลวไฟ): สดี าํ พื้ น: ค ร่ึ ง บ น สี ข า ว ครึ่งลางสีแดง หมายเลข 4 มุมขางลาง สัญลักษณ (เปลวไฟ): สดี าํ หรือสีขาว พื้น: สนี า้ํ เงิน หมายเลข4มมุ ขา งลา ง 5. สารออกซไิ ดสแ ละ สญั ลกั ษณ (เปลวไฟเหนอื สารเปอรออกไซด วงกลม):สดี าํ อนิ ทรยี  พ้นื : สีเหลือง หมายเลข 5.1 มมุ ขา งลา ง ประเภทยอย 5.1 หมายเลข5.2มุมขางลาง ประเภทยอย 5.2

25 ประเภท บรรยายภาพสญั ลกั ษณ 6 . ส า ร พิ ษ แ ล ะ สารตดิ เชอื้ สัญลักษณ (หวั กะโหลก และกระดกู ไขว) : สดี าํ 7.วัสดุกัมมันตรังสี พื้น: สีขาว หมายเลข 6 มุมขางลาง 8. สารกัดกรอน ประเภทยอย 6.1 9. วัตถุอันตราย เบ็ดเตล็ด ประเภทยอย 6.2 สัญลักษณ (รูปจันทร ประเภท 7 เสี้ยว 3 อนั วางบน วงกลม) เขียนขอความ เปน สดี าํ พื้น: สีขาว หมายเลข 6 มุมขางลาง สัญลักษณ (ใบพัด สามใบ): สดี าํ พื้ น: ค ร่ึ ง บ น สี เ ห ลื อง ครึ่งลางสีขาว หมายเลข 7 มุมขางลาง ประเภท 8 สัญลักษณ (ของเหลว ประเภท 9 หยดจากหลอดแกว 2 หลอดและกําลังกัดมือ และโลหะ): สดี าํ พืน้ :ครงึ่ ลางสีดําขอบขาว หมายเลข 8 มุมขางลาง สัญลักษณ (แถบแนว ต้ัง 7 แถบในครง่ึ บน): สดี าํ พน้ื : สีขาว หมายเลข 9 มุมขางลาง

26 •! การตดิ เครอ่ื งหมาย (Marking ) การติดเคร่ืองหมายบรรจุภัณฑ (Marking) ประกอบดวย ช่ือทางการคา ของวตั ถอุ นั ตราย และหมายเลขสหประชาชาติที่มีอักษร UN นาํ หนา ขอ มลู จะตอ งอา นงา ยและเหน็ ชดั เจนตดิ ไวใ นบรเิ วณทเี่ ปด เผย ม่ันคง และไมหลดุ ลอก สขี องขอ มลู ตอ งตรงขา มกบั สพี น้ื ผวิ ภายนอก ของบรรจุภัณฑและตองไมติดกับขอมูลอ่ืน ซึ่งจะทําใหใจความสาํ คญั ขาดหายไป (ภาพที่ 5) ภาพท่ี 5 ตวั อยางการติดเครือ่ งหมายและฉลากทหี่ ีบหอ

27 • ! ก า ร ติ ด ฉ ล า ก บ น บรรจุภัณฑ (Labelling) การตดิ ฉลากบนบรรจภุ ณั ฑ (Labelling) แสดงความเสย่ี งหลกั (Primary risk label) (คอลมั นท ่ี 3 ในตารางบญั ชรี ายชอื่ สนิ คา อนั ตราย) และ/หรอื ฉลากแสดงความเสย่ี งรอง (Secondary risk หรือ Subsidiary risk labels) (คอลัมนท ่ี 4 ในตารางบญั ชรี ายชอ่ื สนิ คา อนั ตราย) ที่ แสดงความเปน อนั ตรายของวตั ถทุ บ่ี รรจุ ฉลากจะตอ งเปน รปู สเ่ี หลย่ี ม จัตุรัสท่ีทํามมุ 45 องศามขี นาดดา นละ 100 มลิ ลเิ มตร มเี สน ขนาด 5 มิลลิเมตร สเี ดยี วกบั สญั ลกั ษณใ นฉลากขนานกบั กรอบฉลาก การติดฉลากใหติดใกลกับบริเวณที่ติดชื่อวัตถุอันตรายทข่ี นสง โดยไมต ดิ ทบั ขอ มลู อน่ื ๆ และตอ งเหน็ ไดช ดั เจน สาํ หรับบรรจุภัณฑ แบบ IBCs ที่มีความจุมากกวา 450 ลติ ร จะตอ งตดิ ฉลาก 2 ดา นท่ี ตรงขามกัน การติดฉลากความเส่ียงหลักและฉลากความเสย่ี งรอง ใหติดไวในแนวเดียวกัน โดยเร่ิมจากฉลากความเสี่ยงหลักกอน (อยูดานซายมือ) แลว ตอ ดว ยฉลากความเสย่ี งรอง (อยดู า นขวามอื ) ซึ่งการติดฉลากหนึ่ง สอง หรอื สามอนั มคี วามหมายดงั น้ี ถา ตดิ ฉลากอนั เดยี ว หมายความวา วตั ถอุ นั ตรายทบี่ รรจภุ ณั ฑ นน้ั มอี นั ตรายเพยี งประเภทเดยี ว ตามความหมายของสญั ลักษณ วัตถุอันตรายทป่ี รากฏบนฉลากนน้ั ๆ เชน แสดงวา วตั ถอุ นั ตรายในบรรจภุ ณั ฑน นั้ มีอันตรายเพียงประเภทเดียว คือ ของเหลวไวไฟ

28 ติดฉลากสองอัน หมาย ความวา วัตถุอันตรายในบรรจุ ภัณฑนน้ั มอี นั ตรายสองประเภท ตามสญั ลกั ษณ เชน แสดงวา วตั ถอุ นั ตรายในบรรจุ ภณั ฑนนั้ มอี นั ตรายสองประเภท คอื สารพษิ และของเหลวไวไฟ ติดฉลากสามอนั หมายความวา วตั ถอุ นั ตรายในบรรจภุ ณั ฑ น้ันมีอันตรายสามประเภทตามสญั ลกั ษณ เชน แสดงวา วตั ถอุ นั ตรายในบรรจภุ ณั ฑน น้ั มอี นั ตรายสามประเภท คอื เปน สารพษิ ของเหลวไวไฟและสารกดั กรอ น •! ตําแหนง ทต่ี ดิ ฉลาก 1.! ติดบนผิวเดียวกับหีบหอ ใกลเคร่ืองหมายแสดงชือ่ ทถี่ กู ตอง ในการขนสง 2.! ติดบนหีบหอในท่ีทไ่ี มถ ูกปกปด หรอื ปดบงั 3.! เม่ือมีการบังคบั ใชฉ ลากความเสย่ี งหลกั และความเสย่ี งรอง ตองตดิ ไวใ กลก นั 4.! กรณที ห่ี บี หอ เปน รปู ทรงทไ่ี มเ ปน ระเบยี บหรอื ขนาดเลก็ ไมส ามารถ ตดิ ฉลากได ใหใ ชป า ยทม่ี ฉี ลากตดิ อยผู กู ตดิ กบั หบี หอ ใหแ นน

29 5.! ถา เปน ถงุ IBCs ทมี่ คี วามจมุ ากกวา 450 ลติ ร ใหต ดิ ฉลากทงั้ 2 ดา นท่ีอยตู รงขา มกนั 6.! ฉลากตอ งตดิ บนผวิ ทม่ี สี ที ต่ี ดั กบั ฉลาก •! การติดเครอ่ื งหมายและปา ยบนรถขนสง วตั ถอุ นั ตราย (Marking and Placarding ) รถทใี่ ชข นสง วตั ถอุ นั ตรายทกุ ชนดิ จะตอ งตดิ ปา ยแสดงความเปน อันตรายไวอยางชัดเจน อยางนอยสองดา นของรถขนสง วตั ถอุ นั ตราย ตามท่ีกรมการขนสงทางบกไดกําหนดไว คือปายจะตองเปนรูป ส่ีเหล่ียมจัตุรัสที่ทํามุม 45 องศา มขี นาดดา นละไมน อ ยกวา 250 มลิ ลเิ มตร มเี สน ขนาด 12.5 มลิ ลเิ มตร สเี ดยี วกบั สญั ลกั ษณใ นปา ย ขนานกบั กรอบปา ย ตวั เลขแสดงประเภทหรอื หมวดตอ งมขี นาดความสงู ไมน อ ยกวา 25 มลิ ลเิ มตร (ภาพท่ี 6) และตอ งมหี มายเลขสหประชาชาติ ขนาดความสูงไมนอยกวา 65 มิลลิเมตร สีดําเขียนบนปาย ส่ีเหล่ียมผนื ผา สสี ม ขนาดความสงู ไมน อ ยกวา 120 มลิ ลเิ มตร ความกวา ง 300 มลิ ลเิ มตร มขี อบขนาด 10 มลิ ลเิ มตร ติดไวใ กลก บั ปา ยแสดงความ เปน อนั ตราย (Placard) (ภาพที่ 7) ภาพท่ี 6 ตวั อยา งปา ยสาํ หรบั วตั ถอุ นั ตราย

30 * ทแ่ี สดงตวั เลขประเภทและประเภทยอ ย * * ที่แสดง UN No. ภาพท่ี 7 ตวั อยา งปา ยแสดงหมายเลขสหประชาชาติ 2.2.3! การจดั แยกและขนถา ยวตั ถอุ นั ตราย เมื่อตองทําการขนสง วตั ถอุ นั ตรายตง้ั แตส องชนดิ ขน้ึ ไป ใหทํา การจัดแยก (ตารางท่ี 2) เพอ่ื ปอ งกนั การลกุ ไหมแ ละ/หรอื การคาย ความรอ นหรอื ปลอ ยกา ซไวไฟและ/หรอื กา ซพษิ หรอื เกดิ ปฏกิ ริ ยิ าของเหลว ทมี่ ฤี ทธกิ์ ดั กรอ นหรือทําใหเกิดสารทม่ี ภี าวะไมเ สถยี รหรอื เพม่ิ ความดนั ในการจดั แยกวตั ถอุ นั ตรายใหเ ปน ไปตามเกณฑต อ ไปนี้ ประเภท 1 วตั ถรุ ะเบดิ ตอ งไมท าํ การขนสง ปะปนกบั วตั ถอุ นั ตรายชนดิ ใดๆ เลย ประเภท 2 หมวด 2.1 กา ซไวไฟ ตอ งไมทาํ การขนสง ปะปนกบั วตั ถอุ นั ตรายประเภท 1 (วตั ถรุ ะเบดิ ) ประเภท 3 (ของเหลวไวไฟ) ประเภท 4 (ของแขง็ ไวไฟ วตั ถุ ทที่ าํ ใหเ กดิ การลกุ ไหมไ ดเ องและวตั ถทุ ถี่ กู นาํ้ แลว ใหก า ซไวไฟ) ประเภท 5 (วตั ถอุ อกซไิ ดซแ ละออรแ กนนคิ เปอรอ อกไซด) ประเภท 7 (วตั ถกุ มั มนั ตรงั ส)ี

31 ประเภท 2 หมวด 2.2 กา ซไมไ วไฟ,ไมเ ปน พษิ ตอ งไมทาํ การขนสง ปะปนกบั วตั ถอุ นั ตรายประเภท 1 (วตั ถรุ ะเบดิ ) หมวด 4.2 (วตั ถทุ ที่ าํ ใหเ กดิ การลกุ ไหมไ ดเ อง) หมวด 5.2 (วตั ถอุ อรแ กนนคิ เปอรอ อกไซด) ประเภท 2 หมวด 2.3 กา ซพษิ ตอ งไมทาํ การขนสง ปะปนกบั วตั ถอุ นั ตรายประเภท 1 (วตั ถรุ ะเบดิ ) ประเภท 3 (ของเหลวไวไฟ) หมวด 4.2 (วตั ถทุ ที่ าํ ใหเ กดิ การลกุ ไหมไ ดเ อง)ประเภท5(วตั ถอุ อรแ กนนคิ เปอรอ อกไซด) และเครอื่ งอปุ โภค ประเภท 3 ของเหลวไวไฟ ตอ งไมทาํ การขนสง ปะปนกบั วตั ถอุ นั ตรายประเภท 1 (วตั ถรุ ะเบดิ ) หมวด 2.1 (กา ซไวไฟ) หมวด 2.3 (กา ซพษิ ) หมวด 4.2 (วตั ถทุ ที่ าํ ใหเ กดิ การลกุ ไหมไ ดเ อง) ประเภท 5 (วตั ถอุ อรแ กนนคิ เปอร ออกไซด) ประเภท 6 (วตั ถมุ พี ษิ ในกรณที ขี่ องเหลวไวไฟเปน Nitromethane) ประเภท 7 (วตั ถกุ มั มนั ตรงั ส)ี ประเภท 4 หมวด 4.1 ของแขง็ ไวไฟ ตอ งไมทาํ การขนสง ปะปนกบั วตั ถอุ นั ตรายประเภท 1 (วตั ถรุ ะเบดิ )หมวด2.1(กา ซไวไฟ)หมวด4.2(วตั ถทุ ที่ าํ ใหเ กดิ การลกุ ไหมไ ดเ อง) ประเภท 5 (วตั ถอุ อรแ กนนคิ เปอรอ อกไซด) ประเภท 7 (วตั ถกุ มั มนั ตรงั ส)ี ประเภท 4 หมวด 4.2 วตั ถทุ ท่ี าํ ใหเ กดิ การลกุ ไหมไ ดเ อง ตอ งไมทาํ การขนสง ปะปนกบั วตั ถอุ นั ตรายประเภท 1 (วตั ถรุ ะเบดิ ) ประเภท 2 (กา ซตา ง ๆ) ประเภท 3 (ของเหลวไวไฟ) หมวด 4.1 (ของแขง็ ไวไฟ) ประเภท 5 (วตั ถอุ อรแ กนนคิ เปอรอ อกไซด) ประเภท 7 (วตั ถกุ มั มนั ตรงั ส)ี

32 ประเภท 4 หมวด 4.3 วตั ถทุ ถี่ กู นา้ํ แลว ใหก า ซไวไฟ ตอ งไมทาํ การขนสง ปะปนกบั วตั ถอุ นั ตรายประเภท 1 (วตั ถรุ ะเบดิ ) หมวด 2.1 (กา ซไวไฟ) ประเภท 5 (วตั ถอุ อรแ กนนคิ เปอร ออกไซด) ประเภท 7 (วตั ถกุ มั มนั ตรงั ส)ี ประเภท 8 (วตั ถกุ ดั กรอ น) ประเภท 5 หมวด 5.1 วตั ถอุ อกซไิ ดซ ตอ งไมทาํ การขนสง ปะปนกบั วตั ถอุ นั ตรายประเภท 1 (วตั ถรุ ะเบดิ ) หมวด 2.1 (กา ซไวไฟ) หมวด 2.3 (กา ซพษิ ) ประเภท 3 (ของเหลวไวไฟ) ประเภท 4 (ของแขง็ ไวไฟ วตั ถทุ ที่ าํ ใหเ กดิ การลกุ ไหมไ ด เอง และวตั ถทุ ถ่ี กู นาํ้ แลว ใหก า ซไวไฟ) ประเภท 4 (ของแขง็ ไวไฟ วตั ถทุ ที่ าํ ใหเ กดิ การลกุ ไหมไ ดเ อง และวตั ถทุ ถี่ กู นาํ้ แลว ใหก า ซไวไฟ) ประเภท 6 (วตั ถมุ พี ษิ ในกรณที ข่ี องเหลวไวไฟเปน วตั ถทุ เ่ี สย่ี งตอ การตดิ ไฟ) ประเภท 7 (วตั ถกุ มั มนั ตรงั ส)ี ประเภท 8 (วตั ถกุ ดั กรอ น) ประเภท 9 วตั ถอุ นื่ ๆ ที่ เปน วัตถุที่เสี่ยงตอการติดไฟ) และสารอน่ื ๆ ที่ไมใชวัตถุอันตราย แตเปน สารที่เสี่ยงตอการติดไฟ ประเภท 5 หมวด 5.2 วัตถุออรแกนนิคเปอรออกไซด ตอ งไมท าํ การขนสง ปะปนกบั วตั ถอุ นั ตรายประเภท 1 (วตั ถุ ระเบดิ ) ประเภท 2 (กา ซตา ง ๆ) ประเภท 3 (ของเหลวไวไฟ) ประเภท 4 (ของแขง็ ไวไฟ วตั ถทุ ที่ าํ ใหเ กดิ การลกุ ไหมไ ดเ อง และวตั ถทุ ถ่ี กู นาํ้ แลว ใหก า ซไวไฟ) หมวด 5.1 (วตั ถอุ อกซไิ ดซ) ประเภท 6 (วตั ถมุ พี ษิ ทเี่ ปน วตั ถทุ เี่ สยี่ งตอ การตดิ ไฟ) ประเภท 7 (วตั ถกุ มั มนั ตรงั ส)ี ประเภท 8 (วตั ถุ กดั กรอ น) ประเภท 9 วตั ถอุ นื่ ๆ ทเี่ ปนวัตถุที่เสี่ยงตอการติดไฟ) และ สารอน่ื ๆ ที่ไมใชวัตถุอันตราย แตเปนสารที่เสี่ยงตอการติดไฟ

33 ประเภท 6 วัตถุมีพิษ ตองไมทําการขนสงปะปนกับวัตถุอันตรายประเภท 1 (วตั ถรุ ะเบดิ ) ประเภท 3 (ของเหลวไวไฟ) ประเภท 5 (วัตถุออกซิไดซและ กรดกัดกรอน) และเครอ่ื งอปุ โภค ประเภท 7 วัตถุกัมมันตรังสี ตองไมทําการขนสงปะปนกับวัตถุอันตรายประเภท 1 (วตั ถรุ ะเบดิ ) หมวด 2.1 (กาซไวไฟ) ประเภท 3 (ของเหลวไวไฟ) ประเภท 4 (ของแขง็ ไวไฟ วัตถุที่ทําใหเกิดการลุกไหมไดเอง และวัตถุที่ถูก นํ้าแลวใหกาซไวไฟ) ประเภท 5 (วัตถุออกซิไดซและออรแกนนิคเปอร ออกไซด) ประเภท 8 (วัตถุกัดกรอน) และเครอ่ื งอปุ โภค นอกจากนี้ตองจัด แยกจากบคุ คล พัสดุไปรษณีย และแผนฟลมถายภาพดวย ประเภท 8 วัตถุกัดกรอน ตองไมทําการขนสงปะปนกับวัตถุอันตรายประเภท 1 (วตั ถรุ ะเบดิ ) ประเภท 5 (วัตถุออกซิไดซและออรแกนนิคเปอรออกไซด) ประเภท 6 (วัตถุมีพิษในกรณีที่เปนไซยาไนดและกรดกัดกรอน) ประเภท 7 (วตั ถกุ ัมมันตรังสี) และเครอ่ื งอปุ โภค นอกจากนี้ตองจัดแยกจากบุคคล พสั ดุไปรษณีย และแผนฟลมถายภาพดวย ประเภท 9 วัตถุอื่นๆ ที่เปนอันตราย ตองไมทําการขนสงปะปนกับวัตถุอันตรายประเภท 1 (วตั ถรุ ะเบดิ ) ประเภท 5 (วัตถุออกซิไดซและออรแกนนิคเปอรออกไซด)

34 ตารางท่ี 2 หลกั การจดั แยกเกบ็ และการบรรทกุ รวมกนั ของวตั ถอุ นั ตราย

35 •! ขอกําหนดการขนถา ยวตั ถอุ นั ตราย (Loading and Unloading) 1. การขนถา ยวตั ถอุ นั ตรายตอ งปฏบิ ตั ดิ งั น้ี 1.1)! หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่กอใหเกิดประกายไฟ 1.2)! ผกู ยดึ ภาชนะบรรจเุ พอ่ื ปอ งกนั การกระทบกนั โดยเฉพาะการ ขนถา ยวตั ถอุ นั ตรายประเภท 1 (วตั ถรุ ะเบดิ ) ประเภท 3 (ของเหลวไวไฟ) ประเภท 4 (ของแขง็ ไวไฟ วตั ถทุ ที่ าํ ใหเ กดิ การลกุ ไหมไ ดเ องและวตั ถทุ ถี่ กู นาํ้ แลว ใหก า ซไวไฟ) ประเภท 5 (วตั ถอุ อกซไิ ดซแ ละออรแ กนนคิ เปอรอ อกไซด) ประเภท 8 (วตั ถกุ ดั กรอ น หมวดท่ี 2.1 (กา ซไวไฟ) และหมวด 6.1 (วตั ถมุ พี ษิ ) 1.3)!ในระหวางการขนถายรถตองติดเบรคมือเพื่อปองกัน การไหลเคลอ่ื นของรถกอ น •! ขอกําหนดทว่ั ไปการขนถา ยวตั ถอุ นั ตราย (Loading and Unloading) มีดังนี้ 1.! หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่กอใหเกิดประกายไฟ 2.! ผกู ยดึ ภาชนะบรรจเุ พอื่ ปอ งกนั การกระทบกนั โดยเฉพาะการขนถา ย วตั ถอุ นั ตรายประเภท 1 (วตั ถรุ ะเบดิ ) ประเภท 3 (ของเหลวไวไฟ) ประเภท 4 (ของแขง็ ไวไฟ ชนดิ ทท่ี าํ ใหเ กดิ การลกุ ไหมไ ดเ อง และ ชนดิ ทถี่ กู นา้ํ แลว ใหก า ซไวไฟ) ประเภท 5 (วตั ถอุ อกซไิ ดซแ ละ ออรแ กนคิ เปอรอ อกไซด) ประเภท 8 (วตั ถกุ ดั กรอ น) ประเภทยอ ย ที่2.1(กา ซไวไฟ) และประเภทยอ ยที่6.1(วตั ถมุ พี ษิ ) 3.! ในระหวางการขนถา ย ตอ งดงึ เบรกมอื เพอ่ื ปอ งกนั การไหล เคลอื่ นของรถและดบั เครอ่ื งยนต ยกเวน กรณใี ชเ ครอ่ื งยนต เปน ตวั ฉดุ ปม ขนถา ย

36 4.! ในระหวางการขนถายตองไมใหภาชนะบรรจุเกิดการบุบ หรือหกรั่วไหล 5.! ตองมีเจาหนาที่ที่มีความรูความชํานาญรบั ผดิ ชอบควบคมุ การขนถา ยตลอดเวลา 6.! การขนถา ยวตั ถอุ นั ตรายชนดิ ไวไฟทเ่ี ปน กา ซหรอื ของเหลว ตองตอสายดนิ จากโครงดสั ซรี ถกอ น และถอดสายดนิ น้ี ออก เมอ่ื ขนถา ยเสรจ็ เพื่อปองกันการเกิดไฟฟาสถิตย ซึ่ง อาจทาํ ใหเกิดไฟไหม หรอื ระเบดิ ได 7.! ในขณะขนถา ยกา ซหรอื ของเหลวไวไฟจากถงั ใสร ถบรรทกุ ตวั รถ ควรอยใู นตาํ แหนง ตรงพรอ มทจ่ี ะเคลอื่ นยา ยออกไปขา งหนา หากมเี หตฉุ กุ เฉนิ เกดิ ขน้ึ และวาลว ควบคมุ การขนถา ยควรอยใู น ตาํ แหนง ทค่ี วบคมุ ไดง า ย 2.2.4 เอกสารกาํ กบั การขนสง วตั ถอุ นั ตราย (Shipping paper) 1.! การขนสง วตั ถอุ นั ตรายทกุ ครง้ั จะตอ งมเี อกสารกาํ กบั การขนสง และเอกสารคําแนะนําเก่ียวกับวัตถุอันตรายหรือเอกสารขอมูลความ ปลอดภยั ของวตั ถทุ ข่ี นสง (Material Safety Data Sheet,MSDS) ซง่ึ มี ขอ มลู ดา นการแกไ ขปญ หาฉกุ เฉนิ และการปฐมพยาบาลเบื้องตนกรณีเกิด อุบตั เิ หตอุ ยดู ว ย 2. การกรอกเอกสารกาํ กบั การขนสง จะตอ งมรี ายละเอยี ดเกย่ี วกบั ชอื่ วตั ถอุ นั ตรายทขี่ นสง (Shipping name) ประเภท (Class) ประเภทยอ ย (Division) หมายเลขสหประชาชาติ (UN number) กลุม การบรรจุ (Packing group) ปรมิ าณรวมและขอ ควรระวงั พเิ ศษ ซง่ึ ผสู ง ตอ งรบั รอง ความถกู ตอ งของขอ มลู ในเอกสาร พรอ มทง้ั ลงนามกาํ กบั ไวเ ปน หลกั ฐาน

37 การระบุรายละเอียดพเิ ศษในเอกสารกาํ กบั การขนสง 1.! วัตถุท่ีตองขนสงในภาวะท่ีอุณหภูมิสูงจะตองระบุคําวา “รอ น” ไวหนาชื่อ ทางการขนสง 2.! วตั ถทุ ต่ี อ งควบคณุ อณุ หภมู ขิ ณะทาํ การขนสง เชน หมวด 4.1 ของแข็งไวไฟและหมวด 5.2 ออรแกนิคเปอรออกไซด จะตองระบเุ งอ่ื นไขการควบคมุ ไวใ นเอกสาร 3.! วัตถุอันตรายทุกชนิดตองระบุที่อยูของผูรับปลายทาง ไวอยางละเอียดลงในเอกสารกํากับการขนสง รวมทั้ง ชอื่ บคุ คลทร่ี บั ผดิ ชอบและเบอรโ ทรศพั ทท สี่ ามารถตดิ ตอ ได 4.! เมอื่ ทาํ การขนสง วตั ถอุ นั ตรายในภาชนะบรรจหุ อ หุม ภาชนะ ทชี่ าํ รดุ (Salvage packaging) จะตอ งระบคุ าํ วา “ภาชนะบรรจุ หอ หมุ ภาชนะทช่ี าํ รดุ ” หรอื “SALVAGE PACKAGE” หลัง คาํ อธบิ ายวตั ถอุ นั ตรายในเอกสารกาํ กบั การขนสง (ตารางท่ี 3) 5.! ภาชนะบรรจทุ ว่ี า งเปลา แตย งั มวี ตั ถอุ นั ตรายตกคา งอยจู ะตอ ง ระบุคําวา “ถังเปลามีวัตถุอันตรายตกคางอยู” หรือ “EMPTY UNCLEANED” หรือ “RESIDUE LAST CONTAINED” ไวก อ นหรอื หลงั ชอ่ื ทางการ ในกรณี ท่ีทํ าก ารขนส  งวั ตถุอันตรายโดยใชตูคอนเทนเนอร (Freight Container) จะตองมีเอกสารรบั รองการบรรจใุ นเรอ่ื งตอ ไปน้ี 1.! ตูคอนเทนเนอรส ะอาด 2.! วัตถุอันตรายไดร บั การจดั แยกอยา งถกู ตอ งและเหมาะสม 3.! ภาชนะบรรจไุ ดร บั การตรวจตราความเสยี หายจากภายนอกแลว และเหมาะสมกบั การบรรจุ

38 4.! วตั ถอุ นั ตรายไดร บั การขนถา ยอยา งถกู วธิ แี ละวางในสถานท่ี เหมาะสม มเี ครอ่ื งมอื สาํ หรบั การยดึ หรอื คาํ้ จนุ อยา งเพยี งพอ เพอื่ ความปลอดภยั ของสนิ คา ทจี่ ะสง ไปยงั ปลายทาง 5.! วตั ถอุ นั ตรายทบ่ี รรจใุ นบรรจภุ ณั ฑจ ะตอ งวางกระจายจนเตม็ ตูคอนเทนเนอร 6.! สาํ หรบั การขนสง วตั ถอุ นั ตรายในประเภท 1 และประเภทยอ ย 1.4 ภาชนะบรรจจุ ะตอ งเปน ไปตามขอ กาํ หนดอยา งเครง ครดั 7.! ถังและบรรจุภัณฑไดติดเครื่องหมาย ฉลาก และปายแสดง ความเปนอนั ตรายของวตั ถอุ นั ตรายตรงตามขอ กาํ หนด

39 ตารางที่3 แบบฟอรม ใบกํากับการขนสงวัตถุอันตรายแบบหลายระบบ (Multimodal Dangerous Goods Form) 1. ผสู งสินคา 2. เอกสารขนสง เลขท่ี 3. หนา 1 ของจาํ นวน 4. หลกั ฐานทผ่ี สู ง สนิ คา อา งถงึ หนา 5. หลกั ฐานทส่ี นิ คา ทางเรอื อา ง ถงึ 6. ผรู บั สนิ คา 7. พาหนะ (กรอกโดยผูสงสินคา) ประกาศที่เกี่ยวของกับผูสงของ ขาพเจาขอรับรองวาขอความในเอกสารน้ีไดรับแจงสินคา ไวอ ยา ง สมบรู ณ และถูกตองทั้งชื่อที่เปนทางการ การจาํ แนก การบรรจุ การตดิ ปา ย การตดิ ขอ มลู และสถานการณท เ่ี กย่ี วขอ งสาํ หรบั การ ขนสงนอ้ี ยภู ายใตเ งอ่ื นไขทร่ี ฐั กําหนด 8. การขนสง นอ้ี ยภู ายใตเ งอ่ื นไขทก่ี ําหนดสาํ หรบั (ละไดห ากไมเ กย่ี ว 9. ขอ มลู เพม่ิ เตมิ ทแ่ี นบมาดว ย ขอ ง) เครอ่ื งบนิ ขนสง ผโู ดยสารและสนิ คา เครอ่ื งบนิ ขนสง สนิ คา เทา นั้น 10. เลขทเ่ี รอื / เครอ่ื งบนิ และวนั ที่ 11. ทา / สถานทบ่ี รรทกุ ตนทาง 12. ทา / สถานทท่ี น่ี าํ สนิ คา ลง 13. ปลายทาง 14. เครื่องหมายของ *หมายเลขและชนดิ ของ นาํ้ หนกั ทง้ั หมด นาํ้ หนกั สทุ ธิ ปรมิ าตร บรษิ ทั บรรจภุ ณั ฑ ; (กิโลกรัม) (กโิ ลกรมั ) (ลกู บาศกเ มตร) ทข่ี นสง สนิ คา คาํ บรรยายสนิ คา 15.! เลขทบ่ี ง ชต้ี ู 16. หมายเลขผนกึ 17. ขนาดและชนดิ ของ 18. นาํ หนกั เฉพาะ 19. นาํ หนกั สนิ คา ทง้ั หมด บรรทกุ สนิ คา (รวมทง้ั นําหนกั ตบู รรทกุ / / เลขทะเบยี น ตบู รรทกุ สนิ คา / ยาน ตบู รรทกุ / ยาน ยานพาหนะ) (กโิ ลกรัม) ยานพาหนะ พาหนะ พาหนะ (กโิ ลกรมั ) ใบรบั รองบรรจภุ ณั ฑต บู รรทกุ สนิ คา / ยาน 21.! การรบั สนิ คาจากหนวยงานหรือองคกรของผูรับสินคา พาหนะ ไดร บั สนิ คา ตามหมายเลขของบรรจภุ ณั ฑ / ตบู รรทกุ / รถพว งทป่ี รากฏตามขา งตน ใน ขาพเจาขอรับรองขอความในหนงั สอื ฉบบั นว้ี า คาํ สภาพทด่ี ี บรรยายสินคาท่ีกลาวมาน้ันถูกบรรจุอยูในตู ถา ไมโปรดระบุ…….. บรรทุกสินคา / ยานพาหนะดังกลา วภายใตเงื่อน ไขทร่ี ฐั กาํ หนดไว ชอ่ื ผขู นสง 22. ชอ่ื บรษิ ทั (สาํ หรบั ผสู ง ทเ่ี ตรยี มเอกสารฉบบั น)้ี โดยตองทํ าใหสมบูรณและไดลงนามรับรอง สําหรบั การบรรจเุ ขา ตสู นิ คา / บรรทกุ บนยาย พาหนะโดยผทู ร่ี บั ผดิ ชอบในการบรรจแุ ละขนถา ย 20. ชอ่ื ของบรษิ ทั ชอ่ื / สถานะของผแู จง หมายเลขทะเบยี นยาน ชอ่ื / สถานะของผแู จง สถานที่และวันที่ พาหนะ สถานที่และวันที่ ลายเซ็นและวันที ลายเซน็ ของผแู จง ลายเซน็ ผคู วบคมุ ยาน ลายเซ็นของผแู จง พาหนะ

40 •! เอกสารคําแนะนาํ เกย่ี วกบั วตั ถอุ นั ตราย เพื่อเปนการปองกันอันตรายในกรณีฉุกเฉินหรือเกิดอุบัติเหตุ ทเี่ กดิ ขน้ึ ในระหวา งการขนสง จงึ ควรมเี อกสารแนะนาํ เกยี่ วกบั วตั ถอุ นั ตราย สาํ หรบั พนกั งานขบั รถ ซงึ่ ผปู ระกอบการหรอื ผสู ง ของเปน ผจู ดั หาใหโ ดย อาจเตรยี มเอกสารดงั กลา วไดจ ากขอ มลู ความปลอดภยั ของสาร (MSDS) ซง่ึ หาไดจ ากผผู ลติ หรอื ผคู า วตั ถอุ นั ตรายนน้ั ๆ MSDS ของสารโดยทว่ั ไป ควรครอบคลุมหัวขอตอไปน้ี ขอมูลสินคา การจําแนกสารเคมี สารประกอบทเี่ ปน อนั ตราย คณุ สมบตั ทิ างกายภาพและเคมี ขอ มลู ดา น อคั คภี ยั และการระเบดิ ขอ มลู เกย่ี วกบั อันตรายตอสุขภาพ มาตรการ ดา นความปลอดภยั ขอ ปฏบิ ตั ใิ นการขนยา ยและจดั เกบ็ (ตารางที่ 4) ดงั น้ี

41 ตารางที่ 4 ตัวอยา งขอ มลู ความปลอดภยั ของสารเคมี MSDS ของเมทธลิ แอลกอฮอล ขอมูลสินคา ขอ มลู เกย่ี วกบั อนั ตรายตอ สขุ ภาพ ชอ่ื ทางการคา XYZ ชอ่ื ทางเคมี เมทธลิ แอลกอฮอล ทางเขา สรู า งกาย: การกิน การหายใจ ทางผวิ หนงั และตา สูตรทางเคมี CH3OH อนั ตรายเฉพาะท่ี (ผวิ หนัง ตา เยื่อบ)ุ : ทาํ ใหเ กดิ ผน่ื แดง ผผู ลติ /ผูนาํ เขา บริษัท ABC ขนสง จาํ กัด บ ว ม แ ด ง และอาจทําอันตรายช่ัวคราวตอแกวตา ทอ่ี ยู 1234 ถนนขนสง เขตวตั ถุ มาตรการดา นความปลอดภยั อนั ตราย กรงุ เทพฯ การปฐมพยาบาล การจําแนกสารเคมี ทางผวิ หนงั : ถอดเสอ้ื ผา ทเ่ี ปอ นสารออก ลา งบรเิ วณผวิ หนัง U.N. Number 1230 ทส่ี มั ผสั ดว ยสบู และนาํ้ ปรมิ าณมากถา มอี าการบวมแดงมากขนึ้ CAS No. 67-56-1 ควรปรึกษาแพทย สารประกอบทเ่ี ปน อนั ตราย การหายใจ: ใหเคลื่อนยายผูปวยใหไดรับอากาศบริสทุ ธิ์ เมทธลิ แอลกอฮอล 30-60 % ถาหายใจติดขัดใหออกซิเจน ถาหยุดหายใจ ใหทําการ TLV: 200 ppm ผายปอด และนาํ สง แพทยท นั ที LD50: 5628 มลิ ลิกรัม/กก. ตา: ใหล า งตาดว ยนาํ้ สะอาดปรมิ าณมาก อยา งนอ ย 15 นาที คณุ สมบตั ทิ างกายภาพและเคมี ถา ยงั มกี ารระคายเคอื ง ปวดบวม และนาํ้ ตาไหล ใหป รกึ ษาแพทย จดุ เดอื ด 65 0C ท่ี 760 มิลลิเมตร ขอปฏิบัติในการขนยายและจัดเก็บ ปรอท -97.8 0C ท่ี 760 มลิ ลิเมตร การยกยาย และการจดั เกบ็ จุดหลอมเหลว - ! เก็บใหหางจากแหลงความรอน ปรอท ประกายไฟ หรือสัมผสั กบั แสงอาทติ ย ความดนั ไอ 96 ท่ี 20 0C โดยตรง -! หามตดั หรอื เชอ่ื มภาชนะบรรจเุ ปลา การละลายไดในนํ้า ละลายนาํ้ ได 100 % โดยนาํ้ หนกั การร่ัว และการหก ความถวงจําเพาะ 1.105 ถา เกดิ การหก หรอื รว่ั ไหลของสารเมทธิลแอลกอฮอล อตั ราการระเหย 2.07 ควรปฏบิ ตั ดิ งั น้ี -! ลกั ษณะ สี และกลิ่น เปนของเหลวสีเขียว ใส มกี ลิ่น -! สวมอปุ กรณป อ งกนั อนั ตรายสว นบคุ คล กาํ จดั แหลง ทท่ี าํ ใหเ กดิ ความรอ นตา งๆ แอลกอฮอล -! เก็บสารที่หก หรือรั่ว โดยเก็บไวใน ความเปน กรดดา ง ประมาณ 10 ทค่ี วามเขม ขน 33% ขอ มลู ดา นอคั คภี ยั และการระเบดิ ภาชนะทเ่ี ก็บสารไวไฟโดยเฉพาะ จดุ วาบไฟ 26.9 0C สารทใ่ี ชใ นการดบั เพลงิ -! ใชน้ําหลอเย็นภาชนะบรรจุท่ีสัมผัสกบั ขดี จาํ กดั การตดิ ไฟ คา ตา่ํ สดุ 7.3% คา สงู สดุ 36.0% ไฟ หามใชนํ้าดบั ไฟโดยตรง เนอ่ื งจาก อุณหภมู ทิ ส่ี ามารถตดิ ไฟไดเ อง 464 0C จะทาํ ใหไ ฟขยายวงกวา งขน้ึ การเกิดปฏิกิริยาทางเคมี มคี วามเสถียร -! สวมอปุ กรณปองกันอันตรายสวนบุคคล สารทต่ี อ งหลกี เลย่ี งจากกนั ไมมี และเครื่องชวยหายใจชนิดถังอากาศ สารอนั ตรายทเ่ี กดิ จากการสลายตวั การเผาไหมจ ะทาํ ให แบบตดิ ตัวบคุ คล เกดิ กา ซคารบ อนมอนอกไซด หรอื คารบ อนไดออกไซด

42 2.3 การฝก อบรมพนกั งานขบั รถ ผปู ระกอบการควรจดั ใหม กี ารอบรมสาํ หรบั พนกั งานขบั รถทกุ คน โดยหวั ขอ ในการฝก อบรมควรครอบคลมุ เรอ่ื งตอ ไปน้ี - ระเบยี บวธิ ปี ฏบิ ตั ใิ นการขนสง -! ประเภทของวตั ถอุ นั ตรายทง้ั 9 ประเภท -! วิธีการใช MSDS ใบกํากบั การขนสง และเอกสารเกี่ยวกับ การตอบโตเ หตฉุ กุ เฉนิ -! ความหมายของสญั ลกั ษณ ฉลาก ปา ย และเครอ่ื งหมาย ตาง ๆ ทเ่ี กย่ี วขอ งกบั วตั ถอุ นั ตราย -! ขอปฏบิ ตั ริ ะหวา งการขนสง -! การคดั แยกประเภทสนิ คา อนั ตราย -! การตอบโตเ หตฉุ กุ เฉินเบอ้ื งตน -! การใชอปุ กรณป อ งกนั อนั ตรายสว นบคุ คล -! อุปกรณแ ละขน้ั ตอนการใชง าน (Loading/Unloading) -! การตรวจตราอปุ กรณ ทง้ั นผ้ี ปู ระกอบการไมค วรอนญุ าตใหพ นกั งานขบั รถทย่ี งั ไมผ า น การอบรม ทาํ หนา ทขี่ บั รถบรรทกุ วตั ถอุ นั ตราย อกี ทง้ั ควรจดั อบรมเปน ระยะๆ ดว ยเพอ่ื ฟน ฟแู ละเพม่ิ เตมิ ความรหู รอื เทคนคิ ใหมๆ ทเี่ กยี่ วขอ งกบั การขบั รถ ขนสง วตั ถอุ นั ตรายอยา งระมดั ระวงั

บทท่ี 3 หนา ทีข่ องพนักงานขบั รถขนสง วัตถอุ ันตราย 3.1 หลักเกณฑทั่วไป พนักงานขับรถขนสงวัตถุอันตรายนั้น ถือไดวาเปนบุคคลที่มี ความสําคัญยิ่ง โดยเฉพาะเมอ่ื เตรยี มการขนสง และเมอ่ื ขบั รถบรรทกุ วัตถุอันตรายเพ่ือนําไปยังจุดหมายปลายทาง หากพนักงานขับรถ ไมปฏบิ ตั ติ ามหนา ท่ี หรอื ไมท ราบบทบาทหนา ที่ของตน อาจทาํ ใหเกิด ความเสียหายหรือเกิดอุบัติภัยได หนาท่ีและขอควรปฏิบัติของ พนักงานขับรถขนสง วตั ถอุ นั ตราย มดี งั ตอ ไปน้ี 1.! ตองมใี บอนุญาตขบั ขี่ประเภทที่ 4 2.!ปฏบิ ตั ติ ามขอ ควรปฏบิ ตั เิ พอื่ ความปลอดภยั อยา งเครง ครดั 3.! ปฏบิ ตั ติ ามขอ แนะนาํ ในกรณเี กดิ อบุ ตั เิ หตหุ รอื เหตฉุ กุ เฉนิ 4.! เขารับการอบรมเก่ียวกับการขับขี่ยานพาหนะบรรทุก วัตถุอันตรายที่นายจางจัดให 3.2 การขอใบอนญุ าตขบั ขป่ี ระเภทท่ี 4 อุบัติภัยรายแรงท่ีเคยเกดิ ขน้ึ กบั รถขนสง วตั ถอุ นั ตรายสว นใหญ มีสาเหตุเนือ่ งจาก พนกั งานขบั รถขาดความรคู วามชาํ นาญเก่ยี วกับรถ และไมรูวิธีการปฏิบัติที่ถูกตองเม่ือเกิดเหตุฉุกเฉิน มาตรการหนง่ึ ท่ีกรมการการขนสงทางบกใชในการควบคุมและปองกันแกไขปญหา ดงั กลา ว ไดแ กพ นกั งานขบั รถทตี่ อ งการขอใบอนญุ าตขบั ขปี่ ระเภทที่ 4 ตอ งมคี ณุ สมบตั ดิ งั นี้

44 1.! ตอ งมอี ายไุ มต า่ํ กวา 25 ป 2.! ตองเปนผูมีคุณสมบัติในการขอรับใบอนุญาตขับรถตาม กฎหมายวา ดว ยการขนสง ทางบก 3.! ตองผานการศึกษาอบรม และทดสอบตามขั้นตอนที่ กรมการขนสง ทางบกกาํ หนด 4.! กรณีเปนผูไดรับใบอนุญาตขับรถตามกฎหมายวาดว ยการ ขนสงทางบกชนิดที่ 1 หรือ 2 หรือ 3 มาแลว ตอ งผา น การศึกษาอบรม และทดสอบเพิ่มเติมสําหรับการขอรับ ใบอนญุ าตขบั รถชนดิ ท่ี 4 อาศัยอํานาจตามความในมาตรา 95 (4) แหงพระราชบัญญัติ การขนสง ทางบก พ.ศ. 2522 ซึ่งแกไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติ การขนสง ทางบก (ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2535 อธบิ ดกี รมการขนสง ทางบก ไดกําหนดประเภท หรือ ชนิด และลกั ษณะการบรรทกุ วตั ถอุ นั ตราย ของใบอนญุ าตขับขช่ี นดิ ท่ี 4 ไวด งั น้ี 1.) ประเภทหรือชนิดของวัตถุอนั ตรายตามประกาศน้ีใหเปน ไปตามประกาศกรมการขนสง ทางบก เรอ่ื ง กําหนดประเภทหรือชนิด ของวตั ถอุ นั ตราย ประกาศ ณ วันที่ 29 มนี าคม พ.ศ. 2543 2.)! รถทใ่ี ชข นสง วตั ถอุ นั ตรายตามขอ 1ทมี่ ลี กั ษณะการบรรทกุ ดงั น้ี -! รถทใ่ี ชใ นการขนสง สตั วห รอื สง่ิ ของลกั ษณะ 4 (รถบรรทกุ วตั ถอุ นั ตราย) ทถี่ งั บรรทกุ มคี วามจเุ กนิ กวา 1,000 ลติ ร -! รถทใี่ ชใ นการขนสง สตั ว หรอื สงิ่ ของ ลกั ษณะ 6 (รถพว ง) และลกั ษณะ 7 (รถกงึ่ พว ง) ทถ่ี งั ทใ่ี ชใ นการบรรทกุ เฉพาะวตั ถอุ นั ตราย มคี วามจเุ กนิ กวา 1,000 ลติ ร