วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.3 หน่วยที่ 7

หนว่ ยการเรียนร้ทู ี่ ๗ การเคลื่อนท่ขี องดวงอาทิตย์



๑. แบบรปู เสน้ ทางการขน้ึ และตกของดวงอาทติ ย์ เมื่อเรามองขึ้นไปบนท้องฟ้าในเวลากลางวัน เราจะเห็นดวง อาทิตย์ เป็นดาวดวงใหญ่ที่เปล่งแสงสว่างให้เรามองเห็นสิ่งต่าง ๆ บนโลกได้อย่างชัดเจน ดวงอาทิตย์จะหายไปในเวลากลางคืน ปรากฏดวงจันทร์เป็นดาวดวงใหญ่ท่ีสุด บนท้องฟา้ ตอนกลางคนื

ร้หู รอื ไมว่ ่า ภาพใดเป็นชว่ งเช้า และภาพใดเป็นช่วงหัวคํ่า ภาพ ก ภาพ ข

ดวงอาทิตยข์ ้นึ จากขอบฟ้าดา้ นหนึ่งและตกทางขอบฟ้าอกี ดา้ นหน่งึ

ยามเช้าตรู่ของทุก ๆ วัน เราจะ เห็นดวงอาทิตย์ข้ึนทางขอบฟ้าทิศ ตะวันออก และเคลื่อนท่ีข้ึนไปบน ท้องฟ้าจนอยู่สูงท่ีสุด ในเวลาเที่ยงวัน เมื่อเวลาช่วงบ่ายผ่านไป ดวงอาทิตย์ จะค่อย ๆ เคล่ือนท่ีลดต่ําลงไปจนสุด ขอบฟ้าทางทิศตะวันตก เส้นทางการ เคลื่อนท่ีของดวงอาทิตย์ในแต่ละวันจึง มลี ักษณะเปน็ เส้นโคง้ รปู คร่ึงวงกลม แบบรปู เสน้ ทางการขึ้นและตกของดวงอาทติ ย์

๒. กลางวัน กลางคืน การศึกษาจากหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ทําให้เช่ือได้ว่า โลกถือกําเนิดขึ้น เม่ือราว ๔,๕๐๐ ล้านปีมาแล้ว นักวิทยาศาสตร์ จาํ นวนมากอธบิ ายกําเนิดของโลกไว้หลายแนวคิด แนวคิดหน่ึงเชื่อว่า โลกเกิดจากการรวมตัวของกลุ่มแก๊สร้อนและฝุ่นละอองในอวกาศที่ หมุนวนไปรอบ ๆ ดวงอาทิตย์ต่อมากลุ่มแก๊สน้ันค่อย ๆ เย็นตัวลง กลายเป็นโลกซ่ึงประกอบด้วย ภาคพื้นดิน หิน แร่ ภาคพ้ืนนํ้า และบรรยากาศท่หี ่อหุ้มโลก วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ช้นั ประถมศึกษาปที ่ี ๓

โลกมีลักษณะเป็นทรงกลม โลกเป็นดาวเคราะห์บริวารดวง หน่ึงของดวงอาทิตย์ โคจรรอบดวงอาทิตย์ในระยะห่างจาก ดวงอาทิตยป์ ระมาณ ๑๕๐ ล้านกโิ ลเมตร ขณะทีโ่ ลกโคจรรอบ ดวงอาทิตย์ใช้เวลาประมาณ ๓๖๕ วัน โลกก็หมุนรอบตัวเอง ไปด้วยใช้เวลาประมาณ ๒๔ ชว่ั โมง หรือ ๑ วัน

กลางคืน แสงอาทติ ย์ โ ล ก ห มุ น ร อ บ ตั ว เ อ ง อ ยู่ ต ล อ ด เ ว ล า กลางวนั ในขณะท่ีโคจรรอบดวง อาทิตย์บริเวณต่าง ๆ บนพ้ืนผิวโลก จึงได้รับแสงสว่างจากดวงอาทิตย์ไม่ เท่ากันบริเวณที่ได้รับแสงสว่างก็จะ เป็นช่วงเวลา กลางวัน ซ่ึงเป็ น ช่วงเวลาต้ังแต่ดวงอาทิตย์ข้ึนตอน เช้า จนลับขอบฟ้าไปในตอนเย็น ส่วนบริเวณท่ีไม่ได้รับแสงก็จะเป็น ช่วงเวลากลางคนื

๓. ทศิ กรณที ีเ่ ราไมม่ ีเขม็ ทศิ ซ่งึ เป็นอปุ กรณ์ช่วยบอกทิศ เราสามารถใช้ตําแหน่งของ ดวงอาทิตย์เป็นหลักในการบอกทิศได้ เช่น ในตอนเช้าให้เรายืนกางแขนและหันหน้า เข้าหาดวงอาทิตย์ ซ่ึงเป็นทิศตะวันออกทิศท่ีอยู่ทางด้านหลังของเราจะเป็นทิศ ตะวันตก แขนขวาของนักเรยี นจะช้ไี ปทางทศิ ใต้ ส่วนแขนซ้ายจะชีไ้ ปทางทศิ เหนือ

ตวั อยา่ งการใชด้ วงอาทิตย์ เป็นหลักในการบอกทิศ

๔. ความสาคัญของดวงอาทติ ย์ ขนาดของโลก เม่อื เปรียบเทยี บกบั ดวงอาทติ ย์

โลกเป็นดาวเคราะห์ที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง ประมาณ ๑๒,๗๕๖ กิโลเมตร เล็กกว่าดวงอาทิตย์ซึ่งเป็นดาว ฤกษ์ที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๑,๓๙๒,๕๓๐ กโิ ลเมตร หรอื ประมาณ ๑๐๙ เท่า

ดวงอาทิตย์เป็นแหล่งพลังงานสําคัญของโลก เมื่อพลังงานความร้อนผ่านเข้ามา ยังโลก ช้ันบรรยากาศและพ้ืนผิวโลกจะดูดพลังงานความร้อนไว้ทําให้อุณหภูมิของโลก ระหว่างกลางวันกับกลางคืนไม่แตกต่างกันมากนักส่ิงมีชีวิตต่าง ๆ จึงสามารถดํารงชีวิต อยู่ได้

พลังงานแสงเป็นต้นกําเนิดของพลังงานเคมีที่สิ่งมีชีวิตต่าง ๆ นําไปใช้ใน การทํากิจกรรมต่าง ๆ ของชีวิต โดยพืชเป็นสิ่งมีชีวิตที่สามารถดึงพลังงานแสงมาใช้ใน การสังเคราะห์ด้วยแสง โดยเปลี่ยนพลังงานแสงให้เป็นพลังงานเคมีท่สี ะสมอยู่ในอาหารที่ พชื สร้างข้ึน



๑. เพราะเหตใุ ดเราจึงเห็นดวงอาทติ ย์ขนึ้ และตก ๑. โลกหมนุ รอบตวั เอง ๒. ดวงจนั ทรห์ มุนรอบโลก ๓. ดวงอาทิตย์หมนุ รอบโลก ๔. ดวงอาทติ ยห์ มุนรอบตวั เอง

๒. เมื่อดวงอาทติ ยข์ ึ้นตรงศีรษะ จะเปน็ เวลาใด ๑. เวลาเชา้ ๒. เวลาเทยี่ ง ๓. เวลาเยน็ ๔. เวลาค่ํา

๓. ถา้ ดวงอาทติ ยล์ ับขอบฟ้า โลกจะอย่ใู นเวลาใด ๑. เวลากลางคืน ๒. เวลากลางวัน ๓. เวลาบ่าย ๔. เวลาเช้า

๔. กลางวัน กลางคนื เกิดข้นึ ไดเ้ พราะเหตใุ ด ๑. แกนของโลกเอียง ๒. ดวงจันทร์หมุนรอบตัวเอง ๓. ดวงอาทติ ย์หมุนรอบตวั เอง ๔. โลกหมุนรอบตวั เองและโคจรรอบดวงอาทติ ย์

๕. คนบนโลกจะเหน็ ดวงอาทติ ยข์ ้ึนและตกทางทศิ ใด ตามลาํ ดบั ๑. ทิศใต้ และทศิ เหนือ ๒. ทศิ เหนือ และทศิ ใต้ ๓. ทิศตะวันตก และทิศตะวันออก ๔. ทิศตะวนั ออก และทศิ ตะวนั ตก

๖. ทศิ ใดอยตู่ รงขา้ มทิศเหนอื ๑. ทิศใต้ ๒. ทศิ ตะวนั ตก ๓. ทิศตะวันออก ๔. ถูกทัง้ ข้อ ๑ และ ๓ เฉลย ๑. เหตุผล ทศิ ใต้อยูต่ รงข้ามกับทิศเหนอื ทศิ ตะวันออกอยู่ตรงขา้ มกบั ทศิ ตะวนั ตกเสมอ

๗. ข้อใดเปน็ เครือ่ งมอื ท่ใี ชใ้ นการหาทิศ ๑. เทอร์มอมเิ ตอร์ ๒. ไม้บรรทัด ๓. วงเวียน ๔. เขม็ ทิศ

๘. การท่เี รามองเหน็ ส่ิงตา่ ง ๆ รอบตวั เปน็ การใช้ประโยชน์ จากดวงอาทิตย์ในด้านใด ๑. ดา้ นพลังงานลม ๒. ด้านพลงั งานเคมี ๓. ดา้ นพลงั งานแสง ๔. ดา้ นพลังงานความรอ้ น

๙. ถ้าโลกขาดดวงอาทิตย์สง่ิ มีชวี ิตบนโลกจะเปน็ อยา่ งไร ๑. กินอาหารได้มากข้นึ ๒. ดาํ เนินชวี ิตตามปกติ ๓. ไม่สามารถดาํ รงชวี ติ อยไู่ ด้ ๔. มขี นาดและรูปร่างเปล่ียนไปจากเดมิ

๑๐. ข้อใดคือการถนอมอาหารโดยใช้พลังงานความรอ้ นจากดวงอาทติ ย์ ๑. ทเุ รยี นกวน ไข่เคม็ ๒. กล้วยตาก หมึกแหง้ ๓. ไส้กรอกอสี าน ปลาร้า ๔. มะมว่ งแชอ่ ิม่ ลาํ ไยอบแห้ง