Proceedings of 11th National Conference on Information Technology-NCIT2019

การประชมุ วชิ าการระดบั ชาตดิ ้านเทคโนโลยีสารสนเทศ คร้ังที่ 11 (NCIT2019) ภายในและภายนอกของกลุ่มตอ้ งมากกว่าค่าเฉล่ยี ความหนาแน่นในการ เช่อื มตอ่ ของกราฟ (Average link density) ซง่ึ ไดจ้ ากสมการท่ี 5 Average link density = n ������ / 2 (5) (n−1) รปู ท่ี 11. การเตรยี มขอ้ มลู และกาหนดคา่ ทส่ี นใจ โดย E คอื จานวนเอดจท์ งั้ หมดของกราฟ และ n คอื จานวนโหนดของกลมุ่ จากรปู ท่ี 11. หมายเลข 1 สาหรบั ระบุไฟลท์ เ่ี ตรยี มไว้ หมายเลข 2 สาหรบั ในทน่ี ้หี มายถงึ จานวนโหนดของทงั้ กราฟ[15] ระบุจานวนโหนดท่ตี ้องการให้โปรแกรมสรา้ งกราฟท่มี กี ารเช่อื มต่อสงู ให้ (ระบุ 1 หรอื 2 เท่านัน้ ) หมายเลข 3 สาหรบั ระบุผลต่างระหว่างความ 5.4.3. Highest density cluster ทไี่ มส่ ามารถขยายกลมุ่ ไดจ้ ะมสี ถานะ หนาแน่นภายในและภายนอกท่ตี ้องการ (หากไม่ระบุโปรแกรมจะคานวณ เป็นกลุ่ม กลมุ่ หน่งึ ในรปู แบบ partition จากสมการท่ี (2) – (4)) หมายเลข 4 สาหรบั ระบุค่าความหนาแน่นการ เช่อื มต่อเฉล่ยี ของกราฟท่ตี ้องการ (หากไม่ระบุโปรแกรมจะคานวณจาก 6. ตวั อยา่ งผลลพั ธ์ สมการท่ี (5)) ในบทความน้ีขอเสนอตวั อย่างในกรณีท่ีมจี านวน node ไม่มากนัก เพ่อื 5.2. หาMinimum cycle (Graphlet): หา Minimum Circle ทงั้ หมดในกราฟ ความชดั เจน ซ่งึ ในทางความเป็นจรงิ แล้วจานวน node อาจมไี ด้มากจาก โดยพจิ ารณาเรยี งลาดบั จากจานวนโหนดใน Subgraph (พจิ ารณาโหนดทม่ี ี 100 ถงึ หลายพนั node ผลรวมของก่ิงท่ีเช่ือมต่อกับ Graphlet สูงสุดก่อน) เรียกกลุ่มเหล่าน้ีว่า ตวั อย่างผลลพั ธ์จานวน 20 โหนด ท่ไี ดจ้ ากการสรา้ งกราฟด้วยโปรแกรม Minimum Subgraph list โดยระบเุ พยี งจานวนโหนดแสดงไดใ้ นรปู ท่ี 12. 5.3. การขยายตวั ออกของกลุ่มเรมิ่ ตน้ : ขนั้ ตอนน้เี ป็นการหากลุ่มท่มี คี วาม รปู ท่ี 12. Highly connected graph จานวน 20 โหนดกอ่ น clustering หนาแน่นสูงสุดเพ่ือเป็นจุดศูนย์กลางของกลุ่มโดยพิจารณา Minimum subgraph ทีละกลุ่มใน minimum subgraph list โดยเร่ิมจาก minimum รปู ท่ี 13. Highly connected zone subgraph ทม่ี ผี ลต่างระหวา่ งความหนาแน่นภายในและภายนอกสงู สดุ กอ่ น รปู ท่ี 13. โหนดและเอดจส์ แี ดงคอื บรเิ วณทเ่ี ป็น Highly connected zone (จากสมการท่ี (2)) ด้วยสมมติฐานว่าบริเวณดังกล่าวน่าจะเป็นส่วนท่ี ประกอบไปดว้ ย โหนด 3 6 10 13 14 19 หนาแน่นทส่ี ุดของกราฟ มขี นั้ ตอนย่อยดงั น้ี 5.3.1. หาโหนดทเี่ ชอื่ มต่อกบั Minimum subgraph (โหนดเพอื่ นบ้าน หรอื Neighbor node) ทีละโหนด โดยเลือกโหนดท่ีทาให้ผลต่างระหว่าง ความหนาแน่นภายในและภายนอกของกล่มุ มากขน้ึ หรอื เท่าเดมิ และกลุ่มใด ทม่ี ลี กั ษณะดงั กลา่ วจะถูกนามาพจิ ารณาอกี ครงั้ ในฐานะเดยี วกบั Minimum subgraph list 5.3.2. การขยายตัวออกของกลุ่มเร่ิมต้นจะถูกพิจารณาในข้างต้น จนกระทงั่ ไมส่ ามารถเพมิ่ สมาชกิ ในกลมุ่ ไดอ้ กี 5.3.3. ลักษณะทีส่ าคญั ของกลุ่มทีไ่ ด้จากขนั้ ตอนน้ี คือเป็นกลุ่มท่ีมี ความหนาแน่นสงู (Highest density cluster) 5.4. การขยายตวั ของกลุ่มโดยมี highest density cluster เป็นศูนย์กลาง: รปู ท่ี 14. ผลลพั ธก์ ารจดั กลมุ่ ขนั้ ตอนน้ีเป็นการหากลุ่มให้โหนดท่ีไม่เป็นสมาชิกใน highest density cluster ใดๆ ขนั้ ตอนน้ีจะทาให้ทราบว่า highest density cluster ใดคือ รปู ท่ี 14 ประกอบดว้ ย 6 กลุ่ม โดยมี highest density cluster (โหนดสแี ดง) บรเิ วณทเ่ี ป็น Overlap มขี นั้ ตอนยอ่ ยดงั น้ี เป็นศนู ยก์ ลาง สมาชกิ แต่ละกลุ่มประกอบไปดว้ ย 5.4.1 พจิ ารณาหากลุ่มทเี่ หมาะสมกบั โหนดแต่ละโหนด คอื นาโหนดท่ี 1. Highly connected zone + โหนด 7 ไม่ได้เป็นสมาชกิ ใน highest density cluster ใดๆ ทดลองเขา้ เป็นสมาชกิ 2. Highly connected zone + โหนด 12 ในแต่ละกลุ่มทม่ี กี ารเช่อื มต่อถงึ กนั และเลอื กกลุ่มท่มี ีผลต่างระหว่างความ 3. Highly connected zone + โหนด 15 หนาแน่นภายในและภายนอกสงู สุดเม่อื นาโหนดดงั กล่าวเขา้ เป็นสมาชกิ 4. Highly connected zone + โหนด 16 5. Highly connected zone + โหนด 18 5.4.2 การพจิ ารณาค่าความหนาแน่นของกลุ่มใช้วธิ ีการเดยี วกบั การ 6. Highly connected zone + โหนด 20 ขยายตัวของ Minimum subgraph โดยผลต่างระหว่างความหนาแน่น 28

การประชุมวชิ าการระดับชาติด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ คร้ังที่ 11 (NCIT2019) และ มโี หนดจานวนหน่ึงทไ่ี ม่ได้เป็นสมาชิกของคลสั เตอร์น้ี แต่มลี กั ษณะ เป็น highest density cluster ดงั รปู ท่ี 15และ16 รปู ท่ี 19. Highly connected graph จานวน 50 โหนดหลงั clustering รปู ท่ี 15. สมาชกิ ของกลุ่มทม่ี ลี กั ษณะเป็น จากภาพท่ี 19. สมาชกิ ของ 5 คลสั เตอรท์ ก่ี ล่าวไวข้ า้ งตน้ คอื highest density cluster (โหนดสนี ้าเงนิ ) แต่ไมม่ กี ารขยายกลุม่ ออก (1) 1. โหนด 2 5 18 7 21 2. โหนด 11 14 25 32 47 รปู ท่ี 16. สมาชกิ ของกลมุ่ ทม่ี ลี กั ษณะเป็น 3. โหนด 19 35 39 43 highest density cluster (โหนดสดี า) แตไ่ มม่ กี ารขยายกลุ่มออก (2) 4. โหนด 3 41 44 46 5. โหนด 4 23 29 36 6.3. การแสดงผลดว้ ยโปรแกรม ผูใ้ ช้สามารถคลิกโหนดใดๆในกราฟเพอื่ ดูรายละเอยี ดของโหนดนัน้ ๆ ได้ (รูปท่ี 20-22) เพ่อื ช่วยเหลือในการทาความเขา้ ใจเน่ืองจากผลลพั ธท์ ่ี แสดงผลเป็นโหนดและเอดจจ์ านวนมาก ตวั อย่างผลลพั ธจ์ านวน 50 โหนด ท่ไี ด้จากการสรา้ งกราฟดว้ ยโปรแกรม โดยระบุเพยี งจานวนโหนด รปู ท่ี 17. Highly connected graph จานวน 50 โหนดกอ่ น clustering รปู ท่ี 20. การแสดงผลกรณโี หนดทเ่ี ลอื กไมไ่ ดเ้ ป็นสมาชกิ ของกลุ่มใดๆ จากรูปท่ี 17 แสดงถึงการจัดกลุ่มกราฟท่ีมีการเช่ือมต่ออย่างหนาแน่น รปู ท่ี 21. การแสดงผลกรณีโหนดทเ่ี ลอื กเป็นสมาชกิ ของกลมุ่ จานวน 50 โหนด ซ่งึ เม่อื จดั กลุ่มแล้วจะได้ผลลพั ธ์ดงั ภาพท่ี 18 โดยท่มี ี แตไ่ มไ่ ดเ้ ป็นสมาชกิ ของ highest density cluster ใดๆ โหนดสแี ดง คอื highest density cluster เป็นจุดศูนยก์ ลางของคลสั เตอรส์ ี ต่างๆ (สเี ดยี วกนั หมายถงึ เป็นสมาชกิ ในคลสั เตอรเ์ ดยี วกนั ) รปู ท่ี 18. Highly connected graph จานวน 50 โหนดหลงั clustering โดยมี highest density cluster เป็นจุดศูนยก์ ลางของคลสั เตอร์ บางโหนดไม่ได้เป็นสมาชกิ ของกลุ่มท่มี ี highest density cluster (โหนดสี แดง) เป็นจุดศูนยก์ ลาง เน่ืองจากเป็นสมาชกิ ของ highest density cluster อ่นื จานวน 5 คลสั เตอร์ ดงั ภาพท่ี 19 รปู ท่ี 22. การแสดงผลกรณโี หนดทเ่ี ลอื กเป็นสมาชกิ ของกลุม่ และเป็นสมาชกิ ของ highest density cluster 29

การประชมุ วชิ าการระดับชาติดา้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศ ครง้ั ท่ี 11 (NCIT2019) โปรแกรมบนั ทกึ ไฟลข์ อ้ มลู กราฟทโ่ี ปรแกรมไดส้ รา้ งขน้ึ ตามจานวนโหนดท่ี เป็นวธิ อี ่นื เช่น Coverage and Conductance, Fuzzy C-Means, Girvan– ผู้ใช้ระบุเพ่อื ใหผ้ ู้ใช้สามารถลองนาข้อมูลเดิมเข้าและเปลย่ี นแปลงผลต่าง Newman algorithm เป็นตน้ ระหว่างความหนาแน่นภายในและภายนอกและค่าความหนาแน่นการ เชอ่ื มตอ่ เฉลย่ี ของกราฟทต่ี อ้ งการเพอ่ื ดคู วามหมายในมติ ติ ่างๆไดอ้ กี ดว้ ย • พฒั นา User Interface ในการแสดงผลลพั ธโ์ ดยให้ Overlap Clusters และ Clusters ตา่ งๆแยกออกมาอย่างชดั เจน 7. สรปุ การจดั กลุ่มกราฟท่มี กี ารเช่อื มต่อกนั สงู ในรูปแบบการจดั กลุ่มแบบทบั กิตติกรรมประกาศ ซอ้ นมคี วามท้าทายอย่างยงิ่ เน่ืองจากบรเิ วณท่ที บั ซ้อนนัน้ สามารถเป็นได้ ผวู้ จิ ยั ขอขอบคุณคณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยี ทงั้ กลุ่มทม่ี คี วามหนาแน่นสงู และความหนาแน่นเบาบางขน้ึ อย่กู บั เป้าหมาย พระจอมเกล้าธนบุรีสาหรบั ทุนสนับสนุนงานวิจยั แก่ นางสาวชัชชณิษา ของการนางานวจิ ยั นนั้ ไปใช้ ภคั ธนอดุ มพนั ธุ์ การจดั กลุ่มแบบทบั ซอ้ นแบบบรเิ วณท่ีทบั ซ้อนท่มี คี วามหนาแน่นเบา บางไม่ไดก้ ่อใหเ้ กดิ ประโชน์ในด้านการโฆษณาประชาสมั พนั ธ์แต่อย่างใด เอกสารอ้างอิง งานวจิ ยั น้ีจึงให้ความสาคญั กบั บรเิ วณท่มี คี วามหนาแน่นสงู สุดในกราฟท่ี และสามารถเป็นสมาชกิ ไดม้ ากกวา่ หน่งึ กลุ่มเน่อื งจากบรเิ วณดงั กล่าวสามา [1] Becker, E., Robisson, B., Chapple, C. E., Guénoche, A., and Brun, C., รถเป็นตวั แทนกลุ่มคนท่มี คี วามสมั พนั ธก์ นั อย่างสนิทสนม มคี วามสนใจใน “Multifunctional proteins revealed by overlapping clustering in protein สิ่งท่ีคล้ายคลึงกัน ตลอดจนเป็นกลุ่มบุคคลท่ีมีช่ือเสยี ง เพ่ือให้กลุ่มคน interaction network” , Bioinformatics, Vol.2 8 , no.1 , pp.8 4 - 9 0 , Jan. ดงั กลา่ วมหี น้าท่เี สมอื นสอ่ื ในการกระจายข่าวสารต่างๆทงั้ บนโซเชยี ลมเี ดยี 2012. หรอื ในชวี ติ จรงิ เพอ่ื ประโยชน์ในดา้ นการโฆษณาประชาสมั พนั ธบ์ นโซเซยี ล มเี ดยี อยา่ งสงู สุด [2] Lancichinetti, A., and Fortunato, S., “Community detection algorithms: วิธีการในการจัดกลุ่มท่ีได้นามาใช้ในงานวิจัยน้ีคือ Inter- and Intra- a comparative analysis,” Physical review E, Vol. 80, no.5, p. 056117, cluster density ในการหาค่าความหนาแน่นของสมาชิกภายในกลุ่มและ Nov. 2009. สมาชกิ ภายนอกกลุ่ม โดยเรมิ่ ตน้ จากการหา minimum subgraph ของโหนด ทม่ี เี อดจส์ งู สดุ และหา highest density cluster จากการขยายขนาด subgraph [3] Sawardecker, E. N., Sales-Pardo, M., and Amaral, L. A. N., “Detection ดงั กล่าวโดยการเลอื กโหนดท่มี กี ารเช่อื มต่อกบั subgraph นัน้ ๆ (neighbor of node group membership in networks with group overlap,” The node) เลอื กโหนดทเ่ี ม่อื นาเขา้ รวมเป็นส่วนหน่งึ ของกลมุ่ แลว้ มคี ่า difference European Physical Journal B-Condensed Matter and Complex density สูงสุด และต้องไม่น้อยกว่าค่าเดิม จากนัน้ ทาการขยายกลุ่มและ Systems,Vol. 67, no.3, pp. 277-284, Feb. 2009. เลอื กกลุ่มใหก้ บั โหนดทย่ี งั ไม่ได้เป็นสมาชกิ ของกลุ่มใดๆ โดยการนาโหนด เหล่านัน้ ทดลองเขา้ เป็นสมาชกิ ของ highest density cluster ต่างๆและเลอื ก [4] Bondy, J. A., and Murty, U. S. R., Graph theory with applications, กลุ่มท่ีเม่อื นาโหนดนัน้ เข้าเป็นสมาชิกแล้วมีค่า difference density สูงสุด London: Macmillan, 1976. และตอ้ งมากกว่าค่าความหนาแน่นเฉลย่ี การเชอ่ื มต่อของกราฟ ผลลัพธ์ท่ีได้จากการจัดกลุ่มสามารถพบ highest density zone ใน [5] Inokuchi, A., Washio, T., and Motoda, H., An apriori-based algorithm รปู แบบ Overlap ได้เพยี งหน่ึงกลุ่มหรอื มากกว่า ขน้ึ อย่กู บั การเช่อื มต่อของ for mining frequent substructures from graph data, Heidelberg, Berlin: กราฟนัน้ ๆ และการท่ีแต่ละกลุ่มมีสมาชิกในกลุ่มแต่ละกลุ่มแตกต่างกนั Springer, 2000, pp. 13-23. เพยี งเลก็ น้อย เน่อื งจากกราฟทใ่ี ชใ้ นงานวจิ ยั น้มี กี ารเช่อื มต่อกนั อย่างสงู ทา ใหส้ มาชกิ ของกลุ่มสว่ นใหญ่คอื บรเิ วณทเ่ี ป็น highest density cluster [6] Theodoridis, S. and Koutroubas, K., Pattern Recognition, 2 nd. , USA., อย่างไรก็ดี งานวจิ ยั น้ีอยู่บนสมมตฐิ านว่าเวลาท่ใี ชใ้ นการทา Overlap Academic press, 2003. Clusters แลt memory ทใ่ี ชจ้ ะไม่เป็นอุปสรรคต่องาน [7] Milosavliević, A., Strezoska, Ž., Zeremski, M., Grujić, D., Paunesku, 8. แนวทางการพฒั นาตอ่ T., and Crkvenjakov, R.,“Clone clustering by hybridization,” Genomics, การจดั กลุ่มกราฟเป็นงานท่มี คี วามซบั ซ้อนและมหี ลากหลายแนวคดิ Vol. 27, no. 1, pp. 83-89, May 1995. โดยแต่ละสมมตฐิ านย่อมส่งผลถงึ แนวทางงานวจิ ยั ท่แี ตกต่างออกไป จาก การวจิ ยั ในครงั้ น้สี ามารถสรปุ แนวทางในการพฒั นาต่อได้ ดงั น้ี [8] Hartuv, E., and Shamir, R., “A clustering algorithm based on graph connectivity,” Information processing letters, Vol.76, no. 4-6, pp. 175- • เปล่ยี นจากการใหค้ วามสาคญั ในบรเิ วณท่มี คี วามหนาแน่นสงู ของ 181, Dec. 2000. กราฟ เป็นการจดั กลุ่มแบบ partitioning และเฝ้าสงั เกตรปู แบบ overlap ท่ี เกดิ ขน้ึ เองตามธรรมชาติ [9] Robin J. Wilson, Introduction to Graph Theory, 4 th , Malaysia: Longman, 1996. • เปลย่ี นเทคนิคในการจดั กลุ่มจาก Inter- and Intra-cluster density [10] Hüffner, F., Komusiewicz, C., and Sorge, M., \"Finding highly connected subgraphs,\" International Conference on Current Trends in Theory and Practice of Informatics. Heidelberg, Berlin: Springer, 2015, pp. 254-265. [11] Nicosia, V., Mangioni, G., Carchiolo, V., and Malgeri, M., “Extending the definition of modularity to directed graphs with overlapping communities,” Journal of Statistical Mechanics: Theory and Experiment, Vol.2009, no.3, p.03024, 2009. [12] Halkidi, M., Batistakis, Y., and Vazirgiannis, M., “On clustering validation techniques,” Journal of intelligent information systems, Vol. 17, no. 2, pp. 107-145, 2001. 30

การประชมุ วชิ าการระดบั ชาตดิ า้ นเทคโนโลยีสารสนเทศ คร้งั ที่ 11 (NCIT2019) [13] Lancichinetti, A., Fortunato, S., and Kertész, J., “Detecting the overlapping and hierarchical community structure in complex networks”, New Journal of Physics, Vol. 11, no. 3, p.033015, 2009. [14] Lee, C., Reid, F., McDaid, A., and Hurley, N., “Detecting Highly overlapping community structure by greedy clique expansion”, arXiv preprint arXiv, pp. 1002-1827, 2010. [15] Schmidt, M. C., Samatova, N. F., Thomas, K., and Park, B. H., “A scalable, parallel algorithm for maximal clique enumeration”, Journal of Parallel and Distributed Computing, Vol. 69, no.4, pp.417-428, 2009. [16] Fortunato, Santo. \"Community detection in graphs\", Physics reports, Vol.486.3-5, pp.75-174, 2010. 31

การประชมุ วิชาการระดับชาตดิ า้ นเทคโนโลยีสารสนเทศ คร้ังท่ี 11 (NCIT2019) การพฒั นาโมบายแอปพลิเคชนั บริหารจดั การซ่อมบารงุ ภายในองคก์ ร The Development of Mobile Application for Intra Organization Maintenance Management เสาวคนธ์ หนูขาว ปิยพงษ์ ทรพั ยล์ าภลอย Saowankhon Nookhao Piyapong Sublabloy สาขาวชิ าเทคโนโลยสี ารสนเทศ สาขาวชิ าเทคโนโลยสี ารสนเทศ คณะบรหิ ารธรุ กจิ และเทคโนโลยสี ารสนเทศ / คณะบรหิ ารธุรกจิ และเทคโนโลยสี ารสนเทศ / มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลตะวนั ออก วทิ ยาเขตจกั รพงภูวนารถ มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลตะวนั ออก วทิ ยาเขตจกั รพงภวู นารถ Information Technology Department, Information Technology Department, Faculty of Business Administration and Information Technology / Faculty of Business Administration and Information Technology / Rajamangala University of Technology Tawan-Ok Rajamangala University of Technology Tawan-Ok Chakrabongse Bhuvanarth Campus Chakrabongse Bhuvanarth Campus Bangkok / Thailand Bangkok / Thailand [email protected] [email protected] บทคดั ย่อ — การพฒั นาโมบายแอปพลิเคชนั บริหารจดั การซ่อมบารงุ application for intra organization maintenance management. It was ภายในองคก์ ร มีวตั ถปุ ระสงค์ในการวิจยั คือ 1) เพื่อพฒั นาโมบายแอปพลิ a case study of Rajamangala University of Technology Tawan- ok: เคชันบริ หา รจัดกา รซ่ อ มบา รุงภา ยในอ งค์กรบนระบบปฏิ บัติ กา รแอน Chakrabongse Bhuvanarth Campus. Mobile application was developed ดรอยด์ 2) เพ่ือประเมินประสิทธิภาพโมบายแอปพลิเคชนั บริหารจดั การ with Android Studio, Java, JavaScript, JSON HTML / CSS, PHP, SQL, ซ่อมบารุงภายในองค์กร และ 3) เพื่อประเมินความพึงพอใจของผ้ใู ช้งาน FileZilla and database management with MySQL. There were 5 users โมบายแอปพลิเคชนั บริหารจดั การซ่อมบารุงภายในองค์กร กรณีศึกษา : involved in the application, namely, user, head of building division, มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลตะวนั ออก วิทยาเขตจกั รพงษภวู นารถ technician, manager will use the system via mobile application. While โมบายแอปพลิเคชันที่ศึกษาในครงั้ นี้ พฒั นาด้วย Android Studio, Java, admin will use the system via web application. JavaScript ,JSON HTML/CSS, PHP, SQL, FileZilla และบริ หารจัดการ ฐานข้อมูลด้วย MySQL มีผ้เู ก่ียวข้องกับแอปพลิเคชัน 5 บทบาท คือ 1) The evaluation of the efficiency of the mobile application by ผ้แู จ้งซ่อม 2) หัวหน้าฝ่ ายอาคารสถานท่ี 3) ช่างเทคนิค 4) ผ้บู ริหาร จะใช้ 5 experts found that the developed application was in very good level (x งานระบบผา่ นโมบายแอปพลิเคชนั และ 5) ผดู้ แู ลระบบ จะใช้งานระบบผ่าน = 4.55, SD 0.55). The satisfaction assessment for using, which had 30 เวบ็ แอปพลิเคชนั people selected by convenience sampling including 10 students, 10 Lecturers, and 10 staff members, found that the overall satisfaction was ผลการประเมินประสิทธิภาพของแอปพลิเคชนั โดยผ้เู ช่ียวชาญ จานวน 5 in very good level (x = 4.58, S.D. = 0.52). คน พบว่า แอปพลิเคชนั ที่พฒั นามปี ระสิทธิภาพโดยรวมอยู่ในระดบั ดีมาก(x = 4.55 , S.D. 0.55) และผลการประเมินความพึงพอใจของผ้ใู ช้งาน ซึ่งเป็ น Keywords — Maintenance, Mobile Application กลุ่มตัวอย่าง จานวน 30 คน ใช้วิธีเลือกแบบตามสะดวก คือ นักศึกษา จานวน 10 คน อาจารย์ จานวน 10 คน และเจ้าหน้าที่ จานวน 10 คน พบว่ามี 1. บทนา ความพึงพอใจในการใช้งานโดยรวมอยู่ในระดบั ดีมาก (x = 4.58 , S.D. = 0.52) อาคารสถานท่แี ละครุภณั ฑ์ถอื เป็นสนิ ทรพั ย์ขององค์กรท่ีจาเป็นต้อง บารุงรกั ษาให้อยู่ในสภาพพรอ้ มใช้งานอยู่เสมอเพ่อื ให้สนิ ทรพั ย์เหล่านัน้ คำสำคญั — การซ่อมบารงุ , โมบายแอปพลิเคชนั สามารถทางานไดอ้ ย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ มีอายุการใชง้ านท่ยี าวนาน รวมทงั้ สามารถสรา้ งความพงึ พอใจใหแ้ ก่ผใู้ ชบ้ รกิ าร ตลอดจนสรา้ งภาพลกั ษณ์ท่ดี ี ABSTRACT — The research objectives of mobile application ใหแ้ ก่องค์กรได้ ผลการศกึ ษาของ Tsai et al. พบว่า ปัจจยั ท่ที าใหเ้ คร่อื งจกั ร เครอ่ื งมอื หรอื ครุภณั ฑม์ คี วามพรอ้ มในการใชง้ าน มี 3 ปัจจยั ไดแ้ ก่ กจิ กรรม development for intra organization maintenance management were 1) to การบารุงรกั ษา กิจกรรมการซ่อมแซม และกจิ กรรมการเปล่ียนทดแทน [1] โดยกจิ กรรมดงั กล่าวแต่ละองคก์ รจะมหี น่วยงานท่รี บั ผดิ ชอบและทาหน้าทใ่ี น develop mobile application for intra organization maintenance การดูแลความเรยี บร้อย เช่น ฝ่ายอาคารสถานท่ี ฝ่ายบารุงรกั ษา ฝ่ายซ่อม management on the Android operating system 2) to evaluate the efficiency of mobile application for intra organization maintenance management, and 3) to evaluate the satisfaction of users of mobile 32

การประชุมวชิ าการระดบั ชาตดิ า้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศ คร้งั ท่ี 11 (NCIT2019) บารุง เป็นต้น อย่างไรก็ตาม กระบวนการทางานด้านการบารุงรกั ษาของ กรณีศึกษาการไฟฟ้าส่วนภูมภิ าค เขต 3 ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ โดย หลายองคก์ รยงั คงทางานแบบดงั้ เดมิ กล่าวคอื ยงั คงมรี ะบบการทางานทใ่ี ช้ พฒั นาระบบในรปู แบบเวบ็ แอปพลเิ คชนั ใหส้ ามารถใช้งานบนอุปกรณ์มอื ถอื ท่ี เอกสารท่เี ป็นกระดาษเป็นหลกั ทาใหอ้ งค์กรมตี ้นทุนและค่าใช้จ่ายในการ มีขนาดหน้าจอท่ีหลากหลายได้ การออกแบบและพัฒนาระบบใช้ภาษา ดาเนนิ งาน อกี ทงั้ ยงั ขาดประสทิ ธภิ าพในการดาเนินงานอกี ดว้ ย HTML5 และ ภาษา PHP ใช้ MySQL เป็นระบบฐานข้อมูล ใช้ Bootstrap พฒั นาส่วนของ User Interface ผลการพฒั นาระบบ ประกอบดว้ ย 3 ส่วน คอื สมาร์ทโฟน ถือเป็นอุปกรณ์สาคญั ท่ีช่วยอานวยความสะดวกในการ ส่วนของผใู้ ชง้ านทวั่ ไปทเ่ี ป็นพนักงานในองคก์ ร ส่วนของผดู้ แู ลระบบ และสว่ น ดาเนินชีวติ ของคนในยุคปัจจุบนั แนวโน้มการใช้งานสมาร์ทโฟนของคน ทเ่ี ป็นการแสดงผลบนอปุ กรณ์เคล่อื นท่ี ผลการประเมนิ ประสทิ ธภิ าพของระบบ ไทยมเี พม่ิ ขน้ึ อย่างตอ่ เน่อื ง ขอ้ มูลระหวา่ งปี 2557-2561 พบว่า คนไทยทม่ี ี ของกลุ่มผู้เช่ียวชาญ อยู่ในระดบั ดี ค่าเฉล่ยี เท่ากบั 4.45 และกลุ่มผูใ้ ช้งาน อายุ 6 ปีข้ึนไปใช้โทรศพั ท์มือถือเพ่มิ ข้นึ จากร้อยละ 77.20 เป็นร้อยละ ทวั่ ไป อย่ใู นระดบั ดมี าก ค่าเฉลย่ี เทา่ กบั 4.58 [4] 89.60 หรือ จานวน 48.1 ล้านคนเป็ น 56.7 ล้านคน แต่กลับใช้งาน คอมพวิ เตอร์ลดลงจากรอ้ ยละ 38.2 เป็นรอ้ ยละ 28.3 หรอื จานวน 23.8 ภาสกร ปาละกูล (2552) ได้ศึกษางานวจิ ยั เร่อื ง ระบบบรหิ ารจดั การ ลา้ นคน เป็น 17.9 ลา้ นคน [2] งานซ่อมบารุงอปุ กรณ์คอมพวิ เตอรข์ องศนู ยเทคโนโลยสี ารสนเทศ วทิ ยาลยั ราชพฤกษ์ โดยพฒั นาระบบด้วยภาษา PHP และใชร้ ะบบจดั การ ฐานขอ้ มลู จากความสาคญั และแนวคดิ ข้างต้น ผู้ศึกษาจึงมแี นวคดิ ท่ีจะพฒั นา ด้วย MySQL การทางานของระบบแบ่งออกเป็นสองส่วน คือ ส่วนของ ร ะ บ บ บ ริห า ร จัด ก า ร ซ่ อ ม บ า รุ ง ภ า ย ใ น อ ง ค์ก ร ใ ห้อ ยู่ใ น รูป แ บ บ โ มบาย ผู้ใช้งานท่ีสามารถทาการแจ้งซ่อมอุปกรณ์คอมพิวเตอร์ได้อย่างสะดวก แอปพลเิ คชนั เพอ่ื อานวยความสะดวกใหแ้ ก่ผใู้ ชง้ าน ทงั้ ในสถานะของผแู้ จ้ง รวดเร็วและส่วนของเจ้าหน้ าท่ีศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศท่ีสามารถเฝ้ า ซ่อม และสถานะของเจ้าหน้าท่ใี นฝ่ายบารุงรกั ษาให้สามารถใช้งานระบบ ตดิ ตามการแจ้งซ่อมไดท้ นั ทที นั ใด และสามารถตรวจสอบการซ่อมได้อย่าง ผา่ นแอปพลเิ คชนั ของสมารท์ โฟนไดอ้ ย่างมรี ะบบและมปี ระสทิ ธภิ าพ รวดเร็ว และโต้ตอบกับผู้ใช้ได้อย่างทันทีทันใด กลุ่มตัวอย่างท่ีเป็ น ผเู้ ชย่ี วชาญมคี วามพงึ พอใจตอ่ การใช้งานระบบอย่ใู นระบบดี ค่าเฉลย่ี เท่ากบั 2. วตั ถปุ ระสงคก์ ารพฒั นา 4.45 ส่วนกลุ่มตวั อย่างท่เี ป็นผูใ้ ช้งานทวั่ ไปมคี วามพงึ พอใจต่อการใช้งาน การพฒั นาโมบายแอปพลเิ คชนั บรหิ ารจดั การซ่อมบารุงภายในองคก์ ร ระบบอย่ใู นระบบดี ค่าเฉลย่ี เท่ากบั 4.45 ดงั นนั้ ระบบทพ่ี ฒั นาขน้ึ จงึ มผี ลการ มวี ตั ถปุ ระสงคใ์ นการวจิ ยั ดงั น้ี ประเมนิ ความพงึ พอใจอยใู่ นระดบั ดี [5] • เพ่อื พฒั นาโมบายแอปพลเิ คชนั บรหิ ารจัดการซ่อมบารุงภายใน 4. ขอบเขตการศกึ ษา องคก์ รบนระบบปฏบิ ตั กิ ารแอนดรอยด์ 4.1.ประชากร • เพ่อื ประเมนิ ประสทิ ธภิ าพโมบายแอปพลเิ คชนั บรหิ ารจดั การซ่อม บารุงภายในองคก์ ร ประชากร คอื นักศกึ ษา อาจารย์ และเจา้ หน้าทม่ี หาวทิ ยาลยั เทคโนโลยี • เพ่ือประเมินความพึงพอใจของผู้ใช้งานโมบายแอปพลิเคชัน ราชมงคลตะวนั ออก วทิ ยาเขตจกั รพงษภูวนารถ บรหิ ารจดั การซ่อมบารุงภายในองคก์ ร กรณีศกึ ษา : มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลตะวนั ออก วทิ ยาเขตจกั รพงษภูวนารถ 4.2.กลมุ่ ตวั อยา่ ง 3. ทฤษฎแี ละงานวจิ ยั ทเ่ี กย่ี วขอ้ ง กลุ่มตวั อย่างในการประเมินความพงึ พอใจต่อการใช้งานโมบายแอป 3.1.ทฤษฎที เี่ กยี่ วขอ้ ง พลเิ คชนั คอื นกั ศกึ ษา อาจารย์ เจา้ หน้าท่มี หาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคล การบารุงรกั ษา หมายถงึ ความพยายามในการบารุงรกั ษาเคร่อื งจักร เคร่อื งมอื ในการทางานให้อยู่ในสภาพดีและพร้อมใช้งานอยู่เสมอ โดยมี ตะวนั ออก วทิ ยาเขตจกั รพงษภูวนารถ จานวน 30 คน ใชว้ ธิ กี ารเลอื กแบบ จุดมุ่งหมายในการบารุงรกั ษาเพ่อื ให้เคร่อื งมอื เคร่อื งใช้สามารถทางานได้ อย่างมปี ระสทิ ธผิ ล(Effectiveness) มสี มรรถนะการทางานสูง (Performance) ตามสะดวก คือ นักศึกษา จานวน 10 คน บุคลากร จานวน 10 คน และ มีความเท่ียงน่าเช่ือถือ (Reliability) เพ่ือความปลอดภัยของผู้ใช้งาน (Safety) รวมทงั้ ประหยดั พลงั งาน และลดมลภาวะทางสง่ิ แวดลอ้ ม เจ้าหน้าท่ฝี ่ายอาคารสถานท่ี จานวน 10 คน ทงั้ น้ี ผศู้ กึ ษาได้ศกึ ษาคน้ คว้า การบารุงรกั ษา แบ่งออกเป็น 4 ประเภท คือ 1) การบารุงรกั ษาเพ่อื งานวจิ ยั ด้านการพฒั นาระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศท่ผี ่านมา พบว่า ส่วน ซ่อมแซมส่วนท่ีเสยี หรือชารุด เรียกว่า Breakdown Maintenance 2) การ บารุงรกั ษาตามแผนท่กี าหนด เรยี กว่า Planned/Preventive maintenance ใหญ่มกี ารกาหนดกลุ่มตวั อย่างเพ่อื ทาการประเมนิ ความพงึ พอใจต่อการใช้ 3) การบารุงรกั ษาโดยการคาดคะเน เรยี กว่า Predictive maintenance และ 4) การบารุงรักษาด้วยการแก้ท่ีสาเหตุท่ีแท้จริงของปัญหา เรียกว่า งานระบบ จานวน 30 คน ดงั ตารางท่ี 1 Proactive maintenance [3] ตารางท่ี 1. งานวจิ ยั ดา้ นการพฒั นาระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศทผ่ี ่านมา 3.2.งานวจิ ยั ทเี่ กยี่ วขอ้ ง สุปราณี ทัพมงคล และ พชรพล ฟุ้งจันทึก (2559) ได้ทาการศึกษา ชื่อเรอื่ ง กลมุ่ ตวั อยา่ ง งานวจิ ยั เชงิ ทดลอง เร่อื ง การพฒั นาระบบงานซอ่ มบารุงอุปกรณ์คอมพวิ เตอร์ การพฒั นาระบบงานซอ่ มบารงุ อปุ กรณ์คอมพวิ เตอร์ 30 คน กรณศี กึ ษาการไฟฟ้าสว่ นภมู ภิ าค เขต 3 (2559) [4] การพฒั นาแอปพลเิ คชนั คบคมุ การทางานของระบบบา้ น 30 คน อจั ฉรยิ ะ (2559) [6] การพฒั นาแอปพลเิ คชนั บราิ รจดั การอพกั เครอื ขา่ ยบน 30 คน อุปกรณเ์ คล่อื นท่ี (2559) [7] การพฒั นาแอปพลเิ คชนั เพอ่ื การวางแผนท่องเทย่ี วตามฤดกู าล [8] 30 คน 4.3.ตวั แปรทใี่ ชศ้ กึ ษา • ตวั แปรตน้ คอื การพฒั นาโมบายแอปพลเิ คชนั บรหิ ารจดั การซ่อม 33

การประชุมวิชาการระดบั ชาติดา้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศ ครง้ั ที่ 11 (NCIT2019) บารุงภายในองคก์ ร นอกจากน้ี ผู้ศึกษาได้วิเคราะห์ระบบงานใหม่ด้วยวิธีการเชิงวตั ถุ (Object Oriented Methodology) มีผู้เก่ียวข้องกับแอปพลิเคชันทัง้ ส้ิน • ตวั แปรตาม คอื ประสทิ ธภิ าพของโมบายแอปพลเิ คชนั บรหิ ารจดั การ 5 บทบาท คือ ผู้แจ้งซ่อม (User) หวั หน้าฝ่ ายอาคารสถานท่ี (Head of ซ่อมบารุงภายในองค์กร และความพงึ พอใจของผูใ้ ช้งานต่อการใช้ Building Division) ช่างเทคนิค (Technician) ผู้บริหาร (Manager) และ งานโมบายแอปพลเิ คชนั บรหิ ารจดั การซอ่ มบารุงภายในองคก์ ร ผดู้ ูแลระบบ (Admin) โดยแตล่ ะบทบาทมขี อบเขตในการใชง้ านระบบ ดงั น้ี 4.4.เครอื่ งมอื ทใี่ ชใ้ นการศกึ ษา • ผแู้ จ้งซ่อม สามารถลอ็ คอนิ เข้าส่รู ะบบ สรา้ งใบคารอ้ งแจ้งซ่อม ติดตามสถานการณ์แจ้งซ่อมบารุงของตน และขอความ • โมบายแอปพลเิ คชนั บรหิ ารจดั การซอ่ มบารุงภายในองคก์ ร ชว่ ยเหลอื ไปยงั ผดู้ ูแลระบบได้ • แบบประเมนิ ประสทิ ธภิ าพโมบายแอปพลเิ คชนั • หวั หน้าฝ่ายอาคารสถานท่ี สามารถลอ็ คอินเข้าสู่ระบบ เรยี กดู และตรวจสอบใบคาร้องแจ้งซ่อมท่ีส่งเข้ามา มอบหมายงาน • แบบสอบถามประเมนิ ความพงึ พอใจของผูใ้ ชง้ านโมบายแอปพลิ ให้แก่ช่างเทคนิค ส่งต่อใบคาร้องแก่ผู้บริหารเพ่ือขออนุมัติ เคชนั บรหิ ารจดั การซอ่ มบารุงภายในองคก์ ร งบประมาณ (ในกรณีท่งี านนัน้ มงี บประมาณในการซ่อมบารุง) สามารถตดิ ตามสถานะการซอ่ มบารุงของแตล่ ะใบคารอ้ ง รวมทงั้ 5. วธิ ดี าเนินการ และขอความช่วยเหลอื ไปยงั ผดู้ แู ลระบบได้ 5.1.การศกึ ษาระบบงานเดมิ • ชา่ งเทคนคิ สามารถลอ็ คอนิ เขา้ ส่รู ะบบ ประเมนิ ค่าใชจ้ ่ายในการ ผู้ศึกษาได้ศึกษาเก่ียวกับการทางานของระบบงานเดิม พบว่า การ ซ่อม ตดิ ตามสถานะใบคารอ้ งทข่ี ออนุมตั งิ บประมาณ สามารถ บรหิ ารงานด้านการซ่อมบารุงนัน้ องคก์ รส่วนใหญ่ยงั มกี ารดาเนินงานดว้ ย อพั เดทสถานะของการซอ่ ม และสามารถเรยี กดูประวตั งิ านซ่อม เอกสาร คือ การแจ้งซ่อมจะทาด้วยการกรอกแบบฟอร์มท่ีเป็นกระดาษ ของตนเอง รวมทงั้ ขอความชว่ ยเหลอื ไปยงั ผดู้ ูแลระบบไดไ้ ด้ จากนัน้ ฝ่ายอาคารสถานท่ีจะทาการตรวจสอบรายละเอยี ดและขออนุมตั ิ การซ่อม รวมทงั้ แจกจ่ายงานให้กับช่างเทคนิค โดยผู้แจ้งซ่อมมกั จะไม่ • ผู้บริหาร สามารถล็อคเข้าสู่ระบบ อนุมัติหรือไม่อนุมัติ ทราบวา่ การแจง้ ซอ่ มของตนอยใู่ นขนั้ ตอนใด หรอื ผ่านการอนุมตั หิ รอื ไม่ ซง่ึ งบประมาณในการซ่อม สามารถเรยี กดรู ายงานการซ่อม และขอ จะตอ้ งรอใหฝ้ ่ายอาคารสถานทแ่ี จง้ กลบั หรอื ตดิ ตามดว้ ยตนเองเทา่ นนั้ ความชว่ ยเหลอื ไปยงั ผดู้ ูแลระบบได้ 5.2.การวเิ คราะหแ์ ละออกแบบระบบงานใหม่ • ผดู้ ูแลระบบ สามารถลอ็ คอนิ เขา้ ส่รู ะบบ บรหิ ารจดั การขอ้ มลู ใน ผศู้ กึ ษาไดศ้ กึ ษาปัญหาของระบบงานเดมิ รวมทงั้ ศกึ ษาคน้ ควา้ เอกสาร ระบบ เชน่ บญั ชผี ใู้ ช้ หมวดหมงู่ าน เป็นตน้ งานวจิ ยั รวมทงั้ สมั ภาษณ์ผทู้ เ่ี กย่ี วขอ้ งกบั ระบบงานซอ่ มบารุงเพ่อื วเิ คราะห์ และออกระบบงานใหม่ พบว่า เพ่อื ใหส้ อดคลอ้ งกบั รปู แบบการดาเนนิ ชวี ติ การวิเคราะห์ภาพรวมของระบบนาเสนอด้วย Use case diagram ของคนในยุคปัจจุบนั ท่มี สี มาร์ทโฟนเป็นอุปกรณ์สาคญั ในการทางานหรอื แสดงดงั รปู ท่ี 2 ดาเนินชีวติ ดงั นัน้ ผู้ศึกษาจึงเกดิ แนวคดิ ท่จี ะพฒั นาระบบบรหิ ารจดั การ ซ่อมบารุงภายในองค์กรให้อยู่ในรูปแบบของโมบายแอปพลิเคชัน เพ่อื อานวยความสะดวกให้แก่ผู้ใช้งาน ไม่ว่าจะเป็นผู้แจ้งซ่อมท่ีสามารถ แจ้งซ่อมหรอื ตดิ ตามสถานะการแจ้งซ่อมของตนเองได้ไดส้ ะดวกผ่านทาง สมาร์ทโฟน หรือแม้กระทัง่ ผู้ท่ีเก่ียวข้องในฝ่ ายอาคารสถานท่ี ได้แก่ หวั หน้าฝ่ายฯ ช่างเทคนิค ผบู้ รหิ าร ก็สามารถทางานไดส้ ะดวกผา่ นสมารท์ โฟนได้ดว้ ยเช่นกนั โดยผลการวเิ คราะหเ์ ก่ยี วกบั กระบวนการทางานของ ระบบงานใหม่ แสดงดงั รปู ท่ี 1 รปู ท่ี 1. กระบวนการทางานของระบบใหม่ รปู ท่ี 2. Use case diagram ภาพรวมระบบ ผู้ศึกษาได้ออกแบบระบบของแอปพลิเคชัน โดยใช้ฐานข้อมูลเชิง สมั พนั ธ์ (Relational database) ประกอบด้วย 6 ตาราง ได้แก่ 1) ตาราง 34

การประชมุ วิชาการระดับชาตดิ ้านเทคโนโลยสี ารสนเทศ ครง้ั ท่ี 11 (NCIT2019) Role (สทิ ธผิ์ ใู้ ชง้ าน) 2) ตาราง User (ผใู้ ชง้ าน) 3) ตาราง Main_Category ไวเ้ ช่นเดยี วกบั การประเมนิ ประสทิ ธภิ าพของแอปพลเิ คชนั โดยผเู้ ชย่ี วชาญ (หมวดหมู่หลัก) 4) ตาราง Sub_Category (หมวดหมู่ย่อย) 5) ตาราง status (สถานะการซ่อม) และ 6) ตาราง issue (การแจ้งซ่อม) นาเสนอใน 6. ผลการดาเนนิ งาน รปู แบบ E-R Diagram แสดงดงั รปู ท่ี 3 ผลการพฒั นาโมบายแอปพลิเคชันบรหิ ารจัดการซ่อมบารุงภายใน องคก์ ร มรี ายละเอยี ดดงั ต่อไปน้ี รปู ท่ี 3. E-R diagram 6.1.ผลการพฒั นาโมบายแอปพลเิ คชนั การพฒั นาโมบายแอปพลเิ คชนั บรหิ ารจดั การซ่อมบารุงภายในองคก์ ร 5.3.การพฒั นาโมบายแอปพลเิ คชนั เป็ น การ พัฒน าโ มบาย แอ ปพ ลิเค ชัน บน ร ะบบปฏิบัติการ แอ นดรอยด์ การพฒั นาโมบายแอปพลเิ คชนั บรหิ ารจดั การซ่อมบารุงภายในองคก์ ร ผู้เก่ียวข้องกับแอปพลิเคชันทัง้ ส้ิน 5 บทบาท ผลการพัฒนาในแต่ละ บทบาท มรี ายละเอยี ดดงั ตอ่ ไปน้ี ได้พัฒนาด้วย Android Studio, Java, JavaScript ,JSON HTML/CSS, 6.1.1.ผแู้ จง้ ซอ่ ม (User) PHP, SQL, FileZilla และบรหิ ารจดั การฐานข้อมูลด้วย MySQL แบ่งการ การใชง้ านแอปพลเิ คชนั ในบทบาท ผแู้ จง้ ซอ่ ม จาเป็นตอ้ งสมคั รสมาชกิ ทางานออกเป็น 2 ส่วน คอื 1) ส่วนของ front-end จะใช้งานผ่านโมบาย โดยกรอกขอ้ มูล ดงั น้ี รหสั บตั รประจาตวั พนักงาน รหสั ผ่านพนักงาน ช่อื แอปพลเิ คชนั ได้แก่ บทบาทของ ผูแ้ จ้งซ่อม (User) หวั หน้าฝ่ายอาคาร นามสกุล เพศ อเี มล และเบอรโ์ ทรศพั ท์ เม่อื เป็นสมาชกิ แล้วสามารถล็อค สถานท่ี (Head of Building Division) ช่างเทคนิค (Technician) และ อนิ เขา้ ส่รู ะบบ โดยมเี มนูหลกั 3 เมนู ไดแ้ ก่ สรา้ งใบคารอ้ งแจง้ ซ่อม สถานะ ผู้บริหาร (Manager) และ 2) ส่วนของ Back-end จะใช้งานผ่านเว็บ งานซ่อม และขอความช่วยเหลอื แอปพลเิ คชนั ซง่ึ คอื บทบาทของผดู้ ูแลระบบ (Admin) หากผู้แจ้งซ่อมต้องการแจ้งซ่อม จะต้องสร้างใบคาร้อง โดยกรอก 5.4.การประเมนิ ประสทิ ธภิ าพของโมบายแอปพลเิ คชนั โดยผเู้ ชยี่ วชาญ รายละเอยี ดการแจ้งซ่อม ได้แก่ หมวดหม่งู าน หมวดหม่งู านย่อย สถานท่ี ช่อื หอ้ งหรอื ชนั้ อาการหรอื ปัญหา และแนบรปู ภาพอาการเสยี นนั้ เม่อื ส่งใบ การประเมนิ ประสทิ ธภิ าพของโมบายแอปพลเิ คชนั บรหิ ารจดั การซ่อม คาร้องแล้ว ผู้แจ้งซ่อมสามารถติดตามสถานะงานซ่อมท่ีตนแจ้งซ่อม บารุงภายในองค์กร เป็นการประเมนิ โดยผเู้ ชย่ี วชาญด้านการพฒั นาระบบ รวมทงั้ สามารถขอความช่วยเหลือไปยงั ผู้ดูแลระบบผ่านช่องทางอีเมล สารสนเทศ จานวน 5 คน เครอ่ื งมอื ทใ่ี ช้ คอื แบบประเมนิ ประสทิ ธภิ าพของ แสดงดงั รปู ท่ี 4 แอปพลเิ คชนั วเิ คราะห์ขอ้ มูลด้วยสถติ เิ ชงิ พรรณนา ได้แก่ ค่าเฉล่ยี และ ส่วนเบย่ี งเบนมาตรฐาน กาหนดการประเมนิ และแปลความหมายไว้ ดงั น้ี รปู ท่ี 4. การใชง้ านแอปพลเิ คชนั ในบทบาท ผแู้ จง้ ซอ่ ม ค่าเฉลย่ี 5.00 – 4.50 คอื ระดบั ดมี าก 6.1.2.หวั หน้าฝ่ายอาคารสถานที่ (Head of Building Division) คา่ เฉลย่ี 4.49 – 3.50 คอื ระดบั ดี การใชง้ านแอปพลเิ คชนั ในบทบาท หวั หน้าฝ่ายอาคารสถานท่ี จะตอ้ ง คา่ เฉลย่ี 3.49 – 2.50 คอื ระดบั ปานกลาง ทาการสมคั รสมาชิกก่อนแล้วจึงสามารถลอ็ คอินเข้าสู่ระบบด้วยเลขบัตร ค่าเฉลย่ี 2.49 – 1.50 คอื ระดบั พอใช้ ประจาตวั พนกั งาน และ รหสั ผ่านของพนกั งาน โดยมเี มนูหลกั 6 เมนู ไดแ้ ก่ คา่ เฉลย่ี 1.49 – 1.00 คอื ระดบั น้อย เมนูใบคาร้อง เมนูงานแจ้งซ่อมทงั้ หมด เมนูใบคาร้องท่มี อบหมาย เมนู 5.5.การประเมนิ ความพงึ พอใจของผใู้ ชง้ านโมบายแอปพลเิ คชนั ใบคารอ้ งขออนุมตั งิ บ เมนูใบคารอ้ งส่งขออนุมตั งิ บ และขอความช่วยเหลอื การประเมนิ ความพงึ พอใจของผูใ้ ช้งาน จะทาเม่อื พฒั นาแอปพลิเคชัน เม่อื ผแู้ จ้งซ่อมสรา้ งใบคารอ้ งส่งเขา้ ส่รู ะบบแลว้ หวั หน้าฝ่ายฯ สามารถ เสรจ็ เรยี บรอ้ ย และผ่านการประเมนิ ประสทิ ธภิ าพจากผเู้ ชย่ี วชาญแลว้ จากนนั้ ดูใบคารอ้ งผา่ นทางเมนูใบคารอ้ ง จากนัน้ หวั หน้าฝ่ายฯ สามารถมอบหมาย จงึ นาแอปพลเิ คชนั ไปใหก้ ลุ่มตวั อย่าง คอื นักศกึ ษา บุคลากร และ เจา้ หน้าท่ี งานใหแ้ ก่ช่างเทคนิค ใบคารอ้ งนัน้ จงึ เปล่ยี นสถานะเป็น “รอซ่อม” สาหรบั ฝ่ายอาคารสถานท่ี มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลตะวนั ออก วทิ ยาเขต เมนูใบคารอ้ งขออนุมตั งิ บประมาณ จะแสดงเฉพาะใบคารอ้ งท่ชี ่างเทคนิค จกั รพงษภูวนารถ จานวน 30 คน ทาการประเมนิ ความพงึ พอใจในการใช้งาน ได้ทาการประเมนิ งบประมาณท่ตี ้องใช้ในการซ่อมบารุง จากนัน้ หวั หน้า แอปพลิเคชัน เคร่อื งมือท่ีใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คอื แบบสอบถาม ฝ่ายฯ จะทาการประเมนิ ขนั้ ต้นแล้วจงึ ส่งเร่อื งขออนุมตั งิ บประมาณไปยงั ประเมนิ ความพงึ พอใจผู้ใชง้ าน วเิ คราะห์ขอ้ มูลด้วยสถติ ิเชงิ พรรณนา ไดแ้ ก่ ผู้บริหารผ่านทางเมนูใบคาร้องส่งขออนุมัติงบ ใบคาร้องนัน้ จึงเปล่ียน ค่าเฉลย่ี และสว่ นเบย่ี งเบนมาตรฐาน กาหนดการประเมนิ และแปลความหมาย สถานะเป็น “รออนุมตั ”ิ แสดงดงั รปู ท่ี 5 35

การประชุมวิชาการระดบั ชาตดิ ้านเทคโนโลยสี ารสนเทศ ครง้ั ที่ 11 (NCIT2019) รปู ท่ี 5. การใชง้ านแอปพลเิ คชนั ในบทบาท หวั หน้าฝ่ายอาคารสถานท่ี รปู ท่ี 7. การใชง้ านแอปพลเิ คชนั ในบทบาท ผบู้ รหิ าร 6.1.5.ผดู้ แู ลระบบ (Admin) 6.1.3.ช่างเทคนคิ (Technician) การใชง้ านระบบในบทบาทของ ผดู้ ูแลระบบ จะใชง้ านไดใ้ นรปู แบบ เวบ็ การใช้งานแอปพลิเคชนั ในบทบาท ช่างเทคนิค จะต้องทาการสมคั ร แอปพลเิ คชนั โดยผดู้ ูแลระบบจะต้องลอ็ คอนิ เขา้ ส่รู ะบบ เพ่อื บรหิ ารจดั การ สมาชิกก่อนแล้วจึงสามารถล็อคอินเข้าสู่ระบบด้วยเลขบัตรประจาตัว ขอ้ มูลภายในระบบด้วยการเพมิ่ ลบ และแกไ้ ข โดยเวบ็ แอปพลเิ คชนั มีเมนู พนักงาน และ รหสั ผ่านของพนักงาน โดยมเี มนูหลกั 5 เมนู ไดแ้ ก่ เมนูใบ หลกั 4 เมนู ได้แก่ เมนูหน้าแรก เมนูบริหารจดั การผู้ใช้งาน เมนูบริหาร คารอ้ งงานซ่อม เมนูงานซ่อมทซ่ี ่อมเสรจ็ แล้วใบคารอ้ งรออนุมตั ิ เมนูใบคา จดั การหมวดหม่งู านหลกั และเมนูบรหิ ารจดั การงานยอ่ ย แสดงดงั รปู ท่ี 8 รอ้ งปิดการซ่อม และเมนูขอความช่วยเหลอื เม่อื หวั หน้าฝ่ ายอาคารสถานท่ีมอบหมายงานให้แก่ช่างเทคนิคแล้ว รปู ท่ี 8. การใชง้ านแอปพลเิ คชนั ในบทบาท ผดู้ แู ลระบบ ช่างแต่ละคนสามารถดูงานท่ตี นเองไดร้ บั มอบหมายผ่านทางเมนูใบคารอ้ ง งานซอ่ ม จากนนั้ ชา่ งเทคนิคจะทาการลงพน้ื ทเ่ี พอ่ื ประเมนิ งานซอ่ มดงั กล่าว หากจาเป็นต้องใช้งบประมาณในการซ่อม ช่างเทคนิคจะทาการประเมนิ ความเสยี หายและระบุงบประมาณโดยประมาณการ แลว้ สง่ ตอ่ ใบคารอ้ งนนั้ กลบั ไปยงั หวั หน้าฝ่ายฯ แตถ่ า้ หากงานซอ่ มนัน้ ไมม่ งี บประมาณในการซ่อม ช่างจะทาการซ่อมเพ่อื ปิดงาน จากนัน้ จงึ เปล่ยี นสถานะใบคาร้องนัน้ เป็น “ซอ่ มเสรจ็ ” แสดงดงั รปู ท่ี 6 6.2.ผลการประเมนิ ประสทิ ธภิ าพโมบายแอปพลเิ คชนั โดยผเู้ ชยี่ วชาญ ผลการประเมนิ ประสทิ ธิภาพโมบายแอปพลิเคชนั บรหิ ารจดั การซ่อม บารุงภายในองค์กรโดยผู้เช่ยี วชาญ จานวน 5 คน พบว่า แอปพลิเคชนั ท่ี พฒั นามปี ระสทิ ธภิ าพโดยรวมอย่ใู นระดบั ดมี าก (x =4.55 , S.D.=0.55) เม่อื จาแนกรายประเดน็ พบว่า ประสทิ ธภิ าพด้าน Functional Requirement ด้าน Usability และด้าน Information Quality มคี ่าเฉลย่ี สงู สุด (x =4.6 , S.D.=0.55) รองลงมา คอื ประสทิ ธภิ าพดา้ น Security (x = 4.4 , S.D.=0.55) ดงั ตารางท่ี 2 รปู ท่ี 6. การใชง้ านแอปพลเิ คชนั ในบทบาท ช่างเทคนคิ ตารางท่ี 2. ผลการประเมนิ ประสทิ ธภิ าพโมบายแอปพลเิ คชนั โดยผเู้ ชย่ี วชาญ 6.1.4.ผบู้ รหิ าร (Manager) หวั ข้อประเมิน (̅) S.D. การแปลผล การใช้งานแอปพลิเคชนั ในบทบาท ผู้บริหาร จะต้องทาการสมคั ร สมาชิกก่อนแล้วจงึ สามารถลอ็ คอนิ ด้วยเลขบตั รประจาตวั พนักงาน และ ดา้ น Functional Requirement 4.60 0.55 ดมี าก รหสั ผ่านของพนักงาน โดยมีเมนูหลกั 5 เมนู ได้แก่ เมนูใบคาร้องท่ีรอ อนุมตั ิงบประมาณ เมนูสรุปรายงานแจ้งซ่อม เมนูใบคารอ้ งท่อี นุมตั ิแล้ว ดา้ น Usability 4.60 0.55 ดี และเมนูขอความช่วยเหลอื เม่อื หวั หน้าฝ่ ายฯ ได้ส่งเร่อื งขออนุมตั งิ บประมาณมาแล้ว ผู้บริหาร ดา้ น Security 4.40 0.55 ดมี าก สามารถเรียกดูผ่านเมนูใบคาร้องท่ีรออนุมตั ิงบประมาณ โดยจะแสดง รายละเอียดของใบคารอ้ งนัน้ เช่น ช่อื ช่างเทคนิคท่รี บั ผดิ ชอบ อุปกรณ์ท่ี ดา้ น Information Quality 4.60 0.55 ดมี าก ซ่อม งบประมาณในการซ่อม ผูบ้ รหิ ารสามารถอนุมตั หิ รอื ไม่อนุมตั ใิ บคา รอ้ งนัน้ ได้ นอกจากน้ี ผบู้ รหิ ารสามารถดูรายงานการซ่อมได้ผ่านเมนูสรุป ค่าเฉลี่ยรวม 4.55 0.55 ดีมาก รายงานแจง้ ซอ่ ม แสดงดงั รปู ท่ี 7 6.3.ผลการประเมนิ ความพงึ พอใจของผใู้ ชง้ านโมบายแอปพลเิ คชนั ผลการประเมนิ ความพงึ พอใจของผูใ้ ชง้ านโมบายแอปพลเิ คชนั บรหิ าร จดั การซ่อมบารุงภายในองค์กรโดยกลุ่มตวั อย่าง คอื นักศึกษา อาจารย์ เจ้าหน้าท่มี หาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลตะวนั ออก วทิ ยาเขตจกั รพงษ ภูวนารถ จานวน 30 คน ใช้วธิ ีการเลือกแบบตามสะดวก คือ นักศึกษา จานวน 10 คน บุคลากร จานวน 10 คน และเจ้าหน้าท่ีฝ่ายอาคารสถานท่ี 36

การประชุมวชิ าการระดับชาติด้านเทคโนโลยสี ารสนเทศ ครงั้ ที่ 11 (NCIT2019) จานวน 10 คน โดยนาโมบายแอปพลเิ คชนั ไปใหก้ ลุ่มตวั อย่างทาการทดลอง ของสปุ ราณี ทพั มงคล และ พชรพล ฟุ้งจนั ทกึ (2559) ทไ่ี ดท้ าการวจิ ยั เชงิ ทดลอง เร่ือง การพัฒนาระบบงานซ่อมบารุงอุปกรณ์คอมพิวเตอร์ ใช้งาน ซ่งึ กาหนดใหน้ ักศกึ ษาและบุคลากร ทดลองใช้งานแอปพลเิ คชนั ใน กรณีศึกษาการไฟฟ้าส่วนภูมภิ าค เขต 3 ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือท่ีได้ พฒั นาระบบให้แสดงผลบนอุปกรณ์เคล่อื นท่ีเพ่อื เพมิ่ ความสะดวกให้แก่ บทบาทผู้แจ้งซ่อม ส่วนเจ้าหน้าท่ีฝ่ ายอาคารสถานท่ี ทดลองใช้งานแอป ผใู้ ชง้ าน พลเิ คชนั ในบทบาทผดู้ าเนินการเก่ยี วกบั การซ่อมบารุง (หวั หน้าฝ่ายอาคาร 8. ขอ้ เสนอแนะในการพฒั นาต่อ แนวทางในการพฒั นาต่อควรพฒั นาโมบายแอปพลเิ คชนั ใหม้ กี ารแจ้ง สถาน ช่างเทคนิค ผบู้ รหิ าร และผดู้ แู ลระบบ) พบวา่ กล่มุ ตวั อยา่ งมคี วามพงึ เตือน (Notification) ภายในแอปพลเิ คชนั เช่น เม่อื ผูแ้ จ้งซ่อมมกี ารสรา้ ง ใบคารอ้ งแอปพลเิ คชนั ควรแจง้ เตอื นไปยงั หวั หน้าฝ่ายเพ่อื ใหด้ าเนินการได้ พอใจต่อการใช้งานโมบายแอปพลิเคชันโดยรวมอยู่ในระดบั ดีมาก (x = อย่างทนั ทที นั ใด รวมทงั้ ควรพฒั นาแอปพลเิ คชนั ใหส้ ามารถทางานได้ทุก ระบบปฏบิ ตั กิ าร 4.58 , S.D. = 0.52) เม่ือจาแนกรายประเด็นพบว่า ความพึงพอใจด้าน เอกสารอ้างอิง ประโยชน์การในใชง้ าน มคี ่าเฉล่ยี สงู สุด (x = 4.75, S.D. = 0.44) รองลงมา [1] Tsai et al., “Induction of Costimulation of Human CD4 T Cells by Tumor คอื ความพงึ พอใจด้านคุณภาพของระบบ (x = 4.52, S.D. = 0.60) และพงึ Necrosis Factor- Related Apoptosis- Inducting Ligand” , ARTHRITIS & RHEUMATISM, Vol. 50, No. 2, pp 629-639. 2004. พอใจด้านปลอดภัยในการใช้งาน (x = 4.46, S.D. = 0.51) ตามลาดับ [2] สานักงานสถติ แิ ห่งชาติ. การสารวจการมกี ารใช้เทคโนโลยสี ารสนเทศและ รายละเอยี ดดงั ตารางท่ี 3 การส่อื สารในครวั เรอื น พ.ศ.2561 (ไตรมาส 1). [ออนไลน์]. เขา้ ถงึ ไดจ้ าก : http://www.nso.go.th/sites/2014. (วนั ทส่ี บื คนื 10 พฤษภาคม 2562). ตารางท่ี 3. ผลการประเมนิ ความพงึ พอใจของผใู้ ชง้ านโมบายแอปพลเิ คชนั [3] ธรี ะศกั ดิ์ พรหมเสน, การบารุงรกั ษาตามสภาพเพอ่ื เพมิ ประสทิ ธภิ าพในการ หวั ข้อประเมิน (̅) S.D. การแปลผล ผลิตกรณีศึกษา โรงงานผลิตเคร่ืองด่ืม. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : http://www.thapra.lib.su.ac.th. (วนั ทส่ี บื คนื 10 พฤษภาคม 2562). ด้านคณุ ภาพของระบบ 4.52 0.60 ดีมาก [4] สุปราณี ทพั มงคล และ พชรพล ฟุ้งจนั ทกึ , การพฒั นาระบบงานซ่อมบารุง - ความรวดเรว็ ในการตอบสนอง 4.47 0.51 ดมี าก อุปกรณ์คอมพิวเตอร์ กรณีศึกษาการไฟฟ้ าส่วนภูมิภาค เขต 3 ภาค ตะวนั ออกเฉยี งเหนือ, “การประชุมวชิ าการและนาเสนอผลงานวจิ ยั ระดบั ชาติ - ความถกู ตอ้ งในการประมวลผล 4.57 0.57 ดมี าก ราชธานีวชิ าการ ครงั้ ท่ี 1”, มหาวิทยาลยั ราชธานี จงั หวดั อุบลราชธานี, 29 กรกฎาคม 2559, หน้า 1843-1853. - ความงา่ ยในการใชง้ าน 4.53 0.73 ดมี าก [5] ภาสกร ปาละกูล. ระบบบริหารจดั การงานซ่อมบารุงอุปกรณ์คอมพวิ เตอร์ ด้านประโยชน์ในการใช้งาน 4.75 0.44 ดีมาก ของศูนยเทคโนโลยี สารสนเทศ วทิ ยาลยั ราชพฤกษ์. [ออนไลน์]. เขา้ ถงึ ได้ จาก : http://www.rpu.ac.th/Library_web. (วันท่ีสืบคืน 10 พฤษภาคม - ลดตน้ ทนุ ในการดาเนินงาน 4.80 0.41 ดมี าก 2562). - ความสะดวกในการดาเนนิ งาน 4.70 0.47 ดมี าก [6] นัฐพงษ์ ว่องไว จารัส กลิ่นหนู ณรงค์ศักดิ์ ศรีสม และ วรพล นุเสน. การ พัฒนาแอปพลิเคชันควบคุมการทางานของระบบบ้านอัจฉริยะ , ด้านความปลอดภยั ในการใช้งาน 4.46 0.51 ดี “ International Computer Science and Engineering Conference 2016” , เชยี งใหม่, 14-17 ธนั วาคม 2559, หน้า 599-604. - การตรวจสอบสทิ ธใิ์ นการเขา้ ใชง้ าน 4.47 0.51 ดี [7] จรยิ า เสมาทอง จารสั กลุ่นหนู วิจติ รา มนตรี สุวชิ ช์ คุณารตั นพฤกษ์ และ แอปพลเิ คชนั พเิ ชษฐ กนั ทะวงั , การพฒั นาแอปพลเิ คชนั บรหิ ารจดั การหอพกั เครอื ขา่ ยบน อุ ป ก ร ณ์ เ ค ล่ือ น ท่ี, “ International Computer Science and Engineering - การกาหนดสทิ ธใิ์ นการใชง้ าน 4.46 0.51 ดี Conference 2016”, เชยี งใหม่, 14-17 ธนั วาคม 2559, หน้า 615-620. แอปพลเิ คชนั [8] ภญิ ญาพชั ญ์ ทาสาธนตั ยต์ ระกูล พนิ ทสุ ร ปัสนะจะโน อภชิ าต โชคเหรยี ญสุข ชยั และสุทนิ เกษตรรตั นชยั , การประชุมวิชาการระดบั ชาติมหาวทิ ยาลยั คา่ เฉล่ยี รวม 4.58 0.52 ดีมาก เทคโนโลยรี าชมงคลสวุ รรณภูมิ ครงั้ ท่ี 1”, พระนครศรอี ยธุ ยา, 22 มถิ ุนายน 2559 หน้า 312-316. 7. สรุปและอภปิ รายผล การพฒั นาโมบายแอปพลเิ คชนั บรหิ ารจดั การซ่อมบารุงภายในองคก์ ร เป็นการพฒั นาแอปพลเิ คชนั บนระบบปฏบิ ตั กิ ารแอนดรอยด์ดว้ ย Android Studio, Java, JavaScript ,JSON HTML/CSS, PHP, SQL, FileZilla และ บรหิ ารจดั การฐานขอ้ มลู ด้วย MySQL มผี เู้ กย่ี วขอ้ งกบั แอปพลเิ คชนั ทงั้ สน้ิ 5 บทบาท คอื ผู้แจ้งซ่อม (User) หวั หน้าฝ่ ายอาคารสถานท่ี (Head of Building Division) ช่างเทคนิค (Technician) ผู้บริหาร (Manager) และ ผดู้ ูแลระบบ (Admin) ประสทิ ธภิ าพโดยรวมของโมบายแอปพลเิ คชนั ประเมนิ โดยผเู้ ชย่ี วชาญ อยใู่ นระดบั ดมี าก ค่าเฉลย่ี เท่ากบั 4.55 ความพงึ พอใจโดยรวมของผใู้ ช้งาน ประเมนิ โดยกล่มุ ตวั อย่าง จานวน 30 คน มคี วามพงึ พอใจอย่นู ระดบั ดมี าก ค่าเฉล่ยี เท่ากบั 4.58 แอปพลิเคชนั ท่พี ฒั นาสามารถเพม่ิ ประสทิ ธภิ าพใน การดาเนินงานขององค์กร สามารถลดต้นทุนขององค์กร และสามารถ อานวยความสะดวกให้แก่ผู้ใช้งาน โดยผู้แจ้งซ่อมสามารถแจ้งซ่อมผ่าน สมาร์ทโฟนและสามารถติดตามสถานะการแจ้งซ่อมได้ สอดคล้องกับ งานวจิ ยั ของ ภาสกร ปาละกลู (2552) ทศ่ี กึ ษาเร่อื งระบบบรหิ ารจดั การงาน ซ่อมบารุงอุปกรณ์คอมพวิ เตอร์ของศูนยเทคโนโลยสี ารสนเทศ วิทยาลยั ราชพฤกษ์ ทส่ี ามารถตรวจสอบการซ่อมไดร้ วเรว็ และเฝ้าตดิ ตามการแจง้ ซ่อม รวมทงั้ โต้ตอบกบั ผใู้ ช้ได้อย่างทนั ทที นั ใด และสอดคลอ้ งกบั งานวจิ ยั 37

การประชุมวิชาการระดับชาตดิ า้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศ ครั้งท่ี 11 (NCIT2019) แอปพลิเคชนั แนะนำกำรดแู ลสขุ ภำพ สำหรบั ผสู้ ูงอำยบุ นสมำรท์ โฟนแอนดรอยด์ Android application to Health care for the Elderly People น้ำเพญ็ พรหมประสทิ ธิ์ สภุ ำวดี มำกอน้ สมชำย ตลุ ะ Nampen Promprasit Supawadee Mak-on Somchai Thula วทิ ยาลยั รตั ภมู ิ มหาวทิ ยาลยั วทิ ยาลยั รตั ภูมิ มหาวทิ ยาลยั วทิ ยาลยั รตั ภูมิ มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลศรวี ชิ ยั เทคโนโลยรี าชมงคลศรวี ชิ ยั เทคโนโลยรี าชมงคลศรวี ชิ ยั Rattaphum College, Rajamangala Rattaphum College, Rajamangala Rattaphum College, Rajamangala University of Technology Srivijaya University of Technology Srivijaya University of Technology Srivijaya สงขลำ ประเทศไทย สงขลำ ประเทศไทย สงขลำ ประเทศไทย Songkhla Thailand Songkhla Thailand Songkhla Thailand [email protected] [email protected] [email protected] บ ทคัด ย่ อ — วัตถุประสงค์ในกำรวิ จัยครั้งน้ี 1) เพื่อพัฒนำ questionnaire. This questionnaire was measured by experts and it แอพพลิเคชนั่ แนะนำกำรดูแลสุขภำพสำหรบั ผู้สูงอำยุ และ 2) เพื่อศึกษำ showed the reliability at 0.85. The statistics used to interpret the data ควำมพึงพอใจของผสู้ ูงอำยตุ ่อแอพพลิเคชนั่ แนะนำกำรดูแลสุขภำพสำหรบั were means ( )Xand standard deviation (SD). The results from the study ผ้สู ูงอำยุ งำนวิจัยนี้ได้พฒั นำแอพพลิเคชัน่ แนะนำกำรดูแลสุขภำพสำหรบั showed that the elderly people were overall satisfied on the application ผ้สู ูงอำยุมีอำยุระหว่ำง 60-69 ปี ที่มีโรคประจำตัว 3 โรค คือ โรคควำมดนั of health care at a high level ( = 4.36). X โลหิตสูง โรคเบำหวำนและโรคข้อเข่ำเส่ือม ซึ่งพิจำรณำ 3 กรณี คือ กรณี เป็ นโรคเดียว กรณีเป็ น 2 โรค และกรณีเป็ นทงั้ 3 โรค และแอพพลิเคชัน่ Keywords — Application, Health care, Elderly people, Android แนะนำ 3 เรื่อง คือ กำรดูแลสขุ ภำพ อำหำร และกำรออกกำลงั กำย โดยกลุม่ ตวั อย่ำงในกำรวิจยั ครงั้ น้ีคือ ผ้สู ูงอำยุมีอำยุระหว่ำง 60-69 ปี จำกอำเภอ 1. บทนำ เมืองสงขลำ อำเภอหำดใหญ่ และอำเภอนำทวี จงั หวดั สงขลำ จำนวน 397 องคก์ ำรสหประชำชำตไิ ดป้ ระเมินสถำนกำรณ์ว่ำ ในช่วงปี 2544-2643 คน เครื่องมือท่ีใช้ในกำรวิจยั คือแบบสอบถำม โดยแบบสอบถำมดงั กลำ่ ว (ค.ศ. 2001-2100) จะเป็นศตวรรษแหง่ ผสู้ ูงอำยุ [1] และสงั คมไทยกก็ ำลงั ได้รบั กำรตรวจสอบจำกผเู้ ช่ียวชำญ มรี ะดบั ควำมเช่ือมนั่ 0.85 สถิติท่ีใช้ใน จะก้ำวเขำ้ สสู่ งั คมผสู้ งู อำยุอยำ่ งสมบรู ณ์ จำกรำยงำนสถำนกำรณ์ผสู้ ูงอำยุ กำรวิเครำะห์ข้อมูล คือ ค่ำเฉลี่ยเลขคณิ ต ( X) และค่ำส่วนเบ่ียงเบน พ.ศ. 2557 [2] พบวำ่ ประชำกรสูงวยั ท่มี อี ำยุ 60 ปีขนึ้ ไป มจี ำนวนมำกถึง มำตรฐำน (SD) จำกผลกำรวิจัยพบว่ำ ผู้สูงอำยุมีควำมพึงพอใจต่อ 10 ลำ้ นคน หรอื คดิ เป็นรอ้ ยละ 15 ของประชำกรทงั้ หมด ซง่ึ มคี นวยั แรงงำน แอพพลิเคชนั่ แนะนำกำรดูแลสุขภำพ โดยรวมอย่ใู นระดบั ดี ( X= 4.36) (อำยุ 15-59 ปี) 4.3 คนตอ่ ผสู้ ูงอำยุ (60 ปีขน้ึ ไป) หน่งึ คน อกี 20 ปีขำ้ งหนำ้ ประเทศไทยจะมีคนในวยั แรงงำนเพยี ง 2 คนต่อผสู้ งู อำยหุ น่งึ คน และในปี คำสำคญั — แอปพลิเคชนั , กำรดูแลสขุ ภำพ, ผ้สู งู อำยุ, แอนดรอยด์ 2564 หรอื ในอกี เพยี ง 7 ปีขำ้ งหนำ้ และคำดว่ำจะเป็นสงั คมสงู วยั มสี ดั สว่ น ถงึ รอ้ ยละ 28 ของประชำกรทงั้ หมด ซง่ึ กำรเพมิ่ ขนึ้ ของจำนวนผสู้ ูงอำยอุ ำจ ABSTRACT — The objectives of this study were 1). to develop the ส่งผลกระทบต่อภำระกำรคลังภำครฐั ในกำรดูแลสุขภำพของผูส้ ูงอำยุ application of health care for the elderly people and 2). to study the เพ่มิ ขน้ึ ในขณะท่ขี ดี ควำมสำมำรถในกำรจดั เกบ็ รำยได้ของภำครฐั ยงั ไม่ดี satisfaction of elderly people on the application of health care for the ขน้ึ อนั เป็นขอ้ จำกดั ต่อกำรขยำยบริกำรทำงสงั คมของภำครฐั ให้มีควำม elderly people. ครอบคลุมและเท่ำเทยี มมำกขน้ึ ดว้ ย ซง่ึ ปัญหำของผสู้ งู อำยจุ ำกกำรสำรวจ สุขภำวะผสู้ ูงอำยุไทย ปี 2556 พบว่ำ ผสู้ ูงอำยุอยใู่ นสภำวะ ตดิ เตียง คอื In this research, the application of heath care was developed for the อยู่ในสภำพพกิ ำรไม่สำมำรถช่วยตวั เองได้ และติดบ้ำน คือ มีปัญหำกำร elderly people who were between 60-69 years old and had 3 chronic เคล่อื นไหว ไม่สำมำรถออกจำกบำ้ นไดโ้ ดยสะดวก และยงั พบว่ำ ปัญหำ diseases -- Hypertension, Diabetes and Osteoarthritis that was ดำ้ นสุขภำพของผสู้ ูงอำยุ คือ 1) กำรเคล่อื นไหวร่ำงกำย ร้อยละ 58 2) classified into 3 groups, single disease, double disease and triple ปัญหำกำรไดย้ นิ หรอื ส่อื ควำมหมำย รอ้ ยละ 24 3) ดำ้ นกำรมองเหน็ รอ้ ยละ disease. The application was also presented 3 suggestion that was 19 4) ดำ้ นกำรเรียนรู้ ร้อยละ 4 5) ด้ำนจติ ใจ รอ้ ยละ 3 6) และสตปิ ัญญำ heath care, nutrition and exercise. The samples used in this study were ร้อยละ 2 ซ่งึ โรคประจำตวั ของผสู้ ูงอำยุส่วนใหญ่ คือ โรคควำมดนั โลหติ elderly people who were 60-69 years old living in Muang Songkhla ร้อยละ 41 โรคเบำหวำน ร้อยละ 18 และโรคข้อเข่ำเส่ือมร้อยละ 9 District, Hat Yai District and Nathawee District of Songkhla Province, totally 397 persons. The instrument used in the study was the 38

การประชมุ วชิ าการระดับชาติด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ ครัง้ ท่ี 11 (NCIT2019) ตำมลำดบั หำกมีกำรส่งเสริมใหผ้ สู้ งู อำยุดูแลสุขภำพตนเอง กจ็ ะสำมำรถ 2. วตั ถปุ ระสงค์ของกำรวจิ ยั ช่วยลดภำระของรฐั บำลในกำรดูแลค่ำรกั ษำพยำบำลของผสู้ ูงอำยุ อกี ทงั้ กำรวจิ ยั ครงั้ นีม้ วี ตั ถปุ ระสงคเ์ พ่อื 1) พฒั นำแอพพลเิ คชนั่ แนะนำกำร ด้วยศกั ยภำพของผสู้ ูงอำยุยงั สำมำรถหำรำยได้เพ่อื ดูแลตนเองได้ ซ่งึ จำก ดแู ลสุขภำพสำหรบั ผสู้ ูงอำยุ และ 2) ศกึ ษำควำมพงึ พอใจของผสู้ งู อำยตุ อ่ (ร่ำง) แผนพฒั นำเศรษฐกิจและสงั คมแห่งชำติ ฉบบั ท่ี 12 (พ.ศ. 2560- แอพพลเิ คชนั่ แนะนำกำรดแู ลสขุ ภำพสำหรบั ผสู้ ูงอำยุ 2564) [1] คำดกำรณ์ว่ำจะมจี ำนวนผสู้ ูงอำยุท่มี ีอำยุ 70 ปีขนึ้ ไปเพิม่ ข้ึน เกอื บ 1 ล้ำนคน โดยเพิ่มขน้ึ จำก 4.7 ล้ำนคนในปี 2560 เป็น 5.6 ล้ำนคน 3. วธิ ดี ำเนินกำรวจิ ยั ในปี 2564 ขณะท่ีผู้สูงอำยุวัยต้นจะมีสถำนะทำงสุขภำพท่ีดี เม่ือ 3.1 ขอบเขตการวจิ ยั เปรยี บเทยี บกบั ผสู้ ูงอำยชุ ่วงวยั ตอนปลำย โดยผสู้ ูงอำยุ 60-69 ปี มสี ุขภำพ ในระดบั ดมี ำก รอ้ ยละ 59.9 ช่วงวยั 70-79 ปี รอ้ ยละ 35.7 และชว่ งวยั 80 แอพพลิเคชนั่ แนะนำกำรดูแลสุขภำพสำหรบั ผสู้ ูงอำยทุ ่มี ีอำยรุ ะหว่ำง ปีขนึ้ ไป รอ้ ยละ 25.0 ตำมลำดบั ซง่ึ กำรมสี ุขภำพทด่ี ขี องผสู้ งู อำยวุ ยั ตน้ ทำ 60-69 ปี [4] และมีโรคประจำตัว 3 โรค [2] คือ โรคควำมดันโลหิตสูง ให้เป็นช่วงวยั ท่ยี งั สำมำรถทำงำนได้ โดยจำกกำรสำรวจภำวะกำรทำงำน โรคเบำหวำนและโรคขอ้ เขำ่ เส่อื ม ซ่งึ พจิ ำรณำ 3 กรณี คอื กรณีเป็นโรค ระหวำ่ งปี 2543-2557 พบว่ำ ผสู้ ูงอำยวุ ยั ตน้ มกี ำรทำงำนเพมิ่ ขนึ้ โดยในปี เดยี ว (โรคควำมดนั โลหติ สงู โรคเบำหวำนและโรคขอ้ เขำ่ เส่อื ม) กรณีเป็น 2 2557 มผี สู้ ูงอำยวุ ยั 60-64 ปี มีงำนทำรอ้ ยละ 59.2 และกลุ่มวยั 65-69 ปี โรค (โรคควำมดนั โลหติ สูงและโรคเบำหวำน โรคควำมดนั โลหติ สูงและโรค รอ้ ยละ 45.6 ของประชำกรในวยั เดยี วกนั ซง่ึ สอดคลอ้ งกบั แหล่งรำยไดห้ ลกั ขอ้ เขำ่ เส่ือม โรคเบำหวำนและโรคขอ้ เข่ำเส่อื ม) และกรณีเป็นทงั้ 3 โรค ของผสู้ ูงอำยุท่พี บว่ำ สดั ส่วนรำยได้ท่มี ำจำกกำรทำงำนมแี นวโน้มสูงขึน้ (โรคควำมดนั โลหติ สงู โรคเบำหวำนและโรคขอ้ เขำ่ เส่อื ม) ซ่งึ แอพพลเิ คชนั่ จำกร้อยละ 28.9 ในปี 2550 เป็นรอ้ ยละ 33.9 ในปี 2557 ขณะท่รี ำยได้ท่ี จะแสดงขอ้ มูลแนะนำ 3 เร่อื ง คอื กำรดูแลสุขภำพ อำหำร และกำรออก ผสู้ ูงอำยไุ ดร้ บั จำกบุตรลดลงอย่ำงมำกจำกรอ้ ยละ 52.3 เป็นร้อยละ 36.7 กำลงั กำย โดยมีกลุ่มตวั อย่ำงเป็นผสู้ ูงอำยมุ อี ำยุระหว่ำง 60-69 ปี ท่อี ำศยั ในช่วงเวลำเดียวกนั แมว้ ่ำผสู้ ูงอำยุจะทำงำนมำกขน้ึ แต่สดั ส่วนของกำร อยใู่ น 3 อำเภอของจงั หวดั สงขลำ คอื อำเภอเมอื งสงขลำ อำเภอหำดใหญ่ ทำงำนยงั ไม่สูงมำกนัก แสดงถึงโอกำสในกำรเขำ้ ถึงกำรทำงำนของ และอำเภอนำทวี จำนวน 397 คน ผสู้ งู อำยทุ ม่ี ศี กั ยภำพยงั คงมขี อ้ จำกดั บำงประกำร นอกจำกน้ี รอ้ ยละ 34.3 3.2 วธิ ดี าเนนิ การวจิ ยั ของผสู้ ูงอำยทุ งั้ หมดมรี ำยไดต้ ่ำกวำ่ เสน้ ควำมยำกจน และผสู้ ูงอำยกุ ว่ำสอง ในสำมของผสู้ ูงอำยทุ งั้ หมดหรือร้อยละ 65.4 พบว่ำ ไม่มเี งนิ ออม ดงั นนั้ 3.2.1 การพฒั นาแอพพลเิ คชนั่ แนะนาการดแู ลสขุ ภาพสาหรบั ผสู้ ูงอายุ กำรสง่ เสรมิ ใหผ้ สู้ ูงอำยสุ ำมำรถดแู ลสุขภำพตนเองไดจ้ งึ เป็นส่ิงท่สี ำคญั แต่ ได้ทำกำรพัฒนำตำมรูปแบบ System Development Life Cycle : SDLC จะทำอยำ่ งไรให้ผสู้ ูงอำยตุ ระหนกั และรูว้ ิธีกำรดูแลตวั เองได้อยำ่ งถูกตอ้ ง ซง่ึ ประกอบดว้ ย 7 ขนั้ ตอน คอื 1) กำรกำหนดปัญหำ (Problem Definition) และสม่ำเสมอ จำกงำนวจิ ยั ของ อนุสรณ์ เป๋ ำสูงเนนิ วำรนิ แนวกลำง วรี ยำ ดำเนินกำรศกึ ษำควำมเป็นไปไดใ้ นกำรพฒั นำ ศกึ ษำขอ้ มูลเอกสำร กำหนด ยอ่ ยกระโทก สมพศิ คำมณี อรอมุ ำ เดชทงุ่ คำ และอำรญำ สมิ มำ [3] พบวำ่ ควำมต้องกำรและองค์ประกอบในกำรสรำ้ งแอพพลิเคชนั่ กำรดูแลสุขภำพ พฤตกิ รรมกำรส่งเสริมสุขภำพดำ้ นโภชนำกำร มคี ะแนนสูงสุด รองลงมำ สำหรบั ผสู้ ูงอำยุ 2) กำรวิเครำะห์ (Analysis) ได้ศึกษำขอ้ มูลและกำหนด คอื ดำ้ นกำรจดั กำรควำมเครยี ดและดำ้ นกำรออกกำลงั กำย ตำมลำดบั และ เน้ือหำกำรวิจยั จำกหน่วยงำนต่ำงๆ ดังน้ี ข้อมูลกำรดูแลสุขภำพ จำก สอดคลอ้ งกบั งำนวจิ ยั ของ วชั พลประสทิ ธิ์ก้อนแก้ว [4] พบว่ำ ผสู้ ูงอำยมุ ี โรงพยำบำลธรรมศำสตร์เฉลมิ พระเกยี รติ หมอชำวบำ้ น และมหำวทิ ยำลยั พฤติกรรมส่งเสริมสุขภำพอยใู่ นระดบั ปำนกลำงทุกด้ำน โดยมีพฤติกรรม ศรีปทุม วทิ ยำเขตบำงเขน ขอ้ มูลอำหำรจำกโรงพยำบำลเวิลด์เมดิคอล ดำ้ นกำรรบั ประทำนอำหำรเป็นพฤติกรรมดที ่สี ุด รองลงมำคอื กำรปฏบิ ตั ิ คณะแพทยศำสตรโ์ รงพยำบำลศิรริ ำชพยำบำล และโรงพยำบำลพญำไท ตนในภำวะเจบ็ ป่วย กำรจดั กำรควำมเครยี ด และมพี ฤตกิ รรมกำรออกกำลงั และขอ้ มลู กำรออกกำลงั กำยจำกกรมพลศกึ ษำ กระทรวงกำรท่องเทย่ี วและ กำยแยท่ ่สี ดุ ซง่ึ กำรส่งเสรมิ สุขภำพใหแ้ กผ่ สู้ งู อำยผุ ำ่ นแอพพลเิ คชนั เป็นอกี กฬี ำ สมำคมโรคเบำหวำน แห่งประเทศไทยฯ และวิทยำลยั พยำบำลบรม หน่ึงทำงเลอื ก [5] เพรำะอตั รำควำมสนใจกำรใชง้ ำนโทรศพั ท์มอื ถอื ของ รำชชนนีพุทธชนิ รำช 3) กำรออกแบบ (Design) ในกำรออกแบบเน้นกำร ผสู้ ูงอำยมุ จี ำนวนเพมิ่ มำกขน้ึ อำจเป็นเพรำะคนในกลุ่มอำยุ 60 ปีขนึ้ ไป ใน ส่อื ขอ้ มูลด้วยรูปภำพ เลอื กใชส้ ีเขยี วเป็นพน้ื หลงั เพ่อื ให้ตดั ขอ้ ควำมและ ปัจจุบนั มคี วำมคุ้นเคยกบั กำรใชอ้ ปุ กรณ์โทรศพั ทม์ อื ถือ และคอมพวิ เตอร์ รูปภำพท่มี ีสีขำวหรือสีดำ และเน้นเสนอขอ้ มูลด้วยวีดีโอ สร้ำงควำมโดด มำตงั้ แต่วยั ทำงำนเม่อื ประมำณ 10 ปีท่ผี ำ่ นมำ ทำใหค้ นในกลุ่มนี้สำมำรถ เด่นและชดั เจนของขอ้ มูล เพ่อื ให้ผูส้ ูงอำยุสำมำรถฝึกปฏบิ ตั ิตำมได้ง่ำย ใช้สมำร์ทโฟนท่เี ป็นทงั้ โทรศพั ทเ์ คล่อื นท่ี (mobile phone) และเป็นเคร่อื ง และมรี ูปแบบกำรจดั หมวดหมู่ของขอ้ มูลชดั เจน ชว่ ยใหผ้ สู้ ูงอำยเุ ขำ้ ถงึ แอพ คอมพวิ เตอร์ (handheld computer) ไดส้ ะดวกและเขำ้ ถงึ ฟังกช์ นั ต่ำงๆ ท่มี ี พลเิ คชนั ไดง้ ำ่ ยขน้ึ โดยไดอ้ อกแบบผงั งำนสว่ นตดิ ต่อกบั ผใู้ ช้ดงั รูปท่ี 1. 4) อุปกรณ์ไดง้ ำ่ ยกว่ำคนในชว่ งอำยุ 70 ปีขนึ้ ไป นอกจำกนี้หน่วยงำนรำชกำร กำรพฒั นำ (Development) ดำเนินกำรสรำ้ งแอพพลิเคชนั่ แบบ Hybrid ท่จี ดั บรกิ ำรทำงสงั คม และสถำบนั กำรศกึ ษำไดจ้ ดั อบรมกำรใชค้ อมพวิ เตอร์ Mobile Application โดยใช้เทคโนโลยี lonic Framework และใช้ภำษำ และอปุ กรณ์โทรศพั ทแ์ บบสมำรท์ โฟนใหก้ บั ผสู้ ูงอำยเุ ป็นประจำ typescript ในกำรพัฒนำ ใช้ AngularJS ในกำรสร้ำงเทมแพลต 5) กำร ทดสอบ (Testing) นำแอพพลเิ คชนั่ ท่ีพฒั นำมำทำกำรทดลองใชง้ ำนและ ผวู้ จิ ยั จงึ เหน็ ควำมสำคญั ของกำรพฒั นำแอพพลิเคชนั่ กำรดแู ลสุขภำพ หำกมกี ำรทำงำนผดิ พลำดก็นำไปแกไ้ ขจนกว่ำจะไดแ้ อพพลเิ คชนั่ ตำมท่ีได้ สำหรบั ผสู้ ูงอำยุบนสมำร์ทโฟนแอนดรอยด์ขน้ึ เพ่อื ให้ผสู้ ูงอำยุไดเ้ รียนรู้ วเิ ครำะหแ์ ละออกแบบไว้ 6) กำรตดิ ตงั้ (Implementation) นำแอพพลเิ คชนั่ ขอ้ มูลและสำมำรถดแู ลสุขภำพไดด้ ว้ ยตนเองในทุกชว่ งเวลำทต่ี อ้ งกำร อพั โหลดเขำ้ สู่ระบบ Google play และ 7) กำรบำรุงรกั ษำ (Maintenance) กำรตรวจสอบขอ้ มูลควำมผดิ พลำดท่เี กดิ ขน้ึ ระหว่ำงใชง้ ำนและดำเนินกำร แกไ้ ข 39

การประชุมวชิ าการระดับชาติดา้ นเทคโนโลยีสารสนเทศ ครง้ั ที่ 11 (NCIT2019) เขำ้ สรู่ ะบบ 4. ผลกำรวจิ ยั ระบุโรคประจำตวั 4.1 แอพพลเิ คชนั่ แนะนำกำรดูแลสขุ ภำพสำหรบั ผสู้ ูงอำยุ ระบคุ วำมตอ้ งกำร จำกกำรพฒั นำแอพพลิเคชนั่ แนะนำกำรดูแลสุขภำพสำหรบั ผสู้ ูงอำยุ สำมำรถแสดงผลกำรพฒั นำหน้ำโรคประจำตัว ขอ้ มูลกำรดูแล กำรดูแล สขุ ภำพ กำรแนะนำโรค กำรดแู ลตนเอง และอำหำร แสดงดงั รูปท่ี 2- รูปท่ี 7 กำรดแู ลสขุ ภำพ อำหำร กำรออกกำลงั กำย แนะนำโรค กำรดแู ลตนเอง ควรรบั ประทำน ไม่ควรรบั ประทำน ออกจำกระบบ รปู ท่ี 1. ผงั งำนสว่ นตดิ ตอ่ กบั ผใู้ ช้ รปู ท่ี 2. โรคประจำตวั รปู ท่ี 3. ขอ้ มลู กำรดแู ล 3.2.2 การสร้างแบบสอบถามความพึงพอใจของผู้สูงอายุทีม่ ีต่อ รูปท่ี 4. กำรดูแลสุขภำพ รปู ท่ี 5. แนะนำโรค แอพพลิเคชนั่ แนะนาการดแู ลสุขภาพ เป็นแบบสอบถำมควำมคดิ เหน็ แบ่ง ออกเป็น 2 ตอนดงั นี้ ตอนท่ี 1 ขอ้ มูลส่วนตวั ของผตู้ อบแบบสอบถำม เป็น รปู ท่ี 6. กำรดแู ลตนเอง รูปท่ี 7. อำหำร แบบสำรวจรำยกำร (Checklist) จำนวน 10 ข้อ ได้แก่ เพศ อำยุ โรค ประจำตวั สถำนะภำพ ท่พี กั อำศยั กำรดำรงชวี ติ อำชพี (อำชพี สุดทำ้ ยก่อน 4.2 ความพงึ พอใจของผสู้ งู อายตุ อ่ แอพพลเิ คชนั่ แนะนาการดูแลสุขภาพ เกษยี ณ/ก่อนเขำ้ สู่วยั สูงอำยุ) รำยจ่ำยเฉล่ยี ต่อเดอื น ระยะเวลำกำรเล่น ผู้ตอบแบบสอบถำมส่วนใหญ่คือ ผูส้ ูงอำยุเพศหญงิ คิดเป็นร้อยละ สมำรท์ โฟน ช่วงเวลำในกำรเล่นสมำร์ทโฟน และตอนท่ี 2 ควำมพงึ พอใจ ต่อแอพพลิเคชนั่ แนะนำกำรดูแลสุขภำพ ลกั ษณะของแบบสอบถำมเป็น 55.98 อำยุ 63 ปี และ 65 ปี คิดเป็นรอ้ ยละ 14.76 เป็นโรคควำมดนั โลหติ แบบมำตรส่วนประมำณ ค่ำ (Rating Scale) แบ่งออกเป็ น 3 ด้ำน คิดเป็นรอ้ ยละ 19.59 สถำนะภำพสมรส คดิ เป็นร้อยละ 58.02 มีบำ้ นเป็น ประกอบด้วย ด้ำนกำรทำงำนของระบบ ด้ำนกำรออกแบบและกำร ของตนเอง คดิ เป็นรอ้ ยละ 51.40 และอำศยั อยกู่ บั ลูกหลำน/ญำติดูแล คิด จดั รูปแบบ ด้ำนขอ้ มูลและเนื้อหำ นำแบบสอบถำมไปทำกำรตรวจสอบ เป็นรอ้ ยละ 64.89 ก่อนเขำ้ สู่วยั เกษยี ณมีอำชีพธุรกจิ ส่วนตวั /ค้ำขำย คดิ ควำมเท่ียงตรงเชิงเน้ือหำ จำกผู้เช่ียวชำญจำนวน 3 ท่ำน และนำ เป็นรอ้ ยละ 33.33 มีรำยจ่ำยเฉล่ยี ต่อเดอื น 5,001 – 10,000 บำท คดิ เป็น แบบสอบถำมท่ไี ดไ้ ปทดสอบกบั ผสู้ ูงอำยทุ ่ไี มใ่ ช่กลุม่ ตวั อยำ่ ง แต่มลี กั ษณะ รอ้ ยละ 39.19 เวลำในกำรเลน่ สมำรท์ โฟนน้อยกว่ำ 30 นำท/ี วนั คดิ เป็นรอ้ ย เช่นเดียวกบั กลุ่มตวั อยำ่ ง จำนวน 30 คน เพ่อื เป็นกำรตรวจสอบภำษำ ควำมเขำ้ ใจในกำรตอบคำถำมควำมคงท่ี ของแบบสอบถำม และนำขอ้ มลู ท่ี ไดม้ ำตรวจสอบควำมเช่อื มนั่ โดยหำค่ำสมั ประสิทธแิ์ อลฟำของครอนบำค (Cronbach’s Alpha Coefficient) ผลกำรวิเครำะห์ ค่ำควำมเช่ือมัน่ มีค่ำ เทำ่ กบั 0.85 3.3 การเกบ็ รวบรวมขอ้ มูล เม่อื ทำกำรพฒั นำแอพพลเิ คชนั่ และแบบสอบถำม จนมคี วำมเช่อื มนั่ ใน คุณภำพของเคร่อื งมือแลว้ ผวู้ จิ ยั ดำเนินกำรเก็บรวบรวมขอ้ มูล โดยกำร แจกแบบสอบถำมใหแ้ ก่กลุ่มตวั อยำ่ ง เก็บขอ้ มูล ตรวจสอบควำมสมบรู ณ์ ของแบบสอบถำม และนำขอ้ มลู มำวเิ ครำะห์ 3.4 การวเิ คราะหข์ อ้ มูล วเิ ครำะห์ขอ้ มูลของกลุ่มตวั อย่ำง โดยใชก้ ำรวเิ ครำะหข์ อ้ มูลทำงสถิติ เพ่อื หำค่ำเฉลย่ี เลขคณิต (Arithmetic Mean หรอื X ) และค่ำส่วนเบย่ี งเบน มำตรฐำน (Standard Deviation หรอื SD) 40

การประชุมวชิ าการระดบั ชาตดิ ้านเทคโนโลยสี ารสนเทศ ครัง้ ที่ 11 (NCIT2019) ละ 46.31 และช่วงเวลำในกำรเล่นสมำรท์ โฟน 6.00-12.00 (เชำ้ -เทย่ี ง) คดิ ตำรำงท่ี 3. ควำมพงึ พอใจต่อแอพพลเิ คชนั่ แนะนำกำรดแู ลสุขภำพ เป็นรอ้ ยละ 31.55 ดำ้ นขอ้ มูลและเนอื้ หำ ควำมพึงพอใจของผสู้ ูงอำยุต่อแอพพลเิ คชนั่ แนะนำกำรดูแลสุขภำพ แบ่งออกเป็น 3 ดำ้ น คอื ดำ้ นกำรทำงำนของระบบ ดำ้ นกำรออกแบบและ รำยกำรประเมิน X SD ระดบั ควำมพึง กำรจดั รปู แบบ และดำ้ นขอ้ มูลและเนอ้ื หำ แสดงดงั ตำรำงท่ี 1-4 พอใจ ถูกตอ้ ง ครบถว้ น และเชอ่ื ถอื ได้ 4.31 0.56 มำก ตำรำงท่ี 1. ควำมพงึ พอใจต่อแอพพลเิ คชนั่ แนะนำกำรดูแลสุขภำพ ตอบสนองควำมตอ้ งกำรของ 4.33 0.56 มำก ผใู้ ชง้ ำนครบถว้ น ตรงประเดน็ ดำ้ นกำรทำงำนของระบบ ประโยชน์ต่อผใู้ ช้ 4.45 0.58 มำก รำยกำรประเมิน X SD ระดบั ควำมพงึ รวม 4.36 0.57 มำก พอใจ เมนูกำรใชง้ ำนง่ำย ไมซ่ บั ซอ้ น 4.33 0.54 มำก จำกผลกำรวเิ ครำะหค์ วำมพงึ พอใจของผสู้ ูงอำยทุ ่มี ตี อ่ แอพพลิเคชนั่ แนะนำ กำรดูแลสุขภำพ ด้ำนขอ้ มูลและเนื้อหำ อยู่ในระดบั มำก มีค่ำเฉล่ยี 4.36 ภำษำส่ือควำมหมำยชัดเจ น 4.35 0.57 มำก เม่ือพิจำรณำเป็นรำยข้อ พบว่ำ ผูส้ ูงอำยุมีควำมพึงพอใจมำกท่สี ุดคือ ประโยชน์ต่อผใู้ ช้ มคี ่ำเฉล่ยี 4.45 รองลงมำ ตอบสนองควำมตอ้ งกำรของ เขำ้ ใจง่ำย ผใู้ ช้งำนครบถ้วน ตรงประเด็น มคี ่ำเฉล่ยี 4.33 และถูกตอ้ ง ครบถ้วน และ เช่อื ถอื ได้ มคี ่ำเฉล่ยี 4.31 ตำมลำดบั มกี ำรแบง่ หมวดหมู่เน้ือหำชดั เจน 4.44 0.59 มำก ควำมรวดเรว็ ในกำรประมวลผล 4.38 0.52 มำก ขอ้ มลู รวม 4.37 0.56 มำก จำกผลกำรวเิ ครำะหค์ วำมพงึ พอใจของผสู้ งู อำยทุ ม่ี ตี ่อแอพพลเิ คชนั่ แนะนำ ตำรำงท่ี 4. ควำมพงึ พอใจของผสู้ ูงอำยตุ ่อแอพพลเิ คชนั่ กำรดูแลสุขภำพ ดำ้ นกำรทำงำนของระบบ อยใู่ นระดบั มำก มคี ำ่ เฉล่ยี 4.37 เม่อื พจิ ำรณำเป็นรำยขอ้ พบว่ำ ผสู้ งู อำยมุ คี วำมพงึ พอใจมำกท่สี ดุ คอื มกี ำร แนะนำกำรดแู ลสขุ ภำพ แบ่งหมวดหมูเ่ นือ้ หำชดั เจน มคี ่ำเฉลย่ี 4.44 รองลงมำ ควำมรวดเรว็ ในกำร ประมวลผลขอ้ มูล มีค่ำเฉล่ยี 4.38 และภำษำส่อื ควำมหมำยชดั เจน เขำ้ ใจ รำยกำรประเมิน X SD ระดบั ควำมพึง ง่ำย มคี ำ่ เฉล่ยี 4.35 ตำมลำดบั พอใจ ดำ้ นกำรทำงำนของระบบ 4.37 0.56 มำก ดำ้ นกำรออกแบบและกำร 4.35 0.59 มำก จดั รปู แบบ ตำรำงท่ี 2. ควำมพงึ พอใจตอ่ แอพพลเิ คชนั่ แนะนำกำรดแู ลสขุ ภำพ ดำ้ นขอ้ มูลและเน้ือหำ 4.36 0.57 มำก ดำ้ นกำรออกแบบและกำรจดั รปู แบบ รวม 4.36 0.57 มำก รำยกำรประเมิน X SD ระดบั ควำมพึง จำกผลกำรวเิ ครำะหค์ วำมพงึ พอใจของผสู้ งู อำยทุ ่มี ตี ่อแอพพลิเคชนั่ แนะนำ พอใจ กำรดูแลสุขภำพ อยใู่ นระดบั มำก มคี ำ่ เฉลย่ี 4.36 เม่อื พจิ ำรณำเป็นรำยดำ้ น สวยงำม ทนั สมยั และน่ำสนใจ 4.33 0.55 มำก พบว่ำ ดำ้ นกำรทำงำนของระบบ มคี ำ่ เฉลย่ี 4.37 รองลงมำ ดำ้ นขอ้ มูลและ กำรจัดวำงรูปแบบง่ำยต่อกำร 4.40 0.55 มำก เน้ือหำ มคี ่ำเฉลย่ี 4.36 และดำ้ นกำรออกแบบและกำรจดั รูปแบบ มคี ่ำเฉล่ยี อำ่ นและกำรใชง้ ำน 4.35 ตำมลำดบั ขนำดและรูปแบบตวั อักษรอ่ำน 4.26 0.67 มำก 5. สรปุ และอภปิ รำยผล ผลควำมพึงพอใจของผู้สูงอำยุมีต่อแอพพลิเคชนั่ แนะนำกำรดูแล งำ่ ย สวยงำม สุขภำพ อย่ใู นระดบั มำก มคี ่ำเฉล่ยี 4.36 โดยผสู้ ูงอำยมุ ีควำมคิดเห็นว่ำ แอพพลิเคชนั่ แนะนำกำรดูแลสุขภำพมลี กั ษณะเด่นในดำ้ นกำรทำงำนของ แสดงขอ้ มูลภำพ เสยี ง รวดเรว็ 4.39 0.60 มำก ระบบ คอื มกี ำรแบง่ หมวดหม่เู นอ้ื หำชดั เจน ทำใหก้ ำรเขำ้ ถงึ ขอ้ มูลง่ำย โดย สำมำรถเลือกขอ้ มูลตำมโรคประจำตวั ของแต่ละบุคคล คือ โรคควำมดนั รวม 4.35 0.59 มำก โลหิตสูง โรคเบำหวำนและโรคข้อเข่ำเส่อื ม และเลือกข้อมูลท่ีต้องกำร คำแนะนำ คอื กำรดูแลสุขภำพ อำหำร และกำรออกกำลงั กำย ซง่ึ สอดคลอ้ ง จำกผลกำรวเิ ครำะหค์ วำมพงึ พอใจของผสู้ งู อำยทุ ม่ี ตี ่อแอพพลิเคชนั่ แนะนำ กบั งำนวจิ ยั ของสริ นิ ธร จรี ยำศกั ดิ์ และขวญั ชนก อมิ่ อมรชยั [6] พบว่ำ แอพ กำรดูแลสุขภำพ ดำ้ นกำรออกแบบและกำรจดั รูปแบบ อย่ใู นระดบั มำก มี พลิเคชนั สมุนไพรดูแลสุขภำพบนระบบปฏบิ ตั ิกำรแอนดรอยด์ มีกำรจดั ค่ำเฉล่ยี 4.35 เม่อื พจิ ำรณำเป็นรำยขอ้ พบว่ำ ผสู้ ูงอำยมุ คี วำมพงึ พอใจมำก หมวดหมู่ขอ้ มูลสมุนไพรช่วยให้ค้นหำได้ง่ำยและสำมำรถเข้ำถึงขอ้ มูล ท่สี ุดคอื กำรจดั วำงรูปแบบงำ่ ยต่อกำรอำ่ นและกำรใชง้ ำน มีค่ำเฉล่ยี 4.40 สมนุ ไพรไดง้ ่ำย รองลงมำ แสดงขอ้ มูลภำพ เสยี ง รวดเรว็ มคี ่ำเฉล่ยี 4.39 และสวยงำม ทนั สมยั และน่ำสนใจ มคี ำ่ เฉลย่ี 4.33 ตำมลำดบั 41

การประชุมวิชาการระดับชาตดิ ้านเทคโนโลยสี ารสนเทศ คร้งั ท่ี 11 (NCIT2019) กิตติกรรมประกำศ กำรทำกำรวจิ ยั ครงั้ นี้ประสบควำมสำเรจ็ ลุล่วงด้วยดี ด้วยควำมกรุณำ ของผชู้ ่วยศำสตรำจำรยว์ นั ดี นวนสรอ้ ย ผชู้ ่วยศำสตรำจำรย์ ดร.ภำวนำ พุ่มไสว และผชู้ ่วยศำสตรำจำรยว์ นั ประชำ นวนสรอ้ ย ทก่ี รุณำใหค้ ำแนะนำ ปรึกษำในกำรออกแบบแบบสอบถำม ขอขอบคุณคณะกรรมกำรพจิ ำรณำ งำนวิจยั วิทยำลยั รตั ภูมิ มหำวทิ ยำลยั เทคโนโลยรี ำชมงคลศรีวชิ ัย ท่ใี ห้ โอกำสในกำรทำกำรศกึ ษำวจิ ยั อนั ท่จี ะนำไปใชป้ ระโยชนต์ ่อไป สดุ ทำ้ ยคณะ ผู้จดั ทำขอขอบคุณมหำวิทยำลัยเทคโนโลยีรำชมงคลศรีวิชัย ท่ีให้ทุน งบประมำณ (รำยได)้ ประจำปี พ.ศ. 2561 เพ่อื สนบั สนุนกำรทำวจิ ยั ในครงั้ นี้ เอกสำรอ้ำงอิง [1] สำนักงำนคณะกรรมกำรพัฒนำเศรษฐกิจและสังคมแห่งชำติ, “(ร่าง) แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสงั คมแห่งชาติ ฉบบั ที่ 12 (พ.ศ. 2560-2564)”, กรงุ เทพฯ, 2559. [2] มูลนิธิสถำบนั วิจยั และพัฒนำผสู้ ูงอำยุไทย, สถานการณ์ผู้สงู อายุไทย พ.ศ. 2557, กรุงเทพฯ: อมรนิ ทรพ์ รน้ิ ต้งิ แอนดพ์ บั ลชิ ชงิ่ , 2558. [3] อนุสรณ์ เป๋ ำสงู เนิน, วำรนิ แนวกลำง, วรี ยำ ยอ่ ยกระโทก, สมพศิ คำมณี, อร อุมำ เดชทุง่ คำ และอำรญำ สมิ มำ, “พฤตกิ รรมสง่ เสรมิ สขุ ภำพผสู้ งู อำยุในเขต พ้นื ท่รี บั ผดิ ชอบของโรงพยำบำลสง่ เสรมิ สุขภำพตำบลกุดจกิ อำเภอสงู เนิน จังหวัดนครรำชสมี ำ”, ในรายงานการประชุมหาดใหญ่วิชาการระดบั ชาติ มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่ ครงั้ ที่6: 2558, น. 1339-1449. [4] วัชพลประสทิ ธิ ์ ก้อนแก้ว, “พฤติกรรมสุขภาพของผูส้ งู อายุทอี่ าศัยในเขต เทศบาลตาบลคลองตาหรุ อาเภอเมอื งชลบรุ ”ี , วทิ ยำนิพนธ์ รป.ม.(กำรบรหิ ำร ทวั่ ไป), วทิ ยำลยั กำรบรหิ ำรรฐั กจิ มหำวทิ ยำลยั บรู พำ, ชลบรุ ,ี 2557. [5] พมิ ลอร ตนั หนั , “แนวทำงกำรพฒั นำแอพพลเิ คชนั บนโทรศพั ทม์ อื ถอื สำหรบั ผสู้ งู อำยุ”, วารสารวชิ าการมหาวทิ ยาลยั อสี เทริ น์ เอเชยี ฉบบั วทิ ยาศาสตรแ์ ละ เทคโนโลย,ี ปีท่ี 10 ฉบบั ท่ี 3, 2559, 55-66. [6] สริ ินธร จียำศักดิ ์และขวัญชนก อ่ิมอมรชัย, “แอปพลิเคชันสมุนไพรดูแล สุขภำพบนระบบปฏิบัติกำรแอนดรอยด์ ”. ในการประชุมวิชาการ ระดับประเทศด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ (National Conference on Information Technology: NCIT) ครงั้ ที่7: 2558, 153-158. 42

การประชมุ วิชาการระดบั ชาตดิ ้านเทคโนโลยีสารสนเทศ คร้ังท่ี 11 (NCIT2019) การประเมินประสิทธิภาพสาหรบั แอปพลิเคชนั บนมือถือของภาครฐั ใน ประเทศไทยโดยใช้แบบจาลองปฏิสมั พนั ธร์ ะหวา่ งมนุษยก์ บั คอมพิวเตอร์ Performance evaluation for government mobile applications in Thailand using human-computer interaction models สงบ ศศพิ งศพ์ รรณ ภาคภูมิ ชยั ศริ ปิ ระเสรฐิ Sangob Sasipongpan Parkpoom Chaisiriprasert วทิ ยาลยั นวตั กรรมดจิ ทิ ลั และเทคโนโลยสี ารสนเทศ / วทิ ยาลยั นวตั กรรมดจิ ทิ ลั และเทคโนโลยสี ารสนเทศ / มหาวทิ ยาลยั รงั สติ มหาวทิ ยาลยั รงั สติ College of Digital Innovation and Information Technology / College of Digital Innovation and Information Technology / Rangsit University Rangsit University ปทุมธานี / ประเทศไทย ปทุมธานี / ประเทศไทย Pathum Thani / Thailand Pathum Thani / Thailand [email protected] [email protected] บทคดั ยอ่ — การเติบโตของเทคโนโลยีในปัจจุบนั นัน้ ทาให้เปล่ียนการใช้ Touch-Level Model is used to test and validate application performance ชีวิตประจาวนั ของมนุษย์ซึ่งการเข้ามามีส่วนร่วมของเทคโนโลยีจึงทาให้ measures, called TMD12, to test the performance of an application. The มนุษย์คิดค้นนวัตกรรมใหม่ เพ่ือตอบสนองความต้องการของผู้ใช้เพ่ือ researcher has focused on experiments to see the time and the ความสะดวกสบายและตอบสนองความต้องการของ มนุษย์จึง ทาใ ห้ เกิ ด implications of using the application as a guide to developing เทคโนโลยีที่เรียกว่า “สมารท์ โฟน” ซึ่งปัจจุบนั นัน้ ได้มีแอปพลิเคชนั เกิดขึ้น applications for developers to continue. อ ย่ า ง ม า ก ดัง นั ้น ผู้วิ จัย จึ ง เ ห็น ค วา ม ส า คัญ ขอ ง ก า ร ใ ช้ แ อ ป พ ลิ เ ค ชัน บน สมาร์ทโฟน โดยใช้วิธีการประเมินประสิทธิภาพของแอปพลิเคชันและ Keywords — Human-computer Interaction, Smart Phone, Evaluation, ทดสอบการมีปฏิสมั พนั ธ์ระหว่างมนุษยก์ บั คอมพิวเตอร์ (HCI) ซึ่งผ้วู ิจยั ได้ Government เลือกแอปพลิเคชันภาครฐั มาใช้ในการทดสอบ เหตุเพราะรฐั บาลนั้น จาเป็ นต้องมีแอปพลิเคชันที่สร้างขึ้นเพื่อบริการประชนและสามารถ 1. บทนา ตอบสนองความต้องการของประชาชน ผวู้ ิจยั นัน้ ได้ใช้วิธีการทดสอบการมี ปัจจุบนั เทคโนโลยนี นั้ ได้เขา้ มามบี ทบาทท่สี าคญั ในชีวิตประจาวนั ปฏิสมั พนั ธ์ที่เรียกว่า GOMS-Touch-Level Model มาใช้ในการทดสอบและ การท่เี ทคโนโลยนี นั้ ถูกพฒั นาอย่างต่อเน่ืองนนั้ เป็นเหตุใหเ้ กดิ นวตั กรรม ใช้วิธีการประเมินประสิทธิภาพของแอปพลิเคชันที่เรียกว่า TMD12 เกณฑ์ ใหม่ และดว้ ยเหตุนี้จงึ ทาให้เกิดเทคโนโลยที ่เี รียกว่า สมารท์ โฟน ซ่งึ ใน เพ่ือทดสอบประสิทธิภาพของแอปพลิเคชัน โดยผ้วู ิจยั นัน้ ได้มุ้งเน้ นการ ปัจจุบนั นนั้ มีแอปพลิเคชนั เกิดใหม่ในปี 2560 มากขน้ึ ถึง 10.6 ลา้ นแอป ทดลองเพือ่ ให้เหน็ ถึงเวลาและนัยยะต่าง ๆ ในการใช้แอปพลิเคชนั เพอื่ เป็ น พลเิ คชนั ในระบบปฏบิ ตั กิ ารแอนดรอยด์ และ ไอโอเอส [2] ซง่ึ การทม่ี แี อป แนวทางในการพฒั นาแอปพลิเคชนั ให้นักพฒั นาระบบต่อไป พลเิ คชนั เกดิ ขน้ึ เป็นจานวนมากเป็นเร่อื งท่ดี ี แต่กม็ หี ลาย ๆ แอปพลเิ คชนั นนั้ ไม่ใหค้ วามสาคญั ในการทางานหรอื การตอบสนองความต้องการของ คำสำคัญ — กำรมีปฏิ สัมพันธ์ระหว่ำงมนุษย์และคอมพิวเตอร์, ผใู้ ชง้ าน สมำรท์ โฟน, กำรประเมิน, ภำครฐั เพ่ือช่วยลดปัญหาการใช้งานแอปพลิเคชนั ต่าง ๆ ท่ีไม่ตอบสนอง ความต้องการของผู้ใช้ ผู้วิจัยได้ศึกษาในเร่ือง Human Computer ABSTRACT — The growth of technology today is changing the Interaction (HCI) หรือเรียกว่า การมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับ everyday lives of people, and the participation of technology leads to คอมพิวเตอร์ และ User Experience Design (UX Design) หรือเรียกว่า innovation. To meet the needs of users for the convenience and การออกแบบประสบการณ์ของผใู้ ช้ เพ่อื เป็นแนวทางในการออกแบบแอป responsiveness of human needs, it created a technology known as พลเิ คชนั หรอื พฒั นาแอปพลเิ คชนั เพ่อื ตอบสนองความตอ้ งการทแ่ี ทจ้ รงิ ใน \"smartphone\", which is currently the application of so much. Research การใชง้ านของผใู้ ช้ shows the importance of using apps on smartphones. By using ผวู้ จิ ยั จงึ ไดค้ น้ วธิ วี จิ ยั เพ่อื ประเมนิ ประสทิ ธภิ าพของแอปพลเิ คชนั และ application evaluation methods and testing human-computer การประเมนิ การใชง้ านของผใู้ ช้ ซ่งึ การทดสอบประสทิ ธภิ าพของแอปพลิเค interaction (HCI), the researchers selected the government applications ชนั นนั้ ได้ใชว้ ิธกี าร TMD12 ในการประเมนิ แอปพลิเคชนั และการประเมนิ for testing. This is because the government needs an application that การใชง้ านของผใู้ ชน้ นั้ ผวู้ จิ ยั ไดเ้ ลอื กการทดสอบและประเมนิ การใชง้ านตาม is built to serve the people and can meet the needs of the people. หลกั GOMS-TLM ท่ีถูกพัฒนามาจาก GOMS-KLM ซ่ึงเป็นการทดสอบ Researchers have used interaction testing methods called the GOMS- การมีปฏสิ มั พนั ธบ์ นสมารโ์ ฟน และผวู้ ิจยั ได้เลอื กแอปพลเิ คชนั ในการทา 43

การประชุมวชิ าการระดับชาติดา้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศ คร้ังที่ 11 (NCIT2019) สอบเป็นแอปพลเิ คชนั ภาครฐั ท่เี ป็นศูนยก์ ลางการให้บรกิ ารประชาชนใน 3.2 กาหนดกล่มุ เป้าหมาย เร่อื งต่าง ๆ และศึกษานัยยะสาคญั ในการใช้งานแต่ละแอปพลเิ คชนั นนั้ มี การทดสอบแอปพลเิ คชนั หรอื การประเมนิ นนั้ จาเป็นต้องเลือกแอป ขอ้ ดแี ละขอ้ ดอ้ ยอยา่ งไร เพ่อื เป็นแนวทางในการออกแบบแอปพลิเคชนั ใหก้ บั ผพู้ ฒั นาแอปพลเิ คชนั ในลาดบั ตอ่ ไป พลเิ คชนั ทเ่ี กดิ จากภาครฐั [7] เพราะแอปพลเิ คชนั ภาครฐั นนั้ ไดอ้ อกแบบมา เพ่อื บริการประชาชนท่ีไม่ได้เจาะจงกลุ่มใดกลุ่มหน่ึงซ่ึงผวู้ ิจยั ได้ทาการ 2. เอกสารและงานวจิ ยั ท่เี กย่ี วขอ้ ง เลอื กแอปพลเิ คชนั มา 10 แอปพลเิ คชนั โดยผา่ นการคดั เลอื กแอปพลเิ คชนั [1] Andrew D. Rice and Jonathan W. Lartigue ไ ด้ศึก ษ า แ ล ะพัฒ นา จาก 30 ท่จี าเป็นตอ่ การใชง้ านของประชาชน โ ม เดลขอ ง GOMS-Keystoke-Level Model (KLM) ท่ีเป็ นห ลักกา รมี 3.3 กาหนดวธิ กี ารประเมนิ ประสทิ ธภิ าพ (TMD12) ปฏสิ มั พนั ธร์ ะหวา่ งมนุษยก์ บั คอมพวิ เตอรท์ ใ่ี ชเ้ พ่อื ทดสอบเวบ็ ไซตซ์ ่งึ ผวู้ จิ ยั ไดก้ ล่าวว่าปัจจบุ นั เทคโนโลยนี นั้ มกี ารพฒั นาและทาใหเ้ กิดนวตั กรรมใหม่ ในขนั้ ตอนนีผ้ วู้ จิ ยั ไดเ้ ลอื กแบบประเมินการทดสอบประสทิ ธิภาพของ เพ่อื ท่จี ะทดสอบการตอบสนองระหว่างมนุษยก์ บั คอมพิวเตอรใ์ นรูปแบบ แอปพลิเคชนั นนั้ จาเป็นต้องตอบสนองความต้องการของผใู้ ชซ้ ่งึ การท่จี ะ สมารท์ โฟนจงึ ไดค้ ดิ โมเดลเพ่อื ตอบสนองการทดสอบสาหรบั อปุ กรณ์น้ีและ สรา้ งผลติ ภณั ฑใ์ ด ๆ นนั้ ตอ้ งทาใหผ้ ใู้ ชร้ บั รูถ้ งึ การใชง้ านท่สี ะดวกและง่าย มชี ่อื โมเดลคอื GOMS-Touch-Level Model (TLM) เพ่ือให้ผู้ใช้นัน้ จดจาผลิตภัณฑ์โดยผู้ใช้นัน้ ได้เลือกเกณฑ์การประเมิน [4] L. Hasan ไดศ้ กึ ษาการวจิ ยั การประเมนิ ความสามารถในการใชเ้ วบ็ ไซต์ TMD12 นม้ี าผนวกกบั แอปพลเิ คชนั ท่ใี ชใ้ นการทดสอบและตรวจสอบแอป ทางการศกึ ษาโดยจะทาการทดสอบกบั ทงั้ เกา้ เวบ็ ไซตข์ องมหาวทิ ยาลยั ใน พลิเคชนั เหล่าน้ีมคี ุณสมบตั คิ รบถ้วนตามเกณฑ์การประเมนิ แอปพลเิ คชนั จอร์แดน เกณฑ์การประเมินผลการใชง้ านเวบ็ ไซตท์ างการศกึ ษา เหล่าน้ี มากน้อยเพยี งใดซ่งึ เกณฑท์ งั้ 12 ขอ้ มดี งั ตารางท่ี 1 ประกอบดว้ ยหา้ ประเภท คือ การนาทางสถาปัตยกรรม องค์กร ความใช้ งานง่าย การส่อื สาร การออกแบบและเน้อื หา ตารางท่ี 1 รายละเอยี ดเกณฑก์ ารประเมนิ แอปพลเิ คชนั TMD 12 [5] Rodolfo Inostroza and Cristian Rusu และผรู้ ่วมในการวิจยั ได้ศึกษา และวเิ คราะหพ์ ฤติกรรมของผใู้ ช้งานสมาร์โฟนและไดเ้ สนอวธิ ีการประเมนิ ลาดบั คาอธบิ าย ประเมินประสทิ ธภิ าพการใช้สมาร์ทโฟนทงั้ TMD12 ขอ้ ในการประเมิน ประสทิ ธภิ าพของแอปพลเิ คชนั เพ่อื ใหต้ อบสนองการใชง้ านสมารท์ โฟน TMD 1 สถานะของระบบ [6] Zhen Li and Pei Zhang ได้คิดโมเดล GOMS ซ่ึงเป็นการประเมินการ มปี ฏสิ มั พนั ธ์ระหว่างมนุษยแ์ ละคอมพิวเตอร์โดยโมเดลนี้ประกอบไปดว้ ย TMD 2 ลกั ษณะการใชง้ าน วิธีการในการทดสอบประกอบไปด้วย G = Goal เป้าหมายของงานท่ี กาหนด O = Operators ขนั้ ตอนการดาเนินงาน M = Methods วิธีการใน TMD 3 อสิ ระในการควบคมุ การเลือกเพ่อื ให้สาเรจ็ ตามเป้าหมาย S = Selection Rules เป็นการเลอื ก กฎการไปถงึ เป้าหมายทม่ี มี ากกว่าหน่งึ วธิ ี TMD 4 พน้ื ฐานการใชง้ าน 3. วธิ กี ารวจิ ยั TMD 5 การป้องกนั ขอ้ ผดิ พลาด การศกึ ษาการใช้งานของผใู้ ชแ้ ละการประเมนิ แอปพลิเคชนั นนั้ ทา โดยการกาหนดขนั้ ตอนโดยเริ่มจากการกาหนดกรอบการวจิ ัย กาหนด TMD 6 การลดหน่วยความจาของผใู้ ช้ กลุ่มเป้าหมายและวธิ กี ารประเมนิ ประสทิ ธภิ าพ แลว้ จึงดาเนนิ การทดสอบ การใชง้ านโดยผใู้ ช้ โดยมขี นั้ ตอนดงั รูปท่ี 1 TMD 7 ทางลดั และการปรบั แตง่ TMD 8 การตอบสนองของระบบ TMD 9 ความเรยี บง่าย TMD 10 ชอ่ งทางการชว่ ยเหลอื TMD 11 คมู่ อื การใชง้ าน TMD 12 การสอ่ื ความหมายภาพ 3.4 ทดสอบการทางานโดยผใู้ ช้ (GOMS-TLM) การดาเนนิ การในการทดสอบประสทิ ธภิ าพนนั้ จาเป็นตอ้ งใชโ้ มเดล GOMS [1] เพ่อื กาหนดวธิ กี ารเป้าหมายของงานการเลอื กการทางานต่าง ในโมเดลนี้เพ่อื กาหนดทศิ ทางในการทดสอบประสิทธภิ าพของแอปพลเิ ค ชนั สมารท์ โฟนดงั ภาพท่ี 2 รปู ท่ี 1 กระบวนการศกึ ษาและทดสอบ รปู ท่ี 2 แบบจาลองโมเดล GOMS การทดสอบประสทิ ธภิ าพของแอปพลเิ คชนั นนั้ ผวู้ จิ ยั ใชว้ ธิ กี ารทดสอบ 3.1 กาหนดกรอบการวจิ ยั ผูว้ ิจยั ได้ทาการเลือกงานวิจยั บางส่วนเพ่ือทดสอบและประเมิน ประสิทธิภาพของแอปพลิเคชนั กับผูใ้ ช้โดยทฤษฎีท่ีผู้วิจยั ไดศ้ ึกษาและ นามาใชใ้ นการศกึ ษาครงั้ นคี้ อื หลกั การประเมนิ ประสทิ ธภิ าพของแอปพลิเค ชนั TMD12 ขอ้ ในการประเมินการแอปพลเิ คชนั และ ทฤษฎกี ารทดสอบ การมปี ฏิสมั พนั ธร์ ะหว่างมนุษยแ์ ละคอมพวิ เตอร์ GOMS-TLM โดยผวู้ จิ ยั ตอ้ งกาหนดเป้าหมายของงานตา่ ง ๆ ในการทดสอบ 44

การประชมุ วชิ าการระดบั ชาตดิ า้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศ ครงั้ ท่ี 11 (NCIT2019) การมปี ฏสิ มั พนั ธร์ ะหวา่ งมนุษยแ์ ละคอมพวิ เตอรใ์ นรปู แบบสมารท์ โฟนโดย 4. ผลการทดลอง ใชง้ านวจิ ยั เก่ยี วกบั GOMS-TLM มาทดสอบโดยการทดสอบตา่ ง ๆ โดยใช้ การทดสอบนนั้ จะแบ่งเป็น 2 ส่วนคอื ส่วนของการวดั ประสิทธิภาพ การดาเนินการของ GOMS ทไ่ี ดก้ าหนดไวข้ า้ งตน้ และทากระบวนการต่าง ของแอปพลิเคชนั และส่วนของการทดสอบการมีปฏสิ มั พนั ธก์ บั แอปพลเิ ค ๆ ซ่งึ ในบางขนั้ ตอนของการดาเนินการนนั้ จะมเี วลากาหนดเป็นมาตรฐาน ชนั ของผใู้ ช้ ดงั ตารางท่ี 2 ตารางท่ี 2 เวลาทเ่ี ป็นมาตรฐานสาหรบั การดาเนินการ GOMS-TLM 4.1 การทดสอบประสทิ ธภิ าพของแอปพลเิ คชนั เม่อื ผวู้ จิ ยั ไดท้ าการประเมินประสิทธิภาพตามเกณฑข์ อง TMD12 ซ่งึ รหสั คาอธิบาย เวลา ผลของการทดลองพบว่าแอปพลิเคชันเกือบทงั้ หมดของภาครฐั นัน้ ให้ ความสาคญั ของการออกแบบทม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพเกอื บทงั้ หมดดงั ตารางท่ี 4 ดาเนิ นการ การดาเนิ นการ (วินาที) K การกดป่ มุ โดยใชแ้ ป้นพมิ พเ์ สมอื น 0.39 H การตอบสนองจากการกดไปการพมิ พ์ - M การตดั สนิ ใจก่อนกระทากระบวนการ 1.35 ตารางท่ี 4 ผลการประเมนิ ประสทิ ธภิ าพแอปพลเิ คชนั R การตอบสนองของระบบ - ลาดบั เกณฑ์การประเมินแอปพลิเคชนั TMD 1-12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 ทา่ ทางการใชง้ านพเิ ศษทใ่ี ช้ 2 น้ิวข้นึ ไป 12  G (P,Z) Pinch การซูมออกโดยลกั ษณะการหยกิ 0.2 MWA onMobile           Pinch กการซูมออกโดยลกั ษณะการหยกิ 0.2 คู่มอื ประชาชน           I การเขา้ รหสั อุปกรณ์หรอื เปิดใชง้ านอุปกรณ์ 4.61 Gnews    T การกดหรอื แตะหน้าจอ 0.10 RD Smart Tax         S การปัดเลอ่ื นหน้าจอ - ViaBus     L(d) การหมนุ หรอื เอยี งหน้าจอ - Smart Life    O(d) การหมนุ ในลกั ษณะของการใชน้ ้ิวมอื - FoodiEat   D คอื การลากวตั ถุจากทห่ี น่ึงสทู่ ่หี น่ึง - RDU รู้เรอ่ื งยา          Track & Trace    PEA Smart Plus      เม่อื มีเวลามาตรฐานในการดาเนินผวู้ จิ ยั จงึ เลือกใชห้ ลกั การ GOMS- MWA onMobile         TLM ทก่ี ล่าวไวข้ า้ งตน้ โดยผวู้ จิ ยั ตอ้ งกาหนดกจิ กรรมต่าง ๆ ของแอปพลเิ ค ชนั เพ่อื ใชท้ ดสอบการมปี ฏิสมั พนั ธ์ของผใู้ ช้งานแอปพลิเคชนั ดงั ตารางท่ี 3 4.2 การทดสอบการมปี ฏสิ มั พนั ธร์ ะหว่างคอมพวิ เตอรแ์ ละผใู้ ช้ ตารางท่ี 3 กจิ กรรมในการทดสอบ การทดสอบกบั ผู้ใช้จานวน 50 คน โดยให้ทดสอบการใช้งานแอป ลาดบั กิจกรรมสาหรบั การทดสอบ พลเิ คชนั และผนวกกบั กิจกรรมในการทดสอบและเม่อื ผทู้ ดสอบเสร็จสิ้น ผวู้ จิ ยั จะนาผลทไ่ี ดจ้ ากการทดสอบนนั้ มาแปลงอยใู่ นรปู แบบลาดบั งานหรอื 1 การเขา้ สรู่ ะบบ กระบวนการท่ผี ใู้ ชง้ านกระทาและแทนคา่ ตวั แปรเป็นรหสั ดาเนินการ เพ่อื 2 เขา้ เพอ่ื แกไ้ ขโปรไฟล์ ใชใ้ นการทาสมการทางคณิตศาสตรเ์ พ่อื ใหท้ ดสอบเวลาในการใชง้ านแต่ละ 3 คน้ หาแผนท่ี แอปพลเิ คชนั ดงั ตารางท่ี 5 4 ตดิ ตอ่ เรา / ชอ่ งทางการตดิ ต่อ 5 ใชง้ านชอ่ งคน้ หาและพมิ พ์ เม่ือกาหนดขนั้ ตอนหรือเป้าหมายในการทางานและทดสอบกับ ลาดบั งาน ตารางท่ี 5 การแปลงลาดบั งาน ผใู้ ชง้ านโดยจะจบั เวลาและกระบวนการใชง้ านโดยใชก้ ารคานวนเวลาดงั นี้ ตวั แปรที่ใช้งาน 1 T = T(K) + H + T(M) + R + T(G(P,Z)) + T(I) + T(T) + S + L(d) + O(d) + D (1) 2 TMSMTRTKTKTSTT 3 TRMSTRMTR สมาการขา้ งตน้ เป็นการหาคา่ ผลรวมของเวลาทเ่ี กดิ ขนึ้ จากเวลาท่เี ป็น 4 TMTRTRTRTRMTRSRTR มาตรฐานสาหรบั การดาเนินการ GOMS-TLM โดยอา้ งอิงคาอธิบายการ 5 TRMTMR ดาเนินการจากตารางท่ี 2 โดย T(K) คอื ผลรวมของเวลาท่กี ารกดป่มุ โดยใช้ TRMTKT แป้นพิมพ์เสมือน H คือ การตอบสนองจากการกดไปการพมิ พ์ T(M) คอื ผลรวมของเวลาในการตดั สนิ ใจกอ่ นกระทากระบวนการ R คอื เวลาในการ เม่อื แทนตวั แปรเป็นรหสั ดาเนนิ การของการทดสอบการมปี ฏสิ มั พนั ธ์ ตอบสนองของระบบ T(G(P,Z)) คอื ผลรวมของเวลาท่ผี ใู้ ชท้ าการโตต้ อบกบั นนั้ จะต้องใช้สมการในการทดสอบเวลาในกระบวนการต่าง ๆ ของแต่ละ หนา้ จอ T(I) คอื เวลาการเขา้ รหสั อปุ กรณ์หรอื เปิดใช้งานอุปกรณ์ T(T) คอื แอปพลเิ คชนั ดว้ ยสมการทางคณิตศาสตรไ์ ดด้ งั ตารางท่ี 6 เวลาการกดหรอื แตะหน้าจอ S คือ เวลาท่ใี ช้ในการปัดเล่อื นหน้าจอ L(d) คอื เวลาการหมุนหรอื เอียงหน้าจอ O(d) คอื เวลาการหมุนในลกั ษณะของ แอปพลิเคชนั ตารางท่ี 6 เวลาเฉลย่ี ในการทดลอง เวลารวม การใชน้ ิว้ มอื และ D คอื เวลาในการลากวตั ถุจากทห่ี น่งึ สทู่ ห่ี น่งึ กิจกรรมการทดสอบท่ี 1 (วินาท)ี T R SM K 45

การประชมุ วชิ าการระดบั ชาตดิ ้านเทคโนโลยีสารสนเทศ คร้ังท่ี 11 (NCIT2019) 1 1.9 5.71 1.04 2.5 4.15 15.30 3 4.1 13.13 - 9.21 - 26.44 จากกราฟสรุปผลการทดสอบกิจกรรมทงั้ หมดนัน้ จุดลักของการ วิเคราะห์คือ (R) ซ่ึงจะเห็นได้ว่าแอปพลิเคชันส่วนใหญ่นัน้ มีค่า R ท่ี 4 1.9 14.4 - 8.21 - 24.51 ค่อนขา้ งสูงซ่งึ การตอบสนองของระบบท่คี ่อนขา้ งชา้ นัน้ จะสอดคล้องกับ TMD8 ท่กี ล่าวถึงประสทิ ธภิ าพการทางานของระบบ ในส่วนของ (M) เป็น 6 1.6 3.11 1.7 3.1 3.56 13.27 เร่อื งของการตดั สนิ ใจจะเหน็ ได้วา่ หากแอปพลเิ คชนั ใดทม่ี คี า่ M ทส่ี ูงเพราะ ไม่ไดอ้ อกแบบกระบวนการโตต้ อบของผใู้ ชแ้ ละในส่วนตัวอยา่ งเช่นแอป 7 2.2 9.23 - 3.37 3 17.8 พลิเคชนั ท่ี 1 ในกิจกรรมท่3ี ซ่งึ จะเห็นว่าบางแอปพลเิ คชันจะมีค่า M ท่ี ค่อนขา้ งน้อยเพราะการใช้ภาพส่อื ความหมายและระบบทางลดั ท่ชี ่วยใน 8 2.1 4.38 - 4.92 - 11.40 การเขา้ ถงึ เป้าหมายไดอ้ ยา่ งรวดเรว็ และ (K) คอื การกรอกขอ้ มลู หรือพมิ พ์ ในบางกระบวนการนนั้ ท่มี ีค่า K สูงนนั้ ตวั อยา่ งเช่นแอปพลิเคชนั ท่ี 10 ใน 10 1 3.02 2.71 11.6 17.33 กจิ กรรมท่ี 1 จะเหน็ ว่าค่าของ K ค่อนขา้ งสูงเพราะมีวธิ ีการเขา้ สู่ระบบท่ี ซบั ซอ้ นซ่งึ จะสอดคล้องกบั TMD 3 ท่มี กี ารควบคุมการใชง้ านในการทา กิจกรรมการทดสอบที่ 2 กจิ กรรม ซ่งึ โดยรวมของวเิ คราะห์พบว่าแมว้ ่าแอปพลเิ คชนั ส่วนใหญ่นัน้ สอดคล้องกบั TMD12 แต่กไ็ ม่ใช่ทุกแอปพลเิ คชนั นนั้ จะตอบสนองการใช้ 3 1.3 8.11 0.84 4.04 - 14.29 งานไดด้ ี 4 1.3 2.23 2.43 5.56 - 11.52 6. สรปุ งานวจิ ยั นนี้ าเสนอเก่ยี วกบั ประเมนิ ประสทิ ธภิ าพและการมปี ฏสิ มั พนั ธ์ 7 1 3.23 - 2.02 - 6.25 ระหวา่ งมนุษยก์ บั คอมพวิ เตอรซ์ ง่ึ ขอ้ มลู จากงานวจิ ยั นี้ชใ้ี หเ้ หน็ ว่าแอปพลเิ ค ชนั สว่ นใหญ่ยงั ขาดฟังกช์ นั การทางานขนั้ พน้ื ฐาน เน่อื งจากการบรกิ ารของ 8 2.1 2.00 - 6.9 - 11.00 ภาครฐั เพิง่ เร่มิ ท่จี ะมกี ารพฒั นารูปแบบในการใหบ้ รกิ ารแก่ประชาชนผา่ น กิจกรรมการทดสอบท่ี 3 ทางช่องทางของโปรแกรมบนโทรศพั ท์มอื ถือ จึงทาให้ยงั ขาดจานวนผใู้ ช้ และขอ้ มลู ท่เี พยี งพอตอ่ การนาไปปรบั ปรุงและพฒั นาแอปพลเิ คชนั โดยผล 1 2.1 23.37 0.7 19.08 - 45.25 การวเิ คราะหพ์ บวา่ แอปพลิเคชนั ส่วนใหญ่นนั้ ออกนัน้ ยงั มกี ารทางานระบบ ท่คี ่อนขา้ งใช้เวลามากและการตอบโต้ของตวั แอปพลเิ คชนั ท่ซี บั ซ้อน โดย 3 1 8.08 - 1.63 - 10.71 ผลลัพธ์นี้สามารถเป็ นข้อมูลเพ่ือใช้ในการสร้าง แอปพลิเคชันท่ีมี ประสทิ ธภิ าพตอ่ ไป 4 0.7 5.91 - 4.65 - 11.26 เอกสารอ้างอิง 5 0.2 3.84 - 3.96 - 8.00 [1] Andrew D. Rice; Jonathan W. Lartigue, “Touch-level model (TLM): 6 1 5.12 0.84 4.32 - 11.28 evolving KLM-GOMS for touchscreen and mobile devices.”, ACM SE '14 Proceedings of the 2014 ACM Southeast Regional Conference 9 0.5 4.25 - 1.56 - 6.31 Article No. 53 10 1.2 4.01 3.65 2.18 - 11.04 [2] Ariel, “iOS Developers Ship 29% Fewer Apps in 2017, the First Ever Decline – And More Trends to Watch”, (เขา้ ถงึ เมอ่ื : Mar 30 2019), กิจกรรมการทดสอบท่ี 4 https:// blog.appfigures.com/ios-developers-ship-less-apps-for-first- time/ 2 1.5 11.31 1.82 7.76 - 22.39 [3] Card, Stuart; Thomas P. Moran; Allen Newell (1983). “The Psychology 5 0.8 7.95 - 4.96 - 13.71 of Human Computer Interaction”, Lawrence Erlbaum Associates. ISBN 0-89859-859-1. 6 1.3 2.45 - 3.02 - 6.77 [4] L. Hasan, \"Evaluating the usability of nine Jordanian university 8 0.7 1.38 - 7.31 - 9.39 websites,\" 2 0 1 2 International Conference on Communications and Information Technology (ICCIT), Hammamet, 2012, pp. 91-96. 10 1 5.84 5.26 1.93 - 14.03 [5] R. Inostroza C. Rusu S. Roncagliolo V. Rusu C. A. Collazos กิจกรรมการทดสอบที่ 5 \"Developing SMASH: A set of SMArtphone’s uSability heuristics\" Computer. Standards Interfaces vol. 43 pp. 40-52 Jan. 2016. 2 1.5 8.84 - 2.07 0.93 13.34 [6] Z. Li, P. Zhang, K. Tan and T. Xu, \"Evaluation and Verification of HCI 5 1.7 3.74 - 1.64 1.17 8.25 Design of University Webpage Based on Eye-Tracking Technology,\" 7 0.5 2.14 - 2.86 1.76 7.26 8 0.4 1.64 - 2.91 5.51 10.46 9 0.5 4.21 - 2.71 7.33 14.75 เม่อื ผวู้ จิ ยั ไดท้ าการทดลองเวลาเฉล่ยี ของแต่ละกจิ กรรมแลว้ เพ่อื ให้ เขา้ ใจไดง้ า่ ยผวู้ จิ ยั จงึ ทากราฟสรปุ เพ่อื ใหเ้ ห็นถึงกระบวนการตา่ ง ๆ ในการ ใช้งานเวลามากน้อยเพยี งใด แอพใดใช้ระยะเวลาการตดั สินใจมากน้อย เพยี งใดเป็นดงั ภาพท่ี 3 รปู ท่ี 3 ผลการทดสอบกจิ กรรมทงั้ หมด 46

การประชุมวิชาการระดบั ชาตดิ ้านเทคโนโลยสี ารสนเทศ ครั้งท่ี 11 (NCIT2019) 2015 International Conference on Computational Intelligence and Communication Networks (CICN), Jabalpur, 2015, pp. 1399-1402. [7] ศนู ยก์ ลางแอปพลเิ คชนั ภาครฐั ตรงมอื คณุ . (เขา้ ถงึ เม่อื : Mar 30 2019), https://apps.go.th/default.aspx 47

การประชุมวชิ าการระดับชาตดิ ้านเทคโนโลยสี ารสนเทศ ครงั้ ที่ 11 (NCIT2019) การศึกษาเรอื่ งการตรวจหารอยชา้ ของผลไม้โดยใช้เทคนิควิเคราะหภ์ าพถ่าย คล่ืนความถี่ย่านอินฟราเรด A Survey of Fruit Bruise Detection Using Infrared Thermal Imaging Techniques ณฐั ภทั ร พติ รปรชี า สะพรงั ่ สทิ ธิ ์ มฤทสุ าธร คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ สถาบนั เทคโนโลยไี ทย-ญป่ี ่นุ สถาบนั เทคโนโลยไี ทย-ญป่ี ่นุ กรงุ เทพ กรงุ เทพ [email protected] [email protected] บทคดั ย่อ — ภาคการเกษตรของไทยนัน้ สรา้ งรายได้จานวนมหาศาล 1. บทนา ให้กบั ประเทศมายาวนาน เกษตรกรและผผู้ ลิตไทยมีความร้คู วามชานาญ ในระบบเศรษฐกจิ ของไทยนนั้ ภาคการเกษตรถอื ว่าเป็นกาลงั สาคญั ท่ี ในด้านการตระเตรียมและเพาะปลกู พชื ผลทางการเกษตรเป็นอยา่ งดี อีกทงั้ ชว่ ยขบั เคลอ่ื นประเทศใหก้ า้ วหน้าทงั้ ในแงข่ องการบรโิ ภคภายในประเทศก็ ยงั มีการดแู ลผลผลิตตลอดฤดกู าลจนถึงช่วงเวลาเกบ็ เก่ียว อย่างไรกต็ าม ดหี รอื การส่งออกไปยังต่างประเทศเพ่อื สรา้ งรายได้ก็ดี ทงั้ สองด้านลว้ น เกษตรกรยงั มีจดุ อ่อนในด้านการคดั แยกคณุ ภาพของผลผลิตก่อนนาไป แลว้ แต่เป็นการเสรมิ สรา้ งรากฐานทม่ี นั่ คงและยงั ยนื ใหก้ บั ประเทศท่กี าลงั ขาย เน่ืองจากในอดีตและปัจจบุ นั เรายงั อาศยั ประสบการณ์และวิธีการคดั พฒั นาในปัจจบุ นั อย่างประเทศไทย [1]มองยอ้ นกลบั ไปในปี 2561 จะพบว่า แยกแบบเดิมในการคดั เลือกผลไม้ท่ีมีคณุ ภาพ ในงานวิจยั นี้ได้ศึกษาการนา ภาคการเกษตรนนั้ มสี ดั ส่วนมากทส่ี ดุ เป็นอนั ดบั หน่งึ ของผลติ ภณั ทม์ วลรวม เทคโนโลยีภาพถ่ายคลื่นความถ่ีย่านอินฟราเรดมาใช้ในการตรวจหารอยชา้ ภายในประเทศ หรอื จดี พี ี ถดั มาเป็นภาคการท่องเทย่ี ว โดยจะสลบั กนั เป็น ของผลไม้และใช้โปรแกรมวิเคราะหภ์ าพถ่ายบนคอมพิวเตอรเ์ พือ่ วิเคราะห์ อนั ดบั หน่ึงและสองเช่นน้ีเสมอ น่ีจงึ เป็นสาเหตุหลกั ท่คี วรจะสนับสนุนใน หาตาแหน่งรอยชา้ ที่แม่นยา ซ่ึงเป็นเทคโนโลยีที่ช่วยให้การคดั แยกผลผลิต ดา้ นเหลา่ น้ใี หม้ ากยง่ิ ขน้ึ ทางการเกษตรมปี ระสิทธิภาพมากขนึ้ ทผ่ี ่านมารฐั มกี ารมอบหมายงานใหก้ ระทรวงเกษตรและสหกรณ์ในการ ดูแลและออกนโยบายสนับสนุนเกษตรกรและผู้มสี ่วนเก่ยี วข้อง [2]โดย คำสำคญั — ภาพถา่ ยความรอ้ นอินฟราเรด, การตรวจหารอยชา้ , การ สามารถแบ่งนโยบายได้เป็นสองแนวทางใหญ่คอื 1) การส่งเสรมิ ดา้ นการ สกดั หาคณุ ลกั ษณะ, คอมพิวเตอรว์ ิทศั น์ ผลติ เช่นการสอนทกั ษะในการบรหิ ารจดั การทรพั ยากรดนิ น้า และการ ดแู ลพชื ผกั ผลไมท้ างการเกษตร 2) สนบั สนุนดา้ นเงนิ ทุน การกยู้ มื และการ ABSTRACT — Thai agricultural sector has generated immense ประกนั ราคาสนิ คา้ เกษตร ซ่ึงจะช่วยให้เกษตรกรวางแผนบรหิ ารเงนิ ได้ amount of income to the country for a long time. Some experience Thai ถูกต้องตงั้ แต่ขนั้ ตอนการเพาะปลูก ดูแลและเกบ็ เกย่ี วผลผลติ อย่างไรก็ farmers and suppliers have skill and knowledge required for preparation ตามภาคการเกษตรของไทยยงั มจี ุดอ่อนในดา้ นการบรู ณาการนาเครอ่ื งจกั ร and cultivation of commercial crops. Furthermore, they have expertise และเทคโนโลยมี าใชท้ ดแทนแรงงานคน ซง่ึ ส่วนมากถูกนามาใชใ้ นการเกบ็ in nurturing agricultural products throughout the years until the harvest เกย่ี วผลผลติ ทางการเกษตร และการแปรรูปผลผลติ แต่ได้มองขา้ มส่วน season. However, it has found that lack of knowledge of quality product สาคญั ในการใชเ้ ทคโนโลยสี าหรบั ควบคมุ ดแู ลคุณภาพของผลผลติ selection process will hinder the growth of Thai agriculture sector. Since การคดั เลอื กแต่ผลผลติ ท่มี คี ุณภาพได้มาตรฐานเพ่อื จาหน่ายใหก้ บั the past, we were used to some traditional methods of product selection. ผูบ้ รโิ ภคหรอื ส่งออกไปยงั ต่างประเทศเป็นการยกระดบั สนิ คา้ เกษตรของ Thus, this paper conducts a survey and study of a number of researches ไทย และเพ่ิมรายได้ให้กบั เกษตรกรไทยโดยตรง มงี านวิจยั หน่ึงช่วย of infrared thermal imaging technology for detecting fruit-bruised and สนบั สนุนแนวความคดิ น้ี โดยผวู้ จิ ยั ใชส้ ตู รคานวณทางคณติ ศาสตร์แสดงให้ computer vision tools for accurately analyzing the bruise areas and เหน็ ถงึ จานวนทเ่ี ปลย่ี นไปของผลผลติ ต่อราคาของผลผลติ ชนิดนนั้ ผลลพั ธ์ some techniques or technologies that considerably improve the ทไ่ี ดเ้ ป็นทน่ี ่าประหลาดใจเพราะวา่ เกดิ การแปรผนั ผกผนั กนั ระหวา่ งจานวน efficiency of agricultural product selection process. ผลผลติ กบั ราคาผลผลติ สามารถสรุปได้ว่าจานวนของผลผลติ ทล่ี ดลงไป 1 % จะส่งผลใหร้ าคาผลผลติ ชนิดนนั้ เพม่ิ ขน้ึ ถงึ 3 % และสดั สว่ นน้สี ามารถ Keywords — Infrared thermal imaging, bruise detection, feature เพิ่มข้ึนได้อย่างเท่าทวี [3]ถ้าหากสามารถคัดกรองผลผลผลิตท่ีด้อย extraction, computer vision 48

การประชมุ วิชาการระดับชาตดิ ้านเทคโนโลยสี ารสนเทศ คร้งั ที่ 11 (NCIT2019) คุณภาพออกไปได้ 10 % จะเท่ากบั ว่าราคาผลผลิตส่วนท่เี หลือจะเพม่ิ ขนึ้ สามารถแยกแยะระดบั อุณหภูมทิ ่แี ตกตา่ งกนั แม้ไมถ่ ึงหน่ึงองศาเซลเซยี ส 30 % ตามทฤษฏนี ้ี และแสดงค่าเป็นหลายเฉดสี สเี ขม้ แสดงถงึ อุณหภูมทิ ต่ี ่า ขณะทส่ี อี ่อนแสดง ถงึ อณุ หภูมทิ ่สี ูง และขอ้ ดอี กี ขอ้ ของกลอ้ งชนดิ นคี้ อื ไมจ่ าเป็นตอ้ งใชแ้ สงจาก ผลผลติ ทางการเกษตรท่ีนามาอา้ งอิงถึงในทน่ี ี้คอื ผลไม้เน่อื งจากผลไม้ ภายนอกในการเกบ็ ภาพซ่งึ ต่างจากกล้องถ่ายภาพทวั่ ไป ดงั นนั้ จึงไม่มี มีความซบั ซ้อนในเชงิ โครงสรา้ งมากกว่าพืชผกั อ่นื ด้วยความหลากหลาย อุ ป ส ร ร ค ใ น ก า ร เ ก็ บ ภ า พ ก ร ณี ท่ี แ ส ง แ ล ะ เ ง า โ ด ย ร อ บ ผิด เ พ้ี ย น ไ ป ทงั้ ชนิด รปู รา่ ง โครงสรา้ ง รสชาตแิ ละสายพนั ธุ์ หลายชนดิ มคี วามพเิ ศษคอื ขณะเดยี วกนั กไ็ ม่มกี ารฉายแสงหรอื รงั สใี ดไปกระทบกบั วตั ถทุ ่ที ดสอบเพ่อื หาไดเ้ ฉพาะในประเทศไทย คุณสมบตั ิพเิ ศษของผลไมไ้ ทยสร้างความทา้ ป้องกันไม่ให้เกิดปฏิกิริยาใดกับตัววตั ถุ คงสภาพวัตถุเดิมไว้ได้อย่าง ทายใหก้ บั การสรา้ งเคร่อื งมอื ช้ีวดั คณุ ภาพของผลไม้ทแ่ี ม่นยา นอกจากนนั้ สมบูรณ์ แลว้ ยงั เป็นเร่อื งยากท่จี ะระบุรอยช้าทเ่ี กดิ ขน้ึ ใหม่ของผลไมด้ ว้ ยตาเปลา่ จึงมี ประโยชน์หากทาการวิเคราะหว์ จิ ยั ในเชงิ ลกึ เปิดโอกาสสาหรบั นักวจิ ยั ใน 2. งานวจิ ยั ทผ่ี า่ นมา การคน้ ควา้ วจิ ยั ต่อยอดในเร่อื งน้ีตอ่ ไป ดว้ ยเหตนุ ้ที างผวู้ จิ ยั มคี วามประสงค์ ลกั ษณะงานวจิ ยั เบอื้ งตน้ สว่ นใหญจ่ ะคลา้ ยคลึงกนั คอื บอกถึงชนดิ และ จะต่อยอดการคน้ คว้าองคค์ วามรูด้ งั กล่าว จงึ ได้ทาการสารวจและศึกษา แหล่งท่มี าของผลไมท้ ดลองและอายขุ องผลผลิต ถดั มาจงึ อธบิ ายถงึ วธิ กี าร บทความวจิ ยั ท่เี กย่ี วขอ้ งขน้ึ เพ่อื เป็นประโยชนต์ อ่ ผสู้ นใจและ สามารถนาไป ท่ที าใหเ้ กดิ รอยชา้ เช่นการปล่อยผลไมล้ งจากความสูงระดบั ตา่ งกนั หรอื ต่อยอดไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ การกดแทง่ เหลก็ หลายขนาดลงบนผวิ ของผลไม้ มขี อ้ สงั เกตว่าทกุ งานวจิ ยั มกี ารระบุวธิ กี ารอยา่ งละเอยี ดเพ่อื ใหไ้ ด้ขอ้ มลู ตรงส่วนน้ีทช่ี ดั เจน ขนั้ ตอน วธิ กี ารคดั เลอื กผลไมใ้ นปัจจุบนั อาศยั แรงงานคนและประสบการณ์เป็น ถดั มาคอื การควบคุมอุณหภูมใิ นหอ้ งทดลองใหพ้ อเหมาะ เน่อื งจากกลอ้ ง หลัก [4]โดยวิธีการสามารถสรุปออกมาได้เป็นปัจจยั ในการวิเคราะห์ 5 ถา่ ยภาพรงั สคี วามรอ้ นนนั้ ออ่ นไหวตอ่ อณุ หภูมขิ องอากาศโดยรอบอยา่ ง ประเภทดงั น้ี มาก แมแ้ ต่สายลมหรอื แสงแดดเพยี งเลก็ น้อยกส็ ง่ ผลใหค้ ่าทป่ี รากฏ ผดิ เพย้ี นไปได้ ดงั นนั้ นกั วจิ ยั สว่ นใหญจ่ งึ เลอื กทาการทดลองในหอ้ งปิด 1.สขี องผลไม้ ใชบ้ ่งบอกรายละเอียดไดห้ ลายอยา่ งหน่งึ ในนนั้ คอื ความ และมเี คร่อื งปรบั อากาศหรอื เคร่อื งควบคมุ อุณหภูมใิ หค้ งท่อี ยตู่ ลอดเวลา สมบรู ณ์ของผลไม้ สขี องผลไมท้ ่เี หน็ ไดท้ วั่ ไปคอื คุณลกั ษณะเดน่ หรอื ผลไม้ ผลไมท้ ่นี ิยมนามาใช้ทดลองการตรวจหารอยช้ามากท่สี ุดคอื ผลแอป ท่ีมีสภาพปกติ ดงั นนั้ เม่อื เหน็ ผลไมท้ ม่ี ีสสี นั หรอื ลวดลายท่ตี ่างออกไปจาก เป้ิลเน่อื งจากเป็นผลไมท้ ห่ี าไดง้ ่าย มขี นาดและรูปร่างทม่ี าตรฐานใกล้เคียง เดมิ อาจสนั นษิ ฐานเบอื้ งตน้ ไดว้ า่ มคี วามผดิ ปกตบิ างอยา่ งกบั ผลไมน้ นั้ กนั ผิวของมันมีความเรียบเนียนเม่ือถ่ายภาพออกมาจะเป็นระดบั ชนั้ เดียวกัน และท่ีสาคญั ท่ีสุดคือแอปเปิ้ลเป็นพชื เศรษฐกจิ หลักของหลาย 2.กา้ นหรอื ขวั้ ของผลไม้ ใชบ้ ง่ บอกสถานะความดบิ ความสกุ ของผลไม้ ประเทศทวั่ โลกทาให้นกั วิจยั หลายท่านเช่อื ว่าถา้ หากผลงานวจิ ยั ประสบ ได้ ผลไมบ้ างชนิดถงึ แมจ้ ะเปล่ยี นสถานะไปแล้วแต่รปู ร่างหน้าตาภายนอก ความสาเรจ็ ย่อมจะส่งผลดกี ว่าการวิจัยพชื หรอื ผลไมช้ นิดอ่นื ส่วนในเชิง ยงั คงเหมอื นเดมิ ดงั นนั้ กา้ นหรือขวั้ ของผลไมเ้ ป็นส่วนหน่ึงท่ชี ่วยแยกแยะ งานวิจัยเน่ืองจากมีการทาวิจัยด้วยผลไม้ทดลองคือแอปเปิ้ลมาตงั้ แต่ ความดบิ สุกของผลไมไ้ ดด้ เี พราะมกี ารเปล่ยี นแปลงท่ีสงั เกตไดช้ ดั เจน งานวจิ ยั แรก เพ่อื ใหง้ านวจิ ยั สามารถวดั ผลและตอ่ ยอดตอ่ ไปได้ นกั วจิ ยั จึง เลอื กผลไม้ท่ใี ช้ทดลองชนิดเดยี วกนั แต่สาหรบั ผลไมช้ นิดอ่ืนก็สามารถ 3.กลน่ิ ของผลไม้ ซง่ึ ผลไมท้ ส่ี ุกกาลงั ดจี ะมกี ลนิ่ หอม ขณะทผ่ี ลไมท้ ่ีใกล้ วเิ คราะหไ์ ดด้ ว้ ยภาพถ่ายความร้อนแบบอนิ ฟราเรดเช่นเดยี วกนั แต่ตอ้ งมี เน่าเสยี จะมกี ล่ินเหม็น การบ่งบอกสถานะของผลไม้ด้วยกล่ินต้องอาศยั การเลอื กวธิ กี ารเตรยี มการและวดั ผลท่เี หมาะกบั ผลไมแ้ ตล่ ะชนดิ ประสบการณ์และความชานาญของผคู้ ดั แยกอยา่ งมากและไม่เหมาะสาหรบั นักวิจัยค้นพบว่าอุณหภูมิบนพ้ืนผวิ ของผลไม้ท่ีมีรอยช้าจะต่ากว่า การคดั แยกผลไมจ้ านวนมาก อุณหภูมิบนพน้ื ผวิ ปกตเิ ลก็ น้อย จงึ ทดลองโดยการเก็บผลไม้ทดลองไวใ้ น พ้ืนท่ที ่มี อี ุณหภูมิต่างกนั ก่อนนามาทดลองเพ่อื ให้ความแตกต่างระหว่าง 4.ผวิ ของผลไม้ บ่งบอกถงึ การดูแลเอาใจใส่ของผปู้ ลูกท่มี ตี ่อผลไมน้ นั้ อุณหภูมบิ นพ้นื ผวิ ท่มี ีรอยช้ากบั พื้นผวิ ปกติปรากฏออกมาชดั เจนขน้ึ มี ตงั้ แต่การเลย้ี งดจู นถงึ การขนสง่ ถงึ มอื ผบู้ รโิ ภค สามารถทดสอบไดโ้ ดยการ ขอ้ สงั เกตหลายประการทน่ี ามาสรปุ ไดด้ งั น้ี 1) ผลไมท้ ่ถี ูกเกบ็ ในอุณหภูมติ ่า สงั เกตโดยรอบอยา่ งละเอยี ดหรอื สมั ผสั ท่ผี วิ ถา้ หากพบ รอยชา้ รอยขดี รอย ก ว่ า อุ ณ ห ภู มิ ห้ อ ง จ ะ แ ส ด ง ผ ล ลัพ ธ์ ท่ี ช ัด เ จ น ก ว่ า ผ ล ไ ม้ ท่ี ถู ก เ ก็ บ ไ ว้ ใ น จุด การยบุ ตวั เป็นสญั ญาณทบ่ี อกว่าผลไมน้ นั้ มปี ัญหา อุณหภูมิห้องปกติหรือท่ที ่ีอุณหภูมิสูงกว่าอุณหภูมิหอ้ ง 2) อุณหภูมขิ อง พืน้ ผวิ โดยรอบผลไม้มคี วามใกลเ้ คียงกนั ทุกจุดเว้นแต่บริเวณท่ีขอบของ 5.ขนาดและน้าหนักของผลไม้ ควรจะใกลเ้ คยี งกบั ปรมิ าตรของผลไม้ ผลไม้บรรจบกบั ฉากด้านหลงั จะมคี วามแตกต่างของอุณหภูมอิ ย่างชดั เจน บ่งบอกว่าผลไมม้ เี นอื้ แน่นสมสว่ น เน่อื งจากผลไมบ้ างชนดิ มกี ารเน่าเสียอยู่ 3) รูปทรงของผลไม้มีผลต่อการกระจายตัวของอุณหภูมิท่ไี ม่เท่ากนั 4) ภายใน แต่ภายนอกยงั ดูสมบูรณ์ดีจึงไม่สามารถระบุด้วยวิธีอ่ืนได้แต่ ความแตกตา่ งของอณุ หภูมบิ นพน้ื ผวิ ทม่ี รี อยช้าจะต่ากวา่ อณุ หภูมบิ นพน้ื ผวิ สามารถทดสอบดว้ ยวธิ กี ารชงั่ น้าหนกั วดั หาปรมิ าณท่แี ทจ้ รงิ ปกติ 0.2-1.0 องศาเซลเซยี ส 5) ผลไมท้ ่เี ปลอื กบางจะไดร้ บั ผลกระทบจาก แรงกระทาใหเ้ กดิ รอยช้ามากกว่าและปรากฏบนภาพถ่ายความรอ้ นชดั เจน ในการสารวจและศกึ ษานี้จะเน้นไปท่กี ารคดั เลอื กผลไมด้ ว้ ยลกั ษณะผวิ กว่าผลไมเ้ ปลอื กหนา[5] เน่ืองจากวิธีการนี้มคี วามยากมากท่สี ุดท่จี ะวิเคราะหโ์ ดยตวั ผบู้ ริโภคเอง และเหมาะจะนาไปใช้สาหรับการคัดเลือกผลไม้จานวนมากในเชิง อุตสาหกรรม โดยรวบรวมบทความวิจัยท่ีเก่ียวขอ้ งกบั การตรวจสอบ จุดบกพร่องของผลไม้ดว้ ยนวตั กรรมดา้ นภาพถ่ายความรอ้ นท่จี ะแสดงให้ เห็นถงึ ระดบั ความรอ้ นท่ปี รากฏบนพน้ื ผวิ และระดบั เน้ือเย่อื ของวตั ถุท่ใี กล้ กบั พน้ื ผวิ แสดงเป็นภาพสหี ลากหลายสตี ามระดบั ความรอ้ นท่แี ตกต่างกนั ด้วยคุณ สม บ ัติพิเศษ ขอ งก ล้อ งถ่ า ย ภา พ รังสีค วา ม ร้อ น ท่ีสา ม า ร ถ ตรวจจบั คล่นื ความรอ้ นท่แี ผก่ ระจายออกมาจากพน้ื ผวิ ของวตั ถุและสามารถ ระบุค่าได้แม่นยาถ้ามีการตงั้ ค่าเคร่ืองไว้อย่างเหมาะสม ยิ่งไปกว่านัน้ 49

การประชมุ วชิ าการระดบั ชาตดิ า้ นเทคโนโลยีสารสนเทศ ครัง้ ท่ี 11 (NCIT2019) ผลไม้ท่ีถูกเก็บในท่ีเย็นเม่ือนามาไว้ท่ีอุณหภูมิห้องและทา การ หากต้องการวเิ คราะหร์ ายละเอยี ดของรอยชา้ ท่ซี บั ซอ้ นขน้ึ จาเป็นตอ้ ง ตรวจสอบรอยช้าภายในระยะเวลาสามนาทีหลงั จากท่นี าออกมาแลว้ จะให้ ใช้เทคนิคด้านการวิเคราะห์ภาพถ่ายทางคอมพวิ เตอร์เข้ามาช่วย เช่น ผลลพั ธ์ท่ีดที ่สี ุด เน่ืองจากประสิทธภิ าพการคลายความร้อนท่ีแตกต่างกนั การศกึ ษารอยช้าลึกลงไปใตพ้ นื้ ผวิ หรอื ใชก้ ลอ้ งถา่ ยภาพความละเอียดสูง อยา่ งมากของอุณหภูมหิ อ้ งกบั อณุ หภูมขิ องผลไม้ นอกจากนนั้ ยงั สรปุ ได้อกี ช่วยการวดั รอยช้าและคานวณออกมาเป็นจานวนรอ้ ยละต่อพนื้ ท่ที งั้ หมด ว่าค่าการเปล่ยี นแปลงของอุณหภูมนิ นั้ แท้ท่จี ริงแล้วไม่ไดเ้ กิดจากการแผ่ การดาเนินการมีอยู่สองขนั้ ตอนหลักด้วยกัน ขนั้ ตอนแรกคือการใช้ กระจายความรอ้ นของตวั ผลไมเ้ องเพราะผลไมไ้ มส่ ามารถสรา้ งความรอ้ น ภาพถ่ายความร้อนแบบอนิ ฟราเรดตรวจหารอยช้า ขนั้ ตอนท่สี องคอื การ โดยตวั มนั เองไดต้ ่างกบั สิ่งมชี วี ติ ขอ้ พสิ ูจน์คอื อุณหภูมขิ องวตั ถุอ่นื ภายใน จาแนกส่วนขอบของรอยช้า ขอบของผลไม้ และขอบพืน้ หลงั โดยอาศยั หอ้ งกบั อุณหภูมผิ ลไมจ้ ะเทา่ กนั และคงทท่ี อ่ี ุณหภูมหิ อ้ งเม่อื วางผลไม้ท้ิงไว้ โปรแกรมจดั การภาพอยา่ ง MATLAB และฟังก์ชนั่ การทางานเพ่อื พฒั นา ในห้องเป็นเวลานาน [6]ข้อพิสูจน์น้ีช่วยให้เขา้ ใจถึงวิธีการว่าจาเป็นท่ี คุณภาพของภาพใหด้ ีขน้ึ [7]ผลการทดลองส่วนใหญ่ได้ผลลพั ธ์คลา้ ยคลึง จะตอ้ งถ่ายเถความรอ้ นจากภายนอกเขา้ ไปในตวั ผลไมก้ ่อนนามาตรวจสอบ กนั คือกล้องถ่ายภาพความร้อนสามารถตรวจสอบรอยช้าของผลไม้ท่ี เพ่อื ให้ผวู้ จิ ยั สามารถออกแบบสภาพแวดลอ้ มท่เี หมาะสมแกก่ ารคดั กรอง ปรากฏบนพน้ื ผวิ และใตช้ นั้ ผวิ ของผลไมไ้ ดด้ กี ว่าการตรวจสอบผา่ นกลอ้ ง ผลไมไ้ ดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ ถ่ายภาพปกติทวั่ ไป และสามารถตรวจสอบผลไม้ท่ีสมบูรณ์ได้แม่นยา ใกลเ้ คยี งกนั รูปท่ี 1.ขนั้ ตอนและวธิ กี ารทดลองตรวจหารอยช้าของผลไมด้ ว้ ยเทคนิควเิ คราะหภ์ าพถา่ ยคล่นื รงั สคี วมรอ้ นยา่ นอนิ ฟราเรด, (ซา้ ย)ขนั้ ตอนเตรียมพรอ้ ม ก่อนการทดลอง (กลาง)การทดลองและการจดั การกบั ขอ้ มูล (ขวา)กระบวนการวเิ คราะหแ์ ละสรา้ งรปู แบบผลลพั ธท์ ่ชี ดั เจน ภาพถ่ายคล่นื อนิ ฟราเรดโดยตรง เพ่อื ใหเ้ ขา้ ใจรายละเอยี ดการทดลองมาก 3. วธิ ดี าเนนิ การวจิ ยั ของบทความทศ่ี กึ ษา ขน้ึ จะขอยกตวั อยา่ งงานวจิ ยั บางงานวจิ ยั ดงั น้ี วธิ กี ารทดสอบและวดั ผลนนั้ จะมคี วามแตกต่างกนั ในแตล่ ะงานวจิ ัย(รูป ท่ี 1) งานวจิ ยั แรกทางดา้ นการวเิ คราะห์รอยช้าของผลไม้ได้ถูกตพี มิ พ์ในปี 3.1 Heating and cooling treatments 1977 หลงั จากนนั้ ก็มีงานวิจยั ทเ่ี ก่ยี วขอ้ งได้ถูกตีพมิ พต์ ่อมาจนถึงปัจจบุ นั ผู้วิจยั เลือกท่ีจะเก็บผลไม้ท่ีมีรอยช้าไว้ในอุณหภูมิท่ีสูงหรือต่ากว่า แต่โดยรวมแลว้ ยงั มงี านวจิ ยั ทงั้ หมดจานวนไมม่ ากเน่อื งจากเป็นการทดลอง อุณหภูมหิ อ้ งเลก็ นอ้ ยเป็นเวลาอยา่ งน้อย 24 ชวั่ โมง โดยนกั วจิ ยั ใหเ้ หตุผล ผสมผสานระหว่างสาขาวิทยาศาสตรแ์ ละเกษตรท่ีเฉพาะเจาะจง เราจึง ว่าการเกบ็ ไวใ้ นอุณหภูมิท่สี ูงกว่าอุณหภูมิห้องเพ่อื เร่งปฏิกริ ยิ าใหร้ อยช้า เลือกเฉพาะงานวิจยั ท่เี ก่ียวขอ้ งกบั การวิเคราะห์รอยช้าของผลไม้ดว้ ย ปรากฏเรว็ ขนึ้ ในขณะท่กี ารเกบ็ ผลไมใ้ นอณุ หภูมติ ่ากว่าอุณหภูมหิ อ้ งเพ่อื 50

การประชมุ วิชาการระดับชาตดิ า้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศ ครงั้ ที่ 11 (NCIT2019) ถนอมใหร้ อยช้าแสดงผลชา้ ลง การทดลองน้ีตอ้ งการทจ่ี ะพสิ ูจนใ์ นเร่อื งของ ละชนั้ ใหม้ คี วามหลากหลายขน้ึ ตามเฉดสขี องสเป็กตรมั เพ่อื ใหว้ เิ คราะหผ์ า่ น อุณหภูมทิ ่เี หมาะสมในการตรวจหารอยชา้ ทีมนักวจิ ยั ใชก้ ลอ้ งอนิ ฟราเรด โปรแกรมวเิ คราะหภ์ าพถ่ายทางคอมพวิ เตอร์ไดอ้ ยา่ งชดั เจน กลอ้ งชนิดท่ี รุ่น Infra-Eye 102A แสดงอุณหภูมิเป็นช่วงและมีเฟรมเรทท่คี ่อนข้างต่า สองคือกลอ้ งจบั คล่นื อนิ ฟราเรดระยะสนั้ กล้องทงั้ สองชนิดถูกตดิ ตงั้ อยบู่ น แสดงผลผา่ นจอโทรทศั น์ซ่งึ ยงั ตอ้ งอาศยั เคร่อื งแปลงสใี หป้ รากฏบนจอภาพ สายพานการผลิตทาหน้าท่ีเกบ็ ภาพผลไม้ท่เี คล่อื นไปบนสายพานก่อนจะ สอี กี ที การทดลองเกดิ ขนึ้ ทนั ทเี ม่อื นาผลไมอ้ อกจากตู้ควบคมุ อุณหภมู มิ าไว้ นาขอ้ มูลท่ไี ด้มาสร้างเป็นภาพสามมติ หิ รือ data cube ท่เี ก็บเฉพาะขอ้ มูล ท่ีอุณหภูมิห้องและมีการวดั ผลตลอดระยะเวลาท่ีอุณหภูมิของผลไม้ ของผลไมโ้ ดยตดั สว่ นพน้ื หลงั ทงิ้ เพ่อื ลดขนาดของชุดขอ้ มลู ลง เปล่ยี นแปลงกลบั สอู่ ุณหภูมิหอ้ งเพ่อื หาความสมั พนั ธร์ ะหว่างการกระจาย 3.3 Infrared lock-in thermography ความรอ้ นกบั ระยะเวลาท่ีเปล่ียนแปลงไป ผลไม้ท่มี สี ภาพสมบูรณ์ และ ผลไมท้ ่มี รี อยชา้ หลายประเภทถูกจดั เรยี งกนั เป็นแถวเพ่อื จดั สภาพแวดลอ้ ม เทคนคิ lock-in thermography มกี ารจดั วางแหล่งกาเนิดแสงสวา่ งดว้ ย ใหใ้ กลเ้ คยี งกนั มากท่สี ดุ หลอดไฟ ฮาโลเจน ตงั้ ขนาบขา้ งวตั ถุทดลองทงั้ สองขา้ งและถูกสงั่ การโดย แผงควบคุม [10]มีการส่งคล่นื ความรอ้ นใส่วัตถุทดลองเป็นจังหวะและมี วิธีการจัดการภาพถ่ายความละเอียดสูงแบบพิกเซลต่อพิกเซลถูก คล่นื ท่สี ะทอ้ นกลบั อยา่ งต่อเน่ือง กลอ้ งถา่ ยภาพความรอ้ นแบบอินฟราเรด นามาใชใ้ นการทดลองด้วย โดยค่าความต่างของช่วงสที ่มี ากท่สี ุดจะอยู่ ทาหน้าท่รี บั เขา้ สญั ญาณท่สี ะทอ้ นกลบั และสรา้ งเป็นรูปแบบช่วงคล่ืนท่ี บรเิ วณขอบผลไมก้ บั ฉากหลงั ท่ี 1082 นาโนเมตร คา่ ท่สี ูงกว่านนั้ ประมาณ สม่าเสมอ เก็บค่าเป็นตัวเลขระยะเวลาท่ีบนั ทึกค่าสญั ญาณต่อจานวน รอ้ ยละ 30 จะถูกกาหนดใหเ้ ป็นพน้ื ทข่ี องผลไม้ และพนื้ ทส่ี ่วนท่เี หลอื คอื พื้น สัญญาณท่ีบันทึกได้ในช่วงเวลาดังกล่าวสร้าง ออกมาเป็ นฟั งก์ชัน หลงั ทงั้ หมด อยา่ งไรก็ตามคา่ ของสีท่ไี ด้ต้องอย่ใู นช่วงไม่เกนิ 2100 นาโน สหสมั พนั ธ์ เมตร และไม่ต่ากวา่ 1000 นาโนเมตร ไม่เชน่ นนั้ จะถกู ตดั ออกไปโดยไมเ่ อา มาคานวณในทุกกรณี แมจ้ ะมบี างครงั้ ทข่ี อ้ มลู ของพน้ื ผวิ ปกตแิ ละพน้ื ผวิ ท่มี ี ภา พ ถ่า ยจ า กกล้อ งถ่า ย ภา พ รังสีค วา ม ร้อ นแ บ บ อินฟ รา เ รด อ า จ มี รอยช้าถูกนาออกไปดว้ ย แต่ดว้ ยเหตุผลในการลดขอ้ มูลประเภททม่ี คี วาม บางส่วนของภาพท่ไี ม่ชดั เจนนกั ดงั นนั้ ควรใชเ้ ทคนิค contrast stretching ตา้ นทานต่อสญั ญาณรบกวนต่าและเพ่อื ลดมิติของขอ้ มูลท่ไี ม่จาเป็นก่อน เพ่ือถ่างความเขม้ ของชนั้ สีให้มีหลายชนั้ สีมากย่ิงข้นึ และใช้ histogram การตรวจหารอยชา้ จงึ จาเป็นตอ้ งทาตามขนั้ ตอนดงั กล่าว equalization เพ่ือปรับความเข้มของชัน้ สีแต่ละชนั้ ให้แสดงผลออกมา แตกต่างกนั อย่างชดั เจน การปรบั ภาพใหส้ ว่างขน้ึ ทาใหพ้ นื้ ท่ีโดยรอบรอย งานวิจยั บางช้ินมีการใช้วัสดุท่ีมีผวิ ด้านหรือผวิ สนิมในการเตรียม ช้าซีดจางลงคงเหลือไว้แต่บริเวณท่ีเป็นรอยช้าเท่านัน้ ทีมคี วามเด่นชดั สถานท่จี ดั วางตวั อยา่ งการทดลองเพ่อื ลดผลกระทบจากการแผก่ ระจายของ เพราะยงั คงเป็นสีเขม้ และเป็นวธิ กี ารลดปริมาณขอ้ มลู วิธหี น่ึงดว้ ย จากนนั้ รงั สีความร้อนโดยรอบเน่ืองจากวัสดุสนิมเหล็กมีคุณสมบัติในการแผ่ จึงเรม่ิ เขา้ สู่กระบวนการทางาน ผวู้ ิจยั เลอื กใช้วิธี thresholding เพ่อื แบ่ง กระจายความร้อนต่าและคุณสมบตั ิการสะท้อนต่าจึงไม่มสี ญั ญาณความ พน้ื ท่ที ม่ี รี อยช้าและไม่มรี อยชา้ ออกจากกนั เม่อื กาหนดค่า threshold เป็น รอ้ นเขา้ มารบกวนระหวา่ งวตั ถุทดลองกบั สญั ญาณท่กี ลอ้ งตรวจจบั ได้ [8]ใน ค่าท่เี หมาะสมสาหรบั แบ่งพน้ื ผวิ ปกติกบั รอยช้าแล้วจึงสงั้ ให้ระบบทางาน ส่วนของตวั กลอ้ งเองระหวา่ งการทางานกม็ กี ารแผก่ ระจายรงั สคี วามร้อนซ่งึ ผลลพั ธท์ ่ไี ดจ้ ะเหลอื ไวแ้ ต่เพยี งรอยชา้ ท่แี สดงดว้ ยสดี ากบั ส่วนอ่นื ของภาพ มสี ง่ ผลใหค้ ่าท่ไี ดม้ โี อกาสผดิ เพยี้ นไป ดงั นนั้ จงึ มกี ารป้องกนั ดว้ ยการหอ่ หุม้ ท่ีกลายเป็นสีขาวเท่านัน้ ในขนั้ ตอนสุดท้ายควรใช้ structure element ตัว ก ล้อ ง ด้ว ย วัส ดุ อ ลู มิเ นี ย ม ฟ อ ย ล์ให้เห ลือ ไ ว้แ ต่ เ พีย ง ช่อ ง เ ล นส์ เพ่ือ ขนาดเล็กสาหรบั กระบวนการ closing หรอื dilation แลว้ จึง erosion เพ่อื หลีกเล่ยี งความคลาดเคล่อื นดังกล่าว เพ่อื ขจดั เอฟเฟ็คการกระจดั กระจาย ปิดช่องว่างบริเวณรอยช้าซ่ึงอาจเกดิ ข้ึนได้จากความคลานเคล่ือนของ ของแสงตกกระทบวัตถุซ่ึงเกิดจากแสงท่ีจ้ามาก นักวิจัยเลือกใช้วิธี ขนั้ ตอนการแปลงภาพท่ผี า่ นมา [11]ทงั้ น้ีเพ่อื ใหค้ อมพวิ เตอรส์ ามารถนาไป normalization และ อนุพนั ธส์ องชนั้ โดยการหารค่าสใี นแต่ละสเปคตรมั ด้วย วเิ คราะหผ์ ลไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพในลาดบั ถดั ไป ค่าสูงสุดเพ่อื เฉล่ยี ค่าของพน้ื ท่ผี วิ ของผลไมท้ ่มี ที งั้ ผวิ เงาและผวิ ด้านใหค้ ่า ออกมาใกล้เคียงกนั ในขณะท่อี นุพนั ธ์สองชนั้ ทาหน้าท่ีลบแสงท่ีกระจดั วธิ กี ารประเมนิ ผลงานวจิ ยั ท่ตี รวจสอบรอยช้าของผลไมจ้ านวนมากจะ กระจายสว่ นอ่นื ใช้ classification model เพ่อื ระบุว่ามรี อยชา้ หรอื ไม่ ซง่ึ รอยช้ายงั จาแนกได้ เป็นสองประเภทคือรอยช้าผลพน้ื ผวิ และรอยช้าภายในโดยมกี ารคานวณ การตงั้ กลอ้ งจบั ภาพรอยช้าของผลไมแ้ บบอตั โนมตั ิ โมเดลของกล้องท่ี ขอ้ มูลจากกล้องถา่ ยภาพคล่นื ความรอ้ นหลายช่วงคล่นื มาประกอบกนั เป็น เหมาะสมกบั งานประเภทน้ีคือกลอ้ งขนาดเล็กท่มี ฟี ังก์ชนั่ การทางานครบ โ ม เดลท่ีช่ือ ว่า soft independent modelling of class analogy(SIMCA) ครนั อยา่ ง FLIR C2 เช่อื มเขา้ กบั ระบบสงั่ การไมโครคอนโทรลเลอร์บอรด์ นอกจากนนั้ ยงั มเี คร่อื งมอื machine learning [12]ท่เี หมาะกบั การวเิ คราะห์ รุ่น Arduino Uno และแสดงภาพผ่านจอ LCD ท่ีใช้พลังงานไฟน้อย ตงั้ ภาพ hyperspectral ช่ือ linear discrimination analysis สาหรับตรวจหา ค่าพารามเิ ตอร์ตามสีของรอยช้าท่ปี รากฏบนพน้ื ผวิ ของผลไมช้ นิดนนั้ ซ่งึ มี ส่วนของภาพท่ใี กลเ้ คยี งกนั แต่ถูกจดั อยคู่ นละกลุ่ม ทา้ ยสุดมีการใชร้ ะบบ ความแตกตา่ งกบั สขี องพ้นื ผวิ ปกตโิ ดยอา้ งองิ จากภาพท่เี คยบนั ทกึ ไว้ก่อน support vector machine ซ่งึ เป็นระบบคน้ หารูปแบบท่ใี ชก้ บั กระบวนการ หนา้ ทาเหมอื งขอ้ มลู ผลลพั ธท์ ่อี อกมาจะเป็นเปอรเ์ ซ็นความแมน่ ยาและสดั ส่วน 3.2 Hyperspectral imaging system ความผดิ พลาดแบบ false negative และ false positive มงี านวจิ ยั ทใ่ี ชก้ ลอ้ งสองชนดิ ทใ่ี ชว้ ธิ กี ารสแกนแบบ hyperspectral มา วิธีการประเมนิ ผลแบบเปรียบเทียบ photothermal model ใชใ้ นการ เปรยี บเทยี บกนั [9]กลอ้ งชนดิ แรกคอื spectrograph camera ท่บี นั ทกึ คล่ืน คานวณความถ่คี ล่นื ความรอ้ นทส่ี ะทอ้ นกลบั มาจากตวั วตั ถใุ นชว่ ง 0.05-0.1 แสงทวั่ ไปและแสงท่ใี กลก้ บั คล่นื อินฟราเรดคอยสแกนแยกชนั้ สจี ากผลไมท้ ี 51

การประชุมวชิ าการระดบั ชาตดิ ้านเทคโนโลยสี ารสนเทศ คร้งั ท่ี 11 (NCIT2019) เฮริ ต์ ซ์ แลว้ แปลงคา่ เป็นระดบั ความลกึ ของรอยชา้ ในตวั ผลไม้จะได้ผล ผลไม้ท่นี ามาใชท้ ดลองและวิธีการวดั ผล ซ่งึ ทงั้ สองตวั แปรนี้ต่างพสิ ูจน์ให้ ลพั ธ์ออกมาเป็นกราฟสมการเส้นตรงบ่งบอกความสมั พันธ์ระหว่างแรง เหน็ ถงึ ความเหมาะสมในการออกแบบงานวจิ ยั เช่นวธิ กี ารถา่ ยเทความรอ้ น กระทาตอ่ ผลไมก้ บั ความลกึ ของรอยช้าท่เี กดิ ขน้ึ มปี ระโยชนใ์ นการทานาย เขา้ ไปในผลไม้เหมาะกบั ผลไมท้ วั่ ไป แตไ่ ม่ควรใชก้ บั ผลไมเ้ ปลือกบางซ่งึ มี ตาแหน่งรอยชา้ ทเ่ี กดิ ขน้ึ จรงิ ในเนื้อผลไม้ ความอ่อนไหวต่ออุณหภูมิท่ีเปล่ียนแปลงโดยรอบ วิธี hyperspectral imaging system มีจุดเด่นในการวิเคราะห์รอยช้าในระดบั ท่ลี กึ กว่าพ้ืนผวิ 4. การวเิ คราะหแ์ ละผลการวเิ คราะหข์ อ้ มลู แต่มขี อ้ เสยี คอื ตอ้ งอาศยั ผเู้ ช่ยี วชาญในการใชง้ านอปุ กรณ์และมคี ่าใชจ้ ่ายท่ี จากงานวจิ ยั ท่ศี กึ ษามาทงั้ หมด ไดเ้ ลอื กตวั อยา่ งงานวจิ ยั มา 6 งานวจิ ยั สู ง เ พ ร า ะ ต้อ ง ใ ช้ก ล้อ ง ห ล า ย ช นิ ด แ ล ะ วิธีก า ร infrared lock-in ดว้ ยกนั ซง่ึ คดั เลอื กจากงานวจิ ยั ทม่ี ีดชั นีชวี้ ดั ผลในเชงิ ตวั เลข และมขี อ้ สรุป thermography ถงึ แมว้ ่าจะเป็นวิธที ่ลี ดคล่นื รบกวนจากภายนอกไดด้ ีทส่ี ดุ ท่ีชัดเจน โดยแบ่งเป็ น 3 กลุ่มวิธีการทดลองหลักตามขนั้ ตอนการ ในสามวธิ ี แต่มขี อ้ เสยี คอื ไมเ่ หมาะกบั การวเิ คราะหผ์ ลไม้จานวนมากเพราะ ดาเนนิ การวจิ ยั แตล่ ะงานวจิ ยั กม็ เี ทคนคิ เฉพาะท่ชี ่วยใหผ้ ลลพั ธแ์ ม่นยาขน้ึ ตอ้ งใชเ้ วลาปรบั ตงั้ ค่ากลอ้ งให้โฟกสั เฉพาะจุดเพ่อื ให้ได้ค่าท่เี หมาะสมใน ในส่วนของตวั แปรท่มี คี วามแตกต่างกนั ในแตล่ ะงานวจิ ยั นนั้ ไดแ้ ก่ ชนิดของ การวเิ คราะห์ ตารางท่ี 1 ตารางเปรยี บเทยี บงานวจิ ยั ดา้ นการตรวจหารอยช้าของผลไมด้ ว้ ยเทคนิควเิ คราะหภ์ าพถา่ ยคล่นื รังสคี วามรอ้ นยา่ นอนิ ฟราเรด แสดงวธิ กี ารวจิ ยั วธิ กี ารประเมนิ ผล และขอ้ ดีขอ้ เสยี ของแตล่ ะวธิ ี ชอ่ื งานวจิ ยั วธิ กี ารทดลอง วธิ กี ารวดั ผล ผลไมท้ ดลอง ขอ้ ดี ขอ้ เสยี อา้ งองิ Non-contact bruise detection Heating and Personal แอปเป้ิล ตรวจสอบความเปล่ยี นแปลง ต้องสรา้ งการเปล่ยี นแปลงของ [3] in apples by thermal imaging cooling treatments evaluation model มะเขอื เทศ ข อ ง อุ ณ ห ภู มิไ ด้ใ น ทั น ที อุ ณ ห ภู มิ จ า ก ภ า ย น อ ก จึ ง จ ะ [8] ,Infrared thermal ขณะท่ีเกิดการถ่ายเทความ สามารถวดั คา่ ได้ Detection Technique for imaging Visual score แอปเป้ิล รอ้ น [9] tomato Bruise Damage by Heating and ลูกแพร เ น่ื อ ง จ า ก ม ะ เ ขือ เ ท ศไว ต่อ มะเขือเทศเป็นผลไมท้ ่ีทนความ [10] Thermal Imaging cooling treatments SIMCA, Linear กวี ี ความรอ้ นมากจึงสงั เกตจุดท่ี รอ้ นไดต้ ่าจงึ ตอ้ งตงั้ อณุ หภูมแิ ละ [13] ,Infrared thermal discriminant มี ร อ ย ช้ า ไ ด้ง่ า ย เ พ ร า ะ เวลาท่เี หมาะสมเทย่ี งตรง Detection of early bruises in imaging analysis, Support แตกต่างจากพน้ื ผวิ ปกตอิ ยา่ ง apples using hyperspectral vector machine ชดั เจน ต้ อ ง ใ ช้ ก ล้ อ ง ถึง ส า ม ช นิ ด คือ data and thermal imaging Hyperspectral Photo thermal สามารถตรวจสอบรอยช้าบน VNIR, SWIR และ MWIR เพ่ือ imaging system wave model พ้นื ผวิ ท่ตี ้นื และลกึ ได้ ตรวจหาคล่นื ความถท่ี ต่ี ่างกนั Application of infrared lock- in thermography for the Infrared lock-in Principal ไม่ไดร้ ับผลกระทบจากการ ใช้เวลาปรับและทดสอบนาน quantitative evaluation of thermography component สะทอ้ นของคลน่ื ความรอ้ นจึง ก ว่ า จ ะ ไ ด้ค ล่ื น ค ว า ม ถ่ี ใ น ก าร bruises on pears analysis ตรวจตาแหน่งของรอยช้าได้ ตรวจสอบทเ่ี หมาะสม Detection of hidden Bruise Hyperspectral แมน่ ยากว่าวธิ กี ารอ่นื on Kiwi Fruit Using imaging system ได้ข้อมูลท่ีบ่งบอกทัง้ ความ ผิวของผลกีวีไม่เหมาะแก่การ Hyperspectral Imaging and คมชัดของภาพและช่วงสีท่ี ตรวจสอบดว้ ยวิธีน้ีเพราะยาก Parallelepiped classification ปรากฏ แกก่ ารระบใุ หช้ ดั เจนว่ามรี อยช้า หรอื ไม่ Real-time pixel based early Hyperspectral Partial least แอปเป้ิล ใช้องค์ความรู้หลายด้านใน ยงั คงไดร้ บั ผลกระทบอยา่ งมาก [14] apple bruised detection imaging system, squares การประเมินผล ช่วยให้ค่า จากแสงสะทอ้ นบนผวิ ของผลไม้ using short wave infrared glare correction discriminant คว าม แ ม่ น ย าเพิ่ม ข้ึน อ ย่ า ง ท่มี นั เงาอยา่ งแอปเป้ิล hyperspectral imaging in technique, Bruise analysis มาก combination with calibration pixel classification and glare correction techniques 5. สรปุ ผลการวจิ ยั อินฟราเรด จากการศึกษางานวิจยั ท่ีผ่านมาพบว่าแต่ละงานวิจยั มีการ งานวิจัยนี้แสดงให้เห็นถึงความก้าวหน้าของงานวิจยั ทางด้านการ ออกแบบแนวทางการวจิ ยั ทแ่ี ตกต่างกนั ไป(รูปท่ี 2) ตงั้ แต่การเตรยี มผลไม้ ต ร ว จ ห า ร อ ย ช้ า ข อ ง ผ ล ไ ม้ด้ว ย อุ ป ก ร ณ์ ก ล้อ ง จ ับ ค ล่ืน รัง สีค ว า ม ร้ อ น ท่นี ามาทดลอง การจดั เตรียมสถานท่ที ดลอง เคร่อื งมอื และวธิ กี ารทดลอง 52

การประชุมวชิ าการระดับชาติด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ ครั้งท่ี 11 (NCIT2019) และทา้ ยสดุ คอื การเกบ็ และวดั ผลลพั ธท์ ไ่ี ด้ อยา่ งไรกต็ ามเราสามารถสรปุ ผล of Advanced Research in Computer Science and Software จากการทบทวนงานวิจัยทางด้านการตรวจหารอยช้าของผลไม้ด้วย Engineering , May 2017 ภาพถ่ายรงั สคี วามรอ้ นอินฟราเรดได้ดงั นี้ 1. เป้าหมายในการทดลองเป็น [8] Veerle Van Linden, Raf Vereycken, Cedric Bravo, Herman Ramon, ปัจจยั ท่สี าคญั มากท่สี ดุ เม่อื ทาการทดลองสาเร็จแล้วต้องมจี ดุ ประสงคใ์ น Josse De Baerdemaeker “Detection Technique for tomato Bruise การนาใปใชง้ านท่ชี ดั เจน เช่น ต้องการนาไปใชใ้ นการตรวจหารอยชา้ ของ Damage by Thermal Imaging”, Acta horticulturae9 February 2003 ผลผลติ ในแปลงการเกษตรหรอื นาไปใชใ้ นการตรวจรอยชา้ ในสายพานการ [9] Piotr Baranowski, Wojciech Mazurek, Joanna Wozniak, Urszula ผลติ หรือนาไปใชใ้ นการตรวจผลในหอ้ งปฏบิ ตั ิการวจิ ยั เป็นตน้ นักวจิ ยั จงึ Majewska “Detection of early bruises in apples using hyperspectral จะสามารถออกแบบการทดลองเพ่อื ใหบ้ รรลุตามวตั ถุประสงคท์ ่วี างไว้ 2. data and thermal imaging”, Journal of Food Engineering, January 2012 ผลไม้ทดลองเป็ นปัจจัยสาคัญท่ีตามมา เน่ืองจากผลไม้แต่ละชนิดมี [10] Ghiseok Kim, Geon-Hee Kim, Jongmin Park, Dae-Yong Kim, Byoung- คุณลกั ษณะภายในและภายนอกท่แี ตกต่างกนั ดงั นัน้ จึงต้องมีการศึกษา Kwan Cho “Application of infrared lock-in thermography for the คุณลกั ษณะของผลไมท้ ่นี ามาวจิ ยั อยา่ งละเอียด 3. การเลอื กวธิ กี ารทดลอง quantitative evaluation of bruises on pears”, Infrared Physics & ให้ตอบโจทย์ตามข้อ 1. และ 2. ถึงแม้วิธีการท่ีสรุปในงานวิจัยนี้มีสาม Technology 63, December 2013 วิธีการหลักแบ่งตามหมวดหมู่ของเคร่ืองมือท่ีใช้ แต่ในงานวิจยั จริงมี [11] Feng YZ, Sun DW “Application of hyperspectral imaging in food safety รายละเอียดปลีกย่อยอีกมาก ผูว้ ิจัยสามารถผสมผสานวิธีการวิจยั หรอื inspection and control: a review”, Critical Reviews in Food Science and ประยุกต์องคค์ วามรู้จากศาสตร์หลายดา้ นเขา้ ไว้ด้วยกนั เพ่อื ใหไ้ ด้ผลลพั ธ์ Nutrition, 2012 ตามท่ตี ้องการ 4.การจดั เตรียมสภาพแวดลอ้ มโดยคานึงถึงปัจจยั โดยรอบ [12] J. U. Buncombe, “Infrared navigation – Part I: Theory,” IEEE Trans. กลอ้ งถา่ ยภาพรงั สคี วามรอ้ นแบบอนิ ฟราเรดมคี วามแม่นยาสูงแต่กม็ คี วาม Aerosp. Electron. Syst., vol. AES-4, no. 3, pp. 352-377, Sep. 1944. อ่อนไหวต่อปัจจยั โดยรอบสูงเช่นกนั ดงั นนั้ ผใู้ ช้งานต้องมกี ารปรบั ตงั้ ค่า [13] Lu Qiang, Tang Mingjie “Detection of Hidden Bruise on Kiwi fruit Using กลอ้ งและจดั สภาพแวดลอ้ มใหอ้ ณุ หภูมคิ งท่มี ากทส่ี ดุ ประโยชน์ท่ไี ด้จาก Hyperspectral Imaging and Parallelepiped Classification”, International การสารวจงานวิจยั ครงั้ นี้ทาให้พบว่าการทดลองตรวจหารอยช้าดว้ ยกลอ้ ง Conference on Environmental Science and Engineering, 2011 ถ่ายภาพรงั สคี วามรอ้ นแบบอนิ ฟราเรดไมไ่ ดจ้ ากดั เพยี งการตรวจหารอยช้า [14] Janos C. Keresztes, Mohammed Goodarzi, Wouter Saeys, “Real-time เท่านนั้ แต่ยงั สามารถใช้ตรวจหารอยความเสยี หายอ่นื ๆบนผลไมไ้ ดด้ ว้ ย pixel based early apple bruised detection using short wave infrared เช่น รอยถลอก รอยแผล รอยขูด และนอกจากผลไมท้ ่รี ะบุในงานวิจยั แลว้ hyperspectral imaging in combination with calibration and glare ยงั สามารถใช้แนวทางการทดลองน้ีพฒั นาต่อยอดวิธกี ารตรวจหารอยช้า correction techniques”, food control, February 2016 ของผลไม้อกี หลายชนิด ยง่ิ ไปกว่านนั้ ยงั สามารถนาวิธกี ารไปใช้กับการ [15] Dariusz Grabowski, Cristina Cristalli, “Production line quality control คน้ ควา้ ดา้ นอ่นื เช่นการตรวจสอบมาตรฐานผลติ ภณั ทอ์ เิ ลก็ ทรอนิกส์ [15]ท่ี using infrared imaging” Infrared Physics & Technology 71 (2015) 416- ตอ้ งการความแม่นยาในการตรวจสอบความถกู ตอ้ ง 423 [16] J. Blasco, N. Aleixos, E.Molto, “Machine Vision System for Automatic เอกสารอ้างอิง Quality Grading of Fruit”, Biosystems Engineering (2003) 85(4), 415- 423 [1] สานักงานคณะกรรมการพฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมแหง่ ชาต,ิ “GDP ไตรมาส [17] Mitisha Narottambhai Patel, Purvi Tandel, “A survey on Feature ทส่ี อง ปี 2561 และแนวโน้มปี 2561”, page 2 สงิ หาคม 2561 Extraction Techniques for shape based Object Recognition” Internatonal Journal of Computer Applications Volume 137 – No.6, [2] กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, “นโยบายสาคญั ของกระทรวงเกษตรและ March 2016 สหกรณ์”, เมษายน 2561 [18] Drashti Jasani, Paras Patel, Bindiya Ahir, Krushbu Patel, Mitali Dixit, “Review of Shape and Texture Feature Extraction Techniques for [3] J. Varith, G.M. Hyde, A.L. Baritelle, J.K. Fellman, T. Sattabongkot Fruits” International Journal of Computer Science and Information “Non-contact bruise detection in apples by thermal imaging”, Innovative Technologies Vol. 6, 2015 Food Science and Emerging Technologies 4, 2003 [4] wisebread.com, ‘Fresh Fruits and Vegetables, by the Month’,2008. [Online]. Available: https://www.wisebread.com/fresh-fruits-and- vegetables-by-the-month. [Accessed: 10-Apr-2019]. [5] Roselyne Ishimwe, K. Abutaleb, F. Ahmed, “Applications of Thermal Imaging in Agriculture-A Review” Scientific Research Publishing, September 2014 [6] Akibumi Danno, Mitsuru Miyazato, Etsuzi Ishiguro “Quality Evaluation of Agricultural Products by Infrared Imaging Method I. Grading of Fruits for Bruise and other Surface defects”, Publication August 1977 [7] Manisha Satone, Samruddhi Diwakar, Vaishnavi Joshi “Automatic Bruise Detection in Fruit Using Thermal Images”, International Journal 53

การประชุมวิชาการระดับชาตดิ า้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศ ครัง้ ท่ี 11 (NCIT2019) ระบบรดน้ำต้นไม้อตั โนมตั ิสงั่ กำรผำ่ นแอปพลิเคชนั Automatic Plant Watering System Commanding via Application สุภาวดี มากอน้ ศุภชยั มะเดอ่ื กฤษณพงค์ สงั ขวาสี Supawadee Mak-on Suppachai Maduea Krisanapong Sangkhavasi วศิ วกรรมคอมพวิ เตอร์ วศิ วกรรมคอมพวิ เตอร์ วศิ วกรรมเครอื่ งจกั รกลเกษตร มหาวทิ ยาลยั เทคโลยรี าชมงคลศรวี ชิ ยั มหาวทิ ยาลยั เทคโลยรี าชมงคลศรวี ชิ ยั มหาวทิ ยาลยั เทคโลยรี าชมงคลศรวี ชิ ยั วทิ ยาลยั รตั ภมู ิ วทิ ยาลยั รตั ภมู ิ วทิ ยาลยั รตั ภมู ิ Computer Engineering Computer Engineering Agricultural Machinery Engineering Rajamangala University of Technology Rajamangala University of Technology Rajamangala University of Technology Srivijaya Rattaphum College Srivijaya Rattaphum College Srivijaya Rattaphum College สงขลา/ไทย สงขลา/ไทย สงขลา/ไทย Songkhla/Thailand Songkhla/Thailand [email protected] [email protected] Songkhla/Thailand [email protected] บทคัดย่อ — งำนวิจยั นี้มีวตั ถปุ ระสงค์เพื่อ 1) วิเครำะห์จำนวนและ The results of the experiment revealed that the number and position of ตำแหน่ งกำรวำงสปริงเกอร์เพื่อให้ควบคุมพ้ืนที่กำรทดลองสนำมหญ้ำ springer placement should be 5 sprinklers by placing at 8 meters radius มำเลเซียขนำด 34*17 ตำรำงเมตร 2) พฒั นำระบบรดน้ำต้นไมอ้ ตั โนมตั ิโดย to cover the experimental area. To utilize the application, in case of สงั่ กำรผ่ำนแอปพลิเคชัน ซ่ึงแอปพลิเคชนั สงั่ กำรได้ 2 แบบ คือ 1.แบบตงั้ choosing pattern 1, Use defined the system could work 2 sessions -- เวลำและตงั้ ค่ำควำมชื้นเพ่ือตรวจเชค็ ค่ำควำมชื้นในดินตำมช่วงเวลำที่ 06.00-08.59 a.m. and 04.00-07.00 p.m. by running 1 session per 20 กำหหนด 2.แบบตงั้ ค่ำควำมช้ืนอยำ่ งเดียวเพื่อตรวจเชค็ ค่ำควำมช้ืนในดิน minutes. It took totally 40 minutes and 760 liters of water per day. In ทกุ ๆ 30 นำที ตลอด 24 ชวั่ โมง ฐำนขอ้ มลู เป็นแบบเรียลไทมด์ ้วยกำรใช้งำน pattern 2, the system was also operated 2 sessions - 08.30-09.30 a.m. Firebase และสำหรบั ชุดไมโครคอนโทรลเลอร์ใช้ NodeMCU ควบคุมกำร and 12.00-03.00 p.m. Due to the high temperature and resulting in soil ทำงำนของอุปกรณ์วดั ค่ำควำมชื้นในดินเพ่ือสงั่ ให้โซลินอยวำล์วทำงำน moisture values, the time of watering was longer at 30 minute per จำกกำรทดลองพบวำ่ กำรวิเครำะห์จำนวนและตำแหน่งกำรวำงสปริงเกอร์ session. It took totally 60 minutes and 1140 liters of water per day. ใช้สปริงเกอรจ์ ำนวน 5 ตวั โดยวำงห่ำงกนั ท่ีรศั มี 6 เมตร จึงครอบคลมุ พ้นื ที่ Therefore, the results in the experiment indicated that the pattern 1 of ทดลอง ในส่วนของแอปพลิเคชนั กรณีเลอื กกำรทำงำนแอปพลิเคชันแบบที่ watering system could save more than 380 liters of water. 1.ผ้ใู ช้กำหนดให้ระบบทำงำน 2 ช่วง คือ ช่วงเช้ำ 06.00-08.59 น. และช่วง เยน็ 16.00-19.00 น. ทำงำนช่วงละ 1 ครงั้ ใช้เวลำประมำณ 20 นำที รวมใช้ Keywords — automatic plant watering, application, soil moisture, เวลำ 40 นำทีต่อวนั ใช้น้ำ 760 ลิตรต่อวนั และกรณีแบบที่ 2. ช่วงเวลำที่ springer ระบบทำงำนอยู่ 2 ช่วง คือ 8:30–9:30 น. และ 12:00 –15:00 น. เน่ืองจำกมี ค่ำอุณหภมู ิที่สูงส่งผลให้ค่ำควำมช้ืนในดินสูงตำม ใช้เวลำรดน้ำครงั้ ละ 30 1. บทนา นำที รวมเป็น 60 นำทีต่อวนั ปริมำตรน้ำที่ใช้ 1140 ลิตรต่อวนั ดงั นัน้ กำรรด น้ามคี วามสาคญั ต่อเจรญิ เตบิ โตของพชื ชว่ ยใหเ้ กดิ ความชมุ่ ชนื้ ชะลา้ ง น้ำโดยเลอื กแบบที่ 1 ประหยดั น้ำได้มำกกวำ่ ถึง 380 ลิตร และละลายเกลอื ในดนิ การใหน้ ้าเป็นการนาน้าจากแหล่งน้าตา่ ง ๆ เพ่อื เป็น การเสริมหรอื ทดแทนน้าฝน ซ่งึ ลกั ษณะการใหน้ ้าแบบเดมิ จะเป็นลกั ษณะ คำสำคญั — รดน้ำอตั โนมตั ิ แอปพลิเคชนั ควำมช้ืนในดิน สปริงเกอร์ การใชแ้ รงงานคนในการให้น้า ซ่งึ สง่ ผลให้เกดิ ความสิ้นเปลอื งค่าใชจ้ ่ายใน การจา้ งแรงงาน สน้ิ เปลอื งน้าเน่อื งจากเกดิ การเปิดระบบน้าท้งิ ไว้ และการ ABSTRACT — This research aimed 1) to analyze the number and ใหน้ ้าโดยคนไมส่ ามารถทราบความระดบั ความชน้ื ในดนิ ไดอ้ ยา่ งชดั เจนทา position of springer placement in order to control the Carpet Grass ใหบ้ างครงั้ พชื ไดร้ บั น้าเกินความจาเป็น หรอื ไดร้ บั ในปรมิ าณท่นี อ้ ยเกินไป experimental area of the 34 * 17 square meters lawn, and 2) to develop คนงานหรอื เกษตรกรท่ไี มม่ คี วามชานาญในการดูแลสภาพดนิ อาจทาใหก้ าร the automatic plant watering system commanding via application. The เจรญิ เตบิ โตของพชื ไม่สมบูรณ์ ดงั นนั้ การดูแลสภาพความชนื้ ในดนิ จึงมี application could be commanded in 2 patterns, 1.timer and humidity ความสาคญั ต่อการเจรญิ เติบโตของพชื เป็นอย่างมาก [1] ปัจจุบนั จงึ มกี าร setting to check the moisture content in the soil for a specified period of พัฒนาระบบให้น้าด้วยการควบคุมความช้ืนในดิน เช่น งานวิจัย [2] time, and 2. humidity setting to check the moisture content in the soil กล่าวถึงการใช้โครงข่ายเซนเซอร์ความชื้นในดนิ สาหรบั ควบคุมการใหน้ ้า for every 30 minutes in 24 hour. Database was a real-time setting by พืช งานวิจยั [3] เป็นการใช้ระบบควบคุมการใหน้ ้าอตั โนมตั ิดว้ ยเซนเซอร์ using Firebase. NodeMCU microcontroller set was used to control the ความช้นื ของดนิ และงานวิจยั [4] เป็นการใช้ระบบให้บริการผา่ นกลุ่มเมฆ operation of the soil moisture measurement device and solenoid valve. สาหรบั การตรวจวดั และการใหน้ ้าพชื อตั โนมตั ติ ามค่าความชนื้ ในดนิ 54

การประชุมวิชาการระดับชาตดิ า้ นเทคโนโลยีสารสนเทศ ครัง้ ท่ี 11 (NCIT2019) งานวิจยั นี้จึงมีแนวความคิดเก่ยี วกบั ระบบการใหน้ ้าอตั โนมตั ิสัง่ การ (ก) วงจรการทางานระหว่าง (ข) วงจรการทางานรว่ มกนั ระหวา่ ง ผา่ นแอปพลิเคชนั ซ่งึ สามารถสงั่ การผา่ นแอปพลเิ คชนั ในการควบคุมชดุ ไมโครคอนโทรลเลอรใ์ ห้ทาการรดน้าไดแ้ บบอตั โนมตั ิไดจ้ ากทุกท่ี สามารถ NodeMCU กบั Soil Moisture NodeMCU กบั DHT22 สงั่ เพยี งครงั้ เดียวระบบทางานได้ตลอดหรือต้องการเปล่ียนรูปแบบการ ทางานไดต้ ลอดเม่อื ตอ้ งการ ซง่ึ การทางานของระบบแบ่งเป็น 2 ส่วน ดงั รูป Sensor ท่ี 1 โดยส่วนท่ี 1 เป็นฝัง่ สงั่ การและแสดงผล ผใู้ ชส้ ามารถเลอื กการทางาน แบบอตั โนมตั ผิ า่ นแอปพลเิ คชนั ได้ 2 รูปแบบ คอื 1.ผใู้ ชส้ ามารถตงั้ เวลารด รปู ท่ี 3. วงจรการทางานระหวา่ ง NodeMCU กบั เซนเซอรต์ า่ งๆ น้าและตงั้ ค่าความชน้ื ไดเ้ องผา่ นแอปพลเิ คชนั ระบบทาการเชค็ ค่าความชน้ื ในดนิ ทุกๆ 10 นาทเี ม่อื อยใู่ นชว่ งเวลาทก่ี าหนด 2. ผใู้ ชส้ ามารถกาหนดค่า ความชนื้ ในดนิ ได้เพยี งอยา่ งเดยี ว ระบบจะทาการตรวจเชค็ คา่ ความช้ืนใน ดนิ ทุกๆ 30 นาทตี ลอด 24 ชวั่ โมง สว่ นท่ี 2 ฝัง่ ประมวลผลและควบคุมการ ทางาน เม่ือรบั คาสงั่ จากฝัง่ แอปพลิเคชันก็จะทาหน้าท่ีประมวลผลค่า ความชน้ื ในดนิ ท่ไี ดเ้ พ่อื ไปสงั่ การใหร้ เี ลยค์ วบคุมการทางานโซลนิ อยด์วาลว์ งานวิจยั นี้มกี ารนาไปประยุกต์ใช้งานจรงิ บรเิ วณสนามหญา้ มาเลเซยี หน้า ป้ายวทิ ยาลยั มขี นาดพนื้ ท่ขี นาด 34x17 ตารางเมตร รูปท่ี 1. ภาพรวมการทางานของระบบ รปู ท่ี 4. วงจรการทางานของระบบควบคุม 2. วธิ ดี าเนนิ การวจิ ยั 2.3 ออกแบบแอปพลเิ คชนั และฐานขอ้ มูล Firebase 2.1 วเิ คราะหพ์ ้นื ทกี่ ารทดลอง การออกแบบหน้าแอปพลิเคชนั สาหรบั สงั่ การทางานของระบบด้วย การวเิ คราะห์พน้ื ท่กี ารทดลองเป็นพ้นื ท่สี นามหญา้ มาเลเซยี หน้าป้าย Thunkable [6] มจี ุดเดน่ แบบ no-code/low-code คอื โปรแกรมสามารถลาก มหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลศรีวชิ ัย วทิ ยาลยั รตั ภูมิ ขนาด 34x17 และวางแบบวชิ วลได้ หน้าแอปพลิเคชนั ทอ่ี อกแบบแสดงไดด้ งั รูปท่ี 5 ซ่งึ ตารางเมตร ดงั รปู ท่ี 2 และไดท้ าการวดั ปรมิ าณน้าท่จี ่ายจากกอ๊ กน้า พบวา่ ประกอบไปดว้ ยส่วนต่าง ๆ ดงั น้ี มปี รมิ าตร19 ลติ รต่อนาที 1.Status เป็นส่วนแสดงผลเพ่อื แสดงสถานะการทางาน 2.ป่มุ สาหรบั เลอื กรูปแบบการทางานมี 2 รูปแบบ รูปท่ี 2. พนื้ ท่กี ารทดลองตาแหน่งกอ๊ กน้าและแหล่งจายไฟ 1) แบบ Auto คอื ระบบทาการเชค็ ค่าความชน้ื ในดนิ กต็ อ่ เม่อื อยใู่ น 2.2 ออกแบบชุดไมโครคอนโทรลเลอรค์ วบคมุ การทางาน ช่วงเวลาทก่ี าหนดเท่านนั้ ซง่ึ ชว่ งเวลามี 2 ชว่ ง คอื ชว่ งเชา้ 06.00- งานวิจัยนี้ใช้ NodeMCU [5] ทาหน้าท่ีเป็ นไมโครคอนโทรลเลอร์ 08.59 น. และช่วงเยน็ ตงั้ แต่เวลา 16.00-19.00 น. โดยผใู้ ชก้ าหนด ควบคมุ การทางานของระบบ ทางานรว่ มกบั เซน็ เซอรว์ ดั ความชน้ื ในดนิ โดย เอง เม่อื อยใู่ นชว่ งเวลาท่กี าหนด ระบบจะทาการตรวจเชค็ คา่ Soil Moisture Sensor [5] และวงจรวดั อณุ หภูมดิ ว้ ยเซน็ เซอรว์ ดั อณุ หภมู ิ ความชน้ื ในดนิ DHT 22 [5] มีการต่อวงจรการทางานดังรูปท่ี 3 (ก) และรูปท่ี 4(ข) 2) แบบ Humidity คอื ตรวจเชค็ ค่าความชน้ื ในดนิ ทกุ ๆ 30 นาที ตามลาดบั และไดอ้ อกแบบการทางานภาพรวมของระบบซ่งึ เป็นการวัด ตลอด 24 ชวั่ โมงตามคา่ ท่ผี ใู้ ชต้ งั้ ไวเ้ ชน่ กนั ความช้ืนในดนิ ถ้าความชืน้ ในดนิ เทา่ กบั หรอื ต่ากว่าค่าท่ตี งั้ ค่าไว้ระบบสงั่ 3. ส่วนแสดงค่าความชื้น และอุณหภูมิ ณ ปัจจุบนั ท่วี ดั ค่าได้ และการ จา่ ยไฟใหR้ elay เพ่อื ขบั โซลนิ ยิ วาลว์ ใหท้ างานดงั รปู ท่ี 4 ตงั้ ค่าเวลาในการรดน้า ตงั้ คา่ ความชนื้ ในการตรวจสอบ สาหรบั การเกบ็ ขอ้ มูลจากการเลอื กรูปแบบการทางานของผใู้ ช้เพ่อื สงั่ ไมโครคอนโทรลเลอร์ทางาน และการแสดงค่าความชืน้ ในดินและสถานะ ของไมโครคอนโทรลเลอรท์ ่กี าลงั ทางานหรอื หยดุ ทางานขอ้ มูลจะถูกเกบ็ บน ฐานขอ้ มูลแบบเรยี ลไทมโ์ ดยใช้ Firebase 55

การประชุมวิชาการระดบั ชาติดา้ นเทคโนโลยีสารสนเทศ คร้ังท่ี 11 (NCIT2019) กลบั มายงั ฝัง่ ชุดกลอ่ งประมวลผลและควบคุมการทางานเพ่อื ประมวลผล รปู ท่ี 5. โปรแกรม Thunkable ออกแบบหน้าแอปพลเิ คชนั รูปท่ี 8. ตดิ ตงั้ ชุดกลอ่ งประมวลผลในพน้ื ทก่ี ารทดลอง 3. ผลการวจิ ยั รปู ท่ี 9. ชุดเกบ็ ขอ้ มลู ค่าความชน้ื และอณุ หภมู ิ 3.1 ผลการวเิ คราะหพ์ ้นื ทกี่ ารทดลอง จากพน้ื ทก่ี ารทดลองขนาด 34x17 ตารางเมตร พบวา่ มตี าแหน่งก๊อกน้า 3.3 ผลการออกแบบแอปพลเิ คชนั 2 จุด ก๊อกน้ามีปริมาตรน้าไหลผ่าน 19 ลิตรต่อนาที และมีแรงดนั น้า หน้าแอปพลิเคชนั สามารถเลอื กรูปแบบการทางานได้ดงั นี้ ถ้าเลอื ก ประมาณ 2 บาร์ และพบแหล่งจ่ายไฟ 1 จุดดงั รูปท่ี 2 การทดลองไดท้ า โหมด Auto แอปพลิเคชนั จะให้ตงั้ ค่าเวลาในการรดน้า ถ้าเลือกโหมด การแบ่งพน้ื ทเ่ี ป็นขนาดเลก็ 2x2 เมตร เพ่อื วเิ คราะหต์ าแหน่งการวางสปรงิ Humidity สมารถตงั้ ค่าความชน้ื ผา่ นหนา้ แอปพลเิ คชนั ได้ ขอ้ มูลทต่ี งั้ ค่าถูก เกอร์ งานวจิ ยั นี้เน่ืองแรงดนั น้าประมาณ 2 บาร์จงึ เลอื กใช้สปรงิ เกอร์รศั มี ส่งไปเก็บไว้ในฐานขอ้ มูล Firebase ดงั รูปท่ี 10 พรอ้ มแสดงสถานะท่ผี ใู้ ช้ 8-10 เมตร แต่จากการทดลองจรงิ พบวา่ ปรมิ าณน้าท่ไี หลไม่สม่าเสมอไมถ่ งึ เลอื ก แสดงคา่ ความชน้ื และอณุ หภูมิ ณ ปัจจบุ นั ใหผ้ ใู้ ชท้ ราบ ขอ้ มลู ท่แี สดง 2 บาร์ดงั นนั้ เพ่อื ใหค้ รอบคลุมพ้ืนทก่ี ารทดลองตอ้ งใชส้ ปริงเกอรจ์ านวน 5 ฝัง่ แอปพลิเคชันดึงค่ามาจากฐานข้อมูล Firebase ซ่ึงเป็ นข้อมูลแบบ ตวั โดยแตล่ ะตวั สง่ น้าไดใ้ นรศั มี 6 เมตร การวางตาแหน่งสปรงิ เกอรต์ ามรูป เรยี ลไทม์ ท่ี 6 และตดิ ตงั้ จรงิ ดงั รูปท่ี 7 รูปท่ี 6. วเิ คราะหต์ าแหน่งการวางสปรงิ เกอร์ รปู ท่ี 7. ตาแหน่งการวางชดุ ควบคมุ และสปรงิ เกอรใ์ นพน้ื ทาการทดลอง รปู ท่ี 10. ตงั้ คา่ เวลาและค่าความชน้ื ในดนิ ผา่ นหน้าแอปพลเิ คชนั 3.2 ผลการออกแบบชดุ ไมโครคอนโทรลเลอรค์ วบคุมการทางาน รูปท่ี 11 หนา้ แอปพลเิ คชนั แสดงขอ้ มูลท่อี ่านไดจ้ าก Firebase จากรปู ชดุ ไมโครคอนโทรลเลอรค์ วบคุมการทางาน งานวจิ ยั น้ีไดพ้ ฒั นาเป็น 2 เป็นการทางานในโหมด Auto ใหร้ ะบบรดน้าในช่วงเวลา06:00-08:59 น. สว่ นการทางาน คอื 1.ชุดประมวลผลและควบคุมการทางานดงั แสดงในรูป จากหน้าแอปพลิเคชนั ระบบรดน้าหยุดทางานในช่วงเวลาดงั กล่าวแล้ว ท่ี 8 ชุดน้ีจะเปรียบเสมือนสมองของระบบ รอรบั ค่าความชนื้ และอุณหภมู ิ เน่อื งจากคา่ ความชน้ื เป็น 20 เท่ากบั ค่าท่ตี งั้ ไวค้ อื 20 สาหรบั รูปท่ี 12 เป็น จากชดุ เกบ็ ขอ้ มูล เพ่อื ทาหนา้ ท่ใี นการประมวลผลความชนื้ ทไ่ี ดไ้ ปสงั่ การให้ การทางานในโหมด Humidity ใหร้ ะบบรดน้าโดยตรวจสอบค่าความชน้ื ใน โซลนิ อยดว์ าลว์ ทางาน และ 2. ชดุ เกบ็ ค่าความชน้ื และอณุ หภูมดิ งั รูปท่ี 9 ดนิ จากหน้าแอปพลเิ คชนั ระบบรดน้าหยุดทางานเน่อื งจากคา่ ความชื้นเป็ น ทาการตรวจเชค็ ค่าความชน้ื และอุณหภูมิและส่งค่าความชน้ื และอุณหภูมิ 20 มคี ่าเท่ากบั คา่ ความชนื้ ทก่ี าหนดไวค้ อื 20 56

การประชุมวชิ าการระดบั ชาตดิ า้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศ ครัง้ ท่ี 11 (NCIT2019) ช่วงทอ่ี ณุ หภูมเิ รมิ่ สงู ขน้ึ อกี ครงั้ สง่ ผลใหค้ ่าความชน้ื ในดนิ เรมิ่ ลดต่าตามไป ดว้ ย รูปท่ี 13. ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งความชนื้ ในดนิ อุณหภมู ิ และชว่ งเวลา รูปท่ี 11. แสดงขอ้ มลู ฝัง่ แอปพลเิ คชนั กบั Firebase สถานะ Auto 4. อภปิ รายผล ความชนื้ ในดนิ ทร่ี บั ค่าจากเซนเซอรเ์ ทา่ กบั 20 งานวจิ ยั นสี้ ามารถอภปิ ลายผลได้ 3 กรณีดงั นี้ รูปท่ี 12. แสดงขอ้ มลู ฝัง่ แอปพลเิ คชนั กบั Firebase สถานะ Humidity  แอปพลเิ คชนั แบบท่ี 1 เลอื กแบบตงั้ เวลาตรวจเชค็ ค่าความชืน้ ความชนื้ ในดนิ ท่รี บั ค่าจากเซนเซอรเ์ ทา่ กบั 20 ระบบจะทางานแค่ชว่ งเวลาทก่ี าหนด ถา้ ชว่ งเวลาดงั กลา่ วมฝี น ตก ค่าความชืน้ ในดินไม่สูงเกนิ ค่าท่กี าหนดไว้ ระบบก็จะไม่ 3.4 ผลการเกบ็ ขอ้ มลู ความช้นื ในดนิ และอุณหภูมิ ทางาน แต่ถ้าช่วงเวลาหลงั จากท่กี าหนดค่าความชืน้ ในดนิ สูง งานวิจยั นี้ได้มีการเกบ็ ค่าความชืน้ ในดินและอุณหภูมิเป็นเวลา 24 กว่าค่าท่กี าหนดไว้ ระบบกจ็ ะไม่ทางานเช่นกนั เน่ืองจากไมม่ ี ชวั่ โมง โดยทาการเกบ็ ค่าทุก ๆ 30 นาที เร่มิ เกบ็ ค่าตงั้ แต่เวลา 9:00 น. การเชค็ ค่าความชนื้ นอกช่วงเวลาท่กี าหนด ดงั นนั้ อาจสง่ ผลให้ ของวนั ท่ี 9 สิงหาคม 2560 ถึงวนั ท่ี10 สงิ หาคม 2560 ขอ้ มูลแสดงไดด้ งั หญา้ มาเลเซยี ไดร้ บั ความชน้ื ทไ่ี ม่เพยี งพอ กราฟในรูปท่ี 13 จากกราฟแสดงความสัมพนั ธ์ระหว่างความช้ืนในดิน อุณหภูมิ และช่วงเวลาท่ีเก็บขอ้ มูล พบว่า ความชื้นในดินแปรผนั ตาม  แอปพลิเคชนั แบบท่ี 2 เลอื กให้ระบบทางานแบบตรวจเชค็ คา่ อุณหภูมแิ ละชว่ งเวลา ถา้ พจิ ารณาตามช่วงเวลาสามารถแบง่ ได้ 3 ช่วง คอื ความชืน้ เพียงอย่างเดียว โดยทาการตรวจเช็คค่าทุก ๆ 30 1) ช่วงเวลา 11:00-16:00 น. จะเป็นช่วงท่ีมีอุณหภูมิสูงสุด ส่งผลให้ นาที ตลอด 24 ชวั่ โมง ดงั นนั้ เม่อื ถงึ เวลา 30 นาที ตรวจพบวา่ ความชนื้ ในดนิ ลดต่า 2) ชว่ งเวลา 16:30– 09:00 น. เป็นชว่ งท่อี ุณหภมู เิ ริ่ม ความชืน้ ต่ากว่าหรอื เท่ากบั ค่าท่ตี งั้ ไว้จะต่ากว่ามาก หรือต่า ลดลง ส่งผลใหค้ วามชน้ื เพม่ิ ขน้ึ และ 3) ช่วงเวลาตงั้ 09:30–10:30 น. เป็น กว่าเลก็ น้อย ระบบทาการรดน้าและรดน้าจนกว่าจะครบ 30 นาทอี กี ครงั้ ถงึ มีการเช็คค่าความชน้ื ใหม่ ถา้ พบว่าคา่ ความชื้น ในดนิ ท่วี ดั ไดต้ ่ากว่าค่าท่กี าหนดจงึ หยุดทางาน กรณีในช่วง เวลาท่มี กี ารรดน้า 30 นาที ความชนื้ ในดนิ อาจลดลงมาต่ากว่า ค่าท่กี าหนดแลว้ กอ่ นครบเวลา 30 นาทแี ลว้ แตร่ ะบบกย็ งั ไม่ได้ หยดุ ทางานสง่ ผลใหอ้ าจเกนิ การสนิ เปลอื งน้าได้  กรณีการเลอื กใชง้ านสปรงิ เกอรจ์ ะขน้ึ อยกู่ บั อตั ราการไหลของ น้าดว้ ยอย่างงานวจิ ยั น้ีเลอื กใชส้ ปรงิ เกอรแ์ รงดนั 2 บาร์ รศั มี 8-10 เมตร แต่แรงดนั น้าไม่ถึง 2 บาร์ก็จาเป็นต้องมีการ เปล่ยี นแปลงหรอื เพม่ิ จานวนสปรงิ เกอร์ 5. สรปุ กา รพ ัฒ นา ระบ บ รดน้ า เป็ นการนา ไป ประยุกต์ใช้งานในพื้นท่ีขนาด 34*17 ตารางเมตร งานวจิ ยั นกี้ าหนดค่าความชนื้ ในดนิ ทเ่ี หมาะสมต่อหญา้ มาเลเซยี ไม่ต่ากวา่ 20 % มกี ารพฒั นาแอปพลเิ คชนั เลอื กโหมดการทางาน ได้ 2 รูปแบบ คือ 1) รูปแบบการทางานแบบตงั้ เวลาโดยผใู้ ช้และเชค็ ค่า ความชนื้ ในดนิ ซง่ึ ทางานในช่วงเวลาช่วงเชา้ 06.00-08.59 น .และชว่ งเยน็ ตงั้ แต่เวลา 16.00-19.00 น .และใชเ้ วลาในการรดน้าประมาณ 20 นาทีของ แตล่ ะชว่ งเวลา จงึ มกี ารรดน้าในแบบแรกอยทู่ ่ี 40 นาทตี ่อวนั ใชน้ ้าปรมิ าตร 760 ลติ รต่อวนั และ 2) รปู แบบการทางานแบบเชค็ คา่ ความช้นื ในดินทุกๆ 30 นาที ตลอด 24 ชวั่ โมง ซ่งึ ค่าความชนื้ ผใู้ ชส้ ามารถตงั้ คา่ ผา่ นแอปพลิเค ชนั ได้ ระบบทางานอยู่ ช่วง คอื 2830:– 9:30น .และ:12 00–15: 00น มี 57

การประชมุ วชิ าการระดบั ชาติดา้ นเทคโนโลยีสารสนเทศ คร้งั ที่ 11 (NCIT2019) การรดน้าถึง 2 ครงั้ ต่อวนั โดยทาการรดน้าครงั้ ละเป็นเวลา 30 นาที เน่อื งจากระบบจะทาการตรวจเชค็ ค่าความชน้ื ในดนิ อกี ครงั้ เม่อื เวลาผา่ นไป ทุกๆ 30 นาที จึงใช้เวลา 60 นาทีต่อวนั ในการรดน้า และใชน้ ้า 1140ลติ ร ต่อวนั ส่งผลให้การเลือกใช้งานรูปแบบท่ี 2 ประหยดั น้ากว่าแบบท่ี 1ถงึ 360 ลติ รต่อวนั และจาการวเิ คราะหก์ ารวางตาแหน่งของสปรงิ เกอรแ์ ละ จานวนสปริงเกอรง์ านวิจยั น้ีเลอื กใช้งานสปรงิ เกอรแ์ รงดนั 2 บาร์ รศั มี 8- 10 เมตร สปรงิ เกอร์ทางานได้แค่รศั มี 6 เมตร จึงใช้สปรงิ เกอรท์ งั้ หมด 5 ตวั เพ่อื ใหค้ รอบคลุมการทางานในการรดน้า สาหรบั ระบบจดั เกบ็ ข้อมูล ส่งผ่านขอ้ มูลด้วย Firebase Realtime มคี วามเรว็ ในการทางานขน้ึ อยกู่ บั อนิ เทอรเ์ น็ตและมกี ารแสดงผลไดถ้ กู ตอ้ ง 100 % กิตติกรรมประกำศ การทาการวิจัยครงั้ น้ีประสบความสาเร็จลุล่วงด้วยดี ขอขอบคุณ คณะกรรมการพิจารณางานวจิ ยั วทิ ยาลยั รตั ภูมิ มหาวิทยาลยั เทคโนโลยี ราชมงคลศรีวิชัย ท่ีให้โอกาสในการทาการศึกษาวิจยั อันท่ีจะนาไปใช้ ประโยชน์เพ่อื ก่อใหเ้ กดิ องคค์ วามรใู้ หม่ท่สี ามารถพฒั นาเป็นผลิตภณั ฑ์ท่มี ี ประโยชน์ประยุกใช้งานได้จริงสาหรับงานทางด้านเกษตรกรรม ต่อไป สุดทา้ ยคณะผจู้ ดั ทาขอขอบคุณมหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลศรวี ชิ ยั ท่ี ใหท้ นุ งบประมาณ (รายได)้ ประจาปี พ.ศ. 2560 เพ่อื สนบั สนุนการทาวิจยั ในครงั้ นี้ เอกสำรอ้ำงอิง [1] อภนั ตรี ยทุ ธพนั ธ์. “ดรรชนีความชน้ื ทเ่ี ป็นประโยชน์สาหรบั พชื ในประเทศ ไทย”. กลุ่มวชิ าการอุตนุ ิยมวทิ ยาเกษตร. สานักพฒั นาอุตุนยิ มวทิ ยา. เอกสาร วชิ าการเลขท่ี 551.586.02.2551. [2] พรนรนิ ทร์ ตน้ กระหาด และทรงวุฒิ แสงจนั ทร,์ “โครงข่ายเซนเซอร์ความชน้ื ในดนิ สาหรบั ควบคมุ การใหน้ ้าพชื ,” ประชุมวชิ าการสมาคมวศิ วกรรมเกษตร แหง่ ประเทศไทย ครงั้ ที่14, The 14th TSAE, จงั หวดั ประจวบครี ขี นั ธ์, 1-4 เมษายน 2556, 438-443. [3] ทองลว้ น สงิ ห์นนั ท์ และวนั ดี หวงั คพนั ธ,์ “ระบบควบคมุ การใหน้ ้าอตั โนมตั ิ ดว้ ยเซนเซอร์ความชน้ื ของดนิ ,” การประชุมวชิ าการระดบั ชาติ ราชมงคล สรุ นิ ทรว์ ชิ าการ ครงั้ ที่8, RCP2016, จงั หวดั สรุ นิ ทร์, 22-23 ธนั วาคม 2559, 99-106. [4] รฐั ศลิ ป์ รานอกภานุวชั ร์, “ระบบใหบ้ รกิ ารผา่ นกลุ่มเมฆสาหรบั การตรวจวดั และการใหน้ ้าพชื อตั โนมตั ติ ามคา่ ความชน้ื ในดนิ ,” Journal of information Science and Technology, Volume 8, No 2, หน้า 65-73, กรกฎาคม- ธนั วาคม, 2561. [5] Prof. Vishal Shinde Rajesh Pillai,Varad Kokare and Nikhil Suryavanshi, “IoT Based Soil Irrigation Monitoring and Control Project,” International Journal for Research in Engineering Application & Management (IJREAM), ISSN : 2454-9150 Special Issue – iCreate, pp.59-62, April, 2018. [6] ดร.อนุชา โสมาบตุ ร. (3 พ.ค. 2560). “คมู่ อื พฒั นาแอพ Android ดว้ ย Thunkable [ออนไลน์]”. แหลง่ ท่มี า:https://www.slideshare.net/TomKhunakorn/thunkable 58

การประชุมวิชาการระดับชาตดิ ้านเทคโนโลยีสารสนเทศ ครั้งท่ี 11 (NCIT2019) ระบบติดตามพฤติกรรมการขบั ข่ีรถยนต์ Driving Behavior Tracker กศุ ล วชั รอาภานุกร โชกุน ดษิ ฐป้าน พฒุ นิ นั ท์ ร่วมรกั ษ์ ณฏั ฐ์ มาเจรญิ Kusol Watchara-Apanukorn Chokul Distapan Phutthinan Raumrak Natt Majaroen คณะวทิ ยาการและเทคโนโลยี คณะวทิ ยาการและเทคโนโลยี คณะวทิ ยาการและเทคโนโลยี คณะวทิ ยาการและเทคโนโลยี สารสนเทศ มหาวทิ ยาลยั สารสนเทศ มหาวทิ ยาลยั สารสนเทศ มหาวทิ ยาลยั สารสนเทศ มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยมี หานคร เทคโนโลยมี หานคร เทคโนโลยมี หานคร เทคโนโลยมี หานคร Faculty of Information Science Faculty of Information Science Faculty of Information Science Faculty of Information Science and Technology and Technology and Technology and Technology Mahanakorn University of Mahanakorn University of Mahanakorn University of Mahanakorn University of Technology Technology Technology Technology Bangkok / Thailand Bangkok / Thailand Bangkok / Thailand Bangkok / Thailand [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] บทคดั ย่อ — โครงงานระบบติดตามพฤติกรรมการขบั ข่ีได้จดั ทาขึ้น monitor behavior and speed detection, coordinates analysis will use เนื่ อ งจากท างคณ ะผู้จัดทาได้เล็งเห็นว่า อุบัติ เหตุท่ี เกิ ดบนท้ อ งถน นใน the Sensor GPS to monitor behavior And can use the information ประเทศไทยมีการเกิดอุบตั ิเหตุมากเป็ นอนั ดบั ต้น ๆ ของโลก สาเหตุหลกั obtained to study driving behavior and in the future will be able to เกิดจากพฤติกรรมของผู้ขบั ข่ีเป็ นหลักและมีพฤติกรรมการขับข่ีที่ไม่ analyze driving easier and with greater accuracy เหมาะสม เช่น ขบั รถโดยประมาท, ไม่เคารพกฎจราจร, เมาแล้วขบั เป็นต้น ทางคณะผ้จู ดั ทาเลยคิดท่ีจะทาระบบติดตามพฤติกรรมการขบั ขี่น้ี เพื่อให้รู้ Keywords — accident, behavior, MPU-9150, GPS, Speed, สาเหตุการเกิดอุบตั ิเหตุบนท้องถนนว่าเกิดจากสาเหตุใด โดยระบบนี้เป็ น coordinates. อปุ กรณ์ท่ีติดไวใ้ นรถที่ทาการขบั ขเ่ี พื่อใช้ในการดูพฤติกรรมของผ้ขู บั ขี่โดย ตวั อุปกรณ์จะมี Sensor เพื่อตรวจสอบพฤติกรรมการขบั ข่ีอยู่ 2 ตวั คือ 1. 1. บทนา MPU-9150 และ 2.GPS โดยมีการกาหนด Rule base เพื่อตรวจสอบ เน่ืองในปัจจุบนั ประเทศไทยนัน้ มกี ารให้บรกิ ารเก่ียวกบั รถยนต์ทัง้ พฤติกรรมการขบั ขี่ดงั นี้ การเบรก, การออกตัว, การขบั รถบนพื้นถนนที่ บรกิ ารเช่าและการขนส่งหรือรถยนต์ส่วนบุคคล ทาให้เกิดจานวนของ ขรุขระ จะใช้ Sensor MPU-9150 ในการตรวจสอบพฤติกรรม และ การ รถยนต์ท่เี ยอะข้นึ ทาให้ผู้ขบั ข่รี ถยนต์บนท้องถนนส่วนใหญ่ มพี ฤตกิ รรม ตรวจค่าความเรว็ (Speed), การวิเคราะห์ตาแหน่งพิกดั จะใช้ Sensor GPS การขบั ข่ีรถยนต์ท่ีไม่ค่อยดีนักจะเห็นจากข่าวในปัจจุบนั แต่ก็มกี ารนา ในการตรวจสอบพฤติกรรม และสามารถนาข้อมูลท่ีได้มาศึกษาเพื่อดู อุปกรณ์มาใช้เพ่ือตรวจสอบพฤติกรรมการขบั ข่ี เช่นตวั อย่างการขนส่ง พฤติกรรมในการขบั ข่ี และ ในอนาคตจะสามารถวิเคราะห์การขบั ข่ีได้ง่าย เจา้ ของกจิ การจะใชอ้ ุปกรณ์ทเ่ี ป็น GPS เพอ่ื ระบุตาแหน่งและความเรว็ ของ ขนึ้ และมคี วามแมน่ ยามากย่ิงขน้ึ รถและอุปกรณ์บ้างรุ่นไม่สามารถระบุถงึ พฤตกิ รรมของพนักงานขบั รถได้ ดงั นัน้ ทางผู้วจิ ยั ได้จดั ทาเคร่อื งมอื สาหรบั ตรวจสอบพฤติกรรมการขบั ข่ี คำสำคญั — อบุ ตั ิเหตุ, พฤติกรรม, MPU-9150, GPS, ความเรว็ , พิกดั รถยนตข์ น้ึ มาเพ่อื วเิ คราะห์ และใหเ้ กณฑผ์ ขู้ บั ขร่ี ถยนต์ วา่ ผขู้ บั ขร่ี ถยนตน์ นั้ ๆ อยู่ในเกณฑ์ขับข่ีท่ีดีหรือควรปรบั ปรุงพฤติกรรมการขับข่ี โดยจะมี ABSTRACT — The driving behavior tracking system project has อุปกรณ์ IoT ตดิ ตงั้ ท่รี ถยนต์เอาไว้ 1 เคร่อื ง และทาเวบ็ ไซต์สาหรบั ดูขอ้ มลู been created because the organizers have seen that accidents on the พฤตกิ รรมการขบั ขร่ี ถยนต์ของพนกั งานหรอื ผขู้ บั ขร่ี ถยนต์ road in Thailand are the most important accidents in the world, mainly due to the behavior of drivers and There are inappropriate driving 2. ความรพู้ น้ื ฐานและเทคโนโลยที เ่ี กย่ี วขอ้ ง behaviors, such as reckless driving, disregarding traffic rules, drunk 2.1.โครงสรา้ งของ GY-52-9150 9DOF MPU-9150 driving, etc. The organizers think that the system will follow up. French criticism of this driver This is to know the cause of road accidents that GY-52-9150 9DOF MPU-9150 (IMU) คือโมดูลเซนเซอร์ท่ีใช้วัด are caused by any reason. This system is a device that is attached to ความเอียง ความเร็วเชงิ มุม และความเร่งเชงิ เสน้ เพ่อื ใช้เป็นเซน็ เซอรใ์ น the car that is driving for use in viewing the behavior of the driver. The การตรวจสอบพฤติกรรมการขับข่ี ประกอบไปด้วย 2 ส่วนหลักคือ device has a sensor to monitor the driving behavior of 2 MPU-9150 and Accelerometer 3 ทิศทาง คือแกน (X, Y, Z) และ Gyroscope sensor 3 2. GPS. Rule base to check driving behavior as follows: braking, ทศิ ทาง คอื แกน (X, Y, Z) [2] release, driving on rough roads Will use the Sensor MPU-9150 to 59

การประชุมวิชาการระดับชาตดิ า้ นเทคโนโลยีสารสนเทศ ครั้งที่ 11 (NCIT2019) (3G & GSM) 850/900/1800/1900/2100 MHz ในโครงงานใช้สายอากาศ ชนิดน้ใี นการส่งขอ้ มลู อนิ เทอรเ์ นต็ ผ่านสญั ญาณโทรศพั ท์ [4] รปู ท่ี 1 โครงสรา้ งของ 9DOF MPU-9150 [2] รปู ท่ี 4 โครงสรา้ งของเสาอากาศรบั โทรศพั ท์ GSM 3G [4] 2.2.โครงสรา้ งของบอรด์ Raspberry Pi 3 Model B 2.5.โครงสรา้ งของ GPS/GLONASS ANTENNA Raspberry Pi 3 Model B เปรยี บเหมอื นบอรด์ ของคอมพวิ เตอรข์ นาด เป็ นสายอากาศใช้ส าหรับเช่ือมต่ อกับบอร์ด 3G Expansion for เล็กท่ีสามารถท่ีจะเช่ือมต่ออุปกรณ์ต่าง ๆ เช่น เช่ือมต่อคยี ์บอร์ด เมาส์ Raspberry Pi เพ่ือใช้เช่ือมกับดาวเทียมระบบ GPS และ GLONASS แบบ เป็นต้น และยงั สามารถใช้เป็นตวั ควบคุมอุปกรณ์อเิ ลก็ ทรอนิกส์ได้ซ่งึ การ แม่เหลก็ ในโครงงานใช้สายอากาศชนิดน้ีในการตรวจสอบความเรว็ และพกิ ดั ควบคุมอุปกรณ์อเิ ล็กทรอนิกส์บนบอร์ด Raspberry Pi จะมสี ง่ิ ท่ีเรยี กว่า ของผขู้ บั ข่ี [4] GPIO (General Purpose Input-Output) [3] รปู ท่ี 2 โครงสรา้ งของบอรด์ Raspberry Pi 3 Model B [3] รปู ท่ี 5 โครงสรา้ งของ GPS/GLONASS ANTENNA [4] 2.3.โครงสรา้ งของ 3G Expansion for Raspberry Pi (ETEE064) 2.6.โครงสรา้ งของ RPI Powerpack V1.2 ในระบบตรวจสอบพฤติกรรมการขับข่ีใช้บอร์ด 3G Expansion for เป็นแบตเตอร่แี บบลิเธียม ใช้เป็นบอร์ดขยายพร้อมฮบั USB เพ่อื ใช้ Raspberry Pi ในการรบั ส่งขอ้ มลู โดยใชเ้ ครอื ขา่ ยโทรศพั ทม์ อื ถอื และเร่อื ง สาห รับ Raspberry Pi ใน โครงงานใช้ RPI Powerpack V1.2 ในการ ของ GPS บอร์ด 3G Expansion for Raspberry Pi ออกแบบมาสาหรับ จา่ ยไฟใหก้ บั อุปกรณ์ตรวจสอบพฤตกิ รรมการขบั ข่ี [14] เป็นบอรด์ ขยายของบอรด์ Raspberry Pi ท่ใี ชเ้ ช่อื มต่อกนั โดยเสยี บเขา้ กบั Pin 40 ขา เขา้ ด้วยกนั เพ่อื ท่จี ะใช้งาน สาหรบั เป็นบอร์ดส่อื สารเครอื ข่าย โ ท ร ศั พ ท์ เค ล่ื อ น ท่ี ร ะ บ บ 3G รุ่ น UC2 0 -G ร อ ง รับ ค ว า ม ถ่ี 800/850/900/1900/2100 MHz [4] รปู ท่ี 6 โครงสรา้ งของ RPI Powerpack V1.2 [14] รปู ท่ี 3 โครงสรา้ งของ 3G Expansion for Raspberry Pi (ETEE064) [4] 2.7.การพฒั นาโปรแกรม Python 2.7 Python คอื ภาษาท่ใี ช้เขยี นพฒั นาโปรแกรมและแอปพลเิ คชนั่ ซ่งึ ถูก 2.4.โครงสรา้ งของสายอากาศ GSM 3G เป็ นสายอากาศใช้สาหรับเช่ือมต่อกับบอร์ด 3G Expansion for พัฒนาข้ึนมาเพ่ือให้ใช้งานได้ในหลากหลาย Platform คือสามารถ Run ภาษา Python ไดท้ งั้ ใน Linux, Windows, และ OS อ่นื ๆ ซง่ึ ในโครงงานน้ี Raspberry Pi สายชนิดน้เี ป็นแบบ Rubber สามารถทจ่ี ะรองรบั ยา่ นความถ่ี ใช้ Board Raspberry Pi 3 Model B ในการทาและทดสอบ และได้ใช้ Python ในการเขยี นโปรแกรมเพ่อื ควบคุมการทางานทงั้ หมดของ Board Raspberry Pi 3 Model B [1] 2.8. เทคโนโลยี Firebase Realtime Database 60

การประชมุ วชิ าการระดบั ชาติด้านเทคโนโลยสี ารสนเทศ ครง้ั ท่ี 11 (NCIT2019) Firebase Realtime Database เป็น NoSQL Cloud Database มีการ • 3G Expansion for Raspberry Pi เก็บขอ้ มูลแบบ JSON และมกี ารเช่อื มต่อแบบ Realtime และสามารถท่จี ะ • RPI Powerpack V1.2 ทางานได้ในขณะ Offline ได้โดยข้อมูลจะถูกเก็บไว้ใน Local จนกว่าจะ • Push Button Switch กลบั มา Online กจ็ ะมกี ารทาการเช่อื มต่อขอ้ มูลท่ี Offline ใหโ้ ดยอตั โนมตั ิ 5. ซอรส์ โคด้ ทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั ระบบ เราใช้ Firebase ในการเกบ็ ขอ้ มลู พฤตกิ รรมการขบั ข่ี [13] • Python 2.7 • HTML • JavaScript • Bootstrap Framework รปู ท่ี 7 ภาพรวม Firebase [13] 3. การออกแบบภาพรวมของระบบ Hits Hits, Firebase รปู ท่ี 8 ภาพรวมการทางานของระบบ จากรปู ท่ี 8 ภาพรวมการทางานของระบบตรวจสอบพฤตกิ รรมการขบั รปู ท่ี 9 Flowchart อธบิ ายภาพรวมของระบบ ข่ี มอี งคป์ ระกอบดงั ต่อไปน้ี 1. Analyzer User เป็ นผู้ตรวจสอบพฤติกรรมการขับข่ี โดยจะเข้าไป จากรปู ท่ี 9 เป็นภาพโดยรวมของระบบสาหรบั ผขู้ บั ข่ี เรมิ่ ตงั้ แต่การเปิด ตรวจสอบท่ี Web Application ตวั เคร่อื งจากนัน้ มกี ารบนั ทกึ พฤตกิ รรมการขบั ข่ี และพกิ ดั ของผขู้ บั มกี าร 2. Web Application เป็นเว็บไซต์สาหรบั ตรวจสอบดูพฤติกรรมการขบั ข่ี เช็คค่าบนั ทึกว่าตรงเง่อื นไขท่กี าหนดหรอื ไม่ ถ้าตรงใหท้ าการส่งค่า Hits, และดปู ระวตั ขิ องผขู้ บั ข่ี พกิ ดั และความเรว็ ขน้ึ Firebase เม่อื ขบั รถถงึ ทห่ี มายเรยี บรอ้ ยแล้วใหก้ ด 3. Firebase เป็นฐานขอ้ มลู ท่บี นั ทกึ พฤตกิ รรมการขบั ข่ี โดยมกี ารรบั ค่ามา ป่มุ Push Button Switch เพอ่ื ทาการหยดุ การทางานของโปรแกรม จากอปุ กรณ์ตรวจสอบพฤตกิ รรมการขบั ข่ี 4. อปุ กรณ์ตรวจสอบพฤตกิ รรมการขบั ข่ี ซง่ึ จะถกู ตดิ ตงั้ ไวภ้ ายในรถยนต์ มี ส่วนประกอบดงั น้ี • Raspberry Pi 3 • MPU-9150 61

การประชุมวชิ าการระดับชาติดา้ นเทคโนโลยีสารสนเทศ ครงั้ ท่ี 11 (NCIT2019) การออกแบบรายงานตรวจสอบพฤติกรรมการขบั ข่ี ตวั อุปกรณ์จะทา การอ่านข้อมูลท่อี ยู่ใน Log แล้วนาขอ้ มูลต่าง ๆ ท่ไี ด้จาก IMU และ GPS ส่งไปยงั Firebase ซ่งึ ผู้ท่อี ยากอ่านรายงานสามารถเข้าไปดูรายงานได้ท่ี เวบ็ แอปพลเิ คชนั่ เพ่อื นาขอ้ มูลนัน้ ๆ มาวเิ คราะหพ์ ฤติกรรมการขบั ข่ี มา อยใู่ นเกณฑท์ ต่ี อ้ งการหรอื ไม่ รปู ท่ี 12 หน้ารายงานพฤตกิ รรมการขบั ข่ี รปู ท่ี 10 โครงสรา้ งฐานขอ้ มลู Firebase 5. การออกแบบอุปกรณ์ จากรปู ท่ี 13 และ 14 จะเป็นการนาอุปกรณ์ทอ่ี อกแบบไปใช้ทดสอบจะ วาง ณ ตาแหน่งคอนโซลหน้ารถ เพ่ือท่ีจะสามารถทดลองกดปุ่ม Push Button Switch จากรปู ท่ี 10 ฐานขอ้ มูลทใ่ี ช้สาหรบั อุปกรณ์ตรวจสอบพฤตกิ รรมกาขบั ข่ีนั้น เป็ นฐานข้อมูลประเภท NoSQL โดยใช้ Firebase เป็ นตัวสร้าง ฐานขอ้ มลู ขน้ึ มา สามารถดูขอ้ มูลในรปู แบบ Root Node และ Child Node ต่าง ๆ หรอื ในรปู แบบ JSON โดยภาพในโครงสรา้ งฐานขอ้ มูลน้ีจะมี Root Node ทช่ี ่อื วา่ User และมี Child Node ตา่ ง ๆ อยภู่ ายใตต้ วั มนั เอง 4. สว่ นการแสดงผลเวบ็ แอปพลเิ คชนั รปู ท่ี 13 อปุ กรณ์ทไ่ี ดท้ าการออกแบบ 4.1.หน้า Login ใช้สาหรับในการเข้าสู่ระบบหรือการ Authentication สาห รับผู้ ตรวจสอบพฤติกรรมการขับข่ีเท่านั้น ผู้ใช้งานทัว่ ไปจะไม่สามารถ ลงทะเบียนเข้าใช้งานได้ ซ่งึ การทางานของหน้า Login ทาการตรวจสอบ Email และ Password เพ่อื ใชใ้ นการทา Authentication โดยตรวจสอบจาก ระบบฐานขอ้ มลู ซ่งึ ระบบฐานขอ้ มูลท่ใี ชน้ ัน้ เป็นระบบฐานขอ้ มลู Firebase (NoSQL) ดงั รปู ท่ี 11 รปู ท่ี 11 หน้า Login รปู ท่ี 14 การวางตาแหน่งอปุ กรณ์ 4.2.หน้าการขบั ขวี่ นั น้ี หรอื หน้ารายงานพฤตกิ รรมการขบั ขี่ 6. การทดสอบและผลการทดสอบระบบ 6.1.การดงึ ค่าความเรว็ 62

การประชุมวชิ าการระดบั ชาตดิ ้านเทคโนโลยีสารสนเทศ คร้งั ที่ 11 (NCIT2019) ทไ่ี ดจ้ าก GPS โดยตวั GPS คานวณค่าอตั ราเรง่ และเวลาเกดิ ขน้ึ ใหไ้ ด้ ค่าความเรว็ ออกมา จากนัน้ ทาการเขยี นโปรแกรมใหไ้ ปดงึ ค่าความเรว็ ทไ่ี ด้ จาก GPS มาบันทึกลง Log แล้วนาค่าความเร็วท่ีถูกบันทึกลง Log เรยี บรอ้ ยแลว้ สง่ ไปยงั ฐานขอ้ มลู รปู ท่ี 17 ตวั อย่าง Log ทเ่ี กบ็ ค่า Accelerometer 6.5.การวเิ คราะหก์ ราฟทไี่ ดจ้ าก Log ในการตรวจสอบพฤติกรรมการขบั ขห่ี ลังจากท่ีเราได้ทาการทดสอบ และมกี ารบนั ทกึ Log เรยี บรอ้ ยแลว้ เราจะนา Log เหล่านนั้ มาพลอ็ ตกราฟ และทาการวเิ คราะหพ์ ฤตกิ รรมการขบั ขใ่ี นรปู แบบต่าง ๆ [5], [7], [8] รปู ท่ี 15 ตวั อย่าง Log ทเ่ี กบ็ ค่าความเรว็ 6.6.กราฟทไี่ ดจ้ าก Accelerometer จาก รปู ท่ี 18 และ 19 เป็นภาพท่ีแสดงถึงลักษณะของการเบรกแบบ 6.2.การดงึ ค่าพกิ ดั บนตาแหน่งพ้นื โลก ท่ีได้จาก GPS โดยตัว GPS จะรบั ค่า Latitude และ Longitude ท่ีได้ กะทันหันและการเบรกแบบปกติ โดยใช้ Accelerometer ในการดู พฤตกิ รรม โดยใหส้ งั เกตทแ่ี กน x เป็นหลกั (เสน้ สแี ดง) โดยการเบรกแบบ จากดาวเทยี มตลอดเวลาเท่าทด่ี าวเทยี มและ GPS ตดิ ต่อกนั ได้ จากนนั้ ทา กะทนั หนั จะมลี ดลงของแกน x ทร่ี วดเรว็ มากกวา่ ปกติ การเขยี นโปรแกรมใหไ้ ปดงึ ค่า Latitude และ Longitude ทไ่ี ดจ้ าก GPS มา และจากรปู ท่ี 20 และ 21 เป็นภาพทแ่ี สดงถงึ ลกั ษณะของการออกตวั รถเรว็ บนั ทึกลง Log แล้วนาค่าพิกดั เหล่าน้ีท่ีถูกบันทึกลง Log เรียบร้อยแล้ว และการออกตัวรถแบบปกติ โดยใช้ Accelerometer ในการดูพฤติกรรม ส่งไปยงั ฐานขอ้ มลู โดยใหส้ งั เกตทแ่ี กน x (เสน้ สแี ดง) เป็นหลกั โดยการออกตวั แบบปกตนิ ัน้ จะมคี ่าทค่ี ่อย ๆ สงู ขน้ึ เร่อื ย ๆ รปู ท่ี 16 ตวั อยา่ ง Log ทร่ี ะบพุ กิ ดั บนพน้ื โลก รปู ท่ี 18 กราฟการเบรกแบบปกติ (Accelerometer) รปู ท่ี 19 กราฟการเบรกกะทนั หนั (Accelerometer) 6.3.การดงึ คา่ รปู แบบพฤตกิ รรมการขบั ขี่ รปู ท่ี 20 กราฟการออกตวั รถปกติ (Accelerometer) ทไ่ี ดจ้ าก MPU-9150 โดยเราจะใชค้ า่ Accelerometer และ Gyrometer [2] มาวิเคราะห์ตรวจสอบพฤติกรรมก่อน โดยเราจะรูปแบบการพล็อต กราฟมาใชใ้ นการวเิ คราะห์พฤตกิ รรมการขบั ขใ่ี นรปู แบบตา่ ง ๆ เพ่อื ใหร้ วู้ ่า พฤตกิ รรมการขบั ขท่ี ่แี ย่นัน้ จะอย่ใู นรูปแบบลกั ษณะใด โดยตอนแรกใหน้ า ค่าเหล่าน้ีท่ไี ด้จากโมดูล MPU-9150 นัน้ บนั ทกึ ลง Log ก่อน แล้วนา Log ท่ไี ด้นัน้ มาพลอ็ ตเป็นกราฟอีกที [7], [8] จากนัน้ เขยี นโปรแกรมตรวจสอบ Log ว่าค่าใดท่ีอยู่ใน Log มีค่ามากหรือน้อยกว่าท่ีควรจะเป็น ถ้าตรง เง่อื นไขทก่ี าหนดใหเ้ พมิ่ ค่า hit แลว้ สง่ คา่ hit นนั้ ไปยงั ฐานขอ้ มลู 6.4.การบนั ทกึ Log ท่ไี ด้จาก GPS และ MPU-9150 โดยค่าต่าง ๆ ท่ีได้จากโมดูลเหล่าจะ ทาการสร้าง Log ตามวนั เวลาท่ีทาการเปิดโปรแกรมข้นึ ใช้งาน โดยจะมี การแบ่งส่วนท่ีเก็บ Log อย่างชดั เจน ซ่ึงประกอบไปด้วย Log ท่ีบันทึก พิกดั บนพ้นื โลก Log ท่ีบนั ทึกความเรว็ ในการเคล่ือนท่ี Log ท่ีบนั ทึกค่า Accelerometer และ Log ทบ่ี นทกึ ค่า Gyrometer 63

การประชมุ วิชาการระดับชาตดิ ้านเทคโนโลยีสารสนเทศ คร้ังท่ี 11 (NCIT2019) การออกตวั เรว็ , ตรวจสอบการขบั ข่บี นถนนขรุขระ, ตรวจสอบการเบรก กะทนั หนั , และตรวจสอบตาแหน่งพกิ ดั ได้ และในอนาคตผูว้ จิ ยั จะพฒั นา ระบบให้สามารถรองรบั บนรูปแบบท่ีเป็น Mobile App เพ่อื ตอบสนองต่อ ความตอ้ งการในยคุ ปัจจบุ นั รปู ท่ี 21 กราฟการออกตวั รถเรว็ (Accelerometer) เอกสารอ้างอิง 6.7.กราฟทไี่ ดจ้ าก Gyrometer [1] Python Software Foundation. “python doc 2.7” [Online]. จากรูปท่ี 22 และ 23 เป็นภาพท่แี สดงถงึ ลกั ษณะของการขบั รถเรว็ ใน (15.08.2018) สภาพถนนท่ีขรุขระและ การขับรถปกติในสภาพถนนท่ีขรุขระ โดยใช้ Available: https://docs.python.org/2.7/ Gyrometer ในการดูพฤติกรรม โดยให้สงั เกตท่ีแกน x (เส้นสีแดง) และ [2] Matthew Duerst. “mpu-9 1 5 0 raspberry pi python” [Online]. แกน y (เส้นสีน้าเงิน) เป็ นหลัก โดยถ้าขับข่ีบนพ้ืนท่ีขรุขระแบบไม่ (11.09.2018) ระมดั ระวงั จะมคี า่ สงู กวา่ ปกติ Available: https://kingtidesailing.blogspot.com/2016/02/how-to-setup- mpu-9250-on-raspberry-pi_25.html รปู ท่ี 22 กราฟการขบั รถปกตใิ นสภาพถนนขรขุ ระ (Gyrometer) [3] Raspberry Pi Foundation. “raspberry pi doc” [Online]. (16.10.2018) รปู ท่ี 23 กราฟการขบั รถเรว็ ในสภาพถนนขรขุ ระ (Gyrometer) Available: https://www.raspberrypi.org/documentation 7.สรปุ ผลการดาเนนิ งาน [4] บริษัท วีนัส ซัพพลาย จากัด. “3G Expansion for Raspberry Pi” [Online]. (16.10.2018) ในการพฒั นาระบบตดิ ตามพฤตกิ รรมการขบั ขน่ี นั้ สามารถทาใหเ้ จา้ ของ Available: https://thaieasyelec.com/downloads/ETEE0 6 4 / 3 G_Ex รถหรอื เจ้าของกิจการท่ใี ห้คนอ่นื ขบั รถของเรานัน้ สามารถท่จี ะตรวจสอบ pansion_for_Raspberry_Pi_User_Manual_TH.pdf และ รู้ได้ว่าพนักงานขับรถหรือคนขับรถนัน้ มีพฤติกรรมการขบั ข่ีเป็น [5] Python Software Foundation. “logging python 2 ” [ Online]. อย่างไรโดยระบบตดิ ตามพฤตกิ รรมการขบั ขน่ี ้ีจะทาใหผ้ ูท้ ่เี ป็นเจา้ ของรถ (17.10.2018) หรอื เจา้ ของกจิ การทใ่ี หค้ นอ่นื ขบั รถของเรานนั้ เกดิ ความสบายใจได้ว่าผขู้ บั Available: https://docs.python.org/2/howto/logging.html ข่รี ถนัน้ ดีหรอื ไม่ดี โดยจากผลการทดลองระบบสามารถท่ีจะตรวจสอบ [6] Python Software Foundation. “sys python” [Online]. (09.09.2018) พฤตกิ รรมการขบั ขไ่ี ด้ดงั น้ี ตรวจสอบความเรว็ เกนิ 80กม./ชม. ตรวจสอบ Available: https://docs.python.org/2/library/sys.html [7] NumPy developers “numpy python” [Online]. (10.10.2018) Available: http://www.numpy.org/ [8] John Hunter. “matplotlib python doc” [Online]. (30.10.2018) Available: https://matplotlib.org/users/index.html [9] Python Software Foundation. “math python 2 ” [ Online]. (04.11.2018) Available: https://docs.python.org/2/library/math.html [10] Python Software Foundation. “firebase python 2 ” [ Online]. (05.11.2018) Available: https://pypi.org/project/python-firebase/ [11] Python Software Foundation. “threading python 2 ” [ Online]. (01.11.2018) Available: https://docs.python.org/2/library/threading.html [12] Python Software Foundation. “sleep time python 2 ” [ Online]. (24.10.2018) Available: https://docs.python.org/2/library/time.html [13] Google Developers. “firebase doc” [Online]. (29.10.2018) Available: https://firebase.google.com/docs/ [14] arduinothai. “rpi Power Pack ราคา” [Online]. (10.11.2018) Available: https://www.arduinothai.com/product/1378/rpi-powerpack-v1-2 64

การประชมุ วชิ าการระดบั ชาติด้านเทคโนโลยสี ารสนเทศ ครง้ั ท่ี 11 (NCIT2019) การวิเคราะหพ์ ฤติกรรมการทางานของ Digmine Monero Miner Malware An Analysis of Digmine Monero Miner Malware Behavior พฒุ เิ มธ ธรรมแสง กติ ตเิ ชษฐ์ ปรดี ำธนะพงศ์ พสธร จติ ปรดี ำกร คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ / คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ / คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ / สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจา้ คุณทหาร สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจา้ คุณทหาร สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจา้ คุณทหาร ลาดกระบงั ลาดกระบงั ลาดกระบงั Faculty of Information Technology / Faculty of Information Technology / Faculty of Information Technology / King Mongkut’s Institute of Technology King Mongkut’s Institute of Technology King Mongkut’s Institute of Technology Ladkrabang Ladkrabang Ladkrabang กรุงเทพฯ / ประเทศไทย กรงุ เทพฯ / ประเทศไทย กรงุ เทพฯ / ประเทศไทย Bangkok / Thailand Bangkok / Thailand Bangkok / Thailand [email protected] [email protected] [email protected] ศวิ กร เลศิ อำนวยลำบ สเุ มธ ประภำวตั ลภสั ประดษิ ฐท์ ศั นยี ์ คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ / คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ / คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ / สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจา้ คุณทหาร สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจา้ คณุ ทหาร สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจา้ คณุ ทหาร ลาดกระบงั ลาดกระบงั ลาดกระบงั Faculty of Information Technology / Faculty of Information Technology / Faculty of Information Technology / King Mongkut’s Institute of Technology King Mongkut’s Institute of Technology King Mongkut’s Institute of Technology Ladkrabang Ladkrabang Ladkrabang กรงุ เทพฯ / ประเทศไทย กรงุ เทพฯ / ประเทศไทย กรุงเทพฯ / ประเทศไทย Bangkok / Thailand Bangkok / Thailand Bangkok / Thailand [email protected] [email protected] [email protected] โชตพิ ชั ร์ ภรณวลยั คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ / สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจา้ คณุ ทหาร ลาดกระบงั Faculty of Information Technology / King Mongkut’s Institute of Technology Ladkrabang กรงุ เทพฯ / ประเทศไทย Bangkok / Thailand [email protected] บทคัดย่อ — โครงงานวิจยั นี้จดั ทาข้ึนเพ่ือศึกษาการมลั แวรป์ ระเภท อ่ืน ๆ ผ่านทางข้อความ และชุดคาสงั่ ท่ีใช้ในการ Mining เหรียญ Monero Cryptomining ท่ีช่ือวา่ Digmine ท่ีมีแพรก่ ระจายใน Facebook ในช่วงต้นปี ซึ่งในส่วนของมลั แวรท์ ี่ทาการฝังตัวกับแอพพลิเคชัน่ บราวเซอร์ Chrome 2562 ท่ีผ่านมา เพื่อเข้าใจถึงกระบวนการทางาน โครงสร้างของมลั แวร์ ในรูปแบบของ Extension นั้นจากการทดสอบบนเว็บไซต์ Virustotal มี กระบวนการแพร่กระจาย และผลกระทบที่สง่ ผลต่อคอมพิวเตอรข์ องเหยื่อ Anti-virus เพียง 2 ตัวจาก 59 ตัวซ่ึ งคือ Kaspersky กับ ZoneAlarm ท่ี โดยกระบวนการศึกษาได้มีการวิเคราะห์เชิง Static และ Dynamic เพื่อ สามารถตรวจพบได้ เข้าใจถึงพฤติกรรมของมัลแวร์ท่ีกระทาต่อคอมพิวเตอร์เหยื่อ หลงั จาก การศึกษา พบว่ามลั แวร์มีการติดต่อสื่อสารกบั เซิรฟ์ เวอรเ์ พื่อดาวน์โหลด คำสำคญั — Malware, Monero, Monero Miner Malware, DigMine ชุดคาสงั่ ท่ีเป็ นอนั ตราย มีการฝังตวั กับแอพพลิเคชัน่ บราวเซอร์ Chrome ในรปู แบบของ Extension เพอื่ ทาการแพร่กระจายไปยงั ผใู้ ช้งาน Facebook 65

การประชุมวชิ าการระดับชาติด้านเทคโนโลยสี ารสนเทศ ครั้งท่ี 11 (NCIT2019) ABSTRACT — The objective of this research project is to study 2.2. เพ่อื ใหท้ รำบวตั ถุประสงคแ์ ละเป้ำหมำยของมลั แวร์ the behavior of Crypto-mining malware (named Digmine) which was 2.3. เพ่อื ใหท้ รำบผลกระทบทม่ี ลั แวรท์ ำกบั เคร่อื งคอมพวิ เตอร์ spread on Facebook in early of 2019. We study the operation of malware, malware architecture, distribution methodology and its affects on the 3. วธิ ดี ำเนนิ กำรวจิ ยั infected computer. We have used both the static and dynamic analysis จำกรูปท่ี 1 เป็นแผนภำพกระบวนกำรกำรวเิ ครำะหม์ ลั แวร์ซ่งึ มี to understand the behavior of this malware. The results from our study ขนั้ ตอนดงั น้ี showed that this malware communicates with the server in order to 3.1. คน้ หำตวั อยำ่ งมลั แวร์ download malicious softwares (chrome extension and Menero mining) ทำกำรเก็บรวบรวมตวั อย่ำงมลั แวร์ท่ีพบบน Facebook เพ่ือนำมำ to be installed on the infected computer. It also distributes itself to other วเิ ครำะห์ computers via Facebook messenger. Though most of the anti-virus 3.2. ตงั้ ค่ำ Virtual Machine ในกำรวเิ ครำะหม์ ลั แวร์ software can detect and delete this malicious Monero mining software, ท ำ ก ำ ร ตั้ง ค่ ำ โ ป ร แ ก ร ม VMware Workstation เ พ่ื อ ติ ด ตั้ง only 2 anti-virus software (Kaspersky and Zonealarm) are able to detect ระบบปฏบิ ตั กิ ำร Windows 7 64-bit และทำกำร Setup Network เป็น NAT and delete malicious Chrome extension software that was installed on ให้สำมำรถติดต่อกบั อนิ เทอร์เน็ตเพ่อื ใหส้ ำมำรถวเิ ครำะหพ์ ฤติกรรมเชิง the infected computer. เครอื ขำ่ ยได้ Keywords — Malware, Monero, Monero Miner Malware, DigMine 3.3. นำมลั แวรม์ ำวเิ ครำะหด์ ว้ ยกระบวนกำร Static Analysis กำรวิเครำะหด์ ว้ ยกระบวนกำร Static Analysis คือกำรวเิ ครำะห์ 1. บทนำ Cryptocurrency คือ สกุลเงินดิจิทัลท่ีถูกออกแบบมำเพ่ือทดแทน มลั แวรโ์ ดยไม่ทำกำรรนั มลั แวร์ แต่จะวเิ ครำะหจ์ ำกชุดคำสงั่ ของมลั แวร์หรอื บทบำทของสกุลเงินหลกั ของโลกในโลกดจิ ิทลั Cryptocurrency มีพ้ืนฐำน ชดุ คำสงั่ ภำษำ Assembly จำกไฟล์ Binary ซง่ึ มลั แวรต์ วั อยำ่ งน้สี ำมำรถทำ มำจำกเครอื ขำ่ ยแบบ Peer-to-Peer ทเ่ี ช่อื มต่อกนั เพ่อื ทำกำรบนั ทกึ ประวตั ิ วศิ วกรรมยอ้ มกลบั เพ่อื ใหไ้ ดช้ ุดคำสงั่ มำทำกำรวเิ ครำะหโ์ ดยมขี นั้ ตอนดงั นี้ และยนื ยนั กำรทำธุรกรรม โดยไมต่ อ้ งพง่ึ หน่วยงำนกำกบั ดแู ลหรอื บุคคลท่ี สำม ในปัจจุบัน Cryptocurrency มีอยู่หลำยสกุลเงิน ยกตัวอย่ำงเช่น 3.3.1. นำมลั แวรม์ ำเขำ้ กระบวนกำรวศิ วกรรมซอฟตแ์ วรย์ อ้ นกลบั โดย Bitcoin, Litecoin, Ethereum, Monero และอ่นื ๆ เป็นตน้ [1] ตวั อยำ่ งมลั แวรท์ ่นี ำมำใชใ้ นกำรวเิ ครำะห์ มรี ำยละเอียดไฟลด์ งั นี้ Monero คือ ส กุลเงิน Cryptocurrency ท่ีเน้นควำ ม เป็ นส่ วนตัว File name: video_91738.bz เน่ืองจำกผใู้ ช้งำนสำมำรถปกปิดขอ้ มลู กำรทำธุรกรรมเป็นค่ำเร่มิ ตน้ เช่น SHA-1: 1fcf70e54a0c583d418f3f4600167103f8c93aec จำนวนเงิน ท่ีอยู่ของผู้ส่งและผู้รบั เงิน เป็นต้น แต่ทุกกำรทำธุรกรรม File Type: 7ZIP สำมำรถตดิ ตำมและตรวจสอบไดผ้ ำ่ น Blockchain [2] โดย Monero ทำงำน File Size: 433.83 KB ผำ่ นโปรโตคอล Cryptonote [3] Virustotal: https://bit.ly/2GMyP8z Cryptocurrency Mining คอื กระบวนกำรคำนวณทำงคณิตศำสตร์ท่ี ซบั ซ้อนเพ่อื ทำกำรตรวจสอบและยนื ยนั ธุรกรรมท่ที ำผ่ำน Blockchain [4] ไฟล์ video_91738.bz เป็นไฟล์ท่ีถูกส่งจำกผู้ติดมลั แวร์ให้เพ่ือนใน ซ่งึ เม่อื ทำกำรตรวจสอบและยนื ยนั เสรจ็ สนิ้ ผตู้ รวจสอบจะไดร้ บั คำ่ ตอบแทน รำยช่อื บน Facebook โดยเป็นไฟลท์ ่ถี ูกบบี อดั ด้วยโปรแกรม Bzip ไฟลจ์ ะ เป็นสกลุ เงนิ Cryptocurrency นนั้ ๆ อยใู่ นรปู แบบ video_<ตวั เลขสุ่ม>.bz และเม่อื แตกไฟลน์ ี้ออกมำ จะพบไฟล์ จำกคุณสมบตั ขิ อง Monero ท่กี ล่ำวมำ ทำใหผ้ สู้ รำ้ งมลั แวรต์ วั นี้หรอื มี play_337015.mp4.com ซ่ึงเป็ นไฟล์มัลแวร์ ไฟล์จะมีช่ืออยู่ในรูปแบบ เรียกช่ือว่ำ DigMine ซ่ึงถูกค้นพบเป็ นครัง้ แรกในปลำยปี ค.ศ. 2017 play_<ตวั เลขสุ่ม>.mp4.com และเป็นไฟลท์ ่สี ำมำรถรนั ได้บนเคร่อื งท่ีใช้ เลอื กใช้สกุลเงนิ น้ีเป็นสกุลเงินท่ใี ช้ในกำรขดุ ซ่งึ จำกผลกำรศึกษำพบว่ำ ระบบปฏบิ ตั กิ ำรวนิ โดวส์ (นำมสกุล .exe) เหรยี ญ Monero ประมำณ 720,000 เหรยี ญหรอื ประมำณ 57 ลำ้ นดอลลำห์ สหรฐั มำจำกกำรขดุ โดยใชม้ ลั แวร์ [5] [6] หรือประมำณ 84% จึงเป็นท่มี ำ File name: play_337015.mp4.com ของกำรวจิ ยั ครงั้ นี้มัลแวรต์ ัวน้ี เน่ืองจำกเป็นมลั แวร์ตัวนี้ มีพฤติกรรมท่ี SHA-1: 632feae4f1c6c7ccd4048d3187b0248be95bf4df แพร่กระจำยตวั เองเป็นอยำ่ งมำกอกี ครงั้ ผำ่ นส่อื สงั คมออนไลน์ Facebook File Type: Win32 EXE ในช่วง 2-3 เดอื นทผ่ี ำ่ นมำ (ตน้ ปี ค.ศ. 2019) ผลจำกกำรศกึ ษำในงำนวิจยั File Size: 991.5 KB นี้พบว่ำผู้พัฒนำมลั แวร์นี้มีกำรปรับปรุงจำกเวอร์ชนั่ ท่ีค้นพบครั้งแรก Virustotal: https://bit.ly/2vpHDuI ประมำณปลำยปี ค.ศ. 2017 ใหโ้ ครงสรำ้ งภำยในมลั แวรใ์ หม้ กี ำรวเิ ครำะหท์ ่ี ยำกกว่ำเดมิ และมกี ำรใชท้ วิตเตอร์เพ่อื ส่งลิงคโ์ ฆษณำเพ่อื สร้ำงรำยได้ ใหก้ บั ผพู้ ฒั นำมลั แวรต์ วั นี้อกี ดว้ ย 2. วตั ถปุ ระสงคข์ องกำรวจิ ยั 2.1. ศกึ ษำกระบวนกำรทำงำนของมลั แวร์ 66

การประชุมวชิ าการระดบั ชาตดิ ้านเทคโนโลยสี ารสนเทศ ครั้งท่ี 11 (NCIT2019) รปู ท่ี 1. แผนผงั แสดงวธิ ดี ำเนนิ กำรวจิ ยั 4. ฟังกช์ นั ่ divznduthlwg($gzhkalbyyq, $dlcqoqsup, furhpb()) ทำ จำกรูปท่ี 2 นำไฟล์ play_337015.mp4.com มำวิเครำะห์ในโปรแกรม ก ำ ร เ รี ย ก ฟั ง ก์ ชั น่ StringMid($gzhkalbyyq, $dlcqoqsup, Ghidra [7] พบว่ำชดุ ขอ้ ควำมทน่ี ี้เป็นชดุ ขอ้ ควำมพนื้ ฐำนของโปรแกรมทถ่ี กู furhpb()) อีกทีหน่ึงซ่ึงทำหน้ำท่ีเลือกตัวอกั ษรตำแหน่ งท่ี พฒั นำดว้ ยภำษำ AutoIt ซ่งึ สำมำรถทำกำรวศิ วกรรมยอ้ นกลบั เพ่อื ใหไ้ ด้มำ $dlcqoqsup เป็นจำนวน 1 ตวั ซง่ึ ไดจ้ ำนวนตวั มำจำกฟังกช์ นั ่ ซง่ึ ชดุ คำสงั่ โดยใชโ้ ปรแกรม Exe2aut furhpb() หรือนำมำเขียนใหม่ให้เข้ำใจง่ำยยิ่งข้ึนดังนี้ $cypher_text[$i] รปู ท่ี 2. แสดงผลลพั ธก์ ำรทำวศิ วกรรมซอฟตแ์ วรย์ อ้ นกลบั หลงั จำกได้ชุดคำสงั ่ ของมลั แวรม์ ำพบว่ำมลั แวร์ซ่งึ ถูก Obfuscate หรือ 5. นำตวั อกั ษรท่ไี ด้จำกขอ้ 4 มำเก็บในตวั แปร $swfrwp หรือ ทำให้ชุดคำสงั่ อ่ำนยำกขนึ้ ดงั ท่แี สดงในรูปท่ี 3 จำกกำรวเิ ครำะห์ชุดคำสงั่ นำมำเขยี นใหม่ใหเ้ ขำ้ ใจง่ำยว่ำ $select_char ของมลั แวรพ์ บฟังกช์ นั่ gmfnzmi น่ำจะเป็นฟังกช์ นั่ ท่ใี ช้ในกำรถอดรหสั ลบั ของชุดขอ้ ควำมในไฟล์ 6. ฟังกช์ นั ่ ejncdqtyn($usurpagyyn, $swfrwp, iewdtkkvw()) เรยี ก ฟังกช์ นั ่ StringInStr($usurpagyyn, $swfrwp, iewdtkkvw()) โดย เป็นฟังกช์ นั ่ ท่หี ำ String ในอกี String หน่งึ ในท่นี ีท้ ำกำรหำค่ำ String ท่อี ยูใ่ นตวั แปรขอ้ 5 ($swfrwp) ว่ำอยูใ่ นตำแหน่งไหน ใน $usurpagyyn โดยมี argument เพ่ิมเตมิ คอื iewdtkkvw() มี ค่ำเป็ น 1 เป็ นกำรกำหนดว่ำเป็ นหำแบบ Case-sensitive นำมำเขยี นใหเ้ ขำ้ ใจง่ำยขน้ึ เป็น StringInStr($cypher_key_1, $select_char,1) 7. นำค่ำจำกขอ้ 6 มำเก็บในตวั แปร $qkkocudrwel นำมำเขยี น ใหม่เป็น $char_loc 8. ฟังก์ชนั ่ divznduthlwg($dxbvhjewu, $qkkocudrwel, $mpbuyk) คล้ำยกับข้อ 4 แต่เป็ นกำรเลือกตัวอักษรจำกตัวแปร $dxbvhjewu หรือ $i โดยใช้ตำแหน่งจำกค่ำในขอ้ 6 โดย น ำ ม ำ เ ขี ย น ใ ห ม่ ใ ห้ เ ข้ ำ ใ จ ง่ ำ ย ขึ้ น เ ป็ น $cypher_key_2[$char_loc] 9. นำตวั อกั ษรท่ไี ดม้ ำจำกขอ้ 8 ไปตอ่ กบั ตวั แปร $omipkddl ซง่ึ เป็นตวั แปรท่ที ำกำรเกบ็ ค่ำหลงั ถอดรหสั นำมำเขยี นใหมใ่ ห้ เขำ้ ใจงำ่ ยมำกขนึ้ เป็น $decrypt &= $cypher_key_2[$char_loc] จำกรูปท่ี 4 เป็นรูปชุดคำสงั่ ท่ีทำกำรผ่ำนกระบวนกำร Deobfuscate ดว้ ย 9 ขนั้ ตอนขำ้ งบนแลว้ จะเหน็ วำ่ ไดว้ ำ่ ฟังกช์ นั่ gmfnzmi จรงิ ๆแลว้ เป็น ฟังกช์ นั่ กำรถอดรหสั ลบั แบบ Vigenère cipher รปู ท่ี 3. ชดุ คำสงั่ ภำษำ AutoIt ทถ่ี กู Obfuscate ไว้ รปู ท่ี 4. นำฟังกช์ นั่ gmfnzmi มำทำกำรแกไ้ ขใหเ้ ขำ้ ใจง่ำยขน้ึ เรำจงึ ทำกำร Deobfuscate หรอื นำฟังกช์ นั ่ นีม้ ำเขยี นใหม่ใหส้ ำมำรถทำ ถงึ แมว้ ่ำจะสำมำรถถอดรหสั ได้สำเรจ็ แล้ว แต่ชุดคำสงั่ ยงั ยำกต่อกำร ควำมเขำ้ ใจไดง้ ำ่ ยขนึ้ โดยมขี นั้ ตอนดงั น้ี วเิ ครำะห์ เพรำะชุดขอ้ ควำมถกู ตดั ออกจำกกนั และคำ่ ท่นี ำมำตอ่ กนั อำจเกิด จำกกำรเรียกฟังก์ชนั่ อ่ืนอีกต่อหน่ึง แต่ขอ้ มูลจำกฟังกช์ นั่ ถอดรหัสลบั นี้ 1. ตวั แปร $dlcqoqsup เป็นตวั แปรท่ใี ชใ้ นกำรวนลูปจงึ แทนค่ำ สำมำรถนำมำใช้ประกอบกำรวิเครำะห์ด้วยกระบวนกำร Dynamic ดว้ ยตวั แปร $i Analysis ตอ่ ไปได้ 3.4. นำมลั แวรม์ ำวเิ ครำะหด์ ว้ ยกระบวนกำร Dynamic Analysis 2. แทนค่ำตัวแปร $rgnzkvwianz ซ่ึงในท่ีนี้มีกำรตัง้ ค่ำไว้ใน ชดุ คำสงั่ ใหม้ คี ำ่ เป็น 835-835 หรอื 0 กำรทำกำรวิเครำะห์โดยสงั เกตุพฤติกรรมบนเคร่อื งคอมพวิ เตอร์ หรือบนเคร่ืองคอมพิวเตอร์จำลอง( Virtual Machine) อำจมีกำรใช้ 3. ฟั งก์ชัน่ kfwjwweupfy($gzhkalbyyq) ทำกำรเรียกฟั งก์ชัน่ Debugger ขณะโปรแกรมทำงำนเพ่อื สงั เกตุพฤตกิ รรมของมลั แวรแ์ ละสงิ่ StringLen($cypher_text) ต่อไปซ่ึงเป็ นฟั งก์ชัน่ ในกำรนับ ท่มี ลั แวรส์ ง่ ผลกบั เคร่อื งโดยมขี นั้ ตอนดงั นี้ จำนวนตวั อกั ษร 67

การประชุมวิชาการระดับชาตดิ า้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศ ครัง้ ที่ 11 (NCIT2019) 3.4.1. วเิ ครำะหก์ ำรทำงำนจำกกำรแกไ้ ขฟังกช์ นั่ ถอดรหสั ลบั รปู ท่ี 5. ทำกำรแกไ้ ขฟังกช์ นั่ ใหท้ ำกำรแสดงคำ่ ทเ่ี รยี กใชก้ ำรถอดรหสั รปู ท่ี 6. แสดงกำรทำงำนของมลั แวร์ ผลลพั ธจ์ ำกกำรนำไฟลท์ แ่ี กไ้ ขชุดคำสงั่ ในรูปท่ี 4 เป็นไปดงั รปู ท่ี 5 และ 4.1. วเิ ครำะหก์ ำรทำงำนของมลั แวรบ์ นเคร่อื งคอมพวิ เตอร์ รนั โปรแกรมอีกครงั้ จะแสดงขอ้ ควำมท่มี ลั แวร์ก่อน (Before: ) และหลงั จำกรูปท่ี 6. หมำยเลข 1 นำฟังกช์ นั่ ถอดรหสั ลบั ของมลั แวรท์ ่ไี ด้จำก (After: ) ทำกำรถอดรหสั ชุดคำสงั่ ทำให้เห็นถึงลำดับและกระบวนกำร ทำงำนของมลั แวรบ์ ำงส่วน ซง่ึ ทำใหค้ น้ พบรหสั ในกำรแตกไฟล์ files.7z ซง่ึ กำรทำวิศวกรรมซอฟตแ์ วร์ยอ้ นกลบั มำดัดแปลงเพ่อื ใช้ประกอบกำรทำ เป็ นไฟล์ท่ีมัลแวร์ทำกำรดำวน์โหลดมำจำกมัลแวร์เซิร์ฟเวอร์ ซ่ึง Dynamic Analysis ซ่งึ ทำใหท้ รำบว่ำมลั แวร์มกี ำรตดิ ต่อกบั เซิรฟ์ เวอรเ์ พ่อื รำยละเอยี ดจะไดก้ ลำ่ วถงึ ตอ่ ไปในหวั ขอ้ 4.1 อพั เดทขอ้ มลู เคร่อื งคอมพวิ เตอรข์ องเหย่อื และถำ้ ยงั ไมม่ กี ำรติดตงั้ Miner จ ะ ท ำ ก ำ ร ด ำ ว น์ โ ห ล ด ไ ฟ ล์ 7za.exe แ ล ะ files.7z ม ำ ไ ว้ ท่ี 3.4.2. วเิ ครำะหก์ ำรทำงำนจำก Log ของระบบปฏบิ ตั กิ ำร Windows C:\\Users\\<user>\\AppData\\Roaming\\<user>\\ น ำ ข้อ มู ล จ ำ กฟั งก์ชัน่ ข้ำ ง ต้น ม ำ ป ร ะ ก อ บ กับ Log ข อ ง จำกรูปท่ี 6. หมำยเลข 2 ไฟล์ 7za.exe คือ โปรแกรม 7-Zip แบบ ระบบปฏิบัติกำร ซ่ึงได้จำกโปรแกรม Process Monitor เพ่ือศึกษำถึง Standalone ท่ีใ ช้ใ น ก ำ ร แ ต ก ไ ฟ ล์ files.7z โ ด ย ใ ช้ร หัส ผ่ำ น เ ป็ น พฤติกรรมของมลั แวร์ทำให้เหน็ ว่ำมลั แวร์มกี ำรดำวน์โหลดไฟลแ์ ละแกไ้ ข KEQZmgbrmDnTpa2b4DHVMX ภำยในประกอบไปดว้ ยไฟล์ ทงั้ หมด 5 Registry ซ่งึ กลำ่ วถงึ ต่อไปในหวั ขอ้ 4.1 ไฟล์ 3.4.3. วเิ ครำะหพ์ ฤตกิ รรมเชงิ เครอื ขำ่ ยของมลั แวร์ 1. Background.js เป็น Google Chrome Extension ท่ถี ูก Obfuscate ใช้โปรแกรม Wireshark ในกำรดักจับ Packet ของเคร่ืองเหย่อื ไว้ ซ่ึงทำหน้ำท่ีเป็น Loader ท่ีคอยจดั กำรกำรแพร่กระจำยในส่อื สงั คม ออนไลน์ (รูปท่ี 7) และนำมำวเิ ครำะหเ์ พ่อื ทำควำมเขำ้ ใจถงึ พฤตกิ รรมเชงิ เครอื ขำ่ ยของมลั แวร์ พบกำรติดต่อกบั มลั แวรเ์ ซริ ์ฟเวอรเ์ พ่อื ดำวน์โหลดไฟล์ซ่งึ รำยละเอียดจะ 2 . Manifest.json เ ป็ น ไ ฟ ล์ร ำ ย ล ะ เ อีย ด ข อ ง Google Chrome กลำ่ วถงึ อกี ครงั้ ในหวั ขอ้ 4.2 Extension ของ Background.js 3.5. วเิ ครำะหส์ ถำปัตยกรรมของมลั แวร์ 3. update-x64.exe เป็ นโปรแกรม Miner ท่ีใช้ในกำรขุดเหรียญ หลงั จำกนำข้อมูลท่ีได้จำกกำรทำ Static Analysis ในขอ้ 3.3 และ Monero สำหรบั สถำปัตยกรรม 64 bit Dynamic Analysis ในขอ้ 3.4 มำศกึ ษำสถำปัตยกรรมและสรำ้ งแบบจำลอง ของมลั แวรด์ งั รปู ท่ี 6 4. update-x86.exe เป็ นโปรแกรม Miner ท่ีใช้ในกำรขุดเหรียญ 3.6. ศกึ ษำเปรยี บเทยี บกบั มลั แวรป์ ระเภทเดยี วกนั Monero สำหรบั สถำปัตยกรรม 64 bit ศกึ ษำและเปรยี บเทยี บมลั แวรท์ ่มี อี ยกู่ บั มลั แวรท์ ่ใี กลเ้ คยี งกนั ในอดตี 5. config.json เป็ นไฟล์ Config ของโปรแกรม Miner โดยมีส่ิงท่ี 3.7. สรุปผลและเสนอแนะ น่ำสนใจคอื ค่ำกำรใช้ CPU สงู สดุ มคี ำ่ อยทู่ ่ี 50 % เป็นขอ้ มลู ของบญั ชีท่ีขุด Monero (รูปท่ี 8) 4. ผลกำรวจิ ยั 68

การประชุมวิชาการระดบั ชาติด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ คร้ังท่ี 11 (NCIT2019) โพสลิ้งค์ไวรัสลงในกลุ่มต่ำง ๆ ท่ีผูใ้ ช้งำนนัน้ เป็ น สมำชกิ อยู่ 3. /js/twitter.js บนทวติ เตอรไ์ ม่ไดม้ ีกำรแพร่กระจำย แต่ มีกำรเก็บ Token ของทวิตเตอร์และทำกำรทวีต ขอ้ ควำมท่มี ลี งิ ค์โฆษณำไปยงั Tag ท่ตี ดิ Top Trend ในขณะนนั้ รูปท่ี 7. ไฟล์ Background.js เป็นไฟลข์ อง Google Chrome Extension รูปท่ี 9. มลั แวรท์ ำกำรแพร่กระจำยผำ่ นขอ้ ควำม Facebook รปู ท่ี 8. รำยละเอยี ดไฟล์ config.json จ ำ ก รู ป ท่ี 6 ข้ อ 3B มั ล แ ว ร์ มี ก ำ ร คั ด ล อ ก ตั ว เ อ ง ไ ป ท่ี C:\\Users\\<user>\\AppData\\Roaming\\<user> โดยใช้ช่อื ไฟลเ์ ป็น app.exe จำกรูปท่ี 6. หมำยเลข 3A กำรเปล่ียนแปลง Shortcut ของ Google และจำกรูปท่ี 6 ขอ้ ท่ี 4B ทำจำกเพมิ่ คำ่ ใน Registry ดงั น้ี Chrome โดยแก้ไข path ท่ีเช่ือมไปยงั Google Chrome Extension เป็น C:\\Users\\<user>\\AppData\\Roaming\\<user>\\ ซ่ึงมีไฟ ล์ background.js HKLM\\SOFTWARE\\Microsoft\\Windows\\CurrentVersion\\Policies\\A อยู่ ssociations จำกนนั้ ทำกำรรนั Google Chrome ขนึ้ มำ จำกรูปท่ี 6. ขอ้ 4A Google HKCU\\Software\\Microsoft\\Windows\\CurrentVersion\\Policies\\Asso Chrome Extension ทำกำรอพั เดทขอ้ มูลต่ำง ๆ กบั มลั แวรเ์ ซริ ฟ์ เวอร์ ciations โดยมสี ว่ นทน่ี ่ำสนใจดงั นี้ มกี ำรเพมิ่ LowRiskFileTypes โดยมคี ่ำ .exe เพ่อื ไมใ่ ห้ Windows ขนั้ 1. มกี ำรเช่อื มต่อไปทเ่ี ซริ ฟ์ เวอรข์ องมลั แวรใ์ น Path /Config ซง่ึ เป็น หนำ้ ตำ่ งแจง้ เตอื นกำรรนั ไฟลน์ ำมสกุล .exe json ท่ีเก็บค่ำกำรตัง่ ค่ำต่ำง ๆ เก่ียวกับมัลแวร์ในส่วนของ Chrome Extension HKLM\\SOFTWARE\\Microsoft\\Windows\\CurrentVersion\\Policies\\S ystem\\ 2. มีกำรเช่ือมต่อไปเซิร์ฟเวอร์ของมลั แวร์ใน Path /Check เพ่ือ ยนื ยนั กำรปรบั ปรงุ ไฟลต์ งั้ ค่ำ โดยเปล่ยี นค่ำ EnableLUA ให้มีค่ำเป็น 0 ซ่งึ ค่ำปกตมิ ีค่ำเป็น 1 เพ่อื ปิดกำรแจ้งเตือนเม่ือโปรแกรมต้องกำรพยำยำมปรบั เปล่ียนข้อมูลบน 3. มกี ำรเช่อื มต่อไปท่เี ซิร์ฟเวอร์ของมลั แวร์ใน Path /bgyldkng ท่ี คอมพวิ เตอร์ ได้จำก /config โดยเป็นชุดคำสงั่ ท่มี กี ำรบลอ็ ก Google Chrome เม่อื พยำยำมเปิดหนำ้ จดั กำรส่วนขยำยของ Google Chrome อกี HKLM\\SOFTWARE\\Wow6 4 3 2 Node\\Microsoft\\Windows\\CurrentV ทงั้ ยงั ทำหน้ำท่ีติดต่อไปยังมลั แวร์เซิฟเวอร์เพ่ือดำวน์โหลด ersion\\Run ชุดคำสงั่ ทท่ี ำงำนเพมิ่ เตมิ ทงั้ หมด 3 ชุดคำสงั่ ดงั นี้ 1. /js/filter.php เป็นรำยช่อื เวบ็ ไซตท์ ่จี ะทำกำรบลอ็ กโดย เพิ่ม Registry Key Google Updater โ ดยมีค่ำ ภำ ยในเป็ น path ภำยในมลี งิ คข์ อง Anti-Virus อยู่ C:\\Users\\<user>\\AppData\\Roaming\\<user>\\app.exe เพ่ือให้รันมัลแวร์ 2. /js/facebook.js เป็ นส่วนท่ีทำกำรแพร่กระจำยบน ทกุ ครงั้ หลงั จำกกำรเปิดเคร่อื ง Facebook (จำกภำพท่ี 6 ข้อ 5A) โดยมีกำรเก็บ Token ข อ ง Facebook ท ำ ก ำ ร ส่ ง ข้อ ค ว ำ ม ซ่ึง จำกรูปท่ี 6 ข้อ 5B มัลแวร์ทำกำรรันไฟล์ update-x86.exe หรือ เป็นมลั แวรไ์ ปยงั เพ่อื นในรำยช่อื (รูปท่ี 9) และทำกำร update-x64.exe โดยใช้ไฟล์ config.json เป็นไฟล์ตงั้ ค่ำกำรขุดเหรียญ Monero 4.2. พฤตกิ รรมของมลั แวรใ์ นระบบเครอื ขำ่ ย 4.2.1. หลังจำกทำกำรรัน Malware พบว่ำจะมีกำร Ping ไปท่ี google.com ทุกครงั้ จำกกำรวเิ ครำะหค์ ำดว่ำน่ำจะเป็นกำรตรวจสอบว่ำ สำมำรถเช่อื มต่ออนิ เทอรเ์ น็ตไดห้ รอื ไม่ 4.2.2. พบว่ำกำรตดิ ต่อไปยงั เซริ ฟ์ เวอร์ของมลั แวรเ์ พ่อื ดำวน์โหลด ไฟล์ จำกรปู ท่ี 10. แสดงกำรเช่อื มต่อไปยงั fusu.icu/app/login.php โดยใช้ HTTP Protocol ด้วย Method HEAD และ HTTP Header มีรำยละเอียด เก่ียวกบั เคร่ืองคอมพิวเตอร์ของเหย่อื เซิร์ฟเวอร์มีกำรตอบกลับโดยมี Custom Header ท่นี ่ำสนใจคือ Unzip และ Zip ซ่งึ มคี ่ำเป็น URL เพ่อื ไป ดำวน์โหลดไฟล์ 7za.exe และ files.7z 69

การประชมุ วชิ าการระดบั ชาตดิ ้านเทคโนโลยสี ารสนเทศ คร้งั ที่ 11 (NCIT2019) รปู ท่ี 10. แสดงกำรเช่อื มต่อไปยงั เซริ ฟ์ เวอรเ์ พ่อื ดำวน์โหลดไฟลม์ ลั แวร์ 4.4.3. เปิดกำรตงั้ ค่ำควำมเป็นสว่ นตวั ของบญั ชเี ครอื ขำ่ ยสงั คม 4.2.3. เช่ือ ม ต่อไป ยังเซิร์ฟเวอร์เพ่ือดำวน์โห ลด Chrome ออนไลน์ Extension ทท่ี ำหน้ำทเ่ี ป็น Loader ทำหน้ำท่แี พรก่ ระจำยในเฟสบุค๊ ดงั รปู ท่ี 4.5. วธิ กี ำรแกไ้ ขเม่อื ไดร้ บั มลั แวร์ 6. ขอ้ 4A และทำกำรทวตี ลง้ิ คโ์ ฆษณำในทวติ เตอร์ ในเบอ้ื งตน้ ใหแ้ กไ้ ขโดยทำกำรโหลด Anti-Virus มำแสกนเพ่อื ลบ 4.2.4. มกี ำรเช่อื มตอ่ ไปยงั pool.letask.me ซ่งึ เป็น pool ในกำรขดุ ไฟล์มลั แวร์ จำกกำรทดสอบพบว่ำ Anti-Virus ส่วนใหญ่สำมำรถตรวจพบ Monero และลบไฟล์ app.exe update-x64.exe และ update-x86.exe ได้ แต่จำก กำรทดสอบไฟล์play_337015.mp4.com และ background.js บนเว็บไซต์ 4.3. ศกึ ษำเปรยี บเทยี บกบั มลั แวรป์ ระเภทเดยี วกนั Virustotal โดยนำAnti-virusช่อื ดงั ในปี 2019 เทยี บกนั [10] มีผลดงั ตำรำง มลั แวร์ชนิดนี้เคยถูกพบเม่อื ปลำยปี 2017 [8] โดยลกั ษณะโครงสร้ำง 1 Anti-Virus ตรวจพบว่ำเป็นไฟล์ท่ตี ้องสงสยั เพียง 2 จำก 59 โปรแกรม เหมอื นกนั แต่มกี ำร Obfuscate ท่งี ำ่ ยกวำ่ ซ่งึ เป็นโปรแกรม Kaspersky และ ZoneAlarm ซ่งึ นนั่ หมำยควำมว่ำ Anti- Virus สว่ นใหญไ่ มส่ ำมำรถตรวจจบั Chrome Extension ทเ่ี ป็นมลั แวรไ์ ดด้ งั รูปท่ี 11. ตวั อยำ่ งกำรชดุ คำสงั่ ของมลั แวรท์ ่พี บเม่อื ปี 2017 ตำรำงท่ี 1 [11] ทำใหก้ ำรใช้ Anti-Virus อำจไมเ่ พยี งพอ จำกกำรวเิ ครำะห์ Log เรำจงึ ไดว้ ธิ กี ำรลบมลั แวร์ Digmine ดงั นี้ ตำรำงท่ี 1. ผลทดสอบโปรแกรม Anti-virus กบั ไฟลใ์ น Digmine Anti-virus play_337015. background.js mp4.com Avast ตรวจพบ ตรวจไม่พบ McAfee ตรวจพบ ตรวจไม่พบ Malwarebytes ตรวจพบ ตรวจไม่พบ BitDefender ตรวจพบ ตรวจไม่พบ ESET-NOD32 ตรวจพบ ตรวจไม่พบ Kaspersky ตรวจพบ ตรวจพบ Symantec ตรวจพบ ตรวจไม่พบ Webroot ตรวจไม่พบ ประเภทไฟล์ไม่รองรบั Cylance ตรวจพบ ประเภทไฟล์ไม่รองรบั รปู ท่ี 12. ตวั อยำ่ งชดุ คำสงั่ ของมลั แวรท์ พ่ี บเม่อื ปี 2019 วธิ กี ำรลบมลั แวร์ Digmine เวอรช์ นั่ ทพ่ี บในปีค.ศ. 2019 สำมำรถทำได้ ตำมขนั้ ตอนดงั น้ี จำกรปู 11 ฟังกช์ นั ่ ukgkoi เป็นฟังกช์ นั ่ ในกำรถอดรหสั ของมลั แวร์ ทพ่ี บเม่อื ปลำยปี 2017 จะเหน็ ว่ำ argument เป็นชุดขอ้ ควำมอยำ่ งเดยี ว 1. ทำ กำ รลบ ไฟ ล์ background.js, config.json, manifest.json, แตม่ ลั แวรท์ ่เี รำพบในปี 2019 ในรปู ท่ี 12 มเี ทคนคิ กำร Deobfuscate ทย่ี ำก update-x64.exe แ ล ะ update-x86.exe ท่ี C:\\Users\\<user>\\AppData\\ มำกยง่ิ ขนึ้ โดยจะตดั ชุดขอ้ ควำมเป็นสว่ น ๆ แลว้ แทนดว้ ยฟังกช์ นั่ ท่ี return Roaming\\<user> คำ่ เป็นอกั ขระในชุดขอ้ ควำมนนั้ ๆ จำกนนั้ เอำผลลพั ธท์ ่ไี ดจ้ ำกขอ้ ควำมมำ ต่อกนั แลว้ จงึ ทำกำรถอดรหสั อกี ทงั้ ยงั มกี ำรเรยี กฟังกช์ นั่ ซอ้ น ๆ กนั ทำให้ 2. ท ำ ก ำ ร ล บ ไ ฟ ล์ จ ำ ก path ต ำ ม Registry key ยำกตอ่ กำร Deobfuscate มำกยง่ิ ขน้ึ นอกจำกนี้มลั แวรท์ พ่ี บในปี 2017 ไม่ HKLM\\SOFTWARE\\Wow6432Node\\Microsoft\\Windows\\CurrentVersio มกี ำรทวตี ลงิ คท์ ่โี ฆษณำโดยอกี แฮชแทก็ ทเ่ี ป็นทอ็ ปเทรนของทวติ เตอรแ์ ต่ n\\Run\\Google Updater พบในเวอรช์ นั่ ปี ค.ศ. 2019 3. ทำกำรลบและเปลย่ี นแปลงคำ่ Registry ดงั น้ี 4.4. วธิ กี ำรป้องกนั มลั แวร์ HKLM\\SOFTWARE\\Microsoft\\Windows\\CurrentVersion\\Policies\\A ผใู้ ชค้ วรปฏบิ ตั ติ ำมแนวปฏบิ ตั ทิ ด่ี ที ส่ี ดุ (Best Practices) ของกำร ssociations\\LowRiskFileTypes HKCU\\Software\\Microsoft\\Windows\\CurrentVersion\\Policies\\Asso ทำใหบ้ ญั ชเี ครอื ขำ่ ยสงั คมออนไลน์ปลอดภยั [9] ดงั นี้ ciations\\LowRiskFileTypes 4.4.1. ตรวจสอบขอ้ มูลกอ่ นสง่ ต่อใหผ้ อู้ ่นื HKLM\\SOFTWARE\\Microsoft\\Windows\\CurrentVersion\\Policies\\S 4.4.2. ระมดั ระวงั ขอ้ ควำมทน่ี ่ำสงสยั หรอื ไม่พงึ ประสงค์ ystem\\EnableLUA HKLM\\SOFTWARE\\Wow6 4 3 2 Node\\Microsoft\\Windows\\CurrentV ersion\\Run\\Google Updater 4. ล บ Argument ใ น target ข อ ง Google Chrome shortcut ทงั้ หมด 70

การประชุมวิชาการระดบั ชาติดา้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศ คร้ังท่ี 11 (NCIT2019) ซ่ึงวิธีกำรดงั กล่ำวมีควำมแตกต่ำงกบั บทควำมกำรกำจัดมัลแวร์ [6] J. Grunzweig, 2019. [Online]. Available: Digmine ในอนิ เตอรเ์ น็ตซ่งึ ไม่ได้กล่ำวถึงกำรแก้ไขในส่วนของ Registry https://unit42.paloaltonetworks.com/unit42-rise-cryptocurrency- [12] ซ่ึงอำจทำให้คอมพิวเตอรม์ ีกำรตงั้ ค่ำท่ีไม่ปลอดภัย และเพ่ือควำม miners/. สะดวกในกำรกำจดั Digmine ผวู้ จิ ยั จงึ ไดพ้ ฒั นำ Digmine Remover ขน้ึ มำ ซง่ึ สำมำรถตรวจสอบไดว้ ่ำคอมพวิ เตอรเ์ คร่อื งนี้ตดิ Digmine หรอื ไม่ พรอ้ ม [7] \"NSA has Open Sourced its Reverse Engineering Tool Ghidra,\" ทำกำรกำจดั Digmine โดยอตั โนมตั ิ [13] [Online]. Available: https://itsfoss.com/nsa-ghidra-open-source/. 5. สรุปผลและอภปิ รำยผล [8] K. Nguyen, 22 December 2017. [Online]. Available: หลงั จำกกำรวเิ ครำะหก์ ำรทำงำนของมลั แวร์ Digmine ทถ่ี กู พบวำ่ มกี ำร https://blog.cystack.net/phan-tich-ma-doc-dao-tien-ao/. [Accessed 9 แพรก่ ระจำยอยำ่ งมำกทำง Facebook ในชว่ งตน้ ปี ค.ศ. 2019 ท่ผี ำ่ นมำทงั้ May 2019]. ในเชงิ Static Analysis และ Dynamic Analysis พบวำ่ มลั แวรต์ วั น้ีน่ำจะ [9] เป็นมลั แวร์ DigMine ทถ่ี ูกพบเม่อื ปลำยปี 2017 โดยโครงสรำ้ งของมลั แวร์ [9] Trend Micro, 21 December 2017. [Online]. Available: นนั้ มีควำมคล้ำยกนั อยู่ แต่มีกำรพฒั นำกำร Obfuscate ให้ยำกต่อกำรทำ https://blog.trendmicro.com/trendlabs-security-intelligence/digmine- วศิ วกรรมยอ้ นกลบั มำกขน้ึ และยงั ลดขอบเขตกำรใชง้ ำนสูงสดุ ของ CPU ลง cryptocurrency-miner-spreading-via-facebook-messenger/. [Accessed จำก 75 เปอรเ์ ซน็ ลงมำเป็น 50 % ในสว่ นของ Google Chrome Extension 5 August 2019]. ของมลั แวรน์ นั้ มกี ำรเพม่ิ กำรทวิตลิงคโ์ ฆษณำเพม่ิ ขนึ้ มำ จำกกำรศกึ ษำยงั พบว่ำมี Anti-virus software เพยี ง 2 ตวั เท่ำนนั้ ท่สี ำมำรถตรวจจบั และลบ [10] S. Liu, \"Market share held by the leading Windows anti-malware ไฟลม์ ลั แวรท์ ่ถี กู ตดิ ตงั้ ในเคร่อื งไดค้ รบทงั้ หมด โดยสว่ นใหญจ่ ะไม่สำมำรถ application vendors worldwide, as of January 2019,\" 5 August 2019. ตรวจจบั และลบ Chrome extension ท่ถี ูกตดิ ตงั้ มำดว้ ยได้ [Online]. Available: https://www.statista.com/statistics/271048/market- share-held-by-antivirus-vendors-for-windows-systems/. เอกสารอ้างอิง [11] Virustotal, [Online]. Available: [1] D. Z. Gurguc and . P. W. Knottenbelt, \"CRYPTOCURRENCIES: https://www.virustotal.com/#/file/9a5bd2959071061b83bc4b6 OVERCOMING BARRIERS TO TRUST AND ADOPTION,\" [Online]. 4fc913c5fd229a31d56b61888b0ab6519f8d1e333/detection. Available: https://www.imperial.ac.uk/media/imperial-college/research- [Accessed 9 May 2019]. centres-and-groups/ic3re/CRYPTOCURRENCIES--OVERCOMING- BARRIERS-TO-TRUST-AND-ADOPTION.pdf. [Accessed 9 May [12] V. Krastev, \"Digmine Facebook Messenger Miner Malware – How to 2019]. Remove It,\" [Online]. Available: https://sensorstechforum.com/digmine-facebook-messenger-miner- [2] \"What is Monero (XMR)?,\" [Online]. Available: malware-remove-fully/. [Accessed 4 August 2019]. https://web.getmonero.org/get-started/what-is-monero/. [Accessed 9 May 2019]. [13] Jusmistic, \"Digmine-Remover,\" [Online]. Available: https://github.com/jusmistic/Digmine-Remover. [Accessed 6 August [3] M. Möser*, K. Soska, E. Heilman, K. Lee, H. Heffan, S. Srivastava, 2019]. K. Hogan, J. Hennessey, A. Miller, A. Narayanan and N. Christin, \"An Empirical Analysis of Traceability in the Monero Blockchain,\" 23 April 2018. [Online]. Available: https://arxiv.org/pdf/1704.04299/. [Accessed 9 May 2019]. [4] Cyber Threat Alliance, \"THE ILLICIT CRYPTOCURRENCY MINING THREAT,\" [Online]. Available: https://www.cyberthreatalliance.org/wp- content/uploads/2018/09/CTA-Illicit-CryptoMining-Whitepaper.pdf. [Accessed 9 May 2019]. [5] S. Pastrana and G. Suarez-Tangil, \"A First Look at the Crypto-Mining Malware Ecosystem: A Decade of Unrestricted Wealth,\" [Online]. Available: https://arxiv.org/pdf/1901.00846.pdf?fbclid=IwAR1cU4qhN9- c0gaXZZkUfyvqJ1lPQ1BjAaoYNvp3Tv_6KkqE-H1xv0tmpow. [Accessed 9 May 2019]. 71

การประชุมวิชาการระดบั ชาติดา้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศ คร้ังท่ี 11 (NCIT2019) ระบบจดั การเครอื ขา่ ยเพ่ือกระจายการจราจรบนเครอื ขา่ ยโดยใช้โครงสรา้ ง ตามสถาปัตยกรรมเอสดีเอน็ Network Management for Traffic Distribution using SDN Architecture ชยุตม์ สวา่ ง อนุชติ า มชั ฌมิ า ธนานพ ทองถาวร คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ / คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ / คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ / สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจา้ คณุ ทหาร สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจา้ คณุ ทหาร สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจา้ คุณทหาร ลาดกระบงั ลาดกระบงั ลาดกระบงั Faculty of Information Technology / Faculty of Information Technology / Faculty of Information Technology / King Mongkut’s Institute of Technology King Mongkut’s Institute of Technology King Mongkut’s Institute of Technology Ladkrabang Ladkrabang Ladkrabang กรุงเทพฯ / ประเทศไทย กรงุ เทพฯ / ประเทศไทย กรุงเทพฯ / ประเทศไทย Bangkok / Thailand Bangkok / Thailand Bangkok / Thailand [email protected] [email protected] Chayut Swang สุเมธ ประภาวตั วรวชั ร ณรงคะชวนะ คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ / คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ / สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจา้ คณุ ทหาร สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจา้ คุณทหาร ลาดกระบงั ลาดกระบงั Faculty of Information Technology / Faculty of Information Technology / King Mongkut’s Institute of Technology King Mongkut’s Institute of Technology Ladkrabang Ladkrabang กรุงเทพฯ / ประเทศไทย กรงุ เทพฯ / ประเทศไทย Bangkok / Thailand Bangkok / Thailand [email protected] [email protected] บทคัดย่อ — ปัจจุบนั ระบบเครือข่ายมีการขยายตวั มากข้ึนส่งผลให้ คำสำคญั — เอสดีเอน็ , วิศวกรรมจราจรเครือข่าย, การกระจาย การบริหารจดั การเครือข่ายเป็ นไปด้วยความยุ่งยาก และซับซ้อน เพ่ือให้ จราจรเครอื ข่าย การจัดการระบบเครือข่ายมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น จึงมีการนาเสนอ สถาปัตยกรรมสาหรบั การจัดการระบบเครือข่ายแบบรวมศูนยท์ ี่มีชื่อว่า ABSTRACT — Software Defined Networks (SDN) is a centralized Software Defined Networks (SDN) ข้ึน ซึ่งเอสดีเอ็นเป็ นแนวคิดท่ีจะนา network management architecture, which is proposed to handle ซอฟต์แวร์มาช่วยควบคุมการทางาน และบริหารจัดการเครือข่าย แต่ complexity of network system by allowing software to collect traffic อ ย่ า ง ไรก็ตา มร ะบ บดัง ก ล่ า วจ ะส า ม า รถ ท า ง า น ได้ เฉ พ า ะบ น อุ ป ก ร ณ์ data from network devices and then reroute the network accordingly. เครือข่ายยุคใหม่ท่ีรองรบั สถาปัตยกรรมแบบเอสดีเอ็นเท่านั้น เพื่อให้ Nowadays, SDN architecture is already embedded to the next อปุ กรณ์เครือข่ายแบบดัง้ เดิม ( Legacy device) ทางานบนสถาปัตยกรรม generation network device. In this paper, we develop the system that แบบเอสดีเอน็ ได้ ผวู้ ิจยั จึงมกี ารสรา้ งระบบต้นแบบซ่ึงอ้างอิงการทางานจาก provide legacy network device with traffic management ability based สถ า ปั ต ยก รรมเอ ส ดี เอ็น ข้ึน ม า เพ่ื อ ช่ วยต รวจ ส อ บ สถ า นะก า รท า งา น on SDN architecture. The experiment shows that the system can กระจายภาระงานในระบบเครือข่าย และช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการทางาน increase bandwidth utilization and create a well-balanced network. ของเครอื ข่าย งานวิจยั ฉบบั น้ียงั นาเสนอการเปรยี บเทียบประสิทธิภาพของ การกระจายภาระงานภายใต้ระบบต้นแบบท่ีกล่มุ ผ้วู ิจยั ได้พฒั นาข้นึ จากผล Keywords — Software Defined Network, Network Traffic การทดสอบระบบกับอุปกรณ์เครือข่ายจริงพบว่า ระบบต้นแบบสามารถ Management, Network Traffic Distribution. กระจายการจราจรท่ีเกิดขึ้นบนเครือข่ายให้มีความสมดุลมากยิ่งขึ้นส่งผล ให้เกิดการใช้แบนดว์ ิดท์อยา่ งมปี ระสิทธิภาพ 72

การประชมุ วชิ าการระดับชาติด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ ครงั้ ท่ี 11 (NCIT2019) 1. บทนา ค่าคาสงั่ เพ่อื ความคุมการทางาน และจดั เกบ็ ค่าสถานะการทางานต่าง ๆ ระบบเครอื ข่ายปัจจุบันได้มกี ารขยายตัวเติบโตจนมขี นาดใหญ่ และ ของอุปกรณ์เครอื ขา่ ย เป็นชนั้ ท่ที าใหผ้ ดู้ ูแลระบบเครือขา่ ยสามารถใชง้ าน อาจจะประกอบไปดว้ ยอุปกรณ์ทม่ี คี วามหลากหลายส่งผลใหร้ ะบบเครอื ขา่ ย โปรแกรมประยุกต์บนตวั ควบคุมเพ่ือกาหนดค่าจัดการ และตรวจสอบ มีความซับซ้อนมากขึ้น หน่ึงในปัญหาท่ีน่าสนใจนัน่ ก็คือเราท์เตอร์จะ เครือข่ายพ้ืนฐานได้อย่างง่าย ในชั้นน้ีจะมีอินเตอร์เฟสสองแบบคือ สามารถเลือกเสน้ ทางท่มี ปี ระสิทธภิ าพภายใตเ้ ครอื ขา่ ยท่มี ีความซบั ซ้อนน้ี Northbound และ Southbound โดย Northbound คอื ส่วนส่อื สารกบั ลาดบั อยา่ งไร การเลอื กเสน้ ทางท่ใี ชใ้ นการส่งขอ้ มูลอยา่ งไม่มปี ระสทิ ธภิ าพนัน้ ชนั้ แอปพลิเคชนั โดยจะทางานผา่ น API ของตวั ควบคุม Southbound คอื อาจสง่ ผลใหเ้ กดิ ความคบั คงั่ ในเครอื ขา่ ย เกดิ การรบั ส่งขอ้ มลู ทล่ี ่าชา้ หรอื มี ส่วนส่อื สารกบั ลาดบั ชนั้ โครงสร้างพื้นฐานท่เี ป็นอุปกรณ์เครอื ข่ายและจะ ขอ้ มูลสญู หาย การตรวจสอบระบบเครอื ขา่ ยเพ่อื แกไ้ ขปัญหาความคบั คงั่ จงึ ทางานผา่ นโพรโตคอลเช่น Openflow, Netconf เป็นตน้ มคี วามสาคญั อยา่ งไรกต็ ามวธิ กี ารตรวจสอบระบบเครอื ขา่ ยแบบดงั้ เดมิ นนั้ ไม่สามารถทาใหเ้ ห็นเห็นภาพรวมของระบบ หรืออาจใชเ้ วลานานในการ Infrastructure Layer เป็นส่วนท่ีประกอบไปด้วยอุปกรณ์เครือข่าย มี ตรวจสอบเพ่อื วเิ คราะหป์ ัญหาท่ีเกิดขนึ้ แนวคิดบรหิ ารจดั การเครือขา่ ย หน้าทท่ี างานตามคาสงั่ ท่ี Control Layer สง่ ค่ามาเทา่ นนั้ แบบเอสดีเอ็น[1] จงึ ถูกพฒั นาขนึ้ โดยมีจุดประสงคเ์ พ่อื ท่จี ะคอยทาหน้าท่ี ดูแลบรหิ ารจดั การเครอื ขา่ ย และทาการตรวจสอบอุปกรณ์ต่าง ๆ ท่ที างาน รปู ท่ี 1. สถาปัตยกรรมเครอื ขา่ ยแบบเอสดเี อน็ อยภู่ ายในระบบเครอื ขา่ ยว่ามีการทางานไดถ้ ูกตอ้ งหรอื ไม่ โดยแนวคดิ การ จดั การเครือข่ายดงั กล่าวได้มีการถูกพัฒนา และนาไปใช้บนอุปกรณ์ 2.2. การจดั การจราจรบนเครอื ขา่ ย เครอื ขา่ ยรุ่นใหม่ ๆ ในปัจจุบนั อยา่ งแพร่หลาย การบรหิ ารจดั การเครอื ขา่ ยหมายถงึ การรกั ษาความพรอ้ มใช้งานของ เพ่อื ให้อุปกรณ์เครอื ขา่ ยรุ่นเก่าสามารถใชง้ านแนวคดิ แบบเอสดีเอน็ ได้ เครอื ขา่ ย และปรบั ปรุงประสทิ ธภิ าพของเครอื ขา่ ย แนวคดิ วศิ วกรรมจราจร ระบบจดั การเครอื ข่ายต้นแบบภายใตส้ ถาปัตยกรรมแบบเอสดเี อน็ จึงถูก บนเครือข่ายในเอสดีเอ็น[4] เป็ นแนวคิดท่ีเก่ียวขอ้ งกับการวางแผน พัฒนาขึน้ เพ่ือทาให้อุปกรณ์เครือข่ายแบบดัง้ เดิมสามารถเก็บขอ้ มูล ออกแบบ และควบคุมการจราจรขอ้ มูลในเครือข่าย ซ่ึงจุดประสงค์ของ ตรวจสอบสถานะการทางานของเครือขา่ ย และกระจายการทางานของ วศิ วกรรมจราจรคอื การทาใหก้ ารจราจรเครอื ขา่ ยนนั้ สามารถกระจายการ เสน้ ทางจราจรท่มี คี วามคบั คงั่ เสมอื นกบั อปุ กรณ์เครอื ขา่ ยในปัจจบุ นั ทางานได้อย่างสมดุล และมีประสิทธิภาพ โดยมักจะเก่ียวขอ้ งกบั การ คานวณเสน้ ทางระหว่างคู่ตน้ ทางปลายทางท่กี าหนด หรอื การคานวณการ ผวู้ จิ ัยได้มีการพฒั นาระบบต่อจากงานท่ถี ูกนาเสนอใน [2] ให้มีการ กระจายการส่งขอ้ มูลผา่ นเส้นทางหลายเสน้ ทางดว้ ยการใชอ้ ลั กอริทมึ เพ่อื ทางานได้ใกล้เคยี งกบั สถาปัตยกรรมแบบเอสดเี อน็ มากยงิ่ ขน้ึ โดยทาการ แบง่ ปรมิ าณการจราจรตามอตั ราส่วนเฉพาะ โดยจะมกี ารนาขอ้ มูลปรมิ าณ แยกระบบท่ใี ช้ในการกระจายภาระงานออกจากส่วนควบคุม เพ่ือศึกษา การใช้งานของระบบเครือข่ายทงั้ ในอดีต และปัจจุบันมาวิเคราะห์เพ่ือ ประสทิ ธิภาพการกระจายภาระงานภายใตร้ ะบบใหมท่ ่ผี วู้ จิ ยั ไดน้ าเสนอ ใน คาดการณ์ปรมิ าณการใช้งานท่จี ะเกิดขน้ึ ในอนาคต และหาแนวทางในการ งานวจิ ยั ฉบบั น้จี ึงไดท้ าการนาวเิ คราะห์การกระจายภาระงาน และนาเสนอ บรหิ ารจดั การเครอื ขา่ ยใหม้ ปี ระสทิ ธภิ าพมากยง่ิ ขน้ึ ตวั ชวี้ ดั การกระจายภาระงานใหม่เพมิ่ เตมิ เพ่อื เป็นประโยชน์ตอ่ การพฒั นา ระบบตน้ แบบใหม้ คี วามสมบูรณ์มากขน้ึ ในอนาคต แนวคิด Two-tier mechanism [5] เป็ นแนวคิดการออกแบบระบบ จดั การการจราจรเครือขา่ ยรูปแบบหน่ึง ท่จี ะแบ่งการทางานของเอสดีเอน็ 2. ทฤษฎที เ่ี ก่ยี วขอ้ ง คอนโทรลเลอร์ออกเป็ นสองส่วน โดยมีส่วนท่ีเป็ นกลไกการวัดและ 2.1. Software Defined Network (SDN) ตรวจสอบสถานะการทางานของระบบ และส่วนของการจดั การเครอื ขา่ ย โดยทาวศิ วกรรมจราจร ตามทแ่ี สดงไวใ้ นรูปท่ี 2 Software Defined Network (SDN) [3] เป็ น ส ถ า ปั ตย กรรม ท่ีถู ก ออกแบบมาเพ่ือควบคุม และสงั่ การอุปกรณ์เครอื ข่ายจากส่วนของการ ควบคุมเพียงจุดเดยี ว ต่างจากสถาปัตยกรรมการเครอื ขา่ ยแบบดงั้ เดิมท่ี อุปกรณ์เครือข่ายแต่ละตัวจะทาการตดั สินใจเก่ียวกบั การควบคุมการ ทางานการจราจรเครอื ขา่ ยตามตารางเสน้ ทางท่กี าหนดค่าไว้ โดยแนวคิด การบริหารจดั การระบบเครอื ขา่ ยแบบเอสดีเอน็ จะทาใหซ้ อฟตแ์ วรส์ ามารถ ควบคุมการทางาน และจดั การเครือข่ายทงั้ หมดได้ง่ายและรวดเร็วขน้ึ โครงสรา้ งสถาปัตยกรรมเอสดเี อน็ น้สี ามารถแบ่งออกเป็น 3 ลาดบั ชนั้ ตาม รูปท่ี 1 โดยมรี ายละเอยี ดดงั ตอ่ ไปนี้ Application Layer หรอื ชนั้ แอปพลิเคชนั เป็นส่วนท่ีทางานติดต่อกับ ผูใ้ ช้ โดยจะทาหน้าท่ีในการรบั คาสงั่ และแสดงผลขอ้ มูลต่าง ๆ ให้กับ ผใู้ ช้งานตามแต่ความตอ้ งการ การทางานของชนั้ แอปพลเิ คชนั จะทางาน โดยโปรแกรมประยกุ ตท์ ่ตี ดิ ตอ่ กบั ชนั้ ควบคุม Control Layer หรอื ชนั้ ควบคุมเป็นส่วนท่ที าหน้าท่ีเป็นตวั กลางในการ ทางานระหวา่ งชนั้ แอปพลเิ คชนั กบั อุปกรณ์เครอื ขา่ ย ซ่งึ ทาหน้าท่ใี นการส่ง 73

การประชมุ วชิ าการระดบั ชาตดิ า้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศ ครงั้ ท่ี 11 (NCIT2019) รูปท่ี 2. Two-Tier Mechanism รปู ท่ี 3. การออกแบบระบบจดั การเครอื ขา่ ย 2.3. การกระจายจราจรบนเครอื ขา่ ย 3.1. การกระจายจราจรบนเครอื ขา่ ย แนวคิดการจดั การจราจรแบบ Hedera [6] เป็นแนวคิดการตัดสนิ ใจ เพ่ือท่ีจะกระจายการจราจรบนเครือข่าย ระบบจะพยายามเปล่ียน เลือกเสน้ ทางให้กบั โฟลวใ์ นเครือขา่ ย ท่ีทาให้เกดิ จากจราจรเครือข่ายไม่ เสน้ ทางการจราจรเครอื ขา่ ยท่กี าลงั เกดิ ความคบั คงั่ โดยระบบจะส่งคาสงั่ ไป สมดุล และเกิดการสญู เสียแบนด์วดิ ท์ โดยการเลอื กโฟลว์สาหรบั เสน้ ทาง ยงั อุปกรณ์เครอื ขา่ ยเพ่อื เกบ็ รวบรวมขอ้ มูล และทาการหาค่าปรมิ าณการใช้ ใหม่มีขนั้ ตอนดงั นี้ เม่อื มีการตรวจพบโฟลว์ท่ีมีขนาดใหญ่ระบบจะเก็บ งานของเสน้ ทางในปัจจบุ นั เม่อื ตรวจสอบปรมิ าณการใช้งานเส้นทางแล้ว รวบรวมขอ้ มูลโฟลวข์ องอุปกรณ์เครอื ขา่ ย ท่อี ุปกรณ์ได้มกี ารตงั้ ค่าใหส้ ่งมา พบวา่ เสน้ ทางนนั้ มปี รมิ าณการใชง้ านทค่ี บั คงั่ ระบบจะเรม่ิ ทาการตรวจสอบ ท่รี ะบบเป็นระยะ ๆ และถา้ พบอตั ราของโฟลว์มีขนาดใหญ่กว่าเกณฑ์ท่ี เง่อื นไขการยา้ ยเสน้ ทาง โดยจะเลอื กโฟลวท์ ่มี ีขนาดใหญ่ท่สี ุด จากนนั้ จะ กาหนดแล้ว โฟลวด์ งั กล่าวจะถูกกาหนดสถานะให้เป็นโฟลว์ขนาดใหญ่ ตรวจสอบเสน้ ทางทงั้ หมดในเครอื ขา่ ยเพ่อื หาว่ามเี สน้ ทางใดบา้ งทม่ี ปี รมิ าณ จากนนั้ ระบบจะประมาณการความต้องการแบนดว์ ิดทข์ องโฟลวข์ นาดใหญ่ แบนดว์ ทิ ธค์ งเหลอื เพยี งพอทจ่ี ะรองรบั โฟลวท์ ่กี าหนด และไม่ทาใหเ้ สน้ ทาง เหล่านนั้ ตามความต้องการรวมกบั สถานการณ์ ปริมาณการใช้งานของ ใหม่นนั้ เกดิ ความคบั คงั่ เม่อื ตรวจสอบสถานะ และคานวณเสน้ ทางใหม่ได้ เสน้ ทางปัจจุบัน และคานวณหาเส้นทางท่ีเหมาะสม การหาเส้นทางท่ี สาเร็จระบบจะทาการสรา้ งชุดคาสงั่ ควบคุมเสน้ ทาง ภาพรวมของระบบนนั้ เหมาะสมนนั้ ไดใ้ ช้แนวคดิ การคน้ หาเสน้ ทางแบบ Global First Fit [6] เป็น จะถกู แสดงไวต้ ามรปู ท่ี 4 โดยชุดคาสงั่ จะประกอบไปดว้ ย แนวคดิ ท่ใี ชใ้ นการหาเสน้ ทาง โดยจะหาเส้นทางทงั้ หมดท่เี ป็นไปได้ และ นามาตรวจสอบปริมาณการใชง้ านของเส้นทาง โดยจะเลอื กเส้นทางท่ีมี  กาหนดเง่อื นไขการยา้ ยโฟลว์ผา่ นการกาหนด Access Control แบนด์วดิ ท์คงเหลอื เพียงพอท่จี ะรองรบั โฟลว์ท่จี ะยา้ ยมาได้ และเม่ือยา้ ย List (ACL) โฟลวไ์ ปแลว้ ไม่ทาใหเ้ สน้ ทางนนั้ ๆ เกดิ ความคบั คงั่  การกาห นดทิศ ทางขอ งโฟ ลว์จาก ชุดคาสัง่ Route-map 3. วธิ ดี าเนนิ การวจิ ยั (ชุดคาสงั่ ในอุปกรณ์เครือข่าย) โดยกาหนดเง่อื นไขให้ขอ้ มลู ท่ีมี ในหวั ขอ้ น้ีผวู้ ิจยั จะนาเสนอรายละเอยี ดของระบบท่ีถกู พฒั นา โดยจะ ลกั ษณะตามท่กี าหนดไวใ้ น ACL ใหเ้ ปล่ยี นการส่งออกขอ้ มูลไป ทาใหร้ ะบบเป็นไปตามสถาปัตยกรรมเอสดเี อน็ มากขน้ึ โดยจะเนน้ หนักไป ยงั อนิ เตอรเ์ ฟสของอปุ กรณ์เครอื ขา่ ยทก่ี าหนด ท่สี ่วนของการพฒั นาโปรแกรมทใ่ี ชใ้ นการจดั การเครอื ขา่ ยเพ่อื ชว่ ยลดความ คบั คงั่ ของการจราจรในระบบ เม่อื พบเส้นทางใหม่ท่สี ามารถยา้ ยโฟลว์ไปไดแ้ ล้ว ระบบจะทยอยส่ง ชุดคาสงั่ ไปยงั อุปกรณ์เครอื ขา่ ยต่าง ๆ ท่ีเก่ยี วขอ้ ง เม่อื ส่งคาสงั่ เรยี บรอ้ ย 3.1. ภาพรวมของระบบ อปุ กรณ์เครอื ขา่ ยจะทาการปรบั ปรุงขอ้ มูลตารางเสน้ ทางใหม่ โดยระบบจะ การพฒั นาระบบไดม้ ีการออกแบบตามสถาปัตยกรรมเอสดเี อน็ โดย แสดงโครงสร้างเครอื ข่ายท่ีมีการเปล่ียนเสน้ ทางใหม่ให้กบั ผูใ้ ช้ได้อย่าง อตั โนมตั ิ โดยการเปล่ยี นเสน้ ทางในลกั ษณะนี้จะอยนู่ อกเหนือจากการทา แบง่ โครงสรา้ งออกเป็น 3 ส่วน โดยผวู้ ิจยั พฒั นาระบบต่อจากระบบตน้ แบบ IP-based routing แบบปกติ ดงั นนั้ ระบบจึงสามารถทางานไดไ้ มว่ ่าผใู้ ช้จะ [2] ได้พฒั นาเน้นใหร้ ะบบมคี วามเป็นเอสดเี อน็ มากขนึ้ โดยแยกการทางาน เลอื กใช้ IP-based routing แบบใดกต็ าม ในสว่ นของการจดั การเครอื ขา่ ยออกจากชนั้ ควบคุมเป็นแอปพลิเคชนั โดย สมบูรณ์ โดยส่วนของการควบคุมการทางานและการตดั สนิ ใจเลอื กเสน้ ทาง จะอยู่ท่ีแอปพลิเคชนั และติดต่อส่วนส่งคาสงั่ ควบคุมอุปกรณ์ผ่านทาง Northbound API ท่ีชนั้ ควบคุมเปิดไวใ้ ห้สามารถมาดึงขอ้ มูลต่าง ๆ ของ ระบบไปใชไ้ ด้ โดยการทางานของระบบจดั การเครอื ขา่ ย ระบบจะออกแบบ ตามแนวคดิ Two-tier mechanism ระบบจะรอ้ งขอขอ้ มูลจากอุปกรณ์เพ่ือ นามาตรวจสอบสถานะและจดั การเครอื ขา่ ย จากนนั้ ส่งชุดคาสงั่ ของเสน้ ทาง ใหม่ไปยงั อุปกรณ์เพ่อื ใหอ้ ุปกรณ์ทาการเปล่ยี นเส้นทางจราจร ดงั แสดงไว้ ในรูปท่ี 3 74

การประชุมวิชาการระดบั ชาตดิ า้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศ ครงั้ ท่ี 11 (NCIT2019) ไปได้ สมมุตใิ หเ้ ครือข่ายมที งั้ หมด P เสน้ ทาง และ x* คอื ค่าคาดหวงั ซ่งึ จะ มคี า่ เทา่ กบั x หารดว้ ย P โดยท่ี x คอื คา่ ปรมิ าณทราฟฟิกทว่ี ดั ได้ ค่า error ของลิงก์ท่ี 1 ซ่ึงถูกแทนด้วย ������1 จะสามารถคานวณได้ เท่ากบั P-1 จากการแทนค่าสมการท่ี 1 ลงไปยงั สมการท่ี 2 และหากกรณีท่ี มกี ารใชง้ านของลงิ กแ์ ยท่ ส่ี ุดเม่อื ค่า x = 0 จะทาใหค้ า่ ������������ มคี า่ เท่ากบั 1 ซ่งึ สามารถคานวณไดจ้ ากสมการท่ี 3 ดงั นัน้ เราจะสามารถหาค่าเฉล่ยี ส่วน เบย่ี งเบนคา่ คาดหวงั ไดด้ งั สมการท่ี 4 ������∗ = ������ (1) (2) ������ (3) (4) ������1 = |������1−������1∗| = ������ − 1 ������1∗ ������2 = ������3 = ⋯ = ������������ = |0−������������| = 1 ������ ������ ������ = ∑������������=1 ������������ = 2(������−1) ������ ������ จากสูตรเม่ือค่าเฉล่ยี ส่วนเบ่ยี งเบนค่าคาดหวงั มีค่าเขา้ ใกลศ้ ูนยม์ าก เท่าไหร่หมายความว่าประสิทธิภาพการกระจายจราจรเป็ นไปตามท่ี คาดหวงั ดงั นนั้ การท่รี ะบบมีค่าเฉล่ยี สว่ นเบย่ี งเบนคา่ คาดหวงั เขา้ ใกล้ศนู ย์ จะถอื วา่ การกระจายจราจรของระบบนนั้ มปี ระสทิ ธภิ าพ รปู ท่ี 4. การตรวจสอบเง่อื นไขการเปล่ยี นเสน้ ทาง 4.1.2. Non-Work-Conserving Idle Time เพ่อื ท่จี ะให้เกดิ ความสมดุลในการรบั สง่ ขอ้ มูลภายในเครอื ขา่ ย เสน้ ทาง 4. ผลการดาเนินงาน ขาออกทงั้ หมดควรจะถูกใช้งาน การท่มี ีเส้นทางท่ีไม่ถูกใช้งานจะทาให้ ในหัวขอ้ น้ีผู้วิจยั จะทาการทดสอบระบบท่ีถูกพฒั นาข้นึ ภายใต้ชุด แบนด์วดิ ท์ของเส้นทางนนั้ สูญเสียไปโดนเปล่าประโยชน์ จากสมมุติฐาน อุปกรณ์เครือข่ายจริง โดยรายละเอียดของการทดสอบ และตัวช้ีวัด ดงั กล่าว Non-Work-Conserving Idle Time [7] จงึ ถูกนามาใช้เป็นตวั ชว้ี ดั ประสทิ ธภิ าพมดี งั ตอ่ ไปนี้ ในการประเมนิ ประสทิ ธภิ าพ 4.1. การช้วี ดั ประสทิ ธภิ าพของการกระจายจราจร 4.2. การทดสอบและประเมนิ ผลเบ้อื งตน้ ตวั ชวี้ ดั ประสทิ ธภิ าพในด้านการกระจายการจราจรบนเครอื ขา่ ยท่ีถูก ในการทดสอบระบบเบอื้ งต้นนนั้ เป็นการทดสอบว่า ระบบจะสามารถ นาเสนอในส่วนน้ีมีจุดประสงค์เพ่ือแสดงให้เห็นว่าการนาระบบจดั การ กระจายการจราจรเป็นไปไดต้ ามทค่ี าดหวงั ซง่ึ เป็นการทดสอบกบั เครอื ขา่ ย เครอื ขา่ ยตน้ แบบมาใชใ้ นการจดั การเครอื ขา่ ยนนั้ ส่งผลอยา่ งไรต่อระบบ ท่ีไม่ได้มีความซับซ้อนมากนัก ผู้วิจยั ได้ดาเนินการสร้างเครือข่ายตาม เครอื ขา่ ย โดยรายละเอยี ดของตวั ชว้ี ดั นนั้ มดี งั ต่อไปนี้ โครงสร้างเครือขา่ ยท่กี าหนดตามรูปท่ี 5 ระบบท่สี รา้ งขน้ึ ประกอบไปดว้ ย อปุ กรณ์เครือขา่ ย Router จานวน 6 ตวั (Cisco 2901) และ PC จานวน 4 4.1.1. โหลดทไี่ มส่ มดุล (Load Balancing Error) เคร่อื ง ลิงก์ท่ใี ช้ในการเช่ือมต่อคอื สาย Serial โดยใช้ OSPF เป็นโพโท- การกระจายภาระงานนนั้ จะสามารถเกดิ ขน้ึ ได้ก็ต่อเม่อื มกี ารกาหนด คอลในการคน้ หาเส้นทาง และแตล่ ะเสน้ มีแบนดว์ ดิ ท์ท่ีเท่ากนั ในส่วนของ ภาระงานในแตล่ ะเสน้ ทางอยา่ งเหมาะสม ความแตกต่างระหว่างภาระงานท่ี การจราจรในเครอื ขา่ ยได้มีการใช้ iPerf ในการสรา้ งแพค็ เกตแบบ UDP คาดหวงั และภาระงานท่เี กิดขน้ึ จรงิ บนเสน้ ทางจะถกู เรยี กว่าส่วนเบย่ี งเบน และสง่ เขา้ ไปในเครอื ขา่ ยเพ่อื ใหเ้ กดิ การจราจรในระบบ สมดุล ปัญหาความไม่สมดุลของภาระงานท่เี กดิ ขนึ้ จะถูกแสดงใหเ้ ห็นเม่อื ภาระงานท่เี กิดขนึ้ จริงในบางเส้นทางมคี ่าอยนู่ ้อยกว่าระดับค่าคาดหวงั ท่ี จากการทดสอบเม่อื เครือข่ายตรวจพบความคบั คงั่ ระบบจะตรวจสอบ ตอ้ งการ คา่ คาดหวงั คอื ค่าท่จี ะถูกคานวณเม่อื มปี รมิ าณการจราจรเขา้ มาท่ี เง่อื นไข และทาการยา้ ยเส้นทางโดยอัตโนมัติไปยงั เส้นทางท่ีสามารถ อุปกรณ์ โดยปริมาณการจราจรควรถูกส่งออกเท่า ๆ กนั ตามจานวน รองรบั โฟลวท์ ่จี ะยา้ ยไปไดต้ ามทแ่ี สดงไวใ้ นภาพท่ี 6 อนิ เตอรเ์ ฟสท่อี อกไปไดท้ งั้ หมด โดยการหาค่าคาดหวงั สามารถหาได้จาก คา่ ปรมิ าณการจราจรในเครอื ขา่ ยทงั้ หมดหารดว้ ยจานวนเสน้ ทางทงั้ หมดท่ี 75

การประชุมวชิ าการระดบั ชาติด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ ครัง้ ที่ 11 (NCIT2019) รูปท่ี 5. การแสดงเสน้ ทางการเช่อื มตอ่ ของเครอื ขา่ ย หลงั จากการทดสอบระบบท่ถี ูกพฒั นาขน้ึ ภายใตร้ ะบบเครือข่ายอย่าง ง่ายจะเห็นไดว้ ่าระบบสามารถกระจายการจราจรได้ดี ผวู้ จิ ยั จึงไดม้ ีการ สรา้ งระบบเครือข่ายอีกรูปแบบนึงท่กี ารยา้ ยโฟลว์ไปยงั เสน้ ทางใหม่จะมี ความทา้ ทายมากยง่ิ ขน้ึ เพ่อื ทดสอบความสามารถในการกระจายเสน้ ทาง เครือข่ายท่ีสรา้ งขน้ึ นัน้ ระบบเครือข่ายท่ีจะใช้ในการทดสอบอย่างเต็ม รปู แบบจะประกอบไปดว้ ยอุปกรณ์เครอื ขา่ ยประกอบดว้ ย Router จานวน 6 ตวั (Cisco 2901 จานวน 6 ตวั ) ลงิ กท์ เ่ี ช่อื มระหว่างเราเตอรภ์ ายในแต่ละ Rack จะเป็น Serial ท่ีมีความเร็ว 1.544 Mbps โพรโทคอลท่ีใช้ในการ ทดสอบครงั้ น้ีใชโ้ พรโทคอล OSPF การจราจรภายในระบบเครอื ขา่ ยก่อนท่ี จะมกี ารนาระบบจดั การเครอื ขา่ ยมาใช้นนั้ มเี ส้นทางการใชง้ านจากตน้ ทาง ไปปลายทางคือ PC1 ไปยงั PC5 PC2 ไปยงั PC5 และ PC3 ไปยงั PC4 ดงั รูปท่ี 8 รูปท่ี 6. การแสดงเสน้ ทางการเช่อื มตอ่ ของเครอื ขา่ ย รูปท่ี 8. แสดงโครงสรา้ งเครอื ขา่ ยทใ่ี ชใ้ นการทดสอบ รปู ท่ี 7. แสดงค่า Load Balancing Error รูปท่ี 9. แสดงโครงสรา้ งเครอื ขา่ ยหลงั จากนาระบบจดั การเครอื ขา่ ยมาใช้ จากการทดสอบเราได้ชี้วดั ประสิทธภิ าพการกระจายจราจรโดยนา การจราจรภายในระบบเครอื ขา่ ยหลงั จากนาระบบจดั การเครอื ขา่ ยมา Load Balancing Error มาหาส่วนเบ่ียงเบนสมดุลตามรูปท่ี 7 ในกรณีท่ีมี ใชน้ นั้ มเี ส้นทางการใชง้ านจากต้นทางไปปลายทางจะเปล่ยี นไปดงั รูปท่ี 9 เสน้ ทางท่ีเป็นไปไดท้ งั้ หมด 3 เส้นทางแต่ถูกใช้งานจริงแค่เส้นทางเดยี ว โดยเม่อื เครือข่ายตรวจพบความคบั คงั่ ระบบจะตรวจสอบเง่อื นไขการยา้ ย ระบบจะมคี ่าสว่ นเบ่ยี งเบน 1.3 โดยการคานวณตามสมการท่ี 4 เสน้ ทาง และทาการย้ายเส้นทางอตั โนมตั ิไปยงั เส้นทางใหม่ท่ีสามารถ รองรบั โฟลว์ทจ่ี ะยา้ ยไปได้ เม่อื มกี ารนาระบบจดั การเครอื ขา่ ยท่ถี ูกนาเสนอ จากกราฟรูปท่ี 9 จะเห็นไดว้ ่าก่อนมกี ารใชง้ านระบบจดั การเครอื ขา่ ย มาใช้พบว่า เสน้ ทางท่ีเกิดความคบั คงั่ มีปรมิ าณการจราจรในเครือขา่ ย ระบบเครอื ข่ายท่ีใช้ในการทดสอบนัน้ มีค่าส่วนเบ่ียงเบนอยู่ท่ี 1.2 ซ่ึง ลดลงซง่ึ เกดิ จากการยา้ ยเสน้ ทางของระบบ หมายถึงมีประสิทธิภาพการกระจายจราจรท่ีไม่ดี (มีค่าเข้าใกล้ 1.3) หลงั จากมกี ารใชร้ ะบบจดั การเครอื ขา่ ยจากกราฟในภาพ จะเหน็ ได้ว่ามคี ่า ในช่วงก่อนวินาทีท่ี 20 จากกราฟรูปท่ี 10 แสดงให้เห็นถึงอัตรา สว่ นเบย่ี งเบนค่าคาดหวงั ลดลง แสดงใหเ้ หน็ ถงึ การกระจายจราจรเครอื ขา่ ย ปรมิ าณการใชง้ านของเสน้ ทางท่ี 1 (R1->R5->R6) จากเดมิ ก่อนทจ่ี ะมกี าร เป็นไปตามท่ีคาดหวงั โดยท่ีวนิ าทีท่ี 20 ระบบเกิดการย้ายโฟลว์ไปยงั นาระบบจดั การเครอื ขา่ ยมาใช้งาน เสน้ ทางนี้จะมีปรมิ าณการใช้งานอยทู่ ่ี เสน้ ทางใหมเ่ ป็นครงั้ แรก และมกี ารยา้ ยโฟลว์อกี ครงั้ ท่วี นิ าทที ่ี 70 ซ่งึ แสดง 75 – 83 เปอร์เซ็นต์ เพราะการเลือกเส้นทางของอุปกรณ์เครือข่ายจะ ให้เห็นว่าระบบสามารถบรรลุวตั ถุประสงค์ท่ตี งั้ ไวภ้ ายใตร้ ะบบเครอื ข่ายท่ี เลือกใชเ้ ส้นทางน้ีเพียงแค่เส้นทางเดียว เน่ืองจากเป็นเส้นทางท่สี นั้ ท่สี ุด ไม่มคี วามซบั ซอ้ น ในขณะท่เี ส้นทางท่ี 2 (R1->R3->R5->R4->R6) ดังกราฟรูปท่ี 11 ไม่ถูก เลือกใช้งานเลยมเี พยี งการจราจรท่ีเกดิ ขนึ้ จากการแลกเปล่ยี นขอ้ มูลของ 4.3. การทดสอบและประเมนิ ผลอยา่ งเตม็ รปู แบบ ระบบระหว่างอุปกรณ์ และส่วนควบคุมไม่เกนิ 10 เปอร์เซ็นตเ์ ท่านนั้ ส่วน 76

การประชมุ วชิ าการระดบั ชาตดิ า้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศ คร้ังที่ 11 (NCIT2019) เสน้ ทางท่ี 3 (R1->R2->R4->R6) มปี รมิ าณการใชง้ าน 55 - 68 เปอรเ์ ซน็ ต์ ผลการชว้ี ดั การกระจายจราจรเครอื ขา่ ยท่ไี ม่สมดุล ในการทดสอบไดท้ า ดงั กราฟรูปท่ี 12 การคานวณค่าส่วนเบ่ียงเบนต่อวินาที โดยจะชีว้ ดั ประสิทธิภาพในการ กระจายจราจรไดส้ มบูรณ์ท่สี ุดเม่อื ค่าส่วนเบ่ยี งเบนมีค่าเขา้ ใกล้ศูนยม์ าก เม่อื มกี ารนาระบบจดั การเครือขา่ ยมาใช้ จากกราฟรปู ท่ี 10 จะเห็นได้ ท่ีสุด เม่ือนาระบบจัดการเครือข่ายมาใช้ จะได้ค่าส่วนเบ่ียงเบ นมี วา่ ท่กี ารทดสอบวนิ าทที ่ี 20 หลงั จากระบบตรวจพบความคบั คงั่ แลว้ ระบบ คา่ ประมาณ 0.2 เม่อื มกี ารเปลย่ี นเส้นทางในวนิ าทที ่ี 20 ดงั รูปท่ี 13 แสดง ได้ทาการเปลย่ี นเสน้ ทางของโฟลว์ครงั้ ท่ี 1 สง่ ผลใหป้ รมิ าณการใช้งานใน ใหเ้ หน็ ถึงการกระจายจราจรเครอื ขา่ ยเป็นไปตามท่คี าดหวงั ซ่งึ สอดคล้อง เส้นทางท่ี 1 ลดลง และเลอื กใชเ้ สน้ ทางท่ี 2 ดงั กราฟรปู ท่ี 11 ท่มี ปี รมิ าณ กบั ปรมิ าณการจราจรท่คี ่อย ๆ ลดลง ดงั รปู ท่ี 10 การใชง้ านเพ่ิมขน้ึ โดยระบบจดั การเครอื ขา่ ยไม่เลอื กใชเ้ สน้ ทางท่ี 3 ท่สี นั้ กว่าเพราะในเสน้ ทางท่ี 3 ดงั กราฟรูปท่ี 12 เสน้ ทางนมี้ ีปรมิ าณการใช้งาน 55-68 เปอรเ์ ซน็ ตแ์ ล้ว หากมกี ารยา้ ยมาจะทาใหเ้ สน้ ทางท่ี 3 มคี วามคบั คงั่ อกี รปู ท่ี 10. แสดงปรมิ าณการใชง้ านบนเสน้ ทางท่ี 1 (R1->R5->R6) รปู ท่ี 13. แสดงคา่ Load Balancing Error จากการทดสอบเพ่อื หาว่ามีลิงก์เสน้ ไหนบ้างท่ไี ม่ถูกใชง้ านจากกราฟ รูปท่ี 14 จากลง้ิ ก์ทงั้ หมด 9 ลิงก์นนั้ มีลงิ กท์ ่ีถูกเรยี กใชง้ านเพยี ง 2 ลิงก์ เท่านนั้ ตงั้ แต่ช่วงเรมิ่ ตน้ จนถงึ วนิ าทที ่ี 20 หรือกล่าวไดว้ า่ มลี งิ ก์ท่ไี มไ่ ด้ถูก เรยี กใชง้ านเทา่ กบั 75 เปอรเ์ ซน็ ตก์ อ่ นมกี ารใชร้ ะบบจดั การเครอื ขา่ ย หลงั จากมีการใช้ระบบจดั การเครอื ขา่ ย และระบบมีการยา้ ยเสน้ ทาง แล้ว ค่าเปอร์เซ็นต์ความว่างของระบบ จะมีค่าลดลงจนเป็ นศูนย์ซ่ึง สอดคลอ้ งกบั กราฟท่ี 10 และ 11 โดยหมายความว่าระบบสามารถทาให้ เกิดการกระจายจราจรได้ดีโดยท่ีทุก ๆ ลิงก์ถูกใช้งานโดยไม่ปล่อยให้ สูญเสยี โอกาสการใชแ้ บนดว์ ดิ ท์ รปู ท่ี 11. แสดงปรมิ าณการใชง้ านบนเสน้ ทางท่ี 2 (R1->R3->R5->R4->R6) รูปท่ี 12. แสดงปรมิ าณการใชง้ านบนเสน้ ทางท่ี 3 (R1->R2->R4->R6) รปู ท่ี 14. แสดงค่า Non-Work-Conserving Idle Time 5. สรุป ระบบควบคุม และการจัดการเครือข่ายนั้นเป็ นระบบห น่ึงท่ีมี ความสาคัญในปัจจุบนั เพ่ือให้สามารถดูแลรกั ษา และบรหิ ารจัดการ เครอื ขา่ ยไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ ระบบท่ีวจิ ยั ไดพ้ ฒั นาขน้ึ เป็นระบบบรหิ าร จ ัดก า รเครือ ข่า ย ต า ม แ น วคิดสถ า ปั ต ยก รรม เอ สดีเอ็น ท่ีท า ให้ อุป ก รณ์ 77