E-PROSOPO C

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ «ΠΡΟΤΑΣΗ» ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ - Νο 3



3ΠεριεχόμεναΣημείωμα Υπεύθυνου Συντακτικής ΕπιτροπήςΜΕΡΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ ΑΛΛΑ ΜΙΑ ΑΙΤΙΑ ΠΟΥ ΕΜΠΟΔΙΖΕΤΑΙ Η ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝΠΡΟΛΗΨΗΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΜΙΚΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣΑΑ. ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ Ή ΤΟΝ ΑΛΛΟ ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣΣκέψεις, απόψεις, προβληματισμοί, προτάσεις.Η δικτύωση των υπηρεσιών και φορέων, η αποτελεσματικότερη απάντησηστην αντιμετώπιση των σύγχρονων κοινωνικών προβλημάτωνΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ,ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗBΒ. ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Ή ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΚΙΝΗΣΗ «ΠΡΟΤΑΣΗ»ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟΣΟ ΔΥΣΚΟΛΟ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΓΟΝΙΟΣ ΣΗΜΕΡΑ;ΤΑ ΝΕΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΤΟΥ ΚΔΑΚ.Π «ΚΑΛΛΙΠΟΛΙΣ»ΟΤΑΝ ΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑγΓ. Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣΠως λειτουργούν οι πολίτες της παράλληλης Ελλάδας για να περάσουν από τοπεριθώριο στο επίκεντρο της καθημερινής ζωήςα. ΕντοπίζουμεΤΟ ΒΗΜΑ ΤΟΥ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΔΙΚΤΥΟ ΦΟΡΕΩΝ ΠΡΟΛΗΨΗΣβ. Παρεμβαίνουμε και ΥπερασπιζόμαστεΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣΔΔ. ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΑ ΑΚΟΜΗ…Σημείωμα Σύνταξης:α) Το τεύχος αυτό είναι χωρισμένο σε 4 βασικές ενότητες (Α, Β,Γ,Δ), οι οποίες αντιστοιχούνστις θεματικές που αναφέρεται το νέο e-ΠΡΟΣΩΠΟβ) Αν για οποιοδήποτε λόγο δεν ενδιαφέρεστε να λαμβάνετε το e-ΠΡΟΣΩΠΟ, παρακαλού-με ενημερώστε μας να σας διαγράψουμε από τη λίστα αποδεκτών.Εκδότης: Βασίλης ΠασσάςΙδιοκτησία: ΚΙΝΗΣΗ «ΠΡΟΤΑΣΗ», www.protasi.org.grΣαρανταπόρου 20, 26223 Πάτρα, τηλ.: 2610 451 790, 2610 454 357, fax: 2610 451 790e-mail: [email protected]Υπεύθυνη σύνταξης: Αγγελική ΠασσάΥπεύθυνη επιμέλειας κειμένων: Γεωργία ΛαμπροπούλουΕπιμέλεια σχεδιασμού: Τσιρίκος ΚωνσταντίνοςΚυκλοφορεί σε ηλεκτρονική μορφή. Οι απόψεις των συγγραφέων δεν εκφράζουν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της «ΠΡΟΤΑΣΗΣ»

4 ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣμερικοί λόγοι… Περίμενα με τον 5χρονο εγγονό μου να περάσω μία διάβαση για πεζούς. Στο φανάρι ήταναλλά μια η αιτία ο κόκκινος Σταμάτης και περιμέναμε τον πράσινο Γρηγόρη. Απορία του μικρού που πρόσφαταπου εμποδίζεται είχε παρακολουθήσει το πρόγραμμα κυκλοφοριακής αγωγής. Γιατί παππού αφού στο σχολείο μάθαμε να περιμένουμε όταν ανάβει ο Σταμάτης, και να περνάμε μόλις ανάψει ο Γρηγόρης , η επιτυχία των μόνο εμείς περιμένουμε και όλοι περνούν με τον Σταμάτη; Πως απαντάς στο Γιατί παππού… προγραμμάτων αφού στο σχολείο μας είπαν…..αλλά; Τι πιθανότητες επιτυχίας έχουν τα προγράμματα πρόληψης για τα ατυχήματα όταν τα παιδιά προληψης βιώνουν μία τέτοια αντίφαση; Συνήθως τα προγράμματα πρόληψης σε μαθητές αναφέρονται ως βιωματικά εργαστήρια. Πόσο όμως ισχυρά είναι αυτά τα εργαστήρια, όταν τα εργαστήρια της πραγματικής ζωής στην κοινωνία αλλά και στον χώρο οικογένειας, του σχολείου (σύλλογος εκπαιδευτικών, σύλλογος γονιών) δίνουν αντιφατικά, αρνητικά και αντίθετα μηνύματα; Να μην έχουμε αυταπάτες. Τα παι- διά μαθαίνουν κυρίως από την πραγματική ζωή και όχι από την εικονική πραγματικότητα των εργαστηρίων. Οι αξιολογήσεις των εργαστηρίων είναι θετικές και αυτό είναι αλήθεια, αλλά αλ- λάζουν συμπεριφορές ή αποτελούν ευχάριστες αναμνήσεις; Αλλά ακόμη και αν αλλάξουν, πόσο μόνιμη είναι η ανοσία μέσα σε ένα αρρωστημένο περι- βάλλον; Πριν αρκετά χρόνια, εφαρμόσαμε ένα ενδιαφέρον πρόγραμμα σε 4 Γυμνάσια με τίτλο: Η αξιοποίηση του αναλυτικού προγράμματος στην πρόληψη. Δεν υπήρχε διαχωρισμός των ωρών διδασκαλίας από τις ώρες εφαρμογής του προγράμματος. Απλά στις ώρες διδασκα- λίες, την ώρα του μαθήματος η τάξη λειτουργούσε με τις αρχές της ομάδας πρόληψης και αξιο- ποιούσε το μάθημα για την πρόληψη. Η επιτυχία του προγράμματος ήταν εντυπωσιακή ακόμη και σε μαθήματα όπως τα μαθηματικά. Οι καθηγητές τελείωσαν νωρίτερα την ύλη, οι γονείς απορούσαν γιατί τα παιδιά δεν είχαν άγχος και πως πέτυχαν καλύτερες επιδόσεις. Δυστυχώς το πρόγραμμα δεν αξιοποιήθηκε γιατί ο τρόπος λειτουργίας του εκπαιδευτικού μας συστήματος είναι τόσο άκαμπτος που δεν επιτρέπει την καινοτομία και την διαφορετικότητα (και ας ευαγγελίζονται οι πολιτικοί μας ότι την αποδέχονται). Τα προγράμματα αγωγής υγείας και πρόληψης των εξαρτήσεων στοχεύουν στην ενί- σχυση της ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης των μαθητών, στην ενίσχυση της προσωπικότητάς τους, στην αύξηση των προστατευτικών παραγόντων όπως η αυτοεκτίμηση, η επικοινωνία, ο αυτο- σεβασμός και ο σεβασμός των άλλων με την τήρηση των ορίων καλής συνεργασίας και άλλα πολλά. Πετυχημένα προγράμματα από ευαισθητοποιημένους εκπαιδευτικούς και εμπνευσμένα στελέχη πρόληψης. Οι μαθητές απορούν όμως γιατί δεν λειτουργούν και στην τάξη, όπως λειτουργούν στα προ- γράμματα. Πώς να βελτιωθεί η αυτοεκτίμηση αν μετά το πρόγραμμα στην τάξη ή στην οικογέ- νεια, συνήθως εισπράττουν το αντίθετο; Μιλώ με μητέρες που έχουν παιδιά στο Δημοτικό, στην πλειοψηφία κορίτσια. Πόσο υποφέρουν τα πρωινά, την ώρα που πρέπει να ντυθούν οι μικρές μαθήτριες για το σχολείο. Τι θα φορέσουν. Αν είναι στην μόδα. Τι μάρκα είναι. Τι λένε οι συμμαθήτριες και πως ντύνονται. Τι βλέπουν στην τηλεόραση. Αλήθεια τι συμβαίνει με την βιωματική μάθηση από την τηλεόραση και το διαδίκτυο; Πόσο και σε ποιους μαθητές θα γίνει το θαύμα και ο μικρός Δαυίδ των προγραμμάτων πρόλη- ψης θα επικρατήσει του Γολιάθ, της λαίλαπας του σύγχρονου τρόπου ζωής; Να κατανοήσουν δηλαδή ότι αξίζουν για αυτό που είναι και όχι για αυτά που φορούν; Ποιο πρόγραμμα θα διαπαιδαγωγήσει τους μικρούς μαθητές να γίνουν αυτόνομοι, ανεξάρ- τητοι, δημιουργικοί και ενεργοί πολίτες όταν στην πραγματική ζωή διαπαιδαγωγούνται από τους αλαζόνες πολιτικούς που στην πλειοψηφία τους είναι Ακροατές των έργων και θεατές των λόγων; (όπως είπε ο Θουκυδίδης). Συνήθως ανειλικρινείς, πολλά υποσχόμενοι και ελάχιστα πράττοντες, εξαρτώμενοι από την εξουσία, την οποία προσπαθούν να κρατήσουν με νύχια και με δόντια. Πολλά υποσχόμενοι ως υποψήφιοι της εξουσίας και αλαζόνες φερόμενοι ως εξουσία. Η μεγαλύτερη απρέπεια είναι η αλαζονεία (Ζήνων ο Στωικός). Την υπεροψία πρέπει κανείς να σβήνει περισσότερο παρά την πυρκαγιά (Ηράκλειτος).

5ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣΤο φαινόμενο των εξαρτητικών συμπεριφορών από ουσίες και συνήθειες συνεχίζει να θεριεύειγιατί στοχεύουμε λάθος. Όσο η κοινωνία λειτουργεί ως εκκολαπτήριο εξαρτημένων ατόμων, ταπρογράμματα πρόληψης στον μαθητικό πληθυσμό μικρή ελπίδα έχουν να ωφελήσουν μακρο-πρόθεσμα στη συντριπτική πλειοψηφία τους μαθητές. Δεν μιλάμε για αυτά που είναι προϊόντακατανάλωσης της εκάστοτε εξουσίας και των ειδικών, αλλά για αυτά που πραγματοποιούνταιαπό εμπνευσμένους εκπαιδευτικούς και υπεύθυνα στελέχη.Οι εξαρτημένοι από την εξουσία πολιτικοί αδιαφορούν για την ηθική, την ειλικρίνεια,την αξιοκρατία, την διαφάνεια, τον διάλογο. Αυτοσκοπός η δική τους πολιτική και η οικονομικήεπιβίωση. Παίζουν στα ζάρια με ανθρώπινες ψυχές, με όνειρα παιδιών. Τους παραμυθιάζουνγια να καταλήξουν εύκολα θύματα της υπερκατανάλωσης, αναστατώνουν τις ζωές νέων καιενηλίκων κάνοντας δήθεν αλλαγές. Αρνούνται κάθε διάλογο με τους αντιπάλους για να κάνουνμόνοι τους ότι κάνουν οι αντίπαλοί τους όταν είναι στην εξουσία.Αλλά και η πλειοψηφία των πολιτών στο μέτρο που τους αναλογεί και όσο το δυνατόντους αντιγράφουν. Εξάλλου για αυτό και τους εκλέγουν.Αλλά και η σιωπηρή πλειοψηφία που τους καταδικάζει αλλά αδρανεί και απέχει από κάθε κοι-νωνική δράση; Είμαστε οι τελευταίοι στην Ευρώπη στον εθελοντισμό.Ο Marshall Rosenberg στο βιβλίο του για τη Μη βίαιη επικοινωνία, αναφέρει:«Είμαστε επικίνδυνοι όταν δεν έχουμε επίγνωση της ευθύνης μας για τον τρόπο που συμπεριφε-ρόμαστε, σκεφτόμαστε και αισθανόμαστε.»Παραθέτει δε στην συνέχεια τις σκέψεις του Γάλλου συγγραφέα και δημοσιογράφου ΤζώρτζΜπερνάνος«Εδώ και καιρό σκέφτομαι ότι, αν κάποια μέρα η τεχνολογία της καταστροφής προκαλέσει τηνεξαφάνιση του είδους μας από τη γη, δε θα ευθύνεται η σκληρότητα για την εξαφάνιση αυτή.Πολύ περισσότερο, βέβαια, δε θα ευθύνεται η αγανάκτηση που προκαλείται από αυτή τηνσκληρότητα, ούτε τα αντίποινα ή η εκδίκηση που την ακολουθούν…Θα είναι η υπακοή, η έλλειψη ευθύνης του σύγχρονου ανθρώπου, η ταπεινή, υποτελής απο-δοχή κάθε κοινής διαταγής. Ο τρόμος που έχουμε δει, ο ακόμα μεγαλύτερος τρόμος που θααντικρύσουμε στις μέρες μας δεν θα είναι σημάδι ότι αυξάνονται σε αριθμό οι επαναστάτες, οιασυμβίβαστοι, οι αδάμαστοι άνθρωποι στον κόσμο, αλλά μάλλον ότι υπάρχει σταθερή αύξησητων πειθήνιων και πειθαρχημένων ανθρώπων.»Μην έχουμε λοιπόν αυταπάτες.Η άμεση ομάδα στόχου της πρόληψης πρέπει να είναι οι ενήλικες και η έμμεση ταπαιδιά. Στο βαθμό που υπάρξουν θετικές αλλαγές στην καθημερινή ζωή, τότε μπορούμε ναελπίζουμε ότι θα διαπαιδαγωγηθούν σωστά και τα παιδιά.Τότε δεν υπάρχει προοπτική; Είναι τόσο απαισιόδοξη η κατάσταση;Η γενική ναι. Υπάρχει όμως ελπίδα.Ευτυχώς όμως που είμαστε καταδικασμένοι να έχουμε ελευθερία επιλογής, όπως είπε και οΣαρτρ. Ο καθένας στον δικό του χώρο μπορεί να λειτουργήσει υπεύθυνα και θετικά. Δεν τουφταίνε οι άλλοι. Μπορεί να γίνει ένας μικρός επαναστάτης της καθημερινότητας. Η πραγματικήτου ζωή να συμφωνεί με τα πιστεύω του, να λειτουργεί υπεύθυνα στους χώρους ευθύνης του.Τότε θα νοιώθει ο ίδιος καλά και όλοι οι άλλοι που μπορεί να επηρεάσει.Πιστεύω ότι μία τέτοια στάση είναι ένα σημαντικό κριτήριο αξιολόγησης όσων στελεχών πρόλη-ψης ή εκπαιδευτικών ασχολούνται, απασχολούνται ή εκπαιδεύουν ανθρώπους πάσης ηλικίαςσε προγράμματα πρόληψης.Ας θέσουν στον εαυτό τους ένα απλό ερώτημα.Πόσο αυτό που εκπαιδεύω ταυτίζεται με αυτό που κάνω;Γιατί, όπως μας έλεγε και ο αείμνηστος δάσκαλος Αλ. Κοσμόπουλος, βασικά εκ-παιδεύουμε με αυτό που είμαστε και με αυτά που κάνουμε στην ζωή μας. Οι τεχνι-κές και εργαλεία μας βοηθούν να το πετύχουμε. Βασίλης Πασσάς

6 Α ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ Ή ΤΟΝ ΑΛΛΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ - Σκέψεις, ΑΠΟΨΕΙΣ, προβληματισμοί, προτάσεις Η δικτύωση Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΛΕΙ-των υπηρεσιών ΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ, ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ και φορέων, η αποτελεσμα- ΠΡΟΤΑΣΗΣ. τικότερη Η ΠΡΟΤΑΣΗ, κίνηση για έναν άλλο τρόπο ζωής γεννήθηκε από κοινω- απάντηση στην νική ανάγκη. Προέκυψε από τη δικτύωση τοπικών φορέων και στα 28 χρόνια της λειτουργίας της συνέβαλλε στη δημιουργία πολλών τοπικών, πανελλαδικών και διε- αντιμετώπιση θνών δικτύων.των σύγχρονων Το 1988 ως πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων του 13ου Γυμνασίου Πάτρας πρότεινα στα Δ.Σ. Γονέων των 3 σχολείων του συγκροτήματος της Αγυιάς και στους 3 συλλό- κοινωνικών γους των εκπαιδευτικών, να σχεδιάσουμε ένα πρόγραμμα πρόληψης για τους μαθητές προβλημάτων. των σχολείων. Η πρόταση αυτή έγινε ομόφωνα αποδεκτή από όλους τους συλλόγους και 4 εκπαιδευτικοί και 2 γονείς ξεκινήσαμε την εφαρμογή του. Το πρόγραμμα αυτό πραγματοποιήθηκε με επιτυχία με την συμμετοχή δεκάδων μαθητών. Η μικρή αυτή ομάδα ήταν ο πρώτος πυρήνας από τον οποίο προέκυψε η ΠΡΟΤΑΣΗ. Καθοριστικό ρόλο σε αυτές τις εξελίξεις διαδραμάτισε ο Ιατρικός Σύλλογος Πάτρας. Δύο χρόνια πριν την δημιουργία της ΠΡΟΤΑΣΗΣ, ο ΙΣΠ είχε ξεκινήσει δράση για την ενημέρωση των πολιτών για το πρόβλημα των ναρκωτικών. Ως μέλος του Δ.Σ., συμμετείχα στην επιτροπή του συλλόγου που είχε δημιουργηθεί με πρόταση του συναδέλφου Θρ. Μαυρομάτη. Την κίνηση αυτή του Ιατρικού Συλλόγου στήριζαν ο Δήμος Πατρέων, ο Δικηγορικός Σύλλογος, ο Φαρμακευτικός Σύλλογος, ο Οδοντιατρικός Σύλλογος και η ΕΛΜΕ. Το Δίκτυο τόσο σημαντικών κοινωνικών φορέων από το 1986 και για αρκετά χρόνια, είχε μία θετική παρουσία στην τοπική κοινωνία. Η σημαντικότερη όμως επιτυ- χία του ήταν η στήριξή του εγχειρήματος που ανέλαβα στο σχολικό συγκρότημα και η στήριξη της ΠΡΟΤΑΣΗΣ. Να μεταφερθούν οι δράσεις πρόληψης μέσα στο χώρο του σχολείου και μάλιστα όχι ως απλές ενημερώσεις αλλά ως μεγάλης διάρκειας προ- γράμματα αγωγής υγείας. Το εγχείρημα ήταν πρωτοποριακό για την εποχή του και στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία. Μετά την επιτυχία του πρώτου Δικτύου καρπός του οποίου ήταν η ΠΡΟΤΑΣΗ, ένα μεγαλύτερης εμβέλειας Δίκτυο δημιουργήθηκε το 1993, το Πανελλαδικό Δίκτυο Φο-

7ΑΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ Ή ΤΟΝ ΑΛΛΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ - Σκέψεις, ΑΠΟΨΕΙΣ, προβληματισμοί, προτάσειςρέων Πρόληψης. Η ΠΡΟΤΑΣΗ με την στήριξη του τοπικού Δικτύου, ξεκίνησε τις ανα-ζητήσεις στον Ελλαδικό χώρο για συνοδοιπόρους στα νέα μονοπάτια της πρόληψης.Βρήκε πολλούς και τον Ιούνη του 1993 στην Αχαΐα-Κλάους διοργανώνεται η 1η Πα-νελλήνια Συνάντηση με συμμετοχή δεκάδων φορέων από όλη την Ελλάδα. Το Δίκτυοαυτό συνεχίζει και λειτουργεί με σημαντική παρουσία και έργο σε Ελλάδα και Κύπρο.Αυτή την περίοδο συντονίστρια είναι η Γιάννα Ζορμπά και το Δίκτυο βρίσκεται σε μίααπό τις καλύτερες φάσεις του. Συνεχίζει ένα σημαντικό έργο και είναι ωφέλιμο για τηνπρόληψη και τα στελέχη των συμμετεχόντων φορέων.Η ΠΡΟΤΑΣΗ από την αρχή της δημιουργίας της προσπάθησε σε συνεργασία με τοΚΕΘΕΑ να ιδρύσει μία θεραπευτική κοινότητα στην Πάτρα. Η περιοχή είχε ανάγκη μιαςτέτοιας δομής. Το εγχείρημα ήταν δύσκολο. Δυστυχώς αντιδρούσε μέρος της τοπικήςκοινωνία λόγω άγνοιας του τρόπου λειτουργίας των στεγνών θεραπευτικών προ-γραμμάτων. Η ΠΡΟΤΑΣΗ με την εμπειρία που είχε στην δημιουργία δικτύων, το 1996δημιουργεί ένα νέο δίκτυο με τους 25 μεγαλύτερους φορείς της Πάτρας. Δημιουργεί-ται ο σύλλογος ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ με αποτέλεσμα πολύ γρήγορα το 1998 να εγκαινιάσουμετην Θεραπευτική Κοινότητα ΓΕΦΥΡΑ, σε συνεργασία με τον ΟΚΑΝΑ.To 1998 είναι μία χρονιά σταθμός στην ιστορία συμβολής της ΠΡΟΤΑΣΗΣ στην δημι-ουργία Δικτύων. Γεννιέται μία νέα δομή πρόληψης, προερχόμενη από ένα ιδιαίτερωνπροδιαγραφών Δίκτυο στον νομό Αχαΐας, το Κέντρο Πρόληψης Ν.Αχαΐας. Η ΠΡΟΤΑΣΗείχε την πρωτοβουλία να ανταποκριθεί στην πρόταση του ΟΚΑΝΑ για την δημιουρ-γία του Κέντρου Πρόληψης και την βασική ευθύνη αυτής της Δικτύωσης. Ουσιαστικά,ο βασικός πυρήνας του Δικτύου της ΠΡΟΤΑΣΗΣ αποτέλεσε και τη βάση πάνω στηνοποία στήθηκε η νέα δομή. Το Κέντρο Πρόληψης ΚΑΛΛΙΠΟΛΙΣ λειτουργεί περισσότε-ρο από 18 χρόνια και έχει μία πανελλήνια αναγνώριση ως ένα πρωτοποριακό Κέντροπρόληψης. Ακούσατε προηγουμένως τους λόγους που δικαιολογούν αυτή την θέση.Αναφέρθηκαν 4 σημαντικές δικτυώσεις στην περιοχή μας αλλά και πανελλαδικά. Δι-κτυώσεις που άντεξαν στον χρόνο και αξιολογήθηκαν ως πετυχημένες με σημαντικήκοινωνική προσφορά. Δικτυώσεις που προέκυψαν ως απαντήσεις στις ανάγκες της κοι-νωνίας. Τα 28 χρόνια που λειτουργεί η ΠΡΟΤΑΣΗ δημιούργησε, διευκόλυνε και στήρι-ξε να λειτουργήσουν αρκετά μικρότερης ή μεγαλύτερης εμβέλειας δίκτυα. Δίκτυα πουάντεξαν και πέτυχαν τους στόχους τους και αλλά και δίκτυα που διαλύθηκαν χωρίς να

8 Α ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ Ή ΤΟΝ ΑΛΛΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ - Σκέψεις, ΑΠΟΨΕΙΣ, προβληματισμοί, προτάσεις καταφέρουν να επιβιώσουν ή δίκτυα που απέτυχαν. Η λέξη Δίκτυο είναι οικεία στους περισσότερους. Η αλήθεια είναι ότι ακούγεται κατά κόρον τα τελευταία 15-20 χρόνια. Δεν είναι υπερβολή να θεωρήσουμε το γεγονός αυτό ότι εκτός από ουσία είναι λίγο μόδα, λίγο σκοπιμότητα, λίγο ιδιοτέλεια. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι κυρίως ότι ενθαρρύνονται οι συνεργασίες και ενισχύονται τα Δίκτυα με προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπάρχει μία απόσταση από την εν- θάρρυνση και τη στήριξη Δικτύων εκεί που μπορούν να λειτουργήσουν, μέχρι την τε- χνική συγκόλληση φορέων λόγω της σκοπιμότητας της απορρόφησης των χρημάτων. Τέτοιες προσεγγίσεις δυστυχώς αποδυναμώνουν τις υγιείς δυνάμεις που πασχίζουν για την αυτοοργάνωση και εξέλιξη των τοπικών κοινωνιών. Η ιστορία των Δικτύων είναι τόσο παλιά όσο η ιστορία του ανθρώπου. Τα Δίκτυα ως ανθρώπινη δραστηριότητα λειτούργησαν με την δημιουργία των πρώτων κοινο- τήτων. Γιατί οι άνθρωπου δημιουργούν δίκτυα; Διάφορες μελέτες καταλήγουν σε μία αναπάντεχη απάντηση. Η επιθυμία μας για την δημιουργία συνδέσεων εξαρτάται εν μέρει από τα γονίδιά μας. Στους πρώιμους ανθρώπους, όσα άτομα ζούσαν σε κοινωνικά δίκτυα που επέτρεπαν σε μία ομάδα να βρει περισσότερη τροφή ή να απομακρύνει τους εισβολείς είχαν περισσότερες πιθανότητες να επιβιώσουν και να αναπαραχθούν. Με το πέρασμα του χρόνου, τα άτομα που είχαν την τάση να σχηματίζουν δίκτυα ή που είχαν χαρακτηρι- στικά τα οποία συνέβαλλαν στην δημιουργία συγκεκριμένων τύπων δικτύων θα είχαν το επιλεκτικό πλεονέκτημα και επικρατούσαν τελικά στον πληθυσμό. Η επιθυμία για ασφάλεια από τις απειλές των άλλων ήταν που έσπρωξε τους ανθρώ- πους να ενωθούν και να ζήσουν συλλογικά. Το όλο είναι ισχυρότερο από το άθροισμα των μερών του. Τι είναι αυτό όμως που προσδίδει σε ομάδες ατόμων με συγκεκριμένους σχηματι- σμούς την ικανότητα να κάνουν περισσότερα και διαφορετικά πράγματα από τα μεμο- νωμένα άτομα;

9ΑΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ Ή ΤΟΝ ΑΛΛΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ - Σκέψεις, ΑΠΟΨΕΙΣ, προβληματισμοί, προτάσειςΟ κλάδος των νευροεπιστημών με την ραγδαία εξέλιξη που έχει τα τελευταία χρόνιαέχει διαπιστώσει ότι το πώς αισθάνεται κανείς εξαρτάται από το πώς αισθάνονται οιάλλοι.Ο Νικόλας Χρηστάκης στο βιβλίο του ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΟΙ, η εκπληκτική δύναμη τωνκοινωνικών δικτύων και πως αυτά διαμορφώνουν την ζωή μας, στο κεφάλαιο ότι ταΔίκτυα είναι στην φύση μας, αναφέρει: «Η τάση μας να δημιουργούμε δεσμούς και ναζούμε την ζωή μας σε κοινωνικά δίκτυα είχε μεγάλη επίδραση στην εξέλιξη του είδουςμας. Τα κοινωνικά δίκτυα ενθάρρυναν τη ραγδαία αύξηση του μεγέθους του εγκεφά-λου μας, η οποία μας επέτρεψε να αποκτήσουμε γλώσσα και να γίνουμε το κυρίαρχοείδος στον πλανήτη. Οι συνδέσεις μας που εν μέρει διαμορφώνονται από ταγονίδιά μας, αλλά επηρεάζονται επίσης εντονότατα από τον πολιτισμό καιτο περιβάλλον μας, δημιουργούνται και αναδημιουργούνται κάθε ημέ-ρα».Μία βασική λειτουργία του νου είναι να σταθεροποιεί τις κοινωνικές συνδέσεις, υπο-στηρίζουν οι μελέτες των θεμελιωδών τρόπων λειτουργίας του νου. Μελέτες με βάσητην νευροαπεικόνιση δείχνουν ότι κατά την διάρκεια καταστάσεων τροποποιημένηςσυνειδητότητας οι περιοχές του εγκεφάλου που ρυθμίζουν την αίσθηση του εαυτούστον χώρο και στον χρόνο ουσιαστικά παύουν να λειτουργούν. Αυτό συμβάλλει στηναίσθηση ότι είμαστε όλοι ένα.Ένα πρώτο γενικό συμπέρασμα λοιπόν είναι ότι τα Δίκτυα είναι στη φύσημας και αναγκαία προϋπόθεση για επιβίωση και εξέλιξη.Τα Δίκτυα όμως δε λειτουργούν μόνο για το καλό. Λειτουργούν και για τοκακό. Στη ζωή υπάρχουν και τα δύο. Ανάγκη δικτύωσης υπάρχει για να γίνουμε καλύ-τεροι αλλά και χειρότεροι. Το Δίκτυο βοηθά στην εξέλιξη, το δίκτυο όμως μπορεί ναεμποδίσει την εξέλιξη. Το Δίκτυο μπορεί να αρρωστήσει τα μέλη μίας τοπικής κοινωνί-ας, μπορεί όμως και να τα θεραπεύσει.Πότε και πώς δημιουργούνται τα Δίκτυα;Αν θέλουμε να δώσουμε έναν ορισμό για το τι εννοούμε με τον όρο δίκτυο θαλέγαμε ότι: δίκτυο είναι ο χώρος και ο χρόνος στον οποίο κινούμαστε ως άτομα, ομά-δες, φορείς κλπ. εκεί όπου διαδραματίζεται μία συνεχής συναλλαγή συναντήσεων,γνωριμιών, ανταλλαγής ταυτοτήτων, συνεργασιών, συναντήσεων και κοινών διαδρο-μών.Αυτό σημαίνει ότι ανάλογα με τον χρόνο και τον χώρο διαφορετικά δίκτυα σχηματίζο-νται για να καλύψουν κοινωνικές ανάγκες που άλλοτε πετυχαίνουν τον στόχο τους καιάλλοτε όχι.Σε μία τοπική κοινότητα λειτουργούν αμέτρητα δίκτυα, πολλαπλάσια των ανθρώπωνπου ζουν στον συγκεκριμένο χρόνο και χώρο. Κάθε δίκτυο, συνδέεται, δικτυώνεται μεάλλα δίκτυα.Έτσι προχωρούμε σε ένα επόμενο επίπεδο δικτύωσης ομάδων και συνεχίζουμε όσοπροχωρούμε σε μεγαλύτερα συστήματα και υπερσυστήματα. Καταλήγουμε στην δι-

10 Α ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ Ή ΤΟΝ ΑΛΛΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ - Σκέψεις, ΑΠΟΨΕΙΣ, προβληματισμοί, προτάσεις κτύωση των δικτύων. Διαμορφώνεται έτσι αυτό που αποκαλούμε κοινωνικός ιστός. Ο κοινωνικός ιστός λαμβάνει μία δυναμική διάσταση αποτυπώνοντας στον συγκεκριμένο χωροχρόνο τα δίκτυα και τις σχέσεις που λειτουργούν, τον τρόπο που αλληλοσχετίζονται, αλληλεπιδρούν, αλληλοεξαρτώνται και συναλλάσσονται. Είναι η πραγματική εικόνα ζωής της τοπικής κοινότητας στον συγκεκριμένο χώρο και χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι καθώς η ζωή προχωρά συνεχώς ο κοινωνικός ιστός μεταβάλλεται καθώς δίκτυα διαλύονται και δίκτυα δημι- ουργούνται μέσα στην πορεία του χρόνου. Μία κοινωνία θεωρείται λειτουργική για τα μέλη της όταν ο τρόπος που λειτουργεί καλύπτει τις ανάγκες της μεγάλης πλειοψηφίας των πολιτών. Αυτό επιτυγχάνεται αν ενθαρρύνεται η λειτουργία λειτουργικών δικτύων που συμβάλλουν στην πρόοδο στη συνοχή του κοινωνικού ιστού και στην εξέλιξη και αποθαρρύνουν όσους μηχανορρα- φούν με ιδιοτέλεια. Τους τζαμπατζήδες και απατεώνες της ζωής, όπως τους ονομάζει ο Ν. Χρηστάκης στο βιβλίο του, οι οποίοι έχουν στόχο να ζουν ως παράσιτα σε βάρος των πολλών, δημιουργώντας τα δικά τους δίκτυα που διαλύουν τον κοινωνικό ιστό. Όταν δε αυτοί διαπιστώσουν ότι λειτουργικά δίκτυα δεν υπάρχουν για να στηρίξουν και να προστατεύσουν τους πολίτες, τόσο αποθρασύνονται και κυριαρχούν. Από τις έρευνες όσο και από την εμπειρία μας γνωρίζουμε ότι ο κοινωνικός ιστός που υπήρχε πριν μερικές δεκαετίες και στον συγκεκριμένο χώρο και χρόνο κάλυπτε βα- σικές ανθρώπινες ανάγκες, παρουσιάζει προβλήματα συνοχής και φθάνει μέχρι ορι- στικής διάρρηξης. Έχει αλλάξει ο τρόπος ζωής και οι νέες ανάγκες δεν καλύπτονται από τα παλιά δίκτυα, ενώ δεν έχουν διαμορφωθεί καινούρια λειτουργικά δίκτυα που να ανταποκρίνονται στις νέες ανάγκες. Τα τελευταία χρόνια γίνεται μία συνεχής προ- σπάθεια ανίχνευσης, πειραματικής λειτουργίας και δημιουργίας νέων δικτύων στην προσπάθεια ανεύρεσης στηριγμάτων του ανθρώπου. Το ερώτημα είναι, πώς μπορούμε να ενισχύσουμε τη δικτύωση πολιτών, φορέων, υπηρεσιών σε λειτουργικά δίκτυα που θα ανασυνθέσουν έναν σύγχρονο κοινωνικό ιστό, μέσα στον οποίο ο πολίτης θα νοιώθει ασφάλεια, εμπιστοσύνη και διάθεση να είναι ενεργός και παραγωγικός στην ζωή της τοπικής κοινότητας; Είναι σημαντικό να υπάρχουν μερικές βασικές προϋποθέσεις για να λειτουργήσουν δίκτυα προς όφελος της κοινωνίας.

11ΑΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ Ή ΤΟΝ ΑΛΛΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ - Σκέψεις, ΑΠΟΨΕΙΣ, προβληματισμοί, προτάσειςΘέλω να τονίσω όμως την καθοριστικήσημασία που έχει το πλαίσιο, μέσα στοοποίο λειτουργεί το Δίκτυο και προχω-ρά για να πετύχει τους στόχους για τουςοποίους χτίσθηκε. Είναι η ίδια σημασίαπου έχει το πλαίσιο στην καλή λει-τουργία της οικογένειας, του σχολείου,της ομάδας, της κοινωνίας. Με τον όροπλαίσιο εννοούμε τις αυτοδεσμεύσειςτων συμμετεχόντων σε κανόνες, όριακαι τρόπους λειτουργίας οι οποίοι εί-ναι απαραίτητοι και να εγγυώνται στηνκαλή και αποτελεσματική λειτουργία, της ομάδας, του δικτύου, της κοινωνίας.Ο φιλόσοφος Ζαν Ζακ Ρουσσώ στο κοινωνικό συμβόλαιο υποστήριξε ότι ηφυσική κατάσταση της ανθρωπότητας θα ήταν βάρβαρη δίχως ηθικούς κανόνες ή νό-μους και γεμάτη ανταγωνισμούς και αντιπαλότητες. Υποθέτω ότι θα εννοούσε νόμουςπου εφαρμόζονται.Η αλήθεια είναι ότι πάντα υπάρχει ένα πλαίσιο όταν οι άνθρωποι λειτουργούν ωςομάδες ή δίκτυα. Ακόμη και όταν δεν ονοματίζεται. Μπορεί να είναι στοιχειώδες αλλάυπάρχει. Είναι οι κανόνες, οι όροι που συναλλάσσονται οι συμμετέχοντες. Το πλαίσιουπάρχει για να φροντίζει για την καλή λειτουργία της ομάδας ή του δικτύου. Όσο πιοολοκληρωμένο είναι το πλαίσιο για να λειτουργεί προς όφελος του σκοπού, τόσο πιοαποτελεσματικό θα γίνεται και κατά συνέπεια μεγαλύτερο θα είναι το όφελος για τουςσυμμετέχοντες.Στις παλαιότερες κοινωνίες το πλαίσιο της οικογένειας ήταν σταθερό, αυταρχικό, προ-στατευτικό. Απέπνεε σιγουριά, υπήρχαν αποδεκτοί ρόλοι και η πλειοψηφία των μελώντης κοινωνίας ήσαν ικανοποιημένοι σε έναν μεγάλο βαθμό.Το σημερινό πλαίσιο είναι χαλαρό, ασταθές, με ασαφή όρια και οι ρόλοι είναι μπερδε-μένοι. Οι άνθρωποι έχουν μεγαλύτερες δυσκολίες παρά το ότι το βιοτικό επίπεδο είναικαλύτερο. Οι αλλαγές είναι γρήγορες ή επιβάλλεται να γίνονται γρήγορα, καθώς αυτόεξυπηρετεί το σύγχρονο υπερκαταναλωτικό μοντέλο ανάπτυξης.Σε επίπεδο κράτους το πλαίσιο στον μεγαλύτερο βαθμό είναι γραπτό και είναι το θε-σμικό πλαίσιο. Πάρα πολλοί νόμοι, αποφάσεις, κανονισμοί κ.λπ. έχουν γραφεί απόσοφούς νομοθέτες για να προστατεύσουν τους πολίτες από όσους επιβουλεύονταιτην υγεία του, την ελευθερία του, την αξιοπρέπειά του κ.λπ. Θεσμικά πλαίσια πουκαθορίζουν τον τρόπο λειτουργίας της κοινωνίας. Τα θεσμικά αυτά πλαίσια όμως θαήσαν χωρίς αξία αν δεν είχε προβλεφθεί ότι θα εφαρμόζονται. Η θεωρία και η πράξηπρέπει να ταυτίζονται και να μην αντιφάσκουν. Στην οικογένεια πολλές φορές ανακοι-νώνονται κανόνες, αποφασίζονται τιμωρίες που δεν εφαρμόζονται. Τι συμβαίνει στηνελληνική κοινωνία;Όλοι γνωρίζουμε τι συμβαίνει στην ελληνική κοινωνία. Θεσμικά πλαίσια πάρα πολλά.Πολλοί ειδικοί λένε ότι είναι τόσο πολλά για να μην έχουν πρακτική εφαρμογή. Θεσμι-κά πλαίσια που δεν λειτουργούν. Γιατί δε λειτουργούν; Γιατί κάποιοι τα παραβιάζουν.Και γιατί παραβιάζουν; Μα γιατί δεν υπάρχουν τιμωροί. Οι υπηρεσίες ελέγχου αδυνα-τούν να τους ελέγξουν. Όταν οι υπηρεσίες ελέγχου των παραβατών δεν μπορούν να

12 ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ Ή ΤΟΝ ΑΛΛΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ - Σκέψεις, ΑΠΟΨΕΙΣ, προβληματισμοί, προτάσεις ασκήσουν τον ρόλο τους τότε οι απα- τεώνες θα αυξηθούν, οι συνεργατικοί πολίτες θα απογοητευθούν και τότε ο κοινωνικός ιστός και τα λειτουργικά δί- κτυα διαλύονται ενώ οργανώνονται τα δίκτυα του κακού και της κερδοσκοπίας. Τι μπορεί να γίνει; Μα το αυτονόητο. Να δικτυωθούν οι υπηρεσίες ελέγχου με τους συνεργατικούς πολίτες και συ- γκεκριμένα με τους φορείς που τους εκπροσωπούν για να αντιμετωπίσουν τους παραβάτες. Οι πολίτες που νοιάζονται για το γενικό καλό αυτοοργανώνονται για να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής. Αν σε αυτή την προσπάθεια δε βρουν αρωγούς τις υπηρεσίες τότε η κοινωνία δυσλειτουργεί. Τα τελευταία 15 χρόνια έχω την εμπειρία 2 σημαντικών δικτύων που δημιουργή- θηκαν στην Πάτρα. Δικτύωση φορέων και υπηρεσιών για την επιτυχία κοινών στόχων. Το πρώτο ήταν το Δίκτυο Φορέων και Υπηρεσιών για την προστασία των ανηλίκων από την χρήση αλκοόλ που είχε μία διάρκεια περίπου 10 χρόνια. Το δεύτερο Δίκτυο είναι αυτό για την προστασία των πολιτών από την ηχορρύπανση και έχει μία δια- φορετική σύνθεση. Συμμετέχουν 5 φορείς ενεργών πολιτών. Αντιλαμβάνεσθε ότι στο πρώτο Δίκτυο που ήσαν και οι υπηρεσίες μαζί είχε στόχο να κάνουμε κάτι όλοι μαζί. Το δεύτερο Δίκτυο κινείται στην λογική να κινητοποιήσουμε τις υπηρεσίες να εφαρ- μόσουν το πλαίσιο. Πριν λίγους μήνες κάναμε και μία πρόταση να προχωρήσουμε σε επόμενο βήμα και να λειτουργήσουμε όλοι μαζί. Αυτή την φορά ούτε αυτό έγινε αποδεκτό. Η ανάγκη της κοινωνίας και για τα δύο όχι μόνο είναι προφανής, αλλά και όλες οι έρευνες καταλήγουν ότι και στα δύο μεγάλα κοινωνικά προβλήματα οι παραβάτες κυριαρχούν και καταστρατηγούν πασιφανώς κάθε πλαίσιο καλής λειτουργίας και πα- ραβαίνουν κάθε νόμο. Όσο δε το πράττουν αυτό με επιτυχία, τόσο το θεσμικό πλαίσιο θεωρείται ανεφάρμοστο για τους πολίτες και ανύπαρκτο για τους παραβάτες. Οι πολί- τες μοιρολατρούν ότι τίποτε δεν γίνεται σε αυτό τον τόπο, δε βαριέσαι Ελλάδα είμαστε και οι παραβάτες προκαλούν όσους τολμούν να τους υπενθυμίσουν τα αυτονόητα. Ότι δεν πρέπει να απειλούν την υγεία και τη ζωή των πολιτών και ειδικά των νέων. Η ΠΡΟΤΑΣΗ εκτιμώντας αυτή την ανάγκη και στις δύο περιπτώσεις πρωτοστάτησε στη σύσταση αυτών των Δικτύων καθώς γνωρίζουμε πολύ καλά ότι τα μεγάλα κοινωνικά προβλήματα για να λυθούν απαιτούν και μεγάλες συναινέσεις αλλά και καλή οργά- νωση και μεθοδολογία. Η μικρή αποτελεσματικότητα αυτών των δικτύων κατά τη γνώμη μου οφείλεται σε 2 λόγους και τους αναφέρω αρχίζοντας από τον πιο σημαντικό. Οι φορείς και οι υπηρεσίες που εκ της πολιτείας έχουν τον ρόλο των αδειών, των ελέγχων, της τιμωρίας των παραβατών δεν εκτιμούν και δε νοιώθουν την ανάγκη να λειτουργήσουν ως δίκτυα. Συμμετέχουν στα Δίκτυα προσπαθώντας να έχουν ένα θε- τικό κοινωνικό προφίλ αλλά στην ουσία τα αντιμετωπίζουν με φόβο. Φοβούνται την

13ανάληψη περισσότερων ευθυνών, τον έλεγχο, την έκθεση, είναι απογοητευμένοι απόμία γενικότερη γραφειοκρατία, από την διαφθορά που υπάρχει και προσπαθούν όσοτο δυνατόν να πράττουν τα αναγκαία ή να περνούν απαρατήρητοι. Σίγουρα υπάρχουνμερικά στελέχη των υπηρεσιών που κατά καιρούς υπερβαίνουν αυτή την κατάσταση,αλλά στο τέλος και σε αυτούς μένει μία πίκρα και απογοήτευση από την προσπάθεια.Δε συμμετέχουν λοιπόν εθελοντικά σε αυτά τα Δίκτυα. Δεν πιστεύουν ότι θα βοηθή-σουν στο έργο τους. Δεν κατανοούν την ανάγκη καθώς δεν ελπίζουν ότι θα γίνει κάτισημαντικό.Να πω ένα παράδειγμα. Ως Δίκτυο για τη μείωση της Ηχορρύπανσης διατυπώνου-με την απορία και το αίτημα. Το θεσμικό πλαίσιο ορίζει μέχρι πότε σε ένα κατάστημαθα λειτουργεί μουσική. Σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται μετά την 1 ή 2 το βράδυ. Ημουσική θα σταματήσει όχι σύμφωνα με τον νόμο αλλά όταν το αποφασίσει το μαγαζί.Στις 5, 6 και 7 την πρωινή. Όταν διεκδικείς την τήρηση του νόμου φαντάζεις γραφικός.Είμαστε η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που δεν εφαρμόζεται ο νόμος για το κάπνι-σμα. Απαγορευτικές ταμπέλες μπαίνουν αλλά δίπλα στις ταμπέλες καπνίζουμε. Καυ-χιόμαστε δε ότι εδώ είμαστε Ελλάδα. Βλέπετε τι γίνεται με το διπλοπαρκάρισμα. Η όληκατάσταση θυμίζει παιδικό παιχνίδι. Αυτό που μέχρι στιγμή έχουμε καταφέρει είναι νααυξήσουμε την ηχορρύπανση.Ο δεύτερος λόγος που αποτελεί σε έναν σημαντικό βαθμό απόρροια του πρώτου,είναι η παθητικότητα και αδιαφορία των πολιτών να υπερασπισθούν τα αυτονόητα.Έχει επέλθει μία απογοήτευση και η πλειοψηφία των πολιτών έχει την άποψη ότι τίποτεδεν γίνεται. Μα βέβαια όταν λίγοι πολίτες συνεργάζονται για την βελτίωση της ποιότη-τας ζωής στην κοινωνία, τόσο η ασυδοσία και η κερδοσκοπία θα θριαμβεύουν.Ποια είναι η πρόταση. Μία πρόταση αναγκαία αλλά και ρεαλιστική αρκείνα υπάρχει η βούληση.Οι εντεταλμένοι φορείς όπως η Περιφέρεια, ο Δήμος αλλά και οι υπεύθυνες υπηρεσί-ες για την καλή λειτουργία του θεσμικού πλαισίου όπως Δικαστικές αρχές, Αστυνομία,Διεύθυνση Υγιεινής, Υπηρεσίες Δήμου κ.λπ., πρέπει να ξεκαθαρίσουν αν επιθυμούντην εφαρμογή των ορίων και των κανόνων που ορίζουν τα πλαίσια. Αν απαντήσουνθετικά σε αυτό το ερώτημα τότε πρέπει να κατανοήσουν ότι ο καθένας δεν μπορεί νατο πράξει μεμονωμένα. Αυτή η χαλαρή και σε πολλές περιπτώσεις ασύδοτη κατάστα-ση δεν έγινε σε μία νύχτα. Έγινε σε βάθος χρόνου. Έχουν διαμορφωθεί δυσλειτουργι-κές συμπεριφορές που χρειάζονται χρόνο και μεθοδολογία να αλλάξουν. Η δικτύωσητων υπηρεσιών όχι μόνο μεταξύ τους αλλά και με τους φορείς ενεργών πολιτών απο-τελεί την μόνη απάντηση με προοπτικές σε τέτοιες κοινωνικές καταστάσεις. Οι πολίτεςπρέπει να επανακτήσουν την εμπιστοσύνη στους θεσμούς και στα πλαίσια.Όπως για αλλαγές στην οικογένεια είναι απαραίτητο να συμμετάσχουν όλα τα μέλη,έτσι και για κοινωνικές αλλαγές είναι απαραίτητο να λάβουν μέρος όλες οι κοινωνικέςδυνάμεις. Πιστεύω ότι η Περιφέρεια μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στην δικτύω-ση υπηρεσιών και φορέων η οποία θα λειτουργήσει θετικά και αποτελεσματικά προςόφελος της κοινωνίας. Βασίλης Πασσάς

14 B ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗ Γιατί είναι τόσο δύσκολο να είσαι γονιός σήμερα; Είναι γνωστό πως η οικογένεια βρίσκεται σε μία περίοδο μεταβάσεων. Μέχρι πριν κάποια χρόνια, τα παιδιά μάθαιναν από τους γονείς τους αυ- τόματα τον γονεϊκό τους ρόλο ανάλογα με το φύλο και στην συνέχεια αυτό το έκαναν πράξη στις δικές τους οικογένειες. Τώρα όμως αυτό άλ- λαξε. Άλλαξαν οι ρόλοι, οι συμπεριφορές και οι ευθύνες της μητέρας και του πατέρα μέσα στο σπίτι αλλά και οι τρόποι που αυτοί σχετίζονται μεταξύ τους και μετά αυτοί οι δύο με το παιδί τους. Άλλαξε το πόσο ανοιχτό είναι το σπίτι της οικογένειας με τους άλλους στην κοινότητα και το πόσο συνδέεται και μοιράζεται προβλήματα και χαρές, αφού από εκεί που όλοι οι συγχωριανοί είχαν άποψη για τα θέματα μιας οικογένειας, τώρα πια η οικογένεια πήγε στο άλλο άκρο και κλείστηκε μόνη της να παλεύει μέσα σε ένα μικρό διαμέρισμα. Άλλαξε το περιβάλλον που εξελίσσεται η οικογένεια από την κλειστή σταθερή κοι- νωνία του χωριού, όπου ο καθένας έχει το ρόλο του και τη θέση του, βρέθηκε σε μια συνεχώς μεταβαλλόμενη κοινωνία που βάλλεται από νέα δεδομένα, χωρίς να παρέ- χει καμία ασφάλεια και αίσθημα του ανήκειν. Οι άνθρωποι απομακρύνθηκαν από οικογενειακές και κοινωνικές παραδόσεις και έθιμα που έδιναν το αίσθημα της επανάληψης, της σταθερότητας, της προβλεψιμότη- τας αλλά και της συνέχειας μέσα στον χρόνο μικρών τελετουργικών που συνέδεαν την ιστορία του τόπου, των προγόνων με το σήμερα και το μέλλον. Απομακρύνθηκαν οι άνθρωποι από το φυσικό περιβάλλον που παρέχει πλούσια βι- ωματική εκπαίδευση δεξιοτήτων όπως το να δίνεις χρόνο στα πράγματα χωρίς να τα βιάζεις και να σέβεσαι το ρυθμό τους∙ τον κύκλο της ζωής με την αρχή και το τέλος της και το αίσθημα ότι ο άνθρωπος είναι απλά ένα κομμάτι του κύκλου και όχι το κέντρο του· η ανταμοιβή όταν δουλεύεις σκληρά αλλά και η αντιμετώπιση του απρόοπτου που μπορεί να καταστρέψει τη σοδιά της χρονιάς σε μια στιγμή∙ τη συνεργασία. Γνώ-

15 BΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗριζαν πως δεν ήταν δυνατόν να έχουν τον έλεγχο των πάντων αλλά αυτό δεν ήτανπρόβλημα, ούτε μοιρολατρία αλλά ήταν εσωτερική πίστη ότι έχουν τη δύναμη να τακαταφέρουν στις όποιες συνθήκες.Οι οικογένειες τότε εργάζονταν με κεντρικό άξονα την επιβίωση της ομάδας ενώ τώραείναι στο επίκεντρο το παιδί. Άλλαξαν οι απατήσεις και οι ανάγκες των ανθρώπων γιανα είναι ικανοποιημένοι. Οι γονείς δεν νιώθουν πια ότι επιτελούν ολοκληρωμένα τονγονεϊκό τους ρόλο απλά παρέχοντας τροφή στο παιδί, ούτε του μαθαίνουν να είναιυπεύθυνο και ισότιμο μέλος της οικογένειας στέλνοντάς το στα χωράφια και στα ζώα.Άλλαξαν οι αξίες, τα κριτήρια του τι πιστεύουμε ότι είναι ποιοτική ζωή, ποιον θεωρού-με επιτυχημένο άνθρωπο και το τι θεωρούμε ως σημαντικό αγαθό στη ζωή μας για νανιώθουμε καλά.Δεν ήταν ιδανικά τα πράγματα στο τότε και στο εκεί, αν ήταν όλα τέλεια και λειτουργικάτότε δεν θα ερχόταν η ανάγκη για αλλαγή. Το θέμα είναι να χρησιμοποιήσουμε τηγνώση και την εμπειρία του παρελθόντος ώστε να ξέρουμε τι διατηρούμε στο παρόνκαι τι αφήνουμε πίσω. Καθώς όλα γύρω αλλάζουν, άλλο τόσο κάθε ψυχολογικό καιφιλοσοφικό άρθρο στα ΜΜΕ και κάθε σεμινάριο αυτοβελτίωσης πιέζει για μια αλλαγήχωρίς κατεύθυνση και χωρίς να αναφέρουν ότι η αλλαγή θέλει βαθιές και σταθερέςρίζες, ώστε το άτομο να μπορεί να κρίνει ποια κομμάτια του δυσλειτουργούν, ποιεςπροσωπικές αλλαγές χρειάζεται και πώς θα τις πραγματοποιήσει ώστε να χαίρεται τηζωή του και τις σχέσεις του.Οι σημερινοί γονείς άλλα εκπαιδεύτηκαν ή δεν εκπαιδεύτηκαν στο σπίτι καταγωγήςτους και άλλα καλούνται να κάνουν στην οικογένεια που δημιουργούν σε αυτή τη με-ταβατική γενιά. Ταυτόχρονα βάλλονται με πληροφορίες από παντού που είτε τους βο-ηθούν, είτε τους μπερδεύουν γιατί έρχονται σε αντίθεση με αυτά που είχαν εκπαιδευ-τεί και γνώριζαν οι ίδιοι, είτε τους δημιουργούν ενοχές γιατί όλα αυτά που γράφονταιδε συνάδουν με την προσωπική τους ιστορία, τις οικονομικές και χρονικές δυνατότητεςκαι συνθήκες. Τρέχουν σε ειδικούς, googlαρουν, ψάχνουν, αγωνιούν, σε αντίθεση μετους παλαιότερους που δεν ανησυχούσαν ιδιαίτερα για παιδαγωγικά και ψυχολογικάθέματα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα οι γονείς αντί να παίρνουν χαρά και ικανοποίησηαπό τον ρόλο τους να στρεσάρονται, να κουράζονται και να αναζητούν πηγές ενέργει-ας για να δώσουν στο παιδί, στον/στη σύντροφό τους, στους συγγενείς, στη δουλειάκαι στην κοινωνική τους ζωή.Έχασαν κάπου μέσα στο πιεστικό τους πρό-γραμμα τη σύνδεση με τον εαυτό τους, ώστε ναμπορούν να συνδεθούν και με τους άλλους καινα μην νιώθουν μόνοι. Έχασαν την αυτοεκτίμη-σή τους, κάπου μέσα σε μηχανικές και διεκπε-ραιωτικές κινήσεις, που δεν αφήνουν χώρο γιαμεράκι, φαντασία και δόσιμο που θα τους δώσειτην αίσθηση ότι είναι καλοί σε κάτι. Έχασαν τηνελευθερία τους στον αγώνα για την κάλυψη όχιπάντα πραγματικών αναγκών. Έτσι, έβαλαν στοκέντρο της ζωής τους το παιδί και φόρτωσαν στιςπλάτες του την προσδοκία τους για μια καλύτε-ρη ζωή, φορώντας του τον ρόλο του πρίγκιπα/πριγκίπισσας, του ηγέτη, του δημοφιλή, του νι-κητή κτλ. Και μέσα σε όλη αυτήν την κατάσταση

16 B ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗ το παιδί παρατηρεί, καταγράφει και στη συνέχεια θα μιμηθεί όλες αυτές τις στάσεις, τις συμπεριφορές, τις προτεραιότητες, τις αξίες, την αντιμετώπιση της ζωής και τη διαχείρι- ση των κρίσεων αγνοώντας εντελώς αυτά που οι γονείς του λένε ή το συμβουλεύουν να κάνει. Το παιδί γνωρίζει τη ζωή και τον κόσμο μέσα από τα μάτια των γονιών του. Αν βλέπει στα μάτια των γονιών του τον φόβο, την απογοήτευση, τον ανταγωνισμό, το αίσθημα κατωτερότητας ή ανωτερότητας, την αδυναμία, τότε έτσι θα αντικρίσει και το παιδί τη ζωή. Η πραγματικότητα είναι πως η ζωή προχωράει προς τα εμπρός και οι νέοι γονείς χρει- άζεται να δουν τι θα κρατήσουν από το παρελθόν, πώς και τι από αυτά θα προσαρ- μόσουν στο σύγχρονο τρόπο ζωής, τι τους ταιριάζει από τα νέα δεδομένα που λαμ- βάνουν και να εκπαιδευτούν σε αυτά. Αυτό όμως που κυρίως χρειάζεται να κάνουν οι νέοι γονείς είναι να δημιουργήσουν καινούρια, δικά τους μονοπάτια με τις ξεχωριστές προτεραιότητες, αξίες και ανάγκες της δικής τους οικογένειας και των μοναδικών προ- σωπικοτήτων που την αποτελούν, που θα είναι λειτουργικά και θα εξασφαλίζουν ένα σπιτικό, όπου οι σχέσεις μεταξύ των μελών θα μπορούν να ανθίσουν και μέσα στο οποίο όλοι θα παίρνουν χαρά, ασφάλεια, αποδοχή και δύναμη. Η ομάδα εθελοντών εμψυχωτών της Κίνησης «ΠΡΟΤΑΣΗ» πραγματοποί- ησε το πρώτο βιωματικό εργαστήριο δίνοντας χώρο, χρόνο και ερεθίσμα- τα για γόνιμους προβληματισμούς σε γονείς και παιδιά 4-6 ετών. Στο ερ- γαστήριο αυτό οι γονείς γνωρίστηκαν, έπαιξαν χόρεψαν, τραγούδησαν, ζωγράφισαν (βλέπε φωτ.1). Για δύο ώρες οι γονείς και τα παιδιά μπήκαν στον κύκλο που ορίζει η φυ- σική ροπή του ανθρώπου, συνδέθηκαν με άλλους ανθρώπους (κοινότη- τα) και για λίγο το επίκεντρο δεν ήταν το παιδί αλλά η παιδικότητα με τον αυθορμητισμό και την αυθεντικότητα που τη διακρίνει. Το πιο σημαντικό όμως είναι πως τα παιδιά ενώ συμμετείχαν σε κοινές αλλά και παράλ- ληλες δράσεις, είδαν τον τρόπο που οι γονείς τους λειτούργησαν σε μια ομάδα, το πώς αλληλεπίδρασαν με άλλους γονείς, το πώς αναγνώρισαν και εξέφρασαν τις ανάγκες τους, εμπιστεύτηκαν τους προβληματισμούς τους, μοιράστηκαν τα δυνατά τους σημεία και τα στηρίγματά τους. ΜΑΡΙΑ ΓΙΑΖΚΟΥΛΙΔΟΥ Κοινωνική Λειτουργός Στέλεχος πρόληψης της Κίνησης «ΠΡΟΤΑΣΗ»

17ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗ

18 B ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗ Τα νέα «ΕΜΕΙΣ, ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΕΣ, ΞΑΝΑΧΤΙΖΟΥΜΕ ΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ από τη ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΜΑΣ, ΕΠΕΙΔΗ ΜΑΣ ΑΦΟΡΑ»γειτονιάτου ΚΔΑ Η ομάδα εθελοντών ΔΙΟΔΟΣΣΣ της Κίνησης ΠΡΟΤΑΣΗ, στο πλαίσιο του προγράμματος «Εμείς, οι γείτονες, ξαναχτίζουμε τη σύγχρονη γειτονιά μας, επειδή μας αφορά», διοργάνωσε σε συνεργασία με την ομάδα της γειτονιάς, στον χώρο του ΚΔΑ, το Σάββατο 10 και την Κυριακή 11 Δεκεμ- βρίου 2016, ένα διήμερο εκδηλώσεων. Μια συνάντηση συλλογικοτή- των και κατοίκων της περιοχής Αγίου Διονυσίου, Αγίου Αλεξίου, Αγίας Σοφίας. Σκοπός των εκδηλώσεων ήταν να γνωριστούμε βαθύτερα μέσα από την ανταλλαγή των διαφορετικών ταυτοτήτων μας που μας έχουν διαμορφώσει οι ξεχωριστοί τόποι καταγωγής μας-οι ρίζες μας, τα επαγγέλματά μας, οι προσωπικές μας εμπειρίες, οι δε- ξιότητες και οι ενασχολήσεις μας και να ευαισθητοποιηθούμε και ενδυναμωθούμε στην ανάληψη της προσωπικής και κοινωνικής ευθύνης απέναντι στην ανάγκη και τη δέσμευση για τη δημιουργία μιας σύγχρονης συνδεδεμένης Γειτονιάς με νόημα και ποιότητα ζωής για τους κατοίκους της. Οι εκδηλώσεις περιλάμβαναν: το Σάββατο 10 Δεκεμβρίου • “H Γειτονιά μας στο χθες και το σήμερα» - προβολή video με αρχειακό υλικό και κεί- μενα που έχει επιμεληθεί η ομάδα εθελοντών ΔΙΟΔΟΣΣΣ

19 BΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗ• Κ.Δ.Α. - Ιστορική αναδρομή από την γέννηση και την 23χρονη πορεία του μοναδικούΚέντρου Νέων στην πόλη μας.• Επίδειξη ΤΑΕ KWON DO ως μορφή ανάπτυξης προσωπικών και κοινωνικών δεξιοτή-των των παιδιών, από τον Αθλητικό σύλλογο «ΔΥΝΑΜΗ ΠΑΤΡΩΝ»• Παρουσίαση από το «Σύλλογο Ζακυνθινών Πάτρας Διονύσιος Σολωμός» του σημα-ντικού πολιτιστικού κεφαλαίου του νησιού στις τέχνες και τα γράμματα της χώρας μας.• Παρουσίαση της ιστορίας και των δράσεων του «Συλλόγου των εν Πάτραις Κεφαλ-λήνων ο Άγιος Γεράσιμος» και παράσταση από το χορευτικό τμήμα του συλλόγου.και την Κυριακή 11 Δεκεμβρίου• Μουσικές εκτελέσεις με χριστουγεννιάτικα τραγούδια από τη Φιλαρμονική Ι. Ν. ΑγίαςΣοφίας με τη δ/νση του αρχιμουσικού κ. Κοτσορώνη.• Παρουσίαση από το Α΄ Γυμνάσιο Πατρών της ιστορικής του διαδρομής με βραβευμέ-νο βίντεο και μουσικές εκτελέσεις από τη Μαθητική Χορωδία του σχολείου.• Παρουσίαση του Πανηπειρωτικού Συλλόγου Πατρών και παράσταση από το γυναι-κείο χορευτικό σύνολο του συλλόγου με παραδοσιακούς χορούς σε «πατήματα τουγάμου και του έρωτα»• Μουσικές εκτελέσεις με Έλληνο-Ιταλικούς σκοπούς & τραγούδια από το μουσικόσχήμα «CANTO PATRASSO»Οι εκδηλώσεις είχαν μεγάλη επιτυχία και έτυχαν θερμής υποδοχής, με αθρόα προσέ-λευση 400 και πλέον ατόμων, κατοίκων της γειτονιάς αλλά και φίλων και συνεργατώνσυμπολιτών μας, που απόλαυσαν το διήμερο με νοσταλγική και γιορταστική διάθεση,όπου κάθε ηλικία ενημερώθηκε, προβληματίστηκε, διασκέδασε, τραγούδησε, μοιρά-στηκε και οραματίστηκε παλιές αξίες και νέες ιδέες, θεμελιώνοντας έναν νέο θεσμόπου θα έχει απήχηση στις ανάγκες της κοινότητας για συσπείρωση και επικοινωνία!Τις εκδηλώσεις στήριξαν και πλαισίωσαν με δράσεις οι ομάδες εθελοντών «ΣΤΕΚΙ» και«ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ & ΣΤΗΡΙΞΗΣ».Παραθέτουμε την ομιλία στην εν λόγω εκδήλωση της κας Ελένης Κοττά- Μπαλαδά-κη, μέλους του Δ.Σ. της Κίνησης ΠΡΟΤΑΣΗ, συντονίστριας των Ομάδων ΔΙΟΔΟΣΣΣ &Γειτονιάς η οποία αποτυπώνει τον σκοπό και τους στόχους αυτού του προγράμματος.ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΟΜΑΔΑ της ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ και τι αντιπροσωπεύει για την ΚίνησηΠΡΟΤΑΣΗ και για την περιοχή Αγίας Σοφίας, Αγίου Αλεξίου και ΑγίουΔιονυσίου.Τις τελευταίες δεκαετίες ο τρόπος ζωής στις συνοικίες των πόλεων δεν ικανοποιεί τημεγάλη πλειοψηφία των πολιτών καθώς δεν καλύπτονται οι βασικές ανθρώπινες ανά-γκες.Η διαβίωσή μας σε αυτή την εποχή, τη σύγχρονη, τη μοντέρνα, μ΄ ένα πλήθος υλικώναγαθών να μας περικλείει και να μας υποδουλώνει, μας στέρησε βασικές ανθρώπι-νες ανάγκες και αξίες, το «ανήκειν», το «κοινωνείν», το νοιάξιμο, τη φιλαλληλία. Γίναμευπερκαταναλωτικά όντα κυνηγώντας την ευχαρίστηση, μα η ευτυχία ακόμα αναζητιέ-ται, ιδιαίτερα από αυτούς που καταναλώνουν πολλά.Γίναμε μοναχικοί, ατομιστές, συχνά ξεχνάμε ποιοι είμαστε, ξεχνάμε την ιστορία μας καιτον πλούτο του τόπου μας. Ξεχνάμε το δικαίωμα και την υποχρέωση που έχουμε γιαποιότητα και νόημα ζωής.

20 B ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗ Μέσα σ’ αυτό το «σύγχρονο» ή «μοντέρνο» πλαίσιο δεν μπορούν να λειτουργήσουν οι μορφές επικοινωνίας, στήριξης και ωρίμανσης των ανθρώπων, με λίγα λόγια τα «ΔΙΚΤΥΑ», που λειτουργούσαν με επιτυχία στις παραδοσιακού τύπου κοινωνίες. Στις κοινωνίες που η οικογένεια είχε μία ευρύτερη μορφή με γονείς, παιδιά, παππούδες, συγγενείς. Υπήρχε αλληλοϋποστήριξη μεταξύ τους. Υπήρχε η γειτονιά, «η ομάδα» που στήριζε, που «θεράπευε» τα μέλη της. Ήταν όλοι γνωστοί και ήξεραν την ιστορία του καθενός. Βοηθούσαν και νοιάζονταν ο ένας τον άλλον. Λειτουργούσαν ΔΙΚΤΥΑ υπο- στηρικτικά μεταξύ των ανθρώπων, μέσα στα οποία μεγάλωναν, ωρίμαζαν, περνού- σαν χαρές και λύπες. Στη «σύγχρονη» κοινωνία τα δίκτυα αυτά δε λειτουργούν. Η οικογένεια πλέον έγινε πυρηνική, μονογονεϊκή, δεν υπάρχει γειτονιά με την παραδοσιακή μορφή. Με ελάχι- στους γνωριζόμαστε. Λίγος ο ελεύθερος χρόνος, μεγάλες οι απαιτήσεις και γρήγορες οι αλλαγές που προκαλούν την απομόνωση μεταξύ των ανθρώπων ακόμα και αυτών της «διπλανής πόρτας». Ο άνθρωπος όμως είναι κοινωνικό ον. Έχει ανάγκη να ανήκει, να συναλλάσσεται άλλους ανθρώπους, να αλληλεπιδρά. Πού είναι η προσωπική μας ευθύνη; Υπάρχει ελπίδα να αλλάξουμε αυ- τόν τον δυσλειτουργικό τρόπο ζωής; Υπάρχει. Σίγουρα, δεν είναι εύκολη η ανατροπή του, δεν μπορούμε να επαναφέρουμε το παλιό, αλλά μπο- ρούμε να βελτιώσουμε τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Η ελπίδα μας είναι η πρόληψη και αυτό πασχίζουμε να υπηρετούμε στην Κίνηση ΠΡΟΤΑΣΗ 30 χρόνια σχεδόν. Η φιλοσοφία της πρόληψης απευθύνεται στον άνθρωπο. Τον ενθαρρύνει και τον εκ- παιδεύει, να χτίσει τις νέες σχέσεις στην τωρινή πραγματικότητα, να βελτιώσει την επι- κοινωνία με τους συνανθρώπους του, να προχωρήσει στο χτίσιμο νέων λειτουργικών δικτύων. Να ξαναχτιστούν οι γειτονιές με τα νέα δεδομένα, με τις νέες μορφές επικοι- νωνίας και συνεργασίας. Να ενεργοποιηθούν νέα λειτουργικά ΔΙΚΤΥΑ στη «σύγχρο- νη» πραγματικότητα, τα οποία θα επενδύσουν στον άνθρωπο και στις σχέσεις του και όχι στα καταναλωτικά προϊόντα. Η πρόληψη μπορεί να δώσει μία ελπίδα. Όχι μόνο γιατί βελτιώνει ίσως σε μικρό ή μεγάλο βαθμό τον τρόπο ζωής μας, αλλά κυρίως γιατί εμψυχωνόμαστε όταν από πα- θητικοί παρατηρητές της ζωής γινόμαστε ενεργοί πολίτες.

21BΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗΑυτό είναι και το έργο πρόληψης των ομάδων κοινωνικής δικτύωσης της ΚίνησηςΠΡΟΤΑΣΗ την τελευταία 10ετία: «ΝΑ ΞΑΝΑΧΤΙΣΟΥΜΕ ΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΜΑΣ,ΕΠΕΙΔΗ ΜΑΣ ΑΦΟΡΑ».Είμαστε εθελοντές πρόληψης, αναλαμβάνουμε προσωπική και κοινωνική ευθύνη ναβελτιώσουμε τη ζωή μας, να κάνουμε αλλαγές στα προσωπικά και κοινωνικά δίκτυαπου ζούμε ανάμεσά τους εμείς και τα παιδιά μας. Να γνωρίσουμε τον εαυτό μας, τιςρίζες και την ιστορία του τόπου που μας θρέφει, μας αγκαλιάζει ή μας πληγώνει ενίοτε,το θερμοκήπιό μας, τη «Γειτονιά μας».Οι δύσκολοι καιροί που ζούμε αυτό απαιτούν: Να δυναμώσουμε προσωπικά καισυλλογικά.«Ubuntu» είναι η λέξη που το περιγράφει η γλώσσα των Ζουλού & Κσόσα (Xhosa),λαών της Υποσαχάρειας Αφρικής και ερμηνεύεται: «Είμαι άνθρωπος επειδή είσαι καιεσύ», «Είμαι αυτό που είμαι λόγω αυτού που όλοι είμαστε», «I am because we are.Υπάρχω γιατί υπάρχουμε».Το «ουμπούντου» δηλώνει μια ηθική στάση ή, ακόμα περισσότερο, μια στάση ζωής:είμαστε όλοι αλληλοσυνδεδεμένοι, η ευτυχία του ενός εξαρτάται από την ευτυχία τουάλλου, πορευόμαστε στη ζωή σαν ορειβάτες δεμένοι με το ίδιο σχοινί και, όπως λέειμια παροιμία των γλωσσών Nguni : «umuntu ngumuntu ngabantu», που συνήθωςμεταφράζεται: «Ο άνθρωπος γίνεται άνθρωπος μέσα από άλλους ανθρώπους».Αυτός είναι και ο σκοπός του δικού μας ταξιδιού. Να στήσουμε παγίδα στον χρόνο, νατον σταματήσουμε για λίγο σε τούτη την περιοχή-Άγιος Διονύσης-Άγιος Αλέξης-ΑγίαΣοφία, να αφουγκρασθούμε τους ήχους της γειτονιάς μας, να ανακαλύψουμε και ναθυμηθούμε την ιστορία της. Να γνωριστούμε με τους κατοίκους της, να συναντηθούμεστους κοινούς μας τόπους με αξίες, με νόημα, να πιαστούμε σε κύκλο, Να περάσουμε

22 B ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗ από το ΕΓΩ στο ΕΜΕΙΣ. Ενεργοί πολίτες, Ελεύθεροι, όχι δέσμιοι και παθητικοί κατανα- λωτές. Να δράσουμε συλλογικά και υπεύθυνα, να δυναμώσουμε, να γίνουμε ομάδα. Ομάδα της Γειτονιάς. Το καταφέραμε σε πρώτο στάδιο. Δημιουργήσαμε αυτή την ομάδα-αυτό το δίκτυο που προσδοκούμε να αποτελέσει τόπο συνάντησης όλων αυτών που αγωνιούν και μοχθούν στο να γίνει πραγματικότητα το όραμα της σύγχρονης γειτονιάς που προάγει την ποιότητα ζωής των κατοίκων της και τα θεμέλιά της χτίζονται πάνω στις αξίες του παρελθόντος και τα οράματα και τις ανάγκες του μέλλοντος. Είναι μια ανοιχτή ομάδα στο πλαίσιο της οποίας μοιραστήκαμε ιδέες και σκέψεις και σχεδιάσαμε το πρόγραμμά μας για την υλοποίηση δράσεων στη γειτονιά μας με τους εξής στόχους: α) Την αποτύπωσή της, στο πέρασμα των χρόνων και το πώς εξελίχθηκε μέχρι σήμερα, με στοιχεία τόσο ιστορικά και στατιστικά αλλά και πολιτιστικά, πολιτισμικά, ικανότητες, ανάγκες κ.ά.. Το όραμά μας είναι, εκτός των άλλων, όλη αυτή η καταγραφή να οδηγή- σει και στη δημιουργία ενός ψηφιακού μουσείου της γειτονιάς μας. β) Τη γνωριμία, τη συνεργασία και την εκπαίδευση του προσώπου στη συλλογική δράση, την ενεργή συμμετοχή στη ζωή της συνοικίας με την ανάδειξη στόχων συλλο- γικής παρέμβασης για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής μας και εν γένει σ’ έναν τρόπο ζωής προς όφελος δικό του και των γειτόνων του. γ) Την όσο το δυνατόν ευρύτερη ενημέρωση των κατοίκων για τις υπηρεσίες της Κίνη- σης «ΠΡΟΤΑΣΗ», την αποδοχή και τη στήριξη του έργου της αλλά και την αξιοποίησή του από αυτούς. Και τι καλύτερο, από μια γιορτή για τη δημιουργία αυτής της ομάδας της Γειτονιάς, μια ευκαιρία ώστε να δοθεί χώρος έκφρασης και επικοινωνίας στα μέλη της αλλά και σε άλλες συλλογικότητες της γειτονιάς μας, να ανταμώσουμε, να γνωριστούμε, να δυ- ναμώσουμε μέσα από αυτό που κάνουμε, μέσα από αυτό που μας ευχαριστεί, μας διασκεδάζει, μας διαμορφώνει χαρακτήρα και μας δίνει ποιότητα ζωής. Ελάτε, λοιπόν, εμείς, οι γείτονες, να ξαναχτίσουμε τη σύγχρονη γειτονιά μας, επειδή μας αφορά! Να προχωρήσουμε μαζί, με ισχυρούς δεσμούς, αυτό έχει σημασία, γιατί, δεν είμαστε απλώς στον κόσμο, είμαστε κι εμείς του κόσμου, είμαστε κύτταρό του και τον διαμορφώνουμε. Για την ομάδα ΔΙΟΔΟΣΣΣ και την ομάδα ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ Η συντονίστρια Κοττά-Μπαλαδάκη Ελένη μέλος του Δ.Σ.

23ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΚΑΛΛΙΠΟΛΙΣ«Οι σχέσεις στη Σχολική Κοινότητα» είναι το θέμα που απασχολεί, προ- «Όταν οιβληματίζει, άλλες φορές απογοητεύει και άλλες φορές ενθαρρύνει και Φορείςεμψυχώνει τους ανθρώπους και τις ομάδες που αποτελούν τις σχολικές συνεργάζονταικοινότητες. Μιλώντας κανείς με γονείς, εκπαιδευτικούς και μαθητές, μπο- για τηρεί αμέσως να νιώσει και να καταλάβει πως το θέμα των σχέσεων μοιά- βελτίωσηζει σαν παράδοξο στους χώρους των σχολείων: όλους τους ενδιαφέρει, των σχέσεωνόλοι το θεωρούν πρωταρχικής σημασίας και την ίδια στιγμή όλοι ή οι στη σχολικήπερισσότεροι έχουν να μοιραστούν δύσκολες και δυσάρεστες εμπειρί- κοινότητα»ες ή προβλήματα που φαίνονται «αδιέξοδα».Κι ενώ στις μέρες μας ακούγεται και πολύ συχνά συζητιέται πως «κανείς δεν κάνει τί-ποτα», «κανείς σε αυτή τη χώρα δεν ενδιαφέρεται», «οι δάσκαλοι είναι μόνοι τους» κλπ.η δική μας εμπειρία έρχεται να μας δώσει αισιοδοξία και πρακτική απόδειξη πως πολ-λοί άνθρωποι κάνουν πολλά και πολλοί ενδιαφέρονται για τους άλλους. Μιλώνταςλοιπόν για τις σχέσεις των ενηλίκων στη σχολική κοινότητα, μιλήσαμε καισυνεργαστήκαμε με ανθρώπους, φορείς και ομάδες που προσπαθούν με την ψυχήτους να συμβάλλουν, δίνοντας ο καθένας απ’ τη μεριά του ένα κομμάτι του εαυτούτου, στην ενίσχυση και βελτίωση των σχέσεων στο χώρο των σχολείων.Πιο συγκεκριμένα, οι δράσεις και τα προγράμματα που εφαρμόζουμε στο ΚέντροΠρόληψης Αχαΐας, «Καλλίπολις» και στοχεύουν στις αξίες που προάγουν τηνψυχική υγεία, τα τελευταία χρόνια έχουν βρει μεγάλη ανταπόκριση αλλά και συνο-δοιπόρους. Έτσι λοιπόν, στην Πρωτοβάθμια εκπαίδευση έχουν υλοποιηθεί καιυλοποιούνται ομάδες και προγράμματα με στόχο την ευαισθητοποίηση, την εκπαί-δευση και την ενδυνάμωση των δασκάλων και νηπιαγωγών στο θέμα των σχέσεωνστη σχολική κοινότητα. Έχουν διαμορφωθεί εκπαιδευτικά υλικά με αυτό το στόχο,προσαρμοσμένα στις ανάγκες τους και δεν είναι λίγοι οι εκπαιδευτικοί και τα σχολείαπου θεωρούν αυτές τις ομάδες και τα προγράμματά μας ως σταθερούς συνεργάτεςκαι υποστηρικτές στο έργο τους, καθώς εδώ όπως λένε «μπορούν να επικοινωνήσουνειλικρινά», «μπορούν να επικοινωνήσουν χωρίς να νιώθουν κριτική» και «νιώθουν πιοικανοί να τα καταφέρουν».Ενδεικτικά για τη φετινή χρονιά μπορούμε να αναφέρουμε πως λειτουργούν:• 1 ομάδα-σεμινάριο 20 δασκάλων με στόχο την εκπαίδευσή τους και την εμψύ-χωση στο εκπαιδευτικό υλικό ενίσχυσης δεξιοτήτων του Κέντρου Πρόληψης, «Εγώ &Εσύ Δυναμώνουμε Μαζί!»• 1 ομάδα-σεμινάριο 35 νηπιαγωγών με στόχο την εκπαίδευσή τους και την εμψύ-χωση στο εκπαιδευτικό υλικό ενίσχυσης δεξιοτήτων του Κέντρου Πρόληψης, «Εγώ,Εσύ…Εμείς 4+»• 1 ομάδα εμψύχωσης και ενδυνάμωσης 20 δασκάλων και νηπιαγωγών• Προγράμματα ενημέρωσης ευαισθητοποίησης σε μαθητές σε θέματα ανθρωπί-νων σχέσεων (επικοινωνία, συνεργασία, διαχείριση συναισθημάτων κλπ) καθώς καισε θέματα σχετικά με τις νόμιμες εξαρτησιογόνες ουσίες και την επιρροήτης παρέας και ασφαλούς χρήσης του διαδικτύου.• 1 βιωματικό εργαστήρι ευαισθητοποίησης για τις ανθρώπινες σχέσεις σε220 Νηπιαγωγούς, πολλοί εκ των οποίων συνέχισαν τη συνεργασία μαζί μας σεαντίστοιχες ομάδες-σεμινάρια.

24 B ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΗ Επιπλέον από το νέο έτος, πρόκειται να πραγματοποιηθεί στο Αίγιο ένα εκπαιδευτικό βιωματικό σεμινάριο για δασκάλους και νηπιαγωγούς. Τέλος, ένα καινούριο και πολύ σημαντικό πρόγραμμα βρίσκεται σε φάση σχεδιασμού και αφορά την εκπαίδευση και εμψύχωση των φοιτητών του Παιδαγωγικού Τμήματος του Παν/μίου Πατρών στη βιωματική προσέγγιση και την προετοιμασία τους ως εμψυχωτές και εμπνευστές παιδιών. Κι αν κανείς ρωτήσει πώς γίνονται όλα αυτά, η απάντηση βρίσκεται στις λέξεις «συνερ- γασία φορέων» ή καλύτερα «συνεργασία ΑΝΘΡΩΠΩΝ». Κάνοντας λοιπόν μια ανασκόπηση στη φετινή χρονιά, στη συνεργασία με τη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, το Τμήμα Αγωγής Υγείας, τους Σχολικούς Συμβούλους, Δι- ευθυντές και Εκπαιδευτικούς σχολείων του Νομού, το Αθηναϊκό Κέντρο Μελέτης του Ανθρώπου και το Πανεπιστήμιο βρήκαμε ανθρώπους που εξέ- φραζαν και πραγματοποιούσαν κάτι παραπάνω από το φορέα που εκπροσωπούσαν: Μαζί με την τεχνογνωσία τους, εξέφραζαν και μοιράζονταν κομμάτια της ψυχή τους και το ανθρώπινο ενδιαφέρον τους να προσφέρουν ότι καλύτερο μπορούσαν για την ενίσχυση και τη βελτίωση των σχέσεων στον χώρο των σχολείων. Τον απόηχο και την εξέλιξη αυτών των συνεργασιών έδωσαν και δίνουν οι εκπαιδευ- τικοί που συμμετέχουν στις ομάδες μας, αναφέροντας πως «αυτά που σίγουρα χρεια- ζόμαστε για να νιώθουμε καλά στις σχέσεις μας είναι η αίσθηση της ασφάλειας και της αποδοχής. Να εστιάζουμε σε αυτό που δίνει αξία και μας βοηθάει να βρούμε νέα νοήματα». Κλείνοντας, ως επιστημονική ομάδα του Κέντρου Πρόληψης θέλουμε να ευχαριστή- σουμε όλους αυτούς τους ανθρώπους που συναντηθήκαμε, εμπιστευτήκαμε ο ένας τον άλλον, ακουμπήσαμε, συνεργαστήκαμε, ενώσαμε τις δυνάμεις προς όφελος της κοινότητάς μας και καταλάβαμε πως οι άνθρωποι και οι φορείς όταν συνεργάζο- νται έχουν πολύ μεγαλύτερη δύναμη από αυτή που νομίζουν και πως…«κά- θε φωνή θα εμφανιστεί, όταν βρεθεί κάποιος να την ακούσει» και τότε το «ηχητικό» αποτέλεσμα θα είναι εξαιρετικό! Για την Επιστημονική Ομάδα του Κέντρου Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας Αχαΐας, Καλλίπολις Ελένη Κουρλέση – Βίκυ Κυρίτση

25γΗ ΠΡΟΛΗΨΗ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣα. Εντοπίζουμε Πως λειτουργούνΤο βήμα του πανελληνιου δικτυο φορεων προληψης οι πολίτεςολομελεια δικτυου και 11η πανελληνια συναντηση της παράλληληςΠαραθέτουμε την επιστολή της Συντονιστικής Επιτροπής, η οποία μας Ελλάδαςενημερώνει για την επόμενη ολομέλεια αλλά και την 11η Πανελλήνια για ναΣυνάντηση Φορέων Πρόληψης. περάσουν από τοΑγαπητοί Συνάδελφοι, περιθώριοΣας ενημερώνουμε ότι η επόμενη τακτική ολομέλεια του Πανελλήνιου Δικτύου Φορέ- στο επίκεντροων Πρόληψης θα πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με το ΚΕΣΑΝ- Κέντρο Πρόληψης Ν. της καθημερινήςΗρακλείου, την Παρασκευή 19 Μαΐου 2017, ώρα 17:00-21:00 και το Σάββατο 20 ζωήςΜαΐου 2017, ώρα 9:30-16:00, στο Ηράκλειο. Επίσης, μετά τη λήξη των εργασι-ών της Ολομέλειας το πρωί της Κυριακής 21 Μαΐου 2017 και ώρα 9:00-14:00προβλέπεται κι εφόσον υπάρχει ενδιαφέρον, επίσκεψη (με ξενάγηση) στην Κνωσό καιστο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου.Τα θέματα που θα μας απασχολήσουν κατά τη διάρκεια της ολομέλειας είναι:1ο Ενημέρωση για την εξέλιξη της διοργάνωσης της 11ης Πανελλήνιας Συνάντησης στηΣύρο, συμβολή της ολομέλειας με ιδέες και προτάσεις ενόψει της τελικής διαμόρφωσηςτου προγράμματος,2ο Επεξεργασία και οργάνωση των προτάσεων που διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια τηςτελευταίας ολομέλειας και αφορούν το έργο και τη λειτουργία του Δικτύου.3ο Διαμόρφωση προτάσεων για βελτιώσεις ή αλλαγές του πλαισίου λειτουργίας τουΔικτύου ενόψει της έγκρισής του στην ολομέλεια της 11ης Πανελλήνιας Συνάντησης κα-θώς και οργανωτικά θέματα του Δικτύου.Τέλος, θα φροντίσουμε και σε αυτή την ολομέλεια να εντάξουμε θέματα που θα θέλαμενα επεξεργαστούμε περαιτέρω και αφορούν τη δουλειά μας στην πρόληψη, γι’ αυτό θαθέλαμε να μας αποστείλετε τις προτάσεις ή τις ιδέες σας.Τουλάχιστον έναν μήνα πριν την ολομέλεια θα λάβετε ενημέρωση για το τελικό πρό-

26 γ Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ γραμμα και περιεχόμενο της ολομέλειας. Επειδή κύριο μέλημά μας είναι να διασφαλίσουμε το μικρότερο δυνατό κόστος για τη μετακίνηση και διαμονή μας, γι’ αυτό σας αποστέλλουμε εγκαίρως την 1η ενημέρωση από την πλευρά των διοργανωτών με τις απαραίτητες πληροφορίες που αφορούν τη φι- λοξενία και την οργάνωση της μετακίνησή σας. Σύντομα, θα λάβετε πληροφορίες και για τη διαμονή σας καθώς οι συνάδελφοι έχουν φροντίσει να διασφαλίσουν οικονομικότερη προσφορά από κάποια καταλύματα. Επίσης, με την ευκαιρία της επικοινωνίας μας σας ενημερώνουμε ότι καθορίστηκε τελικά ο τόπος και ο χρόνος διεξαγωγής της 11ης Πανελλήνιας Συνάντησης. Συγκεκριμένα, οι εργασίες της Συνάντησης θα πραγματοποιηθούν στη Σύρο, από την Τετάρτη 18 έως το Σάββατο 21 Οκτωβρίου 2017. Κλείνοντας σας παρακαλούμε όπως φροντίσετε και το θέμα της οικονομικής εισφοράς του φορέα σας στο Δίκτυο. Μπορείτε να επικοινωνήσετε με τη Γραμματεία του Δικτύου τηλ. 2610 451790, υπεύθυνη κα Μαρία Γιαζκουλίδου προκειμένου να ενημερωθείτε για τις οφειλές του φορέα σας και τη διαδικασία καταβολής. Είμαστε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε πληροφορία ή διευκρίνιση. Σας χαιρετούμε και ευχόμαστε το 2017 να φέρει στιγμές αγάπης και συντροφικότητας που θα ζεσταίνουν τις καρδιές μας και θα διώχνουν τους φόβους μας. Καλές Γιορτές σε όλους! Η Συντονιστική Επιτροπή του Πανελλήνιου Δικτύου Φορέων Πρόληψης της Εξάρτησης Γιάννα Ζορμπά, Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων & Προαγωγής της Ψυχοκοινωνι- κής Υγείας Π.Ε Αχαΐας «Καλλίπολις» Αρχοντούλα Αλεξάκη, Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων & Προαγωγής της Ψυχο- κοινωνικής Υγείας Δ. Κηφισιάς «ΠΡΟΝΟΗ» Νίκη Γεωργαλά, ΟΚΑΝΑ-Τμήμα Εφαρμογών Πρόληψης Γιάννης Νέζης, Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων & Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας Δ. Αθηναίων «Αθηνά -Υγεία» Σοφία Περακάκη, Κέντρο Πρόληψης και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας Ηρα- κλείου Κρήτης–ΚΕΣΑΝ Αναστασία Προκοπίου, Κέντρο Πρόληψης και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας «ΘΗΣΕΑΣ» N.Κυκλάδων Νίκος Τσακμάκης, Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων & Προαγωγής της Ψυχοκοινω- νικής Υγείας Π.Ε Κοζάνης «ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ» Κωνσταντίνα Υφαντή, Δίκτυο Υπηρεσιών Πρόληψης και Έγκαιρης Παρέμβασης ΚΕΘΕΑ

27γΗ ΠΡΟΛΗΨΗ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣβ. Παρεμβαίνουμε και Υπερασπιζόμαστε… Πως λειτουργούνΔράσεις της ομάδας Στήριξης και Επικοινωνίας οι πολίτες τηςΗ ομάδα Στήριξης και Επικοινωνίας της Κίνησης Πρόταση ξεκίνησε τη νέα χρονιά δίνο- παράλληληςντας έμφαση σε μια ποιοτική διαδρομή μέσα από τη συγκέντρωση βιβλίων, προσφο- Ελλάδαςρά εκδοτικών οίκων από την Αθήνα. για ναΗ διοργάνωση εκδηλώσεων παρουσίασης βιβλίων δεν έχει σκοπό μόνο τη συγκέ- περάσουνντρωση εσόδων αλλά και την ενημέρωση και την προβολή του Φορέα καθώς και την από τοπροώθηση και τη μετάδοση της φιλαναγνωσίας σαν ενασχόληση προσωπικής ανά- περιθώριοπτυξης. Μέσα από την εμπειρία τριών χρόνων τώρα συνειδητοποιούμε τη μεγαλύτερη στο επίκεντροευθύνη που προκύπτει από την εν λόγω δράση καθώς και ότι τα μέλη της ομάδας της καθημερινήςαποκτούν νέες δεξιότητες. ζωήςΑπό τις 13 έως και τις 22 Δεκεμβρίου πραγματοποιήθηκε έκθεση πινάκων ζωγραφι-κής Πατρινών καλλιτεχνών σε συνεργασία με τον Σύλλογο Καλών Τεχνών Πάτρας«Κωστής Παλαμάς» και τον Πολιτιστικό φορέα «Πολιτεχνόπολη Μαρσύας» στα Πα-λαιά Δημοτικά Λουτρά. Η έκθεση περιλάμβανε και πίνακες της αείμνηστης εικαστικούΟλυμπίας Λαμπάτου, οι οποίοι δωρίστηκαν στην Κίνηση Πρόταση από τον εθελοντήΣέργιο Αθανάσιο. Κατά τη διάρκεια των εγκαινίων με τη συμμετοχή μεγάλου κοινού,παρουσιάστηκε βίντεο ντυμένο με τη φωνή του Κωστή Παλαμά να απαγγέλει το ποί-ημα «Ύμνος των αιώνων».Η μακρόχρονη συνεργασία της ομάδας μας με τον κο Θεόδωρο Μαλλιά, Πρόεδροτου Συλλόγου Καλών Τεχνών «Κωστή Παλαμά», στηρίζει και πρωτοστατεί στην ανά-δειξη από την UNESCO του Ολυμπιακού Ύμνου του Κωστή Παλαμά ως παγκόσμιακληρονομιά. Η συνδιοργάνωση αυτή μας έδωσε μεγάλη χαρά, δύναμη και ανατρο-φοδότηση για τη συνέχιση του έργου μας.Για την ομάδα Στήριξης και Επικοινωνίας Σοφία Σπηλιωτοπούλου

28 γ Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Η επίσημη Την Τετάρτη 21 Δεκεμβρίου 2016 στις 7.00 μ.μ. πραγματοποιήθηκε η χριστουγεννιάτικη έναρξη του γιορτή στο ΚΔΑ της Κίνησης «ΠΡΟΤΑΣΗ» στο πλαίσιο του προγράμματος ΠΡΟ-ΝΟΙΑπρογράμματος (ΠΡΟτείνω γιατί ΝΟΙΑζομαι) του οποίου έγινε η επίσημη έναρξη. «ΠΡΟ-ΝΟΙΑ» στο πλαίσιο Ο Αντιπρόεδρος Αλέξης Μουζακιώτης, στον χαιρετισμό του, μίλησε για τον συνδυ- της χριστου- ασμό των αρχών, αξιών, μεθόδων και οργάνωσης που διέπουν τον φορέα ώστε να γεννιάτικης παράγει τέτοια αποτελέσματα συλλογικής δουλειάς, δείγμα των οποίων αποτελεί το πρόγραμμα ΠΡΟ-ΝΟΙΑ και η χριστουγεννιάτικη γιορτή των παιδιών. Κάλεσε τους φί- γιορτής λους, συνεργάτες και γονείς των παιδιών να δοκιμάσουν να γευτούν την χαρά της των παιδιών δημιουργίας, της προσφοράς, της ουσιαστικής επικοινωνίας και της εμπλοκής με τα κοινά, μέσα από τις ομάδες των εθελοντών της «ΠΡΟΤΑΣΗΣ» και όσο μπορούν να ενι- του ΚΔΑ σχύσουν οικονομικά και τον φορέα για να συνεχίζει το σημαντικό του έργο. Ακολού- θησε η παρουσίαση του προγράμματος «ΠΡΟ-ΝΟΙΑ», από την υπεύθυνη του Κέντρου Δημιουργικής Απασχόλησης Αγγελική Πασσά, η οποία αναφέρθηκε στα όσα έχουν ήδη επιτευχθεί (σεμινάριο ανέργων επιστημόνων και στην συνέχεια πρόσληψη επαγ- γελματιών εμψυχωτών, καθημερινή λειτουργία ομάδων δημιουργικής απασχόλησης παιδιών, ατομική συμβουλευτική σε γονείς, παραπομπές στο δίκτυο ΔΕΞΑΜΕΝΗ για δωρεάν υπηρεσίες) . Στην συνέχεια παρέθεσε και όσα έχουν δρομολογηθεί στο άμε- σο μέλλον (σεμινάριο εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων, προγράμματα ημέρας για μαθητές σχολείων, συμμετοχή ομάδας παιδιών στο 10ο συνέδριο νέων του INEPS στο Παρίσι, σεμινάριο γονέων) και έκλεισε τονίζοντας το σημαντικό έργο στην πρόληψη που επιτελείται από το ΠΡΟ-ΝΟΙΑ μέσα στο ευρύ, πολυεπίπεδο και αποτελεσματικό έργο των εθελοντών της Κίνησης «ΠΡΟΤΑΣΗ». Χαιρετισμό απεύθυναν και οι εργαζό- μενες εμψυχώτριες του προγράμματος, Μαρία Γιαζκουλίδου, Γιούλη Δροσοπούλου, Κατερίνα Γκούτη, Μαρία Κατσίκα, Σύνθια Λιούτα. Στην σειρά παρουσιάστηκε το θεατρικό δρώμενο «ΓΙΑΤΙ ΑΥΤΟΣ ΚΙ ΟΧΙ ΕΓΩ?» που έγραψαν και σκηνοθέτησαν οι εμψυχώτριες για τα παιδιά. Πρόκειται για ένα δρώμενο με χορό και μουσική, βασισμένο σε ένα παραμύθι που επιχειρεί να θίξει τα κακώς κείμενα του κοινωνικού αυτοματισμού και του ανταγωνισμού που επικρατεί γύρω μας και που χωρίζει τους ανθρώπους, αντί να τους ενώνει. Το ιδιαίτερα δυνατό μή- νυμα που εξέπεμψε τόσο το σενάριο όσο και η σκηνοθετικά ευρηματική δομή του δρώμενου καθώς και το υπεύθυνο και άρτιο παίξιμο των παιδιών, συγκίνησαν τους παριστάμενους και έστειλαν έναν χαιρετισμό αγάπης σε όλον τον κόσμο. Η εκδήλωση έκλεισε με τραγούδια από τα παιδιά και το κοινό. Προσφέρθηκαν αναμνηστικά δωρά- κια σε όλα τα παιδιά που έφτιαξαν οι ομάδες παιδιών του ΠΡΟ-ΝΟΙΑ και ακολούθησε μπουφές με γλυκίσματα και αναψυκτικά στο φουαγιέ. Σε όλη τη διάρκεια της γιορτής, λειτούργησε εορταστικό παζάρι με κατασκευές των παιδιών.

29 ΔBΚΑΙ ΜΕΡΙΚΑ ΑΚΟΜΗ… Ένα σχολείο χωρίς υπολογιστές στη «Μέκκα» της τεχνολογίαςΕκ πρώτης όψεως μοιάζει παράδοξο: σε ένα σχολείο που βρίσκεταιστην καρδιά της Σίλικον Βάλεϊ και στο οποίο φοιτούν τα παιδιά των ερ-γαζομένων στην Google, την Apple, την Yahoo και άλλων τεχνολογικώνκολοσσών, δεν υπάρχει ούτε ένας υπολογιστής, ούτε μια οθόνη.Η χρήση οποιουδήποτε τεχνολογικού γκάτζετ απαγορεύεται στις σχολικές αίθουσες,ενώ οι εκπαιδευτικοί συστήνουν στους μαθητές τους να μην τους χρησιμοποιούν ούτεστο σπίτι.Την ώρα που στον υπόλοιπο κόσμο ο τεχνολογικός εξοπλισμός θεωρείται απαραί-τητος στην εκπαίδευση, οι νέες τεχνολογίες γίνονται μέσο διδασκαλίας και οι μαθητέςενθαρρύνονται στη χρήση τους, στην καρδιά της Μέκκας της Τεχνολογίας, το μολύβι,το χαρτί και το χάρτινο βιβλίο είναι τα μόνα εργαλεία διδασκαλίας που κρίνονται απο-δεκτά.Πίσω από αυτήν την επιλογή κρύβεται η άποψη ότι σχολεία και υπολογιστές είναιασύμβατα μεταξύ τους. Περίπου 160 σχολεία στις Ηνωμένες Πολιτείες ακολουθούντην ίδια φιλοσοφία. Η χρήση των υπολογιστών -εκτιμούν οι εμπνευστές της- έχει αρ-νητικές συνέπειες στη φυσική δραστηριότητα, τη δημιουργική σκέψη, την επικοινωνίαανάμεσα στους μαθητές, τη συγκέντρωση των παιδιών στο μάθημα.«Δε νομίζω ότι χρειάζεται κανείς την τεχνολογία για να μάθει γραμματική», δήλωνεστην εφημερίδα «Νιου Γιορκ Τάιμς» ένας εργαζόμενος της Σίλικον Βάλεϊ, τα παιδιά τουοποίου φοιτούν σε σχολείο όπου δεν υπάρχει ούτε ένας υπολογιστής και το οποίοακολουθεί την εκπαιδευτική μέθοδο του αυστριακού φιλόσοφου και παιδαγωγούΡούντολφ Στάινερ. «Η ιδέα ότι μια εφαρμογή του iPad μπορεί να διδάξει καλύτερατα παιδιά μου πώς να διαβάζουν ή να μάθουν ευκολότερα αριθμητική είναι απλώςγελοία», προσθέτει ο ίδιος.Αυτός ο πατέρας δεν είναι τόσο \"τεχνοφοβικός\" όσο θα πίστευε κανείς: διαθέτει πτυχίοπληροφορικής, εργάζεται στην Google και δεν πηγαίνει πουθενά χωρίς το iPad και το«έξυπνο» κινητό του. Η κόρη του, όμως, που πηγαίνει στην πέμπτη τάξη του Δημοτικού,

30 Δ ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΑ ΑΚΟΜΗ… «δεν ξέρει πώς να χρησιμοποιήσει το Google». Ο γιός του πηγαίνει στο Γυμνάσιο κι έχει μόλις αρχίσει να μαθαίνει. Μαζί θα συμφωνούσαν και κάποιοι ειδικοί της εκπαίδευσης. Όπως υποστηρίζουν, δεν έχει αποδειχθεί ότι η χρήση υπολογιστών και λοιπών τεχνολογικών γκάτζετς, συνδέ- ονται με τη βελτίωση των επιδόσεων των μαθητών. Από την πλευρά τους, οι υπεύθυ- νοι του σχολείου στη Σίλικον Βάλεϊ επικαλούνται στοιχεία δέκα ετών, σύμφωνα με τα οποία το 94% των αποφοίτων συνέχισαν τις σπουδές τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευ- ση. Αυστηρά περιορισμένη ήταν η χρήση προϊόντων της Apple για τα παιδιά του Στιβ Τζο- μπς, λόγω της ανησυχίας του ιδρυτή της εταιρείας για τις επιπτώσεις της τεχνολογίας στα παιδιά. Μολονότι ο Τζομπς αποκαλούνταν παγκοσμίως «ο ευαγγελιστής της ψηφιακής επο- χής», φαίνεται πως απέτρεπε τα παιδιά του να χρησιμοποιούν iPads, περιορίζοντας μά- λιστα και την πρόσβασή τους στο Διαδίκτυο γενικότερα. Η αποκάλυψη ότι τα παιδιά του ανθρώπου που έπειθε εκατομμύρια άλλους να αγο- ράσουν τα κομψά αλλά πανάκριβα προϊόντα της Apple, δεν ήταν με τη σειρά τους προσκολλημένα στα τεχνολογικά γκάτζετ έγινε από τον αμερικανό δημοσιογράφο Νικ Μπίλτον. O βιογράφος του Τζομπς Γουόλτερ Αϊζακσον επιβεβαίωσε τα λεγόμενα του αμερικα- νού δημοσιογράφου λέγοντας: «Κάθε βράδυ ο Στιβ αναδείκνυε τη σημασία τού να τρώει όλη η οικογένεια μαζί και ενώ γευμάτιζαν στο μεγάλο τραπέζι της κουζίνας τους συζητούσαν για βιβλία, ιστορία και πολλά άλλα θέματα. Ποτέ κανείς δεν ασχολούνταν με ένα iPad ή με τον υπολογιστή και τα παιδιά δεν είχαν εθιστεί καθόλου σε αυτές τις συσκευές». Ωστόσο, η ανησυχία των γονιών φαίνεται να είναι δικαιολογημένη καθώς πολλοί επι- στήμονες υποστηρίζουν ότι η σύγχρονη τεχνολογία μπορεί να είναι επιβλαβής. Μια έρευνα σε παιδία 11 και 12 ετών που δημοσιεύθηκε τον προηγούμενο μήνα, απέδειξε ότι ακόμη και η πενθήμερη αποχή των παιδιών από τις τεχνολογικές συσκευές, οδηγεί στη βελτίωση των κοινωνικών τους δεξιοτήτων. Πηγή: ΑΠΕ - http://www.imerisia.gr/

31 ΔΚΑΙ ΜΕΡΙΚΑ ΑΚΟΜΗ…Αγαπητοί φίλοι της κίνησης ΠΡΟΤΑΣΗ για έναν άλλο τρόπο ζωής, τα μέλη της συ- Προςντακτικής ομάδας σας εύχονται καλή χρονιά με υγεία, αισιοδοξία και όσο το δυνατόν φίλουςπερισσότερη χαρά. αναγνώστεςΜε χαρά σας αποστέλλουμε το τρίτο τεύχος του περιοδικού της Β ηλεκτρονικής περι- τουόδου. e-ΠΡΟΣΩΠΟΥ* Έχουμε την εντύπωση ότι συνεχίζουμε το ύφος και το περιεχόμενο του περιοδικούτης Α έντυπης περιόδου. Μερικά μηνύματα με την έκδοση του 1ου τεύχους μας έδω-σαν μία τέτοια ανατροφοδότηση. Πιθανολογούμε ότι καλύπτουμε τις ανάγκες σας.Θα μας βοηθούσατε πολύ όχι μόνο ψυχολογικά αλλά και ουσιαστικά, αν μας στέλνατε(πάντα ηλεκτρονικά) 2 λόγια με τις εκτιμήσεις σας και με τις προτάσεις σας και βέβαιακαι την κριτική σας. Όχι μόνο την αντέχουμε αλλά την αναζητούμε καθώς μόνο έτσι θαγίνουμε καλύτεροι.* Μην ξεχνάτε να μας στέλνετε διευθύνσεις φίλων σας που θα θέλατε να λαμβάνουντο περιοδικό.* Σας ενημερώνουμε ότι εντός του Ιανουαρίου αρχίζει ένα σεμινάριο ενημέρωσηςκαι εκπαίδευσης για όσους ενδιαφέρονται να ενημερωθούν, να γνωρίσουν το έργοπρόληψης και την μεθοδολογία της ΠΡΟΤΑΣΗΣ και να συνεχίσουν αν το επιθυμούνως μέλη της κίνησης.Αν ενδιαφέρεστε επικοινωνήστε καθημερινά από 8.30-14.30 με τα γραφεία στο τηλέ-φωνο 2610 451790.

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ 2014 - 2020 35 νέες δομές 28 εκατ. € Συγκεκριμένα υλοποιούνται • 5 Κέντρα Διημέρευσης Ημερήσιας Φροντίδας Ατόμων με Αναπηρία • 2 Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων • 6 Δομές Παροχής Βασικών Αγαθών: Κοινωνικό Παντοπωλείο, Παροχή Συσσιτίου, Κοινωνικό Φαρμακείο • 3 Δομές Αστέγων • 15 Κέντρα Κοινότητας • 4 Δομές Υποστήριξης Κακοποιημένων Γυναικών (Συμβουλευτικά Κέντρα και Ξενώνες Φιλοξενίας) • Δράσεις Υποστηριζόμενης Εκπαίδευσης Μαθητών με Αναπηρία • Δράσεις Στήριξης Εργαζόμενων Γονέων για τη Φύλαξη Τέκνων • Δράσεις Στήριξης Εργαζόμενων Γονέων για τη Φύλαξη Τέκνων με Αναπηρία Στο επίκεντρο ο άνθρωπος!