ภาษาไทย ภาษาชาติ ปี 2561

ภาษาไทย ภาษาชาติ เพ่ือการเรียนรูและพฒั นาการอา นการเขียน การพัฒนาคุณภาพการเรยี นการสอนภาษาไทย ปง บประมาณ ๒๕๖๑ สถาบันภาษาไทย สาํ นกั วชิ าการและมาตรฐานการศึกษา สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขน้ั พื้นฐาน

ภาษาไทย ภาษาชาติ เพ่ือการเรยี นรแู้ ละพฒั นาการอ่านการเขยี น การพฒั นาคุณภาพการเรยี นการสอนภาษาไทย ปงี บประมาณ ๒๕๖๑ สถาบนั ภาษาไทย สำ� นักวชิ าการและมาตรฐานการศึกษา สำ� นกั งานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน

ภาษาไทย ภาษาชาติ เพอ่ื การเรยี นรู้และพฒั นาการอ่านการเขียน การพฒั นาคุณภาพการเรียนการสอนภาษาไทย ปีงบประมาณ ๒๕๖๑ จัดพิมพ์ สถาบันภาษาไทย สำ� นักวิชาการและมาตรฐานการศกึ ษา ส�ำนกั งานคณะกรรมการการศึกษาขน้ั พื้นฐาน กระทรวงศึกษาธกิ าร จ�ำนวนทพ่ี ิมพ ์ ๑,๐๐๐ เล่ม ที่ปรึกษา เลขาธกิ ารคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พืน้ ฐาน ผูอ้ �ำนวยการส�ำนักวชิ าการและมาตรฐานการศึกษา (นางสาวนิจสุดา อภนิ ันทาภรณ์) ผู้อ�ำนวยการสถาบนั ภาษาไทย นางสาวดวงใจ บญุ ยะภาส เรียบเรียง/บรรณาธกิ าร นางสาวพชั รา ตระกลู สิรพิ นั ธุ์ พิมพ์ท่ ี ห้างหุ้นสว่ นจำ� กดั โรงพิมพ์อกั ษรไทย (น.ส.พ. ฟา้ เมอื งไทย) ๘๕, ๘๗, ๘๙, ๙๑ ซอยจรญั สนิทวงศ์ ๔๐ ถนนจรญั สนิทวงศ์ แขวงบางย่ีขัน เขตบางพลัด กรงุ เทพมหานคร ๑๐๗๐๐ โทร. ๐-๒๔๒๔-๔๕๕๗, ๐-๒๔๒๔-๐๖๙๔ โทรสาร ๐-๒๔๓๓-๒๘๕๘ นายไพสฐิ ปวณิ ววิ ัฒน์ ผพู้ มิ พ์ผู้โฆษณา

คำ�น�ำ สำ� นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐานเปน็ หนว่ ยงานหลกั ในการจดั การศกึ ษา ขั้นพื้นฐาน ซึ่งได้กำ� หนดนโยบายส�ำคัญให้นักเรียนทุกคนอ่านออกเขียนได้ อ่านคล่องเขียนคล่อง และสื่อสารได้ เน่ืองจากภาษาไทยเป็นภาษาประจ�ำชาติที่คนไทยทุกคนต้องร่วมกันอนุรักษ์ และรักษาให้ถูกตอ้ งเหมาะสม ทง้ั เพือ่ การเรยี นร้แู ละการด�ำรงตนในสังคมได้อยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ ในปงี บประมาณ ๒๕๖๑ สำ� นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐาน จงึ ไดด้ �ำเนนิ การ ยกระดบั คณุ ภาพการศกึ ษาตามแผนยทุ ธศาสตรช์ าติ ๒๐ ปี มกี ารพฒั นาการเรยี นการสอนภาษาไทย โดยเนน้ การพฒั นาศกั ยภาพคนและเพอื่ การพฒั นาสคู่ วามเปน็ เลศิ โดยก�ำหนดแนวทางการดำ� เนนิ งาน เพอื่ เปน็ การวางรากฐานการพฒั นาเดก็ และเยาวชนใหเ้ รยี นรภู้ าษาไทยน�ำไปสสู่ าระการเรยี นรอู้ น่ื ๆ ในระดับที่สูงข้ึน ท้ังน้ี ได้มีการจัดท�ำโครงการและกิจกรรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพการเรียน การสอนภาษาไทยอย่างต่อเน่ือง ได้แก่ การสร้างเครือข่ายความร่วมมือกับหน่วยงานที่เก่ียวข้อง ทง้ั ระดบั สว่ นกลางและภมู ภิ าค การสนบั สนนุ งบประมาณใหส้ �ำนกั งานเขตพน้ื ทก่ี ารศกึ ษาทว่ั ประเทศ เพ่ือการพัฒนาการเรียนการสอนภาษาไทยตามบริบทและสภาพปัญหา การจัดประชุมอบรม เพอื่ พฒั นาองคค์ วามรดู้ า้ นภาษาไทยใหแ้ กค่ รผู สู้ อนภาษาไทยและศกึ ษานเิ ทศกภ์ าษาไทย เพอ่ื นำ� ไป ปรับใช้ในการจัดการเรียนการสอนและการขยายผลไปยังผู้มีส่วนเกี่ยวข้องต่อไป และการจัดท�ำ วดี ทิ ศั นเ์ ผยแพรอ่ งคค์ วามรดู้ า้ นการศกึ ษาในเวบ็ ไซตข์ องสถาบนั ภาษาไทยและนำ� เสนอในรายการ พธุ เชา้ ขา่ ว สพฐ. การจดั ทำ� สอื่ หนงั สอื ตา่ ง ๆ ทเี่ ปน็ ประโยชนต์ อ่ การจดั การเรยี นการสอนภาษาไทย รวมท้ังการคัดเลือกผู้ด�ำเนินการพัฒนางานภาษาไทยที่ประสบผลส�ำเร็จและแข่งขันทักษะ ภาษาไทยของครแู ละนักเรยี น ในโอกาสน้ีสำ� นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐานจงึ ไดจ้ ดั ท�ำหนงั สอื “ภาษาไทย ภาษาชาติ เพอื่ การเรยี นรแู้ ละพฒั นาการอา่ นการเขยี น การพฒั นาคณุ ภาพการเรยี นการสอนภาษาไทย ปงี บประมาณ ๒๕๖๑” เพอ่ื เผยแพรผ่ ลการดำ� เนนิ งานพฒั นาคณุ ภาพการเรยี นการสอนภาษาไทย ของสำ� นักงานคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พืน้ ฐาน ประจ�ำปีงบประมาณ ๒๕๖๑ ทงั้ นี้ ขอขอบคณุ ผบู้ รหิ ารโรงเรยี น ครภู าษาไทย ทกุ ทา่ น ทเี่ ปน็ กำ� ลงั สำ� คญั ในการพฒั นาภาษาไทยมาอยา่ งตอ่ เนอื่ ง ดว้ ยความมงุ่ มนั่ ตงั้ ใจจรงิ เสยี สละ และอดทน เพอ่ื ใหเ้ ดก็ ไทยทกุ คนอา่ นเขยี นภาษาไทยเปน็ พน้ื ฐาน ในการเรยี นรูไ้ ดอ้ ย่างเขม้ แขง็ ต่อไป (นายบุญรักษ์ ยอดเพชร) เลขาธิการคณะกรรมการการศกึ ษาขัน้ พนื้ ฐาน

สารบญั คำ� นำ� หน้า การพัฒนาคณุ ภาพการเรียนการสอนภาษาไทย ปีงบประมาณ ๒๕๖๑ ๑ โครงการในแผนพฒั นาเด็กและเยาวชนในถน่ิ ทรุ กันดาร ตามพระราชดำ� ริ ๓ สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสดุ าฯ สยามบรมราชกุมารี โครงการพฒั นาทกั ษะการฟงั และการพดู ภาษาไทย เพอื่ การสื่อสาร ๖ สำ� หรบั ผใู้ หญ่บนพ้นื ทีส่ งู ในพน้ื ทโี่ ครงการพระราชด�ำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกมุ าร ี โครงการเพม่ิ ประสิทธภิ าพการอา่ นและการเขยี นภาษาไทย เพอ่ื แกไ้ ขปัญหา ๙ การอา่ นและการเขียนของนกั เรยี นระดบั ช้ันประถมศกึ ษา โครงการเพิ่มประสทิ ธิภาพการอ่านและการเขียนผ่านการเรยี นร้เู ชิงรุก (Active Learning) ๑๓ ของครูโรงเรียนต�ำรวจตระเวนชายแดนและส�ำนักงานเขตพนื้ ทีก่ ารศกึ ษา โครงการรักษภ์ าษาไทย เน่ืองในสปั ดาห์วนั ภาษาไทยแห่งชาติ ปี ๒๕๖๑ ๑๗ โครงการคัดเลือกการด�ำเนนิ งานทีส่ ง่ เสริมคณุ ภาพและมาตรฐานการศกึ ษา ๑๙ ประสบผลสำ� เร็จ กลมุ่ สาระการเรียนรู้ภาษาไทย โครงการแขง่ ขันทกั ษะภาษาไทยของนกั เรยี นในงานศลิ ปหัตถกรรมนักเรยี น ๖๔ ระดับชาติ ครง้ั ท่ี ๖๗ ปกี ารศึกษา ๒๕๖๐ โครงการพัฒนาเครื่องมือวัดและประเมินผลความสามารถในการอ่าน ๖๖ และการเขยี นของนกั เรยี นชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ ๑ - ๖ และการรูเ้ รอื่ งการอา่ น (Reading Literacy) ตามแนวทาง การประเมนิ ผลนกั เรยี นร่วมกับนานาชาติ PISA ของนกั เรยี น ช้นั มัธยมศึกษาปที ่ี ๑ - ๓ โครงการพัฒนาการออกเสียง ร, ล และคำ� ควบกล้ำ� (ร, ล ดว้ ยรักษ์ ๖๘ ควบกลำ้� ด้วยใจ) การพฒั นาสื่อการเรยี นรู้ภาษาไทย ปี ๒๕๖๑ ๗๐ ภาคผนวก ๗๑

การพฒั นาคุณภาพการเรยี นการสอนภาษาไทย ปีงบประมาณ ๒๕๖๑ ส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน ได้ก�ำหนดนโยบายเพ่ือ พัฒนาการจัดการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน ให้มีคุณภาพและมาตรฐานระดับสากลบนพ้ืนฐาน ความเป็นไทย มีพันธกิจในการส่งเสริมและสนับสนุนให้ประชากรวัยเรียนทุกคนได้รับ การศกึ ษาอยา่ งทว่ั ถงึ และมคี ณุ ภาพ สง่ เสรมิ ใหผ้ เู้ รยี นมคี ณุ ธรรม จรยิ ธรรม มคี ณุ ลกั ษณะ อันพึงประสงคต์ ามหลักสูตรและค่านยิ ม ๑๒ ประการ การพัฒนาระบบบรหิ ารจดั การ ทเี่ นน้ การมสี ว่ นรว่ ม การบรู ณาการการจดั การศกึ ษา และสง่ เสรมิ สรา้ งความรบั ผดิ ชอบ ต่อคณุ ภาพการศกึ ษา โดยมคี วามสอดคลอ้ งกบั แผนยทุ ธศาสตรช์ าติ ๒๐ ปี และมงุ่ เน้น “ความมน่ั คง มง่ั คง่ั และยง่ั ยนื ” กระทรวงศกึ ษาธกิ าร การจัดการศึกษาเพอื่ พฒั นาผู้เรยี นใหเ้ ปน็ คนดี มีปัญญา มีคณุ ภาพชีวติ ที่ดี และมีขีดความสามารถในการแขง่ ขนั ในเวทีโลก สำ� นักงานคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พ้นื ฐาน ยกระดับผลการทดสอบระดับชาติ (NT/O-NET) ใหเ้ พ่มิ ขึน้ รอ้ ยละ ๓ จากฐานเดิม 1 ภาษาไทย ภาษาชาติ

การพฒั นาคณุ ภาพการเรยี นการสอนภาษาไทยไดด้ ำ� เนนิ การมาอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง โดยการนำ� นโยบายส่กู ารปฏบิ ตั ิ มกี ารขับเคลื่อนการพัฒนาคุณภาพการเรียนการสอน ภาษาไทย การพัฒนาข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา การผลิตและพัฒนา สื่อการเรียนรู้ การติดตามประเมินผล และการเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ โดยคาดหวัง ให้ผู้เรียนมีความพร้อมด้านทักษะการฟัง พูด อ่าน เขียน การคิดวิเคราะห์ และการสังเคราะห์ เพ่ือให้เกิดการส่ือสารอย่างเข้าใจและชัดเจน การรู้เท่าทันกับ การเปล่ียนแปลงของเทคโนโลยีและความเคล่ือนไหวของสังคมโลก นำ� ไปสู่การสร้าง นวัตกรรมใหม่ ๆ ในเชิงสร้างสรรค์ การพัฒนาคุณภาพการเรียนการสอนภาษาไทย จึงต้องอาศัยหน่วยงานหลักและเครือข่ายท่ีมีบทบาทหน้าท่ีร่วมมือกัน ตระหนักและ เดนิ หนา้ ไปในทศิ ทางเดยี วกนั มนี โยบายสนบั สนนุ และเปดิ โอกาสใหท้ กุ ภาคสว่ นเขา้ มา มสี ว่ นรว่ มในการพฒั นาคณุ ภาพการศกึ ษา ยอ่ มจะท�ำใหเ้ กดิ การขยายความรว่ มมอื และ แรงขับเคล่ือนการพัฒนาการศกึ ษา ให้เกิดความมน่ั คงและยัง่ ยืนมากยิ่งข้ึน ส�ำนกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน สำ� นักงานเขตพนื้ ทกี่ ารศกึ ษา โรงเรียน - เครอื ข่ายวชิ าการ/มหาวทิ ยาลยั - ครผู ู้สอนภาษาไทย - กล่มุ โรงเรยี น/เครือขา่ ยโรงเรียน - ครูทกุ กล่มุ สาระการเรียนรู้ - สมาคม/ชมรมท่ีเกีย่ วขอ้ ง - เครือข่ายผปู้ กครอง ชมุ ชน ทอ้ งถ่ิน ภาษาไทย ภาษาชาติ 2

โครงการในแผนพฒั นาเด็กและเยาวชนในถ่ินทุรกันดาร ตามพระราชด�ำ ริ สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกมุ ารี ส�ำนักงานโครงการสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ร่วมกับกองบัญชาการต�ำรวจตระเวนชายแดน ส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษา ข้ันพื้นฐาน และหน่วยงานท่ีเกี่ยวข้อง ได้ร่วมกันจัดประชุมวิชาการในแผนการพัฒนา เด็กและเยาวชนในถ่ินทุรกันดาร ตามพระราชด�ำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ประจ�ำปีการศึกษา ๒๕๖๐ เพื่อเผยแพร่พระราชกรณียกิจด้าน การศกึ ษาและการพฒั นาคณุ ภาพชวี ติ เดก็ และเยาวชนในถนิ่ ทรุ กนั ดาร ใหเ้ ปน็ ทปี่ ระจกั ษ์ แกส่ าธารณชน ซง่ึ ในปี ๒๕๖๑ ไดด้ ำ� เนนิ การจดั การแขง่ ขนั กจิ กรรมทกั ษะภาษาไทยของ นักเรียนโรงเรียนสังกัดส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานและหน่วยงาน อื่น ๆ ที่เก่ียวข้อง 3 ภาษาไทย ภาษาชาติ

การดำ� เนนิ งาน ๑. การประชุมพิจารณา เกณฑ์การแข่งขันทักษะภาษาไทย ในระดับภูมิภาค จัดขึ้นระหว่างวันที่ ๑๔ - ๑๖ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๐ ณ โรงแรม รเิ วอรไ์ ซด์ กรุงเทพมหานคร ๒. การจัดแข่งขันทักษะ ภาษาไทยในระดับประเทศ วันที่ ๒๐ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๑ ณ โรงเรียนธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี การแข่งขันประกอบ ด้วย ๕ กจิ กรรม ได้แก่ การคดั ลายมือ การเขียนเรียงความ การเล่านิทาน การกลา่ วสนุ ทรพจน์ และการอา่ นเอาเรอื่ ง ภาษาไทย ภาษาชาติ 4

๓. การเข้ารับพระราชทานรางวัลจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ของนักเรียนผู้ชนะเลิศในระดับประเทศ ในการประชุมวิชาการ ในแผนการพฒั นาเดก็ และเยาวชนในถน่ิ ทรุ กนั ดารฯ ประจ�ำปกี ารศกึ ษา ๒๕๖๐ ระหวา่ ง วนั ที่ ๑๕ - ๑๖ พฤษภาคม ๒๕๖๑ ณ จุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั 5 ภาษาไทย ภาษาชาติ

โครงการพฒั นาทักษะการฟังและการพูดภาษาไทย เพ่อื การส่อื สารสำ�หรับผู้ใหญบ่ นพื้นทส่ี งู ในพนื้ ท่ีโครงการพระราชด�ำ ริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสดุ าฯ สยามบรมราชกุมารี ส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน ร่วมกับส�ำนักงานส่งเสริม การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย และกองบัญชาการต�ำรวจตระเวน ชายแดน ได้จัดกิจกรรมส่งเสริมการพัฒนาทักษะการฟังและการพูดภาษาไทย เพ่อื การส่อื สารส�ำหรับผูใ้ หญใ่ นหมูบ่ า้ น อำ� เภอทา่ สองยาง จังหวัดตาก และอำ� เภออมกอ๋ ย จงั หวดั เชยี งใหม่ และขยายผลใน ๕ จงั หวัด คือ ๑) จังหวัดตาก ๒) จงั หวัดแม่ฮอ่ งสอน ๓) จงั หวดั เชยี งใหม่ ๔) จงั หวดั เชยี งราย และ ๕) จงั หวดั นา่ น เพอ่ื ใหผ้ ทู้ ไ่ี มไ่ ดใ้ ชภ้ าษาไทย ในชีวติ ประจำ� วนั ได้เรียนรู้ภาษาไทยร่วมกัน สามารถติดต่อส่อื สารในชวี ิตประจำ� วันได้ ภาษาไทย ภาษาชาติ 6

การด�ำเนนิ งาน ๑. การประชมุ เชงิ ปฏบิ ตั กิ าร พฒั นาทกั ษะการฟงั และการพดู ภาษาไทย เพอื่ การสอื่ สารสำ� หรบั ผใู้ หญบ่ นพนื้ ทสี่ งู ใ น พ้ื น ที่ โ ค ร ง ก า ร พ ร ะ ร า ช ด� ำ ริ ส ม เ ด็ จ พ ร ะ เ ท พ รั ต น ร า ช สุ ด า ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ระหวา่ งวันที่ ๘ - ๙ พฤษภาคม ๒๕๖๑ ณ โรงแรมรอแยล รตั นโกสนิ ทร์ กรุงเทพมหานคร ๒. การประชมุ ชแ้ี จงนโยบายการขบั เคลอื่ นการขยายผลโครงการพฒั นา ทกั ษะการฟงั และการพดู ภาษาไทย เพอ่ื การสอื่ สารสำ� หรบั ผใู้ หญบ่ นพน้ื ทสี่ งู ในพนื้ ท่ี โครงการพระราชดำ� ริ สมเดจ็ พระเทพรตั น- ราชสุดาฯ สยามบรมราชกมุ ารี ในพื้นท่ี ๕ จงั หวดั เม่ือวันท่ี ๑๓ - ๑๔ สิงหาคม ๒๕๖๑ ณ โรงแรมเซ็นทารา แม่สอด ฮิลล์ รีสอร์ท อำ� เภอแม่สอด จังหวัดตาก 7 ภาษาไทย ภาษาชาติ

เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขนั้ พื้นฐาน นายบญุ รักษ์ ยอดเพชร ได้มอบนโยบายการขับเคล่ือนการขยายผลโครงการให้แก่ผู้บริหารจากส�ำนักงาน ศึกษาธิการภาค ส�ำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ส�ำนักงานส่งเสริมการศึกษา นอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน กองบญั ชาการตำ� รวจตระเวนชายแดน ๓. การอบรมเชิงปฏิบัติการพัฒนาครูแกนน�ำพัฒนาทักษะการฟังและ การพูดภาษาไทยเพ่ือการส่อื สารส�ำหรับผใู้ หญ่บนพ้ืนที่สูงในพ้นื ที่โครงการพระราชด�ำริ สมเด็จพระเทพรตั นราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ระหว่างวันที่ ๑๔ - ๑๙ สงิ หาคม ๒๕๖๑ ณ ศูนย์การเรียนรู้ชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” บ้านแสม และศูนย์ การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” กลุ่มบ้านห้วยแห้ง อ�ำเภอแม่ระมาด จงั หวดั ตาก ภาษาไทย ภาษาชาติ 8

โครงการเพมิ่ ประสทิ ธิภาพการอ่านและการเขยี นภาษาไทย เพื่อแก้ไขปญั หาการอา่ นและการเขยี นของนักเรยี น ระดับชัน้ ประถมศึกษา โครงการเพมิ่ ประสทิ ธภิ าพการอา่ นและการเขยี นภาษาไทย เพอื่ แกไ้ ขปญั หา การอ่านและการเขียนภาษาไทยของนักเรียนระดับช้ันประถมศึกษา ในรูปแบบของ การจัดค่ายพัฒนาความสามารถในการอ่านและการเขียนภาษาไทย เพื่อให้ส�ำนักงาน เขตพื้นท่ีการศึกษาและสถานศึกษาไปด�ำเนินการแก้ไขปัญหาการอ่านและการเขียน ภาษาไทยของนักเรียนได้อยา่ งเหมาะสมตามบรบิ ทของพืน้ ที่ 9 ภาษาไทย ภาษาชาติ

อา่ นออกเขยี นได้ ขั้นท่ี ๔ : การขยายผลสู่โรงเรียนทว่ั ประเทศ ขัน้ ที่ ๓ : การประชุมเชงิ ปฏบิ ตั ิการ ๔ ภมู ิภาค ขน้ั ที่ ๒ : การพฒั นาครูและศกึ ษานิเทศก์ ข้ันที่ ๑ : การจดั ทำ� แนวทางการพัฒนาการอา่ นและการเขยี นภาษาไทย ภาษาไทย ภาษาชาติ 10

ขั้นตอนการคดั กรองและวดั ระดับการอา่ นการเขียนของนักเรียน ชัน้ ป.๑ - ป.๓ ผ่าน ไมผ่ า่ นเข้า ฐ.๒ ไม่ผา่ นเข้า ฐ.๓ ไม่ผา่ นเขา้ ฐ.๑ ฐานปฏิบตั กิ ารเรียนรกู้ ารพฒั นาการอ่านและการเขยี นภาษาไทย ของนักเรยี นระดบั ช้นั ป.๑ - ป.๓ ฐานที่ ๑ ❖ เรียนรูพ้ ยัญชนะ สระ และวรรณยุกต/์ การผันวรรณยุกต/์ ฐานที่ ๒ การสะกดค�ำ แม่ ก กา/การสะกดคำ� ทีม่ ตี ัวสะกดตรงตามมาตรา ฐานที่ ๓ ฐานท่ี ๔ ❖ เรียนร้สู ระลดรูป/เปลีย่ นรปู /ค�ำที่มตี วั สะกดไม่ตรงตามมาตรา/ ค�ำที่มีอักษรน�ำ/ค�ำทม่ี พี ยัญชนะควบกลำ้� ❖ เรยี นรคู้ �ำที่มีตัวการันต/์ ค�ำท่ีมพี ยัญชนะและสระท่ไี มอ่ อกเสียง/ คำ� ท่ีมี รร ❖ เรยี นรปู้ ระโยค/การเขยี นยอ่ ความ/การเขียนเรียงความ 11 ภาษาไทย ภาษาชาติ

รูปแบบการจัดกจิ กรรมการอบรม ๑. ประเมินการอา่ นและการเขยี นของนกั เรยี น ๒. กิจกรรมพัฒนาทกั ษะการอา่ นและการเขียน ๓. การฝึกปฏิบัตเิ ขยี นแผนการจัดการเรียนรู้และผลติ สือ่ การสอน ๔. การสาธติ การสอนของครเู ป็นรายบุคคล ๕. กิจกรรมสัมพันธ์ ภาษาไทย ภาษาชาติ 12

โครงการเพิม่ ประสทิ ธภิ าพการอา่ นและการเขียนภาษาไทย ของนักเรียนโรงเรียนต�ำ รวจตระเวนชายแดน และสำ�นักงานเขตพ้ืนท่กี ารศึกษา ส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานและกองบัญชาการต�ำรวจ ตระเวนชายแดน ส�ำนักงานต�ำรวจแห่งชาติได้ร่วมกันด�ำเนินการจัดอบรมโครงการ เพ่ิมประสิทธิภาพการอ่านและการเขียนภาษาไทยของนักเรียนโรงเรียนตำ� รวจตระเวน ชายแดน ในปี ๒๕๖๐ และได้จัดทำ� โครงการประชุมเชิงปฏิบัติการเพิ่มประสิทธิภาพ การอา่ นและการเขยี นภาษาไทยผา่ นการเรยี นรเู้ ชงิ รกุ (Active Learning) ของครผู สู้ อน ภาษาไทยโรงเรียนต�ำรวจตระเวนชายแดนและส�ำนักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษา จ�ำนวน ๔ รุ่น ใน ๔ ภมู ิภาค ในปี ๒๕๖๑ ท่ีผา่ นมา 13 ภาษาไทย ภาษาชาติ

เพื่อส่งเสริมให้ครูโรงเรียนต�ำรวจตระเวนชายแดนและส�ำนักงานเขตพื้นที่ การศกึ ษา ผรู้ บั ผดิ ชอบกลมุ่ สาระการเรยี นรภู้ าษาไทยไดพ้ ฒั นาการจดั การเรยี นการสอน ภาษาไทยด้วยเทคนิควิธตี ่าง ๆ ใหม้ ปี ระสิทธิภาพยง่ิ ข้ึน โดยมุ่งหวังให้ผู้เรยี นสามารถ อา่ นออกเขยี นได้ มนี สิ ยั รกั การอา่ น มที ศั นคตทิ ดี่ ตี อ่ ภาษาไทย และยกระดบั ผลสมั ฤทธ์ิ ทางการศึกษาให้สงู ข้นึ ภาษาไทย ภาษาชาติ 14

รุน่ ท่ี ๑ ระหวา่ งวนั ท่ี ๑๗ - ๒๐ สงิ หาคม ๒๕๖๑ ณ โรงแรมไดมอนด์ พลาซา่ จงั หวดั สุราษฎร์ธานี รุน่ ที่ ๒ ระหวา่ งวันที่ ๒๔ - ๒๗ สงิ หาคม ๒๕๖๑ ณ โรงแรมเจรญิ ธานี จังหวัดขอนแก่น 15 ภาษาไทย ภาษาชาติ

ร่นุ ที่ ๓ ระหว่างวันท่ี ๓๑ สงิ หาคม - ๓ กันยายน ๒๕๖๑ ณ โรงแรมเวลคัม จอมเทียน บชี พทั ยา จังหวัดชลบุรี ร่นุ ท่ี ๔ ระหวา่ งวนั ท่ี ๒๑ - ๒๔ กันยายน ๒๕๖๑ ณ โรงแรมดวงตะวัน จงั หวัดเชียงใหม่ ภาษาไทย ภาษาชาติ 16

โครงการรกั ษ์ภาษาไทย เนอื่ งในสัปดาหว์ นั ภาษาไทยแห่งชาติ ปี ๒๕๖๑ ส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน ได้ด�ำเนินการจัดแข่งขัน ทักษะภาษาไทยในโครงการรักษ์ภาษาไทย เน่ืองในสัปดาห์วันภาษาไทยแห่งชาติ ปี ๒๕๖๑ เพอ่ื สบื สานพระราชปณธิ านของรชั กาลท่ี ๙ และนอ้ มน�ำพระราชกระแสรบั สงั่ ของรชั กาลที่ ๑๐ ให้ผู้เรยี นเกดิ ความตระหนกั เห็นความส�ำคัญในการรว่ มมอื ร่วมใจกัน ท�ำนุบ�ำรุงส่งเสริมอนุรักษ์ภาษาไทย เพ่ือส่งเสริมความสามารถและพัฒนาทักษะ ดา้ นภาษาไทยของผู้เรียน รวมทั้งเผยแพรผ่ ลงาน/กิจกรรมด้านภาษาไทย และเปน็ การ ยกยอ่ งเชดิ ชเู กยี รตศิ กึ ษานเิ ทศกท์ รี่ บั ผดิ ชอบงานดา้ นภาษาไทย สถานศกึ ษา ส�ำนกั งาน เขตพื้นท่ีการศึกษาที่ส่งเสริมพัฒนาการเรียนการสอนภาษาไทยที่ประสบผลสำ� เร็จ และสร้างขวัญกำ� ลงั ใจให้แกส่ ถานศึกษาและเขตพน้ื ท่กี ารศกึ ษา 17 ภาษาไทย ภาษาชาติ

การดำ� เนินงาน ๑. แข่งขนั ความสามารถทกั ษะด้านภาษาไทย ระดับประเทศ ๒. คัดเลือกศึกษานิเทศก์ท่ีรับผิดชอบงานด้านภาษาไทยและสถานศึกษา ที่สง่ เสริมพฒั นาการเรยี นการสอนภาษาไทยทป่ี ระสบผลสำ� เรจ็ ๓. มอบโล่และเกยี รติบตั รทกุ กจิ กรรม ภาษาไทย ภาษาชาติ 18

โครงการคดั เลือกการด�ำ เนินงานท่สี ง่ เสริมคณุ ภาพ และมาตรฐานการศึกษาประสบผลส�ำ เร็จ กลุ่มสาระการเรยี นรูภ้ าษาไทย โครงการคดั เลอื กการดำ� เนินงานทส่ี ง่ เสรมิ คุณภาพและมาตรฐานการศกึ ษา ประสบผลส�ำเร็จ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย เพ่ือรับโล่รางวัลเนื่องในสัปดาห์ วันภาษาไทยแห่งชาติ ปี ๒๕๖๑ เป็นการยกย่อง ประกาศเกียรติคุณ ส่งเสริมขวัญ และก�ำลังใจแก่ศึกษานิเทศก์ โรงเรียนที่ส่งเสริมคุณภาพและมาตรฐานการศึกษา ประสบผลสำ� เรจ็ 19 ภาษาไทย ภาษาชาติ

การด�ำเนินงาน สพฐ. แต่งต้งั คณะกรรมการดำ� เนนิ งานและคดั เลือกผลงานฯ การประชมุ พจิ ารณาปรับเกณฑ์การคัดเลือก การจดั ท�ำประกาศเกณฑก์ ารคัดเลือกผลงานฯ ประชาสัมพนั ธก์ ารคดั เลือกการดำ� เนนิ งานทีส่ ่งเสริมคณุ ภาพและมาตรฐานการศกึ ษา ประสบผลส�ำเรจ็ กล่มุ สาระการเรยี นรภู้ าษาไทย ศกึ ษานเิ ทศก์/โรงเรียน สง่ เอกสารผลงาน เสนอเข้ารบั การคัดเลือกไปท่เี ขตพน้ื ทก่ี ารศกึ ษา เขตพ้นื ทกี่ ารศึกษาพจิ ารณาคดั เลือกและส่งผลงานไปท่ี สพฐ. ภาษาไทย ภาษาชาติ 20

21 ภาษาไทย ภาษาชาติ

ไมผ่ า่ น สพฐ. พจิ ารณา ผ่าน ผลงานรอบเอกสาร สพฐ. แจง้ ผลการคดั เลอื กรอบเอกสารและกำ� หนดการประเมนิ ผลงานเชิงประจักษ์ คณะกรรมการประเมนิ ผลงานเชงิ ประจกั ษ์ ณ สถานทต่ี ้งั ของผูผ้ า่ นการคดั เลือก ไมผ่ า่ น คณะกรรมการประชมุ ผ่าน สรุปผลการประเมิน สพฐ. ประกาศผลการคดั เลอื กการดำ� เนินงานท่สี ่งเสริมคุณภาพและมาตรฐาน การศึกษาประสบผลส�ำเร็จ กลุ่มสาระการเรยี นรู้ภาษาไทย ภาษาไทย ภาษาชาติ 22

โรงเรียนท่ีสง่ เสรมิ คุณภาพและมาตรฐานการศกึ ษาประสบผลส�ำเรจ็ กลมุ่ สาระการเรียนรู้ภาษาไทย สงั กดั ส�ำนักงานเขตพื้นท่กี ารศกึ ษาประถมศกึ ษา ระดบั ยอดเยีย่ ม โรงเรียนศรีจอมทอง ส�ำนักงานเขตพน้ื ท่กี ารศกึ ษาประถมศึกษาเชยี งใหม่ เขต ๖ โรงเรยี นศรจี อมทองไดจ้ ดั ทำ� หนงั สอื ฝกึ ทกั ษะการอา่ นภาษาไทย ชดุ รอ้ ยเรยี ง เขยี นอ่านเพ่ือลกู หลานศรีจอมทอง มีวัตถปุ ระสงค์ คือ การพัฒนาการอ่านออกเขยี นได้ ของนักเรียนทุกคนและทุกระดับชั้น โดยก�ำหนดให้นักเรียนระดับชั้นอนุบาล ๑ - ๓ สามารถอา่ นออกเขยี นไดต้ ามศกั ยภาพของนกั เรยี นแตล่ ะบคุ คล ระดบั ชน้ั ประถมศกึ ษา ปีท่ี ๑ - ๓ ให้อ่านออกเขียนได้ และระดับช้ันประถมศึกษาปีที่ ๔ - ๖ อ่านคล่อง เขียนคลอ่ ง อา่ นรู้เรือ่ ง และส่อื สารได้ 23 ภาษาไทย ภาษาชาติ

นวตั กรรมนำ� สู่ความส�ำเร็จ รว่ มกนั คิด ผ้บู ริหาร ครู ผู้ปกครอง ประชมุ ปรกึ ษา วางแผน กรรมการสถานศึกษา ร่วมกันท�ำ ผ้บู ริหาร ครูวิชาการ ครผู ูส้ อนภาษาไทย - โครงการยกระดบั ก�ำกับ ตดิ ตาม นักเรียน ผลสัมฤทธ์พิ ชิ ิต ความเป็นเลิศ สอบถาม ผูบ้ รหิ าร - นิเทศช้นั เรยี น แลกเปลยี่ นเรยี นรู้ ครูวชิ าการ - สังเกต - กิจกรรมอ่านเขยี น เรียนร้มู ุ่งส่คู วาม การสอน เปน็ เลศิ - จดั ท�ำนวัตกรรม - ผลติ สอ่ื การสอน ท่ีหลากหลาย - ในโรงเรียน - นเิ ทศช้ันเรยี น - เครอื ขา่ ยพัฒนา - สังเกต การศกึ ษา การสอน - เขตพ้นื ท่ี การศึกษา “สนามหญ้าเขียวตลอดปี มีเสาธงสูงใหญ่ ผู้บริหารมีวิสัยทัศน์กว้างไกล คณุ ครใู สใ่ จการเรียนรู้ นกั เรียนอยู่อยา่ งมีความสุข” ภาษาไทย ภาษาชาติ 24

ระดับดีเดน่ โรงเรยี นอนุบาลเมอื งพนมไพร สำ� นักงานเขตพ้นื ที่การศกึ ษาประถมศึกษาร้อยเอด็ เขต ๒ โรงเรยี นอนบุ าลเมอื งพนมไพรได้ออกแบบการจดั กิจกรรมการเรยี นรทู้ ีเ่ น้น ผู้เรียนเป็นส�ำคัญ เพื่อแก้ปัญหาและพัฒนาทักษะการอ่านการเขียน และความสนใจ ในการเรียน โดยการสร้างส่ือพัฒนาการอ่านการเขียนที่มีความสมบูรณ์ทั้งทางด้าน เนื้อหา กระบวนการ และกิจกรรม เพือ่ ใหผ้ ู้เรียนได้เรียนรูอ้ ยา่ งสนุกสนาน 25 ภาษาไทย ภาษาชาติ

นวตั กรรมนำ� สคู่ วามสำ� เรจ็ โรงเรียนอนุบาลเมืองพนมไพรได้สร้างนวัตกรรมข้ึนเพื่อพัฒนาคุณภาพ การเรยี นการสอนภาษาไทยทกุ ชน้ั เรยี นตามกระบวนการ ADDIE MODEL เพอื่ เดก็ ไทย อ่านออกเขียนได้ ๑. Analysis ศึกษาปญั หาการเรียนการสอน ขนั้ การวิเคราะห์ ๒. Design ๑. ศกึ ษา เลอื กสอ่ื การเรียนการสอนและวิธสี อนท่เี หมาะสม ขั้นการออกแบบ ๒. ออกแบบในการสรา้ งเครือ่ งมือท่ใี ช้ในการพัฒนา ๓. Development สรา้ งนวตั กรรมและลงมือปฏิบตั ิ ข้ันการพฒั นา ๔. Implementation น�ำนวตั กรรมและเครอ่ื งมือตา่ ง ๆ ตาม ADDIE MODEL ขนั้ การน�ำไปใช้ ไปใชใ้ นการจดั กิจกรรมการเรียนการสอน ๕. Evaluation ปรับปรุงขอ้ บกพรอ่ ง ขั้นการประเมนิ ผล ภาษาไทย ภาษาชาติ 26

ระดบั ดี โรงเรยี นบา้ นหนองแก ส�ำนักงานเขตพน้ื ทีก่ ารศึกษาประถมศึกษาสระแกว้ เขต ๑ โรงเรียนบ้านหนองแกได้คิดค้นนวัตกรรม “สีสันการเรียนรู้คู่การอ่าน” ซ่ึงเป็นการพัฒนาด้านการอ่านภาษาไทยและภาษาอังกฤษ โดยใช้ทฤษฎีสี การใช้สีสร้าง บัตรค�ำ โดยการใช้สีแยกพยัญชนะ สระ ตัวสะกด และวรรณยุกต์ เป็นสีต่าง ๆ เพ่ือให้นักเรียนอ่านจากล�ำดับของสี ใช้สีก�ำหนดบทบาทในการอ่าน ให้สีด�ำ แทน พยญั ชนะ สแี ดง แทน สระ สีน�้ำเงิน แทน ตัวสะกด และสเี ขียว แทน วรรณยุกต์ ไดจ้ ัดทำ� นวัตกรรม ๕ ชุด และจดั ทำ� บัตรค�ำ โดยแยกเปน็ ค�ำในแม่ ก กา ค�ำตรงตามมาตรา ค�ำไม่ตรงตามมาตรา อักษรน�ำ ค�ำควบกล้�ำ และอ่านเร่ืองราว แลว้ ตอบคำ� ถาม 27 ภาษาไทย ภาษาชาติ

นาและจัดทํานวตั กรรม ๕ ชดุ และจัดทาํ บัตรคํา โดยแยก คําในแม่ ก กา คาํ ตรงมาตรา คําไมต่ รงมาตรา อักษรนาํ คําควบ ละอา่ นเรอ่ื งราวแล้วตอบคําถาม นวัตกรรมนาํ สู่ความสําเร็จ นวัตกรรมน�ำสคู่ นววาตั มกสรำ�รมเรส็จสี นั การอา่ นโรงเรยี นบ้านหนองแก นวตั กรรมสสี ันการอ่านโรงเรยี นบา้ นหนองแก สสี ันการอา่ นภาษาไทย สสี นั การอา่ นภาษาองั กฤษ สีสนั การอ่านภาษาไทย สสี นั การอ่านภาษาองั กฤษ พฒั นานักเรยี นใหอ้ ่านออกเขียนได้ พฒั นานักเรยี นให้อา่ นออกเขยี นได้ เปน็ ต้นแบบการนําส่อื ไปใชใ้ ห้กบั โรงเรียนต่างๆ ทวั่ ประเทศ สามารถนาํ ไปใชแ้ ลว้ เกดิ ประสิทธิผล เป็นตน้ แบบการน�ำสอื่ ไปใช้ให้กบั โรงเรียนต่าง ๆ ท่วั ประเทศ สามารถนำ� ไปใช้แล้วเกิดประสิทธผิ ล ภาษาไทย ภาษาชาติ 28

ระดบั ชมเชย โรงเรยี นบา้ นดวนบากนอ้ ย สำ� นกั งานเขตพืน้ ที่การศึกษาประถมศึกษายโสธร เขต ๑ โรงเรียนบ้านดวนบากน้อยได้ก�ำหนดกระบวนการแก้ไขปัญหาการอ่าน การเขียนของนักเรียน ดังนี้ ๑. สำ� รวจขอ้ มูลพื้นฐานภาษาไทยด้านการฟัง การพดู การอา่ น และการเขียน ๒. จัดกลมุ่ ตามสภาพปญั หา ๓. กำ� หนดโครงการ กจิ กรรม นวัตกรรม ๔. แต่งตง้ั ผู้รับผดิ ชอบ/ผูน้ เิ ทศติดตาม ๕. ด�ำเนินการตามแผน ๖. จัดเวทเี พ่ือทดสอบความสามารถเปน็ ระยะ ๆ ๗. ประเมินและสรุปผลการดำ� เนินงาน ๘. น�ำข้อมลู ไปพัฒนาตอ่ ยอด 29 ภาษาไทย ภาษาชาติ

นวตั กรรมน�ำส่คู วามส�ำเร็จ กจิ กรรมยอดนักเล่านิทาน กิจกรรมการอ่านสานสัมพันธ์รกั ครอบครวั กจิ กรรมหนงั สือดีพซ่ี าเล้ง ภาษาไทย ภาษาชาติ 30

ระดบั ชมเชย โรงเรียนบา้ นเหมืองแพร่ สำ� นกั งานเขตพื้นทีก่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษาเลย เขต ๓ โรงเรียนบ้านเหมืองแพร่ได้พัฒนาทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ของ นกั เรยี นทกุ ระดบั ชน้ั ครผู สู้ อนภาษาไทยจงึ คดิ หาวธิ พี ฒั นาทกั ษะการอา่ นและการเขยี น ของนักเรียนทุกระดับชั้น เพ่ือพัฒนาทักษะความสามารถทางภาษาไทยด้านการอ่าน และการเขยี นของนักเรยี นให้มีคุณภาพดีขน้ึ และเพ่อื ยกระดับผลสัมฤทธ์ทิ างการเรยี น วชิ าภาษาไทยใหส้ ูงข้ึน 31 ภาษาไทย ภาษาชาติ

กระบวนการแกไ้ ขปัญหาการอ่านการเขียน วเิ คราะห์เหตแุ ห่งปญั หา คิดหากระบวนการแกป้ ญั หา คัดกรองนักเรียน ข้นั ที่ ๑ แจกลูกใหผ้ ูกจ�ำ ขั้นที่ ๒ อา่ นค�ำ ย้ำ� วถิ ี ข้นั ท่ี ๓ คัดลายมือซ้�ำอกี ที ข้ันที่ ๔ เขียนตามค�ำบอกทุกช่วั โมง กำ� กับ ตดิ ตาม นิเทศ และช่วยเหลือ ภาษาไทย ภาษาชาติ 32

นวัตกรรมนำ� สูค่ วามสำ� เรจ็ ขนั้ ตอนกระบวนการจัดการเรยี นการสอน ข้นั อุ่นเคร่ือง ขน้ั เรียนรู้ ข้นั ฝึก ขนั้ สรุป ขั้นน�ำไปใช้ Warm-up Learning Practice Conclusion Application stage stage stage stage stage บริหารสมอง กระต้นุ ความ ทำ� การฝกึ ซ้�ำๆ สรุปความคดิ ประยกุ ต์ใช้ ยดื เสน้ ยดื สาย สนใจดว้ ยส่อื จนเกิดความ รวบยอดของ ความรู้ใน กิจกรรม ทแี่ ปลกใหม่ เขา้ ใจและ บทเรยี นซ�้ำ สถานการณ์ เคล่อื นไหว ส่ิงที่สอนตอ้ ง ความช�ำนาญ อกี ครั้งหน่งึ ใหม่ เพลง เกม มคี วามหมาย ปรบั ปรุงและ ประเมนิ ผล สรา้ งสรรค์ ใกล้ตวั พฒั นาผลงาน การเรยี นรู้ ผลงานและ เชอ่ื มโยงกบั ช้นิ งาน บรบิ ทชีวติ จริง จดั กจิ กรรม การเรียนรู้ อย่างหลากหลาย และมบี รรยากาศ ต่ืนตัว สรปุ โดยใช้ แผนผัง ตาราง กราฟ และรหัส ชว่ ยจำ� 33 ภาษาไทย ภาษาชาติ

ระดบั ชมเชย โรงเรยี นบา้ นออ้ ยวิทยาคาร ส�ำนกั งานเขตพ้นื ท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาแพร่ เขต ๑ โรงเรยี นบา้ นออ้ ยวทิ ยาคารมคี วามตระหนกั และใหค้ วามสำ� คญั กบั ภาษาไทย จึงได้มุ่งเน้นให้นักเรียนรู้หลักการอ่านการเขียน การคิด มีนิสัยรักการอ่าน เพื่อ แสวงหาความรู้และประสบการณ์ บันทึกความรู้และข้อมูลข่าวสาร โดยใช้สติปัญญา คดิ พิจารณาไตร่ตรอง สามารถใช้ภาษาไทยไดถ้ กู ต้องในฐานะเป็นวัฒนธรรมทางภาษา ตลอดจนปลูกฝังให้ผู้เรียนเกิดความซาบซึ้งภูมิใจในภาษา เพื่อสร้างจิตส�ำนึกและ แรงจงู ใจใหน้ กั เรยี น ครู ผบู้ รหิ าร และบคุ ลากรทางการศกึ ษาของโรงเรยี นไดเ้ หน็ ความส�ำคญั ของการพฒั นาคุณภาพการศึกษา ให้นกั เรียนสามารถอ่านออกเขียนได้ และอา่ นคลอ่ ง เขียนคล่อง มีการจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านอย่างหลากหลายและสม�่ำเสมอ โดย บรู ณาการกบั กลมุ่ สาระการเรยี นรอู้ นื่ ๆ ในทกุ ระดบั ชนั้ นกั เรยี นสามารถแสวงหาความรู้ ได้ดว้ ยตนเอง และยกระดบั ผลสมั ฤทธทิ์ างการเรียนทกุ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้ ภาษาไทย ภาษาชาติ 34

“พัฒนาการอ่าน การเขียน การคิด พิชิตผลสัมฤทธิ์ที่เป็นเลิศ กอ่ เกิดความเปน็ ไทย ใส่ใจภาษาชาต”ิ กจิ กรรมการผลติ สื่อสง่ เสรมิ การอา่ น กิจกรรมฟังลกู หลานอา่ นหนงั สอื กิจกรรมภาษาไทยและภาษาพ้ืนเมืองวันละคำ� กิจกรรมการวิจัย (แก้ปญั หาการอ่าน-การเขียน) 35 ภาษาไทย ภาษาชาติ

โรงเรียนทสี่ ง่ เสริมคุณภาพและมาตรฐานการศกึ ษาประสบผลส�ำเร็จ กลุ่มสาระการเรยี นรภู้ าษาไทย สงั กดั ส�ำนักงานเขตพ้ืนทกี่ ารศึกษามธั ยมศึกษา ระดับดเี ด่น โรงเรยี นประโคนชัยพิทยาคม ส�ำนักงานเขตพืน้ ที่การศกึ ษามธั ยมศกึ ษา เขต ๓๒ โรงเรยี นประโคนชยั พทิ ยาคมไดน้ ำ� ความรไู้ ปประยกุ ตใ์ ชใ้ นทกุ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้ มงุ่ สมั ฤทธผิ์ ลในการพฒั นาตนเองเปน็ ส�ำคญั และพฒั นาผเู้ รยี นใหค้ รอบคลมุ ทงั้ ๓ ดา้ น ไดแ้ ก่ การสง่ เสรมิ การพฒั นา และการแกไ้ ข เพอ่ื ใหผ้ เู้ รยี นไดพ้ ฒั นาตนเองตามศกั ยภาพ และมีความรู้ท่ียั่งยืนต่อไป โดยมีวัตถุประสงค์เพ่ือส่งเสริมและพัฒนาผู้เรียน ใหต้ รงตามศกั ยภาพมคี วามรแู้ ละเหน็ คณุ คา่ ของภาษาไทย และเพอ่ื แกไ้ ขปญั หานกั เรยี น ทม่ี ีผลสมั ฤทธิท์ างการเรียนต่�ำ ภาษาไทย ภาษาชาติ 36

นวัตกรรมนำ� สูค่ วามสำ� เร็จ กลุ่มสาระการเรยี นร้ภู าษาไทย ไดด้ �ำเนนิ โครงการพฒั นาคุณภาพผเู้ รียนท้ัง สามโครงการ ดว้ ยระบบการบรหิ าร PKC - Model ดงั น้ี P (Performance excellence) หมายถงึ การดำ� เนินงานท่ีมีประสทิ ธภิ าพยอดเย่ียม K (Knowledge) คือ การประยุกต์ ใช้ความรู้ในทุกข้ันตอนทุกกระบวนการเพ่ือน�ำไปสู่ความส�ำเร็จท่ียอดเย่ียมและ เกิดวัฒนธรรมคุณภาพ C (Culture) คือ เกิดเป็นวัฒนธรรมคุณภาพนำ� ไปสู่ PKC- The Champion C (Culture) : สืบสานวฒั นธรรม H (Healthy) : ใสใ่ จดูแลสุขภาพ A (Active) : พร้อมชว่ ยเหลอื ผ้อู ่ืน M (Morality) : หยดั ยนื กฎระเบียบคณุ ธรรม P (Popularity) : สร้างชือ่ เสยี งในสังคม I (Inventive) : ช่ืนชมความคิดสรา้ งสรรค์ O (Organised) : สามารถวางแผนการจัดการ N (Nation) : วางรากฐานส่อู าเซียน PKC - Model (ProPcess) P D (KnowKledge) (CulCture) C A 37 ภาษาไทย ภาษาชาติ

ระดับดี โรงเรียนจอมพระประชาสรรค์ ส�ำนักงานเขตพนื้ ท่ีการศึกษามธั ยมศึกษา เขต ๓๓ โรงเรียนจอมพระประชาสรรค์ได้ด�ำเนินการตามขั้นตอนของกระบวนการ PDCA ให้อยใู่ นขอบเขตและกรอบของวตั ถปุ ระสงคข์ องการปฏิบตั งิ านตามแผนพัฒนา ของกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย เพื่อให้การปฏิบัติงานมีคุณภาพและบรรลุตาม มาตรฐานทกี่ ำ� หนดอยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพและเกดิ ประสทิ ธผิ ลตอ่ ผเู้ รยี นและสถานศกึ ษา ภาษาไทย ภาษาชาติ 38

นวตั กรรมน�ำสูค่ วามสำ� เรจ็ ๑) ก�ำหนดจุดประสงคก์ ารอ่าน (Pure-P) ๒) อา่ นอย่างคร่าว ๆ (Survey-S) ๓) การตัง้ ค�ำถามน�ำ (Question-Q) ๔) อา่ นท�ำความเขา้ ใจ (Read and Understand-R) ๕) การจดบันทกึ เพ่ือเตอื นความจำ� (Record-R) ๖) การวเิ คราะห-์ วิจารณ์ (Reflect-R) ๗) การติดตามและประเมินผล (Relate and Assess-R) ๘) การแลกเปล่ยี นความคดิ เหน็ และหาข้อสรปุ เพื่อเรยี นร้เู พ่มิ เตมิ (How can we learn More-H) 39 ภาษาไทย ภาษาชาติ

ระดบั ด ี โรงเรยี นหาดใหญ่วิทยาลัย ๒ สำ� นักงานเขตพื้นทก่ี ารศกึ ษามธั ยมศึกษา เขต ๑๖ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โรงเรียนหาดใหญ่วิทยาลัย ๒ มีความ มุ่งมั่นในการส่งเสริมและพัฒนาผู้เรียนให้มีความสามารถด้านภาษาไทยจาก ระดบั ดีไปสู่ระดบั ดีมาก ให้ผเู้ รยี นสามารถใชภ้ าษาไทยได้ดีทงั้ การอา่ นการเขยี นเรยี นรู้ ภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทยจึงได้จัดท�ำนวัตกรรมวิจัยในชั้นเรียน ขับเคลื่อนการอ่านการเขียนเรียนรู้ภาษาไทยให้ผู้เรียนมีคุณภาพ น�ำข้อคิดจาก วรรณกรรม วรรณคดีไทยในบทเรียนมาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจ�ำวัน และการเรียนรู้ วรรณคดีไทยผ่านศิลปะพ้ืนบ้านหนังตะลุง ซึ่งเป็นมรดกทางวัฒนธรรมของภาคใต้ มาใหผ้ ู้เรยี นได้เรียนรู้ ภาษาไทย ภาษาชาติ 40

การด�ำเนินการทัง้ ระบบเป็นการรว่ มมือ ร่วมใจ รว่ มแกป้ ญั หา รว่ มพฒั นา วเิ คราะห์ ร่วมกนั ประสานจิต หันมา มงุ่ มานะสู่ ผู้เรยี น วางระบบ ประสานใจ ตรวจสอบผล เป้าหมายที่ ทำ� ไปด้วยกนั เปน็ ระยะ ท้าทายกวา่ เดิม ความสามารถ กำ� หนดเปา้ พัฒนาครู ฟังเสียง ใชผ้ ลการเรียน อ่าน เขียน สร้าง ภายใน จากผู้เรยี น ท�ำแผนพัฒนา เครอื ขา่ ย ภายนอก โคช้ คนอ่นื คน ก�ำหนดกจิ กรรม กันเอง ผล ประ ต่อเน่ือง กลมุ่ พฒั นานักเรยี น การ เมนิ ค้นหา Best Practices ห้อง แผนฝึกซอ้ มนักเรยี น ประกวด ภายใน เรียนรู้ ทักษะ AAR ทุกสัปดาห์ ทักษะ ภายนอก ประเมิน ถอด ค้นหาจดุ พัฒนา อา่ น/เขยี น รอบ บท วง เรียน เป็นรายคน เสริมพลัง ต่อเนือ่ ง 41 ภาษาไทย ภาษาชาติ

ระดบั ดเี ดน่ โรงเรยี นเนินขามรฐั ประชานเุ คราะห์ ส�ำนกั งานเขตพ้ืนท่ีการศกึ ษามัธยมศกึ ษา เขต ๕ โรงเรียนได้ก�ำหนดมาตรการการพัฒนาครูให้สามารถจัดกิจกรรมการเรียน การสอนภาษาไทยที่กระตุ้นและส่งเสริมให้นักเรียนตั้งใจเรียน การจัดการเรียน การสอนดว้ ยวธิ กี ารทหี่ ลากหลาย ฝกึ ฝนนสิ ยั รกั การอา่ น การใฝเ่ รยี นใฝร่ แู้ ละรจู้ กั ศกึ ษา หาความรู้ด้วยตนเองสู่การสร้างสังคมแห่งการเรียนรู้ ดังน้ันครูต้องจัดกิจกรรมอย่าง หลากหลาย เช่น การจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ การจัดกิจกรรม ค่ายการอ่าน การจัดกิจกรรมค่าย WALK RALLY การอ่าน และการจัดกิจกรรม คา่ ยเรารักษภ์ าษาไทย เป็นต้น ภาษาไทย ภาษาชาติ 42

นวตั กรรมนำ� สคู่ วามส�ำเร็จ คัดกรองนกั เรียน อา่ นไม่ออก อา่ นไม่คลอ่ ง เขยี นไมไ่ ด้ เขยี นไม่คลอ่ ง จัดเตรยี มเอกสารแบบฝกึ ฝึกฝนตามแบบฝกึ แบบตวั ตอ่ ตัว นักเรียนอา่ นและเขียนไดต้ ามแบบฝึก นักเรียนอา่ นและเขยี นไมไ่ ดต้ ามแบบฝกึ ฝกึ จนครบ ๕๐ กรอบ ฝึกท�ำซ้�ำกรอบท่เี ปน็ ปญั หาจนผ่านครบทุกกรอบ จดบันทกึ ผลการอา่ น/เขียนเป็นรายบุคคล สรปุ แผนความก้าวหน้ารายบคุ คล 43 ภาษาไทย ภาษาชาติ

คดั กรองนกั เรียน แบบฝกึ การอ่านออกเสยี ง แบบฝกึ การเขียนสะกดค�ำ แบบฝึกการคิดวิเคราะห์ ๕๐ กรอบ ๕๐ กรอบ ๕๐ กรอบ อา่ นออกเสียง สรา้ งแบบทดสอบ คดิ วิเคราะห์ น�ำไปทดลอง ๑ : ๑ นำ� ไปทดลองกลมุ่ เลก็ ท�ำแบบทดสอบก่อนเรยี น ดำ� เนินการทดลอง เขียนสะกดคำ� ทำ� แบบทดสอบหลังเรียน ภาษาไทย ภาษาชาติ 44

ระดบั ดเี ดน่ โรงเรียนศรีอยุธยาในพระอปุ ถมั ภ์ สำ� นักงานเขตพ้นื ที่การศกึ ษามัธยมศึกษา เขต ๑ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทยได้วิเคราะห์หลักสูตรแกนกลางการศึกษา ขน้ั พ้นื ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ มีเป้าหมายเพือ่ พัฒนาการเรียนรดู้ า้ นพทุ ธิพสิ ยั และ สง่ เสรมิ พฤตกิ รรมการเรยี นรดู้ า้ นจติ พสิ ยั ตามบรบิ ทของโรงเรยี น แลว้ จงึ นำ� มาสงั เคราะห์ เปน็ วสิ ยั ทศั นข์ องกลมุ่ สาระฯ เพอื่ กำ� หนดเปา้ หมายในการพฒั นาผเู้ รยี นใหเ้ กดิ การเรยี นรู้ และบรรลุตามมาตรฐานการเรียนร้ทู ี่ระบไุ ว้ในหลกั สตู รฯ ดังน้ี 45 ภาษาไทย ภาษาชาติ