beem

องคป์ ระกอบพน้ื ฐานในการสื่อสารข้อมูล ผ้สู ง่ หรืออปุ กรณ์สง่ ข้อมลู ผ้รู ับหรืออปุ กรณ์รับข้อมลู ขา่ วสาร สือ่ กลางหรือตวั กลางในการนาสง่ ข้อมลู โปรโตคอล ชนิดของการสอ่ื สาร จดั ทาโดย นางสาว ชนิษฐา พาหละ แผนกเทคโนโลยีสาระสนเทศ 1 เลขที่ 6 เสนอ อาจารย์ ทวีศกั ด์ิ หนทู ิม

องค์ประกอบพนื้ ฐานในการส่ือสารข้อมูล องคป์ ระกอบพ้นื ฐานของการสื่อสารขอ้ มูลสามารถแบง่ ออกไดเ้ ป็น 5 ส่วน1. ผสู้ ่งหรืออุปกรณ์ส่งขอ้ มูล (Sender) เป็นแหล่งตน้ ทางของการส่ือสารโดยมีหนา้ ท่ีในการใหก้ าเนิดขอ้ มูลหรือเตรียมขอ้ มลู เช่น ผพู้ ดู คอมพิวเตอร์ตน้ ทาง เป็นตน้2. ผรู้ ับหรืออุปกรณ์รับขอ้ มลู (Receiver) เป็นแหล่งปลายทางของการส่ือสาร หรือเป็ นอุปกรณ์สาหรับขอ้ มูลที่จะนาขอ้ มูลน้นั ไปใชด้ าเนินการต่อไป เช่น ผรู้ ับ คอมพิวเตอร์ปลายทาง เครื่องพิมพ์3. ขา่ วสาร (Massage) เป็นตวั เน้ือหาของขอ้ มูล ซ่ึงมีไดห้ ลายรูปแบบดงั น้ี คือ- ขอ้ ความ (Text) ขอ้ มูลที่อยใู่ นรูปอกั ขระ หรือเอกสาร เช่น ขอ้ ความในหนงั สือ เป็นตน้- เสียง (Voice) ขอ้ มลู เสียงที่แหล่งตน้ ทางสร้างข้ึนมา ซ่ึงอาจจะเป็ นเสียงท่ีมนุษยห์ รืออุปกรณ์บางอยา่ งเป็นตวั สร้างก็ได้- รูปภาพ (Image) เป็นขอ้ มูลท่ีไมเ่ หมือนขอ้ ความตวั อกั ษรท่ีเรียงติดต่อกนั แต่จะมีลกั ษณะเหมือนรูปภาพเช่น การสแกนภาพเขา้ คอมพิวเตอร์ เป็นตน้ เม่ือเปรียบเทียบขอ้ มลู รูปภาพกบั ขอ้ มลู ขอ้ ความ แลว้ รูปภาพจะมีขนาดใหญก่ วา่

- สื่อผสม (Multimedia) ขอ้ มูลท่ีผสมลกั ษณะของท้งั รูปภาพ เสียงและขอ้ ความเขา้ ดว้ ยกนั โดยสามารถเคล่ือนไหวได้ เช่น การเรียนผา่ นระบบ VDO conference เป็นตน้ โดยขอ้ มลู จะมีขนาดใหญ่มาก4. ส่ือกลางหรือตวั กลางในการนาส่งขอ้ มูล (Medium) เป็นส่ือหรือช่องทางที่ใชใ้ นการนาขอ้ มูลจากตน้ ทางไปยงั ปลายทาง ซ่ึงอาจเป็นตวั กลางที่มีสายสญั ญาณ เช่น สายไฟ หรือตวั กลางท่ีไม่ใชส้ ายสัญญาณ เช่นอากาศ เป็นตน้5. โปรโตคอล (Protocol) เป็ นขอ้ กาหนดหรือขอ้ ตกลงถึงกฎระเบียบและวธิ ีการท่ีใชใ้ นการสื่อสารเพื่อใหผ้ ู้ส่งและผรู้ ับมีความเขา้ ใจตรงกนั

ชนิดของการส่ือสาร1.การส่ือสารขอ้ มูลทิศทางเดียว การสื่อสารขอ้ มูลทางเดียว (simplea transmission) เป็นการส่ือสารขอ้ มูลท่ีมีผสู้ ่งขอ้ มลู ทาหนา้ ที่ส่งแต่เพยี งผเู้ ดียวและผรู้ ับทาหนา้ ที่รับขอ้ มลู แต่เพียงอยา่ งเดียว ตลอดการทาการสื่อสารขอ้ มลู กนั ผรู้ ับจะไมม่ ีการตอบกลบั มายงั ผสู้ ่งเลย การส่ือสารขอ้ มลู ในลกั ษณะน้ี เช่น การรับฟังวทิ ยุ การดูโทรทศั น์ การรับขอ้ มูลจากเพจเจอร์ เป็นตน้2.การส่งขอ้ มลู สองทิศทางสลบั กนั การส่ือสารขอ้ มลู โดยการส่งขอ้ มลู สองทิศทางสลบั กนั (half-duplex transmission) เป็นการสื่อสารขอ้ มลู ที่ผสู้ ่งเเละผรู้ ับทาหนา้ ที่ผลดั กนั ส่งและรับ โดยที่ระหวา่ งฝ่ ายหน่ึงทาหนา้ ที่ส่ง อีกฝ่ ายหน่ึงจะตอ้ งรอใหผ้ สู้ ่งใหเ้ สร็จก่อนถึงจะสามารถส่งกลบั ได้ นน่ั คือ ณ ขณะใดขณะหน่ึง จะมีผสู้ ่งเพยี งฝ่ ายเดียวเทา่ น้นั ไม่สามารถส่งโตต้ อบกนั ไดใ้ นเวลาเดียวกนั จึงเป็ นการผลดั การส่งและรับขอ้ มลู เช่น การใชว้ ทิ ยสุ ่ือสาร เป็นตน้

3.การส่งขอ้ มลู สองทิศทางพร้อมกนั การสื่อสารขอ้ มูลโดยการส่งขอ้ มลู สองทิศทางพร้อมกนั (full-duplex transmission) เป็นการส่ือสารขอ้ มลู ท่ีท้งั ผสู้ ่งและผรู้ ับสามารถเป็นผสู้ ่งและผรู้ ับพร้อมกนั ไดใ้ นเวลาเดียวกนั นนั่ คือ ระหวา่ งอีกฝ่ ายหน่ึงทาการส่งขอ้ มลู อยู่ อีกฝ่ ายหน่ึงก็สามารถส่งขอ้ มลู ตอบกลบั มาไดเ้ ลยโดย ไม่ตอ้ งรอใหส้ ่งขอ้ มูลหมดก่อนเช่น การคุยโทรศพั ท์ และการสนทนาผา่ นเครือข่ายอินเตอร์เน็ต เป็นตน้