ເອກະສານບນັ ຍາຍ ວຊິ າ: ພາສາລາວນາໍ ໃຊ້ ສາຍຄອູ ະນບຸ ານ, ລະບົບ 12+4, ປີ 1, ພາກຮຽນ 2 ຂຽນໂດຍ: ຊອ.ປທ. ຫາ້ ແສງແກ້ວ ພນັ ລະພາ ສົກຮຽນ 2022 – 2023 1
ສະເໜີໂດຍ ປທ ຫາຼ້ ແສງແກວ້ ພນັ ລະພາ ປທ ຫ້າຼ ແສງແກວ້ ພັນລະພາ 2
ບົດທີ1 ຄວາມຮູ້ພ້ນື ຖານກຽ່ ວກັບພາສາ 1. ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສາໍ ຄນັ ຂອງພາສາ ພາສາແມນ່ ຫຍັງ? ພາສາ ແມນ່ ພາຫະນະສໍາລັບແລກປຽ່ ນຄົບຄ້າອາລມົ ຈດິ ຢໃ່ ນ ສງັ ຄົມ ແມ່ນຜະລດິ ຕະພນັ ຂອງສງັ ຄມົ ແລະ ສງັ ຄມົ ເປັນຜ້ກາໍ ນົດໃຊ້, ຜາ່ ນການດາໍ ລົງຊີວດິ ຕວົ ຈິງໃນການເຄອ່ື ນໄຫວ ແລະ ອອກແຮງງານຂອງ ຄົນເຮົາຈືິ່ງພາໃຫ້ເກີດມພີ າສາເປນັ ຂັນຼ້ ໆມາເຊິື່ງນັບແຕນ່ ້ອຍຫາໃຫຍ່. ສະນນ້ຼັ , ພາສາ ແມ່ນພາຫະນະສໍາລບັ ແລກປຽ່ ນຄບົ ຄາ້ ແນວ ຄິດ ແລະ ອາລົມຈິດລະຫວາ່ ງຄົນກັບຄນົ ໃນສງັ ຄົມ. ປທ ຫຼາ້ ແສງແກ້ວ ພັນລະພາ 3
ພາສາມີຄວາມສາໍ ຄນັ ແນວໃດ ພາສາລາວເຮາົ ມບີ ດົ ບາດສໍາຄນັ ບໜ່ືໍ ອ້ ຍ ຕກໍື່ ບັ ຊາວລາວ. ຄວາມສາໍ ຄນັ ຍງັ ບພື່ໍ ຽງແຕ່ເທາືົ່ ນັຼ້ນ; ໃນໂຕມນັ , ພາສາລາວເຮາົ ພັດ ຍງັ ແມນ່ ປດັ ໄຈສໍາຄນັ ອນັ ໜືງ່ ທຜືີ່ ກສາ້ ງຄວາມເປັນເຜືົາ່ ລາວ, ເປນັ ສັນຍະລັກ ເອກະລັກອັນໜ່ງື ຂອງເຜ່ົືາ, ຊາວບຮານ ເຄີຍໄດກ້ ່າວສນັ ລະເສນີ ຄວາມສາໍ ຄັນ ຕບືໍ່ ນັ ຫານຼີວ້ ່າ: \" ພາສາບອກຊາດ ມາລະຍາດບອກຕະກນຸ \" ພາສາລາວແມນ່ ມລໍ ະດກົ ລວມຂອງຊາວລາວ ໃນວງົ ຕະກນຸ ຂອງເຜາືົ່ ລາວ ແລະ ກໍແມ່ນ ມໍລະດກົ ສະເພາະຂອງລາວ ໃນຄະນະຍາດມະນຸດຊາດແຫງ່ ໂລກ. ປທ ຫາຼ້ ແສງແກ້ວ ພນັ ລະພາ 4
ສາມາດສັງລວມຄວາມສາໍ ຄັນຂອງພາສາໄດ້ໃນ 2 ດາ້ ນດັງ່ ນ:ີ້ື ກ. ພາສາແມ່ນສ່ສັ ໍາພັນລະດັບໜ່ັງຂອງມະນຸດ ຂ. ຄວາມສາໍ ພັນຂອງພາສາເວາື້ົ ແລະ ພາສາຂຽນ ປທ ຫຼ້າແສງແກ້ວ ພັນລະພາ 5
2. ການກໍາເນດີ ແລະ ການຂະຫຍາຍຕວົ ຂອງພາສາ 2.1 ການກາໍ ເນີດຂອງພາສາ ພາສາກາໍ ເນດີ ມາຈາກໃສ? ພາສາເກີດຈາກການອອກແຮງງານ, ການອອກແຮງງານເປັນເງອ່ື ນໄຂ ຕຼົ້ນຕໍ ທພີື່ າໃຫ້ກາໍ ເນີດພາສາ ຜ່ານການອອກແຮງງານເປັນເວລາດົນນານ ໄດ້ ເຮັດໃຫ້ສະລລິ ະຕ່າງໆຂອງທະນຄີ ນົ ຄອ່ ຍໆ ປຽ່ ນເປນັ ສະລລີ ະສາດຂອງຄົນ ຢ່າງສົມບນ. ອນິ ຊີທັງ 5 ກຂໍ ະ ຫຍາຍຕວົ , ແສງຕາກສໍ າມາດເບງ່ິື ເຫັນ ໄດ້ໄກ ກວາ່ ເກືາົ່ , ໄດສ້ ໍາຜດັ ກັບໂລກອ້ອມຂ້າງກວ້າງອອກ, ອອກປອງກນໍ ບັ ມຼ້ ຂະຫຍາຍຕົວ, ຈິນຕະນາການນາມມະທາໍ ກໍປະກດົ ມ,ີ ສື່ງິ ທງັ ໝົດເຫົືາ່ ນີເ້ຼ ປນັ ຫັກຖານຢງ້ັຼ ຢນວ່າຄນົ ເຮາົ ໄດ້ແຍກຕວົ ອອກຈາກໂລກແຫ່ງຄວາມເປັນສດັ ແລວ້ ເຕຼ້າົ ໂຮມເປນັ ສງັ ຄົມ ແລະ ໃຊ້ພາສາເປັນສ່ືກາງສໍາລັບການ ພົວພນັ ເຊິື່ງ ກັນ ແລະ ກັນ. ປທ ຫ້າຼ ແສງແກວ້ ພນັ ລະພາ 6
2.2 ການຂະຫຍາຍຕົວຂອງພາສາ ການຂະຫຍາຍຕວົ ຂອງພາສາແມນ່ ມາຈາກ 2 ສາເຫດຄ: ດ້ານ ສງັ ຄົມ ແລະ ໃນຕົວຂອງພາສາເອງ. ສາເຫດດາ້ ນສັງຄມົ ການພວົ ພັນລະຫວ່າງສັງຄົມ ໄດຊ້ ຸກຍໃ້ ຫພ້ າສາຂະຫຍາຍຕົວການ ພົວພນັ ລະຫວ່າງ ສງັ ຄມົ ແມນ່ ກວາ້ ງຂວາງທສີື່ ຸດ, ເປັນເງື່ອນໄຂເຮັດໃຫ້ ພາສາຂະຫຍາຍຕວົ , ໃນປັດຈຸບນັ ວິທະຍາສາດກຽ່ ວກບັ ໂລກມີ ລັກສະນະສາກນົ ແລະ ຜົນສໍາເລັດທາງວທິ ະຍາສາດກມໍ ລີ ກັ ສະນະ ສາກນົ . ໝາຍຄວາມວ່າ ມກີ ານປ່ຽນແປງທາງເຕກັ ໂລຊີ, ວດັ ທະນະທາໍ ລະຫວ່າງຊາດ ແລະ ມີປາກົດການຮັບເອາົ ເຄ້າຼົ ສບັ ຈາກພາສາອື່ນທຈ່ືີ ໍາ ເປນັ ເຂຼົ້າມາໃຊ້ໃນພາສາຂອງຕນົ , ແມ່ນເງື່ອນໄຂທີເື່ ຮັດໃຫພ້ າສາ ມີການ ຂະຫຍາຍຕົວ ແລະ ອຸດມົ ສມົ ບນຂ້ນຼ . ປທ ຫຼ້າແສງແກວ້ ພນັ ລະພາ 7
• ສາເຫດໃນຕວົ ຂອງພາສາ ປາກດົ ການຂະຫຍາຍຕວົ ຂອງພາສາ ແມນ່ ມຫີ າຍຮບແບບ, ຫາຍເງອື່ ນໄຂ, ແຕຫ່ າກບຂ່ືໍ ະຫຍາຍຕົວໄປຕາມເສຼັນ້ ທາງກະໂດດຂ້ັນຼ . ເຊງ່ືິ ຄ່ອຍໆຂະຫຍາຍຕວົ . ຈາກພາສາກົກເຫືົາ່ ຂຼ້ນມາເປັນພາສາຊົນເຜ່ົາື , ຈາກພາສາຊນົ ເຜົ່ືາຂ້ນຼ ເປນັ ພາສາຊົນຊາດ ແລະ ຈາກພາສາຊົນຊາດກາຍ ມາເປັນພາສາແຫ່ງຊາດ. ປທ ຫ້ຼາແສງແກ້ວ ພັນລະພາ 8
3. ຄວາມຈໍາເປັນຕອ້ ງຮຽນຮພູ້ າສາ ແລະ ປກົ ປັກຮກັ ສາພາສາລາວ 3.1 ຄວາມຈາໍ ເປັນໃນການຮຽນຮພູ້ າສາ ທຸກໆປະເທດໃນໂລກຍ່ອມມຫີ ກັ ການປາກເວາົຼ້ ແລະ ຂດີ ຂຽນ ເປນັ ເອກະລກັ ຂອງຕນົ ເອງ ເພ່ອື ສະແດງສໍານຽງ, ກຽດສັກສີຂອງຊາດຕນົ ທັງສະແດງຄວາມເປັນເອກະລາດທາງດ້ານວັດທະນະທໍາ ຄຽງຄ່ໄປກັບຄວາມເປັນ ເອກະລາດທາງດ້ານການເມອງ, ເສດຖະກດິ ແລະ ອນື່ ໆ. ຊາດລາວ ແມ່ນຊາດໜື່ງທີ່ືມີພາສາປາກເວົຼ້າເປັນຂອງຕົນເອງມາແຕ່ກໍາເນີດ ຂອງຊນົ ເຜ່ືາົ ລາວ ແລະ ຊາດລາວ, ພາສາລາວກໍເປນັ ພາສາໜື່ງທມ່ີື ຄີ ວາມ ເວົຼາ້ ຮື່ັງມີ, ອີກປະການໜ່ືງ ຊາດລາວເປັນຊາດໜືງ່ ທື່ປີ ະກອບດວ້ ຍຫາຍຊົນເຜືົ່າ, ເມື່ອເປນັ ດ່ງືັ ນັ້ຼນຈງື່ ຈາໍ ເປັນຕອ້ ງມກີ ົດລະບຽບການໃຊພ້ າສາຂນຼ້ ເປັນຫກັ ການ ທງັ ນີກຼ້ ເໍ ພືອ່ ຊຸກຍໃ້ ຫ້ຄນົ ລາວມພີ າສາປາກເວົ້ຼາ ແລະ ຂີດຂຽນເປນັ ສກ່ື າງທື່ີມຄີ ວາມ ເປນັ ເອກະພາບກນັ ເພາະວ່າມີແຕຜ່ ້ຮລ້ ະບຽບກດົ ເກນຂອງພາສາລາວດີ ແລະ ມີ ທກັ ສະໃນການເວົຼ້າພາສາລາວທ່ຖືີ ກຕອ້ ງເທົ່າື ນ້ັຼນຈງ່ື ສາມາດໃຊ້ພາສາໄດ້ດີ ແລະ ວາງຫກັ ເກນ ການໃຊ້ພາສາລາວທີືຖ່ ກຕ້ອງໃຫຜ້ ້ອືນ່ ຮາໍ່ື ຮຽນ ເພື່ອຮຈ້ ັກໃຊ້ໄດຢ້ າ່ ງ ຖກຕ້ອງອກີ ດວ້ ຍ. ປທ ຫຼ້າແສງແກວ້ ພັນລະພາ 9
3.2 ການປົກປກັ ຮກັ ສາພາສາລາວ ຊາດລາວກແໍ ມນ່ ຊາດໜງ່ື ທ່ືີມີພາສາປາກເວ້າົຼ ເປນັ ຂອງຕນົ ເອງມາແຕ່ ດກດໍາບັນ. ພາສາລາວ ກໍເປັນພາສາໜືງ່ ທື່ຮີ ືງ່ັ ມີໄປດວ້ ຍພາສາ ແລະ ຄໍາເວົ້ຼາ ເຊິ່ງື ປະກອບດວ້ ຍພາສາຫາຍຊນົ ເຜືາົ່ ທີືເ່ ປນັ ຂອງຕົນເອງ. ຍອ້ ນແນວນຼ້ນັ ຈ່ງື ຕ້ອງມີກົດລະບຽບ, ຫກັ ການນາໍ ພາສາໃຊ້ໃນສັງຄົມ, ທງັ ນຼີກ້ ເໍ ພື່ອຊຸກຍໃ້ ຫຄ້ ນົ ລາວມີພາສາເວຼົາ້ ໂດຍໃຊ້ພາສາກາງເປັນສກື່ າງລະຫວາ່ ງເຜາ່ືົ ຕາ່ ງໆໃຫມ້ ຄີ ວາມ ເປັນເອກະພາບກນັ . ສະນນັຼ້ , ທກຸ ຄົນຈາໍ ຕ້ອງໄດ້ຮຽນຮ້ເຖິງຫກັ ການ ແລະ ວິທີຂຽນໜງັ ສ, ພາສາປາກເວາຼ້ົ ຂອງຄນົ ລາວແມ່ນແນໃສ່ເພື່ອໃຫສ້ ັງຄມົ ເຂາົ້ຼ ໃຈ ໃນການນໍາໃຊພ້ າສາລາວໃຫ້ໄດ້ດີ ແລະ ຖກຕອ້ ງ. ປທ ຫາ້ຼ ແສງແກ້ວ ພັນລະພາ 10
ບົດທີ 2 ການຟັງ 1. ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສໍາຄັນຂອງການຟັງ 1.1 ຄວາມໝາຍຂອງການຟງັ ການສື່ສານດ້ວຍຄໍາເວົຼ້າ ເປັນການສ່ືສານທີື່ມີມາກ່ອນການ ສື່ສານດ້ວຍລາຍລັກອັກສອນ, ການເວົຼ້າ ແລະ ການຟັງຈິື່ງເປັນຂະບວນ ການສ່ືສານທີື່ມະນຸດໃຊ້ມາກ່ອນທັກສະການຂຽນ ແລະ ການອ່ານ, ປັດຈຸບັນ, ໂລກມີຄວາມຈະເລີນກ້າວໜ້າຫາຍທາງດ້ານເທັກໂນໂລຊີ, ມະນຸດຂະຫຍາຍການຕິດຕໍ່ືສ່ືສານອອກໄປຢ່າງກວ້າງຂວາງ, ຈາກການ ສື່ສານໂດຍກົງລະຫວ່າງບຸກຄົນເຖິງການສື່ສານຜ່ານສື່ເອເລັກໂຕຣນິກ (electronics) ເຊັື່ນ: ໂທລະເລກ, ໂທລະສັບ, ວິທະຍຸ, ໂທລະທັດ ຫ ດາວທຽມ; ເຊິື່ງເປັນສື່ສານເຖິງກັນຂ້າມທະວີບ ຫ ຄົນລະຟາກໂລກໄດ້ ໃນເວລາອັນໄວວາ. ປທ ຫຼ້າແສງແກ້ວ ພນັ ລະພາ 11
1.2 ຄວາມສາໍ ຄນັ ຂອງການຟັງ ການຟັງມີບົດບາດສໍາຄັນຫາຍ ການຟັງແມ່ນ ສິ່ືງທີ່ືໄດ້ຍິນກັບ ຫ ເພາະສະນັ້ຼນຫຈິື່ງເປັນໂສດປະສາດທີື່ເຮົາປາສະຈາກບໍ່ືໄດ້, ການ ຟັງມີຄວາມສໍາຄັນຍິື່ງໃນການຮັບຮ້ສຽງຕ່າງໆທີ່ືດັງຂຼ້ນ ແລະ ສາມາດຈໍາແນກສຽງຕ່າງໆນັຼ້ນໄດ້ ຫ ອາດຈະເວົ້ຼາໄດ້ວ່າການຟັງ ແມ່ນການຄົ້ຼນຄວ້າຫາຄວາມໝາຍຈາກສຽງຕ່າງໆໃນຊີວິດປະຈໍາ ວັນເພາະມັນຈະຊ່ວຍໃຫ້ຢ່າງອ່ືນປະສົບຜົນສໍາເລັດ, ການຟັງກໍ ແມນ່ ທັກສະໜື່ງໃນຈາໍ ນວນ 4 ທັກສະ. ການຟັງ ແມ່ນທັກສະທາງ ພາສາທີ່ືມີຄວາມສໍາຄັນເພາະການຟັງແມ່ນພດຕິກໍາໃນການສ່ືສານ ຂອງມະນຸດ ການຟັງເປັນພາຫະນະໃນການຮຽນຮ້ສິື່ງຕ່າງໆອ້ອມ ຕົວ, ສະສົມເປນັ ຄວາມຮສ້ ບຕ່ືໍມາຕັງ້ຼ ແຕ່ສະໄໝບຮານ. ປທ ຫາ້ຼ ແສງແກວ້ ພນັ ລະພາ 12
2. ຄນຸ ປະໂຫຍດ ແລະ ມາລະຍາດຂອງການຟງັ 2.1 ຄນຸ ປະໂຫຍດຂອງການຟັງ ການຟັງແມ່ນພດຕິກາໍ ການຮັບສານທືີມ່ ີປະໂຫຍດຕ່ືໍ: + ຕົນເອງ + ສງັ ຄມົ ປທ ຫາ້ຼ ແສງແກວ້ ພັນລະພາ 13
ກ. ປະໂຫຍດຕັ່ຕໍ ົນເອງ - ການຟງັ ທືີ່ດີ ແມນ່ ພດຕກິ າໍ ຂອງຜມ້ ມີ າລະຍາດ ໃນການຄົບຄາ້ ສະມາຄມົ , ໃນ ວງົ ສົນທະນາ ຫ ການເວົຼ້າຕາມສະຖານທືີ່ ແລະ ໂອກາດຕ່າງໆ. - ການຟັງທືດ່ີ ີ ເຮດັ ໃຫ້ເຮາົ ຮ້ເລື່ອງລາວຕ່າງໆ ສາມາດເຂ້ຼົາໃຈຄວາມສໍາຄນັ ຂອງ ເລອ່ື ງທີຟ່ື ັງ ແລະ ຈດຸ ໝາຍຂອງຜ້ເວົຼ້າ. - ການຟັງທດ່ືີ ີ ຊວ່ ຍພັດທະນາສະມັດຖະພາບການໃຊ້ທກັ ສະພາສາ ແລະ ດ້ານອນື່ ໆ. - ການຟັງທດ່ືີ ີ ເປັນພນຼ້ ຖານເຮັດໃຫເ້ ກີດສະມດັ ຖະພາບທາງຄວາມຄດິ ຜຟ້ ັງໄດ້ ພັດທະນາພຼ້ນຖານຄວາມມສີ ະຕປິ ັນຍາຈາກການຮວບຮວມຂໍມ້ຼ ນ ແລະ ຂຄ້ຼໍ ດິ ຕ່າງໆຈາກການຟງັ ແຕ່ລະຄງ້ັຼ . - ການຟງັ ທດ່ືີ ີ ເຮດັ ໃຫເ້ ຮາົ ໄດ້ຄວາມຮດ້ ້ານຄາໍ ສບັ ແລະ ເພື່ີມພນຄວາມສາມາດ ໃນການໃຊ້ຖອ້ ຍຄາໍ ພາສາໄດ້ຢ່າງຖກຕອ້ ງເໝາະສມົ ປທ ຫຼາ້ ແສງແກ້ວ ພນັ ລະພາ 14
ຂ. ປະໂຫຍດຕ່ສັໍ ງັ ຄມົ ການຟງັ ທີ່ືດີ ແມ່ນຂະບວນການສື່ສານທີື່ກໍື່ໃຫ້ເກີດປະໂຫຍດ ຕໍ່ືສັງຄົມ ແລະ ຕໍື່ປະເທດຊາດ ໃນດ້ານຜ້ຟັງນໍາຄວາມຮ້ ແລະ ຂໍ້ຼ ຄິດຕ່າງໆໄປໃຊ້ໂດຍຜ້ຟັງເອງໄດ້ຮັບຜົນດີຈາກການປະຕິບັດ ແລະ ສັງຄົມໄດ້ປະໂຫຍດທາງອອ້ ມ ເຊນັ່ື : ການຟັງອະພິປາຍເລື່ອງ ການ ຮັກສາສຸຂະພາບສ່ວນບຸກຄົນ, ຜ້ຟັງຈະໄດ້ຮັບຄວາມຮ້ແນວຄິດ ຕ່າງໆໃນການຮັກສາສຸຂະພາບ, ການຟັງຖ້າຜ້ຟັງນໍາໄປປະຕິບັດ, ຜ້ ຟ ັ ງ ຍ ່ ອ ມ ມ ີ ສ ຸ ຂ ະ ພ າ ບ ແ ຂ ງ ແ ຮ ງ ສ າ ມ າ ດ ປ ະ ຕ ິ ບ ັ ດ ງ າ ນ ຢ ່ າ ງ ມີ ປະສິດທິພາບ, ປະເທດຊາດໄດ້ຮັບປະໂຫຍດທາງອ້ອມໃນການ ສ້າງຊັບພະຍາກອນບຸກຄົນຂອງຊາດ, ສາມາດພັດທະນາປະເທດ ຊາດໄດຢ້ ່າງເຂຼມ້ັ ແຂງ. ປທ ຫ້ຼາແສງແກ້ວ ພນັ ລະພາ 15
2.2 ມາລະຍາດໃນການຟັງ - ຟັງດວ້ ຍຄວາມສົນໃຈ, ຜຟ້ ງັ ຈະຕອ້ ງອດົ ທນົ ແລະ ເອົາໃຈໃສ່ - ຜຟ້ ງັ ຄວນຮ້ຈັກກາລະເທສະອັນເໝາະສົມ, ຖ້າມີຄວາມຂ້ອງໃຈບນັ ຫາ ຕ່າງໆແລວ້ ຢາກສະແດງຄວາມຄດິ ເຫນັ ເພີື່ມຕືມ່ ກຄໍ ວນໃຫຈ້ ບົ ການເວ້າຼົ ສາກ່ອນ. - ບລ່ືໍ ົບກວນສໍາມະທິຄົນອ່ືນ - ບຄື່ໍ ວນປະໃຫແ້ ຖວໜາ້ ຫວາ່ ງ, ຄວນນືັ່ງໃຫເ້ ຕັມຕາມລາໍ ດັບແຕ່ແຖວໜາ້ ເຖິງສດຸ ທາ້ ຍ, ບ່ືໍຄວນເອາົ ອາຫານ, ເຄືອ່ ງດ່ມື ໄປຮັບປະທານໃນເວລາຟັງ. - ໃຫກ້ ຽດແກຜ່ ້ເວຼ້ົາຕາມໂອກາດທີເ່ື ໝາະສົມ ປທ ຫຼ້າແສງແກ້ວ ພັນລະພາ 16
3. ການພັດທະນາສະມັດຖະພາບໃນ ການຟງັ ສະມັດຖະພາບການຟັງ ແມນ່ ຄວາມສາມາດໃນການຟັງຂອງຜ້ຟັງ, ເຊິື່ງສາມາດເຂ້າົຼ ໃຈຄວາມໝາຍຂອງສານຕາມທ່ຜືີ ້ເວ້າຼົ ຕ້ອງການ ຫ ເອນີ້ຼ ວາ່ ຟັງຢາ່ ງມີປະສິດທິຜນົ , ໂດຍມີວທິ ກີ ານພັດທະນາດັງື່ ນ້ຼີ: ກ. ພດຕິກາໍ ການຟງັ ຂອງນັກຮຽນ ຂ. ການຟັງໂດຍໃຊ້ພຈິ າລະນາຍານ ຄ. ການຟັງສານປະເພດຕ່າງໆ ປທ ຫ້ຼາແສງແກ້ວ ພນັ ລະພາ 17
4. ປະເພດຂອງການຟງັ ປະເພດຂອງການຟງັ ລວມມີ 4 ປະເພດຄ: - ການຟັງໂດຍຜ້ຟັງມີສວ່ ນຮວ່ ມໂດຍກົງໃນຂະບວນການສສ່ື ານ. - ການຟງັ ໂດຍຜຟ້ ງັ ບ່ມໍື ສີ ່ວນຮ່ວມໂດຍກງົ ໃນຂະບວນການສ່ືສານ. - ການຟງັ ຈາກ ສເ່ື ອເລັກ ໂຕຣນກິ (Electronics) - ການຟງັ ເພ່ອື ຈັບໃຈຄວາມ. ປທ ຫາ້ຼ ແສງແກ້ວ ພັນລະພາ 18
4.1 ການຟງັ ໂດຍຜຟູ້ ງັ ມສີ ວ່ ນຮ່ວມໂດຍກົງໃນຂະບວນການສັ່ສານ ປະກອບມີ: ການຟັງໃນການສ່ັສານລະຫວາ່ ງບກຸ ຄນົ , ການຟງັ ສສ່ັ ານພາຍໃນກຸ່ມ ກ. ການຟງັ ໃນການສ່ັສານລະຫວ່າງບກຸ ຄນົ ການສືສ່ ານລະຫວ່າງບຸກຄົນ ແມ່ນກດິ ຈະກາໍ ທ່ີືບກຸ ຄນົ ສື່ສານຕ່ກໍື ນັ ມີຈໍານວນ ບເ່ືໍ ກນີ 2 ຄົນ, ແຕລ່ ະຄົນຈະເຮດັ ໜາ້ ທ່ຮືີ ັບສານ, ສືົງ່ ສານເຊິື່ງກັນ ແລະ ກັນໂດຍໃຊ້ ວິທຢີ າ່ ງມີການຄຼ້ນົ ຄວາ້ ພິຈາລະນາ, ຜ້ຟງັ ຈະຕອ້ ງໃຊ້ຄວມຄດິ ຕຄີ ວາມໝາຍສໍາຄັນສງ່ືິ ທ່ືີຜເ້ ວ້າຼົ ຕ້ອງການສືສ່ ານມາຍງັ ຕົນ, ຜ້ຟັງ ຕ້ອງວເິ ຄາະວ່າ ຕອນໃດເປັນຄວາມຈິງມຫີ ກັ ຖານເປັນໜາ້ ເຊື່ອຖພຽງໃດ, ຕອນໃດເປນັ ຂຄ້ຼໍ ດິ ເຫນັ ພຽງໃດ? ແລະ ຂຄໍ້ຼ ດິ ເຫນັ ນນັຼ້ ສມົ ເຫດສມົ ຜນົ ພຽງໃດ, ຜຟ້ ັງອາດຈະປະເມນີ ຄາ່ ວາ່ ມປີ ະໂຫຍດໜອ້ ຍຫາຍ. ປທ ຫາ້ຼ ແສງແກ້ວ ພນັ ລະພາ 19
ຂ. ການຟງັ ສ່ັສານພາຍໃນກຸ່ມ ການສສ່ື ານພາຍໃນກມຸ່ ແມ່ນການສສື່ ານທີ່ມື ີບຸກຄົນເຂົາຼ້ ຮ່ວມ ຕັ້ງຼ ແຕ່ 3 ຄນົ ຂນ້ຼ ໄປຢ່ກັບ ໂອກາດ, ສະຖານທືເ່ີ ອຼ້ອອາໍ ນວຍຄວາມ ສະດວກ ທີື່ເຮັດໃຫກ້ ານສ່ສື ານລະຫວາ່ ງບກຸ ຄນົ ພາຍໃນກມຸ່ ດາໍ ເນີນໄປໄດ້ການ ສື່ສານ ພາຍໃນກຸມ່ , ການປະຊມຸ ປກສາຫາລ ເພືອ່ ແກບ້ ັນຫາ ແລະ ວາງແຜນ ຮວ່ ມ ກັນເຊ່ືງິ ໄດ້ພບົ ເຫນັ ທ່ວືົ ໄປໃນໂຮງຮຽນ, ວິທະຍາໄລຄ, ມະຫາວິທະຍາໄລ ແລະ ອງົ ການຕ່າງໆ. ປທ ຫ້ຼາແສງແກ້ວ ພັນລະພາ 20
4.2 ຟັງໂດຍຜູຟ້ ງັ ບ່ມໍັ ສີ ວ່ ນຮວ່ ມໂດຍກງົ ໃນຂະບວນການສ່ສັ ານ ການສ່ືສານແບບນີ້ຼ ໄດ້ແກ່ການເວົ້ຼາໃນຊຸມຊົນຕ່າງໆ ເຊັ່ືນ: ການ ອະພິປາຍໃນທີື່ສາທາລະນະ, ການສະແດງປະຖະກະຖາ, ການໂຄສະນາ ຫາສຽງ, ການກ່າວຄໍາປາໄສ, ການກ່າວຕ້ອນຮັບ, ການບັນຍາຍສະຫຼຸບ, ການຊ້ຼີແຈງຕ່ທືໍ ື່ປີ ະຊຸມ ແລະ ການເວົຼ້າໃນໂອກາດຕາ່ ງໆຕທ່ໍື ປືີ່ ະຊມຸ . 4.3 ຟັງຈາກສ່ເັ ອເລກັ ໂຕຣນກິ (Electronics) ຟງັ ຈາກສືເ່ ອເລກັ ໂຕຣນິກໄດ້ແກ່ ວິທະຍຸ, ໂທລະທັດ, ຮບເງົາ, ເທບ ບັນທກສຽງ ແລະ ພາບສ່ືເຫົື່ານີຼ້ແຜ່ຫາຍຢ່ໃນທົື່ວປະເທດເຮົາໂດຍ ສະເພາະວິທະຍຸນັບວ່າເປັນສື່ແຜ່ຫາຍ, ມີຄວາມສະດວກ ຜ້ຟັງສາມາດ ເລອກຟັງຈາກລາຍການຕ່າງໆໄດ້ຕາມໃຈມັກ ເຖິງແມ່ນຈະພັດທະນາໄປ ໃນລັກສະນະຫາຍຮບແບບກໍ່ືຕາມແຕ່ກໍື່ຍັງຈໍາກັດຢ່ໃນກຸ່ມຂອງຜ້ຟັງທີ່ືມີ ຖານະດີ, ມີເງິນຊ້ຼເຄ່ືອງໃຊ້ລາຄາແພງ ແລະ ຍັງຕ້ອງເສຍຄ່າໃຊ້ຈ່າຍອື່ນໆ ອກີ ເປັນຈໍານວນຫວງຫາຍ. ປທ ຫຼ້າແສງແກວ້ ພນັ ລະພາ 21
4.4 ການຟງັ ເພ່ັອຈັບໃຈຄວາມ ການຟັງເພອື່ ຈບັ ໃຈຄວາມລະອຽດນັຼນ້ ເປນັ ການຟງັ ເຊືິ່ງຜ້ຟງັ ຈັບໃຈ ຄວາມສາໍ ຄນັ ລະອຽດ ຕາ່ ງໆທືີ່ຟັງມາການຟັງປະເພດນ້ີຼ ຜ້ຟັງຈະຕ້ອງມີ ສະມາທ,ິ ຕັ້ງຼ ໃຈຟງັ ຮວ່ ມທງັ ຈົດບັນທກເພື່ອຊວ່ ຍຄວາມຈໍາ ການຟັງເພ່ອື ການຈບັ ໃຈຄວາມ. ປທ ຫ້ຼາແສງແກວ້ ພັນລະພາ 22
ວຽກບ້ານ ໃຫ້ນັກຮຽນຟັງຂ່າວຈາກວິທະຍຸກະຈາຍສຽງແຫ່ງຊາດ, ໜັງ ສພິມ, ລາຍການໃດໜື່ງແລ້ວ ຂຽນລາຍງານວ່າໄດ້ມີປະໂຫຍດ ຕືໍ່ ຕົນເອງດາ້ ນໃດແດ່?. ປທ ຫາ້ຼ ແສງແກ້ວ ພັນລະພາ 23
ບດົ ທີ 3 ການເວົ້າື 1. ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສໍາຄນັ ຂອງການເວາົ້ື 1.1 ຄວາມໝາຍຂອງການເວົາື້ ການເວາ້ົຼ ແມນ່ ຫຍງັ ? ແລະ ມຄີ ວາມສໍາຄນັ ຄແນວໃດ? ການເວາ້ຼົ ແມນ່ ວທິ ກີ ານສື່ສານທ່ຈືີ ໍາເປນັ ໃຊຕ້ ະຫອດເວລາ, ດວ້ ຍການໃຊສ້ ຽງເວາ້ົຼ ສະແດງຄວາມຮ້ສກນກຄິດ ໃຫ້ຄົນອືນ່ ຮັບຮພ້ ້ອມ ດຽວກນັ ກຕໍ ອ້ ງມກີ ານສະແດງກິລຍິ າທ່າທາງປະກອບໃນເວລາເວົ້ຼາ ເພືອ່ ຊວ່ ຍໃຫມ້ ີຄວາມເຂຼົາ້ ໃຈງາ່ ຍ, ກລິ ຍິ າທາ່ ທາງທ່ສີື ະແດງໃນເວລາເວາຼົ້ ມີ ຄວາມສໍາຄນັ ຫາຍ ເພາະມນັ ບ່ງືົ ບອກເຖງິ ອາລົມ - ຄວາມຮ້ສກນກຄດິ ນໄິ ສໃຈຄ,ໍ ລະດັບຄວາມຮ້ ແລະ ຄນຸ ນະທໍາຕ່າງໆຂອງຜເ້ ວຼາົ້ . ປທ ຫຼາ້ ແສງແກວ້ ພັນລະພາ 24
ຄວາມສໍາຄນັ ຂອງການເວືົາ້ ການເວາຼ້ົ ມີຄວາມສໍາຄນັ ເພາະຈະຕອ້ ງນາໍ ໄປໃຊ້ໃນການຕດິ ຕເໍ່ື ວາົຼ້ ລົມກບັ ຄນົ ອນື່ ສະເໝີ ບໍື່ສະເພາະທ່ີືໃຊໃ້ ນຊວີ ິດປະຈາໍ ວັນ, ຍັງນາໍ ໄປໃຊຕ້ ິດຕທໍ່ື າງທຸລະກດິ ຫ ການປະກອບການງານ ເຊັ່ນື : ພທິ ກີ ອນ, ນັກສະແດງ, ໂຄສກົ , ນັກຮ້ອງ, ນກັ ຂາ່ ວ, ນັກການເມອງ, ນັກບລໍ ິຫານ, ຄ ອາຈານ, ແພດ ເປນັ ຕົນຼ້ . ໃນຂະນະດຽວກັນຜ້ເວາົ້ຼ ໆ ດກີ ໍຈະມີຜນົ ດີແກຜ່ ເ້ ວົ້ຼາ, ຜ້ເວ້ົຼາບືໍດ່ ີກໍມຜີ ົນ ຮາ້ ຍແກ່ຕົນເອງໄດ້ເຊັືນ່ ກນັ . ຈາກຄວາມສໍາຄັນຂອງການເວື້າົ ສາມາດສະຫບຼຸ ໄດດ້ ັ່ງນີ້ື: + ຄວາມສໍາຄນັ ຕ່ໍັຕົນເອງ + ຄວາມສາໍ ຄັນຕສັ່ໍ ວ່ ນລວມ ປທ ຫຼ້າແສງແກວ້ ພັນລະພາ 25
2. ຈດຸ ປະສົງ ແລະ ມາລະຍາດຂອງການເວາ້ືົ 2.1 ຈຸດປະສງົ ໃນການເວາ້ົື - ໃຊ້ການເວົຼ້າເພືອ່ ຖາ່ ຍທອດຄວາມຮ້ສກນກຄິດຂອງຕນົ ສຜ່ ອ້ ືນ່ . - ໃຊກ້ ານເວົຼ້າ ເພ່ືອຊອກຫາຄວາມຮ້, ຄວາມເຂ້ຼົາໃຈໃນບັນຫາຕາ່ ງໆໂດຍສະເພາະໃຊ້ໃນຮບ ຂອງຄໍາຖາມ ຫ ການຂໍຄາໍ ອະທບິ າຍໃນບນັ ຫານັຼນ້ . - ໃຊ້ການເວົຼາ້ ເພ່ອື ຈງໃຈ ເຮດັ ໃຫຜ້ ອ້ ື່ນເຫັນດເີ ຫັນພ້ອມໄປຕາມຄວາມຄດິ ແລະ ການກະທໍາ ຂອງຕນົ . - ໃຊກ້ ານເວ້ຼົາ ເພ່ອື ສ້າງມະນດຸ ສາໍ ພນັ ທີ່ດື ຕີ ໍກ່ື ັນ. - ໃຊ້ການເວ້ົາຼ ເພື່ອບອກເລາື່ົ ໃຫ້ຂມຼໍ້ ນ ເປນັ ການເວຼ້ົາໃຫຂ້ າ່ ວສານເຜຍີ ແຜເ່ ລື່ອງຕ່າງໆໃຫຜ້ ້ຟັງ ຮັບຮ້. - ໃຊ້ການເວ້ຼາົ ເພືອ່ ໃຫຄ້ ວາມຮ້, ຄວາມເຂາ້ຼົ ໃຈເປັນການເວົາ້ຼ ລາຍລະອຽດຫາຍຂ້ຼນ; ຟງັ ແລວ້ ເກດີ ມີປັນຍາຄວາມຮ້ ແລະ ນາໍ ໄປປະຕິບັດໄດ້. - ໃຊ້ການເວົ້າຼ ເພອ່ື ຄວາມເພີດເພີນ ເປນັ ການເວ້ົຼາຈາສົນທະນາແລກປ່ຽນຄວາມຄດິ ເຫນັ , ທັກທາຍປາໄສທບ່ືີ ເື່ໍ ປັນທາງການ, ໃນໂອກາດຕາ່ ງໆ ລວມທັງການເວາ້ຼົ ການສະແດງໃນ ລາຍການບັນເທງີ ຕ່າງໆດວ້ ຍ. ການເວົາ້ຼ ປກຸ ລະດົມ ໃຫ້ເກດີ ຄວາມສາໍ ນກ ແລະ ກະທໍາຕົວຈງິ ເຊ່ັືນ: ລະດົມການອອກແຮງງານ, ການຮັກສາສະພາບແວດລອ້ ມ. - ໃຊ້ການເວ້ຼົາ ດງດດຈິດໃຈໃຫ້ຜອ້ ່ນື ຄ້ອຍຕາມດວ້ ຍເຫດຜົນ ແລະ ເຊື່ອຖ ເຊນັື່ : ການ ໂຄສະນາຕ່າງໆ. ປທ ຫາ້ຼ ແສງແກວ້ ພນັ ລະພາ 26
2.2 ມາລະຍາດໃນການເວືົາ້ ການເວ້າົຼ ທດີື່ ີຕ້ອງມີມາລະຍາດສະເໝີ, ມາລະຍາດທືຄ່ີ ວນຮ້ໄດແ້ ກ່: - ການເວາ້ົຼ ທີືດ່ ຕີ ອ້ ງມມີ າລະຍາດອນັ ເໝາະສມົ ກບັ ເລອ່ື ງກໍາລງັ ເວ້າຼົ ມາລະຍາດຂອງການເວາົຼ້ ປະ ກອບດ້ວຍ ການນງັ່ື , ການຢນຄວນມທີ າ່ ທສີ ະຫງ່າງາມ ບຄ່ືໍ ວນຍ່າງໄປຍ່າງມາ ຫ ສະແດງທ່າທີ ເພງ່ືີ ປາຖະໜາໃນເວລາກາໍ ລງັ ເວຼ້າົ . - ໃຊ້ຖ້ອຍຄໍາສພຸ າບ, ບໍື່ໃຊຄ້ ໍາເວົ້ຼາສຽດສີ ກະທບົ ກະເທອນຜອ້ ນ່ື ຫ ຂື່ົມເພ່ນີື ຍໍໂຕ. - ນບັ ຖເວລາທກ່ີື ໍານົດໃຫ້ເວ້າຼົ . - ແຕງ່ ຕວົ ໃຫສ້ ພຸ າບຮຽບຮອ້ ຍ, ສະຫງ່າຜ່າເຜີຍ ແລະ ເໝາະສມົ ກບັ ກາລະເທສະ. - ລະມັດລະວງັ ທກຸ ອິລິຍະບດົ ບໃ່ໍື ຫເ້ ປນັ ຕາລັງກຽດເຊື່ັນ: ໃນການເວົາ້ຼ ບຄ່ືໍ ວນແກະເກາົ ຮ່າງ ກາຍ, ເສີຍຜມົ , ສຫີ ສີຕາ ຫ ອ່ືນໆ. - ເວົ້າຼ ໃຫດ້ ງັ ພທໍ ່ືໃີ ຫຍ້ ນິ ໝດົ ທຸກຄົນ ແຕ່ບໍໝື່ າຍເຖງິ ຂ້ຼັນຮ້ອງຈນົ ດງັ ເກນີ ໄປ. - ຖ້າຢ່ໃນຫ້ອງສະໝຸດ ຫ ສະຖານທີ່ືສາທາລະນະລະ ຄວນເວຼົາ້ ຄ່ອຍ ເພ່ອື ບ່ໃືໍ ຫເ້ ປນັ ການລບົ ກວນຜອ້ ນື່ . - ຖ້າເປັນການເວຼ້າົ ສນົ ທະນາກໍຕອ້ ງຮຈ້ ັກເວຼາົ້ ພດໍ ພີ ຄໍ ວນເພ່ືອເປດີ ໂອກາດໃຫແ້ ກຄ່ ສ່ ົນທະນາ ນໍາດວ້ ຍ. - ບໍ່ືຄວນກົຼ້ມຂດີ ຂຽນ ຫ ເຮັດສືງິ່ ໃດໜື່ງເວລາຕົນເອງກາໍ ລງັ ເວ້ຼົາ. - ໃຫ້ຫຽວເບ່ືງິ ຜຟ້ ັງຢາ່ ງທື່ົວເຖິງ ບືໍ່ຄວນເບິື່ງສະເພາະແຕ່ຜຍ້ ິງ ຫ ຜຊ້ າຍ. ປທ ຫ້າຼ ແສງແກວ້ ພັນລະພາ 27
3. ປະເພດຂອງການເວົືາ້ 28 ການເວາ້ືົ ປະກອບມີ 4 ປະເພດຄ: ການເວື້ົາລະຫວາ່ ງບກຸ ຄົນກັບບກຸ ຄົນ ການເວົາ້ື ພາຍໃນກ່ມຸ ການເວື້າົ ໃນກອງປະຊມຸ ການເວ້ົາື ທາງສັມ່ ວນຊນົ ຄະນະຈັດຕັງື້ ພທິ ີທາງການ ປທ ຫຼາ້ ແສງແກ້ວ ພນັ ລະພາ
3.1 ການເວືາ້ົ ລະຫວາ່ ງບກຸ ຄນົ ກັບບຸກຄົນ ແມນ່ ການເວົຼາ້ ລະຫວາ່ ງບກຸ ຄນົ ກບັ ບຸກຄົນ, ເປນັ ການເວຼ້າົ ທາໍ ມະ ດາ, ເຂົຼ້າໃຈງ່າຍ ແລະ ເປັນພ້ນຼ ຖານໃນການພົວພນັ ເຊ່ິືງກັນ ແລະ ກັນ ມະນດຸ ທໃີື່ ຊ້ເຂຼົາ້ ໃນການພວົ ພັນພບົ ປະສາ້ ງສັນກັນ, ໃຊເ້ ພືອ່ ທັກທາຍ, ຖາມຕອບ, ສົນທະນາ, ຖກົ ຖຽງ ແລະ ປກສາຫາລບນັ ຫາຕ່າງໆ. ປທ ຫ້ຼາແສງແກ້ວ ພັນລະພາ 29
3.2 ການເວົາື້ ພາຍໃນກຸມ່ ແມ່ນການເວາ້ຼົ ຢໃ່ ນກຸ່ມນບັ ແຕ່ 3 ຄນົ ຂນຼ້ ໄປ. ສ່ວນຫາຍເປນັ ການ ເວຼົ້າເພືອ່ ແລກປ່ຽນຄວາມຮ້, ຄວາມຄດິ ເຊື່ງິ ກນັ ແລະກນັ ຫ ບາງທີອາດມີ ການໂຕ້ແຍ້ງ ເພ່ອື ໄປເຖິງຈດຸ ເອກະພາບ ແລະ ເຂົຼ້າໃຈໄດໃ້ ນບັນຫາໃດໜ່ືງ ຫ ເພ່ອື ສົນທະນາແລກປ່ຽນຄວາມຄິດ, ຄວາມເຫນັ ເຊື່ິງກນັ ແລະ ກນັ ກຽ່ ວກບັ ເລືອ່ ງໃດເລື່ອງໜືງ່ ການເວຼາົ້ ອາດຈະເປັນການສົນທະນາຫາຈດຸ ເອກະພາບ ແລະ ສ້າງຄວາມເຂຼ້ົາອົກເຂາົຼ້ ໃຈກນັ ໄດ້. ປທ ຫຼ້າແສງແກ້ວ ພນັ ລະພາ 30
3.3 ການເວົື້າໃນກອງປະຊຸມ ການເວົຼ້າໃນກອງປະຊຸມ ໝາຍເຖິງການຕິດຕໍ່ືສື່ສານຢ່າງເປັນ ລະບົບ ເພາະມີຜ້ເຂົ້ຼາຮ່ວມເປັນຈໍານວນຫວງຫາຍ, ຜ້ເວົຼ້າອາດແມ່ນຜ້ ດຽວ ຫ ເປນັ ໝ່ຄະນະຜດັ ປຽ່ ນກັນເວົຼ້າເຊິື່ງມີຈຸດປະສົງທີ່ືຊັດເຈນວ່າຈະ ເວາຼ້ົ ເພອ່ື ຫຍັງ, ໃຊ້ເວລາເທ່ົາື ໃດ, ຫວົ ຂ້ໍຼທຈ່ືີ ະເວ້ຼົາຕອ້ ງແນ່ນອນ, ການເວຼ້າົ ໃນກອງປະຊຸມສ່ວນຫວງຫາຍແມ່ນການປາຖະກະຖາ, ການອະທິບາຍ ວຊິ າການ, ການເວົ້າຼ ເນ່ອື ງໃນໂອກາດພິເສດຕ່າງໆ ແລະ ອນ່ື ໆ. ປທ ຫ້ຼາແສງແກ້ວ ພນັ ລະພາ 31
3.4 ການເວືາົ້ ທາງສມັ່ ວນຊນົ ໝາຍເຖິງການເວ້າົຼ ທ່ືີບສໍ່ື າມາດເຫນັ ການໂຕ້ຕອບ ຫ ການສະແດງປະຕກິ ິລຍິ າຂອງຜຟ້ ັງໄດ້ເຊື່ນັ : ການເວົຼາ້ ທາງ ໂທລະພາບ, ທາງວທິ ະຍກຸ ະຈາຍສຽງ ແລະ ອນ່ື ໆ. ການເວຼາ້ົ ແບບ ນຼສີ້ າມາດເວົຼ້າໃຫຄ້ ົນຟງັ ເປນັ ຈໍານວນຫວງຫາຍໄດ້ຮບັ ຟງັ ພ້ອມໆ ກັນໃນເວລາດຽວ. ປທ ຫຼ້າແສງແກວ້ ພັນລະພາ 32
3.5 ຄະນະຈດັ ຕື້ງັ ພທິ ີທາງການ ໝາຍເຖງິ ການເວຼ້ົາໃນພທິ ີການຕ່າງໆທ່ືເີ ປັນທາງການເຊ່ືນັ : ພທິ ີ ກອງປະຊມຸ ໂດຍຈະມີຜເ້ ປນັ ຄະນະຈັດຕັ້ງຼ ພທິ ີໃນການດໍາເນນີ ກອງ ປະຊມຸ . ປທ ຫ້ຼາແສງແກວ້ ພັນລະພາ 33
5. ການໂຕວ້ າທີ 5.1 ຄວາມໝາຍຂອງການໂຕວ້ າທີ ການໂຕ້ວາທີແມ່ນຫຍັງ? ການໂຕ້ວາທີ ແມ່ນການເວົ້ຼາທີ່ືມີລັກສະນະໂຕ້ແຍ່ງຢ່າງໜ່ືງ, ແຕ່ ການໂຕ້ແຍ່ງມີລັກສະນະທົດສອບໂວຫານ, ພິບໄກວ, ຜ້ຟັງຈະສັງເກດ ການເວ້າົຼ , ສິລະປະການໂຕ້ແຍງ່ , ເຫດຜົນທືີ່ໜາ້ ເຊອື່ ຖຂອງຜເ້ ວຼົາ້ , ພອ້ ມ ທັງໄດ້ຮັບຄວາມຮ້ ແລະ ປະສົບການໃນຊີວິດອີກດ້ວຍ. ເພາະໃນຊີວິດ ຕົວຈິງຂອງຄົນເຮົາຕ້ອງພົບທັງສິ່ືງທີ່ືພໍໃຈ ແລະ ສິ່ືງທີື່ບໍື່ພໍໃຈ, ຈະມີທັງ ການເວົ້ຼາສະໜັບສະໜນ ແລະ ການເວົ້ຼາໂຕ້ແຍ່ງ ແລະ ມີທາງອອກຂອງ ບັນຫາດວ້ ຍເຫດ ແລະ ຜົນ. ປທ ຫ້ຼາແສງແກວ້ ພນັ ລະພາ 34
5.2 ຄວາມສໍາຄັນຂອງການໂຕ້ວາທີ ການໂຕວ້ າທມີ ຄີ ວາມສາໍ ຄັນແນວໃດ? ການໂຕວ້ າທີມີຄວາມສໍາຄນັ ຫາຍເພາະວາ່ ການໂຕວ້ າທີເປັນການ ເຝກິ ທັກສະດ້ານການເວາ້ຼົ , ການຟງັ , ການຄົ້ຼນຄດິ ແລະ ເຝກິ ໃຊ້ ເຫດຜນົ . ນອກຈາກນແ້ຼີ ລວ້ ການໂຕວ້ າທເີ ປນັ ວິທເີ ຝກິ ທັກສະການໃຊ້ ພາສາທມີ່ື ີເຫດຜນົ ແລະ ໃຫຄ້ ວາມຮຄ້ ວາມມວ່ ນຊ່ນື ກບັ ຜໂ້ ຕ້ ແລະ ຜ້ ຟັງອກີ ດ້ວຍ. ປທ ຫາຼ້ ແສງແກວ້ ພນັ ລະພາ 35
6. ຫັກການຂອງການໂຕວ້ າທີ ການໂຕ້ວາທີເປັນຮບແບບການເວົຼ້າຫາຍຄົນ. ການໂຕ້ວາທີແບ່ງ ອອກເປັນສອງຝາ່ ຍຄ: ຝາ່ ຍໜງ່ື ເອນີຼ້ ວ່າຝ່າຍສະເໜີ ແລະ ອີກຝ່າຍໜື່ງ ເອນ້ຼີ ວາ່ : ຝາ່ ຍຄ້ານ. ການໂຕວ້ າທຈີ ະມີອົງປະກອບດ່ັງື ນ:້ຼີ + ປະທານ + ກໍາມະການ + ຝາ່ ຍສະເໜີມີຫົວໜ້າ ແລະ ຜຮ້ ວ່ ມສະເໜີບເ່ໍື ກນີ 3 ຄນົ + ຝາ່ ຍຄາ້ ນມີຫົວໜາ້ ຝ່າຍຄາ້ ນ ແລະ ຜຮ້ ວ່ ມສະເໜີບ່ືໍເກນີ 3 ຄົນ + ຜຟ້ ງັ ປທ ຫາ້ຼ ແສງແກ້ວ ພັນລະພາ 36
7. ໜາ້ ທຂ່ັີ ອງອງົ ປະກອບການໂຕ້ວາທີ 7.1 ໜາ້ ທັຂີ່ ອງປະທານ ປະທານມໜີ າ້ ທດືີ່ າໍ ເນນີ ແລະ ຄວບຄມຸ ການໂຕວ້ າທໃີ ຫເ້ ປັນ ລະບຽບຮຽບຮອ້ ຍພ້ອມກັນນນຼ້ັ ຍັງມໜີ າ້ ທແື່ີ ຕງ່ ຕງັຼ້ ຄະນະກາໍ ມະການ ແລະ ກາໍ ນົດຍັດຕຂິ ອງການໂຕວ້ າທໃີ ນຄງ້ັຼ ນ.ຼີ້ 7.2 ໜ້າທີ່ຂັ ອງກາໍ ມະການ ກາໍ ມະການມໜີ າ້ ທບ່ືີ ັນທກຂຄ້ຼໍ ວາມຕາ່ ງໆໃນການໂຕວ້ າທ,ີ ໃຫຄ້ ະ ແນນການໂຕວ້ າທີ ແລະ ເປັນຜຄ້ ວບຄມຸ ເວລາໃຫ້ແຕລ່ ະຄນົ ເວ້ຼົາຕາມ ຂອບເຂດທກ່ືີ ໍານົດໄວແ້ ລວ້ . ປທ ຫຼ້າແສງແກວ້ ພນັ ລະພາ 37
7.3 ໜ້າທີ່ຂັ ອງຜໂູ້ ຕວ້ າທີ - ເວລາປະທານແນະນາໍ ຕົວແຕ່ລະຄົນຕອ້ ງລຸກຂຼນ້ ທໍາຄວາມເຄາົ ລົບຜ້ຟັງດ້ວຍການຍກົ ມ ນົບດວ້ ຍຄວາມສຸພາບ. - ເວລາເວົຼ້າຕອ້ ງອອກໄປຢນຢບ່ ອ່ ນທກີື່ ໍານດົ ໃຫ້ ແລະ ບືໍຄ່ ວນນື່ງັ ເວຼາົ້ . - ຫວົ ໜ້າຝ່າຍສະເໜີຂນ້ຼ ສະເໜີໃນການເປດີ ຍດັ ຕ,ິ ຂະຫຍາຍຄວາມເວ້ຼົາໃຫ້ຜຮ້ ວ່ ມຝາ່ ຍຕົນຢາ່ ງຊັດເຈນ. - ຫວົ ໜາ້ ຝ່າຍສະເໜຄີ ວນເປດີ ຍດັ ຕຢິ ໃ່ ນວງົ ຈໍາກັດເພອື່ ບໍ່ືໃຫ້ຍດຍາວ ແລະ ກວາ້ ງເກີນ ໄປ, ແຕສ່ ະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມຖກຕອ້ ງຂອງຍັດຕິ ແລະ ຄວາມຜິດພາດຂອງຄໍາເຫັນ ຝ່າຍຄາ້ ນ. - ຫົວໜ້າຝ່າຍຄ້ານມີໜາ້ ທແ່ືີ ກຂ້ ສໍຼ້ ະເໜີ ທ່ືີຫວົ ໜ້າຝ່າຍສະເໜີເວົຼ້າມາ ແລວ້ ສະແດງ ເຫດຜນົ ຄັດຄາ້ ນຍດັ ຕທິ ຝືີ່ ່າຍສະເໜີຍກົ ຂນຼ້ ມາ. - ຜ້ເຂຼົາ້ ຮວ່ ມແຕ່ລະຝ່າຍ ມີໜາ້ ທແ່ືີ ກຄ້ ວາມເວົຼາ້ ທຝື່ີ ່າຍກົງກັນຂ້າມກາ່ ວມາ ແລະ ສະ ແດງເຫດຜົນສະໜັບສະໜນຄວາມຄດິ ຂອງຝາ່ ຍຕົນ. - ຜ້ໂຕວ້ າທແີ ຕລ່ ະຄົນຕອ້ ງຮກັ ສາເວລາຢ່າງເຄືງ່ັ ຄັດ ເມ່ືອໄດຍ້ ິນສຽງສນັ ຍານເຕອນເທ່ອື ທື່ີໜງື່ - ຕອ້ ງຟາ້ ວສະຫບຼຸ ແລະ ຖາ້ ໝດົ ເວລາກ່ອນກໍໃຫ້ກບັ ມານັງ່ື ປະຈາໍ ທບ່ີື ່ຄໍື ວນຢນຢຕ່ ໄື່ໍ ປ. ປທ ຫ້ຼາແສງແກວ້ ພນັ ລະພາ 38
8. ບາດກ້າວໂຕ້ວາທີ 1. ປະະທານກ່າວເປດີ ແລະ ນໍາພາຜຟ້ ັງເຂຼ້ົາສ້ການໂຕ້ວາທີ 2. ປະທານແນະນໍາຕົນເອງຜ້ໂຕວ້ າທທີ ັງສອງຝ່າຍເລີ່ືມຈາກຫວົ ໜາ້ ຝາ່ ຍສະເໜີ ແລະ ຜເ້ ຂາ້ຼົ ຮ່ວມຝ່າຍສະເໜີ ແລວ້ ຈິ່ງື ແນະນໍາຫວົ ໜາ້ ຝ່າຍຄາ້ ນ ແລະ ຜເ້ ຂຼ້ົາຮ່ວມຝາ່ ຍຄາ້ ນແຕລ່ ະຄນົ . 3. ຫົວໜາ້ ຝາ່ ຍສະເໜີເວາ້ຼົ ກອ່ ນ. 4. ຫວົ ໜາ້ ຝ່າຍຄ້ານເວ້າຼົ ຕາມຫັງ. 5. ຜເ້ ຂົຼ້າຮ່ວມສະເໜີຜທ້ ີໜືງ່ ຂຼນ້ ເວຼາົ້ . 6. ຜເ້ ຂາ້ຼົ ຮວ່ ມຄາ້ ນຜທ້ ີໜື່ງຂນຼ້ ເວ້ຼົາ. 7. ຜເ້ ຂົ້ຼາຮວ່ ມສະເໜີຜທ້ ີສອງຂຼ້ນເວົຼ້າ. 8. ຜເ້ ຂ້າຼົ ຮວ່ ມຄາ້ ນຜທ້ ສີ ອງຂນ້ຼ ເວຼ້າົ . 9. ຜເ້ ຂົຼ້າຮວ່ ມສະເໜີຜທ້ ີສາມຂຼ້ນເວຼ້າົ . 10. ຜເ້ ຂຼ້າົ ຮ່ວມຄ້ານຜທ້ ສື່ີ າມຂນຼ້ ເວົຼາ້ . 11. ຫວົ ໜ້າຝາ່ ຍຄາ້ ນສະຫບຼຸ ກອ່ ນ. 12. ຫົວໜາ້ ຝ່າຍສະເໜີສະຫບຼຸ ຕາມຫງັ . 13. ປະກາດຄະແນນແຕ່ລະຝາ່ ຍ ແລະ ສຸດທ້າຍປະກາດຝາ່ ຍຊະນະ. 14. ປະທານກາ່ ວປດິ ການໂຕ້ວາທ,ີ ຜໂ້ ຕວ້ າທທີ ັງໝົດລກຸ ຂ້ນຼ ເຄາົ ລບົ ຜຟ້ ັງດວ້ ຍການຍມໍ ນົບ ຢ່າງສຸພາບອ່ອນນອ້ ມ. ປທ ຫາ້ຼ ແສງແກ້ວ ພນັ ລະພາ 39
9. ມາລະຍາດໃນການໂຕ້ວາທີ ແຕງ່ ຕົວໃຫ້ສຸພາບຮຽບຮ້ອຍ ໃຊຖ້ ອ້ ຍຄາໍ ທ່ືີສພຸ າບ ຢ່ານໍາເອາົ ເລອ່ື ງສ່ວນຕວົ ຂອງຝາ່ ຍກງົ ກນັ ຂາ້ ມມາເວາຼົ້ . ນອກຈາກເລ່ືອງທີື່ ດເີ ທຼົ້ານ້ັຼນ. ຢ່າສະແດງອາການບພ່ືໍ ໃໍ ຈ ຫ ຄຽດເຄອງຝ່າຍກົງກັນຂ້າມ, ຕອ້ ງສະແດງ ຄວາມເປັນມດິ ແລະ ຍີຼ້ມແຍ້ມແຈ່ມໃສຕໍືຝ່ ່າຍກງົ ກັນຂາ້ ມ ແລະ ຜຟ້ ງັ ສະເໝີ. ຢາ່ ເວາ້ຼົ ຊແື່ ທຂ້ ອງຝາ່ ຍກງົ ກັນຂາ້ ມຄວນເວຼາົ້ ຊ່ືຕາໍ ແໜ່ງຂອງການໂຕວ້ າທີ ແທນເຊືັ່ນ: ຫົວໜ້າ ຝາ່ ຍສະເໜີ, ຫົວໜາ້ ຝ່າຍຄ້ານຜເ້ ຂ້ົຼາຮວ່ ມຝ່າຍສະເໜຜີ ທ້ ີໜງ່ື , ສອງ, ສາມ, ຜຄ້ າ້ ນຝ່າຍທີໜືງ່ , ສອງ, ສາມເປນັ ຕົຼ້ນ. ຢາ່ ຊໜ້ຼີ ້າຝາ່ ຍກົງກນັ ຂາ້ ມເວລາໂຕວ້ າທີ. ຢາ່ ເວາ້ຼົ ເກີນເວລາທື່ີກາໍ ນົດໃຫ.້ ປທ ຫ້າຼ ແສງແກວ້ ພນັ ລະພາ 40
ບົດທ4ີ ການອາ່ ນ 1. ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສາໍ ຄນັ ຂອງການອາ່ ນ 1.1 ຄວາມໝາຍຂອງການອ່ານ ການອ່ານຄຂະບວນການຮັບຮ້ ແລະ ການແປຄວາມໝາຍຂອງຕົວ ອັກສອນຈາກບົດອ່ານທີື່ຜ ້ຂຽນຖ່າຍທອດອອກມາເພ ື່ອໃຫ້ເກີດຄວາມຮ ້ , ຄວາມເຂົຼ້າໃຈ. ຜ້ຂຽນເປັນຜ້ສົື່ງຂໍຼ້ມນຂ່າວສານ, ຜ້ອ່ານເປັນຜ້ຮັບຂໍ້ຼມນ ຂ່າວສານ, ການທີື່ຜ້ອ່ານຈະເຂົຼ້າໃຈບົດອ່ານໄດ້ຫາຍໜ້ອຍສໍື່າໃດນັ້ຼນຂ້ຼນຢ່ກັບ ປະສບົ ການເດີມ ແລະ ຄວາມສາມາດໃນການຈບັ ໃຈຄວາມສໍາຄັນ ແລະ ລາຍ ລະອຽດຈາກສິ່ືງທີ່ືອ່ານ, ສາມາດນໍາສິ່ືງທີື່ໄດ້ຈາກການອ່ານໄປໃຊ້ໃຫ້ເປັນ ປະໂຫຍດໃນດ້ານຕາ່ ງໆ. ປທ ຫ້າຼ ແສງແກ້ວ ພັນລະພາ 41
1.2 ຄວາມສໍາຄນັ ຂອງການອ່ານ ການອ່ານມີຄວາມສໍາຄັນຢ່າງຍິ່ືງໃນການສກສາຫາຄວາມຮ້ໃນວິຊາການ ຕ່າງໆ. ການອ່ານສາມາດໃຫ້ເຮົາຮ້ຄວາມຮ້ສກນກຄິດຂອງຄົນທັງໃນອະດີດ ແລະ ປັດຈຸບັນ ຊ່ວຍເພີື່ມສະຕິປັນຍາ, ຄວາມຮັບຮ້ ແລະ ຄວາມເຂົ້ຼາໃຈ ບັນຫາຕ່າງໆໄດ້ຢ່າງເລິກເຊິ່ືງ. ເຮົາຈື່ງຈໍາເປັນຢ່າງຍິື່ງທີ່ືຈະຕ້ອງໄດ້ເຝິກທັກ ສະການອ່ານ. ການອ່ານ ມີຄວາມສໍາຄັນຫາຍຕໍື່ການດໍາລົງຊີວິດຂອງຄົນເຮົາ, ການອາ່ ນປມ້ຼ ຫ ໜງັ ສເລ່ືອງຕາ່ ງໆທີືຮ່ ບີ ໂຮມເອາົ ຄວາມຮທ້ ຸກສາຂາວຊິ າ ແລະ ຄວາມບນັ ເທງິ ຕ່າງໆນນ້ຼັ ເປັນເສັຼ້ນທາງທີ່ືຈະພັດທະນາຄົນໃຫ້ມີຄຸນນະພາບ. ຜ້ ຮັກການອ່ານ ຈະເປັນປະໂຫຍດຢ່າງຫວງຫາຍໃນການເພີ່ືມພນຄວາມຮ້ທຸກ ສາຂາອາຊບີ ເພ່ືອປບັ ປງຸ ການປະກອບອາຊີບໃຫ້ຈະເລນີ ກາ້ ວໜາ້ . ປທ ຫຼາ້ ແສງແກ້ວ ພນັ ລະພາ 42
2. ຈດຸ ປະສົງ ແລະ ຄຸນຄ່າຂອງການອ່ານ 2.1 ຈດຸ ປະສົງຂອງການອາ່ ນ - ອ່ານເພ່ອື ຄົຼ້ນຄວ້າສກສາຫາຄວາມຮໃ້ ໝ່ເຊ່ນັື : ການອ່ານຕາໍ ລາວິຊາຮຽນ, ຕໍາລາ ວຊິ າການຕ່າງໆ. - ອ່ານເພ່ືອຮບັ ຮ້ຂາ່ ວສານຄວາມເປນັ ຈິງ ຫ ຫາຄໍາຕອບໃນສິ່ງື ທ່ເືີ ຮົາສງົ ໄສ ເຊັນື່ : ການອ່ານແນະນາໍ ວທິ ີການໃຊຢ້ າ, ການອາ່ ນປະກາດແຈງ້ ການຕ່າງໆ, ການອ່ານໜັງສພມິ ເປັນຕນ້ຼົ . - ອ່ານເພ່ືອຄວາມບັນເທງີ ຫ ຄວາມມວ່ ນຊ່ືນເຊນ່ືັ : ການອ່ານນະວະນິຍາຍ, ເລອ່ື ງສຼ້ນັ , ສາະຄະດີເປນັ ຕນ້ຼົ . - ອ່ານເພ່ືອຊອກຫາເປ້ຼົາໝາຍ ຫ ຊອກຫາຈຸດປະສົງໃດໜື່ງເຊ່ັືນ: ຊອກຫາຊ່ື, ວນັ , ເດອນ, ປີ ຫ ຂຄ້ໍຼ ວາມຈໍາເພາະເຈາະຈົງ ເພ່ືອຊອກຫາຂ້ຼຄໍ ວາມທືີຕ່ ອ້ ງການ ໃຊ້ເປັນຂຼໍ້ອ້າງອງີ ແລະ ເພ່ືອທບົ ທວນຄນສິື່ງທື່ີເຮົາໄດ້ອ່ານມາແລວ້ . - ອ່ານເພື່ອພດັ ທະນາຕົນເອງ ແລະ ພດັ ທະນາອາຊີບ ເປນັ ການອາ່ ນເພືອ່ ເພີື່ມ ພນຄວາມຮ້ ແລະ ໃຊ້ຄວາມຮ້ມາພດັ ທະນາອາຊບີ ຂອງຕົນເອງເຊັ່ືນ: ຊາວ ກະສິກອນອາ່ ນຕໍາລາການປກເຫັດເຟອງ, ແມຄ່ ົວອາ່ ນຕາໍ ລາເຮັດອາຫານ. ປທ ຫ້ຼາແສງແກ້ວ ພັນລະພາ 43
ໂດຍທວົັ່ ໄປຈຸດມງຸ່ ໝາຍຂອງການອາ່ ນມີ 3 ຢ່າງດງັ່ ນີື້: ກ. ອາ່ ນເພັອ່ ຄວາມຮູ້ ການອາ່ ນແບບນ້ີຼ ໄດ້ແກກ່ ານອາ່ ນຕາໍ ລາຮຽນ, ສາລະຄະດີ, ວາລະສານ, ບົດຄວາມ, ໜງັ ສພິມ ແລະ ຂຄໍຼ້ ວາມຕ່າງໆ ເພ່ືອໃຫຮ້ ້ເນ້ອຼ ເລ່ືອງຂອງບັນຫາດງ່ັື ກາ່ ວ. ການອ່ານເພອື່ ຄວາມຮອບຮ້ ເປນັ ການອ່ານທືີ່ ຈໍາເປນັ ທສ່ືີ ດຸ ສາໍ ລັບນັກຮຽນເພາະວ່າແຫ່ືງຂໍຼມ້ ນຄວາມຮ້ຕ່າງໆແມນ່ ມີການ ປຽ່ ນແປງຢ່ທຸກເວລາ. ປທ ຫ້າຼ ແສງແກ້ວ ພນັ ລະພາ 44
ຂ. ອາ່ ນເພ່ອັ ຄວາມຄດິ ການອ່ານແບບນີ້ຼເປັນການອ່ານທາງປັນຍາ, ຈາລິຍະທໍາ, ວັດທະນະທໍາ ແລະ ຄວາມຄິດເຫັນທົ່ືວໄປມັກແຊກຢ່ນໍາໜັງສເກອບ ທຸກເລ່ອື ງ, ບໍສື່ ະເພາະແຕ່ໜງັ ສປະເພດປັດຊະຍາ ຫ ຈາລິຍາທໍາໂດຍກົງ ເທາົື່ ນຼັນ້ , ການສກສາແນວຄິດທີ່ືດີຂອງຜ້ອ່ືນເອົາມາເປັນແນວທາງຄວາມ ຄິດຂອງຕົນເອງ ອາດນໍາມາປະຕິບັດໃນການດໍາລົງຊີວິດ ຫ ແກ້ບັນຫາ ຕ່າງໆໄດ.້ ປທ ຫາຼ້ ແສງແກວ້ ພັນລະພາ 45
ຄ. ອາ່ ນເພ່ອັ ຄວາມບັນເທງິ ການອ່ານແບບນີຼ້ ເປັນການອ່ານເພື່ອສ້າງຄວາມເບີກບານມ່ວນຊື່ນ ຫ ເປັນການອ່ານເພ່ືອເບົາສະໝອງ, ຜ່ອນຄາຍຄວາມເຄັ່ືງຕງ, ແຕ່ ມັນສກສາແນວຄິດຂອງຄົນເຮົາຢ່າງເລິກເຊິື່ງເຊັ່ືນ: ອ່ານນິທານ ຊຽງ ໝ້ຽງ ອ່ານປ້ຼມກະຕຸນເຫົື່ານີຼ້ເປັນຕົ້ຼນ. ແຕ່ບາງເທ່ືອກໍເປັນການອ່ານຂ້າ ເວລາເທົື່ານັ້ຼນເຊັ່ືນວ່າ ເວລາເຮົາໄປນັື່ງລໍຖ້າໝ່ເພ່ືອນ, ເວລາເຮົານັ່ືງລໍຖ້າ ການອອກເດີນທາງ ແລະ ອນ່ື ໆ. ປທ ຫາ້ຼ ແສງແກວ້ ພັນລະພາ 46
2.2 ຄຸນຄາ່ ຂອງການອ່ານ 47 ກ. ຄຸນຄາ່ ທາງອາລົມ ຂ. ຄນຸ ຄາ່ ທາງສະຕປິ ນັ ຍາ ຄ. ຄນຸ ຄາ່ ທາງສັງຄົມ ປທ ຫຼ້າແສງແກວ້ ພັນລະພາ
3. ປະເພດຂອງການອ່ານ ການອ່ານ ອອກເປນັ 2 ປະເພດຄ: ການອາ່ ນໃນໃຈ ແລະ ການອ່ານອອກສຽງ. ກ. ການອາ່ ນໃນໃຈ ການອ່ານໃນໃຈແມ່ນການອາ່ ນບືໍໃ່ ຫ້ມສີ ຽງດັງຜອ້ ່ານຈະຕ້ອງມີ ຄວາມສາມາດດ້ານພາສາໝາຍຄວາມວ່າຕອ້ ງຮ້ສບັ , ສາໍ ນວນພາສາດີ ແລະ ກວ້າງຂວາງ, ມຄີ ວາມສາມາດໃນການເກບັ ກາໍ ຄວາມຄດິ ທືຢີ່ ່ໃນ ຂຄໍຼ້ ວາມທື່ອີ ່ານ. ຂ. ການອາ່ ນອອກສຽງ ການອ່ານອອກສຽງແມ່ນການອ່ານທີ່ືເປັ່ືງສຽງອອກມາໃຫ້ມີສຽງ ດັງເຊັື່ນ: ການອ່ານຂ່າວ, ອ່ານປະກາດ, ອ່ານໜັງສເລື່ອງທົ່ືວໄປ. ການ ອ່ານອອກສຽງນີ້ຼ ຜ້ອ່ານຈະຕ້ອງອ່ານອອກສຽງໃຫ້ຖກຕ້ອງຕາມຫັກ ພາສາ ໂດຍສະເພາະແມ່ນອັກຂະຫະ, ຈັງຫວະວັກຕອນ. ພ້ອມກັນນັຼ້ນ ກໍຕ້ອງຄໍານງເຖງິ ລະດບັ ສຽງໃຫ້ດັງພໍທຜືີ່ ້ຟັງຈະໄດຍ້ ນິ ທ່ືົວເຖງິ . ປທ ຫ້ຼາແສງແກວ້ ພັນລະພາ 48
4. ຄຸນລກັ ສະນະຂອງນກັ ອາ່ ນທດ່ັີ ີ ດງັື່ ທີໄ່ື ດ້ກ່າວໄວ້ແລວ້ ວ່າ ການອ່ານມີຄວາມສໍາຄນັ ທີສ່ື ດຸ ຈື່ົງເປນັ ເສດຖີ ຂອງການອາ່ ນ, ຜ້ທ່ຮືີ ກັ ການອ່ານນນ້ັຼ ສາມາດຕດັ ສິນໃຈໃນບນັ ຫາຕ່າງໆໄດ້ ຢ່າງຖກຕ້ອງ ແລະ ໄດດ້ ີ, ເຮັດໃຫເ້ ຮາົ ໄດເ້ ພ່ືີມປະສົບການ ເພື່ອ ປະສດິ ທພິ າບໃນວຽກງານ. ການອ່ານສາມາດສ້າງໃຫ້ເຮົາມີໂລກະທດັ ແລະ ຊີວະທດັ ທຖີື່ ກຕອ້ ງ, ສ້າງກາໍ ລັງໃຈ, ສ້າງຄວາມໝັຼນ້ ໃຈໃຫມ້ ຄີ ວາມຫວງັ ... ປທ ຫາຼ້ ແສງແກວ້ ພັນລະພາ 49
ບດົ ທີ 5 ການຂຽນ 1. ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສໍາຄັນຂອງການຂຽນ 1.1 ຄວາມໝາຍຂອງການຂຽນ ການຂຽນ ແມ່ນການບັນທກຂໍ້ຼຄວາມໄປຕາມຄວາມຕ້ອງການໃດ ໜ່ືງ ດ້ວຍວິທີຕ່ືມຄໍາໃຫ້ປະໂຫຍກຄໍາເວົ້ຼາຄົບຖ້ວນ ແລະ ສົມບນ ຫ ຂຽນຕາມໂຄງຮ່າງໃດໜ່ືງທີ່ືກຽມໄວ້ແລ້ວ ແລະ ບາງເທ່ືອແມ່ນການ ດັດແປງບ່ອນທີືເ່ ຫນັ ວ່າຜິດພາດຕາມຫັກການຂຽນ. ການຂຽນເປັນການໃຊພ້ າສາເພ່ືອການສສື່ ານໂດຍໃຊ້ຕົວອກັ ສອນ ຫ ສັນຍະລກັ ຖ່າຍທອດຄວາມຮສ້ ກນກຄິດ, ຄວາມຮ້ຄວາມສາມາດ, ຈິນຕະນາການ, ປະສບົ ການຕ່າງໆ ແທນຄາໍ ເວາຼົ້ ໃຫຄ້ ນົ ອືນ່ ໄດເ້ ຂາ້ຼົ ໃຈ ຄວາມໝາຍ ແລະ ເຮັດໃຫຜ້ ອ້ າ່ ນເກີດຄວາມຮ້, ຄວາມຄິດໃນເລອ່ື ງທ່ີື ຂຽນ, ສາມາດນາໍ ໄປໃຊ້ໃຫເ້ ກີດປະໂຫຍດຕຕ່ືໍ ົນເອງ ແລະ ຜອ້ ່ນື . ປທ ຫ້ຼາແສງແກວ້ ພັນລະພາ 50
Search
