นาํ นํา สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั นาํ กระตนุ้ ความสนใจ 1. ครนู าํ คลปิ วดิ โี อเกยี่ วกบั นวตั กรรม สงิ่ ประดษิ ฐ สมยั ใหม เชน รถยนตไ ฟฟา มาเปด ใหน กั เรยี นดู แลวตั้งคําถามใหนักเรียนชวยกันตอบวา วิธี การเลอื กใชว สั ดแุ ละอปุ กรณใ นการสรา งสรรค เทคโนโลยีมหี ลักการอยางไร (แนวตอบ ควรมีการวิเคราะหสมบัติของวัสดุ ท่ีเลือกใช เพื่อใหเหมาะสมกับลักษณะของ ชิ้นงาน เพื่อใหไดชิ้นงานที่มีคุณภาพและเกิด ประโยชนกับผูใชงานสูงสุด เชน การสราง รถยนตไ ฟฟา โครงสรา งควรเปนโลหะ เพราะ มีความแข็งแรงทนทาน สวนเครื่องยนตทํา จากเซรามิก เพราะนํ้าหนักเบา ทนความรอ น ทนตอ การขดั สี ลดการเสียดทาน) 2. ครูสุมนักเรียน 3-4 คน ยกตัวอยางการ สรางสรรคนวัตกรรมและสิ่งประดิษฐท่ีเคย พบเห็นในชีวิตประจําวัน พรอมทั้งบอกวิธี การเลือกวัสดุ อุปกรณ และเครอื่ งมือ รวมถึง การนําเทคโนโลยีมาใชเพื่อชวยอํานวยความ สะดวกในการสรางชน้ิ งาน 3. ครูใหนักเรียนทําแบบทดสอบกอนเรียนหนวย การเรยี นรทู ี่ 3 เรอื่ ง ผลงานออกแบบเทคโนโลยี เกร็ดแนะครู การจัดการเรียนการสอนในหนวยการเรียนรูท่ี 3 ครูควรจัดกิจกรรมการ เรยี นรใู หน กั เรยี นไดใ ชค วามรแู ละทกั ษะทเี่ กย่ี วกบั วสั ดุ อปุ กรณ เครอ่ื งมอื กลไก ไฟฟา และอิเล็กทรอนิกสในการแกปญหาหรือพัฒนางานตางๆ ใหถูกตอง โดยครูจะตองเนนย้ําเก่ียวกับความปลอดภัยขณะที่นักเรียนปฏิบัติงานทุกคร้ัง และฝกใหนักเรียนปฏิบัติจนเปนนิสัยเพ่ือใหสามารถนําความรูท่ีไดจากการ ปฏิบัติกิจกรรมของหนวยการเรียนรูนี้ไปใชในการแกปญหา สรางช้ินงานหรือ พัฒนางานในชวี ติ ประจาํ วันในอนาคตได T44
นาํ นํา สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั นาํ กระตนุ้ ความสนใจ 4. ครูถามคําถามสําคัญประจําหัวขอวา วัสดุ อุปกรณ และเครื่องมือมีความสําคัญในการ สรา งช้นิ งานอยางไร 5. ครูเปดคลิปวิดีโอเกี่ยวกับส่ิงประดิษฐ เรื่อง ปล๊ักไฟตอไดแบบเลโก หมุนได 360 องศา ใหน กั เรยี นดู จากนนั้ ครตู งั้ คาํ ถามกระตนุ ความ คดิ กับนกั เรียนวา นกั เรยี นเคยเห็นส่ิงประดษิ ฐ เหลานหี้ รือไม 6. ครูนํารูปภาพปล๊ักไฟต้ังแตอดีตถึงปจจุบัน มาใหนักเรียนดู แลวบอกกับนักเรียนวา สิ่งทีน่ กั เรยี นเห็นในภาพ คือ ผลงานออกแบบ และเทคโนโลยีที่อาศัยหลักในการเลือกวัสดุ อปุ กรณ และเครอ่ื งมือใหเ หมาะสม 12 ขอ สอบเนน การคดิ แนวตอบ คาํ ถามสําคัญประจาํ หวั ข้อ ถา นกั เรยี นตอ งการสรา งชนิ้ งานโดยใชไ มเ ปน วสั ดตุ ามเงอ่ื นไข ดงั นี้ วัสดุ อุปกรณ มีความสําคัญกับช้ินงานตรงท่ี • สวนโครงสรา งตอ งแขง็ แรงทนทาน เม่ือเราเลือกใชงานของใหถูกวิธี มีความเหมาะสม • สวนพน้ื ผิวภายนอกตอ งตกแตงเปน ลวดลายสวยงามได กบั ชิน้ งานทจี่ ะทาํ ซ่ึงจะชว ยใหชนิ้ งานทที่ ําออกมา มคี วามคงทนและใชป ระโยชนไ ดอ ยา งถกู วธิ ี นักเรยี นจะเลอื กใชไ มตามขอใด 1. สวนโครงสรางใชไมกระบาก สว นพน้ื ผวิ ภายนอกใชไมเตง็ นักเรียนควรรู 2. สวนโครงสรา งใชไ มป ระดู สวนพ้ืนผิวภายนอกใชไ มช ิงชัน 3. สวนโครงสรา งใชไ มม ะมวง สว นพ้นื ผิวภายนอกใชไมฉ ําฉา 1 เมลามีน คือ พลาสติกชนิดหน่ึงมีสารฟอรมาลดีไฮดหรือฟอรมาลีนเปน 4. สวนโครงสรางใชไมกระบาก สวนพื้นผิวภายนอกใชไม สวนประกอบ นิยมนํามาผลิตพลาสติก จานเมลามีน ถุงพลาสติก พลาสติก มะเกลอื สําหรับหออาหาร เปนตน นอกจากน้ี ยังนําไปทํานํ้ายาดับเพลิงคุณภาพดี (วิเคราะหคาํ ตอบ สว นโครงสรา งใชไ มเ นอื้ แขง็ หรอื เนอื้ แกรง สว น น้ํายาทําความสะอาด และปุย เพราะโครงสรางของเมลานีนมีไนโตรเจนเปน สว นประกอบสูง พ้นื ผวิ ภายนอกตอ งใชไมเ นอ้ื ออ น ดงั นั้น ตอบขอ 3.) 2 ซิลิโคน เปนสารประกอบท่ีมีความหลากหลายในรูปรางและการใชงาน โดยท่ัวไปจะใชกับงานท่ีตานทานความรอน และงานท่ีใชเปนวัสดุยืดหยุน ตวั อยางการใชงานของซลิ ิโคน เชน กาว ยาแนวเครอ่ื งครัว ฉนวน งานทางการ แพทย (ซิลโิ คนเสรมิ หนา อก) T45
นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ สอน 1.1 ประเภทของวสั ดุ สาํ รวจคน หา วัสดุ แบง ออกไดเปน 4 ประเภท ดังนี้ 1. วสั ดปุ ระเภทโลหะ (Metallic materials) เปน สารอนนิ ทรยี (Inorganic substances) ทป่ี ระกอบดว ยธาตทุ เ่ี ปน 1. ครูจัดกลุมใหนักเรียน โดยคละตามความ โลหะเพยี งชนดิ เดยี วหรอื หลายชนดิ กไ็ ด โลหะมโี ครงสรา งเปน ผลกึ ซงึ่ อะตอมจะมกี ารจดั เรยี งตวั อยา งเปน ระเบยี บและ สามารถ (เกง ปานกลาง ออน) กลมุ ละ 4 คน เฉพาะ โดยทว่ั ไปโลหะเปน ตวั นาํ ความรอ นและไฟฟา ทด่ี ี โลหะหลายชนดิ มสี มบตั คิ อ นขา งแขง็ แรงและออ น (Ductile) จากนัน้ ใหน กั เรยี นแตละกลุมตงั้ ชอ่ื กลมุ ท่อี ณุ หภูมิหอ ง และมโี ลหะอกี หลายชนิดทีค่ งสภาพแขง็ แรงดีในอุณหภูมิสงู 2. สมาชิกแตละกลุมแบงหนาที่ศึกษาเก่ียวกับ โลหะ (Metals) แบง ออกเปน 2 กลมุ ดงั น้ี ประเภทของวัสดุในหนังสือเรียน หนา 40-41 คนละ 1 ประเภท และใหส มาชิกแตละคนหา โลหะทม่ี เี หล็กเปนองคประกอบ (Ferrous Metals) ภาพที่ 3.2 รถยนต คาํ ตอบประเดน็ การเลอื กใชว สั ดุ อปุ กรณ และ เครื่องมือกับวสั ดุประเภททไี่ ดร ับมอบหมาย • โลหะพวกน้ีจะประกอบดวยเหล็กท่ีมีเปอรเซน็ ตส งู • ตัวอยา งเชน เหล็กกลา เหล็กหลอ เปนตน 3. ครูนําปายช่ือวัสดุ 4 ประเภท ไดแก โลหะ • ถกู ใชใ น ตัวถงั รถ สะพาน เครื่องหนีบ พอลเิ มอร เซรามกิ และวสั ดผุ สม ไปตดิ ไวต าม มุมตางๆ ของหอ ง และกําหนดใหบ ริเวณท่ีติด ปายชื่อวัสดุแตละประเภทเปนฐานการเรียนรู รวมทั้งสน้ิ 4 ฐาน โลหะทไี่ มม เี หลก็ เปนองคประกอบ (Non - Ferrous Metals) ภาพท่ี 3.3 เครอื่ งบิน กระปอ งน้ํา • โลหะพวกนี้จะไมมีเหลก็ ประกอบอยู หรือมีอยนู อ ย 1 • ตัวอยา งเชน อะลมู เิ นยี ม ทองแดง สังกะสี ไทเทเนียม เปนตน • ถูกใชใน ตวั ถังเครอ่ื งบนิ กระปอ งเครือ่ งดมื่ เครอื่ งประดบั หมอน้าํ นอกจากนยี้ งั มีโลหะผสม หรือ อลั ลอยด (Alloys) คือ ของผสมของ โลหะต้ังแต 2 ชนิด หรือมากกวา 2 ชนิด หรือเปนโลหะผสมกับอโลหะ ตัวอยา งเชน ทองเหลือง คือ สว นผสมของทองแดงกบั สังกะสี สมั ฤทธิ์ คือ สวนผสมของทองแดงกบั ดีบกุ ซึ่งจะถูกใชในการทําเหรยี ญกษาปณ กุญแจ เครื่องประดบั ภาพท่ี 3.4 เหรียญกษาปณ กญุ แจ 2. วัสดุพอลเิ มอร (Polymeric materials) สวนมากประกอบดวยสารอนิ ทรยี มีคารบ อนเปนองคประกอบท่มี ี โมเลกลุ เปน โซย าว ๆ หรอื เปน โครงขา ย โดยตามโครงสรา งแลว วสั ดพุ อลเิ มอรส ว นใหญไ มม รี ปู รา งผลกึ ความแขง็ แรง และความออ นเหนยี วจะมคี วามหลากหลายอยา งมาก มคี วามหนาแนน ตาํ่ และมจี ดุ ออ นตวั หรอื อณุ หภมู ขิ องการสลายตวั คอนขา งตาํ่ เนือ่ งจากลกั ษณะของโครงสรา งภายในทาํ ใหวัสดุพอลเิ มอรส ว นมากเปน ตัวนําไฟฟาที่ไมดี บางชนิดเปน ฉนวนไฟฟาทดี่ ีมาก จงึ ไดนํามาประยุกตใ ชกับงานดานนี้อยางแพรหลาย 40 นักเรียนควรรู ขอสอบเนน การคดิ 1 ไทเทเนียม คือ โลหะที่มีความแข็งกวาอะลูมิเนียม 2 เทา มีนํ้าหนักเบา นักเรียนคิดวา ขอใดเปนสมบัติสําคัญที่สุดของไทเทเนียมท่ี มีสีเทาขาวเน้ือเงา น้ําหนักเบากวาเหล็ก 50% ไมเกิดสนิม ไมเปนสื่อแมเหล็ก ทาํ ใหถูกนํามาใชท างการแพทย สามารถนํากลับมาใชไดใหม นิยมใชเปนวัสดุสําหรับการผลิตสินคาดานตางๆ เชน ดานการบินและอวกาศเนื่องจากน้าํ หนักเบา ดานการแพทยเนื่องจากไมม ี 1. นํ้าหนักเบา การตอ ตา นจากระบบภูมิคุมกันของรางกาย ดา นเคร่อื งใช เชน นาฬกา แวนตา 2. ไมเ กดิ สนมิ เนอ่ื งจากคณุ สมบตั ทิ ไ่ี มส รา งความระคายเคอื งแกผ วิ หนงั มนี าํ้ หนกั เบา ทนทาน 3. แข็งกวาอะลูมิเนยี ม 2 เทา ตอ กรดและดา ง ไมเปลย่ี นสี 4. ไมม ีการตอ ตานจากระบบภูมคิ มุ กันของรางกาย (วเิ คราะหคําตอบ สมบตั สิ าํ คญั ทส่ี ดุ ของไทเทเนยี มทท่ี าํ ใหถ กู นาํ มาใชท างการแพทย คอื ไมมีการตอ ตานจากระบบภมู ิคุมกนั ของ รา งกาย ดังน้ัน ตอบขอ 4.) T46
นาํ สอน สรปุ ประเมนิ 3. วัสดุเซรามิก (Ceramic materials) เปน สารอนินทรียทปี่ ระกอบดว ยธาตทุ เ่ี ปนโลหะและธาตทุ ีเ่ ปนอโลหะ ขนั้ สอน รวมตัวกันดวยพันธะเคมี มีโครงสรางเปนไดท้ังแบบมีรูปรางผลึกและไมมีรูปรางผลึกหรือเปนของผสมของทั้งสอง แบบ สวนใหญม คี วามแข็งแรงสูงและคงความแขง็ แรงไดท่ีอุณหภมู ิสูงแตม ักจะเปราะ ปจ จุบันวสั ดเุ ซรามกิ ไดม กี าร สาํ รวจคน หา พฒั นาขน้ึ เพอ่ื ใชส รางเคร่อื งยนตด วย ซึง่ ขอดขี องวสั ดเุ ซรามิกทน่ี ํามาสรา งเครื่องยนต มดี งั นี้ 4. ครูใหสมาชิกที่ไดรับมอบหมายใหศึกษา ขอดี ประเภทของวัสดุแตละชนิดของแตละกลุมที่ 1 นํา้ หนักเบา ศึกษาแยกยายกันไปรวมกับสมาชิกของกลุม 2 มีความแขง็ แรงสูง อ่ืนๆ ตามฐานทค่ี รไู ดก าํ หนดไว โดยครตู ง้ั ให 3 มีความแขง็ สูง ทนความรอน และทนตอ การขัดสี สมาชกิ แตล ะฐานเปน กลมุ ใหม และกาํ หนดให เปน กลุมผเู ชีย่ วชาญ (expert group) ไดด ี 4 ลดการเสียดทานและยังมสี มบตั เิ ปนฉนวน 5. สมาชิกในกลุมผูเช่ียวชาญแตละกลุมรวมกัน ทําความเขาใจเก่ียวกับประเภทของวัสดุท่ี สมบัติดานการเปนฉนวนควบคูไปกับการทน ภาพท่ี 3.5 เครอ่ื งยนต รบั ผดิ ชอบอยา งละเอียด และรว มกนั อภปิ ราย ความรอนสูง ๆ และทนตอการขัดสี ทําใหวัสดุเซรามิก ภาพที่ 3.6 กระสวยอวกาศ หาคําตอบตามประเด็นการเลือกใชวัสดุ หลายชนดิ สามารถนาํ ไปใชบผุ นงั เตาท่ีอณุ หภูมสิ งู เพอื่ อปุ กรณ และเครื่องมือ หลอมโลหะ เชน เตาหลอมเหลก็ กลา เปน ตน การนาํ วสั ดุ 6. สมาชกิ กลมุ ผเู ชย่ี วชาญแยกยา ยกลบั สกู ลมุ เดมิ ใเซชกรารมะเกิบไอ้ื ปงใเชซงราานมทกิ บางผุ อนวงั กการศะนสวบั ยวอา วมกคี าวศ1าม(Sสpาํ aคcญัeมSาhกuttคleอื ) แลวนําความรูที่ไดมาอธิบายใหสมาชิก กลุมเดิมเขาใจเก่ียวกับขอมูลที่ไดศึกษามา ซึ่งวัสดุเซรามิกเหลาน้ีจะชวยกันความรอนไมใหผาน และอภิปรายรวมกันจนเกิดความเขาใจที่ เขาไปถึงโครงสรางอะลูมิเนียมภายในกระสวยอวกาศ ชัดเจนตรงกัน และเพื่อใหสมาชิกทุกคน เม่ือขณะบนิ ออกและกลบั เขาสูบรรยากาศของโลก ในกลมุ ไดเ รยี นรภู าพรวมเกยี่ วกบั ประเภทของ วสั ดทุ ้ังหมด วสั ดผุ ส4ม.สววนัสดมุผากสมประ(Cกoอmบดpวoยsiสteารmเตaมิ te(rFiailllse)r)เหปรนอื ขวอสั งดผเุ สสรมมิ ทแ่ไี รดงจทาเี่กหวมสั าดะุ ส2มกชบันตดิ วั ปหรระือสมาานกพกววกา เร2ซนิช2นจิดะไมดาเ ผปสน มวกสั นัดุ อธบิ ายความรู ที่มีลักษณะเฉพาะและมีสมบัติตามท่ีตองการ โดยปกติสารท่ีเปนองคประกอบเหลานั้นจะไมละลายเขาดวยกัน ซ่งึ สามารถสังเกตไดท่ีรอยตอ ระหวา งสารที่เปน องคประกอบ 1. ครอู ธบิ ายเพม่ิ เตมิ ใหน กั เรยี นเขา ใจวา การเลอื ก วัสดุ อุปกรณ และเคร่อื งมอื มีความสาํ คัญใน วสั ดผุ สมสามารถจาํ แนกออกไดห ลายประเภท บางประเภทมเี สน ใยเปน องคป ระกอบหลกั มเี สน ใยเสรมิ แรง การสรางช้ินงาน ดังน้ัน การจะนําวัสดุแตละ ในเนอื้ ของวสั ดปุ นกบั อนภุ าค บางชนดิ มอี นภุ าคกระจายอยใู นเนอื้ ของวสั ดุ การผลติ วสั ดผุ สมจงึ มไี ดห ลากหลายขนึ้ อยกู บั ชนดิ มาใช ผใู ชค วรวเิ คราะหว า สมบตั ขิ องวสั ดุ วิธกี ารของการเสริมแรงกบั ตัวประสาน วัสดผุ สมทท่ี นั สมัยที่วศิ วกรใชกนั มาก 2 ชนดิ คอื ใชเ สนใยแกว เสริมแรง น้ันเหมาะสมกับช้นิ งานหรอื ไม ในพอลิเอสเทอรห รอื อีพอกซี อกี ชนิดหนง่ึ คอื ใชเ สนใยคารบ อนเสรมิ แรงในเนอื้ อีพอกซี 2. ครสู ุมนกั เรยี น 3-4 คน ยกตวั อยางสิ่งประดษิ ฐ 1 ชนดิ และบอกวา การสรา งสงิ่ ประดษิ ฐช นดิ น้ี ควรเลือกใชวัสดุ อุปกรณ และเครื่องมือ อยางไรใหเหมาะสม 41ผลงานออกแบบ เทคโนโลยี ขอ สอบเนน การคิด นักเรียนควรรู วสั ดชุ นิดใดมีคุณสมบตั ขิ องตัวนาํ ไฟฟา ดีทีส่ ุด 1 กระสวยอวกาศ คือ เครื่องบินอวกาศของสหรัฐอเมริกา สรางข้ึนโดย 1. ตะกั่ว องคก ารนาซา (NASA) มชี ่อื เรยี กอยา งเปน ทางการวา Space Transportation 2. เซรามิก System (STS) ผลติ โดยบรษิ ทั North American Aviation ทป่ี จ จบุ นั เปน สว นหนงึ่ 3. พลาสตกิ ของบริษัท Rockwell International การขน้ึ ของกระสวยอวกาศเหมอื นกบั จรวด 4. ทองแดง กระสวยอวกาศถูกออกแบบใหใ ชงานซ้ําได 100 ครัง้ หรอื ปฏบิ ัติการได 10 ป (วเิ คราะหค าํ ตอบ วสั ดโุ ลหะนาํ ไฟฟา ทดี่ ี คอื เงนิ ทองแดง ทองคาํ 2 เรซิน เปนสารชนิดหนึ่งที่ไดจากยางเหนียวของตนไมหรือจากการ สังเคราะหทางเคมี สวนใหญใชเปนสารประกอบหลักในการแตงและเคลือบผิว อะลมู เิ นยี ม สว นเซรามิกและพลาสติก เปนฉนวนไฟฟาหรอื วสั ดุท่ี เชน แลก็ เกอร ยรู เี ทน ซิลิโคน ไมมีสมบัติของตวั นาํ ไฟฟา ดังนัน้ ตอบขอ 4.) T47
นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ สอน 12 อธบิ ายความรู 3. ครูใหนักเรียนแตละกลุมรวมกันศึกษา เร่ือง สมบตั แิ ละการเลอื กใชว สั ดุ ในหนงั สอื เรยี น หนา 42 จากนนั้ ใหน าํ ความรทู ไี่ ดม าอภปิ รายรว มกนั ในหัวขอ หลักการเลือกใชวสั ดุ อุปกรณ และ เครอื่ งมือ 4. นกั เรยี นแตล ะกลมุ รว มกนั สรปุ ความรทู ไี่ ดจ าก การอภปิ รายเปน ผงั มโนทศั นล งในกระดาษ A4 และรวมกันออกแบบวิธีการนําเสนอผลงาน ของกลุม 5. นักเรียนแตละกลุมสงตัวแทนออกมานําเสนอ ผลงานหนา ชน้ั เรยี น กาํ หนดระยะเวลากลมุ ละ 3 นาที 6. นกั เรียนแตละคนทาํ ใบงาน เร่ือง การเลอื กใช วสั ดุ อปุ กรณ และเคร่อื งมอื นักเรียนควรรู ขอ สอบเนน การคดิ 1 สนามแมเ หลก็ (magnetic field) หมายถึง บริเวณที่มแี รงแมเ หลก็ กระทาํ ขอใดจับคูสมบตั ิของวสั ดุผิด ซง่ึ เราไมส ามารถมองเหน็ ได แตส ามารถรบั รไู ดว า บรเิ วณใดมสี นามแมเ หลก็ โดย 1. ความยืดหยนุ ของหนงั ยาง-สมบัติเชิงกล ดจู ากผลของแรงทีก่ ระทาํ คอื การดดู วสั ดุที่ทําจากเหลก็ นิกเกิล และโคบอลต 2. ลกั ษณะพนื้ ผวิ ของกระจก-สมบตั เิ ชิงมิติ ได 3. การนําไฟฟา ของทองแดง-สมบัติทางเคมี 2 สนามไฟฟา (electricfi field) หมายถึง บริเวณโดยรอบประจุไฟฟา ซึ่ง 4. ความมันวาวของเงิน-สมบตั ทิ างกายภาพ ประจุไฟฟาสามารถสงอํานาจไปถึง หรือบริเวณท่ีเม่ือนําประจุไฟฟาทดสอบ (วิเคราะหค ําตอบ การนาํ ไฟฟา เปน สมบตั ทิ างกายภาพของวสั ดุ เขาไปวางแลวจะเกิดแรงกระทําบนประจุไฟฟาทดสอบนั้นตามจุดตางๆ ใน บรเิ วณสนามไฟฟา จะมคี วามเขม ของสนามไฟฟา ตา งกนั จดุ ทอ่ี ยใู กลป ระจไุ ฟฟา ดงั น้ัน ตอบขอ 3.) ตนกําเนิดสนามจะมีความเขมของสนามไฟฟาสูงกวาจุดที่อยูหางไกลออกไป หนว ยของสนามไฟฟา คือ นวิ ตันตอ คลู อมบ หรือโวลตตอ เมตร T48
นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ สอน อธบิ ายความรู้ 7. ครใู หน กั เรยี นแตล ะกลมุ ศกึ ษา เรอ่ื ง เครอื่ งมอื ชา งพื้นฐาน จากหนงั สอื เรยี น หนา 43 8. ครูอธิบายเพ่ิมเติมวา เคร่ืองมือวัดท่ีใชตรวจ สอบระยะหรือขนาดจะมีหนวยการวัดอยูที่ตัว เคร่อื งมอื เชน ตลับเมตร จะมีหนว ยวัดแบบ เซนติเมตรกับนิว้ 9. ครูอธบิ ายเพม่ิ เตมิ วา เครอ่ื งมือตดั จาํ เปน ตอง เลือกใชใหเหมาะสมกับวัสดุท่ีจะตัด เพราะ อาจทาํ ใหเ กดิ ความเสยี หายกบั วสั ดหุ รอื เครอื่ ง- มือไดหากเลือกใชไมเ หมาะสม เชน ไม Balsa เปนไมเ นอ้ื ออ นทสี่ ามารถใชค ัตเตอรตัดได แต ถาตองการทําแบบจาํ ลองยอสวนทต่ี องใชไมท ี่ มขี นาดเลก็ มากประมาณเทา กา นไมขีด กต็ อง ใชเ ครอื่ งซอยไม Balsa (Balsa Stripper) แทน กจิ กรรม สรางเสรมิ เกร็ดแนะครู ใหน กั เรยี นอธบิ ายวา กจิ กรรมในภาพใชเ ครอ่ื งมอื ชา งพน้ื ฐาน ครูอาจหาอุปกรณจริงหรือภาพเคร่ืองมือวัดและเครื่องมือตัดท่ีมีอยูใน ประเภทใดบา ง และเลอื กใชไ ดเหมาะสมกบั งานหรอื ไม อยา งไร ปจจุบันมาใหนักเรียนไดศึกษาเพ่ิมเติมจากหนังสือเรียน เนื่องจากเครื่องมือ แตล ะประเภทมคี วามหลากหลายตามการใชง าน นกั เรยี นจงึ ควรไดศ กึ ษาเพม่ิ เตมิ จากในหนงั สอื โดยเฉพาะขอ มลู เกย่ี วกบั การใชง านเครอ่ื งมอื แตล ะประเภท เพื่อใหมคี วามรูพ นื้ ฐานท่สี ามารถตอยอดนาํ ไปสกู ารใชงานจริงได T49
นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั สอน อธบิ ายความรู้ 10. ครใู หน กั เรยี นแตล ะกลมุ ศกึ ษา เรอ่ื ง เครอื่ งมอื สาํ หรบั ยดึ ตดิ และเครอื่ งมอื สาํ หรบั เจาะ จาก หนงั สือเรยี น หนา 44 11. ครูอธิบายวา เครื่องมือสําหรับยึดติด เปน เคร่ืองมือท่ีใชยึดติดอุปกรณ เชน กาว สกรู ปนกาว ไขควง 12. ครูอธิบายวา เคร่ืองมือสําหรับเจาะ เปน เครื่องมือที่ใชสําหรับเจาะชิ้นงานที่เปนโลหะ หรอื ไม เพื่อใหไ ดร ูตามทีต่ อ งการ เชน สวาน ไฟฟา ที่เจาะกระดาษ สวานมือ สวาน กระแทก ขยายความเขา้ ใจ 1. ครูใหนักเรียนทําใบงาน เร่ือง การเลือกใช วัสดุ อปุ กรณ และเครอ่ื งมอื เกร็ดแนะครู ขอ สอบเนน การคิด ครูอาจจะหาคลิปวิดีโอสาธิตการใชงานเครื่องมือวัดและเคร่ืองมือตัดมา ขอใดจับคูเ ครื่องมอื ยึดติดกบั อุปกรณไมเ หมาะสม ใหนักเรียนไดศึกษาเพ่ิมเติมจากหนังสือเรียน เพ่ือใหเกิดความเขาใจมากข้ึน 1. ปน กาวใชต ดิ เหลก็ เพราะเครื่องมือแตละประเภทมีรายละเอียดในการใชงานท่ีแตกตางกัน และ 2. กาวรอนใชซ อ มไมหัก ควรเนนสอนการใชงานเครื่องมือท่ีนักเรียนมีโอกาสใชงานจริงในการสราง 3. สกรูใชก ับบานพบั ประตู ช้ินงานใหมากที่สุด เพ่ือใหเกิดประโยชนสูงสุดในการเรียนการสอนและ 4. กาวลาเท็กซใ ชติดกระดาษ การฝก ปฏิบตั ิจริง (วเิ คราะหค าํ ตอบ ปนกาวเหมาะกับการใชยึดติดวัสดุที่มีน้ําหนัก เบาและไมม กี ารรองรับนาํ้ หนัก ดังนั้น ตอบขอ 1.) T50
นํา สอน สรุป ประเมนิ ขนั้ สอน ขยายความเขา้ ใจ 2. นักเรียนทํากิจกรรมที่สอดคลองกับเนื้อหา โดยใหผูเรียนฝกปฏิบัติเพ่ือพัฒนาความรูและ ทกั ษะ (Design Activity) ขน้ั สรปุ ตรวจสอบผล 1. ครูและนกั เรยี นรว มกันอภปิ รายและสรปุ เร่ือง การเลอื กใชวสั ดุ อุปกรณ และเครอื่ งมือ 2. ครูประเมินผลการนําเสนอของนักเรียนและ ตรวจสอบความถกู ตองจากการทาํ ใบงาน 3. ครูใหนักเรียนทาํ แบบฝกหัด หนา 43-51 ขน้ั ประเมนิ ตรวจสอบผล ตารางการวดั และประเมินผล วธิ ีการ เคร่อื งมือ เกณฑก ารประเมนิ ตรวจแบบทดสอบ แบบทดสอบ ประเมินตาม กอนเรยี น กอนเรยี น สภาพจริง ตรวจใบงาน ใบงาน รอ ยละ 60 ผานเกณฑ ตรวจแบบฝก หดั แบบฝก หดั รอยละ 60 ผา นเกณฑ ประเมนิ แบบประเมิน ระดับคณุ ภาพ 2 การนาํ เสนอ การนําเสนอ ผานเกณฑ ระดับคณุ ภาพ 2 ผลงาน ผลงาน ผา นเกณฑ สงั เกตพฤตกิ รรม แบบสงั เกต ระดบั คุณภาพ 2 พฤติกรรม ผานเกณฑ การทาํ งาน แบบสังเกต รายบคุ คล พฤติกรรม สงั เกตพฤตกิ รรม การทาํ งานกลมุ กจิ กรรม ทา ทาย แนวทางการวัดและประเมินผล แบงนักเรียนเปน 4 กลุม ใหแตละกลุมชวยกันคิดวา ครูสามารถประเมินการนําเสนอผลงาน และสังเกตพฤติกรรมการทํางาน การรจู กั ประเภทของวสั ดแุ ละสมบตั ขิ องวสั ดมุ ปี ระโยชนใ นการสรา ง รายบุคคลและการทํางานกลุมของนักเรียน โดยศึกษาเกณฑการวัด ช้นิ งานอยางไร พรอ มยกตัวอยางประกอบ และประเมินผลจากแบบประเมินการนําเสนอผลงาน แบบสังเกตพฤติกรรม การทํางานรายบุคคล และแบสังเกตพฤติกรรมการทํางานกลุมที่แนบมา ทายแผนการจดั การเรียนรทู ี่ 2 หนวยการเรยี นรูท ่ี 2 แบบประเมนิ การนาเสนอผลงาน แบบสังเกตพฤตกิ รรมการทางานรายบคุ คล แบบสังเกตพฤตกิ รรมการทางานกลุ่ม คาช้แี จง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤตกิ รรมของนักเรยี นในระหวา่ งเรยี นและนอกเวลาเรยี น แล้วขีด ลงในชอ่ งท่ี คาช้แี จง : ให้ผูส้ อนสังเกตพฤตกิ รรมของนักเรยี นในระหวา่ งเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ลงในชอ่ งท่ี คาชี้แจง : ให้ผสู้ อนสงั เกตพฤติกรรมของนักเรยี นในระหวา่ งเรยี นและนอกเวลาเรยี น แล้วขดี ลงในชอ่ งที่ ตรงกับระดับคะแนน ตรงกบั ระดับคะแนน ตรงกบั ระดับคะแนน ลาดบั ท่ี รายการประเมิน ระดบั คะแนน 1 ลาดับท่ี รายการประเมนิ ระดบั คะแนน การแสดง การยอมรับ การทางาน ความมนี า้ ใจ การมี รวม 32 32 ความคดิ เห็น ฟังคนอื่น ตามทีไ่ ดร้ บั ส่วนรว่ มใน 15 1 ความถูกตอ้ งของเนอ้ื หา 1 การแสดงความคิดเหน็ 1 ลาดับที่ ช่ือ–สกุล มอบหมาย การปรับปรงุ คะแนน 2 ความคดิ สร้างสรรค์ 2 การยอมรบั ฟงั ความคิดเห็นของผู้อื่น ของนกั เรยี น ผลงานกลุม่ 3 วธิ ีการนาเสนอผลงาน 3 การทางานตามหนา้ ท่ีทไี่ ดร้ ับมอบหมาย 4 การนาไปใช้ประโยชน์ 4 ความมนี าใจ 321321321321321 5 การตรงต่อเวลา 5 การตรงต่อเวลา รวม รวม ลงช่อื ...................................................ผู้ประเมนิ ลงชือ่ ...................................................ผปู้ ระเมนิ ............/................./................... ............/.................../................ เกณฑ์การใหค้ ะแนน ให้ 3 คะแนน เกณฑ์การใหค้ ะแนน ให้ 3 คะแนน ลงชอ่ื ...................................................ผูป้ ระเมนิ ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมนิ สมบูรณช์ ัดเจน ให้ 2 คะแนน ปฏิบตั ิหรอื แสดงพฤตกิ รรมอย่างสมา่ เสมอ ให้ 2 คะแนน ............./.................../............... ให้ 1 คะแนน ให้ 1 คะแนน ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมินเปน็ สว่ นใหญ่ ปฏบิ ัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครัง เกณฑก์ ารให้คะแนน ให้ 3 คะแนน ผลงานหรอื พฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมนิ บางส่วน ปฏิบัตหิ รอื แสดงพฤตกิ รรมบางครงั ปฏบิ ตั หิ รือแสดงพฤตกิ รรมอย่างสม่าเสมอ ให้ 2 คะแนน ปฏบิ ัติหรอื แสดงพฤติกรรมบ่อยครงั้ ให้ 1 คะแนน เกณฑก์ ารตดั สนิ คณุ ภาพ เกณฑ์การตดั สินคุณภาพ ปฏิบตั หิ รือแสดงพฤติกรรมบางครง้ั ชว่ งคะแนน ระดับคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ เกณฑ์การตัดสนิ คุณภาพ 14–15 ดีมาก 14–15 ดีมาก ชว่ งคะแนน ระดบั คุณภาพ 11–13 ดี 11–13 ดี 14–15 ดีมาก 8–10 พอใช้ 8–10 พอใช้ 11–13 ดี ต่ากวา่ 8 ปรับปรุง ตา่ กวา่ 8 ปรบั ปรงุ 8–10 พอใช้ ต่ากวา่ 8 ปรบั ปรุง T51
นาํ นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั นาํ 1 กระตนุ้ ความสนใจ 1. ครูถามคําถามสําคัญประจําหัวขอวา การ ประยกุ ตใ ชก ระบวนการออกแบบเชงิ วศิ วกรรม สามารถทําไดอ ยางไรบาง 2. ครยู กตวั อยา งขา ว รถกระบะชนนกั ปน จกั รยาน รอบโลกเสียชีวิต แลวสุมถามนักเรียนเปน รายบุคคลวา สาเหตุท่ีทําใหเกิดเหตุการณรถ กระบะชนนักปนจักรยานรอบโลกเสียชีวิตคือ อะไร จากนน้ั ครใู หนกั เรียนจับคูก บั เพ่ือนท่นี ง่ั ใกลกัน แลว ชว ยกันระดมความคิดหาคําตอบ วา จากตวั อยางขา วปญ หาทีจ่ าํ เปน ตอ งแกค อื อะไร และมีวิธีการแกป ญหาอยางไร (แนวตอบ ปญ หาอาจเกดิ จากความประมาทของ ผูข ับขีร่ ถยนต หรอื จักรยานไมม สี ญั ญาณไฟที่ ชดั เจน ดงั นั้น ตองหาอุปกรณทใี่ หความสวาง ติดกับตัวจักรยานและนักปนจักรยาน หรือ ประดิษฐอุปกรณท่ีชวยสงสัญญาณใหชัดเจน เพ่ือปองกนั อนั ตรายใหก ับนกั ปนจักรยาน) 3. ครสู มุ นักเรียน 2-3 คู ออกมาเฉลยคาํ ตอบของ คูตนเองหนาชั้นเรียน นักเรียนคูอ่ืนรวมแสดง ความคดิ เหน็ และชว ยสรปุ คาํ ตอบใหตรงกัน แนวตอบ คาํ ถามสําคัญประจาํ หวั ขอ้ ขอสอบเนน การคิด บุคคลใดใชกระบวนการเทคโนโลยีชวยแกปญหาในการสราง การประยุกตใชกระบวนการออกแบบเชิง ผลติ ภัณฑไ ดต รงประเดน็ วิศวกรรมสามารถดําเนินการไดตามขั้นตอน ดังน้ี 1. ระบุปญหา 2. รวบรวมขอมูลและแนวคิดที่ 1. แกวนําเสนอผลิตภัณฑกับลูกคาแลวพบปญหาจึงนํามา เก่ียวของกับปญหา 3. ออกแบบวิธีการแกปญหา ปรับปรุงแกไ ข 4. วางแผนและดําเนินการแกปญหา 5. ทดสอบ ประเมนิ ผล และปรบั ปรงุ แกไ ขวธิ กี ารแกป ญ หาหรอื 2. พลอยรวบรวมขอ มลู ท่ีเก่ยี วของกบั ปญ หา แลวจงึ ออกแบบ ชิน้ งาน 6. นาํ เสนอวธิ กี ารแกป ญ หา ผลการแกป ญ หา วธิ กี ารแกปญหา หรอื ชนิ้ งาน 3. นิลทดสอบผลิตภัณฑเพื่อประเมินผลหาขอบกพรองกอน นักเรียนควรรู ทาํ การปรบั ปรงุ แกไ ข 1 สัญญาณไฟเล้ียว ประโยชนของการเปดไฟเลี้ยวท่ีถูกตอง คือ บอกเพ่ือน 4. เพชรระบุปญหาหรือความตองการเก่ียวกับผลิตภัณฑท่ี รวมทางวา เรากําลังจะเล้ียวไปในทิศทางใด ตองการกลับรถขางหนา หรือใช จะสราง แลวจึงลงมือออกแบบสรา งผลติ ภัณฑท นั ที ในการแซง เพือ่ หลกี เล่ียงอุบัตเิ หตทุ ่อี าจเกิดขนึ้ จากรถทเี่ รว็ กวา แมก ระทัง่ การ ออกจากที่จอดรถเพอ่ื เขาไปยังถนนหลกั ก็จาํ เปนตองใชไ ฟเลย้ี ว (วเิ คราะหค ําตอบ นิลทําตามข้ันตอนทดสอบ ประเมินผล และ ปรบั ปรงุ แกไขวธิ กี ารแกป ญ หาหรอื ชน้ิ งานไดถูกตอ ง ดังนนั้ ตอบ T52 ขอ 3.)
นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั สอน กาํ หนดปญ หา 1. ครแู บง กลมุ ใหน กั เรยี นกลมุ ละ 3-4 คน จากนนั้ ใหส มาชกิ ในกลมุ แบง หนา ทก่ี นั รบั ผดิ ชอบ ดงั น้ี ผูเขารว มแขง ขนั 1 คน ผสู งั เกตการณ 1-2 คน และกรรมการตดั สิน 1 คน 1 2. ครูนํานักเรียนไปทํากิจกรรมการแขงขันปน จักรยานท่ีสนามฟุตบอล โดยกอนการแขงขัน ครูแจงวัตถุประสงคและกติกาการแขงขันให นักเรยี นเขาใจตรงกนั 3. ครูใหสมาชิกแตละกลุมปฏิบัติตามที่ไดรับ มอบหมายและเริ่มแขงขันปนจักรยานรอบ สนามฟตุ บอล 4. ครตู ดิ ตามการแขง ขนั สงั เกตพฤตกิ รรมการทาํ กจิ กรรมของนักเรียนแตละกลุม ทาํ ความเขา้ ใจปญ หา 1. ครูสุมถามนักเรียนแตละคนวา ปญหาและ อุปสรรคท่ีเกิดขึ้นระหวางการแขงขันปน จกั รยานของกลมุ นกั เรียนมีอะไรบา ง (แนวตอบ การเล้ียวรถจักรยานตองมีการใช สญั ญาณมอื เพอื่ ขอทาง อาจทาํ ใหผ ปู น จกั รยาน เสียการทรงตัวและลมได และดานวิบากเปน อปุ สรรคในการทรงตวั ของผปู น จกั รยานทอี่ าจ เปน สาเหตขุ องการเกดิ อบุ ตั เิ หต)ุ 2. ครูใหนักเรียนแตละกลุมศึกษาแผนผังความ เขาใจในหนังสือเรียน หนา 47 แลวรวบรวม ขอมูลท่ีเกี่ยวของกับปญหาในการทํากิจกรรม ปน จกั รยานรอบสนามฟตุ บอลของกลมุ จากนนั้ ใหน าํ ขอ มลู มาสรปุ เปน แผนผงั ความเขา ใจตาม ตวั อยางในหนังสือเรียน ขอ สอบเนน การคิด นักเรียนควรรู ถาตองการวิเคราะหปญหาที่เกิดกับผลิตภัณฑท่ีวางจําหนาย 1 สัญญาณมอื คือ การใหส ญั ญาณดว ยมือและแขนของผขู บั ข่ี เชน ในทองตลาด จะสามารถคนหาขอมูลไดจากที่ใดจึงจะเหมาะสม • เมอ่ื จะลดความเร็วของรถ ใหผ ูขับขีย่ ื่นแขนขวาตรงออกไปนอกรถเสมอ ทีส่ ดุ ระดบั ไหล และโบกมือขนึ้ -ลงหลายคร้งั • เมื่อจะหยุดรถ ใหผูขับขี่ยื่นแขนขวาออกไปนอกรถเสมอระดับไหล 1. พนักงานฝา ยบคุ คล ยกแขนขวาทอนลา งตงั้ ฉากกับแขนทอ นบน และตัง้ ฝา มือขึ้น 2. ผบู ริโภคหรือผูใชผลิตภณั ฑ • เมื่อจะใหรถคนั อนื่ ผา นหรอื แซงข้ึนหนา ใหผ ขู ับข่ยี น่ื แขนขวาตรงออกไป 3. ผผู ลิตหรือผสู รา งผลิตภัณฑ นอกรถเสมอระดับไหล และโบกมือไปทางขา งหนาหลายครัง้ 4. วิเคราะหสถานการณจากรา นคาปลกี • เม่ือจะเลี้ยวขวาหรือเปล่ียนชองเดินรถไปทางขวา ใหผูขับข่ีย่ืนแขนขวา (วเิ คราะหค ําตอบ การคนควาหาขอมูลเก่ียวกับปญหาที่เกิดกับ ตรงออกไปนอกรถเสมอระดบั ไหล ผลิตภัณฑท่ีวางจําหนาย สามารถหาไดจากผูบริโภคหรือผูใช ผลิตภัณฑโดยตรง เพราะ ทําใหทราบถึงขอดีและขอบกพรอง T53 ของผลติ ภณั ฑ สว นบคุ คลในขอ อนื่ ไมไ ดใ ชผ ลติ ภณั ฑโ ดยตรงหรอื ซ้ือไปแตยังไมไดจึงไมสามารถใหขอมูลที่จะนํามาใชวิเคราะหได ดงั นัน้ ตอบขอ 2.)
นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั สอน จ ักรยานจอาัจกฉกราิยรตะ”ั้งคทา� ถี่สาามมดางัรกถลส่า่งวสัญทญา� ใาหณเ้ กเลดิ ี้ยคววซาม้าคยแิดลทะหี่ ขลวาากไหดล้โดายยผซ่า่ึงนหรนีโมึ่งใตนคนว้ันบทคี่นุม1�ามกาาทรสดรล้าองงเปทฏคิบโนัตโิ ลคยือีช“้ินกนาี้มรีจสุดร้าปงรหะมสวงคก์ เพื่อนา� มาแกป้ ญั หา ดังน้ี ทาํ ความเขา้ ใจปญ หา สง่ เสรมิ ใหผ้ ปู้ น่ั จกั รยานและผสู้ ญั จรไดร้ บั ความปลอดภยั เพม่ิ ขนึ้ 3. ครสู มุ ตวั แทนนกั เรยี น 2-3 กลมุ ออกมาอธบิ าย 1 ส่งเสริมให้ผู้ป่นั จักรยานไดร้ บั ความสะดวกสบายเพิม่ ขึ้น แผนผังความเขาใจของกลุมตนเอง นักเรียน 32 สง่ เสรมิ ให้เกดิ การออกก�าลังกาย กลุมอ่ืนๆ รวมกนั วิเคราะหปญหาทมี่ ลี ักษณะ คลายกันจากการทํากิจกรรม และเสนอ ขัน้ ตอนที่ 3 ออกแบบวิธกี ารแกป้ ัญหา แนวทางแกป ญ หา หลักการส�าคัญในการออกแบบวิธีการแก้ปัญหา คือ การสร้างต้นแบบเพ่ือทดสอบความคิด ในกรณีน้ีอุปกรณ์ต่าง ๆ 4. ครูนําปายคําวา หมวกจักรยานอัจฉริยะแก ถกู นา� มาใชเ้ พ่อื สรา้ งตน้ แบบของหมวกจักรยานอัจฉรยิ ะ เช่น ทรานซสิ เตอร์ ตวั ตา้ นทาน สายไฟ LED บล็อกใส่วงจร เปน็ ต้น ปญหาอุบัติเหตุในการปนจักรยาน ไปติดบน หมวกจักรยานอัจฉริยะน้ี สามารถเปิดไฟหน้า ไฟเลี้ยว และไฟฉุกเฉินได้โดยการสั่งผ่านรีโมตไร้สาย นอกจากนี้ กระดานหนาชนั้ เรยี น หมวกจกั รยานอจั ฉรยิ ะ ไฟเลี้ยวของหมวกยงั สามารถเปดิ ไดน้ านถงึ 5 วนิ าที หมวกจกั รยานอจั ฉริยะมีน้�าหนักรวมท้งั หมด 375 กรมั ควรมีรูปแบบอยางไร โดยใหนําปญหาท่ีพบ จากการทํากิจกรรมปนจักรยานรอบสนามมา เปนตัวชวยในการต้ังคําถามเกี่ยวกับปญหา เพือ่ ใชเ ปนแนวทางในการแกป ญ หา 5. นกั เรยี นแตล ะกลมุ ศกึ ษาวธิ กี ารตง้ั คาํ ถามเกยี่ ว กับปญหาจากหนังสือเรียน แลวรวมกันระดม สมองอธิบายเกี่ยวกับปญหาท่ีพบจากการปน จักรยานรอบสนามลงในกระดาษ A4 ตาม ประเด็น ดังน้ี • ปญ หาทพี่ บคืออะไร • ปญ หาท่ีเราจะตอ งแกไ ขคืออะไร • เราจะมวี ธิ ีการแกปญหาอยา งไร เสรจ็ แลว ใหส มาชกิ แตล ะกลมุ รว มกนั ออกแบบ วธิ ีการนาํ เสนอผลงานท่ีนา สนใจ ภาพท่ี 3.30 หมวกอจั ฉริยะ ภาพที่ 3.31 หมวกอจั ฉริยะ 48 นักเรียนควรรู กจิ กรรม ทา ทาย 1 รีโมตควบคุม หรือรีโมตคอนโทรล คือ เครื่องมืออิเล็กทรอนิกสชนิดหน่ึง แบงนักเรียนออกเปน 4-5 กลุม ตามความเหมาะสม ให ใชส าํ หรบั ควบคมุ การดาํ เนนิ การของสง่ิ ประดษิ ฐห รอื เครอื่ งจกั รตา งๆ โดยเฉพาะ นกั เรยี นแตล ะกลมุ ระดมสมองลาํ ดบั ความสาํ คญั ของปจ จยั ในการ เครอ่ื งใชไ ฟฟา ภายในบา น เชน โทรทศั น เครอ่ื งเสยี ง เครอื่ งเลน ดวี ดี ี จากระยะไกล ออกแบบตนแบบของชิ้นงานตอ ไปน้ีจากมากทส่ี ดุ ไปยงั นอยท่สี ดุ โดยไมใชสายไฟฟา เปน ตัวสงสัญญาณ แตใ ชส ัญญาณอนิ ฟราเรดแทน (หรอื ใช สญั ญาณวทิ ยแุ ตพ บไดน อ ย) ใชพ ลงั งานจากแบตเตอรขี่ นาดเลก็ ไมก กี่ อ นเทา นน้ั ก. คณุ ภาพวัสดุ มีขนาดพอเหมาะกบั มือ และมปี มุ ฟง กช ันตา งๆ อยคู รบ ข. ความสวยงาม ค. ความปลอดภัย ง. ความสะดวกในการใชงาน จ. ความสะดวกในการเคล่ือนยาย จากน้ันใหแตละกลุมออกมานําเสนอลําดับความสําคัญของ กลุม พรอ มอธบิ ายเหตุผลประกอบ T54
นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขั้นตอนที่ 4 วางแผนและดา� เนนิ การแกป้ ญั หา ขนั้ สอน ตารางที่ 3.1 วางแผนการปฏบิ ัติงาน หมวกอจั ฉริยะ ระยะเวลาทีใ่ ช้ ทาํ ความเขา้ ใจปญ หา กจิ กรรม 15 พฤษภาคม - 31 พฤษภาคม 6. แตละกลุมสงตัวแทนออกมานําเสนอผลงาน 1 มิถนุ ายน - 30 มถิ นุ ายน ตามที่ไดออกแบบไว จากน้ันครูใหนักเรียน คดิ เลอื กหัวเรอ่ื งและการศึกษาเอกสารท่เี กีย่ วขอ้ ง 1 กรกฎาคม - 31 สิงหาคม รวมกันวิเคราะหวา นอกจากการทดลองปน การเขียนเค้าโครงของโครงงาน 1 กันยายน - 30 กันยายน จักรยานดวยตนเอง เราสามารถเขาใจถึง การปฏบิ ัติโครงงาน 1 ตุลาคม - 15 ตุลาคม ปญหาการสงสัญญาณขณะปนจักรยานได การเขียนรายงาน อยางไรบาง การน�าเสนอและการแสดงผลงานของโครงงาน ระยะเวลาที่ใช้ ดาํ เนนิ การศกึ ษาคน้ ควา้ ตารางที่ 3.2 แผนการดา� เนินงาน หมวกอจั ฉริยะ ม.ิ ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. 1. ครูใหนักเรียนแตละกลุมศึกษา การออกแบบ กิจกรรม พ.ค. ต.ค. วิธกี ารแกป ญ หากรณีตวั อยา งท่ี 1 จากหนังสือ เรยี น หนา 46-50 จากนน้ั ใหน กั เรยี นแตล ะกลมุ คดิ เลอื กหวั เร่ืองและการศึกษาเอกสารทเ่ี ก่ียวขอ้ ง รว มกนั เสนอชอ่ื อปุ กรณท คี่ ดิ วา ควรนาํ มาใชใ น การเขียนเค้าโครงของโครงงาน การสรา งตน แบบหมวกจกั รยานอจั ฉรยิ ะ ใหค รู การปฏบิ ัติโครงงาน บนั ทกึ บนกระดาน การเขียนรายงาน การนา� เสนอและการแสดงผลงานของโครงงาน 2. นกั เรยี นแตล ะกลมุ รว มกนั ศกึ ษาคณุ สมบตั ขิ อง วสั ดุอุปกรณตา งๆ บนกระดาน และตวั อยาง ขนั้ ตอนท่ี 5 ทดสอบ ประเมนิ ผลและปรบั ปรุงแกไ้ ข การสรางหมวกจักรยานอัจฉริยะจากแหลง ขอมลู ทหี่ ลากหลาย และสื่อสารสนเทศตางๆ เมอื่ ไดต้ น้ แบบของหมวกจกั รยานอจั ฉรยิ ะแลว้ ขนั้ ตอนตอ่ ไปของกระบวนการเทคโนโลยี คอื การทดสอบวา่ การทา� งาน ของหมวกนั้นถูกต้องและตอบโจทยข์ องผใู้ ช้หรอื ไม่ และมสี ว่ นใดท่ีตอ้ งพฒั นาหรือแก้ไขบา้ ง สงั เคราะหค์ วามรู้ ส่ิงที่ชอบ สงิ่ ท่พี ฒั นาได้ นักเรียนแตละกลุมลงมือสรางตนแบบหมวก • สะดวกสบายมากขน้ึ ในการส่ง • อายขุ องแบตเตอรที่ ใ่ี ชง้ านไดน้ านขน้ึ จักรยานอัจฉรยิ ะตามทไ่ี ดศกึ ษา เมอ่ื ทาํ เสร็จแลว ใหนักเรียนทําการทดสอบการทํางานของหมวก สญั ญาณเลย้ี ว จักรยานอัจฉริยะ แลวบันทึกผลการทดสอบตาม • รู้สึกปลอดภัยเวลาป่นั ประเดน็ ในหนังสือเรียน ไดแก สิง่ ท่ยี งั ไมเ่ ข้าใจ ไอเดยี ใหม่ ๆ เพ่ิมเติม • สิ่งทช่ี อบ • การใชง้ านของรีโมต • ปรับระบบสัญญาณไฟให้หลากหลาย • ส่ิงทพ่ี ัฒนาได เหมาะกบั การใชง้ าน เช่น มีสญั ญาณ • สงิ่ ท่ียงั ไมเขาใจ 1 เสยี งไซเรน เป็นต้น • ไอเดยี ใหมๆ เพม่ิ เตมิ ภาพท่ี 3.32 แผนภาพแสดงการทดสอบหมวกจักรยานอจั ฉริยะ 49ผลงานออกแบบ เทคโนโลยี กิจกรรม ทา ทาย นักเรียนควรรู แบง นกั เรยี นออกเปน 4-5 กลมุ ใหน กั เรยี นดตู ารางผลการทดสอบ 1 หมวกจักรยาน เปนอุปกรณปองกันตนเองที่สําคัญสําหรับผูข่ีรถจักรยาน เครอื่ งฟอกอากาศรนุ 1 ดา นลา งน้ี แลว ระดมความคดิ ภายในกลมุ แบงตามรูปแบบหลกั ๆ ได 4 ประเภท คอื เพ่อื ตัดสินใจวา จะออกแบบเครื่องฟอกอากาศรุน 2 อยา งไร • หมวกเสอื หมอบ มลี กั ษณะเดน คอื เบา มรี รู ะบายอากาศเพอ่ื ระบายความ สิ่งทีช่ อบ ส่ิงท่พี ัฒนาได รอ นเวลาปนเร็ว หรือไกล • นํ้าหนักเบา • อายกุ ารใชงานของไสก รอง • เคลื่อนยายสะดวก • หมวกเสือภูเขา มี 2 แบบ คือ แบบครึ่งใบและเต็มใบ ลักษณะเดน คอื จะมแี ผงกันแดดหรือดินยน่ื ออกมาขางหนา ส่ิงท่ียังไมเ ขาใจ ไอเดยี ใหมๆ เพิม่ เตมิ • ระบบการฆา เชื้อดวย • แหลงพลงั งาน 2 ระบบ • หมวกลูลม มีลักษณะคือ มีชองระบายอากาศนอยหรือไมมีเลย ใชส าํ หรับแขง ขนั จักรยานไตรกฬี า และมกั ใสร ว มกบั แวน กันลม รงั สอี ัลตราไวโอเลต (UV) จากไฟบา นและแบตเตอรี่ • หมวกใสในเมือง มีลักษณะคลายหมวกกันน็อกครึ่งใบ มีชองลมนอย มนี ํ้าหนักมาก และมีความแข็งกวาหมวกประเภทอนื่ ๆ T55
นาํ สอน สรุป ประเมิน ขน้ั สรปุ สรปุ และประเมนิ คา ของคาํ ตอบ 1. ครูอธิบายเพ่ิมเติมใหนักเรียนเขาใจวา ตาม กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม เม่ือเรา ทาํ การทดสอบตนแบบหรอื ผลติ ภัณฑ แลวพบ ความบกพรอ งหรอื เหน็ แนวทางทจ่ี ะพฒั นาใหด ี ยง่ิ ขนึ้ กค็ วรปรบั ปรงุ แกไ ข เพอ่ื ใหไ ดผ ลติ ภณั ฑ ท่ีตอบสนองความตองการของผูใชมากท่ีสุด จากนนั้ ครใู หน กั เรยี นศกึ ษาขน้ั ตอนการทดสอบ ประเมนิ ผล และปรบั ปรงุ แกไ ขวธิ กี ารแกป ญ หา หรอื ชนิ้ งานจากหนงั สอื เรยี น หนา 50 2. นกั เรยี นลงมอื ปรบั ปรงุ แกไ ขหมวกอจั ฉรยิ ะของ กลุมตนเองอีกคร้ัง เสร็จแลวประเมินผลการ ปรับปรุงแกไขจนกวาสมาชิกทุกคนในกลุมจะ พอใจ นาํ เสนอและประเมนิ ผลงาน 1. ครใู หน กั เรยี นแตล ะกลมุ เตรยี มตวั เสนอผลงาน ดวย storyboard โดยใหนักเรียนแตละกลุม ศึกษาวธิ กี ารนาํ เสนอผลงานดว ย storyboard และวธิ กี ารจดั ทาํ storyboard จากหนงั สอื เรยี น หนา 50 2. นักเรียนแตละกลุมลงมือทํา storyboard เกี่ยวกับขั้นตอนและวิธีการดําเนินการจัดทํา หมวกจักรยานอัจฉริยะของกลุมตนเอง ลงใน กระดาษ 100 ปอนด สาํ หรบั นําเสนอ 3. นักเรียนแตละกลุมผลัดกันออกมานําเสนอ ผลงาน storyboard หมวกจักรยานอัจฉริยะ จนครบทกุ กลมุ แลว รว มกนั อภปิ รายและสรปุ เกยี่ วกบั หมวกจกั รยานอจั ฉรยิ ะกบั การแกป ญ หา การเกิดอุบัติเหตุของผูปนจักรยาน และ แนวทางในการพัฒนาคุณภาพของหมวกให ดยี ่ิงขึน้ เกร็ดแนะครู ขอสอบเนน การคดิ ครูอาจจะฝกทักษะการเขียน storyboard ใหนักเรียน โดยเตรียมขอมูล ขอ ดขี องการนําเสนองานดวย storyboard มปี ระโยชนอ ยางไร โครงงาน 1-2 โครงงาน เปนตัวอยางใหนักเรียนนําไปฝกเขียน storyboard กับการพัฒนางานโดยใชกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมมาก กอนจะเริม่ ทาํ โครงงานจริง จะชว ยใหนักเรียนสามารถเขยี น storyboard ให ท่สี ดุ โครงงานของกลมุ ตนเองไดด ขี ้นึ 1. สามารถใชเ ทคโนโลยที ่ีทันสมยั ชวยในการนําเสนอได T56 2. มีการใชภาพประกอบชว ยใหเ ขา ใจกระบวนการไดง า ยขึน้ 3. นาํ เสนอกระบวนการออกแบบเชงิ วศิ วกรรมไดง า ยกวา วธิ อี นื่ 4. มีความสอดคลองและครอบคลุมท้ังกระบวนการออกแบบ เชงิ วิศวกรรม (วเิ คราะหค ําตอบ การนาํ เสนองานดวย storyboard มปี ระโยชน กับการพัฒนางานโดยใชกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมมาก ท่สี ุด คอื มีความสอดคลองและครอบคลุมทงั้ กระบวนการ ดงั นนั้ ตอบขอ 4.)
นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั นาํ กระตนุ้ ความสนใจ ครูชักชวนนักเรียนสนทนาเก่ียวกับการศึกษา กรณศี กึ ษาท่ี 1 หมวกจกั รยานอจั ฉริยะ ท่ีผานมา วา มีกระบวนการทาํ งานเปน ขนั้ ตอนอยางไรบา ง (แนวตอบ เปน การทาํ งานทน่ี าํ กระบวนการเทคโนโลยี มาใชเปนแนวทางในการปฏิบัติกิจกรรมแตละ ข้ันตอน ทําใหมีกระบวนการทํางานอยางเปน ระบบ) ขนั้ สอน กาํ หนดปญ หา 1. ครูใหนกั เรียนแตละกลมุ ศกึ ษากรณีศกึ ษาที่ 2 หุนยนตปากกา จากหนังสือเรียน จากนั้นให สมาชิกแตละคนในกลุมแยกยายกันไปรวมกบั สมาชิกกลมุ อ่นื แลว ตง้ั เปนกลมุ ใหม 2. สมาชิกกลุมใหมรวมกันอภิปรายเกี่ยวกับ ปญ หา หรอื ความตอ งการของการสรา งหนุ ยนต ปากกา จากนน้ั สมาชกิ กลุม ใหมแยกยายกลบั กลมุ เดิม ขอ สอบเนน การคิด เกร็ดแนะครู ขอ มลู ใดไมเ กย่ี วขอ งกบั การรวบรวมและวเิ คราะหข อ มลู การทาํ ครูอาจจะเตรียมคลิปเก่ียวกับความตองการในการส่ือสารและจดบันทึก ผลไมล อยแกวขาย แตไ มร ูวาจะใชผลไมช นิดใดของโบว ของผพู กิ ารทางรา งกายหรอื สายตา เพอื่ ใหน กั เรยี นไดเ หน็ สภาพของปญ หาจรงิ วา ในปจจุบันผูพิการกลุมดังกลาวมีความลําบากในการส่ือสารและจดบันทึก 1. สอบถามราคาผลไมชนดิ ตางๆ กบั ชาวสวนผลไม อยางไร เพ่ือใหเกิดความเขาใจปญหาที่ชัดเจน และชวยนําไปสูการเรียนรู 2. แจกแบบสอบถามผลไมล อยแกว ทชี่ อบของคนในชุมชน กระบวนการแกปญหาในขน้ั ตอนตอไปไดงา ยย่ิงข้นึ 3. ทดลองใหคนในตลาดชมิ ผลไมลอยแกวกอน แลว ขอความ T57 คดิ เหน็ เก่ียวกับรสชาติท่ีชอบ 4. ศกึ ษาวิธกี ารจําหนายผลไมลอยแกว จากอินเทอรเ น็ต (วิเคราะหคําตอบ ตวั เลอื กขอ 1. 2. และ 3. เปน แหลง รวบรวมขอ มลู ทีใ่ หขอ มลู ท่ีเปนประโยชนใ นการผลติ ผลไมล อยแกว ของโบว สว น ขอ 4. ใหขอมลู เกยี่ วกับวธิ กี ารจําหนายผลไมล อยแกว ของโบว ซง่ึ จะเกิดหลังจากท่มี กี ารผลติ สินคาเสรจ็ แลว จึงไมเก่ยี วของกับการ หาขอ มลู ของการเรม่ิ ตน ผลติ ดงั นนั้ ขอ 4. จงึ เปน คาํ ตอบทถี่ กู ตอ ง)
นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั สอน ทาํ ความเขา้ ใจปญ หา 1. นกั เรยี นกลมุ เดมิ ผลดั กนั นาํ ความคดิ เหน็ และ ความรูท่ีไดจากการอภิปรายรวมกับสมาชิก กลุมอื่นมานําเสนอใหสมาชิกในกลุมฟง โดย ใหสมาชิกแตละคนในกลุมชวยกันตรวจสอบ ความถกู ตองและหาขอ มูลเพ่มิ เตมิ ใหส มบูรณ 2. ครูใหนักเรียนแตละกลุมนําขอมูลท่ีเกี่ยวของ กับปญหาที่รวบรวมไดมาเขียนเปนแผนผัง ความเขาใจตามตัวอยางในหนงั สอื เรียน หนา 52 3. นักเรียนแตละกลุมรวมกันวิเคราะหปญหา เกยี่ วกับการประดษิ ฐห ุน ยนตป ากกา โดยการ ตั้งคําถามตามประเด็น ดังน้ี • ปญ หาทพ่ี บคืออะไร • ปญ หาทีเ่ ราจะตองแกไ ขคืออะไร • เราจะมวี ิธีการแกป ญหาอยา งไร ดาํ เนนิ การศกึ ษาคน้ ควา้ 1. นักเรียนแตละกลุมนําประเด็นคําถามท่ีคิดได มาเปนแนวทางในการพิจารณาและวิเคราะห วา หุนยนตปากกาของกลุมนักเรียนควรมี ความสามารถอยางไรบาง โดยใหสมาชิก แตละกลุมระดมความคิดรวมกันออกแบบ ความสามารถของหุนยนตปากกาท่ีสามารถ ตอบสนองความตองการของผูใชไดอยาง เหมาะสมเสร็จแลวรวบรวมจดบนั ทกึ เปนขอ ๆ ลงในกระดาษ A4 เกร็ดแนะครู ขอสอบเนน การคิด การใชผังความเขาใจในการวิเคราะหขอมูลจะชวยในการตรวจสอบ ถากลุมเปาหมายของนักเรียนเปนผูพิการทางการพูดและการ คณุ สมบตั ขิ องตน แบบทส่ี รา งขนึ้ มาดว ยวา สามารถแกป ญ หาไดค รอบคลมุ และ ไดยนิ วธิ ีการใดไมเหมาะสมในการใชเกบ็ ขอ มูล สอดคลอ งกับสภาพปญหาหรือไม อยางไร หากตนแบบที่สรา งขึ้นยังออกแบบ มาไดไมครอบคลุมกับสภาพปญหาก็สามารถตรวจสอบไดงาย รวมท้ังชวยให 1. ใชก ารสงั เกต มองเหน็ แนวทางในการแกไ ขปรับปรุงตน แบบไดช ัดเจน 2. ใชแ บบสอบถาม 3. ใชการสมั ภาษณ 4. ใชการรว มประสบการณ (วิเคราะหค าํ ตอบ การสัมภาษณ เปนวิธีที่ไมเหมาะสมกับการ เก็บขอมูลผูพิการทางการพูดและการไดยิน เพราะจําเปนตอง อาศยั ลา มในการสัมภาษณ อาจตองใชเวลาและคาใชจ า ยเพิ่มข้ึน ดงั น้ัน ตอบขอ 3.) T58
นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ สอน ดาํ เนนิ การศกึ ษาคน้ ควา้ 2. นกั เรยี นแตล ะกลมุ นาํ ขอ มลู ทวี่ เิ คราะหเ กยี่ วกบั ความสามารถของหุนยนตปากกามาออกแบบ การทํางานของหุนยนตปากกาของกลุม นักเรียน โดยเขียนเปนขั้นตอนตามตัวอยาง 1 ในหนงั สอื เรียน หนา 53 ขอสอบเนน การคดิ นักเรียนควรรู ความเหมาะสมของขนาดและสัดสวนในการออกแบบช้ินงาน 1 อักษรเบรลล เปนอักษรสําหรับคนตาบอด ประดิษฐโดย ลูอิส เบรลล ขึ้นอยูกบั ขอ ใดมากที่สดุ (Louis Braille) ครูตาบอดชาวฝร่ังเศส มีลักษณะเปนจุดนูนเล็กๆ ใน 1 ชอง ประกอบดว ยจุด 6 ตาํ แหนง ซ่ึงนํามาจดั สลบั กนั ไปมาเปนรหสั แทนอักษรตาดี 1. ความตอ งการของผผู ลติ หรือสัญลักษณทางคณิตศาสตร วิทยาศาสตร โนตดนตรี ฯลฯ การเขียนใช 2. ความตองการของผูบ รโิ ภค เครอื่ งมือเฉพาะเรียก สเลต (Slate) และดินสอ (Stylus) การพมิ พใชเ ครือ่ งพมิ พ 3. ความคดิ สรางสรรคของผผู ลิต เรยี ก เบรลเลอร (Brailler) ใชกระดาษหนาขนาดกระดาษวาดรปู 4. ความคิดสรางสรรคของผูออกแบบ (วเิ คราะหค าํ ตอบ การสรา งผลติ ภณั ฑต า งๆ การออกแบบรปู รา ง ลกั ษณะ และประโยชนใ ชส อยตา งๆ มวี ตั ถปุ ระสงคเ พอ่ื ตอบสนอง ความตองการของผูใชหรือผูบรโิ ภค ดังน้ัน ตอบขอ 2.) T59
นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ สอน ขัน้ ตอนการท�างานของหุน่ ยนตข์ า้ งตน้ ต้องมีองคป์ ระกอบท้ังฮารด์ แวร์และซอฟตแ์ วร์ อธิบายได้ดังนี้ ดาํ เนนิ การศกึ ษาคน้ ควา้ ฮาร์ดแวร์ รางเคลอ่ื น ตวั ชี้ รางคู่ 3. นักเรียนแตละกลุมศึกษาขั้นตอนการทํางาน มีการออกแบบโครงสร้างของหุ่นยนต์ให้สามารถ และการรางตนแบบของหุนยนตปากกาใน เลอ่ื นในแนวแกน X และ Y ไดห้ ลายวธิ ี เชน่ การใชม้ อเตอร์ หนงั สอื เรียน หนา 54 สองตวั วาดเปน็ วงกลม การใชม้ อเตอรท์ ม่ี ลี อ้ วง่ิ บนราง การ สงั เคราะหค์ วามรู้ ใเฟช้มอื งอตเตวั อหรน์ขอับน1เกฟบั ือเงฟตอื รงงสคะวพบาคน2ุมกเฟารือใงชสส้ ะาพยาพนาเนลเ่ือลนอื่ นกกาารรใใชช้้ 1. ครใู หน กั เรยี นแตล ะกลมุ รว มกนั รา งตน แบบหนุ ลอ้ เล่ือนกระดาษ เป็นต้น ยนตปากกาของกลุม ตนเอง ตามตัวอยางทไ่ี ด ศกึ ษา พรอมทัง้ ระบุเกย่ี วกับวัสดุอุปกรณทจ่ี ะ ตวั อย่าง การรา่ งตน้ แบบของชิ้นงาน ภาพที่ 3.35 แผนภาพแสดงการออกแบบโครงสรา้ งของหุน่ ยนต์ นํามาใชเปนสวนประกอบของหุนยนตปากกา ด้วยฮาร์ดแวร์ ของกลุมตนเอง เชน มอเตอร รางเล่ือนเฟอง • ร่างต้นแบบของชิ้นงานท่ีท�าด้วยเชือกฟางและตัวต่อ ตวั หนอน เฟอ งสะพาน สายพาน สวติ ชเ ปด -ปด ของเล่น • ร่างต้นแบบของชิ้นงานท่ีท�าด้วยเชือกฟางและตัวต่อ ของเลน่ และมอเตอร์ควบคุม 2. ครูอธิบายใหนักเรียนเขาใจวา การออกแบบ การทํางานของหุนยนตปากกา จะตองมีองค ภาพที่ 3.36 ร่างตน้ แบบชน้ิ งาน ภาพที่ 3.37 รา่ งต้นแบบช้ินงาน ประกอบทง้ั ฮารด แวรแ ละซอฟตแ วร ถา นกั เรยี น (ทม่ี าของภาพ : โครงงานหนุ่ ยนตป์ ากกา) (ทมี่ าของภาพ : โครงงานหนุ่ ยนต์ปากกา) มคี วามเขา ใจทงั้ 2 ระบบนี้ จะทําใหนกั เรียน สามารถสรางหุนยนตปากกาที่มีประสิทธิภาพ ชิ้นงานทไ่ี ด้จากการออกแบบ การทดสอบชนิ้ งาน และตอบสนองความตอ งการของผใู ชไ ดอ ยา งดี • หนุ่ ยนตเ์ ขียนหนงั สอื ระบบรางเคล่อื นบนรางคู่ • การทดสอบการเคลื่อนไหวของชิ้นงานด้วยโทรศัพท์ และเหมาะสม มือถือผ่านบลูทูธ 3. ครูใหนักเรียนพัฒนาฮารดแวรหุนยนตปากกา ของกลุมตามขน้ั ตอนในหนงั สอื เรยี น หนา 54 ภาพท่ี 3.38 ระบบรางเคลอื่ นบนรางคู่ ภาพท่ี 3.39 การทดสอบชนิ้ งานด้วยโทรศพั ทม์ อื ถือผา่ นบลทู ธู (ที่มาของภาพ : โครงงานห่นุ ยนต์ปากกา) (ที่มาของภาพ : โครงงานหนุ่ ยนต์ปากกา) 54 นักเรียนควรรู ขอสอบเนน การคิด 1 เฟองตัวหนอน เปนเคร่ืองกลที่ทํางานโดยการหมุนแนวเพลาขับและ การออกแบบในขอใดทําใหไดตนแบบท่ีมีรูปทรงใกลเคียงกับ เพลาตาม การทํางานของเฟองตัวหนอนจะเงียบและมีแรงส่ันสะเทือนเกิดขึ้น ของจรงิ มากทส่ี ุด นอ ย เนอื่ งจากการสง ถา ยกาํ ลงั จากเฟอ งขบั ไปยงั เฟอ งตามนนั้ เปน ไปในลกั ษณะ ของการลื่นไถล 1. การรางภาพ 2 เฟอ งสะพาน มีหนา ที่ คือ ใชใ นการเปลย่ี นทศิ ทางการเคลือ่ นทใ่ี นลกั ษณะ 2. การสรา งหุนจาํ ลอง การหมนุ หรอื การเคลอ่ื นทเ่ี ชงิ มมุ เปน การเคลอื่ นทเ่ี ชงิ เสน หรอื การเคลอ่ื นทก่ี ลบั ไป 3. การเขยี นแผนภาพลายเสน กลับมา มีลักษณะเปนแทงยาวตรง สามารถทํามุมกลับลําตัวไดประมาณ 4. การวาดภาพ 2 มติ ิ ดา นหนา ดา นขาง ดานบน 90 องศา และมฟี นเฟองอยดู านบนขบอยกู ับสวนทเ่ี ปน ฟน เฟอง (วิเคราะหค าํ ตอบ การสรา งหนุ จาํ ลองเปน การสรา งวสั ดุ 3 มติ ิ ขน้ึ เพอื่ เลยี นแบบของจรงิ ทาํ ใหเ หน็ ทกุ ดา นของชนิ้ งาน และมลี กั ษณะ รายละเอียดใกลเคียงของจริงมากที่สุด ยกเวนขนาดท่ีมีความ แตกตา ง ดังนัน้ ตอบขอ 2.) T60
นาํ สอน สรปุ ประเมนิ 1 ขน้ั สอน 2 สงั เคราะหค์ วามรู้ 4. ครใู หน กั เรยี นศกึ ษาการพฒั นาระบบซอฟตแ วร และแอปพลเิ คชนั ของหนุ ยนตป ากกาใหห นงั สอื เรียน หนา 55 5. ครูใหนักเรียนพัฒนาระบบซอฟตแวรและ แอปพลิเคชันหุนยนตปากกาตามขั้นตอนใน หนงั สอื เรียน หนา 55 ขอ สอบเนน การคดิ นักเรียนควรรู ตน แบบหนุ ยนตป ากกาของทรงวทิ ยป ากกาไมย อมเคลอื่ นทตี่ าม 1 ซอฟตแวร (software) หมายถึง ชุดคําสั่งหรือโปรแกรมท่ีใชส่ังให เสน ทวี่ าดลงในแอปพลิเคชัน จากขอความดงั กลา ว นกั เรยี นคิดวา คอมพิวเตอรทํางาน โดยคําสั่งเหลาน้ีเรียงกันเปนโปรแกรมคอมพิวเตอร เกิดจากปญหาดา นใด การทาํ งานพนื้ ฐานเปน การกระทาํ กบั ขอ มลู ทเ่ี ปน ตวั เลขฐานสอง ซง่ึ ใชแ ทนขอ มลู ทเี่ ปน ตัวเลข ตัวอักษร รปู ภาพ หรือเสยี งพดู ก็ได 1. ดานฮารด แวร 2 บลูทูธ (bluetooth) คือ ระบบสื่อสารของอุปกรณอิเล็กทรอนิกสแบบ 2. ดา นซอฟตแวร 2 ทาง ดวยคลื่นวิทยุระยะส้ัน (Short-Range Radio Links) ที่ปราศจาก 3. ดา นฮารด แวรแ ละซอฟตแ วร การใชสายเคเบิลหรือสายสัญญาณเช่ือมตอ และไมตองใชการเดินทางแบบ 4. ไมสามารถระบไุ ดจนกวา จะมกี ารตรวจสอบโดยละเอยี ด เสนตรงเหมือนกับอินฟราเรด ซึ่งจะชวยเพ่ิมความสะดวกมากกวาการเช่ือมตอ (วเิ คราะหค ําตอบ จากสถานการณป ญ หาทโ่ี จทยก าํ หนด คาํ ตอบ แบบอินฟราเรดท่ีใชในการเชื่อมตอระหวางโทรศัพทมือถือกับอุปกรณ ขอ 1. 2. และ 3. มคี วามเปน ไปไดท ง้ั หมด แตไ มส ามารถระบชุ ดั เจน ในโทรศัพทม อื ถือรุนเกา ไดจ นกวา จะมีการตรวจสอบโดยละเอียด ดังน้ัน ตอบขอ 4.) T61
นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั สอน สงั เคราะหค์ วามรู้ 6. ครูใหนักเรียนศึกษาการเขียนแผนการปฏิบัติ งานและการดําเนินงานของหุนยนตปากกาใน หนงั สอื เรียน หนา 56 7. ครใู หน กั เรยี นเขยี นแผนการปฏบิ ตั งิ านและการ ดําเนินงานของหุนยนตปากกาตามขั้นตอนใน หนงั สือเรยี น หนา 56 8. นกั เรยี นแตล ะกลมุ ลงมอื สรา งตน แบบหนุ ยนต ปากกาของกลุมตนเองตามที่ไดออกแบบไว เสร็จแลวนําชิ้นงานท่ีไดมาทดสอบการทํางาน วา สามารถทํางานไดตรงตามที่ออกแบบไว หรอื ไม เกร็ดแนะครู ขอ สอบเนน การคิด การวเิ คราะหข อ มลู จากการประเมนิ ผลเปน ขนั้ ตอนทมี่ คี วามสาํ คญั ตอ การ การประเมนิ ผลหลงั การทดสอบมีประโยชนอ ยา งไร ปรับปรุงแกไขชิ้นงาน ครูควรฝกหรือทบทวนทักษะการวิเคราะหขอมูลใหกับ 1. ชวยใหท ราบขนั้ ตอนการสรางผลงาน นักเรียน เพื่อใหนักเรียนสามารถสรุปแนวทางในการปรับปรุงแกไขชิ้นงานได 2. ชวยเลอื กแนวทางการออกแบบที่เหมาะสมทส่ี ุด อยางถูกตองและเหมาะสมกบั บริบทของปญ หา 3. ชวยใหท ราบแนวทางการพัฒนาผลงานใหสมบรู ณ 4. ชวยใหประหยดั คา ใชจา ยและปลอดภัยในการทํางาน (วเิ คราะหคาํ ตอบ การประเมินผลหลังการทดสอบ เปนข้ันตอน ที่สะทอนใหเห็นประสิทธิภาพจริงของชิ้นงาน และสามารถนําไป เปน แนวทางในการปรบั ปรงุ หรอื พจิ ารณาในการผลติ และออกแบบ คร้ังตอ ไป ดงั น้นั ตอบขอ 3.) T62
นาํ สอน สรปุ ประเมิน ขน้ั สอน สงั เคราะหค์ วามรู้ 9. นักเรียนปรับปรุงแกไขการทํางานของหุนยนต ปากกาของกลุม จากขอมูลที่ไดจากการ ประเมนิ ผลการทดสอบ ขน้ั สรปุ สรปุ และประเมนิ คา ของคาํ ตอบ 1. นักเรียนนําขอมูลท่ีปรับปรุงแกไขแลวมา อภิปรายรวมกันในกลุม แลวหาวิธีการพัฒนา ช้ินงานใหมีประโยชนมากข้ึน ลดขอจํากัดให นอ ยลง พรอ มสรปุ ลงในกระดาษ A4 และรว มกนั ออกแบบรูปแบบการนําเสนอ หนา 57 1 2. ครูใหนักเรียนเขียนสรุปอุปสรรคในการสราง ชิน้ งานตามตัวอยางในหนงั สือเรยี น หนา 57 3. ครูใหน กั เรยี นเขียนแนวทางการออกแบบ เพอ่ื ตอยอดชิ้นงานตามตัวอยางในหนังสือเรียน หนา 57 4. ครูใหนักเรียนทําใบงาน เร่ือง ศึกษากรณี ตัวอยาง หมวกจักรยานอัจฉริยะและหุนยนต ปากกา 5. ครูใหนักเรียนทําใบงาน เรื่อง การพัฒนา โครงงาน 6. ครูใหนักเรียนแตละกลุมทําชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด) โครงงานวิทยาศาสตร กลุมละ 1 โครงงาน กจิ กรรม ทา ทาย นักเรียนควรรู แบง นักเรียนเปน 4 กลุม อานสถานการณต อไปน้ี 1 การเขียนโปรแกรม หรือการเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร เปนข้ันตอน ผลจากการทดสอบการทํางานของหุนยนตปากกา พบวา การเขียน ทดสอบ และปรับปรุงแกไขรหัสตนฉบับของโปรแกรมคอมพิวเตอร ซึ่งรหัสตนฉบับจะเขียนดวยภาษาโปรแกรม ข้ันตอนการเขียนโปรแกรมจะตอง การส่ังงานดวยแอปพลิเคชันบนโทรศัพทมือถือผานทางสาย USB ใชความรูในหลายดาน โดยเกี่ยวกับโปรแกรมท่ีตองการจะเขียน และข้ันตอน ทํางานไดเรว็ กวา แบบไรสายผา นสญั ญาณบลูทธู นักเรียนจะเลอื ก วิธีท่ีจะใช ซ่ึงในวิศวกรรมซอฟตแวร การเขียนโปรแกรมถือเปนทักษะท่ีจําเปน แกป ญ หาตามแนวทางใดตอ ไปนี้ ในการพัฒนาซอฟตแ วร 1. พฒั นาระบบการทํางานผานสญั ญาณบลูทูธใหดีขึ้น 2. นาํ ระบบการทาํ งานผานสัญญาณบลทู ูธออก 3. หาเทคโนโลยีแบบไรสายท่ีมีประสิทธิภาพสูงกวาบลูทูธ มาใชง านแทน แลว ใหแ ตล ะกลมุ ชว ยกนั คดิ วา จะแกป ญ หาตามทางเลอื กใน ขอใด แลวออกมานาํ เสนอพรอ มใหเหตผุ ลประกอบ T63
นาํ สอน สรุป ประเมิน ขนั้ สรปุ นาํ เสนอและประเมนิ ผลงาน 1. ครูใหนักเรียนแตละกลุมเขียน storyboard สําหรบั นําเสนอผลงาน 2. ครใู หน กั เรยี นแตล ะกลมุ ออกมานาํ เสนอผลงาน ดวย storyboard 3. ครูตรวจสอบความถูกตองจากการทาํ ใบงาน 4. ครตู รวจชน้ิ งาน/ภาระงาน (รวบยอด) โครงงาน วิทยาศาสตร 5. ใหน กั เรยี นทาํ แบบทดสอบหลงั เรียน 6. ใหน ักเรียนทําแบบฝก หัด หนา 52-62 ขน้ั ประเมนิ นาํ เสนอและประเมนิ ผลงาน นําเสนอและประเมินผลงาน วิธีการ เครื่องมอื เกณฑก ารประเมนิ ตรวจแบบทดสอบ แบบทดสอบ รอ ยละ 60 หลงั เรียน ผา นเกณฑ หลงั เรยี น รอยละ 60 ตรวจใบงาน ใบงาน ผานเกณฑ ตรวจแบบฝก หดั แบบฝก หดั รอยละ 60 ตรวจชนิ้ งาน แบบประเมนิ ผานเกณฑ ภาระงาน ชน้ิ งาน/ (รวบยอด) ภาระงาน ระดบั คณุ ภาพ 2 (รวบยอด) ผา นเกณฑ ประเมนิ แบบประเมนิ การนาํ เสนอ การนาํ เสนอ ระดับคุณภาพ 2 ผลงาน ผานเกณฑ ผลงาน แบบสังเกต สงั เกตพฤตกิ รรม พฤติกรรม ระดบั คุณภาพ 2 แบบสงั เกต ผา นเกณฑ การทาํ งาน พฤติกรรม รายบคุ คล ระดับคุณภาพ 2 สงั เกตพฤตกิ รรม ผา นเกณฑ การทาํ งานกลมุ แนวทางการวัดและประเมินผล ขอ สอบเนน การคิด ครูสามารถประเมินการนําเสนอผลงาน และสังเกตพฤติกรรมการทํางาน การนําเสนอการใชงานเทคโนโลยีที่พัฒนาสําเร็จขอใดชวยให รายบุคคลและการทํางานกลุมของนักเรียน โดยศึกษาเกณฑการวัดและ เกิดความเขา ใจไดด ที ่ีสดุ ประเมินผลจากแบบประเมินการนําเสนอผลงาน แบบสังเกตพฤติกรรม การทํางานรายบุคคล และแบบสังเกตพฤติกรรมการทํางานกลุมที่แนบมา 1. สาธิตการใชง านจรงิ ใหด ู ทายแผนการจดั การเรียนรูท่ี 2 หนวยการเรียนรูท่ี 2 2. อธบิ ายวธิ กี ารใชง านใหฟ ง 3. เปด คลปิ วิดโี อการใชงานใหด ู 4. อธบิ ายวธิ กี ารใชงานโดยใชภ าพประกอบ (วเิ คราะหค ําตอบ สาธติ การใชง านจรงิ ใหด ชู ว ยใหเ กดิ ความเขา ใจ ไดด ีทสี่ ดุ ดังนั้น ตอบขอ 1.) T64
นาํ สอน สรปุ ประเมิน แนวตอบ Self-Check 1. ถูก 2. ถกู 3. ผิด 4. ถูก 5. ถกู แนวตอบ Unit Activity ครูตรวจสอบกระบวนการทาํ งานของเครนจาํ ลอง ระบบทางเทคโนโลยี และขัน้ ตอนการออกแบบเชงิ วศิ วกรรมในรายงานของนักเรียนแตละกลมุ T65
บรรณานกุ รม ศึกษาธิการ, กระทรวง. (2560). ตัวช้ีวัดและสาระการเรียนรูแกนกลาง กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร (ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ.2560) ตามหลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน พทุ ธศกั ราช2551. กรงุ เทพมหานคร : ชมุ นมุ การเกษตรแหง่ ประเทศไทย จา� กัด. ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, สถาบัน. (2557). หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน การออกแบบและ เทคโนโลยี ช้ันมธั ยมศกึ ษาปท ่ี 2. พมิ พ์ครัง้ ท ่ี 5. กรุงเทพมหานคร : สกสค. สธุ รี ะ ประเสรฐิ สรรพ.์ (2559). การเขา ใจวทิ ยาศาสตรท ค่ี รบถว น: เปา หมายสงู สดุ ของสะเตม็ ศกึ ษา. กรงุ เทพมหานคร : นา� ศิลปโฆษณา. . (2559). ถอดรหสั การสอนสะเต็ม. กรงุ เทพมหานคร : นา� ศลิ ปโฆษณา. . (2559). สะเตม็ ศกึ ษา : ปญ หาจากกระบวนการออกแบบเชงิ วศิ วกรรม. กรงุ เทพมหานคร : นา� ศลิ ปโฆษณา. International Technology and Engineering Educators Association. (2017). Engineering by Design. Retrieved November 15, 2017, from https://www.iteea.org/EbD.aspx Peter Stensel. (2016). Design in Life : Design & Technology for Lower Secondary. 15th ed. n.p.:Pedrson Education South Asia. Richard H. Moyer and Susan A. Everett. (2012). Everyday Engineering:putting the E in STEM Teaching Learning. Virginia: National Science Teachers Association. . (2016). More Everyday Engineering:putting the E in STEM Teaching Learning. Virginia: National Science Teachers Association. เวบ็ ไซต ์ iStock. สืบค้นเมอ่ื วันท่ ี 30 ตลุ าคม, 2560, จากเว็บไซต ์ https://www.istockphoto.com/th T66
Search
