899754_833745_1616214705 (1)

Std: VI Shree Narayana Guru Vidyalaya Jodhpur Tekra, Satellite, Ahmedabad Primary Section- E.M Subject: Sanskrit Assignment-2020-21 Ch-7 सुभाषिताषि हस्तस्य भषू णं दानं सत्यं कण्ठस्य भूषणम् । श्रोत्रस्य भषू णं शास्त्रं भूषणैः ककं प्रयोजनम् ॥१।। Word-meanings : हस्तस्य- of the hand. भषू णम् –ornament,कण्ठस्य- of the neck सत्यम् - truth. श्रोत्रस्य - of the ear. शास्त्रम्- knowledge. (अनयैः) भषू णैः - of (other ornaments. प्रयोजनम् - purpose, need. Translation: The ornament of hands is donation; the ornament of the throat is truth; the ornament of cars is knowledge. (Then) of what use are (other) ornaments? काकैः कृ ष्णैः किकैः कृ ष्णैः को भेद काककिकयोैः । वसनतसमये प्राप्ते काकैः काकैः किक: किकैः ॥२॥ Word-meanings : काक: - a crow. कृ ष्ण: - black. किक: - a cuckoo. किककाकयो: - between a crow and a cuckoo. क: - what. भेद: - difference. वसनतसमये प्राप्ते - when spring time arrives. काकैः काक: - a crow is a crow. किक: किक: - a cuckoo is a cuckoo. Page 1 of 5 SNGV/Pri. E.M/ II-Periodic Test/8-English

Translation: A crow is black; cuckoo is black. what is the difference between a crow and a cuckoo? when spring time arrives a crow is a crow and a cuckoo is a cuckoo! यथा कितं तथा वािा यथा वािा तथा किया।कित्ते वाण्यां कियायां ि साधनू ामेकरूिता ॥३॥ Word-meanings : यथा- like, as, just as. कित्तम् - mind(thoughts). तथा -- like wise, same to. वाि: - speech. किया: action, deed. कित्ते - in the mind. वाण्याम् - in speech. कियायाम् -in deed / action. साधूनाम्-good people, gentlemen. एकरूिता- consistency, uniformity. Translation : Just as the mind (is), the speech is; just as the speech (is) the action is. There is uniformity in the thoughts, speech and action(s) of good people. सवतव ीथवमयी माता सवदव वे मयैः किता। मातरं कितरं तस्मात् सववयत्नने िूजयेत॥् ४॥ Word-meanings : सवतव ीथवमयी - symbol of all pilgrimages; सवदव ेवमयैः - symbol of all gods; तस्मात् – therefore, for this reason. मातरम् कितरम् - to mother and to father. सववयत्नने - with all efforts. िूजयेत् - should be worshipped. Translation : Mother is the symbol of all pilgrimages, Father is the symbol of all gods. Therefore (one) must make all efforts to worship mother and father. सखु ाथी त्यजते ् कवद्ां Page 2 of 5 SNGV/Pri. E.M/ II-Periodic Test/8-English

कवद्ाथी त्यजते ् सखु म्। सखु ाकथवनैः कु तो कवद्ा कु तो कवद्ाकथवनैः सखु म् ॥५।। Word-meanings : सुखाथी– one who desires comforts. िते ्-िदे ् - if; कवधाम् – education, knowledge. त्यजते ् – (to) give up, leave. कवद्ाथी -desires knowledge. सखु ाकथवन: - one who desires comforts. कु त: - from where; Translation : (A) person who desires comforts (he) must give up knowledge and (A) person who desires knowledge (he) must give up comfort. From where (How) can one desiring comfort get knowledge and from where (how) can one desiring knowledge get comfort ? (१) भूषणम.् Exercise Q.1. Rewrite the following words in good handwriting : (२) कृ ष्णैः (३) सुखाकथवनैः. (४)सववतीथमव यी (५) कियायाम् Q. 2. Join words of 'B' with those of 'A properly on the basis of the lesson: (१) हस्तस्य भूषणम् (१)दानम् (२) काकैः (२)कृ ष्णैः (३) यथा कित्तं तथा (३)वािैः Page 3 of 5 SNGV/Pri. E.M/ II-Periodic Test/8-English

(४) श्रोत्रस्य भषू णम् (४)शास्त्रम् (५) सखु ाथी त्यजते ् (५)कवद्ाम् Q.3. Put a ✓ or a X marks in the box against each statements on basis of the lesson: (१) माला कण्ठस्य भषू णम् । X (२) बकैः कृ ष्णैः हसं ैः कृ ष्णैः। X (३) विद्यार्थी सखु ं त्यजते ् । ✓ (४) सिवतीर्थमव यी माता। ✓ (५) यर्था वित्तं तर्था िािः। ✓ Q. 4. Form the words by following the illustration. lustration : हस्त:-हस्तस्य (१) कण्ठैः- कण्ठस्य (२) श्रोत्रम् - श्रोत्रस्य (३) िाद:-िादस्य (४) मखु म् - मखु स्य (५) नते ्रम् - नते ्रस्य Q.5. Fill in the gaps in the following sentences by selecting the appropriate words from the brackets. (१)कवद्ाथी…….त्यजेत् ।(सखु म्,कष्टम्) Page 4 of 5 SNGV/Pri. E.M/ II-Periodic Test/8-English

Ans. कवद्ाथी सुखम् त्यजते ् । (२)सुखाथी…..त्यजते ्।(धनम,् िसु ्तकम्) Ansसखु ाथी पुस्तकम् त्यजते ्। (३) कियाशील…. त्यजेत्। (कनदाम,् कायमव ्) Ans. कियाशीलैः षिद्राम् त्यजेत् । (४) सज्जन:.....त्यजते ।् (िोधम्, दयाम्) Ans. सज्जनैः क्रोधम् त्यजेत् । (५) कमत्र…ं …..त्यजेत।् (घणृ ाम्, स्नहे म्) Page 5 of 5 SNGV/Pri. E.M/ II-Periodic Test/8-English