KASIM - ARALIK 2019 EMPATHY 51 KAPAK KONUSU - SIFIR ATIK CAM ATIK 71 ton TEHLIKELI ATIK PLASTİK ATIK 115 ton 39 ton PLASTIK ATIK KAYNAĞINDA AYRIŞTIRMA 105 ton SAYESINDE BIR YILDA 30 TON PLASTIK ATIĞIN ORTAYA ÇIKMASINI ENGELLEDIK. SADECE YOLCULARIMIZA SUNDUĞUMUZSETLERDEKI TARAK VE AYAKKABI ÇEKECEĞINI ÇIKARARAK 105 TON PLASTIK ATIK OLUŞUMUNUN ÖNÜNE GEÇTIK. GERI DÖNÜŞÜM İSTANBUL’DA 14 LOKASYONDA ÜNITESI 742 ADET IÇ MEKAN GERI 742 DÖNÜŞÜMÜNITESIVE148ADETDIŞ MEKAN KONTEYNER ILE ATIKLAR KAYNAĞINDA AYRIŞTIRILIYOR.
EMPATHY KAPAK KONUSU - SIFIR ATIK 52 KASIM - ARALIK 2019 Tehlikeli atıklarımız NASIL BERTARAF EDILIYOR? Tehlikeli atık statüsünde bulunan atıklarımız, hizmet sağlayıcı tarafından kanun ve yönetmeliklere uygun olarak hazırlanmış geçici atık depolarımızda lisanslı firmalara verilmek üzere muhafaza ediliyor. Lisanslı geri dönüşüm firmaları aracılığıyla bir yılda 115 ton atık bertaraf edildi. Geçtiğimiz sene geri dönüşüme kazandırılan atık miktarı ise 124 bin 386 kilogram. Tehlikeli atıklarımız İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin iştirak şirketlerinden biri olan İSTAÇ tarafından alınıyor.
EMPATHY KAPAK KONUSU - SIFIR ATIK KASIM - ARALIK 2019 53 Gelelim tehlike- Elleçleme tesisinde işlem gören laj iyileştirmelerinin yapılmasının li atıkların nasıl atıklar, termal bertaraf tesislerin- ardından anlaşmalı olduğumuz bertaraf edildiği- de dökme atık olarak değerlendi- termal bertaraf tesislerine sevk ne… Ön işlem uy- riliyor. edilerek bertarafı sağlanıyor. Or- gulanan tehlikeli Ara depolama tesisi ise atıkların taklığımızda oluşan yağ atıkları- atıklar, elleçleme tesisinde işlem ön işlem, geri kazanım veya ber- na ön işlem uygulanıyor. Diğer görüyor. Elleçleme tesisinde uy- taraf tesislerine ulaştırılmasından atıklar ise İSTAÇ’ın ara depolama gun katı ve sıvı atıklar parçala- önce atık miktarı yeterli kapasi- tesisinde biriktiriliyor, ardından narak belirli oranda karıştırılıyor teye ulaşıncaya kadar güvenli bir güvenli bir şekilde ortadan kal- ve termal bertaraf tesislerinin şekilde depolandığı tesistir. Atık- dırılması için bertaraf tesislerine istediği fiziksel şartlar sağlanıyor. larınızın tasniflenmesi ve amba- gönderiliyor. İstanbul'un İSTANBUL’UN ATIKLARI çöpünden İstanbul’da günde yaklaşık 19 bin ton atık oluşuyor. Şehrin dört bir her yıl yanından ilçe belediyeleri tarafın- 340 milyon dan atık aktarma istasyonlarına getirilen evsel atıklar, özel araçlarla KWh düzenli depolama sahalarına taşı- elektrik nıyor. Taşıma faaliyeti 4 ilçe bele- enerjisi diyesi aracının atığını tek seferde üretiliyor. taşıyan tırlarla sağlanıyor. Bu tır- lar sayesinde İstanbul’un trafik yükü azaltıyor; yakıt, iş gücü ve zamandan tasarruf sağlanıyor. İlçe belediyelerine gelen atıklar için her iki yakada da günlük top- lam 2 bin ton kapasiteye sahip iki tesis bulunuyor. Bir tesiste park ve bahçelerde kullanılmak üzere kompost, diğer tesiste ise çimento fabrikalarında yakıt olarak kullanıl- mak üzere atıktan türetilmiş yakıt üretiliyor. Atıkların büyük bir kısmı düzenli depolama yöntemi ile ber- taraf edilirken oluşan çöp gazın- dan elektrik üretiliyor. TIBBI ATIKLAR İstanbul’da yaklaşık 11 bin sağlık kuruluşu, hastane gibi nokta- dan günlük yaklaşık 75 ton tıbbi atıklar özel araçlarla toplanarak yakma ve sterilizasyon yöntem- leriyle bertaraf ediliyor. 2013 yılında devreye alınan Tıb- bi Atık Sterilizasyon Tesisi ise İstanbul genelinde toplanan tıbbi atıkların büyük çoğunlu- ğunun sterilize edilerek zararsız hâle getirilmesini sağlıyor.
EMPATHY KAPAK KONUSU - SIFIR ATIK 54 KASIM - ARALIK 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRÜNLER Çevre Kanunu ve yönetmeliklerinin gereği ve çevre bilinci ile 2013 yılında TS EN ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi sertifikasını alan Ortaklığımızda,bu yönetim sisteminin bir parçası olarak İkram ve Uçak İçi Ürünler Başkanlığımız da tüm süreçlerde Sıfır Atık Yönetmeliği’ne bağlı olarak hareket ediyor.Operasyonel uygulamalarda,uçak içi malzemelerimizde ya da ikramda Başkanlığımız,yolcu memnuniyetinden taviz vermeden sıfır atık hedeflerimize katkı sağlıyor. Ortaklığımızın çev- kullanıyoruz. Bu ambalajlara geçişle 2018 yılında SEYAHAT SETLERI re politikasına uy- birlikte 2018 yılında 260 ton kadar yolcularımızın 2018 Mayıs tarihi itibariyle tüm gun olarak uçuş daha az plastik tükettik. Bu denli bü- kullanımı ile seyahat setlerimiz, plastik amba- operasyonları ve yük bir miktarda plastiğin doğaya bı- ortaya çıkan laj olmadan temin edilerek servis uçak içi ikramla- rakılmasının önüne geçilmiş olması, edilmeye başladı. Haziran itibarıyla rından kaynaklanan atık miktarının oldukça sevindirici. yastık kılıfı, yeni seyahat setleri konseptimiz- ve çevresel zararlarının minimuma Çevreci çalışmaların devamında ço- battaniye gibi den plastik tarak ve ayakkabı çe- indirilmesi ya da tamamen ortadan cuk yolcularımızda farkındalık ve çev- 9,6 ton tekstil keceği ürünleri çıkarıldı. Kulaklıkla- kaldırılmasında atık yaşam döngü- re bilinci oluşturmak amacıyla yakla- atığımızı geri rımızda hali hazırda biyolojik olarak sü yaklaşımını dikkate alınıyor. şık 2 yıl önce “Oyuncağım Doğadan“ dönüşüm ile tamamen bozunabilen poşetler Çevreye duyarlı bir havayolu şirketi konseptini başlattık. Set içeriğimizde kullanılıyor. Ayrıca yakın zamanda olarak uçuşlarımızda yolcularımızın yer alan oyuncakların tanıtımı için ekonomiye INT BC kulaklıkların compostable ihtiyaç duyabileceği kulaklık ve bat- hazırlanan broşürler bile geri dönü- kazandırdık. poşetler gibi yüzde 100 geri dönü- taniyelerimizi sunarken kullandığı- şümlü kâğıtlardan hazırlandı. Broşür şüme uygun bez kılıflar ile servis mız ambalajlarda plastik yerine mı- ve ahşap oyuncaklar, dünyada or- edilmesi planlanıyor. Dolayısıyla sır nişastası bazlı hammaddelerden man kaynaklarının doğru bir şekilde sadece çıkan atık çeşidi değişecek. üretilmiş tamamen organik,doğaya yönetilmesini amaçlayan uluslararası Bu uygulamalar sayesinde 1 yılda zararlı kalıntı bırakmayan ve gübre- kuruluş Orman Yönetim Konseyi’nin 103 bin 680 adet plastik poşet tas- ye dönüşebilen biyoplastik poşetler (FSC) verdiği sertifikaya sahip. sarrufu yapıldı.
EMPATHY KAPAK KONUSU - SIFIR ATIK KASIM - ARALIK 2019 55 Plastik atık miktarını azaltmak TEDARIKÇI SEÇIMI Plastik atık ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi için dikkat çeken diğer uygula- Uçak içi ürün tedarik ettiğimiz miktarını sertifikasına sahip. Turkish Do&Co, ma örneği ise uçaklardan iade alı- üretici ve hizmet sağlayıcı firma- azaltmak ama- yürüttüğü operasyonda karton nan malzemelerin poşetleri tekrar ların seçiminde, ISO 14001 Çevre cıyla yolcuları- atıkları operasyon esnasında ay- kullanılarak operasyona kazandırıl- Yönetim Sistemi uygulaması ve mıza önceden rıştırılıyor ve ortalama yıllık 900 ması. Bu sayede 1 yılda 324 bin plas- sertifikaya sahip olması firma se- plastik poşet ton karton ambalajın geri dönü- tik poşet tasarrufu yapıldı. çim kriterleri arasında yer alıyor. ambalaj içinde şümüne katkıda bulunuyor. İkram ve Uçak İçi Ürünler Başkanlı- En büyük ikram tedarikçimiz ve sunduğumuz TDC’de 2019 yılı ilk altı ayında 2 ğımız, sıfır atık konusundaki hedef- iştirakimiz olan Turkish Do&Co seyahat set- bin 750 litre cam, 0,55 ton am- lerimiz doğrultusunda bu yılın ilk altı lerimiz, Mayıs balaj, 2 ton karton geri dönü- ayında 12 ton tehlikeli atığı, 26,7 ton itibarıyla plastik şüme kazandırıldı. Ayrıca ISO tehlikesiz atığı kaynağında ayrıştıra- poşet ambalajı 9001 hazırlıklarında çevre po- rak lisanslı atık firmalarına verilip geri olmadan sunul- litikası eğitimlerini verdiğimiz dönüşümü sağladı. maya başlandı. için yaklaşık 2 bin kişiye çevre Başkanlığımızda tüm bina ve yer- konusunda bilinçlendirme eği- leşkelerimiz ile uçak içinde oluşan timi verildi. 12 tonluk elektronik atığı ve 11,9 ton plastik atığının geri dönüşümü ile Çocuk 33 bin 586 kwh enerji tasarrufu, yeni yolcularımıza plastik yapımında gerekli 192 varil petrol tasarrufu sağlandı. Ayrıca 4,35 sertifikalı ton sera gazı oluşumu ve 20 adet sürdürülebilir ağaç kesimi engellendi. Ortaklığımız uçuşlarında, yolcuları- ve doğa dostu mızın kullanımı sonrası atık olarak oyuncaklar oluşan yastık kılıfı, battaniye gibi sunuyoruz. malzemelere ait 9,6 ton tekstil atığını lisanslı geri dönüşüm firmalarımıza verip tekrar iplik yapılmaları sağlandı.
EMPATHY KAPAK KONUSU - SIFIR ATIK 56 KASIM - ARALIK 2019 İKRAM VE UÇAK İÇI ÜRÜNLERDE Gelecek Hedefleri Uçaklarımızda sunduğumuz ikramları ve sunum şekillerimizi yeniden tasarlamak üzere çalışan ekiplerimiz, dünya trendlerini takip ederek hem yolcularımızın memnuniyetini artıracak hem de bu süreçteki atık miktarını azaltacak adımları atmaya hazırlanıyor. Daha küçük ve daha şık porsiyonlar, protein karbonhidrat dengesinin gözden geçirilmesi ve doğa dostu menü kartları gibi bir çok yenilik bizleri bekliyor. Kü r e s e l l e ş e n Uçak içinde leri markamızın sıfır atık hedefini • Plastik kullanımının minimize edil- dünyada yeme yaptığımız destekleyecek şekilde atmaya mesi içme alışkan- ikramlarla çok hazırlanıyor. lıklarının hızla sayıda ödül Dünyada değişen havayolu ikram • Atıkların ayrıştırılması şekil değiştirdi- kazandık. İk- trendleri ile gerektiğinde yapıla- ği görülüyor. Özellikle Avrupa’da ramda sıfır atık cak tasarruf çalışmalarından bazı- SÜRDÜRÜLEBILIR ÜRÜNLER israfa karşı duyarlılık ve sürdürü- hedefine odak- ları şu şekilde: “Sıfır Atık” projesine katkı olarak lebilirlikle ilgili kampanyalar, tü- lanırken yolcu • Daha sağlıklı tarifler yolcularımıza sunduğumuz uçak keticilerin atık yemek konusunda memnuniyetini • Proteinden zengin karbonhid- içi ürünlerimizde “Sürdürülebilir- daha hassas olmalarını sağlıyor. artırabilmek bi- lik” uygulama alanlarımızı daha Dünyadaki yemek trendi, daha zim için büyük rattan fakir menüler da genişletmek. sağlıklı içerik, daha az çeşit ve önem taşıyor. • Daha küçük porsiyonlar Çevresel farkındalık dünya ge- daha küçük porsiyon olarak şekil • Daha az çeşit daha kaliteli ürünler nelinde hızla artarken havacılık değiştiriyor. Uçak içi ikram servis- • Menü kartlarının çevre dostu sektöründe de bir dönüm noktası lerinde bu kapsamda yapılacak olma yolunda ilerliyor. Bu devasa yeniliklerle bu trendi yakalamayı malzemelerden üretilmesi operasyon alanında tüketimi mil- amaçlayan ekiplerimiz, bu yenilik- • Çatal-bıçak setleri hazırlığında yonları bulan konfor ürünleri ve ikram ekipmanlarında yapılacak tek kullanımlık malzeme kullanı- mının azaltılması
EMPATHY KAPAK KONUSU - SIFIR ATIK KASIM - ARALIK 2019 57 Bu projenin hayata geçirilmesi ile beraber 5 yılda yaklaşık 1 mil- yon kilogram plastik atığın önü- ne geçilmesi sağlanabilir. değişim, çevre açısından yadsı- değişikliği neticesinde üç yılda servis Menülerin KIŞIYE ÖZEL ÇÖZÜMLER namaz bir etkiye sahip. Türk Hava edilecek ortalama 51 milyon adet yeniden ta- Öte yandan mevcut operasyo- Yolları olarak mevcut uygulamala- ürünün zararlı atık haline dönüşme- sarlanmasıyla numuzda koltuk üstünde ka- rımızla “Sıfır Atık” projesine yaptı- sini engelleyerek sürdürülebilirliğe birlikte plastik lan ve çöpe karışan açılmamış ğımız katkıların devamı için ikram ve “Sıfır Atık Projesine” büyük katkı kullanımı daha ürünlerin, yine koltuk üstünde ve uçak içi ürünlerde konsept ve sağlanabilir. da azaltılacak. kalan ambalajı açılmış ama set operasyon yöntemi değişikliğine içerisindeki göz bandı, terlik gidilebilir. YENILEME VE TAMIR ve çorap gibi ürünlerin kulla- Seyahat setleri geri dönüştürülebilir, ER harici dış hatlarımızda sun- nılmamış olarak çöpe karıştı- sürdürülebilir materyallerden oluşa- duğumuz kulaklıkların iade ope- ğı tespit edilmiştir. Seyahat bilir. Bu noktada organik pamuktan rasyonun düzenli hale getirilme- setleri içerisindeki ürünlerin bez çantalar, bambudan göz bantları, si, kullanılmamış kulaklıkların kullanılıp kullanılmadığının ahşap ya da geri dönüştürülebilir diş atık olarak değerlendirilmemesi daha iyi anlaşılabilmesi için fırçaları,geri dönüştürülebilir kâğıttan ve kullanılmış kulaklıkların tamir çorap, terlik ve göz bandı gibi üretilen mendiller, organik pamuktan ve temizleme operasyonundan ürünlerin de seyahat setlerinin çoraplar örnek olarak verilebilir. Se- sonra yeniden kullanılması üze- mühürlendiği gibi mühürlen- yahat setlerimizde gidilecek konsept rine çalışmalar yapılmaktadır. mesi çözüm olabilir. Bu ürünler ayrıştırılarak ve daha sonrasın- da titizlikle elden geçirilecek, seyahat seti haline getirilerek tekrar yolcularımızın kullanımı- na sunulabilir. Projenin hayata geçirilmesi ile 5 yılda en az 2 bin ton kilogram plastik atığın en- gellenmesi sağlanabilir. Proje- nin hayata geçirilmesi ile 5 yılda 15 ila 25 milyon dolar arasında tasarruf elde edilmesi ve en az 2 bin ton plastik atığın engellen- mesi ile Sıfır Atık projesine katkı sağlanması öngörülüyor.
EMPATHY KAPAK KONUSU - SIFIR ATIK 58 KASIM - ARALIK 2019 YEŞİL VE ÇEVRECİ Sürdürülebilir Uçuşlar Sıfır Atık Projesi'nde aktif sorumluluk alan birimlerden biri de Kalite Güvence Başkanlığımız bünyesindeki Çevre Yönetimi Şefliğimiz. Çevresel kirliliğin azaltılması kapsamında Ortaklığımızın faaliyetlerinden kaynaklanan atıkların minimize edilmesi için yoğun bir çalışma yürütüldüğünü aktaran Çevre Yönetimi Şefliğimiz, uçuşlarımız esnasında kabin içinde ve çalışma alanlarımızda uygulanmakta olan atık ve çevre yönetimi çalışmalarını kaleme aldı. Ortaklığımız, gerçek- üzere iki ayrı birimin sorumluluğun- Çevre Yönetimi bertaraf/ geri dönüşümüne dek çev- leştirdiği tüm faali- da yürütülür. Şefliğimiz, çev- re ve insan sağlığına zarar vermeden yetlerinde çevresel İlgili birimlerden Çevre Yönetimi yönetimini sağlar. etkilerini yöneten, Şefliğimiz, çevre boyutlarımızın be- re kirliliğinin Filomuza katılan yeni nesil uçakla- çevre dostu tekno- lirlenmesi ve çevresel etkilerin yöne- azaltılmasına, rımız sayesinde doğadaki karbon lojilerin kullanılmasına özen göste- tilmesi için gerekli aksiyon planlarını daha yeşil ve ayak izimizi azaltıyor ve çevreye ren bir yaklaşım benimsemektedir. geliştirip uyguluyorlar. Yasalara uyu- sürdürülebilir daha duyarlı uçuşlar gerçekleştiri- Bu yaklaşıma uygun olarak Çevre mun ötesinde çevre projelerini haya- operasyonlara yoruz. ve Atık Yönetimi faaliyetleri Ortak- ta geçirerek sürekli iyileştirme odaklı yönelik önemli Çevre Politikamızda da belirttiğimiz lığımızda Çevre Yönetimi Şefliği ve yaklaşım benimsiyor. Atık Yönetimi çalışmalar ger- gibi, yürüttüğümüz çevre ve atık Atık Yönetimi Şefliği birimleri olmak Şefliğimiz ise atıkların oluşumundan çekleştiriyor. yönetimi çalışmalarıyla öncelikle
EMPATHY KAPAK KONUSU - SIFIR ATIK KASIM - ARALIK 2019 59 olumsuz çevresel şartlarını minimize nan atıkların geri dönüştürülmesi ve ederek atık oluşumunun önlenmesi yasal mevzuata uygun şekilde ber- ve en aza indirilmesi hedefleniyor. taraf edilmesi sağlanıyor. Bu çalış- Bu hedeflerin başında uçaklarımız- malar, tüm yerleşkelerimizde görev da atık oluşumunu azaltarak, oluşan alan ve eğitim verilen atık sorum- atıkların kaynağında ayrıştırılarak luları tarafından koordine ediliyor. geri kazanımının sağlanması geliyor. Atık yönetimi süreçleriyle ilgili yasal Kabin Hizmetleri Başkanlığımız ta- şartlarda veya Ortaklığımız uygula- rafından desteklenen, atık yönetimi malarında ortaya çıkan değişimler şefliği tarafından yürütülen “kabin her yıl düzenlenen atık sorumlusu içi atıklarının ayrıştırılması” proje- eğitimleri ile ilgili personele aktarılı- miz ile gökyüzündeyken yeryüzünü yor. Böylece, yüksek bir bilinç ve far- koruma felsefesini benimseyerek 22 kındalık düzeyi ile gelecek nesillere iç hat, 46 dış hat uçuşumuzda, yolcu yaşanabilir bir dünya bırakmak için ikramlarımız sonucu ortaya çıkan çalışıyoruz. atıklarımız kaynağında ayrı topla- Sıfır atık projesine tam destek ve- nıyor. İç hat uçuşlarımızda plastik/ ren Ortaklığımızda Kalite Güvence karton bardak, içecek ambalajları ve Başkanlığı hedeflerinin arasında sıfır evsel atıklar, dış hat uçuşlarımızda atık konulu hedefler yer alıyor. Sıfır ise cam, metal atıklar, içecek kutu- atık projesine çalışanların desteği ile ları ve evsel atıklar kabin içerisinde eğitim ve bilgilendirme seminerleri ayrı toplanarak geri dönüşüme katkı ile başlandı. Çevre Yönetimi Şefliği sağlanıyor. tarafından Kalite Güvence Başkan- Uçuşlarımızdan ve diğer tüm faa- lığı çalışma alanlarında görev alan liyetlerimizden kaynaklı meydana personelimiz ile atıkları depolama gelen atık türleri tespit edilerek, alanına taşıyan tedarikçi firma per- atıklar kaynağında ayrı toplanıyor. soneline sıfır atık konulu eğitimler Tesislerimizde geçici olarak depola- düzenlendi. Eğitimler ile edinilen bilgileri destekleyici ve sıfır atık pro- jesini tanıtıcı bültenler Çevre Yöneti- mi Şefliği tarafından Kalite Güvence Başkanlığı personeli ile paylaşılıyor. Sıfır atık projesinin en önemli adım- larından biri olan atıkların kaynağın- da ayrıştırılması amacıyla masa altı çöp kutuları kaldırıldı. Kalite Güven- ce Başkanlığı çalışma alanlarına atık ayrıştırma kutuları temin edilerek atıkların kategorilerine göre ayrı top- lanması sağlanıyor. Bu sayede, Or- taklığımızda çevre korumu bilinci ar- tarken atık malzemeler lisanslı geri dönüşüm tesislerine gönderiliyor. Çevre ve atık yönetimi süreçlerinde sürekli iyileştirme odaklı yaklaşımı benimsiyoruz. Büyürken insanı ve çevreye düşünmek politika başlığı- mızdan ilham alarak, filomuza ekle- necek yeni nesil uçaklar ile çevreye saygılı bir Havayolu olarak faaliyetle- rimizi sürdürmeye devam edeceğiz.
EMPATHY KAPAK KONUSU - SIFIR ATIK 60 KASIM - ARALIK 2019 EĞITIM BAŞKANLIĞIMIZDA Kapaklardan Yapılan Sanat Sıfır Atık Projesiyle başlayan çalışmalar tüm Ortaklığımız genelinde devam ediyor. Kabin içinden ofislerimize etkilerini her alanda görebileceğimiz bilinçlenmenin en önemli yanlarından biri de bilinçlendirme çalışmaları. Bunu en yaratıcı örneklerinden biri de Eğitim Başkanlığımızda yaşandı. Eğitim Başkan- dünyada geri dönüşüm daha da Çalışma arkadaşlarımızın lığımız bir süre önem kazanıyor. Bilinçlendirme topladığı kapaklardan oluştu- önce “Make Art çalışmalarıyla sanatın ve eğlen- rulan tablo Eğitim Başkanlığı- Not Waste” mot- cenin güzel bir birleşimini su- mızda sergileniyor. tosundan yola nan bu seminer, atıkları doğaya çıkarak sıfır atık konusunda göndermeden değerlendirmek dikkat çekme ve bilinç artırma noktasında çalışma arkadaşla- amacıyla bir çalışma yapmaya rımızın gösterdiği yaklaşımın da karar verdi ve Eğitim binamızın çok güzel bir örneği. farklı noktalarında plastik ka- pak toplama kutuları yerleştirdi. Çalışma arkadaşlarımızın büyük katkıları ile toplanan bu plastik kapaklar, düzenlenen bir atölye çalışması ile bir tablo yapımında kullanıldı ve bu tablo binamızın girişine yerleştirildi. Atölye ça- lışması sonrasında Atık Yöneti- mi Şefliğimiz, Sıfır Atık Semineri gerçekleştirdi ve arkadaşlarımızı çevresel konuların ehemmiyeti hakkında bilgilendirdi. Sürdürülebilirliğin her geçen gün daha da önem kazandığı bir
FARKLIYIZ TURKISH CARGO BILGI ANALIZ INFLUENCER İLE BİR YOLCULUK VE RAPORLAMA MARKETING HİKÂYESİ MÜDÜRLÜĞÜ NEDİR? 60 62 66 s. 66
EMPATHY FARKLIYIZ - EKİP RUHU 62 KASIM - ARALIK 2019 BILGI ANALIZ VE RAPORLAMA MÜDÜRLÜĞÜ Doğru ve Hızlı Bilgi Bilgi Analiz ve Raporlama Müdürlüğümüz, günlük, haftalık ve aylık raporları hazırlayan etkin bir ekip. Trafik, utilizasyon ve zamanında kalkışa dair rakamların yer aldığı bu raporların hazırlanmasında temel önceliklerinin doğru bilginin elde edilmesi olduğunu belirten Bilgi Analiz ve Raporlama Müdürümüz Elif Yetim, “Temel önceliğimiz doğru bilginin etkili bir analizle ve hızlı bir şekilde sunulması.” diye konuştu.
EMPATHY FARKLIYIZ - EKİP RUHU KASIM - ARALIK 2019 63 Modern dünyada zamanında kalkış gibi rakamların kurumlar açı- olduğu raporların hatasız bir şekil- sından belki de de hazırlanabilmesi için çalışan eki- en zorlu reka- bin temel önceliği üst yönetimimi- bet alanların- ze ve ilgili birimlere en doğru bilgiyi dan biri bilginin yönetiminde saklı. aktarabilmek. Türk Hava Yolları gibi dev markalar Bilgi Analiz ve Raporlama Müdürü- operasyon esnasında muazzam müz Elif Yetim, ekibin sorumluluk ölçekte bir bilgi üretimi gerçekleş- alanını şu şekilde özetliyor: Analiz tiriyor. Bu bilginin doğru şekilde ve raporlama iş akış şemalarımıza derlenmesi, saklanması ve ana- uygun olarak Ortaklığımızın faali- liz edilmesi büyük önem taşıyor. yet gösterdiği gün, hafta ve ay kap- Üstelik, bu koşturmaca 7 gün 24 samında trafik, utilizasyon, tehir ve saat boyunca devam ediyor. Bü- zamanında kalkış-varış raporlarını yük Veri olarak tanımlanan bu veri hazırlıyoruz. Bu raporlarda bilginin yığınındaki bilgi kırıntılarını doğru yanı sıra analiz de yer alıyor. Ortak- araçlarla düzenli olarak çekip an- lığımızın yıllık faaliyet raporunun lamlı analizler hâline getirebilmek hazırlanması da bizim sorumlulu- için çok sayıda ekip hiç durmadan ğumuzda. Periyodik olmayan ra- çalışıyor. Bilgi Analiz ve Raporlama porları da biz hazırlayıp yayınlıyo- Müdürlüğümüz, bu birimlerden ruz.” Ortaklığımızın trafik verilerini biri. raporlayan Müdürlüğümüz, kurum Onların temel görevi günlük, hafta- dışından ICAO, IATA ve Sivil Havacı- lık ve aylık olarak uçuşla ilgili rapor- lık Genel Müdürlüğü gibi uluslara- ları hazırlayarak ilgili birimlere ilet- rası havacılık otoritelerinden gelen mek. Her gün aynı koşturmacayı bilgi taleplerini de karşılamakla tekrarlayarak trafik, utilizasyon ve yükümlü.
EMPATHY FARKLIYIZ - EKİP RUHU 64 KASIM - ARALIK 2019 Bilgi Analiz ve Rapor- lama Mü- dürlüğümüz dört kişiden oluşuyor. Müdürümüz Elif Yetim’in yanı sıra bir şef, bir mü- hendis ve bir uzmandan oluşan eki- bin analitik gücü yük- sek, yoğun tempoda uyumlu çalışabilen üyelerden oluştuğunu söylüyor. Birimler Arası Koordinasyon Özel raporlar Bilgiyi Ortaklığımızın veri ambarını kullanarak elde ettiklerini anlatan İhtiyaca göre üst yönetimimiz Yetim’in aktardığı bilgiye göre eki- tarafından talep edilen özel bin günlük operasyonda sürekli raporları da Bilgi Analiz ve birlikte çalıştığı diğer birimler şu Raporlama Müdürlüğümüz şekilde: Veri Çözümleri Müdürlü- ğü, İş Zekâsı Müdürlüğümüz, Kar- hazırlıyor. go Bilgi Analiz Müdürlüğümüz. Ortaklığımızın operasyonları kap- samında dört bir yandan gelen bilgiler veri merkezine akarken Müdürlüğümüz, ilgili birimlerle koordinasyon halinde günlük bilgi akışının tamamlanmasını bekliyor. Günün belli bir saatinde veri trans- ferinin tamamlandığına dair bilgi- nin gelmesiyle birlikte Müdürlüğü- müzün koşturmacası başlıyor. Bu noktada ekibin temel görevi bilginin doğruluğunu teyit etmek. Veri kont- rolünde aksaklıklara rastlandığında koordinasyona ihtiyaç duyuluyor.
EMPATHY FARKLIYIZ - EKİP RUHU KASIM - ARALIK 2019 65 Faaliyet raporu nasıl hazırlanıyor? Çünkü bu bilgilerin kaynağında teyit dürlüğümüzden filo bilgisi, Kargo “Teknolojiyi Ekip, Ortaklığımızın yıllık edilmesi, gerektiğinde düzeltilmesi Bilgi Analiz ve Raporlama Müdür- yoğun bir faaliyetine ilişkin bilgilerin gerekiyor. Üstelik bu düzeltmeler lüğümüzden kargo gelirleri temin şekilde temin edilerek tedarikçi firma mesai bitmeden çözülmüş olmak edilerek kapsamlı bir analiz haline kullanan bir aracılığı ile Türkçe ve İngilizce zorunda. getiriliyor. Hazırlanan raporlar elekt- ekip olma- raporların hazırlanması, ronik posta ortamında belirlenmiş kontrolü, basımı ve yatırımcı Günlük Raporda Neler Var? şablona göre Yönetim Kurulumuza, mıza rağmen ilişkileri internet sayfamızda Günlük raporda Ortaklığımızın faali- Genel Müdürümüze, Genel Müdür yaptığımız yayınlanması görevini de yet gösterdiği gün kapsamında tra- Yardımcılarımıza, Başkanlarımıza ve işte insan yürütüyor. Ocak ayında tüm fik, utilizasyon, tehir ve zamanında ilgili müdürlüklere iletiliyor. faktörü bü- birimlerden ilgili bilgilerin kalkış-varış bilgileri ve analizler yer yük bir önem alıyor. Sözünü ettiğimiz metriklerin- Havacılık verisinin taşıyor. Bil- istenmesiyle başlayan den oluşan günlük veriler Ortaklığı- yönetiminde ise en ginin kontrol faaliyet raporu süreci, belki de mızın veri ambarı DWH sisteminden zorlu aşama bilginin edilmesi, Müdürlüğümüzün en yoğun alınarak Müdürlüğümüz tarafından kontrolü ve sağlıklı çelişkilerin ve zorlu görevini oluşturuyor. iş zekâsı ürünü kullanılarak üretilmiş olup olmadığının giderilmesi raporlara entegre ediliyor. Ekip aynı anlaşılmasıdır. ve en doğru Kapsamı, tüm birimlere şekilde haftalık ve aylık raporları da temas etmesi bağlamında hazırlıyor. Aylık raporda Anlaşmalar analizin faaliyet raporumuzun derlenip Performans Değerlendirme Müdür- gerçekleşti- toparlanması haziran ayını lüğümüzden interline raporu, Bütçe rilmesi gibi buluyor. Geçtiğimiz sene Müdürlüğümüzden bütçe verileri, sorumluluk- faaliyet raporuyla beş ödül Filo Planlama ve Uçak Temin Mü- ları ancak birden kazanan ekip, bu yıl yetkin insan raporun diline odaklanmış kaynakları durumda. Bu sene küçük gücüyle bir kılavuz hazırlayan yapabilirsi- Müdürlüğümüz, ilgili birimlerden bu kılavuzdaki niz.” dil kullanımına uygun bir bilgi derlemesi istemiş. 2019 faaliyet raporunda en doğru ve tutarlı dil kullanımına odaklandıklarını aktaran Yetim, bu defa faaliyet raporumuzun yazım kalitesiyle ödül almak istediklerini söylüyor.
EMPATHY FARKLIYIZ - SOSYAL MEDYA 66 KASIM - ARALIK 2019 Yeni Dünya Yeni imkânlar Son 20-30 yıllık zaman diliminde teknolojide yaşanan gelişmeler her alanda büyük dönüşümlere yol açtı. Robotikten sanal gerçekliğe uzanan bir yelpazede yaşanan gelişmeler havacılık sektöründe de uçaklardan yönetim biçimlerine ve pazarlamaya kadar her alanda etkisini hissettirdi. Tüm bunlar internetle birleştiğinde ortaya çıkan dönüşümün en çok etkilediği alan ise belki de PR oldu. Sosyal medya hesaplarından reklam çalışmalarına uzanan alanda özellikle influencer’lar ve blogger’ların öne çıktığını görüyoruz. Peki ama tüm bunlar PR çalışmaları için ne anlama geliyor?
EMPATHY FARKLIYIZ - SOSYAL MEDYA KASIM - ARALIK 2019 67
EMPATHY FARKLIYIZ - SOSYAL MEDYA 68 KASIM - ARALIK 2019 Değişimin kendi kadar iyi anlattığınızı da ortaya koy- Sosyal medyanın etkisi içerisinde iyi ya muş oluyor. Ortaklığımız da bu değişimleri ya- da kötü değerlen- Havacılık sektöründe konvansiyo- kından takip eden ve gelişmelere dirmesi olmuyor nel iletişim çalışmaları televizyon, uyum sağlayan kuruluşlardan biri- fakat değişimin gazete ve billboard reklamları, sa- si. Konvansiyonel iletişim mecrala- kaçınılmaz olduğunu biliyoruz. Dün- dakat programları ve ofis çalışmala- rını yaratıcı bir şekilde kullanmaya ya üzerindeki tüm sektörlerdeki şir- rıyla sınırlıydı. Teknoloji geliştikçe ve devam ederken genç neslin ya da ketler de planlamalarını bu değişim dünya küçüldükçe hem reklam hem Z kuşağının yoğun olarak kullandığı projeksiyonu çerçevesinde yapıyor. de tanıtım mecraları arttı ve etki ve etkilendiği mecraları da yoğun Değişimin en hızlı yaşandığı alan- alanları genişledi. Teknolojinin farklı bir biçimde kullanıyoruz. Konunun lardan birisi de iletişim alanı. Marka mecralarını kullanan farklı nesiller sadece farklı mecralarda yer almak tanınırlığının ve müşteri ilişkilerinin iletişim çalışmalarının yelpazesini değil, o mecraların kullanıcılarına artırılmasının yolu iletişim çalış- genişletmekle kalmadı, aynı zaman- ulaşacak içerikler üretmek oldu- malarından geçiyor. Böyle olunca da etki alanını da genişleterek ya- ğunun bilincinde olarak yapıyoruz da dünya üzerindeki yeniliklerin ratıcılık imkânlarını artırdı. Oyunun bunu. ABD’de yapılan bir araştırma aktif bir şekilde takibi ve yeniliklere kurallarını değiştiren bir değişimden Z kuşağının yüzde 70’inin kendi yaş adapte olma gücü, sizin kendinizi ne bahsediyoruz. grubundan insanların önerilerini
EMPATHY FARKLIYIZ - SOSYAL MEDYA KASIM - ARALIK 2019 69 ağırlayarak milyonlarca kişiye ulaş- tık. Ayrıca daha mikro ölçekte belli kitlelere yönelik iş birliklerimiz de farklı tüketici yaklaşımlarını ortaya koyması açısından önemli. İtalyan dağcı Danilo Callegari ile yaptığı- mız iş birliği ile markamızın bayrağı Antarktika’nın en yüksek dağı olan Vinson’un zirvesinde dalgalandı ve markamız binlerce dağcılığa me- raklı takipçisine ulaştı. Havacılık sektörünün en etkili fenomenlerin- den olan ve Youtube’da 1,5 milyon takipçisi bulunan Sam Chui’yle iş birliğimiz de kendisini takip eden havacılık meraklılarına markamızı, eğitimlerimizi, İstanbul’u ve İstan- bul Havalimanı’nda yer alan Loun- ge’umuzu tanıttı. Her değişim beraberinde yeni imkânlar da getiriyor. Her sene büyüyen ve yolcu sayısının hızla arttığı havacılık sektöründe dün- yanın en fazla ülkesine uçan hava- yolu olan Ortaklığımız yeni evinde yeni hedeflere çoktan yelken açtı. Bu sayımızda, en çok takip edilen havacılık bloggerlarından Sam Chui’yle iş birliğimiz ile İstanbul’u ve Kapadokya’yı ziyaret eden ünlü ABD’li oyuncu Victoria Justice ile gerçekleştirdiğimiz röportaj var. dikkate aldığını ortaya koyuyor. Sos- İş birliklerimiz yal medya kanallarında kullanılan 2019 yılında gerçekleştirdiğimiz iş içeriğin önemini gösteren bir veri. birlikleri bu anlayışın bir yansıması. Başka bir araştırmaya katılan Farklı pazarlara ve kitlelere yöne- tüketicilerin yüzde 82’i takip lik bu iş birlikleri milyonlarca kişiye ettikleri blogger ve influencer- ulaşarak küresel alanda hem marka ların önerilerini dikkate aldığını tanınırlığımızın hem de yolcu sayı- belirtmiş. Teknolojiyle değişen mızın artmasına katkıda bulunuyor. iletişim biçimlerinin tüketici ABD’li oyuncu, şarkıcı ve fenomen alışkanlıklarını da derinden et- Victoria Justice, Avusturyalı feno- kilediğini gösteriyor bu araş- men Kim Lianne, Brezilyalı oyuncu tırma. Ünlüler, influencerlar ve Deborah Secco, Güney Afrikalı şar- bloggerlarla yaptığımız iş birlik- kıcı AKA ve oyuncu Amanda Du- leri küresel bir havayolu şirketi Pont ve Arjantinli oyuncu ve sunucu olan Ortaklığımızın yeni tüketici Emilia Attias ile gerçekleştirdiğimiz alışkanlıklarına dair yaptığı araştır- iş birlikleriyle kendilerini uçakları- malarla şekilleniyor. mızda, İstanbul’da ve yeni evimizde
EMPATHY FARKLIYIZ - SOSYAL MEDYA 70 KASIM - ARALIK 2019 H AVA C I L I K FENOMENİ Sam Chuı’yi Ağırladık Havacılık alanında dünyadaki en etkili kişiler arasında yer alan Sam Chui’yi İstanbul’da ağırladık. Gerçekleştirdiğimiz iş birliği kapsamında Boeing 787-9 Dreamliner uçağımızla İstanbul Havalimanı’na uçan ve Lounge Istanbul’u gezen Sam Chui ayrıca kokpit ve kabin eğitimlerimizi de ziyaret etti. Youtube hesabının sahip olduğu neyimledi. Yeni konfigürasyonu rini deneyimleyen Chui için de 1,6 milyondan fazla takipçi sa- ve koltuklarıyla yolcularımızın uçuşlarımızın en dikkat çeken yısıyla havacılık sektörünün en hizmetine sunduğumuz bu rüya yönü kültürümüzün de en önemli bilinen yüzlerinden biri olan Sam uçakta uçuş öncesinde kokpit- özelliği olan misafirperverliğimiz. Chui özellikle çektiği videolar ve te uçak hakkında bilgi alan Sam Business sınıfı konfigürasyonun uçaklar ve uçak içi hizmetler hak- Chui, daha sonra yeni üniforma- çıtayı daha da artırdığını belirten kında yaptığı değerlendirmelerle larıyla kabin ekiplerimizle de ko- Sam Chui, yeni evimiz İstanbul tanınıyor. nuştu. Havalimanı’nda da Lounge’umu- Yaptığımız iş birliği kapsamın- zu ziyaret ederek bir değerlendir- da rüya uçak olarak adlandırılan İstanbul Havalimanı’nda mede bulundu ve röportajlar ger- Dreamliner uçağımızla İstanbul’a Tüm yolcularımızdan tam not çekleştirdi. gelen Sam Chui, uçak içerisinde alan Uçan Şef hizmetimiz saye- Boyutundan hizmet kalitesine, Business Class hizmetimizi de- sinde Türk mutfağının lezzetle- aktivite çeşitliliğinden dinlenme
EMPATHY FARKLIYIZ - SOSYAL MEDYA KASIM - ARALIK 2019 71 alanlarına Lounge’umuzdan öv- Chui, rüya uçak B787-9 simülatö- YOUTUBE güyle bahseden Chui, daha sonra ründe de kaptanlarımızla birlikte mutfağın arkasına geçerek Türk uçuş simülasyonuna katıldı. Kabin 1,6m mutfağının vazgeçilmez lezzetle- ve kokpit ekiplerimizden eğitimle- SAM CHUI, rinden pide pişirdi. re dair bilgi alan ve röportajlar ger- 1,6 MILYONU çekleştiren Chui, bazen bir kabin AŞAN YOUTUBE Kabin ve Kokpit Eğitimleri ekibi bazen de bir yolcu oldu. TAKIPÇISI ILE EN Gerçekleştirdiğimiz iş birliği bu Gerçekleştirdiğimiz bu iş birliği ÖNEMLI HAVACILIK kadarla sınırlı değildi. İstanbul’u çerçevesinde Sam Chui’nin You- BLOGGERLARINDAN gezerek şehrin tarihî ve kültürel tube hesabı üzerinden yayımla- BIRI OLARAK yerlerini de tecrübe eden Sam nan dört adet videonun toplam KABUL EDILIYOR. Chui ayrıca Uçuş Eğitim Merkezi- izlenme sayısı 2 milyona yaklaştı. mizi ziyaret ederek kabin ve kokpit Ayrıca aylık okuyucu sayısı 700 bi- YOUTUBE ekiplerimizin eğitimlerine katıldı. nin üzerinde olan online havacılık Kabin ekiplerimizle birlikte gerçek mecrasında da marka deneyimi 2m uçuş simülasyonu içerisinde acil ve Lounge İstanbul hakkında iki SAM CHUI’NIN durum eğitimlerine katılan Sam adet makale yayımlandı. HESABINDAN YAYIMLANAN 4 VIDEO TOPLAMDA YAKLAŞIK 2 MILYON KEZ IZLENDI.
EMPATHY FARKLIYIZ - SOSYAL MEDYA 72 KASIM - ARALIK 2019 İnanılmaz bir uçuş deneyimiydi\" ABD’li ünlü oyuncu ve şarkıcı Victoria Ünlü bir oyuncu ve şarkıcı olarak çok ve gördüğüm kadarıyla çok güzel Justice’i İstanbul ve Kapadokya’da ağırladık. yoğun bir gündeminiz olmalı. Başa- görünüyordu. Kendisi de modellik Tüm sosyal medya hesaplarında yaklaşık 44 rılarınız için sizi tebrik ediyoruz. Bu yapan kız kardeşim Madison da bu milyon takipçisi bulunan Victoria Justice, günlerde projeleriniz neler? sayıda yer aldı ve o da geldi benimle. Los Angeles-İstanbul-Kayseri rotasında Stüdyoda müzik çalışmaları yapıyo- İnanılmaz güzel vakit geçirdik! markamız ile keyifli bir uçuş deneyimi rum, oyunculuk projeleri var ve aynı yaşadı; İstanbul’un ve Kapadokya’nın tarihî zamanda bir TV dizisi üzerine çalışı- Türk Hava Yolları ile ilk uçuşunuz dokusunu ve eşsiz lezzetlerini deneyimleme yorum. Film olarak iyi bir senaryo ve muydu? Paylaşmak istediğiniz bir fırsatı yakaladı.Kendisiyle hem uçuş rol arayışındayım. Kabul etmeyi dü- an ya da anınız var mı? deneyimine hem de Türkiye’ye dair konuştuk. şündüğüm bir tane proje var; görece- Daha önce Türk Hava Yolları ile uç- ğiz bakalım neler olacak. mamıştım ve inanılmaz bir deneyim- di. Uçan Şef’in şef kıyafetleri içinde Türkiye’yi ziyaret sebebiniz neydi? gelip bizi selamlamasını çok sevdim. Modeliste dergisi için bir destinasyon İşim gereği çok uçuyorum ve böyle çekimi vardı ve ben Türkiye’yi seçtim. bir şeyi ilk defa görüyorum. Uyumak Çünkü şimdiye kadar gelmemiştim istediğim zaman koltuğumun çok
EMPATHY FARKLIYIZ - SOSYAL MEDYA KASIM - ARALIK 2019 73 geniş ve rahat olduğunu gördüm (Los vardı. Seyahat ederken en sevdiğim Victoria Gitmek istediğim çok yer var Angeles’tan Türkiye’ye uçuş 13 saat şeylerden biri dünyanın her yerinden Justice'in özel ama listemin en üstünde Japon- sürüyor). sokak sanatlarını görmek ve bu so- yolcu salonu- ya var. Sushi’yi çok seviyorum kakta da çok güzel işler vardı. Gün muzdan yaptığı ve Japon sokak sanatını çok ilgi İstanbul Havalimanı’ndaki yeni Bu- batımında Asya ve Avrupa kıtalarını paylaşımlar çekici buluyorum. Eğlenceli, de- siness Class Lounge’umuzu ziyaret ayıran Boğaz’da çok güzel bir yat turu büyük beğeni ğişik kıyafetleri ve mağazaları ve ettiniz mi? Nasıl buldunuz; anlatabi- yaptık. Hava çok güzeldi, iki tarafta da tecrübelerin hepsine bayılıyo- lir misiniz? çok güzel manzaralar vardı; gerçek- topladı. rum. Ayrıca sakura mevsimi nefes Daha önce övgüsünü çok duymuş- ten büyüleyiciydi. Türk Hamamı’na kesici derecede güzel gözüküyor. tum.Daha önce gördüğüm lounge’la- da gittim bu arada ve inanılmaz gü- Japonya’ya sakura mevsiminde ra benzemiyordu hiç; kesinlikle gör- zeldi. Herkese şiddetle tavsiye edi- gitmek isterim. düğüm en güzel lounge. Her şeyden yorum. Bir sonraki durağıma gelince önce çok büyük! Keşfedecek birçok Kapadokya’ya gelince, şimdiye İtalya’ya, Venedik’e gideceğim. dinlenme ve eğlence alanı var. Bir kadar hiç görmediğim derecede Avrupa’da birkaç şehre gittim sanat galerisi, büyük bir piyano, (golf muhteşem bir yer. Peri bacaları ve ama İtalya’ya gitmeyi çok istedi- egzersiz salonuyla) interaktif bir golf insanların yaptığı ve yaşadığı mağa- ğim halde hiç gidememiştim. bölümü, bilardo odası, çocuklar için ra evler tam görülecek yerler. Sanki farklı bölümlerin olduğu oyun bölü- elfler bu evlerde yaşayabilirmiş gibi mü ve lounge’un ortasında şefleriyle geliyor ve her yerde var bunlar. Em- birlikte farklı yemek alanları. Aynı salsiz yerler gerçekten. Buraya gel- zamanda içindeki birçok lezzeti ta- meyi çok istiyordum ve hayallerim- dabileceğiniz tatlı alanı. Dayanama- deki kadar güzeldi. Buraya gelmeyi yıp birkaç tane yedim. Orada fazla sıcak hava balonlarına binmek için vakit geçiremedim ve gezemediğim istiyordum ama görecek çok daha birçok alan kaldı ama gelecek sefere fazla şey varmış. Her sabah saat 5:45 geniş bir vakitte ziyaret edip her yeri gibi 100’den fazla sıcak hava balonu gezmek istiyorum. uçuyor ve bu inanılmaz bir tecrübe. Göğe yükselen peri bacalarıyla bu İstanbul ve Kapadokya’yı ziyaret et- güzel tabiat üzerinde yükseliyorsu- tiniz. Buralarda sizi en çok etkileyen nuz ve nefesiniz kesiliyor. Kesinlikle ne oldu? unutamayacağım bir yer. İki yeri de çok sevdim ve Türk kül- türüne dair bilgimi genişletmekten “Dünya Daha Büyük, Keşfet!” mot- inanılmaz keyif aldım. Yemekler çok tomuz insanları dünyayı keşfetme- lezzetliydi. Patlıcan yemekleri, şiş ye davet ediyor. Sizin için seyahat kebabı, peynirler, zeytinler, domates- etmenin en eğlenceli kısmı ne? ler… Aynı zamanda kirazın Türkiye’ye Yeni kültürleri öğrenmek ve tarih özgü bir meyve olduğunu ve kitaplarında okuduğunuz ya da fo- Türkiye’nin dünyanın en büyük kiraz toğraflarını gördüğünüz tarihî yerleri üreticilerinden olduğunu öğrendim. ziyaret etmek okumaktan bambaşka Türk kahvaltısına bayıldım. Canlı tu- bir şey. Yeni lezzetler tatmak, yeni runcu renkleriyle yumurtalar, hakiki insanlar tanışmak ve mekânın size peteklerden akan ve ekmeğe peynir sunduğu güzellikleri görmek benim sürdükten sonra üzerine koyduğunuz seyahat etme sebebim. Ayrıca farklı ballar inanılmaz lezzetli. Yemek hak- kültürlerin moda anlayışını, sanatını kında saatlerce konuşabilirim. görmeyi ve müziğini ve danslarını İstanbul’da baharat pazarını (Mısır tecrübe etmeyi de çok seviyorum. Çarşısı), Kapalı Çarşı’yı çok sevdim. Bir de üzerinde rengarenk şemsiye- Hep ziyaret etmek istediğiniz lerin ve duvarlarında güzel grafitile- yerler var mıydı? Bir sonraki du- rin yer aldığı çok sanatsal bir sokak rağınız neresi olacak?
EMPATHY 5 DUYU - TAT 74 KASIM - ARALIK 2019 GÖR DUY TAT LİZBON BARİ KATANYA NAPOLİ PORTEKİZ İTALYA İTALYA İTALYA
EMPATHY 5 DUYU - TAT KASIM - ARALIK 2019 75 KOKLA DOKUN MİLAN BOLOGNA PİSA VENEDİK İTALYA İTALYA İTALYA İTALYA
EMPATHY 5 DUYU - TAT 76 KASIM - ARALIK 2019 Domates ve TAT Zeytinyağı LIZBON Pedro Salcedo Jaıme PORTEKIZ Pazarlama Mumessili Belem MADRID Pastanesi İSPANYA Murat Günaydın Pazarlama Mümessili Güneşli bir Akdeniz ülkesi leneksel bir gıdadır. Akdeniz 1837’den bu yana faaliyet gös- olarak bilinen İspanya, lez- diyetinin tipik bir örneği olan teren Tarihi Belem Pastanesi, zetli kırmızı domatesler ve tuz ve yağ ile tatlandırılmış dışında milföy hamuru içeri- kaliteli zeytinyağı için mü- “pantumaca” olarak adlan- sinde lezzetli kreması ile namı kemmel bir ortama sahiptir. dırılan ve bazen jambonla diğer Pastel de Nata tatlısı ile ün- Geçmişte özellikle yoksulluk servis edilen domatesli tost lenmiş durumda. Lizbon’a yolu dönemlerinde ekmek, yağ ekmeği, Madrid'deki herhan- düşen herkes bu tatlıyı üzerine ve domates bulunması kolay gi bir kafeteryada bulabilirsi- tarçın ya da pudra şekeri döke- ürünlerdi. Bu zamanlardan niz. Espressoya benzeyen bir rek bu tarihi pastanede tadıyor. günümüze gelene dek üç kahve olan “café cortado” ya 400 kişilik kapasitesi olmasına ürünün birleşimiyle ortaya da sütlü kahve ile birlikte şeh- karşın kapısında her zaman bir çıkan mükemmel lezzet hâlâ rin her yerinde bu üçlünün ta- kuyruk görme ihtimaliniz mev- İspanya için çok yaygın ve ge- dını çıkarabilirsiniz. Çok basit cut. Günümüzde tarifinin sır ola- ve çok lezzetli bu gelenek sa- rak saklandığı bu pastel de nata yesinde güne mükemmel bir tatlısı ile ünlenen Belem Pasta- şekilde başlayabilirsiniz nesi, aynı isimli semtin en önemli ziyaret noktalarından biri.
EMPATHY 5 DUYU - DUY KASIM - ARALIK 2019 77 CENEVRE LİZBON Y İSVIÇRE PORTEKIZ GravyerPeyniri DU Fatos Matoshi Kurumsal Satış Mümessili İsviçre kökenli bir peynir olan Grav- fındık, dağlardaki ağaçlardan düşen FADO yer, adını şirin bir dağ kasabası olan dal parçacıkları, nane, kestane, sade- Gruyère’den alır. Tüm dünyada bü- ce bu bölgede yetişen dağ çiçekleri en MÜZIĞI yük beğeni toplayan gravyer peynirinin çok bilinenler. İnekler Gruyere dağla- İsviçre’de yaygın olarak peynir fondüsü rında ne yiyorsa sütüne de o aromala- Sinan Öztürk yapımında kullanılır. Çok eski çağlardan rın kokusu geçer. XXXX bu yana insanların muhtemelen peynir Hem müze hem peynir fabrikası ola- ürettiğini biliyor muydunuz? Gelin bir- rak hizmet veren Guryere evi, 50 yıldır Hüznün, özlemin, mutluğun ve likte, Gruyère peynirini hakkında bilin- ziyaretçilerine ünlü peynirlerin gerçek aşkın simgesi Fado müziğini meyenleri keşfedelim. zamanlı üretimini gösteriyor. Dün- dinlemek istiyorsanız Alfama İneklerin eşsiz sindirim sistemi, ot ve sa- yanın her yerinden gelen ziyaretçiler bölgesini ziyaret etmelisiniz. man gibi ham liflerin bile hazmedilmesi- Gruyère in sırlarını tüm duyularıyla ni sağlayarak süt gibi değerli hayvansal keşfetmeye gelirler ve hatta gün için- Fado, denize açılan kâşif ürünlerin üretilmesine olanak sağlar. Bir de çalışan bir peynir üreticisini bile iz- eşlerinin onları uğurlarken geri kilogram Gruyère üretmek için 12 litre leyebilip, peynir yapma sürecinin farklı dönmeleri umuduyla yaktıkları süt gerekir. Bunun için ineklerin yapma- aşamalarını gözlemlerler. bir ağıt türü. 19’uncu yüzyılda sı gereken çok iş var: İsviçre süt inekleri normalde yaklaşık 85 litre su içiyor ve tanınmaya başlayan Fado, günde 100 kilo ot yiyor. Bir inek günde Lizbon’un Alfama sokakla- yaklaşık 25 litre süt üretir, dolayısıyla her rında bir yemek eşliğinde gün iki kilogram İsviçre peyniri üretilme- dinlemenizi tavsiye ederim. Bu si için gereken sütü sağlar. eşsiz müzik türünü dinlerken Bir Gruyère peynirinde yaklaşık 75’e Portekiz’in tarihine tanıklık yakın aroma bulunur. Kesilmiş çimler, etmeniz de mümkün olacak. Lizbon sokaklarında dolaşırken birçok sokak sanatçısına da rastlamanız mümkün. Bu sokak sanatçıları icra ettikleri müzik- lerle Lizbon’a renk katmakta- dırlar. Gözlerimizi kapatıp 28 numaralı tramvayın zil seslerini duyup onunla bir Lizbon turu yapmamak da olmaz.
EMPATHY KASIM - ARALIK 2019 5 DUYU - KOKLA 78 KOKLA Okyanus havası Francisco Pereira Santos Paixao Pazarlama Mümessili Okyanus kokusunu Lizbon, Atlantik Okyanusu'ndan bağlayan kentin ana köprüsü ile çok merak ediyorsanız kıyıya ulaşıp plajlardaki esintilerin iyi bir kontrastta koklayabilirsiniz. Lizbon'da Tagus Nehri taşıdığı kendine has kokuyu alabi- Okyanus kadar şehre damgasını vu- ile Atlantik Okyanusu’nun leceğiniz eşsiz bir şehir. Belem'de ran bir başka koku ise kış aylarında birbirine karıştığı noktayı doğayla okyanus arasındaki karı- Lizbon’un her yerinde alabileceği- mutlaka ziyaret etmelisiniz. şımı, Lizbon ile Almada'yı birbirine niz kestane kokusu. SELANIK YUNANISTAN Louloudadika Eleni Vrazitikou Pazarlama Mümessili Herson şehrinin merkezî mimari anıtı St. Catherine Katedrali. 1781 ile 1786 yılları arasında kumtaşlarından inşa edilen bu kubbeli yapının Toskan usulü sütunlardan bir girişi ve çok sade duvarları var. Şehrin en eski kilisesi olan bu katedralin haziresinde şehrin en ünlü ve etkili vatandaşları yatıyor. Şehrin manevi tarihinin bir parçasını bir turist rehberi eşliğinde keşfedebilirsiniz. Katedralin çevresi İtalya’dan gelen özel volkanik taşlarla kaplı. Vezüv Yanardağı’nın 1805’teki patlamasından sonra bu taşlar Herson’a getirilmiş. Yerli halk buradaki küçük taşların büyülü bir enerjiye sahip olduğuna ve üzerlerinde yürümenin mutluluk ve sağlık getirdiğine inanıyor.
EMPATHY 5 DUYU - GÖR KASIM - ARALIK 2019 79 GÖR CENEVRE İSVIÇRE KİŞİNEV MOLDOVA JET D'EAU Evren Atamer Satış Trafik Memuru Cenevre’nin ilgi çeken noktalarından birinde yer alan Jet d’eau isimli fiskiye, son zamanlarda şehri ziyaret edenlerden büyük ilgi görüyor. Cenevre Gölü’nün Rho- ne Nehri ile birleştiği yerde bulunan Jet d’eau şehrin neredeyse tamamında izlenebiliyor. 500 kilovatlık iki pompa yardımıyla saniyede 500 litre suyu 140 metre yüksekliğe çıkaran fiskiye, eşsiz bir görsel şölen sunar. Dendrarium VIEUX VILLE Nadejda Onufriev Muhasip Vieux ville, 2 bin yıllık tarihi bir yerleşim yeri. Bölgede yer alan sanat galerileri, antika dükkanları, müzeler, çeşmeler Dendrarium, Kişinev’deki sayısız zamanda çok sayıda bitki türü de güzel parktan biridir. Bu park, yer alıyor. Çeşit çeşit leylaklar, laleler, ve güzel zaman geçirilecek kafeler ve tarihî doku ile insanların sessiz ve doğal bir şakayıklar, güller, dünyanın çeşitli bütünleşmenizi sağlayacak. Saint-Pierre Katedrali ise ortamda, şehrin gürültüsünden bölgelerinden (Amerika, Asya, Afrika) Cenevre'nin sembolik yapılarından biridir. Tarih öncesi uzakta zaman geçirmelerine imkân getirilen ağaçlar ile, park büyük bir dönemden Orta Çağ'a dek uzanan geniş bir zaman tanıyan, peyzaj mimarisine güzel doğal zenginliğe sahiptir. Parkın diliminden arkeolojik hazineleri içeren katedralin kulesine bir örnek teşkil eden özel bir park. içinde nilüferlerin gezindiği bir gölde çıkabilmek için 157 basamak tırmanmak gerekiyor. Bütün 1973 yılında açılan park, Kişinev bulunuyor. Parkı en az bir kez ziyaret şehrin gözler önüne serildiği 360 derecelik bir manzara sakinleri ve ziyaretçiler arasında hızla etmiş olan herkes kesinlikle tekrar sunan katedralin “La Clémence” adı verilen ve ağırlıkları 6 popülerlik kazanmış. Burada aynı gelmek isteyecektir. tonu bulan 9 devasa çanağı da büyük ilgi çekiyor.
EMPATHY KASIM - ARALIK 2019 5 DUYU - DOKUN 80 DOKUN BAKÜ AZERBAYCAN Kelağayı Amina Ahmadzad Satış Trafik Memuru Kelağayı,İpekYoluüzerindeyerleşenveürettiğiipekyazmalarla doğudan batıya herkesin ilgisini çeken Azerbaycan’ın bir diğer ünlü tekstil ürünüdür. Azerbaycan kadınının yüzyıllardır vazgeçilmez süs eşyası olan Kelağayı, kimi zaman saça kimi zaman da omuzlara örtülür. Oldukça zor üretilen, tarihiyle, dokusuyla ve görünüşüyle muazzam bir aksesuardır. Nice gezginlerin ve tarihçilerin diline destan olmuş olan Kelağayı, yaklaşık olarak 300 yaşındaki makinelerde üretilir. Henüz 17’nci yüzyılda Hollandalı bir kâşifin yazılarında şu cümleye rastlanır: “Şamahı pazarında deri, gümüş ve altın işlemeli ipek yazmalar satılıyor fakat bunların hiçbiri Kelağayı etmez.” Vakti zamanında bu ürün sadece lüks bir ürün değil, aynı zamanda uluslararası para birimi olarak kullanılırdı. Kelağayı, beyaz ipeğin üzerine sıcak balmumuna batırılmış tahtadan oyulmuş desen kalıplarıyla damga vurarak yapılır. İpek daha sonra karmaşık bir boyama yöntemi kullanılarak boyanır. Doğru renk ancak titiz ve yoğun emek isteyen bir işlemin ardından bulunabilir. Tam da bu yüzden “Boyacı” veya “renkçi” olmak esnaf için prestijli bir rol olarak kabul edilir. Her boyacının kendi imzası vardır: Bu imza kişinin yumruğunu boya kazanına sokup ipeğin üzerine damga vurarak yaptığı en son işlemdir. Tarihsel olarak Kelağayı, yalnızca Azerbaycan'ın çeşitli bölgelerinde bulunan zanaatkarlar tarafından el yapımı olarak üretilir. En dikkate değer bölgeler Basgal, Gence ve Şeki’dir. 17 ve 19’uncu yüzyıllarda Kelağayı üzerinde genellikle tavus kuşu, karmaşık geometrik desenlerle uzlaşan çiçek ve yaprak temalı görseller kullanılırdı. Kelağayı seçerken hanımların yaş ve sosyal durumları göz önünde bulundurulurdu. Örneğin, yaşlı kadınlar siyah, koyu lacivert renkleri tercih ederken; genç hanımlar beyaz, kemik rengi ve mavi tonları kullanırdı. Kısacası, ateşin meskeni Azerbaycan’dan giderken bir hanımefendiye götürebileceğiniz en değerli armağan kesinlikle Kelağayıdır.
Search
