e-book บุคลิกภาพ

ความหมายของบคุ ลกิ ภาพ คาวา่ “บคุ ลกิ ภาพ” เป็ นคาทใ่ี ชก้ ันแพรห่ ลายจนเกอื บกลา่ วไดว้ า่ แตล่ ะบคุ คลทใี่ ชค้ าวา่“บคุ ลกิ ภาพ” มคี าจากดั ความของตนเองเกย่ี วกับคานี้ เชน่ ถา้ จะถามคาถามโดยสมุ่ ตวั อยา่ งจากคนท่ัวไปใหอ้ ธบิ ายคนทม่ี ี “บคุ ลกิ ภาพด”ี และคนทม่ี ี “บคุ ลกิ ภาพไมด่ ”ี คอื บคุ คลอยา่ งไร จะได ้คาตอบทแี่ ตกตา่ งกนั สาหรับนักจติ วทิ ยาทศ่ี กึ ษาเกยี่ วกับ “บคุ ลกิ ภาพ” มคี วามจาเป็ นทจี่ ะใชค้ าจากัดความของคาวา่ บคุ ลกิ ภาพทต่ี นเองเลอ่ื มใสดว้ ยบคุ ลกิ ภาพ ตรงกับภาษาอังกฤษวา่ Personality มาจากรากศพั ทภ์ าษากรกี คอื Persona (Per+ Sonar) ซง่ึ หมายถงึ Mask แปลวา่ หนา้ กากทต่ี วั ละครใชส้ วมใสใ่ นการเลน่ เป็ นบทบาทแตกตา่ งกันไปตามไดร้ ับความหมายหรอื คาจากดั ความของคาวา่ “บคุ ลกิ ภาพ” ทย่ี อมรับโดยทั่วไป คอื คณุ ลกั ษณะ ท่ีเป็ นเอกลกั ษณ์ของแตล่ ะบคุ คลแสดงออกโดยพฤตกิ รรมทบ่ี คุ คลนัน้ มตี อ่ สงิ่ แวดลอ้ มทต่ี นกาลังเผชญิ อยู่ และพฤตกิ รรมนจ้ี ะคงเสน้ คงวาพอสมควรนักจติ วทิ ยาหลายทา่ นไดใ้ หค้ าจากดั ความของคาวา่ “บคุ ลกิ ภาพ” ไวด้ ังนี้คลักฮอหน์ (Kluckhohn) ไดก้ ลา่ ววา่ บคุ ลกิ ภาพของมนุษยท์ ั่วไปจะมลี กั ษณะรว่ ม ทเ่ี หมอื นกนัในฐานะเป็ นมนุษย์ และจะมลี ักษณะสว่ นหนง่ึ ทคี่ ลา้ ยกบั ทกุ คนในสงั คมและวฒั นธรรมทตี่ นเป็ นสมาชกิ แตข่ ณะเดยี วกนั จะมคี ณุ สมบัตทิ พี่ เิ ศษเป็ นเอกลกั ษณ์ไมเ่ หมอื นใคร เชน่ คนไทยคนใดคนหนงึ่ จะมบี คุ ลกิ ภาพสว่ นตัวรว่ มกับ “มนุษย”์ โดยท่ัวไป และจะมบี คุ ลกิ ภาพของตนโดยเฉพาะออลฟอรต์ (Allphort) ใหค้ าจากดั ความของคาวา่ “บคุ ลกิ ภาพ” วา่ เป็ นการจัดและรวบรวมเกย่ี วกับระบบทางรา่ งกายและจติ ใจ (Psychophysical systems) ภายในตัวของแตล่ ะบคุ คลและจะมกี ารเปลย่ี นแปลงอยเู่ สมอ ยงั สง่ ผลใหแ้ ตล่ ะคนมกี ารปรับตวั ตอ่ สง่ิ แวดลอ้ มทเ่ี ป็ นเอกลกั ษณ์ไมซ่ ้า แบบใครฮลิ การด์ (Hilgard) ไดใ้ หค้ วามหมายของบคุ ลกิ ภาพวา่ หมายถงึ ลกั ษณะสว่ นรวมของบคุ คลแต่ละคนอนั เป็ นแนวทางในการปรับตัวใหเ้ ขา้ กบั สงิ่ แวดลอ้ ม ซง่ึ แตล่ ะคนมรี ปู แบบของ การแสดงออกของพฤตกิ รรมตา่ ง ๆ กนัเบอรน์ ารด์ (Bernard) ไดใ้ หค้ วามหมายของบคุ ลกิ ภาพวา่ หมายถงึ ผลรวมทัง้ หมดของทา่ ทางรปู รา่ งลักษณะทางกาย พฤตกิ รรมทแ่ี สดงออก แนวโนม้ การกระทา ขอบเขตความสามารถทัง้ ท่ีซอ่ นเรน้ อยภู่ ายในและทแ่ี สดงออกมาฮารด์ แมน (Hartman) ไดใ้ หค้ วามหมายของบคุ ลกิ ภาพวา่ หมายถงึ สว่ นรวมทัง้ หมดทบี่ คุ ลกิแสดงออกโดยกริ ยิ าอาการ ความนกึ คดิ อารมณ์ นสิ ยั ใจคอ ความสนใจ การตดิ ตอ่ กับผอู ้ นื่ตลอดจนรปู รา่ งหนา้ ตา การแตง่ กาย และความสามารถในการอยรู่ ว่ มกับบคุ คลอน่ืบคุ ลกิ ภาพ หมายถงึ คณุ ลกั ษณะทเ่ี ป็ นเอกลกั ษณ์ของแตล่ ะบคุ คล แสดงออกโดยพฤตกิ รรมท่ีบคุ คลนัน้ มตี อ่ สง่ิ แวดลอ้ มทตี่ นกาลงั เผชญิ อยู่ และพฤตกิ รรมนจ้ี ะคงเสน้ คงวาพอสมควรลักษณะของแบบแผนพฤตกิ รรมและแบบแผนการคดิ ทเี่ ป็ นตัวกาหนดลกั ษณะเฉพาะบคุ คลในการปรับตัวกบั สง่ิ แวดลอ้ ม มนุษยแ์ ตล่ ะคนมบี คุ ลกิ ภาพทแ่ี ตกตา่ งกัน ไมม่ ใี ครเหมอื นกนั ไปทกุ อยา่ ง แมพ้ ่ีนอ้ งหรอื ฝาแฝดก็ตาม ทัง้ นเ้ี พราะมนุษยแ์ ตล่ ะคนมคี วามพเิ ศษและความเป็ นหนง่ึ ในตวั ขอแตล่ ะคน (Unique)

โดยทั่วไปบคุ ลกิ ภาพของมนุษยจ์ ะแสดงลกั ษณะของบคุ คลนัน้ ๆ ในดา้ นตอ่ ไปนี้ 1. ความมเี อกลักษณ์เฉพาะตน (Individuality) ลักษณะทท่ี าใหค้ นนัน้ แตกตา่ งไป จากคน อน่ื ๆ เชน่ พดู จาโผงผา โอบออ้ มอารี หรอื รักสนุก ฯลฯ 2. ความคงเสน้ คงวา (Consistency) ของพฤตกิ รรม เป็ นแนวโนม้ ทบ่ี คุ คลมกั แสดง พฤตกิ รรมในรปู แบบใดรปู แบบหนง่ึ ทกุ ครัง้ หรอื บอ่ ยครัง้ เชน่ บางคนเวลาโกรธจะเงยี บ ไมย่ อมพดู จา หรอื บางคนโกรธแลว้ ชอบกรดี รอ้ งและทาลายขวา้ งปาสง่ิ ของ เป็ นตน้