แบบบันทึกกิจกรรมรายวิชาพื้นฐาน วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ป.4 เล่ม 1 หน่วยที่ 1 - 2

แบบบนั ทึกกจิ กรรมรายวชิ าพื้นฐาน | วทิ ยาศาสตร์ | ช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ ๔ เลม่ ๑ แบบบนั ทกึ กจิ กรรมรายวชิ าพน้ื ฐาน วทิวทิยยาศาศาสาสตตร์ร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี เลม่ เล๑ม่ ๑ตามมาตรฐานการเรยี นรแู้ ละตวั ชว้ี ดั ๔สตกลางมมุ่วหสนาลสรกั ะสทิ กตู าธรร์ิโแเดรกยียนนกดรสลดัวู้ าสทิ แงยวกปาาทศลรส.าศงงสกึ วหตษหนรา้าร์ขสม(ือฉน้ั ิทเบจพผธบัน้ื้ายปโ์ิฐหดแารนนบัพยา่ปดพรยสรทุดั่งุ สทธแพศว้าปทุกัทซธรล.้าศางชกั หรห๒า้า๕ชรม๕อื ๒๑เจ๕ผ๖า้ ย๐หแ)นพา่ รย่ ท้าซ้า

หน่วยท่ี 1 | การเรียนรู้สง่ิ ตา่ ง ๆ รอบตัว แบบบนั ทกึ กจิ กรรมรายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 สงวนสิทธโ์ิ ดยดสัดสแวปทล.งหหา้รมือเจผ้ายหแนพ่ารย่ ทา้ ซ้า หห้ารมือเจผ้ายหแนพ่ารย่ ทา้ ซ้า สงวนสทิ ธ์โิ ดยดสดั สแวปทล.ง สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

1 หนว่ ยท่ี การเรยี นร้สู ่งิ ต่ าง ๆ รอบตัว 1 สงวนสิทธิโ์ ดยดสดับสแทวปททลส.งงี่ ว1หหน้ารสมือกิทเจผาธา้ ยโ์ิรหดแเนพยรา่ดรยียสดั่ สนทแวา้ปรทซล้แู .้างบหหบ้ารมอืนเจผัก้ายวหแนิทพ่ายรย่ าทศ้าซา้าสตร์ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

2 หนว่ ยท่ี 1 | การเรยี นรู้สงิ่ ตา่ ง ๆ รอบตัว แบบบนั ทึกกิจกรรมรายวิชาพน้ื ฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 บทท่ี 1 การเรียนรูแ้ บบนักวทิ ยาศาสตร์ สำ�รวจความรู้ก่อนเรียน ห้ามเผยแพร่ ทา้ ซา้สถานการณ์ มะลิไปตลาด สังเกตว่าพ่อค้าทอดไข่นกกระทาด้วยกระทะเหล็ก จึงเกิด ค�ำ ถามวา่ ถา้ ใชว้ สั ดอุ น่ื  ๆ ในชวี ติ ประจ�ำ วนั ท�ำ กระทะแทนเหลก็ จะทอดไขน่ กกระทา สงวนสิทธิ์โดย สสวท. หรอื จ้าหน่ายให้สุกได้หรือไม่ มะลิรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับชนิดและสมบัติของวัสดุ แล้วตัดสินใจเลือกกระดาษ อะลูมิเนียมฟอยล์ และใบตอง มาทำ�เป็นกระทง เพื่อใช้เป็นกระทะที่มีรูปร่าง ขนาด และความหนาเท่ากัน โดยคาดคะเน ดัดแปลง หา้ มเผยแพร่ ทา้ ซ้าคำ�ตอบว่า อะลูมิเนียมฟอยล์เป็นวัสดุเพียงชนิดเดียวท่ีสามารถทำ�เป็น กระทะทอดไข่นกกระทาให้สุกได้ โดยดูการสุกของไข่นกกระทาจากไข่ขาว เปลยี่ นจากใสเปน็ สขี าวขนุ่ มะลจิ งึ จดั อปุ กรณเ์ พอ่ื ตรวจสอบค�ำ ตอบทค่ี าดคะเน ไวด้ ังรปู จากนั้นใส่นำ้�มันในกระทะใบละ 1 ช้อนโต๊ะ ให้ความร้อนเท่า ๆ กัน สงวนสิทธโ์ิ ดย สสวท. หรือจา้ หน่ายแล้วตอกไข่นกกระทาที่มีขนาดเท่ากันลงในกระทะแต่ละใบพร้อมกัน ใบละ 1 ฟอง ดดั แปลงอะลูมิเนียมฟอยล์ ใบตอง กระดาษ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หนว่ ยท่ี 1 | การเรียนรู้ส่ิงต่าง ๆ รอบตวั 3 แบบบนั ทกึ กจิ กรรมรายวชิ าพน้ื ฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 สังเกตส่ิงที่เกิดขึ้นกับไข่นกกระทาหลังจากให้ความร้อน บันทึกผล แล้วนำ�ผลการสังเกต มาจดั กระทำ�ในรูปแบบของตาราง ดังน้ี ตาราง การเปลี่ยนแปลงของไข่นกกระทาเม่ือทอดในกระทะท่ีทำ�จากวัสดุชนิดต่าง ๆ เมือ่ เวลาผา่ นไป 2 นาที ผลการสงั เกต ห้ามเผยแพร่ ทา้ ซ้าชนดิ ของวัสดุ ไข่ขาวค่อย ๆ เปลี่ยนจากใสเป็น สี ข า ว ขุ่ น เ ฉ พ า ะ บ ริ เ ว ณ ที่ ไ ด้ รั บ ที่ใชท้ ำ�กระทะ ความรอ้ นมาก และไขข่ าวบริเวณที่ กระดาษ ไดร้ บั ความรอ้ นนอ้ ยยงั ใสอยู่ ไขแ่ ดง ยงั ไม่เปลี่ยนแปลง สงวนสทิ ธโ์ิ ดยดสัดสแวปทล.ง หรือจ้าหนา่ ย ห้ามเผยแพร่ ทา้ ซา้อะลูมิเนียมฟอยล์ สงวนสทิ ธโ์ิ ดยดสดั สแวปทล.ง หรอื จ้าหนา่ ยใบตอง ไข่ขาวเปลี่ยนจากใสเป็นสีขาวขุ่น อย่างรวดเร็วจากบริเวณท่ีได้รับ ความร้อนมากไปจนท่วั และไข่แดง เปลยี่ นเปน็ สเี หลอื งออ่ นทข่ี อบนอก ไข่ขาวค่อย ๆ เปลี่ยนจากใสเป็น สขี าวขนุ่ จากบรเิ วณทไ่ี ดร้ บั ความรอ้ น มากไปยังส่วนท่ไี ด้รับความร้อนน้อย แต่ยังมีไข่ขาวบางส่วนใส ไข่แดง เ ร่ิ ม เ ป ลี่ ย น เ ป็ น สี เ ห ลื อ ง อ่ อ น ท่ีขอบนอก มะลิสรุปได้ว่าวัสดุท้ังสามชนิดใช้เป็นกระทะสำ�หรับทอดไข่นกกระทาให้สุกได้ ซึ่งไม่เป็น ไปตามคำ�ตอบทีค่ าดคะเนไว้ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

4 หน่วยที่ 1 | การเรียนรู้สิง่ ต่าง ๆ รอบตวั แบบบนั ทกึ กิจกรรมรายวิชาพนื้ ฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 จากสถานการณ์ ตอบค�ำ ถามตอ่ ไปนี้ 1. คำ�ถามทมี่ ะลิตอ้ งการหาค�ำ ตอบคอื อะไร 2. สมมติฐานในการทดลองนค้ี ืออะไร หา้ มเผยแพร่ ท้าซ้า3. นิยามเชงิ ปฏบิ ตั กิ ารในการทดลองน้คี ืออะไร สงวนสทิ ธ์โิ ดย สสวท. หรอื จ้าหนา่ ย4. ตวั แปรตน้ ตัวแปรตาม และตัวแปรท่ีต้องควบคมุ ให้คงที่ในการทดลองนม้ี ีอะไรบา้ ง ตัวแปรต้น ได้แก่ ดัดแปลง หา้ มเผยแพร่ ท้าซ้า ตวั แปรตาม ได้แก่ ตวั แปรที่ตอ้ งควบคมุ ใหค้ งท่ี ไดแ้ ก่ สงวนสทิ ธิโ์ ดยดสัดสแวปทล.ง หรอื จ้าหน่าย5. การทดลองนีม้ กี ารตคี วามหมายขอ้ มลู และลงข้อสรุปหรือไม่ อยา่ งไร ตรวจสอบหลังจบบทเรียน ทถี่ท้า�ำไไมป่ถแูกลต้ว้อกง่อนปเรรับียแนก้ใถหูก้ถตูก้อตงห้องรสือิจไม๊ะ่ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หน่วยที่ 1 | การเรยี นรูส้ ง่ิ ต่าง ๆ รอบตวั 5 แบบบนั ทึกกิจกรรมรายวิชาพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 เรื่องท่ี 1 การสบื เสาะหาความร้ทู างวทิ ยาศาสตร์ รู้หรือยัง ห้ามเผยแพร่ ทา้ ซ้า1. การสบื เสาะหาความรทู้ างวิทยาศาสตร์ทำ�ไดอ้ ย่างไร สงวนสิทธโ์ิ ดยดสัดสแวปทล.ง หรือจ้าหน่าย ห้ามเผยแพร่ ท้าซ้า2. สมมตฐิ านคืออะไร สงวนสทิ ธโิ์ ดย สสวท. หรือจ้าหน่าย3. ตวั แปรมีอะไรบา้ ง เหมอื นหรือแตกตา่ งกนั อยา่ งไร ตวั แปรมดี งั น้ี ดดั แปลง ตัวแปรแต่ละตวั แปร กนั โดยตัวแปร สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

6 หนว่ ยท่ี 1 | การเรียนรูส้ ่งิ ต่าง ๆ รอบตวั แบบบันทกึ กจิ กรรมรายวชิ าพนื้ ฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 กิจกรรมที่ 1  ถั่วเต้นระบำ�ได้อย่างไร จุดประสงค์ของกิจกรรม ห้ามเผยแพร่ ท้าซ้าทำ�กจิ กรรมน้ีเพ่อื สงวนสทิ ธ์โิ ดย สสวท. หรอื จ้าหนา่ ยบันทึกผลการทำ�กิจกรรม ดัดแปลง หา้ มเผยแพร่ ทา้ ซ้าผลการสังเกต เม่ือใสเ่ มล็ดถว่ั เขยี ว 2-3 เมล็ดลงในแกว้ ที่มีนำ้�โซดา คำ�ถามทส่ี งสยั คือ สงวนสทิ ธิโ์ ดยดสดั สแวปทล.ง หรือจ้าหน่ายค�ำ ถามที่เลอื กเพ่ือน�ำ ไปสูก่ ารทดลองคือ สมมตฐิ าน ตวั แปรทีเ่ กยี่ วขอ้ ง ตัวแปรตน้ ได้แก่ ตวั แปรตาม ได้แก่ ตวั แปรทต่ี อ้ งควบคมุ ให้คงท่ี ไดแ้ ก่ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หน่วยที่ 1 | การเรยี นรสู้ ่ิงตา่ ง ๆ รอบตัว 7 แบบบันทึกกิจกรรมรายวชิ าพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 แผนภาพสรุปข้นั ตอนการทดลอง สงวนผลสกทิารธทโิ์ดดลยองดสัดสแวปทล.งหห้ารมือเจผ้ายหแนพ่ารย่ ท้าซา้ หห้ารมือเจผา้ ยหแนพ่ารย่ ทา้ ซ้า สงวนสิทธโ์ิ ดยดสดั สแวปทล.งสรุปผลการทดลองจากข้อมลู ทส่ี ังเกตไว้ สรปุ ผลการทดลองโดยใช้ข้อมลู เพิ่มเตมิ ทีไ่ ด้จากการสบื ค้นขอ้ มูล สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

8 หนว่ ยที่ 1 | การเรยี นร้สู ง่ิ ต่าง ๆ รอบตัว แบบบันทกึ กจิ กรรมรายวชิ าพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 ฉันรู้อะไร 1. คำ�ถามท่ีน�ำ ไปสูก่ ารทดลองคืออะไร และตง้ั สมมติฐานว่าอย่างไร ห้ามเผยแพร่ ท้าซา้2. นักเรียนใชว้ ธิ ีใดในการรวบรวมข้อมลู สงวนสทิ ธโ์ิ ดยดสดั สแวปทล.ง หรือจา้ หนา่ ย ห้ามเผยแพร่ ทา้ ซ้า3. จากขอ้ มลู ทไ่ี ด้จากการทดลอง นกั เรยี นสรุปผลได้วา่ อย่างไร สงวนสิทธ์โิ ดย สสวท. หรอื จา้ หนา่ ย4. นกั เรียนมวี ธิ กี ารอย่างไรในการตรวจสอบวา่ การสรปุ ผลการทดลองของตนเองนา่ เชื่อถือ ดัดแปลง5. นักเรียนเปิดโอกาสให้ผู้อ่นื ได้รับรสู้ ิง่ ทค่ี ้นพบหรือไม่ อยา่ งไร 6. จากกิจกรรมนี้ ค้นพบอะไรบา้ งเก่ียวกับการสืบเสาะหาความร้ทู างวิทยาศาสตร์ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หน่วยท่ี 1 | การเรยี นรู้ส่ิงตา่ ง ๆ รอบตวั 9 แบบบนั ทกึ กจิ กรรมรายวิชาพนื้ ฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 7. จากสงิ่ ทคี่ น้ พบ สรปุ ไดว้ า่ อยา่ งไร สงวนสิทธิโ์ ดย สสวท. หห้ารมอื เจผา้ ยหแนพา่ รย่ ท้าซ้าอยากรู้อีกว่า ตั้งคำ�ถามที่ฉันอยากรู้เพิ่มเติมเก่ียวกับการสืบเสาะหาความรู้ ดัดแปลง หา้ มเผยแพร่ ท้าซา้ทางวิทยาศาสตร์ (ต้ังไดม้ ากกวา่ 1 ค�ำ ถาม) เช่น 1. การสืบเสาะหาความรู้ทางวิทยาศาสตร์เก่ียวข้องกับทักษะ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์หรือไม่ อยา่ งไร 2. การสบื เสาะหาความรทู้ างวทิ ยาศาสตร์ ใชต้ อบค�ำ ถามไดท้ กุ ค�ำ ถาม สงวนสทิ ธโิ์ ดย สสวท. หรือจ้าหนา่ ย หรือไม่ อยา่ งไร ดดั แปลงคำ�ถามของฉัน คอื สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

10 หนว่ ยที่ 1 | การเรยี นรู้สิ่งต่าง ๆ รอบตวั แบบบันทกึ กิจกรรมรายวชิ าพ้นื ฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 ตรวจสอบตนเอง ฉทนั �ำ ไเคดร้ทื่อ�ำ งอหะมไราเยหมือในนนชกั ่อวงิทวย่าางศทาต่ี สรตงกรบ์ับ้าสงิง่ ทไี่ ดท้ ำ� ห้ามเผยแพร่ ทา้ ซ้าการสังเกต การวัด การใช้จำ�นวน การจำ�แนกประเภท การหาความสัมพันธ์ระหว่าง สงวนสทิ ธโ์ิ ดย สสวท. หรือจ้าหนา่ ย สเปซกับสเปซ สเปซกับเวลา การจัดกระทำ�และสื่อความหมายข้อมูล ดดั แปลง หา้ มเผยแพร่ ท้าซ้าการพยากรณ์ การลงความเห็นจากข้อมูล การตั้งสมมติฐาน การกำ�หนดนิยามเชิงปฏิบัติการ การกำ�หนดและควบคุมตัวแปร สงวนสทิ ธโิ์ ดย สสวท. หรือจา้ หนา่ ยการทดลอง การตีความหมายข้อมูลและลงข้อสรุป ดดั แปลงการสร้างแบบจำ�ลอง ฉันไดกก้ใกาชาราร้ทรแคสกักิดร้ปษอ้าัญยงะส่าแหงรหามรค่งีวศิจ์ าตรวณรญรษาณที่ 21 ใดบ้าง การสื่อสาร ความร่วมมือ การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หน่วยที่ 1 | การเรียนรสู้ ่งิ ตา่ ง ๆ รอบตัว 11 แบบบันทกึ กิจกรรมรายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 เรื่องท่ี 2 การวัดและการใชจ้ �ำ นวนของนักวิทยาศาสตร์ รู้หรือยัง ทา้ ซา้ 21..ส กกงาาวรรใวนชดั ส้จมำ�ทิปี นรธวะน์โิ โดยมชปียนรดะอ์สัดโยยสา่แชงวปนไทรอ์ ล.ยงา่ งหหไรา้ รมอื เจผา้ ยหแนพ่ารย่ หหา้รมือเจผา้ ยหแนพ่ารย่ ทา้ ซา้ สงวนสิทธ์ิโดยดสัดสแวปทล.ง สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

12 หนว่ ยที่ 1 | การเรียนรูส้ ิ่งตา่ ง ๆ รอบตัว แบบบนั ทกึ กิจกรรมรายวชิ าพนื้ ฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 กิจกรรมที่ 2.1  การวัดทำ�ได้อย่างไร ตอนที่ 1 จุดประสงค์ของกิจกรรม ห้ามเผยแพร่ ท้าซา้ทำ�กจิ กรรมน้เี พ่อื สงวนสทิ ธ์โิ ดย สสวท. หรือจา้ หน่ายบันทึกผลการทำ�กิจกรรม ดัดแปลงการคาดคะเนมวลของผลไม้ดว้ ยมือ หหา้รมอื เจผา้ ยหแนพ่ารย่ ทา้ ซ้า ผลไมม้ ีมวล (ระบุหน่วย) การชั่งมวลของผลไมด้ ้วยเคร่อื งช่งั (ระบหุ นว่ ย) สงวนสทิ ธโิ์ ดยดสัดสแวปทล.ง ผลไมม้ ีมวล สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หนว่ ยท่ี 1 | การเรียนรู้ส่งิ ตา่ ง ๆ รอบตวั 13 แบบบนั ทึกกิจกรรมรายวชิ าพื้นฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 ตอนที่ 2 จุดประสงค์ของกิจกรรม สงวนสิทธ์ิโดย สสวท. หหา้ รมอื เจผา้ ยหแนพา่ รย่ ท้าซ้าบันทึกผลการทำ�กิจกรรมท�ำ กิจกรรมนีเ้ พือ่ ตาราง การคาดคะเนและผลการสังเกตการวดั ปรมิ าตรนำ�้ สี โดยใชอ้ ปุ กรณ์ตา่ ง ๆ ดัดแปลง ห้ามเผยแพร่ ท้าซา้ปรมิ าตรน�้ำ สี (ลูกบาศก์เซนตเิ มตร) อุปกรณท์ ่ีวัดปรมิ าตรไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง การคาดคะเน ผลการสงั เกต บกี เกอร์ กระบอกตวง บีกเกอร์ กระบอกตวง สงวนสิทธิโ์ ดย สสวท. หรือจ้าหนา่ ย20 ดัดแปลง17 ผลการอภิปราย สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

14 หนว่ ยที่ 1 | การเรียนรสู้ ิ่งต่าง ๆ รอบตัว แบบบันทกึ กิจกรรมรายวิชาพื้นฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 ฉันรู้อะไร ตอนที่ 1 1. การคาดคะเนมวลของผลไมโ้ ดยวางไวบ้ นมอื ของแตล่ ะคนไดผ้ ลเหมอื นหรอื แตกตา่ งกนั อยา่ งไร ห้ามเผยแพร่ ท้าซา้เพราะเหตุใด สงวนสิทธโิ์ ดย สสวท. หรือจ้าหนา่ ย2. การชั่งมวลของผลไม้โดยใช้เคร่ืองช่ังของแต่ละคนได้ผลเหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร เพราะเหตุใด ดดั แปลง หา้ มเผยแพร่ ทา้ ซ้า3. การช่ังมวลของผลไม้โดยวิธใี ด ใหข้ อ้ มลู ไดถ้ กู ตอ้ งมากกว่า เพราะเหตใุ ด สงวนสิทธโ์ิ ดยดสัดสแวปทล.ง หรอื จา้ หนา่ ย4. การวดั โดยการชั่งมวล ท�ำ ไดอ้ ย่างไร สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หน่วยที่ 1 | การเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ รอบตวั 15 แบบบนั ทกึ กจิ กรรมรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 5. จากกจิ กรรมนี้ ค้นพบอะไรบา้ งเก่ยี วกับการช่งั มวล ห้ามเผยแพร่ ท้าซ้าตอนท่ี 2 สงวนสทิ ธ์ิโดย สสวท. หรือจ้าหนา่ ย1. อปุ กรณใ์ ดใชต้ วงน�ำ้ สปี รมิ าตร 20 ลกู บาศกเ์ ซนตเิ มตร ไดค้ ลาดเคลอ่ื นนอ้ ยทส่ี ดุ เพราะเหตใุ ด ดดั แปลง ห้ามเผยแพร่ ท้าซา้2. อปุ กรณใ์ ดใชต้ วงน�ำ้ สปี รมิ าตร 17 ลกู บาศกเ์ ซนตเิ มตร ไดค้ ลาดเคลอ่ื นนอ้ ยทส่ี ดุ เพราะเหตใุ ด สงวนสทิ ธิ์โดย สสวท. หรอื จ้าหนา่ ย3. การตวงปริมาตรของนำ้�สี ควรเลือกใช้อุปกรณ์อย่างไร เพื่อให้ได้ปริมาตรคลาดเคล่ือน ดดั แปลงนอ้ ยท่ีสุด 4. การวดั โดยการตวงปรมิ าตร ท�ำ ไดอ้ ย่างไร สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

16 หนว่ ยที่ 1 | การเรียนรูส้ ิ่งต่าง ๆ รอบตัว แบบบันทึกกจิ กรรมรายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 5. จากกจิ กรรมน้ี ค้นพบอะไรบ้างเก่ียวกบั การตวงปรมิ าตร สงวนสทิ ธโิ์ ดย สสวท. หหา้ รมอื เจผ้ายหแนพ่ารย่ ทา้ ซ้า6. จากสิ่งที่ค้นพบท้ัง 2 ตอน สรุปไดว้ ่าอย่างไร ดดั แปลสงงวนสทิ ธ์ิโดย สสวท. หหา้รมอื เจผา้ ยหแนพ่ารย่ ทา้ ซ้าอยากรู้อีกว่า ดดั แปลง ต้ังคำ�ถามท่ีฉันอยากรู้เพิ่มเติมเก่ียวกับการวัด (ต้ังได้มากกว่า 1 ค�ำ ถาม) เชน่ ในชวี ติ ประจ�ำ วนั นอกจากมกี ารวดั มวลและปรมิ าตรแลว้ ยังใช้การวดั ปรมิ าณใดบา้ ง คำ�ถามของฉนั คือ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หนว่ ยท่ี 1 | การเรยี นรู้สง่ิ ตา่ ง ๆ รอบตวั 17 แบบบนั ทึกกจิ กรรมรายวิชาพื้นฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 ตรวจสอบตนเอง ฉทนั �ำ ไเคดรท้ อื่ �ำ งอหะมไราเยหมือในนนชัก่อวงทิ วย่าางศทาี่ตสรตงกร์บบั ้าสงิ่งทีไ่ ดท้ ำ� ห้ามเผยแพร่ ทา้ ซ้าการสังเกตฉันไดกก้ใกาชาราร้ทรแคสกักิดร้ปษอ้าัญยงะส่าแหงรหามรค่งีวศิจ์ าตรวณรญรษาณที่ 21 ใดบ้าง การวัด การสื่อสาร การใช้จำ�นวนความร่วมมือ การจำ�แนกประเภทการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร การหาความสัมพันธ์ระหว่าง สงวนสทิ ธ์ิโดย สสวท. หรือจา้ หน่าย สเปซกับสเปซ สเปซกับเวลา การจัดกระทำ�และสื่อความหมายข้อมูล ดดั แปลง หา้ มเผยแพร่ ท้าซา้การพยากรณ์ การลงความเห็นจากข้อมูล การตั้งสมมติฐาน การกำ�หนดนิยามเชิงปฏิบัติการ การกำ�หนดและควบคุมตัวแปร สงวนสทิ ธิ์โดย สสวท. หรือจา้ หน่ายการทดลอง การตีความหมายข้อมูลและลงข้อสรุป ดัดแปลงการสร้างแบบจำ�ลอง สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

18 หน่วยท่ี 1 | การเรยี นรสู้ ่ิงตา่ ง ๆ รอบตัว แบบบันทกึ กจิ กรรมรายวิชาพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 กิจกรรมที่ 2.2  การใช้จำ�นวนทำ�ได้อย่างไร จุดประสงค์ของกิจกรรม หา้ มเผยแพร่ ทา้ ซ้าท�ำ กจิ กรรมนเ้ี พื่อ สงวนสิทธิ์โดย สสวท. หรือจา้ หน่ายบันทึกผลการทำ�กิจกรรม ดดั แปลง หา้ มเผยแพร่ ท้าซา้ผลไม้ ตาราง ผลการช่ังมวลของผลไม้ มวลของผลไม้ (กรมั ) คร้ังที่ 1 ครั้งท่ี 2 คร้งั ท่ี 3 คร้ังที่ 4 ครงั้ ที่ 5 ค่าเฉลยี่ สงวนสิทธโิ์ ดยดสัดสแวปทล.ง หรอื จา้ หน่ายวิธคี �ำ นวณหาคา่ เฉล่ียมวลของผลไม้ ผลการอภปิ ราย สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หนว่ ยท่ี 1 | การเรียนร้สู ่งิ ตา่ ง ๆ รอบตวั 19 แบบบนั ทึกกิจกรรมรายวชิ าพ้นื ฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 ฉันรู้อะไร 1. คา่ เฉลย่ี ของมวลผลไม้ท่ชี งั่ ได้เปน็ เทา่ ใด คำ�นวณไดอ้ ย่างไร ห้ามเผยแพร่ ทา้ ซ้า2. เพราะเหตุใดจึงต้องหาค่าเฉลี่ยของมวลผลไม้ สงวนสทิ ธโิ์ ดยดสัดสแวปทล.ง หรือจ้าหนา่ ย ห้ามเผยแพร่ ท้าซ้า3. จำ�นวนผลไมท้ ีม่ ากที่สุดทใ่ี สถ่ ุงไดม้ ีกีผ่ ล คำ�นวณไดอ้ ย่างไร สงวนสิทธิโ์ ดย สสวท. หรือจ้าหน่าย4. จากกิจกรรมน้ี คน้ พบอะไรบ้างเก่ียวกับการใช้จำ�นวนในการคำ�นวณ ดดั แปลง5. จากสงิ่ ทคี่ ้นพบ สรปุ ได้ว่าอย่างไร สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

20 หนว่ ยท่ี 1 | การเรยี นรูส้ งิ่ ต่าง ๆ รอบตัว แบบบันทึกกจิ กรรมรายวิชาพน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 อยากรู้อีกว่า ตงั้ ค�ำ ถามทฉ่ี นั อยากรเู้ พมิ่ เตมิ เกยี่ วกบั การใชจ้ �ำ นวน (ตงั้ ไดม้ ากกวา่ 1 คำ�ถาม) เช่น การใช้จำ�นวนจะทำ�ให้รู้ระยะทางระหว่างโลกกับ หา้ มเผยแพร่ ท้าซ้าดวงอาทติ ย์ได้หรือไม่ อยา่ งไร ค�ำ ถามของฉัน คือ สงวนสทิ ธ์ิโดยดสดั สแวปทล.ง หรอื จา้ หนา่ ย ห้ามเผยแพร่ ท้าซ้าตรวจสอบตนเอง ฉทัน�ำ ไเคดร้ทือ่ �ำ งอหะมไราเยหมือนในนชกั ่อวงิทวย่าางศทา่ตี สรตงรกบ์ ับา้ สง่งิ ท่ไี ดท้ �ำ สงวนสิทธิ์โดย สสวท. หรือจา้ หนา่ ยการสังเกต การวัด การใช้จำ�นวน การจำ�แนกประเภท ดัดแปลงการหาความสัมพันธ์ระหว่าง สเปซกับสเปซ การจสัดเกปรซะกทับำ�แเวลละาสื่อความหมายข้อมูล การพยากรณ์ การลงความเห็นจากข้อมูล การตั้งสมมติฐาน ฉันไดก้กใกาชาาร้รทรแคสกักิดร้ป้อาษัญงยะส่าหแรงารมหคีว่งิ์จศารตณวญรารณษท่ี 21 ใดบ้าง กกาารรกกำำ��หหนนดดนแลิยะาคมเวชบิงคปุมฏติบัวัตแิกปารร กกาารรทตดีคลวอางมหมายข้อมูลและลงข้อสรุป การสื่อสาร การสร้างแบบจำ�ลอง ความร่วมมือ การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หน่วยท่ี 1 | การเรยี นรู้สิ่งตา่ ง ๆ รอบตัว 21 แบบบนั ทกึ กิจกรรมรายวิชาพน้ื ฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 เรอ่ื งที่ 3 การทดลองของนักวิทยาศาสตร์ รู้หรือยัง ทา้ ซา้ 12..ส กกงาาวรรกทนำ�ดสหลนทิอดงธคน์โิือยิดอายะมไเดรชสัดิงสปแฏวปิบทลัต.ิกงาหรหคา้ รือมอือเะจผไรา้ ยหแนพ่ารย่ หหา้รมือเจผ้ายหแนพา่ รย่ ทา้ ซา้ สงวนสทิ ธิ์โดยดสดั สแวปทล.ง สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

22 หน่วยที่ 1 | การเรียนรู้สิ่งตา่ ง ๆ รอบตัว แบบบนั ทึกกิจกรรมรายวชิ าพ้ืนฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 กิจกรรมที่ 3  การทดลองทำ�ได้อย่างไร จุดประสงค์ของกิจกรรม คำ�ถสาทมง�ำ กกวาบิจนรักนทสรทดรทิลึกมอธนผง้เี์โิลพคดกื่ออื ยาดรสทดั สำ�แกวปิจทลก.งรรหหม้ารมอื เจผ้ายหแนพ่ารย่ ทา้ ซ้า หห้ารมอื เจผา้ ยหแนพ่ารย่ ทา้ ซ้า สมมติฐาน คือ ตัวแปรต้น สงวนสทิ ธ์โิ ดยดสัดสแวปทล.ง ตัวแปรตาม ตัวแปรท่ีต้องควบคมุ ใหค้ งที่ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หน่วยท่ี 1 | การเรยี นรู้สงิ่ ตา่ ง ๆ รอบตัว 23 แบบบันทึกกิจกรรมรายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 ผลการวางแผนการทดลอง หหา้รมือเจผา้ ยหแนพา่ รย่ ท้าซา้ นยิ ามเชิงปฏบิ ตั กิ ารคือ หหา้รมือเจผ้ายหแนพา่ รย่ ทา้ ซ้า ผสลกงาวรนทดสลทิ อธงิโ์ ดยดสัดสแวปทล.ง ผลการเปรียบเทยี บรม่ ของแสตง่ลวะกนลสุม่ ิทธ์ิโดยดสัดสแวปทล.ง สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

24 หน่วยที่ 1 | การเรียนรูส้ ง่ิ ต่าง ๆ รอบตวั แบบบนั ทึกกิจกรรมรายวิชาพื้นฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 ตคี วามหมายข้อมูลและลงข้อสรปุ จากการทดลองไดด้ ังนี้ หา้ มเผยแพร่ ทา้ ซ้าฉันรู้อะไร สงวนสิทธิโ์ ดย สสวท. หรอื จา้ หน่าย1. คำ�ถามการทดลองของกิจกรรมน้ีคอื อะไร ดัดแปลง ห้ามเผยแพร่ ทา้ ซ้า2. สมมตฐิ านของกิจกรรมนีค้ ืออะไร สงวนสทิ ธ์โิ ดย สสวท. หรือจา้ หนา่ ย3. ตวั แปรต้น ตน้ แปรตาม และตัวแปรที่ตอ้ งควบคุมใหค้ งทีข่ องกจิ กรรมนค้ี อื อะไรบา้ ง ดัดแปลง ตัวแปรตน้ คอื ตัวแปรตาม คือ ตวั แปรทต่ี ้องควบคมุ ให้คงท่ี คอื สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หนว่ ยที่ 1 | การเรียนร้สู ่งิ ตา่ ง ๆ รอบตวั 25 แบบบนั ทึกกิจกรรมรายวิชาพืน้ ฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 4. นยิ ามเชงิ ปฏิบตั กิ ารของกจิ กรรมนี้คืออะไร หา้ มเผยแพร่ ท้าซ้า5. การทดลองในกิจกรรมน้ี สามารถตีความหมายข้อมลู และลงขอ้ สรุปได้ว่าอยา่ งไร สงวนสทิ ธ์โิ ดย สสวท. หรือจา้ หนา่ ย6. จากกิจกรรมนี้ ค้นพบอะไรบ้างเก่ยี วกบั การทดลอง ดดั แปลสงงวนสทิ ธิโ์ ดยดสัดสแวปทล.ง หหา้ รมอื เจผ้ายหแนพา่ รย่ ท้าซ้า7. จากสง่ิ ท่ีคน้ พบ สรุปไดว้ ่าอย่างไร สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

26 หนว่ ยท่ี 1 | การเรยี นรสู้ งิ่ ต่าง ๆ รอบตัว แบบบันทึกกจิ กรรมรายวชิ าพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 อยากรู้อีกว่า ตงั้ ค�ำ ถามทฉี่ นั อยากรเู้ พม่ิ เตมิ เกย่ี วกบั การทดลอง (ตง้ั ไดม้ ากกวา่ 1 คำ�ถาม) เช่น การสืบเสาะหาความรู้ทางวิทยาศาสตร์ จำ�เป็นต้องมี ห้ามเผยแพร่ ทา้ ซา้การทดลองทุกครง้ั หรอื ไม่ เพราะเหตใุ ด คำ�ถามของฉัน คือ สงวนสิทธิ์โดยดสดั สแวปทล.ง หรอื จา้ หน่าย หา้ มเผยแพร่ ทา้ ซ้าตรวจสอบตนเอง ฉทนั �ำ ไเคดรท้ ือ่ �ำ งอหะมไราเยหมือนในนชกั ่อวงทิ วย่าางศทาี่ตสรตงรก์บบั ้าสงิ่งทีไ่ ด้ท�ำ สงวนสิทธ์ิโดย สสวท. หรอื จา้ หนา่ ยการสังเกต การวัด การใช้จำ�นวน การจำ�แนกประเภท ดัดแปลงการหาความสัมพันธ์ระหว่าง สเปซกับสเปซ การจสัดเกปรซะกทับำ�แเวลละาสื่อความหมายข้อมูล การพยากรณ์ การลงความเห็นจากข้อมูล การตั้งสมมติฐาน ฉันไดก้กใกาชาารร้รทแคสกักิดร้ป้อาษัญงยสะ่าหรงแารมหคีว่ิ์จงาศรตณวญรารณษท่ี 21 ใดบ้ าง กกาารรกกำำ��หหนนดดนแลิยะาคมเวชบิงคปุมฏติบัวัตแิกปารร กกาารรทตดีคลวอางมหมายข้อมูลและลงข้อสรุป การสื่อสาร การสร้างแบบจำ�ลอง ความร่วมมือ การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หน่วยที่ 1 | การเรียนร้สู ิง่ ต่าง ๆ รอบตวั 27 แบบบันทกึ กิจกรรมรายวชิ าพื้นฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 ฉนั เรียนรอู้ ะไรเกย่ี วกับการเรยี นรแู้ บบนักวิทยาศาสตร์ สงวนสทิ ธโิ์ ดยดสดั สแวปทล.งหห้ารมือเจผ้ายหแนพา่ รย่ ทา้ ซ้า ส่ิงวทาี่ไดด้เรรูปียหนรรือู้ใเนขบียทนน้ี สงวนสทิ ธโ์ิ ดยดสดั สแวปทล.ง หห้ารมอื เจผ้ายหแนพา่ รย่ ท้าซ้า สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

28 หนว่ ยที่ 1 | การเรยี นรู้สง่ิ ตา่ ง ๆ รอบตัว แบบบันทกึ กจิ กรรมรายวิชาพนื้ ฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 แบบฝึกหัดท้ายบทที่ 1 การเรียนรู้แบบนักวิทยาศาสตร์ 1. ลกั ษณะส�ำ คญั ของการสืบเสาะหาความรทู้ างวทิ ยาศาสตร์เป็นดังน้ี หา้ มเผยแพร่ ทา้ ซา้ก. การมีส่วนรว่ มในการตง้ั ค�ำ ถามทางวิทยาศาสตร์ ข. การรวบรวมขอ้ มลู หรือหลักฐานทเ่ี ก่ยี วข้อง ค. การอธบิ ายดว้ ยขอ้ มลู หรอื หลกั ฐานอย่างมีเหตผุ ล ง. การอธบิ ายเชอื่ มโยงสง่ิ ทไ่ี ดค้ น้ พบกบั ความรทู้ างวทิ ยาศาสตร์ สงวนสิทธ์ิโดย สสวท. หรอื จ้าหน่าย รูปต่อไปน้ีสอดคล้องกับลักษณะสำ�คัญใด ดัดแปลง หา้ มเผยแพร่ ทา้ ซา้ของการสบื เสาะหาความรู้ทางวทิ ยาศาสตร์ จ. การสอื่ สารสง่ิ ที่ไดค้ ้นพบและใหเ้ หตผุ ล น�ำตัวอักษรหน้าลักษณะส�ำคัญ ของการสืบเสาะหาความรู้  ทางวิทยาศาสตร์เติมลงใน ให้ถูกต้องสิจ๊ะ สงวนสทิ ธ์ิโดยดสดั สแวปทล.ง หรอื จา้ หน่ายท�ำไมรถว่ิงได้ A. B. คน้ ขอ้ มลู จากอนิ เทอรเ์ นต็ แลว้ เหมอื นกบั มอมลถเัน้อต่ารเนอคถรไลห์ฟในื่อมฉนรุนาถทยนี่ไเจ่ันดขึง้เเ้ามทอกง่ือ�ำับใตห่อ้ ที่เราคิดไว้เลย เมื่อใส่ถ่านไฟฉายเข้าไป จะมีพลังงานไฟฟ้าไปหมุนมอเตอร์ ทำ�ให้รถวิ่งได้ C. D. E. สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หน่วยที่ 1 | การเรยี นรู้สิ่งตา่ ง ๆ รอบตวั 29 แบบบันทึกกิจกรรมรายวชิ าพื้นฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 พจิ ารณาขอ้ มลู ในตาราง แล้วตอบค�ำ ถามขอ้ 2 และ 3 หนังสือ มวล (กรัม) A 320 ห้ามเผยแพร่ ท้าซ้าB 350 C 750 D 800 สงวนสิทธโ์ิ ดย สสวท. หรือจ้าหน่าย2. หนังสือค่ใู ดตอ่ ไปนีม้ ีมวลแตกต่างกันมากที่สดุ ดดั แปลง ห้ามเผยแพร่ ท้าซ้า ค. C และ D ก. A และ B ข. B และ C ง. B และ D 3. กระเป๋ารับมวลได้มากท่ีสุด 1,000 กรัม ถ้าต้องการจัดหนังสือใส่กระเป๋าใบนี้ โดยกระเปา๋ ไม่ขาด จะใส่หนงั สอื เล่มใดได้บ้าง สงวนสทิ ธ์ิโดย สสวท. หรอื จ้าหน่าย ก. A และ B ข. B และ C ค. C และ D ง. A และ D ดดั แปลง4. พจิ ารณาอปุ กรณ์ ดังรูป แลว้ ตอบค�ำ ถามต่อไปนี้ ml 4.1 อปุ กรณน์ ้ใี ช้วัดอะไร 50 40 4.2 หนว่ ยท่ีอ่านไดค้ อื อะไร 30 4.3 คา่ ทมี่ ากท่ีสดุ ท่อี ปุ กรณ์นว้ี ัดได้ มีค่าเท่าใด 20 10 สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

30 หนว่ ยท่ี 1 | การเรียนรูส้ ิ่งตา่ ง ๆ รอบตวั แบบบันทึกกิจกรรมรายวชิ าพน้ื ฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 5. ในการทดลองหาความทนทานต่อแรงท่ีมากระทำ�ต่อวัสดุ 2 ชนิด คือ เส้นเอ็นและเส้นด้าย โดยน�ำ เสน้ เอน็ และเสน้ ดา้ ยมาแขวนกบั ไม ้ แลว้ ถว่ งดว้ ยถงุ ทราย 1 ถงุ จากนน้ั เพม่ิ ถงุ ทราย ทลี ะถงุ เรื่อย ๆ จนเสน้ เอน็ และเส้นดา้ ยขาด และท�ำ ซ�้ำ อกี 4 ครง้ั ไดผ้ ลดังตาราง จ�ำ นวนถุงทรายท่ที �ำ ใหว้ ัสดขุ าด (ถงุ ) วัสดุ คร้งั ที่ 1 ครั้งที่ 2 คร้งั ท่ี 3 ครงั้ ท่ี 4 ครง้ั ที่ 5 ห้ามเผยแพร่ ทา้ ซ้าเส้นเอ็น9 9 9 10 8 3 2 3 3 3 เสน้ ดา้ ย สงวนสทิ ธ์ิโดย สสวท. หรอื จ้าหน่ายตอบค�ำ ถามตอ่ ไปน้ี 5.1 ตวั แปรต้นคืออะไร ดัดแปลง ห้ามเผยแพร่ ท้าซ้า 5.2 ตัวแปรตามคืออะไร สงวนสิทธ์ิโดย สสวท. หรอื จ้าหน่าย 5.3 ตัวแปรท่ตี ้องควบคุมใหค้ งที่มอี ะไรบ้าง ดดั แปลง 5.4 นยิ ามเชิงปฏบิ ตั ิการของการทดลองคืออะไร 5.5 จากขอ้ มลู ลงข้อสรุปได้ว่าอย่างไร สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หนว่ ยที่ 1 | การเรียนรู้ส่งิ ต่าง ๆ รอบตัว 31 แบบบันทกึ กจิ กรรมรายวชิ าพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 ร่วมคิด ร่วมทำ� นักเรียนกลุ่มหน่ึงสงสัยว่า เมล็ดข้าวเปลือกที่แช่นำ้�กับไม่แช่นำ้�ก่อนนำ�ไป ลงแปลงปลกู เมลด็ ใดจะงอกไดเ้ รว็ กวา่ กนั จะมวี ธิ กี ารทดลอง สมมตฐิ าน การก�ำ หนด และควบคุมตวั แปร และบนั ทึกผลอย่างไรเพ่ือตอบข้อสงสยั นี้ สงวนสทิ ธิ์โดยดสัดสแวปทล.งหห้ารมอื เจผา้ ยหแนพา่ รย่ ทา้ ซ้า หหา้รมอื เจผ้ายหแนพา่ รย่ ทา้ ซ้า สงวนสิทธิ์โดยดสัดสแวปทล.ง สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หนว่ ยท่ี 2 | สิง่ มชี วี ิต แบบบนั ทกึ กิจกรรมรายวิชาพนื้ ฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 สงวนสทิ ธ์ิโดยดสัดสแวปทล.งหห้ารมอื เจผ้ายหแนพ่ารย่ ทา้ ซ้า หห้ารมือเจผ้ายหแนพ่ารย่ ทา้ ซ้า สงวนสิทธิ์โดยดสดั สแวปทล.ง สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

33 หนว่ ยที่ สิง่ มชี วี ติ 2 สงวนสทิ ธิ์โดยดสบัดสแทวปททลส.งง่ี วห2หบนา้รสมทอื สทิเจผทธ้าว่ย์โิห่ีดแน1นพยต่าดรยสดั่่าสสทแงว้า่งิป ทซๆมล.้างชี ขหหวี ้าอรมิตืองเจรผพ้ายอหืชแบนพดา่ ตรยอ่ ทัวก้าซา้ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

34 หน่วยท่ี 2 | สง่ิ มีชีวติ แบบบนั ทกึ กิจกรรมรายวิชาพื้นฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 บทท่ี 1 สิ่งมชี ีวิตรอบตัว สำ�รวจความรู้ก่อนเรียน ใส่เลข 1 ในช่อง ท่ีอยู่ใต้รูปสัตว์ ใส่เลข 2 ในช่อง ท่ีอยู่ใต้รูปพืช ห้ามเผยแพร่ ท้าซ้า1. รปู ใดต่อไปนเี้ ปน็ พืช สัตว์ และสง่ิ มชี วี ติ ใส่เลข 3 ในช่อง ท่ีอยู่ใต้รูปส่ิงมีชีวิต ท่ีไม่ใช่พืชและสตั ว์ ท่ีไม่ใช่พืชและสัตว์สิจ๊ะ สงวนสิทธโ์ิ ดย สสวท. หรอื จ้าหนา่ ยกบ ดดั แปลสงงวนสทิ ธิ์โดยดสัดสแวปทล.งหหา้รมือเจผา้ ยหแนพา่ รย่ ท้าซ้า  เฟิน  กลว้ ยไม้  ปลา  หมี  พทุ ธรกั ษา  รา  ปะการงั  ผง้ึ  เหด็  นก  แบคทเี รยี  มอส  จระเข้  หมึก สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หน่วยที่ 2 | ส่ิงมชี วี ิต 35 แบบบันทกึ กจิ กรรมรายวิชาพนื้ ฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 2. จากรูป สัตว์หมายเลขใดเป็นสัตว์มีกระดูกสันหลังและสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง และพชื หมายเลขใดเป็นพชื ดอกและพชื ไมม่ ดี อก 11. ต้นมะม่วง ส1ง. วแมนงมสุม2ิท. ธเฟิโ์ ินดยดสัดสแวปทล.1ง2.หหกา้ ริ้งมกอื ่าเจผ้ายหแนพ่ารย่ ท้าซา้ 10. เสือ 3. เต่า สงวนสทิ ธ4โิ์ .ดเปย็ดดสัดสแวปทล.ง 9. ผีเส้ือ หห้ารมอื เจผา้ ยหแนพ่ารย่ 8ท.้าแซพ7ง้า.พปวลยา 6. มอส 5. กบ สัตว์มกี ระดกู สนั หลัง ได้แก่ หมายเลข สตั ว์ไม่มีกระดกู สันหลัง ได้แก่ หมายเลข พชื ดอก ไดแ้ ก่ หมายเลข พืชไม่มดี อก ได้แก่ หมายเลข ตรวจสอบหลังจบบทเรียน ทถ่ีท้า�ำไไมป่ถแูกลต้ว้อกง่อนปเรรับียแนก้ใถหูก้ถตูก้อตงห้องรสือิจไม๊ะ่ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

36 หน่วยท่ี 2 | สง่ิ มีชีวติ แบบบันทกึ กิจกรรมรายวชิ าพน้ื ฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 เรื่องที่ 1 การจดั กลุ่มส่งิ มีชีวติ นกั วทิ ยสาศงาวสรนตู้หรสรท์ ิทือ�ำ ยอธยังิโ์ ่าดงไยรดบส้าดั งสแเวพปทอ่ื ลจ.ดังกหหล้ามุ่รมสือง่ิ เจมผชีา้ ยวีหิตแนพา่ รย่ ทา้ ซา้ หหา้รมือเจผ้ายหแนพ่ารย่ ทา้ ซ้า สงวนสทิ ธิ์โดยดสดั สแวปทล.ง สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หน่วยที่ 2 | สง่ิ มชี ีวิต 37 แบบบนั ทึกกจิ กรรมรายวชิ าพนื้ ฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 กิจกรรมที่ 1.1 เราจำ�แนกสิ่งมีชีวิตได้อย่างไร จุดประสงค์ของกิจกรรม สงวนผทลสำ�กกทิ าบจิ รธกันสร์โิทงัรดเึกมกยนผตดีเ้ลลพสัดกักือ่สษแาวณรปททะลขำ�.งอกงหิจหสกา้งิ่รมรมอื รชี เจมผวี ้าติ ยหแนพ่ารย่ ทา้ ซา้ หหา้รมือเจผ้ายหแนพ่ารย่ ท้าซ้า สงวนสิทธ์ิโดยดสดั สแวปทล.ง สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ตาราง ลักษณะของสงิ่ มชี วี ติ ชนดิ ต่าง ๆ ท�ำเคร่ืองหมาย ในลักษณะท่ีพบ 38 หน่วยที่ 2 | ส่งิ มีชวี ติ ท�ำเครื่องหมาย  ในลักษณะท่ีไม่พบ และเขียนลักษณะอ่ืน สิจ๊ะ แบบบันทึกกิจกรรมรายวชิ าพนื้ ฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 สงวนสิทธิ์โดยดสดั สแวปทล.งหหา้รมือเจผ้ายหแนพ่ารย่ ทา้ ซ้าลักษณะของส่ิงมีชวี ิต สงวนสทิ ธ์ิโดยดสัดสแวปทล.ง ชนดิ ของ การกินอาหาร การเคล่ือนไหว สงิ่ มชี วี ติ สรา้ งอาหารเองได้ กนิ สิง่ มชี วี ิตอ่ืน เคลื่อนไหวได้ การ การ การ ลักษณะอน่ื  ๆ เปน็ อาหาร เคลอ่ื นทไี่ ด้ เคลอื่ นที่ เคลอื่ นไหว หายใจ เจรญิ สืบพันธุ์ เช่น ท่อี ย่อู าศยั ไมไ่ ด้ เติบโต ไม่ได้ 1. กบ 2. ปลา 3. คน 4. เหด็ 5. จระเข้ 6. รา 7. กหุ ลาบ หหา้รมอื เจผ้ายหแนพา่ รย่ ทา้ ซ้า 8. เปด็ 9. ข้าว 10. เฟนิ 11. เสือ 12. กุ้ง

หน่วยที่ 2 | สง่ิ มชี วี ิต 39 แบบบันทกึ กิจกรรมรายวชิ าพ้ืนฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 ผลการจัดกลมุ่ ส่ิงมีชีวิตจากลักษณะทส่ี งั เกตได้ตามเกณฑท์ ี่กลมุ่ ก�ำ หนด เกณฑท์ ี่ใชใ้ นการจ�ำ แนกสงิ่ มชี ีวิต คอื จัดกลุ่มสิ่งมีชวี ติ ได้ กลมุ่ หา้ มเผยแพร่ ทา้ ซ้าลกั ษณะของสิ่งมชี วี ิตกลุม่ ที่ 1 คอื สิ่งมีชวี ติ ในกลุ่มท่ี 1 ไดแ้ ก่ สงวนสิทธ์โิ ดย สสวท. หรือจ้าหน่ายลักษณะของส่ิงมีชีวิตกลุ่มที่ 2 คือ สิง่ มชี ีวิตในกลมุ่ ที่ 2 ได้แก่ ดดั แปลง ห้ามเผยแพร่ ท้าซ้าลักษณะของส่ิงมชี ีวิตกลมุ่ ท่ี 3 คือ สิง่ มีชวี ิตในกลุม่ ท่ี 3 ไดแ้ ก่ สงวนสิทธ์โิ ดย สสวท. หรอื จ้าหน่ายลกั ษณะของสิ่งมชี วี ิตกลุม่ ที่ 4 คอื ดดั แปลงส่ิงมชี ีวิตในกลุม่ ที่ 4 ได้แก่ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

40 หนว่ ยท่ี 2 | ส่ิงมีชีวิต แบบบันทึกกจิ กรรมรายวชิ าพ้นื ฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 ผลการจดั กลุ่มสิง่ มีชวี ติ โดยใช้การเคล่อื นทีแ่ ละการสร้างอาหารเป็นเกณฑ์ จัดกลมุ่ ส่งิ มีชวี ติ ได้ กลุ่ม ห้ามเผยแพร่ ท้าซ้าลักษณะของสงิ่ มีชวี ิตกลมุ่ ท่ี 1 คือ สง่ิ มีชวี ติ ในกล่มุ ที่ 1 ไดแ้ ก่ สงวนสทิ ธโ์ิ ดย สสวท. หรอื จา้ หน่ายลักษณะของส่ิงมชี ีวิตกลุ่มท่ี 2 คอื ส่งิ มชี ีวิตในกลมุ่ ที่ 2 ได้แก่ ดัดแปลง หา้ มเผยแพร่ ทา้ ซ้าลักษณะของสิง่ มชี ีวติ กลุ่มท่ี 3 คอื สิ่งมีชวี ติ ในกลุ่มท่ี 3 ได้แก่ ลกั ษณะของสิง่ มชี ีวติ กล่มุ ท่ี 4 คอื สงวนสิทธ์ิโดยดสดั สแวปทล.ง หรือจา้ หน่ายสงิ่ มชี วี ิตในกลุ่มท่ี 4 ได้แก่ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หน่วยที่ 2 | สิ่งมชี ีวิต 41 แบบบนั ทกึ กจิ กรรมรายวชิ าพ้ืนฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 ฉันรู้อะไร 1. ผลการจำ�แนกสง่ิ มีชีวติ ออกเปน็ กล่มุ ของแต่ละกลุ่ม เหมอื นกนั หรอื ไม่ เพราะเหตุใด หา้ มเผยแพร่ ทา้ ซ้า2. เม่ือจำ�แนกส่ิงมีชีวิตโดยใช้การเคลื่อนท่ีและการสร้างอาหารเป็นเกณฑ์ จะจัดส่ิงมีชีวิต ไดก้ ีก่ ลุ่ม อะไรบ้าง สงวนสิทธิ์โดย สสวท. หรือจา้ หนา่ ย3. สิง่ มีชวี ิตแตล่ ะกล่มุ ในข้อ 2 มลี กั ษณะอย่างไร ดัดแปลง หา้ มเผยแพร่ ท้าซา้4. ส่งิ มีชีวติ ท่จี ดั อยใู่ นแตล่ ะกลมุ่ มีอะไรบา้ ง สงวนสิทธโ์ิ ดยดสัดสแวปทล.ง หรอื จ้าหนา่ ย5. จากกิจกรรมน้ี ค้นพบอะไรบา้ งเก่ยี วกับการจำ�แนกสิ่งมีชวี ิต สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

42 หน่วยท่ี 2 | สง่ิ มชี ีวติ แบบบนั ทกึ กิจกรรมรายวิชาพื้นฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 6. จากสิ่งทคี่ น้ พบ สรปุ ได้ว่าอยา่ งไร สงวนสทิ ธโิ์ ดยดสดั สแวปทล.งหหา้รมอื เจผ้ายหแนพา่ รย่ ทา้ ซ้า ห้ามเผยแพร่ ทา้ ซ้าอยากรู้อีกว่า ตั้งคำ�ถามท่ีฉันอยากรู้เพ่ิมเติมเก่ียวกับการจำ�แนกส่ิงมีชีวิต (ต้ังได้มากกว่า 1 คำ�ถาม) เช่น สาหร่ายหางกระรอกและสาหร่าย สงวนสทิ ธโิ์ ดย สสวท. หรอื จา้ หน่ายสีน้ำ�ตาลเปน็ สง่ิ มชี ีวิตกลุ่มใด เพราะเหตใุ ด ดดั แปลงคำ�ถามของฉนั คือ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หน่วยที่ 2 | สงิ่ มชี ีวติ 43 แบบบนั ทกึ กจิ กรรมรายวิชาพื้นฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 ตรวจสอบตนเอง ฉทันำ�ไเคดรท้ อ่ื �ำ งอหะมไราเยหมือในนนชักอ่ วงทิ วย่าางศทา่ตี สรตงกร์บับา้สงงิ่ ทไี่ ดท้ ำ� หา้ มเผยแพร่ ทา้ ซ้าการสังเกตฉันไดกก้ใกาชาราร้ทรแคคกักิดิด้ปษออัญยะย่าแห่างงหามส่งีวรศิจ้าางตรสวณรรรญรคษา์ ณที่ 21 ใดบ้าง การวัด การสื่อสาร การใช้จำ�นวนความร่วมมือ การจำ�แนกประเภทการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ การหาความสัมพันธ์ระหว่าง สงวนสทิ ธิ์โดย สสวท. หรอื จ้าหนา่ ย สเปซกับสเปซ สเปซกับเวลา การจัดกระทำ�และสื่อความหมายข้อมูล ดดั แปลง หา้ มเผยแพร่ ท้าซา้การพยากรณ์ การลงความเห็นจากข้อมูล การตั้งสมมติฐาน การกำ�หนดนิยามเชิงปฏิบัติการ การกำ�หนดและควบคุมตัวแปร สงวนสิทธ์โิ ดย สสวท. หรือจ้าหนา่ ยการทดลอง การตีความหมายข้อมูลและลงข้อสรุป ดดั แปลงการสร้างแบบจำ�ลอง สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

44 หนว่ ยที่ 2 | สง่ิ มชี วี ติ แบบบันทกึ กิจกรรมรายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 กิจกรรมที่ 1.2 เราจำ�แนกสัตว์ได้อย่างไร จุดประสงค์ของกิจกรรม ห้ามเผยแพร่ ทา้ ซ้าทำ�กิจกรรมน้เี พอ่ื สงวนสิทธิ์โดย สสวท. หรือจา้ หน่ายบันทึกผลการทำ�กิจกรรม ดัดแปลง หา้ มเผยแพร่ ทา้ ซ้าผลการจ�ำ แนกสตั วใ์ นบตั รภาพออกเปน็ กลมุ่ ตามเกณฑท์ กี่ ลมุ่ ก�ำ หนด เกณฑใ์ นการจ�ำ แนกสัตว์ คือ สงวนสทิ ธ์โิ ดย สสวท. หรือจ้าหน่ายลกั ษณะของสตั วก์ ล่มุ ที่ 1 คือ สตั ว์ในกลุม่ ที่ 1 ไดแ้ ก่ ดดั แปลงลักษณะของสตั วก์ ลมุ่ ท่ี 2 คือ สตั ว์ในกลมุ่ ที่ 2 ไดแ้ ก่ ลักษณะของสัตว์กลุ่มที่ 3 คอื สัตว์ในกลมุ่ ท่ี 3 ไดแ้ ก่ ลักษณะของสตั ว์กลุม่ ที่ 4 คอื สัตว์กลุม่ ที่ 4 ได้แก่ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หน่วยท่ี 2 | สิ่งมีชวี ิต 45 แบบบันทึกกจิ กรรมรายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 ผลการสังเกตโครงสร้างภายนอกและโครงสรา้ งภายในของปลา โครงสรา้ งภายนอกของปลา โครงสร้างภายในของปลา ผสลกงาวรนสังสเโกทิคตรธโงค์โิสดรรงา้ยสงดรภส้าดัางสยแภนวาปอทยลกสน.ขงงออวกหหงแนกา้ รลุง้สมะอื ิทโเจคผธา้รย์โิงหสดแนรพยา้ า่ ดงรยสภดั่ าสทแยว้าใปนทซลข.้าโงอคงรหหกงา้สุ้งรรมอื ้าเงจผภา้ ยาหยแในพน่าขรยอ่ งทกา้ ุ้งซา้ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

46 หนว่ ยท่ี 2 | สิ่งมีชวี ิต แบบบนั ทึกกิจกรรมรายวชิ าพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เลม่ 1 ผลการจดั จ�ำ แนกสตั วใ์ นบตั รภาพออกเปน็ กลมุ่ ตามเกณฑก์ ารมกี ระดกู สนั หลงั จัดกลุ่มสัตวไ์ ด้ กลมุ่ หา้ มเผยแพร่ ทา้ ซ้าลกั ษณะของสตั ว์กล่มุ ที่ 1 คือ สตั วใ์ นกลมุ่ ที่ 1 ได้แก่ ลักษณะของสัตวก์ ลุ่มท่ี 2 คอื สงวนสิทธ์โิ ดย สสวท. หรือจ้าหนา่ ยสัตวใ์ นกลุ่มที่ 2 ได้แก่ ดดั แปลง หา้ มเผยแพร่ ทา้ ซา้ฉันรู้อะไร 1. ผลการจำ�แนกสัตวใ์ นบตั รภาพออกเปน็ กล่มุ ของแตล่ ะกลุ่ม เหมอื นกนั หรอื ไม่ เพราะเหตใุ ด สงวนสทิ ธ์ิโดยดสดั สแวปทล.ง หรอื จา้ หน่าย2. โครงสร้างภายในของปลาและกงุ้ มีลกั ษณะแตกต่างกนั อย่างไร 3. กระดูกสนั หลังอยู่ท่ีส่วนใดของร่างกาย และมลี กั ษณะอยา่ งไร สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หน่วยท่ี 2 | สิง่ มชี วี ติ 47 แบบบนั ทึกกจิ กรรมรายวชิ าพน้ื ฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 4. การจำ�แนกสัตว์ในบัตรภาพตามเกณฑ์การมีกระดูกสันหลัง จัดได้ก่ีกลุ่ม แต่ละกลุ่ม มีสตั วอ์ ะไรบ้าง ห้ามเผยแพร่ ทา้ ซา้5. การจ�ำ แนกสตั วโ์ ดยใชเ้ กณฑท์ กี่ ลมุ่ ก�ำ หนดและตามเกณฑก์ ารมกี ระดกู สนั หลงั ไดผ้ ลเหมอื น หรือแตกต่างกนั อยา่ งไร สงวนสิทธโิ์ ดยดสดั สแวปทล.ง หรือจ้าหน่าย หา้ มเผยแพร่ ทา้ ซา้6. จากกจิ กรรมนี้ คน้ พบอะไรบา้ งเกยี่ วกับการจำ�แนกสตั ว์ สงวนสิทธิ์โดยดสัดสแวปทล.ง หรอื จา้ หนา่ ย7. จากสง่ิ ทคี่ น้ พบ สรปุ ไดว้ ่าอย่างไร สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

48 หน่วยที่ 2 | สง่ิ มีชวี ิต แบบบันทกึ กิจกรรมรายวชิ าพืน้ ฐานวทิ ยาศาสตร์ ป.4 | เล่ม 1 อยากรู้อีกว่า ต้ังคำ�ถามที่ฉันอยากรู้เพ่ิมเติมเก่ียวกับการจำ�แนกสัตว์ (ตั้งได้ มากกวา่ 1 ค�ำ ถาม) เช่น สัตว์สว่ นใหญใ่ นโลกนเ้ี ปน็ สตั วก์ ลมุ่ ใด ห้ามเผยแพร่ ท้าซ้าคำ�ถามของฉนั คอื สงวนสิทธโิ์ ดย สสวท. หรอื จ้าหน่ายตรวจสอบตนเอง ดดั แปลง ห้ามเผยแพร่ ทา้ ซ้าฉทนั ำ�ไเคดรท้ อ่ื �ำ งอหะมไราเยหมอื นในนชัก่อวงทิ วย่าางศทา่ีตสรตงรกบ์ บั ้าสงงิ่ ทไี่ ดท้ �ำ การสังเกต การวัด สงวนสิทธ์โิ ดย สสวท. หรอื จ้าหนา่ ยการใช้จำ�นวน การจำ�แนกประเภท การหาความสัมพันธ์ระหว่าง สเปซกับสเปซ ดัดแปลง การจสัดเกปรซะกทับำ�แเวลละาสื่อความหมายข้อมูล การพยากรณ์ การลงความเห็นจากข้อมูล กกาารรตกั้งำ�สหมนมดตนิฐิยาานมเชิงปฏิบัติการ การกำ�หนดและควบคุมตัวแปร กกาารรทตดีคลวอางมหมายข้อมูลและลงข้อสรุป การสร้างแบบจำ�ลอง ฉันไดกก้ใกาชาารรร้ทแคคกักิดิด้ปอษอัญยยะ่า่าหงแงามสหีวร่ิจง้าางศรสตณรรวญครา์รณษที่ 21 ใดบ้าง การสื่อสาร ความร่วมมือ การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี