System

โครงสร้ างของระบบเครือขา่ ย และประเภทของระบบเครอื ขา่ ย นายกิตตริ กั ษ์ นวปกริจะเภรทาขชองธระรบรบเมครือปข่าวย ส.1 เลขท3่ี แผนกเทคโนโลยสี ารสนเทศ

ประเภทของระบบเครือข่าย เครือข่ายคอมพวิ เตอร์ ( computer network ) เป็นการเช่ือมตอ่ คอมพวิ เตอร์และอปุ กรณ์ต่อพว่ งเขา้ ดว้ ยกนั เพ่ือใหส้ ามารถใชข้ อ้ มลู ทรัพยากรร่วมกนั ได้ เชน่ สามารถใช้ เคร่ืองพิมพร์ ่วมกนั สามารถใชฮ้ าร์ดดสิ ก์ร่วมกนั แบ่งปันการใชอ้ ุปกรณอ์ ่นื ๆ ทม่ี รี าคาแพงหรือไม่สามารถจดั หาให้ทุกคนได้ แมก้ ระทง่ั สามารถใชโ้ ปรแกรมร่วมกนั ไดเ้ ป็นการลด ตน้ ทนุ ขององค์กรเครือข่ายคอมพวิ เตอร์สามารถแบง่ ออกเป็นประเภทตามพื้นทีท่ คี่ รอบคลมุ การใชง้ านของเครือขา่ ย ดงั น้ี 1. เครือข่ายส่วนบคุ คล หรือแพน ( Personal Area Network: PAN ) เป็นเครือขา่ ยที่ใชส้ ่วนบุคคล เช่น การเชอ่ื มต่อคอมพวิ เตอร์กบั โทรศพั ท์มือถือ การเชื่อมตอ่ พีดีเอกบั เครื่องคอมพวิ เตอร์ซ่ึงการเชื่อมตอ่ แบบน้ีจะอยู่ในระยะใกล้ และมกี าร เช่ือมตอ่ แบบไรส้ าย 2. เครือข่ายเฉพาะที่ หรือแลน ( Local Area Network: LAN ) เป็นเครือขา่ ยท่ใี ชใ้ นการเชื่อมโยงคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ตา่ ง ๆ ทอี่ ย่ใู นพื้นที่เดียวกนั หรือใกลเ้ คยี งกนั เช่น ภายในบา้ น ภายในสานักงาน และภายในอาคาร สาหรับการใชง้ าน ภายในบา้ นน้ันอาจเรียกเครือข่ายประเภทน้ีว่า เครือขา่ ยท่ีพกั อาศยั ( home network ) โดยอาจเป็นการเชื่อมต่อเครื่องคอมพิวเตอร์ต้งั แต่ 2 เคร่ือง หรือมากกวา่ เครือข่ายแลนจดั ไดว้ ่า เป็นเครือขา่ ยเฉพาะองคก์ ร การเชื่อมตอ่ เครือข่ายแลนสามารถสื่อสารขอ้ มูลไดอ้ ย่างรวดเร็วและเกดิ ประสิทธิภาพกบั องคก์ รมากที่สุด เน่ืองจากเครือข่ายแลนน้ีจะทาหนา้ ที่เช่ือม ประสานงานการทางาน บริหารการจดั การทรัพยากรตา่ ง ๆ ไดด้ ีท่ีสุด เชน่ การติดต้งั เครื่องพิมพส์ ่วนกลาง การจดั การฐานขอ้ มลู การจดั การแฟม้ การรบั -ส่งเอกสาร รายงานต่าง ๆ เพอ่ื ใชต้ ดั สินใจในองคก์ ร เน่ืองจากอุปกรณแ์ ต่ละชิ้นจะอยูใ่ นตาแหนง่ ท่ไี ม่ห่างไกลมากนกั จึงสามารถทาความเร็วในการส่ือสารและมอี ตั ราการถกู รบกวนของสัญญาณนอ้ ย ซ่ึงอาจ ใชก้ ารเชื่อมต่อแบบใชส้ ายหรือไรส้ ายกไ็ ด้

3. เครือข่ายนครหลวง หรือแมน (Metropolitan Area Network: MAN) เป็นเครือข่ายทใ่ี ช้เชื่อมโยงแลนทีอ่ ยูห่ ่างไกลออกไป เชน่ การเชอ่ื มตอ่ เครือขา่ ยระหวา่ งสานกั งานท่ีอาจอยู่คนละอาคารและมีระยะทางไกลกนั การเช่อื มตอ่ เครือขา่ ยชนิดน้ีอาจ ใชส้ ายไฟเบอร์ออพติก หรือบางคร้งั อาจใชไ้ มโครเวฟเชอ่ื มตอ่ เครือข่ายแบบน้ีใชใ้ นสถานศกึ ษามีช่ือเรียกอีกอยา่ งหน่ึงว่าเครือข่ายแคมปัส ( Campus Area Network: CAN ) ซ่ึงถอื วา่ เป็นระบบเครือข่ายที่มีการเช่ือมต่อกนั ในระหว่างท่ีกวา้ งใหญ่ ครอบคลุมระยะทางเป็น 100 กิโลเมตร ที่มกี ารตดิ ตอ่ กนั ในระยะท่ีไกลกวา่ ระบบแลนและใกลก้ ว่าระบบแวน เป็นการ ติดตอ่ ระหวา่ งเมือง เช่น กรุงเทพฯ กบั เชยี งใหม่ เชยี งใหมก่ บั ยะลาหรือเป็นการตดิ ตอ่ ระหว่างรัฐ โดยมีรูปแบบการเชื่อมตอ่ แบบ Ring ตวั อย่างเช่น ระบบ FDDI (Fibre Data Distributed Interface) ทม่ี ีรศั มหี รือระยะทางการเช่ือมต่ออยูท่ ่ี 100 กโิ ลเมตร อตั ราความเร็วอยู่ที่ 100 Mbps มีรูปแบบการเชอ่ื มตอ่ ที่ประกอบดว้ ยวงแหวนสองช้นั ๆ แรกเป็น Primary Ring ส่วนช้นั ที่ 2 เป็น Secondary Ring หรือ Backup Ring โดยช้นั Secondary Ring จะทางานแทนกนั ทนั ทที สี่ ายสญั ญาณใน Primary Ring ขาด FDDI เป็นโปรโตคอลของเครือข่าย ทเี่ น้นการจดั ส่งขอ้ มูลทคี่ วามทคี่ วามเร็วสูง ส่งไดใ้ นระยะทางที่ไกลและมีความนา่ เชื่อถอื สูง เนื่องจากใชส้ ายใยแกว้ นาแสง จงึ มีผนู้ า FDDI สูง มาใชเ้ ป็นแบ็กโบนเพ่อื การขนส่ง ขอ้ มลู อยา่ งไรก็ดีคา่ ใชจ้ ่ายในการติดต้งั ระบบ FDDI สูง ประกอบกบั การที่ระบบ Gigabit Ethernet ถูกออกแบบมาให้แทนท่ี FDDI ดงั น้ันโครงข่ายน้ีกาลงั ถูกกลืนดว้ ยวิวฒั นาการทาง เทคโนโลยีในทส่ี ุด

4. เครือข่ายวงกว้าง หรือแวน (Wide Area Network: WAN) เป็นการเชอื่ มตอ่ เครือขา่ ยคอมพิวเตอร์ระยะไกล ซ่ึงมอี ยทู่ ว่ั โลกเขา้ ดว้ ยกนั โดยอปุ กรณ์แปลงสัญญาณ เช่น โมเด็ม ช่วยในการตดิ ตอ่ ส่ือสารหรือสามารถนาเครือข่ายทอ้ งถ่ินมา เช่อื มต่อกนั เป็นเครือข่ายระยะไกล เช่น เครือขา่ ยอินเทอร์เน็ต เครือขา่ ยระบบธนาคารทว่ั โลก หรือเครือข่ายของสายการบิน เป็นตน้

เครือขา่ ย WAN สามารถแบ่งเป็นประเภทใหญ่ๆ คือ 1 . เครือข่ายส่วนตัว (private network) เป็นการจดั ต้งั ระบบเครือข่ายซ่ึงมกี ารใชง้ านเฉพาะองคก์ ร เชน่ องคก์ รที่มีสาขาอาจทาการสร้างระบบเครือขา่ ย เพอ่ื เชอ่ื มต่อระหว่าง สานกั งานใหญ่กบั สาขาทม่ี อี ยู่ เป็นตน้ การจดั ต้งั ระบบเครือขา่ ยส่วนตวั มจี ุดเด่นในเร่ืองของการรกั ษาความลบั ของ ขอ้ มลู สามารถควบคมุ ดแู ลเครือขา่ ยและขยายเครือขา่ ยไปยงั จดุ ท่ี ตอ้ งการ ส่วนขอ้ เสียคอื ในกรณีท่ไี ม่ไดม้ ีการส่งขอ้ มลู ต่อเนื่องตลอดเวลา จะเสียค่าใชจ้ า่ ยสูงมากเมอ่ื เทยี บกบั การส่งขอ้ มลู ผา่ นเครือข่ายสาธารณะ และหากมีการส่งขอ้ มูลระหวา่ ง สาขาตา่ งๆ จะตอ้ งมกี ารจดั หาช่องทางสื่อสารเชื่อมโยงระหว่างแต่ละสาขาดว้ ย ซ่ึงอาจจะไม่สามารถจดั ชอ่ งทางการสื่อสารไปยงั พ้ืนท่ีท่ีตอ้ งการได้ 2. เครือข่ายสาธารณะ (PDN: public data network) หรือบางคร้งั เรียกวา่ เครือข่ายมลู ค่าเพ่ิม (VAN: Value Added Network) เป็นเครือขา่ ย WAN ที่จะมีองค์กรหน่ึง (third party) เป็นผทู้ าหนา้ ท่ีในการเดินระบบเครือข่าย และให้เช่าชอ่ งทางการสื่อสารให้กบั บริษทั ตา่ งๆ ทีต่ อ้ งการสรา้ งระบบเครือขา่ ย ซ่ึงบริษทั จะลดค่าใชจ้ า่ ยของตนลงได้ เนื่องจากมบี ุคคลอนื่ มาช่วยแบง่ ปันคา่ ใชจ้ า่ ยไป ซ่ึงจะนิยมใชก้ นั มาก เน่ืองจากมีคา่ ใชจ้ า่ ยต่ากวา่ การจดั ต้งั เครือขา่ ยส่วนตวั สามารถใชง้ านไดท้ นั ทีโดยไมต่ อ้ งเสียเวลาในการจดั ต้งั เครือข่ายใหม่ รวมท้งั มี

บริการให้เลือกอยา่ ง หลากหลาย ซ่ึงแตกตา่ งกนั ไปท้งั ในส่วนของราคา ความเร็ว ขอบเขตพนื้ ที่บริการ และความเหมาะสมกบั งานแบบต่าง ๆ ลกั ษณะของเครือขา่ ย ในการใชง้ านเครือขา่ ยคอมพวิ เตอร์ เพื่อใชท้ รพั ยากรร่วมกนั สามารถแงลกั ษณะของเครือขา่ ยตามบทบาทของเคร่ืองคอมพิวเตอร์ในการสื่อสารไดด้ งั น้ี 1) เครือข่ายแบบรับ-ให้บริการ หรือไคลเอนท์/เซิร์ฟเวอร์ (client-server network) จะมีเครื่องคอมพิวเตอร์ทเ่ี ป็นเครื่องให้บริการตา่ งๆ เชน่ บริการเวบ็ และบริการฐานขอ้ มลู การให้บริการข้ึนกบั การร้องขอบริการจากเคร่ืองรบั บริการ เชน่ การเปิดเวบ็ เพจ เคร่ืองรบั บริการจะร้องขอบริการไปท่เี คร่ืองบริการเวบ็ จากน้นั เคร่ืองใหบ้ ริการเวบ็ จะตอบรับและส่ง ขอ้ มลู กลบั มาใหเ้ คร่ืองรบั บริการ ขอ้ ดขี องระบบน้ีคอื สามารถให้บริการแกเ่ ครื่องรับบริการไดเ้ ป็นจานวนมาก ขอ้ ดอ้ ยคือระบบน้ีมคี ่าใชจ้ ่ายในการตดิ ต้งั และการบารุงรักษาคอ่ นขา้ ง สูง 2) เครือข่ายระดับเดยี วกนั Peer- to-Peer network: P2P network ) เครื่องคอมพวิ เตอร์สามารถเป็นไดท้ ้งั เครื่องใหบ้ ริการและเครื่องรับบริการในขณะเดยี วกนั การใชง้ านส่วน ใหญม่ กั ใชใ้ นการแบ่งปันขอ้ มูล เช่น เพลง ภาพยนตร์ โปรแกรม และเกม เครือขา่ ยแบบน้ีเริ่มแพร่หลายมากข้นึ ในผูใ้ ชง้ านอินเทอร์เนต็ การใชง้ านจะมซี อฟต์แวร์เฉพาะ เชน่ โปรแกรม eDonkey, BitTorrent และ Lime Wire ขอ้ ดีของระบบแบบน้ีคืองา่ ยตอ่ การใชง้ าน และราคาไม่แพง ขอ้ ดอ้ ยคอื ไม่มกี ารควบคุมเร่ืองความปลอดภยั จงึ อาจพบวา่ ถกู นาไปใช้ ประโยชน์ในทางไม่ถกู ตอ้ ง เช่น การแบง่ ปันเพลง ภาพยนตร์ และโปรแกรมท่ีมลี ิขสิทธ์ิซ่ึงเป็นการกระทาผิดกฎหมาย