คานา สานักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์จังหวัดสุรินทร์ กระทรวงการพัฒนาสังคม และความมั่นคงของมนุษย์ มีบทบาทภารกิจที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาสังคม การสร้างความเป็นธรรม และความเสมอภาคในสังคม การส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวติ ส่งเสริมความม่ันคงของสถาบันครอบครัวและ ชุมชน และมภี ารกิจหลกั ในการขับเคลื่อนการพัฒนาสังคมให้ประชาชนมีความเป็นอยู่ที่ดี ขับเคลื่อนการแก้ไข ปัญหาสังคม ร่วมกับกระทรวง ทบวง กรมต่างๆ ชุมชนและท้องถิ่น เพื่อเป็นการสร้างหลักประกันว่าผู้ท่ีอยู่ ในภาวะยากลาบากและได้รับผลกระทบทางสังคม จะสามารถเข้าถึงบริการและได้รับการคุ้มครองทางสังคม ให้สามารถดารงชีวิตในสังคมได้อย่างมีศักดิ์ศรี ซ่ึงการบริการประชาชนกลุ่มเป้าหมายให้ได้รับการพัฒนา คณุ ภาพชวี ิตที่ดีและท่วั ถงึ นัน้ มีความจาเป็นอย่างย่ิงท่ีหน่วยงานด้านการพัฒนาสังคมต้องมีข้อมูลสถานการณ์ ทางสังคมจังหวัด เพ่ือนาข้อมูลสถานการณ์ทางสังคมจังหวัดมาวิเคราะห์สถานการณ์ปัญหาสาคัญท่ีเกิดข้ึน เพ่อื นาไปสู่การกาหนดนโยบายด้านสงั คมในระดับพื้นที่จังหวัด เสนอแนะแนวทางแก้ไข ส่งเสริม ประสานงาน และดาเนินการช่วยเหลือผู้ประสบปัญหาทางสังคมในจังหวัด ตลอดจนส่งเสริมสนับสนุนให้องค์กรเครือข่าย ทัง้ ภาครฐั และเอกชน เข้ามามีส่วนรว่ มในการแก้ไขปัญหาสังคมโดยการจัดทาแผนงาน/โครงการ และกิจกรรม ดา้ นการพฒั นาสงั คมและความมั่นคงของมนษุ ยใ์ นระดับจังหวดั สานักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์จังหวัดสุรินทร์ ในฐานะหน่วยงานด้านสังคม ที่สาคัญในการขับเคลื่อนงานด้านสังคม พิทักษ์ และคุ้มครองสิทธิ แก่กลุ่มเป้าหมาย เช่น เด็ก เยาวชน สตรี คนพิการ ผ้สู งู อายุ คนเร่รอ่ น คนขอทาน คนไร้ท่ีพ่ึง และผดู้ อ้ ยโอกาส เปน็ ตน้ ไดร้ วบรวมข้อมลู สถานการณ์ทาง สังคมจังหวัด วิเคราะห์ สรุปผล และจัดทารูปเล่มรายงานสถานการทางสังคมจังหวัด ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๓ ซง่ึ เป็นการนาเสนอข้อมูลพ้ืนฐานทางสังคม ข้อมูลกลุ่มเป้าหมาย และสถานการณ์เชิงประเด็นใน พื้นทจี่ ังหวดั สุรนิ ทร์ สานักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์จังหวัดสุรินทร์ หวังเป็นอย่างย่ิงว่า รายงาน สถานการณ์ทางสังคมจังหวัดสุรินทร์ ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๓ จะเป็นประโยชน์ต่อหน่วยงาน ท่ีเก่ียวข้อง และผู้ที่สนใจ ในการวิเคราะห์และเฝ้าระวังสถานการณ์ทางสังคม ตลอดจนนาไปใช้ประกอบการ กาหนดนโยบายเพ่ือการป้องกันและแก้ไขปัญหาทางสังคมให้สอดคล้องกับสภาพปัญหาท างสังคมที่เกิดข้ึนได้ ต่อไป สานักงานพัฒนาสงั คมและความม่ันคงของมนุษยจ์ งั หวัดสุรินทร์ กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความมน่ั คงของมนษุ ย์
บทสรปุ ผบู้ ริหาร รายงานสถานการณ์ทางสังคมจังหวัดสุรินทร์ ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 เป็นการรวบรวม ข้อมูลพ้ืนฐานทางสังคม ข้อมูลกลุ่มเป้าหมาย ข้อมูลสถานการณ์ทางสังคมท่ีสาคัญ สถานการณ์เชิงประเด็น ในพ้ืนที่จังหวัดสุรินทร์ และสถานการณ์ทางสังคมตามมิติความม่ันคงของมนุษย์ 12 มิติ โดยนาเสนอข้อมูล ในเชิงพรรณนาและเชิงสถิติ เพื่อแสดงสถานการณ์ท่ีเกิดขึ้น โดยมีวัตถุประสงค์ เพ่ือจัดเก็บรวบรวมข้อมูล สถานการณ์ทางสังคมระดับจงั หวดั ท่คี รบถ้วน ถกู ต้อง ครอบคลมุ กลมุ่ เป้าหมาย สามารถมาใช้ประโยชน์ในการ กาหนดนโยบายและแผนงาน ในการปอ้ งกนั แก้ไขปญั หา และกาหนดแนวทางการดาเนินงานโครงการกิจกรรม ด้านการพัฒนาสังคมในระดับจังหวดั สรปุ ได้ ดังนี้ 1. ขนาดและที่ต้ัง : จังหวัดสุรินทร์ ตั้งอยู่ทางตอนใต้ของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ อยู่ห่างจาก กรุงเทพมหานคร ประมาณ 450 กิโลเมตร มีเน้ือท่ีทั้งสิ้น 8,124.06 ตารางกิโลเมตร หรือ 5,077,535 ไร่ คิดเป็นร้อยละ 1.58 ของพ้ืนที่ท้ังประเทศ หรือร้อยละ 4.80 ของพื้นท่ีภาคตะวันออกเฉียงเหนือท้ังหมด แบ่งการปกครองออกเป็น 17 อาเภอ 158 ตาบล 2,128 หมู่บ้าน องค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.) 1 แห่ง เทศบาลเมือง 1 แห่ง เทศบาลตาบล 27 แห่ง และองค์การบริหารส่วนตาบล (อบต.) 144 แห่ง ชุมชน 41 ชุมชน มีสว่ นราชการ หนว่ ยงานรัฐวสิ าหกิจ และหนว่ ยงานต่างๆ ท่ีตง้ั อยูใ่ นพืน้ ทข่ี องจังหวดั จานวน 327 หน่วยงาน 2. โครงการสร้างประชากร : จังหวัดสุรินทร์มีประชากรทั้งสิ้น 1,396,831 คน แยกเป็นเพศชาย 696,248 คน เพศหญิง 700,583 คน จานวนครัวเรือนในจังหวัดสุรินทร์ ท้ังส้ิน 397,878 ครัวเรือน (ข้อมูลสานัก บริการทะเบียน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ณ เดือนธันวาคม 2562) ซ่ึงหากแยกตามลักษณะสถานะ ของบคุ คล พบวา่ ผทู้ ่มี สี ญั ชาตไิ ทย และมีชื่ออยูใ่ นทะเบียนบา้ น รวมท้งั สนิ้ 1,374,269 คน จาแนกเป็นเพศชาย จานวน 683,453 คน เพศหญิง จานวน 690,816 คน เพศหญิงมากกว่าเพศชาย จานวน 7,363 คน ส่วนผู้ท่ี ไม่ไดส้ ัญชาติไทย และมีช่ืออย่ใู นทะเบียนบ้าน รวมท้ังสิ้น 1,332 คน ผ้ทู มี่ ชี ่ืออยู่ในทะเบียนบ้านกลาง (ทะเบียน ซ่ึงผู้อานวยการทะเบียนกลางกาหนดให้จัดทาข้ึนสาหรับ ลงรายการบุคคลท่ีไม่อาจมีชื่อในทะเบียนบ้าน) รวมทง้ั สิ้น 19,447 คน ผูท้ อ่ี ย่รู ะหวา่ งการยา้ ย (ผ้ทู ่ยี า้ ยออกแต่ยังไม่ได้ยา้ ยเข้า) รวมทงั้ สน้ิ 1,783 คน โครงสร้างประชากร พ.ศ. 2562 จาแนกตามรายอาเภอ พบว่า อาเภอเมืองสุรินทร์ มีประชากรมากท่ีสุด จานวน 263,375 คน คิดเป็นร้อยละ 18.86 ของประชาก รท้ังจังหวัด รองลงมา คือ อาเภอปราสาท จานวน 157,859 คน คิดเป็นร้อยละ 11.30 ส่วนอาเภอท่ีมีประชากรน้อยที่สุด คือ อาเภอ ลาดวน จานวน 31,371 คน คิดเป็นรอ้ ยละ 2.25 โครงสรา้ งประชากรของจังหวดั สุรนิ ทร์ เฉพาะผูม้ ีสญั ชาตไิ ทยและท่ีมีช่ืออยู่ในทะเบียนบ้าน จาแนกตามช่วงอายุ และเพศ พบว่า ประชากรส่วนใหญ่เป็นวัยแรงงาน (อายุ 26 - 59 ป รอยละ 50.49 รองลงมา คอื ประชากรวัยเด็ก (อายุ 0-18 ป รอยละ 22.74 ประชากรวัยสูงอายุ (อายุ 60 ปขึ้นไป) รอยละ 16.31 และประชากรวัยเยาวชน (19 - 25 ป รอยละ 10.44 และประชากรอายุ 100 ปี ขึ้นไป ร้อยละ 0.02 ตามลาดับ จาแนกจานวนตามโครงสรางประชากร ดงั นี้ - วยั เด็ก (อายุ 0-18 ปี) จานวน 312,478 คน คิดเป็นร้อยละ 22.74 โดยพบว่า ส่วนใหญ่เป็น เพศชาย จานวน 160,545 คน คิดเป็นร้อยละ 23.49 และเพศหญิง จานวน 151,933 คน คิดเป็นร้อยละ 21.99 - เยาวชน (อายุ 19-25 ป)ี มจี านวน 143,533 คน คดิ เป็นร้อยละ 10.44 โดยพบว่า ส่วนใหญ่ เปน็ เพศชาย จานวน 72,971 คน คดิ เป็นรอ้ ยละ 10.68 เพศหญิง จานวน 70,562 คน คดิ เป็นร้อยละ 10.21
- วยั แรงงาน (อายุ 26-59 ปี) เป็นวัยท่ีมีสัดส่วนมากที่สุดเมื่อเปรียบเทียบกับประชากรวัยอื่น ในจังหวัดสุรินทร์ กล่าวคือ มีจานวน 693,894 คน คิดเป็นร้อยละ 50.49 โดยพบว่า ส่วนใหญ่เป็นเพศชาย จานวน 349,497 คน คิดเป็นรอ้ ยละ 51.14 เพศหญงิ จานวน 344,397 คน คดิ เป็นรอ้ ยละ 49.85 - ผู้สูงอายุ (อายุ 60 – 100 ปี) มีจานวน 224,102 คน คิดเป็นร้อยละ 16.31 โดยส่วนใหญ่ เป็นเพศหญงิ 123,762 คน คดิ เป็นร้อยละ 17.92 เพศชาย 100,340 คน คดิ เป็นร้อยละ 14.68 - ผู้สูงอายุ (อายุ 100 ปีข้ึนไป) มีจานวน 262 คน คิดเป็นร้อยละ 0.02 โดยส่วนใหญ่เป็น เพศหญิง 162 คน คิดเป็นรอ้ ยละ 0.02 เพศชาย 100 คน คดิ เปน็ ร้อยละ 0.01 3. สภาพทางเศรษฐกิจ : ผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวัด (Gross provincial product : GPP) ณ ราคา ประจาปี ในปี พ.ศ.2561 จังหวัดสุรินทร์ มีมูลค่า 75,891 ล้านบาท และมีผลิตภัณฑ์จังหวัดต่อหัว (GPP per capita) ปี 2561 อยู่ท่ี 70,556 บาทต่อคนต่อปี เพิ่มขึ้นจากปีก่อน คิดเป็นร้อยละ 3.0 โครงสร้างเศรษฐกิจ จงั หวดั สรุ นิ ทร์ การผลติ หลัก คือ การผลิตภาคเกษตร มีสัดสว่ นร้อยละ 23.0 ซึ่งลดลงจากปี 2560 ร้อยละ 6.4 และการผลิตภาคนอกเกษตร มีสัดส่วนร้อยละ 77.0 เพ่ิมขึ้นจากปี 2560 ร้อยละ 5.1 โดยสาขาการผลิต ทสี่ าคญั ตอ่ โครงสรา้ งเศรษฐกิจของจังหวดั 3 อนั ดับแรก ได้แก่ สาขาการศึกษา ร้อยละ 15.1 สาขาการขายส่ง และการขายปลีกฯ รอ้ ยละ 13.3 และสาขาการผลิต ร้อยละ 12.1 และมีอัตราการเติบโตทางเศรษฐกิจคิดเป็น รอ้ ยละ 2.3 โดย GPP ระดบั ประเทศอยู่ลาดับที่ 70 ของประเทศ (จากจานวน 77 จงั หวัด) ระดับภาคอยู่ลาดับท่ี 7 ของภาค หรอื อยู่ลาดับที่ 3 ของกลุ่มภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือตอนลา่ ง 1 รองจากจังหวดั นครราชสีมา และบุรีรัมย์ 4. ดา้ นการคมนาคมขนส่ง : จังหวัดสุรินทร์ จึงมีเส้นทางคมนาคมหลักท้ังทางรถยนต์รถไฟ มีทางหลวง แผ่นดนิ ทางหลวงจังหวัด และเส้นทางมาตรฐานหลายสาย ทาให้การเดินทางติดต่อภายในจังหวัด การเดินทาง สจู่ งั หวัดใกลเ้ คยี งและกรุงเทพมหานครเป็นไปด้วยความสะดวกมีถนนทางหลวง 24 สาย และทางหลวงชนบท 52 สาย 5. ด้านการศึกษา : ในปีการศึกษา 2562 จังหวัดสุรินทร์ มีโรงเรียนจานวน 857 แห่ง มีห้องเรียน 9,899 หอ้ ง มีครู 11,808 คน จานวนนักเรียน 192,853 คน เป็นนักเรียนชาย 95,521 คน และนักเรียนหญิง 97,332 คน อัตราส่วนนักเรียนต่อครู คือ 16 : 1 อัตราส่วนนักเรียนต่อห้อง คือ 20 : 1 มีสถานการณ์เด็ก นกั เรียนออกกลางคนั จานวน 145 คน 6. ด้านการสาธารณสุข : ในปี 2562 จังหวัดสุรินทร์ มีโรงพยาบาลทั้งสิ้น 20 แห่ง (รัฐบาล 18 แห่ง เอกชน 2 แห่ง) โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล 211 แห่ง คลินิกทุกประเภท 220 แห่ง มีเจ้าหน้าท่ีทาง การแพทย์ของรัฐบาล ประกอบด้วย แพทย์ 411 คน ทันตแพทย์ 109 คน เภสัชกร 174 คน พยาบาล 1,941 คน พยาบาลเทคนิค 5 คน โดยมีอัตราแพทย์ต่อประชากร 1 : 3,397 คน อัตราทันตแพทย์ต่อประชากร 1 : 12,807 คน อัตราเภสัชกรต่อประชากร 1 : 8,023 อัตราพยาบาลประชากร 1 : 719 และอัตราพยาบาล เทคนคิ ตอ่ ประชากร 1 : 279,200 (รายงานสถติ จิ งั หวัดสรุ ินทร์ .2562) 7. ขอ้ มูลสถานการณท์ างสังคมตามมติ คิ วามม่ันคงของมนษุ ย์ 12 มติ ิ ดังน้ี มติ ทิ ี่ 1 : ทอี่ ยูอ่ าศัย มิติท่ี 2 : สขุ ภาพ มติ ทิ ่ี 3 : อาหาร มิตทิ ่ี 4 : การศกึ ษา มิติท่ี 5 : การมงี านทาและรายได้ มิตทิ ี่ 6 : ครอบครวั มิตทิ ี่ 7 : ชมุ ชนและการสนบั สนุนทางสงั คม
มติ ิที่ 8 : ศาสนาและวฒั นธรรม มิตทิ ี่ 9 : ความปลอดภยั ในชวี ิตและทรัพย์สิน มติ ทิ ี่ 10 : สทิ ธแิ ละความเป็นธรรม มติ ทิ ี่ 11 : การเมอื ง มติ ทิ ่ี 12 : ส่ิงแวดล้อม ทรพั ยากร/พลังงาน 8. ข้อมูลสถานการณท์ างสังคมของจังหวดั เชิงกลมุ่ เปา้ หมาย เดก็ (อายุ ตา่ กวา่ 18 ปีบริบูรณ)์ พบว่า จังหวดั สุรินทร์ ยังคงมีสถานการณ์เด็กท่ีเป็นปัญหาและ น่าห่วงใย คือ การตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควร จานวน 1,087 คน คิดเป็นร้อยละ 0.35 ของประชากรเด็กสุรินทร์ มีเด็กพิการท่ีได้รับการจดทะเบียนแล้ว 2,363 คน คิดเป็นร้อยละ 0.76 ของประชากรเด็กสุรินทร์ มีคดี อาชญากรรมท่มี ีเดก็ เป็นผกู้ ระทาและถูกกระทา โดยเฉพาะคดีอาชญากรรมท่ีมเี ดก็ เป็นผูก้ ระทา มีจานวน 166 คน โดยพบว่าส่วนใหญ่เป็นเด็กเพศชาย คิดเป็นร้อยละ 95.18 คดีอาชญากรรมที่มีเด็กเป็นผู้ถูกกระทา มีจานวน 14 คน พบว่าส่วนใหญ่เป็นเด็กเพศหญิง คิดเป็นร้อยละ 53.33 ปัญหาเด็กท่ีถูกกระทาความรุนแรง ในครอบครัว/ทารุณกรรมทางร่างกาย จิตใจ เพศ ที่มีการแจ้งเหตุ จานวน 4 คน และปัญหาเด็กทารกท่ีถูกทิ้ง ในท่ีสาธารณะ จานวน 1 ราย และเด็กท่ีได้รับเงินอุดหนุนเพื่อการเลี้ยงดูเด็กแรกเกิด จานวน 46,929 คน (เป็นเดก็ ทมี่ าจากครัวเรือนทีอ่ ยู่ในเกณฑ์รายได้เฉลี่ยครัวเรือน ไม่เกิน 100,000 บาท/ปี ซ่ึงการได้รับสิทธิตาม โครงการเงินอุดหนนุ เพ่ือการเลีย้ งดูเด็กแรกเกดิ สง่ ผลใหเ้ ดก็ ไดร้ บั การชว่ ยเหลอื เงิน เดือนละ 600 บาท จนเด็ก มีอายุครบ 6 ปี ) เยาวชน (อายุ 18 ปขี นึ้ ไป – 25 ปี บริบรู ณ)์ ปี 2563 พบวา่ จงั หวัดสุรินทร์ ยงั คงมีสถานการณ์ เยาวชนที่เป็นปัญหาและนา่ หว่ งใย คือ คดีอาชญากรรมท่ีมีเยาวชนเป็นผู้กระทา มีจานวน 520 ราย โดยพบว่า ส่วนใหญ่ เป็นเยาวชนเพศชาย คิดเป็นร้อยละ 88.27 และยังพบว่า คดีอาญาท่ีเยาวชนเป็นผู้กระทา คิดเป็น ร้อยละ 10.93 ของประชากรที่กระทาความผิดในคดีอาญาของจังหวัดสุรินทร์ (ประชากรท่ีกระทาผิด ในคดอี าญา จานวน 4,538 ราย ข้อมูลจากตารวจภูธรจังหวัดสุรินทร์, 2563) และประเภทคดีแพ่งที่เยาวชน เป็นผู้กระทา มีจานวน 8 คดี คิดเป็นร้อยละ 0.51ของประชากรท่ีกระทาความผิดในคดีแพ่ง (ประชากรที่ กระทาผิดในคดีแพง่ จานวน 1,584 คน ข้อมลู จากศาลจังหวัดสุรินทร์, 2563) นอกจากนี้ ยังพบว่า มีเยาวชน พกิ ารทไ่ี ดร้ ับการจดทะเบียนแลว้ จานวน 1,751 คน คิดเปน็ รอ้ ยละ 1.22 ของประชากรเยาวชนสรุ ินทร์ ประชากรวัยแรงงาน (อายุ 25 ปีขึ้นไป – 60 ปี บริบูรณ์) พบว่า จังหวัดสุรินทร์ มีสถานการณ์ประชากรช่วงอายุซึ่งเป็นวัยแรงงาน เป็นคนพิการท่ีได้รับการจดทะเบียนเรียบร้อยแล้ว จานวน 18,194 คน คดิ เปน็ ร้อยละ 2.62 ของประชากรวัยแรงงาน (อายุ 26-59 ปี) ผู้สูงอายุ (อายุ 60 ปี บริบูรณ์ ขึ้นไป) ปี 2563 พบว่า จังหวัดสุรินทร์ มีประชากรผู้สูงอายุ ร้อยละ 16.06 ของประชากรทั้งหมดในจงั หวัด และมีจานวนประชากรผู้สูงอายุอยู่ในลาดับท่ี 12 ของประเทศ และยังคงมีสถานการณ์ผู้สูงอายุท่ีเป็นปัญหาและน่าห่วงใย คือ ผู้สูงอายุท่ีเป็นผู้ป่วยเรื้อรัง ติดบ้าน/ติดเตียง มจี านวน 6,953 คน คิดเปน็ รอ้ ยละ 3.10 ของประชากรผู้สูงอายุในจังหวัดสุรินทร์ มีผู้สูงอายุพิการท่ีได้รับการ จดทะเบียน จานวน 41,758 คน คิดเป็นร้อยละ 18.61 ของประชาผู้สูงอายุในจังหวัดสุรินทร์ ซ่ึงมีแนวโน้มที่ ผสู้ งู อายุมีความพกิ ารเพิม่ ขึ้น คนพิการ จังหวดั สุรนิ ทร์มคี นพิการทม่ี ีบตั รประจาตวั คนพิการ (ท่ีมีชีวติ อยู่) จานวน 64,069 คน คดิ เปน็ รอ้ ยละ 4.59 ของประชากรของจังหวัดสุรินทร์ คนพิการที่ได้กู้ยืมเงินเพ่ือประกอบอาชีพ จากกองทุน ส่งเสริมและพฒั นาคณุ ภาพชวี คิ นพกิ าร จานวน 755 คน คิดเป็นร้อยละ 1.18 ของคนพิการท่ีมีบัตรประจาตัว คนพิการ
คนไร้ท่ีพ่ึง/ผู้ทาการขอทาน พบว่า จังหวัดสุรินทร์ มีสถานการณ์คนไร้ที่พ่ึง/เร่ร่อน จานวน 38 คน ส่วนใหญ่เป็นเพศชาย คิดเป็นร้อยละ 89.47 มีผู้ทาการขอทาน 1 คน เป็นเพศหญิง และมีผู้แสดง ความสามารถ จานวน 28 คน สว่ นใหญ่เป็นเพศชาย คิดเปน็ รอ้ ยละ 75 ผู้ประสบปัญหาทางสังคม พบว่า มีผู้ประสบปัญหาทางสังคม (ได้รับการช่วยเหลือเงิน สงเคราะหป์ ระเภทต่างๆของกระทรวง พม. ปีงบประมาณ 2563) จานวน 4,649 คน ครัวเรือนท่ีประสบปัญหา ทางสงั คม (จากข้อมลู ครัวเรอื นยากจน (Family Folder) ตามโครงการแกไ้ ขปญั หาความยากจนจังหวัดสุรินทร์ จานวน 3,862 ครัวเรอื น และจานวน ผู้ลงทะเบยี นเพื่อสวสั ดิการแหง่ รัฐ จานวน 101,801 คน
บทนา รายงานสถานการณ์ทางสังคมจังหวัดสุรินทร์ ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 เป็นการรวบรวม ข้อมูลพ้ืนฐานทางสังคม ข้อมูลกลุ่มเป้าหมาย ข้อมูลสถานการณ์ทางสังคมท่ีสาคัญ สถานการณ์เชิงประเด็น ในพ้ืนท่ีจังหวัดสุรินทร์ และสถานการณ์ทางสังคมตามมิติความม่ันคงของมนุษย์ 12 มิติ โดยนาเสนอข้อมูล ในเชงิ พรรณนาและเชิงสถิติ เพ่ือแสดงสถานการณ์ท่ีเกดิ ขน้ึ โดยมีข้ันตอนและวธิ กี าร ดังน้ี 1. วตั ถุประสงค์ 1.1 เพือ่ จัดเกบ็ รวบรวมข้อมลู สถานการณ์ทางสังคมระดับจังหวัดท่ีครบถ้วน ถูกต้อง ครอบคลุม กลมุ่ เป้าหมาย สามารถนามาใช้ประโยชน์ในการป้องกัน แก้ไขปัญหา และกาหนดแนวทางการพัฒนามิติงาน ด้านสังคมท่เี กดิ ข้ึนได้ 1.2 เพ่ือให้หน่วยงานท่ีเกี่ยวข้อง ทั้งในระดับท้องถิ่นและระดับจังหวัด นาข้อมูลไปใช้ในการ กาหนดนโยบาย แผนงาน โครงการตา่ งๆ เพือ่ การปอ้ งกัน แก้ไข และเฝ้าระวงั ปญั หาทางสังคมในพื้นที่ 1.3 เพ่อื ใหห้ น่วยงานระดับกระทรวง นาข้อมูลไปใช้ในการวิเคราะห์สถานการณ์ แนวโน้ม และ กาหนดนโยบายและแผนงานในการพฒั นาสังคมทม่ี งุ่ สู่ความมนั่ คงของมนุษย์ 2. วิธีการดาเนินงาน 2.1 จัดเก็บข้อมูลเชิงปริมาณ จากการรวบรวมข้อมูลและสถิติจากฐานข้อมูลหน่วยงานต่างๆ ท่เี ก่ยี วข้อง 2.2 วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพจากการจัดเก็บข้อมูลจากแหล่งข้อมูลต่างๆ เพื่อสรุป เปน็ ข้อคน้ พบสถานการณท์ างสังคม 2.3 จัดประชุมคณะกรรมการส่งเสริมการจัดสวัสดิการสังคมจังหวัดสุรินทร์ คร้ังที่ 1/2563 เม่ือวันท่ี 11 กันยายน 2563 เพ่ือรายงานข้อมูลที่ได้จากการจัดเก็บข้อมูลสถานการณ์ทางสังคม และจัดทา ข้อเสนอ/มาตรการในการพัฒนาสงั คมทีม่ ุ่งสู่ความม่ันคงของมนุษย์ 3. ประโยชน์ที่คาดวา่ จะไดร้ ับ 3.1 มีข้อมูลสถานการณ์ทางสังคมระดับจังหวัด ท่ีครบถ้วน ถูกต้อง ครอบคลุมกลุ่มเป้าหมาย สามารถนามาใช้ประโยชน์ในการป้องกัน แก้ไขปัญหา และกาหนดแนวทางการพัฒนามิติงานด้านสังคมท่ี เกิดขึ้นได้ 3.2 หน่วยงานทั้งในระดับท้องถิ่นและระดับจังหวัด สามารถนาข้อมูลไปใช้เป็นแนวทางในการ กาหนดนโยบาย แผนงาน โครงการต่างๆ เพอื่ การป้องกัน แกไ้ ข และเฝา้ ระวงั ปญั หาทางสังคมในพ้นื ท่ีได้ 3.3 หนว่ ยงานระดับกระทรวง สามารถนาขอ้ มูลไปใช้ประโยชน์ในการวเิ คราะห์สถานการณป์ ัญหา ทางสังคมที่สาคัญของจังหวัด เพ่ือสามารถนาไปเป็นแนวทางในการกาหนดนโยบาย แผนงานในการพัฒนา สงั คมที่มุ่งสูค่ วามมน่ั คงของมนษุ ย์ได้
สารบญั หน้า คานา บทสรุปผู้บรหิ าร สารบัญ บทที่ 1 บทนา บทท่ี 2 ขอ้ มูลพ้ืนฐานจงั หวัดสรุ ินทร์ 2.1 ความเปน็ มาของจังหวดั สุรนิ ทร์ 2.2 ประวตั ิจงั หวดั สรุ ินทร์ 2.3 ขนาดและท่ตี งั้ 2.4 ภมู ปิ ระเทศ และภมู ิอากาศ 2.5 การปกครองและประชากร 2.6 ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละแหลง่ น้า 2.7 การคมนาคม 2.8 การสาธารณูปโภค 2.9 การสาธารณสขุ 2.10 สถานท่นี ่าสนใจและแหลง่ ท่องเท่ยี ว บทท่ี 3 สถานการณส์ ังคมโดยภาพรวมของจังหวดั สุรินทร์ 3.1 ขอ้ มลู สถานการณท์ ั่วไปของจงั หวัดสุรินทร์ 3.1.1 ด้านประชากร 3.2 ข้อมูลสถานการณท์ างสังคมตามมิตคิ วามมัน่ คงของมนษุ ย์ 12 มิติ มติ ิที่ 1 ดา้ นที่อยูอ่ าศยั มติ ทิ ี่ 2 ดา้ นสุขภาพ มติ ิท่ี 3 ด้านอาหาร มติ ทิ ี่ 4 ด้านการศึกษา มติ ทิ ี่ 5 ดา้ นการมีงานทาและรายได้ มติ ทิ ี่ 6 ดา้ นครอบครวั มติ ิท่ี 7 ด้านชมุ ชนและการสนับสนุนทางสังคม มติ ิท่ี 8 ด้านศาสนาและวฒั นธรรม มิตทิ ่ี 9 ดา้ นความปลอดภัยในชวี ติ และทรัพย์สิน มิตทิ ี่ 10 ดา้ นสทิ ธแิ ละความเป็นธรรม มิติท่ี 11 ด้านการเมือง มติ ิที่ 12 ดา้ นสิ่งแวดล้อมทรัพยากร/พลังงาน 3.3 ขอ้ มูลสถานการณท์ างสังคมของจังหวัดในเชิงประเดน็ และเชงิ กลมุ่ เปา้ หมาย 3.3.1 สถานการณท์ างสงั คมของจังหวัดในเชิงประเด็น 3.3.1.1 สถานการณ์ทางสังคมท่ีเปน็ จุดเด่นของจังหวดั /พมจ./One Home 3.3.1.2 สถานการณท์ างสงั คมท่นี ่าหว่ งใยของจงั หวัด 3.3.2 สถานการณท์ างสังคมเชงิ กลมุ่ เปา้ หมาย 3.4 ข้อเสนอ/มาตรการในการพฒั นาสงั คมทีม่ ่งุ สคู่ วามมน่ั คงของมนษุ ย์
สารบญั หนา้ คานา 1 บทสรปุ ผ้บู ริหาร 2-13 สารบัญ 2 บทที่ 1 บทนา 3 บทที่ 2 ข้อมูลพ้นื ฐานจังหวัดสุรนิ ทร์ 4 4 2.1 ความเป็นมาของจังหวัดสรุ นิ ทร์ 5 2.2 ประวตั จิ งั หวดั สุรนิ ทร์ 6 2.3 ขนาดและท่ีตง้ั 8 2.4 ภูมปิ ระเทศ และภมู ิอากาศ 8 2.5 การปกครองและประชากร 9 2.6 ทรัพยากรธรรมชาติ แหล่งน้า อาชีพ และสภาพเศรษฐกจิ 9 2.7 การคมนาคม 9 2.8 การสาธารณูปโภค 14-59 2.9 การศกึ ษา 14 2.10 การสาธารณสุข 14 2.11 สถานที่น่าสนใจและแหลง่ ทอ่ งเทย่ี ว 19 บทท่ี 3 สถานการณส์ งั คมโดยภาพรวมของจงั หวัดสรุ ินทร์ 19 ข้อมูลสถานการณ์ทางสังคมทว่ั ไปของจังหวัดสรุ ินทร์ 19 สว่ นที่ 1 ขอ้ มูลประชากรของจงั หวัดสุรนิ ทร์ 25 สว่ นที่ 2 ขอ้ มูลสถานการณ์ทางสงั คมตามมติ ิความม่นั คงของมนษุ ย์ 12 มติ ิ 25 38 มติ ทิ ่ี 1 ดา้ นที่อยู่อาศยั 39 มิติที่ 2 ดา้ นสุขภาพ 42 มิติที่ 3 ด้านอาหาร 44 มิตทิ ี่ 4 ด้านการศึกษา 45 มิตทิ ่ี 5 ดา้ นการมีงานทา้ และรายได้ 45 มิติที่ 6 ด้านครอบครวั 45 มิตทิ ี่ 7 ด้านชุมชนและการสนบั สนุนทางสงั คม 45 มติ ิท่ี 8 ดา้ นศาสนาและวฒั นธรรม มิตทิ ่ี 9 ดา้ นความปลอดภัยในชวี ิตและทรัพยส์ นิ มิติท่ี 10 ด้านสิทธิและความเป็นธรรม มิตทิ ่ี 11 ดา้ นการเมือง มิตทิ ี่ 12 ดา้ นสง่ิ แวดลอ้ มทรัพยากร/พลังงาน
สารบัญ (ตอ่ ) หนา้ ส่วนท่ี 3 ข้อมลู สถานการณ์ทางสังคมในเชงิ ประเดน็ และเชิงกลมุ่ เป้าหมาย 46 สถานการณท์ างสังคมของจังหวดั ในเชงิ ประเดน็ 46 สถานการณท์ างสังคมเชิงกลมุ่ เปา้ หมาย 48 61-63 บทที่ 4 ขอ้ ค้นพบสภาพปญั หาทางสถานการณส์ ังคมจงั หวัดสรุ นิ ทร์ 64 บทที่ 5 ข้อเสนอ/มาตรการในการพัฒนาสงั คมทม่ี ุ่งสคู่ วามมั่นคงของมนษุ ย์
สารบญั ตาราง หน้า ตารางท่ี 1 แสดงเขตการปกครอง จา้ แนกเป็นรายอา้ เภอจังหวดั สรุ นิ ทร์ 5 ตารางที่ 2 ประชากร และโครงการสร้างประชากร พ.ศ.2562 6 ตารางท่ี 3 แสดงผลิตภณั ฑม์ วลรวมของกลลุม่ จังหวัดภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือตอนลา่ ง 8 ตารางที่ 4 โครงการสร้างประชากรจงั หวดั สุรินทร์ 14 ตารางท่ี 5 ประชากร และโครงการสร้างประชากร พ.ศ.2562 จ้าแนกตามรายอา้ เภอ 15 ตารางที่ 6 ประชากร และโครงการสรา้ งประชากร พ.ศ.2562 เฉพาะผมู้ สี ัญชาตไิ ทยและทม่ี ชี ่อื อยู่ในทะเบยี นบา้ น จ้าแนกตามช่วงอายุและเพศ 16 ตารางที่ 7 จ้านวนผู้ปว่ ยทเี่ ข้ารับการรักษาในรอบปี 2563 19 ตารางท่ี 8 สถติ กิ ารเจ็บปว่ ยด้วยโรค 5 โรค ท่ีมีสถิตใิ นระดับต้น ปี 2563 20 ตารางท่ี 9 สถิติผปู้ ่วยด้านสขุ ภาพจติ ปี 2563 21 ตารางท่ี 10 การตาย จา้ แนกตามสาเหตุที่ส้าคัญที่สุด พ.ศ.2561-2562 22 ตารางท่ี 11 จ้านวนหน่วยบริการสังกดั ส้านกั งานปลดั กระทรวงสาธารณสขุ จ้าแนกตามระดับสถานพยาบาล ปีการศกึ ษา 2563 22 ตารางท่ี 12 สถานพยาบาล จ้าแนกตามประเภท เป็นรายอ้าเภอ ปกี ารศกึ ษา 2562 23 ตารางท่ี 13 เจ้าหนา้ ท่ีทางการแพทยข์ องรฐั บาล รายอา้ เภอ ปีการศึกษา 2562 24 ตารางท่ี 14 ประชากรตอ่ เจ้าหน้าที่ทางการแพทย์ของรัฐบาล ปกี ารศึกษา 2562 25 ตารางที่ 15 ร้านอาหารและแผงลอยที่ไดเ้ ป็นมาตรฐาน 25 ตารางที่ 16 สถานศึกษาจา้ แนกตามสังกดั ปกี ารศึกษา 2562 27 ตารางที่ 17 แสดงสถานศึกษา ครู และนกั เรยี น 2561-2562 28 ตารางที่ 18 แสดงจ้านวน นักเรียน จา้ แนกตามสังกัด ปีการศกึ ษา 2562 29 ตารางที่ 19 แสดงจา้ นวนนกั เรยี น จา้ แนกตามเพศและช้นั เรียน ปี 2562 30 ตารางที่ 20 แสดงจา้ นวนห้องเรียน ตามระดับการศึกษา ปีการศกึ ษา 2562 31 ตารางที่ 21 อตั ราส่วนนกั เรยี นต่อครู เป็นรายอ้าเภอ ปีการศึกษา 2562 32 ตารางท่ี 22 อัตราส่วนนักเรียนต่อห้องเรียน รายอา้ เภอ ปีการศกึ ษา 2562 33 ตารางท่ี 23 แสดงจา้ นวนสถานศึกษา อาจารย์ และนกั ศึกษาในระดับอาชีวศึกษาฯ 34 ตารางที่ 24 แสดงจ้านวนสถานศกึ ษา อาจารย์ และนักศกึ ษาในระดับอุดมศึกษาฯ 34 ตารางที่ 25 แสดงจ้านวนผเู้ รยี น/นักเรยี น ในสงั กดั สา้ นกั งานสง่ เสริมการศึกษานอกระบบ 35 และการศึกษาตามอัธยาศัยจ้าแนกตามกิจกรรมการศึกษาและเพศ ป2ี 562 ตารางที่ 26 นกั เรยี นท่อี อกกลางคนั จ้าแนกตามระดับชัน้ ปกี ารศึกษา 2562 36 ตารางที่ 27 จ้านวนนักเรยี นท่ีออกกลางคันจ้าแนกตามสาเหตทุ ี่ส้าคญั ปกี ารศึกษา 2562 37 ตารางท่ี 28 สถานการณ์มีงานทา้ -การวา่ งงานของจงั หวดั สรุ ินทร์ ปี 2563 38 ตารางท่ี 29 ประกันตนของผ้ปู ระกันตนในจังหวดั สรุ นิ ทร์ ปี 2563 38 ตารางที่ 30 ขอ้ มูลด้านรายไดเ้ ฉลี่ยของครวั เรือน และหนส้ี นิ ของประชาชนจงั หวัดสรุ นิ ทร์ 39 ปี 2562
สารบญั ตาราง (ตอ่ ) ตารางที่ 31 สถานการณด์ ้านครอบครัวในจังหวัดสุรินทร์ ปี 2562 39 ตารางท่ี 32 จ้านวนการกระท้าความรนุ แรงในครอบครัว ปี 2563 40 ตารางท่ี 33 ผกู้ ระทา้ ความรนุ แรงในครอบครัวจ้าแนกตามอายุ ปี 2563 41 41 ตารางท่ี 34 ผู้ถูกกระท้าความรุนแรงในครอบครัวจ้าแนกตามอายุ ปี2563 41 ตารางที่ 35 ลกั ษณะการกระท้าความรนุ แรงในครอบครัวปี 2563 42 42 ตารางที่ 36 ลักษณะการกระท้าความรุนแรงในครอบครัวปี 2563 42 ตารางท่ี 37 ประเภทความรนุ แรงในครอบครวั ปี 2563 44 ตารางท่ี 38 จ้านวนองค์กรและเครอื ข่ายในจังหวัดสรุ นิ ทร์ ปี 2563 44 45 ตารางท่ี 39 จ้านวนอาสาสมัคร/จติ อาสาในจังหวัดสรุ นิ ทร์ ปี 2563 45 ตารางท่ี 40 จ้านวนศาสนสถานของจังหวัดสุรินทร์ ป2ี 563 46 ตารางท่ี 41 สถานการณด์ ้านความปลอดภยั ในชีวิตและทรัพย์สนิ ในจังหวดั สุรินทร์ ปี 2563 47 ตารางท่ี 42 สถานการณด์ ้านสิทธิและความเป็นธรรมในจงั หวดั สรุ ินทร์ ปี 2563 ตารางท่ี 43 สถานการณ์ด้านส่ิงแวดล้อมและการใชท้ รัพยากร 48 49 /พลงั งานในจังหวัดสุรนิ ทร์ป2ี 563 50 ตารางที่ 44 การให้บริการของบ้านพกั เดก็ และครอบครวั จังหวดั สรุ นิ ทร์ 50 51 จ้าแนกตามประเภทปัญหา ปี 2563 52 ตารางที่ 45 สถานการณ์เด็ก (อายุต่้ากว่า 18 ปีบรบิ ูรณ์ ) ปี2563 52 ตารางท่ี 46 สถานการณ์เยาวชน (อายุ 18 ปขี นึ้ ไป – 25 ปีบริบูรณ์) ปี 2563 59 59 ตารางท่ี 47 สถานการณป์ ระชากร (อายุ 25 ปีข้นึ ไป – 60 ปีบรบิ ูรณ)์ ปี 2563 ตารางที่ 48 สถานการณ์ผู้สูงอายุ (อายุ 60 ปขี ้นึ ไป) ปี 2563 ตารางที่ 49 สถานการณ์คนพิการ ปี 2563 ตารางท่ี 50 สถิตขิ อ้ มูลคนพิการทมี่ ีบัตรประจ้าตวั คนพกิ ารท่ียงั มชี วี ติ อย่จู ้าแนกประเภท ตารางที่ 51 สถติ ขิ ้อมูลคนพกิ ารท่จี ดทะเบยี นจ้าแนกตามประเภท ปี 2563 ตารางที่ 52 สถานการณค์ นไร้ทีพ่ ึง่ /ผทู้ า้ การขอทาน ปี 2563 ตารางท่ี 53 สถานการณผ์ ู้ประสบปัญหาทางสงั คม ปี 2563
สารบญั แผนภูมิ หน้า แผนภมู ทิ ี่ 1 ขอ้ มูลจา้ นวนวัยเดก็ 16 แผนภมู ิที่ 2 ข้อมูลจา้ นวนเยาวชน 17 แผนภูมิท่ี 3 ข้อมูลจา้ นวนวยั แรงงาน 17 แผนภูมทิ ี่ 4 ข้อมูลจ้านวนผู้สูงอายุ แผนภูมทิ ่ี 5 สัดสว่ นโครงสร้างประชากรในแต่ละช่วงวยั 18 แผนภูมิที่ 6 จ้านวนผ้ปู ่วยท่เี ขา้ รบั การรักษาในรอบปี 2563 18 แผนภูมทิ ี่ 7 สถติ ิการเจ็บปว่ ยดว้ ยโรค 5 โรคที่มีสถิตริ ะดบั ตน้ แผนภมู ิท่ี 8 สถติ ิผูป้ ่วยด้านสุขภาพจติ 19 แผนภมู ิที่ 9 การตายจ้าแนกตามสาเหตุ การตาย 8 อนั ดบั ปี 2561-2562 20 แผนภมู ทิ ่ี 10 แสดงอัตรานักเรยี นต่อครู ปกี ารศึกษา 2562 21 แผนภมู ทิ ่ี 11 แสดงอตั รานกั เรียนต่อห้องเรยี นปกี ารศกึ ษา 2562 แผนภูมิที่ 12 แสดงจา้ นวนเดก็ นกั เรียนออกกลางคันจ้าแนกตามระดบั ช้ันปกี ารศกึ ษา2562 22 แผนภูมิที่ 13 แสดงจ้านวนเดก็ นกั เรยี นออกกลางคนั จา้ แนกตามสาเหตุปกี ารศกึ ษา 2562 32 แผนภมู ิที่ 14 แสดงจา้ นวนผมู้ งี านท้าว่างงาน ปี 2563 แผนภมู ิท่ี 15 แสดงจา้ นวนผู้ประกนั ตน ตามมาตรา 33,39,40 ปี 2563 33 36 37 38 39
บทท่ี 1 บทนำ รายงานสถานการณ์ทางสังคมจังหวัดสุรินทร์ ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 เป็นการรวบรวม ข้อมูลพ้ืนฐานทางสังคม ข้อมูลกลุ่มเป้าหมาย ข้อมูลสถานการณ์ทางสังคมท่ีสาคัญ สถานการณ์เชิงประเด็น ในพ้ืนที่จังหวัดสุรินทร์ และสถานการณ์ทางสังคมตามมิติความม่ันคงของมนุษย์ 12 มิติ โดยนาเสนอข้อมูล ในเชิงพรรณนาและเชงิ สถติ ิ เพ่ือแสดงสถานการณ์ท่เี กดิ ข้ึน โดยมีข้นั ตอนและวิธกี าร ดังน้ี 1. วตั ถปุ ระสงค์ 1.1 เพื่อจัดเกบ็ รวบรวมขอ้ มูลสถานการณ์ทางสังคมระดับจังหวัดท่ีครบถ้วน ถูกต้อง ครอบคลุม กล่มุ เป้าหมาย สามารถนามาใช้ประโยชน์ในการป้องกัน แก้ไขปัญหา และกาหนดแนวทางการพัฒนามิติงาน ดา้ นสงั คมท่ีเกิดขนึ้ ได้ 1.2 เพ่ือให้หน่วยงานท่ีเก่ียวข้อง ทั้งในระดับท้องถ่ินและระดับจังหวัด นาข้อมูลไปใช้ในการ กาหนดนโยบาย แผนงาน โครงการต่างๆ เพ่อื การป้องกนั แกไ้ ข และเฝา้ ระวังปญั หาทางสังคมในพ้ืนท่ี 1.3 เพ่ือให้หนว่ ยงานระดับกระทรวง นาข้อมูลไปใช้ในการวิเคราะห์สถานการณ์ แนวโน้ม และ กาหนดนโยบายและแผนงานในการพัฒนาสังคมท่ีมุ่งสู่ความม่นั คงของมนุษย์ 2. วธิ กี ารดาเนินงาน 2.1 จัดเก็บข้อมูลเชิงปริมาณ จากการรวบรวมข้อมูลและสถิติจากฐานข้อมูลหน่วยงานต่างๆ ท่ีเกีย่ วขอ้ ง 2.2 วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพจากการจัดเก็บข้อมูลจากแหล่งข้อมู ลต่างๆ เพ่ือสรุป เป็นข้อคน้ พบสถานการณท์ างสงั คม 2.3 จัดประชุมคณะกรรมการส่งเสริมการจัดสวัสดิการสังคมจังหวัดสุรินทร์ ครั้งที่ 1/2563 เม่ือวันที่ 11 กันยายน 2563 เพ่ือรายงานข้อมูลที่ได้จากการจัดเก็บข้อมูลสถานการณ์ทางสังคม และจัดทา ข้อเสนอ/มาตรการในการพฒั นาสังคมที่มงุ่ ส่คู วามมัน่ คงของมนษุ ย์ 3. ประโยชน์ท่คี าดว่าจะได้รบั 3.1 มีข้อมูลสถานการณ์ทางสังคมระดับจังหวัด ท่ีครบถ้วน ถูกต้อง ครอบคลุมกลุ่มเป้าหมาย สามารถนามาใช้ประโยชน์ในการป้องกัน แก้ไขปัญหา และกาหนดแนวทางการพัฒนามิติงานด้านสัง คมที่ เกิดขึน้ ได้ 3.2 หน่วยงานท้ังในระดับท้องถิ่นและระดับจังหวัด สามารถนาข้อมูลไปใช้เป็นแนวทางในการ กาหนดนโยบาย แผนงาน โครงการต่างๆ เพอื่ การปอ้ งกัน แก้ไข และเฝ้าระวงั ปัญหาทางสงั คมในพน้ื ที่ได้ 3.3 หนว่ ยงานระดับกระทรวง สามารถนาขอ้ มลู ไปใชป้ ระโยชน์ในการวิเคราะหส์ ถานการณ์ปัญหา ทางสังคมท่ีสาคัญของจังหวัด เพื่อสามารถนาไปเป็นแนวทางในการกาหนดนโยบาย แผนงานในการพัฒนา สงั คมท่มี ุ่งสู่ความมั่นคงของมนษุ ย์ได้
2 บทที่ 2 ข้อมลู พนื้ ฐานจงั หวัดสุรินทร์ 2.1 ความเป็นมาของจังหวัดสุรนิ ทร์ ขอ้ มลู ทัว่ ไปของจงั หวัดสรุ นิ ทร์ ช่ือของจงั หวัด “สรุ นิ ทร์” เป็นคาสนธขิ องคาสองคา คือ สุระ กบั อินทร์ หมายถึงพระอินทร์ผู้เกง่ กลา้ สามารถ คาขวญั จังหวัดสรุ ินทร์ \"สรุ นิ ทร์ ถ่นิ ชา้ งใหญ่ ผา้ ไหมงาม ประคาสวย รา่ รวยปราสาท ผกั กาดหวาน ข้าวสารหอม งามพร้อมวัฒนธรรม\" ตราสญั ลกั ษณป์ ระจาจังหวัดสุรินทร์ ตราจังหวัด ตราจังหวัดกาหนดสัญลักษณ์ ประกอบด้วย พระอินทร์ประทับ ขัดสมาธิบนหลังช้าง หัตถ์ขวาทรงตรี หัตถ์ซ้ายทรงพระแสงขอช้าง มีภาพปราสาทสลักปรักพังเป็นฉากเบ้ืองหลัง และมีครุฑพ่าห์ อยดู่ ้านหนา้ ภาพ ซง่ึ ใชเ้ ปน็ สัญลักษณ์ของทางราชการ ดอกไมแ้ ละต้นไมป้ ระจาจังหวัดสุรินทร์ ดอกไม้และต้นไม้ประจาจังหวัดสุรินทร์ คือ “ดอกกันเกรา” และต้นไม้ประจาจังหวัดคือ “ตน้ กนั เกรา” ต้นกันเกรา เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่ ข้ึนโดยทั่วไปในทุกภาคของประเทศไทย ในช่วงเดือน เมษายนถึงเดือนมิถุนายนจะออกดอกเปน็ ชอ่ สีเหลอื ง มีกลิ่นหอมขจรขจาย ต้นกนั เกรามีชอ่ื เรียกอืน่ ว่า มนั ปลา ตาเสา มะซู มีลักษณะต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูง 15 - 25 เมตร เปลือกสีน้าตาลเข้ม แตกเป็นร่องลึก ไม่เป็นระเบียบ ใบเด่ียวออก ตรงกันข้าม แผ่นใบรูปมนขนาดกว้าง 2.5 - 3.5 เซนติเมตร ยาว 8 - 11
3 เซนติเมตร ปลายใบแหลมหรือยาวเรียว ฐานใบแหลม โคนมน ใบเขียวมันวาว มีทรงพุ่งเป็นทรงฉัตรแหลม สวยงาม ดอกเร่ิมบานสีขาว แล้วเปล่ียนเป็นสีเหลือง กลิ่นหอม ผลกลมเล็ก เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 6 มิลลิเมตร สีส้มแล้วเปล่ียนไปเป็นสีแดงเลือดนกเมื่อแก่เต็มที่ มีเมล็ดขนาดเล็กเป็น จานวนมากนิเวศวิทยา ขึ้นทั่วไปในป่าเบญจพรรณช้ืน และตามที่ต่า ท่ีชื้นแฉะใกล้น้า ท่ัวทุกภาคของประเทศไทยออกดอก เมษายน - มิถุนายน เป็นผล มิถนุ ายน - กรกฎาคมขยายพันธุ์ โดยเมล็ด ประโยชน์ได้แก่ เน้ือไม้สีเหลืองอ่อน เส้ียนตรง เนื้อละเอียด เหนียว แข็ง ทนทาน ใช้ในการก่อสร้าง นิยมใชท้ าเสาเรอื น แกน่ มีรสฝาดใชเ้ ขา้ ยาบารุงธาตุ แน่นหน้าอก เปลือกใช้บารุงโลหิต ผิวหนังพุพอง ปลูกเป็น ไม้ประดับ ลักษณะลาต้นที่สวยงามท้ังลวดลายของเปลือกและเนื้อไม้ เหมาะแก่การนาไปใช้ประโยชน์ ทาเครื่องเรอื นและเคร่ืองใช้ตา่ ง ๆ มมี ีนา้ มันหอมระเหยที่เปลือก สีประจาจงั หวัด สปี ระจาจังหวัดสุรนิ ทร์ มี ๓ สี คือ “สเี ขยี ว เหลอื ง สม้ แผนทจ่ี ังหวัดสรุ นิ ทร์ ทมี่ าข้อมลู https://www.google.co.th/search?q=แผนท่ีจังหวดั สรุ นิ ทร์ 2.2 ประวัติของจงั หวัดสุรนิ ทร์ จงั หวัดสรุ ินทร์จงั หวดั สรุ นิ ทร์ เปน็ จงั หวัดที่มีประวัติความเป็นมาอันยาวนานจังหวัดหน่ึงแต่ไม่ปรากฏ หลักฐานท่ีแน่นอนว่ามปี ระวตั คิ วามเปน็ มาอย่างไรอาศัยเพียงข้อสนั นษิ ฐานของนกั ประวัติศาสตร์ นักโบราณคดี ตลอดจนคาบอกเลา่ ของผ้สู ูงอายุทเ่ี ลา่ ต่อๆ กันมาโดยเชื่อกันว่า พ้ืนท่ีท่ีเป็นที่ต้ังถ่ินฐานของมนุษย์เม่ือประมาณ 2,000 ปี ล่วงมาแล้ว ในสมัยท่ีมีพวกขอมเรืองอานาจอยู่ในบริเวณนี้ เม่ือขอมเสื่อมอานาจลง เมืองสุรินทร์ ได้ถูกทิ้งร้างจนกลายเป็นป่าอยู่นานจนกระท่ังถึง พ.ศ. 2306 หลวงสุรินทร์ภักดี(เชียงปุม) ซึ่งเดิมเป็นหัวหน้า
4 หมบู่ ้านเมอื งที ได้ขอให้เจ้าเมอื งพิมายกราบบังคมทูล ขอพระกรุณาโปรดเกล้าฯ จากพระเจ้าอยู่หัว พระท่ีน่ัง สุริยามรินทร์ ย้ายหมู่บ้านจากบ้านเมืองที มาตั้งอยู่ท่ีบริเวณบ้านคูประทายบริเวณซ่ึงเป็นท่ีต้ังเมืองสุรินทร์ ในปัจจุบันน้ี เนื่องจากเห็นว่าเป็นบริเวณที่มีชัยภูมิเหมาะสมมีกาแพงค่ายคูล้อมรอบ 2 ชั้น มีน้าอุดมสมบูรณ์ เหมาะแก่การประกอบอาชีพและอยู่อาศัย ต่อมาหลวงสุรินทร์ภักดีได้กระทาความดีความชอบเป็นท่ี โปรดปราน จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ยกบ้านคูประทายเป็น “เมืองประทายสมันต์” และเลื่อน บรรดาศกั ด์ิ หลวงสรุ นิ ทรภ์ กั ดเี ปน็ “พระสุรนิ ทร์ภกั ดีศรีณรงคจ์ างวาง” ใหเ้ ปน็ เจ้าเมืองปกครอง ตอ่ มาในสมัยรชั กาลท่ี 1 (พ.ศ.2329) พระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงพระกรุณา โปรดเกล้าฯ ให้เปล่ียนช่ือ “เมืองประทายสมันต์” เป็น “เมืองสุรินทร์” ตามสร้อยบรรดาศักด์ิของเจ้าเมือง เมอื งสรุ ินทร์มีเจ้าเมอื งปกครองสืบเชอ้ื สายกันมารวม 11 คน จนถึง พ.ศ. 2451 ได้มีการปรับปรุงระบบบริหาร ราชการแผ่นดินเป็นแบบเทศาภิบาล ส่วนกลางจึงได้แต่งตั้ง พระกรุงศรีบุรีรักษ์ (สุม สุมนา นนท์) มาดารง ตาแหนง่ ข้าหลวงประจาจังหวัดหรือผูว้ า่ ราชการจังหวดั เป็นคนแรกของเมอื งสรุ ินทร์ 2.3 ขนาดและทีต่ ้ัง จงั หวัดสรุ นิ ทร์ ต้งั อยทู่ างตอนใตข้ องภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ระหวา่ งเสน้ แวงท่ี 103 และ 105 องศา ตะวันออก เส้นรุ้งท่ี 15 และ 16 องศาเหนือ อยู่ห่างจากกรุงเทพมหานคร ประมาณ 450 กิโลเมตร มีเน้ือที่ ท้งั สิ้น 8,124.06 ตารางกิโลเมตร หรือ 5,077,535 ไร่ คิดเป็นร้อยละ 1.58 ของพ้ืนที่ท้ังประเทศ หรือร้อยละ 4.80 ของพนื้ ที่ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ทัง้ หมด และมอี าณาเขตตดิ ต่อ ดังนี้ ทศิ เหนือ ตดิ จงั หวัดมหาสารคาม และจังหวัดรอ้ ยเอ็ด ทศิ ตะวนั ออก ตดิ จงั หวดั ศรีสะเกษ ทศิ ใต้ ติดราชอาณาจกั รกัมพชู า ทศิ ตะวนั ตก ตดิ จังหวัดบรุ รี ัมย์ 2.4 ภูมปิ ระเทศและภมู ิอากาศ ทางตอนใต้ของจังหวัด เป็นพ้ืนท่ีราบสูง มีภูเขาสลับซับซ้อนหลายลูก มีป่าทึบ สลับป่าเบญจพรรณ ตามบริเวณแนวชายแดน (อาเภอบัวเชด อาเภอสังขะ อาเภอกาบเชิง และอาเภอพนมดงรัก) ที่ติดต่อกับ ประเทศกัมพชู าประชาธปิ ไตย ถดั จากบริเวณภเู ขาลงมา จะเปน็ บริเวณที่ราบสูง ลุ่มๆ ดอนๆ ลาดเท มีลักษณะ เปน็ ลกู คลน่ื ดอนลาดมาก (ดา้ นทิศเหนอื ของอาเภอปราสาท อาเภอสงั ขะ) และจะค่อยๆลาดเทไปทางตอนกลาง และตอนเหนอื ของจังหวัด ทางตอนกลางของจังหวัด พ้ืนทสี่ ่วนใหญเ่ ปน็ ท่รี าบลุ่ม แต่มีพ้ืนทบี่ างส่วนเป็นทด่ี อน สลบั ท่ลี มุ่ ดอนลาด เชน่ เดียวกัน (อาเภอเมอื งสุรนิ ทร์ อาเภอเขวาสินรินทร์ อาเภอศรีขรภูมิ อาเภอสาโรงทาบ อาเภอลาดวน และ อาเภอศรีณรงค์) แต่ไม่มากเท่าทางตอนใต้ของจังหวัด (อาเภอจอมพระ อาเภอสนม) และท่ีราบลุ่ม (อาเภอ ชมุ พลบรุ ี อาเภอทา่ ตูม อาเภอรัตนบุรี และอาเภอโนนนารายณ์) พื้นที่ทางตอนเหนือจะมีป่าโปร่งและทุ่งใหญ่ อยู่เป็นบางตอน ซึ่งอยู่ในท่ีราบลุ่มแม่น้ามูลในเขตของ “ทุ่งกุลาร้องไห้” พ้ืนที่จะต่ามากในเขตอาเภอท่าตูม และอาเภอชมุ พลบรุ ี ทาให้มนี ้าทว่ มในฤดูฝน ภูมิอากาศโดยทั่วไป โดยท่ัวไปเป็นแบบทุ่งหญ้าสะวันนา คือ ฤดูฝนแตกต่างจากฤดูแล้งอย่างเห็นได้ชัด คล้ายคลึงกันกับทุกจังหวัดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ โดยในฤดูฝนจะมีฝนตกหนัก ช่วงเดือน
5 มิถุนายน - ตุลาคม ซ่ึงในปี 2562 มีฝนตกโดยเฉล่ียประมาณ 108 วัน ลดลงจากปีก่อน 13 วัน แต่ปริมาณน้าฝนวัด ได้ 1,194.20 มิลลิเมตร ซ่ึงมากกว่าปีก่อน 54.40 มิลลิเมตร ปริมาณฝนสูงสุด 30.5 มิลลิเมตร ในส่วนอุณหภูมิ ในจงั หวดั พบว่า มีอณุ หภมู เิ ฉลย่ี 28.3 เพิ่มขึ้นจากปีก่อน 0.7 องศาเซลเซียส อุณหภูมิเฉลี่ยสูงสุด 34.3 องศาเซลเซียส เพิ่มข้ึนจากปีก่อน 1.6 องศาเซลเซียส อุณหภูมิเฉลี่ยต่าสุด 22.8 องศาเซลเซียส ลดลงจากปีก่อน 0.3 องศา เซลเซยี ส (ทม่ี า : สถานีตรวจอากาศจังหวัดสุรินทร์) 2.5 การปกครองและประชากร จังหวัดสุรินทร์แบ่งการปกครองออกเป็น 17 อาเภอ 158 ตาบล 2,128 หมู่บ้าน องค์การบริหารส่วน จังหวัด (อบจ.) 1 แห่ง เทศบาลเมือง 1 แห่ง เทศบาลตาบล 27 แห่ง และองค์การบริหารส่วนตาบล (อบต.) 144 แหง่ ชุมชน 41 ชุมชน แยกเปน็ รายอาเภอได้ ดังตารางที่ 1 ตารางท่ี 1 : แสดงเขตการปกครอง จาแนกเป็นรายอาเภอจงั หวัดสรุ ินทร์ พื้นท่ี (ตร.กม.) ทว่ี า่ การ จานวน อาเภอ เทศบาล อาเภอ จานวน รอ้ ยละ ห่างจากศาลา ตาบล หมบู่ ้าน นคร/ อบต. ชมุ ชน กลางจังหวัด เมือง/ 1. เมืองสุรนิ ทร์ 2. ปราสาท (กม.) ตาบล 3.สงั ขะ 4. ศีขรภมู ิ 903.84 11.13 - 20 290 2 20 32 5. รัตนบุรี 6. ท่าตูม 908.84 11.19 28 18 241 3 17 - 7. สาโรงทาบ 8. ชุมพลบุรี 1,009.00 12.42 47 12 187 1 12 9 9. จอมพระ 10. สนม 561.61 6.91 34 15 228 2 14 - 11.บัวเชด 12. ลาดวน 202.83 2.50 70 12 162 1 12 - 13. กาบเชิง 14. ศรณี รงค์ 643.26 7.92 52 10 165 2 9- 15. พนมดงรกั 16. เขวาสินรนิ ทร์ 375.25 4.62 54 10 100 2 9- 17. โนนนารายณ์ 520.26 6.40 91 9 124 5 5- รวม 314.00 3.87 26 9 105 3 7- 203.00 2.50 51 7 79 2 6- 479.00 5.90 70 6 68 1 6- 301.00 3.71 26 5 51 1 5- 574.00 7.07 58 6 86 2 4- 410.00 5.05 64 5 64 - 5- 318.00 3.91 78 4 55 - 4- 201.00 2.47 14 5 55 1 4- 199.17 2.45 72 5 68 - 5- 8,124.06 100.00 158 2,128 28 144 41 ที่มา: ที่ทาการปกครองจังหวัดสรุ ินทร์
6 การบริหารราชการแผ่นดิน จังหวัดสุรินทร์ มีส่วนราชการ หน่วยงานรัฐวิสาหกิจ และ หนว่ ยงานตา่ งๆ ทีต่ ง้ั อยู่ในพ้นื ที่ของจงั หวัด จานวน 327 หน่วยงาน แยกเป็น - ส่วนราชการทขี่ น้ึ ตรงต่อส่วนกลาง จานวน 88 หนว่ ยงาน - สว่ นราชการส่วนภูมภิ าคประจาจงั หวัด จานวน 34 หน่วยงาน - ส่วนราชการสว่ นท้องถน่ิ จานวน 173 หนว่ ยงาน - รัฐวิสาหกจิ จานวน 14 หน่วยงาน - หน่วยงานพเิ ศษ จานวน 15 หนว่ ยงาน - หนว่ ยงานในกากบั ของกระทรวงการคลัง จานวน 1 หนว่ ยงาน - หน่วยงานในกากบั ดูแลของกระทรวงดิจทิ ลั เพอ่ื เศรษฐกิจและสงั คม จานวน 2 หนว่ ยงาน ประชากร : ข้อมูลสานักบริการทะเบียน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ณ เดือนธันวาคม 2562 จังหวัดสุรินทร์มีประชากรท้ังสิ้น 1,396,831 คน แยกเป็นเพศ ชาย 696,248 คน เพศหญิง 700,583 คน จานวน ครัวเรือนในจังหวัดสุรินทร์ ท้ังส้ิน 397,878 ครัวเรือน จากสภาพภูมิศาสตร์และประวัติศาสตร์การก่อตั้งจังหวัด สุรนิ ทร์ทาใหช้ มุ ชนพื้นเมืองในจังหวัดสรุ นิ ทรป์ ระกอบด้วย 3 ชาติพันธุ์ ได้แก่ เขมร ลาว และกูยหรือส่วย (เป็นผู้ที่มี ความสามารถในการจับช้างป่ามาเลี้ยงไว้ใช้งาน) ก่อให้เกิดการผสมผสานวัฒนธรรมของชุมชนได้อย่างกลมกลืนและ ลงตวั โดยประชากรสว่ นใหญ่ยังคงประกอบอาชีพทางด้านเกษตรกรรม มีการทานาข้าว ทาสวน และเพราะปลูกพืชไร่ ชนิดตา่ ง ๆ เช่น มนั สาปะหลัง ออ้ ย ข้าวโพด ยางพารา อาชพี สาคญั รองลงมา คอื การเลย้ี งไหม ตารางท่ี 2 : ประชากรและโครงสร้างประชากร พ.ศ. 2562 จังหวดั เพศชาย จานวนประชากร (คน) รวม จานวน สรุ ินทร์ 696,248 1,396,831 ครวั เรือน คดิ เปน็ เพศหญิง คดิ เป็น (ครวั เรือน) รอ้ ยละ รอ้ ยละ 49.84 700,583 50.16 397,878 2.6 ทรพั ยากรธรรมชาติ แหลง่ น้า อาชพี และสภาพทางเศรษฐกิจ ป่าไม้ สภาพป่าโดยทั่วไปมีลักษณะ ดังนี้ คือบริเวณซึ่งติดต่อกับราชอาณาจักรกัมพูชา มีป่าทึบและ ภูเขาสงู สลับซับซ้อน ถัดจากบริเวณภเู ขาจะเป็นทีร่ าบสงู ลุม่ ๆ ดอนๆ ลักษณะลูกคลื่นดอนลาด จังหวัดสุรินทร์ มไี มท้ ่มี คี า่ อยู่หลายชนดิ เช่น ไม้ประดู่ ไมเ้ ตง็ ไม้รงั ไมต้ ะเคียน ไม้ยาง และไม้พลวง เป็นต้น มีพื้นท่ีที่ได้รับการ ประกาศเป็นเขตปา่ จานวน 1,382,652 ไร่ หรือคดิ เปน็ รอ้ ยละ 27.23 ของพื้นที่จงั หวดั แหลง่ น้า มลี าน้าธรรมชาติที่สาคัญ 8 สาย คือ แม่น้ามูล ลาน้าชี ห้วยเสนง ลาห้วยพลับพลา ลาห้วย ระวี ลาห้วยทบั ทัน ลาห้วยระหาร และลาห้วยแกว้ เป็นลาน้าที่มีประโยชน์ให้แก่จังหวัดสุรินทร์ แหล่งน้าที่มีอยู่ โดยทวั่ ไปมกั จะแหง้ ขอดในฤดูร้อน มีเพยี งลาน้ามลู เท่านน้ั ที่มีน้าขงั ตลอดปี สมารถใช้ประโยชน์เพ่ือการเกษตร ได้เป็นอย่างดี อย่างไรก็ตามยังมีโครงการห้วยเสนงและอ่างเก็บน้าต่างๆ ท่ีสามารถใช้ประโยชน์ทั้งในด้าน การเกษตร และการอปุ โภคได้ อาชีพ ประชาชนส่วนใหญ่ในจังหวัดสุรินทร์ ยังคงประกอบอาชีพทางด้านเกษตรกรรม มีการทานา ข้าวเจ้า ทาสวน และเพาะปลูกพืชไร่ชนิดต่างๆเช่นมันสาปะหลัง อ้อยโรงงาน อาชีพที่สาคัญรองลงมา คือ การเลยี้ งไหม และการบรกิ าร
7 การเกษตร : จังหวัดสุรินทร์มีเน้ือท่ีประมาณ 8,124.06 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 5,077,535 ไร่ คิดเป็นร้อยละ 1.58 ของพื้นที่ทั้งประเทศ หรือร้อยละ 4.8 ของพ้ืนที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ปี 2563 มีพน้ื ท่กี ารเกษตร ประมาณ 3.69 ลา้ นไร่ คดิ เป็นรอ้ ยละ 72.0 ของพน้ื ที่ทง้ั หมด 1) พื้นท่ีปลูกข้าว 3,076,991 ไร่ 2) พ้นื ทป่ี ลกู ยางพารา 239,934 ไร่ 3) พ้ืนท่ปี ลกู ออ้ ย 115,720 ไร่ 4) พ้นื ท่ปี ลูกมันสาปะหลัง 120,337 ไร่ 5) อ่นื ๆ 143,757 ไร่ (เชน่ ประมง ปาล์มน้ามัน ไม้ยนื ต้น ไม้ผล แปลงหม่อน พืชสมุนไพรพืช อาหารสตั ว์ ฯลฯ) ผลผลติ ทางการเกษตรที่สาคัญ คอื ขา้ ว มนั สาปะหลงั อ้อย และยางพารา เป็นตน้ สว่ นดา้ นปศสุ ตั ว์ผลผลติ ที่สาคญั คอื ไก่ เปด็ และโค สภาพทางเศรษฐกจิ ผลติ ภณั ฑ์มวลรวมของจังหวดั สรุ นิ ทร์ จากข้อมูลของสานักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ อัตราการเติบโตทาง เศรษฐกิจของจังหวัดสุรินทร์ พิจารณาจากผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวัดแบบปริมาณลูกโซ่ (ปีอ้างอิง พ.ศ.2545) (Gross Provincial Product Chain Volume Measures (Reference Year = 2002)) พบว่าจังหวัดสุรินทร์ มีอัตราการเติบโตทางเศรษฐกิจคิดเป็นร้อยละ 2.3 โดย GPP ระดับประเทศอยู่ลาดับที่ 70 ของประเทศ (จาก จานวน 77 จังหวัด) ระดับภาคอยู่ลาดับท่ี 7 ของภาค หรืออยู่ลาดับที่ 3 ของกลุ่มภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ตอนลา่ ง 1 รองจากจังหวดั นครราชสีมา และบุรีรัมย์ ผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวัด (Gross provincial product : GPP) ณ ราคาประจาปี ในปี พ.ศ.2561 จังหวดั สุรินทร์ มีมูลค่า 75,891 ลา้ นบาท และมผี ลิตภัณฑ์จังหวดั ต่อหัว (GPP per capita) ปี 2561 อยู่ที่ 70,556 บาทต่อคนต่อปี เพ่ิมข้ึนจากปีก่อน คิดเป็นร้อยละ 3.0 โครงสร้างเศรษฐกิจจังหวัดสุรินทร์ การผลิตหลกั คอื การผลิตภาคเกษตร มีสัดส่วนร้อยละ 23.0 ซึ่งลดลงจากปี 2560 ร้อยละ 6.4 และการผลิต ภาคนอกเกษตร มีสัดส่วนร้อยละ 77.0 เพ่ิมขึ้นจากปี 2560 ร้อยละ 5.1 โดยสาขาการผลิตท่ีสาคัญ ต่อโครงสร้างเศรษฐกิจของจังหวัด 3 อันดับแรก ได้แก่ สาขาการศึกษา ร้อยละ 15.1 สาขาการขายส่งและ การขายปลีกฯ ร้อยละ 13.3 และสาขาการผลติ รอ้ ยละ 12.1 มูลคา่ ผลติ ภณั ฑต์ อ่ หวั ข้อมูลจากสานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ในปี พ.ศ.2561 จังหวัดสุรินทร์ มีมูลค่าผลิตภัณฑ์ต่อหัว 70,556 บาท/คน/ปี เพ่ิมข้ึนจากปีก่อนที่มีมูลค่า 68,499 บาท/คน/ปี คิดเป็นร้อยละ 3.00 แต่เม่ือเปรียบเทียบกับระดับภาคตะวันออกเฉียงเหนือจังหวัดสุรินทร์ยังมีรายได้ต่อหัว น้อยกวา่ ของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ปรากฏตามตารางขา้ งท้ายนี้ หากจาแนกเป็นรายจังหวัดในกลุ่มจังหวัด ฯ ซ่ึงมีมูลค่าผลิตภัณฑ์ต่อหัว 90,197 บาท/คน/ปี จะพบว่า จังหวัดนครราชสีมา มีมูลค่าผลิตภัณฑ์ต่อหัว 117,517 บาท/คน/ปี รองลงมา เป็นจังหวัดสุรินทร์ มมี ลู คา่ ผลติ ภณั ฑ์ตอ่ หัว 70,556 บาท/คน/ปี จังหวัดชัยภมู ิ 69,730 บาท/คน/ปี และจังหวัดบุรีรัย์ 67,142 บาท/ คน/ปี ตามลาดับ ซ่งึ จงั หวดั ในกลุ่มจังหวัดฯ ท่ีมมี ลู ค่าผลิตภัณฑ์มวลรวม คิดเป็นร้อยละเพ่ิมข้ึนสูงสุด คือ จังหวัด นครราชสีมา เพิ่มขนึ้ จากปีก่อนหน้า คดิ เปน็ ร้อยละ 6.76
8 ตารางที่ 3 : แสดงผลิตภัณฑ์มวลรวมของกลมุ่ จงั หวัดภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ตอนล่าง 1/คน/ปี ท่ี จังหวัด/ ผลิตภัณฑ์มวลรวมตอ่ คนต่อปี เพม่ิ /ลด เปรียบเทยี บ กลุม่ จังหวดั ปี 2559 ปี 2560 ปี 2561 พ.ศ. 2560 กับ พ.ศ. 2561 บาท รอ้ ยละ 1 นครราชสมี า 104,394 110,050 117,517 7,467 6.76 2 ชัยภมู ิ 64,247 66,740 69,730 2,990 4.48 3 บรุ ีรมั ย์ 66,540 69,158 67,142 -2,016 -2.92 4 สุรนิ ทร์ 65,917 68,499 70,556 2,057 3.00 5 กลมุ่ จังหวัดฯ 82,476 86,438 90,197 3,759 4.35 6 ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือ 76,977 80,927 83,856 2,929 3.62 7 ประเทศไทย 215,767 228,398 236,815 8,417 3.68 ที่มา : สานกั งานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสงั คมแห่งชาติ 2.7 การคมนาคมขนสง่ จังหวัดสุรินทร์ จึงมีเส้นทางคมนาคมหลักท้ังทางรถยนต์รถไฟ มีทางหลวงแผ่นดิน ทางหลวงจังหวัด และ เส้นทางมาตรฐานหลายสาย ทาให้การเดินทางติดต่อภายในจังหวัด การเดินทางสู่จังหวัดใกล้เคียงและ กรุงเทพมหานครเป็นไปด้วยความสะดวกมถี นนทางหลวง 24 สาย และทางหลวงชนบท 52 สาย - ทางรถยนต์ การเดินทางจากกรุงเทพฯ มายังจังหวัดสุรินทร์ใช้ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1 (ถนน พหลโยธิน) ระยะทางประมาณ 450 กิโลเมตร ผ่านจังหวัดปทุมธานี พระนครศรีอยุธยา แล้วแยกเข้าทางหลวง แผ่นดินหมายเลข 2 (ถนนมิตรภาพ) ผ่านจังหวัดสระบุรี นครราชสีมา จากน้ันใช้ทางหลวงหมายเลข 24 ผ่าน จังหวัดบุรีรัมย์ แยกซ้ายเข้าทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 214 (ตรงแยกอาเภอปราสาท) จนถึงจังหวัดสุรินทร์ ระยะทางจากตวั จงั หวดั (อาเภอเมืองสุรนิ ทร์) ไปยังอาเภอต่าง ๆ ของจงั หวดั สุรินทร์ เรยี งจากใกล้ไปไกล ดังนี้ - อาเภอเขวาสินรินทร์ 14 กิโลเมตร - อาเภอจอมพระ 25 กิโลเมตร - อาเภอลาดวน 26 กิโลเมตร - อาเภอปราสาท 28 กโิ ลเมตร - อาเภอศีขรภูมิ 34 กิโลเมตร - อาเภอสงั ขะ 51 กโิ ลเมตร - อาเภอสนม 51 กโิ ลเมตร - อาเภอทา่ ตูม 52 กโิ ลเมตร - อาเภอสาโรงทาบ 54 กโิ ลเมตร - อาเภอกาบเชิง 58 กิโลเมตร - อาเภอศรีณรงค์ 64 กโิ ลเมตร - อาเภอรัตนบรุ ี 70 กโิ ลเมตร - อาเภอบัวเชด 70 กิโลเมตร - อาเภอโนนนารายณ์ 75 กโิ ลเมตร - อาเภอพนมดงรัก 78 กโิ ลเมตร - อาเภอชมุ พลบรุ ี 91 กิโลเมตร - ทางรถไฟ สรุ ินทร์มีเสน้ ทางรถไฟผ่านพื้นทีอ่ าเภอเมืองสุรินทร์ อาเภอศีขรภมู ิ และอาเภอสาโรงทาบ รวมระยะทาง 65 กิโลเมตร และปัจจุบันมีรถไฟสายกรุงเทพฯ-สุรินทร์ ระยะทางประมาณ 420 กิโลเมตร โดยผ่านจังหวดั ปทมุ ธานี อยุธยา สระบรุ ี นครราชสีมา บรุ รี มั ย์ จนถงึ สรุ ินทร์ เปิดการเดินรถเร็ว รถด่วน รถด่วน พิเศษ และรถดเี ซลรางปรับอากาศ กรงุ เทพ-สรุ ินทร์ 2.8 การสาธารณปู โภค ในปีงบประมาณ 2562 มีจานวนผู้ใช้ไฟฟ้า 364,687 ราย ปริมาณการจาหน่ายกระแสไฟฟ้าทั้งสิ้น 850,118,436 ล้านกิโลวัตต์/ช่ัวโมง จาแนกเป็น บ้านอยู่อาศัย 369,750,358 ล้านกิโลวัตต์/ชั่วโมง , สถาน
9 ธุรกิจและอุตสาหกรรม 450,691,226 ล้านกิโลวัตต์/ช่ัวโมง , ส่วนราชการและองค์กรไม่แสวงหาผลกาไร 23,172,214 ล้านกโิ ลวัตต/์ ชวั่ โมง และอ่นื ๆ 7,221,610 ลา้ นกโิ ลวตั ต/์ ชว่ั โมง ทางดา้ นการประปา ในปี 2562 จังหวัดสุรนิ ทรม์ ีกาลงั การผลติ น้าประปาท้ังสิ้น 26,002,600 ลูกบาศก์ เมตร แต่ปริมาณน้าที่ผลิตได้ มีจานวน 16,741,530 ลูกบาศก์เมตร สาหรับปริมาณน้าท่ีจาหน่ายให้แก่ผู้ใช้ มีปริมาณท้ังสิ้น 13,309,656 ลูกบาศก์เมตร มีปริมาณน้าที่จ่ายเพ่ือสาธารณะประโยชน์ (จ่ายฟรี) 9,888 ลกู บาศกเ์ มตร อตั ราน้าสญู เสียทงั้ หมด 174.1 % อตั ราการใช้น้า 2,252.00 ลูกบาศก์เมตร/ราย และ มีจานวนผูใ้ ช้น้าประปา ท้ังสนิ้ 55,434 ราย (รายงานสถติ ิจงั หวัดสุรนิ ทร์ .2562) 2.9 การศึกษา ในปีการศึกษา 2562 จังหวัดสุรินทร์ มีโรงเรียนจานวน 857 แห่ง มีห้องเรียน 9,899 ห้อง มคี รู 11,808 คน จานวนนักเรียน 192,853 คน เป็นนักเรียนชาย 95,521 คน และนักเรียนหญิง 97,332 คน อัตราสว่ นนักเรยี นต่อครู คอื 16 : 1 อตั ราส่วนนกั เรียนต่อหอ้ ง คอื 20 : 1 2.10 การสาธารณสขุ ด้านการสาธารณสุข ในปี 2562 จังหวัดสุรินทร์ มีโรงพยาบาลทั้งส้ิน 20 แห่ง (รัฐบาล 18 แห่ง เอกชน 2 แห่ง) โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล 211 แห่ง คลินิกทุกประเภท 220 แห่ง มีเจ้าหน้าท่ีทาง การแพทยข์ องรฐั บาล ประกอบด้วย แพทย์ 411 คน ทันตแพทย์ 109 คน เภสัชกร 174 คน พยาบาล 1,941 คน พยาบาลเทคนิค 5 คน โดยมีอัตราแพทย์ต่อประชากร 1 : 3,397 คน อัตราทันตแพทย์ต่อประชากร 1 : 12,807 คน อัตราเภสัชกรต่อประชากร 1 : 8,023 อัตราพยาบาลประชากร 1 : 719 และอัตราพยาบาล เทคนิคต่อประชากร 1 : 279,200 (รายงานสถติ ิจังหวดั สุรนิ ทร์ .2562) 2.11 สถานที่น่าสนใจและแหลง่ ทอ่ งเทีย่ ว จังหวัดสรุ ินทรเ์ ป็นจงั หวัดหนงึ่ ที่ไดร้ บั การสง่ เสริมให้เปน็ จงั หวัดแหล่งทอ่ งเทยี่ ว นอกจากจะมีงานแสดง ของชา้ ง ซง่ึ ถือเป็นงานประจาปีระดับชาติท่ีย่ิงใหญ่ท่ีนาชื่อเสียงมาสู่ประเทศไทยและจังหวัดสุรินทร์แล้ว ยังมี แหล่งทอ่ งเทย่ี วธรรมชาติ โบราณสถาน ประวัติศาสตร์ หัตถกรรม ประเพณีและวัฒนธรรม อีกมากมายที่ชักจูง นกั ทอ่ งเท่ยี วทง้ั ชาวไทยและชาวตา่ งประเทศใหเ้ ดินทางมาเย่ียมชมจงั หวดั สรุ ินทร์ดงั น้ี หมู่บ้านช้างตากลาง ตั้งอยู่ท่ีบ้านตากลาง ตาบลกระโพ อาเภอท่าตูม ห่างจากตัวเมืองสุรินทร์ 58 กิโลเมตร ชาวบ้านตากลางส่วนใหญ่เป็นชาวกวย ในอดีตมีอาชีพในการคล้องช้างป่ามาฝึกไว้ใช้งานและ เป็นสัตว์เลี้ยงประจาครอบครัว โดยปัจจุบันชาวบ้านหันมาเลี้ยงช้างและฝึกช้างเพื่อแสดงในงานประจาปีของ จังหวัด ลักษณะการเล้ียงช้างของท่ีนี่ จะให้ความสัมพันธ์เหมือนเป็นครอบครัวเดียวกัน จังหวัดสุรินทร์ ได้จัดสร้างพิพิธภัณฑ์ช้างหรือศูนย์การศึกษาข้ึนในหมู่บ้านเพื่อเก็บรวบรวมประวัติความเป็นมาเก่ียวกับช้าง ข้อมูลเกี่ยวกับช้าง และอุปกรณ์ต่างๆ ส่วนการแสดงช้างจะจัดให้ชมวันละ 2 รอบ ( เช้า-บ่าย ) อีกท้ังยังมี บ้านพกั แบบโฮมสเตย์ วนอุทยานพนมสวาย อยู่ในพ้ืนที่ตาบลนาบัว อาเภอเมือง จังหวัดสุรินทร์ อยู่ห่างจากศาลากลาง จังหวัดสุรินทร์ ประมาณ 20 กิโลเมตร ตามถนนสายสุรินทร์-ปราสาท (ทางหลวงหมายเลข 214) เป็นภูเขา เต้ียๆ มียอดเขาอยู่ 3 ยอด โดยยอดเขาชาย (พนมเปราะ) มีบันไดก่ออิฐปูนขึ้นถึงวัด มีสระน้ากว้างใหญ่และ
10 ร่มรื่นด้วยต้นไม้ บนยอดเป็นท่ีประดิษฐานพระพุทธสุรินทรมงคล ปางประทานพร ภปร.ส่วนยอดเขาหญิง (พนมสรัย)มีการสร้างพระพุทธรูปองค์ขนาดกลางประดิษฐานไว้ และยอดเขาคอก (พนมกรอล) พุทธสมาคม จังหวดั สรุ ินทร์ไดจ้ ัดสรา้ งศาลาอฏั ฐะมขุ เปน็ อนสุ รณฉ์ ลองครบรอบ 200 ปี แห่งการสถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ เพอื่ ประดษิ ฐาน พระพุทธบาทจาลอง ในวันข้ึน 1 ค่าเดือน 5 ของทุกปี ชาวจังหวัดสุรินทร์จะจัดงานประเพณี เดินขึ้นเขาสวาย เคาะระฆังพันใบ ไหว้ 9 สิ่งศักด์ิสิทธิ์ เช่น พระพุทธสุรินทรมงคล พระพุทธรูปองค์ดา สถปู บรรจุอฐั หลวงปดู่ ลุ ย์ พระเกจิชอื่ ดงั รอยพระพุทธบาทจาลอง เจ้าแม่กวนอิม ฯลฯ ครัง้ หน่ึงในชีวติ ร่วมเคาะ ระฆังมหากุศล ,1080 ใบ จาก 1,0801 วัด เพ่ือความเปน็ ศริ ิมงคลสงู สุดในชวี ิต หมู่บ้านทอผ้าไหม บ้านท่าสว่าง ตาบลท่าสว่าง อาเภอเมืองสุรินทร์อยู่ห่างจากตัวเมืองสุรินทร์ ประมาณ 10 กโิ ลเมตร โดยใช้เสน้ ถนนสายเกาะลอย-เมืองลีง เป็นหมู่บ้านที่ทอผ้ายกทองโบราณ โดยใช้ใยไหม เส้นเล็กละเอยี ด (ไหมน้อย) มาย้อมสีธรรมชาติด้วยเทคนิคแบบโบราณผสานกับการออกแบบลวดลายท่ีวิจิตร แบบลายขั้นสูงในอดีต เช่น ลายเทพพนม ลายห่ิงห้อยชมสวน ลายก้านขดเต้นรา ลายครุฑหยุดนาค เป็นต้น รวมท้ังไหมทองคาท่ีผลิตข้ึนมาจากเส้นเงินบริสุทธ์ิแล้วป่ันควบกับเ ส้นไหมนามาถักทอเป็นผ้าไหมยกทองท่ีมี ความวจิ ติ รงดงาม ในการออกแบบและการทอแต่ละผืนต้องใช้เวลานาน บางผืนอาจใช้เวลาเป็นปี จึงแล้วเสร็จ ข้ึนอยู่กับขนาดตะกอโดยตะกอท่ีมากที่สุดถึง 1,418 ตะกอ การทอผ้าไหมของชาวบ้านท่าสว่าง ได้รับการ สนับสนุนและส่งเสริมจากสานักงานพระราชวังและมูลนิธิในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ จนไดร้ ับคดั เลือกให้เปน็ ผทู้ อผา้ ไหมเพ่ือมอบใหก้ บั ผูน้ า APEC เมือ่ พ.ศ.2546 ปราสาทโบราณ จงั หวัดสุรินทร์มปี ราสาทตา่ งๆอยตู่ ามอาเภอในจังหวดั หลายแห่ง ซ่ึงมีคุณค่าทางด้าน การศกึ ษาทางประวตั ิศาสตรเ์ ป็นอย่างมาก สันนิษฐานว่าในสมัยขอมเรืองอานาจจังหวัดสุรินทร์คงเป็นดินแดน แห่งหน่ึงที่อยใู่ นเส้นทางไปมาของขอม ระหว่างเขาพระวิหาร เขาพนมร้งุ กบั นครวัด นครธม จึงได้สร้างปราสาท ข้นึ เป็นจานวนมาก ดังน้ี ปราสาทหินบ้านพลวง ต้ังอยู่ท่ีบ้านพลวง ตาบลกังแอน อาเภอปราสาท ห่างจากที่ว่าการอาเภอ 4 กิโลเมตร ตามถนนสายปราสาท-ช่องจอม สร้างในสมัยบาปวนระหว่างพ.ศ. 1550 -1650 รัชกาลพระเจ้า ชัยวรมันที่ 1 ถึงรชั กาลพระเจ้าชัยวรมันที่ 6 แห่งอาณาจักรกัมพูชา เป็นปราสาทหินเล็กๆแต่ฝีมือการสลักหิน ประณีตงดงามมาก เคยได้รับการบูรณะแล้วจึงสามารถเห็นองค์ปราสาทชัดเจนทั้ง 4 ด้านฐานของปราสาท ก่อด้วยศิลาแลงยกพ้ืนเป็นรูปส่ีเหลี่ยมผืนผ้า องค์ปรางก่อด้วยหินทรายเป็นรูปส่ีเหล่ียมย่อมุม ประตูปราสาท สลักเป็นรูปโยคีน่ังสมาธิเรียงแถว 6 คน หน้าบันไดสลักเป็นรูปพระกฤษณะยืนอยู่บนเศียร เกียรติประมุข พระหัตถ์ซ้ายทา้ วพระกฤษฎี พระหัตถข์ วาทรงแบกเขาวรรธะ มรี ูปโคประกอบและสลกั เป็นรูปนาคราช 5 เศียร ข้างละ 1 ตัว องค์ปรางค์สลักเป็นรูปลายดอกไม้ ตอนโคนเป็นทวารบาลยืนกุมกระบอง ด้านหน้าทางเข้า ปราสาท มสี ระข้างละ 1 สระบรเิ วณองค์ปราสาทได้รับการตกแต่งไว้อยา่ งสวยงาม ปราสาทศีขรภูมิ ตั้งอยู่ที่บ้านปราสาท ตาบลระแงง อาเภอศีขรภูมิห่างจากที่ว่าการอาเภอไปทาง ทศิ ตะวันออก ประมาณ 800 เมตร สรา้ งสมัยบาปวน เม่ือประมาณ พ.ศ. 1650 ลักษณะเป็นปรางค์ก่อด้วยอิฐ 5 องค์ ต้งั อยู่บนฐานเดยี วกัน ฐานก่อด้วยศิลาแลง ปรางค์องคก์ ลางสงู 32 เมตรมลี วดลายสลักหินตามเสาทวาร และทับหลังงดงามมาก มีสระสี่เหล่ียมอยู่ใกล้องค์ปราสาทน้ี เป็นที่พักผ่อนหย่อนใจท่ีสวยงามของจังหวัดอีก หนึง่ แห่ง
11 ปราสาทภูมิโปน ต้ังอยู่บ้านภูมิโน ตาบลดม อาเภอสังขะ เป็นปราสาทขอมสมัยไพรกเมง ระหว่าง พ.ศ. 1185-1250 ในรัชกาลพระเจา้ ชยั วรมันที่ 1 แห่งอาณาจักรเจนละ ลักษณะเป็นปรางค์สี่เหล่ียมก่อด้วยอิฐ ฐานก่อด้วยศิลาแลงย่อมุมได้สิบสองกว้าง 5.70 เมตร มีประตู เสา และทับหลัง ห่างจากฐานปรางค์มาทาง ตะวันตกมีฐานวิหาร 1 หลัง และห่างออกไปทางตะวันตกอีก 32 เมตร มีวิหารอีกหลังหน่ึง ปราสาทภูมิโปน เปน็ ปราสาทท่ีเกาแกท่ ่ีสดุ ของจังหวัดสรุ ินทร์และเกา่ แกก่ วา่ ปราสาทหลายๆแห่งของภาคอสี าน กล่มุ ปราสาทตาเมอื น ตงั้ อย่ทู างทศิ ใต้ห่างจากบ้านตาเมียง ตาบลตาเมยี ง อาเภอพนมดงรัก ประมาณ 12 กิโลเมตรติดเขตแดนระหว่างประเทศไทยกับราชอาราจักรกัมพูชาเป็นปราสาทหิน 3 หลัง ตั้งอยู่บริเวณ ใกล้เคียงกันสันนิษฐานว่าสร้างข้ึนประมาณ พุทธศตวรรษท่ี 16 หลังแรกคือ ปราสาทตาเมือนหรือปราสาท บายกรีมเป็นธรรมศาลาหรือที่พักของคนเดินทาง หลังท่ี 2 เป็น ปราสาทตาเมือนโต๊จ (โต๊จ แปลว่า เล็ก) เป็นอโรคยาศาลา หรือสถานท่ีรักษาพยาบาลผู้ป่วยในสมัยโบราณมีปรางค์ประธานรูปส่ีเหล่ียมจัตุรัส มีมุขย่ืน ทางดา้ นหน้ากอ่ ด้วยศิลาแลง และหินทรายล้อมรอบด้วยกาแพงศิลาแลง มีซุ้มประตูทางด้านหน้าเป็นปราสาท ท่ีเก่าสุดในกลุ่มปราสาทตาเมือนหลังท่ี 3 คือปราสาทตาเมือนธม ต้ังอยู่บนแนวเขาพนมดงรัก ประกอบด้วย ปรางค์ 3 องค์ วิหาร 2 หลังในระเบียงคดหินทรายล้อมรอบ มีประตู 4 ด้าน ด้านใต้เป็นบันไดหินทางข้ึน สันนิษฐานว่า สร้างข้ึนตามลัทธิความเชื่อทางศาสนาพราหมณ์เนื่องจากความใหญ่โตของปราสาทหิน ทุกเหลี่ยมของปรางค์สลักเป็นลายดอกไม้ ตอนล่างสลักเป็นเทวรูปยืน ลวดลาย งดงามตระการตา ตั้งอยู่ท่ามกลางแมกไม้ ปราสาทยายเหงา ต้งั อยทู่ ่ีบา้ นสังขะ อาเภอสังขะ ห่างจากทีว่ ่าการอาเภอไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ ประมาณ 4 กโิ ลเมตร อย่รู ิมถนนสายโชคชัย-เดชอุดม ตัวปราสาทสร้างด้วยอิฐเป็นรูปสี่เหลี่ยม มียอดปราสาท 4 ยอด เป็นรปู บวั ตูม ลกั ษณะการกอ่ สร้างเปน็ สถาปตั ยกรรมแบบลาว สมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย ปราสาทจอมพระ ตั้งอยู่ท่ี หมู่ท่ี 4 ตาบลจอมพระ อาเภอจอมพระ ปราสาทก่อด้วยศิลาแลง ประกอบด้วย ปรางค์ วหิ ารและกาแพง ปราสาทแหง่ นีอ้ ยู่ในบรเิ วรวดั ปราสาทจอมพระ ปราสาทเมอื งที ต้งั อยู่ในวดั จอมสุทธาวาส บา้ นเมืองที ตาบลเมอื งที อาเภอเมืองสุรินทร์ เป็นปราสาท ท่ีได้รับการเปลยี่ นแปลง ภายหลังเช่นเดยี วกับปราสาทศีขรภูมิ ตัวปราสาทก่ออิฐฉาบปูนมี 5 หลังสร้างรวมกัน เป็นหมคู่ อื หลงั หนงึ่ อยูต่ รงกลางอกี 4 หลังตั้งอยูต่ รงมมุ ท้ังส่ีบนฐานเดยี วกนั ปจั จบุ ันเหลือเพียง 3 หลัง มีบันได ขั้นทั้ง 4 ด้าน ตัวเรือนธาตุตันทึบ จากการดัดแปลงในภายหลังส่วนหลังคาทาเป็น 3 ช้ัน ซึ่งเป็นโบราณสถาน แบบเขมรท่นี ยิ มสร้าง ไม่พบจารึกหรือลวดลายที่บอกได้ว่าสร้างในสมัยใด คาดว่าสร้างในช่วงสมัยอยุธยา และ ได้รบั การดดั แปลงดังเห็นในปัจจุบัน ปราสาทตระเปียงเตียง ตัง้ อยหู่ มู่ท่ี 5 ตาบลโชคเหนอื อาเภอลาดวน ลักษณะปราสาทเป็นรูปส่ีเหลี่ยม มียอดปราสาท 4 ยอดเป็นรูปบัวตูม ตัวปราสาทก่อด้วยอิฐ ลักษณะการก่อสร้างเป็นสถาปัตยกรรมแบบลาว สร้างในสมยั อยธุ ยาตอนปลาย ปราสาทตามอญ ต้ังอยู่ที่บ้านปราสาท หมู่ท่ี 3 ตาบลบัวเชด อาเภอบัวเชด อยู่ตรงข้ามโรงเรียน บ้านบัวเชด เป็นปราสาทขอม สนั นิษฐานวา่ สรา้ งในสมยั เจนละ ลกั ษณะเป็นปรางคส์ เ่ี หล่ยี มก่อดว้ ยอฐิ ไมก่ ่อปูน ห้วยเสนง เป็นอ่างเก็บน้าชลประทานท่ีมีทิวทัศน์สวยงามถือเป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจ ของชาว สรุ นิ ทรแ์ ละนักท่องเท่ยี ว
12 วนอุทยานเขาศาลา ตง้ั อยู่ทีบ่ ้านสะพาน ตาบลจรัส อาเภอบัวเชด เป็นพื้นท่ีป่าที่อุดมสมบูรณ์มีพ้ืนท่ี ป่าจานวน 20,000 ไร่ และเปน็ ท่ปี ระดิษฐานพระนาคปรก มีผานางคอยเป็นหน้าผาสูง มีบรรยากาศเหมาะแก่ การเปน็ จดุ ชมววิ ทวิ ทศั น์ ป่าไม้ บรเิ วณดา้ นล่างจะเป็นอา่ งเกบ็ น้าจรสั น้าตกไตรคีรี ต้ังอยู่ท่ีบ้านจรัส ตาบลจรัส อาเภอบัวเชด เป็นจุดรวมของเขา 3 ลูก คือ เขานก เขาศาลา เขาหงส์ เป็นน้าตกธรรมชาติที่สวยงาม สามารถเดินทางไปชมได้ทางเรือ โดยใช้อ่างเก็บน้าจารัส และเดินทางเท้า อยเู่ ขตเดียวกันกับเขาศาลา 2.12 ประเพณีประจาปี จังหวัดสุรินทร์เป็นที่รู้จักกันโดยทั่วไปท้ังชาวไทยและชาวต่างประเทศในนาม “สุรินทร์เมืองช้าง” มี “หมบู่ า้ นชา้ ง” และ “งานแสดงช้าง” เปน็ เสมอื นสัญลกั ษณด์ ้านการทอ่ งเทยี่ วของจงั หวดั งานช้างและกาชาดสุรินทร์ ตามที่คณะรัฐมนตรีมีมติเมื่อวันท่ี 15 พฤษภาคม 2505 เห็นชอบให้ งานชา้ งสรุ นิ ทร์เป็นงานประจาปีของชาติ โดยใหส้ ่วนราชการ หน่วยงานต่าง ๆ ทั้งภาครัฐ และเอกชน ให้ความ ร่วมมอื สนับสนุนการดาเนนิ งาน จงั หวัดสุรินทร์ได้จัดงานแสดงช้างมาแล้วเป็นเวลา 57 ปี โดยกาหนดจัดงาน ประมาณกลางเดือนพฤศจิกายนของทุกปี ณ สนามกีฬาศรีณรงค์ ถือเป็นงานประจาปีระดับชาติ แต่ละปีจะมี นักท่องเท่ียวท่ัวทุกมุมโลกมาร่วมชมงานนี้ เป็นงานแสดงที่ยิ่งใหญ่ที่นาช่ือเสียงมาสู่ประเทศไทยและจังหวัด สรุ นิ ทร์ โดยไดร้ ับความรว่ มมือจากการทอ่ งเท่ียวแหง่ ประเทศไทย (ททท.) ในงานมีการจัดนิทรรศการของส่วนราชการ ภาคเอกชน โดยเน้นในเรื่องการให้ความรู้ ความเข้าใจ ในเรอื่ งชา้ ง เร่ืองเกษตรอนิ ทรยี ต์ ามวิถีสรุ นิ ทร์ และงานตามนโยบายของรัฐบาล ตลอดจนจัดให้มีการประกวด ผลิตผลทางการเกษตร การประกวดของดีเมืองสุรินทร์ และสุดยอดสินค้า OTOP ของจังหวัด พร้อมกับ การแสดงดนตรี ของศิลปินที่มีชื่อเสียงทุกคืน นอกจากน้ียังมีกิจกรรมอ่ืนๆ ดังน้ี การประกวดโต๊ะอาหารช้าง งานต้อนรับและเลี้ยงอาหารช้าง การแข่งขันจักรยานเสือภูเขา การว่ิงราชมงคลเมืองช้างมินิฮาล์ฟมาราธอน การแสดงประกอบแสง-เสียง การแข่งขันแรลลี่ชา้ ง พิธีแต่งงานบนหลังช้างที่ย่ิงใหญ่ของชาวกูยโบราณ(ซัตเต) ณ ศูนย์คชศึกษาหมู่บ้านช้างสุรินทร์ บา้ นตากลาง ตาบลกระโพ อาเภอท่าตมู วนั ที่ 14 กมุ ภาพันธ์ ของทุกปี โดยพิธีแต่งงานบนหลังช้างของชาวกูย โบราณคู่บ่าวสาวไหว้ส่ิงศักด์ิสิทธ์ิพระยาสุรินทรภักดีศรีณรงค์จางวาง หลวงพ่อพระชีว์ แล้วออกเดินทางไป วนอุทยานเขาสวาย ร่วมเคาะระฆัง 1,080 ใบ จาก 1,080 วัด และกราบไหว้พระพุทธสุรินทรมงคลองค์ใหญ่ ทส่ี ุดในจังหวดั สุรินทร์ เพอ่ื สิรมิ งคลสูงสดุ แห่งชวี ิต หลังจากนัน้ รว่ มพิธีซัตเต พิธีอันศักด์ิสิทธ์ิของชาวกูยหมู่บ้าน ช้าง การจดทะเบียนสมรสบนหลังช้าง ขบวนแห่ขันหมาก แต่งงานบนหลังช้างท่ียิ่งใหญ่ และมีที่เดียวในโลก รว่ มงานเลี้ยงสังสรรค์ทา่ มกลางบรรยากาศแห่งผา้ ไหม งานมหกรรมแห่เทยี นพรรษา ณ เขตเทศบาลเมอื งสรุ นิ ทร์ อาเภอเมอื งสุรนิ ทร์ ชว่ งเทศกาลเข้าพรรษา ชมขบวนแห่เทียนพรรษาที่ยิ่งใหญ่ ประกอบด้วยขบวนแห่พระบรมสารีริกธาตุ ขบวนแห่ช้างประดับไฟราว 81 เชือก ขบวนแห่เทียนพรรษาของคุ้มวัดต่างๆ และร่วมเวียนเทียนสักการะรอบพระบรมสารีริกธาตุ พิธีสวดมนต์เสรมิ สริ มิ งคลใหช้ ีวติ โดยพระเกจิอาจารยช์ ่ือดังแห่งดนิ แดนอสี านใต้ ร่วมตักบาตรพระสงฆ์บนหลังช้าง เสริมสรา้ งบารมี มที ่เี ดยี วในโลก
13 งานเทศกาลปลาไหล ข้าวหอมมะลิ จัดข้ึนช่วงปลายเดือนธันวาคม ณ สนามหน้าท่ีว่าการอาเภอ ชุมพลบุรี อาเภอชุมพลบุรีมีพื้นท่ีอยู่ในเขต “ทุ่งกุลาร้องไห้” เป็นแหล่งผลิตข้าวหอมมะลิท่ีมีคุณภาพและมี ชื่อเสียงของจังหวัดสุรินทร์ โดยเฉพาะข้าวหอมมะลิอินทรีย์ที่มีลักษณะ “หอม ขาว ยาว นุ่ม” และมีลาน้ามูล เป็นแหล่งเพาะขยายพันธุ์ปลา เม่ือเก็บเก่ียวข้าวเสร็จ ปลาไหลก็เจริญเติมโตเหมาะแก่การบริโภค เกษตรกร สามารถ จับได้ปรมิ าณมาก เป็นปลาไหลธรรมชาติ ลาตัวอวบกลม ไม่มีกล่ินคาว จึงเป็นที่มาของงานเทศกาล ปลาไหล ขา้ วใหม่หอมมะลิ ชมขบวนแห่งประเพณวี ถิ ีชีวิตของชาวชุมพลบรุ ี การใชพ้ ชื ผลทางการเกษตรประดับ ตกแต่งขบวนรถ ชมและเชียร์การแข่งขันจับปลาไหลนานาชาติ ชิงแชมป์โลก การแข่งขันดาข้าว และหุงข้าว แบบโบราณ (รายงานสถติ ิจงั หวัดสรุ ินทร์ .2562)
14 บทที่ 3 สถานการณ์สงั คมโดยภาพรวมของจงั หวัดสุรินทร์ สานกั งานพัฒนาสงั คมและความม่นั คงของมนุษย์จังหวัดสุรินทร์ ได้รวบรวมข้อมูลทุติยภูมิจาก หน่วยงานระดับจังหวัดท่ีเกี่ยวข้อง โดยใช้แบบรายงานสถานการณ์ทางสังคมจังหวัด ปี 2563 กระทรวงการ พัฒนาสังคมและความมนั่ คงของมนุษย์ เปน็ กรอบในการรวบรวมข้อมูล ซ่ึงผลการรวบรวมข้อมูลสถานการณ์ ทางสงั คม ประกอบด้วย 3 ส่วน ได้แก่ ส่วนที่ 1 ข้อมูลประชากร ส่วนที่ 2 ข้อมูลสถานการณ์ทางสังคม ตามมติ ิความมัน่ คงของมนุษย์ 12 มติ ิ และสว่ นท่ี 3 ขอ้ มูลสถานการณ์สังคมของจังหวัดในเชิงประเด็นและ เชงิ กลุ่มเป้าหมาย ชี้ให้เหน็ สถานการณ์ในภาพรวมของจงั หวัดสรุ ินทร์ ดังน้ี ข้อมูลสถานการณ์ทางสงั คมทว่ั ไประดบั จงั หวดั สุรินทร์ ส่วนที่ 1 ขอ้ มลู ประชากรของจังหวัดสุรินทร์ โครงสร้างประชากร โครงสร้างประชากรจังหวัดสุรินทร์ จากข้อมูลสานักบริการทะเบียน กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ณ เดือนธันวาคม 2562 จังหวัดสุรินทร์ มีประชากรท้ังส้ิน 1,396,831 คน แยกเป็น เพศชาย 696,248 คน เพศหญิง 700,583 คน มีครัวเรือนทั้งส้ิน จานวน 397,878 ครัวเรือน รายละเอียด ดงั ตารางที่ 4 -6 ตารางท่ี 4 : โครงสร้างประชากรจงั หวัดสรุ ินทร์ ลักษณะขอ้ มูล ชาย หญิง รวม 696,248 700,583 1,396,831 ประชากรทง้ั หมดแยกตามเพศ แยกตามลกั ษณะสถานะของบุคคล 683,453 690,816 1,374,269 ผทู้ ม่ี สี ญั ชาตไิ ทย และมชี ือ่ อยู่ในทะเบยี นบ้าน 1,332 ผู้ทไ่ี ม่ได้สัญชาติไทย และมีชือ่ อยู่ในทะเบยี นบา้ น 19,447 ผู้ที่มีช่อื อยู่ในทะเบียนบ้านกลาง (ทะเบียนซงึ่ ผู้อานวยการ ทะเบียนกลางกาหนดให้จัดทาขน้ึ สาหรับ ลงรายการ 1,783 บคุ คลทไ่ี ม่อาจมีชื่อในทะเบยี นบา้ น) ผู้ทอ่ี ย่รู ะหวา่ งการยา้ ย (ผู้ทย่ี า้ ยออกแตย่ ังไม่ไดย้ า้ ยเข้า) รายงานข้อมลู ณ เดือน ธนั วาคม พ.ศ. 2562 ทม่ี า : (กรมการปกครอง. 2562) จากตารางท่ี 4 โครงสร้างประชากรของจังหวัดสุรินทร์ แยกตามเพศ พบว่าเพศชาย จานวน 696,248 คน คิดเป็นร้อยละ 49.84 เพศหญิง จานวน 700,583 คน คิดเป็นร้อยละ 50.16 เพศหญิง มมี ากกว่าชาย จานวน 4,335 คน รวมทั้งส้ิน 1,396,831 คน แยกตามลักษณะสถานะของบุคคล พบว่า ผทู้ ม่ี สี ญั ชาติไทย และมีช่ืออยู่ในทะเบียนบ้านเพศชาย จานวน 683,453 คน หญิงจานวน 690,816 คน เพศหญิงมากกวา่ เพศชาย จานวน 7,363 คน รวมทัง้ สิน้ 1,374,269 คน ผ้ทู ่ไี ม่ไดส้ ัญชาตไิ ทย และมีชื่ออยู่ ในทะเบียนบ้าน รวมท้ังสิ้น 1,332 คน ผู้ท่ีมีช่ืออยู่ในทะเบียนบ้านกลาง (ทะเบียนซ่ึงผู้อานวยการ ทะเบียนกลางกาหนดให้จัดทาขึ้นสาหรับ ลงรายการบุคคลที่ไม่อาจมีชื่อในทะเบียนบ้าน) รวมทั้งสิ้น 19,447 คน ผทู้ ่ีอยรู่ ะหวา่ งการย้าย (ผทู้ ่ยี ้ายออกแตย่ งั ไมไ่ ด้ย้ายเข้า) รวมท้ังส้นิ 1,783 คน
15 ตารางท่ี 5 : ประชากรและโครงสร้างประชากร พ.ศ. 2562 จาแนกตามรายอาเภอ อาเภอ จานวน (คน) รวมจานวน คดิ เป็น ร้อยละ เพศชาย เพศหญิง (คน) 18.86 5.12 เมอื งสรุ นิ ทร์ 129,839 133,536 263,375 6.92 4.31 ชมุ พลบรุ ี 35,882 35,566 71,448 11.30 ท่าตมู 48,461 48,220 96,681 4.39 6.71 จอมพระ 30,082 30,064 60,146 3.16 9.71 ปราสาท 77,995 79,864 157,859 9.41 กาบเชิง 30,880 30,503 61,383 2.25 3.79 รัตนบรุ ี 46,687 46,985 93,672 2.96 2.73 สนม 22,180 22,016 44,196 3.35 2.50 ศีขรภมู ิ 67,316 68,317 135,633 2.53 สงั ขะ 66,001 65,459 131,460 ลาดวน 15,612 15,759 31,371 สาโรงทาบ 26,543 26,399 52,942 บัวเชด 20,989 20,420 41,409 พนมดงรกั 19,323 18,826 38,149 ศรีณรงค์ 23,561 23,283 46,844 เขวาสนิ รินทร์ 17,298 17,662 34,960 โนนนารายณ์ 17,599 17,704 35,303 รวมจานวน 696,248 700,583 1,396,831 100 ทม่ี า : สานักงานสถิติแห่งชาติ จากตารางที่ 5 ประชากรและโครงสร้างประชากร พ.ศ. 2562 จาแนกตามรายอาเภอ พบว่า อาเภอเมืองสุรินทร์ มีประชากรมากท่ีสุด จานวน 263,375 คน คิดเป็นร้อยละ 18.86 ของประชากรทั้ง จังหวัด รองลงมา คือ อาเภอปราสาท จานวน 157,859 คน คิดเป็นร้อยละ 11.30 ส่วนอาเภอที่มี ประชากรนอ้ ยที่สดุ คือ อาเภอลาดวน จานวน 31,371 คน คดิ เป็นร้อยละ 2.25
16 ตารางท่ี 6 : ประชากรและโครงสร้างประชากร พ.ศ. 2562 เฉพาะผู้มีสัญชาติไทยและท่ีมีช่ืออยู่ใน ทะเบยี นบ้าน จาแนกตามช่วงอายุ และเพศ รายการขอ้ มลู จานวน (คน) รวมจานวน คดิ เป็น ประชากร รอ้ ยละ เพศชาย รอ้ ยละ เพศหญิง รอ้ ยละ (คน) อายุ 0 – 18 ปี 160,545 23.49 151,933 21.99 312,478 22.74 อายุ 19 – 25 ปี 72,971 10.68 70,562 10.21 143,533 10.44 อายุ 26 – 59 ปี 349,497 51.14 344,397 49.85 693,894 50.49 อายุ 60 ปี ขึน้ ไป 100,340 14.68 123,762 17.92 224,102 16.31 อายุ 100 ปี ขนึ้ ไป 100 0.01 162 0.02 262 0.02 รวมจานวน 683,453 100 690,816 100 1,374,269 100 จากตารางที่ 6 โครงสร้างประชากรของจังหวัดสุรินทร์ เฉพาะผู้มีสัญชาติไทยและท่ีมีช่ือ อยใู่ นทะเบียนบา้ น จาแนกตามช่วงอายุ และเพศ พบว่า ประชากรสว่ นใหญ่เปน็ วัยแรงงาน (อายุ 26 - 59 ป รอยละ 50.49 รองลงมา คือ ประชากรวัยเด็ก (อายุ 0-18 ป รอยละ 22.74 ประชากรวัยสูงอายุ (อายุ 60 ปขึ้นไป) รอยละ 16.31 และประชากรวัยเยาวชน (19 - 25 ป รอยละ 10.44 และประชากร อายุ 100 ปี ข้ึนไป ร้อยละ 0.02 ตามลาดับ ประชากรแตละชวงวัยสามารถจาแนกจานวนตามโครงสราง ประชากร ดงั นี้ 1.1 วัยเด็ก (อายุ 0-18 ปี) จังหวัดสุรินทร์มีวัยเด็ก (อายุ 0-18 ปี) จานวน 312,478 คน คิดเป็น ร้อยละ 22.74 โดยพบว่า ส่วนใหญ่เป็นเพศชาย จานวน 160,545 คน คิดเป็นร้อยละ 23.49 และ เพศหญงิ จานวน 151,933 คน คดิ เป็นรอ้ ยละ 21.99 ดงั แผนภูมท่ี 1 ดังนี้ แผนภูมิที่ 1 ข้อมูลจานวนวัยเด็ก
17 1.2 เยาวชน (อายุ 19-25 ปี) มีจานวน 143,533 คน คิดเป็นร้อยละ 10.44 โดยพบว่า ส่วนใหญ่เปน็ เพศชาย จานวน 72,971 คน คิดเป็นร้อยละ 10.68 เพศหญิง จานวน 70,562 คน คิดเป็น รอ้ ยละ 10.21 แผนภมู ทิ ี่ 2 ขอ้ มูลจานวนเยาวชน 1.3 วัยแรงงาน (อายุ 26-59 ปี) เป็นวยั ทม่ี ีสัดสว่ นมากท่สี ุดเม่อื เปรยี บเทียบกับประชากรวัย อื่นในจังหวัดสุรินทร์ กล่าวคือ มีจานวน 693,894 คน คิดเป็นร้อยละ 50.49 โดยพบว่า ส่วนใหญ่เป็น เพศชาย จานวน 349,497 คน คิดเป็นร้อยละ 51.14 เพศหญิง จานวน 344,397 คน คิดเป็นร้อยละ 49.85 แผนภมู ทิ ี่ 3 ขอ้ มูลจานวนวัยแรงงาน 1.4 ผู้สูงอายุ (อายุ 60 – 100 ปี) มีจานวน 224,102 คน คิดเป็นร้อยละ 16.31 โดยส่วน ใหญเ่ ปน็ เพศหญิง 123,762 คน คิดเปน็ ร้อยละ 17.92 เพศชาย 100,340 คน คิดเปน็ รอ้ ยละ 14.68
18 แผนภมู ิท่ี 4 ข้อมูลจานวนผู้สงู อายุ 1.5 ผสู้ ูงอายุ (อายุ 100 ปีข้ึนไป) มีจานวน 262 คน คิดเป็นร้อยละ 0.02 โดยส่วนใหญ่เป็น เพศหญิง 162 คน คดิ เปน็ ร้อยละ 0.02 เพศชาย 100 คน คดิ เปน็ รอ้ ยละ 0.01 ซ่งึ จากขอ้ มูลดังกล่าว สามารถแสดงสัดสวนโครงสรางประชากรในแตละชวงวัย ดังแผนภูมทิ ่ี 5 แผนภูมทิ ี่ 5 สดั สวนโครงสรางประชากรในแตละชวงวัย
19 ส่วนท่ี 2 ข้อมลู สถานการณ์ทางสังคมตามมิติความมนั่ คงของมนุษย์ 12 มติ ิ มิติที่ 1 ดา้ นท่อี ยู่อาศยั ในปี 2562 ครัวเรือนในจังหวัดสุรินทร์ มีจานวน 397,878 ครัวเรือน พบว่า ประชาชนมีที่อยู่ อาศยั จาแนก ดังนี้ 1. ชุมชนผู้มีรายได้น้อย จานวน 73 แห่ง / 16,907 ครัวเรือน (ข้อมูลจาก สถาบันพัฒนา องค์กรชมุ ชน (องคก์ ารมหาชน) สานักงานภาคตะวันออกดฉียงเหนือ (พอช.) , 2563) 2. โครงการบ้านม่ันคง จานวน 11 ชุมชน / 1,310 ครัวเรือน (ข้อมูลจาก สถาบันพัฒนา องคก์ รชุมชน (องคก์ ารมหาชน) สานักงานภาคตะวันออกดฉยี งเหนือ (พอช.) , 2563) 3. ครัวเรือนที่มีความม่ันคงในที่อยู่อาศัยและบ้านมีสภาพคงทนถาวรตาม โดยจาแนกตาม ประเภททีอ่ ยู่อาศัย คดิ เปน็ สดั ส่วน ดงั นี้ 1. บ้านเดย่ี ว รอ้ ยละ 94.7 2. ห้องแถว/ตึกแถว/อาคารพาณิชย์ รอ้ ยละ 4.3 3. ทาวเฮา้ ส์ หรือบ้านแฝด รอ้ ยละ 0.4 4. ห้องชดุ ร้อยละ 0.3 5. เพงิ พักชวั่ คราว ร้อยละ 0.3 พบว่า ที่อยู่อาศัยเป็นบ้านเด่ียว มากท่ีสุด รองลงมา คือ ห้องแถว/ตึกแถว/อาคารพาณิชย์ และทพ่ี ักอาศัยแบบ หอ้ งชุด และ เพงิ พกั ชัว่ คราว มีจานวนน้อยทีส่ ดุ (ขอ้ มูลจาก สานักงานสถติ ิแห่งชาติ , 2562) มิตทิ ี่ 2 ด้านสุขภาพ 1. จานวนผู้ป่วยท่ีเข้ารับการรักษาในรอบปี 2563 พบว่า มีจานวน 1,536,867 คน แยกเป็น เพศชาย 664,344 คน เพศหญิง 872,523 คน (ข้อมูลจากสานักงานสาธารณสุขจังหวัดสุรินทร์ ณ เดือน กันยายน 2563) พบว่า ส่วนใหญเ่ ปน็ เพศหญงิ คิดเปน็ ร้อยละ 56.77 รายละเอียดดงั ตารางที่ 7 แผนภูมทิ ี่ 6 ตารางท่ี 7 : จานวนผู้ป่วยท่ีเข้ารบั การรกั ษาในรอบปี 2563 ลาดับ การเข้ารบั การรักษา จานวน (คน) ในสถานพยาบาล ชาย คดิ เปน็ รอ้ ยละ หญงิ คิดเปน็ ร้อยละ รวม 1 ผปู้ ่วยทเ่ี ขา้ รบั การ 664,344 43.23 872,523 56.77 1,536,867 รกั ษาในรอบปี 2563 แผนภูมิที่ 6 : จานวนผู้ป่วยที่ เข้ารับการรักษา ในรอบปี 2563
20 2. สถิติการเจ็บป่วยด้วยโรค 5 โรค ท่มี สี ถติ ใิ นระดับต้น ปี 2563 การเจ็บป่วยด้วย 5 โรค ท่ีมีสถิติในระดับต้น พบว่า ส่วนใหญ่เจ็บป่วยด้วยโรค ความดนั โลหิตสงู รอ้ ยละ 57.24 รองลงมา คือ โรคเบาหวาน รอ้ ยละ 31.15 และพบว่า เพศหญิงมีภาวะ ความเจบ็ ปว่ ยมากกว่าเพศชาย ดงั ตารางที่ 8 แผนภูมิท่ี 7 ตารางท่ี 8 : สถติ ิการเจ็บปว่ ยด้วยโรค 5 โรค ทม่ี สี ถติ ใิ นระดบั ตน้ ปี 2563 (ขอ้ มูล ณ เดอื นกนั ยายน 2563) ลาดับ โรค จานวน คดิ เปน็ ร้อยละ หญงิ ชาย 143,516 รวม 57.24 81,287 226,506 31.15 1 โรคความดันโลหติ สูง 82,990 9,251 123,243 5.32 6,198 21,039 3.18 2 โรคเบาหวาน 41,956 7,630 12,574 3.12 247,882 12,331 100 3 โรคหลอดเลอื ดสมอง 11,788 395,693 4 โรคหัวใจขาดเลือด 6,376 5 โรคมะเรง็ 4,701 รวมสถิติ 5 โรคอนั ดับตน้ 147,811 ท่มี า : สานักงานสาธารณสุขจงั หวัดสรุ นิ ทร์ แผนภูมิท่ี 7 : สถติ ิการเจ็บป่วย ด้วยโรค 5 โรค ทีม่ สี ถติ ิระดับตน้ แผนภูมิที่ 7 : การเจ็บปว่ ยดว้ ย 5 โรค ท่ีมีสถิติระดบั ต้น 3. ผูป้ ่วยด้านสขุ ภาพจติ ปี 2563 (ข้อมลู ณ เดอื นกนั ยายน 2563) สถติ ผิ ู้ปว่ ยดา้ นสุขภาพจติ มจี านวนท้ังส้ิน 50,129 คน (ชาย 27,567 คน , หญิง 22,562 คน) ซ่ึงจากสถิติผู้ป่วยดา้ นสุขภาพจิต พบว่า ส่วนใหญ่เป็นผู้ป่วยเพศชาย คิดเป็นร้อยละ 54.99 รายละเอียด ดงั ตารางที่ 9 แผนภมู ทิ ่ี 8 ตารางท่ี 9 : สถิติผปู้ ่วยด้านสุขภาพจิต (ข้อมูล ณ เดอื นกันยายน 2563) ลาดับ โรค จานวน (คน) รวม ชาย คิดเป็นร้อยละ หญงิ คดิ เปน็ ร้อยละ 50,129 1 ผ้ปู ว่ ยดา้ นสขุ ภาพจิต 27,567 54.99 22,562 45.01 ทมี่ า : สานักงานสาธารณสขุ จังหวดั สุรินทร์
21 แผนภูมิท่ี 8 : สถิติผู้ป่ว ยด้าน สขุ ภาพจิต 4. สถิตกิ ารตาย เปรยี บเทียบปี พ.ศ.2561-2562 สถิติการตาย เปรียบเทียบปี พ.ศ.2561-2562 จาแนกตามสาเหตุการตายที่สาคัญท่ีสุด และเพศ พบว่า สถิติการตายมีแนวโน้มเพิ่มมากข้ึน และส่วนใหญ่เป็นเพศชาย ส่วนสาเหตุการตาย ปี 2562 ส่วนใหญ่เกิดจากสาเหตุอ่ืนๆ จานวน 6,336 คน คิดเป็นร้อยละ 47.29 รองลงมา คือ มะเร็ง และเน้อื งอกทกุ ชนดิ จานวน 1,816 คน คิดเป็นรอ้ ยละ 13.55 ดังตารางท่ี 10 และแผนภูมิท่ี 9 ตารางที่ 10 : การตาย จาแนกตามสาเหตุทสี่ าคัญที่สดุ และเพศ พ.ศ.2561 – 2562 การตาย สาเหตุตาย 2561 2562 รวม ชาย หญิง รวม ชาย หญิง รวมยอด 12,797 7,173 5,624 13,399 7,691 5,708 มะเร็ง และเนือ้ งอกทกุ ชนิด 1,472 845 627 1,816 1,080 736 อุบัตเิ หตุ เหตกุ ารณ์ทไี่ ม่สามารถระบุ เจตนาและปัจจยั เสรมิ ทม่ี ีความ สมั พันธ์กับสาเหตกุ ารตาย 720 568 152 708 567 141 ความดนั เลอื ดสงู และโรคหลอดเลอื ด ในสมอง 1,098 562 536 1,131 565 566 โรคหวั ใจ 349 212 137 337 210 127 ปอดอักเสบและโรคอน่ื ๆ ของปอด 847 525 322 847 533 314 483 222 261 479 229 250 ไตอักเสบ กลมุ่ อาการของไตพกิ าร และไตพกิ าร โรคเก่ยี วกับตบั และตับอ่อน 714 478 236 1,170 755 415 การฆา่ ตวั ตาย ถกู ฆ่าตาย 91 78 13 80 60 20 เบาหวาน 327 135 192 287 143 144 วัณโรคทกุ ชนิด 157 104 53 166 114 52 โรคภูมคิ ุม้ กันบกพร่องเน่ืองจากไวรสั 74 48 26 42 25 17 อ่นื ๆ 6,465 3,396 3,069 6,336 3,410 2,926
22 ทมี่ า : สานักงานสาธารณสุขจงั หวัดสรุ นิ ทร์ แผนภมู ทิ ี่ 9 : การตาย จาแนกตามสาเหตกุ ารตาย 8 อันดับ ปี 2561-2562 5. จานวนหน่วยบรกิ ารสังกัดสานกั งานปลดั กระทรวงสาธารณสขุ 5.1 จานวนหน่วยบริการสังกัดสานักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข จาแนกตามระดับของ สถานพยาบาล ปี 2563 ในจังหวัดสุรินทร์ รวมจานวน 245 แห่ง เป็นเป็น โรงพยาบาลศูนย์ (รพศ.) 1 แห่ง โรงพยาบาลทั่วไป (รพท.) 1 แห่ง โรงพยาบาลชุมชน (รพช.) 15 แห่ง สาธารณสุขอาเภอ (สสอ.) 17 แหง่ โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สุขภาพตาบล (รพ.สต.) 211 แห่ง ดังตารางท่ี 11 ตารางท่ี 11 : จานวนหน่วยบริการสงั กดั สานักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข จาแนกตามระดับ สถานพยาบาล ปี 2563 สถานพยาบาลภาครฐั จานวน (แหง่ โรงพยาบาลศูนย์ (รพศ.) 1 โรงพยาบาลท่วั ไป (รพท.) 1 โรงพยาบาลชุมชน (รพช.) 15 สาธารณสขุ อาเภอ (สสอ.) 17 โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สุขภาพตาบล (รพ.สต.) 211 รวมจานวน 245 ทมี่ า : HDC Report กระทรวงสาธารณสุข ข้อมลู ณ เดอื นมถิ นุ ายน 2563 5.2 จานวนสถานพยาบาล จาแนกตามประเภท เปน็ รายอาเภอ ปี 2562 สถานพยาบาลในจังหวัดสุรินทร์ จาแนกตามประเภท เป็นรายอาเภอ ปี 2562 มีจานวน 451 แห่ง จาแนกเป็น โรงพยาบาลรัฐ บาล 18 แห่ง โรงพยาบาลเอกชน 2 แห่ง โรงพยาบาล ส่งเสรมิ สุขภาพตาบล 211 แห่ง และคลนิ ิกทกุ ประเภท 220 แหง่ ดังตารางท่ี 12
23 ตารางท่ี 12 : สถานพยาบาล จาแนกตามประเภท เป็นรายอาเภอ ปี 2562 อาเภอ โรงพยาบาล โรงพยาบาล โรงพยาบาลส่งเสริม คลนิ กิ รฐั บาล เอกชน สขุ ภาพตาบล ทกุ ประเภท อาเภอเมืองสุรินทร์ อาเภอชมุ พลบุรี 2 2 24 91 อาเภอท่าตมู 1 - 13 4 อาเภอจอมพระ 1 - 17 12 อาเภอปราสาท 1 - 11 6 อาเภอกาบเชงิ 1 - 23 23 อาเภอรัตนบรุ ี 1 - 10 8 อาเภอสนม 1 - 15 17 อาเภอศขี รภมู ิ 1 - 10 2 อาเภอสงั ขะ 1 - 21 11 อาเภอลาดวน 1 - 18 19 อาเภอสาโรงทาบ 1 - 5 6 อาเภอบวั เชด 1 - 11 4 อาเภอพนมดงรกั 1 - 8 6 อาเภอศรีณรงค์ 1 - 7 5 อาเภอเขวาสินรนิ ทร์ 1 - 6 1 อาเภอโนนนารายณ์ 1 - 5 2 1 - 7 3 รวมยอด 18 2 211 220 ทมี่ า : สานักงานสถิติแห่งชาติ 5.3 จานวนเจา้ หนา้ ทีท่ างการแพทยข์ องรฐั บาล เป็นรายอาเภอ ปี 2562 จานวนเจ้าหน้าท่ีทางการแพทย์ของรัฐบาล เป็นรายอาเภอ ปี 2562 มีจานวนทั้งส้ิน 2,640 คน จาแนกเป็น แพทย์ จานวน 411 คน ทันตแพทย์ จานวน 109 คน เภสัชกร จานวน 174 คน พยาบาล จานวน 1,941 คน และพยาบาลเทคนิค จานวน 5 คน อาเภอที่มเี จา้ หนา้ ที่ทางการแพทย์มากที่สุด คือ อาเภอ เมืองสุรินทร์ มีจานวน 1,246 คน รองลงมา คือ อาเภอปราสาท มีจานวน 247 คน ส่วนอาเภอท่ีมีเจ้าหน้าท่ีทางการแพทย์ของรัฐ น้อยท่สี ดุ คอื อาเภอโนนนารายณ์ มจี านวน 25 คน ดังตารางที่ 13
24 ตารางที่ 13 : เจ้าหน้าที่ทางการแพทยข์ องรัฐบาล เปน็ รายอาเภอ ปี 2562 เจ้าหน้าทีท่ างการแพทย์ของรฐั บาล (คน) อาเภอ แพทย์ ทนั ต เภสัชกร พยาบาล พยาบาล รวมจานวน แพทย์ เทคนคิ 1,246 อาเภอเมอื งสรุ นิ ทร์ 233 23 58 931 1 64 119 อาเภอชุมพลบุรี 7 4 5 48 - 60 อาเภอทา่ ตมู 1 247 อาเภอจอมพระ 19 8 9 82 - 75 อาเภอปราสาท - 125 6 6 6 42 43 182 41 10 18 178 150 100 อาเภอกาบเชิง 10 5 7 51 2 53 1 44 อาเภอรัตนบุรี 14 8 12 90 - 47 - 31 อาเภอสนม 4 3 5 31 - 29 - 25 อาเภอศีขรภมู ิ 19 10 14 139 - 2,640 - อาเภอสังขะ 22 9 11 108 - - อาเภอลาดวน 9 5 8 78 - อาเภอสาโรงทาบ 6 3 5 39 อาเภอบัวเชด 4 3 4 33 อาเภอพนมดงรกั 6 4 4 33 อาเภอศรณี รงค์ 4 3 3 21 อาเภอเขวาสนิ รินทร์ 4 3 3 19 อาเภอโนนนารายณ์ 3 2 2 18 - รวมยอด 411 109 174 1,941 5 ท่มี า : สานกั งานสถิติแหง่ ชาติ 5.4 ประชากรต่อเจา้ หน้าทที่ างการแพทย์ของรฐั บาล เปน็ รายอาเภอ ปี 2562 ประชากรต่อเจ้าหน้าที่ทางการแพทย์ของรัฐบาล เป็นรายอาเภอ ปี 2562 พบว่า ประชากรท้ังจังหวัดต่อแพทย์ คือ 3,397 : 1 , ประชากรทั้งจังหวัดต่อทันตแพทย์ คือ 12,807 : 1 , ประชากรท้ังจังหวัดต่อเภสัชกร คือ 8,023 : 1 , ประชากรท้ังจังหวัดต่อพยาบาล คือ 719 : 1 และ ประชากรท้งั จังหวดั ต่อพยาบาลเทคนิค คอื 279,200 : 1 ดงั ตารางท่ี 14
25 ตารางที่ 14 : ประชากรต่อเจ้าหน้าที่ทางการแพทยข์ องรฐั บาล เปน็ รายอาเภอ ปี 2562 ประชากรตอ่ เจา้ หน้าทที่ างการแพทย์ทัง้ หมด อาเภอ แพทย์ ทนั ตแพทย์ เภสัชกร พยาบาล พยาบาล เทคนิค อาเภอเมอื งสรุ นิ ทร์ 5,991 60,696 24,069 1,499 1,395,999 อาเภอชุมพลบุรี 199,428 349,000 279,200 29,083 - อาเภอท่าตูม อาเภอจอมพระ 73,474 174,500 155,111 17,024 1,395,999 อาเภอปราสาท 232,667 232,667 232,667 33,238 - 34,049 139,600 77,556 7,843 - อาเภอกาบเชงิ 139,600 279,200 199,428 27,373 698,000 อาเภอรัตนบุรี อาเภอสนม 99,714 174,500 116,333 15,511 1,395,999 อาเภอศีขรภูมิ อาเภอสงั ขะ 349,000 465,333 279,200 45,032 - อาเภอลาดวน อาเภอสาโรงทาบ 73,474 139,600 99,714 10,043 - อาเภอบวั เชด อาเภอพนมดงรัก 63,455 155,111 126,909 12,926 - อาเภอศรณี รงค์ อาเภอเขวาสินรินทร์ 155,111 279,200 174,500 17,897 - 232,667 465,333 279,200 35,795 - 349,000 465,333 349,000 42,303 - 232,667 349,000 349,000 42,303 - 349,000 465,333 465,333 66,476 - 349,000 465,333 465,333 73,474 - อาเภอโนนนารายณ์ 465,333 698,000 698,000 77,556 - รวมยอด 3,397 12,807 8,023 719 279,200 ทม่ี า : สานักงานสถิติแหง่ ชาติ มิตทิ ี่ 3 ดา้ นอาหาร รา้ นอาหารและแผงลอยทไ่ี ด้ผา่ นมาตรฐาน/ผ่านการรับรอง ดังตารางที่ 15 ตารางท่ี 15 : ร้านอาหารและแผงลอยทไี่ ด้ผ่านมาตรฐาน/ผา่ นการรับรอง ร้านอาหารและแผงลอยที่ไดผ้ ่านมาตรฐาน/ผา่ นการรบั รอง จานวน Clean Food Good Taste (CFGT) 595 ตัวอยา่ ง มาตรฐานอาหารฮาลาล - ทม่ี า : สานกั งานสาธารณสุขจงั หวัดสรุ ินทร์ ,2563 หมายเหตุ : การสุม่ ตรวจเฝา้ ระวังเพ่ือควบคุมป้องกนั การระบาดของโรค Covid-19 ในโรงครวั โรงพยาบาลอาหาร ปลอดภยั 17 แห่ง , ร้านอาหารในโรงพยาบาลอาหารปลอดภยั 17 แหง่ และรา้ นอาหารในพ้นื ที่ อปท. มติ ิท่ี 4 ดา้ นการศึกษา 1. การจัดการศกึ ษาของจังหวัดสุรนิ ทร์ จาแนกตามสงั กัดได้ ดังน้ี 1.1 สงั กดั กระทรวงศึกษาธิการ มี จานวน 4 เขตการศึกษา ไดแ้ ก่
26 สานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 1 รับผิดชอบพื้นที่ 6 อาเภอ ประกอบด้วย อาเภอเมืองสุรินทร์ อาเภอจอมพระ อาเภอลาดวน อาเภอศีขรภูมิ อาเภอสาโรงทาบ และ อาเภอเขวาสนิ รินทร์ มสี ถานศึกษา จานวน 292 แห่ง สานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 2 รับผิดชอบพื้นท่ี 5 อาเภอ ประกอบด้วย อาเภอชุมพลบรุ ี อาเภอท่าตูม อาเภอรัตนบรุ ี อาเภอสนม และอาเภอโนนนารายณ์ มีสถานศึกษา จานวน 218 แหง่ สานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 3 รับผิดชอบพื้นท่ี 6 อาเภอ ประกอบด้วย อาเภอปราสาท อาเภอกาบเชงิ อาเภอบวั เชด อาเภอสังขะ อาเภอศรีณรงค์ และอาเภอพนมดงรัก มีสถานศึกษา จานวน 233 แห่ง สานกั งานเขตพน้ื ท่กี ารศึกษามธั ยมศึกษาสรุ ินทร์ เขต 33 มสี ถานศึกษาจานวน 85 แห่ง สานักงานคณะกรรมการสง่ เสรมิ การศกึ ษาเอกชน จานวน 11 แห่ง สานกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศึกษา มจี านวน 8 แห่ง สานกั งานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย จานวน 159 แห่ง 1.3 สงั กัดกระทรวงมหาดไทย โรงเรียนในระบบสังกัด องค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน (รร.เทศบาล) จานวน 11 แห่ง ศนู ยพ์ ัฒนาเด็กเลก็ สังกัดองคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถิ่น จานวน 548 แหง่ 1.4 สงั กัดสานักงานตารวจแห่งชาติ กองบัญชาการตารวจตระเวนชายแดนท่ี 21 (โรงเรียนตารวจตระเวนชายแดน) จานวน 7 แห่ง 1.5 สงั กดั สานกั งานพระพุทธศาสนาแหง่ ชาติ สานักงานพระพทุ ธศาสนาจังหวัดสรุ ินทร์ จานวน 8 แหง่ 1.6 สงั กดั กระทรวงสาธารณสขุ วิทยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี จานวน 1 แหง่ 1.7 สงั กัดกระทรวงการอุดมศกึ ษา วิทยาศาสตร์ วิจยั และนวัตกรรม มหาวทิ ยาลัยราชภฎั สรุ นิ ทร์ จานวน 1 แหง่ โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยราชภฎั สุรินทร์ จานวน 1 แหง่ มหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลอสี าน วทิ ยาเขตสรุ นิ ทร์ จานวน 1 แห่ง มหาวทิ ยาลยั จุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย วิทยาเขตสรุ ินทร์ จานวน 1 แหง่ มหาวทิ ยาลยั รามคาแหง สาขาวิทยบรกิ ารเฉลมิ พระเกียรติจังหวดั สรุ นิ ทร์ 1.8 สงั กัดกระทรวงการพฒั นาสงั คมและความมนั่ คงของมนษุ ย์ สถานรับเลยี้ งเดก็ เอกชน จานวน 10 แห่ง ดังตารางท่ี 16 ดงั นี้
27 ตารางที่ 16 : สถานศึกษาจาแนกตามสงั กัด เป็นรายอาเภอ ปกี ารศึกษา 2562 สังกัด รวม สนง.คณะ สนง. กรม ส่วน สนง. สนง. สนง. จานวน กรรมการ ราช (แหง่ ) การศกึ ษา คณะกรรม ส่งเสริม การ คณะ คณะ สง่ เสริม การ การ อืน่ กรรม กรรมการ การศกึ ษา ขน้ั การการ การอุดม นอกระบบ พื้นฐาน ส่งเสริม ปกครอง อาชีว ศึกษา ฯ(กศน.) การศกึ ษา สว่ น ศึกษา เอกชน ทอ้ งถ่นิ เมอื งสุรินทร์ 163 124 6 3 1 3 5 21 ชุมพลบรุ ี 60 51 - - -- - 9 ทา่ ตูม 85 72 1 1 - 1 - 10 จอมพระ 54 45 - - -- - 9 ปราสาท 104 82 2 - 1 1 - 18 กาบเชิง 40 32 1 - 1- - 6 รัตนบุรี 74 60 - 1 - 1 - 12 สนม 40 33 - - -- - 7 ศขี รภมู ิ 102 85 1 - - 1 - 15 สังขะ 87 71 - 1 2 1 - 12 ลาดวน 26 21 - - -- - 5 สาโรงทาบ 45 34 - 1 - - - 10 บัวเชด 32 24 - - 2- - 6 พนมดงรัก 33 28 - - 1- - 4 ศรณี รงค์ 23 18 - - -- - 5 เขวาสินรินทร์ 30 25 - - -- - 5 โนนนารายณ์ 31 26 - - -- - 5 รวมยอด 1,029 831 11 7 88 5 159 ทม่ี า : สานกั งานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 1, 2 และ 3 สานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษามัธยมศึกษา เขต 33, สานกั งานศกึ ษาธกิ ารจังหวดั สุรนิ ทร์ ,สานกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศึกษาสรุ ินทร์ , สานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา สรุ นิ ทร์ , สานกั งานสง่ เสริมการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั จังหวัดสรุ นิ ทร์ หมายเหตุ : สว่ นราชการอ่นื หมายถงึ โรงเรียนตารวจตระเวนชายแดน และ โรงเรยี นสาธติ มหาวิทยาลยั ราชภฏั สรุ ินทร์ จากตารางท่ี 16 พบว่า จังหวัดสุรินทร์มีสถานศึกษาที่จัดการเรียบการสอน จานวน 1,029 แห่ง ส่วนใหญอ่ ยสู่ งั กดั สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน จานวน 831 แห่ง รองลงมา คือ สังกัด สานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย จานวน 159 แห่ง และพบว่า สถานศึกษาสว่ นใหญอ่ ยทู่ ่อี าเภอเมอื งสรุ นิ ทร์ มีจานวน 163 แห่ง รองลงมา คือ อาเภอปราสาท มีจานวน 104 แห่ง ส่วนอาเภอท่ีมีสถานศึกษาน้อยที่สดุ คอื อาเภอศรีณรงค์ มีจานวน 23 แห่ง
28 2. จานวนนักเรียน ครู และสถานศึกษาในระบบจาแนกตามสังกัดสานักงานคณะกรรมการ การศึกษาข้ันพ้ืนฐาน สานักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน กรมส่งเสริมการปกครองส่วน ท้องถิ่น และส่วนราชการอื่น (มหาวิทยาลัยราชภัฎสุรินทร์ (รร.สาธิต มหาวิทยาลัยราชภัฎสุรินทร์) , สานักงานตารวจแหง่ ชาติ (โรงเรยี นตารวจตระเวนชายแดน) ในปีการศึกษา 2562 มีสถานศึกษา จานวน 857 แหง่ มนี ักเรยี น จานวน 192,853 คน มีครูผู้สอน จานวน 11,808 คน และอัตราส่วนนักเรียนต่อครู 16.4 : 1 ดังตารางที่ 17-22 ตารางท่ี 17 : แสดงสถานศกึ ษา ครู และนักเรียน ปีการศึกษา 2561 - 2562 ปี 2561 ปี 2562 อาเภอ สถาน นกั เรียน ครผู ู้สอน นกั เรียน: สถาน นักเรียน ครผู สู้ อน นกั เรียน: ศึกษา (คน) (คน) ครู ศึกษา (คน) (คน) ครู ยอดรวม 856 197,521 11,877 16.63 857 192,853 11,808 16.4 เมอื งสรุ นิ ทร์ 133 42,879 2,349 18.25 134 40,274 2,578 16.7 ชุมพลบุรี 51 8,246 600 13.74 51 8,214 473 15.7 ท่าตมู 74 12,764 919 13.89 74 12,502 635 15.9 จอมพระ 45 8,732 512 17.05 45 8,267 547 15.6 ปราสาท 85 21,181 1,266 16.73 85 21,240 1,325 16.6 กาบเชิง 34 9,365 526 17.80 34 9,294 582 16.4 รัตนบุรี 61 11,820 782 15.12 61 11,757 565 18.1 สนม 33 5,508 386 14.27 33 5,455 302 15.8 ศขี รภมู ิ 86 18,763 1,031 18.20 86 18,337 1,119 17.1 สงั ขะ 74 19,498 1,166 16.72 74 19,484 1,236 16 ลาดวน 21 5,126 291 17.62 21 5,124 327 16.7 สาโรงทาบ 35 7,086 389 18.22 35 6,914 404 17.5 บัวเชด 26 6,942 408 17.01 26 6,901 477 15.3 พนมดงรกั 19 5,369 313 17.15 29 5,317 305 17.7 ศรณี รงค์ 28 5,798 382 15.18 18 5,663 382 14.9 เขวาสินรนิ ทร์ 25 4,320 266 16.24 25 4,087 276 15.1 โนนนารายณ์ 26 4,124 291 14.17 26 4,023 225 15.4 ทีม่ า : สานกั งานเขตพืน้ ที่การศกึ ษาประถมศกึ ษา เขต 1, 2 และ 3 สานกั งานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาสุรินทร์ เขต 33,ศึกษาธิการจังหวัดสุรินทร์ ,สถาบันการศึกษาสังกัด สนง.คณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชนภายใน จงั หวัด สุรินทร์ ,กรมส่งเสรมิ การปกครองส่วนท้องถ่นิ จากตารางที่ 17 พบว่า ในปีการศึกษา 2562 จานวนนักเรียนลดลงจากปีการศึกษา 2561 จานวน 4,668 คน จานวนครูผู้สอน ลดลง จานวน 69 คน ส่วนจานวนสถานศึกษาเพิ่มขึ้น จานวน 1 แหง่
29 ตารางท่ี 18 : แสดงจานวนนักเรียน จาแนกตามสังกดั เปน็ รายอาเภอ ปีการศึกษา 2562 สังกดั อาเภอ รวม สนง. สนง. กรมสง่ เสรมิ สว่ นราชการ คณะกรรมการ คณะกรรมการ การปกครอง อ่นื การศกึ ษาขั้น ส่งเสรมิ ส่วนท้องถนิ่ 165 พน้ื ฐาน การศึกษา - เอกชน - - อาเภอเมืองสรุ นิ ทร์ 40,274 35,144 2,903 2,062 160 248 อาเภอชมุ พลบุรี 8,214 8,214 - - - - อาเภอทา่ ตูม 12,502 11,091 550 861 - 291 อาเภอจอมพระ 8,267 8,267 - - - - อาเภอปราสาท 21,240 20,478 602 - 287 111 อาเภอกาบเชงิ 9,294 8,977 69 - - - อาเภอรัตนบุรี 11,757 11,384 - 373 - 1,262 อาเภอสนม 5,455 5,455 - - อาเภอศีขรภูมิ 18,337 17,415 922 - อาเภอสังขะ 19,484 18,711 - 482 อาเภอลาดวน 5,124 5,124 - - อาเภอสาโรงทาบ 6,914 6,718 - 196 อาเภอบวั เชด 6,901 6,614 - - อาเภอพนมดงรกั 5,317 5,206 - - อาเภอศรีณรงค์ 5,663 5,663 - - อาเภอเขวาสินรินทร์ 4,087 4,087 - - อาเภอโนนนารายณ์ 4,023 4,023 - - รวมยอด 192,853 182,571 5,046 3,974 ทีม่ า : สานกั งานเขตพน้ื ที่การศกึ ษาประถมศกึ ษา เขต 1, 2 และ 3 สานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษามัธยมศึกษาสุรินทร์ เขต 33,ศึกษาธกิ ารจงั หวัดสุรนิ ทร์ ,สถาบันการศึกษาสงั กดั สนง.คณะกรรมการส่งเสรมิ การศึกษาเอกชนภายในจังหวัด สุรินทร์ , กรมสง่ เสริมการปกครองสว่ นท้องถ่นิ จากตารางที่ 18 พบว่า นกั เรยี นสว่ นใหญศ่ กึ ษาอยใู่ นสถานศึกษาสังกดั สานักงานคณะกรรมการ การศึกษาขั้นพื้นฐาน มีจานวน 182,571 คน คิดเป็นร้อยละ 94.67 รองลงมา คือ สังกัดสานักงาน คณะกรรมการสง่ เสริมการศกึ ษาเอกชน มีจานวน 5,046 คน คิดเป็นรอ้ ยละ 2.62 อาเภอที่มีนักเรียนมากท่ีสุด คือ อาเภอเมืองสุรินทร์ มีจานวน 40,274 คน รองลงมา คือ อาเภอปราสาท มจี านวน 21,240 คน ส่วนอาเภอท่ีมีนักเรียนน้อยท่สี ดุ คือ อาเภอโนนนารายณ์ มีจานวน 4,023 คน
30 ตารางที่ 19 : แสดงจานวนนกั เรยี น จาแนกตามเพศ และชน้ั เรยี น ปกี ารศึกษา 2562 ชัน้ เรยี น รวมจานวน (คน) รวม ชาย หญงิ ก่อนประถมศึกษา 30,013 15,360 14,653 อนบุ าล 1 1,548 776 772 อนบุ าล 2 14,192 7,196 6,996 อนุบาล 3 14,262 7,380 6,882 เดก็ เลก็ 11 83 ประถมศึกษา 94,428 48,652 45,776 ประถม 1 16,291 8,410 7,881 ประถม 2 16,323 8,343 7,980 ประถม 3 15,183 7,802 7,381 ประถม 4 15,783 8,062 7,721 ประถม 5 15,186 7,991 7,195 ประถม 6 15,662 8,044 7,618 มธั ยมตน้ 45,752 22,998 22,754 มัธยม 1 15,614 7,970 7,644 มัธยม 2 15,356 7,746 7,610 มธั ยม 3 14,782 7,282 7,500 มธั ยมปลาย 22,660 8,511 14,149 มัธยม 4 7,779 2,989 4,790 มธั ยม 5 7,637 2,893 4,744 มธั ยม 6 7,244 2,629 4,615 รวมจานวน 192,853 95,521 97,332 ทม่ี า : สานกั งานเขตพ้ืนทีก่ ารศึกษาประถมศึกษา เขต 1, 2 และ 3 สานกั งานเขตพ้ืนที่การศกึ ษามัธยมศึกษาสุรินทร์ เขต 33,ศึกษาธิการจังหวัดสุรินทร์ ,สถาบันการศึกษาสังกัด สนง.คณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชนภายใน จงั หวัด สรุ นิ ทร์ , กรมสง่ เสรมิ การปกครองส่วนทอ้ งถ่นิ จากตารางที่ 19 พบว่า ปีการศึกษา 2562 นักเรียนส่วนใหญ่เป็นนักเรียนหญิง มีจานวน 97,332 คน คิดเป็นร้อยละ 50.47 และส่วนใหญ่เป็นนักเรียนที่ศึกษาระดับช้ันประถมศึกษา มีจานวน 94,528 คน คดิ เป็นรอ้ ยละ 48.96 รองลงมาคือ นักเรียนที่ศึกษาระดับช้ันมัธยมศึกษาตอนต้น มีจานวน 45,752 คน คดิ เป็นรอ้ ยละ 23.72
31 ตารางที่ 20 : แสดงจานวนห้องเรียน จาแนกตามระดบั การศกึ ษา เป็นรายอาเภอ ปีการศึกษา 2562 รวม ระดบั การศึกษา อาเภอ กอ่ น ประถมศึกษา มัธยมศึกษาต้น มัธยมศึกษา ประถมศกึ ษา ปลาย อาเภอเมืองสุรนิ ทร์ 1,878 367 958 331 222 อาเภอชมุ พลบรุ ี 524 103 304 84 33 อาเภอท่าตมู 769 147 443 122 57 อาเภอจอมพระ 483 87 257 95 44 อาเภอปราสาท 985 174 567 167 77 อาเภอกาบเชิง 426 74 226 94 32 อาเภอรัตนบรุ ี 648 118 367 111 52 อาเภอสนม 327 61 191 51 24 อาเภอศขี รภมู ิ 936 174 510 172 80 อาเภอสังขะ 923 165 497 173 88 อาเภอลาดวน 242 42 122 51 27 อาเภอสาโรงทาบ 391 71 214 73 33 อาเภอบัวเชด 328 59 176 60 33 อาเภอพนมดงรกั 247 45 137 41 24 อาเภอศรณี รงค์ 305 61 177 57 10 อาเภอเขวาสนิ รินทร์ 251 51 140 42 18 อาเภอโนนนารายณ์ 236 46 138 34 18 รวมยอด 9,899 1,845 5,424 1,758 872 ทมี่ า : สานกั งานเขตพื้นที่การศกึ ษาประถมศกึ ษา เขต 1, 2 และ 3 สานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษามัธยมศึกษาสุรินทร์ เขต 33,ศึกษาธิการจงั หวัดสรุ ินทร์ ,สถาบนั การศึกษาสังกัด สนง.คณะกรรมการสง่ เสรมิ การศึกษาเอกชนภายในจังหวัด สุรินทร์ , กรมสง่ เสริมการปกครองส่วนทอ้ งถน่ิ จากตารางท่ี 20 พบว่า ปีการศึกษา 2562 มีห้องเรียนทั้งหมด 9,899 ห้อง ระดับการศึกษา ทมี่ ีห้องเรยี นมากท่สี ุด คอื ระดบั ช้ันประถมศึกษา มีจานวน 5,424 ห้อง คิดเป็นร้อยละ 54.79 รองลงมา คือ ระดบั ช้นั ก่อนประถมศกึ ษา มีจานวน 1,845 หอ้ ง คดิ เป็นร้อยละ 18.64 อาเภอท่ีมีห้องเรียนมากท่ีสุด คือ อาเภอเมืองสุรินทร์ มีจานวน 1,878 ห้อง รองลงมาคือ อาเภอปราสาท มจี านวน 985 หอ้ ง ส่วนอาเภอที่มีห้องเรียนน้อยที่สุด คือ อาเภอโนนนารายณ์ มีจานวน 236 หอ้ ง
32 ตารางที่ 21 : อตั ราสว่ นนกั เรยี นต่อครู เป็นรายอาเภอ ปีการศกึ ษา 2562 อตั ราส่วนนักเรยี นต่อครู อาเภอ รวม ก่อน ประถมศึกษา มธั ยมศกึ ษา มัธยมศกึ ษา ประถมศกึ ษา ตอนต้น ตอนปลาย อาเภอเมอื งสุรินทร์ 16.7 23.7 16.2 16.1 14.3 อาเภอชมุ พลบรุ ี 15.7 19.2 13.6 20.2 15.4 อาเภอท่าตมู 15.9 18.9 14 29.1 10.2 อาเภอจอมพระ 15.6 27.3 15.2 14 13.6 อาเภอปราสาท 16.6 21.3 16.2 15.9 14.7 อาเภอกาบเชงิ 16.4 20.3 16.8 15.2 13.1 อาเภอรัตนบุรี 18.1 19.4 14.4 37.8 16.8 อาเภอสนม 15.8 18.4 13.5 23.4 14.8 อาเภอศีขรภมู ิ 17.1 31.6 17.5 14.2 13.4 อาเภอสงั ขะ 16 22.8 16 13.6 14.7 อาเภอลาดวน 16.7 24.2 16.4 16.3 14.3 อาเภอสาโรงทาบ 17.5 28.9 18.3 12.9 19.9 อาเภอบวั เชด 15.3 17.6 16.8 13.5 12.3 อาเภอพนมดงรกั 17.7 21.1 18.2 15.1 16.8 อาเภอศรณี รงค์ 14.9 20.4 14.9 12.5 12.8 อาเภอเขวาสินรนิ ทร์ 15.1 22.9 17.7 10.8 11.4 อาเภอโนนนารายณ์ 15.4 15.3 13.5 35.1 12 รวมยอด 16.4 22.1 15.8 16.3 14 ทมี่ า : สานกั งานเขตพืน้ ที่การศกึ ษาประถมศกึ ษา เขต 1, 2 และ 3 สานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษามัธยมศึกษาสุรินทร์ เขต 33,ศกึ ษาธกิ ารจังหวัดสรุ นิ ทร์ ,สถาบันการศกึ ษาสงั กัด สนง.คณะกรรมการสง่ เสรมิ การศึกษาเอกชนภายในจังหวัด สุรินทร์ , กรมสง่ เสรมิ การปกครองสว่ นทอ้ งถิน่ จากตารางท่ี 21 พบว่า ปีการศึกษา 2562 อัตราส่วนนักเรียนต่อครู คือ 16.4 : 1 จาแนกตาม ระดับการศกึ ษา พบว่า อัตราสว่ นนกั เรยี นต่อครู ระดบั ชนั้ ก่อนประถมศกึ ษา คอื 22.1 : 1 ประถมศึกษา คือ 15.8 : 1 ระดับช้ันมัธยมศึกษาตอนต้น คือ 35.1 : 1 และระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย คือ 14 : 1 ดงั แผนภมู ิที่ 8 แผนภมู ิที่ 10 : แสดงอตั รานกั เรียนต่อครู ปีการศึกษา 2562
33 ตารางที่ 22 : อัตราส่วนนกั เรยี นต่อห้องเรียน เป็นรายอาเภอ ปีการศกึ ษา 2562 อตั ราส่วนนกั เรยี นต่อหอ้ งเรยี น อาเภอ รวม ก่อน ประถมศกึ ษา มัธยมศึกษา มัธยมศึกษา ประถมศึกษา ตอนต้น ตอนปลาย อาเภอเมืองสรุ นิ ทร์ 21.4 17.4 18.7 29.9 27.3 23.8 อาเภอชมุ พลบุรี 15.7 13.1 14 21.6 22.8 24.4 อาเภอทา่ ตมู 16.3 13.1 14.4 23.6 27.2 26.3 อาเภอจอมพระ 17.1 13.8 13.9 25.6 27.4 27 อาเภอปราสาท 21.6 18.6 19.6 28.7 26.9 24.9 อาเภอกาบเชงิ 21.8 20.9 20.4 24.6 28.1 25.4 อาเภอรัตนบุรี 18.1 14.3 15.7 25.8 25.8 23.2 อาเภอสนม 16.7 12.7 14.7 23.8 24.3 22.1 อาเภอศีขรภมู ิ 19.6 16.2 17.5 25.7 24.1 อาเภอสังขะ 21.1 19.4 19.7 25 อาเภอลาดวน 21.2 16.7 18 28.8 อาเภอสาโรงทาบ 17.7 13.8 15.8 23.6 อาเภอบวั เชด 21 17.3 19.5 26.5 อาเภอพนมดงรัก 21.5 19.7 20.5 26.1 อาเภอศรณี รงค์ 18.6 17.4 17.9 20.8 อาเภอเขวาสินรินทร์ 16.3 12.1 14.9 23.3 อาเภอโนนนารายณ์ 17 13.9 15.8 22.7 รวมยอด 19.5 16.3 17.4 26 26 ทม่ี า : สานักงานเขตพืน้ ท่ีการศึกษาประถมศกึ ษา เขต 1, 2 และ 3 สานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษามัธยมศึกษาสุรินทร์ เขต 33,ศึกษาธกิ ารจงั หวัดสรุ ินทร์ ,สถาบันการศึกษาสงั กดั สนง.คณะกรรมการส่งเสรมิ การศึกษาเอกชนภายในจังหวัด สุรินทร์ , กรมสง่ เสรมิ การปกครองสว่ นทอ้ งถ่นิ จากตารางที่ 22 พบวา่ ปกี ารศกึ ษา 2562 อตั ราส่วนนกั เรยี นต่อห้องเรยี น คอื 19.5 : 1 จาแนก ตามระดับการศึกษา พบว่า อัตราส่วนนักเรียนต่อห้องเรียน ระดับช้ันก่อนประถมศึกษา คือ 16.3 : 1 ประถมศกึ ษา คือ 17.4 : 1 ระดับช้ันมัธยมศึกษาตอนต้น คือ 26 : 1 และระดับช้ันมัธยมศึกษาตอนปลาย คอื 26 : 1 แผนภูมิที่ 11 : แสดงอตั รานกั เรยี นตอ่ หอ้ งเรยี น ปกี ารศึกษา 2562
34 3. จานวนนักเรียน ครู และสถานศึกษาในระบบจาแนกตามสังกัดสานักงานคณะกรรมการ การอาชวี ศึกษา และสานักงานคณะกรรมการการอดุ มศึกษา ดังตาราง 23 - 24 ตารางท่ี 23 : แสดงจานวนสถานศึกษา อาจารย์ และนักศึกษาในระดับอาชีวศึกษา สังกัดสานักงาน คณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษา จาแนกตามเพศ ปกี ารศกึ ษา 2562 สงั กัด จานวน อาจารย์ นักศกึ ษา สถานศึกษา รวม ชาย หญิง รวม ชาย หญิง สถาบนั อาชวี ศึกษา 8 522 298 224 16,856 10,311 6,545 รัฐบาล สถาบนั อาชีวศึกษา - - -- - - - เอกชน รวมยอด 8 522 298 224 16,856 10,311 6,545 ที่มา : สถาบนั การศกึ ษาสงั กัด สนง.คณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษาภายในจงั หวดั สุรนิ ทร์ จากตารางท่ี 23 พบวา่ สถานศกึ ษาในสงั กดั สานักงานคณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษาของจังหวัด สุรินทร์ ปีการศกึ ษา 2562 มีสถาบนั อาชีวศกึ ษารัฐบาล จานวน 8 แห่ง มีอาจารย์ จานวน 522 คน และ มีนกั ศึกษา จานวน 16,856 คน ส่วนใหญ่เปน็ นักศึกษาชาย คิดเป็นรอ้ ยละ 61.17 ตารางท่ี 24 : แสดงจานวนสถานศึกษา อาจารย์ และนักศึกษาในระดับอุดมศึกษา สังกัดสานักงาน คณะกรรมการการอดุ มศึกษา จาแนกตามเพศ ปีการศกึ ษา 2562 สงั กดั จานวน อาจารย์ นกั ศกึ ษา สถานศกึ ษา รวม ชาย หญงิ รวม ชาย หญิง สถาบนั อุดมศึกษาของรฐั 5 756 365 391 8,570 3,282 5,288 สถาบันอดุ มศกึ ษาของเอกชน - - -- - - - รวมยอด 5 756 365 391 8,570 3,282 5,288 ที่มา : สถาบันการศึกษาสังกัด สนง.คณะกรรมการการอดุ มศกึ ษาภายในจงั หวัด สุรินทร์ จากตารางที่ 24 พบวา่ สถานศกึ ษาในสังกดั สานกั งานคณะกรรมการการอุดมศึกษาของจังหวัด สุรนิ ทร์ ปกี ารศกึ ษา 2562 มีสถาบนั อุดมศกึ ษาของรัฐ จานวน 5 แห่ง มีอาจารย์ จานวน 756 คน และ มนี กั ศึกษา จานวน 8,570 คน สว่ นใหญเ่ ป็นนักศึกษาหญิง คดิ เปน็ รอ้ ยละ 61.70 4. จานวนผู้เรียน/นักเรียน ในสังกัดสานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม อัธยาศัย ดังตาราง 25
35 ตารางที่ 25 : แสดงจานวนผู้เรยี น/นกั เรียน ในสงั กัดสานักงานสง่ เสรมิ การศึกษานอกระบบและการศึกษา ตามอธั ยาศยั จาแนกตามกจิ กรรมการศึกษา และเพศ เป็นรายอาเภอ ปีการศึกษา 2562 อาเภอ การศึกษาขั้นพ้ืนฐาน การศกึ ษาเพ่อื พฒั นา การศึกษาเพ่อื สังคมและ อาชีพ ชุมชน รวม ชาย หญงิ รวม ชาย หญงิ รวม ชาย หญิง อาเภอเมืองสุรินทร์ 3,728 2,451 1,277 2,194 411 1,783 1,020 483 537 อาเภอชุมพลบรุ ี 2,010 1,143 867 - - - - - - อาเภอทา่ ตมู 2,436 1,512 924 - - - 310 142 168 อาเภอจอมพระ 2,104 1,300 804 - - - 361 69 292 อาเภอปราสาท 4,757 2,720 2,037 - - - 301 55 246 อาเภอกาบเชิง 1,131 663 468 - - - - - - อาเภอรัตนบุรี 4,105 2,558 1,547 - - - 41 15 26 อาเภอสนม 1,549 972 577 - - - 129 51 78 อาเภอศขี รภูมิ 3,367 1,975 1,392 - - - - - - อาเภอสงั ขะ 2,006 1,162 844 292 54 238 297 112 185 อาเภอลาดวน 1,153 711 442 - - - - - - อาเภอสาโรงทาบ 1,904 1,156 748 - - - - - - อาเภอบัวเชด 2,025 1,186 839 72 12 60 184 64 120 อาเภอพนมดงรกั 1,131 587 544 - - - 157 68 89 อาเภอศรีณรงค์ 978 600 378 - - - 90 21 69 อาเภอเขวาสนิ รินทร์ 809 508 301 743 225 518 247 52 195 อาเภอ การศึกษาขัน้ พ้ืนฐาน การศกึ ษาเพอ่ื พฒั นา การศกึ ษาเพื่อสงั คมและ อาชีพ ชมุ ชน รวม ชาย หญงิ รวม ชาย หญงิ รวม ชาย หญงิ อาเภอโนนนารายณ์ 1,510 883 627 - - - 144 51 93 รวมยอด 36,703 22,087 14,616 3,301 702 2,599 3,281 1,183 2,098 ทมี่ า : สานักงานสง่ เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยจังหวัดสุรินทร์ จากตารางท่ี 25 พบว่า มีผู้เรียน/นักเรียนในสังกัดสานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและ การศึกษาตามอธั ยาศัยจังหวัดสุรินทร์ รวมจานวน 43,285 คน ส่วนใหญ่เป็นเพศชาย มีจานวน 23,972 คน คิดเป็นร้อยละ 55.38 ส่วนกิจกรรมการศึกษาที่มีผู้เรียน/นักเรียน มากท่ีสุด คือ การศึกษาขั้นพื้นฐาน มีจานวน 36,703 คน คดิ เป็นร้อยละ 84.79 รองลงมาคอื การศกึ ษาเพ่ือพฒั นาอาชพี มจี านวน 3,301 คน คิดเปน็ รอ้ ยละ 7.63 ในส่วนของอาเภอที่มีผู้เรียน/นักเรียนในสังกัดสานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและ การศึกษาตามอัธยาศัยจังหวัดสุรินทร์ มากที่สุด คือ อาเภอเมืองสุรินทร์ มีจานวน 6,942 คน คิดเป็น รอ้ ยละ 16.04 รองลงมา คือ อาเภอปราสาท มจี านวน 5,058 คน คดิ เปน็ ร้อยละ 11.69
36 5. จานวนเด็กนักเรียนออกเรียนกลางคัน จาแนกตามระดับช้ัน และสาเหตุ ปีการศึกษา 2562 ดังตารางท่ี 26 – 27 ตารางท่ี 26 : นกั เรียนท่ีออกกกลางคนั จาแนกตามระดับช้ัน ปีการศกึ ษา 2562 ระดบั ช้นั จานวนนักเรยี นที่ออกกลางคนั (คน) คิดเปน็ ร้อยละ ป.1 4 2.78 ป.2 7 4.86 ป.3 2 1.39 ป.4 3 2.08 ป.5 4 2.78 ป.6 12 8.33 ม.1 42 29.17 ม.2 28 19.44 ม.3 17 11.81 ม.4 9 6.25 ม.5 14 9.72 ม.6 3 2.08 รวมจานวน 145 100 ทม่ี า : สานกั งานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา เขต 1, 2 และ 3 สานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษามัธยมศึกษาสุรินทร์ เขต 3ก3รรม,ะศสดกึ ่งับษเสาชรธ้นั ิมิกทการาีอ่ จจรอาปังกหกกกวตคัดลราสอารรุงงาินสคงท่วนั ทนรม่ี์ท,าสอ้ กถ2งทาถ6บิน่ี่สนัพุดกบาควรือศ่าึกรนษะาักดสเบั งัรกชียัดัน้ นสทมนี่อ.ง1.อคมกณจีกะากกนรลวรามนงกค4าัรน2สง่รปเาสีกยราิมครกดิศาเรึกปศษ็นกึ าษราอ้ 2เยอ5ลก6ชะ2น2ภม9าีจ.ย1าใ7นนจวังรนหอวง1ัดล4สง5มุรินารทารย์ , คือ ระดับช้ัน ม.2 มีจานวน 28 ราย คิดเป็นร้อยละ 19.44 ระดับช้ันที่ออกกลางคันน้อยท่ีสุด คือ ระดับชัน้ ป.3 มีจานวน 2 ราย คดิ เป็นรอ้ ยละ 1.39 แผนภมู ทิ ี่ 12 : แสดงจานวนเด็กนกั เรียน ออกกลางคัน จาแนกตาม ระดบั ชั้น ปกี ารศึกษา 2562
37 ตารางท่ี 27 : จานวนนกั เรยี นที่ออกกกลางคัน จาแนกตามสาเหตทุ ่ีสาคญั เป็นรายอาเภอ ปกี ารศึกษา 2562 สาเหตทุ ่อี อกกกลางคัน อาเภอ ฐานะ มีปญั หา สมรส มปี ญั หา ต้อง เจบ็ ปว่ ย/ อพยพ หาเล้ยี ง กรณี ยากจน ครอบ การ คดี/ถกู อบุ ัติเหตุ ตาม ครอบ อื่นๆ จับ ครอบครวั ครวั ครวั ปรับตัว เมืองสุรินทร์ 35 17 1 21 13 ชุมพลบุรี ท่าตูม 3 1 จอมพระ ปราสาท 5 15 3 กาบเชงิ รตั นบุรี 5 3 1 สนม 3 ศีขรภมู ิ 22 11 3 สังขะ ลาดวน สาโรงทาบ 5 1 บัวเชด พนมดงรกั ศรณี รงค์ 1 เขวาสินรนิ ทร์ 1 โนนนารายณ์ 2 รวมยอด 53 27 18 6 1 2 24 13 1 ท่ีมา : สนง.เขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษา เขต 1, 2 และ 3 สนง.เขตพื้นท่ีการศึกษามัธยมศึกษาสุรินทร์ เขต 33,ศึกษาธิการ จังหวัดสรุ ินทร์ ,สถานศกึ ษาสงั กัด สนง.คณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชนภายในจังหวัด สุรินทร์ , กรมส่งเสริมการปกครอง สว่ นทอ้ งถนิ่ จากตารางท่ี 27 จานวนนักเรียนที่ออกกกลางคัน จาแนกตามสาเหตุที่สาคัญ เป็นราย อาเภอ ปีการศึกษา 2562 พบว่า มีนักเรียนออกกลางคัน จานวน 145 คน โดยสาเหตุที่นักเรียนออก กลางคันมากท่ีสุด คือ ฐานะยากจน มีจานวน 53 ราย คิดเป็นร้อยละ 36.81 รองลงมา คือ มีปัญหา ครอบครวั มีจานวน 27 ราย คิดเปน็ รอ้ ยละ 18.75 ในแตล่ ะอาเภอพบสภาพปญั หาท่เี ป็นสาเหตใุ หน้ ักเรียนออกกลางคันท่ีสาคัญ ดังน้ี อาเภอท่ี มีเด็กนักเรียนออกกลางคันมากท่ีสุด คือ อาเภอเมืองสุรินทร์ มีจานวน 87 ราย คิดเป็นร้อยละ 60.42 รองลงมา คอื อาเภอปราสาท มีจานวน 23 ราย คดิ เป็นรอ้ ยละ 15.97 แผนภมู ิที่ 13 : แสดงจานวนเดก็ นักเรียน ออกกลางคนั จาแนกตาม สาเหตุ ปีการศึกษา 2562
Search