รายงานวิจัย-สภาพปัญหาและลู่ทางสนับสนุนสิทธิในการรวมกลุ่มบนโลกไซเบอร์ฯ - อ.ทศพล

289 การปราบปรามองค์กรอาชญากรรมมีประสิทธิภาพมากยิ่งข้ึน อีกท้ังบริษัท Resolute Forest Products ยัง พยายามกล่าวหาอีกว่า การใช้เสรีภาพในการพูด (Free speech) ของอีกฝ่ายท่ีได้รับการคุ้มครองตาม รัฐธรรมนญู กลายเปน็ การกระทาความผดิ ฐานหมนิ่ ประมาทไปเสยี การฟ้องคดีดังกล่าวของบริษัท Resolute เป็นการตอบโต้คาวิพากษ์วิจารณ์จากองค์กรสิ่งแวดล้อมท่มี ี ต่อการกระทาของบรษิ ทั พรอ้ มท้ังยังกล่าวหาว่า องค์กรกรนี พชี เป็นพวก “ฉอ้ โกงโลก” (Global fraud) ทีไ่ มไ่ ด้ ใส่ใจหรอื ให้ความสนใจตอ่ ประเด็นเรอื่ งส่งิ แวดล้อมแต่อยา่ งใด จดุ แตกหกั ทที่ าให้บริษัท Resolute ไมพ่ อใจจนทาให้ต้องฟ้องคดี เกิดจากการดาเนินงานแคมเปญของ องค์กรกรีนพีชท่ีช่ือว่า “Resolute: Forest Destroyer” หรือ “บริษัท Resolute : ตัวทาลายป่า”โดยโจมตี การกระทาของบริษัทว่าเป็น (a) \"การทาลายป่าท่ีควรอนุรักษ์\" และ \"ได้ปฏิบัติการและใช้ทรัพยากรป่าไม้ ในทางทีล่ ะเมดิ ต่อกฎหมายกฎหมาย\" (b) ต้นตอในการทาลายสตั วป์ ่าทใ่ี กล้สูญพนั ธุ์ และที่อยอู่ าศยั ของกวางคา รบิ ู ทาใหม้ คี วามเสย่ี งท่กี วางคารบิ ูจะถูกทาลาย ถูกกาจดั และถกู ทาใหส้ ูญพนั ธ์ุ (c) การทอดทิง้ และทาให้ชุมชน กลุ่มชนเผ่าพ้ืนเมืองในป่าบอเรยี ลต้องตกอยู่ในความลาบาก (d) ลดทอนประสิทธิภาพในการช่วยบรรเทาภาวะ โลกร้อนของป่าบอเรยี ล229 บริษัท Resolute ฝ่ายผูฟ้ ้องคดี ได้กล่าววา่ ส่ิงทก่ี รนี พชี กลา่ วออกมาล้วนเปน็ ความเท็จ และก่อให้เกิด ความเสียหายต่อบุคคลอ่ืน อันเป็นการกระทาความผิดฐานหมิ่นประมาท และได้อธิบายเพิ่มเติมว่าว่า การ กระทาของบริษัท ยังห่างไกลกับความว่า “ตัวทาลายป่า” เน่ืองจากทางบริษัท Resolute ได้ทาการปลูกต้นไม้ ทดแทนกว่าหน่ึงพันล้านต้น อันเป็นการแสดงความรับผิดชอบมิให้ปา่ ถูกทาลายอย่างถาวร อีกทั้งยังได้แสดงให้ เห็นว่า ป่าบอเรียลไม่ได้สูญเสียความสามารถในการดูดซับก๊าซเรือนกระจก พวกเขายังพัฒนาวิธีการเก็บเก่ียว และการตัดไม้โดยตระหนักถึงแนวทางของ องค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจกแห่งสหประชาชาติ (U.N. Intergovernmental Panel on Climate Change: IPCC) บริษัท Resolute ยังกล่าวอีกว่า พวกเขาไม่ได้ ทอดท้งิ ขูดรีด หรือทาให้เส่ือมเกยี รติ กลมุ่ ชนเผา่ พ้ืนเมืองท่ีอาศยั อย่ใู นป่าบอเรียล เนอ่ื งจากไดบ้ ริษัทได้ทาการ ช่วยเหลือหรือมอบผลตอบแทน ด้วยการแบ่งปันผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจจากธุรกิจป่าไม้ ของบริษัท นอกจากน้ี บริษัท Resolute ยังได้ตอบโต้ด้วยการกล่าวหาว่า องค์กรกรีนพีชได้ใช้พยานหลักฐานเท็จ รวมถึง รูปภาพท่ีถูกนาใชโ้ จมตบี ริษัท ซึ่งเป็นรูปภาพความเสียหายในพื้นที่ตอ้ งห้าม แต่แท้จริงแล้วรปู ภาพดงั กล่าวเป็น ภาพความเสยี หายจากไฟป่า 230 “บริษัทของเรามุ่งม่ันในการรักษามาตรฐานด้านส่ิงแวดล้อมที่ดีที่สุด การโจมตีเราจึงถือเป็นการดูถูก เหยียดหยามและไร้ความรับผิดชอบอย่างย่ิง เรามีหน้าท่ีความรับผิดชอบทางจริยธรรมในการทาธุรกิจของเรา ต่อผู้ถือหุ้น หรือลูกค้าของบริษัทและผู้มีส่วนได้เสียท้ังหลาย...” คากล่าวของ Richard Garneau ประธาน กรรมการบรหิ ารแห่งบริษัท Resolute Forest Products ดังน้ัน บริษัท Resolute จึงได้เรียกเอาค่าสนิ ไหม 229 Michael J. Bowe. (2016) “Resolute v Greenpeace” Retrieved September 12, 2018, from Resolute v Greenpeace: http://www.resolutevgreenpeace.com/ 230 Ibid.

290 ทดแทนความเสียหายท่ีเกิดข้ึนกับบริษัทในฐานหมิ่นประมาท ทาให้เสียช่ือเสียงอีกฐานหน่ึง เช่นเดียวกับเรียก ค่าเสียหายเชิงลงโทษ โดยมี Michael J. Bowe นักกฎหมายจากบริษัท Kasowitz Benson Torres firm การ ฟ้องคดีดังกล่าวจึงเป็นปฏิบัติการตบปากด้วยกฎหมายหรือการฟ้องตบปาก เพ่ือตบปากให้เสียงโหร่ อ้ งของกล่มุ นักเคลื่อนไหวตอ่ ต้านเงียบลงและแบกรับภาระในการต่อสมู้ ากย่ิงขน้ึ ด้วยการต่อสูใ้ นชนั้ ศาล แต่ผลทา้ ยที่สุด เมอ่ื วนั ที่ 16 ตุลาคม 2017 ศาลประจาภาคของสหรัฐอเมริกาสาหรับเขตแคลิฟอร์เนีย เหนือ (United States District Court for the Northern District of California) ไดม้ ีคาพิพากษายกฟ้องข้อ กล่าวหาทั้งหมดของบริษัท Resolute ที่มีต่อจาเลยทุกคน (Greenpeace Inc., Greenpeace Fund, and Greenpeace International, Stand.earth และปัจเจกบุคคลอื่น ๆ) รวมถึงข้อกล่าวหาตามกฎหมาย the Racketeer Influenced and Corrupt Organizations (RICO) 231 ศาลได้ให้เห็นผลวา่ 232การโจมตีด้วยการฟ้องตบปากในลักษณะดังกล่าวของบริษัท เป็นการละเมิดต่อ คุณคา่ ทีเ่ ป็นหลกั การสาคญั ของการเมืองในระบอบประชาธปิ ไตยอย่าง “เสรภี าพในการแสดงออก” (Freedom of Expression) และการต่อสู้ที่ชอบธรรมเพ่ือประโยชน์สาธารณะจะต้องไม่ถูกจากัดไว้ ผู้พิพากษา Jon S. Tigar ได้เขียนเหตุผลลงไปในคาพิพากษายกฟ้องน้ันว่า “การแสดงออกและคาพูดของเหล่าจาเลย เป็นการ แสดงออกที่ได้รับการคุ้มครองตามรัฐธรรมนูญ การแสดงความเห็นต่างเป็นองค์ประกอบสาคัญในการเมือง ระบอบประชาธิปไตยของพวกเรา ...หากจะกล่าวหาว่า การเผยแพร่ข้อมูลขององค์กรกรีนพีชเป็นเท็จอย่างไร เปน็ ประเดน็ ทต่ี อ้ งอาศยั การวจิ ยั ทางวิทยาศาสตรใ์ นการพิสจู น์ ซ่ึงไม่ใช่หน้าที่ของศาลท่จี ะเป็นผู้แก้ไขขอ้ ขัดแย้ง ทางวทิ ยาศาสตร์ประเภทนี้” 231 Greenpeace. (2017). “Federal Court Dismisses Resolute SLAPP Suit against Greenpeace” Retrieved September 12, 2018, from Greenpeace: https://www.greenpeace.org/usa/news/federal-court-dismisses- racketeering-case-against-greenpeace 232 Ibid.

291 4.3. คดี Chevron vs. The Amazon ปัญหาการฟ้องตบปากโดยกลุ่มทุนขนาดใหญ่ ไม่ได้เกิดข้ึนแต่เฉพาะกลุ่มนักเคล่ือนไหวในชุมชนเมือง สหรัฐอเมริกาเท่านั้น ชนเผ่าพื้นเมืองในประเทศเอกวาดอร์ ท่ีอาศัยอยู่ในลุ่มน้าป่าอะเมซอน ก็ยังต้องเผชิญกับ การกล่ันแกลง้ และถกู ตบปากโดยกฎหมาย เช่นเดยี วกับนกั เคลื่อนไหวในเมอื งศิวิไลซ์ บริษัท Chevron บริษัทผลิตน้ามันขนาดใหญ่ และเป็นผู้ค้นพบแหล่งน้ามันดิบที่ป่าฝนอะเมซอน ประเทศเอกวาดอร์ อันเป็นถ่ินที่อยู่อาศัยของชนเผ่าพื้นเมืองหลายชนเผ่าได้แก่ Cofán, Siona, Secoya, Quichua, และ Huaorani ซึ่งพวกเขาเหล่าน้ีมีชีวิตตามจารีตประเพณีและไม่เคยได้สัมผัสกับการผลิต อุตสาหกรรมใด ๆ มาก่อนเลย จนกระทั้งบริษัท Chevron ได้เข้ามาแสวงหาผลประโยชน์จาก ทรัพยากรธรรมชาติในถิ่นของพวกเขา ก่อนท่ีจะก่ออาชญากรรมทางนิเวศวิทยา (ecological crimes) ที่น่า กลวั ที่สดุ ครั้งหนง่ึ ในประวตั ศิ าสตร์233 บริษัท Texaco ซึ่งปัจจุบันถูกควบรวมเข้ากับบริษัท Chevron ต้ังแต่ปี 2001 ได้ดาเนินการขุดเจาะ น้ามันที่อยู่ใต้ดินบนพ้ืนที่ทางตอนเหนือของป่าอะเมซอน การทางานของบริษัทดาเนินไปโดยปราศจากความ กังวลถึงผลกระทบด้านส่ิงแวดล้อมและถิ่นที่อยู่อาศัยของชนเผ่าท้องถ่ิน สุดท้ายจึงทาให้เกิดเหตุการณ์ที่บริษัท Chevron ได้จงใจปล่อยน้าเสียท่ีปนเป้ือนสารพิษลงสู่แม่น้าลาธาร จานวน 16,000 ล้านแกลลอน และปล่อย น้ามันดิบร่ัวไหลอีกกว่า 68,000 ล้านลิตร ในช่วงเวลาตลอด 3 ทศวรรษท่ีผ่านมา อีกทั้ง บริษัทยังได้ทิ้งขยะ อันตรายลงในบ่อขยะหลายร้อยบ่อทั่วท้ังพ้ืนที่ป่าอะเมซอน ซึ่งบ่อเหล่าน้ันไม่มีสิ่งใดปกคลุมไว้ ผลกระทบที่ ตามมาก็คือ การก่อความเสียหายอย่างกว้างขวางต่อระบบนิเวศป่าอะเมซอนและท่ีอยู่อาศัยของชนเผ่า พ้นื เมอื ง234 นอกจากนี้ ชุมชนซง่ึ เปน็ กลุม่ ชนเผ่าพืน้ เมือง ยังคงได้รบั การระบาดของโรคมะเร็ง และเด็กทเ่ี กิดมา อาจมีความผิดปกติตามร่างกาย รวมถึงกรณีท่ีหญิงในชุมชนหลายรายต้องแท้งลูกและโรคอ่ืน ๆ แต่อย่างไรก็ ตาม บริษัท Chevron ก็ไม่เคยออกมารับผิดชอบต่อการกระทาของตนแต่อย่างใด และไม่เคยเข้าไปฟ้ืนฟูแหล่ง 233 Amazon Watch. (n.d.). “Chevron's Chernobyl in the Amazon” Retrieved September 12, 2018, from Amazon Watch: http://amazonwatch.org/work/chevron 234 Ibid.

292 น้าอย่างจริงจัง ส่งผลให้ ระบบสาธารณูปโภคสร้างพื้นฐานของชุมชนชาวเอกวาดอร์ในป่าอะเมซอนต้อง กลายเปน็ พษิ 235 หายนะดังกล่าว ทาให้เกิดกระแสต่อต้านอย่างหนัก พร้อมทั้งมีการเรียกร้องให้บริษัท Chevron ออกมารับผิดชอบต่อความเสียหายท่ีเกิดขึ้น องค์กรส่ิงแวดล้อมที่ทางานเพื่อปกป้องป่าฝนอะเมซอนและเพ่ือ สิทธิของชนพ้ืนเมือง อย่าง Amazon Watch ผู้เป็นหัวหอกสาคัญในการต่อสู้คร้ังน้ี โดยการผนึกกาลังกับกลุ่ม ชนเผ่าพ้ืนเมืองท่ีได้รับผลกระทบ ต่อสู้กับบริษัท Chevron 236 ผ่านการประท้วง สร้างแคมเปญต่าง ๆ 237 รวมถึงการฟ้องคดีเพ่ือเรยี กคา่ เสียหายในศาลประเทศเอกวาดอร์ แคมเปญรณรงค์ท่ีจัดข้ึนโดยกลุ่มนักเคลื่อนไหวด้านส่ิงแวดล้อมเกิดข้ึนท้ังในโลกทางกายภาพและโลก ไซเบอร์ผ่านเว็บไซต์ขององค์กรเพจในส่ือสังคมออนไลน์อย่าง Facebook เช่น เว็บไซต์ amazonwatch.org หรือเพจชือ่ ว่า Amazon Watch 238 และเพจ Chevron Tóxico Oficial239 การเคลื่อนไหวในที่น้ี จะเปน็ ในเชงิ การเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารและสร้างความตระหนักรู้ถึงความเสียหายท่ีป่าอะเมซอนได้รับ เพ่ือเรียกร้องให้ผู้คน ท่ัวโลกหันมาสนใจปัญหานี้ เพราะเป็นเหตุการณ์ท่ีส่ิงแวดล้อมรุนแรงที่สุดครั้งหน่ึงในประวัติศาสตร์ โดยพวก เขาเรียกมันว่า “Amazon Chernobyl” เนื่องจากมีพื้นที่ป่าอะเมซอนท่ีได้รับความเสียหายประมาณ 200 ตารางกิโลเมตรได้ถูกทาให้กลายเป็นพ้ืนที่อันตรายหรือ “death zone” เหมือนกับเหตุการณ์ที่เคร่ืองปฏิกรณ์ นิวเคลียร์ของโรงไฟฟ้านิวเคลียร์เชอร์โนบิลระเบิด จนกลายเป็นหายนะด้านสิ่งแวดล้อมท่ียิ่งใหญ่ท่ีสุดของ ประวัติศาสตร์มนุษยชาติ ด้วยการที่ยังมีกัมมันตภาพรังสีแพร่กระจายและยังคงอยู่ในอีก 30 ปีต่อมาหลังจากท่ี มนั ระเบดิ 235 Ibid. 236 Ibid. 237 Chevron Toxico. (n.d.). “The Chevron Tapes: secret videos reveal company hid pollution in Ecuador” Retrieved September 12, 2018, from https://chevrontoxico.com 238 Facebook fan pages: “Amazon Watch”: https://www.facebook.com/amazonwatch 239 Facebook fan pages: “Chevron Toxico Oficial”: https://www.facebook.com/ChevronToxicoOficial/

293 ส่วนเร่ืองการฟ้องคดีต่อศาลเอกวาดอร์เพ่ือเรียกให้บริษัท Chevron รับผิดชอบต่อความเสียหายท่ี เกิดขึ้น เม่ือปี 2011 ศาลสูงของประเทศเอกวาดอร์ได้สั่งให้บริษัท Chevron ชดใช้ค่าสินไหมทดแทนเป็น ค่าเสียหายจานวน 9.5 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ แม้บริษัท Chevron จะยอมรับเขตอานาจศาลเอกวาดอร์เพื่อ หลีกเลี่ยงที่จะขึ้นศาลสหรัฐอเมริกา แต่ทางบริษัทก็ได้ปฏิเสธที่จะชดใช้ค่าเสียหายดังกล่าวและได้ขายหรือ โยกย้ายทรัพยส์ ินทมี่ อี ยอู่ อกจากประเทศเอกวาดอรเ์ พอื่ หลีกเลี่ยงการบังคบั คดโี ดยศาล บริษัท Chevron ไดห้ นี ออกนอกประเทศ พร้อมกับข่มขู่เหยื่อผู้ได้รับผลกระทบว่าพวกเขาจะต้องถูกฟ้องคดีตลอดชีวิต (lifetime of litigation) หากยังเรียกรอ้ งเอาค่าสินไหมทดแทนอีก แต่โจทก์ทั้ง 30,000 คน ยังคงไม่ยอมแพ้ ปัจจุบันคดีน้ีถกู ย้ายไปให้ศาลประเทศแคนาดาพิจารณา ซึ่งเป็นสถานท่ีที่ทรัพย์สินของบริษัท Chevron ต้ังอยู่และเป็นสถานท่ี ท่ีเหยอื่ มคี วามหวงั ว่าจะไดร้ ับความยุติธรรมในท้ายทสี่ ุด240 เมื่อบริษัท Chevron ตระหนักรู้ดีว่าพวกเขาจะต้องแพ้คดีและไม่ต้องการชดใช้ค่าเสียหายจากการท่ี เป็นผแู้ พค้ ดี ดงั นน้ั ในปีเดยี วกัน บรษิ ทั Chevron จึงได้ว่าจา้ งใหบ้ รษิ ัทที่ปรึกษากฎหมายของพวกเขาท่ีมีช่ือว่า Gibson Dunn ใหฟ้ อ้ งตบปากเพ่ือปดิ ปากกลุ่มนักเคล่ือนไหว และบีบบงั คับเหล่านักกฎหมายซ่ึงเป็นนักปกป้อง สิทธิให้ถอนตัวออกจากคดีในคดีแรกท่ีบริษัท chevron เป็นผู้แพ้คดี โดยเฉพาะนายสตีเวน ดอนซิเกอร์ (Steven Donziger) ทนายความชาวอเมรกิ นั ผู้ยนื หยดั ต่อสู้เคียงข้าง ชนพนื้ เมืองมาเสมอ การฟ้องคดีของบริษัท Chevron ครั้งน้ี พวกเขาได้ใช้เงินจานวน 2 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ เพื่อจัดตั้ง บริษัทท่ีปรึกษากฎหมายจานวน 60 แห่งและนักกฎหมายอีก 2,000 เพ่ือ “บดขยี้” ชีวิตนายดอนซิเกอร์ และ ลูกความของเขา ซึ่งเป็นปฏิปักษ์กับทางบริษัทมาตลอดสองทศวรรษในการต่อสู้ นอกจากน้ี นายดอนซิเกอร์ยัง เป็นผู้ชนะคดีท่ีบริษัท Chevron เป็นผู้แพ้และถูกตราหน้าว่าเป็นผู้ที่ทาการ “ฆ่าล้างเผ่าพันธ์ุอย่างช้า” (Slow Genocide) ต่อชนพืน้ เมืองท่อี าศยั อยู่ในป่าอะเมซอน ดังนั้น นาย ดอนซิเกอร์ (ไม่เว้นแม้กระทั้งสมาชิกในครอบครัว) ได้ตกเป็นเป้าหมายหลกั ในการฟ้องตบ ปากครั้งน้ี โดยการท่ีบริษัท Chevron ได้ฟ้องเรียกค่าเสียหายจากดอนซิเกอร์ เป็นจานวนเงิน 6 หมื่นล้าน ดอลลาร์สหรัฐ และได้ฟ้องชาวบ้านเอกวาดอร์จานวน 47 คน ที่เป็นลูกความของเขา ในข้อหาขู่กรรโชกทรัพย์ หรือ“racketeering” ต่อศาลในสหรัฐอเมริกา อีกทั้ง หมายศาลของบริษัท Chevron ยังถูกส่งไปยังกลุ่มนัก เคลือ่ นไหวท่ตี ้ังขนึ้ เพอ่ื ประณามการกระทาของบรษิ ัทและองคก์ รด้านสงิ่ แวดล้อมอนื่ ๆ รวมถึงผูท้ ี่คอยสนับสนุน กลมุ่ ชนเผ่าพนื้ เมืองในปา่ อะเมซอนมาตลอด ไมว่ า่ จะเป็น (1) เรก็ ซ์ เวย์เลอร์ (Rex Weyler) ผรู้ ว่ มก่อตัง้ องค์กร Greenpeace ซ่ึงได้เขียนบทความโจมตีบริษัท Chevron ลงในบล็อกบนเว็บไซต์กรีนพีช ว่าเป็นผู้ก่อ อาชญากรรมทางนิเวศวิทยา (ecological crimes) 241 (2) องค์กร Electronic Frontier Foundation (3) 240 Rex Weyler. (2017). “Chevron’s Amazon Chernobyl Case moves to Canada” Retrieved September 12, 2018, from Intercontinental Cry: https://intercontinentalcry.org/chevrons-amazon-chernobyl-case-moves- canada/ 241 Rex Weyler. (2017). “Chevron's Amazon Chernobyl Case moves to Canada” Retrieved September 12, 2018, from Greenpeace: https://www.greenpeace.org/archive-international/en/news/Blogs/ makingwaves/chevron-amazon-indigenous-people-legal-case-canada/blog/60241/

294 องค์กร Human Rights Watch (4) เคที ซัลลิแวน (Katie Sullivan) นักธุรกิจเกี่ยวกับการเงินซ่ึงเป็นผู้ให้การ สนับสนุนด้านการเงินแก่ชนพื้นเมืองในการต่อสู้คดีในตอนแรก และ (5) คาเรน ฮินตัน ชาวอเมริกัน ผู้เป็นปาก เสยี งให้กับชมุ ชนท่ไี ดร้ บั ผลกระทบ นายดอนซิเกอร์ ได้กล่าวว่า บริษัท Chevron และ Gibson Dunn กาลังเร่ิมส้ินหวังในฐานะบริษัทท่ี กอ่ อาชญากรรมด้านส่งิ แวดล้อม รวมถึงการปกปิดหลอกลวง ด้วยการอ้างพยานหลักฐานเท็จ และว่าจ้างพยาน บุคคลเพื่อมาปรักปราเขา การกระทาเช่นนี้ของบริษัท ไม่ได้เป็นไปเพื่อประโยชน์ส่วนตัวเพียงอย่างเดียว แต่ยัง เป็นไปเพ่อื ประโยชนข์ องลูกค้าของบริษัท Gibson Dunn ซึ่งมเี รือ่ งออ้ื ฉาวอีกจานวนมาก 242 นอกจากบริษัท Chevron ท่ีมีปัญหาแล้ว บริษัทกฎหมายของพวกเขา Gibson Dunn ก็เคยมีประวัติ ในเรื่องของการใช้วิธีการต่อสู้คดีที่ไร้จรรยาบรรณ 243 ยกตัวอย่างเช่น ในการพิจารณาคดีที่ศาลเอกวาดอร์ นัก กฎหมายของบริษัทได้ทาการขม่ ขผู่ ู้พิพากษาว่าจะเอาติดคุก หากพพิ ากษาให้อีกฝ่ายหนงึ่ ชนะ แนน่ อนวา่ วธิ กี าร สกปรกเช่นน้ีล้มเหลวไม่เป็นท่า ศาลเอกวาดอร์จึงสั่งให้บริษัท Chevron จ่ายค่าเสียหายและตกเป็นผู้แพ้คดีใน คร้งั นี้ไป เมอ่ื การโจมตดี ว้ ยการฟอ้ งตบปากของบรษิ ัท Chevron ทวีความรุนแรงมากขึน้ นายดอนซเิ กอร์ก็ได้รับ แรงสนับสนุนจากผู้คนอย่างกว้างขวาง ไม่ว่าจะเป็น นักดนตรีจากวงพิงค์ ฟรอยด์ (Pink Floyd) ผู้อานายการ สร้างและผู้กากับภาพยนตรอ์ ย่าง ทรูดี สไตเลอร์ (Trudie Styler) หรือนักแสดงฮอลลิวูดอย่าง อเล็ก บอลด์วิน (Alec Baldwin) และ ศาตราจารย์ ชาลส์ เนสสัน จากสานักกฎหมายมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด (Harvard Law School) รวมถงึ ผูค้ นในแวดวงอืน่ ๆ อกี มากมาย 244 242Amazon Defense Coalition. (2018). “Report Shows Chevron Lawyers at Gibson Dunn Falsified Evidence to Target Steven Donziger in Ecuador Pollution Case”. Retrieved September 12, 2018, from CSR wire: http://www.csrwire.com/press_releases/4 1 2 8 2 - Report-Shows-Chevron-Lawyers-at-Gibson-Dunn-Falsified- Evidence-to-Target-Steven-Donziger-in-Ecuador-Pollution-Case 243 Ibid. 244 Ibid.

295 4.4. คดี O’Neill Properties Group v Delaware Riverkeeper Network ปัญหาการดาเนินคดีเพื่อเป็นปฏบิ ัติการตบปากด้วยกฎหมายของบรรษัท มิได้เกิดขึ้นในระดับประเทศ หรอื กรณีที่เกิดความเสียหายอย่างร้ายแรงเท่าน้ัน แตย่ งั เกดิ ขน้ึ ในระดับท้องถิ่นอีกดว้ ยกับ เมอื่ วนั ท่ี 7 กนั ยายน 2018 สื่อท้องถิ่นของรัฐเพนซิลเวเนีย (Pennsylvania) ได้รายงานข่าวเหตุการณ์ท่ีมีบรรษัทที่ดาเนินธุรกิจ เกยี่ วกับอสงั หารมิ ทรพั ย์ ฟอ้ งตบปากกล่มุ นักเคลื่อนด้านส่งิ แวดล้อมจนเป็นคดีข้ึน ข้อเท็จจริงพอสังเขป มีอยู่ว่า ผู้พัฒนาโครงการ (Developer) ในธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ในเครือ O’Neill Properties Group ซึ่งเป็นบริษัทพัฒนาพ้ืนที่เมือง (Brownfield) สัญชาติเยอรมัน ได้จัดทาแผนการ สร้างทาวน์เฮาส์จานวน 228 หลัง ทับบนพื้นท่ีที่เรียกว่า “the Bishop Tube site” ในเมืองอีสต์ ไวท์แลนด์ (East Whiteland) ซ่ึงเป็นสถานท่ีต้ังโรงงานผลิต ท่อสแตนท์เลทตลอดหลายทศวรรษที่ผ่านมา จนกระทั่งต้อง ปิดตัวลง245 ปจั จบุ นั พบการปนเปื้อนของสารพษิ อนั ตราย ในน้าใตด้ นิ บริเวณรอบโรงงาน สารพิษดังกล่าวมชี ื่อวา่ “Trichloroethylene” (TCE) หรอื สารก่อมะเร็ง (Carcinogen) ซง่ึ ถูกใชเ้ ปน็ นา้ ยาทาความสะอาดหรือสาร ขจดั คราบมัน (Degreaser) และสาร TCE นส้ี ามารถเขา้ สรู่ ่างกายของมนุษย์ไดห้ ลายชอ่ งทาง ไม่วา่ จะเปน็ การ สูดดม การกิน หรือผ่านผิวหนัง รวมถึงอาจส่งผลใหเ้ กิดปญั หาดา้ นพัฒนาการของทารกในครรภ์246 ดังน้ัน องค์กรท่ีเคลื่อนไหวด้านส่ิงแวดล้อมอย่าง Delaware Riverkeeper Network (DRN) ซ่ึงเป็น องคก์ รที่ทางานเกย่ี วกับการปกป้องดูแลแม่น้าหรือแหล่งน้าในพื้นที่ลุ่มน้า และสุขภาพของคนในชุมชนที่บริโภค อุปโภคแหล่งน้าดังกล่าว จึงได้ย่ืนหนังสือร้องเรียนไปยังหน่วยงานรัฐที่เก่ียวข้องให้ส่ังระงับโครงการสร้าง ทาวนเ์ ฮาสข์ องบริษัท O’Neill Properties 245Jon Hurdle. (2017). “Judge throws out developer’s ‘SLAPP suit’ against environmental group” Retrieved September 12, 2018, from State Impact: https://stateimpact.npr.org/pennsylvania/2017/08/23/ judge-throws-out-developers-slapp-suit-against-environmental-group/ 246 Ibid.

296 องค์กร DRN ได้ให้เหตุผลว่า สถานที่ก่อสร้างตามแผนพัฒนาของบริษัท O’Neill ควรต้องได้รับการ ฟน้ื ฟโู ดยสมบรู ณเ์ สยี ทั้งหมดก่อน โดยเฉพาะแหลง่ น้าที่คนในชุมชนใชอ้ ุปโภคบรโิ ภค เน่ืองจากมีการตรวจพบว่า มีสารก่อมะเรง็ ปนเป้ือนในปริมาณท่ีเกนิ กาหนดในแหล่งน้าทอ้ งถ่ินหลายพนั คร้งั และถกู สงสัยวา่ อาจเป็นสาเหตุ หลกั ของการปว่ ยเป็นโรคมะเร็งในอตั ราที่สูงของผู้คนท้องถิน่ ที่อาศยั อยู่บริเวณน้นั การรณรงค์เคล่ือนไหวขององค์กร DRN เพื่อต่อต้านโครงการก่อสร้าง ไม่ได้อยู่ในระดับท่ีแพร่หลาย หรือเป็นท่ีรับรู้ในวงกว้างเท่าทค่ี วรและเกิดข้ึนเพียงบนที่ไซเบอร์เท่าน้ัน ไม่ว่าจะเป็นการเผยแพร่ข้อมูลข่าวสาร ผ่านเว็บไซต์ขององค์กร หรือเพจ Facebook ขององค์กร 247แต่ด้วยกลวิธีการต่อสู้อันหนักแน่นขององค์กร DRN ตามท่ไี ดก้ ล่าวมา คอื การขอให้รฐั สัง่ ระงับโครงการ สง่ ผลให้ บริษทั O’Neill ต้องตอบโต้โดยใชว้ ิธีการฟ้อง ตบปากเพ่อื ปิดปากองค์กร DRN บรษิ ทั O’Neill Properties จงึ ยน่ื ฟ้องตอ่ ศาลว่าองคก์ ร DRN ขอ้ มูลท่อี งค์กรได้กล่าวมาล้วนเปน็ ความ เท็จท้ังในเรื่องของแผนการสร้างทาวน์เฮาส์และการพบปริมาณสารปนเปื้อนในระดับสูง เน่ืองจากฝ่ายพัฒนา โครงการของบริษัทเพียงแต่วางแผนเพื่อการฟ้ืนฟูสถานท่ีก่อสร้างเท่าน้ัน บริษัท O’niell จึงกล่าวหาว่าองค์กร DRN กระทาความผิดฐานหมิ่นประมาท (defamation) และความผิดฐานสมคบกันเพ่ือร่วมกันกระทาการ ทุจริต (Civil Conspiracy) 248 อีกทั้งยังได้ขอให้ศาลส่ังให้องค์กร DRN หยุดเคลื่อนไหวหรือระงับแคมเปญ ต่อต้านแผนการดาเนนิ งานของบรษิ ทั พรอ้ มกับเรียกคา่ เสยี หายอกี อย่างนอ้ ย 50,000 ดอลลาร์ คดีน้ีได้รับการพิจารณาถึงสองศาล เม่ือเดือนสิงหาคม ปี 2017 ผู้พิพากษา Jeffrey Sommer ผู้ พิพากษาประจาศาล Chester County Court ได้พิพากษายกฟอ้ งคดีนี้ ดว้ ยเหตุผลวา่ องค์กร DRN มีสิทธทิ ีใ่ น การย่ืนคารอ้ งตอ่ รัฐบาลท้องถิ่นและรฐั บาลกลาง เพอ่ื เปน็ การสนับสนุนสง่ เสรมิ ให้เกิดความปลอดภยั ต่อสุขภาพ ของประชาชนและเพ่ือป้องกนั ส่ิงแวดล้อม ส่งเหล่าน้ี ศาลเรยี กมนั วา่ เป็นการปกป้องสิทธิตามรัฐธรรมนูญซึ่งได้ ให้การรับรองหลักเสรีภาพในการแสดงออก (Freedom of Expression) หรือเสรีภาพในการพูด (Free Speech) ภายใตบ้ ทบัญญัตแิ ห่ง First Amendment249 แม้ต่อมาบริษัทจะได้ย่ืนอุทธรณ์ต่อศาลสูงแห่งรัฐเพนซิลเวเนีย ศาลสูง ยังคงพิพากษายืนตามคา พิพากษาศาลชัน้ ตน้ ใหย้ กคาฟ้องของบริษัท O’Niell ในวนั ท่ี 6 กันยายน 2018 ด้วยการใหเ้ หตผุ ลวา่ บรษิ ัทไม่ มีอานาจทจี่ ะสง่ั ให้องค์กร DRN หยดุ การเคล่อื นไหวต่อตา้ น และศาลจะไม่พจิ ารณาวา่ สงิ่ ทีอ่ งคก์ ร DRN พดู นัน้ 247Facebook Fan Page: “Delaware River keeper Network”: https://www.facebook.com/Delaware.Riverkeeper.Network/ 248 Civil Conspiracy หมายถงึ การสบคบคิดกันระหว่างบุคคลต้งั แตส่ องคนขึ้นไป เพื่อกระทาการอันมีวตั ถุประสงค์ทเี่ ป็นความ ผิดหรือที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายเพื่อให้เกิดผลสาเรจ็ หรือเพ่ือกระทาการอันมีวัตถุประสงค์ ซึ่งในตัวมันเองไม่เป็นความผิดหรือ อาจชอบด้วยกฎหมาย หากแต่ใช้วธิ ีการทเ่ี ป็นความผดิ หรือไม่ชอบด้วยกฎหมายโดยผลขอกการกระทาน้ัน ได้กอ่ ให้เกดิ ความ เสียหายแกผ่ ู้อื่น 249 Jon Hurdle. (2017). Ibid.

297 เป็นความจริงหรือไม่อย่างไร เน่ืองจากน้าใต้ดินท่ีมีสารปนเปื้อนก็จะยังคงเป็นมลพิษกับพื้นที่โดยรอบต่อไป ซึ่ง ย่อมไม่ผิด หากจะกล่าวว่าชุมชนอาจต้องสัมผสั กบั สารพิษมากข้ึนตอ่ ไปจนกว่าจะได้รับการฟ้ืนฟู 250 แตอ่ ย่างไรก็ตาม เจมส์ ซาร์เจนท์ ทนายความของบริษัท O’Neil ไดป้ ฏิเสธมากอ่ นหน้านว้ี ่า ทางบริษัท ไม่ได้มีเจตนาปิดกั้นการใชเ้ สรีภาพในการพูดของ DRN และได้ปฏเิ สธคาร้องเรียนของ DRN ทเี่ รยี กร้องให้บริษัท เขา้ ฟื้นฟแู ละชาระลา้ งสารปนเปอื้ นในนา้ ทง้ั หมด251 ผู้นาองค์กร DRN อย่าง มายา แวน รอสซมั (Maya van Rossum) ไดอ้ อกมาประณามการกระทาของ บริษัท O’Neil ทีไ่ ดฟ้ อ้ งตบปากองค์กรของตนว่า “พวกเขาควรจะต้องละอายแก่ใจตวั เองสาหรับความพยายาม ในการใช้กฎหมายเพ่ือคุกคามประชาชนให้ปิดปากเงียบและพยายามมองหาคาตัดสินของศาลเพื่อเพิกถอน เสรีภาพในการแสดงออกหรอื สิทธใิ นการร้องเรียงต่อรัฐท่ีได้รับการคุ้มครองตามรัฐธรรมนญู ” พร้อมทั้งเสนอว่า หลังจากการฟื้นฟูพ้ืนที่โดยสมบูรณ์แล้ว พ้ืนที่ดังกล่าวควรถูกแปรสภาพทาให้เป็นสวนสาธารณะมากกว่าท่ีอยู่ อาศยั 252 ก่อนหน้าน้ี เมื่อเดือนพฤศจิกายนปี 2017 องค์กร DRN ได้ยื่นฟ้องต่อศาลให้ หน่วยงานปกป้อง ส่ิงแวดล้อม (Department of Environmental Protection: DEP) ซึ่งล้มเหลวในการเรียกให้เจ้าของโรงงาน คนก่อนรับผิดชอบต่อความเสียหายที่เกิดขึ้นกับแหล่งนา้ ในชมุ ชน และได้ขอให้ศาลกาหนดให้ DEP นาบุคคลท่ี อาจมคี วามรับผดิ ต่อความเสียหายน้ัน มารว่ มกันตกลงทาแผนการฟื้นฟูพ้ืนท่ีน้นั 253 250 Jon Hurdle. (2018). “Court rejects developer’s effort to block protest against town homes plan” Retrieved September 12, 2018, from State Impact: https://stateimpact.npr.org/pennsylvania/2018/09/07/ court-rejects-developers-effort-to-block-protest-against-town-homes-plan/ 251 Ibid. 252 Ibid. 253 Ibid.

แผนภาพที่ 7 แผนผังสรปุ กระบวนการปฏิบตั กิ ารตบปากดว้ ยกฎหมาย (SLAPP) พ

298 พอสังเขป 298