อยุธยาAW-674 e-Book

4. พระเจาอูทองมาจากเมืองอูทอง เปนแนวคิด ของสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ พระบิดาวิชาประวัติศาสตร และโบราณคดีของไทย ทรงสันนิษฐานไวในหนังสือนิทาน โบราณคดีวา พระเจาอูทองเปนบุตรของโชฎึกเศรษฐี และ เปนบุตรเขยเจาเมืองอูทองมากอนจึงไดครองเมืองอูทองสืบตอมา ตอมาเกิดอหิวาตกโรคระบาด พระองคจึงอพยพผูคนมาสราง กรุงศรีอยุธยา ทาน้ำท่ีพระองคพาผูคนขามแมน้ำสุพรรณบุรี ยังเรียกกันวา ทาทาวอูทอง แตหลักฐานจากการขุดคนดาน โบราณคดีระบุวา เมืองอูทองไดรางไปกอนการต้ังกรุงศรีอยุธยา มากกวา 200 ป ขอ สันนิษฐานดังกลาวจงึ เปนไปไมไ ด แมวาพระราชประวัติและความเปนมาของพระองค จะไมกระจางชัดก็ตาม แตเมื่อพระองคทรงสถาปนากรุงศรีอยุธยา ข้ึนเปนราชธานีของอาณาจักรอยุธยาน้ัน กรุงศรีอยุธยา มีความสัมพันธอยางแนนแฟนกับแควนลพบุรีหรือละโว และ แควนสุพรรณบุรี ซึ่งเปนแควนที่มีความเจริญรุงเรืองและมั่งค่ัง ทางเศรษฐกิจ ดงั ปรากฏความในพระราชพงศาวดารวา ทรงโปรด ใหขุนหลวงพองั่ว (พะง่ัว) ซ่ึงเปนพระเชษฐาของพระมเหสี ครองเมืองสุพรรณบุรี และใหพระราเมศวร พระราชโอรสครองเมืองลพบุรี พระเจา อูทอง ซึ่งสงผลใหอาณาจักรอยุธยามีความม่ันคงทางการเมือง และความเข็มแข็ง ทางการทหารแผขยายดินแดนไดอยางตอเน่ือง และขยายอาณาเขตไดอยางกวางขวาง จนกลายเปน อาณาจักรทร่ี ุงเรือง มน่ั คง และมงั่ คั่งทางเศรษฐกิจสบื ตอ มา บรรณานุกรม ชาญวิทย เกษตรศิริ. บรรณาธิการ. อยุธยา : Discovering Ayutthaya. กรุงเทพฯ : มูลนิธิโครงการ ตำราสงั คมศาสตรแ ละมนษุ ยศาสตร และมูลนธิ โิ ตโยตา แหง ประเทศไทย, 2546. ปรีดี พิศภูมิวิถี. คูมือทองเที่ยวอยุธยา เพื่อการศึกษาประวัติศาสตรสำหรับนักเรียนระดับมัธยมศึกษา. สถาบันวิจยั สังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม : เชียงใหม, 2552. ทีม่ าของภาพ : ศึกษาธกิ าร, กระทรวง. พระนครศรอี ยธุ ยา : มรดกลำ้ คา ภมู ปิ ญ ญาเลอ่ื งลือ. หนา 106.  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

ชุดท่ี 1 การสถาปนากรุงศรีอยธุ ยา

2. กรงุ ศรอี ยุธยาต้งั อยูใ นบริเวณที่เปนศนู ยก ลางการคมนาคมและการคา กรงุ ศรีอยุธยาตงั้ อยใู นบรเิ วณท่ลี อ มรอบดวยแมนำ้ 3 สาย คือ แมน้ำเจาพระยา แมน ้ำปาสกั และแมน้ำลพบุรี ทำใหกรุงศรีอยุธยาเปนศูนยกลางการคมนาคมทางน้ำ ทางบก และศูนยกลางการคา ท้ังภายในประเทศและการคาระหวางประเทศ โดยชาวไทยสามารถเดินทางหรือนำสินคาจากทางเหนือ ทางตะวันออกเฉียงเหนือ ทางตะวันตก และบริเวณที่ราบลุมแมน้ำมาตามเสนทางทางบกและทางน้ำ มาคาขายยังกรุงศรีอยุธยา กรุงศรีอยุธยาจึงเปนแหลงรวมสินคาจากดินแดนภายใน ซ่ึงพอคาทั้งชาวไทย และชาวตางประเทศคอยรับซ้ือหรือแลกเปลี่ยนสินคากันอยางคึกคัก จากน้ันจึงนำสินคาจากกรุงศรีอยุธยา ออกเสนทางทะเลทีอ่ าวไทย สวนการคาระหวางประเทศ กรุงศรีอยุธยาตั้งอยูไมไกลจากอาวไทย ทำใหเรือสินคา นานาชาติเดินทางเขามาคาขายไดสะดวก อีกทั้งท่ีต้ังของกรุงศรีอยุธยายังต้ังอยูระหวางเสนทางการคา ระหวาง 2 อารยธรรมโบราณ คือ จีน และอินเดีย ซึ่งเปนตลาดการคาใหญสำคัญที่ชาวตะวันตกตองการ คาขายดว ย จงึ มกั แวะที่เมืองทาตา ง ๆ ของอาณาจักรอยุธยา หรือนำสินคานานาชาติมาแลกเปลีย่ นคา ขายที่ กรงุ ศรอี ยุธยา ทำใหก รุงศรีอยุธยากลายเปน ศนู ยร วมสินคา จากท่ตี า ง ๆ กรุงศรีอยธุ ยาจงึ เปนเมืองทา การคา ทีส่ ำคญั แหงหนง่ึ ในเอเชียตะวนั ออกเฉยี งใต 3. กรงุ ศรีอยธุ ยาต้งั อยใู นบรเิ วณทมี่ คี วามเหมาะสมทางยุทธศาสตร เน่ืองจากกรุงศรีอยุธยาตั้งอยูในบริเวณท่ีมีแมน้ำลอมรอบ จึงเสมือนเปนเกาะท่ีมีแมน้ำ เปนปราการธรรมชาติทั้งทางเหนือ ตะวันตก และทางใต ท้ังเปนบริเวณท่ีราบลุมที่แมน้ำทวมถึง ในฤดูฝน หรือฤดูน้ำหลาก น้ำจากทางเหนือจะไหลมาทวมบริเวณกรุงศรีอยุธยานานถึง 6 เดือน ขาศึกจึงไมสามารถ เขาโจมตกี รุงศรอี ยุธยาในชว งเวลาดงั กลา วได ตอ งลา ถอยทัพกลบั ไปเอง 4. กรุงศรีอยุธยาตั้งอยูในบริเวณท่ีมีความเจริญรุงเรืองทางอารยธรรมมากอนการสถาปนา กรงุ ศรอี ยธุ ยา บริเวณที่ตั้งของกรุงศรีอยุธยาต้ังอยูระหวางแหลงอารยธรรมของโลก คือ จีน และอินเดีย และยังเปนดินแดนที่เคยอยูในอิทธิพลทางวัฒนธรรมของอาณาจักรโบราณคือ ทวารวดี และเขมร ทำให อยุธยารับอารยธรรมความเจริญดังกลาวเขามาผสมผสานกับวัฒนธรรมของตนเอง ท้ังดานการปกครอง ภาษา วรรณคดี กฎหมาย ศาสนา ศิลปกรรม และขนบธรรมเนียมประเพณี นอกจากนี้ กรุงศรีอยุธยายังต้ังอยูในบริเวณท่ีมีชุมชนหนาแนน และมีพ้ืนฐานทางเศรษฐกิจ มั่นคงอยูแลว จึงสามารถสถาปนาพระพุทธเจาพแนงเชิง ซ่ึงเปนพระพุทธรูปขนาดใหญท่ีสวยงามได ใน พ.ศ. 1867 กอ นการสถาปนากรงุ ศรอี ยุธยาถงึ 26 ป ปจจัยที่ตั้งของกรุงศรีอยุธยาดังกลาวนี้เปนปจจัยสำคัญใหอาณาจักรอยุธยามีความม่ันคง และเจรญิ รงุ เรอื งอยางรวดเร็ว บรรณานกุ รม วินัย พงศศ รเี พียร. บรรณาธกิ าร. อยุธยา : พรรณนาภมู ิสถาน และมรดกความทรงจำแหงพระนครศรีอยธุ ยา. โครงการวิจยั เมธวี จิ ัยอาวโุ ส (สกว.). กรงุ เทพฯ : อุษาคเนย, 2551. ศกึ ษาธกิ าร, กระทรวง. พระนครศรีอยธุ ยา : มรดกโลกลำ้ คา ภมู ปิ ญญาเล่ืองลือ. กรงุ เทพฯ : องคก ารคา ของคุรสุ ภา, 2548. . หนงั สอื เรียนรายวิชาพ้ืนฐานประวตั ิศาสตร ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 2. กรุงเทพฯ : องคก ารคา ของคุรสุ ภา, 25V5ir4t.ual Field Trip ประวัติศาสตร

ชดุ ที่ 1 การสถาปนากรงุ ศรีอยธุ ยา

ภาพจิตรกรรมฝาผนังจำลองเหตุการณ ทางใต อยุธยาสามารถขยายอำนาจ ครั้งสงครามยุทธหัตถี ไดอ ยา งมนั่ คง เหนอื นครศรีธรรมราช และพยายาม ควบคุมหวั เมืองตา ง ๆ ในคาบสมุทรมลายู ซง่ึ เปนผล ระหวา งสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ใหการคาทางทะเลเจริญรุงเรอื งขน้ึ กบั พระมหาอุปราชของพมา ทางตะวันตก อยุธยาไดขยายอำนาจ ครอบครองหวั เมอื งมอญ ไดแ ก เมอื งทวาย มะริด และตะนาวศรี ซึ่งเปนเมืองทาทางฝงทะเลอันดามัน เพ่ือประโยชนทางการคา เปนผลใหอยุธยาเกิด ความขัดแยงกับพมา สงผลใหอยุธยาตองทำศึก กับพมาหลายคร้ัง เริ่มตนท่ีศึกเมืองเชียงกราน เมื่อ พ.ศ. 2081 สงครามครัง้ สำคัญ เชน สงคราม ครั้งเสียสมเด็จพระสุริโยทัย พ.ศ. 2091 สงคราม เสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 1 พ.ศ. 2112 สงคราม ยุทธหัตถีคร้ังพระมหาอุปราชของพมาสิ้นพระชนม บนคอชาง พ.ศ. 2135 จนกระทั่งกรุงศรีอยุธยา ตองลมสลายเม่ือเสียกรุงศรีอยุธยาคร้ังที่ 2 เม่ือ พ.ศ. 2310 บรรณานุกรม วินยั พงศศรีเพยี ร. บรรณาธกิ าร. อยธุ ยา : พรรณนาภูมิสถาน และมรดกความทรงจำแหงพระนครศรอี ยุธยา. โครงการวจิ ยั เมธวี จิ ัยอาวโุ ส (สกว.). กรุงเทพฯ : อษุ าคเนย, 2551. ศกึ ษาธิการ, กระทรวง. พระนครศรีอยธุ ยา : มรดกโลกลำ้ คา ภมู ิปญญาเลอื่ งลอื . กรุงเทพฯ : องคก ารคา ของคุรุสภา, 2548. . หนังสอื เรยี นรายวชิ าพ้นื ฐานประวตั ศิ าสตร ชั้นมัธยมศกึ ษาปท ี่ 2. กรงุ เทพฯ : องคก ารคา ของครุ สุ ภา, 2554. ท่ีมาของภาพ : http://www.1mod.go.th/heritage/king/naresuan/naresuan3htm.  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

POST-TEST ชุดท่ี 1 การสถาปนากรงุ ศรอี ยธุ ยา คำชีแ้ จง ใหน ักเรียนเลือกคำตอบที่ถกู ตอ งที่สดุ เพียงขอ เดียวลงในกระดาษคำตอบ 1. ขอใดคือหลักฐานสำคญั ท่กี ลาวถึงกรงุ ศรอี ยุธยาเปน ศูนยกลางการปกครอง และการคา ขา มภมู ภิ าค ก. ศิลาจารึกวัดจฬุ ามณี ข. พงศาวดารกรุงเกา ฉบบั หลวงประเสริฐอักษรนติ ิ์ ค. จดหมายเหตุลาลูแบร ฉบับสมบูรณ ง. วรรณกรรมไทย เรือ่ ง โคลงยวนพา ย 2. พระราชพงศาวดารกรุงเกา ฉบบั หลวงประเสรฐิ อักษรนติ ิ์ ไดร ับการยกยองในเรอื่ งใด ก. ฉบบั เกาท่สี ดุ ทีห่ ลงเหลอื มาถึงปจจุบัน ข. มีรายละเอียดประวตั ศิ าสตรอยธุ ยาชัดเจนมากทีส่ ดุ ค. บันทึกเรอ่ื งราวตั้งแตการสถาปนาของกรุงศรีอยุธยาจนถึง พ.ศ. 2310 ง. ถกู ทกุ ขอ 3. ขอใดถอื วา เปนบนั ทึกเหตุการณร วมสมยั ทถ่ี ูกตองชดั เจนท่ีสุด ก. พระราชพงศาวดารกรงุ ศรีอยธุ ยา ข. โคลงมงั ทรารบเชยี งใหม ค. คำใหการขนุ หลวงหาวดั ง. จดหมายเหตุโกษาปาน 4. การทีพ่ ระเจาอทู องทรงรวมแควนลพบุรแี ละสพุ รรณบรุ เี ขา เปน สว นหนึง่ ของอาณาจกั ร อยธุ ยา ทำใหเ กิดขอใดข้นึ ก. อาณาจักรอยุธยามคี วามอุดมสมบรู ณ ข. มคี วามมัน่ คงทางการเมืองการปกครอง ค. มีความมัน่ คงและมั่งค่งั ทางเศรษฐกจิ ง. การติดตอกบั ชาวตา งชาตสิ ะดวกและรวดเร็วข้ึน 5. ขอ ใดคือปจ จัยท่ีสง เสริมใหช าวตะวนั ตกสามารถทำแผนทก่ี รุงศรีอยุธยาไดอ ยางมีประสทิ ธิภาพ ก. การสนับสนนุ ของบริษทั อนิ เดียตะวนั ออกของฮอลนั ดา ข. การสนับสนุนของสมเดจ็ พระนารายณม หาราช ค. ความรทู างดา นดาราศาสตรแ ละภูมิศาสตรข องชาวตะวันตก ง. ถูกทุกขอ  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

6. ขอใดคือเอกสารชาวตา งชาติท่ีบนั ทึกเรือ่ งราวเกีย่ วกบั พระราชประวตั ขิ องพระเจา อูท อง ก. จดหมายเหตุโกษาปาน ข. จดหมายเหตุลาลแู บร ฉบบั สมบูรณ ค. จดหมายเหตปุ ระจำรชั กาลประวัตศิ าสตรร าชวงศหมิง ง. ถูกทกุ ขอ 7. ปจจยั ท่สี งเสริมใหกรงุ ศรอี ยุธยามกี ำลังไพรพลสรางความเขม แข็งทางการทหาร และความมั่นคงทางเศรษฐกจิ ไดค อื ขอ ใด ก. ตง้ั อยูใ นบริเวณทรี่ าบลุมอดุ มสมบูรณ ข. มีชาวตา งชาตจิ ำนวนมากมาตัง้ ถนิ่ ฐานคา ขายในกรุงศรีอยุธยา ค. มสี ภาพเปน เกาะทีม่ แี มนำ้ เปนปราการธรรมชาตลิ อ มรอบ ง. ตงั้ อยูในบริเวณทม่ี ีความเจรญิ รงุ เรอื งทางอารยธรรม 8. สาเหตใุ ดอยุธยาจึงขยายอำนาจควบคุมหวั เมืองในคาบสมทุ รมลายู ก. ตองการแสดงอำนาจของกษตั ริย ข. ครอบครองเมอื งเกาเพอ่ื การคาระหวางประเทศ ค. ของปาและทรัพยากรธรรมชาติ ง. ถกู ทุกขอ 9. ในสมยั สมเดจ็ พระบรมราชาธิราชท่ี 1 (ขุนหลวงพะงว่ั ) อยุธยาขยายอำนาจครอบครอง ดินแดนใด ก. สโุ ขทยั ข. เขมร ค. พมา ง. หวั เมอื งมลายู 10. ในสมยั ของเจา สามพระยา อยธุ ยาประสบความสำเร็จในการขยายอำนาจครอบครอง ดินแดนใด ก. สโุ ขทยั ข. เขมร ค. พมา ง. หัวเมืองมลายู เฉลย 1. ค 2. ก 3. ง 4. ข 5. ง 6. ข 7. ก 8. ข 9. ก 10. ข  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

ชุดที่ 2 วรี กษัตรยิ แหง อยุธยา ความสอดคลองกบั หลักสตู รแกนกลางการศึกษาขัน้ พืน้ ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 การศึกษาชุดส่ือการเรียนรูประวัติศาสตรอยุธยา ผานส่ือ Virtual Field Trip ชุดที่ 2 วีรกษัตริยแหงอยุธยา นักเรียนจะไดรับความรูซ่ึงสอดคลองกับมาตรฐานการเรียนรูและ ตวั ชว้ี ัดช้ันป ดังน้ี ส 4.1 เขาใจความหมาย ความสำคัญของเวลา และยุคสมัยทางประวัติศาสตร สามารถใชว ิธีการทางประวัติศาสตรม าวิเคราะหเหตกุ ารณต า ง ๆ อยา งเปน ระบบ ม.2/ส 4.1 ขอ 1 ประเมินความนาเชื่อถือของหลักฐานทางประวัติศาสตร ในลักษณะตา ง ๆ ส 4.3 เขาใจความเปนมาของชาติไทย วัฒนธรรม ภูมิปญญาไทย มีความรัก ความภูมใิ จ และธำรงความเปนไทย ม.2/ส 4.3 ขอ 1 วเิ คราะหพ ัฒนาการของอาณาจักรอยุธยาและธนบรุ ีในดานตา ง ๆ ม.2/ส 4.3 ขอ 2 วิเคราะหปจจัยท่ีสงผลตอความมั่นคงและความเจริญรุงเรือง ของอาณาจกั รอยุธยา ม.2/ส 4.3 ขอ 3 ระบุภูมิปญญาและวัฒนธรรมไทยสมัยอยุธยาและธนบุรี และอิทธพิ ลของภมู ิปญ ญาดงั กลา วตอการพัฒนาชาตไิ ทยในยคุ ตอมา  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

PRE-TEST ชุดท่ี 2 วีรกษตั ริยแ หง อยุธยา คำชี้แจง ใหน กั เรียนเลือกคำตอบทีถ่ กู ตองที่สุดเพียงขอ เดียวลงในกระดาษคำตอบ 1. พระมหากษัตริยพ ระองคใด ยกวดั และพ้ืนทีต่ ั้งวังใหเ ปนวดั พุทไธศวรรย ก. สมเด็จพระรามาธิบดที ี่ 1 (พระเจาอูทอง) ข. สมเดจ็ พระบรมไตรโลกนาถ ค. สมเด็จพระบรมราชาธิราชท่ี 1 (ขนุ หลวงพะง่ัว) ง. สมเด็จพระบรมราชาธริ าชท่ี 2 (เจา สามพระยา) 2. พระมหากษัตรยิ พ ระองคใ ดเสด็จนำทัพไปตีเมอื งกำแพงเพชร ทำใหไ ดอาณาจักรสโุ ขทยั เปนเมืองประเทศราชของอยุธยา ก. สมเด็จพระรามาธบิ ดีที่ 1 (พระเจา อูท อง) ข. สมเดจ็ พระบรมไตรโลกนาถ ค. สมเดจ็ พระบรมราชาธริ าชท่ี 1 (ขนุ หลวงพะง่ัว) ง. สมเดจ็ พระบรมราชาธิราชที่ 2 (เจา สามพระยา) 3. ปจ จยั ที่ทำใหสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถทรงปฏริ ปู การปกครองของอาณาจกั รอยธุ ยาคือขอ ใด ก. การเลื่อมใสศรทั ธาในพุทธศาสนา ข. อยธุ ยาขยายอาณาเขตออกไปอยา งกวา งขวาง ค. ควบคมุ หัวเมอื งตาง ๆ ไดอ ยางมน่ั คง ง. การคากับตางประเทศขยายตวั อยางกวางขวาง 4. ขอ ใดหมายถงึ การปกครองจตสุ ดมภ ก. แยกการบริหารการปกครองเปน ฝา ยพลเรือนและทหาร ข. แยกการบริหารการปกครองเปน 4 กรม คือ เวยี ง วัง คลงั นา ค. ประกาศใชกฎหมายควบคมุ กำลังไพรพ ล ง. การรักษาเสถยี รภาพการเมืองภายในราชสำนัก 5. การกำหนดฐานะทางชนชัน้ ของบคุ คลทุกคนตงั้ แตเ จา นายไปจนถงึ ทาสใหม ีบทบาทหนาที่ และความรับผดิ ชอบตอบา นเมอื งคือขอ ใด ก. มลู นาย ข. ศกั ดินา ค. จตสุ ดมภ ง. มณเฑยี รบาล  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

6. อคั รเสนาบดีท่มี ีหนาทค่ี วบคมุ ทหารท่ัวราชอาณาจักรในสมัยพระบรมไตรโลกนาถ คอื ขอ ใด ก. ธรรมาธกิ าร ข. โกษาธิบดี ค. สมุหนายก ง. สมหุ พระกลาโหม 7. ขอ ใดหมายถงึ วีรสตรไี ทยที่กลา หาญปกปองกษตั รยิ ใ หพ น ภัยจากศตั รู ก. พระสุรโิ ยทัย ข. พระวสิ ุทธกิ ษัตริย ค. พระเทพกษตั รยิ  ง. พระสุพรรณกลั ยา 8. ยุคสมัยท่ีมคี วามเจริญรุงเรืองทางวรรณกรรมจนไดรบั การยกยอ งวาเปน ยคุ ทอง ของอยุธยาคอื สมยั ใด ก. สมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช ข. สมเด็จพระเจา ทรงธรรม ค. สมเดจ็ พระนารายณมหาราช ง. สมเด็จพระเจา อยูหัวบรมโกศ 9. ขอใดหมายถึงราชทตู ไทยท่ีเดินทางไปฝรงั่ เศสในสมยั สมเดจ็ พระนารายณม หาราช ก. โกษาเหล็ก ข. โกษาปาน ค. พนั ทา ยนรสงิ ห ง. ออกพระศกั ดิสงคราม 10. ชมุ ชนทร่ี วมมือกันปกปอ งบา นเมอื งในสมัยปลายอยุธยาคอื ขอใด ก. ชาวบานเมอื งสงิ หบ ุรี ข. ชาวบานสุพรรณบุรี ค. ชาวบานวิเศษไชยชาญ ง. ชาวบานบางระจนั เฉลย 1. ก 2. ง 3. ข 4. ข 5. ข 6. ง 7. ก 8. ค 9. ข 10. ง  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

ชุดท่ี 2 วีรกษตั รยิ แ หง อยุธยา

พระพุทธรูปอดีตเทวรูปพระเจาอูทอง กลาวกันวาพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟา จุฬาโลกมหาราช โปรดเกลาฯ ใหอัญเชิญ พระพุทธรูปปางหามสมุทรมาจากหอพระเชษฐ บิดรในวัดพระศรีสรรเพชญ แตบางทาน กลาววา พระเชษฐบิดร คือ เทวรูปสมเด็จ พระรามาธิบดีที่ 1 ผูสรางกรุงศรีอยุธยา ซึ่งเดิมประดิษฐานที่ซุมปรางควัดพุทไธศวรรย กรงุ ศรีอยธุ ยา ซึง่ โปรดเกลาฯ ใหอญั เชิญลงมา แ ล ว แ ป ล ง เ ป น พ ร ะ พุ ท ธ รู ป ป ร ะ ดิ ษ ฐ า น ไวท่ีหอพระนาก ตอมาเม่ือพระบาทสมเด็จ พระจอมเกลาเจาอยูหัวไดทรงสถาปนาปราสาท พระเทพบิดรในวัดพระแกว จึงไดอัญเชิญมา ประดิษฐานภายในปราสาทพระเทพบดิ ร บรรณานุกรม ชาญวิทย เกษตรศิริ. บรรณาธิการ. อยุธยา : Discovering Ayutthaya. กรุงเทพฯ : มูลนิธิโครงการ ตำราสังคมศาสตรแ ละมนุษยศาสตร และมลู นธิ ิโตโยตา แหง ประเทศไทย, 2546. ศึกษาธกิ าร, กระทรวง. พระนครศรอี ยุธยา : มรดกโลกลำ้ คา ภมู ิปญ ญาเลือ่ งลือ. กรุงเทพฯ : องคการคา ของครุ ุสภา, 2548. . หนังสือเรียนรายวิชาพ้ืนฐานประวัติศาสตร ชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 2. กรุงเทพฯ : องคการคา ของคุรสุ ภา, 2554.  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

ชุดที่ 2 วรี กษัตริยแหง อยุธยา

ชดุ ท่ี 2 วรี กษัตรยิ แ หงอยุธยา

1. ทรงแบงแยกการบริหารราชการออกเปน 2 ฝาย คือ พลเรือน และทหาร ซ่ึงจะเปนการ ถวงดุลอำนาจการปกครองของขุนนาง โดยฝายทหารใหอยูภายใตการดูแลของอัครมหาเสนาบดี สมุหพระกลาโหม ควบคุมทหารทั่วราชอาณาจักร สวนพลเรือนใหอยูภายใตการดูแลของอัครมหาเสนาบดี สมุหนายก ทจี่ ะควบคมุ ดแู ลจตสุ ดมภ หรอื กรมหลักท้งั 4 2. ปรับปรุงระบบจตุสดมภ โดยเปล่ียนช่ือกรมเมืองเปนนครบาล กรมวังเปนธรรมาธิกรณ กรมคลังเปนโกษาธิบดี และกรมนาเปนเกษตราธิการ มีเสนาบดีกำกับดูแลทุกกรม และกำหนด อำนาจหนา ท่ชี ัดเจน 3. ปรับปรุงการปกครองหัวเมือง โดยยกเลิกเมืองลูกหลวง และขยายเขตการปกครองของ ราชธานอี อกไปถึงเมืองตา ง ๆ ท่อี ยูร ายรอบราชธานี และแบงเขตการปกครองเปน หวั เมืองช้นั ใน เปนเมอื ง ช้ันจัตวาซ่ึงพระมหากษัตริยทรงแตงตั้งผูที่เหมาะสมไปปกครอง หัวเมืองชั้นเอก เปนเมืองขนาดใหญ ซึ่งพระมหากษัตริยทรงแตงต้ังเจานายหรือขุนนางไปปกครอง หัวเมืองชั้นโท เปนเมืองท่ีมีความสำคัญ รองจากเมืองชั้นเอก และหัวเมืองช้ันตรี เปนเมืองเล็ก ๆ ท่ีมีความสำคัญรองลงมา สวนเมืองประเทศราช ยังคงเปน แบบเดิมคอื ใหชาวพนื้ เมืองปกครองกันเอง 4. ทรงประกาศใชกฎหมาย 3 ฉบับ คือ กฎมณเฑียรบาล เพื่อรักษาเสถียรภาพการเมือง ภายในราชสำนัก เพราะไดกำหนดฐานะ หนาที่ และสิทธิทางการเมืองของเช้ือพระวงศในระดับตาง ๆ พระไอยการ ตำแหนงนาพลเรือน และพระไอยการตำแหนงนาทหารหัวเมือง อันเปนการกำหนดฐานะ ทางชนชั้นของบุคคลทุกคนต้ังแตเจานายหรือเช้ือพระวงศ ขุนนาง พระสงฆ ราษฎรท้ังไพรและทาสใหมี “ศักดินา” ประจำตวั ซง่ึ แสดงอำนาจหนาที่และความรบั ผิดชอบของบคุ คลในสังคมไทย การปกครองในสมัยพระบรมไตรโลกนาถไดใชสืบตอกันมาตลอดสมัยอยุธยา ธนบุรี และ รัตนโกสินทรตอนตน โดยมีการปรับเปลี่ยนตามสถานการณบานเมือง จนถึงสมัยรัชกาลที่ 5 แหง กรงุ รตั นโกสนิ ทรไดป ฏิรูปการปกครองแผน ดนิ ครงั้ ใหญ บรรณานกุ รม ชาญวิทย เกษตรศิริ. บรรณาธิการ. อยุธยา : Discovering Ayutthaya. กรุงเทพฯ : มูลนิธิโครงการ ตำราสังคมศาสตรและมนษุ ยศาสตร และมูลนธิ ิโตโยตาแหงประเทศไทย, 2546. ศกึ ษาธิการ, กระทรวง. พระนครศรอี ยุธยา : มรดกโลกลำ้ คา ภมู ิปญ ญาเลื่องลอื . กรงุ เทพฯ : องคก ารคา ของครุ สุ ภา, 2548. . หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานประวัติศาสตร ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 2. กรุงเทพฯ : องคการคา ของครุ สุ ภา, 2554.  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

ชุดท่ี 2 วรี กษตั รยิ แ หง อยุธยา

เจดียศรีสุริโยทัย เปนเจดียยอมุมไมสิบสอง สีทองสูงเดน ต้ังอยูทางดานทิศตะวันตกของ เกาะกรุงศรีอยุธยา ริมแมน้ำเจาพระยา ตรงขามกับวัดกษัตราธิราชและวัดธรรมาราม ซ่ึงเปนวัดท่ีสรางมา ต้งั แตส มยั อยุธยา ภาพจิตรกรรมวรี กรรมพระสุรโิ ยทัย จากหนังสอื โคลงภาพพระราชพงศาวดาร บรรณานกุ รม ชาญวิทย เกษตรศิริ. บรรณาธิการ. อยุธยา : Discovering Ayutthaya. กรุงเทพฯ : มูลนิธิโครงการ ตำราสังคมศาสตรแ ละมนุษยศาสตร และมูลนธิ ิโตโยตาแหง ประเทศไทย, 2546. ศึกษาธกิ าร, กระทรวง. พระนครศรีอยธุ ยา : มรดกโลกล้ำคา ภมู ิปญ ญาเลื่องลือ. กรงุ เทพฯ : องคการคา ของคุรสุ ภา, 2548. . หนงั สือเรยี นรายวิชาพ้นื ฐานประวัตศิ าสตร ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 2. กรุงเทพฯ : องคการคา ของครุ สุ ภา, 2554. ทีม่ าของภาพ : ศิลฺ ปากร, กรม. โคลงภาพพระราชพงศาวดาร. หนา 43.  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

ชุดท่ี 2 วรี กษัตรยิ แ หง อยุธยา

ตัวประกันแทน จากนั้นพระนเรศไดรับการสถาปนาใหเปนพระมหาอุปราช หรือ “วังหนา” พระองค จึงไดตระเตรียมกองกำลังใหเขมแข็ง สรางและซอมแซมกำแพงเมืองตลอดจนปอมปราการ และจัดหาอาวุธ เพ่ือเตรียมทำสงครามกับพมา และปกปองอาณาจักรไทยจากการรกุ รานของเขมร เมื่อกรุงศรีอยุธยาเสียแกพมา พระยาละแวกกษัตริยเขมรมักหาโอกาสกวาดตอนผูคน และ ปลนสะดมตามเมืองชายแดนและเมืองทาของไทย สมเด็จพระนเรศวรจึงไดนำทัพทำสงครามกับเขมร จนไดรบั ชยั ชนะ สำหรับการทำสงครามกับพมาน้ัน พระนเรศวรไดประกาศเอกราชจากพมาเมื่อ พ.ศ. 2127 กองทัพพมาจึงไดยกทัพมาตีกรุงศรีอยุธยาอีกหลายครั้ง พระองคปกปองเอกราชไทยไดทุกครั้ง ทำให ชื่อเสียงของพระองคไดรับการกลาวขานไปท่ัววาทรงพระปรีชาสามารถทางการสงคราม ภายหลังเม่ือเสด็จ ขึ้นครองราชสมบัติเปนกษัตริยของอยุธยาแลว พระมหาอุปราชของพมาไดยกทัพใหญมาตีกรุงศรีอยุธยา สมเด็จพระนเรศวรไดทำสงครามยุทธหัตถี หรือตอสูโดยการชนชาง เปนสงครามที่สมเด็จพระนเรศวรทรงมี ชัยชนะอยางเด็ดขาดเหนือกองทัพพมา พระมหาอุปราชสิ้นพระชนมดวยพระแสงของาว ใน พ.ศ. 2135 ภายหลงั สงครามครง้ั น้ันไทยวางเวนจากสงครามกบั พมานานถึง 150 ป ตลอดรัชสมัยของสมเด็จพระนเรศวรทรงสถาปนาความม่ันคงและความเปนปกแผนใหอาณาจักร อยุธยา ทรงขยายอาณาเขตออกไปไดอยา งกวางขวาง จึงไดร บั สมญานามวา สมเด็จพระนเรศวรมหาราช สมเด็จพระนเรศวรมหาราชเสด็จสวรรคตท่ีเมืองหาง เม่ือ พ.ศ. 2148 ขณะมีพระชนมายุได 50 พรรษา บรรณานกุ รม ชาญวิทย เกษตรศิริ. บรรณาธิการ. อยุธยา : Discovering Ayutthaya. กรุงเทพฯ : มูลนิธิโครงการ ตำราสังคมศาสตรแ ละมนุษยศาสตร และมลู นิธโิ ตโยตา แหง ประเทศไทย, 2546. ศึกษาธกิ าร, กระทรวง. พระนครศรอี ยธุ ยา : มรดกโลกล้ำคา ภมู ิปญญาเล่ืองลอื . กรุงเทพฯ : องคก ารคา ของครุ สุ ภา, 2548.  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

ชดุ ที่ 2 วรี กษตั ริยแหง อยธุ ยา

3. ทางดานความเจริญกาวหนาทางวิทยาการ ทรงสนพระทัยในวิทยาการแขนงตาง ๆ ของตะวันตก เชน ดาราศาสตร ทรงใชกลองสองดูดาวเพ่ือสังเกตปรากฏการณของจันทรุปราคาและ สรุ ิยปุ ราคา โปรดใหสรา งอาคารส่ิงกอ สรางตามสถาปต ยกรรมตะวนั ตก 4. ทางดานวรรณกรรม ทรงสงเสริมนักปราชญและกวีหลายทาน ทำใหเกิดผลงาน ดานวรรณกรรมท่ียอดเย่ียม เชน จินดามณี ซึ่งไดรับการยกยองวาเปนแบบเรียนภาษาไทยเลมแรกของไทย สมทุ รโฆษคำฉนั ท ราโชวาทชาดก พระราชพงศาวดารกรุงเกา ฉบับหลวงประเสรฐิ นอกจากน้ี ยังทรงใหสรางเมืองลพบุรีเปนราชธานีแหงที่ 2 และเสด็จไปประทับท่ีพระราชวัง ลพบรุ ีเปน ประจำ สมเดจ็ พระนารายณม หาราชเสดจ็ สวรรคตเมือ่ วันท่ี 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2231 บรรณานุกรม ชาญวิทย เกษตรศิริ. บรรณาธิการ. อยุธยา : Discovering Ayutthaya. กรุงเทพฯ : มูลนิธิโครงการ ตำราสงั คมศาสตรและมนษุ ยศาสตร และมลู นธิ ิโตโยตา แหงประเทศไทย, 2546. ศกึ ษาธกิ าร, กระทรวง. พระนครศรีอยุธยา : มรดกโลกลำ้ คา ภมู ิปญญาเลื่องลอื . กรงุ เทพฯ : องคการคา ของคุรุสภา, 2548. . หนงั สอื เรยี นรายวิชาพืน้ ฐานประวัติศาสตร ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที่ 2. กรงุ เทพฯ : องคการคา ของครุ สุ ภา, 2554.  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

ชุดท่ี 2 วีรกษตั ริยแ หงอยุธยา

ดวยเหตุที่ออกญาโกษาธิบดีสามารถทำหนาที่ทางการทูตในการเจริญสัมพันธไมตรีกับฝรั่งเศส ไดอยางเหมาะสม ดวยความเฉลียวฉลาดในการเจรจา และรอบรูธรรมเนียมการทูต ทำใหคณะทูตชุดนี้ โดยเฉพาะออกญาโกษาปานไดร บั คำชมเชยจากขาราชการและขนุ นางฝร่ังเศส นอกจากน้ี ออกญาโกษาธิบดียังเปนผูท่ีสนใจศึกษาหาความรูและความเจริญกาวหนาของ ฝร่ังเศส เมอ่ื เดนิ ทางไปยังที่ใด ทา นจะซักถามและจดบันทึกเรือ่ งราวตาง ๆ ไวอ ยางละเอยี ด บนั ทึกดังกลา ว ไดกลายเปนเอกสารทางประวัติศาสตรท่ีสำคัญในปจจุบัน คณะทูตไทยพำนักอยูท่ีฝรั่งเศสเปนเวลานาน 8 เดือนเศษ จึงเดินทางกลบั ไทยใน พ.ศ. 2230 ในสมัยพระเพทราชา ออกญาโกษาธิบดี (ปาน) เปนผูเจรจากับกองกำลังทหารฝรั่งเศส ท่ปี อมเมอื งบางกอกไดสำเร็จ ทำใหกองทหารฝร่งั เศสเดินทางออกจากประเทศไทย บรรณานกุ รม ชาญวิทย เกษตรศิริ. บรรณาธิการ. อยุธยา : Discovering Ayutthaya. กรุงเทพฯ : มูลนิธิโครงการ ตำราสังคมศาสตรแ ละมนุษยศาสตร และมลู นิธโิ ตโยตาแหง ประเทศไทย, 2546. ศึกษาธกิ าร, กระทรวง. พระนครศรีอยธุ ยา : มรดกโลกล้ำคา ภูมิปญญาเลื่องลือ. กรุงเทพฯ : องคการคา ของคุรุสภา, 2548. . หนงั สอื เรยี นรายวิชาพื้นฐานประวัตศิ าสตร ชั้นมธั ยมศกึ ษาปท่ี 2. กรุงเทพฯ : องคก ารคา ของครุ สุ ภา, 2554.  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

ชุดที่ 2 วรี กษัตริยแ หงอยธุ ยา

ชุดที่ 2 วรี กษัตริยแ หงอยธุ ยา

บานบางระจันเปนชัยภูมิที่เหมาะสม เปนแหลงที่มีเสบียงอาหารสมบูรณ ต้ังอยูบนท่ีดอน เปนปาเปล่ียว อยูที่พรมแดนเมืองวิเศษไชยชาญกับเมืองสุพรรณบุรีและเมืองสิงหบุรี ขาศึกจะเขาไปถึงยาก และชาวบานบางระจันไดนมิ นตพระอาจารยธ รรมโชติ วดั เขานางบวช แขวงเมอื งสพุ รรณ ใหมาชวยคมุ ครอง สรา งขวัญกำลังใจใหชาวบาน ชาวบานบางระจันสะสมอาวุธเทาท่ีหาได และมีผูนำเพิ่มขึ้นอีก 5 คน คือ ขุนสรรค พันเรืองกำนัน นายทองเหมน็ นายจนั หนวดเข้ยี ว และนายทองแสงใหญ รวมหัวหนา ชาวบา นบางระจันเปน 11 คน ฝายพมารขู า วชาวไทยทร่ี วมตัวกันตอ สูพมา จงึ สงกองทหารไปปราบปรามหลายครงั้ แตช าวบา น บางระจันก็สามารถตอสูกับทัพพมาไดทุกคร้ัง แมวาจะเสียเปรียบดานอาวุธและกำลังไพรพล แตดวย ความรักชาติ ความสามคั คี ความกลา หาญ ตลอดจนความเสียสละ ทำใหไดร บั ชัยชนะไดถงึ 7 ครง้ั ดว ยกนั ศึกคร้ังท่ี 8 พมาส่ังใหชาวมอญ ตำแหนงสุกี้ หรือพระนายกอง คุมทหารไปตีคายบางระจัน สุก้ีดำเนินการรบอยางฉลาด ตั้งคายอยางม่ันคง และใชปนใหญระดมยิงคายบางระจันทุกวัน ผูนำชาวบาน บางระจันไดสงคนเดินทางไปกรุงศรีอยุธยาเพ่ือขอปนใหญ แตฝายอยุธยาเห็นวาอาจถูกทหารพมา ดักแยงชิงกลางทาง ไดแตขุนนางมาหลอปนใหญให ซึ่งสามารถหลอหลอมปนใหญได 2 กระบอก แตปนใหญใชการไมได คายบางระจันจึงถูกกองทัพพมาโจมตีจนแตกพาย เมื่อ พ.ศ. 2309 ชาวบาน บางระจนั บางคนถกู จบั เปนเชลย บางคนหนีไปได วีรกรรมชาวบานบางระจันที่รวมตัวกันตอสูพมาจึงไดรับการยกยอง ถือเปนแบบอยางท่ีดีแก อนชุ นรุนหลังตอ ไป บรรณานกุ รม ชาญวิทย เกษตรศิริ. (บรรณาธิการ). อยุธยา : Discovering Ayutthaya. กรุงเทพฯ : มูลนิธิโครงการ ตำราสังคมศาสตรและมนษุ ยศาสตร และมูลนิธโิ ตโยตา แหงประเทศไทย, 2546. ศึกษาธกิ าร, กระทรวง. พระนครศรีอยธุ ยา : มรดกโลกล้ำคา ภมู ปิ ญญาเลอ่ื งลอื . กรุงเทพฯ : องคก ารคา ของคุรสุ ภา, 2548. . หนงั สอื เรยี นรายวิชาพืน้ ฐานประวัติศาสตร ช้ันมธั ยมศกึ ษาปที่ 2. กรงุ เทพฯ : องคก ารคา ของครุ ุสภา, 2554.  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

POST-TEST ชุดท่ี 2 วีรกษัตริยแ หงอยธุ ยา คำชี้แจง ใหนักเรียนเลือกคำตอบทีถ่ กู ตอ งทีส่ ุดเพียงขอ เดียวลงในกระดาษคำตอบ 1. พระมหากษัตรยิ พ ระองคใ ดเปน ปฐมกษตั รยิ ข องราชวงศสุพรรณบรุ ี ก. สมเดจ็ พระรามาธิบดที ่ี 1 (พระเจา อทู อง) ข. สมเดจ็ พระบรมไตรโลกนาถ ค. สมเดจ็ พระบรมราชาธิราชท่ี 1 (ขนุ หลวงพะงว่ั ) ง. สมเด็จพระบรมราชาธิราชท่ี 2 (เจา สามพระยา) 2. พระมหากษตั รยิ พระองคใดรวบรวมเมอื งตา ง ๆ ของคนไทยที่เคยปกครองอยางอิสระ เชน สุพรรณบุรแี ละลพบรุ มี าเปนสวนหนง่ึ ของอาณาจักรอยธุ ยา ก. สมเดจ็ พระรามาธบิ ดีท่ี 1 (พระเจาอทู อง) ข. สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ค. สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 1 (ขุนหลวงพะงว่ั ) ง. สมเด็จพระบรมราชาธิราชท่ี 2 (เจา สามพระยา) 3. พระมหากษัตริยพ ระองคใ ดผนวกอาณาจกั รสโุ ขทัยเขา เปน สว นหน่งึ ของอาณาจกั รอยุธยา โดยสมบรู ณ ก. สมเด็จพระรามาธบิ ดที ี่ 1 (พระเจา อทู อง) ข. สมเดจ็ พระบรมไตรโลกนาถ ค. สมเดจ็ พระบรมราชาธริ าชท่ี 1 (ขนุ หลวงพะงวั่ ) ง. สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 2 (เจา สามพระยา) 4. ขอ ใดหมายถงึ กฎหมายท่ีรกั ษาเสถียรภาพการเมอื งภายในราชสำนกั ก. กฎนครบาล ข. กฎมณเฑยี รบาล ค. พระไอยการตำแหนง นาพลเรือน ง. พระไอยการตำแหนง นาพลหวั เมอื ง 5. การปกครองทีแ่ ยกการปกครองเปน เวยี ง วัง คลงั นา คอื ขอ ใด ก. จตสุ ดมภ ข. สมุหนายก ค. สมุหพระกลาโหม ง. กฎมณเฑียรบาล  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

6. อัครเสนาบดีทมี่ ีอำนาจควบคุมพลเรอื นทว่ั ราชอาณาจักรในสมยั สมเดจ็ พระบรมไตรโลกนาถคอื ขอใด ก. ธรรมาธิการ ข. โกษาธิบดี ค. สมุหนายก ง. สมุหพระกลาโหม 7. ขอใดหมายถึง “วีรกษตั ริยไทยผูกอบกูเอกราช” ก. สมเด็จพระเจาทรงธรรม ข. สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ค. สมเด็จพระนารายณมหาราช ง. สมเดจ็ พระเจา อยหู วั บรมโกศ 8. ยุคสมัยที่มีความเจรญิ รุงเรอื งทางดา นการคาและการติดตอกับตางประเทศคือสมัยใด ก. สมเด็จพระเจาทรงธรรม ข. สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ค. สมเดจ็ พระนารายณมหาราช ง. สมเดจ็ พระเจา อยหู ัวบรมโกศ 9. ขอ ใดหมายถงึ “ผรู ักษากฎระเบยี บของบานเมอื งย่ิงกวาชวี ติ ตน” ก. โกษาเหล็ก ข. โกษาปาน ค. พันทา ยนรสงิ ห ง. ออกพระศกั ดสิ งคราม 10. ขอใดหมายถึงวรี กรรมของชาวบานบางระจัน ก. ชาวบานท่รี วมตัวกนั ขบั ไลท หารเขมรท่มี าปลนสะดมตามชายแดน ข. นำทพั ไทยตอสูกับกองกำลงั ของทหารฝรั่งเศสทป่ี อ มเมอื งบางกอก ค. ชมุ ชนผซู อ่ื สตั ยรกั ษากฎระเบยี บของบานเมืองย่งิ กวาชีวติ ตน ง. รวมตวั กันตอสูกับกองทพั พมาไดอยางกลา หาญในสมยั อยุธยาตอนปลาย เฉลย 1. ง 2. ก 3. ข 4. ข 5. ก 6. ค 7. ข 8. ค 9. ค 10. ง  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

ชดุ ที่ 3 อยุธยาเมอื งทาการคา นานาชาติ ความสอดคลอ งกับหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขนั้ พ้นื ฐาน พุทธศกั ราช 2551 การศึกษาชุดส่ือการเรียนรูประวัติศาสตรอยุธยา ผานสื่อ Virtual Field Trip ชุดท่ี 3 อยุธยาเมืองทาการคานานาชาติ นักเรียนจะไดรับความรูซ่ึงสอดคลองกับมาตรฐานการเรียนรู และตวั ชว้ี ดั ชัน้ ป ดงั น้ี ส 4.1 เขาใจความหมาย ความสำคัญของเวลา และยุคสมัยทางประวัติศาสตร สามารถใชว ธิ กี ารทางประวัติศาสตรมาวเิ คราะหเหตุการณต าง ๆ อยา งเปน ระบบ ม.2/ส 4.1 ขอ 1 ประเมินความนาเช่ือถือของหลักฐานทางประวัติศาสตร ในลักษณะตา ง ๆ ส 4.3 เขาใจความเปนมาของชาติไทย วัฒนธรรม ภูมิปญญาไทย มีความรัก ความภูมิใจ และธำรงความเปน ไทย ม.2/ส 4.3 ขอ 1 วเิ คราะหพฒั นาการของอาณาจกั รอยุธยาและธนบุรใี นดานตา ง ๆ ม.2/ส 4.3 ขอ 2 วิเคราะหปจจัยที่สงผลตอความมั่นคงและความเจริญรุงเรือง ของอาณาจกั รอยธุ ยา ม.2/ส 4.3 ขอ 3 ระบุภูมิปญญาและวัฒนธรรมไทยสมัยอยุธยาและธนบุรี และอทิ ธพิ ลของภูมิปญ ญาดงั กลาวตอการพฒั นาชาตไิ ทยในยคุ ตอ มา  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

PRE-TEST ชดุ ท่ี 3 อยธุ ยาเมอื งทา การคา นานาชาติ คำชีแ้ จง ใหน ักเรียนเลือกคำตอบทีถ่ ูกตองทีส่ ุดเพียงขอ เดียวลงในกระดาษคำตอบ 1. นโยบายทางดา นการปกครองคนตางชาติของอาณาจกั รอยธุ ยาสง ผลอยางไร ก. สง เสรมิ ใหกรุงศรีอยุธยาเปน เมอื งทาการคานานาชาติ ข. กรุงศรอี ยธุ ยาเปน ทีร่ วมสินคา หลากหลาย ค. การคา ระบบบรรณาการเจริญรุงเรืองเพม่ิ ข้นึ ง. ถกู ทกุ ขอ 2. หนวยงานใดมีหนา ที่ดูแลการคา และชุมชนจีน ก. กรมทาขวา ข. กรมทาซา ย ค. กรมทา กลาง ง. กรมพระคลงั สนิ คา 3. ขอใดคือรายไดสำคัญของอาณาจกั รอยุธยา ก. ภาษอี ากร ข. สวยและราชบรรณาการ ค. การคา กบั ตางประเทศ ง. การคาภายในภมู ิภาค 4. ขอใดหมายถึงชาวญป่ี นุ ทร่ี บั ราชการในสมัยอยธุ ยา ก. ออกพระศักด์ิสงคราม ข. ออกญาเสนาภมิ ุข ค. พระยาโชฎึกเศรษฐี ง เจาพระยาวไิ ชเยนทร 5. ชาวตางชาตใิ นขอ ใดเคยดำรงตำแหนงอคั รเสนาบดใี นสมยั อยธุ ยา ก. ออกพระศักดิ์สงคราม ข. ออกญาเสนาภมิ ุข ค. พระยาโชฎกึ เศรษฐี ง พระยาวิไชเยนทร  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

6. ขอ ใดเปนเอกสารชาวตา งชาตทิ เ่ี ปน หลกั ฐานเกี่ยวกบั การคา ของอยธุ ยา ก. จดหมายเหตุ ลาลแู บร ฉบับสมบูรณ ข. จดหมายเหตขุ อง โยช เชาเตน ค. ประวตั ิศาสตรธรรมชาตแิ ละการเมอื งแหง ราชอาณาจกั รสยาม ง. ถูกทกุ ขอ 7. ปจจัยที่เอ้อื อำนวยใหกรุงศรีอยธุ ยาเปนเมืองทาการคา นานาชาตคิ ือขอ ใด ก. ที่ตั้งและสภาพภูมิศาสตร ข. นโยบายสงเสรมิ การคา ของทางราชการ ค. นโยบายการอนญุ าตใหชาวตางชาตินับถือศาสนา และประกอบพิธกี รรม ทางศาสนาได ง. ถกู ทกุ ขอ 8. หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตรในขอใดใหขอมูลเก่ยี วกบั ความเปน อยขู องผคู น ในสมยั อยธุ ยา ก. จติ รกรรมฝาผนงั ข. หนังสือนิทานโบราณคดี ค. พระราชพงศาวดารกรงุ ศรีอยุธยา ง. พระราชพงศาวดารกรุงเกา ฉบับหลวงประเสริฐอกั ษรนติ ิ์ 9. ขอใดคอื บทบาทหนา ท่ขี องพระคลังสนิ คา ก. ควบคมุ กำลังไพรพลตอ เรือสนิ คา ข. รวบรวมสนิ คา และแตง สำเภาไปคา ตางประเทศ ค. รวบรวมหางขา ว และจำหนายขาวไปตา งประเทศ ง. ถูกทุกขอ 10. ชาวตางชาตใิ นขอ ใดท่เี พิ่งมคี วามสัมพันธก บั ไทยในสมัยสมเดจ็ พระนารายณมหาราช ก. องั กฤษ ข. ฝร่งั เศส ค. โปรตุเกส ง. สหรัฐอเมริกา เฉลย 1. ก 2. ข 3. ค 4. ข 5. ง 6. ง 7. ง 8. ก 9. ข 10. ข  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

ชดุ ที่ 3 อยธุ ยาเมืองทาการคานานาชาติ

2. นโยบายทางดานเศรษฐกิจของพระมหากษัตริยอยุธยาทุกพระองค ทรงเห็นความสำคัญ ทางดานการคานานาชาติ ซ่ึงเปนรายไดหลักของอาณาจักรอยุธยา จึงสงเสริมและสนับสนุนการคา โดยอยุธยาไดจัดต้ังหนวยงานที่ทำหนาที่ดูแลการคานานาชาติ คือ พระคลังสินคา ทำหนาที่แตงสำเภา ไปคา ขายกับตา งประเทศ รวมท้ังผูกขาดสินคาและเกบ็ คาธรรมเนียมการคา 3. นโยบายทางดานการปกครองชาวตางชาติ กรุงศรีอยุธยาเปดกวางทางศาสนา พระมหา กษัตริยไทยอนุญาตใหชาวตางชาติตั้งคลังสินคา พักอยูอาศัยในพระนครศรีอยุธยาได และสามารถสราง ศาสนสถานประกอบพธิ ีกรรมตามความเช่อื ของตนเองไดอ ยา งอิสระ นอกจากนี้ ยังมอบหมายใหหนวยงานราชการดูแลชาวตางชาติ เชน กรมทาซายดูแลการคา กับจีนและฮอลันดา สวนกรมทาขวาดูแลการคากับชาวอังกฤษ ชวา อินเดีย เปอรเซีย และเวียดนาม โดยชาวตางชาติเหลาน้ีจะต้ังถ่ินฐานเปนชุมชน ซึ่งทางไทยจะแตงตั้งใหชาวตางชาติควบคุมดูแลกันเอง ชาวตางชาติบางคนท่ีชวยกิจการคาใหกับราชการ จะไดรับพระราชทานบรรดาศักดิ์เปนขุนนางอยุธยา เชน พระยาโชฎึกเศรษฐี ชาวจีน ออกญาเสนาภิมุข (ยามาดะ นางามะซะ) ชาวญี่ปุน เจาพระยาวิไชเยนทร (คอนสแตนตนิ ฟอลคอน) ชาวกรีก ออกพระศักด์ิสงคราม หรือเชอวาลเิ อร เดอ ฟอรแปง ชาวฝร่ังเศส 4. กรุงศรีอยุธยาเปนแหลงรวมสินคาหลากหลาย เชน สินคาของปาท่ีมาจากดินแดนภายใน ภมู ภิ าค เครอ่ื งเคลอื บ ผาไหมจากจีน อัญมณี ผา และเคร่อื งประดับจากเปอรเซยี และอินเดีย เปนตน ดว ยปจจยั ดังกลา วทำใหกรงุ ศรอี ยธุ ยาเปน ศนู ยก ลางการคาท่สี ำคญั ในภมู ิภาคตะวนั ออกเฉยี งใต บรรณานุกรม ชาญวิทย เกษตรศิริ. บรรณาธิการ. อยุธยา : Discovering Ayutthaya. กรุงเทพฯ : มูลนิธิโครงการ ตำราสงั คมศาสตรและมนุษยศาสตร และมูลนธิ ิโตโยตาแหงประเทศไทย, 2546. วินยั พงศศ รเี พยี ร. บรรณาธกิ าร. อยธุ ยา : พรรณนาภมู ิสถาน และมรดกความทรงจำแหงพระนครศรีอยธุ ยา. โครงการวจิ ัยเมธวี ิจยั อาวโุ ส (สกว.). กรุงเทพฯ : อุษาคเนย, 2551. ศกึ ษาธกิ าร, กระทรวง. พระนครศรอี ยุธยา : มรดกโลกล้ำคา ภูมิปญญาเล่อื งลอื . กรุงเทพฯ : องคก ารคา ของครุ ุสภา, 2548.  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

ชุดที่ 3 อยุธยาเมืองทาการคานานาชาติ

2. ภาพจิตรกรรมฝาผนัง วัดในสมัยอยุธยาจำนวนมากมีภาพจิตรกรรมฝาผนังท่ีสะทอนใหเห็นสภาพความเปนอยู ลักษณะการแตงกาย การประกอบพิธีกรรมตามความเช่ือทางศาสนาและวิถีการดำเนินชีวิต นับเปนหลักฐาน ทางประวตั ิศาสตรทสี่ ำคญั เชน ภาพจติ รกรรมฝาผนังทว่ี ัดเกาะแกวสทุ ธาราม จังหวดั เพชรบุรี แขกมัวร ท่ีวัดเกาะแกวสุทธาราม จติ รกรรมฝาผนงั รปู “แขก” สมัยปลายอยธุ ยา จังหวัดเพชรบรุ ี จากวัดเกาะแกว สุทธาราม จงั หวัดเพชรบุรี กองทหารอาสาญ่ีปุนในกองทพั อยธุ ยา ทมี่ าของภาพ : ชาญวิทย เกษตรศริ .ิ อยธุ ยา : Discovering Ayutthaya. หนา 144, 152 และ 160.  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

ภาพฝร่งั ในคราวกบฎมกั กะสันสมยั สมเด็จพระนารายณม หาราช บรรณานกุ รม ชาญวิทย เกษตรศิริ. บรรณาธิการ. อยุธยา : Discovering Ayutthaya. กรุงเทพฯ : มูลนิธิโครงการ ตำราสังคมศาสตรแ ละมนุษยศาสตร และมูลนิธโิ ตโยตาแหง ประเทศไทย, 2546. วนิ ัย พงศศ รเี พยี ร. บรรณาธกิ าร. อยุธยา : พรรณนาภูมิสถาน และมรดกความทรงจำแหงพระนครศรีอยธุ ยา. โครงการวิจัยเมธวี จิ ัยอาวโุ ส (สกว.). กรุงเทพฯ : อษุ าคเนย, 2551. ศึกษาธิการ, กระทรวง. พระนครศรีอยุธยา : มรดกโลกลำ้ คา ภมู ิปญ ญาเลือ่ งลือ. กรุงเทพฯ : องคก ารคา ของครุ สุ ภา, 2548. ทีม่ าของภาพ : ชาญวิทย เกษตรศิริ. อยุธยา : Discovering Ayutthaya. หนา 145.  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

ชุดที่ 3 อยุธยาเมอื งทาการคา นานาชาติ

ผูสนับสนุนความสัมพันธทางการทูตและการคาระหวาง อยุธยากับญ่ีปุน จึงไดรับแตงต้ังใหเปนเจากรมอาสาญ่ีปุน ใน พ.ศ. 2171 จึงไดรับแตงต้ังเปนออกญาเสนาภิมุข หัวหนากรมอาสาญ่ีปุนที่มีความจงรักภักดีตอสมเด็จ พระเจาทรงธรรม ดวยความขัดแยงทางการเมือง และ การแยงชิงอำนาจในราชสำนัก ทำใหออกญาเสนาภิมุข ถูกกีดกัน และจำกัดอำนาจทางการเมืองโดยถูกสงตัวไป เปนเจาเมืองนครศรีธรรมราช ใน พ.ศ. 2173 ในสมัย สมเด็จพระเจาปราสาททอง และสิน้ ชีวิต ● ออกพระศักด์ิสงคราม หรือเชอวาลเิ อร เดอ ฟอรแ ปง ชาวฝรั่งเศส นายเชอวาลิเอร เดอ ฟอรแปง เปนชาวฝร่ังเศส เกิดในตระกูลเกาแก และมีช่ือเสียงของฝร่ังเศส เคยรับ ราชการเปนทหารเรือในสมัยพระเจาหลุยสท่ี 14 ใน พ.ศ. 2228 คณะทูตของฝรั่งเศสนำโดย เชอวาลิเอร เดอ โชมองต ไดนำคณะหลวง วิศวกร ชางฝมือ เดินทาง มาสัมพันธไมตรีกับกรุงศรีอยุธยาในสมัยสมเด็จพระนารายณ มหาราช นายเชอวาลิเอร เดอ ฟอรแ ปง ซึ่งมอี ายเุ พยี ง 29 ป ไดสมัครขอเดินทางมาราชการในครั้งน้นั ดวย โดย เชอวาลิเอร เดอ โชมองต ไดมอบหมายให ฟอรแปง เปนนายทหารประจำตัว ซึ่งเปนผลทำใหเขา ไดเขาเฝาถวายพระราชสาสนพระเจาหลุยสท่ี 14 ตอ สมเด็จพระนารายณม หาราชดวย เมื่อราชทูต เชอวาลิเอร เดอ โชมองต ถวายบังคมลาสมเด็จพระนารายณมหาราชกลับไปยัง ฝรั่งเศส สมเด็จพระนารายณมหาราชไดขอตัว เชอวาลิเอร เดอ ฟอรแปง ใหอยูรับราชการที่อยุธยาตอ ซึ่งทานราชทูตไดสนองพระราชประสงค นายฟอรแปง จึงไดรับมอบหมายใหเปนผูฝกหัดทหารไทย ตามแบบฝรั่งเศส และดูแลการสรางปอมที่บางกอก สมเด็จพระนารายณมหาราชไดแตงต้ังใหเปน ออกพระศกั ดส์ิ งคราม ออกพระศักด์ิสงคราม ไดปฏิบัติหนาที่สำเร็จหลายประการ เชน การปราบปรามกบฎมักกะสัน การจับนายทหารเรืออังกฤษท่ีฉอโกงราชทรัพย แตการทำงานของเขาไมราบร่ืนเทาใดนัก และถูกปองราย จากออกญาวิไชเยนทร ชาวกรีกท่ีมีอำนาจในราชสำนักไทย เขาจึงลาออกจากตำแหนง และเดินทางกลับ ฝรั่งเศส เมื่อ พ.ศ. 2230 และกลับไปรบั ราชการทีป่ ระเทศฝรัง่ เศสดงั เดมิ ทม่ี าของภาพ : ชาญวทิ ย เกษตรศิริ. อยุธยา : Discovering Ayutthaya. หนา 202.  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

● ซิมอง เดอ ลาลูแบร ราชทตู ฝร่ังเศส ซิมอง เดอ ลาลูแบร เปนราชทูตฝร่ังเศส เดินทางมาเจริญสัมพันธไมตรีกับกรุงศรีอยุธยา เปนคณะสุดทายในสมัยสมเด็จพระนารายณมหาราช ใน พ.ศ. 2230 โดยเดินทางมากับคณะทหารฝร่ังเศส เปนจำนวนถงึ 636 คน เพอื่ ใหมาประจำอยทู ่เี มอื งบางกอก ซมิ อง เดอ ลาลูแบร ไดถวายพระราชสาสนพระเจาหลุยสท ี่ 14 ตอสมเดจ็ พระนารายณมหาราช และไดทำสนธิสัญญาเจริญสัมพันธไมตรีทางการคากับอยุธยา ในขณะที่เขาพำนักที่กรุงศรีอยุธยาเขาไดพยายาม ศึกษาอาณาจักรอยุธยาในแงมุมตาง ๆ และไดบันทึกรายละเอียดไว ภายหลังไดเรียบเรียงออกมาเผยแพร ในชือ่ Description du Royaume de Siam ซ่ึงเปน หนังสือทีใ่ หส าระดา นประวตั ิศาสตร สงั คม วฒั นธรรม เศรษฐกจิ และธรรมชาติวิทยา จัดเปน หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตรช ั้นตน ที่สำคัญในการศึกษาประวัตศิ าสตร อยุธยา ซมิ อง เดอ ลาลูแบร เดนิ ทางกลับประเทศฝรั่งเศส เมอ่ื พ.ศ. 2231 บรรณานกุ รม ชาญวิทย เกษตรศิริ. บรรณาธิการ. อยุธยา : Discovering Ayutthaya. กรุงเทพฯ : มูลนิธิโครงการ ตำราสงั คมศาสตรและมนษุ ยศาสตร และมูลนธิ ิโตโยตา แหงประเทศไทย, 2546. วนิ ัย พงศศรีเพยี ร. บรรณาธกิ าร. อยธุ ยา : พรรณนาภมู สิ ถาน และมรดกความทรงจำแหงพระนครศรอี ยุธยา. โครงการวิจัยเมธีวิจัยอาวโุ ส (สกว.). กรงุ เทพฯ : อุษาคเนย, 2551. ศึกษาธกิ าร, กระทรวง. พระนครศรอี ยุธยา : มรดกโลกลำ้ คา ภมู ปิ ญญาเล่อื งลอื . กรุงเทพฯ : องคก ารคา ของคุรสุ ภา, 2548.  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร



ชุมชนลาว สวนใหญมาจากการถูกกวาดตอนและอพยพเขามาต้ังถิ่นฐานใกลพระนครศรีอยุธยา ในสมัยสมเด็จพระนารายณมหาราช มีกองทหารลาวเปนกองทหารมารักษาพระองคโดยผูบังคับกอง มตี ำแหนง เปนออกญาลาว มีหนาทต่ี ามเสดจ็ ออกจากพระราชวงั ชุมชนมอญ สวนใหญมักจะหนีการรุกรานของพมา อพยพมาตั้งถิ่นฐานในอาณาเขตของ อยุธยา ในสมัยสมเด็จพระนารายณมหาราช โปรดใหชุมชนมอญไปตั้งถิ่นฐานแถบชานพระนครริมวัดตองปุ คลองคจู าม และบา นสามโคก ริมแมน ้ำเจา พระยา ชุมชนเขมร สวนมากมักถูกกวาดตอนมาจากสงคราม โดยเฉพาะในสมัยสมเด็จ เจาสามพระยา โดยราชสำนักไทยไดร บั วัฒนธรรมดานตาง ๆ ของเขมรมาใชในทางการเมอื งการปกครอง ชมุ ชนมสุ ลมิ บางครั้งเรียกชุมชนแขก ซึ่งหมายถึง พวกอินเดยี อาหรบั เปอรเซีย พวกจาม มลายู ชวา ซ่ึงนับถือศาสนาอิสลาม ชาวมุสลิมเหลานี้ตั้งชุมชนอยูทางใตของกรุงศรีอยุธยา และอยูใน ความดแู ลของจุฬาราชมนตรี เจา กรมทา ขวา สังกดั กรมพระคลงั ชุมชนจีน เปนกลุมคนที่มีบทบาทสำคัญทางการคาของอยุธยา ซึ่งเดินทางมาคาขาย และ ตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทยมานานแลวกอนการสถาปนากรุงศรีอยุธยา ชุมชนชาวจีนอยูในความดูแลของ หลวงโชฎกึ ราชเศรษฐี เจา กรมทา ซาย สังกัดกรมพระคลงั ชุมชนญี่ปุน ชาวญ่ีปุนเดินทางมาคาขายในดินแดนไทย ในราวสมัยสมเด็จพระมหาธรรมราชา และตั้งถ่ินฐานอยูทางฝงตะวันออกริมแมน้ำเจาพระยาตอนใตของเกาะเมือง ชาวญี่ปุนบางคนไดเปนทหาร อาสาใหร าชสำนักอยุธยา เรียกกรมอาสาญี่ปุน ชุมชนโปรตเุ กส ชาวโปรตุเกสเปนชาวตะวนั ตกชาติแรกที่เดนิ ทางมาติดตอ คาขายกับอยุธยา เม่ือ พ.ศ. 2054 และต้ังถ่ินฐานอยูบริเวณใกลเคียงกับชุมชนแขกหรือชุมชนมุสลิม จึงอยูในความดูแล ของจุฬาราชมนตรดี วย ชุมชนฝรั่งเศส ชาวฝรั่งเศสเดินทางมาอยุธยาในรัชสมัยสมเด็จพระนารายณมหาราช โดยไดรับอนุญาตใหสรางวัดคริสตและโรงเรียนข้ึนเมื่อ พ.ศ. 2205 และใหตั้งถิ่นฐานท่ีริมฝงแมน้ำเจาพระยา และทหารฝร่ังเศสไดรับมอบหมายใหดูแลปอมบางกอกและเมืองมะริด ชุมชนฝร่ังเศสมีความแตกตางจาก ชุมชนโปรตุเกสและญี่ปุน ท่ีมีประชากรอยูอาศัยเปนชุมชนเพ่ือประกอบการคาเปนสำคัญ แตชุมชนฝรั่งเศส เปนสถานที่ต้ังทางศาสนาคริสตนิกายคาทอลิก มีชาวฝรั่งเศสดูแลอยูเพียงไมก่ีคน เชน วัดนักบุญเซนต ยอแซฟที่อยุธยา ชุมชนฮอลนั ดา ชาวฮอลันดาเดินทางมาคาขายที่อยุธยาเปนครั้งแรกใน พ.ศ. 2127 ในนาม ของบริษัทอินเดียตะวันออกของดัทช หรือบริษัทดัทช อิสท อินเดีย ชาวฮอลันดาสวนใหญท่ีพักอยูจึงเปน พนกั งานของบรษิ ัทนี้ โดยตง้ั ถน่ิ ฐานอยรู มิ แมนำ้ เจา พระยาตดิ กบั ชุมชนญี่ปนุ  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

สสุ านของชาวครสิ ต บรเิ วณหมบู า นโปรตเุ กส บรรณานุกรม ชาญวิทย เกษตรศิริ. บรรณาธิการ. อยุธยา : Discovering Ayutthaya. กรุงเทพฯ : มูลนิธิโครงการ ตำราสังคมศาสตรและมนษุ ยศาสตร และมลู นิธิโตโยตา แหง ประเทศไทย, 2546. วนิ ัย พงศศรีเพยี ร. บรรณาธิการ. อยธุ ยา : พรรณนาภมู ิสถาน และมรดกความทรงจำแหงพระนครศรีอยุธยา. โครงการวิจัยเมธวี จิ ัยอาวโุ ส (สกว.). กรุงเทพฯ : อุษาคเนย, 2551. ศึกษาธกิ าร, กระทรวง. พระนครศรีอยุธยา : มรดกโลกลำ้ คา ภูมิปญญาเลอื่ งลอื . กรุงเทพฯ : องคก ารคา ของคุรสุ ภา, 2548. ท่มี าของภาพ : ชาญวทิ ย เกษตรศริ ิ. อยุธยา : Discovering Ayutthaya. หนา 165.  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

POST-TEST ชดุ ที่ 3 อยธุ ยาเมืองทาการคา นานาชาติ คำชีแ้ จง ใหนกั เรียนเลือกคำตอบทีถ่ กู ตองทีส่ ุดเพียงขอ เดียวลงในกระดาษคำตอบ 1. ปจ จยั ทส่ี งเสริมใหกรงุ ศรีอยธุ ยาเปนเมืองทาการคานานาชาติคือขอใด ก. ทีต่ ้ังและสภาพภมู ศิ าสตรเอือ้ อำนวย ข. นโยบายสงเสริมการคา นานาชาติของทางราชการ ค. นโยบายทางดานการปกครองที่ใหช าวตางชาติมีเสรีภาพ ง. ถูกทุกขอ 2. หนวยงานใดมีหนา ที่ดแู ลการคา และชมุ ชนอนิ เดยี และเปอรเ ซยี ก. กรมทาขวา ข. กรมทาซาย ค. กรมทากลาง ง. กรมพระคลังสนิ คา 3. หนวยงานทีม่ ีหนา ทีผ่ กู ขาดการคาและเกบ็ คา ธรรมเนียมการคา กับตา งประเทศ ก. กรมทา ขวา ข. กรมทาซาย ค. กรมทา กลาง ง. กรมพระคลงั สนิ คา 4. ขอ ใดหมายถงึ ชาวฝร่ังเศสท่ีเปน ผฝู กหดั ทหารไทยตามแบบฝรง่ั เศส ในสมยั สมเดจ็ พระนารายณมหาราช ก. ออกพระศกั ดิ์สงคราม ข. ออกญาเสนาภิมขุ ค. พระยาโชฎึกเศรษฐี ง พระยาวไิ ชเยนทร 5. ชาวตา งชาตใิ นขอ ใดเคยดำรงตำแหนงเจา กรมอาสาญปี่ ุนในสมยั สมเด็จพระเจาทรงธรรม ก. ออกพระศักดิ์สงคราม ข. ออกญาเสนาภมิ ุข ค. พระยาโชฎึกเศรษฐี ง พระยาวไิ ชเยนทร  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

6. ขอ ใดคือผูเ ขียนหนังสอื เรอ่ื งประวตั ศิ าสตรธรรมชาตแิ ละการเมอื ง แหง ราชอาณาจกั รสยาม ก. โตเม ปเ รส ข. เชอวาลิเอร เดอ โชมองต ค. นโิ กลาส แซรแวส ง. ซมิ อง เดอ ลาลแู บร 7. ขอ ใดหมายถงึ นโยบายการคา ของอาณาจักรอยธุ ยา ก. มอบหมายใหช าวตา งชาตคิ วบคุมดแู ลชมุ ชนตนเอง ข. กรุงศรอี ยธุ ยาเปน แหลงรวมสินคา นานาชาติ ค. อนญุ าตใหชาวตา งชาตมิ เี สรีภาพในการนบั ถือศาสนา ง. พระคลงั สนิ คาไดผกู ขาดสนิ คา และแตง สำเภาไปคากับตา งประเทศ 8. ขอใดคือตำแหนง และบทบาทหนา ที่ของพระยาโชฎึกเศรษฐี ก. เจากรมทา ซาย ดูแลชมุ ชนชาวจีน ข. เจากรมทาขวา ดแู ลชมุ ชนมสุ ลมิ ค. ออกญาจีน ดแู ลการคา กับจีนและเวยี ดนาม ง. กรมพระคลงั สินคา ดแู ลการคา นานาชาติ 9. หลักฐานในขอใดทแ่ี สดงใหเ หน็ ถงึ ผูคนหลากหลายเช้อื ชาตใิ นกรงุ ศรอี ยธุ ยา ก. เอกสารชาวตะวนั ตก ข. ภาพจิตรกรรมฝาผนัง ค. จดหมายเหตุชาวตางชาติ ง. ถกู ทุกขอ 10. ชาวตะวันตกชาตแิ รกทเ่ี ดนิ ทางมาติดตอคาขายกับอยธุ ยาคอื ขอ ใด ก. อังกฤษ ข. ฝรัง่ เศส ค. โปรตุเกส ง. สหรัฐอเมริกา เฉลย 1. ง 2. ก 3. ง 4. ก 5. ข 6. ค 7. ง 8. ก 9. ง 10. ค  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

ชุดท่ี 4 ประณีตศลิ ปแหง อยธุ ยา ความสอดคลอ งกับหลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 การศึกษาชุดสื่อการเรียนรูประวัติศาสตรอยุธยา ผานส่ือ Virtual Field Trip ชุดที่ 4 ประณีตศิลปแหงอยุธยา นักเรียนจะไดรับความรูซ่ึงสอดคลองกับมาตรฐานการเรียนรู และตัวชวี้ ัดช้นั ป ดังนี้ ส 4.1 เขาใจความหมาย ความสำคัญของเวลา และยุคสมัยทางประวัติศาสตร สามารถใชวธิ ีการทางประวตั ศิ าสตรม าวิเคราะหเหตกุ ารณต า ง ๆ อยางเปน ระบบ ม.2/ส 4.1 ขอ 1 ประเมินความนาเช่ือถือของหลักฐานทางประวัติศาสตร ในลักษณะตาง ๆ ส 4.3 เขาใจความเปนมาของชาติไทย วัฒนธรรม ภูมิปญญาไทย มีความรัก ความภมู ิใจ และธำรงความเปน ไทย ม.2/ส 4.3 ขอ 1 วิเคราะหพ ฒั นาการของอาณาจักรอยธุ ยาและธนบุรีในดานตา ง ๆ ม.2/ส 4.3 ขอ 2 วิเคราะหปจจัยที่สงผลตอความมั่นคงและความเจริญรุงเรือง ของอาณาจักรอยุธยา ม.2/ส 4.3 ขอ 3 ระบุภูมิปญญาและวัฒนธรรมไทยสมัยอยุธยาและธนบุรี และอิทธิพลของภูมปิ ญ ญาดงั กลาวตอการพัฒนาชาตไิ ทยในยุคตอมา  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

PRE-TEST ชดุ ท่ี 4 ประณีตศิลปแหง อยธุ ยา คำชี้แจง ใหนกั เรียนเลือกคำตอบที่ถกู ตองทีส่ ุดเพียงขอ เดียวลงในกระดาษคำตอบ 1. สาเหตใุ ดราชสำนกั จงึ อุปถัมภชางทส่ี รา งสรรคง านประณตี ศลิ ป ก. เพราะเปน งานศิลปะทใ่ี ชในราชพิธี ข. ผลงานมคี วามประณีตงดงามมาก ค. มคี ณุ คาทางศลิ ปหัตถกรรมชน้ั สูง ง. มีคาใชจ ายสงู 2. ชางในขอ ใดหมายถงึ ชา งสบิ หมู ก. ชีชา ง ข. ชางหลวง ค. ชา งอสิ ระ ง. ชางพ้ืนบา น 3. การทำบษุ บกประดิษฐานพระพทุ ธรูปใชช างประเภทใดเปนหลกั ก. ชางสลกั ข. ชางเขียน ค. ชางบุ ง. ชางรัก 4. การทำเครื่องเขินใชชางประเภทใดเปน หลัก ก. ชา งสลกั ข. ชา งเขียน ค. ชา งบุ ง. ชางรัก 5. วัสดุหลกั ท่ีใชใ นการสรางสรรคงานประดบั มุกคอื ขอ ใด ก. มกุ ข. เงนิ ค. ทอง ง. เปลือกหอย  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

6. บานประตวู ิหารหลวงวดั พระศรีมหาธาตุ จังหวัดพษิ ณโุ ลก เปนงานประณีตศิลป ประเภทใด ก. งานเครือ่ งถม ข. เคร่อื งลงยาสี ค. งานประดบั มุก ง. งานเคร่ืองทอง 7. การทำตราประทับราชการ เปน งานประณตี ศิลปท ่ีตอ งใชชางประเภทใดเปน หลัก ก. ชางปน ข. ชางแกะ ค. ชางหลอ ง. ชา งกลึง 8. เคร่อื งราชปู โภคของไทย เปน งานประณตี ศลิ ปประเภทใดเปนหลัก ก. เคร่อื งถม ข. เครื่องโลหะ ค. ลงรกั ปด ทอง ง. ถกู ทกุ ขอ 9. เครื่องใชและภาชนะที่ทำดวยเงินและทองตองประดับตกแตงดวยงานประณีตศิลป ประเภทใดจงึ จะทำใหม คี วามงดงามยงิ่ ขึ้น ก. เคร่ืองถม ข. เคร่ืองลงยาสี ค. เคร่ืองประดับมุก ง. ถกู ทกุ ขอ 10. เคร่ืองใชและภาชนะท่ที ำดวยนาคตองประดับตกแตงดวยงานประณีตศลิ ปป ระเภทใด จึงจะทำใหมีความงดงามยิ่งขึ้น ก. เครอื่ งถม ข. เครอ่ื งลงยาสี ค. เครอื่ งประดบั มุก ง. ถกู ทุกขอ เฉลย 1. ก 2. ข 3. ค 4. ง 5. ง 6. ค 7. ข 8. ก 9. ก 10. ข  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

ชุดท่ี 4 ประณตี ศลิ ปแ หง อยธุ ยา

2. ชางปน หมายถึง ผูมีฝมือและ ความสามารถในการใชวัสดุประเภทดิน ปูน ข้ีผ้ึง และอนื่ ๆ นำมาสรางใหเ ปน รปู ทรง ภาพ และลวดลาย ใหเกดิ ความงดงาม และมคี ณุ คา ทางศลิ ปกรรม 3. ชางแกะ หมายถึง ผูมีความสามารถ ในการใชเครื่องมือในการแกะ แคะ ควัก ลงบน วัสดุตาง ๆ ใหเกิดเปนลวดลายหรือรูปภาพข้ึน งานของชางแกะตองใชฝมือและความละเอียดประณีตมาก ไดแก งานแกะเครื่องสด เชน งานแทงหยวก งานแกะผลไม พืช ผัก เพื่อใชในการตกแตง และงานแกะถาวรวัตถุ เชน งานแกะไม งาชาง หิน เปนตราประทบั ราชการ เปนตน 4. ชางสลัก หมายถึง ผูมีฝมือและ ความสามารถในการใชเคร่ืองมือประเภทสิ่ว ทำการ เจาะหรือสลักลงบนวัสดุประเภทไม หิน หนัง และ กระดาษ 5. ชางหลอ หมายถึง ผูที่สรางงาน ประติมากรรมดวยการหลอมโลหะใหละลายเปน ของเหลว และเทกรอกลงไปในแมพิมพ เมื่อโลหะ คืนตัวแข็งดงั เดมิ แลว จงึ แกะแมพ ิมพ จงึ ไดร ปู หลอโลหะ เชน หลอ พระพุทธรูป และเครือ่ งโลหะตา ง ๆ 6. ชางกลึง หมายถึง ผูมีความสามารถในการทำสิ่งของเคร่ืองใชดวยเทคนิคการกลึงใหเปน รูปทรงตาง ๆ งานของชา งกลึง เชน ลูกกรง หัวเสา ตลบั งา ดา มพัดยศ หมากรกุ เปน ตน 7. ชางหุน หมายถึง ผูมีความชำนาญในการสรางรูปหุนตาง ๆ ดวยการใชวัสดุตาง ๆ เชน งานโครงรูปหุนไม ดิน กระดาษ เพ่ือเปนหุนจำลองในการสรางอาคาร โบสถ วิหาร หรือหุนเชิด หัวโขน ละคร หนา กาก เปนตน 8. ชางรัก หมายถึง ผูมคี วามชำนาญในการใชยางรัก ซง่ึ เปนยางไมชนิดหนงึ่ ทำงานศิลปกรรม ตกแตงตา ง ๆ เชน งานลงรกั ปด ทองคำเปลว งานปดทองลายรดน้ำ งานชา งประดบั กระจก งานชา งประดบั มุก รวมทงั้ ภาชนะเครือ่ งรักและเครอื่ งเขนิ ท่ีมาของภาพ : โครงการสบื สานมรดกวฒั นธรรมไทย. มรดกชางศิลปไ ทย. หนา 63.  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร

9. ชางบุ หมายถงึ ผมู คี วามสามารถในการตกแตง ผวิ ภายนอกของศลิ ปวตั ถแุ ละสถาปต ยกรรม ดวยการใชวัสดุตาง ๆ เชน ผา กระดาษ แผนโลหะบาง ๆ หุมประดับผิวภายนอก เชน งานบุโลหะ หุมองคพระธาตุเจดยี  และบษุ บกประดิษฐานพระพทุ ธรูปสำคัญ 10. ชางปูน เปนงานชางเกาแก เก่ียวของกับการสรางสิ่งกอสรางที่กออิฐถือปูนใหเปน สิ่งกอสรา งตาง ๆ เชน สถูป เจดีย พระปรางค พระพุทธรปู ขนาดใหญ เปนตน ชางศิลปไทยเหลาน้ีไดสรางสรรคงานศิลปกรรมที่เปนประณีตศิลปที่งดงาม และเปนมรดก ตกทอดในสงั คมไทยจวบจนปจจบุ ัน บรรณานกุ รม โครงการสืบสานมรดกวฒั นธรรมไทย. มรดกชางศิลปไ ทย. กรุงเทพฯ : องคก ารคา ของคุรสุ ภา, 2512. ชาญวทิ ย เกษตรศิริ. บรรณาธิการ. อยธุ ยา : Discovering Ayutthaya. กรงุ เทพฯ : มลู นธิ ิโครงการตำรา สงั คมศาสตรและมนษุ ยศาสตร และมูลนธิ โิ ตโยตาแหงประเทศไทย, 2546. ปรีดี พิศภูมิวิถี. คูมือทองเท่ียวอยุธยา เพ่ือการศึกษาประวัติศาสตรสำหรับนักเรียนระดับมัธยมศึกษา. สถาบนั วิจยั สงั คม มหาวทิ ยาลยั เชยี งใหม : เชยี งใหม, 2552. วนิ ยั พงศศรีเพียร. บรรณาธิการ. อยุธยา : พรรณนาภมู สิ ถาน และมรดกความทรงจำแหง พระนครศรีอยธุ ยา. โครงการวจิ ัยเมธีวิจัยอาวุโส (สกว.). กรงุ เทพฯ : อุษาคเนย, 2551.  Virtual Field Trip ประวัติศาสตร