แมว

38 ลบั ไม่สามารถตรวจสอบยีนสข์ องมนั ได้ เพราะค่าของยีนสแ์ มวชนดิ นผี้ นั แปรมาก นาไปตรวจหลายๆ แลป็ แลว้ ผลออกมาไม่ตรงกัน แต่ในทางกายภาพสามารถกาหนดไว้วา่ อยูใ่ นแมวกลุม่ หน้ากาก เคยมีคน นามาผสมแลว้ สามารถเขา้ กบั แมวหนา้ กากได้ (ออกลกู มาในลักษณะ Tonkinese) แมวไทยชนดิ ใหม่ทพี ึงคน้ พบไดใ้ นประเทศไทย ปัจจุบนั เจอเปน็ ตัวท่ี 14 เทา่ นนั้ ซ่ึงกระจายอยูใน หลายจังหวัดของประเทศไทย โดยยงั ไมย่ นื ยันผล Genetic หรือยีนส์ทถี ูกต้อง และนคี ือปัญหาของแมว ไทยมอคคา่ มาตลอด2ปีทีผ่ า่ นมา เพราะมนั นบั เปน็ แมวท่ีลึกลบั ท่ีสุดในโลกเลยกว็ ่าได้จากจดุ เริม่ ต้นของ แมวไทยตัวแรกทีช่ือเจา้ ไหมทอง ซง่ึ หลายคนเห็นวา่ เป็นแมวแปลก แมวจร และไม่มีใครอยากได้ดว้ ยซ้า กูรูหลายคนก็คดิ วา่ มนั เปน็ แมวเผือก หรือ Albino จงึ ส่งแมวไทยมอคคา่ ตวั แรกไปตรวจทีสหรฐั อเมริกา ผลปรากฎว่า การตรวจรอบแรกได้ผลออกมาเปน็ พันธุกรรมของแมวดาโกนจา โคด้ ยีนสท์ ุกอยา่ งออกมา แบบน้ันตามเอกสารท่ีไดร้ ับ เจา้ ของแมวไทยไทยจงึ ตีกลบั ไปว่าแมวนีไ้ ม่ใช่แมวดาโกนจา แต่เปน็ แมวอีก ลกั ษณะหนง่ึ แต่ทางแล็ปตางประเทศกย็ ืนยนั วาผลตรวจออกมาเปน็ CC BB DD จริงๆ คอื แมวดาโกน จา แมวท่ีเปน็ case study ในคร้ังน้ี ชื่อ \"ท้ิงกลง้ิ \" เป็นแมวของคุณเจษฎา ลกั ษณะภายนอกน้ันดแู ทบ ไม่ออกว่าเปน็ สายพันธอ์ุ ะไร หากมองดว้ ยตาเปล่าคือ ขนมีสนี า้ ตาลบอนด์, ดวงตาสฟี ้า, องุ้ เทา้ สีชมพู, มี point ทง้ั 9แหง่ แบบจางๆ ลกั ษณะคลา้ ยกับแมวในตระกูลหน้ากาก เช่น วเิ ชยี รมาศ-แมวเบอรม์ สี - แมวทอ็ งกนิ สี เร่มิ แรกเลยทุกคนเทคะแนนไปที่แมวไทยท็องกนิ สี (Thai Tonkinese cat) แตเ่ มอ่ื ดูกนั หลายๆมุมนไ่ี ม่ใช่แมวไทยท็องกินสี ไม่ใชแ่ มวไทยวิเชยี รมาศ และไม่ใช่แมวไทยเบอรม์ ีส แตแ่ มวกลับมี ดวงตามสี ฟี า้ ซ่ึงในลักษณะน้จี ะเกดิ กบั แมวไทยเพยี งสายพนั ธ์เุ ดียวเท่านั้นคือแมวไทยวิเชยี รมาศ แต่ ลักษณะสขี นของแมวไทยวิเชียรมาศไมใ่ ช่แบบนด้ี ว้ ยความแปลกประหลาดนี้ หลายคนจงึ ตคี วามสาย พนั ธ์ุไปต่างๆนานา มขี ้อสนั นิฐานมากมายสาหรบั แมวตวั น้ี แต่ยิง่ นานไปก็ไมส่ ามารถหาภาพแมวตวั ใด มาเทยี บกับเจ้าท้งิ กล้งิ ไดเ้ ลย ทางผ้วู ิจยั แมวไทยและเจา้ ของแมวจงึ ตดั สินใจนายีนสข์ องแมว หรือ Genatic สง่ ไปตรวจในแลป็ ต่างประเทศ ผลตรวจพนั ธกุ รรมของเจา้ ทงิ้ กลง้ิ ออกมาคือ CC BB DD น่นั แปลว่าเจา้ ท้ิงกลิง้ เป็นแมวดาโกน จา เพราะ C คือแมวที่มสี ลี ว้ นทง้ั ตวั / B ยนี ส์สดี า / D มสี ที เ่ี ข้ม(ไม่ได้บอดสี เช่นจากสีดากลายเป็นสี เทา) หลงั จากน้ันเราได้พบแมวลกั ษณะแบบนี้อีก แต่มจี านวนทีน่ อ้ ยมากและมเี พยี งไม่ก่ีตวั เทา่ น้ัน (สนั นฐิ านว่าอยรู่ าวๆ10ตวั ) และแมวบางตัวก็ไดส้ ่งยีนสไ์ ปตรวจในแล็ปตา่ งประเทศ ปรากฎวา่ \"Genetic ของแมวกล่มุ นี้มโี ค้ดยีนส์ทีเ่ หมอื นกัน เป๊ะ\" แต่อยา่ งไรกต็ าม น่ไี ม่ใชแ่ มวดาโกนจาและไมใ่ ช่แมวเผือก แตอ่ ยา่ งใด ซ่ึงถา้ เปน็ กรณแี มวเผอื กจะเรียกวา่ Albino (สภาวะผวิ เผอื ก) ลกั ษณะจะเป็นอีกแบบหนึ่ง เช่น มนี ยั ตาท่ีออกสีแดงไปจนถึงสีขาว คลา้ ยกับพวกสัตว์เผือกอีกหลายชนดิ บนโลกท่ตี าสแี ดง

39 ตวั อย่างเชน่ นก หนู กระต่าย เมน่ กวาง ฯลฯ หากแมวมีภาวะผวิ เผือกจะตอ้ งมลี ักษณะดวงตาสีออก แดงๆแบบนัน้ หรือจะต้องมผี ิวหนังสชี มพูด้วย รวมถงึ แมวขาวมณีเองก็ไม่ใชส่ ตั วเ์ ผือก ซ่ึงแมวเผอื กทง้ั สามารถเกดิ ไดท้ ุกสายพันธ์ุ และแมวมอคค่าน้ีก็ไม่ใช่ภาวะสัตวเ์ ผอื ก ในต่างประเทศคอ่ นข้างเปน็ ท่ีสนใจของชาวตา่ งชาติพอสมควร ชาวต่างชาติบางรายทหี่ ลงรกั แมว ไทย และได้สง่ั ซ้ือแมวพน้ื บา้ นจากประเทศไทยไป ก็ได้ให้กาเนิดลกู แมวลักษณะแบบนโ้ี ดยบังเอญิ มา เหมอื นกัน พวกเขาพยายามทจี่ ะศึกษาแมวลกั ษณะแบบนี้อยูบ่ อ่ ยคร้ัง แต่ดว้ ยจานวนประชากรทีม่ ีอัน น้อยนดึ จึงทาไดแ้ ค่เพียงศึกษาเท่าน้นั มีหน่งึ ขอ้ สนั นฐิ านทส่ี าคญั และคาดวา่ นา่ จะเป็นจริงท่ีสดุ (เป็นเพียงข้อสนั นฐิ านเท่าน้ัน) คอื แมว ชนดิ นอ้ี าจจะเป็นญาติกบั แมวในตระกลู หนา้ กาก คือ เปน็ ญาตกิ ับแมววเิ ชยี รมาศและแมวเบอรม์ ีส เม่อื เราลองสังเกตุดีๆ แมวใน case study น้ี มลี ักษณะเดน่ ดังนี้ 1. มี Point ทงั้ 9 แหง่ แสดงออกมาแบบจางๆ ซ่ึงเปน็ ลักษณะเดยี วกบั แมวในกลุ่มแมวหน้ากาก 2. แมวมดี วงตาสฟี า้ ซึ่งเป็นลักษณะเดยี วกบั แมวในกลุ่มแมวหน้ากาก 3. แมวบางตวั ที่นาไปตรวจในแลป็ สามารถมียนี ส์แฝง Ccs และ Ccb ได้ น่ันคือยีนสแ์ ฝงของแมว วิเชียรมาศและแมวเบอร์มีส แต่ลกั ษณะภายนอกของแมวยงั มหี น้ากากอยู่ ซ่งึ โดยปรกติแล้ว C จะต้อง เป็นแมวทีม่ สี ีลว้ นทง้ั ตวั เช่นแมวดาโกนจา, แมวโคราช, แมวศุภลักษณ์ และแมวสีกลบี บัว การวจิ ยั แมวชนดิ นค้ี งต้องใชเ้ วลาอีกนาน ความยากหลักๆอยู่ท่ีการเทสยีนส์โดยตรง เพราะไม่รู้ เลยวา่ แมวมอคคา่ นเี้ ป็นยีนส์อะไร เป็นแมวประเภทใด และควรอยูใ่ นกล่มุ ใด ถงึ แม้ว่าเมืองไทยจะเปน็ ต้นกาเนิดของแมวชนิดน้ีก็ตาม แตก่ ห็ าแมวชนิดนไี้ ด้ยากมาก แมวทกุ ตวั นั้นได้มาจากแมวจรและแมว หาบา้ นสะส่วนใหญ่ ขอ้ กาหนดมาตราฐานของแมวชนิดนยี้ ังไมแ่ น่ชัดนัก เพราะจานวนท่มี ีนอ้ ยและ ในทางวทิ ยาศาสตรก์ ็ยงั ตรวจสอบไม่ได้ จึงไมม่ ีข้อกาหนดตายตวั ใดๆเลยของแมวชนดิ นี้ ลักษณะครา่ วๆ ทีเ่ ราพอจะสงั เกตกุ ันได้มีดงั นี้ 1.แมวมีดวงตาโทนสฟี า้ หรือสฟี า้ อมเขยี ว หรอื สีเขยี วอมเหลือง 2.ขนมีสีน้าตาลทอง 3.ปลายจมกู มีสีชมพู แต่สันจมกู นั้นมีสีเข้มคลา้ ยแมวใส่หนา้ กาก 4.มี point ทัง้ 9แห่งแบบอ่อนๆ จางๆ และมีสีที่ซดี เปน็ แต้ม9แหง่ แบบแมววิเชยี รมาศ 5.รอบดวงตาเป็นวง มีสีซดี คล้ายแมวใส่แว่น 6.อ้งุ เท้าสีชมพู

40 ภาพที่ 2.33 แมวไทยสกี ลีบบัว ทมี่ า: http://catofsiam.blogspot.com/2017/02/ สบื ค้นเมื่อ 13 กมุ ภาพันธ์ 2561 2.1.3 พฤติกรรมแมวไทย แมวไทยมีพฤติกรรมในการติดต่อสือ่ สารระหว่างแมวดว้ ยกนั เพ่ือทจ่ี ะแสดงออกถึงความร้สู กึ ที่ ต้องการสอ่ื ทางอารมณ์ ความร้สู กึ อาณาเขต เปน็ ตน้ แมวจะแสดงพฤติกรรมดว้ ยลักษณะทา่ ทางและ เสยี งร้อง เชน่ การแสดงออกของใบหนา้ หู และกิรยิ าทา่ ทางตา่ งๆ ตลอดจนการสง่ สญั ญาณโดยการใช้ กลน่ิ เปน็ ต้น การทเี่ ราใกล้ชิดและคุ้นเคยกับแมวจะทาให้สามารถรบั รู้พฤติกรรมต่างๆและเขา้ ใจความหมาย เหลา่ นั้นได้ ทาให้เกดิ ความรักความเอ็นดูโดยไม่รตู้ วั ผทู้ ี่ไมไ่ ด้ใกลช้ ิดกับแมวจะไม่เข้าใจสิ่งเหลา่ น้ี ดงั นัน้ ผทู้ เี่ พิ่งเรมิ่ เลยี้ งแมวควรจะทาความเขา้ ใจถึงพฤติกรรมและธรรมชาตขิ องแมวทีต่ นเองเลี้ยงไว้ให้อยู่กบั เราไปนานๆดังน้ันพฤตกิ รรมต่างๆของแมวมีดังนี้ 1.การส่งสญั ญาณโดยใชก้ ล่ิน การสง่ สัญญาณโดยใชก้ ลนิ่ น้นั เกดิ ขน้ึ มาจากการสมั ผัสโดยตรงและโดยอ้อม แมวจะมีต่อมกลนิ่ อยบู่ ริเวณใต้ผิวหนังบริเวณแกม้ คางเทา้ และโดคนหาง ซ่ึงจะมีหน้าท่ีทาการผลติ ฮอรโ์ มนออกมา กลิ่น เหล่าน้จี ะทาหน้าทีช่ ว่ ยใหแ้ มวจากันได้ 1.1 การทักทายแมว เมื่อแมว 2 ตัวมาเจอกันจะทาการทักทายกันด้วยการสมั ผสั โดยใชห้ ัว คาง แกม้ และสขี า้ งทาการ ถูตวั ไปมา แมวท่มี ีอายุน้อยกว่าจะเป็นฝา่ ยที่ใช้หลงั ของมันถูคางของแมวตัวท่ีมี อายุมากกวา่

41 1.2 การแสดงความแข็งแรง เมอ่ื แมวต่อสู้กนั แมวตัวท่ีชนะจะทาการปล่อยกล่ินหลายๆคร้ังใน บริเวณนั้น เพอ่ื เป็นการแสดงอาณาเขต ความม่นั ใจและความแข็งแรงใหค้ ู่ต่อส้ไู ดเ้ ห็น สว่ นฝา่ ยทแี่ พ้ก็ จะพยายามแอบมาปล่อยกลนิ่ ทับบริเวณนน้ั โดยจะไมใ่ ห้ฝา่ ยทีช่ นะเห็น 1.3 การแสดงอาณาเขต แมวตวั ผ้มู กั จะทาการปล่อยกล่ินเพ่อื แสดงถึงความเปน็ เจา้ ของบริเวณ นนั้ โดยจะยกหางให้ตั้งตรงข้ึนและแกว่งไปมา พรอ้ มกับปล่อยของเหลวต่อมใต้โคนหาง กลิ่นน้ีจะคงอยู่ ประมาณ 1-2 สัปดาห์ หรอื มากกวา่ น้แี ละกจ็ างหายไป 2 การรกั ษาความสะอาด แมวเป็นสัตวท์ รี่ ักความสะอาด ในแต่ละวนั จะใช้เวลาในการทาความสะอาดมาก ในนา้ ลายแมวจะ มีสารท่ชี ือ่ วา่ “ดีเทอรเ์ จนต์” สารชนดิ น้ีจะทาหน้าทีช่ ว่ ยให้ขนของแมวสะอาดและมีกล่ินหอมโดยในแต่ ละวันแมวจะใชล้ น้ิ เลียบรเิ วณขนของตวั เองเพ่ือทาใหส้ ิ่งสกปรกและขนทีห่ มดสภาพหลดุ ออกไป และ เนอ่ื งจากแมวจะมตี อ่ มเหงอื่ บริเวณเฉพาะทเี่ ท้าเทา่ นน้ั การเลยี ขนจึงเปน็ การควบคุมอณุ หภมู ิของ ร่างกายแมวอีกด้วย แมวนั้นสามารถใช้ล้ินของมันเลยี ไดท้ ุกสว่ นยกเว้นบรเิ วณหวั แต่กส็ ามารถ แกป้ ญั หาไดโ้ ดยการเลยี เทา้ และใช้เทา้ ทาความสะอาดสว่ นหวั ที่ไมส่ ามารถเลียถงึ บางคร้งั จะเห็นแมว 2 ตัวกาลังผลดั กันเลียขนของกันและกันในบรเิ วณทเ่ี อื้อมไม่ถึง ความสะอาดของแมวมปี ระโยชนอ์ ยา่ ง มากกบั การลา่ เหยื่อ เพราะเมื่อทาการลา่ เหยือ่ และจะไมต่ ิดตามเหย่อื แตจ่ ะใช้วิธซี ่มุ จับ ดังน้ัน แมวจึง ต้องรกั ษาความสะอาดเพื่อทวี่ ่าเหยอ่ื จะไม่ได้กล่ินตัวของแมวน้นั เอง 3 การลับเล็บ แมวจะชอบทาลายขา้ วของ เช่น ทาการตะกุยเก้าอ้ีหรอื เฟอร์นิเจอร์ เป็นต้น การกระทาเหล่านีท้ า ใหเ้ กิดความเสยี หายต่อผู้เป็นเจ้าของ ซ่งึ สิ่งเหล่านีเ้ ป็นพฤติกรรมการลบั เล็บของแมว เพ่ือทาการขัดเลบ็ ที่เก่าออกไปให้เล็บใหม่ข้นึ มาและขณะท่ีทาการลบั เล็บ แมวจะทาการปล่อยกลน่ิ จากต่อมเหงื่อที่มีกลิน่ พเิ ศษ เพื่อใหแ้ มวตวั อนื่ รู้ว่าเฟอร์นิเจอร์เหล่าน้ีมเี จ้าของ 4 การเคล้าแขง้ เคลา้ ขา พฤติกรรมของแมวทีช่ อบทาการเคลา้ แข้งเคลา้ ขาคนนน้ั ไมเ่ พยี งแตจ่ ะแสดงออกถงึ ความเป็นมิตร แตบ่ างครั้งยังเป็นการปล่อยกล่ินชนดิ พเิ ศษมาจากต่อมกลน่ิ ทอ่ี ยู่บรเิ วณขมบั และทโี่ คนหางของมันใส่ คน หลงั จากท่ีทาการปล่อยกลน่ิ ใสแ่ ล้วจะช่วยทาใหแ้ มวอารมณด์ ี นอกจากการปล่อยกล่ินใส่แล้ว แมว ยงั จากลน่ิ ตัวทม่ี นั คลอเคลียด้วยการเลียขนของมนั เอง 5 การแสดงออกทางใบหนา้ ใบหนา้ ของแมวสามารถบ่งบอกถึงอารมณ์ตา่ งๆท่ีแสดงออกมาดังน้ี 5.1 หนวด

42 - ถ้าหากหมวดมลี ักษณะไปอยูด่ า้ นข้างเป็นพุ่ม แสดงถึงความสงบสบายใจและความเป็นมิตร - ถ้าหากหนวดมีลักษณะลาดและรวบไปไว้ขา้ งแก้ม จะแสดงถึงว่าตอนนี้อยู่ในท่าที่ระมัดระวงั หรอื อายุ - ถ้าหากหมวดมีลักษณะแผอ่ อก แสดงว่ากาลงั สนใจอะไรบางอย่างหรือมสี งิ่ ท่นี ่าตนื่ เต้น 5.2 หู หเู ปน็ ส่วนทีส่ ามารถรับร้ไู ด้ไวมาก - ถ้าหากหูมีลกั ษณะถกู ยกยื่นไปขา้ งหลังน้นั เป็นการเตือนภัยวา่ มศี ัตรูอยู่บริเวณนี้ - ถ้าหากหูมลี กั ษณะโคง้ กลับถูกดงึ ใหต้ ่าลงขา้ งๆ เปน็ การแสดงถึงการป้องกนั ตวั และพร้อมท่ีจะ ตอ่ สู้ 5.3 ตา - มา่ นตาลดลง แสดงถึงความตงึ เครียดหรือกาลังสนใจบางส่ิงบางอยา่ งอยู่ - มา่ นตาเปดิ กวา้ ง แสดงถึงอาการตกใจกลัวหรือกาลังเตรียมพร้อมป้องกนั ตัว 6 กิรยิ าทา่ ทาง หัว เมอ่ื แมว 2 ตัวที่ไมเ่ คยรู้จักกันมาเผชิญหน้ากันการทาความรจู้ กั ของแมวน้นั คือการยืดหัวท่ตี ั้งตรง ไปขา้ งหนา้ ถา้ หากตัวใดร้สู กึ ว่าตวั เองเดน่ กว่าจะทาการเชดิ หวั ให้สงู ข้ึนไปอีก ส่วนตวั ท่ีด้อยกว่าจะทา การกม้ หัวใหต้ า่ ลง ลาตวั 6.1.ลาตวั โคง้ งอหรือหลงั โก่ง แสดงถงึ ความกลัวและพร้อมทีจ่ ะจโู่ จม 6.2.ลาตวั ยืดตรง แสดงถงึ ความมั่นใจ หาง 6.3.อาการยกหางขน้ึ และเข้าไปดมก้นของแมวตวั อน่ื แสดงถึงความเป็นมติ รหรือยินดตี ้อนรับ 6.4.อาการสะบัดหางจากทางหน่ึงไปยังอีกทางหนง่ึ แสดงถงึ ความรสู้ ึกตน่ื เต้นมาก 6.5.อาการม้วนหาง แสดงถงึ ความรู้สึกกลัว 6.6.อาการเหยียดหางยาวอยู่ขา้ งหลังเม่ือเดนิ ผ่านประตู แสดงวา่ แมวกาลังอยใู่ นสภาวะป้องกันตัว 6.7.อาการแกว่งหางไปมา แสดงถึงวา่ ตอนน้ีกาลงั มีความขัดแยง้ ทางอารมณ์ แตถ่ ้าหากหยดุ แกว่ง หางแสดงว่าตดั สนิ ใจได้แล้ว ขน

43 เมอื่ แมวอยู่ในสภาวะท่ีกาลังกลัวขนจะตั้งชันขน้ึ ทัง้ ตัว ในกรณที ี่ขู่หรือเตรียมจะตะปบเหยื่อ ขนจะ ต้ังชนั เพยี งเล็กน้อยท่ีบรเิ วณลาตัวและหาง 7 การสง่ เสยี ง เสียงรอ้ งของแมวเป็นส่งิ ท่คี นเรารูจ้ กั กันท่ัวไปในเสียงที่เป็นเอกลกั ษณ์ (เหมียว เหมียว) ของแมว อาจจะเกดิ ได้จากการที่ลกู แมวถกู ปลอ่ ยท้ิงไว้หรือไมม่ ีความสขุ บางรงั้ แมวจะร้องเมือ่ เกิดความไม่พอใจ แลพจะร้องเสียงสงู ขนึ้ และอาจยังรอ้ งเรียกหาคู่ได้อีกดว้ ย 7.1 การทาเสยี งแหลม เมือ่ แมวตกอยู่ในสภาพเครยี ดจดั มันจะแสดงความโกรธโดยการสง่ เสียงแหลมๆซ่ึงเรียกว่า “เสียง ป้องกันตัว” ออกมาถีๆ่ นอกจากนี้ เสียงร้องทีส่ งู และต่ากเ็ พ่ือเป็นการแสดงถึงการจับคู่กนั 7.2 การทาเสยี ง การทาระดับเสียงใหส้ งู จะแสดงถึงความเปน็ มติ รและความยินดที ่จี ะเป็นเพอ่ื นดว้ ย ถา้ หากมกี าร ร้องเบาๆ หมายถึง การสนทนาอยา่ งเป็นกนั เอง 7.3 การทาเสยี งคาราม เสยี งคารามของแมวนนั้ จะทาไดโ้ ดยการยกมมุ ปาก การคารามอยา่ งเตม็ กาลังน้นั จะแสดงถงึ ความ จรงิ จงั 8 การมองเห็น แมวมสี ายตาในการมองเห็นภาพได้ดเี ย่ยี มในการล่าเหย่ือ แมวจะมองเห็นภาพที่แตกตา่ งกัน ออกไป ตาของแมวมีความสามารถในการรวบรวมแสงและมองเห็นได้ชดั เจนในทมี่ แี สงนอ้ ยกว่าปกติ ถึง 10 เท่า จอตาของแมวสามารถรวบรวมแสงไดม้ ากกว่ามนุษย์และยงั มเี ซลลเ์ ยื่อชนั้ พเิ ศษท่ีสามารถ ทาหน้าทีเ่ หมือนกระจกคอยสะท้อนแสงกลับผา่ นจอตาไป แลว้ นากลับมาเพิ่มความเขม้ ได้ ตาของแมว จะรบั แสงได้ 2 ทาง ทง้ั โดยตรงและการสะท้อนแสงกลับ เป็นสาเหตทุ าใหต้ าแมวสามาถเรอื งแสง ออกมาในทีม่ ือได้ ส่วนด้อยของตาแมวเมื่อทาการเทยี บกับตามนุษย์ คอื ความคมชดั แมวไม่อาจ มองเหน็ รายละเอยี ดตา่ งๆได้ประมาณ 1/5 ของสายตามนุษย์ แมวสามารถวเิ คราะหส์ ญั ญาณภาพได้ 2 สี คอื สีน้าเงนิ และสเี ขียว สที แี่ มวสามารถมองเหน็ นน้ั คอ่ นข้างจะจางมาก ทาให้แมวเห็นภาพเป็นสีเทาซดี ท้ังนี้เพราะแมวนัน้ ไม่มคี วามจาเป็นต้องมองเห็น สสี นั แตต่ ้องการมองเหน็ เพยี งแค่การเคลอ่ื นไหวของเหยอ่ื ซ่งึ การเคล่ือนไหวที่แมวสามารถมองเหน็ ได้ ชดั คือการเคลื่อนไหวในแนวราบ นอกจากน้แี มวยงั มีสายตาสนั้ สามารถมองเห็นได้ชัดคอื การ เคล่อื นไหวในแนวราบ นอกจากนี้แมวยงั มสี ายตาสั้น สามารถมองเห็นได้ในระยะประมาณ 20 ฟุต ทา

44 ใหต้ อ้ งลา่ เหย่ือในระยะประชดิ ตัวโดยการกระโดดจโู่ จมเข้าหากอ่ นท่ีเหยื่อจะรูต้ วั ถา้ หากว่าแมวน้นั ไม่ สนใจจะจ้องส่งิ ใดเป็นพิเศษ ลูกตาของแมวจะทาการเลื่อนหา่ งออกไปจากกันจนชิดขอบตาอกี ขา้ ง ทา ใหส้ ามารถเพ่มิ มุมมองได้อยา่ งกว้างขนึ้ นอกจากนตี้ าของแมวนนั้ ยงั มลี กั ษณะพิเศษ คือ มเี หย่ือบางๆ คอยคลุมแก้วตาอีกชน้ั เพอ่ื ช่วยป้องกนั ประสาทตา และยังชว่ ยให้สามารถหลับจาเพื่อต้านแสงอาทิยต์ ได้ เม่ือแมวหลบั ลองจบั เปลือกตาของแมวเปิดดจู ะเหน็ เหย่ือบางแผน่ น้ีได้ 9 การล่าเหย่ือ แมวมีสญั ชาตญาณของนักล่า แมวน้ันจะชอบออกหาเหยื่อตามลาพงั ในเวลากลางคืน สัตว์ท่ีแมว ทาการลา่ สว่ นใหญ่จะเป็นหนูและสัตว์ชนิดเล็กๆท่ีออกหากินในเวลากลางคนื การล่าเหย่ือนี้จะมีการ เรียนรู้ต้ังแต่ยงั เป็นลกู แมวจากแมวแมวและแมวตวั อ่ืนๆโดยการทแี่ ม่แมวคาบเหยื่อกลับมาท่รี งันัน้ ได้ ทาใหล้ ูกแมวเรียนรวู้ ่าสัตวช์ นดิ ไหนทค่ี วรทาการล่า เมือ่ ลกู แมวไดเ้ ห็นวธิ ีการและทาการฝกึ อยเู่ สมอเม่ือ โตข้นึ จะเป็นนักลา่ ท่ดี ี แมวจะมีความอดทนรอคอยเหย่ือได้เปน็ เวลานานๆเม่อื เหย่ือโผล่ออกมามนั จะทาการตะครุบ ทันที เม่ือจับได้เหย่ือมนั จะว่ิงพรอ้ มกบั สะบัดเหยื่อไปตามพ้ืนจนกวา่ เหย่อื จะหยดุ ดิน้ ขณะที่แมวเข้าไป หาเหยื่อ มนั จะแสดงท่าทางหมอบและหบุ หูและหางใหต้ า่ ลงเพือ่ ไม่ใหเ้ หยื่อรู้ตวั แตป่ ลายหางของแมว นนั้ จะแกวง่ อยตู่ ลอดเวลาเพอ่ื จบั จังหวะ บางคร้ังแมวจะทาการกระโจนเข้าหาเหย่ือในลักษณะทข่ี าคู่ หลงั คงท่อี ยู่กบั พื้นและกดั เหย่ืออย่างแรงบริเวณลาคอ 10 ประสาทสัมผสั แมวเปน็ สัตวท์ ่มี กี ารเคลอื่ นไหวตวั โดยให้น้าหนักทุกส่วนของร่างกายอยู่บรเิ วณอุ้งฝา่ เท้า เพ่อื ให้ การทรงตวั เกิดความสมดุลย์ ขอ้ เท้า ขา และช่วงหลังของแมวสามารถโค้งงอได้โครงสร้างกระดูกสนั หลงั และระหว่างนิ้วเทา้ ทั้ง 4 ขา้ งท่ขี ้อนว้ิ เท้าจะสามารถเช่ือมตดิ กับอุ้งฝา่ เท้า นอกจากน้ีบริเวณศีรษะจะ สามารถหมนุ พลิกไปดา้ นหลังได้องคป์ ระกอบของโครงสรา้ งกระดูกสนั หลังจะเชอ่ื มโยงสูท่ ุกส่วนตา่ งๆ ของกล้ามเน้ือ กลายมาเปน็ แหล่งกาลงั สะสม บริเวณพ้ืนท่ีของกระดกู เชงิ กรานและขาหลงั จะมคี วาม แข็งแรงและแกรง่ มากเปน็ พเิ ศษ แมวนัน้ มคี วามสามารถในการกระโดดอยา่ งวิเศษสดุ ในบรรดาสตั ว์ 4 เทา้ ช่วงคอและไหล่ของแมวจะมีกล้ามเน้อื คอยช่วยให้สามารถจบั เหยื่อไดอ้ ยา่ งแมน่ ยา แมวสามารถทรงตวั ในกลางอากาศไดแ้ ม้ว่าจะตกลงมาจากที่สูง การทีแ่ มวทรงตวั อยูไ่ ด้นัน้ เป็น เพราะกระดูกสันหลังทีย่ ดื หยุ่นได้ เมื่อแมวรู้สกึ ตัววา่ กาลังตกลงมาจากท่สี ูง มันจะบดิ หลงั จนกระท่งั หวั และขาของมันชี้สูพ่ ื้น จากนั้นก็ตวัดหางข้ึนเพ่ือช่วยหมุนลาตวั ดา้ นหลังกลับมาอย่างเดมิ แมวจะทาการ แผ่ขาทงั้ 4 ขาลงสู่พน้ื เพื่อรองรบั น้าหนกั ตวั แต่ถ้าหากแมวตกลงมาจากทส่ี งู มากๆอาจจะได้รบั อนั ตราย ได้

45 11 การสัมผสั แมวนัน้ จะใช้หนวดของมันทาการสมั ผัส ทีห่ นวดของแมวมีเสน้ ประสาท เมื่อปลายหนวดทาการ สมั ผัสกับสิง่ กีดขวางเส้นประสาทก็จะเกดิ การรบั รจู้ ากการกระตนุ้ ทาให้แมวรสู้ ึกถงึ สน่ิ น้นั และตาแหนง่ ของสิง่ นั้นๆ ถา้ หากแมวได้เดินเข้าไปในท่อหรืออโุ มงมดื มันจะทาการกางหนวดออกมาเพอื่ สมั ผสั ผนงั ทั้ง 2 ดา้ น ทาให้รวู้ า่ จะสามารถผา่ นไปได้หรอื ไม่ ดังนนั้ จงึ ไม่ควรถอนหนวดแมวหหรอื ตดั หนวดของแมว ท้ิง 12 การนอนหลับ แมวจะใช้เวลาส่วนใหญใ่ นการนอนซง่ึ คดิ เปน็ เวลาประมาณ 70-80 เปอรเ์ ซน็ ต์ของแตล่ ะวันการ นอนของแมวนนั้ จะเป็นระยะเวลาส้ันๆท่เี รยี กวา่ การงีบ ขณะกาลังนอนหลับแมวจะสามารถรับรถู้ ึงสง่ิ ทเ่ี กดิ ข้นึ ตา่ งๆ รอบตัวของมันได้ เสยี งใดๆท่แี มวไดท้ าการวิเคราะห์แล้วว่าไมเ่ ก่ียวข้องและไม่เปน็ อนั ตรายกับตวั ของมนั เอง แมวจะทาการปดิ ก้นั เสยี งนั้นและนอนหลับต่อ ที่เปน็ เช่นน้ีเพราะวา่ แมวเปน็ สตั วก์ นิ เนือ้ ซึ่งจาเปน็ ต้องรักษาพลงั งานให้มากท่ีสุดเพอ่ื ใช้ในการล่าเหยอ่ื 13 ความฉลาด แมวจัดได้วา่ เปน็ สัตวท์ ีม่ ีความฉลาด เพราะสามารถปรับตัวตามสภาพแวดลอ้ มได้ดีกวา่ สัตวช์ นิด อ่นื ๆ ในโลก ถ้าหากเปรยี บเทียบความฉลาดของแมวกับมนุษยเ์ ป็นการยากท่ีจะเปรียบเทียบเพราะ มนษุ ยม์ สี มองหนักถึง 3 ปอนด์ และมเี ซลลป์ ระสาทมากกว่า 100,000 ลา้ นเซลล์ ในขณะท่ีแมวมี มันสมองหนักเพยี ง 1-2 ปอนดแ์ ละเซลล์ประสาทเพยี ง 10,000, ลา้ นเซลลเ์ ท่านน้ั แมวมคี วามสามารถในการเรยี นรู้ เชน่ เมอ่ื ผเู้ ล้ยี งเปดิ อาหารกระป๋องแลว้ เทลงใส่จานและแมวย่นื หวั ออกมาทาให้ได้รับอาหารในครั้งตอ่ ไปเพราะแมวคิดว่าต้องทาแบบน้ีก่อนจงึ จะได้อาหาร พฤติกรรม เหลา่ นเี้ รียกว่า “พฤติกรรมแบบลูกโซ่” 14 การดมกลน่ิ แมวมีจมูกไวกวา่ มนุษย์หลายเทา่ ตัวเนอ่ื งจากต่อมประสาทการรบั กลน่ิ ของแมวโตกว่าถงึ 10 เท่าตัว และยังมรี ะบบรับความไวของกลน่ิ สารองอีกชุด เม่อื ใดทแ่ี มวต้องการจะทาการพิสูจนก์ ลนิ่ ให้ ชัดเจน มันจะทาการยืดคออ้าปากทาทา่ เหมือนหอบหายใจ ซง่ึ เป็นการดงึ กล่นิ เขา้ มาในปาก กลิ่นจะ ผา่ นไปตามท่อเลก็ ๆ 2 ทอ่ ตรงไปยงั ต่อมความไวกล่ินสารอง ดงั นน้ั ถ้าหากแมวมาเคล้าแข้งเคลา้ ขาหรอื ถไู ถตามส่ิงของต่างๆ ระบบต่อมกลน่ิ ขา้ งแกม้ หนา้ ผาก และสีข้างของแมวจะทาการปล่อยกลน่ิ ออกมา เพือ่ ใหแ้ มวตวั อื่นทีม่ าเข้าใกล้รบั รถู้ งึ อาณาเขต 15 การคาบลกู

46 แม่แมวสว่ นใหญ่จะห่วงลกู และคอยดแู ลป้องกันอนั ตรายไมใ่ ห้เกิดอนั ตรายกบั ลกู น้อยของมันเม่อื ลูกแมวเดินออกมาห่างไกลเกินไปแม่แมวจะคาบลกู กลับไปไวใ้ นรงั โดยการใช้ปากคาบตรงหลังคอพา กลบั ไปเพ่อื หลบหลีกศัตรทู ่จี ะทาอันตรายแกล่ กู แมว 16 การปนี ป่าย แมวส่วนใหญเ่ ป็นนกั ปีนปา่ ยทคี่ ล่องแคล่ว ว่องไว แมวจะใช้ขาและกรงเลบ็ ยึดตัวไวบ้ นก่ิงไม้ และ ลูกแมวจะต้องทาการเรยี นรทู้ ักษะการปีนป่ายโดยการลองปนี ถงึ แมว้ ่าจะถูกหรือผิดก็ตาม 17 พฤติกรรมความรักและความเชอ่ื ใจท่ีแมวให้กับผู้เล้ียง หากคุณสงสัยว่าแมวของคุณรกั และ เชอื่ ใจคุณมากแค่ไหน ลองสังเกตพฤตกิ รรมของพวกมันได้ ซึ่งจริงๆแลว้ การแสดงออกของแมวไดบ้ ง่ บอกอะไรบางอย่างกบั เรา เพยี งแตว่ ่าบางคร้ังพวกเราอาจจะไมท่ ราบก็ได้ว่าส่งิ ที่มนั ทาคือการแสดง ความรกั และความเช่ือใจอยา่ งหนึง่ 17.1 เสียงครางในลาคอ : เสยี งเหลา่ น้ีจะเกดิ ขน้ึ เม่ือแมวรสู้ ึกมีความสุขหรอื วา่ กาลงั ผ่อนคลาย มัน เปน็ เสยี งพเิ ศษสาหรับคนท่ีพิเศษเท่านั้น 17.2 เอาจมูกมาชน : เป็นการแสดงความไวเ้ นื้อเช้ือใจ ปกติแล้วแมวจะเปน็ สตั ว์ทขี่ ้รี ะแวง พอสมควรและเม่ือมนั เชื่อใจแล้วก็จะใช้จมูกชนกนั กับผ้เู ลีย้ ง แมวกบั แมวเองก็ทาเหมือนกัน 17.3 สามารถสมั ผัสหวั ไดแ้ บบสบายๆ : การกระทานี้เปน็ ขั้นพ้นื ฐานทส่ี ดุ ทแ่ี สดงว่าแมวเริ่มเช่ือใจ คุณบ้างแล้ว 17.4 เอาตัวหรอื หวั มาถไู ถ : เปน็ สิ่งทแ่ี มวกาลงั แสดงคุณเป็นของๆมนั 17.5 เดนิ วนเวียนไปรอบๆ : บางคร้ังพวกมันอาจจะเอาเท้ามาเขย่ี ๆหรอื กวัดแกว่งหางไปมาใส่ผู้ เลี้ยงกไ็ ด้ 17.6 นอนหลับพักผ่อนแบบไม่กังวล : อย่างทบี่ อกคือแมวเปน็ สัตวท์ ข่ี รี้ ะแวงและระมดั ระวงั ตัวเอง อยู่ตลอดเวลา ด้งนน้ั การทม่ี ันนอนหลบั แบบซิลลๆ์ ไม่กงั วลส่งิ ใด แสดงว่ามนั ไว้ใจว่าคุณจะไม่ไปทารา้ ย มนั อยา่ งแนน่ อน 17.7 เวลาเรียกจะรอ้ งตอบ : หลายคนอาจจะคิดวา่ แมวไม่รู้จกั ชอ่ื ของตัวเอง แตเ่ ช่ือเถอะว่ามนั แค่ ไมส่ นใจมนุษยใ์ นบางครั้งเทา่ นั้นเอง แตส่ าหรับผู้เลี้ยงเรียกเมือ่ ไรก็จะร้องตอบกลับมาเมื่อนั้น 17.8 นอนแผ่หนาสองสลงิ : การทแี่ มวเผยจดุ อ่อนทีส่ ุดคือพงุ ของมันใหพ้ วกเราไดเ้ ห็นแสดงว่ามัน เชื่อใจเราแบบสุดๆว่าพวกเราไม่เปน็ อนั ตรายต่อมนั อย่างแน่นอน 17.9 ตดิ ตามไปทุกหนทุกแห่ง : ถ้าแมวเหมียวของคณุ ชอบทจี่ ะติดตามคณุ ไปทุกท่ีภายในบา้ น ถงึ แม้วา่ คุณจะแยกห้องกับพวกมนั กต็ ามแสดงว่ามนั เร่ิมคล่ังไคลค้ ุณแล้ว

47 17.10 ทักทายคณุ เมื่อกลับถงึ บา้ น : อาจจะเปน็ เรื่องยากสาหรบั แมวบางตัว แต่ว่ามแี มวอีกหลาย ตวั ทแ่ี สดงทา่ ทีและออกมาตน้ รับเจา้ ของทกี่ ลบั มาบา้ นทุกครั้งเหมือนกัน 17.11 ใหข้ องขวญั : แมวเปน็ สัตวท์ ่ีเป็นนกั ล่า ถ้าหากว่ามนั ล่าสตั ว์หรอื คาบสงิ่ ต่างๆมาให้คุณ แสดงว่ามนั เห็นคุณเป็นหนึ่งในสมาชกิ ในครอบครวั 17.12 ชอบมาให้ความอบอุ่น : ถึงแม้วา่ อากาศจะร้อนแต่อย่าลืมว่าความตา้ นทานความหนาวเยน็ ของคนกับแมวไม่เหมอื นกัน มนั จะเข้ามาซุกหรอื กอดเพ่ือสร้างความอบอุ่นให้แก่คุณเพราะวา่ คณุ คอื คน สาคญั 2.1.4 การเล้ยี งดแู มว การดแู ลสุขภาพของแมว เปน็ ส่ิงจาเป็นอยา่ งยง่ิ สาหรับผู้เลี้ยงแมว โดยการสงั เกตและตรวจดู อวัยวะตา่ งๆถ้าพบเหน็ ความผิดปกติของแมว ควรรีบพาไปพบสตั วแ์ พทย์และควรพาไปตรวจสขุ ภาพ อยา่ งสมา่ - เสมออย่างน้อยปีละ 1 คร้ัง แมวที่มีสขุ ภาพทด่ี ีนัน้ จะทานอาหารได้มาก ขนจะเงางามและ อัตราระบบการหายใจเปน็ ไปอยา่ งปกติ อณุ หภมู ขิ องแมวปกตจิ ะอย่รู ะหวา่ ง 37.8-39.2 องศาเซลเซยี ส ชีพจรออกลกู แมวนน้ั จะตัง้ 150- 200 ครง้ั /นาที แมวทม่ี ีอายนุ ้อยจะอยทู่ ี่ 80-175 คร้ัง/นาที แมวทม่ี ีอายมุ ากจะอยูท่ ่ี 150-200 คร้ัง/นาที อัตราการหายใจในลกู แมวน้ัน 30-40 คร้งั /นาที แมวอายุน้อยอยทู่ ี่ 20-30 ครัง้ /นาที แมวอายมุ าก แล้วอยูท่ ่ี 20 ครัง้ /นาที ชพี จรและการหายใจของแมวน้ันจะน้อยหรือมากข้นึ อยู่กบั อายขุ องแมวซ่ึงเปน็ สง่ิ ปกติ ตา แมวท่ีมีสุขภาพดีจะมแี ววตาท่สี ดใส ไมข่ ุ่นมวั และไม่มขี ต้ี าหรอื คราบน้าตา ถา้ หากพบเหน็ อาการดังกล่าวแสดงว่าแมวมีอาการผิดปกติควรรบี พาไปหาสัตวแพทยห์ รอื ทาการรักษาโดยการล้างตา แมวเพ่ือเอาหนองและสิ่งสกปรกออกทาใหข้ ต้ี าท่ีแหง้ เกรอะกรงั อ่อนตัวลงและหลดุ ออกจากหนงั ตาได้ งา่ ย ยาทีใ่ ชไ้ ดแ้ ก่ กรดบอริก 5% โดยการล้างตาดว้ ยกรดบอริด จากนั้นเชด็ ออกด้วยน้าอุ่นหยอดตา ทนั ที กรณที ่ีผงเข้าตาแมวควรจะใชน้ า้ มนั ละห่งุ หรือพาราฟนิ ชนิดเหลวเพื่อเอาผงออกมาจากถงุ เหยื่อ ตา อยา่ พยายามใช้ยาลา้ งตาบ่อยๆ เพราะจะทาใหข้ อบตาแฉะและทาใหแ้ มวถูหรือตะกุยทตี่ าจนเกดิ เป็นแผลไดง้ า่ ย หู เป็นส่ิงจาเปน็ ในการรับฟังเสียงตา่ งๆของแมว ผู้เล้ยี งจะต้องระมดั ระวงั ส่งิ ท่ีจะเปน็ อันตรายต่อ หูของแมว เชน่ สบู่ นา้ หมดั และเหบ็ เขา้ ไปอยู่ในรหู ู ควรหมั่นตรวจสอบอย่เู สมอ ไม่ควรปลอ่ ยใหแ้ มวมี ข้ีหูมากจนเกนิ ไป ควรใชย้ าใส่หปู ระเภทน้ามันเพอื่ ล้างข้หี หู รือสิ่งสกปรกทีอ่ ยู่ในหู ถา้ หากหูสกปรก ควร ใช้สาลีชุบน้าและเช็ดใหส้ ะอาด แตถ่ ้าเปน็ แผลหรือมีต่มุ ขน้ึ ควรพาไปพบสัตวแพทย์ทนั ที

48 ฟนั ผเู้ ล้ียงควรทาการตรวจฟันและทาความสะอาดของแมวบอ่ ยครั้ง โดยทาการแคะเศษอาหารท่ี ติดฟนั แมวออกจากนน้ั ใช้แปรงสีฟนั ท่ีมีขนอ่อนหรอื สาลีชบุ นา้ เกลอื หรือยาสฟี นั ทาการแปรงหรอื เชด็ ฟันให้สะ-อาดจะชว่ ยปอ้ งกนั ไมใ่ หเ้ กิดโรคเหงือกและฟนั ถ้าหากพบวา่ แมวมีอาการเหงือกบวมหรือมี ปัญหาเรอ่ื งฟนั จะต้องรบี ไปหาสัตวแพทย์เพอื่ ทาการรักษาทนั ที จมกู เปน็ ส่ิงบง่ ช้ีไดช้ ดั เจนเมื่อแมวมอี าการป่วย แมวท่ีมสี ขุ ภาพดจี มูกจะช้ืนและเย็น แต่ถา้ หากว่า แมวมีอาการปว่ ยจมกู จะแหง้ และถา้ มนี า้ มกู หรือไดย้ ินเสยี งหายใจแรงๆหรือเหน็ แมวใชเ้ ท้าเตะกุยจมูก บอ่ ยๆ ควรรีบไปปรึกษาสัตวแพทยท์ ันที การออกกาลังกายของแมว การออกกาลงั กายของแมวควรจะทาเป็นประจาเพราะการออกกาลงั หายจะชว่ ยไม่ให้แมวมีอาการท้องผูกและยงั ชว่ ยทาให้กนิ อาหารไดด้ ีขึน้ โดยผู้เลย้ี งอาจจะจูงแมวไปเดนิ เลน่ โดยให้มนั ปนี ปา่ ยต้นไม้หรือปลอ่ ยให้ไดว้ ง่ิ เล่นอย่างอิสระหรอื ถ้าหากเป็นลูกแมวอาจจะหาของเล่น มาใหเ้ ลน่ ก็ได้ เพื่อสขุ ภาพทดี่ ีตอ่ ไปของแมว ท่ีอยแู่ ละอปุ กรณ์ การเล้ยี งแมวนอกจากจะเล้ียงไว้เพอ่ื ดูเล่นและเปน็ เพื่อนยามเหงาแลว้ ผู้เลี้ยงควรจะให้ความรกั ความเอาใจใสด่ แู ล ในการเลย้ี งแมวนน้ั ควรจะจดั การหาท่ีอยู่อาศัยท่ีมีความสะอาดให้แมวได้อย่เู พื่อ สุขภาพทดี่ ตี ่อไป การจดั การเกย่ี วกบั ที่อยู่ แมวจัดเป็นสตั วท์ ร่ี กั ความเปน็ อิสระอย่างมาก ชอบวิ่งเลน่ และปนี ปา่ ย ถ้าหากเล้ียงแมวแบบ ปลอ่ ยไม่ใส่ใจดูแลจะทาใหแ้ มวออกไปเท่ียวเตรน่ อกบ้านและทาการผสมพนั ธ์กุ บั แมวอ่นื ๆทาใหแ้ มว พนั ธ์แุ ทก้ ลาย -เปน็ แมวพันธ์ุทางไปได้ และถ้าหากเป็นแมวท่ีมีความสวยงามก็จะถูกขโมยไปไดอ้ ยา่ งงา่ ย เพราะผเู้ ลี้ยงไดท้ าการเลย้ี งแบบปลอ่ ยๆโดยไม่สนใจ ดังน้นั ผู้เล้ยี งควรจะจัดหาที่อย่อู าศัยใหแ้ มวอย่าง เหมาะสม เพอ่ื ทาให้แมวนน้ั มีความสุขมีอายยุ นื ยาวและอยู่กบั ผูเ้ ล้ยี งตอ่ ไป การเล้ยี งแมวภายในบ้านนนั้ ควรจะทาการศกึ ษาข้อมลู ของแมววา่ ต้องการอย่แู บบไหนลักษณ อย่างไร แล้วทาการจัดที่อยู่ใหแ้ มวโดยอาจจะจัดหากล่องหรอื ตะกรา้ แลว้ ใชก้ ระดาษหนงั สือพิมพห์ รือ เศษผ้าท่ีไม่ใชม้ าปหู ลายๆชั้นเพอ่ื ทาเป็นที่นอนแลว้ นาไปวางไว้ทมี่ ุมใดมมุ หนึ่งของบริเวณบา้ นทีม่ ี อากาศถ่ายเทไดส้ ะดวก นอกจากนคี้ วรจัดหาท่อนไมแ้ ขง็ ๆหรือแผ่นไมไ้ วใ้ ห้แมวทาการลบั เลบ็ ของมัน ถ้าหากผูเ้ ลย้ี งไม่ไดเ้ ตรียมอปุ กรณ์น้ี แมวกจ็ ะทาการลับเลบ็ ในที่ต่างๆของบา้ น เช่น โตะ๊ ประตู หนา้ ต่าง เปน็ ตน้ และจะทาให้เกิดความเสียหายตามมา ไม่ควรกกั ขังแมวไว้ในบา้ นเปน็ เวลานานๆ ควรทจ่ี ะนา แมวไปเดนิ เล่นบริเวณนอกบา้ นหรอื อาจทาประตูหรือชอ่ งเล็กๆไว้ให้แมวออกไปขบั ถ่ายข้างนอกบา้ นได้

49 อกี ทาง ถา้ หากวา่ ผู้เล้ยี งมแี มวหลายตัวหรอื ต้องการเลี้ยงไว้นอกบ้านควรสร้างกรงหรือคอกใหแ้ มวอยู่ ขนาดของคอกหรือกรงจะต้องมีขนาดท่ีเหมาะสม คือ ประมาณ 4-5 ฟุต ความกวา้ งประมาณ 3 ฟตุ ปละ ความสงู 2.5 ฟตุ ควรจะมีหลงั คาด้วยเพ่ือกันแดดกันฝน ภายในกรงต้องโปร่งเพือ่ ถา่ ยเทอากาศเสยี ภายในกรงออกไป กรงควรสูงจากพ้นื ประมาณ 1 ฟุต เพอ่ื ความสะดวกในการทาความสะอาด ควรจะ วางกรงไวท้ ท่ี ี่มีแสงแดดอ่อนๆ ในตอนเชา้ และไม่มีลมโกรกและไมใ่ หฝ้ นสามารถสาดโดนแมวได้ เพราะ แมวน้ันเปน็ สัตว์ข้หี นาว ถ้าโดนฝนทาให้แมวเกิดเป็นโรคปวดบวม ไข้หวดั และโรคอ่นื ๆตามมา ถ้าหาก มฝี นตกหรอื อากาศ หนาว ควรจะจัดหากระสอบมาปูเพ่ือให้ความอบอ่นุ และควรมผี ้าหลุมกรงหรือคอก ทท่ี ามาจากผ้าฝา้ ยหรอื ผา้ ในล่อนเพ่ือกนั ไมใ่ ห้แมลง ยงุ เขา้ ไปรบกวนแมวในเวลากลางคนื นอกจากนค้ี วรจะทาการปล่อยแมวใหอ้ อกจากกรงหรือคอกบ้างเป็นบางเวลา เพื่อให้แมวไม่ หวาดกลวั และมสี งั คมกบั แมวตวั อน่ื ๆและควรทาการกกั ขงั แมวในระยะท่ีแมวตดิ สัตว์เพ่อื ปอ้ งกันการ ผสมพนั ธกุ์ ับแมวที่ไมต่ ้องการ ถา้ หากผเู้ ล้ยี งมีแมวตัวผแู้ ละตัวเมยี ควรจะทาการแยกกรงกัน เพราะแมว ตัวผมู้ ีนสิ ัยชอบรังแกและดุร้าย อุปกรณ์สาหรบั แมว การเล้ียงแมวใหม้ สี ุขภาพดนี ั้นควรจัดหาอุปกรณ์ต่างๆ ทจ่ี าเปน็ ดงั นี้ (1)ที่ใส่อาหารควรมีลักษณะเปน็ จานตน้ื มขี นาดเส้นผ่าศยู น์กลาง 8 นว้ิ ลกึ 1 น้ิว (2)ท่ีใส่น้าควรเป็นถ้วยเคลือบหรอื ถ้วยพลาสติกขนาดพอเหมาะ (3)ที่นอนสาหรบั แมวนัน้ กเ็ ป็นอุปกรณ์สาคัญอีกอย่างหน่งึ ในการนอนหลบั พักผอ่ นท่ีนอนอาจจะ ใชต้ ะกร้าหรือกล่องปพู ้นื ดว้ ยเศษผ้าและปูด้วยกระดาษหนงั สือพมิ พ์หลายๆชน้ั ขนาดของทนี่ อนนน้ั ขนึ้ อยกู่ ับตัวแมว ถา้ เปน็ แม่แมวทม่ี ลี ูกอ่อน ควรทาทน่ี อนขนาดใหญแ่ ละผูพ้นื ให้นมุ่ ๆ (4)กระบะทรายหรือกะละมังใสท่ รายไว้สาหรบั ใหแ้ มวขับถ่ายของเสยี ควรจะมีขนาดเส้นผ่าศูยน์ก ลาง 14 นว้ิ ลกึ 5 นวิ้ ไมค่ วรจะใชว้ สั ดทุ ีท่ ามาจากโลหะหรือสแตนเลสเพราะอุจจาระและปัสสาวะแมว นั้นจะทาการกัดเนื้อโลหะทาใหเ้ กดิ การผกุ ร่อนและควรจะทาการเปล่ียนทรายทุกวันเพื่อความสะอาด แล้วราดน้ายาดบั กลน่ิ และนาไปตากแดดไวใ้ หแ้ ห้ง สว่ นทรายเราสามารถนากลับมาใช้ใหมไ่ ด้โดยนา ทรายไปตากแดดท้ิงไว้ 1 วนั แลว้ จึงนากลับมาใช้ได้อีก (5)ควรมีท่อนไมแ้ ขง็ ๆ ไม่มเี ส้ียนไวส้ าหรับให้แมวลับเล็บ วางไว้ในกรงหรือบรเิ วณท่ีแมวชอบเลน่ เพอ่ื กันไมใ่ ห้แมวไปทาการลับเล็บกับเฟอร์นิเจอรภ์ ายในบ้าน

50 (6)สายจูงแมว เป็นอปุ กรณท์ ีใ่ ช้พาแมวออกไปเทีย่ วข้างนอกและต้องการใหแ้ มวเดินด้วยตวั เอง สายจูงควรจะมีลกั ษณะทีส่ ามารถร่นสายกลบั ไดห้ รือแบบสายจูงอยา่ งนิ่มเพ่ือไม่ใหเ้ ปน็ การรง้ั คอหรือ ตัวแมวมากจนเกินไป และควรจะมลี ักษณะเบาไมห่ นกั จนเกนิ ไป (7)สายบงั เหียนสาหรับแมว เปน็ อปุ กรณ์ท่ีทาขึน้ พิเศษ สายบังเหยี นควรจะถักด้วยในลอ่ นที่ ออกแบบมาไว้ให้ใส่คล้องขาหนา้ ทั้ง 2 เพ่ือป้องกนั ไมใ่ ห้แมวลอดหลุดออกไป และสามารถปรบั สายได้ ตามขนาดของแมว และทาการซักลา้ งได้ สายบังเหยี นเป็นอุปกรณท์ ีใ่ ช้ควบค่กู ับสายจูง ผเู้ ลย้ี งส่วนใหญ่ จะเรยี ก อุปกรณน์ ี้วา่ “คาดอก หรอื สายจูงอก” (8)ปลอกคอแมว ควรจะทามาจากแถบยางยืดถักหรือสายหนัง ทีม่ สี สี ันหลากสี นอกจากน้คี วระ จะใสก่ ระด่ิงสะท้อนแสงที่สามารถชว่ ยสง่ เสียงเตือนคนขบั รถไดใ้ นขณะที่แมวของคุณออกจากบา้ นไป ในเวลากลางคืน เพือ่ ลดปัญหาแมวของคุณถูกรถชนหรืออบุ ัตเิ หตุท่เี กิดขึ้นจากแมวเป็นอุปกรณอ์ ีกชนดิ หนึ่งทค่ี วรจะมีไว้ใชส้ าหรบั แมว (9)ของเล่น แมวเปน็ สัตว์ทชี่ อบเล่นจงึ ควรจะมขี องเล่นไว้ให้ อาจจะเป็นกระดาษม้วนกลมๆ หรอื แกนหลอดด้าย หรือตกุ๊ ตา เป็นตน้ ซง่ึ ในปจั จุบันได้มขี องเล่นสาหรบั แมวออกมาจาหน่ายหลากหลาย (10)กรงสาหรบั การเคลื่อนย้ายแมว ในปจั จุบันไดม้ ีหลากหลายชนดิ เช่น ตะกร้าหวายหหู ิ้ว ตะกรา้ พลาสติก กระเป๋าพลาสติกหูหิว้ หรอื กรงสแตนเลส เป็นตน้ จะมีหลากหลายขนาดใหเ้ ลอื กใช้ (11)กรรไกรตัดเล็บ ตะไบ ใชส้ าหรับตดั เล็บแมวไม่ใหม้ ีความยาวมากเกนิ ไป และช่วยป้องกันการ ข่วนของแมวเพราะเลบ็ แมวมีความคม เมื่อทาการตัดเสร็จแลว้ ควรจะตะไบเลบ็ ทนั ทีเพื่อชว่ ยลดความ คมของเล็บแมวได้ (12)แชมพูและครมี นวดขนแชมพแู ละครีมนวดขน ควรจะเลอื กท่ีมสี ารไม่รุนแรงตอ่ สภาพผวิ ของ แมวมากจนเกนิ ไปและมีกล่นิ ทีฉ่ นุ หรอื รุนแรงเพราะแมวสามารถรบั รู้กล่ินได้ไว ปจั จบุ ันนไ้ี ดม้ ีแชมพู และครมี นวดขนออกมาจาหน่ายหลากหลายยห่ี ้อให้ผ้เู ล้ียงไดเ้ ลอื กซื้อ (13)แปรงหรอื หวี ในปัจจบุ นั มีหลายชนิดที่ทามาจากพลาสตกิ มที ง้ั หวีที่ใชส้ าหรบั แมวขนส้ันและ ขนยาวใหเ้ ลอื กตามความพอใจ อุปกรณ์ต่างๆของแมวนน้ั ควรได้รบั การดแู ลเอาใจใส่ใหส้ ะอาดอยเู่ สมอ เพือ่ ไม่ใหเ้ ปน็ แหลง่ หมักหมมของเชื้อโรคและส่ิงปฏิกลู รวมท้ังเหบ็ และหมดั หนซู ึงจะเปน็ พาหนะนา โรคมาสแู่ มวของเราได้ การอาบนา้ แปรงขนและการตัดเล็บ

51 การอาบน้า แมวเปน็ สัตว์ทร่ี ักความสะอาดมันจะทาการเลยี ขนของมนั อยู่ตลอดเวลา แต่การอาบน้าก็จาเป็น สาหรับแมวเพราะว่า บางครง้ั มีส่ิงทไ่ี ม่ต้องการ เชน่ เหบ็ เหา ไร และกลน่ิ เหม็นหรือส่ิงสกปรกต่างๆติด มากับขน ผวิ หนังหรือตามซอกเล็บของแมว แตก่ ็ไม่ควรอาบนา้ ให้แมวบ่อยจนเกินไป ควรอาบเดือนละ 1-2 ครัง้ เพราะปกติแล้วขนของแมวจะทาการผลิตไขมนั ออกมาจากต่อมไขมันเพ่ือทาให้เกดิ ความช่มุ ช้ืน ไม่ทาให้ขนแห้งจนเกินไปถ้าหากอาบนา้ บ่อยเกินไปจะทาให้ขนแหง้ และเปน็ ขยุ ตกสะเก็ดและขน รว่ ง นอกจากนี้อาจจะทาใหแ้ มวป่วยเปน็ หวัด ปอดบวม ตาอกั เสบ หูเน่า เปน็ ตน้ สบู่ แชมพูหรอื ครมี นวดขนของแมวควรทาการทดสอบก่อนวา่ แมวจะแพ้หรือไม่แพ้ โดยทดสอบได้ จากการฟอกเฉพาะบริเวณส่วนใดส่วนหนง่ึ ทบ่ี อบบางก่อน เช่น หลงั ใบหู ซอกขาหนบี และสว่ นทา้ ยของ ลาตวั บริเวณโคนหางหรือกน้ แลว้ ทาการล้างออกรอดผู ลภายใน 3-7 วนั ว่าจะมอี าการแพ้ตามบริเวณที่ ทาการทดสอบหรือไม่ ถ้าหากไม่มีอาการแพเ้ กิดข้ึนกส็ ามารถใชใ้ นการอาบน้าคร้ังต่อไปได้ แต่ถ้าหาก แพใ้ ห้หยุดใช้ทนั ทีแลว้ เปลย่ี นมาลองใชช้ นิดอ่นื แทน การอาบน้าแมวควรใช้สบู่ออ่ นหรือแชมพสู าหรับ แมวโดยเฉพาะ เพราะอาจจะทาใหเ้ กิดการระคายเคืองได้ และควรผสมแชมพูหรือสบ่กู ับน้าไว้ก่อน ไม่ ควรใชแ้ ชมพูหรอื สบู่ล้วนๆ เทลงบนตวั แมวโดยตรงจะทาใหม้ ีความเข้มขน้ ของยามากเกินไป ทาใหเ้ กิด การระคายผิวหนงั แมวได้ การอาบน้าควรจะอาบให้วนั ท่ีอากาศแจ่มใสไม่หนาวเย็นหรือมีฝนตก ควรจะ อาบนา้ ในเวลาท่ีมแี สงแดดอ่อนๆ เพือ่ จะทาให้แมวได้ผงึ่ แดดเม่ืออาบนา้ เสรจ็ แมวควรจะได้กนิ อาหาร เปน็ ทีเ่ รยี บร้อยก่อนการอาบน้า และทุกครั้งท่ีแมวอาบน้าควรปอ้ งกนั แชมพหู รือสบูเ่ ขา้ ตา หู จมกู โดย การใชย้ าทม่ี สี ่วนผสมของสารจาพวกน้ามนั ทาการหยอกเคลือบไว้ตามจดุ ต่างๆ เชน่ ตา จมูก สว่ นหคู วร ยดั สาลกี อ่ นเลก็ ไว้ท้ัง 2 ขา้ ง หลังจากนัน้ ควรหาถุงเท้าที่ไม่ใช้แล้วมาคลมุ ทปี่ ลายเลบ็ ของแมว เพ่ือ ปอ้ งกันแมวขว่ น การแปรงขนแมว การแปรงขนแมวเปน็ ส่ิงท่ีจาเป็น ไม่ว่าจะเปน็ แมวขนสั้นหรอื แมวขนยาว เป็นการกระตุ้นการ ไหลเวยี นของเลือดท่ผี ิวหนังใหด้ ีขึน้ ทาให้ผวิ หนังและเส้นขนมีสุขภาพดี ขนเป็นเงางาม ยังชว่ ยกาจัดส่งิ สกปรกและทาให้เสน้ ขนไม่พันเกาะติดกนั เป็นสงั กะตังซงึ่ จะทาใหเ้ กิดโรคผวิ หนงั อักเสบได้ แมวไทยทมี่ ี ขนสัน้ นน้ั ควรแปรงขนอย่างน้อยสปั ดาหล์ ะครั้งหรือจะใช้ผา้ ออ่ นนุ่มเช็ดตวั กไ็ ด้ การแปรงขนแมวควร แปรงไปตามแนวเส้นขนและแปรงลกึ ลงไปข้างในโคน เพื่อจะทาให้ขนไม่พันกัน อุปกรณ์ที่ใช้ในการ แปรงขนแมว คือ หวหี รือแปรงซงึ่ มีมากมายหลายชนิดดว้ ยกัน จงึ ควรเลอื กชนดิ ทเ่ี หมาะสมกบั ขนของ แมว แมวไทยที่มขี นส้นั น้ันควรจะใชห้ วซี ี่ถ่ใี นการแปลงขน

52 การตัดเล็บแมว แมวท่เี ลย้ี งไวโ้ ดยปล่อยตามธรรมชาติ เล็บของแมวนัน้ จะไมย่ าวจนเกนิ ไปเพราะเลบ็ จะสึกหรอไป เองจากการเสอี ดสกี ับพื้นจะเป็นการช่วยตดั เลบ็ ไปในตัว สว่ นแมวทเี่ ลี้ยงไว้ในบา้ นเลบ็ ของแมวจะยาว และแหลมคมซงึ่ อาจจะเป็นอันตรายต่อผเู้ ล้ยี งและเฟอรน์ ิเจอรภ์ ายในบา้ นอาจจะถูกใช้เปน็ ท่ลี ับเล็บ ของแมวจึงควรจะตดั เล็บแมวบ้างและควรตัดหลังจากการอาบน้าเพราะเล็บจะออ่ นตัดได้งา่ ย ควรจะใช้ กรรไกรทที่ ามาเพื่อตดั เลบ็ สัตวโ์ ดยเฉพาะ การตดั เลบ็ แมวนนั้ แมวจะรู้สกึ ราคาญจงึ ต้องระมดั ระวงั เป็น อยา่ งมาก โดยข้ันแรกจะต้องอ้มุ และวางแมวไวบ้ นตกั และจบั ขาแมวหรอ้ มกบั เอามือกดบรเิ วณนิ้วเท้า เพ่ือให้เลบ็ กางออก ตดั เฉพาะส่วนปลายของเลบ็ ไม่ควรจะตดั สน้ั จนเกินไปเพราะจะทาใหแ้ มวเจ็บและ อาจไปโดนเนื้อเลบ็ ทาใหเ้ ลือดออกได้ ถา้ หากแมวมีอาการดิน้ กไ็ ม่ควรฟน้ื ตดั ต่อ ค่อยๆเลม็ วันละ 2-3 เล็บ เพื่อให้แมวเคยชนิ ต่อการตัดเลบ็ ในแต่ละครงั้ การเลีย้ งลูกแมว หลงั จากที่ลูกแมวคลอดออกมาแลว้ โดยสัญชาตญาณลูกแมวจะพยายามดูดนมในทนั ทีและแม่ แมวจะอยู่กบั ลกู ของมันตลอดเวลา ลูกแมวที่เกิดใหมจ่ ะยังไมล่ มื ตาจนกวา่ จะมอี ายุไดป้ ระมาณ 5 วนั ถ้าหากเกนิ 10 วัน ลกู แมวยังไม่ลืมตา ผู้เลย้ี งควรใชส้ าลชี บุ น้าอุ่นๆ เชด็ ทตี่ าของลกู แมวเพื่อขจัดสง่ิ ที่คัด หลั่งจากการเกาะติดทเ่ี ปลือกตา จนทาใหห้ นงั ตาปิดไม่ออก ถา้ หากวา่ ผู้เล้ียงปฏิบตั ติ ามแล้ว ตาของลูก แมวยงั ไมเ่ ปิดออกหรือตาของลกู แมวทาการปิดลงอีก ให้ผ้เู ลยี้ งรีบพาไปพบสตั วแพทย์ทันทเี พราะลกู แมวอาจจะมีการติดเชือ้ ทีต่ าได้ ช่วงสัปดาหแ์ รกลูกแมวจะมีอตั ราการเจริญเติบโตประมาณ 15 กรัม/วัน และในช่วง 4-5 สัปดาห์แรกของลูกแมวจะมีอัตราการเจรญิ อย่ทู ี่ 70 กรมั /วนั เมื่อลูกแมวมีอายุ ประมาณ 4-5 สปั ดาหผ์ ้เู ลย้ี งควรจะหัดให้ลูกแมวกินอาหารกระป๋องสาเรจ็ รปู และนมโดยสว่ นใหญล่ กู แมวจะทาการหยา่ นม เม่ือลูกแมวมอี ายปุ ระมาณ 1 เดือนคร่งึ หรอื 2 เดือน ในชว่ งทแี่ มแ่ มวใหน้ มลกู แมว ผู้เล้ยี งควรจะบารุงแม่แมวโดยการให้กนิ อาหารบ่อยๆ และให้ อาหารสาเรจ็ รปู สาหรบั แมวกาลังเจรญิ เตบิ โต ซงึ่ ปริมาณสารอาหารจะมมี ากกว่าอาหารสาเร็จรูป สาหรับแมวโต เนอ่ื งจากช่วงน้แี มแ่ มวจะสญู เสียอาหารไปกับน้านมเป็นจานวนมาก ซึ่งอาจจะทาให้ สภาพรา่ งกายของแม่แมวน้ันทรดุ โทรมลงได้ การให้ภมู คิ ุ้มกันโรคและการถ่ายพยาธิเปน็ สิง่ จาเป็นอย่างยงิ่ ควรจะทาการใหว้ คั ซีนลูกแมวครงั้ แรกเมื่อมีอายุประมาณ 7-8 สัปดาหโ์ ดยที่ผเู้ ลีย้ งควรจะนาลูกแมวไปฉดี วัคซีนป้องกนั โรคไขห้ ัด โรค ทางเดนิ หายใจ และชอ่ งปากอักเสบ วคั ซีนปอ้ งกนั โรคพิษสุนัขบ้า โดยให้หา่ งกัน 1 สปั ดาห์และทาให้ซ้า

53 อีกคร้ังห่างจากคร้งั แรกประมาณ 4 สัปดาห์ ต่อจากน้นั ให้ทาการฉีดวัคซนี ซา้ ปลี ะครั้ง และลกู แมวควร จะทาการถา้ ยพยาธิคร้งั แรกเม่อื อายปุ ระมาณ 6 สัปดาห์ ควรทาตดิ ต่อกนั 3 วัน แลว้ เวน้ ช่วงเปน็ เวลา 15 วนั แล้วทาการถา่ ยพยาธิเดอื นละคร้ังทกุ เดือน ลกู แมวในวยั นจ้ี ะมคี วามซุกซนมาก อาจจะทาให้ข้าว ของเสียหายได้ง่าย ผู้เลีย้ งควรจะหาของเลน่ สาหรับแมวไวใ้ ห้ ในปัจจุบนั นี้มขี องเล่นสาหรับลกู แมวเพ่ือ ทาการฝกึ ระบบประสาทสัมผัสต่างๆ เชน่ สายตา ความวอ่ งไว ซงึ่ จะมีประโยชนต์ อ่ การพัฒนาทงั้ ทาง ร่างกายและจติ ใจของลูกแมว ทาใหล้ กู แมวสามารถปรับตวั ในการดารงชีวติ ตอ่ ไปในอนาคตได้ การดูแลลูกแมวกาพรา้ ลูกแมวท่ีมีอายุ 3-6 สปั ดาห์นนั้ ถา้ หากไม่ได้รับการเลย้ี งดูจากแม่แมวสว่ นใหญ่กจ็ ะตายลง ส่วน ลกู แมวมอี ายุเกนิ 6 สัปดาห์ จะสามารถกินอาหารและดูดนมได้ แต่สาหรบั ลูกแมวทมี่ อี ายุต่ากวา่ 3-6 สัปดาห์จะต้องเลี้ยงดดู ้วยนมการเล้ียงลูกแมวกาหร้าหรอื ลูกแมวทแี่ ม่แมวไมม่ นี ้านมให้ดูดอาจจะใชน้ ม สุนัขแทนก็ได้เพราะส่วนประกอบของน้านมสนุ ัชคลา้ ยกบั นา้ นมแมว อีกวธิ หี นงึ่ ผู้เลยี้ งตอ้ งทาตวั เปน็ แม่ แมวคอยให้นา้ มันและอาหารแทนไปจนกว่าลูกแมวจะกนิ อาหารเองได้ ซง่ึ ใชเ้ วลา 6 สัปดาห์หลกั ในการ ช่วยเหลอื ลูกแมวมดี งั นี้ 1.การจัดให้ลูกแมวอยู่ในสภาพแวดลอ้ มทีเ่ หมาะสม อย่าให้ลกู แมวอยู่ในที่ท่ีหนาวจนเกินไป ที่ อยขู่ องลูกแมวควรจะอย่ใู นลังหรอื ตะกร้าท่มี ีความอบอนุ่ ควรปทู น่ี อนของแมวด้วยเศษผ้าหลายๆชนั้ และทาการเปลยี่ นผ้าปูทน่ี อนบอ่ ยๆตรวจดอู จุ จาระของลูกแมวเสมอ และคอยสงั เกตุพฤติกรรมความ ผิดปกติของลูกแมวตลอดเวลา 2.ควรใหล้ กู แมวกนิ นมทดแทน ผเู้ ล้ียงควรหาสูตรอาหารนมทดแทนใหล้ กู แมวดดู นมทดแทนนนั้ ตอ้ งมีคุณภาพทีเ่ หมาะสมและเพยี งพอต่อความตอ้ งการของลกู แมวเพ่ือความแข็งแรง 3.ควรใหอ้ าหารลูกแมวทีละน้อยแตบ่ ่อยครั้ง เพราะร่างกายของลูกแมวกาลงั เจริญเติบโต ผเู้ ล้ยี ง จะต้องเตรียมอุปกรณ์และภาชนะทใี่ ช้ใสน่ ม ซึ่งจะต้องสะอาดนา้ นมที่ใหล้ ูกแมวดูดนัน้ ไม่ควรเก็บไวน้ าน จนเกินกว่า 48 ชวั่ โมง และผู้เลีย้ งควรเก็บไวใ้ นตูเ้ ย็น เมื่อก่อนใชจ้ ะต้องนามาอุ่นก่อนท่ีอณุ หภมู ิ ประมาณ 101.5 องศาฟาเรนไฮต์ ซ่งึ อณุ หภูมินี้เทา่ กบั น้านมแมแ่ มว และทาการบรรจลุ งในขวดนมท่ี สะอาดท่มี จี ุกหวั นมใหญ่กวา่ ปกติ เพ่ือใหล้ ูกแมวไม่ต้องดูดแรงพยายามถือขวดนมไวใ้ นลักษณะทลี่ ูก แมวไม่ดูดเอาอากาศเข้าไปมากจนเกินไป 4.ควรกระตนุ้ ระบบขบั ถา่ ย ตามธรรมชาติแล้วลูกแมวทม่ี ีอายุตา่ กวา่ 3 สปั ดาห์ การถา่ ยอุจจาระ หรือปัสสาวะจะต้องได้รับการกระตุ้นจากแม่แมวหลงั กินอาหาร โดยเลยี บริเวณทโี่ คนหางทอี่ ยูเ่ หนือ

54 ทวารหนกั แตเ่ มื่อลูกกแมวกาพรา้ แม่ ผ้เู ล้ียงจะต้องทาการชว่ ยทันทีโดยหลังจากที่ลูกแมวดดู นมแลว้ ให้ เอามือลูบเบาๆท่หี ลังหรือนาสาลชี บุ น้าอุ่นเช็คเบาๆ ทบี่ ริเสวณเหนือทวารหนัก เพื่อชว่ ยกระตุน้ ใหล้ ูก แมวทาการถา่ ยอุจจาระและปัสสาวะออกมา การดูแลลกู แมวหลังการหย่านม การหย่านมให้ลูกแมวสามารถทาไดเ้ มอ่ื แมวมีอายุตง้ั แต่ 4 สัปดาห์ ซง่ึ ในระยะนี้ปริมาณนา้ นมของ แมม่ แมวจะลดน้อยลง แตก่ ่อนที่จะทาการหยา่ นมนัน้ ผเู้ ลยี้ งจะต้องทาการฝกึ ใหล้ กู แมวกินอาหารเสรมิ ก่อนเพ่ือไม่ให้เกิดปัญหาหลังการหยา่ นม และทาใหล้ ูกแมวมีสุขภาพแขง็ แรงสมบรู ณ์และเจรญิ ไดเ้ ต็มท่ี โดย ผู้เลีย้ งควรจะให้อาหารลูกแมวหลังหยา่ นมดังตอ่ ไปนี้ ตารางที่ 2.2 อายุของแมว อายแุ มว จานวนคร้งั ท่ใี ห้อาหารต่อวัน หยา่ นมใหมๆ่ ควรใหน้ มวันละ 5 คร้ังและให้อาหารเสรมิ อายุ 3-6 เดือน ควรให้นมวันละ 4 คร้ัง อายุ 6-8 เดอื น ควรใหน้ มวันละ 4 ครง้ั อายุ 8 เดือน ควรใหน้ มวันละ 2 คร้งั อยา่ งน้อย อายุ 9 เดือน ควรใหน้ มวันละ 2 คร้ังและเสริมด้วยอาหารท่ี ผสมเนอ้ื สบั อยา่ งละเอยี ด โรคและวธิ กี ารรกั ษาและวิธีการรักษา แมวนับได้วา่ เป็นสตั วเ์ ล้ยี งที่มีความนา่ รกั การทจ่ี ะทาให้แมวมสี ุขภาพทแี่ ขง็ แรงนั้น ผเู้ ล้ียงจะตอ้ ง หม่ันเอาใจใสอ่ ยูต่ ลอดเวลา นอกจากอปุ กรณแ์ ละการใหอ้ าหารท่สี ะอาดแลว้ การป้องกนั โรคก็เป็นส่งิ สาคญั อยา่ งย่ิงต่อแมวเพราะจะช่วยป้องกันให้แมวมสี ุขภาพทแี่ ขง็ แรง ผู้เลยี้ งควรจะหม่ันพาแมวไปฉีด วคั ซนี ตามระยะเวลาท่ีกาหนดหรือตามช่วงอายุของแมว เพอื่ ทาให้แมวมีภูมปิ อ้ งกนั โรคต่างๆขน้ึ ใน ร่างกายและเป็นการชว่ ยลดการก่อให้เกิดโรคและเจ็บป่วยได้ แมวที่มีสุขภาพท่ไี มแ่ ข็งแรงและป่วยบอ่ ยๆ ผู้เลย้ี งควรรบี พาไปพบสตั วแพทย์เพ่อื ท่จี ะทาการ รักษาใหห้ าย นอกจากนัน้ ผเู้ ล้ียงควรจะพาแมวไปตรวจสุขภาพอยา่ งสมา่ เสมอ ปลี ะ 1 ครง้ั เพ่ือท่ีแมว จะได้มีสขุ ภาพที่ดีต่อไป

55 ผเู้ ล้ยี งควรหมน่ั เอาใจใส่สังเกตพฤติกรรมท่ผี ดิ ปกตขิ องแมวอยเู่ สมอ เพราะถา้ หากปล่อยไว้จน แมวไม่สบายมากจะทาให้การรกั ษายากลาบากขึ้น ผเู้ ล้ียงจะตอ้ งหมนั่ ตรวจสุขภาพแมวอย่เู สมออาการ เริม่ แรกของแมวนนั้ จะสังเกตได้จาก 1.มีไข้ ตาแฉะ นา้ มกู ไหล 2.เซอื่ งซมึ ไม่สดใส 3.อาเจียน กนิ อาหารและอาเจยี นออกมา 4.ท้องร่วง มีการถ่ายท้องเป็นนา้ เหลวอยตู่ ลอด 5.เดนิ กระโผลกกระเผลก 6.พฤตกิ รรมการกนิ อาหารเปลี่ยนไป ไมย่ อมกนิ หรือข้าวกินได้น้อยกวา่ เดิม 7.การดื่มน้าเปลีย่ นไป ดมื่ น้าไดน้ อ้ ย 8.ขนสาก ขนร่วง ผิวหนังเป็นผ่ืนแดงและมีอาการคนั นอกจากน้ีนา้ หนักท่ีเพ่ิมหรือลดของแมวนั้นสามารถบ่งบอกถงึ อาการท่ีผดิ ปกตไิ ด้ ถ้าหากน้าหนกั ตัวของแมวลดมาก ให้พาแมวไปพบสตั วแพทย์ทนั ทแี ละทาการแยกแมวตัวทีป่ ว่ ยออกจากแมวที่มี สขุ ภาพแข็งแรง เพอื่ ป้องกนั โรคไม่ให้ตดิ ต่อไปยังแมวตัวอนื่ โรคท่มี ักจะพบบ่อยๆในแมว และวิธกี าร รกั ษาโรคที่ถูกต้องมีดังนี้ 1.โรคพษิ สุนขั บา้ โรคนีเ้ ปน็ อนั ตรายร้ายแรงสามารถเปน็ ได้ทุกฤดูและสามารถติดกบั สตั วอ์ นื่ ๆ เช่น สนุ ัข ววั รวมท้ัง คนดว้ ย โรคนเี้ กดิ จากเช้ือไวรัสเรบี้ส์ (Rabies) อาการ แมวท่ีป่วยจะแสดงอาการทางประสาท ลักษณะอาการที่แมวจะแสดงออกมาน้ันจะมีทั้ง พฤติกรรมดุร้ายและมีอาการซึมเศรา้ ตลอดอาการของโรคนแ้ี บ่งได้ 3 ระยะดังนี้ ระยะท่ี 1 แมวจะมนี สิ ยั แปลกไปจากเดิม เชน่ กนิ อาหารและนา้ น้อยลง ระยะที่ 2 แมวจะมีอาการทางประสาทออกมาใหเ้ ห็นเดน่ ชัดไดแ้ ก่แมวจะแสดงอาการต่ืนตัว กระวนกระวาย หงุดหงดิ เมื่อผเู้ ล้ียงไปสัมผสั ท่ีตัวแมวจะถูกแมวขว่ นหรือกดั ได้ แมวจะรอ้ งเสยี งแปลก ออกไปจากเดมิ ตัวแขง็ ท่ือ ขากรรไกรแขง็ ปากอ้าลน้ิ หอ้ ย นา้ ลายไหลและจะซมึ เช่นนจ้ี นกวา่ แมวจะ ตายลง ระยะสดุ ท้าย แมวจะเกดิ อาการอัมพาตท้ังตัว เริ่มจากขาต่อมากท็ ี่กล้ามเน้ือ กลืนน้าลายและ อาหารไมไ่ ดร้ ะบบหายใจล้มเหลวและตายในท่ีสดุ การตดิ ต่อ แมวจะทาการแพรเ่ ชอื้ ทางน้าลายสคู่ นหรือสตั วท์ อ่ี ยู่ใกล้ เชื้อโรคนี้จะสามารถผ่านเขา้ สบู่ าดแผลหรือเยือ่ เมอื ก เช่น ตา จมกู ปาก และโดยการถูกกัดจากแมวท่เี ปน็ โรคนีไ้ ด้

56 การรกั ษา ผูเ้ ลีย้ งควรจะพาแมวไปฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสนุ ัขบา้ ใหแ้ ก่ลูกแมวและแมวโต สมบรู ณ์ ตั้งแต่อายุ 10-12 สัปดาห์ และจะพาไปฉดี ซ้าเมอื่ แมวมอี ายุ 14-16 สัปดาห์ และฉดี ซ้าทุกๆปี ปลี ะคร้ังเพอ่ื ป้องกนั การเกดิ โรคพษิ สุนัขบา้ 2.โรคหวดั แมว โรคหวัดน้เี ปน็ โรคที่ไมร่ า้ ยแรง แมวจะทาการรักษาดว้ ยตัวเองได้ถา้ หากแมวเปม็ ากหรือหนกั ผู้ เลี้ยงควรจะใหย้ าปฏชี ีวะและยาแก้หวัดโดยการบดเป็นผงใสห่ ลอดกรอกให้กับแมว ผเู้ ลย้ี งควรตรวจดู ว่าแมวมอี าการของโรคแทรกซอ้ นหรือไม่ ถ้าหากพบให้รีบพาไปพบสัตวแพทย์ทนั ที อาการ แมวจะมีอาการซมึ เบื่ออาหาร ตาแฉะมขี ้ตี าจบั นา้ มูลไหล ไอและจาม การตดิ ตอ่ สามารถตดิ ต่อเชื้อไวรัสนไ้ี ด้จากการหายใจและการกินอาหารที่มีเชอ้ื โรคชนิดนีเ้ ขา้ ไป จึงเกิดอาการได้ การรกั ษา ถา้ แมวเป็นโรคหวดั จรงิ แต่ไม่เป็นไม่มากแมวจะหายเองได้ แตผ่ ู้เลย้ี งควรทาการแยก แมวทปี่ ว่ ยออกกอ่ นและให้แมวอยใู่ นทีอ่ ่นุ มีอากาศถา่ ยเทและทาการให้ยาเพ่ือชว่ ยบรรเทาอาการไอ เช่น ยาแกป้ วดลดไข้ ยาลดนา้ มูก และหม่นั ทาความสะอาดตาและจมูกด้วยผา้ ที่ผสมนา้ เกลือและน้าอนุ่ เจอื จางเชด็ เบาๆ ควรใหแ้ มวพกั ผ่อนมากๆ กนิ อาหารอ่อนๆ ถา้ หากไม่ทุเลาและเป็นนาน ผ้เู ล้ยี งควรพา ไปพบสัตวแพทยเ์ พ่อื ทาการรักษาทันที 3.โรคลาไส้อกั เสบ โรคลาไส้อกั เสบเป็นโรคติดตอ่ ท่รี ้ายแรงอีกชนิดหนง่ึ สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากไวรัส ถา้ ผู้เลีย้ งพบว่า แมวมอี าการอาเจียนและทอ้ งรว่ งอยา่ งรุนแรง ควรจะพาไปพบสัตวแพทย์เพ่ือทาการตรวจเลอื ดถ้าหาก พบว่าเลอื ดของแมวมีเม็ดเลอื ดขาวน้อย จึงเรยี กวา่ โรคเม็ดเลือดขาว อาการ แมวท่ีตดิ โรคจะมลี ักษณะอาการไข้ขึน้ สูง ซมึ เบ่ืออาหาร แมวจะอาเจยี นถ่ายอจุ จาระ เหลวมกี ลนิ่ เหมน็ อย่างรุนแรง ท้องรว่ งฉบั พลนั ซูบผอมและแสดงทา่ ทางคอตก มีอาการข้นั รุนแรงและ ถ้าหากผเู้ ล้ยี งไมพ่ าไปรักษาแมวท่เี ป็นโรคจะตายลงในท่สี ุด การติดตอ่ สามารถติตด่อไดจ้ ากการสมั ผสั อุจจาระของแมวทีป่ ่วยเป็นโรคได้ การรกั ษา ผู้เลีย้ งควรจะรบี พาแมวท่เี ปน็ โรคไปพบสตั วแพทยเ์ พ่ือทาการรักษาให้เรว็ ท่ีสดุ และทา การฆา่ เช้ือบรเิ วณทแ่ี มวเคยอยดู่ ้วยนา้ ยาฆ่าเช้อื หลังจากนน้ั ผ้เู ล้ยี งควรพาแมวไปฉดี วคั ซีนปอ้ งกนั โรค ตงั้ แต่แมวมีอายุ 9 สัปดาห์ ควรพาไปฉีดซา้ อีกคร้ังหลงั จากครง้ั แรก 1 เดือน เพ่ือชว่ ยกระตุ้นภูมิค้มุ กัน และควรพาไปพบสตั วแพทย์ทุกๆปี เพื่อทาการฉีดยาป้องกันโรค 4.โรคท้องเสียเรื้อรัง

57 โรคนีร้ ะบาดไปทัว่ ในลูกแมวที่ยังไม่ทาการหย่านมจงึ ถงึ แมวโต เมื่อแมวเป็นโรคจะมีอตราการตาย ต่าและหายยาก แมวท่ีโตแลว้ จะไมต่ ายแตใ่ นลกู แมวนั้นมีโอกาสท่ตี ายเนือ่ งจากแมวที่เปน็ โรคนัน้ ได้ สญู เสียนา้ ในปรมิ าณมาก สาเหตุ ส่วนใหญเ่ กิดได้หลายสาเหตุ คือ เกิดจากอาหารและนมที่มเี ชอ้ื แบคทเี รีย ทาให้เกดิ พยาธิ ในทางเดินอาหาร ซึง่ จะมีพยาธไิ ส้เดือน พยาธเิ ส้นด้าย พยาธติ ัวตืด เช้ือบิด เชอ้ื ไวรสั ซึ่งจะส่งผลให้เกิด ความผิดปกติของระบบความตา้ นทานของแมว อาการ แมวที่เปน็ โรคจะมีอาการอจุ จาระเร่ียราดทั้งวัน แต่ในชว่ งระยะแรกแมวจะมีอาการเป็น ปกตจิ ะกินอาหารได้ ระยะของโรคนจ้ี ะทาการฟกั ตัวหลายวัน แต่แมวเป็นตวั ก็เป็นเดือน ลักษณะของ โรคอุจจาระสว่ นใหญจ่ ะเหลวข้น มสี ีเหลอื งอ่อนและเหลืองแก่บางครัง้ มีอาหารท่ียังไม่ย่อยออกมาด้วย แมวบางตัวมพี ยาธิไส้เดือน พยาธเิ ส้นด้าย พยาธติ ัวตดื ออกมาดว้ ย การรกั ษา ผู้เลี้ยงแมวควรรีบพาแมวไปพบสตั วแพทย์หรือทาการวิเคราะห์หาสาเหตุของโรคที่ เกดิ ขึน้ เช่น การเปลยี่ นอาหาร การใหย้ าปฏชี ีวนะ การให้ยากาจัดเชื้อบิด การถ่ายพยาธใิ นทางเดนิ อาหาร การใหย้ าแก้ท้องเสยี ควบคไู่ ปกบั การให้น้าเกลือ อาหาร และวิตามิน รว่ มกับการรักษาไปตาม อาการ 2.1.5 การขยายพันธแ์ุ ละการคุมกาเนดิ การผสมพันธุ์ แมวนั้นเปน็ สตั วเ์ ลย้ี งทนี่ ยิ มเลี้ยงมาเปน็ เวลานาน เพราะความนา่ รักและกริ ยิ าอนั สง่างามของแมว ซ่ึงเปน็ จดุ เดน่ อย่างหนงึ่ ทีส่ ามารถมดั ใจให้มีผทู้ ีส่ นใจเลี้ยงแมวกันมากข้นึ สงิ่ หน่งึ ทีผ่ ้เู ล้ียงจะตอ้ งศึกษา คอื การดูแลสุขภาพและการขยายพนั ธ์ขุ องแมว โดยผเู้ ลี้ยงจาเป็นจะต้องศึกษาเก่ียวกับระบบสบื พนั ธ์ุ ของแมวท้ังตัวผแู้ ละตัวเมียให้เขา้ ใจเสียก่อน เพื่อให้สามารถคัดเลอื กสายพันธุแ์ มวทีม่ าดีทาการจับคู่ เพื่อผสมพนั ธแุ์ ละให้ได้ลูกแมวท่ีมีสายพันธ์ุทด่ี ีออกมาตรงกับความตอ้ งการของผเู้ ลย้ี ง อวยั วะสบื พนั ธุ์ของแมวจะเรม่ิ ทางานอย่างเต็มท่เี ม่ือแมวอย่างเขา้ สู่วัยเจรญิ พนั ธ์ุ ซึ่งโดยปกติจะมี อายปุ ระมาณ 7-9 เดือนในเพศเมยี แต่ไมค่ วรให้มีกรผสมพนั ธเ์ุ มื่อเป็นสดั คร้งั แรกเนอ่ื งจากโครงสรา้ ง และระบบสืบพนั ธ์ยุ ังไม่เจรญิ สมบรู ณเ์ ตม็ ท่ี ควรรอให้แมวโตเตม็ ทกี่ ่อนเม่ือครบกาหนดการตดิ สัดอีก ครั้งจึงค่อยทาการผสมพนั ธ์ุ เมอ่ื แมวได้รับการผสมพนั ธกุ์ ็จะตั้งท้องได้ทันที ส่วนมากตัวแมวจะเปน็ สัดปี ละครง้ั เมอื่ เหน็ อาการแมวตัวเมยี เป็นสดั เลีย้ งจะตอ้ งทาการแยกแมวเพศเมยี นน้ั ออกจากแมวเพศผูห้ รือ กกั ขังไว้ เพื่อการปอ้ งกนั การลกั ลอบผสมพันธ์ุกับแมวพันธุ์อื่นๆ อย่าปล่อยให้แมวเพศผ้เู ขา้ ไปในกรง ของแมวเพศเมียในทันทีเพราะแมวเพศเมียจะทารา้ ยในการตะปบตบหน้าแมวเพศผู้ ควรนากรงของ

58 แมวเพศผู้มาอยู่ใกลๆ้ ให้เกิดความคุน้ เคยกันก่อนเมื่อเหน็ ว่าแมวเร่ิมคุน้ เคยกันแลว้ และแมวเกดิ ความ ตอ้ งการผสมพนั ธ์ุแลว้ คอ่ ยปลอ่ ยแมวเพศผู้เข้าไปทาการผสม โดยทาการขังรวมกันไวป้ ระมาณ 3 วนั แล้วจงึ นาแมวเพศผู้ออกมาจากกรง สว่ นแมวเพศผู้นนั้ เม่ือมีอายไุ ด้ 9-10 เดือนจะเรม่ิ แสดงอาการกระตือรอื รน้ ในเรอ่ื งเพศและน้าเช้ือ กส็ ามารถทาการผสมติดได้ แต่ยงั ไม่ควรใหท้ าการผสมพนั ธุ์ในระยะน้ี เพราะอายยุ ังนอ้ ยเกินไปจะทาให้ รา่ งกายหยุดชะงักการเจริญเติบโต รา่ งกายทรุดโทรม ลกู ท่ีไดจ้ ะอ่อนแอและสามารถเกดิ โรคตา่ งๆ ตามมาไดง้ ่าย ควรรอให้มีอายุทเ่ี หมาะสมคือ ตง้ั แต่ 1 ปี 8 เดอื นขึ้นไป พ่อพนั ธ์ุที่แข็งแรงสมบรู ณน์ น้ั จะ ทาใหน้ ้าเช้ือแขง็ แรง สามารถผสมพนั ธ์ุกบั ไข่ของเพศเมยี จานวนมาก และทาให้ไดจ้ านวนลกู แมวต่อ ครอกมากและสามารถใชง้ านพ่อพันธไุ์ ด้อีกนาน ในชว่ งการผสมพนั ธุ์ พอ่ พนั ธ์สุ ามารถทาการผสมได้ทุก ขณะ แตก่ ารผสมพันธ์บุ อ่ ยคร้ังเกนิ ไปและปล่อยให้แมวอ้วนจนเกินไป จะทาให้อตั ราการผสมติดต่า ปจั จัยทม่ี ผี ลตอ่ การเขา้ ส่วู ัยเจรญิ พนั ธุข์ องแมว คือ น้าหนกั ตัวและการได้รบั แสงแดดนา้ หนักของ แมวควรอยู่ที่ 2.3-3.2 กิโลกรมั โดยประมาณและได้รบั แสงแดดอย่างน้อย 10 ชม./วัน ดงั นั้น แมวท่ี เลี้ยงไวภ้ ายในบา้ นจะมีโอกาศทจี่ ะได้รบั แสงแดดน้อยกว่าแมวท่ีเล้ยี งปลอ่ ย แตผ่ เู้ ล้ยี งสามารถบังคับให้ แมวเปน็ สัดได้ตลอดปี โดยทาการเลีย้ งในห้องทม่ี ีขนาด 4X4 เมตรและไดร้ ับแสงไฟประมาณ 100 วัตต์ อย่างน้อย 10 ชม./วัน เนือ่ งจากอทิ ธิพลตอ่ แสงจะมผี ลต่อการสรา้ งฮอร์โมนท่ีเกีย่ วข้องกับระบบ สืบพันธ์ใุ นแมว จึงทาให้การเป็นสัดของแมวนัน้ เกิดขึ้นเป็นฤดกู าล โดยแมวจะเปน็ สัดในชว่ งหนา้ ร้อน และหยดุ เปน็ สดั ในช่วงหนา้ หนาว การเป็นสดั ของแมวในแต่ละฤดนู นั้ จะเป็นสัดไดห้ ลายๆครั้ง ใน บางคร้งั แมวจะเปน็ สดั ในเวลาเพยี งไมก่ ี่สัปดาหห์ ลังคลอดลูก นอกจากน้ีแมวยังมีความพิเศษกวา่ สัตว์ ตระกลู อนื่ ๆ คือ สามารถไดร้ ับการผสมพนั ธุ์ก่อนจงึ จะเกิดการตกไข่ได้ การตดิ สดั แมวที่เปน็ สดั จะไมม่ ีเลอื ดไหลทางช่องคลอดและไมม่ ีการบวมของอวัยวะเพศเหมอื นในสุนัขเพศ เมีย ส่ิงทีผ่ เู้ ล้ยี งจะสังเกตได้คือ พฤติกรรม โดยแมวจะมอี าการเคลา้ เคลยี มากกวา่ ปกติ จะส่งเสียงรอ้ ง และเลยี อวยั วะเพศ จะมีแมวเพศผู้มาติดพนั แมวเพศผูม้ ักจะส่งเสยี งร้องเรียกหรอื ทาการต่อสกู้ ับแมว ตัวอ่นื ๆ ที่มาติดพนั แมวเพศเมีย แมวจะแสดงท่าทางเปน็ สัดโดยแสดงท่าหมอบ และยกทา้ ยขน้ึ เลก็ น้อย อาการเป็นสัดของแมวจะมรี ะยะเวลาประมาณ 1 สปั ดาห์ และถ้าหากแมวไม่ตั้งท้องก็จะกลับมาเปน็ สดั อกี ครั้งในระยะเวลาอีกประมาณ 10 วนั ถัดมา การดแู ลพ่อพนั ธแุ๋ ละแมพ่ นั ธุ์ ถา้ หากว่าผเู้ ลย้ี งต้องการที่จะไดล้ กู แมวที่มีสุขภาพสมบรู ณ์แข็งแรงนั้น ต้องมาจากพ่อพันธ์ุและแม่ พันธ์ุทีม่ ีความสมบูรณเ์ ป็นอันดับแรก การทเ่ี ลยี้ งพอ่ พนั ธแ์ุ ม่พนั ธใ์ุ ห้มีสขุ ภาพท่แี ข็งแรงและสมบรู ณ์จงึ มี

59 ความสาคัญอยา่ งยิ่งโดยเมื่อทาการคดั เลือกพอ่ พนั ธแุ์ ละแม่พนั ธุ์ ทีม่ ีลักษณะทเ่ี หมาะสมแลว้ ก็ควรจะ นาพอ่ พนั ธแ์ุ ม่พนั ธ์ุเหล่าน้นั มาดแู ลอย่างดี และจะต้องทาการฉีดวัคซีนป้องกันโรคและการถ่ายพยาธิ อยา่ งสม่าเสมอ การดแู ลดา้ นการจัดการ การดแู ลแมวพ่อพนั ธแุ์ ละแม่พันธจ์ุ ะเลีย้ งไว้ 2 ลกั ษณะ คือ ทาการเลยี้ งแยกกนั ระหวา่ งพอ่ พันธุ์ กับแม่พันธ์ุ และการเลย้ี งท้งั พ่อและแม่พันธุ์รวมกนั ซึ่ง 2 ลักษณะนีจ้ ะมที งั้ ข้อดีและข้อเสียแตกตา่ งกัน ออกไป ในการเลย้ี งแบบแรกจะย่งุ เลยการจัดการ แตผ่ เู้ ลยี้ งจะสามารถดูแลด้านสุขภาพของแมวไดด้ ี โดยจะสงั เกตเห็นอาการป่วยในระยะแรกๆ เชน่ อุจจาระทีเ่ หลวเป็นน้า หรือ กองอาเจยี น สิ่งสาคัญท่ีผู้ เลย้ี งตอ้ งจาไว้ คือ ความสะอาด เพราะสิ่งสกปรกจะเปน็ แหล่งแพรเ่ ช้ือโรคอยา่ งง่ายดาย ผูเ้ ลย้ี งจะต้อง เก็บอจุ จาระจากภาชนะนนั้ ไปล้างตากแดด กรงท่ีเลีย้ งจะต้องไดร้ ับแสงแดดบา้ งหรือหากไม่ไดร้ ับ แสงแดดเลยตอ้ งหาแสงสวา่ งมาช่วยเสริมเพราะวา่ วงจรระบบสบื พนั ธ์ุของแมวนนั้ จะถกู กระตนุ้ ด้วย แสงท่มี ีปรมิ าณและความเข้มช้นของแสงท่ีมีเพียงพอ แมวควรจะได้รบั แสงอย่างน้อย 10 ชม./วัน ถา้ หากผูเ้ ลี้ยงแมวในห้องท่ีมีขนาด 4X4 เมตร ควรใช้ไฟ 100 วัตต์ และเปดิ ให้แมวได้รับแสงประมาณ 10 ชม./วนั อาจจะทาใหแ้ มวเป็นสดั ไดต้ ลอดทงั้ ปี เม่ือแมแ่ มวมีลกู ผู้เลย้ี งควรจะใหล้ กู แมวหย่านม เม่ือลูก แมวมอี ายุประมาณ 45 วนั ถ้าหากลกู แมวยังคงดูดนมแมแ่ มวเรอื่ ยๆ ไป ก็อาจจะทาใหแ้ ม่แมวไม่ สามารถเป็นสดั หรือเป็นสัดลา่ ชา้ ได้ การคัดเลอื กพ่อพันธแ์ุ ละแม่พนั ธ์ุ ผูเ้ ล้ียงท่ีจะนาแมวมาผสมพนั ธ์นุ ้ัน จะตอ้ งทาการตรวจสอบพ่อพันธแ์ุ ละแม่พนั ธ์กุ อ่ นว่ามี คณุ สมบตั ิครบถ้วนหรือไม่ เพ่ือทาการพัฒนาสายพันธ์แุ ละสายเลือดทดี่ ี ส่ิงทีผ่ เู้ ลยี้ งจะต้องคานึงถึง คือ ลกั ษณะจุดเดน่ และจดุ ดอ้ ยของพ่อพันธ์ุและแม่พนั ธุ์ทีจ่ ะนามาผสมพันธุ์ เพ่ือท่จี ะได้ลกู แมวที่ดีมี ลักษณะตรงกบั ความต้องการซึง่ ผ้เู ลีย้ งจะต้องอาศัยความรู้ ความชานาญและประสบการณ์คัดเลือก การคัดเลือกสามารถปฏิบตั ไิ ด้ดังนี้ 1.การคัดเลอื กตงั้ แตย่ งั เปน็ ลกู แมว โดยลกู แมวจะต้องมีลักษณะท่สี วยและถูกต้องตามสายพนั ธท์ุ ่ี ตอ้ งการ จึงจะทาการคัดเลอื กมาใช่เปน็ พอ่ พันธุ์และแมพ่ นั ธ์ุ แตส่ ิง่ ท่ผี ู้เล้ยี งอาจมองข้ามไปคือ การสืบ ประวตั ิยอ้ นหลงั ไปวา่ สายพันธ์ุของลูกแมวที่คัดเลือกนน้ั มาจากสายเลือดของแมวท่ีใหล้ ูกพกิ าร หรือให้ ลูกทีม่ ีลกั ษณะผดิ จากพันธุกรรมหรือไม่ เพราะในปัจจุบันน้ยี ังไมม่ ีระบบพฒั นาสืบประวัติในแมว เหมอื นอยา่ งสุนัข จึงเป็นเร่อื งทคี่ ่อนข้างยากในการท่จี ะหาแมวทม่ี คี ุณลักษณะตรงตามสายพนั ธุ์ โดย จะตอ้ งทาการสืบเชือ้ สายมาจากสายพันธุเ์ ดิมและไมม่ สี ายเลือดของแมวพันธุอ์ ื่นๆทาการปนเป้ือยอยู่

60 2.ทาการคดั เลือกจากแมวทีโ่ ตแล้ว โดยดจู ากลกั ษณะและสายพนั ธเ์ุ ช่นเดียวกัน แมวทีโ่ ตแล้วควร จะได้รับวัคซีนป้องกนั โรคและทาการถ่ายพยาธมิ าอย่างต่อเน่ือง ถา้ หากผเู้ ลย้ี งไม่ทราบประวัติท่ี แน่นอนในเร่ืองสขุ ภาพ ผู้เลีย้ งควรพาแมวไปพบสัตวแพทย์ใหเ้ รว็ ท่สี ุด โดยเฉพาะการตรวจหาการตดิ เช้อื ไวรสั ลวิ คเี มียแบบแอบแฝง กอ่ นท่จี ะนาแมวมาเป็นพ่อพนั ธแ์ุ ละแมพ่ ันธุ์ ซง่ึ ในปัจจบุ นั นีม้ ีอปุ กรณใ์ น การชว่ ยทาการตรวจได้อย่างรวดเรว็ และสะดวกสบาย แมวเพศเมยี ทจี่ ะใช้เป็นแม่พันธุ์ไม่ควรจะมีอายุ เกนิ 8 ปี เพราะความสมบรู ณ์ของพนั ธ์จุ ะตา่ ลง และมโี อกาศท่ีจะสูญเสียลกู ระหวา่ งการต้ังทอ้ ง หรือให้ ลูกไม่แขง็ แรงได้ง่าย 3.การคัดเลือกพ่อพนั ธแุ์ ละแม่พันธ์ุจากฟารม์ อ่นื นามาผสม ในกรณเี ชน่ นี้ แมวทจี่ ะนามาเปน็ พ่อ พันธุ์และแม่พนั ธคุ์ วรจะมอี ายุไม่เกนิ 8 ปี มีสุขภาพทแ่ี ข็งแรง ได้รบั การฉีดวัคซีนและการถา่ ยพยาธิ อย่างสมา่ เสมอ ในกรณีท่มี แี มวป่วยหรอื มีอาการแอบแฝงของโรค โดยเฉพาะโรคตดิ เช้ือไวรสั ลิวคเี มยี อาจจะทาใหแ้ มวตวั อื่นตดิ โรคไปด้วยไมว่ ่าจะเป็นการติดเชือ้ จากการผสมพันธ์ุ หรือการใกล้ชดิ กนั ใน กรงทม่ี ีความสกปรกกจ็ ะทาใหเ้ กดิ โรคได้ นอกเหนือจากนั้นผู้เล้ยี งควรตรวจสอบด้วยวา่ พอ่ พนั ธ์ุและแม่ พนั ธท์ุ ที่ าการคดั เลือกมานั้น เคยให้ลูกมาแล้วหรอื ยงั และให้ลูกถกู ต้องตามสายพันธหุ์ รอื ไม่ ซ่ึงในกรณี ทลี่ ูกแมวไมถ่ ูกตอ้ งตามสายพันธุ์ลูกแมวจะมีตาหนิ เชน่ หางคอด สีขนแซมด้วยสีอื่นทีไ่ มต่ รงสายพนั ธุ์ เป็นต้น จะเห็นวา่ การคัดเลือกพ่อพนั ธุ์แม่พนั ธุแ์ มวจาเปน็ ตอ้ งทราบประวตั ิของแมวอย่างละเอียดวา่ พอ่ พนั ธ์แุ ละแม่พนั ธ์เุ ปน็ ใคร สี ขนาด รปู ร่าง มีลักษณะท่ีดีและที่ด้อย เพือ่ ทจี่ ะได้ทาการตคัดเลอื กแมวที่มี ลักษณะตามต้องการได้อย่างดีและถูกตอ้ งตามลักษณะพันธ์ุ แมวพนั ธแ์ุ ทท้ ่ีทาการคดั เลือกมาผสมพันธ์ุก็จะได้ลูกแมวออกมาตามความต้องการ แต่บางครั้งท่ี ลกู แมวออกมาอาจจะแสดงส่วนที่ไม่ดีออกมา ผู้เลีย้ งจึงต้องทาการพฒั นาคัดเลือกพอ่ พันธแ์ุ ละแม่พันธ์ุ ทีม่ ลี ักษณะเด่นมาช่วยเสริมและแก้ไขในลักษณะท่ีไม่ดี ในการคัดเลอื กแมวมาทาการผสมพนั ธ์เุ พื่อให้ได้ ลกู แมวตรงกบั ความต้องการ จาเป็นอย่างยงิ่ ในการศกึ ษาถงึ ลกั ษณะเด่นและลักษณะด้อยของแมวแต่ ละตวั และจะต้องต้งั วตั ถปุ ระสงค์เพ่ือทาการแก้ไขลกั ษณะดอ้ ย โดยนาแมวท่ีมลี ักษณะด้อยมาทาการ ผสมกับแมวที่มีลักษณะเด่น เพ่อื ทจี่ ะใหล้ ูกท่ีออกมาดงึ ลักษณะเดน่ ของพ่อพันธแ์ุ ม่พันธุ์ออกมา สงิ่ ทผ่ี ู้ เล้ยี งจะต้องระมัดระวังคือ ไม่ควรทาการผสมพนั ธ์รุ ะหว่างแมวทม่ี สี ายเลอื ดใกลช้ ดิ กัน เพราะจะทาให้ ลูกแมวที่เกิดมามีสายเลือดไม่ดีทาให้ไม่แข็งแรงออ่ นแอ เป็นโรคต่างๆ ไดง้ า่ ย หรือพิการก็เปน็ ได้ การเตรียมก่อนการผสมพันธ์ุ เมือ่ ทาการคัดเลือกพ่อพันธุแ์ ละแม่พนั ธไุ์ ด้แล้ว แมวทจี่ ะทาการผสมพันธุค์ วรจะได้รบั สารอาหาร ครบถว้ น เพื่อใหม้ ีสุขภาพท่ีสมบรู ณ์ แต่ไมค่ วรจะทาให้อ้วนจนเกินไป กอ่ นทจี่ ะทาการผสมพันธุ์

61 ประมาณ 1 เดอื น ควรทาการถ้ายพยาธิและฉีดวัคซนี ป้องกันโรคหัดแมว โรคพารโ์ วไวรัสและโรคลาไส้ อกั เสบใหแ้ ก่แมว เพื่อทจ่ี ะสรา้ งภูมิป้องกนั โรคให้กับลูกแมวทีจ่ ะเกิดมาและปอ้ งกนั ไมใ่ ห้ตวั ออ่ นของ พยาธิบางชนดิ ติดไปถงึ ลกู แมวได้ ผเู้ ลย้ี งไม่ควรทาวคั ซีนหรอื ทาการถา่ ยพยาธใิ ห้กบั แมแ่ มวในระยะ ประมาณ 6 สปั ดาห์กอ่ นคลอด เพราะการถ่ายพยาธบิ างชนิดจะสง่ ผลต่อการเจรญิ เตบิ โตของลกู แมวใน ท้องและยาบางชนิดจะถูกดดู ซึมเข้าไปในนา้ นม เม่ือลูกแมวคลอดออกมาและกนิ นมแมจ่ ะทาให้ได้รับ สารพิษของยา ถา้ หากว่าพ่อพันธแุ์ ละแมพ่ ันธไุ์ ดร้ บั การเตรยี มตวั มาอย่างดีกจ็ ะสามารถถ่ายทอด ลกั ษณะที่ดตี า่ งๆที่มอี ยู่ในพนั ธุ์กรรม พอ่ พันธ์แุ ละแม่พนั ธุ์ทม่ี ีสุขภาพทีส่ มบูรณก์ ็จะได้ลูกแมวที่มีสาย พันธุ์ท่ดี ี การเล้ียงดแู มวในช่วงตั้งท้อง แมวทที่ าการผสมพนั ธ์ุแล้วผ้เู ล้ยี งควรให้พกั อยูใ่ นกรงและหลกี เลยี่ งไม่ให้แมวเพศผ้ตู วั อืม่ าผสม พันธุซ์ ้าอีก ซ่ึงอาจจะทาให้ได้ลูกแมวมาจากพ่อพันธุ์ท่ผี ้เู ลีย้ งไมต่ ้องการ โดยทว่ั ไปแมวจะเกดิ การตกไข่ หลังถูกผสมแลว้ ประมาณ 1 วัน ไขจ่ ะทาการผสมกับอสุจิที่ท่อนาไข่และเดินทางมาถึงปีกมดลูก ซึง่ จะใช้ เวลาประมาณ 5 วัน จากนน้ั จะทาการฝงั ตวั อ่อนกับผนังมดลูก ซ่งึ จะเกิดข้นึ ภายใน 2 สัปดาห์ หลังจาก ทาการผสมพนั ธ์แุ ลว้ การรต้ังทอ้ งของแมวจะใช้เวลานานถึง 63-66 วนั จากนั้นลูกแมวจะคลอดออกมา การดูวา่ แมวท่ที าการผสมพันธ์ุไปทอ้ งหรือไม้ อาจสังเกตไดจ้ ากหวั นมของแมวจะมีสีชมพูขึ้นและใหญ่ ขน้ึ กวา่ ปกติ หรอื ใชก่ ารคลาเบาๆทีช่ อ่ งทอ้ งในช่วง 17-25 วนั ของการตง้ั ท้อง จะพบว่ามดลกู ทาการ ขยายตัวมลี กั ษณะกลมเป็นช่วงๆ แต่การคลาจะต้องกระทาอยา่ งนม่ิ นวลเพราะจะกระทบกระเทือนต่อ ลกู ในทอ้ งได้ แมวทตี่ ั้งท้องระยะแรกๆ ผูเ้ ลีย้ งไม่จาเป็นจะต้องเพิ่มอาหารใหม้ ากนักจนกวา่ จะถึง 6 สัปดาห์ จงึ จะทาการเพิ่มอาหารโดยจะทาการเพิ่มขน้ึ เป็นสองเท่าของอาหารท่ีให้ และอาจจะให้กิน บอ่ ยครง้ั ขน้ึ ผู้เล้ยี งควรจะเสริมอาหารที่มีแคลเซียมสงู เช่น นม เป็นต้น ก่อนท่ีแมวจะคลอดตามกาหนด ผู้เลย้ี งควรจัดเตรียมสถานท่ีสาหรับใหแ้ มวคลอดลูกอาจจะเป็น กลอ่ งหรือตะกล้าท่ีปดู ว้ ยเศษผา้ หรือกระดาษหลายๆช้นั และควรทาการฝกึ ใหแ้ มวได้คนุ้ แคยกับสถานท่ี ทีเ่ ตรยี มไวใ้ ห้ในการคลอดด้วย การคลอดลกู แมวนัน้ มคี วามสามารถคลอดลกู ไดเ้ อง โดยไม่มีปัญหาเรอื่ งการคลอดลกู ยาก แต่ผเู้ ลยี้ งควรเฝา้ สังเกตการคลอดลกู ของแมวอยูห่ า่ งๆเพราะบางครั้งก็มคี วามจาเป็นท่ีจะต้องช่วยเหลือจะได้ช่วยไดท้ ันที ระยะแรกของการคลอด (2-24 ช่วั โมง) แมแ่ มวจะกระวนกระวาย จะไม่สนใจอาหาร จะทาการเลีย บริเวณช่องคลอด วนเวยี นเข้าๆ ออกๆ จากลังหรือกล่องท่ีเตรยี มไว้ให้ บางครัง้ อาจจะส่งเสียงรอ้ ง เมอื่ ใกล้คลอดผู้เล้ียงจะพบว่าแม่มแมวจะเรมิ่ มีอาการบีบตัวของช่อองคลอด แม่แมวจะอยูก่ ับท่ีในลังหรือ

62 กล่อง เม่อื เข้าสู่ระยะทีส่ องของการคลอด แม่แมวจะทาการเบง่ คลอดถ่แี ละแรงข้ึน บางตัวอาจส่งเสยี ง รอ้ ง การเบง่ คลอดในแม่แมวแตล่ ะตัวจะใช้เวลานานไมเ่ ท่ากนั โดยเฉล่ยี จะใชเ้ วลาประมาณ 30-45 นาที ก่อนที่ลูกแมวจะคลอดออกมา โดยปกติลกู แมวจจะเอาสว่ นหัวโผลอ่ อกมาก่อน บางครัง้ ก็จะพบได้ ว่าลูกแมวเอาส่วนท้ายคลอดออกมา หากลูกแมวคลอดออกมาแต่หวั และคาอยู่ที่ช่องคลอดเปน็ เวลานานอาจะทาใหล้ ูกแมวเสยี ชีวิตได้ ถา้ หากเป็นเชน่ นผี้ เู้ ลี้ยงควรจะชว่ ยโดยใช้ผ้าขนหนสู ะอาดๆ ชว่ ยจบั และค่อยๆดึงลูกแมวออกมา ตามธรรมชาติเมอ่ื ลูกแมวทาการคลอดออกมา แม่แมวจะเลียลูกซงึ่ จะเปน็ การช่วยขจัดเยื่อเมือกท่ี ปกคลุมตัวลกู และเปน็ การช่วยกระตนุ้ ระบบหายใจในลูกแมว ส่วนใหญแ่ ม่แมวจะทาการกัดสายสะดือ และกินรก ซงึ่ ปกติจะทาการขับออกมาตามหลังลูกแมวแต่ละตวั ถา้ หากว่าแม่แมวไมย่ อมเลียลกู และไม่ กัดสายสะดือของมัน ผู้เล้ียงจะตอ้ งเข้าไปชว่ ยเหลอื โดยลาดับแรกจะต้องทาการฉีกถงุ ทหี่ ุม้ ลูกแมว ออกมาให้หมด และใชผ้ ้าขนหนเู ชด็ ตามตวั ลกู แมว พยายามทาให้ทางเดนิ หายใจเปิดออก โดยการใชล้ กู ยางดูดบริเวณปากและจมูกเพ่ือชว่ ยขจดั เย่ือเมือกท่ีอดุ ทางเดนิ หายใจและทาการจบั หวั ลูกแมวทิ่มลง เพ่อื ใหน้ า้ ที่ค่ังคา้ งในระบบทางเดนิ หายใจไหลออกมาจะเป็นการชว่ ยใหก้ ารหายใจในลูกแมว จากน้นั ผู้ เลีย้ งจะตอ้ งใช้ด้ายผกู ทส่ี ะดือโดยห่างจากตวั ลูกแมวประมาณ 1 ซม. แล้วจงึ ตดั สายสะดอื ส่วนทเี่ ชอื่ ม ตดิ กับรกออกมาและทาด้วยน้ายาฆ่าเช้อื โรคบนสายรก ในระยะท่สี ามหรอื ชว่ งสุดทา้ ยของการคลอด ซึ่ง จะดาเนดิ ต่อเนอ่ื งกันกบั ชว่ งท่ีสอง แม่แมวจะทาการขบั รกและน้าในมดลูกออกมา แม่แมวสว่ นใหญจ่ ะ กินรกเขา้ ไปถ้าหากแมแ่ มวไม่กนิ รก ผู้เลี้ยงควรเก็บรกออกไประยะเวลาที่ลูกแมวแต่ละตัวคลอดจะใช้ เวลาประมาณ 10-15 นาที ถึง 1 ชวั่ โมง การคมุ กาเนดิ แมว แมวจะมีลกู ได้ปลี ะ 2 คลอก หรือประมาณ 4-6 ตวั ถ้าหากผ้เู ลี้ยงปล่อยใหแ้ มวคลอดลกู บอ่ ยๆ จานวนลกู แมวจะทาการเพ่มิ ข้ึนจนกลายเป็นภาระของผู้เล้ียงตอ่ ไป ถา้ หากว่าผู้เล้ียงคนใดไมต่ ้องการท่ี จะไดล้ กู ออกหรือไมอ่ ยากให้แมวทบ่ี า้ นมจี านวนมากจนเกนิ ไป ควรควบคุมจานวนแมวไม่ใหเ้ พ่ิมจานวน ข้ึนโดยการคุมการกาเนิดแมวดังน้ี 1.การคมุ กาเนิดถาวร (การคุมกาเนดิ โดยศัลยกรรม) การทาหมนั ในแมวเพศเมยี คือ การทตี่ ดั เอารังไข่และมดลูกออกมา ส่วนในแมวเพศผนู ้นั ทาได้โดย การตดั เอาอัณฑะทัง้ 2 ขา้ งออก การคุมกาเนิดโดยวิธกี ารศลั ยกรรมถือเป็ยวิธีทปี่ ลอดถัยทีส่ ดุ ของแมว และจะมีผลข้างเคยี งน้อยมาก ในแมวเพศเมยี ที่ทาหมันตงั้ แต่ก่อนการเป็นสดั ครงั้ แรกจะลดความเสีย้ ง ในการเกิดเนือ้ งอกทีเ่ ตา้ นมได้ สว่ นในแมวเพศผนู้ ้ันจะลดพฤตกิ รรมการปัสสาวะไม่เปน็ ท่ีลงได้ และยัง ชว่ ยลดความเสี่ยงในการบาดเจบ็ การตดิ เช้ือโรค การเกิดฝี ข้นึ ได้

63 แมวเพศผแู้ ละแมวเพศเมีย สามารถผา่ ตัดทาหมนั ไดต้ ่อเม่อื มอี ายปุ ระมาณ 5 เดอื น การผา่ ตดั ทา หมนั ผูเ้ ล้ียงจะต้องทาการควบคมุ ไม่ให้แมวนัน้ กินอาหารก่อนการผ่าตดั 12 ชม. และอดน้ากอ่ นผ่าตดั 6 ชม. เม่ือทาการผา่ ตดั เสร็จเรียบรอ้ ยจะต้องดูแลหลังการผา่ ตดั โดยการทาแผลด้วยนา้ ยาฆ่าเชอ้ื ทุกวนั และไม่ให้แมวเลียหรือทาการกัดไหมที่เย็บไว้ ผเู้ ลี้ยงควรจะใสเ่ สอ้ื ให้แมวเพื่อชว่ ยป้องกันปญั หาแมวกัด แผลทีเ่ ย็บ แผลจะหายสนิทใช้เวลาประมาณ 7 วนั แลว้ ทาการตดั ไหมเป็นครั้งสดุ ทา้ ย 2.การคุมกาเนิดชัว่ คราว (การคมุ กาเนิดโดยการใช้ยาคมุ ) การคมุ กาเนดิ วิธีน้ีจะใชว้ ิธีการฉีดฮอร์โมนประเภทโปรเจสเตอโรน (Progestrone) และประเภท เอสโตรเจน (Estrogen) โดยสารโปรเจสเตอโรนใชเ้ พื่อป้องกนั การแสดงอาการเป็นสดั ส่วนเอสโตรเจน จะใช้เม่ือไมต่ ้องการให้แมวต้ังทอ้ งหลงั จากากรผสมพันธมุ์ าแล้ว โดยการฉีดยาแตล่ ะคร้ังจะช่วยยับย้ัง การเป็นสัดได้ประมาณ 4-5 เดอื น สงิ่ ที่สาคัญคือจะต้องทาการฉดี ยาตอ่ เม่ือแมวไม่ได้เป็นสัด คือ หลงั จากการทาคลอดลูกแลว้ 1 สัปดาห์ ผลขา้ งเครยี งของการฉีดยาคุม อาจจะทาใหเ้ กิดมดลกู อักเสบ เป็นหนองได้ การคุมกาเนดิ แมวโดยการผา่ ตัดจะเปน็ วิธที ี่ดีท่สี ุด ข้อจากดั ของการใช้ฮอรโ์ มนมีต้งั แต่ปริมาณยาทีใ่ ช้ ระยะเวลาที่จะต้องทาการฉีดและอาการ ข้างเคยี ง ถ้าหากใชไ้ ม่เหมาะสมผลขา้ งเคียงทพี่ บมี 2 ลักษณะคือ 1.มดลกู อักเสบเปน็ หนอง เกิดจากการท่เี ชือ้ แบคทเี รียที่ทาการเจรญิ เติบโตในมดลูก เชอื้ แบคทีเรยี นี้เข้าสู่มดลูกได้โดยทาง ปากช่องคลอด ปัจจัยท่ีสามารถทาใหเ้ กดิ การตดิ เชือ้ ในมดลูกซึ่งจะพบมากคือ การฉีดยาคุมกาเนดิ ใหก้ ับแมวหลายๆคร้งั หรอื การฉดี ในชว่ งทแ่ี มวกาลังเปน็ สดั แมวทปี่ ว่ ยเปน็ มดลกู อกั เสบจะแสดงอาการ ป่วยใหเ้ ห็น โดยอาการท่พี บจะมีอาการซึม ไม่กนิ อาหาร มีไข้ อาเจียน ผิวหนังแห้ง อาจจะพบไดว้ า่ ช่อง คลอดเกิดการขยายตวั ใหญข่ ึ้นและส่วนมากจะพบหนองไหลออกมาจากช่องคลอดทาให้แมวเสียชวี ติ ใน เวลาต่อมา ผเู้ ลีย้ งจงึ ควรนาแมวไปรับการรักษา การรักษาทไ่ี ด้ผลทสี่ ุดคือ การตัดเอารงั ไข่และมดลูก ออกมา ซ่ึงเป็นการทาหมันแมวไปในตัวจะทาให้แมวกลับมาสสู่ ภาวะปกตไิ ด้เรว็ 2.ลกู ตายในท้อง ผูเ้ ล้ยี งมกั จะพาแมวไปทาการฉีดยาคุมเมอื่ เหน็ ว่าแมวกาลังเป็นสัด การฉดี ยาคุมนั้นจะไมช่ ่วย อะไรไดเ้ ลยแต่จะทาใหเ้ กิดความไมส่ มดุลของฮอร์โมนเพศ ทาใหเ้ กดิ การติดเชือ้ โรคเข้าสู่ช่องคลอดได้ งา่ ยและจะทาให้มดลกู เกดิ การอักเสบได้ แต่ถ้าหากทาการฉดี ยาบอ่ ยครงั้ ก็อาจจะเกดิ ความผิดปกตขิ อง ผนังมดลูกได้ เนื่องจากโปรเจสเตอโรนจะไปทาให้เกดิ การขยายตัวและการเจรญิ ของต่อมบนผนงั มดลกู ทาใหเ้ กดิ การขับสารและทาใหผ้ นงั มดลกู อ่อนน่มุ ไดส้ ะสมเชื้อโรคทาใหม้ ดลูกอักเสบเกดิ เปน็ เน้ือตาย

64 เน่าอยู่ภายใน ทาให้เกดิ การสะสมของหนองจนในทส่ี ดุ หนองน้นั จะออกมาจากทางช่องคลอดใหเ้ ห็น ถา้ หากวา่ แมวไม่ได้รบั การเลี้ยงดูเอาใจใสแ่ มวจะมสี ภาพทรุดโหรม ไม่กินอาหาร มเี ลือดออกมาจากชอ่ ง คลอด เรยี กวา่ “มดลูกเปน็ หนอง” ถา้ หากผเู้ ลี้ยงพบเหน็ ใหร้ ีบพาไปรบั การรักษาทนั ที แต่ถ้าหากแมว ไดร้ บั การผสมพันธ์ุแล้ว แต่ผู้เลีย้ งไมท่ ราบแล้วพาไปฉดี ยาคุมโปรเจสเตอโรนในระยะแรกก็จะไม่พบ ผลเสยี ใดๆเนอ่ื งจากแมวทาการตั้งทอ้ งฮอรโ์ มนชนิดนจ้ี ะทาหน้าทช่ี ว่ ยพยุงการต้ังท้องประมาณ 9 สัปดาหห์ รอื 2 เดือน และเม่ือแมวจะคลอดฮอรโ์ มนชนิดน้จี ะลดตา่ ลงอยู่ในระดับต่าท่ีสดุ จึงจะทาใหเ้ กิด การคลอดได้ ถา้ หากแมวได้รับการฉดี ยาคุมโปรเจสเตอโรนจะทาการสะสมในการะแสเลอื ด เพราะ ฮอร์โมนที่ฉดี เขา้ ไปจะสามารถอยู่ในรา่ งกายได้นานถึง 3-4 เดือนภาวะการคลอดลูกจึงไม่เกิดขน้ึ เม่ือไม่ มกี ารคลอดลกู และลกู โตเต็มวัยทีภ่ ายในมดลกู แล้วก็จะเร่มิ เกิดความผิดปกติและตายในท่ีสดุ ถ้าหากวา่ ลูกตายไม่มกี ารติดเช้อื แทรกซ้อนกจ็ ะกลายเป็นลูกกรอกภายในมดลูก แมแ่ มวอาจจะไม่มอี าการ ผดิ ปกตอิ ยา่ งเดน่ ชัด แต่จะพบมีของเหลวสคี ลา้ ไหลมาจากช่องคลอด ถา้ หากลกู ท่ีตายถูกเชอ้ื แบคทเี รีย แทรกซ้อนอย่างรุนแรงกจ็ ะเกิดการเนา่ เหมน็ และสามารถติดเชือ้ เข้าสู่กระแสเลือดของแม่แมวได้ทนั ที ส่วนแมวที่ทาการคลอดลูกแลว้ ให้ลูกแมวได้กนิ นมประมาณ 40 วนั หลงั จากนัน้ ผู้เลย้ี งก็สามารถนาแม่ แมวไปฉีดวคั ซนี ไดเ้ ช่นกัน 2.1.6 เทคนคิ การฝึกหดั แมว แมวน้นั จะมีลักษณะรักความเปน็ อสิ ระแตบ่ ้างครง้ั กท็ าใหผ้ ูเ้ ลย้ี งหลายคนเขา้ ใจผดิ คิดว่าแมวเป็น สัตว์ทไี่ ม่สามารถฝึกได้ ความจรงิ แมวเปน็ สตั ว์ท่ฉี ลาด ผูฝ้ ึกจะต้องมีความอดทนต่อการฝกึ และต้องฝึก ดว้ ยอารมณ์ที่ดแี ละหม่ันฝกึ อย่างสม่าเสมอ ไม่ควรใจรอ้ นในการฝกึ เพราะนอกจากจะทาให้การฝึกไม่ ได้ผลแล้ว ยงั อาจจะทาให้แมวมคี วามหวาดกลัวไม่กลา้ ฝึกต่อไป การฝึกแมวนัน้ ควรฝกึ ต้ังแตเ่ ล็กๆ เพราะแมวจะทาการเรยี นรู้ได้จนถงึ อายปุ ระมาณ 2 ปี จากน้นั แมวก็จะไม่สามารถนามาฝึกได้อีก การฝึกหัดแมวมีกฏเกณฑห์ ลายข้อที่ผเู้ ล้ียงจะต้องจาและนาไปปฏิบตั ใิ ห้ถูกวิธี เพราะแมวนนั้ มี ประสามสัมผสั ท่ีดีในการจา หลักการฝกึ หัดแมวมีข้อปฏิบัติ ดังตอ่ ไปน้ี 1.ควรสอนแมวช้าๆ สอนใหท้ าอะไรก็ค่อๆ สอนทลี ะอยา่ งทีละขั้นตอน เชน่ การสอนใหจ้ ับมอื ผู้ เล้ยี งควรพวู ่า “ขอมือ” และทาการจับเท้าหน้าข้างขวาหรือขา้ งซา้ ยของแมวข้ึนมาช้าๆและถา้ หากแมว ปฏบิ ตั ิตามแลว้ ผเู้ ล้ียงจะตอ้ งส่งรางวลั ใหแ้ มวกินทนั ที การสง่ รางวัลให้ก็ควรกระทาอยา่ งช้าๆ เหมอื นกนั 2.ควรให้รางวัลทันที เม่อื แมวทาตามคาสงั่ ไม่ว่าแมวนน้ั จะทาตามคาสัง่ ไดโ้ ดยทผ่ี ู้เลีย้ งคอย ชว่ ยเหลือหรือไม่ก็ตาม บางครง้ั ผเู้ ลยี้ งอาจจะใหร้ างวลั ดว้ ยการแสดงความรักหรอื ความพอใจแทนท่จี ะ ให้ของกินแก่แมวก็ได้

65 3.ควรทาการฝกึ ทุกๆวัน และต้องฝกึ ให้ตรงเวลาทุกวัน 4.ควรจะสังเกตถึงความรูส้ กึ ของแมว ถ้าหากเหน็ วา่ แมวมอี าการเหนด็ เหน่อื ย ผู้เลี้ยงควรทาการ ยตุ ิการฝึกไวแ้ ละควรฝึกชนิดอ่ืนต่อไปถา้ หากว่าแมวของผเู้ ลยี้ งยงั มอี าการไม่เต็มใจในการฝึกผู้เลยี้ งควร จะหยดุ การฝึกทันที 5.ควรฝึกแมวใหท้ าตามคาส่ังทีละอยา่ ง เมื่อทาตามที่ส่งั ได้แล้ว จงึ ทาการฝึกอยา่ งอนื่ ต่อไป โดย วิธีการเชน่ น้ี ผเู้ ลีย้ งจะฝึกแมวทาตามคาสั่งเรว็ กว่าการฝกึ หัดใหท้ าตามคาสั่งหลายๆอย่างในการฝกึ หัด แตล่ ะคราว 6.ควรปฏิบัติตอ่ แมวเชน่ เดียวกับการปฏบิ ัตติ ่อสุนขั หรือสตั วช์ นิดอืน่ ๆด้วยกิรยิ าวาจาและใจที่รัก สัตว์ การฝึกแมวให้รจู้ ักชอื่ การต้ังชอื่ ให้แมวนั้น ผู้เล้ียงควรจะตั้งชื่อให้ส้นั ๆงา่ ยๆ ไม่ควรเกิน 2 พยางค์ และไม่ควรเปล่ียนช่ือ บอ่ ย เพราะจะทาให้แมวเกดิ การสับสน ควรจะทาการฝึกตงั้ แตแ่ มวยังเล็ก ซึ่งจะเปน็ ประโยชนต์ อ่ การ ฝึกขั้นตอ่ ไป การฝกึ ให้แมวถ่ายเป็นท่ีเปน็ ทาง การฝกึ ให้แมวถา่ ยเปน็ ทนี่ ้ัน ผูเ้ ลย้ี งควรจัดเตรียมถาดทรายตืน้ ๆวางไวม้ มุ ใดมุมหนง่ึ ของบ้าน จาด นัน้ ให้สังเกตอาการถ่ายของแมว โดยท่วั ไปแลว้ ถ้าหากวา่ แมวถูกขังกรงและต้องการถา่ ย แมวจะแสดง อาการกระสับกระสา่ ยและตะกุยพ้ืนส่งเสยี งร้อง ถา้ หากวา่ ผู้เลย้ี งไมส่ นใจแมวจะกลั้นอจุ จาระและ ปัสสาวะจนทาให้แมวกลายเป็นโรคท้องผูกได้ ดังนัน้ เม่ือเห็นแมวกาลังจะถา่ ย ผ้เู ล้ียงควรรบี พาไปยงั ถาดทรายท่ีเตรียมไว้ ทาเช่นน้ีเปน็ ประจาประมาณ 3-4 คร้งั แมวจะจดจาที่ขบั ถ่ายของมันได้เมื่อเหน็ วา่ แมวกาลังถ่ายในบรเิ วณอนื่ ผเู ล้ียงควรจะดุทนั ทีวา่ “ไม่ หรอื อยา่ ” แล้วรีบนาแมวไปยงั สถานทเี่ ดมิ ของ มนั เพ่ือเปน็ การฝึกใหแ้ มวร้วู า่ ส่ิงนี้ถกู ต้องควรจะปฏิบตั ิ ในไม่ชา้ แมวก็จะถ่ายเป็นท่เี ป็นทาง ถ้าหากวา่ แมวไม่ถ่ายในถาดทรายที่เตรียมไวว้ ธิ แี ก้คือผเู้ ลย้ี งควรเปลีย่ นถาดทรายใหมห่ รือทาการขยายกระบะ ทรายใหใ้ หญ่กวา่ เดิมและทาความสะอาดบรเิ วณทเี่ ลอะเทอะใหส้ ะอาด ผู้เลยี้ งอาจจะฝกึ ใหแ้ มวทาการถา่ ยนอกบา้ นก็ได้ โดยการจัดเตรียมทางเข้าทางออกให้เปน็ ประตู สาหรบั แมวโดยเฉพาะ การสอนใหแ้ มวรูจ้ กั ใชบ้ านประตูเร่ิมแรก ผู้เลย้ี งจะต้องคอยช่วยเหลอื จบั ยดึ บานประตไู ว้ให้แมวเดินเข้าออกไดก้ ่อน หลงั จากน้นั พยายามปลอ่ ยให้แมวผฏิบัติเองจนในทส่ี ุดแมวจะ คุ้นเคยและสามารถใช้อุ้งเท้าทาการผลักบานประตูใหเ้ ปิดออกเองได้ในทสี่ ดุ การฝกึ แมวโดยใช้สายฝึก

66 การฝกึ แมวโดยการใชส้ ายฝึกสามารถทาได้ ผู้เลยี้ งจะต้องอาศัยความพยายามและความอดทน อุปกรณ์ทีใ่ ชส้ าหรับในการฝกึ นัน้ มีอยู่ 2 อยา่ งคือ ปลอกคอและสายฝึก(สายจงู ) ปลอกคอของแมวควรมี ลกั ษณะเบา เป็นอานเลข 8 หรอื รูปตัว H และสายหนงึ่ ควรทาการพาดคอแมวอีกสายพาดผ่านลาตวั หลงั ขาหน้า ปลอกคอแมวนัน้ ไมค่ วรรัดจนเกินไป และมีหว้ งอยตู่ รงกลางอานเป็นทีเ่ กย่ี วสาหรบั สายฝึก และสายฝึกควรมีลักษณะเบาและยาวไม่เกนิ 5 ฟตุ ดา้ นปลายมที ี่จบั เปน็ ห่วงคลอ้ งมือผ้เู ลี้ยง ก่อนทีจ่ ะ ทาการฝกึ น้นั ผู้เลีย้ งควรจะทาใหแ้ มวคุน้ เคยกบั สายฝกึ ก่อนและเตรยี มอาหารเพ่อื เปน็ รางวลั ไว้สาหรบั แมว ขน้ั ตอนการฝึกควรปฏบิ ัตดิ ังนี้ ข้นั ตอนที่ 1 การฝกึ ในบา้ น ผูเ้ ลย้ี งควรสามอานให้กับแมวแต่ยังไม่ต้องทาการฝกึ ควรจะใหแ้ มว นนั้ เคยชนิ กบั อานก่อนและไม่วา่ แมวจะแสดงท่าทางอะไรผู้เลี้ยงไมต่ ้องกังวล ควรใหร้ างวัลเป็นการตอบ แทน เมื่อแมวหยดุ แสดงทา่ ทางตา่ งๆแลว้ เดนิ มาหาผูเ้ ลย้ี งก็ควรจะใหร้ างวลั ควรใส่อานไว้ประมาณ 10 นาที แล้วทาการปลดอานออก ผู้เลย้ี งควรทาซ้าอย่างน้ีวันละ 2-3 ครง้ั จาทาใหแ้ มวรสู้ ึกชินกับอานและ ค่อยทาการฝึกต่อไป ขั้นตอนท่ี 2 สอนให้แมวเดินโดยการใช้สายฝึก โดยผู้เลีย้ งควรจะถือสายฝึกอยู่ในมือแล้วกา้ วไป ขา้ งหน้า 1 กา้ ว พร้อมกบั กระตกุ สายฝึกเบาๆ ถา้ หากวา่ แมวเดินตามกค็ วรจะใหร้ างวัลเตรยี มไว้แลว้ คอ่ ยๆ เดนิ ไปขา้ งหน้าชา้ ๆ ถ้าหากว่าแมวด้นิ หรือพยายามหนจี ากการฝึก ผู้เลีย้ งควรจะมคี วามอดทน และใจเย็น ถา้ หากว่าแมวปฏิบัติตามคาสั่งควรจะให้รางวลั และปฏิบัตซิ า้ ๆอย่างนเี้ ป็นเวลาหลายๆวนั จนแมวปฏิบตั ิตามโดยไม่มกี ารขดั ขืน ขน้ั ตอนที่ 3 การฝกึ นอกบ้าน การฝกึ แมวนอกบ้านนน้ั ผ้เู ลยี้ งอาจจะจูงแมวเดนิ ไปทางซา้ ยมือของ ผเู้ ล้ียง ให้พนั สายจูงไวใ้ นมือขวาแล้วบงั คับดว้ ยมือซ้าย ควรทาการเดินช้าๆ ผเู้ ล้ยี งต้องใจเย็นๆ เพราะวา่ แมวน้ันมีความไวต่อสิ่งกระตุ้นและสง่ิ แวคล้อมรอบๆตวั อาจจะหยดุ เดนิ ก็ไมค่ วรจะบงั คับแมว ใหเ้ ดินเร็ว ๆ กรณที ่แี มวตกใจจหรอื เกิดปญั หาขึน้ ใหผ้ ู้เลีย้ งทาการอมุ้ แมวด้วยมอื ซ้ายแลว้ ยึดสายฝกึ ไวที่ มมี ือขวาทันที การฝกึ ใหเ้ ช่ือฟังคาส่งั 1.การฝึกทา่ เตรยี มหรือคาสง่ั ใหค้ อย ผ้เู ลี้ยงควรเรมิ่ ตน้ โดยจับมือมาวางไว้ท่ีพื้นหรอื โตะ๊ แล้วผ้เู ล้ยี ง ออกคาส่ัง “คอย หรือ หมอบ” พร้อมกบั ทาสญั ญาณมือดว้ ยการยกฝ่ามือขน้ึ หนั หนา้ มือไปหาแมว ไม่ ต้องวางมือบนหวั แมว เมอ่ื ผู้เล้ียงหยุดแมวอาจจะเดินหนหี รือกระโดดลง ผเู้ ลย้ี งจะต้องออกคาสงั่ วา่ “ไม่” แล้วตามด้วยคาวา่ “คอย” ทาเชน่ นีห้ ลายๆครั้ง จนในทส่ี ดุ แมวจะปฏิบตั ติ าม 2.การฝกึ จับมือ (ขอมือ) หลังจากท่ผี เู้ ลยี้ งทาการฝึกออกคาสง่ั คอยและหมอบแล้ว กส็ ามารถฝกึ ให้ แมวจบั มือ โดยพดู คาวา่ “จบั มอื ” หรอื “ขอมอื ” พร้อมกับจบั เท้าหนา้ ข้างขวาของแมวข้ึนมาชา้ ๆและ

67 มอื ซา้ ยของผู้ฝึกตอ้ งส่งรางวลั เป็นการขอบคณุ ใหแ้ ก่แมวอยา่ งชา้ ๆ ทาอยา่ งน้หี ลายๆ คร้ัง จนแมวทาได้ อยา่ งถูกต้องโดยไม่ต้องใหร้ างวัล แตเ่ ปลี่ยนเป็นคพชมเชยแทน 3.การฝกึ ใหน้ ง่ั ยกสองขา ผ้เู ล้ียงควรจะถืออาหารหรอื จานข้าวของแมวยกข้ึนเหนือหัวแมว พร้อม กับใช้มืออีกข้างจับแมวนง่ั แล้วยกขาทงั้ 2 ข้างขน้ึ ถ้าหากวา่ แมวล้มตัวลงใหเ้ อามือช่วยประคองให้แมว น่งั ท่าเดมิ เม่ือแมวน่ังอยู่ในท่าท่ตี อ้ งการแล้วผูเ้ ลยี้ งออกคาสง่ั “น่งั ” ทาเชน่ นห้ี ลายๆ ครงั้ จนกระท่งั แมวสามารถน่งั ได้ดว้ ยตัวเองเมอ่ื ได้ยนิ เสียงทผี่ ูเ้ ลย้ี งสง่ั ว่า \"นง่ั \" แล้วแมวทาการเคลื่อนไหว ผู้เลีย้ งควร ออกคาสัง่ วา่ “ไม่” แล้วตามด้วยคาว่า “นงั่ ” และเพ่มิ ระยะใหห้ ่างจากแมว 2-3 ฟตุ เม่ือแมวทาถูกตอ้ ง ควรให้รางวัลเปน็ การตอบแทน 4.การฝกึ ให้กล้ิงหรือพลิกตวั ผู่เลีย้ งควรจะจบั แมมวให้นอนตะแคง ในระยะแรกของแมวอาจจะ ดิ้นบ้างเลก็ นอ้ ย พยายามจบั แมวนอนอยใู่ นทา่ นัน้ จนหยดุ นงิ่ จากน้นั ให้ใช้มอื จับขาแมวเพ่ือทาการพลิก กลิ้งไปพรอ้ มกบั ออกคาสง่ั “กลงิ้ หรอื พลกิ ” พรอ้ มกับคาชมเชย ทาเช่นน้หี ลายๆ คร้งั ขณะท่ีแมวนอน ตะแคงถา้ ได้ยนิ คาส่งั แมวก็จะทาการกล้งิ ตวั ไปเองโดยไม่ตอ้ งใชม้ อื ชว่ ย 5.การฝึกท่าโบกมอื ผเู้ ล้ยี งควรจับแมวให้อย่ใู นทา่ นัง่ ควรถืออาหารไวใ้ นมือพร้อมกับแสดงใหแ้ มว ไดร้ ับร้วู า่ มอี าหารอยู่ในมือ โบกมอื ทีถ่ ทอกาหารไปมาในระดับสงู กว่าหัวแมว พร้อมกับออกคาสั่ง “โบก มือ” แมวจะยกขาหน้าขนึ้ ตะปบอาหารและทาการเคลอื่ นไปตามมอื ท่ีถืออาหารของผ้เู ลี้ยงคล้ายกับ การโบกมือ ขณะแมวทาท่าโบกมือผู้ฝึกตอ้ งทาการชมเชยทกุ ครั้ง แตจ่ ะตอ้ งทาดว้ ยความระมดั ระวัง อย่าใหแ้ มวกนิ อาหารจากมือโดยตรงจนกวา่ จะฝึกเสร็จคอ่ ยให้อาหารแก่แมวเป็นรางวลั ทาซา้ ๆ กนั อยา่ งน้จี นแมวเขา้ ใจและปฏบิ ัตไิ ดถ้ ูกต้อง 2.2 เกมส์ วดิ โี อเกม วิดโี อเกม (อังกฤษ: Video game) คือ เคร่ืองเกมอิเล็กทรอนิกส์ท่ีมนษุ ย์ใช้สว่ นตอ่ ประสานกบั ผ้ใู ช้ (user interface) สง่ ผลการกระทา (input) กลับเข้าไปยงั หน่วยประมวลผลกลาง (Central Processor Unit) ในตวั เครื่อง ใหค้ ดิ คานวณแล้วแสดงผลโตต้ อบกลับมาด้วย แสง-เสยี ง-การส่ัน-หรือภาพบน จอภาพ วิดีโอ คาว่า วิดโี อ ในวิดีโอเกม แต่เดมิ หมายถึงอุปกรณแ์ สดงภาพแบบแรสเตอร์ แต่ปัจจุบัน สามารถใชเ้ รียกอปุ กรณแ์ สดงภาพใดๆก็ได้ที่สรา้ งภาพสองมิติหรือสามมติ ิขึ้นมา ตัวอย่างเช่น คอมพิวเตอรส์ ว่ นบุคคล และเครื่องเล่นวดิ โี อเกม อปุ กรณเ์ หล่าน้ีเป็นไปไดต้ ั้งแต่เมนเฟรมคอมพวิ เตอร์ ไปจนถงึ อุปกรณม์ ือถือขนาดเลก็ วิดโี อเกมแบบเฉพาะอย่างเช่น เกมตู้ เคยมีแพร่หลายในอดตี แต่ ปจั จุบนั คอ่ ย ๆ มใี ชน้ ้อยลง วดิ โี อเกมได้พัฒนาไปจนกลายเป็นอตุ สาหกรรมและงานศิลปะ

68 อปุ กรณ์นาข้อมลู เข้าเป็นทใ่ี ช้กนั ในการบังคับวิดีโอเกมเรยี กว่า อปุ กรณ์ควบคุมเกม (game controller) และแตกต่างกนั ไปในเคร่ืองเล่นแบบต่าง ๆ ตัวอย่างเช่น อุปกรณ์ควบคุมอาจประกอบด้วย เพียงแคป่ มุ่ กดและกา้ นควบคุม (joystick) หรืออาจมีปุ่มกดถึงสบิ ปุม่ และอาจจะมมี ากกวา่ หนึง่ ก้าน ควบคมุ ก็ได้ เกมคอมพวิ เตอรส์ ่วนบุคคลยุคแรกจาเป็นตอ้ งใช้คยี บ์ อร์ดในการเล่นเกม หรือตอ้ งการให้ ผใู้ ช้ซื้อก้านควบคมุ ท่ีมปี ุ่มกดอย่างนอ้ ยหน่งึ ปุ่มดว้ ย เกมคอมพวิ เตอรส์ มยั ใหมจ่ านวนมากใหผ้ ้เู ลน่ หรือ ตอ้ งการให้ผูเ้ ล่นใชค้ ีย์บอร์ดควบคู่ไปกบั เมาส์ อุปกรณ์ควบคุมเกมท่ีพบได้บ่อยกนั คือ เกมแพด เมาส์ คยี ์บอรด์ และกา้ นควบคุม ในหลายปีทผ่ี ่านมาน้ี มวี ธิ ีการนาข้อมูลเข้าเพิ่มเติมเชน่ การให้ผเู้ ลน่ สังเกตการณ์ในเคร่ืองเลน่ ที่ใช้กล้อง และระบบจอสมั ผสั บนโทรศพั ท์มอื ถือ วดิ ีโอเกมโดยท่ัวไปใชว้ ธิ ีการเพิ่มเติมมากมายเพื่อสร้างปฏสิ ัมพนั ธ์และสารสนเทศใหก้ ับผเู้ ล่น เสยี งออดโิ อในวดิ ีเกมนน้ั เกือบจะเป็นสากล คือใชอ้ ุปกรณ์ผลติ เสยี ง อยา่ งเช่น ลาโพง และหฟู ัง ผล ป้อนกลับอาจมาจากอุปกรณ์ต่อพ่วงสัมผัส (haptic peripheral) เช่นระบบการสั่น หรือผลป้อนกลบั โดยใช้กาลัง (force feedback) บางคร้ังการสนั่ ใช้กระตุ้นผลปอ้ นกลบั แบบใชก้ าลัง ผเู้ ลน่ บางสว่ นเช่อื วา่ วิดโี อเกมสามารถพัฒนาทักษะทางจิตใจได้

69 2.2.1ประเภทของวดิ ีโอเกม ภาพท่ี 2.34 ตวั อย่างเกม ทมี่ า: http://download.cnet.com/guides/ สืบคน้ เม่ือ 13 กุมภาพนั ธ์ 2561 ภาพที่ 2.35 ตัวอยา่ งเกม ทีม่ า: http://gamespersecond.com/ สบื คน้ เม่ือ 13 กุมภาพนั ธ์ 2561 1.เกมแอคชั่น เกมแอคชน่ั (Action Game) เปน็ ประเภทเกมท่ีใช้การบังคับทิศทางและการกระทาของตวั ละครในเกมเพื่อผา่ นด่านต่างๆไปให้ได้ มีตัง้ แต่เกมทีม่ รี ปู แบบง่ายๆ เหมาะกับคนทุกเพศทุกวัย เช่น มาริโอ รอ็ คแมน ไปจนถึงเกมแอ็กชนั ท่มี เี นื้อหารุนแรงไมเ่ หมาะกับเดก็ ๆ บางเกมมกี ารใส่ลกู เลน่ ต่างๆ เข้ามาเพม่ิ ความสนุกของเกมจนกลายเปน็ เกมแนวใหม่ไปเลยเช่น

70 เกมยิงมุมมองบคุ คลทห่ี นึ่ง (First Person Shooter) เปน็ เกมแอ็กชนั ท่ีให้ผู้เลน่ สวมบทบาท ผ่านมมุ มองจากสายตาตัวละครตวั หน่งึ แล้วต่อสูผ้ ่านด่านต่างๆ ไปจุดเด่นของเกมประเภทนี้คือ เหตุการณ์ทุกๆอยา่ งจะผ่านสายตาของผูเ้ ล่นทง้ั หมด ผ้เู ลน่ จะไมเ่ หน็ ตวั เอง เกมประเภทน้ีมักจะเน้น แอก็ ชันซึ่งๆหนา้ และเนน้ ท่ีอารมณ์ของตวั ผ้เู ล่นและความร้สู กึ สมจริง ทาใหเ้ กมประเภทนี้มักจะเป็น เกมท่ีมคี วามรนุ แรงสูง เกมประเภทนีท้ ่ีไดร้ บั ความนยิ มได้แก่ Half-Life, Doom, Crysis, Battlefield, Brother in Arms, Call of Duty เกมยิงมุมมองบุคคลท่ีสาม (Third Person Shooter) เป็นเกมแอ็กชันลักษณะคลา้ ยๆ กบั First Person Shooter แตจ่ ะตา่ งตรงท่เี กมประเภทนีผ้ ูเ้ ล่นจะได้มุมมองจากดา้ นหลงั ของตัวละครแทน เกมประเภทนีม้ ักจะเนน้ การเคลอื่ นไหวเปน็ สาคัญ เพราะผ้เู ล่นมองเหน็ ตัวละครที่ควบคุม และเกม ประเภทนี้มกั จะมปี ริศนาในเกมสอดแทรกเป็นระยะๆ เชน่ ปริศนาดันลังหรือปริศนาประเภทกระโดด ข้าม (หรืออาจจะไม่มขี ึน้ อยู่กับลักษณะของเกม) เกมประเภทนี้ทไี่ ด้รับความนิยมได้แก่ Grand Theft Auto, Tomb Rider, Hitman, Splinter Cell, Saint Row ภาพที่ 2.36 รปู แบบเกม Platformer ทีม่ า: https://play.google.com/store/ สบื ค้นเมอื่ 13 กมุ ภาพนั ธ์ 2561 2.เกมแพลตฟอร์ม (Platformer) เปน็ เกมแอ็กชันพ้นื ฐาน ทีว่ างฉากไวบ้ นพ้ืนที่ขนาดหน่ึง และ ให้ผูเ้ ลน่ ผ่านเกมไปใหไ้ ด้ทลี ะด่านๆ โดยสว่ นมากมักจะเน้นใหผ้ ูเ้ ลน่ กระโดดขา้ มฝง่ั จากฝง่ั หนงึ่ ไปอีกฝ่ัง หนึ่ง มักจะเป็นเกมแบบ2 มติ แิ ละมีการควบคมุ แค่เดนิ ซ้ายกบั ขวา เกมประเภทนี้ทไี่ ดร้ บั ความนยิ ม ได้แก่ Kirby, Contar, Metal Slug Stealth-based game คอื เกมแอ็กชันที่ไมเ่ นน้ การบุกตะลุย แตใ่ ช้การหลอกล่อฝา่ ยศตั รเู พื่อ ผา่ นอปุ สรรคไปใหไ้ ดห้ รือการลอบเรน้ เกมประเภทนีโ้ ดยสว่ นมากผเู้ ล่นตอ้ งมีความอดทนสูงพอและ ต้องสามารถอ่านการเคล่ือนไหวของศตั รูได้ เกมประเภทนต้ี วั ละครเอกมักจะไม่แข็งแกร่งเหมือนเกม

71 แบบ First Person Shooter และไมม่ ีอาวธุ ยโุ ธปกรณ์มากพอใช้ต่อสู้ได้ แต่อย่างไรก็ดีเกมหลายๆเกม ได้นาคุณลักษณะของ Stealth-based game ไปเสริมในเกมก็มี เกมประเภทนี้ท่ีได้รบั ความนิยมไดแ้ ก่ Tenchu, Metal Gear Solid, Splinter Cell ภาพที่ 2.37 รปู แบบเกม Action Adventure Game ที่มา: http://store.steampowered.com/ สบื คน้ เมื่อ 13 กุมภาพนั ธ์ 2561 3.Action Adventure Game เป็นลกั ษณะเกมแอ็กชนั ทีม่ กี ารผสานการไขปรศิ นาและการ รวบรวมสิ่งของเหมือนเกมผจญภัย เกมบางเกมยงั ผสมลักษณะของอาร์พจี ลี งไปด้วย เกมประเภทน้ยี ัง แตกแขนงเปน็ Survival/Horror ซึง่ จะสมมตสิ ถานการณ์สยองขวญั ขึน้ มาเพ่ือใหผ้ ู้เลน่ เอาชีวติ รอดไป ใหไ้ ด้หรอื ไม่กต็ าย เกมประเภทน้ีทีไ่ ด้รบั ความนยิ มไดแ้ ก่ เรซิเดนตอ์ วี ิล, ICO, แชโดว์ออฟเดอะโคลอส ซสั ,minecraft ภาพท่ี 2.38 รูปแบบเกมเล่นตามบทบาท ที่มา: http://lioncorn.blogspot.com/2013/02 สืบค้นเมอ่ื 13 กุมภาพนั ธ์ 2561

72 4.เกมเลน่ ตามบทบาท เกมเลน่ ตามบทบาท (Role-Playing Game) หรือ อาร์พีจี (RPG) หรือท่นี ยิ มเรยี กกันว่าเกม ภาษา เป็นเกมท่พี ฒั นามาจากเกมสวมบทบาทแบบตงั้ โต๊ะ เน่อื งจากในชว่ งแรกเกมอาร์พีจีทอี่ อกมาจะ เป็นภาษาองั กฤษหรอื ญีป่ ่นุ ซ่ึงต้องใชค้ วามรู้ด้านภาษานัน้ ๆในการเล่น เกมประเภทนจี้ ะกาหนดตัวผูเ้ ล่น อยใู่ นโลกที่สมมติขนึ้ และใหผ้ เู้ ลน่ สวมบทบาทเป็นตัวละครหน่ึงในโลกนน้ั ๆผจญภยั ไปตามเน้ือเร่ืองที่ กาหนด โดยมจี ดุ เดน่ ทางด้านการพัฒนาระดบั ของตวั ละคร (Experience-ประสบการณ์) เกบ็ เงินซอ้ื อาวุธ, อุปกรณ์ เม่อื ผจญภัยไปมากขนึ้ และเอาชนะศตั รตู วั รา้ ยที่สดุ ในเกม ตวั เกมไม่เน้นการบงั คับหวือ หวา แต่จะให้ผู้เลน่ สมั ผัสกับเรอื่ งราวแทน เกม RPG จะถกู แบง่ ออกเป็นสองลักษณะใหญ่ๆ คือ ภาพท่ี 2.39 รปู แบบเกม Computer RPG ทม่ี า: https://swordsandsandals2game.weebly.com/ สบื ค้นเม่ือ 13 กุมภาพนั ธ์ 2561 Computer RPG เปน็ เกมอารพ์ จี ีบนเครื่องคอมพิวเตอร์ จุดเดน่ ของเกมประเภทนม้ี ักจะไม่เน้นท่ี เร่อื งราว แต่จะเน้นท่กี ารให้ผู้เล่นสร้างตัวละครอยา่ งเสรีแลว้ ออกไปผจญภัยในโลกของเกม เกมอาร์พี จีบนคอมพิวเตอร์มักจะเปน็ อารพ์ จี ขี องประเทศในแถบตะวันตก เกมประเภทนจ้ี ะมีคณุ ค่าในการเล่นซ้า ทส่ี งู มาก เพราะผู้เล่นสามารถนากลับมาเล่นและเปล่ยี นลักษณะของตัวละครไดต้ ามใจชอบ เกม ประเภทน้ีท่ีไดร้ บั ความนิยมได้แก่ Diablo, The Elder Scrolls, Titan Quest

73 ภาพที่ 2.40 รปู แบบเกม Console RPG ทม่ี า: https://medium.com/@taitorudesu/ สบื ค้นเมื่อ 13 กุมภาพนั ธ์ 2561 Console RPG เปน็ เกมอาร์พีจีบนเครื่องคอนโซล จดุ เด่นของเกมประเภทน้ีอยทู่ ี่เรื่องราว ท้งั หลาย เกมประเภทน้ีมักจะมีตัวละครทส่ี ร้างไว้อยแู่ ลว้ และใหผ้ เู้ ล่นเขา้ ไปควบคุมตัวละครตัวน้ัน เกม ประเภทนี้มกั จะเน้นเร่ืองราวท่ีตายตวั แตจ่ ะเปน็ เร่ืองราวที่ลกึ ซึง้ เกมประเภทนสี้ ว่ นมากจะเป็นเกมฝงั่ ตะวันออกซะส่วนใหญ่ เกมประเภทน้ที ี่ได้รบั ความนยิ มได้แก่ ไฟนอลแฟนตาซี, ดราก้อนเควสต์, คงิ ดอม ฮารตส์, โรแมนซง่ิ ซา-ก้า นอกจากนัน้ เกมเลน่ ตามบทบาททัง้ บนคอมพิวเตอรแ์ ละคอนโซลยังแบง่ ย่อย ออกได้อีกเปน็ ภาพท่ี 2.41 รปู แบบเกม Action RPG ทีม่ า: https://pantip.com/topic/30708677 สบื คน้ เมื่อ 13 กุมภาพนั ธ์ 2561 Action RPG คอื เกมอาร์พจี ีที่เพ่มิ สว่ นของการบังคบั แบบเกมแอก็ ชันลงไป ซ่งึ โดยสว่ นมากเกม ประเภทนี้จะเปน็ เกมอาร์พจี ีที่มีสว่ นผสมของแอก็ ชัน (ไมใ่ ช่เกมแอ็กชนั ที่ผสมอาร์พจี ี) เพราะส่วนมาก

74 เกมประเภทนี้ผู้เล่นต้องเกบ็ ค่าประสบการณ์, เลเวล, อาวุธและชดุ เกราะ เกมประเภทน้ที ่ีไดร้ ับความ นิยมได้แก่ ไซเคน เดนเสทสึ ภาพที่ 2.42 รูปแบบเกม Simulation RPG ท่ีมา: https://www.emuparadise.me/PSP_ISOs/ สืบค้นเมอื่ 13 กมุ ภาพนั ธ์ 2561 Simulation RPG คอื เกมอารพ์ จี ีทีม่ ีการเล่นในแบบของการวางแผนการรบ โดยส่วนมากมักจะ เปน็ เกมวาแผนปกติแตจ่ ะเน้นในส่วนของการเกบ็ คา่ ประสบการณ์, เลเวล และบางเกมยังมีการซื้อขาย ของแบบเกม RPG โดยส่วนมากเกมประเภทน้มี กั จะเปน็ เกมผลัดกันเดิน แตจ่ ะต่างจากเกม Turn- Based Stategy ตรงท่ีเกมประเภทนจ้ี ะมปี รมิ าณยนู ิตในสนามรบน้อยกวา่ Turn-Based Strategy และตวั ละครสามารถติดต้ังอาวุธแบบเกมอาร์พีจที ่ัวๆไปได้ เกมประเภทนมี้ ีอกี ชอื่ หนงึ่ ว่า Tactical Role-playing Game เกมประเภทน้ีทีไ่ ด้รับความนยิ มไดแ้ ก่ ซเู ปอร์โรบอ็ ตไทเซ็น, ซากุระไทเซ็น, ไฟ นอลแฟนตาซี แทกตกิ ส์, Tactics Ogre, ไฟรเ์ อมเบลม ภาพที่ 2.43 รปู แบบเกมพจญภยั ทม่ี า: http://download.cnet.com/guides/ สบื คน้ เมื่อ 13 กมุ ภาพนั ธ์ 2561

75 5.เกมผจญภยั เกมผจญภัย (Adventure Game) เป็นเกมท่ีผูเ้ ล่นจะสวมบทบาทเปน็ ตัวละครตวั หนึง่ และตอ้ ง กระทาเป้าหมายในเกมใหส้ าเรจ็ ลลุ ว่ งไปได้ เกมผจญภยั น้ันถกู สร้างคร้งั แรกในรูปแบบของ Text Based Adventure จนกลายมาเปน็ แบบ Graphic Adventure เกมผจญภัยจะเนน้ หนกั ใหผ้ ู้เล่นหา ทางออกหรือไขปริศนาในเกม โดยส่วนมากปริศนาในเกมจะเนน้ ใชต้ รรกะแกป้ ญั หาและใช้ส่งิ ของทผี่ ู้ เล่นเก็บมาระหวา่ งผจญภัย นอกจากนน้ั ผู้เล่นยงั คงต้องพดู คยุ กับตวั ละครตวั อ่นื ๆ ทาใหเ้ กมประเภทนีผ้ ู้ เลน่ ตอ้ งชานาญดา้ นภาษามากๆ เกมผจญภัยส่วนมากมักจะไม่มีการตายเพื่อให้ผูเ้ ลน่ ได้มีเวลาวิเคราะห์ ปัญหาขา้ งหน้าได้ หรอื ถา้ มีการตายในเกมผจญภัยมักจะถูกวางไวแ้ ลว้ ว่าผูเ้ ลน่ จะตายตรงไหนไดบ้ ้าง เกมผจญภัยมีรปู แบบต่างๆดังน้ี Text Based Adventure เป็นเกมผจญภัยท่ีใชพ้ ื้นฐานของการพิมพ์เป็นสาคัญ โดยเมอ่ื ผูเ้ ล่น ตอ้ งการทาอะไรกต็ ้องพิมพ์เพื่อให้ตวั ละครในเกมกระทาตาม (เช่นพิมพ์ Talk เมื่อตอ้ งการคยุ พมิ พ์ Look เมอื่ ต้องการมอง) แต่หลงั จากท่คี อมพวิ เตอร์ก้าวสู้ยคุ ของเมาส์ เกมผจญภยั ประเภทพมิ พ์ก็หมด ความนิยมลง เกมประเภทน้ีที่ไดร้ ับความนิยมได้แก่ Zork Graphical Adventure หรือ Point 'n Click Adventure เป็นเกมผจญภัยท่ีใชร้ ูปภาพหรอื ตัวคนจริงๆ มาแสดงในหน้าจอให้ผู้เลน่ ไดใ้ ชส้ ายตาในการมองหาวัตถุรอบข้าง เกมประเภทผเู้ ลน่ มกั จะ ต้องกระทาสิ่งที่เรียกว่า Pixel Hunting หรอื ก็คือการเล่ือนเมาสไ์ ปท่ัวหน้าจอเพื่อหาจุดผดิ ปกติหรอื สงิ่ ของภายในเกม ในปัจจบุ ันเกมผจญภัยประเภทนีใ้ ช้เรียกเกมผจญภัยในปจั จบุ นั ทุกเกม Puzzle Adventure เปน็ เกมผจญภยั ท่เี น้นการไขปริศนาในเกม โดยจะตดั ทอนรายละเอยี ดเชน่ การเก็บของหรือการคยุ กับบุคคลอ่นื ลงไป เกมประเภทนท้ี ่ีได้รบั ความนิยมไดแ้ ก่ Myst ภาพท่ี 2.44 รูปแบบเกมปริศนา ทมี่ า: http://www.tamestorm.com/ สบื คน้ เม่อื 13 กุมภาพันธ์ 2561

76 6.เกมปริศนา เกมปรศิ นา (Puzzle Game) เป็นเกมแนวทเ่ี ล่นได้ทุกวยั ตวั เกมมักจะเน้นการแก้ปริศนา ปญั หา ต่างๆ มตี ั้งแต่ระดบั งา่ ยไปจนถงึ ซบั ซ้อน ในอดตี ตัวเกมมกั นามาจากเกมปรศิ นาตามนิตยสาร เช่นเกม ตวั เลข เกมอกั ษรไขว้ ต่อมาจึงมีเกมปริศนาท่ีเล่นบนคอมพิวเตอรอ์ ยา่ งเกมเตตรสิ ออกมา ปจั จบุ ันมีเกม แนวพัซเซิลแบบใหม่ๆ ออกมามากมาย เกมแนวนเี้ ปน็ เกมทีเ่ ลน่ ไดท้ ุกยุคทุกสมยั จงึ เปน็ เร่ืองปกติที่จะ เห็นผู้เล่นบางคนยงั ตดิ ใจกบั เกมเตตรสิ เกมอาร์คานอยด์ ไปจนถงึ เกมพัซเซลิ ใหม่ๆ อย่าง Polarium และ Puzzle Bubble เกมปริศนาเปน็ เกมที่ไม่เน้นเร่อื งราวแตจ่ ะเนน้ ไปทคี่ วามทา้ ทายให้ผู้เล่นกลับมา เลน่ ซ้าๆ ในระดับทีย่ ากขน้ึ ภาพที่ 2.45 รปู แบบเกมการจาลอง ทมี่ า: http://www.inlovewithandroid.com/ สบื คน้ เม่ือ 13 กุมภาพันธ์ 2561 7.เกมการจาลอง เกมการจาลอง (Simulation Game) เป็นเกมประเภทท่ีจาลองสถานการณต์ ่างๆมาให้ผเู้ ลน่ ไดส้ วมบทบาทเปน็ ผอู้ ยใู่ นสถานการณ์นน้ั ๆ และตัดสินใจในการกระทาเพ่ือลองดวู ่าจะเป็นอย่างไร เหตุการณต์ า่ งๆ อาจจะนามาจากสถานการณจ์ ริงหรือสถานการณส์ มมติก็ได้ เกมแนวน้แี ยกเปน็ ประเภทย่อยได้อีก เช่น Virtual Simulation จะจาลองการควบคุมเสมือนจรงิ ของส่ิงต่างๆ เช่น การขบั รถยนต์ การ ขับเครื่องบิน ขับรถไฟ ควบคุมรถยกของ เป็นตน้ โดยส่วนมากเกมประเภทนีม้ กั จะจาลองรายละเอยี ด ต่างๆ ใหส้ มจริงท่ีสุดเทา่ ท่จี ะจาลองได้ เกมประเภทนีน้ อกจากใชเ้ ลน่ เพื่อความบนั เทิงแลว้ ยงั สามารถ ใชเ้ ปน็ แหลง่ เรียนร้กู ารควบคุมตา่ งๆได้ เกมประเภทนท้ี ่ีมชี ่ือเสียง เช่น แกรนทัวริสโม เป็นตน้ นอกจากน้ันเกมประเภทน้ีไม่จาเปน็ ตอ้ งเปน็ ยานพาหนะ อาจจะเป็นการจาลองสถานการณ์ เช่น ไฟ ไหม้ กเ็ ปน็ ได้

77 Tycoon หรือ Business Simulation เป็นเกมจาลองการบรหิ ารธรุ กจิ ผู้เล่นจะไดบ้ ริหารธรุ กิ จิ อย่างใดอยา่ งหนงึ่ ซง่ึ มีท้งั แบบผิวเผิน (วางตาแหนง่ สิ่งของ, จา้ งพนกั งาน) จนไปถงึ ระดับลกึ (ควบคุม การทางานของพนักงาน, ซอื้ /ขายห้นุ ) เกมประเภทนี้มักจะมคี าวา่ Tycoon ต่อทา้ ยช่ือเกม เกม ประเภทนีท้ ่ีได้รับความนยิ มได้แก่ Theme Hospital, Theme Park, Transport Tycoon, Zoo Tycoon, Railroad Tycoon Situation Simulation จะจาลองเหตุการณ์ต่างๆในช่วงเวลาหนึง่ มาให้ผูเ้ ลน่ ได้เลน่ เปน็ ตัวเอง ในสถานการณ์นั้น เชน่ เกม Derby Stalion ทีใ่ หผ้ ู้เลน่ เป็นเจ้าของคอกม้า, เกมซมิ ซิตี ท่ีใหผ้ เู้ ล่นเป็น นายกเทศมนตรี มีอานาจสร้างและควบคุมระบบสาธารณูปโภคในเมือง เป็นตน้ ภาพท่ี 2.46 รปู แบบเกม Life simulation ทีม่ า: https://na.alienwarearena.com/ สบื คน้ เมื่อ 13 กมุ ภาพนั ธ์ 2561 Life Simulation คอื เกมจาลองชีวิต โดยผูเ้ ล่นมักจะได้ควบคมุ ตัวละครตวั หนง่ึ หรือครอบครวั หน่งึ แลว้ ใชช้ ีวติ ปฏบิ ัตกิ ิจวตั รประจาวัน เช่น ทานข้าว, อาบนา้ , ทางานหาเงิน ฯลฯ เกมประเภทน้ีผ้เู ล่น สามารถควบคุมตัวละครทง้ั ท่ีเปน็ มนุษย์และไม่ใชม่ นษุ ย์กไ็ ด้ เกมประเภทนท้ี ่ีมีชอ่ื เสยี ง เช่น เดอะซมิ ส์, Animal Crossing Pet Simulation เกมแนวนี้จะให้ผู้เลน่ ไดเ้ ลย้ี งสัตว์ต่างๆ ในเกม สาหรับผ้เู ลน่ บางคนที่อยากจะ เลี้ยงแต่สถานภาพไม่อานวย กส็ ามารถมาลองเลย้ี งในเกมได้ มตี ง้ั แต่สตั ว์จรงิ ๆ เชน่ เลย้ี งปลา เลีย้ งสนุ ขั แมว ไปจนถึงสัตว์ในจนิ ตนาการอยา่ งเกม Slime Shiyo ท่ีใหผ้ ู้เล่นไดเ้ ลี้ยงสไลม์ หรือเกมตระกูลทามา กอ็ ตจิ เปน็ ต้น Sport Simulation เปน็ เกมวางแผนจัดการระบบของทีมกีฬา ซึ่งส่วนมากเกมจาพวกนี้มักจะให้ ผู้เลน่ ได้ควบคุมเป็นผจู้ ดั การทีมหรือสโมสร และจดั หาส่ิงต่างๆ ใหก้ ับทมี เช่น สปอนเซอร์, ตารางฝึกฝน หรือจัดตาแหนง่ การเล่นให้กับตัวผู้เลน่ ในทีม เป็นตน้ ผูเ้ ล่นควรมีความรู้เกย่ี วกับกฬี าชนดิ นนั้ ๆ

78 พอสมควร และรู้จกั ชอื่ นักกีฬาและชื่อทีมมาบ้าง จะทาให้เล่นเกมประเภทนี้ไดส้ นกุ ยิ่งขึ้น อย่างไรก็ตาม เกมประเภทนี้บางเกมจะนานักกีฬา และ/หรือ ทีมที่มีช่อื เสยี งมาเป็นจดุ ขาย Championship Manager, Football Manager ภาพที่ 2.47 รปู แบบเกม Renai ที่มา : http://futurismic.com/wp-content/ สืบค้นเมอื่ 13 กุมภาพันธ์ 2561 Renai เป็นเกมจาลองการจีบสาว (หรือหนุ่ม) โดยลกั ษณะตวั เกมผู้เลน่ จะต้องรบั บทเป็นผู้ชาย (หรือผ้หู ญงิ ) โดยมีเปา้ หมายสรา้ งความสัมพันธก์ บั หญงิ สาว (หรือชายหนุ่ม) ให้กลายเป็นคนรกั กนั โดย ตวั เกมสว่ นมากจะแบ่งเป็นวัน ในแตล่ ะวนั ผเู้ ลน่ สามารถเลือกทากจิ กรรมตา่ งๆเพ่ือสรา้ งค่าสถานะ (แบบเกมเล่นตามบทบาท) และเกดิ เหตุการณร์ ะหวา่ งผู้เลน่ กับตวั ละครอน่ื ๆ เกมประเภทนี้ที่ได้รับ ความนิยมไดแ้ ก่ โทคิเมคิเมโมเรยี ลและโทคเิ มคิเมโมเรียล เกิร์ลไซด์ ภาพท่ี 2.48 รูปแบบเกมวางแผนการรบ ที่มา: https://www.pcgamesn.com/ สบื คน้ เม่ือ 13 กุมภาพันธ์ 2561

79 8.เกมวางแผนการรบ เกมวางแผนการรบ (Strategy Game) เปน็ ประเภทเกมทแ่ี ยกออกมาจากประเภทเกมการ จาลอง เน่ืองจากในระยะหลังเกมประเภทนีม้ แี นวทางของตวั เองท่ชี ัดเจนข้ึน คือเกมที่เน้นการควบคุม กองทพั ซึ่งประกอบไปดว้ ยหน่วยทหารย่อยๆ เขา้ เข้าทาการสูร้ บกนั พบมากในเครื่องคอมพวิ เตอร์ เน่อื งจากคยี ์บอร์ดและเมาสน์ ั้นมีความเหมาะสมต่อการควบคุมเกม และมักจะสามารถเล่นร่วมกันได้ หลายคนผ่านทางอินเทอรเ์ น็ตหรือผ่านระบบแลนอกี ด้วย เนอื้ เรือ่ งในเกมมีได้หลายหลายรปู แบบ แล้วแตเ่ กมน้ันๆ จะกาหนด ตง้ั แต่จบั ความสไตลเ์ วทมนตร์คาถา พ่อมด กองทหารยุคกลาง ไปจนถงึ สงครามระหว่างดวงดาวเลยก็มี รูปแบบการเลน่ หลกั ๆ ของเกมประเภทน้ีมักจะเป็นการควบคมุ กองทัพ , เก็บเกีย่ วทรัพยากร และสรา้ งกองทพั เกมวางแผนการรบแบ่งออกเปน็ สองประเภทตามการเล่นคอื ประเภทตอบสนองแบบทนั กาล (Real Time Strategy) ผเู้ ล่นทกุ ฝ่ายจะตอ้ งแข่งกบั เวลา เน่ืองจากไม่มีการหยุดพกั ระหวา่ งรบ เกมจะดาเนินเวลาไปตลอด เกมประเภทนีท้ ี่ได้รับความนิยมไดแ้ ก่ คอมมานดแ์ อนดค์ องเคอร์, สตาร์คราฟต์, วอรค์ ราฟต์ ประเภททีละรอบ (Turn Based Strategy) ประเภทนผี้ เู้ ลน่ มีโอกาสคิดมากกวา่ เพราะจะใช้วธิ ี ผลัดกันส่งั การทหารของตัวเองเปน็ รอบๆ เนอ้ื เรืองสว่ นใหญจ่ ะอิงประวัตศิ าสตร์จริงอาจจบใด้หลาย แบบส่วนใหญ่ค่ายท่ีทาแนวน้ีจะเป็นค่าย SEGA ท่ีผลิด คล้ายการเลน่ หมากรุก ซิวไิ ลซเซชั่น, Heroes of Might & Magic, Total War ROME 2 ภาพที่ 2.49 รูปแบบเกมกีฬา ที่มา: https://www.kotaku.com.au/ สบื คน้ เมื่อ 13 กุมภาพันธ์ 2561 9.เกมกีฬา เกมกฬี า (Sport Game) เปน็ กง่ึ ๆ เกมจาลองการเลน่ กีฬาแต่ละชนดิ โดยสว่ นมากเกมกีฬา มักจะมคี วามถกู ต้องและเที่ยงตรงในกฎกติกาค่อนข้างมาก จึงเหมาะสาหรับผเู้ ลน่ ที่เข้าใจกฎกตกิ าและ

80 การเล่นของกีฬานน้ั ๆ โดยส่วนมาจดุ ขายของเกมกฬี ามักจะเปน็ ชอ่ื และหน้าตาของผูเ้ ลน่ ทถี่ กู ต้อง, ลกั ษณะสนามและยานพาหนะ ตัวอย่างเกมกีฬาได้แก่ FIFA (ฟตุ บอล) , วินน่ิงอีเลฟเวน่ (ฟุตบอล) , Madden NFL (อเมริกนั ฟุตบอล) และ NBA LIVE (บาสเกตบอล) ภาพที่ 2.50 รูปแบบเกมอาเขต ท่ีมา: https://www.doomworld.com/ สืบคน้ เม่ือ 13 กมุ ภาพันธ์ 2561 10.เกมอาเขต เกมอาเขต (Arcade Game) คอื เกมทถี่ กู สร้างมาให้กบั เครื่องเกมตู้ โดยส่วนมากเกมประเภทน้ี มักจะใช้เวลาจบไม่นาน (ไมเ่ กิน 30 นาที หรือ ไมเ่ กิน 1 ช่ัวโมง) เน้นความเรียบงา่ ยของตัวเกม มกั มี เวลาจากดั ในการเลน่ และมักจะไม่มกี ารบนั ทึกความกา้ วหน้าในการเลน่ เกมจะบนั ทึกเพียงคะแนน สูงสดุ เทา่ นน้ั เกมประเภทนมี้ กั มีความทา้ ทายของระดบั ความยากง่ายดงึ ดดู ใจให้ผู้เล่นกลบั มาเลน่ ซ้า และใช้หลกั จติ วทิ ยาในการบอก \"คะแนนสูงสดุ \" ทผี่ เู้ ลน่ คนกอ่ นๆเคยทาไว้ ให้ผเู้ ลน่ ใหมๆ่ หาทาง ทาลายสถติ ิ Beat 'em up (หรอื เกมแนว Brawler) คอื เกมอาเขตแบบท่เี น้นการเดนิ ตามทางไปเรื่อยๆเพ่ือ เขา้ ปะทะกบั คูต่ ่อสู้ท่ีอยตู่ ามทางในระยะประชดิ มุมมองในเกมมักจะเปน็ ลักษณะการมองจากดา้ นข้าง และเย้ืองไปข้างบนเลก็ น้อย ทาให้ผู้เลน่ มองเห็นอาวธุ และไอเทมอืน่ ๆที่อยบู่ นพ้ืนได้อยา่ งชดั เจน และผู้ เล่นสามารถเดินขนึ้ ลงได้ 8 ทิศทาง มที ั้งแบบ 2มิติ และ 3มิติ เกมประเภทน้ีที่ไดร้ บั ความนยิ มไดแ้ ก่ เกม Double Dragon , Golden Axe และ Final Fight เปน็ ต้น

81 Shoot 'em up' คอื เกมอาเขตทีเ่ น้นการควบคุมตัวละครเพื่อยงิ ทาลายคตู่ ่อสู้จากระยะทไี่ กล ออกไป มีทั้งแบบมุมมองจากด้านบนและจากดา้ นขา้ ง เกมประเภทน้ีทีไ่ ดร้ ับความนยิ มได้แก่ เกม Space Invaders, Gradius และ Contra เปน็ ตน้ Rail shooters คอื เกมอาเขตท่ีมกั จะใชอ้ ปุ กรณ์ที่เรียกวา่ \"ปนื แสง\" ซง่ึ เป็นอุปกรณ์ควบคุมเกมท่ี มีรปู รา่ งเป็นปนื เกมจะคลา้ ยคลงึ กับ First Person Shooter แตต่ วั เกมจะบังคบั ทิศทางใหม้ ากกวา่ โดย ผเู้ ล่นจะตอ้ งยิงทาลายเปา้ หมายทปี่ รากฏบนหน้าจอ โดยใชป้ นื แสงเป็นตวั เลง็ และยิง บางเกมเล่นได้ 1 ผเู้ ลน่ บางเกมเลน่ ได้ 2 ผู้เล่น หรอื อาจมากกว่านัน้ เกมประเภทนี้ที่ได้รบั ความนยิ มได้แก่ The House of the Dead, Time Crisis และ Virtua Cop เป็นตน้ Touch Arcade คือเกมอาเขตทใ่ี ชก้ ารสัมผสั หนา้ จอในการเล่น ซื่งมชี นิดหนา้ จอแบบ LCD หรือ อินฟราเรด เชน่ KOT (King of touch) DJ Max technika 1, DJ Max technika 2 (อยู่ในชว่ งทดสอบ ในประเทศเกาหลี) ภาพที่ 2.51 รปู แบบเกมต่อสู้ ท่มี า : http://www.gamerevolution.com/ สืบคน้ เมอ่ื 13 กมุ ภาพนั ธ์ 2561 11.เกมตอ่ สู้ เกมต่อสู้ (Fighting Game) คอื เกมที่เป็นลักษณะเอาตัวละครสองตวั ขึ้นไปมาต่อสูก้ ันเอง ลักษณะเกมประเภทนจี้ ะเน้นให้ผู้เล่นใช้จังหวะและความแมน่ ยากดท่าโจมตตี า่ งๆออกมา จดุ สาคัญ ท่ีสุดในเกมต่อส้คู ือการตอ่ สูต้ ้องถูกแบ่งออกเป็นยกๆ และจะมีเพียงผูเ้ ลน่ เพยี งสองฝ่ายเท่านัน้ และตัว ละครทใี่ ช้จะต้องมคี วามสามารถทีต่ ่างกันออกไป เกมประเภทนี้ท่ีได้รบั ความนยิ มได้แก่ เทคเคน, สตรีท ไฟท์เตอร์, เดอะคิงออฟไฟท์เตอร์ส ปารต์ เ้ี กม

82 ภาพที่ 2.52 รปู แบบเกมปาร์ต้ี ทมี่ า: https://www.youtube.com/watch?v=KeCSHz-qzv4 สบื ค้นเมอ่ื 13 กมุ ภาพันธ์ 2561 12.ปารต์ เี้ กม (Party Game) คอื เกมทีม่ ีการบรรจเุ กมย่อยๆ มากมายเอาไว้ โดยในแตล่ ะเกม ย่อยจะมีกฎและกตกิ าท่ตี ่างกันออกไป โดยผ้เู ล่นจะต้องเข้าไปเล่นในเกมยอ่ ยน้นั ๆ และหาทางแข่งขนั กับผู้เล่นอ่ืนๆ ใหช้ นะ (ทัง้ คอมพวิ เตอร์และผ้เู ลน่ ทีเ่ ป็นมนุษยด์ ้วยกันเอง) จดุ ขายของปาร์ต้เี กมคือการ เลน่ เปน็ หมู่คณะ ซ่ึงจะสรา้ งความบนั เทิงได้มากกว่าการเล่นคนเดยี ว เกมประเภทนี้ท่ีได้รับความนยิ ม ไดแ้ ก่ Mario Party ภาพที่ 2.53 รูปแบบเกมดนตรี ทม่ี า: https://www.engadget.com/2010/08/16/ สบื คน้ เม่ือ 13 กุมภาพนั ธ์ 2561

83 13.เกมดนตรี เกมดนตรี (Music Game) คือเกมทีผ่ เู้ ล่นต้องใชเ้ สียงเพลงในการเลน่ ด่านต่างๆให้ชนะ ซง่ึ ผเู้ ล่น จะตอ้ งกดปุ่มใหถ้ ูกต้องหรอื ตรงจังหวะหรอื ตรงตาแหน่ง โดยใช้เสียงเพลงเป็นตวั บอกเวลาท่จี ะต้องกด เกมประเภทนที้ ี่ได้รบั ความนิยมได้แก่ Pop n' Music, โอ๊ทส์! ทาทาคาเอะ! โอเอนดนั แต่ใน ขณะเดียวกนั บางเพลงผเู้ ล่นจะต้องใช้อปุ กรณเ์ สริมซึ่งบางชิ้นก็เลยี นแบบมาจากของจริงเชน่ แดนซ์ แดนซ์ เรโวลชู ัน (แผ่นเต้น) , Guitar Hero (กตี าร)์ , Karaoke Revolution (ไมโครโฟน) , Rock Band (กลองชดุ , กตี าร,์ ไมโครโฟน) ภาพที่ 2.54 รปู แบบเกมเพอื่ การศึกษา ที่มา: http://games-photos-blog.blogspot.com/ สบื ค้นเมือ่ 13 กมุ ภาพันธ์ 2561 14.เกมเพ่อื การศึกษา เกมเพือ่ การศึกษา (Game for Education) คือส่งเสรมิ ในเรื่องของทางดา้ นการศึกษา โดยอาจ นาเนอื้ หาที่มตี ามบทเรียนนามาสร้างเปน็ เกมหรืออาจจะนาเนอ้ื หาสาระต่างๆท่นี อกเหนือจากตารา เรียนนามาประยุกต์ใช้ ซงึ่ ช่วยให้ผเู้ รียนเกดิ แรงกระตนุ้ ในการเรียนรู้ ซ่งึ สง่ ผลให้ผ้เู รียนเกดิ การพัฒนา หลายๆดา้ น ทั้งการเรยี น สงั คม ฯลฯ เชน่ Eternal Story (เกมต่อสู้ ) 2.2.2 เกมในปจั บุ นั ยคุ สมัยเปลยี่ นไปตามกาลเวลา การละเลน่ พนื้ บ้านของเด็ก เช่น การเลน่ ตี่จบั ต้ังเต โพงพาง งูกนิ หาง หมอ้ ขา้ วหมอ้ แกง กเ็ ลือนหายไปกบั เวลาที่ล่วงเลยไป ของเลน่ ใหม่ๆเข้ามาแทนท่ีตามการปรบั ตัว ไปของโลกยุคโลกาภวิ ัตน์ และ เกมส์คอมพิวเตอร์ ก็คือ นวัตกรรมแห่งยุคที่กาลงั ก้าวเขา้ มาสร้าง อิทธิพลต่อสังคมไทยมากข้ึนโดยลาดับ เมอ่ื พดู ถึง “เกมส์คอมพวิ เตอร์” อาจมีการคดิ กนั ไปต่างๆนานา แตณ่ .ทนี่ ี้ เกมสค์ อมพิวเตอร์จะถูกจากัดความวา่ เป็นเคร่ืองเลน่ ท่มี ีMicrochipเป็นสว่ นประกอบ อันถือ เป็นองค์ประกอบทสี่ าคญั ของคอมพวิ เตอร์ท่ัวๆไป ซ่ึงครอบคลุมถึง เกมสก์ ด(เกมสง์ ่ายๆ ซ่ึงเปน็ ชนิด

84 แรกของเกมส์คอมพิวเตอร์ที่ระบาดเข้ามาในประเทศไทย การควบคมุ เกมสท์ าโดยการใช้นว้ิ กด วีดโี อ เกมส(์ เลน่ กับเครือ่ งรับโทรทศั น์) และเกมสท์ ่ีเลน่ กับเครื่องคอมพิวเตอร์ รวมไปถงึ เกมส์หยอดเหรียญท่ี เลน่ ตามศูนยก์ ารค้าต่างๆ เป็นเวลานานกวา่ 15 ปมี าแลว้ ที่ เกมสค์ อมพวิ เตอรไ์ ดเ้ ข้ามาหยั่งเชงิ ตลาด ในประเทศไทย โดยการนาร่องของวีดโี อเกมส์ แต่เกมส์ทีเ่ ลน่ กบั คอมพวิ เตอร์เพง่ิ จะไดร้ ับความนิยม แพร่หลายในหมเู่ ยาวชนไทยเมือ่ 2-3 ปีทผี่ ่านมา มูลคา่ การตลาดของเกมส์คอมพวิ เตอร์ทนี่ บั วันแตจ่ ะ ขยายตัวขน้ึ อย่างรวดเร็วตามพัฒนาการท่ไี ม่หยุดยั้งของเทคโนโลยีและจินตนาการท่ีไมท่ ่ีส้นิ สุดของ มนษุ ย์จะนา่ สนใจและควรค่าแกก่ ารจับตามองแลว้ ปรมิ าณการบริโภคทีแ่ ทจ้ ริงของเกมส์คอมพวิ เตอร์ ยิ่งน่าสนใจทาการศึกษามากไปกวา่ เพราะการบริโภคท่แี ท้จริง(ทั้งเสียและไม่เสยี เงิน)เปน็ ไปอย่าง แพรห่ ลายทว่ั ไป ทุกทๆี่ มีเครอ่ื งคอมพวิ เตอร์ ย่อมต้องมีเกมส์คอมพวิ เตอร์ ในปี 2016 ที่ผ่านมา รายได้ ในอุตสาหกรรมเกมทั่วโลกมีสูงถึง 91,000 ลา้ นดอลลารส์ หรฐั และเซ็กเมนต์ท่ีเตบิ โตมากทีส่ ุดก็คอื โม บายเกม ตลาดเกมโมบายได้สว่ นแบง่ รายได้ไปมากถึง 18 เปอรเ์ ซ็นต์ หรือคิดเปน็ มลู คา่ 41 ล้าน ดอลลาร์ ซึง่ ก็ขับเคลอื่ นดว้ ยเกมยอดฮติ ต่างๆ ในช่วงปที ีผ่ ่านมา อย่างเชน่ โปเกมอน โก หรือ แคลช รอยลั ในขณะทเี่ กมในหมวดหมู่อืน่ ๆ อยา่ งเกมคอนโซล หรอื เกมพีซีเองก็เติบโตไม่แพ้กัน แถมเม่ือมี เทคโนโลยีใหม่ๆ เข้ามาอยา่ งวอี ารห์ รอื โลกเสมือนจริง กย็ ่งิ ทาให้วงการเกมเติบโตอยา่ งน่าสนใจมากขึน้ ทกุ ทีๆ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เกมกก็ ลายเปน็ เรือ่ งใหญม่ ากขึน้ เร่ือยๆ เราเป็นภมู ภิ าคท่ีมีอตั ราการ เตบิ โตของตลาดวดิ โี อเกมสูงท่ีสุดในโลก ซ่ึงถา้ หากพิจารณาดูเป็นรายประเทศแลว้ ประเทศที่ตดิ อนั ดบั เลน่ เกมมากทส่ี ุดในแถบนีม้ ีท้ังหมด 6 ประเทศ คือ สิงคโปร์ ฟลิ ิปปินส์ อนิ โดนเี ซีย ไทย มาเลเซีย และ เวยี ดนาม สานักงานส่งเสรมิ อุตสาหกรรมซอฟต์แวร์แหง่ ชาติ (องค์การมหาชน) หรอื SIPA ที่จบั มือกบั สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย หรอื TDRI ทาการสารวจตลาด และสถติ ใิ นอุตสาหกรรม ดจิ ติ อลคอนเท้นต์ และในปีนี้ก็มีข้อมลู สาคญั ๆ และความเคล่ือนไหวในรอบปี 2557-2558 เกย่ี วกบั วงการเกมท่นี า่ สนใจในหลายๆ แง่มุมรวมถึงทิศทางวงการเกมในบา้ นเราวา่ ในปหี น้าแนวโนม้ จะเปน็ อย่างไร ทาง SIPA ไดท้ าข้อมูลอา้ งอิงจากปี 2557 ตลาดเกมไทยโตขนึ้ จากปี 2556 ถงึ 14.7% ด้วยมลู ค่า รวม 7,835 ลา้ นบาท และคาดการวา่ เมือ่ สนิ สดุ ปี 2558 น้นั ตลาดจะโตข้นึ ถึง 15% และน่าจะขยายได้ ถึง 26.1% ในปี 2559 ข้อมลู ในปี 2557 ทาง SIPA แจง้ วา่ ตลาดเกมออนไลนย์ ังคงมาแรงเปน็ อนั ดับหนึ่ง ในบา้ นเราดว้ ยมลู คา่ ตลาดรวมสงู ถงึ 5,732 ลา้ นบาท ทางด้านเกมมือถือก็มาแรงแบบก้าวกระโดดจาก ปี 2556 ท่มี ลู ค่าตลาดอยทู่ ี่ 143.9 ล้านบาทเพิ่มมาเป็น 1,697.3 ลา้ นบาท ส่วน PC Offline อยทู่ ่ี 180.1 ล้านบาท จากผลสารวจบอกว่าวยั รุ่นในประเทศไทยช่วงอายุ 15-19 เล่นเกมมากท่สี ุดในประเทศสูงถงึ

85 41% รองลงมาคือวัยมหาลัยอายุ 20-24 ปีท่ี 39% และตามมาดว้ ยวัยทางาน 25-30 ปีอยทู่ ่ี 12% เหน็ ได้ชดั เลยว่าวยั ทางานนั้นเร่มิ ที่จะเลน่ เกมมากข้ึนเนื่องจากการเข้าถึงเกมงานข้นึ เพราะทุกคนแทบจะใช้ Smart Phone กนั หมดแล้ว สาหรบั ผลสารวจในปนี ้ีเร่อื งแนวเกมที่มีคนเล่นมากทส่ี ดุ นนั้ จะถูกแบง่ ออกเปน็ 2 ประเด็นคือกลุ่ม ท่ไี ม่ใช่ Hard Core เกมเมอร์คือเนน้ เล่นเกมบนมือถือเปน็ หลกั และกลมุ่ Hard Core เกมเมอรค์ ือกลมุ่ ที่เล่นเกม Online บน PC เป็นหลกั ซ่งึ ผลออกมาคือเกมแนว Casual นั้นมาแรงในกล่มุ คนเล่นเกมมือ ถอื สูงถึง 74% ในส่วนของ Hard Core เกมเมอร์จะเล่น MOBA สูงเปน็ อนั ดับ 1 ท่ี 59% รองลงมาเป็น FPS และ MMORPG เกมออนไลน์ เกมออนไลน์ (Online Game) คอื เกมท่ีเปน็ ลกั ษณะที่มีผูเ้ ล่นหลายคน ผ่านระบบอินเทอร์เน็ต โดยทจ่ี ะมตี วั ละครเล่นแทนตัวเรา มีการพดู คยุ กนั ในเกม สรา้ งสังคมช่วยกันตอ่ สู้ เก็บประสบการณ์ หรอื โดยเกมออนไลนส์ ่วนมากจะเปน็ เกมประเภท MMORPG ซ่ึงผเู้ ล่นแตล่ ะคนจะสวมบทบาทเป็นตัว ละครตวั หนง่ึ ในโลก สร้างสงั คมออนไลน์ ในเกมสามารถสร้างห้องขนึ้ มาเพ่ือพดู คุยแลกเปลี่ยน มกี ารส่ง ขอ้ ความถงึ กันได้ในเกม เกมออนไลน์ เกมแรกทเี่ ปดิ ใหบ้ ริการในประเทศไทยคือเกม King of Kings 2.3 การออกแบบคาแรคเตอร์ ภาพที่ 2.55 รูปตัวอย่างคาแรคเตอร์ ทมี่ า : http://violetbrucedrawings.tumblr.com/ สบื คน้ เมอื่ 13 กมุ ภาพันธ์ 2561 นักเขียนการ์ตูน ไม่วา่ จะเป็นแบบสองมติ ิ จะสร้างสรรคห์ รอื ออกแบบตวั ละครการต์ ูนเพ่อื ใช้ ประโยชนต์ ่างๆ กนั กาหนดเรอ่ื งราวของภาพการ์ตูนท่ีจะเขียน รา่ งภาพลงบนกระดาษแขง็ หรือ

86 กระดาษเพื่อเขยี นภาพจากความทรงจา จากจนิ ตนาการหรอื จากแบบโดยใชเ้ คร่ืองมอื เช่น ปากกา พู่กัน เปน็ ตน้ วาดตวั ละครการ์ตูนด้วยดินสอในข้ันตอนน้ีเรยี กวา่ Freehand คือการวาดลายเสน้ ด้วย มอื สเกต็ ภาพตวั การ์ตนู ด้วย แลว้ ลงสีจากโปรแกรมการวาดภาพด้วยคอมพวิ เตอร์ การจะเร่มิ ต้นออกแบบคาแรคเตอรห์ รือตวั ละครการ์ตนู ได้นัน้ เรม่ิ จากการตโี จทยจ์ ากบท สร้างสรรคค์ าแรคเตอร์ของตวั ละครน้ันๆ การตโี จทย์หรือนาบทมาศึกษาวิเคราะห์ค้นหาบคุ ลิกลักษณะ ของตวั ละครสว่ นมากมักต้องดทู ง้ั บคุ ลกิ ลักษณะภายนอกและบุคลิกลักษณะนิสัยใจควบค่กู ัน คอื รูปร่าง หน้าตาภายนอกและจิตใจภายในแตเ่ ม่ือเป็นตัวละครแล้วตอ้ งเป็นตวั ละครทีม่ ีชีวติ ไมว่ า่ จะเป็นคนหรือ สัตว์สรุปข้ันตอนไดด้ ังน้ี การออกแบบคาแรคเตอร์ โดยการวเิ คราะหห์ าคาแรคเตอร์จากบท หรือจาก Concept โดยการ หาแหลง่ ข้อมูลอา้ งอิงทจี่ ะใชเ้ ป็นฐานข้อมลู อา้ งองิ ในการคดิ ออกแบบตวั ละครเพ่ือใหต้ ัวละครมีความ สมบูรณ์มากทสี่ ุดใสท่ ่าทางและแอ็คชั่นใหก้ ับตัวละคร หลังจากนัน้ คือการพัฒนาจากตวั การต์ ูนที่อยใู่ น หนา้ กระดาษให้อยใู่ นโปรแกรมคอมพิวเตอร์ ทส่ี าคญั ต้องคานงึ ว่าตัวละครทีท่ าขนึ้ มันสญู เสยี เอกลกั ษณ์ และเสนห่ จ์ ากต้นเคา้ เดิมหรือไมห่ รอื จากแหล่งที่มาหรอื ไม่ คาแร็คเตอรด์ ีไซเนอร์ ส่วนใหญ่เห็นตรงกนั ว่าการสร้างตัวละครในลาดบั ต้นๆ ส่ิงแรกทตี่ ้องทาคือดปู ระเภทของงานก่อนว่างานนี้เป็นงานอะไรหรอื การอา่ นโจทย์ตัวหนังสือทีไ่ ดม้ าวา่ โครงเรอื่ งเปน็ อยา่ งไร คอื การกาหนด Theme และกาหนด Point ของงานวา่ ต้องการโครงเร่ืองอยา่ งไร โครงเรื่องจะประกอบไปด้วยการเลา่ เร่ืองทบ่ี อกถงึ เน้ือหาเรอ่ื งราว ทกุ อย่างทง้ั ตัวละคร ลาดับเหตกุ ารณ์ ฉาก แนวคิด และที่สาคญั ควรพิจารณาวา่ การเลา่ เรอื่ งควรจะมี การหกั มุมมากนอ้ ยเพยี งไร สามารถสร้างความบนั เทงิ ได้หรือไม่และความน่าสนใจนส้ี ามารถทาให้ผชู้ ม รูส้ ึกประทับใจ หลงั จากนั้นจะเป็นการโฟกัสทตี่ ัวละครตวั เอก ตวั ละครรอง และตัวละครอ่ืนๆ ลดหลั่น กนั ตามความสาคัญและความเกี่ยวข้องกนั ในข้ันตอนของการสร้างหรือดีไซน์ตัวละครแต่ละตัวตวั กต็ ้อง ดวู า่ เปน็ คนหรอื สัตว์ แม้กระทงั่ สงิ่ ของเครื่องใช้ท่ีมาคู่กบั ตัวละครนัน้ ๆ ทุกอย่างตอ้ งดีไซน์ออกแบบให้ ดว้ ย ในข้นั ตอนนีจ้ ะมีการศึกษาค้นคว้าหาข้อมลู แวดลอ้ มเกยี่ วกับตวั ละครนัน้ ๆ อย่างลึกซึ้งละเอียด จากแหล่งอา้ งอิงตา่ งๆ ผสมผสานกบั จินตนาการ ท้ังจากการศึกษาบทสนทนาของตัวละครเพื่อนามาตี วิเคราะห์ ยกตวั อย่างดีไซนพ์ ระเอกทเี่ ป็นเป็ด ต้องหา Reference กอ่ นว่าเป็ดนี่หน้าตารปู ร่างเป็น อย่างไร ตั้งแตเ่ ปด็ ท่มี ันเปน็ เป็ดจรงิ ๆ เป็ดท่ีเป็นการ์ตูนไปแล้ว และอะไรเกย่ี วกบั เปด็ ทง้ั หมด ต้องไปหา Reference มาให้ได้มากที่สดุ อาจต้องไปดชู ีวติ เป็ดจริงๆ Reference มีภาพนิ่ง ภาพจรงิ เปน็ คลปิ วีดโี อ ภาพเคลือ่ นไหวการเดนิ ของเปด็ การขยับปากหรือว่าแม้แตเ่ สยี ง คอื เอกสารอ้างอิง แหลง่ อา้ งอิงทกุ อยา่ งในกระบวนการสร้างหรอื ดไี ซน์ตัวละคร ขนั้ ตอนการดไี ซนค์ าแร็คเตอร์แรงบนั ดาลใจในการสร้าง ตวั ละคร

87 ไอเดีย ( Idea ) หรอื บางคนอาจใชค้ าวา่ แรงบนั ดาลใจ ( Inspiration ) ซึ่งจะเปน็ ส่งิ แรกที่ สร้างสรรค์จากจินตนาการและความคดิ ของตนเองว่าผู้ชมควรเปน็ ใคร อะไรท่ีตนเองต้องการให้ผูช้ ม ทราบภายหลังจากทช่ี มไปแล้วควรให้เรือ่ งท่สี ร้างออกมาเป็นสไตล์ไหน ซ่งึ อาจจะมาจากประสบการณ์ ที่ได้อ่านได้พบเห็น และสง่ิ ตา่ งๆ รอบตัว เป็นตน้ อยา่ งไรกต็ าม นักออกแบบตัวละครมกั กล่าวเปน็ เสยี งเดยี วกันว่า แรงบนั ดาลใจในการสร้างตัว ละครสาหรบั พวกเขาแล้วมันมาจากทุกที่ ทุกเวลา ทุกส่งิ แวดล้อม ทกุ ส่งิ ทุกอย่างท่ีอย่รู อบตวั ของพวก เขาในขณะที่เป็นโอกาสนอ้ ยท่ีแรงบันดาลใจจะเกิดจากการคิดข้ึนได้เองหรือ จๆู่ ไอเดียก็ผุดโผลข่ น้ึ มา ณ ชว่ ยเวลาใดเวลาหนึง่ ในขณะทีน่ ักออกแบบ สร้างตวั ละครบางคนก็ยอมรับว่าในการสร้างตัวละครนัน้ พวกเขาต้องแสวงหาแรงบันดาลใจด้วยวธิ กี ารต่างๆนานารวมไปถึงการหาแรงบันดาลใจหนงึ่ เฉพาะ ชน้ิ งานนนั้ ๆคือหมายความวา่ เม่ือจะสร้างงานสกั ชน้ิ กห็ าแรงบนั ดาลใจเฉพาะงานน้นั ๆในทางตรงกนั ข้ามแรงบันดาลใจทัว่ ไปมักเกิดจากประสบการณ์ที่สะสมมา ความชอบและความสนใจเฉพาะด้าน สิ่งแวดล้อมรอบตัวผู้คนใกลช้ ิด คาพดู สนทนา การอ่านหนังสอื ทีเ่ กี่ยวกับการออกแบบการใช้เวลาวา่ งใน ร้านหนังสอื แรงบันดาลใจมาจากทกุ สิ่งทุกอย่าง 2.3.1หลกั การการออกแบบคาแรคเตอร์ ตามปกติแลว้ ถ้าพดู ถงึ การออกแบบตวั ละคร หลายๆ คนคงนกึ ถึงการวาดตวั ละครนา่ รักๆ หรือ สวยๆ เท่ๆ เอาไปใชง้ าน แต่จริงๆ แลว้ การออกแบบตัวละครตอ้ งทาการบ้าน หาข้อมลู กันมากกว่าน้นั ตวั ละครทไี่ ดจ้ ึงจะดูดี มชี ีวติ จติ ใจ และเปน็ ท่ีประทับใจของคนดซู ง่ึ ในบทนี้ จะแนะนาการทาตวั การต์ นู ให้ดดู มี ชี วี ติ จิตใจ 1) รเู้ กีย่ วกับการออกแบบตวั ละคร เรอื่ งราวท้งั หมดของการ์ตูนแอนเิ มชนั จะถา่ ยทอดโดย นักแสดงหรือตัวละครเปน็ หลัก โดยการพดู การกระทาท่แี สดงออก รวมท้งั ความสัมพนั ธ์กับตัวละครตวั อ่นื ๆ ซงึ่ สามารถบง่ บอกถึงบุคลิกลกั ษณะของตัวแสดงโดยแบ่งออกเป็น 3 ลกั ษณะ คือ บุคลิกแบบจา ลอง และ บุคลกิ ลกั ษณะเฉพาะตวั 1) บุคลิกแบบจาลอง หมายถงึ บุคลิกลกั ษณะทว่ั ๆไป ซึ่งอาจจะไม่ เป็นจรงิ ในขณะท่ีคนอนื่ ๆ มักจะคาดเดาว่าคนในบุคลกิ แบบนน้ั จะมีนิสัย อาชพี ฯลฯ อย่างไร น่นั คือ การประเมินตัวละครท่ีเหน็ จากบุคลิกภาพภายนอก เชน่ คนทใ่ี ส่แว่นหนาๆ จะเปน็ พวกหนอนหนงั สอื เป็นต้น 2) บคุ ลิกลักษณะพเิ ศษเฉพาะตวั หมายถงึ บุคลิกพเิ ศษเฉพาะตัว ของตวั การ์ตูน ตัวการต์ นู ทดี่ คี วร มเี อกลักษณ์ของตวั เอง เพื่อใหค้ นดูสนใจ จดจา และติดตาม เชน่ ตวั ละครคนแคระทง้ั เจ็ด ในภาพยนตร์ เรอ่ื งสโนว์ไวท์แต่ละตวั จะมีบุคลิกทแี่ ตกตา่ งกนั ไป ทง้ั นี้เราสามารถใช้บุคลิกพเิ ศษของตัวละครแต่ละตวั เพม่ิ สีสนั ให้กบั เน้ือเรื่องของการต์ ูนได้ดว้ ย