สวนพฤกษศาสตร์ในโรงเรียน

ประกอบวชิ า ว 32101 เทคโนโลย2ี ครูผู้สอน คอื ครูรัชชนก วงศ์เขยี ว

คานา หนงั สอื อิเลก็ ทรอนิกส์เรื่องสวนพฤกษศาสตร์เร่ืองนีจ้ ดั ทาขนึ ้ เพ่ือใช้ ประกอบวชิ า ว 32101 ซงึ่ เนือ้ หาจะประกอบไปด้วยต้นไม้และดอกไม้ใน โรงเรียนวงั เหนือวิทยา ผ้จู ดั ทาหวงั เป็นอย่างยิ่งวา่ จะเป็นประโยชน์ตอ่ ผ้ทู ่ีศกึ ษาได้เป็นอย่างดี นางสาว ภทั รวดี เกิดมลู นางสาว ภทั รวดี อวดผิว ผ้จู ดั ทา

มาดูกนั เลยวา่ มีตน้ อะไรกนั บา้ งง...

ดอกชบา สรรพคุณทางยาและประโยชน์ ในคมั ภีร์อายรุ เวท พดู ถึงสรรพคุณของดอกชบาวา่ ช่วยฟอก โลหิต บารุงจิตใจใหแ้ ช่มชื่น บารุงผวิ พรรณ นอกจากน้ียงั ช่วยรักษาและบรรเทาโรคเกี่ยวกบั ไต และโดยเฉพาะโรค เกี่ยวกบั ระบบสืบพนั ธุ์ของผหู้ ญิง เช่นเสียเลือดประจาเดือน มากเกินไป ประจาเดือนมาไม่สม่าเสมอ รวมท้งั ปัญหาเรื่อง ระดูขาวไม่เพยี งแต่ดอกชบาเท่าน้นั ที่ใชเ้ ป็นยาดีของอินเดีย ส่วนอื่นๆของชบายงั ใชเ้ ป็นยารักษาโรคไดด้ ว้ ย อยา่ งเช่น เปลือกตน้ ชบาใชร้ ักษาโรคผวิ หนงั ที่เกิดจากเช้ือรา ใบชบาใช้ แกแ้ ผลไฟไหมน้ ้าร้อนลวก บารุงผม

ต้นชาทอง ช่ือวทิ ยาศาสตร์ : Duranta erecta L. ชื่อวงศ์ : VERBENACEAE ชื่อสามญั : Golden Dewdrop ,Japan Camillia ,Pigeon berry ,Sky flower ชื่อพนื้ เมอื ง : เทียนทอง ,พวงม่วง ,เทียนพญาอินทร์ ถนิ่ กาเนิด : อเมริกา เขตร้อน การกระจายพนั ธ์ุ : - ในประเทศไทย พบในทวั่ พ้ืนที่ เขตร้อน -ในประเทศอื่น ๆ ประเทศในเขต ร้อน 1.นิยมปลกู เพือ่ เป็นไมป้ ระดบั ตน้ และ เพ่อื ชมดอก 2.ใบสดใชห้ า้ มเลือด แกฝ้ ีฝักบวั แก้ อกั เสบบวมเป็นหนอง 3.เมลด็ แหง้ ใช้ ชงน้ารับประทานแกไ้ ข้ มาลาเรีย แกช้ ้าใน

ดอกพุด ชื่อสามญั : Gerdenia Crape Jasmine ช่ือวทิ ยาศาสตร์: Gardenia jasminoides ชื่อพนื้ เมอื ง: ตน้ พดุ ศุภโชค , ตน้ พดุ แคระ ลกั ษณะทวั่ ไป เป็นพรรณไมย้ นื ตน้ ขนาดเลก็ ลกั ษณะเป็นพมุ่ เต้ีย ลาตน้ สูง1-3 เมตร ผวิ ลา ตน้ มีสีขาวเทา แตกก่ิงกา้ นออกใบรอบตน้ ใบเป็นใบเดี่ยว แตกออกเป็นคู่ ตรงกนั ขา้ ม ตามขอ้ ของก่ิง ลกั ษณะของใบเป็นรูปมนรี ปลายใบแหลม ผวิ ใบเรียบสีเขียวยาว 8-12 ซม. ดอกเป็นดอกเด่ียว ออกตามปลายยอดหรือ ปลายก่ิง ช่อหน่ึงมี 5-6 ดอก แลว้ แต่ชนิดพนั ธุ์ ดอกมีกล่ินหอมสีขาวหรือ เรียงเป็นช้นั เดียวแลว้ แต่ชนิดพนั ธุ์ ดอกบานมีความโต 2-5 ซม. ออกผลเป็น ฝักรูปกระบอกแหลมโคง้ ภายในมีเมลด็ 3-5 เมลด็

ต้นมะค่าโมง วงศ์ : Leguminosae ช่ือวทิ ยาศาสตร์ : Afzelia xylocarpa (Kurz) Craib. T ประโยชน์ 1. ไม้มะคา่ โมงเป็นไม้เนือ้ แข็ง เนือ้ ไม้มีลวดลายสวยงาม เนือ้ ไม้สีนา้ ตาลอมแดง นิยมใช้แปรรูปเป็นไมแ้ ผน่ ปูพ้นื ไมว้ งกบ เสาบา้ น และไมช้ ายคาสาหรับก่อสร้างบา้ น และเฟอร์นิเจอร์ ต่างๆ 2. เปลือกมะค่าโมงมีน้าฝาด นิยมใชส้ าหรับฟอกหนงั 3. ฝักอ่อนนาเน้ือเมลด็ มาตม้ รับประทาน ท้งั รับประทานเป็น ของคบเค้ียว และรับประทานคู่กบั อาหารอ่ืนๆ 4. เมลด็ แก่นามาเผาไฟหรือคว่ั รับประมาณ เน้ือเมลด็ ใหร้ สมนั

เฟ่ื องฟ้ า ชื่อวทิ ยาศาสตร์ : Bougainvillea spp. วงศ์ : NYCTAGINACEAE ชื่อสามญั : Paper Flower ช่ืออ่นื : ตรุษจีน ดอกกระดาษ * ประวตั ิเฟื่ องฟ้ า : เฟื่ องฟ้ าถูกคน้ พบคร้ังแรกในประเทศบราซิลโดยนกั พฤกษศาสตร์ชาวฝร่ังเศสราวปี ค.ศ.1766-1769 และไดถ้ ูกนาไปปลกู ยงั ส่วนต่างๆ ของโลก เร่ิมจากยโุ รป อเมริกาเหนือและเอเซียร์ สาหรับใน ประเทศไทยมีการนาพนั ธุเ์ ฟื่ องฟ้ าเขา้ มาจากสิงคโปร์คร้ังแรกราวปี พ.ศ.2423 ในสมยั รัชการที่ 5 และมีการนาเขา้ จากต่างประเทศมากมาย จนถึงปัจจุบนั พนั ธุ์เฟื่ องฟ้ าในประเทศไทยมีไม่นอ้ ยกวา่ ต่างประเทศ เน่ืองจากเฟื่ องฟ้ าเจริญเติบโตไดด้ ีในประเทศไทยแลว้ ยงั เกิดการกลาย พนั ธุ์เกิดเป็นพนั

แคฝรั่ง เป็นไม้ยืนต้นพลดั ใบขนาดเลก็ ถงึ ขนาดกลาง นิยมปลกู เพ่ือ เป็นไม้ประดบั ดอก เน่ืองจาก ออกดอกเป็นช่อใหญ่หลงั การ หลน่ ร่วงของใบ ดอกมีสขี าวหรือชมพอู มขาว แลดสู วยงาม รวมถงึ เพื่อการรับประทานดอก โดยนามาประกอบอาหาร ได้หลากหลายชนิด ปัจจบุ นั เป็นที่นิยมปลกู มากทงั้ ใน สถานท่ีสาธารณะหรือราชการ สถานที่ท่องเท่ียว ตาม บ้านเรือน และหวั ไร่ปลายนา

ดอกลีลาวดี ช่ือวทิ ยาศาสตร์ Plumeriaalba L. วงศ์ APOCYNACEAE ชื่อสามญั Plumeria, Frangipani, Temple tree ชื่ออน่ื ๆ ลน่ั ทม , จาปา, จงป่ า (กาญจนบุรี), จาปาลาว (ภาคเหนือ), จาปา ขาว (ภาคอีสาน), จาปาขอม (ภาคใต)้ , ไม้ จีน (ยะลา) , มอยอ (นราธิวาส),จาไป (เขมร) เป็นตน้ ลกั ษณะทางพฤกษศาสตร์ ลีลาวดีเป็นไมด้ อกที่มีสีสนั สวยงาม ไม่หลากหลายสีใหเ้ ลือกสรร ไม่วา่ จะ เป็น ขาว เหลืองอ่อน แดง ชมพู ฯลฯ บางดอกกม็ ีมากกวา่ 1 สี นอกจากน้ี ความพเิ ศษของลีลาวดีที่หลาย ๆ คนตกหลุมรัก น่าจะเป็นกล่ินหอมนุ่ม ๆ ของมนั ท่ีไม่หอมเตะจมกู จนเกินไป แต่หอมหวานกาลงั ดี อีกท้งั บางคนยงั ช่ืนชอบลกั ษณะลาตน้ ที่กิ่งกา้ นกระจายไม่แน่นหนา ทาใหแ้ สงและเงาจาก ดวงอาทิตยส์ ่องผา่ นมาไดร้ าไร ๆ

ต้นพญาสัตบรรณ ช่ือวทิ ยาศาสตร์ Cerbera odollam สรรพคุณ Gaertn. 1. เมลด็ มีสรรพคุณช่วยบารุงหวั ใจ วงศ์ 2. รากมีสรรพคุณช่วยแกล้ ม แกล้ มใหก้ ระจาย APOCYNACEAE ขบั เสมหะ แกอ้ าเจียน ช่ือสามัญ Pong pong 3. แก่นมีรสเฝ่ือน สรรพคุณช่วยกระจายลม tree / Grey milk กระจายเลือด กระจายลมอนั ฑพฤกษ์ แกล้ มอณั ฑ พฤกษ์ (ลมที่ทาใหเ้ คลื่อนไหวไม่ได)้ wood / sea mango / 4. ดอกมีรสเฝื่อน ใชแ้ กร้ ิดสีดวงทวาร ช่วยแก้ suicid tree โลหิตพิการ แกไ้ ขต้ วั ร้อน ชื่ออน่ื ๆ ตีนเป็ด ตีนเป็ดน้า ตุม สงั่ ลา 5. ใบมีรสเฝื่อน สรรพคุณช่วยแกไ้ ขห้ วดั แกไ้ ข้ นิเวศวทิ ยา ข้ึนไดด้ ีใน ตวั ร้อน ที่ดินเลนแขง็ น้าทะเลท่วมถึง 6. เปลือกตน้ และท้งั ตน้ มีสรรพคุณเป็นยาแกไ้ ข้ บางคร้ังบางคราว หรือ พบข้ึน ไขห้ วดั แกไ้ ขเ้ พ่ือดีพิการ แกห้ วดั แกห้ ลอดลม ตามริ มชายฝ่ังแม่น้ าที่เป็ นดิน อกั เสบ ช่วยแกอ้ าการบิด ช่วยสมานลาไส้ ช่วยแก้ เลนนา้ ท่วมถึงอิทธิพลของน้า น่ิว ขบั น่ิว กร่อยทวั่ ไป ออกดอก - ผล ตลอดปี 7. น้ามนั จากเมลด็ ใชท้ ามีสรรพคุณแกห้ วดั 8. ผล เมลด็ ใบ เปลือกตน้ และท้งั ตน้ มีสรรพคุณ ทาใหอ้ าเจียน ใชเ้ ป็นยาถ่าย ยาระบาย 9. ใบใชเ้ ป็นยาฆ่าพยาธิ ส่วนเปลือกตน้ ใชข้ บั พยาธิไสเ้ ดือน 10. ยางสดจากตน้ เม่ือนามาผสมกบั น้ามนั ตน้ ไม้ ยางนา ผสมเคี่ยวใหส้ ุก ใชเ้ ป็นยาแกแ้ ผลเน่าเรือ้ รัง

อินทนิล ชื่อวิทยาศาสตร์ : Lagerstroemia macrocarpa var macrocarpa ช่ือวงศ์ : LYTHRACEAE ชื่อสามญั : Inthanin bok ช่ือทอ้ งถิ่น : อินทนิลบก (กลาง) ; กากะเลา (อุบลราชธานี) ; กาเสลา (ตะวนั ออกเฉียงเหนือ) ; จอ้ ล่อ , จะล่อ , จะล่อหูกวาง (เหนือ) ; ปะหน่าฮอ , ซีมุง (แม่ฮ่องสอน) ลกั ษณะลาต้น : เป็นไมต้ น้ ผลดั ใบ สูงประมาณ 5- 12 เมตร เป็นไมท้ รงพมุ่ เปลือกสีน้าตาล ผวิ เปลือกตน้ แตกเป็นร่องต้ืนใหใ้ บดก เป็นไมท้ ่ีใหร้ ่มเงา ลกั ษณะใบ : เป็นใบเดี่ยว รูปไข่กลบั ออกตรงขา้ มกนั ขอบใบเรียบ ปลาย แหลม โคนมน ผวิ ใบมนั และหนา สีเขียวเขม้ กวา้ ง 10-15 ซม. ยาว 20-27 ซม.ใบเป็นพืชอาหารของหนอน ผเี ส้ือกลางคืน ลกั ษณะดอก : ออกดอกเป็นช่อท่ีปลายก่ิง ดอกตมู เป็นกอ้ นกลมขนาด 1 ซม. ดอกอินทนิลบกมีหลายสี เช่น ม่วงเขม้ ม่วงอ่อน ชมพอู มม่วง ชมพอู ่อน เกือบขาว มีกลีบดอก 6 กลีบ รูปทรงดอก คอ่ นขา้ งกลม ขอบกลีบหยกั ยน่ แผน่ กลีบบางและนิ่ม โคนกลีบเรียวเป็นกา้ น เช่ือมกบั กลีบรองที่เป็นรูปถว้ ย กลีบรองปลายแฉก 6 แฉก สีน้าตาลแดงเมื่อดอกบานเตม็ ท่ีเสน้ ผา่ ศูนยก์ ลาง 5- 10 ซม. จะออกดอกช่วงเดือนมีนาคม-พฤษภาคม ลกั ษณะผล : เป็นรูปกลมรี เปลือกแขง็ เมื่อผลแก่จะแตกออก มีเมด็ ดา้ นใน เป็นจานวนมาก (ส่วนใหญ่ใน 1 ผล จะมีเมด็ 6 เมด็ )

ดอกราชพฤกษ์ ชื่อสามญั : Golden Shower,Indian Laburnum,Pudding Pipe tree ช่ือวทิ ยาศาสตร์ : Cassia fistula L. ชื่อพนื้ เมือง : ชยั พฤกษ์ ราชพริก คนู (ภาคกลาง)คูน (อีสาน) ชยั พฤกษ์ ลกั เคย, ลกั เกลือ (ใต)้ ชยั พฤกษ์ คนู ลมแลง้ (ภาคเหนือ) สรรพคุณทางยา - ใบ สามารถนามาใชใ้ นการฆ่าเช้ือโรคได้ - เปลือกและใบ บดผสมกนั ใชท้ าฝี และเมด็ ผนื่ ตามร่างกาย - ดอก ช่วยแกแ้ ผลเร้ือรัง ใชเ้ ป็นยาถ่าย ยาระบาย ช่วยหล่อล่ืนลาไส้ รักษาโรคท่ี เก่ียวกบั กระเพาะอาหาร - ฝัก สาหรับฝักอ่อน สามารถใชข้ บั เสมหะได้ ส่วนฝักแก่ เน้ือสีน้าตาลดามีรส หวาน นามาตม้ กบั น้า และเติมเกลือเลก็ นอ้ ย ดื่มก่อนนอน หรือก่อนรับประทาน อาหาร สามารถใชเ้ ป็นยาระบายได้ นอกจากน้นั ฝักแก่ยงั มีสารที่ออกฤทธ์ิต่อระบบ ประสาทของแมลง เมื่อนาฝักมาบดผสมน้าแช่ทิ้งไวป้ ระมาณ 2-3 วนั สารละลายที่ กรองไดส้ ามารถฉีดพน่ กาจดั แมลง และหนอนในแปลงผกั ได้ - รากและแก่น เป็นยาขบั พยาธิ

จดั ทาโดย น.ส. ภทั รวดี เกิดมูล เลขท่ี6 ช้นั ม.5/3 E-mail [email protected] น.ส. ภทั รวดี อวดผวิ เลขท่ี7 ช้นั ม.5/3 E-mail [email protected]