รูปเล่มรูปแบบพหุปัญญาด้านศิลปะ

แนวทางการถอดบทเรียนโรงเรียนที่มีความโดดเดน่ ดา้ นการจดั การเรียนการสอนเพอื่ พฒั นาพหุปญั ญารายบุคคลทงั้ ๙ ดา้ น โครงการพัฒนาหลกั สูตรและกระบวนการเรยี นรใู้ นศตวรรษท่ี ๒๑ โดยการน้อมนาพระบรมราโชบายด้านการศกึ ษาของรชั กาลที่ ๑๐ ด้วยพหปุ ัญญาสู่การปฏิบตั ิ สานักงานเขตพื้นทีก่ ารศึกษาประถมศึกษาศรสี ะเกษ เขต ๓ ส่วนที่ ๑ ข้อมูลท่ัวไป โรงเรียน บ้านติม(พันธพ์ ทิ ยาคม) ผ้อู ำนวยกำรโรงเรียน นายอนุสรณ์ จัตตุเรศ E-Mail anusorn๑๘๑๑๒๕๒๑@gmail.com หมำยเลขโทรศัพท์ ๑๖๑๗๖๑๘๑๑๖ เปดิ สอนระดบั ชนั้ อนบุ าล ๒ - ประถมศกึ ษาปีที่ ๖ จำนวนครู ๙ คน จำนวนนกั เรียน ๑๒๙ คน สว่ นที่ ๒ รายละเอียดการถอดบทเรยี นของโรงเรียนท่ีมีความโดดเดน่ ๒.๑ ความโดดเดน่ พหุปัญญาด้านมิติสมั พนั ธ์ (Visual-Spatial intelligence) ๒.๒ ช่อื โครงการ / กระบวนการ การส่งเสริมความเปน็ เลิศดา้ นศลิ ปะของผเู้ รยี นในรูปแบบพหปุ ัญหาดา้ นมิติสัมพันธ์ (Visual- Spatial Intelligence) ๒.๓ ข้อมูลพืน้ ฐานของโรงเรยี น ๑) ข้อมลู ท่ัวไป โรงเรียนบ้ำนติม(พันธ์พิทยำคม) กลุ่มโรงเรียนสะเดำใหญ่ตำอุดศรีตระกูล ตั้งอยู่บ้ำนติม ม.๑ ต.สะเดำใหญ่ อ.ขุขันธ์ จ.ศรีสะเกษ เปิดสอนตั้งแต่ระดับช้ันอนุบำล ๒ ถึงช้ันประถมศึกษำปที ่ี ๖ มผี ู้บริหำร ๑ คน ครู ๘ คน พนกั งำนรำชกำร ๑ คน ลกู จ้ำงประจำ ๑ คน และจ้ำงเหมำบริกำร ๑ คน มนี กั เรียนทั้งสนิ้ ๑๒๙ คน ๒) ศักยภาพของโรงเรยี น มีกำรบริหำรจัดกำรในกำรส่งเสริมให้นักเรียนมีควำมเป็นเลิศด้ำนศิลปะ ได้แก่ ด้ำนบุคลำกร งบประมำณ และเวทใี นกำรแสดงควำมสำมำรถดำ้ นศิลปะ ๓) ข้อจากัดของโรงเรียน ยังมีนักเรียนและผู้ปกครองบำงส่วนที่ยังไม่เห็นควำมสำคัญของกำรเรียนศิลปะทำให้กำร พฒั นำนกั เรียนยงั ทำไดไ้ ม่เต็มศกั ยภำพ ๒.๔ การสนับสนุนจากภาคเี ครอื ข่าย ๑) ธนาคารไทยพาณชิ ย์ (SCB) ๒) บริษทั ปูนซเิ มนต์ไทย จากัด (SCG) ๓) สานกั งานเขตพื้นทีก่ ารศกึ ษาประถมศึกษาศรสี ะเกษ เขต ๓ ๔) สโมสรไลออนส์ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ๕) บริษัท เพนเทล (ประเทศไทย) จำกดั  กำรสนบั สนนุ แหล่งเรียนร้ภู ำยนอก  กำรสนับสนุนบุคลำกรผู้เช่ียวชำญใหแ้ กโ่ รงเรยี น  กำรสนับสนนุ ส่อื กำรเรียนรู้ด้ำนพหปุ ญั ญำใหก้ บั โรงเรียน  กำรสนับสนุนงบประมำณให้จัดกิจกรรมพหุปญั ญำ  กำรสนับสนุนแบบผสมผสำน  อื่น ๆ โปรดระบุ

๒.๕ ปัญหาและความจาเปน็ จำกกำรจัดกำรเรียนกำรสอนวิชำศิลปะในระยะแรกพบว่ำนักเรียนให้ควำมสำ คัญกับวิชำศิลปะ ค่อนข้ำงน้อย รวมถึงกำรสนับสนุนจำกผู้ปกครอง ชุมชนก็น้อยเช่นเดียวกัน เพรำะในอดีตท่ีผ่ำนมำโดยเฉพำะ โรงเรียนบ้ำนติม(พันธ์พิทยำคม) เป็นโรงเรียนที่นักเรียนและผู้ปกครองยังมองไม่เห็นคุณค่ำของวิชำศิลปะว่ำ เรียน ไปแล้วจะนำไปใชใ้ นอนำคตได้อย่ำงไร เช่น กำรประกอบอำชีพ กำรศึกษำต่อ หรอื แม้แตก่ ำรนำเอำศิลปะแขนง ตำ่ ง ๆ มำประยกุ ต์ใชใ้ นชีวติ ประจำวนั ใหม้ คี ุณภำพชวี ติ ทีด่ ขี ้ึนได้อย่ำงไร รวมถึงกำรสนับสนุน ส่งเสริมหรือกำรให้ ควำมสำคัญของวิชำศิลปะจำกฝ่ำยบริหำรของโรงเรียนและหน่วยงำนต้นสังกัดก็มีน้อยเช่นเดียวกัน แต่ก็พบว่ำมี นักเรียน ส่วนหน่ึงท่ีมีควำมสนใจมีแววทำงศิลปะอยำกจะทำงำนหรือสร้ำงสรรค์งำนศิลปะไม่ว่ำจะเป็นงำน ทัศนศิลป์ งำนดนตรี หรอื แม้แต่งำนนำฏศิลป์ แตเ่ ด็กยงั ขำดโอกำสที่จะได้เรียนร้อู ย่ำงจริงจังเพรำะขำดครูผู้สอนท่ี ตรงสำขำ ขำดส่ือ วัสดุ อุปกรณ์ท่ีจะได้เรียนรู้หรือฝึกปฏิบัติ ทำให้นักเรียนขำดโอกำสที่ดีในกำรพัฒนำตนเองให้ เตม็ ศกั ยภำพตำมควำมถนัดและตำมควำมสนใจของตนเอง ๒.๖ เปา้ หมายการดาเนินงาน นักเรียนโรงเรียนบำ้ นตมิ (พนั ธ์พิทยำคม) ร้อยละ ๙๐ มคี วำมรู้ควำมสำมำรถด้ำนศลิ ปะ

๒.๗ รปู แบบและวธิ กี ารดาเนินงาน พหุปัญญาดา้ นมติ ิสมั พันธ์ (Visual-Spatial Intelligence) โดยใช้รูปแบบ BANTIM Model BANTIM Model หมำยถงึ รปู แบบกำรบรหิ ำรจดั กำรเรียนรู้ส่งเสริมควำมเป็นเลิศด้ำนศิลปะของผเู้ รยี น ในรปู แบบพหปุ ัญหำด้ำนมติ สิ ัมพนั ธ์ (Visual-Spatial Intelligence) ภำยใต้วงจรคุณภำพ PDCA มีกระบวนกำร ขับเคลื่อนกำรดำเนินงำนดงั น้ี B คือ Basic กระบวนกำรเรยี นรู้ท่ีใช้ทกั ษะในด้ำนกำรปฏบิ ัตติ อ้ งมีพน้ื ฐำนเปน็ สงิ่ สำคัญในกำร ขับเคลอื่ นกำรเรียนรู้ พน้ื ฐำนดีและฝกึ ปฏิบัติบ่อยๆ สำมำรถต่อยอดกำรเรียนรู้ได้ดี A คือ Art for all นกั เรยี นมคี วำมรูค้ วำมสำมำรถในด้ำนทักษะศิลปะสำมำรถสรำ้ งสรรค์งำนศลิ ป์ ได้ทุกคน N คอื Network learning มีเครือข่ำยกำรเรียนรูท้ ้ังในชุมชนทอ้ งถ่ิน ระดบั กลุ่มโรงเรยี น ระดบั เขตพนื้ ท่ี ระดับจงั หวดั ระดับภำค รวมถงึ ระดบั ประเทศ สำมำรถสรำ้ งเครือข่ำยกำรจดั ค่ำยศลิ ปะให้กับนักเรยี น เพื่อเสรมิ สรำ้ งจนิ ตนำกำรให้กับนักเรยี นทกุ ระดบั ชน้ั T คือ Theory นกั เรียนสำมำรถเรียนรทู้ ฤษฎีดำ้ นศลิ ปะ และเข้ำใจสำมำรถนำไปใช้กับ ชวี ติ ประจำวนั ได้ I คือ Intelligences นกั เรยี นเกิดปญั ญำจำกกำรเรียนรู้ สำมำรถนำไปใช้และมีทกั ษะชวี ิต M คอื Multiple มคี วำมหลำกหลำยในกำรจัดกำรเรียนกำรสอน กำรใชค้ วำมคดิ สรำ้ งสรรค์ และ มีจติ นำกำร

๒.๘ ผลลพั ธ์ / ผลสาเรจ็ ๑) นกั เรียนมีควำมเป็นเลิศด้ำนศลิ ปะ ๒) นักเรียนไดเ้ ข้ำแข่งขนั ในเวทตี ่ำงๆ ๓) นกั เรียนไดร้ บั รำงวัลจำกกำรประกวดแข่งขัน ๒.๙ บทเรยี นการดาเนินงานพหปุ ัญญา ๑) ปัญหาทพี่ บระหว่างดาเนนิ งานและวิธีแกป้ ัญหา กำรตระหนักถึงควำมสำคัญของกำรเรียนศลิ ปะ จงึ ใชผ้ ลงำนนักเรียนทโ่ี ดดเด่นและได้รับรำงวลั ใน รำยกำรต่ำงๆ สรำ้ งควำมรู้ ควำมเขำ้ ใจ ให้เกิดควำมตระหนกั และเห็นถงึ ควำมสำคญั ของกำรเรียนศิลปะ ๒) ปัจจยั ความสาเร็จ ปัจจัยควำมสำเร็จน้ันเป็นส่วนสำคัญดังท่ีได้กล่ำวไว้แต่ต้นและเป็นข้ันตอนหนึ่งในกำรดำเนินงำน โครงกำรหรือกำรดำเนินงำนไปสู่ควำมเป็นเลิศ เจ้ำของผลงำนได้กำหนด ออกแบบ จัดทำหรือประสำนงำนให้ เกดิ ควำมพร้อมก่อนลงมือ ดำเนนิ งำน เพรำะปัจจัยต่ำง ๆ เปน็ เคร่ืองมือ เป็นส่วนทจ่ี ะเกื้อหนุนกำรกำรดำเนินงำน แต่ละกระบวนกำรแต่ละข้ันตอน ประสบควำมสำเรจ็ ได้ ปจั จยั สู่ควำมสำเร็จมอี ยู่ ๒ ประกำร คอื ๑. ปัจจัยภำยใน ๒. ปัจจยั ภำยนอก ปจั จยั ภำยใน หมายถึงบุคคล กิจกรรม วิธีการ หรือองค์ประกอบอ่ืน ๆ ที่ต้องเกี่ยวข้องกับการ ดาเนินงาน โครงการโดยตรงและส่งผลต่อความสาเร็จหรือบรรลุวัตถุประสงค์และเป้าหมายที่กาหนดไว้ที่เจ้าของ ผลงานสามารถคิด ออกแบบ วางแผน และกากับดแู ลได้ ได้แก่ ๑. โครงการและกิจกรรม ๒. วิธกี ารบรหิ ารโครงการและกระบวนการพัฒนางาน ๓. วิธีสอนและการพฒั นาผเู้ รียน ๔. ครผู ูร้ ับผดิ ชอบโครงการ ๕. งบประมาณ ๖. สื่อ วัสดุ อปุ กรณแ์ ละอาคารสถานที่ ปัจจัยภายในนั้นเป็นส่วนสาคัญอย่างยิ่งท่ีจะส่งผลต่อความสาเร็จ การวาดแผน การออกแบบ กิจกรรมวิธีการ ข้ันตอนท่ีดีมีความสอดคล้องเหมาะสมเป็นไปได้ของโครงการ จึงเป็นปัจจัยแรกที่จะนาไปสู่ ความสาเร็จประการที่สอง คือ การบริหารงานโครงการที่ดีและมีกระบวนการพัฒนางานที่เป็นระบบเป็นข้ันเป็น ตอนก็จะเป็นปัจจัยที่จะทาให้แผนงาน โครงการที่วางไว้ไปสู่การปฏิบัติ ประการที่สาม วิธีสอนและการพัฒนา ผู้เรียน เน่ืองจากเป้าหมายหรือวัตถุประสงค์ของโครงการเป็นการพัฒนาและส่งเสริมผู้เรียนฉะนั้นวิธีสอนและ กระบวนการพัฒนาผู้เรียนท่ดี ีจงึ เป็นปัจจัยสาคัญท่ีจะทาให้ เกิดผลกับผู้เรียนหรือนักเรียนอยา่ งแท้จรงิ ประการท่ีสี่ ครูผู้รับผิดชอบโครงการ ถือว่าเป็นผู้ดาเนินงานและขับเคล่ือน กิจกรรมโครงการให้ไปสู่ความสาเร็จ ครู ผู้รับผิดชอบโครงการจึงต้องมีความศรัทธา เชื่อม่ันต่อบทบาทและหน้าที่ของ ตนเอง มีเจตคติที่ดีต่องานท่ี รับผิดชอบ มีความรู้ มีความสามารถในเชิงศิลปะ มีความรับผิดชอบ ทุ่มเท เสียสละ มีความรัก ความเมตตาต่อ ศิษย์ มีมนุษย์สัมพันธ์ที่ดีต่อเพื่อนร่วมงานและผู้ท่ีเก่ียวข้องอื่น ๆ ประการที่ห้า งบประมาณมีส่วนสาคัญต่อ ความสาเร็จเน่ืองจากกิจกรรมต่าง ๆ ของโครงการจาเป็นท่ีต้องใช้งบประมาณในการดาเนินงาน เช่น ค่าอาหาร สื่อ วัสดุ อุปกรณ์ในการสร้างสรรคง์ านศลิ ปะ ค่าใชจ้ ่ายในการเขา้ ร่วมประกวดแข่งขนั ในโอกาสต่าง ๆ ผู้รับผดิ ชอบ โครงการจะต้อง จัดหางบประมาณให้เพียงพอ ซึ่งที่มาของงบประมาณในการดาเนินงานโครงการได้จาก งบประมาณจากเงนิ อดุ หนนุ ตามโครงการทไ่ี ดร้ ับจดั สรรจากโรงเรยี น จากเงนิ รางวัลของนักเรียน จากการสนบั สนนุ

ของผปู้ กครอง รวมถึงจากหนว่ ยงาน องคก์ รต่าง ๆ ท่บี ริจาคเพ่ิมเตมิ ประการทห่ี ก สื่อ วัสดุ อุปกรณ์และอาคาร สถานท่ี เป็นปัจจัยที่จาเป็นและเอ้ือต่อการดาเนินงาน กิจกรรมโครงการ การมีสื่อวัสดุ อุปกรณ์ท่ีเพียงพอและมี คุณภาพย่อมทาให้นักเรียนได้ฝึกและสร้างสรรค์ผลงาน ได้เต็มที่เต็มความสามารถ ได้ผลงานที่มีคุณภาพ อาคาร สถานที่ก็เอื้อต่อการจัดกิจกรรม รวมถึงอาคารหรือสถานที่ท่ีใช้เป็นห้องปฏิบัติการทางศิลปะก็เป็นปัจจัยสาคัญที่ ทาให้นักเรียนได้มีท่ีทางานอย่างเป็นสัดส่วน ปลอดภัย เกิดบรรยากาศในการทางานศิลปะ ปัจจัยทั้งหกประการ ครูผู้รับผิดชอบโครงการได้วางแผน จัดเตรียม จัดหา ประสานงานให้เกิดความพร้อมจึงทาให้การดาเนินงาน ประสบความสาเร็จ ปัจจัยภายนอก หมายถึงบุคคล กิจกรรม วิธีการ หรือองค์ประกอบอื่น ๆ ที่ต้องเกี่ยวข้องกับ การดาเนินงาน โครงการและส่งผลต่อความสาเร็จหรือบรรลุวัตถุประสงค์และเป้าหมายที่กาหนดไว้ แต่อยู่เหนือ การกาหนด การควบคุม หรือการกากับดูแลของผู้รับผิดชอบโครงการซึ่งเป็นส่วนเกื้อหนุนสาคัญต่อความสาเร็จ ได้แก่ ๑. หลกั สูตรสถานศึกษา ๒. วิสัยทัศนแ์ ละเปา้ หมายของโรงเรียน ๓. ฝ่ายบริหารของโรงเรียน ๔. ครแู ละบุคลากรในโรงเรียน ๕. ผู้ปกครองนักเรียนและชุมชน ๖. เครอื ข่ายครสู อนศิลปะ ๗. หน่วยงานตน้ สังกดั ๘. องค์กรภายนอกทงั้ ภาครฐั และเอกชน ๙. สอื่ มวลชน ปัจจัยภายนอกซงึ่ ไม่เก่ยี วขอ้ งโดยตรงกบั การดาเนินงานโครงการพฒั นาและส่งเสรมิ ความเป็นเลิศ ด้านศลิ ปะ นักเรียนโรงเรยี นบา้ นตมิ (พันธ์พิทยาคม) แตเ่ ปน็ ปัจจัยสาคญั ท่ีเอ้อื และเกือ้ หนนุ ในการดาเนินงานแต่ละ ขั้นตอนแต่ละกิจกรรมดาเนินงาน ไปด้วยความราบรื่น คล่องตัว เกิดการสนับสนุนซ่ึงกันและกัน ผู้รับผิดชอบ โครงการหรือเจ้าของผลงานจึงให้ความสาคัญ และวางแผน ประสานงานอย่างจริงจังจึงส่งผลให้การดาเนินงาน โครงการประสบความสาเรจ็ ๓) ความเปน็ ต้นแบบ จดุ แข็งและจุดเด่นของการดาเนินงานดา้ นพหุปญั ญา ด้ำนศิลปะ จุดแขง็ และจดุ เด่น คอื กำรมีบคุ ลำกรท่ีมีควำมรู้ควำมสำมำรถตรงแขนงวิชำ มีเทคนิค กำรถ่ำยทอดควำมรู้ กำรจัดกำรเรียนกำรสอนที่ดีเยี่ยม กำรมีกำรบริหำรจัดกำรและส่งเสริมจำกสถำนศึกษำที่ดี มีภำคเี ครือข่ำย และกำรส่งเสริมให้มีเวทีไดแ้ สดงออกซึง่ ควำมสำมำรถด้ำนศิลปะตลอดปกี ำรศึกษำ ๒.๑๑ แนวทางการพัฒนาต่อไป ในกำรพัฒนำต่อยอดโครงกำรพัฒนำและส่งเสริมควำมเป็นเลิศด้ำนศิลปะนักเรียนโรงเรียน บ้ำนติม (พันธ์พิทยำคม) จะเพิ่มกิจกรรมของโครงกำรในกำรขยำยเครือข่ำยเน้นกำรให้บริกำรสังคมในกำรจัดค่ำยศิลปะ ให้กับเดก็ ๆ หรอื โรงเรียนท่ีด้อยโอกำส ขำดแคลนครูผู้สอนรวมถงึ ส่อื สรำ้ งสรรค์ศิลปะ จะเปน็ กำรเพ่ิมทักษะและ กำรเสริมสร้ำงประสบกำรณ์ในกำรสอนศิลปะ ให้กับเด็กๆ ที่สำคัญเป็นกำรส่งเสริมนักเรียนด้ำนจิตสำธำรณะอีก ด้วย

๒.๑๑ข้อคดิ ในการดาเนินงานให้ประสบความสาเร็จ ๑๐ ข้อคดิ เพอื่ ปรบั ความคดิ และทัศนคติที่มีตอ่ การทางาน เป็นแรงบนั ดาลใจให้ทางานได้อย่างมี ความสุขและประสบความสาเร็จ ๑. หากเลือกไดจ้ งเลือกทางานท่ีรัก ๒. ความสาเรจ็ เรม่ิ ตน้ จากการตดั สนิ ใจลงมือทา ๓. กาลงั ใจจากท่ีไหนก็ไม่สาคัญ เท่ากาลังใจจากตนเอง ๔. คนท่ีไมเ่ คยทาผิด คอื คนทีไ่ ม่เคยทาอะไรเลย ๕. จงรบั ฟงั ใหม้ ากกวา่ พดู ๖. การพฒั นาไมไ่ ด้เกดิ ขนึ้ จากคาชม ๗. จงไมห่ ยดุ ทจ่ี ะพฒั นาตนเอง ๘. มิตรภาพคือสิง่ สาคญั ๙. ร่างกายคือเคร่ืองมือสาคัญในการทางาน ๑๐. วินัยคือทกั ษะสาคญั ของผู้ทีป่ ระสบความสาเร็จ สว่ นที่ ๓ ภาคผนวก ร่องรอย หลักฐำน ภำพกจิ กรรม เกียรติบัตร โล่ รำงวลั ผลงำน โครงกำร กิจกรรม คำสั่ง ประกำศ