นวัตกรรมการปฏิบัติที่เป็นเลิศ

1

คาํ นํา รัฐบาลไดกาํ หนดใหป ญ หายาเสพติดเปน “วาระแหงชาต”ิ สืบเน่อื งจากสถานการณปญหายาเสพติด ในประเทศไทย สงผลกระทบตอปญหาอื่นๆ มากมาย ท้ังทางดานการเมือง เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรมและ เทคโนโลยี การพัฒนาทางเศรษฐกิจ ที่มกี ารเปล่ียนแปลงอยางรวดเร็วสงผลกระทบใหโครงสรางทางสังคมเกิด การเปลยี่ นแปลงขาดความสมดุลในการพัฒนา ทําใหปญหายาเสพติดแพรระบาดอยางรวดเร็วและกวางขวาง ในหมูของประชาชนในแตละกลุมซ่ึงเปนทรัพยากรบุคคลท่ีสําคัญตอการพัฒนาประเทศ ไมวาจะเปนเด็ก เยาวชน นักศึกษา ซ่ึงบุคคลเหลาน้ีเปนกําลังสําคัญของประเทศชาติและนอกจากน้ันยังสงผลตอการพัฒนา สังคม รา งกาย จติ ใจ เปนพษิ ภยั ตอสขุ ภาพรางกาย สงผลกระทบตอสังคมเนื่องจากเปนภัยตอความม่ันคงและ กระทบตอความสงบสุขของประชากรในประเทศ ซ่ึงเปนภาระท่ีรัฐบาลที่ตองดําเนินการแกไขปญหาอยาง เรงดวนจึงไดกําหนดใหการปองกันปราบปรามยาเสพติดเปนวาระแหงชาติ ที่ทุกภาคสวนตองใหความรวมมือ รวมใจ เพ่ือไมใหเยาวชนเกี่ยวของกับยาเสพติดและอบายมุข กระทรวงศึกษาธิการไดมอบนโยบายให สถานศึกษาทุกแหงในสังกัด ดําเนินงานตามโครงการสถานศึกษาสีขาว ปลอดยาเสพติดและอบายมุข โดย มอบหมายใหสถานศึกษาขับเคล่ือน ควบคุมการแพรระบาดของยาเสพติดในสถานศึกษา ดําเนินการปองกัน ปญหายาเสพติดในสถานศึกษาและปจจัยเส่ียงรอบสถานศึกษาปรับเปล่ียนพฤติกรรม ความคิด การแกไข ปญหาตามกระบวนการคดิ เปน แกปญ หาเปน โดยผา นกระบวนการทางการศกึ ษาน้นั ศนู ยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยอําเภอดานมะขามเตย้ี จึงไดด ําเนนิ การโครงการ สถานศึกษาสีขาว ปลอดยาเสพติดและอบายมุข พรอมท้ังจัดทํารูปแบบการพัฒนาสมรรถนะผูเรียน สูศตวรรษที่ ๒๑ ที่สงผลตอการปองกันปญหายาเสพติดและอบายมุข เพื่อใชเปนแนวทางในการพัฒนา สมรรถนะของผูเรียนใหเ กดิ พฤติกรรมทักษะชวี ติ ท่ีคาดหวัง ทั้งการตระหนักรูและเห็นคุณคาในตนเองและผูอื่น การคดิ วิเคราะห ตดั สินใจ และแกปญหาอยางสรางสรรค การจัดการกับอารมณและความเครียด และการสราง สัมพันธภาพที่ดีกับผูอื่น เพ่ือใหเปนภูมิคุมกันในการดํารงชีวิตในศตวรรษที่ ๒๑ ไดอยางมีความมั่นคงในชีวิตและ สามารถอยูรวมกันกับผูอ่ืนไดอยางเปนสุขในสังคม สอดคลองและเหมาะสม ในการดําเนินงานโครงการ สถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพติดและอบายมุข ไดรับความรวมมือเปนอยางดีจากคณะกรรมการสถานศึกษา คณะกรรมการหองเรียนสีขาว (กศน.ตําบล) คณะครูท่ีปรึกษา และเครือขายเปนอยางดี เพ่ือรวมกันสราง ภูมิคุมกันจิตสํานึก และขับเคลื่อนใหการดําเนินงานประสบผลสําเร็จ มีประสิทธิภาพ จึงขอขอบพระคุณทุก ทา นมา ณ ท่นี ี้เปน อยา งสูง ศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยอาํ เภอดานมะขามเต้ีย

สารบญั หนา คํานํา ๑ สารบญั ๑ ช่อื ผลงาน ๑ ชื่อหนวยงาน ๑ คณะทาํ งาน ๒ ๑. ความเปน มาและความสําคัญของผลงานหรอื นวตั กรรมทีน่ าํ เสนอ ๓ ๒. วตั ถปุ ระสงคแ ละเปาหมายของการดาํ เนินงาน ๑๑ ๓. ขนั้ ตอนการดําเนนิ งาน ๑๑ ๔. ผลการดาํ เนินงาน ๑๒ ๕.ปจ จยั ความสาํ เรจ็ ๑๒ ๖. บทเรยี นทีไ่ ดร ับ ๗. การเผยแพร/ การไดร บั การยอมรบั /รางวัลทีไ่ ดร บั ภาคผนวก - หนงั สือเชญิ - เกียรติบัตร/โลร างวลั - ภาพถา ย - คมู ือการใชรปู แบบ - คณะผจู ดั ทํา

1 นวัตกรรมการปฏบิ ัติที่เปนเลิศ (Best Practice) ช่ือผลงาน รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะผูเ รยี นสศู ตวรรษที่ ๒๑ ที่สงผลตอ การปอ งกนั ปญ หายาเสพติด และอบายมุข ชื่อหนวยงาน ศนู ยก ารศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อาํ เภอดา นมะขามเต้ยี คณะทาํ งาน ผูอ ํานวยการ และบคุ ลากรของศนู ยก ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย อาํ เภอดานมะขามเตย้ี ๑.ความเปน มาและความสําคญั ของผลงานหรอื นวตั กรรมท่นี ําเสนอ สภาพสังคมในศตวรรษที่ ๒๑ เปนยุคของความเร็วและความลํ้าสมัยของเทคโนโลยีการสื่อสาร ความหลากหลายทางเช้ือชาติวัฒนธรรม การหลอหลอมรวมความคิดและความเชื่อของกลุมคนท่ีบุคคลในสังคม จะตองต้ังรับการมีวิถีชีวิตยุคใหมอยางมีวิจารณญาณ ซึ่งจากสภาพสังคมที่เปลี่ยนแปลงอยางมากน้ีเอง ไดสงผล กระทบตอเด็กวัยเรียน ทั้งการดําเนินชีวิตทามกลางกระแสเทคโนโลยีที่เปล่ียนแปลง และความคาดหวังของ ผูปกครองตอการศึกษาตอของบุตรหลาน ตลอดจนการเผชิญส่ิงยั่วยุหรือตัวแบบ ที่ไมเหมาะสมตาง ๆ รอบตัว กอใหเกิดปญหาเด็กและเยาวชนอยางมาก ทั้งปญหาดานการปรับตัว ปญหาดานอารมณและจิตใจ ปญหาสขุ ภาพ ปญหาความรุนแรง ปญหาเด็กติดเกม ปญหายาเสพติด ปญหาทางเพศ ฯลฯ โดยเฉพาะในเด็ก และเยาวชนที่มีทักษะชีวิตต่ํา ขาดภูมิคุมกันทางสังคมที่ดีเม่ือจบการศึกษาขั้นพ้ืนฐานไปแลว อาจเปนคนท่ีไม ประสบความสําเรจ็ ในชวี ติ มปี ญหาทางอารมณจ ติ ใจ และมคี วามขัดแยงในชีวิตไดงาย ครูจึงตองจัดกระบวนการ เรียนรูท่ีมีประสิทธิภาพใหผูเรียนมีทักษะชีวิตเปนภูมิคุมกัน ใหรอดพนจากการครอบงําความคิดของสื่อ เทคโนโลยีและตั้งรับตอการกาวรุกทางสังคมอยางรูเทากัน ประกอบกับปจจุบันยาเสพติดเปนภัยคุกคามความ ม่ันคงปลอดภัยของมนุษยชาติ (human security) และเปนตัวการสําคัญในการบอนทําลายกําลังทรัพยากรบุคคล ของชาติ ซ่ึงการแพรระบาดของยาเสพติดโดยเฉพาะในกลุมเยาวชนยังเปนปญหาตอสังคมต้ังแตอดีตมาจนถึง ปจ จุบนั และในอนาคตมีแนวโนม จะทวีความรนุ แรงและซับซอน มากยิ่งข้ึน จึงเปนความคาดหวังของสังคมที่จะให หนวยงานที่เก่ียวของเรงรัดในการจัดการควบคุม ปองกัน ปราบปราม และแกไขอยางมีประสิทธิภาพ ซึ่งทุกรัฐบาลที่เขามาบริหารประเทศไดดําเนินนโยบายปราบปรามและปองกันแกไขปญหายาเสพติดอยาง จริงจัง มีบทลงโทษรุนแรงตอผูคา แตปญหายาเสพติดก็มิไดหมดไปจากสังคม ยังคงสรางปญหาใหกับเยาวชน ไทยอยา งตอ เนอื่ ง ศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอดานมะขามเตี้ย จังหวัดกาญจนบุรี เ ป น ส ถ า น ศึ ก ษ า ใ น สั ง กั ด สํ า นั ก ง า น ส ง เ ส ริ ม ก า ร ศึ ก ษ า น อ ก ร ะ บ บ แ ล ะ ก า ร ศึ ก ษ า ต า ม อั ธ ย า ศั ย กระทรวงศึกษาธิการ เปนสถานศึกษาท่ีจะตองรับมือกับปญหายาเสพติดหรือปญหาทางพฤติกรรมอ่ืน ๆ ของ เยาวชนในชุมชนที่มีผูเรียนสวนใหญฐานะยากจน ภายในชุมชนมีการแพรระบาดของยาเสพติด ท้ังในวัย ทาํ งานและวยั รุน รวมท้งั การแพรระบาดเขา มายงั สถานศึกษา ทําใหเกิดปญหาตามมามากมาย ซ่ึงคนในชุมชน ท้ังท่ีเปนเยาวชนและวัยผูใหญ ลวนจะกําลังในการพัฒนาประเทศทั้งสิ้น หากปลอยใหตกเปนทาสหรืออยูใน

๒ สภาพเส่ียงตอไปก็จะเปนผลเสียหายตอประเทศชาติ ประกอบกับแผนการศึกษาแหง ชาติ พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๗๙ (สํานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา, ๒๕๖๐, น. ๑๔๗) ไดระบุถึงบทบาทของสํานักงานสงเสริม การศึกษา นอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย และหนวยงานอื่นท่ีเกี่ยวของกับการจัดการศึกษานอก ระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ในการขับเคลื่อนยุทธศาสตรที่ ๑ สูการปฏิบัติ ขอท่ี ๕ วา ใหพัฒนาระบบ กลไก และมาตรการ ท่ีเขมแข็งในการปองกันและแกไขภัยคุกคามในรูปแบบใหมสําหรับผูเรียนนอกระบบ ซ่ึง ปญหายาเสพติดและอบายมุขนับวาเปนภัยคุกคามประเภทหน่ึงท่ีตองพัฒนาระบบ กลไก และมาตรการท่ี เขมแข็งในการปองกัน ดังนั้นศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอดานมะขามเตี้ย จังหวัดกาญจนบุรี จึงสนใจท่ีจะสรางรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะผูเรียนสูศตวรรษท่ี ๒๑ ท่ีสงผลตอการปองกันปญหายาเสพติด และอบายมุข ของศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอดานมะขามเตี้ย จังหวัดกาญจนบุรี ขึ้น เพื่อใชเปนแนวทางในการพัฒนาสมรรถนะของผูเรียนใหเกิดพฤติกรรมทักษะชีวิตท่ี คาดหวัง ทั้งการตระหนักรูและเห็นคุณคาในตนเองและผูอ่ืน การคิดวิเคราะห ตัดสินใจ และแกปญหา อยางสรางสรรค การจัดการกับอารมณและความเครียด และการสรางสัมพันธภาพท่ีดีกับผูอื่น เพ่ือใหเปน ภูมิคุมกันในการดํารงชีวิตในศตวรรษที่ ๒๑ ไดอยางมีความมั่นคงในชีวิตและสามารถอยูรวมกันกับผูอ่ืนไดอยาง เปนสุขในสงั คม ๒.วัตถปุ ระสงคแ ละเปาหมายของการดําเนินงาน วัตถุประสงคข องการดาํ เนินงาน ๑. ผูเรียนของศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอดานมะขามเต้ีย จงั หวดั กาญจนบุรี มสี มรรถนะในการปอ งกันและแกไขปญ หายาเสพติด ๒. ศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภออ่ืน ๆ ในจังหวัดกาญจนบุรี และจังหวัดใกลเคียง ไดแนวทางในการสรางรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะผูเรียนสูศตวรรษที่ ๒๑ ที่สงผลตอ การปองกนั ปญหายาเสพตดิ และอบายมขุ ไปสรา งเพือ่ ใชใ นสถานศึกษาของตน เปา หมายการดําเนินงาน เชงิ ปรมิ าณ ผเู รียนของศนู ยการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยอาํ เภอดานมะขามเต้ยี จํานวน ๗๙๔ คน มสี มรรถนะในการปอ งกนั และแกไ ขปญหายาเสพติด เชงิ คุณภาพ ผูเรียนของศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอดานมะขามเต้ีย จังหวัดกาญจนบุรี มีสมรรถนะในการปองกันและแกไขปญหายาเสพติด และศูนยการศึกษานอกระบบและ การศกึ ษาตามอัธยาศัยอําเภออ่ืน ๆ ในจังหวัดกาญจนบุรี และจังหวัดใกลเคียง ไดแนวทางในการสรางรูปแบบ

๓ การพัฒนาสมรรถนะผูเรียนสูศตวรรษท่ี ที่สงผลตอการปองกันปญหายาเสพติดและอบายมุขไปสรางเพื่อ ใชในสถานศึกษาของตน ๓.ขัน้ ตอนการดาํ เนนิ งาน การดาํ เนินงานในการพัฒนารปู แบบการพฒั นาสมรรถนะผูเรยี นสศู ตวรรษท่ี ๒๑ ท่สี งผลตอการปองกัน ปญ หายาเสพตดิ และอบายมขุ แบงเปน ๔ ระยะ ดงั น้ี ระยะที่ ๑ ( การวางแผน : P ) ศึกษาขอมูลพื้นฐานและความคิดเห็นท่ีมีตอสมรรถนะที่ใชปองกัน ยาเสพติดและอบายมขุ ในสถานศึกษา ระยะท่ี ๒ ( ดานการปฏิบัติ : D ) การสรางและตรวจสอบคุณภาพเบื้องตนของรูปแบบการพัฒนา สมรรถนะผูเรียนสูศตวรรษที่ ๒๑ ที่สงผลตอการปองกันปญหายาเสพติดและอบายมุข ของศูนยการศึกษา นอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั อาํ เภอดา นมะขามเตยี้ จังหวัดกาญจนบรุ ี ระยะที่ ๓ ( ดานการปฏิบัติ : D ) ใชรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะผูเรียนสูศตวรรษที่ ๒๑ ท่ีสงผลตอ การปองกันปญหายาเสพติดและอบายมุข ของศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอ ดา นมะขามเตี้ย จงั หวัดกาญจนบุรี ระยะที่ ๔ ( ดา นการประเมินและสรุปผล : C และ ดานการปรับปรุงแกไข : A ) การประเมินผลและ ปรับปรุงรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะผูเรียนสูศตวรรษท่ี ๒๑ ท่ีสงผลตอการปองกันปญหายาเสพติดและ อบายมุข ของศูนยการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยอําเภอดานมะขามเตีย้ จงั หวัดกาญจนบรุ ี ๑. การดาํ เนินการระยะที่ ๑ ( การวางแผน : P ) ศึกษาขอมูลพื้นฐานและความคิดเห็นท่ีมีตอสมรรถนะที่ใชปองกันยาเสพติดและอบายมุข ในสถานศึกษา ไดแก การศึกษาเอกสาร งานวิจัยท่ีเกี่ยวของกับแนวคิดการวิจัยและพัฒนา รูปแบบและ การพัฒนารูปแบบ การคิดวิเคราะห การวางแผนกลยุทธ การบริหารภาคีเครือขายแบบมีสวนรวมและ สมรรถนะผเู รยี นสูศตวรรษท่ี ๒๑ พรอมทั้งศึกษาขอมลู ภาคสนามดานความคิดเห็นเกยี่ วกับสมรรถนะทใี่ ชปองกัน ยาเสพติดและอบายมุขจากประชาชนในพ้ืนท่ีและการระดมสมองกับครู/บุคลากรและวิทยากรยาเสพติดของ กศน.อําเภอดา นมะขามเตี้ย ๒. การดาํ เนินการระยะที่ ๒ การสรางและตรวจสอบคุณภาพเบื้องตนของรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะผูเรียนสูศตวรรษท่ี ๒๑ ที่สงผล ตอการปองกันปญหายาเสพติดและอบายมุข ของศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอ ดา นมะขามเต้ยี จังหวดั กาญจนบรุ ี ดังนี้ ๒.๑ การสังเคราะหขอมูลที่วิเคราะหจากเอกสาร งานวิจัยท่ีเก่ียวของ รวมกับขอมูลภาคสนาม จากการสอบถามประชาชนในพ้นื ท่ี และการระดมสมองจากครู บุคลากรและวิทยากรสอนเสริมดานยาเสพติด ของ กศน. อาํ เภอดานมะขามเตี้ย ๒.๒ การตรวจสอบรูปแบบ โดยดําเนนิ การนํารปู แบบให ผเู ชี่ยวชาญดา นการศกึ ษา และยาเสพติด ตรวจสอบรปู แบบที่ไดม าแลวนํามาปรบั ปรงุ แกไข

๔ ๓. การดาํ เนนิ การระยะท่ี ๓ ( ดานการปฏิบัติ : D ) การใชร ปู แบบการพัฒนาสมรรถนะผเู รยี นสูศ ตวรรษท่ี ๒๑ ท่สี งผลตอ การปองกนั ปญ หา ยาเสพตดิ และอบายมุข ของศูนยก ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อําเภอดา นมะขามเต้ีย จังหวดั กาญจนบรุ ี ในสภาพการจดั การเรยี นการสอนจรงิ ๔. การดาํ เนนิ การระยะท่ี ๔ ( ดานการประเมนิ และสรุปผล : C และ ดานการปรบั ปรุงแกไข : A ) การประเมินผลและปรับปรุงรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะผูเรียนสูศตวรรษท่ี ๒๑ ท่ีสงผลตอ การปองกันปญหายาเสพติดและอบายมุข ของศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอ ดานมะขามเต้ีย จังหวัดกาญจนบุรี โดยการตรวจสอบรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะผูเรียนสูศตวรรษที่ ๒๑ ที่สง ผลตอ การปอ งกนั ปญหายาเสพตดิ และอบายมุข ของศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย อาํ เภอดา นมะขามเตยี้ จังหวดั กาญจนบรุ ี และสัมฤทธผิ์ ลท่ีไดจ ากการทดลองใชในระยะที่ ๓ องคประกอบของรปู แบบ รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะผูเรียนสูศตวรรษที่ ๒๑ ที่สงผลตอการปองกันปญหายาเสพติดและ อบายมุข ของศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอดานมะขามเตี้ย จังหวัดกาญจนบุรี มีองคประกอบท่สี ําคญั ๓ ดาน ดังน้ี ๑) องคป ระกอบดา นโครงสราง (๑) หลักการ : รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะผูเรียนสูศตวรรษที่ ๒๑ เปนโครงสรางทาง ความคิดที่สรางข้ึนเพ่ือใชเปนกรอบดําเนินงานในการปองกันและแกไขปญหายาเสพติดและอบายมุขใน สถานศึกษา โดยดําเนินการอยางสอดคลองกันเปนระบบตอเน่ือง บนพ้ืนฐานความรวมมือของผูที่เก่ียวของ มงุ เนน ทส่ี มั ฤทธ์ิผลการบรหิ ารจดั การ สมรรถนะ และคณุ ลักษณะสาํ คญั ของผเู รียนเปนสาํ คัญ (๒) วัตถุประสงค : เพื่อพัฒนาสมรรถนะผูเรียนสูศตวรรษที่ ๒๑ สงผลตอการปองกันปญหา ยาเสพติดและอบายมุข ของศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอดานมะขามเต้ีย จงั หวดั กาญจนบรุ ี อยา งตอ เนื่องและย่งั ยืน ๒) องคประกอบดา นกระบวนการ กระบวนการพฒั นาสมรรถนะผเู รยี นสูศตวรรษท่ี ๒๑ ที่สงผลตอ การปอ งกันปญหายาเสพติดและ อบายมุข ของศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอดานมะขามเต้ีย จังหวัดกาญจนบุรี คือกระบวนการ RSTNE Model หมายถึง R = Readiness Preparation (การเตรยี มความพรอ ม) S = Strategic planning (การวางแผนกลยทุ ธ) T = Taking Action (การนาํ แผนงานไปปฏบิ ัต)ิ

๕ N = Networking (การสรางภาคเี ครอื ขา ย) E = Evaluating (การประเมินผล) ประกอบดวยขัน้ ตอนสาํ คัญ ๕ ข้นั ดงั นี้ ขั้นท่ี ๑ การเตรยี มความพรอม (Readiness Preparation) เปนข้ันสํารวจและวิเคราะหสถานการณความพรอมในการเรียนรูเพื่อสรางเสริมสมรรถนะ ในการแกปญหายาเสพติดในพื้นที่ โดยศึกษาบริบทของสถานศึกษา ดําเนินการสํารวจสถานการณ สภาพแวดลอ ม ปญ หาในเขตบรกิ ารของสถานศึกษา มีผูบริหาร ครู ผูเรียน และผูแทน ชุมชนรวมกันวิเคราะห สถานการณปญหายาเสพติดในพ้ืนท่ี ดําเนินการศึกษาผูเรียนเปนรายบุคคล โดยการจัดเก็บขอมูลผูเรียน หรือ ใชขอมูลจากการแนะแนว และระบบการดูแลชวยเหลือผูเรียน มาวิเคราะหโดยใชพ้ืนฐานกาารคิดวิเคราะห แลวสังเคราะห เปรียบเทียบความสอดคลองความตองการในการแกปญหา และแบงกลุมเพ่ือหามาตรการ ปองกนั และแกไ ขปญหายาเสพติดที่เหมาะสม ไดแ ก กลุมปกติ กลมุ เส่ยี ง และกลมุ ใชย าเสพตดิ เปนตน ในขั้นนี้ตองชี้แจงใหแตละภาคสวนในสถานศึกษาเขาใจในบทบาทและหนาที่ของตน เพ่ือเตรยี มความพรอมในการปองกนั และแกไ ขปญหายาเสพติดและอบายมขุ ในสถานศกึ ษา ดังนี้ ๑. บทบาทการเตรียมความพรอมของผูบริหาร ไดแก การมีความเชื่อม่ัน ศรัทธา ในหลักคิด มีความรูความเขาใจในแนวทางการปองกันและแกไขปญหายาเสพติดและอบายมุข พฤติกรรมที่ แสดงออกถึงสมรรถนะผูเรียนในการปองกันและแกไขปญหายาเสพติดและอบายมุขอยางลึกซึ้ง สามารถนําไป เปนหลักในการปฏิบัติตน และการปฏิบัติงานของตนในการบริหารจัดการได ศึกษาเรียนรูเก่ียวกับการวาง นโยบายและกําหนดแผนปฏิบัติงานในการขับเคล่ือนแนวทางการปองกันและแกไขปญหายาเสพติดใน สถานศึกษาไดอยา งครอบคลุมและตอ เนอ่ื ง ๒. บทบาทการเตรียมความพรอมของครู บุคลากร และวิทยากรสอนเสริม ไดแก การมีความเชื่อม่ัน ศรัทธาในหลักคิด มีความรูความเขาใจอยางลึกซ้ึงในแนวทางการปองกันและแกไขปญหา ยาเสพติดและอบายมุข พฤตกิ รรมทีแ่ สดงออกถึงสมรรถนะผูเ รียนในการปองกันและแกไ ขปญหายาเสพติดและ อบายมุข สามารถนําไปบูรณาการในการจัดกิจกรรมการเรียนรูแกผูเรียน ศึกษาเรียนรูเกี่ยวกับการเขียน แผนงานใหสอดคลองกับสาระการเรียนรูท่ตี นรับผดิ ชอบ ๓. บทบาทการเตรียมความพรอมของผูเรียน ไดแก การเตรียมรางกายและจิตใจใหมี ความพรอมในการเรยี นรแู นวทางการปอ งกนั และแกไ ขปญ หายาเสพตดิ และอบายมุข เขาใจในบทบาทของการ เปน ผเู รียนทดี่ ี เขา รว มกิจกรรมการเรยี นรูต ามทีผ่ ูสอนกําหนดทกุ ครัง้ และพรอ มรบั การเปล่ียนแปลงพฤติกรรม ทยี่ ั่งยนื และม่ันคงของตนเอง ๔. บทบาทการเตรียมความพรอมของภาคีเครือขายและชุมชน ไดแก ภาคีเครือขายและ ชุมชนพรอมรับการประสานสัมพันธในการมีสวนรวมในการจัดกิจกรรมการเรียนรู เพื่อเสริมสรางสมรรถนะ ในการปองกันและแกไขปญหายาเสพติดของผูเรียน และกิจกรรมในวิถีชีวิตเพ่ือเสริมสรางวิถีชีวิตของชุมชน ใหหางไกลยาเสพติด มีสวนรวมในการสรางสภาพแวดลอมและแหลงเรียนรู ท้ังในและนอกสถานศึกษาตาม ความเหมาะสมของบรบิ ทแหงการเรียนรูของผเู รียน

๖ ขั้นที่ ๒ การวางแผนกลยทุ ธ (Strategic planning) การวางแผนกลยุทธ เปนการมองภาพรวมท้ังเรื่องการกําหนดนโยบาย การวางแผน กําหนด ยุทธศาสตรเพื่อใหการดําเนินงานบรรลุผลตามวัตถุประสงค และเปาหมาย เปนการวางแผนที่ใหความสําคัญ กับการมองไปสูอนาคตภายใตการพิจารณาถึงความเปน ไปไดในการใชความสามารถของสถานศึกษาเพื่อระดม ทรัพยากรมาใช และพิจารณาถึงทางเลือกตาง ๆ อยางรอบคอบและชัดเจน คุณภาพของการวางแผนกลยุทธ ตามแนวทางของรูปแบบข้นึ อยกู ับการรวบรวมขอมูลใหไ ดมากทีส่ ุด หลากหลาย และเปนจริงท่สี ดุ เพ่ือนํามาใช เปนขอมูลเลือกแนวทางการขับเคล่ือนท่ีจะบรรลุเปาหมายอยางมีประสิทธิภาพ สงผลถึงความยากงายใน การปฏบิ ตั ิและเปนไปไดที่จะบรรลุผล การวางแผนกลยุทธระดับหนาท่ี จะตองคํานึงถึงมาตรฐานการดําเนินงาน ของสถานศกึ ษาทีก่ าํ หนดไว สภาพปญ หาและความตองการจําเปนในการแกปญหา และการขับเคล่ือนของทุก ฝายในสถานศกึ ษาเปน หลัก การวางแผนกลยุทธมีกระบวนการสําคัญดวยการเริ่มตนจากการศึกษาสถานภาพของหนวยงาน (SWOT analysis) วิเคราะหสภาพแวดลอมภายใน หาจุดแข็ง จุดออน และวิเคราะหสภาพแวดลอมภายนอก หาโอกาสและอุปสรรคกอน แลว นําไปสรางประเด็นเชิงกลยุทธ กาํ หนดกลยุทธ เลือกกลยุทธไปปฏิบัติ ควบคุมและ ประเมินผลการใช กอใหเกิดความสําเร็จในการปฏิบัติการ ทําใหเกิดผลลัพธ คือ ประสิทธิภาพ ประสิทธิผล ประหยัด ความเปนธรรม พลังการทํางานและความผูกพัน ความยอมรับในงาน ซ่ึงข้ันตอนยอยในการกําหนด แผนกลยทุ ธ คือ (๑) การทบทวนภารกิจของศูนยการศึกษาเพ่ือพิจารณาบูรณาการแนวทางการปองกันและ แกไขปญ หายาเสพติดและอบายมุขเขาไวใ นนโยบายหลักของสถานศึกษา (๒) สถานศึกษา แกนนํานักศึกษา และชุมชน รวมกันศึกษาและวิเคราะหสถานภาพ (SWOT analysis) ท่ีสอดคลองกับการปองกันปญหายาเสพติดและอบายมุขของศูนยการศึกษานอกระบบและ การศกึ ษาตามอธั ยาศัยอาํ เภอดานมะขามเต้ยี จงั หวดั กาญจนบรุ ี เพ่อื ใชเปน ขอมูลสําคัญในการวางแผน (๓) การกําหนดทิศทางของหนวยงาน ท่ีบูรณาการแนวทางการปองกันและแกไขปญหา ยาเสพตดิ และอบายมุข ไดแก วสิ ัยทศั น (vision) พนั ธกจิ (mission) และเปา ประสงคห ลัก (goal) (๔) กําหนดกลยุทธสูความสําเร็จ ไดแก เปาประสงคเชิงกลยุทธ ตัวช้ีวัดสมรรถนะผูเรียน ในการปองกันและแกไขปญหายาเสพติด คาเปาหมาย แผนยุทธศาสตร แผนปฏิบัติงาน/โครงการ/กิจกรรม และงบประมาณ (๕) กําหนดผปู ฏิบัติหนา ทีต่ ามโครงสรา งการดาํ เนินงานของรปู แบบ (๖) กําหนดแผนการตดิ ตาม ประเมนิ ผลการดาํ เนนิ งานของรปู แบบ

๗ ขน้ั ที่ ๓ การนาํ แผนงานไปปฏิบัติ (Taking Action) เปนข้นั ตอนการดาํ เนนิ งานตามแผนงานท่กี าํ หนด โดยผบู ริหาร ครู ผูเรียน และผูเกี่ยวขอ งอน่ื ๆ ตอ งรูแ ละเขาใจในบทบาทหนา ท่ขี องตน ซงึ่ มบี ทบาทหนา ทแ่ี ตกตางกันออกไป ดงั นี้ ผูบริหาร สรางความตระหนักใหครูและผูท่ีมีสวนเกี่ยวของ (stakeholder) มีสวนรวม ในการวางแผน กําหนดเปาหมาย การดําเนินงาน กํากับติดตาม เก่ียวกับการสรางเสริมสมรรถนะในการ ปองกนั และแกไขปญ หายาเสพติดในสถานศกึ ษา โดยมแี นวทางการปฏิบัติ คอื (๑) ใชเทคนิคการบริหารแบบมีสวนรวม มาชวยเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการ แนวทางการปอ งกันและแกไ ขปญ หายาเสพติดและอบายมขุ ในสถานศึกษา (๒) เปนผนู าํ การนิเทศภายในสถานศกึ ษา (๓) สงเสริมใหครูมีความรูความเขาใจเก่ียวกับแนวทางการปองกันและแกไขปญหา ยาเสพตดิ และอบายมขุ ในสถานศกึ ษาอยางแทจ รงิ (๔) รวมประชุมวางแผนงาน และการดําเนินงานตามแผนกลยุทธอยางใกลชิดในแตละ ขนั้ ตอน (๕) พจิ ารณาอนุมตั โิ ครงการตาง ๆ ที่สอดคลอ งกับนโยบายและแผนงานสถานศึกษาเพ่ือ ขบั เคล่ือนแนวทางการปองกนั และแกไ ขปญหายาเสพติดและอบายมขุ ในสถานศึกษา (๖) ใหก ารสนบั สนุนดานอุปกรณ งบประมาณ ขวัญกําลงั ใจในการดาํ เนินงาน (๗) ใหค ําปรกึ ษาแนะนําและเปนวทิ ยากรท่ีดีแกครแู ละบคุ ลากรทางการศกึ ษา (๘) ชว ยเหลอื และสงเสริมใหครูมีความรูแ ละมพี ฒั นาการทางวิชาชีพ (๙) ติดตามและประเมินผลการจดั การเรยี นการสอน และการจัดกิจกรรมของครู บุคลากร และวิทยากรสอนเสรมิ ดา นยาเสพติด เปน ระยะ ครู บุคลากร และวิทยากรสอนเสริม ศึกษาและวิเคราะหหลักสูตรสถานศึกษา จัดทํา กําหนดการสอน จัดทําแผนการสอนและแผนการจัดกิจกรรม ดําเนินการสอนและจัดกิจกรรม และ วัดผลประเมินผลการจัดกิจกรรมการเรียนรูสรางเสริมสมรรถนะในการปองกันและแกไขปญหายาเสพติด โดยมี แนวทางการปฏบิ ัติ คือ (๑) รว มวางแผนในการปฏิบัติงาน โดยมีสวนรวมในการคิดวิเคราะหสภาพปจจุบันปญหา และความตองการ รวมท้ังวางแนวทางในการปฏิบัติงาน โดยแสดงความคิดเห็นและอภิปรายอยาง เต็มความสามารถ (๒) ดําเนินการจัดสถานท่ี พัฒนาสถานท่ี รวมกันจัดสถานท่ีใหเหมาะสมกับกิจกรรม ท่ีกําหนดไว (๓) ดําเนนิ การจดั กจิ กรรมตามแผนงานทก่ี ําหนดไวในแผนกลยุทธข องรปู แบบ (๔) ตัง้ ใจปฏิบัติงานตามหนาทีท่ ไ่ี ดรบั มอบหมายอยางเต็มความสามารถ

๘ (๕) สาธิตและนําเสนอรูปแบบการสอนท่ีสอดคลองกับบริบทของสถานศึกษาที่สามารถ พฒั นาผเู รียนใหม ีสมรรถนะในการปองกันและแกไ ขปญ หายาเสพติดไดต ามเปาหมาย (๖) เผยแพรแ นวคิดผลงานทางวิชาการ วิธีการจัดการเรียนการสอน และการจัดกิจกรรม ทหี่ ลากหลายใหแ กเ พี่อนครู เพอี่ แลกเปล่ยี นเรียนรใู นการพฒั นาการเรียนการสอนอยา งตอ เน่ืองและสมาํ่ เสมอ (๗) ถา ยทอดผลงานทต่ี นเองเชี่ยวชาญใหกบั เพ่ือนครู และผทู ี่สนใจเพี่อขยายผลตอไป (๘) ผลิตส่ือและนวัตกรรมทางการศึกษา เพ่ีอเปนการพัฒนาการเรียนการสอน และ เผยแพรแ กผ สู นใจ และเพื่อนครูผสู อนอยา งกวางขวาง (๙) ดําเนินการประเมินผลการจัดการเรียนการสอน และการจัดกิจกรรมที่เก่ียวของกับ ยาเสพติดของตน เพ่ีอหาทางปรับปรุงแกไขจุดบกพรองตาง ๆ และเพี่อหาทางยกระดับคุณภาพของการ ปฏบิ ัติงานใหสูงข้นึ (๑๐) เปนผูที่ใฝหาความรู พยายามเสริมสรางทักษะ และความสามารถในการปฏิบัติเพี่อ ใหเกดิ เจตคตทิ ดี่ ตี อการพฒั นาวชิ าชีพ ผูเรียน เขารวมกิจกรรมการเรียนรูสรางเสริมสมรรถนะในการปองกันและแกไขปญหา ยาเสพติด ตามหลักสูตรสถานศึกษาของแตละระดับช้ัน หรือจัดโครงการ/กิจกรรม เพื่อสรางเสริมสมรรถนะใน การปองกันและแกไขปญหายาเสพติด เชน กิจกรรมดานวิชาการ กิจกรรมดานสุขภาวะ กิจกรรมดานทักษะชีวิต และกจิ กรรมดา นอาชีพ เปนตน ภาคีเครือขายและชุมชน ภาคีเครือขายและผูนําชุมชนเปนสวนหนึ่งในการขับเคล่ือนการสราง เสริมสมรรถนะในการปองกันและแกไขปญหายาเสพติดในสถานศึกษา รับรูสภาพปจจุบัน สรางภาคีเครือขาย ชวยดูแลผูเรียนภายในชุมชน มีสวนรวมในการติดตอประสานงาน รวมขับเคลื่อนกิจกรรมการสรางเสริม สมรรถนะ ในการปองกันและแกไขปญหายาเสพติดในสถานศึกษาและชมุ ชนรว มกบั สถานศึกษา ขัน้ ที่ ๔ การสรางภาคีเครือขาย (Networking) การสรางภาคีเครอื ขาย หมายถงึ มกี ารทํางานรวมกบั หนว ยงานหรือองคก รอ่นื ในลกั ษณะของ ภาคี เชน ชุมชน หนวยงาน หรือสถานศึกษาอื่น ๆ การสรางภาคีเครือขายการปองกันและแกไขปญหา ยาเสพติดและอบายมุขในสถานศึกษาและชุมชน จะชวยใหผูบริหาร และครูผูสอน มีการแลกเปลี่ยนขอมูล ขาวสาร ทักษะ ความรู ประสบการณ เคร่ืองมือ และสื่อตาง ๆ ผานการประชุม การสัมมนา การแลกเปลี่ยนเรียนรู การพูดคุย การศึกษาดูงาน และการใหความรวมมือกันในการดําเนินงาน การแบงปนทักษะ และประสบการณ ใหแ กกนั เปนการสนบั สนุนและเสรมิ ความสมบรู ณใ หกับครผู ูสอนที่เปน สมาชิกเครือขาย จะชวยลดการทํางาน และการใชทรัพยากรท่ีซํ้าซอน ทําใหการพัฒนามีประสิทธิภาพ ซึ่งสงผลใหเกิดความเขาใจกันมากข้ึน นําไปสูการ ทํางานรวมกันเพ่ือประโยชนของทุกฝาย ตอบสนองความตองการในการแกปญหา ไดรับความชวยเหลือ ไดรับ กําลังใจ การจงู ใจและการยอมรับจากเพื่อนรว มวิชาชพี ซึ่งมคี วามสําคญั ตอ การยกระดบั คณุ ภาพการปองกันและ แกไขปญหายาเสพตดิ และอบายมุขในสถานศกึ ษาและชุมชนเปน อยางยิง่

๙ ข้นั ท่ี ๕ การประเมินผล (Evaluating) การประเมินผลการบริหารจัดการ เปนกระบวนการหน่ึงของการทํางานเชิงระบบ (system approach) ซึ่งเปนขั้นตอนหนึ่งของกระบวนการบริหารจัดการ การประเมินผลเปนงานกํากับ ติดตาม ประเมนิ ผล และตีคาผลงานที่ไดทํามาแลววาบังเกิดผลดีเพียงใด และนําผลที่ไดจากการประเมินมาใช ประโยชนใ นการปรบั ปรุงแกไ ข โดยผบู ริหารและผเู ก่ยี วขอ งดําเนินการ ดงั นี้ (๑) ผูบริหารนิเทศติดตาม โดยกําหนดปฏิทินการปฏิบัติงานตามตารางการนิเทศ การดาํ เนินงานเพื่อสรา งเสริมสมรรถนะในการปองกันและแกไ ขปญ หายาเสพตดิ ในสถานศกึ ษา (๒) เนนการมีสวนรวมของผูท่ีเกี่ยวของ ในการดําเนินงานเพื่อสรางเสริมสมรรถนะ ในการปองกันและแกไขปญ หายาเสพติดในสถานศึกษา (๓) ประเมินผล สรุปผล การดําเนินงานเพ่ือสรางเสริมสมรรถนะในการปองกันและ แกไขปญ หายาเสพตดิ ในสถานศกึ ษา (๔) นําผลการประเมินมาปรับปรุงปจจัยนําเขา (input) และกระบวนการ (process) การกาํ กับติดตามและประเมินผลการบริหารจดั การจึงเปนกระบวนการทีม่ คี วามสาํ คัญเพ่ือปรับปรุงการบริหาร จัดการใหบรรลุผลตามเปาประสงคหลัก (goal) ของรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะผูเรียนสูศตวรรษที่ ๒๑ ทส่ี ง ผลตอการปอ งกันปญหายาเสพตดิ และอบายมขุ ไดต อ ไป (๕) พัฒนาตอยอด การดําเนินงานเพื่อสรางเสริมสมรรถนะ ในการปองกันและแกไขปญหา ยาเสพติดในสถานศกึ ษา เพือ่ ใหเกิดความยั่งยนื ในการปอ งกันและแกไ ขปญ หา ๓) องคป ระกอบดา นปจ จัยสนับสนุน ปจจยั สนับสนุนคือปจจัยสําคัญตอความสําเร็จของการดําเนินการตามขั้นตอนตาง ๆ ของรูปแบบฯ ท่จี ําเปน ตองไดร ับการสนับสนนุ เพือ่ ใหการดาํ เนินงานเปน ไปอยางมีประสิทธิภาพและบรรลุผลตามเปาหมายที่ สถานศกึ ษากาํ หนด ประกอบดวยปจจัย ๓ ดาน คอื (๑) ปจจยั ดานผูบริหาร ไดแ ก ผบู ริหารตอ งตระหนักถึงความสําคัญของการปองกันและแกไข ปญหายาเสพติดและอบายมุข โดยใหการสนับสนุนดานงบประมาณ สื่อ อุปกรณ ส่ิงอํานวยความสะดวก และ สรางขวัญกําลงั ใจใหก บั ครแู ละบคุ ลากรทางการศึกษา (๒) ปจจัยดานครูและบุคลากร ไดแก การพัฒนาสมรรถนะการจัดการเรียนการสอนและ การจัดกิจกรรมท่ีสงเสริมสมรรถนะในการปองกันและแกไขปญหายาเสพติดของผูเรียนจะตองเกิดจาก ความตองการของครูที่มีความมุงมั่นจริงใจและเต็มใจในการพัฒนาการจัดการเรียนรู รวมมือกัน เคารพ ยอมรับซงึ่ กันและกัน อุทิศเวลาใหกับการพัฒนางาน และมมี นษุ ยสมั พนั ธท ่ีดีตอ กนั (๓) ปจ จัยดา นสถานศกึ ษา ไดแ ก สถานศึกษาตองกําหนดวสิ ัยทศั น ภารกจิ เปา หมาย ตวั ชว้ี ดั สมรรถนะในการปอ งกันและแกไขปญหายาเสพติดของผเู รียนไวอ ยา งชดั เจน

๑๐ หลักการ รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะผูเรียนสูศตวรรษท่ี 21 เปนโครงสรางทางความคิดที่สรางขึ้นเพ่ือใชเปนกรอบดําเนินงาน ในการปองกนั และแกไ ขปญหายาเสพตดิ และอบายมุขในสถานศกึ ษา โดยดําเนนิ การอยา งสอดคลองกนั เปนระบบตอ เน่อื ง บนพ้ืนฐาน ความรว มมอื ของผทู ีเ่ ก่ียวขอ ง มุงเนนที่สมั ฤทธผ์ิ ลการบริหารจดั การ สมรรถนะ และคณุ ลกั ษณะสําคญั ของผเู รียนเปนสําคัญ วตั ถุประสงค เพ่ือพัฒนาสมรรถนะผูเรียนสูศตวรรษที่ 21 สง ผลตอการปองกันปญ หายาเสพติดและอบายมขุ ของศนู ยการศกึ ษา นอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาํ เภอดา นมะขามเตี้ย จงั หวดั กาญจนบุรี อยางตอ เนื่องและย่งั ยนื การเตรียมความพรอม (Readiness Preparation : R) การประเมนิ ผล รูปแบบ การวางแผนกลยทุ ธ (Evaluating : E) การพัฒนาสมรรถนะผเู รยี นสศู ตวรรษที่ 21 (Strategic Planning : S) ทสี่ ง ผลตอการปอ งกันปญ หายาเสพตดิ และ อบายมขุ ของศนู ยก ารศึกษานอกระบบและ การศึกษาตามอธั ยาศัย อําเภอดา นมะขามเตยี้ จังหวดั กาญจนบุรี (กระบวนการ RSTNE Model ) การสรางภาคีเครือขาย การนาํ แผนงานไปปฏิบตั ิ (Networking : N) (Taking Action : T) ปจจยั สนับสนนุ (1) ปจจยั ดานผบู รหิ าร ไดแ ก ผูบ ริหารตองตระหนักถงึ ความสาํ คญั ของการปองกันและแกไ ขปญหายาเสพตดิ และอบายมขุ โดยให การสนบั สนุนดา นงบประมาณ ส่ือ อปุ กรณ สงิ่ อํานวยความสะดวก และสรา งขวญั กาํ ลงั ใจใหกับครูและบุคลากรทางการศกึ ษา (2) ปจจยั ดา นครแู ละบคุ ลากร ไดแก การพฒั นาสมรรถนะการจัดการเรียนการสอนและการจัดกิจกรรมทสี่ ง เสริมสมรรถนะในการ ปอ งกันและแกไ ขปญ หายาเสพติดของผูเรยี นจะตองเกดิ จากความตองการของครทู ี่มีความมุง ม่ันจริงใจและเต็มใจในการพัฒนาการจัดการเรียนรู รว มมอื กนั เคารพ ยอมรับซ่ึงกนั และกัน อุทศิ เวลาใหกับการพฒั นางาน และมมี นุษยส ัมพนั ธท ่ีดีตอ กนั (3) ปจ จยั ดา นสถานศึกษา ไดแ ก สถานศกึ ษาตอ งกําหนดวิสยั ทศั น ภารกจิ เปาหมาย ตวั ชว้ี ัดสมรรถนะในการปอ งกันและแกไ ข ป๔ญ.หผายลากเสาพรตดดิ ขาํ อเงนผนิูเรียงนาไนวอ /ยผางลชสดั เัมจนฤทธ์ิ/ประโยชนทีไ่ ดร บั จากการมุงมั่นพัฒนาของศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอดานมะขามเต้ีย จังหวัดกาญจนบุรี ท่ีมีนโยบายตองการปองกันและแกไขปญหายาเสพติดและอบายมุขในสถานศึกษา จึงกําหนด แนวทางของรูปแบบท่ีคํานึงถึงการวางแผนกลยุทธเปนสําคัญ การนําแผนไปปฏิบัติ และการวิเคราะหผลที่ไดจาก การปฏิบัติตามแผนนํามาดําเนินการปรับปรุงแกไขอยางเปนระบบ จนไดรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะผูเรียนสู

๑๑ ศตวรรษท่ี ๒๑ ทส่ี งผลตอการปองกนั ปญหายาเสพติดและอบายมุขขนึ้ คอื กระบวนการ RSTNE Model ข้นึ ซึง่ เปน รูปแบบการบริหารดวยกระบวนการเชิงระบบ และยังสามารถนํากระบวนการดังกลาวไปใชในงานดานอื่น ๆ เชน ดา นการจัดการศึกษาขัน้ พื้นฐาน ดานการจัดการศกึ ษาตอ เนื่อง ดา นการจัดการศกึ ษาตามอธั ยาศัย เปน ตน การใชรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะผูเรียนสูศตวรรษที่ ๒๑ ท่ีสงผลตอการปองกันปญหายาเสพติดและ อบายมุข ของศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอดานมะขามเต้ีย จังหวัดกาญจนบุรี พบวา สามารถพฒั นาสมรรถนะผเู รยี นและผูใชบริการใหดีขึ้น โดยผูเรียนและผูใชบริการมีสมรรถนะในการปองกัน และแกไขปญหายาเสพติดและอบายมุข โดยภาพรวมกอนใชรูปแบบอยูในระดับต่ํา และหลังใชรูปแบบอยู ในระดับสูง และครู/บุคลากรและวิทยากรยาเสพติด กศน.อําเภอดานมะขามเต้ีย มีความพึงพอใจตอรูปแบบ ในภาพรวมอยูในระดับมาก และจากการใชรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะผูเรียนสูศตวรรษท่ี ๒๑ ที่สงผลตอการ ปองกันปญ หายาเสพติดและอบายมุข ยงั สง ผลใหผเู รยี นมผี ลสัมฤทธทิ์ างการศึกษาในการการทดสอบทางการศึกษา ระดับชาติ (N-Net) ดานการศึกษานอกระบบโรงเรียนสูงข้ึน ผานคาเปาหมายข้ันสูง ผูเรียนตระหนักในการรวม กิจกรรมและการแกปญหายาเสพติด รูจักใชเวลาวางใหเปนประโยชน เขารวมกิจกรรมของสถานศึกษา เชน กิจกรรมชมรมอาสายุวกาชาด กิจกรรมชมรม TO BE NUMBER ONE เปนตน ปฏิบัติตนเปนแบบอยางท่ีดี ทําให ผูเรียนของสถานศึกษาไดรับรางวัลเด็กและเยาวชนดีเดน ประจําป ๒๕๖๔ ป ๒๕๖๕ และ ป ๒๕๖๖ สงผลให สถานศกึ ษาเปน ทย่ี อมรับจากภาคีเครอื ขา ย ชุมชน และสังคม ๕.ปจจยั ความสําเร็จ ปจจัยสนับสนุนคือปจจัยสําคัญตอความสําเร็จของการดําเนินการตามข้ันตอนตาง ๆ ของรูปแบบฯ ที่จําเปนตองไดรับการสนับสนุน เพื่อใหการดําเนินงานเปนไปอยางมีประสิทธิภาพและบรรลุผลตามเปาหมาย ทส่ี ถานศึกษากาํ หนด ประกอบดวยปจ จัย ๓ ดา น คือ (๑) ปจจัยดานผูบริหาร ไดแก ผูบริหารตองตระหนักถึงความสําคัญของการปองกันและแกไขปญหา ยาเสพติดและอบายมุข โดยใหการสนับสนุนดานงบประมาณ สื่อ อุปกรณ ส่ิงอํานวยความสะดวก และสราง ขวัญกําลังใจใหก ับครูและบุคลากรทางการศกึ ษา (๒) ปจจัยดานครูและบุคลากร ไดแก การพัฒนาสมรรถนะการจัดการเรียนการสอนและ การจัดกิจกรรมที่สงเสริมสมรรถนะในการปองกันและแกไขปญหายาเสพติดของผูเรียนจะตองเกิดจากความ ตองการของครทู ีม่ ีความมงุ มัน่ จรงิ ใจและเตม็ ใจในการพฒั นาการจัดการเรียนรู รว มมอื กัน เคารพ ยอมรบั ซึ่งกัน และกัน อทุ ิศเวลาใหกับการพัฒนางาน และมมี นุษยสมั พนั ธท่ีดีตอกนั (๓) ปจจัยดานสถานศึกษา ไดแก สถานศึกษาตองกําหนดวิสัยทัศน ภารกิจ เปาหมาย ตัวช้ีวัด สมรรถนะในการปองกันและแกไ ขปญ หายาเสพตดิ ของผเู รยี นไวอ ยา งชดั เจน

๑๒ ๖.บทเรยี นท่ไี ดรบั ๑.ควรมีการศึกษาการใชรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะผูเรียนสูศตวรรษท่ี ๒๑ ท่ีสงผลตอการปองกัน ปญหายาเสพติดและอบายมุข ศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอดานมะขามเต้ีย จงั หวัดกาญจนบรุ ี ในการบริหารงานในสถานศึกษาทุก ๆ ดาน เพ่ือจะไดศึกษาผลการดําเนินงานใหสอดคลอง กันทุกงาน ๒.การนํารูปแบบการพัฒนาสมรรถนะผูเรียนสูศตวรรษท่ี ๒๑ ท่ีสงผลตอการปองกันปญหา ยาเสพติดและอบายมุข ศูนยการศึกษานอกระบบและการการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอดานมะขามเตี้ย จังหวดั กาญจนบรุ ี ผบู ริหารสถานศึกษาควรจะสง เสริมใหค รแู ละผูปฏบิ ัตงิ านไดใชรูปแบบในการปฏิบัติงานของ ตนเอง และสนับสนนุ ใหนาํ มาใชใ นการจดั การเรียนการสอนในช้นั เรยี นและปฏิบัติงานในดา นตาง ๆ ๗.การเผยแพร/ การไดร ับการยอมรับ/รางวลั ที่ไดร บั การเผยแพรผลงาน - website : https://tassanawan๐๓.wixsite.com - แฟนเพจ : กศน.อาํ เภอดา นมะขามเตย้ี - การประชุมภาคเี ครอื ขา ย - จดั นิทรรศการนาํ เสนอการดาํ เนนิ งานสถานศึกษาสขี าว กศน.อําเภอดานมะขามเต้ีย ในการตอ นรบั ทาน ดร.สรุ ศักด์ิ อินศรีไกร เลขาธกิ าร กศน. และคณะ ณ สํานกั งาน กศน.จงั หวัดกาญจนบรุ ี - website : htps://online.pubhtml๕.com/oivm/joaq/#p=๑ การไดรับการยอมรับ - ไดรับเชิญเปนวิทยากร เรื่อง สถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพติดและอบายมุข ณ อบต.ลาดหญา ตาํ บลลาดหญา อําเภอเมอื งกาญจนบรุ ี จงั หวดั กาญจนบรุ ี วันที่ ๑๘ สิงหาคม ๒๕๖๓ - เปนสถานศึกษาตนแบบสําหรับการศึกษาดูงาน เร่ือง สถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพติดและอบายมุข จาก กศน.อําเภอทุง ตะโก จังหวดั ชมุ พร ในวันท่ี ๒๘ ตลุ าคม ๒๕๖๓ - เปนสถานศึกษาตนแบบสําหรับการศึกษาดูงาน เร่ือง สถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพติดและอบายมุข จาก กศน.อาํ เภอบานลาด จงั หวัดเพชรบรุ ี ในวนั ที่ ๒๓ ธันวาคม ๒๕๖๓ - เปนสถานศึกษาตนแบบสําหรับการศึกษาดูงาน เรื่อง โครงการสถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพติดและ อบายมขุ จาก โรงเรยี นบานไทรทอง อาํ เภอดานมะขามเตย้ี จังหวัดกาญจนบรุ ี ในวันท่ี ๙ กรกฎาคม ๒๕๖๕

๑๓ - ไดร ับเชญิ เปนวิทยากร เร่อื ง การดาํ เนนิ การโครงการสถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพติดและอบายมุข จาก โรงเรียนบานไทรทอง อําเภอดา นมะขามเตีย้ จังหวดั กาญจนบรุ ี ในวันท่ี ๑๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕ - เปน สถานศึกษาตน แบบสําหรบั การศกึ ษาดูงาน เร่อื ง โครงการสถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพตดิ และอบายมุข จาก กศน.อําเภอเลาขวญั อาํ เภอเลาขวญั จงั หวดั กาญจนบรุ ี ในวันที่ ๑๐ สงิ หาคม ๒๕๖๕ - เปน สถานศึกษาตน แบบสําหรับการศกึ ษาดงู าน เรื่อง โครงการสถานศกึ ษาสขี าวปลอดยาเสพติดและอบายมขุ จาก กศน.อําเภอเมอื งกาญจนบรุ ี อาํ เภอเมืองกาญจนบรุ ี จังหวดั กาญจนบรุ ี ในวนั ที่ ๘ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๕ - ไดรับเชิญเปนวิทยากร เร่ือง การดําเนินการโครงการสถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพติดและอบายมุข จาก กศน.อําเภอทา มว ง อําเภอทา มวง จงั หวัดกาญจนบรุ ี ในวันท่ี ๑๗ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๕ - เปน สถานศึกษาตน แบบสาํ หรบั การศกึ ษาดงู าน เรือ่ ง โครงการสถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพตดิ และอบายมขุ จาก กศน.อาํ เภอทามว ง อําเภอทามว ง จังหวัดกาญจนบรุ ี ในวันที่ ๒๐ ธันวาคม ๒๕๖๕ รางวลั ท่ไี ดรบั จากการดําเนินงานดานโครงการสถานศึกษาสีขาว ปลอดยาเสพติดและอบายมุข สงผลใหสถานศึกษา อาํ เภอดานมะขามเตยี้ ไดร ับรางวัลและเกยี รตบิ ัตรดังน้ี - เกียรติบัตรสถานศึกษาท่ีมีผลสัมฤทธิ์จากการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติดานการศึกษานอกระบบ โรงเรียน (N-Net) ครง้ั ที่ ๑ ปก ารศกึ ษา ๒๕๖๕ ผานคาเปา หมายสงู สุด - โลรางวลั ไดร บั การคดั เลอื กเปนเดก็ และเยาวชนดเี ดน ประจําป ๒๕๖๔,ป๒๕๖๕ และป ๒๕๖๖ - นักศึกษาไดรับรางวัลชมเชย ระดับพื้นที่ เร่ือง ระบบรดนํ้าตนไมอัตโนมัติ ประกวดโครงงานวิทยาศาสตร สําหรับนักศึกษา กศน. “ดานการใชและการอนุรักษพลังงานไฟฟาเพื่อชีวิตและสังคม” ประจําปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๔ จาก สาํ นกั งานสง เสริมการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย - นักศกึ ษาไดร ับประกาศจากศูนยวิทยาศาสตรเพ่ือการศึกษากาญจนบุรี การประกวดโครงงานวิทยาศาสตร ดา นส่งิ แวดลอ ม สาํ หรับนกั ศึกษา กศน. ระดับพ้ืนที่ ประเภท นวัตกรรมขยะ ประจําปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๔



หนังสือเชิญเปน วทิ ยากร สถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพติดและอบายมุข ณ อบต.ลาดหญา ตําบลลาดหญา อาํ เภอเมอื งกาญจนบรุ ี จังหวดั กาญจนบรุ ี วนั ท่ี ๑๘ สิงหาคม ๒๕๖๓ หนังสือขอความอนุเคราะหศ ึกษาดงู าน สถานศกึ ษาสีขาวปลอดยาเสพติดและอบายมุข กศน.อาํ เภอทุงตะโก จังหวดั ชุมพร ในวันท่ี ๒๘ ตลุ าคม ๒๕๖๓

หนังสอื ขอความอนุเคราะหศ กึ ษาดูงาน สถานศึกษาสขี าวปลอดยาเสพตดิ และอบายมุข กศน.อําเภอบา นลาด จังหวดั เพชรบุรี ในวนั ที่ ๒๓ ธนั วาคม ๒๕๖๓ หนงั สือเชญิ เปนวทิ ยากร เรอ่ื ง การดาํ เนนิ การโครงการสถานศึกษาสขี าวปลอดยาเสพตดิ และอบายมขุ จาก โรงเรยี นบา นไทรทอง อาํ เภอดานมะขามเตยี้ จังหวดั กาญจนบุรี ในวันท่ี ๑๗ กรกฎาคม ๒๕๖๕

หนงั สือขอความอนุเคราะหศกึ ษาดูงาน สถานศึกษาสีขาวปลอดยาเสพติดและอบายมขุ กศน.อําเภอเลาขวญั อําเภอเลาขวญั จงั หวัดกาญจนบรุ ี ในวนั ที่ ๑๐ สงิ หาคม ๒๕๖๕ หนังสือขอความอนเุ คราะหศกึ ษาดูงาน สถานศึกษาสขี าวปลอดยาเสพตดิ และอบายมขุ กศน.อําเภอเมืองกาญจนบรุ ี อาํ เภอเมืองกาญจนบุรี จงั หวัดกาญจนบุรี ในวันที่ ๘ พฤศจิกายน ๒๕๖๕

หนงั สือเชิญเปนวทิ ยากร เรือ่ ง การดาํ เนินการโครงการสถานศกึ ษาสขี าวปลอดยาเสพตดิ และอบายมุข กศน.อาํ เภอทามว ง อาํ เภอทา มวง จงั หวดั กาญจนบรุ ี ในวันท่ี ๑๗ พฤศจิกายน ๒๕๖๕ ภาพการจัดนิทรรศการนําเสนอการดําเนนิ งานสถานศกึ ษาสีขาว กศน.อาํ เภอดา นมะขามเตยี้ ใหตอ นรับทาน ดร.สรุ ศกั ดิ์ อนิ ศรีไกร เลขาธิการ กศน. และคณะ ณ สาํ นักงาน กศน.จงั หวัดกาญจนบรุ ี

ภาพกิจกรรมไดรบั เชญิ วทิ ยากรใหค วามรู เรอื่ ง โครงการสถานศึกษาสขี าว ณ อบต.ลาดหญา ตําบลลาดหญา อาํ เภอเมอื งกาญจนบรุ ี จังหวดั กาญจนบุรี วนั ท่ี ๑๘ สิงหาคม ๒๕๖๓ ภาพรับเชิญวิทยากรใหค วามรู เร่อื ง โครงการสถานศึกษาสขี าวปลอดยาเสพตดิ และอบายมขุ ณ กศน.อาํ เภอบอ พลอย อาํ เภอบอ พลอย จังหวัดกาญจนบรุ ี วนั ที่ ๑ กรกฎาคม ๒๕๖๒

เกียรติบัตรไดสง เสริมและสนบั สนุนการจัดกจิ กรรมตอตานยาเสพตดิ ประจํา ๒๕๖๔ จาก อาํ เภอดานมะขามเต้ีย เกยี รติบตั รสถานศกึ ษาที่มผี ลสัมฤทธ์จิ ากการทดสอบระดบั ชาติ ดานการศึกษานอกระบบ โรงเรียน (N-Net) คร้ังท่ี ๑ ปการศึกษา ๒๕๖๕ ผานคาเปา หมายสูงสุด

โลรางวลั ไดร บั คดั เลือกเปนเด็กและเยาวชนดีเดน ประจําป ๒๕๖๔ โลรางวลั ไดรับคัดเลือกเปน เดก็ และเยาวชนดีเดน ประจําป ๒๕๖๖

๒ เกียรติบัตร ไดรับคดั เลือกเปน เดก็ และเยาวชนดเี ดน ประจาํ ป ๒๕๖๖ เกยี รติบตั ร รางวลั ชมเชย การประกวดโครงงานวิทยาศาสตร สาํ หรับนักศกึ ษา กศน. นายธนพนธ์ เต็มธนนั

ประชมุ วางแผน แบบมีสวนรว มในสถานศกึ ษา เรอ่ื งรปู แบบการพฒั นาสมรรถนะผเู รียน สูศ ตวรรษท่ี ๒๑ ท่สี ง ผลตอ การปอ งกนั ปญ หายาเสพตดิ และอบายมขุ เวทเี สวนาแบบมสี ว นรวมของคณะครู บุคลากร ในสถานศกึ ษา และภาคเี ครอื ขาย เร่อื งรปู แบบการพฒั นาสมรรถนะผเู รียน สูศตวรรษท่ี ๒๑ ทส่ี ง ผลตอ การปอ งกันปญหายาเสพตดิ และอบายมขุ การเก็บรวบรวมขอ มูลผูเกย่ี วของเรือ่ งรปู แบบการพฒั นาสมรรถนะผูเรยี น สูศตวรรษท่ี ๒๑ ที่สงผลตอการปองกันปญหายาเสพตดิ และอบายมขุ

ระดมสมองเพอ่ื แสดงความคิดเห็น เรอ่ื งรปู แบบการพัฒนาสมรรถนะผเู รียน สศู ตวรรษท่ี ๒๑ ท่สี ง ผลตอการปองกันปญ หายาเสพตดิ และอบายมุข การสัมภาษณผ ูมสี วนเกย่ี วของตอเร่ืองรูปแบบการพฒั นาสมรรถนะผเู รยี น สูศ ตวรรษที่ ๒๑ ที่สง ผลตอการปองกันปญหายาเสพตดิ และอบายมขุ การนํารูปแบบการพฒั นาสมรรถนะผเู รียนสูศตวรรษที่ ๒๑ ทสี่ ง ผลตอการปอ งกันปญหายาเสพติดและอบายมุขดว ยแบบสอบถามไปใชก ับผูเรยี น

คมู ือการใชรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะผเู รียนสูศตวรรษที่ ๒๑ ทสี่ งผลตอ การปอ งกันยาเสพตดิ และอบายมุข

คณะผูจดั ทาํ 1. นางขวญั ตา ดอนศรีจนั ทร ผอู าํ นวยการ ทป่ี รกึ ษา / คณะทาํ งาน คณะทาํ งาน 2. นางสาวสจั ชญา บุตรเพชร คณะทํางาน คณะทาํ งาน 3. นางสาวบํารุง พุทธา คณะทํางาน คณะทํางาน 4. นายมานพ ฉมิ พงษ คณะทาํ งาน คณะทํางาน 5. นางสาวกัญจนพร โมรา คณะทาํ งาน คณะทาํ งาน 6. นายสมเกียรติ วงศวัชรมงคล คณะทํางาน คณะทาํ งาน 7. นางสาวสดุ ารตั น เทาเทยี ม 8. นางสาวธารณิ ี เอกฉันท 9. นางสาวแสงอษุ า ศรรี ังสรรค 10. นายอํานาจ แกน แกว 11. นางสาวสปุ รียา ภานุภสั สรกุล 12. นางสาวแพรวพรรณ กลน่ั ขํา รูปเลม / รายงาน นางขวัญตา ดอนศรีจนั ทร/ นางสาวสจั ชญา บุตรเพชร