คลื่นยักษ์สึนามิ

หนงั สอื การ์ตนู ชุด “เรยี นรสู้ าธารณภยั ” ตอน คลน่ื ยักษส์ ึนาม ิ

การเกิดคล่ืนสึนามิขนาดใหญ่ บริเวณทางด้านชายฝั่งทะเล อันดามันรวม 6 จังหวัด ได้แก่ จังหวัดระนอง พังงา ภูเก็ต กระบี่ ตรงั และสตูล อนั เนอื่ งมาจากการเกิดแผน่ ดินไหว ขนาด 9.3 รกิ เตอร์ บริเวณเกาะสมุ าตรา เมอื่ วันท่ี 26 ธนั วาคม 2547 ซึง่ สรา้ งความเสียหายรนุ แรงตอ่ ชวี ิตและทรพั ย์สนิ อย่างมหาศาล สึนามิ (Tsunami) หมายถึง คลื่นยักษ์ คำว่าสึนามิ เป็นภาษาญป่ี ่นุ แปลว่า คลื่นทา่ เรอื สามารถแบ่งได้เปน็ 2 ประเภท ประเภทแรกคือ คลื่นสึนามิเฉพาะแห่ง มักจะเกิดใกล้ๆ ชายฝ่ัง และเคล่ือนเข้าถล่มชายฝ่ังอย่างทันทีทันใด และประเภทที่สองคือ คลื่นสึนามิท่ีเดินทางข้ามทวีป มักจะเกิดจากแผ่นดินไหวท่ีค่อนข้าง รุนแรงและสามารถเคล่ือนตัวข้ามทวีปไปยังชายฝ่ังที่อยู่ห่างไกล หลายหม่ืนกิโลเมตร โดยสาเหตุของการเกิดคล่ืนสึนาม ิ มีหลายสาเหตุ เช่น แผ่นดินไหว ภูเขาไฟระเบิด ดินถล่ม และ ดาวเคราะห์น้อยตกลงส่มู หาสมุทร ประเทศไทยมีพ้ืนที่ท่ีมีโอกาสเส่ียงที่จะเกิดคลื่นสึนาม ิ ทงั้ ชายฝง่ั ทะเลอันดามันและชายฝั่งทะเลอ่าวไทย รวม 22 จงั หวดั ไดแ้ ก่ ชายฝ่งั ทะเลอนั ดามัน 6 จงั หวดั คอื จงั หวัดระนอง พงั งา ภูเก็ต กระบี่ ตรัง และสตลู และชายฝ่งั ทะเลอ่าวไทย 16 จังหวัด คือ จังหวัดตราด จันทบุรี ระยอง ชลบุรี ฉะเชิงเทรา สมุทรปราการ สมุทรสาคร สมุทรสงคราม เพชรบุรี ประจวบคีรีขันธ์ ชุมพร สุราษฎร์ธานี นครศรีธรรมราช สงขลา ปัตตานี และนราธวิ าส กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย ตลุ าคม 2552

เมษายน พอ่ ครับ แมค่ รับ เกง่ มากเลยลูกพ่อ อืม อยา่ งนี ้ เก่ง April ปอ้ งสอบได้ที่ 1 คณุ คร ู ตอ้ งใหร้ างวลั นำเที่ยวซะหน่อย เหมอื น แม ่ ให้รางวัลมาดว้ ยนะ พอดีอาทติ ย์หนา้ พอ่ จะไปดงู านทีพ่ งั งา งั้นพวกเรา อ๋อ พี่เมฆใชม่ ๊ัยพอ่ ทแี่ กทำงาน ไปเที่ยวพงั งา อยสู่ ำนกั งาน ปภ. จงั หวัดพงั งา กันดกี วา่ เดี๋ยวพอ่ ดจี งั เลยท่ไี ดเ้ จอกับครอบครวั จะโทรหาเพอ่ื นท่นี ัน่ พ่ีเมฆอีกครัง้ ปา่ นนี้ลูกชายแก ให้เขาจัดการ คงจะโตพอๆ กับเจา้ ป้อง เรอ่ื งทพ่ี ัก ลูกเรานะ ให้พวกเรา กรมปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภยั คลนื่ ยักษส์ นึ าม ิ

ณ จงั หวดั พงั งา แนใ่ จเหรอครบั พอ่ วา่ นดั ลุงเมฆ นดั ไว้ทีน่ แี่ หละลูก ไวท้ น่ี ี่ ยแลังไว้ มทม่ ำาไลมะปคา่ รนับน ลี้ ุงเขา อยา่ ถามมากเลย เดี๋ยวลงุ เมฆกม็ า แหล่มๆ ระหวา่ งรอ เรากน็ งั่ ชมวิวไปกอ่ นแลว้ กนั ทั้งนน้ั !!! นีแ่ หน่ะ หวัดดจี ้ะ คิดจะมีกิก๊ พี่เมฆ เหรอไง!!!! รอกแสพันมว่อ่พนัสผรดาจน้อจีญม้าไห ม หวัดดีเมฆ สบายดี รอไม่นานหรอก นะเพอื่ น พวกเราเพง่ิ มาถงึ แหม ยงั แตง่ ตัววัยร่นุ เหมือนกนั เหมือนเดมิ นะนาย  คลนื่ ยกั ษ์สึนามิ กรมปอ้ งกันและบรรเทาสาธารณภยั

หวดั ดคี รบั หวัดดจี า้ ลูก ลุงเมฆ โอโ้ ฮ เจา้ ป้อง อมื โตข้นึ เยอะแล้ว นะเรา เผลอ แป๊บเดียว ท่าทาง จะหลอ่ เหมือนพอ่ นะเราน่ะ ไปกนั เถอะ!!! เดี๋ยวลุงจะพาเข้าทพี่ กั บา้ นหลังเก่าท่พี ่อกบั แมป่ อ้ งเคยมาพกั เม่ือคราวกอ่ น น่ันแหละ ป่านนีป้ ้าฟ้าคงเตรียมอาหารอร่อยๆ ไว้รอพวกเราแลว้ ล่ะ ส่วนเจ้าโฟมลูกชายลงุ ก้อคงจะรอเจอป้องอย่เู หมือนกัน หวัดดีจ้าทุกๆ คน แหม ไม่เจอกันตง้ั นาน สบายดนี ะ เดินทางกันมาต้ังไกล คงจะเหน่ือย และหวิ แลว้ สจิ ะ๊ ฉันเตรยี มอาหารอร่อยๆ ไว้เพียบเลยจ้ะ เชิญทานข้าวกันก่อนนะจะ๊ สวัสดีครับ อาผจญ อาพรอ้ ม สวสั ดนี อ้ งปอ้ ง กรมปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภัย คลน่ื ยกั ษส์ นึ าม ิ

ปอ้ งๆ ซุบซิบอะไรกันจ๊ะ เดยี๋ วพร่งุ นี้ หนมุ่ ๆ โฟม พี่จะพาไปขีม่ า้ ไปไหม เตรยี มจะพานอ้ ง ไปซนท่ีไหนอกี จรงิ ๆ นะ พีโ่ ฟม จะไหวไหมเนยี๊ ะ เจ้านช่ี ่ือเจา้ จังโก้ โห ตวั มันใหญจ่ ัง พ่อซอ้ื มาตั้งแตม่ นั ยงั ตัว ป้องกลัวตก ข่ียากไหม พ่ีโฟม ป้องเคยแต่ เลก็ ๆ ตอนนม้ี ันโต กว่าพ่ีแล้ว ลองขดี่ ูสิ ขม่ี ้าหมนุ เดย๋ี วพี่สอนให้  คล่ืนยกั ษ์สนึ ามิ กรมป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั

อืม พี่ก็ไมร่ ู้ เหมอื นกนั เรารีบไปบอกพ่อ กันกอ่ น ดกี ว่า อ้าว เจา้ จงั โก้ มันเป็นอะไรครับพ่ีโฟม เหมอื นมนั ตกใจกลัว อะไรสกั อยา่ ง กรมป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั คลื่นยกั ษส์ นึ ามิ

เป็นอะไรอกี เจา้ แระ เลหายๆ วงิ่ หนา้ ตาตื่นมาเชียว พากันรีบ โดนเมียไล่ตมี าอกี ละซี่ ข้นึ เขาเร็ว คราวนฉี้ ันไม่ชว่ ยแลว้ นะ นายหวั บนเนนิ เขา และแลว้ !! โอ้โห้ นำ้ ทะเล ลุงเมฆกบ็ อกให ้ หายไปต้ังเยอะแน่ะ ทกุ คนรบี วิ่งขึ้นไป บนเนินเขาหลังบ้านลงุ เมฆ พอ่ ทนั ที โดยทีย่ ังไม่ได้อธบิ าย ใหท้ กุ คนฟังวา่ มันเกิดอะไรข้นึ ทำไมต้องว่งิ หนีขน้ึ เขา กรมปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภยั ด้วยนะ?? แฮ่กๆๆๆ  คลน่ื ยักษ์สึนาม ิ

และแล้วเพียงไม่ก่ีนาที คลน่ื ยักษส์ งู ขนาด 2 เมตร ลูกแรกก็ซัดโถมเข้ามาอย่างแรง น้ำทะเลถอยกลับ ไม่นะ คล่ืนลูกสองกำลงั ซดั ไปอีกแล้วละครบั เข้าฝั่งมานะ ดูเหมอื นจะสูง กว่าลูกแรกอกี นะ คล่นื ยักษ7ล์ กูเมทตี่สรอ งสูงขนาด คลน่ื ยักษ1์ล0กู ทเมส่ี ตารม สงู ขนาด นำ้ ทะเลเรม่ิ เข้าสู่ ระดบั ปกติแลว้ ละ ลกู กรมป้องกนั และบรรเทาสาธารณภยั คลื่นยักษส์ นึ าม ิ

มันเกดิ อะไรข้ึน เหตกุ ารณ์นเี้ รียกวา่ สนึ ามิ ครับ ลงุ เมฆ มาจากภาษาญ่ีปนุ่ ซึ่งแปลวา่ คลนื่ ในอา่ ว หรือคล่ืนท่าเรือ ซงึ่ คลื่นแบบนจ้ี ะเกิดเฉพาะ ตามแนวชายฝ่ังทะเลเทา่ น้ัน แตใ่ นทะเลลกึ จะไม่รสู้ ึกวา่ มีคลนื่ แล้วมันเกิดขนึ้ คืออย่างน้ี มันเกิดข้ึนได้จากหลายสาเหตุนะ ได้อยา่ งไร เช่น ครับพ่อ ❉ เกดิ จากแผ่นดนิ ไหวขึน้ ใตท้ ้องทะเล ❉ ภเู ขาไฟใตท้ ะเลระเบดิ โอโ้ ห้ ❉ แผน่ ดนิ ขนาดใหญ่ถลม่ ลงในท้องทะเล แลว้ มนั รนุ แรง ❉ การทดลองระเบดิ ปรมาณูขนาดใหญ่ มากแค่ไหนครับ ใตท้ ้องทะเล ❉ อกุ กาบาตขนาดใหญ่ตกลงในท้องทะเล ลุงเมฆ รนุ แรงมากลกู มนั สามารถซัดเรือประมง ขึ้นมาไกลฝั่งเปน็ กโิ ลๆ เลย บ้านเรือน ส่งิ กอ่ สร้างท่ีอยใู่ กลช้ ายฝ่งั จะถูกคลืน่ ซัด พงั ทลายเสยี หายหมด  คลื่นยักษ์สึนามิ กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย

กรมปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภยั ใชแ่ ล้วจะ้ ปจั จุบนั ทางการยงั มีการตดิ ตั้ง ระบบเตือนภัยในพืน้ ท่ีเส่ยี งภัย เพอ่ื แจ้งเตอื นประชาชนผ่านสื่อต่างๆ ไดแ้ ก่ โทรทศั น์ วทิ ยุ รวมทงั้ มกี ารตัง้ ศูนยเ์ ตอื นภัยของจังหวดั และอำเภอในพนื้ ท่ีเสย่ี งดว้ ยนะจะ๊ เมอ่ื ได้รบั การแจ้งเตือนภยั กจ็ ะมกี าร เปิดสญั ญาณจากหอเตอื นภัย และจัดการอพยพประชาชนออกจาก ชายหาดไปอยูใ่ นที่ปลอดภัย โดยเร็ว คล่นื ยักษส์ นึ าม ิ

นอกจากน้ี เราจำเปน็ ตอ้ งม ี เชน่ อะไรบา้ งครบั การเตรยี มแผนป้องกนั และเผชิญภยั พ่อ ล่วงหนา้ โดยหนว่ ยงานท่เี กยี่ วข้อง เชน่ กรมปอ้ งกันและบรรเทาสาธารณภยั (ปภ.) องคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถนิ่ จะร่วมกันดำเนนิ การเตรยี มแผนปอ้ งกนั คลื่นยักษ์สนึ ามิ ตดิ ตง้ั ไซเรนเตอื นในพืน้ ท่ีเส่ยี งภัย ปักปา้ ยบอกพืน้ ทเ่ี ส่ียง กำหนด เสน้ ทางหนีภยั และกำหนดพื้นทหี่ ลบภัยตามพืน้ ทภ่ี ูเขาสูง ตึกสงู แข็งแรง ตามทีส่ าธารณะและโรงแรมจะมปี ้ายบอก วิธีการปฏิบัติตนเมอื่ เกิดเหตุ และมีแผน่ พับให้ความรแู้ จกใหป้ ระชาชนและนักท่องเทีย่ ว นอกจากนี้ หมูบ่ า้ นในพื้นที่เสี่ยงภยั ได้จดั เตรียมกำลังอาสาสมคั ร ป้องกนั ภยั ฝา่ ยพลเรือน (อปพร.) ซึง่ ได้รบั การอบรมใหม้ ศี ักยภาพ จากหน่วยงานภาครฐั เพือ่ แจ้งเตอื น และอพยพประชาชน ไปในที่ปลอดภัย 10 คลื่นยกั ษส์ ึนามิ กรมป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัย

ออ๋ ขัน้ แรกเลยนะ เม่อื ไดร้ ับรายงานการ แล้วอยา่ งน้ี เกดิ คลืน่ ยกั ษส์ ึนามิ หา้ มไปบริเวณ เวลาเกดิ เหตุ ชายฝ่ังทะเลเมื่อมปี ระกาศแจง้ เตอื นภยั เราตอ้ งทำอะไรบา้ ง และต้องรีบออกจากบรเิ วณชายฝ่ังโดยเร็ว และหนขี ึน้ ไปอยูใ่ นท่ีสูงหรือขน้ึ ตกึ สงู ละจ๊ะ ทีแ่ ขง็ แรง หากอยู่บนเรือให้รบี แลน่ เรอื ไปในทะเลลกึ ทนั ท ี ใช่จะ้ ชาวบา้ นทกุ หลงั คาเรือนจะดับไฟ ปดิ ประตหู นา้ ตา่ ง และไม่มวั เสียเวลาเกบ็ ของ รบี ออกจากบา้ นไปยังพืน้ ท่หี ลบภัยทนั ที และรออยู่ในพ้ืนท่ปี ลอดภยั จนกวา่ จะมีการประกาศยกเลิกการ เตือนภยั จากทางราชการ เพราะอาจมคี ลน่ื กระทบฝ่งั ไดห้ ลายครง้ั หรอื ทเ่ี รียกวา่ After Shock และท่ีสำคญั เม่ือมีการแจง้ เตอื นการเกิดคลน่ื “สนึ าม”ิ ห้ามอยบู่ ริเวณชายฝั่งเด็ดขาด ให้รีบวง่ิ ไปอยชู่ ายฝง่ั ที่อยูส่ งู ๆ หรือขนึ้ ไป บนตึกท่แี ข็งแรง ไปอยูบ่ นชัน้ สูงๆ กรมปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภยั คลื่นยักษส์ ึนาม ิ 11

ถ้าอยู่บนเรอื ใหร้ ีบแลน่ เรือ ไปกลางทะเลโดยเร็วที่สดุ หลงั จากเหตกุ ารณส์ งบลงแล้ว ตอ้ งตดิ ตามข่าวสาร ของทางราชการจากสือ่ วทิ ยุ โทรทัศนอ์ ยา่ งใกล้ชิด จะต้อง ให้ความช่วยเหลือผูบ้ าดเจ็บหรือผ้ทู ตี่ ิดตามอาคารสถานท ่ี ต่างๆ ก่อน และไมค่ วรอย่ใู กลห้ รอื เข้าไปในพนื้ ท่ีท่ไี ด้รับ ความเสียหาย เพราะอาจได้รบั อันตรายได้นะ 12 คล่นื ยักษส์ นึ ามิ กรมปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภัย

หากจำเปน็ ผทู้ ีต่ อ้ งกลับเขา้ ทพ่ี กั ท่ไี ด้รบั ความเสยี หาย ให้ใช้ไฟฉายส่องให้เหน็ ทางชัดเจน ควรเปิดประตูหนา้ ต่างทง้ิ ไว้ เพอ่ื ระบายอากาศ ชว่ ยใหพ้ นื้ แห้งเร็วขน้ึ และรบี ตักดนิ และโคลน ออกจากบ้านทนั ที ตรวจสอบท่อแก๊ส ท่อประปา และระบบไฟฟ้า หากพบรอยร่วั ใหแ้ จ้งช่างซ่อมทนั ที และหา้ มนำน้ำ ท่ีปะปนน้ำทะเลท่ีซัดมาพรอ้ มคล่ืนสนึ ามมิ าใช ้ และดม่ื กินเด็ดขาดนะครับ เฮอ้ ! แลว้ เม่อื ไหร่ ใช่พ่อ พวกเราจะไดก้ ลบั ลงไป ผมชกั หิวแล้วด้วย ขา้ งล่างละครับเนย่ี หวิ ไก่ยา่ ง ลงุ เมฆ กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย คลนื่ ยักษส์ ึนามิ 13

โดยปกติแลว้ เมอื่ เกิด แผน่ ดินไหวจะเกิดแผ่นดินไหว ระลอกหลัง หรืออาฟเตอรช์ ็อค (After Shock) อกี หลายครง้ั ดังนั้น เพ่อื ความปลอดภยั เราอาจตอ้ งอยู่บนน้ี 3 วัน โอ้โฮ!! ตง้ั 3 วันแน่ะ 3 วนั สงสยั พงุ แฟบแนเ่ รา... สงสยั เราจะหิวตาย ตงั้ แต่วนั แรกแน่ๆ เลย... อุย๊ ทอ้ งร้อง... เฮ้อ จุ๊ จุ๊ จ ุ๊ เป็นอะไรของแกวะ เจ้าแระ มีอะไรผดิ ปกติ 14 คลืน่ ยกั ษส์ ึนาม ิ อยบู่ นฟา้ เหรอ กรมปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภัย

เฮลิคอปเตอร์ มาช่วยพวกเราแล้ว ไชโย!!ๆๆ กรมปอ้ งกันและบรรเทาสาธารณภัย คลื่นยักษ์สนึ าม ิ 15

ไดก้ ลับบ้านแล้ว ดใี จจัง เดีย๋ วจะกลบั ไปเล่าให้เพื่อนๆ ที่โรงเรียนฟัง แลว้ เจอกันนะทกุ คน สวสั ดคี รับ!!! 16 คล่นื ยักษส์ นึ าม ิ กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั

“ประชาชน เยาวชน ชาวประมง ผู้อาศยั ชายฝ่ังทะเล ริมแม่น้ำ และผู้ที่อยู่อาศัย ในพื้นที่เสี่ยงภัย ควรเรียนรู้เก่ียวกับภัยจาก คล่ืนสึนามิ เช่น ป้ายสัญญาณเตือน เส้นทางการอพยพหนีภัย โดยระมัดระวัง อันตรายและการปฏิบัติตนอย่างถูกต้อง เ มื่ อ ไ ด้ ยิ น สั ญ ญ า ณ แ จ้ ง เ ตื อ น ภั ย จ า ก คลื่นสึนามิ” ทป่ี รึกษา : สุภัทรา พูลสวสั ด์ิ เตมิ ศกั ดิ์ กงั วล ภาพ : คมกฤช จิตรแ์ ก้ว บท : ฑติ ฐติ า ธติ ธิ รรมพฤกษ ์

ปอ้ งกนั ภัยเชงิ รุก บรรเทาทกุ ขเ์ ม่อื เกิดภัย ฟ้ืนฟแู ละกูภ้ ยั คือหัวใจ กรม ปภ. กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั กระทรวงมหาดไทย DEPARTMENT OF DISASTER PREVENTION AND MITIGATION ฝา่ ยผลติ สอื่ โสตทัศนูปกรณ์และสง่ิ พิมพ์ กองเผยแพร่และประชาสัมพนั ธ์ โทรศัพท์ 0-2243-2200, 0-2637-3459 WWW.DISASTER.GO.TH

ปอ้ งกนั ภัยเชงิ รุก บรรเทาทกุ ขเ์ ม่อื เกิดภัย ฟ้ืนฟแู ละกูภ้ ยั คือหัวใจ กรม ปภ. กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภยั กระทรวงมหาดไทย DEPARTMENT OF DISASTER PREVENTION AND MITIGATION ฝา่ ยผลติ สอื่ โสตทัศนูปกรณ์และสง่ิ พิมพ์ กองเผยแพร่และประชาสัมพนั ธ์ โทรศัพท์ 0-2243-2200, 0-2637-3459 WWW.DISASTER.GO.TH