VOL.2 กล้องของใคร

หนงั สือชุดส�ำ หรบั เย�วชน : หนังสือสอ่ื ประสมเฉลิมพระเกยี รติ เลม่ ท่ี ๒ กลอ้ งของใคร คณะกรรมก�รฝ�่ ยประมวลเอกส�รและจดหม�ยเหตุ ในคณะกรรมก�รอ�ำ นวยก�รจัดง�นเฉลิมพระเกียรติพระบ�ทสมเดจ็ พระเจ้�อยหู่ วั เน่อื งในโอก�สพระร�ชพธิ ีมห�มงคลเฉลมิ พระชนมพรรษ� ๗ รอบ ๕ ธนั ว�คม ๒๕๕๔



กลอ้ งของใคร

ณ ง�นประก�ศร�งวัลกล้อง ท่ีมผี ลง�นดเี ดน่ บรรด�กลอ้ งทั้งหล�ย ท้งั ร่นุ เลก็ รนุ่ ใหญ่ รุ่นใหม่ล่�สุด จนถึงรุน่ เก�๋ กก๊ึ ต�่ งม�ชมุ นมุ กนั เสยี งพดู คุยดังเซง็ แซ่ ๔

๕

“ฉนั ชอบไปง�นคอนเสิรต์ นักรอ้ งชื่อดัง ทั้งคนไทย ทงั้ คนต่�งประเทศ ฉนั ถ�่ ยภ�พม�แลว้ นับไมถ่ ้วน” กล้องวยั รนุ่ สีแดงพูด พล�งขยับตวั ๖

๗

“ฉนั ชอบไปง�นเล้ียง ชอบถ�่ ยภ�พผู้คน ท่ีกำ�ลงั มคี ว�มสขุ เม่ือว�นเพิ่งไป ง�นวันเกิดม� สนกุ ม�กยงั ตดิ ใจไม่ห�ยเลย” กลอ้ งสชี มพเู ล�่ บ�้ ง ดวงต�เป็นประก�ยระยบิ ระยับ ๘

๙

“ฉนั น่ะ เป็นกล้องที่ ทันสมัยท่ีสุดจ้ะ ชอบไปห้�งสรรพสนิ ค้� ห�้ งไหนเปดิ ใหม่ ฉันไปหมด” กลอ้ งร�ค�แพงอวดบ�้ ง ๑๐

๑๑

“เฮ้อ! พวกเธอน่ีใชช้ วี ติ ไรส้ �ระไปวนั ๆ ดอู ย�่ งฉนั สิ ชอบไปท่ๆี มีธรรมช�ตสิ วยง�ม แล้วถ�่ ยภ�พม�หมดแลว้ ละ เจ�้ เปี๊ยกฟังนะ อย�กเป็นกล้องท่ดี ตี อ้ งท�ำ ตัวมีส�ระ” กล้องเลนสซ์ ูมตวั ใหญ่ หนั ไปบอกกลอ้ งนอ้ ยดว้ ยคว�มภ�คภูมใิ จ ๑๒

๑๓

“หนยู ังไมเ่ คยไปไหนไกลเลย ไดแ้ ตถ่ �่ ยรปู ในบ้�นเท�่ นน้ั เอง แล้วปลู่ ะ่ ครบั ไดไ้ ปเที่ยว ไปถ่�ยรูปที่ไหนม�บ�้ ง” กลอ้ งนอ้ ยหันไปถ�มกลอ้ งชร�ท่ฟี ังอย่เู งยี บๆ ๑๔

๑๕

๑๖

กลอ้ งชร�ครุ่นคิด กอ่ นพูดเสยี งเบ�ๆ ว่� “ปไู่ มไ่ ด้ไปเพยี งเพร�ะคว�มสนกุ หรอก แต่ไปถ�่ ยรูปในท่หี �่ งไกล ผ้คู นมีปญั ห�เดอื ดร้อน บ�งแหง่ ถูกน�้ำ ท่วม ส่วนบ�งทแี่ หง้ แลง้ ทรุ กันด�ร แต่ปภู่ มู ใิ จม�ก ที่ได้ไปถ่�ยภ�พเหล�่ น้ี เพร�ะ....” กลอ้ งชร�พูดยังไม่จบ ไฟบนเวทีก็สว่�งข้นึ ๑๗

๑๘

“สวัสดีครับ กล้องผู้มเี กียรติทั้งหล�ย เวล�สำ�คญั ทพี่ วกเร�รอคอยม�ถึงแล้ว ผลก�รพิจ�รณ�ของคณะกรรมก�ร ไดค้ ดั เลือกภ�พผลง�นดีเดน่ เรยี บรอ้ ยแลว้ ” เมื่อกล้องพิธีกรประก�ศข้นึ ทง้ั ห้องเงียบสนทิ กล้องทุกตวั จอ้ งไปบนเวที อย่�งตนื่ เตน้ ๑๙

“กอ่ นอ่นื พวกเร�ม�ชมภ�พถ�่ ยกันกอ่ นนะครับ ภ�พถ�่ ยเหล�่ นี้ ไม่ได้ใช้เทคนคิ พิเศษใดๆ แตส่ �ม�รถน�ำ ม�ใช้เป็นขอ้ มูลในก�ร พัฒน�ประเทศ สร�้ งคุณประโยชน์ ใหก้ ับผคู้ นม�กม�ย ๒๐

แสดงใหเ้ หน็ ว่� กลอ้ งดงั กล่�วได้ท�ำ หน�้ ที่อย�่ งคุม้ ค�่ ทเ่ี กดิ ม�เปน็ กล้องถ�่ ยภ�พ ๒๑

ขอเชญิ เจ�้ ของผลง�นขนึ้ ม�รบั ร�งวัลด้วยครบั ” ส้นิ เสียงประก�ศ แสงไฟส่องสว่�ง ม�ยงั กล้องชร�ที่ยังคงสงบ “ฮ�้ ปไู่ ดร้ บั ร�งวัลหรือน”ี่ กลอ้ งตัวอน่ื ๆ พึมพำ� อย่�งไมน่ ่�เช่ือส�ยต� ๒๒

๒๓

๒๔

“ข้�พเจ�้ ขอมอบร�งวลั นีใ้ หแ้ ก่เจ้�น�ย ผู้เป็นเจ้�ของผลง�นพระองค์จรงิ และรู้สึกภ�คภูมิใจเหลอื เกิน ท่ีเปน็ สว่ นหนง่ึ ในก�รสร�้ งประโยชน์ ใหผ้ ้คู นม�กม�ย และจะขอทำ�หน้�ท่ใี หด้ ที ส่ี ุดตลอดไป” ๒๕

พระปรชี าสามารถด้านการถา่ ยภาพ ของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ภมู พิ ลอดลุ ยเดช ก�รถ่�ยภ�พเปน็ ศิลปะอีกส�ข�หนึ่งทีพ่ ระบ�ทสมเด็จพระเจ้�อยู่หัวสนพระร�ชหฤทยั อย่�งจริงจังม�ตั้งแต่คร้ัง ยงั ทรงพระเย�ว์ เป็นท่ีทร�บกันทว่ั ไปว�่ ในสมัยก่อนนน้ั อปุ กรณ์ก�รถ�่ ยภ�พต่�งๆ ยังไม่ทันสมยั อย่�งในปัจจบุ ันน้ี แต่ พระองคก์ ท็ รงศกึ ษ�และทรงฝึกด้วยพระองคเ์ อง จนทรงเป็นนกั ถ่�ยภ�พท่มี ีพระปรชี �ส�ม�รถยิ่ง ไมว่ ่�จะเปน็ กล้องธรรมด� หรือกลอ้ งถ่�ยภ�พยนตรไ์ ดเ้ ริ่มทรงกล้องถ�่ ยภ�พค่พู ระหตั ถ์ และทรงใช้ฟิลม์ ตงั้ แต่ขน�ด ๑๓๕ จนถึงขน�ด ๑๒๐ และ ขน�ดพิเศษ กล้องถ่�ยภ�พทท่ี รงใชใ้ นระยะเริ่มแรกเป็นกล้องท่ไี ม่มีเครือ่ งวดั แสงในตัว จงึ ต้องใช้พระร�ชวิจ�รณญ�ณอย่�ง รอบคอบละเอยี ดถีถ่ ว้ น พรอ้ มท้ังพระปรชี �ส�ม�รถส่วนพระองค์ จึงทรงถ�่ ยภ�พได้อย�่ งเชีย่ วช�ญม่นั พระร�ชหฤทยั พระบ�ทสมเด็จพระเจ้�อยู่หัวทรงมีพระร�ชหฤทัยเต็มเปี่ยมไปด้วยคว�มห่วงใยและคว�มเสียสละเพื่อพสกนิกร จึงท�ำ ให้ทรงมีพระร�ชภ�รกิจอันม�กม�ยมห�ศ�ลเพือ่ บำ�บัดทกุ ข์บำ�รุงสุขให้แก่ร�ษฎรไม่มีเวล�สำ�หรับคิดค้นเทคนิคใหม่ๆ ในก�รถ่�ยภ�พได้อีก จะทรงถ�่ ยภ�พกไ็ ดแ้ ต่เฉพ�ะในคร�วทีเ่ สด็จฯไปร�ชก�รต�มสถ�นท่ีต�่ งๆ เท่�นัน้ ภ�พถ่�ยฝพี ระหัตถ์ เหล�่ น้ีทรงใช้เพือ่ ประกอบก�รทรงง�นของพระองค์ จะสงั เกตได้ว�่ ไมว่ �่ พระองค์จะเสด็จฯไปทรงเยย่ี มร�ษฎร ณ จังหวดั ใด ก็จะทรงมีกล้องถ�่ ยรปู ตดิ พระองคไ์ ปดว้ ยเสมอ โปรดถ่�ยภ�พสถ�นทีท่ ุกแห่งเพ่ือทรงเกบ็ ไว้เป็นหลกั ฐ�นประกอบง�น ทไ่ี ดท้ รงปฏบิ ัติ ภ�พถ่�ยฝีพระหตั ถเ์ หล�่ นีจ้ ึงมักเป็นภ�พถ�่ ยแบบฉบั พลนั ทนั เหตกุ �รณ์ ซงึ่ ถ่�ยไดค้ รั้งเดียวดว้ ยไหวพริบ ไม่มีเวล�จอ้ งห�แง่มุม แตด่ ว้ ยพระปรีช�ส�ม�รถเร�จึงไดเ้ หน็ ภ�พฝพี ระหตั ถ์อนั คมชดั และมศี ิลปะในก�รจัดองค์ประกอบ ของภ�พ ภ�พถ่�ยฝีพระหัตถ์ทัง้ หล�ยล้วนแสดงให้เห็นว่�พระบ�ทสมเด็จพระเจ้�อยู่หัวมิได้ทรงถ่�ยภ�พเพื่อศิลปะ แตเ่ พยี งอย่�งเดยี ว เพร�ะแตล่ ะภ�พทรงไว้ซ่งึ คณุ ค่�ท�งศลิ ปะและวิช�ก�ร ส�ม�รถนำ�ม�ใชป้ ระโยชน์เพื่อก�รพัฒน� ประเทศช�ตบิ ้�นเมือง และนำ�คว�มผ�สกุ รม่ เยน็ ม�ส่ปู ระช�ชนช�วไทยไดอ้ ย่�งดอี กี ด้วย ๒๖

แรงบนั ด�ลใจ ‘กล้องของใคร’ เมือ่ ทร�บว�่ จะไดเ้ ขียนหนงั สอื พระปรีช�ส�ม�รถด้�นก�รถ�่ ยภ�พของพระบ�ทสมเดจ็ พระเจ�้ อยูห่ ัว รู้สึกดีใจและ ปล�บปลม้ื ใจม�กทจ่ี ะมโี อก�สสร�้ งผลง�นเพ่ือเทดิ พระเกยี รติพระองคท์ ่�น แต่กห็ ว่ันใจอยู่ลึกๆ เพร�ะมีคว�มรู้เรื่องกลอ้ ง น้อยม�ก จึงพย�ย�มคน้ ห�ข้อมูลเรอ่ื งกล้องถ�่ ยรปู ในพระบ�ทสมเดจ็ พระเจ�้ อยู่หัวจ�กแหลง่ ต่�งๆ ทำ�ใหท้ ร�บว่�พระองค์มี กล้องม�กม�ยหล�ยรุน่ เหลอื เกิน ในขณะน้ันผูเ้ ขียนยังคดิ เน้อื เรอ่ื งไมอ่ อกจนกระทงั่ ใกลก้ �ำ หนดส่งง�น แล้ววนั หนง่ึ เมือ่ เห็นเดก็ วยั รุ่นถ่�ยภ�พดว้ ย คว�มสนกุ ทำ�ท่�ท�งแปลกๆ จึงคดิ ไดว้ �่ คนทัว่ ไปถ�่ ยภ�พเพียงเพร�ะอย�กเก็บคว�มประทับใจในช่วงน้นั ๆ แตอ่ �จจะ ไม่ได้นำ�ไปใชป้ ระโยชนอ์ ะไร หรือต่อผู้ใดเลย ตั้งแต่เล็กจนโต คนไทยทุกคนเห็นพระบรมฉ�ย�ลักษณ์ของพระบ�ทสมเดจ็ พระเจ�้ อย่หู วั ทรงคลอ้ งกลอ้ งถ�่ ยรูป ทพี่ ระศอ พรอ้ มหนบี แผนทต่ี ิดพระวรก�ยไปทุกหนทกุ แห่ง พระองค์มไิ ด้ถ�่ ยภ�พไว้เพียงเพร�ะคว�มสนุกสน�น คว�ม สวยง�ม หรอื คว�มประทับใจเท่�นัน้ แต่ภ�พถ�่ ยทกุ ภ�พนำ�ม�เป็นข้อมูลเพื่อพัฒน�ประเทศต่อไป น�ำ ม�สร้�งประโยชน์ สขุ เพื่อพสกนกิ รช�วไทย ดังเหน็ ไดจ้ �กก�รมีโครงก�รในพระร�ชด�ำ ริม�กม�ยกว่� ๔,๐๐๐ โครงก�ร ผู้เขียนจงึ คิดเรื่อง ‘กลอ้ งของใคร’ ขึน้ ม�โดยน�ำ เสนอ ‘กล้องชร�’ เปน็ ตัวแทนของกล้องท่ีพระบ�ทสมเดจ็ พระเจ�้ อยู่หวั ทรงเคยใช้ ส่วนกล้องอนื่ ๆ เป็นตัวแทนของผูค้ นสมยั ใหม่ ทีใ่ ชช้ วี ติ แตล่ ะวนั แตกต่�งกนั ไป สว่ นกล้องเด็กเปน็ ตวั แทนของเดก็ ทุกคนทกี่ ำ�ลงั เตบิ โต และส�ม�รถเลอื กไดว้ ่� จะโตข้ึนเปน็ กลอ้ งหรอื เปน็ ผ้ใู หญแ่ บบไหน ใชช้ ีวิตอย�่ งไรจึง จะเกดิ ประโยชน์ และมีคณุ ค่�ตอ่ ตนเองและผอู้ ืน่ ในสังคม ล�ำ พู แสงลภ ๒๗

กลอ้ งของใคร เรอื่ งและภาพ โดย ลาำ พู แสงลภ คณะกรรมการฝ่ายประมวลเอกสารและจดหมายเหตุ ในคณะกรรมการอำานวยการจดั งานเฉลิมพระเกยี รติพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั เนือ่ งในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลมิ พระชนมพรรษา ๗ รอบ ๕ ธันวาคม ๒๕๕๔ จัดพิมพ์ พทุ ธศักราช ๒๕๕๕ พมิ พ์คร้ังท่ี ๑ พุทธศักราช ๒๕๕๕ จาำ นวน ๕,๐๐๐ เลม่ ISBN 978-616-543-189-7 ท่ปี รกึ ษา ทปี่ รกึ ษาเลขาธิการพระราชวงั นางสายไหม จบกลศกึ ผู้อำานวยการสำานกั งานศลิ ปวัฒนธรรมร่วมสมัย นายชาย นครชยั รองผ้อู าำ นวยการสำานกั งานศลิ ปวฒั นธรรมร่วมสมัย นายดาำ รงค์ ทองสม ผอู้ าำ นวยการศนู ยเ์ ครือขา่ ยสัมพนั ธแ์ ละแหลง่ ทนุ นางสาวนาถนิศา สุขจิตต์ บรรณาธิการ จัดทำาโดย นางสาวระพพี รรณ พฒั นาเวช สาำ นกั งานศลิ ปวัฒนธรรมร่วมสมยั กระทรวงวฒั นธรรม กองบรรณาธิการ ๖๖๖ ช้ัน ๑๗ อาคารธนาลงกรณ์ ถนนบรมราชชนนี แขวงบางบาำ หรุ นางสาวแสงทวิ า นราพชิ ญ์ เขตบางพลดั กรงุ เทพมหานคร ๑๐๗๐๐ นางกณิกนนั ท์ สุวรรณปินฑะ โทรศัพท์ ๐ ๒๔๒๒ ๘๘๒๘ โทรสาร ๐ ๒๔๒๒ ๘๘๓๑ นางสาวณุภัทรา จนั ทวชิ www.ocac.go.th นางสาวอมั รา ผางนาำ้ คำา นายวชิ ระวชิ ญ์ อคั รสนั ติสุข นางสาวธันยช์ นก ยาวิลาศ ออกแบบปกและรปู เล่ม นางวชิราวรรณ กาญจนาภา นายกฤษณะ กาญจนาภา ๒๘