นครปฐม

นครปฐม

นนคครปรปฐฐมม



นาบวั

การเดินทาง สารบัญ สถานทีท่ นี่ ่าสนใจ ๘ อำ� เภอเมอื งนครปฐม ๙ อำ� เภอกำ� แพงแสน อำ� เภอบางเลน ๙ อำ� เภอดอนตูม ๒๔ อำ� เภอพุทธมณฑล ๒๕ อำ� เภอนครชัยศรี ๒๙ อำ� เภอสามพราน ๓๑ ๓๕ เทศกาลงานประเพณ ี ๔๓ สนิ คา้ พนื้ เมืองและของทีร่ ะลึก กจิ กรรมท่องเที่ยว ๕๐ ๕๒ ท่องเท่ียวทางนำ้� และท่องเท่ยี วเชงิ เกษตร ๕๓ ทอ่ งเทยี่ วเชิงสุขภาพ ๕๓ สนามกอล์ฟ ๕๕ ๕๖ ตัวอย่างรายการนำ�เทยี่ ว ข้อแนะนำ�ในการท่องเท่ียว ๕๖ หมายเลขโทรศพั ท์สำ�คัญ ๕๗ ๕๘

พระราชวงั สนามจนั ทร์ นครปฐม ส้มโอหวาน ข้าวสารขาว ลูกสาวงาม ข้าวหลามหวานมัน สนามจนั ทร์งามลน้ พุทธมณฑลค่ธู านี พระปฐมเจดยี ์เสียดฟ้า สวยงามตาแม่น�้ำทา่ จีน

นครปฐม จากหลักฐานทางประวตั ศิ าสตร์ เป็นเมอื ง พระปฐมเจดีย์ ตลอดจนสร้างพระร่วงโรจนฤทธ์ิทาง ทเ่ี คยตงั้ อยรู่ มิ ทะเล มคี วามเจรญิ รงุ่ เรอื งมาตง้ั แตส่ มยั ด้านทิศเหนือขององค์พระปฐมเจดีย์ และบูรณะ สุวรรณภูมิ และเป็นราชธานีส�ำคัญในสมัยทวารวดี องค์พระปฐมเจดีย์ให้สมบูรณ์สวยงามดังท่ีเห็น ในยุคนั้นนครปฐมเป็นแหล่งเผยแพร่อารยธรรมจาก อยู่ในปัจจุบัน และโปรดให้เปลี่ยนชื่อจากเมือง ประเทศอินเดีย ซึ่งรวมท้ังพุทธศาสนา นครปฐมจึง “นครไชยศรี” เป็น “นครปฐม” เปน็ ศนู ยก์ ลางของความเจรญิ มชี นชาตติ า่ ง ๆ อพยพ เข้ามาต้ังถิ่นฐานอยู่เป็นจ�ำนวนมาก ต่อมาได้เกิด ปจั จบุ นั จงั หวดั นครปฐม อยหู่ า่ งจากกรงุ เทพมหานคร ความแห้งแล้งข้ึนในเมืองนครปฐม เพราะกระแสนำ้� ๕๖ กิโลเมตร มีเนื้อที่ประมาณ ๑,๓๕๕,๒๐๔ ไร่ ทไ่ี หลผา่ นตวั เมอื งเปลยี่ นเสน้ ทาง ประชาชนจงึ อพยพ แบง่ เปน็ ๗ อำ� เภอ ไดแ้ ก่ อำ� เภอเมอื งนครปฐม อำ� เภอ ไปต้ังหลักแหล่งอยู่ริมน้�ำ และสร้างเมืองใหม่ข้ึน ก�ำแพงแสน อ�ำเภอดอนตูม อ�ำเภอนครชัยศรี อ�ำเภอ ชอื่ วา่ “เมอื งนครไชยศร”ี หรอื “ศรวี ชิ ยั ” นครปฐมจงึ บางเลน อำ� เภอพทุ ธมณฑล และอ�ำเภอสามพราน กลายเปน็ เมอื งรา้ งมาเปน็ เวลาหลายรอ้ ยปี จนกระทงั่ อาณาเขต พระบาทสมเดจ็ พระจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั รัชกาลท่ี ๔ ขณะทยี่ งั ทรงผนวชไดธ้ ดุ งคไ์ ปพบพระปฐมเจดยี ์ และ ทศิ เหนือ ติดต่อกบั อำ� เภอสองพน่ี ้อง ทรงเห็นวา่ เป็นเจดยี ์องค์ใหญ่ไม่มีทีใ่ ดเทยี บเทา่ ครั้น จังหวดั สุพรรณบรุ ี เมื่อได้ครองราชย์ จึงโปรดฯ ให้ก่อเจดีย์แบบลังกา ทศิ ตะวนั ออก ตดิ ต่อกบั อำ� เภอบางไทร ครอบองค์เดิมไว้ โดยให้ชื่อว่า “พระปฐมเจดีย์” ทรง จงั หวัดพระนครศรอี ยุธยา ปฏสิ งั ขรณส์ งิ่ ตา่ ง ๆ ในบรเิ วณองคพ์ ระปฐมเจดยี ใ์ หม้ ี อ�ำเภอไทรนอ้ ย อำ� เภอบางใหญ่ สภาพดี และโปรดฯ ให้ขดุ คลองเจดยี บ์ ูชาเพอ่ื ใหก้ าร อ�ำเภอบางกรวย จงั หวดั นนทบรุ ี เสด็จมานมัสการสะดวกขนึ้ และเขตทวีวัฒนา เขตหนองแขม กรุงเทพมหานคร ต่อมาในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้า ทศิ ใต้ ตดิ ตอ่ กบั อำ� เภอกระทมุ่ แบน อำ� เภอ อยหู่ วั รชั กาลท่ี ๕ ไดเ้ รม่ิ กอ่ สรา้ งทางรถไฟสายใตผ้ า่ น บา้ นแพว้ จงั หวดั สมทุ รสาคร และ เมืองนครปฐม ซึ่งขณะนั้นยังเป็นป่ารก พระองค์จึง อำ� เภอบางแพ จงั หวดั ราชบุรี โปรดฯ ใหย้ า้ ยเมอื งจากตำ� บลทา่ นา อำ� เภอนครชยั ศรี ทศิ ตะวันตก ตดิ ต่อกับอำ� เภอบา้ นโปง่ อำ� เภอ มาตั้งท่ีบริเวณองค์พระปฐมเจดีย์เหมือนเช่นครั้ง โพธาราม จงั หวดั ราชบุรี และ สมยั โบราณ อำ� เภอท่ามะกา อ�ำเภอพนมทวน ครั้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้า จังหวัดกาญจนบุรี เจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๖ โปรดฯ ให้สร้างพระราชวัง ระยะทางจากจังหวัดนครปฐมไปจังหวัด สนามจันทร์เป็นท่ีเสด็จแปรพระราชฐาน และฝึก ใกลเ้ คียง ซอ้ มรบแบบเสอื ปา่ โดยโปรดฯ ใหต้ ดั ถนนเพมิ่ ขนึ้ อกี จงั หวดั ราชบุรี ๔๑ กโิ ลเมตร หลายสาย รวมทั้งสร้างสะพานเจริญศรัทธาข้าม จงั หวัดสมุทรสาคร ๔๘ กโิ ลเมตร คลองเจดีย์บูชา เช่ือมระหว่างสถานีรถไฟกับองค ์ จังหวัดนนทบุร ี ๖๔ กิโลเมตร นครปฐม 7

จังหวัดกาญจนบรุ ี ๖๕ กโิ ลเมตร - จากสถานีขนส่งกรุงเทพฯ (สายใต้ใหม่) สาย จังหวดั สพุ รรณบรุ ี ๑๐๕ กโิ ลเมตร กรงุ เทพฯ-ราชภัฎนครปฐม-มหาวิทยาลยั เกษตร จงั หวดั พระนครศรอี ยธุ ยา ๑๒๐ กโิ ลเมตร ศาสตร์ (ก�ำแพงแสน) - จากสถานีขนส่งกรุงเทพฯ (สายใต้ใหม่) สาย ระยะทางจากตัวเมืองนครปฐมไปอ�ำเภอ กรุงเทพฯ-ถนนบรมราชชนนี-วัดพระปฐมเจดีย์ฯ- ต่าง ๆ มหาวิทยาลัยศิลปากร (นครปฐม) ให้บริการ เวลา อ�ำเภอนครชยั ศร ี ๑๘ กิโลเมตร ๐๕.๓๐-๒๐.๓๐ น. อำ� เภอดอนตมู ๒๓ กิโลเมตร - สายเดอะมอลล์ งามวงศ์วาน-บางใหญ่-โลตัส อำ� เภอสามพราน ๒๕ กิโลเมตร ศาลายา-มหาวทิ ยาลยั ศลิ ปากร (นครปฐม) ใหบ้ รกิ าร อ�ำเภอกำ� แพงแสน ๓๘ กโิ ลเมตร เวลา ๐๗.๐๐-๒๐.๐๐ น. อ�ำเภอพทุ ธมณฑล ๓๘ กโิ ลเมตร (ท่ารถตู้ในกรุงเทพฯ อาจมีการเปลี่ยนแปลงท่ีต้ัง อำ� เภอบางเลน ๔๑ กิโลเมตร โปรดตรวจสอบขอ้ มูลกอ่ นการเดนิ ทาง) รถไฟ จากสถานีรถไฟกรุงเทพฯ (หัวล�ำโพง) ไป การเดนิ ทาง นครปฐมทุกวัน ระหว่างเวลา ๐๘.๐๐-๒๒.๕๐ น. รถยนต์ จากกรุงเทพมหานคร เดินทางได้ ๒ เสน้ ทาง โทร. ๑๖๙๐, ๐ ๒๒๒๐ ๔๓๓๔ สถานีรถไฟนครปฐม ๑. เสน้ ทางถนนเพชรเกษม (ทางหลวงหมายเลข ๔) โทร. ๐ ๓๔๒๔ ๒๓๐๕ www.railway.co.th ผา่ นออ้ มนอ้ ย ออ้ มใหญ่ อำ� เภอสามพราน ถงึ ตวั เมอื ง นครปฐม ระยะทาง ๕๖ กิโลเมตร การเดนิ ทางภายในจงั หวัด ๒. เสน้ ทางถนนบรมราชชนนี ผา่ นอำ� เภอพทุ ธมณฑล ในอ�ำเภอเมืองนครปฐม มีรถประจ�ำทาง รถสองแถว อำ� เภอนครชัยศรี ถึงตวั เมืองนครปฐม ระยะทาง ๕๕ และรถจักรยานยนต์รับจ้าง ให้บริการทั้งในพื้นท่ี กโิ ลเมตร ตัวเมอื ง และระหวา่ งอำ� เภอ รถโดยสารประจำ� ทาง ออกจากสถานขี นสง่ ผโู้ ดยสาร กรุงเทพฯ (สายใต้ใหม่) ถนนบรมราชชนนี วันละ การเดินทางจากจังหวัดนครปฐม หลายรอบ สอบถามประชาสัมพันธ์สถานีขนส่ง ไปจงั หวดั ใกล้เคยี ง ผโู้ ดยสารกรงุ เทพฯ(สายใตใ้ หม)่ โทร.๐๒๘๙๔๖๑๒๒ มีรถโดยสารประจ�ำทาง ทง้ั รถบัสและรถตู้ ให้บริการ โทร. ๐ ๒๔๒๒ ๔๔๔๔ home.transport.co.th จากสถานีขนส่งผู้โดยสารจังหวัดนครปฐมไปจังหวัด หรือ สถานีผู้โดยสารจังหวัดนครปฐม โทร. ใกลเ้ คียง เช่น จงั หวดั กาญจนบุรี พระนครศรีอยธุ ยา ๐ ๓๔๒๕ ๑๖๖๐ นครปฐมทวั ร์ (๙๙๗) โทร. ๐ ๓๔๒๔ เพชรบุรี ราชบุรี สมุทรสาคร สมุทรสงคราม ๓๑๑๓ ตั้งแต่เวลา ๐๕.๐๐-๒๐.๓๐ น. กรุงเทพฯ สุพรรณบุรี ฯลฯ สอบถามข้อมูล โทร. ๐ ๓๔๒๕ โทร. ๐๘ ๙๙๖๙ ๖๔๔๙ ตง้ั แตเ่ วลา ๐๖.๐๐-๙.๓๐ น. ๑๖๖๐ รถตู้ มรี ถตปู้ ระจำ� ทางจากกรงุ เทพฯ-นครปฐม หลาย เส้นทาง ไดแ้ ก่ 8 นครปฐม

สถานท่นี ่าสนใจ ซงึ่ มยี อดปรางค์ สงู ๔๒ วา และมฐี านแบบโอควำ่� เมอ่ื ทรงลาผนวช และเสวยราชสมบตั ริ าวปี พ.ศ. ๒๓๙๖ อ�ำเภอเมืองนครปฐม โปรดฯ ใหก้ อ่ พระเจดยี ใ์ หมห่ มุ้ องคเ์ ดมิ ไว้ พรอ้ มสรา้ ง วัดพระปฐมเจดีย์ ราชวรมหาวิหาร ถนนขวาพระ วิหารคตและระเบียงโดยรอบ แต่งานก่อสร้างไม่ทัน ต�ำบลพระปฐมเจดีย์ เป็นพระอารามหลวงช้ันเอก แล้วเสรจ็ ได้เสด็จสวรรคต ชนิดราชวรมหาวิหาร ภายในวัดประดิษฐานองค์ พระปฐมเจดีย์ สนั นิษฐานว่าสรา้ งสมัยพระเจา้ อโศก การกอ่ สรา้ งพระเจดยี ค์ รอบองคใ์ หมแ่ ลว้ เสรจ็ ในสมยั มหาราชแหง่ อนิ เดยี เปน็ พระสถปู เจดยี ท์ ม่ี ขี นาดใหญ่ พระบาทสมเดจ็ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยหู่ วั รัชกาลท่ี ทสี่ ดุ ในประเทศไทย ๕ เม่ือปี พ.ศ. ๒๔๑๓ รวมเวลาก่อสรา้ ง ๑๗ ปี พระ เจดีย์องค์ใหม่เป็นทรงระฆังคว่�ำแบบลังกา มีความ พระปฐมเจดยี ท์ เ่ี หน็ อยใู่ นปจั จบุ นั สรา้ งสมยั พระบาท สูงจากพ้นื ดินถงึ ยอดมงกฎุ ๑๒๐.๕ เมตร ฐานเจดีย์ สมเด็จพระจอมเกล้าเจา้ อยู่หัว รัชกาลที่ ๔ โดยขณะ วดั โดยรอบ ๒๓๓ เมตร ภายในประดิษฐานพระบรม ทรงผนวช ไดเ้ สดจ็ ธดุ งคม์ านมสั การพระเจดยี อ์ งคเ์ ดมิ วดั พระปฐมเจดีย์ นครปฐม 9

พระรว่ งโรจนฤทธ์ิ 10 นครปฐม

สารีริกธาตุ ต่อมาในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฏ หมบู่ ชู าทใี่ ชใ้ นพธิ ศี พของยา่ เหล ซง่ึ เปน็ สนุ ขั ทร่ี ชั กาล เกล้าเจ้าอยหู่ วั รัชกาลที่ ๖ ทรงบูรณะวดั ใหส้ งา่ งาม ท่ี ๖ ทรงโปรดปราน และถกู คนลอบยงิ ตาย พระองค์ มากข้ึน มีการเขียนภาพพระเจดีย์องค์เดิมและภาพ ทรงเสียพระทัยมาก โปรดฯ ให้สร้างอนุสาวรีย์ ตา่ ง ๆ ไว้ทีผ่ นังของพระวหิ ารหลวง และรอ้ื มุขวหิ าร ไวอ้ าลยั พพิ ธิ ภณั ฑเ์ ปดิ ใหเ้ ขา้ ชมทกุ วนั เวลา ๐๘.๐๐- ด้านทิศเหนือให้เป็นที่ประดิษฐานพระร่วงโรจนฤทธิ์ ๑๖.๓๐ น. และถือเป็นวดั ประจำ� รชั กาลที่ ๖ พพิ ธิ ภณั ฑสถานแหง่ ชาตพิ ระปฐมเจดยี ์ อยใู่ นบรเิ วณ องค์พระปฐมเจดีย์ด้านทิศใต้ เป็นอาคารทรงไทย องค์พระปฐมเจดีย์ เปิดให้เข้าสักการะทุกวัน เวลา ประยกุ ต์ ๒ ชน้ั โบราณวตั ถทุ ร่ี วบรวมไดใ้ นระยะแรก ๐๗.๐๐-๒๐.๐๐ น. ค่าเขา้ ชม ชาวตา่ งชาติ ๖๐ บาท ถูกน�ำมาเก็บรักษาไว้ท่ีระเบียงคตรอบองค์พระ ในวนั ขนึ้ ๑๒ คำ�่ เดอื น ๑๒ ถงึ วนั แรม ๕ คำ่� เดอื น ๑๒ ปฐมเจดีย์ เม่อื ปี พ.ศ. ๒๔๕๔ จงึ ย้ายไปไว้ในวหิ าร (ชว่ งเดอื นพฤศจกิ ายนของทกุ ป)ี มกี ารจดั งานนมสั การ ตรงขา้ มพระอุโบสถ ซงึ่ ต่อมาเรยี กว่า พระปฐมเจดีย ์ องค์พระปฐมเจดีย์ สอบถามข้อมูลได้ที่ ส�ำนักงาน พิพิธภัณฑสถาน (ยงั คงเป็นพพิ ธิ ภณั ฑสถานในความ จัดประโยชน์และรักษาองค์พระปฐมเจดีย์ โทร. ดูแลของวัดพระปฐมเจดีย์) และปี พ.ศ. ๒๔๗๗ ได้ ๐ ๓๔๒๔ ๒๑๔๓ ยกฐานะเป็นพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติในความดูแล สง่ิ ทีน่ ่าสนใจภายในวดั ไดแ้ ก่ ของกรมศิลปากร เม่ือจ�ำนวนโบราณวัตถุเพิ่มมาก พระร่วงโรจนฤทธิ์ เป็นพระพุทธรูปยืนปางประทาน ขึ้นจึงสร้างอาคารพิพิธภัณฑสถานหลังปัจจุบันข้ึน อภัย ประดิษฐานในซุ้มวิหารทางทิศเหนือหน้า และเคล่ือนย้ายโบราณวัตถุจากหลังเดิมมาจัดแสดง องค์พระปฐมเจดีย์ สร้างในสมัยรัชกาลท่ี ๖ โดย ไว้ท่ีน่ี โดยโบราณวัตถุส่วนใหญ่เป็นหลักฐานทาง ได้พระเศียร พระหัตถ์ และพระบาท มาจากเมือง ประวตั ศิ าสตรส์ มยั ทวารวดี (พทุ ธศตวรรษท่ี ๑๒-๑๖) ศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย โปรดเกล้าฯ ให้ช่างท�ำ การจดั แสดงแบ่งเปน็ ๓ ส่วน ดงั นี้ รูปป้ันขผ้ี ึง้ ปฏสิ ังขรณใ์ ห้บริบรู ณเ์ ตม็ องค์ ท�ำพธิ ีหลอ่ ท่ีวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม กรุงเทพฯ เมื่อปี สว่ นท่ี ๑ แนะน�ำลกั ษณะทั่วไปของจงั หวัดนครปฐม พ.ศ. ๒๔๕๖ และอญั เชญิ มาประดษิ ฐานไวใ้ นซมุ้ วหิ าร ประวตั คิ วามเปน็ มาของดนิ แดนแหง่ นี้ การตง้ั ถนิ่ ฐาน ด้านทิศเหนือพระราชทานนามว่า “พระร่วงโรจน ของชุมชนก่อนประวัติศาสตร์ การรับพุทธศาสนา ฤทธ์ิ ศรอี นิ ทราทิตย์ ธรรมโมภาส มหาวชริ าวธุ ราช และวัฒนธรรมจากอินเดียเข้ามาผสมผสานกับความ ปชู นยี บพติ ร” ฐานพระพทุ ธรปู บรรจพุ ระบรมอฐั ขิ อง เช่ือและวัฒนธรรมท้องถิ่น ภาพปูนปั้นรูปชาวต่าง พระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกล้าเจา้ อยหู่ ัว ประเทศ และศิลาจารึกที่พบบริเวณเมืองโบราณ พิพิธภัณฑ์วัดพระปฐมเจดีย์ อยู่ด้านทิศตะวันออก นครปฐม ตรงข้ามพระอโุ บสถ ภายในเก็บโบราณวตั ถุที่ขุดพบ ได้จากสถานท่ีต่าง ๆ ในจังหวัดนครปฐม ท้ังสมัย สว่ นที่ ๒ เสนอเรอ่ื งราวดา้ นศาสนาและความเชอ่ื ของ บา้ นเชยี ง สมยั ทวารวดี เชน่ พระพทุ ธรปู ธรรมจกั รหนิ ชุมชนทวารวดที ่ีนครปฐมสะท้อนผ่านงานศลิ ปกรรม หนิ บดยา ลูกประคำ� ดนิ เผา กำ� ไลขอ้ มอื เงนิ โบราณ ประเภทตา่ ง ๆ โบราณวตั ถทุ จ่ี ดั แสดง เชน่ พระพทุ ธ ฯลฯ และเป็นที่เก็บหีบศพของย่าเหล และโต๊ะ รูป ภาพสลักเล่าเร่ืองพุทธประวัติ ภาพปูนปั้นเร่ือง ชาดกประดับฐานเจดีย์ และธรรมจักร นครปฐม 11

สว่ นที่ ๓ เรอ่ื งราวของนครปฐมหลงั ความรงุ่ เรอื งสมยั พระปฐมเจดีย์ การไปมาระหว่างกรุงเทพฯ และ ทวารวดี ถึงสมัยท่ีพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้า นครปฐมไม่สะดวก ต้องค้างคืนกลางทางหน่ึงคืน อยู่หัวฯ โปรดเกล้าให้ปฏิสังขรณ์องค์พระปฐมเจดีย์ จ�ำเป็นต้องสร้างที่ประทับแรมข้ึนในบริเวณนั้น และเป็นงานส�ำคัญสืบเนื่องต่อมาในรัชกาลพระบาท พระบาทสมเดจ็ พระจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั จงึ โปรดเกลา้ ฯ สมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งเป็นช่วงที่ ใหส้ รา้ งพระราชวงั ขน้ึ ทบ่ี รเิ วณพระปฐมเจดยี ์ ทำ� นอง นครปฐมได้รับการยกฐานะข้ึนเป็นมณฑลนครชัยศรี เดยี วกบั พระราชวงั ทพี่ ระมหากษตั รยิ ส์ มยั อยธุ ยาทรง และในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้า สรา้ งระหวา่ งทางไปนมัสการรอยพระพทุ ธบาท และ อยหู่ วั โปรดเกลา้ ฯ ใหก้ อ่ สรา้ งพระราชวงั สนามจนั ทร์ ทรงพระราชทานนามว่า “พระนครปฐม” และโปรด ขึ้น เมืองนครปฐมได้รับการพัฒนาเร่อื ยมา เกล้าฯ ให้ขุดคลองมหาสวัสดิ์และคลองเจดีย์บูชา ท�ำให้การคมนาคมระหว่างกรุงเทพฯ ไปนครปฐม พิพิธภัณฑ์ฯ เปิดให้เข้าชมวันพุธ-อาทิตย์ (ปิดวัน สะดวกขึ้น ปัจจุบนั พระราชวังนครปฐมเปน็ ทต่ี ้ังของ จนั ทร์-องั คาร) เวลา ๐๙.๐๐-๑๖.๐๐ น. ค่าเข้าชม เทศบาลนครนครปฐม ไมม่ ีส่วนใดเปน็ โบราณสถาน ชาวไทย ๒๐ บาท ชาวต่างชาติ ๑๐๐ บาท สอบถาม หลงเหลือแล้ว เน่ืองจากใช้พ้ืนที่ก่อสร้างเป็นอาคาร ขอ้ มูล โทร. ๐ ๓๔๒๔ ๒๕๐๐ สำ� นกั งานเทศบาล ตลาดโต้รุ่งองค์พระปฐมเจดีย์ เป็นหนึ่งในแหล่ง เนินวัดพระงาม อยู่ท่ีวัดพระงาม (วัดโสดาพุทธา อาหารอร่อยของจังหวัดนครปฐม มีช่ือเสียงในด้าน ราม) ถนนหน้าโรงไฟฟ้า ตำ� บลพระปฐมเจดยี ์ ไม่ไกล ร้านอาหารรถเข็นท่ีหลากหลาย มีให้เลือกชิมทั้ง จากสถานีรถไฟนครปฐม เปน็ แหลง่ ค้นพบพระเจดีย์ อาหารคาว ขนม ผลไม้ เช่น รา้ นบัวลอยแต้จ๋ิว ร้าน องค์ใหญ่และโบราณวัตถุสมัยทวารวดี เช่น พระ จมิ้ หมู รา้ น ช.หอยทอด ออสว่ น ไอศครมี เดน่ ชยั หรอื พุทธรูปศิลาหักพัง พระเสมาธรรมจักร กวางหมอบ ทเ่ี รยี กกันวา่ “ไอศครมี ลอยฟ้า” โดยเฉพาะไม่ควร พระพุทธรูปสัมฤทธิ์ และพระพิมพ์ดินเผา ซึ่งเป็น พลาด คอื “ข้าวหลามนครปฐม”นอกจากนี้ ยงั เป็น ของเก่าแก่ฝีมืองดงาม สมเด็จฯ กรมพระยาด�ำรง พ้ืนที่จัดงานนมัสการองค์พระปฐมเจดีย์ ซึ่งจัดข้ึน ราชานุภาพ ทรงอธิบายวา่ ที่เรียกวา่ “วัดพระงาม” เป็นประจำ� ทุกปี ในวันข้ึน ๑๒ ค่ำ� ถึงวนั แรม ๑๕ ค่�ำ เพราะพระพทุ ธรปู ดนิ เผาทข่ี ดุ ไดจ้ ากบรเิ วณวดั นงี้ าม เดือน ๑๒ (ประมาณเดือนพฤศจิกายน) และในชว่ ง เปน็ เลศิ นั่นเอง ปจั จบุ ันโบราณวตั ถบุ างสว่ นถกู นำ� ไป เวลาเดยี วกนั มกี ารจดั งานประเพณลี อยกระทงบรเิ วณ เก็บไว้ท่ีพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กรุงเทพมหานคร คลองเจดียบ์ ชู า ซึ่งอยคู่ ู่ขนานกับตลาดนครปฐม และบางส่วนเก็บไว้ที่พิพิธภัณฑ์องค์พระปฐมเจดีย์ พระราชวังนครปฐม พระราชวังปฐมนคร อยู่ สอบถามขอ้ มูล โทร. ๐ ๓๔๒๗ ๕๖๓๗, ๐ ๓๔๒๔ ทางทิศตะวันออกไม่ห่างจากวัดพระปฐมเจดีย์ สม ๔๕๐๕ เด็จฯ กรมพระยาดำ� รงราชานภุ าพ ทรงกล่าวถงึ เหตุ การเดนิ ทาง จากพระปฐมเจดยี ์ ไปตามถนนหลงั พระ ท่ีสร้างพระราชวังแห่งนี้ไว้ในหนังสือเรื่องต�ำนาน ข้ามคลองเจดยี ์บชู า ตรงไป เลย้ี วซา้ ยเขา้ สู่หลงั สถานี วังเก่าว่า เน่ืองมาจากในช่วงที่มีการปฏิสังขรณ์ รถไฟ ๑๖๐ เมตร เลี้ยวซ้ายเข้าซอยพญาพาน ๔๐ เมตร วดั อยซู่ ้ายมือ 12 นครปฐม

วิหารพระเจา้ เข้านพิ พาน หรอื วิหารแกลบ หรือวิหารหลวงสามพ่ีน้อง เนินวัดพระงาม พระราชวงั สนามจนั ทร์ ตำ� บลพระปฐมเจดยี ์ สรา้ ง ประสทิ ธิ์ (นอ้ ย ศิลป)ี เป็นแม่งาน สร้างแล้วเสรจ็ เมอ่ื ในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ปี พ.ศ. ๒๔๕๐ และพระราชทานนามว่า \"พระราชวัง รัชกาลที่ ๖ โดยโปรดเกล้าฯ ให้สร้างบริเวณที่เช่ือ สนามจันทร\"์ ว่าเป็นพระราชวังเก่าของกษัตริย์สมัยโบราณที่เรียก ว่า “เนินปราสาท” เพ่ือใช้เป็นสถานท่ีประทับเมื่อ พระราชวังฯ มีเนื้อที่ประมาณ ๘๘๘ ไร่ ประกอบ เสดจ็ ฯ มานมัสการองค์พระปฐมเจดยี ์ และทรงเหน็ ด้วยสนามใหญ่อยู่ตรงกลาง มีถนนโอบเป็นวงโดย วา่ นครปฐมเปน็ เมอื งทม่ี ชี ยั ภมู เิ หมาะสำ� หรบั ตา้ นทาน รอบ และมีคูน้�ำลอ้ มอยูช่ นั้ นอก ส่วนพระที่นง่ั ต่าง ๆ ขา้ ศึกซง่ึ จะยกเขา้ มาทางนำ�้ ได้อยา่ งดี ดว้ ยทรงจดจ�ำ รวมกันอยสู่ ว่ นกลางของพระราชวงั เท่าท่ปี รากฏอยู่ ในปัจจบุ นั ไดแ้ ก่ เหตกุ ารณ์ เมอื่ ปี ร.ศ. ๑๑๒ ทฝ่ี รั่งเศสน�ำเรอื รบเข้า พระท่ีนั่งพิมานปฐม เป็นพระท่ีน่ังองค์แรกใน มาปิดปากอ่าวไทย ทรงไม่ต้องการให้ประเทศไทย พระราชวังสนามจันทร์ สร้างราวปี พ.ศ. ๒๔๕๐ ตกอยู่ในสภาพดังกล่าวอีก จึงตั้งพระทัยสร้าง เปน็ อาคารก่ออิฐถอื ปูน ๒ ชัน้ แบบตะวนั ตก ประดับ พระราชวังสนามจันทร์ส�ำหรับเป็นเมืองหลวงท่ีสอง ลวดลายไม้ฉลุ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้า หากประเทศชาติประสบปัญหาวิกฤติ พระราชวังใช้ อยหู่ วั ทรงใชเ้ ป็นทปี่ ระทบั โดยเฉพาะช่วงกอ่ นเสดจ็ เวลาก่อสร้างนาน ๔ ปี โดยมีพระยาวิศุกรรมศิลป ข้ึนครองราชย์ เป็นที่ทรงพระอักษร ท่ีเสด็จออก นครปฐม 13

พระท่นี ง่ั วชั รรี มยา ขุนนาง ท่ีรับรองพระราชอาคันตุกะ และที่เสด็จ ปฐม ใชเ้ ปน็ ทีป่ ระทับของเจ้านายฝา่ ยในสมัยรชั กาล ออกให้ราษฎรเข้าเฝ้ามากกว่าพระท่ีน่ังองค์อ่ืน ๆ ท่ี ๖ ปจั จบุ นั ชนั้ บนจดั แสดงหอ้ งพระบรรทม หอ้ งทรง ภายในพระที่น่ังมหี อ้ งตา่ ง ๆ อาทิ หอ้ งบรรทม หอ้ ง งาน จำ� ลองใหเ้ ขา้ กับบรรยากาศในสมัยก่อน สรง ห้องเสวย ห้องภูษา ฯลฯ มีพระพุทธรูปปาง พระที่น่ังวัชรีรมยา เป็นอาคาร ๒ ช้ัน สร้างด้วย ปฐมเทศนาอยู่หน่ึงองค์ และมีภาพเขียนจิตรกรรม สถาปัตยกรรมแบบไทย หลังคาซอ้ น มียอดปราสาท ฝาผนงั ฝีมอื พระยาอนุศาสนจ์ ติ รกร (จันทร์ จิตรกร) มุงด้วยกระเบ้ืองเคลือบสีสวยงาม มีช่อฟ้า ใบระกา และพระที่นั่งองค์นี้ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้า นาคสะดงุ้ หางหงส์ ครบถว้ น พระที่นัง่ องคน์ ี้เคยใช้ เจา้ อยหู่ วั ไดป้ ระทบั ทอดพระเนตรเหน็ ปาฏหิ ารยิ ข์ อง เปน็ ทบ่ี รรทมของพระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ องคพ์ ระปฐมเจดยี บ์ นแทน่ ไมส้ ักมีขนาด ๒ เมตร ชอ่ื อยหู่ ัว เมอ่ื เสด็จข้ึนครองราชยแ์ ลว้ ปัจจบุ ันเปน็ สว่ น ว่า “พระท่นี ่ังปาฏหิ าริย์ทัศไนย์” ปจั จบุ ันได้ร้ือน�ำไป หนึ่งของศาลากลางจงั หวดั นครปฐม ไวห้ นา้ พระทนี่ งั่ พทุ ไธศวรรย์ ในพพิ ธิ ภณั ฑสถานแหง่ พระทน่ี งั่ สามคั คมี ุขมาตย์ ถดั จากพระทีน่ งั่ วชั รรี มยา ชาติ กรุงเทพมหานคร โดยมีโถงใหญ่และหลังคาเช่ือมต่อกัน เป็นศาลาโถง พระทน่ี งั่ อภริ มยฤ์ ดี อยทู่ างทศิ ใตข้ องพระทน่ี งั่ พมิ าน ทรงไทย ยกสูงจากพนื้ ดินประมาณหน่งึ เมตร และมี ปฐม เป็นอาคารก่ออิฐถือปูน ๒ ช้ัน แบบตะวันตก อัฒจันทร์ลงสองข้าง หน้าบันอยู่ทางทิศเหนือ เป็น และประดับลวดลายไม้ฉลุเหมือนกับพระท่ีน่ังพิมาน รูปจ�ำหลักท้าวอมรินทราธิราชประทานพร ประทับ 14 นครปฐม

อยู่ในพิมานปราสาทสามยอด พระหัตถ์ขวาทรง ดงั กลา่ วนมี้ อี กี ๒ แหง่ คอื โรงละครสวนมสิ กวนั และ วชริ ะ พระหตั ถซ์ า้ ยประทานพร แวดลอ้ มดว้ ยบริวาร หอประชุมโรงเรียนวชริ าวธุ ประกอบดว้ ยเทวดา และมนษุ ยห์ า้ หมู่ พระทนี่ ง่ั องคน์ ้ี พระตำ� หนกั ชาลีมงคลอาสน์ อยทู่ างทิศใตข้ องสนาม พระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั ทรงใชเ้ ปน็ ท่ี จันทร์ เป็นพระตำ� หนัก ๒ ชั้น คล้ายปราสาทขนาด ออกงานสโมสรสนั นิบาต เปน็ ท้องพระโรงเวลาเสด็จ ย่อมสไี ขไ่ ก่ หลังคามงุ กระเบ้ืองสีแดง สถาปัตยกรรม ออกขุนนาง เป็นที่ประชุมข้าราชการและกองเสอื ป่า แบบเรอเนสซองสข์ องฝรงั่ เศส และอาคารแบบฮารฟ์ และใช้เป็นโรงละครส�ำหรับแสดงโขนด้วย ชาวบ้าน ทมิ เบอรข์ ององั กฤษ พระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เรียกวา่ “โรงโขน” พระที่นง่ั มีลักษณะพเิ ศษ คอื ตวั เจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระ แสดงจะออกมาปรากฏกายภายนอกฉากบนเฉลยี ง ๓ ตำ� หนกั นรี้ าวปี พ.ศ. ๒๔๕๑ โดยมหี มอ่ มเจา้ อทิ ธเิ ทพ ดา้ น มใิ ช่แสดงอยูเ่ พยี งบนเวที โรงละครท่ีมีลักษณะ สรร กฤดากร เป็นสถาปนิกออกแบบ ช้ันบนมีห้อง พระทน่ี ง่ั สามัคคีมุขมาตย์ นครปฐม 15

พระตำ� หนักชาลีมงคลอาสน์ ทรงพระอกั ษร หอ้ งบรรทม และหอ้ งสรง ชนั้ ลา่ งทาง กรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ให้สร้างพระต�ำหนกั นรี้ าวปี พ.ศ. ทิศตะวันตกเป็นห้องรอเฝ้าฯ พระต�ำหนักหลังนี้เคย ๒๔๕๙ โดยมีหม่อมเจ้าอิทธิเทพสรร กฤดากร เป็น เป็นทปี่ ระทับเมือ่ มกี ารซอ้ มรบเสือป่า ณ พระราชวงั สถาปนิกออกแบบ พระต�ำหนักทั้งสองหลังสร้าง สนามจนั ทร์ และทรงใชเ้ ปน็ ทปี่ ระทบั ตลอดชว่ งปลาย ด้วยแรงบันดาลพระราชหฤทัยจากบทละครเรื่อง รชั กาลเม่ือเสดจ็ ฯ พระราชวังสนามจันทร์ My friend Jarlet ของ Arnold Golsworthy และ พระต�ำหนักมารีราชรัตบัลลังก์ เป็นเรือนไม้สักทอง E.B. Norman ซง่ึ ทรงแปลบทละครเรอ่ื งนี้เป็นภาษา ๒ ชน้ั แบบตะวนั ตก ทาสแี ดง ลกั ษณะสถาปตั ยกรรม ไทยช่ือว่า “มติ รแท้” โดยทรงน�ำช่ือตวั ละครในเร่ือง แบบนีโอคลาสสิค พระต�ำหนักองค์น้ีอยู่ด้านหลัง มาเป็นชื่อพระต�ำหนัก ปัจจุบันพระต�ำหนักน้ี เป็น พระต�ำหนักชาลีมงคลอาสน์ สองพระต�ำหนักเชื่อม พพิ ธิ ภณั ฑพ์ ระราชประวตั แิ ละพระราชกรณยี กจิ ของ ต่อถึงกันด้วยสะพานทางเดินทอดยาว หลังคามุง พระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ ัว กระเบื้อง ติดหน้าต่างกระจกตลอดความยาวสอง พระตำ� หนกั ทบั แก้ว เปน็ อาคารหลงั เลก็ ๒ ชนั้ แบบ ด้าน จากช้ันบนด้านหลังพระต�ำหนักชาลีฯ ข้ามคู ตะวันตก เคยใช้เป็นท่ีประทับในฤดูหนาว ภายใน น้�ำมาเชื่อมกับชั้นบนด้านหน้าของพระต�ำหนักมารีฯ มีเตาผิงและหลังคามีปล่องไฟตามแบบบ้านตะวัน พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระ ตก ห้องโถงกลางช้ันบนเป็นหินอ่อนสีขาว บนผนัง 16 นครปฐม

พระตำ� หนักมารีราชรตั บลั ลงั ก์ เหนือเตาผิงมีพระบรมรูปเขียนพระบาทสมเด็จพระ พระตำ� หนักทับขวญั เป็นพระตำ� หนกั แบบเรือนไทย จุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว คล้ายเขียนด้วยเส้นดินสอ ภาคกลางหมู่ใหญท่ สี่ มบรู ณแ์ บบ และเปน็ แบบอยา่ ง ด�ำ สันนิษฐานว่าเป็นภาพฝีพระหัตถ์ของพระบาท ของสถาปัตยกรรมเรือนไทยช้ันครู สร้างด้วยไม้สัก สมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว พระต�ำหนักน้ีเคย ทอง ใช้วิธีเข้าไม้ตามแบบฉบับบา้ นไทยโบราณ นาย ใช้เป็นที่ตั้งกองบัญชาการเสือป่ากองเสนาน้อยราบ ช่างผู้ออกแบบและควบคุมการก่อสร้างคือ พระยา เบารักษาพระองค์ วิศุกรรมศิลป์ประสิทธ์ิ (น้อย ศิลป์) พระต�ำหนักฯ ปจั จบุ นั ทด่ี นิ บรเิ วณดา้ นหลงั พระตำ� หนกั ฯ ประมาณ ประกอบด้วยกลุ่มเรือน ๘ หลงั ไดแ้ ก่ เรอื นใหญ่ ๔ ๔๕๐ ไร่ ไดก้ ลายเปน็ ทตี่ ง้ั มหาวทิ ยาลยั ศลิ ปากร และ หลงั เรือนเล็ก ๔ หลงั สรา้ งหันหนา้ เข้าหากนั ๔ ทิศ ส�ำนักพระราชวังอนุญาตให้สมาคมประวัติศาสตร์ บนชานรปู สเ่ี หล่ียม เรอื นหลงั ใหญ่ ๒ หลัง เป็นหอ ฟุตบอลแห่งประเทศไทย ด�ำเนินการจัดแสดง นอน ๒ หลงั เปน็ เรอื นโถงและเรอื นครวั ซง่ึ อยตู่ รงขา้ ม เป็น “พิพิธภัณฑ์คณะฟุตบอลแห่งสยาม” ณ พระ กนั สว่ นเรอื นเลก็ ๔ หลงั อยสู่ มี่ มุ มมุ ละ ๑ หลงั ไดแ้ ก่ ตำ� หนกั ทบั แกว้ เพอ่ื นอ้ มรำ� ลกึ ถงึ พระมหากรณุ าธคิ ณุ หอนก ๒ หลงั เรอื นคนรบั ใช้ และเรอื นเกบ็ ของ เรอื น พระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั ในพระราช ทุกหลังมีชานเรือนเช่ือมกันโดยตลอด บริเวณกลาง กรณียกจิ ด้านกีฬาฟุตบอลในสยาม ชานเรอื นปลกู ตน้ จนั ทนแ์ ผก่ ง่ิ กา้ นใหร้ ม่ เงา พระบาท นครปฐม 17

พระต�ำหนกั ทบั ขวัญ สมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั ทรงพระกรณุ าโปรด เป็นสัญลักษณ์ส�ำคัญ อย่างหนึ่งของพระราชวัง เกลา้ ฯ ใหจ้ ดั การพระราชพธิ ขี นึ้ พระตำ� หนกั ใหม่ เมอื่ สนามจันทร์ วนั ที่ ๒๕ มกราคม พ.ศ. ๒๔๕๔ พระองคป์ ระทบั แรม อนุสาวรีย์ย่าเหล เป็นอนุสาวรีย์รูปหล่อด้วยโลหะ ณ พระตำ� หนักองค์น้ีเปน็ เวลา ๑ คืน และเม่ือมีการ ขนาดเท่าสุนัขจริง ย่าเหลเป็นสุนัขพันทางขนยาว ซ้อมรบเสือป่า พระต�ำหนักองค์น้ีใช้เป็นที่ตั้งกอง ปุกปยุ หางเปน็ พวง สีขาวดา่ งด�ำ หูตก เกดิ ในเรอื น บญั ชาการเสอื ปา่ ราบหนกั รกั ษาพระองค์ จำ� จงั หวดั นครปฐม เปน็ สนุ ขั ของหลวงชยั อาญา (โพธิ์ เทวาลัยคเณศร์ หรือเรยี กวา่ ศาลพระพฆิ เนศวร อยู่ เคหะนันท์) ซึ่งเป็นพะท�ำมะรง (ผู้ควบคุมนักโทษ) กลางสนามหญ้าใหญ่ของพระราชวังสนามจันทร์ พระองค์ทรงพบเมื่อครั้งเสด็จฯ ตรวจเรือนจ�ำ ทรง พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระ พอพระราชหฤทยั และทรงนำ� ยา่ เหลมาเลย้ี งไวใ้ นราช กรณุ าโปรดเกล้าฯ ให้สรา้ งศาลเทพารกั ษข์ ้ึนสำ� หรบั ส�ำนัก ย่าเหลเป็นสุนัขที่เฉลียวฉลาดและจงรักภักดี พระราชวังสนามจันทร์ ประดิษฐานพระพิฆเนศวร ต่อพระองค์ท่านจนเป็นที่โปรดปราน เป็นเหตุให้มีผู้ ซ่ึงเป็นเทพเจ้าแห่งศิลปวิทยาการ เพ่ือความเป็นสิริ อิจฉาริษยาและลอบยิงย่าเหลตายในท่ีสุด พระบาท มงคล และเม่ือมองจากพระท่ีน่ังพิมานปฐมจะเห็น สมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงโศกเศร้าอาลัย พระปฐมเจดีย์ เทวาลัยคเณศร์ และพระที่น่ังพิมาน ย่าเหลมาก ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้หล่อรูป ปฐมอยู่ในแนวเส้นตรงเดยี วกัน ศาลนี้เปน็ ศูนยก์ ลาง ย่าเหลด้วยทองแดงต้ังไว้หน้าพระต�ำหนักชาลีมงคล ของพระราชวังฯ มีผู้ศรัทธานับถือกันมาก จนถือ อาสน์ และทรงพระราชนิพนธ์กลอนไว้อาลัยย่าเหล ตดิ ไวท้ แี่ ทน่ ใตร้ ปู หลอ่ น้นั ดว้ ย 18 นครปฐม

นอกจากน้ี ภายในพระราชวังสนามจันทร์มีบ้านพัก ภายในอาคารมีหอ้ งแสดงผลงานศลิ ปะของ อาจารย ์ ข้าราชบริพารทั้งฝ่ายหน้าและฝ่ายในท่ีตามเสด็จ พิน อินฟ้าแสง ห้องศิลปวัตถุ ห้องงานหัตถกรรม บางหลงั ยังอย่ใู นสภาพดี เชน่ บา้ นพักเจา้ พระยาราม ห้องหนุ่ กระบอกคณุ ยายสาหรา่ ย ช่วยสมบรู ณ์ เปดิ ราฆพ ผู้ส�ำเร็จราชการมหาดเล็ก ซ่ึงครั้งนั้นเรียก ใหเ้ ขา้ ชม วนั จนั ทร-์ ศกุ ร์ (ปดิ วนั เสาร-์ อาทติ ย์ และวนั ว่า “ทับเจริญ” ปัจจุบันเป็นที่ต้ังสถาบันวัฒนธรรม นกั ขตั ฤกษ)์ เวลา ๐๙.๐๐-๑๖.๐๐ น. ไมเ่ สยี คา่ เขา้ ชม ภูมิภาคตะวนั ตก มหาวทิ ยาลยั ศิลปากร สอบถามข้อมลู โทร. ๐ ๓๔๒๕ ๓๘๔๐-๔ สถาบันวัฒนธรรมภูมิภาคตะวันตก มหาวิทยาลัย ศิลปากร อยู่ท่ีต�ำหนักทับเจริญ ภายในพระราชวัง การเข้าชมพระราชวงั สนามจันทร์ สนามจันทร์ เดิมเป็นบ้านพักของเจ้าพระยาราม วันจันทร-์ ศุกร์ เวลา ๐๘.๓๐-๑๖.๐๐ น. เปดิ ใหช้ ม ราฆพ ผู้ส�ำเร็จราชการมหาดเล็กในพระบาทสมเด็จ เฉพาะบริเวณด้านนอกพระต�ำหนัก (ด้านในพระ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั เปน็ สถาบนั รวบรวมผลงาน ต�ำหนักปิด งดการเข้าชม) วันเสาร์-อาทิตย์ เวลา ด้านวัฒนธรรม เชิดชูภูมิปัญญาชาวบ้านในท้องถิ่น ๐๕.๐๐-๒๐.๐๐ น. เปิดใหช้ มดา้ นใน ๓ พระต�ำหนัก อนุสาวรีย์ยา่ เหล นครปฐม 19

วดั ไผล่ อ้ ม 20 นครปฐม

คือ พระต�ำหนักทับขวัญ พระต�ำหนักมารีราชรัต แหง่ ชาติ เจา้ สามพระยา จงั หวดั พระนครศรอี ยธุ ยา และ บัลลังก์ และพระต�ำหนักชาลีมงคลอาสน์ วันเสาร์- พพิ ธิ ภณั ฑสถานแหง่ ชาติ พระนคร กรงุ เทพมหานคร อาทิตย์สุดท้ายของเดือน นอกจาก ๓ ต�ำหนัก การเดินทาง จากพระปฐมเจดีย์ เล้ียวขวาเข้าถนน ดงั กล่าว เปิดใหช้ มเพิ่ม ๑ พระตำ� หนัก คือ พระท่ีนัง่ หน้าพระ ๓๐๐ กว่าเมตร เลีย้ วซ้ายเข้าคตกฤช ๓๕๐ พิมานปฐม เมตร เลีย้ วขวาหลังสแ่ี ยก (ด้านขวา) ๖๕๐ เมตร อยู่ การแต่งกายสุภาพ ด้วยเป็นเขตพระราชฐาน เส้ือมี ดา้ นซ้ายมอื แขน กระโปรงยาวคลมุ เขา่ กางเกงขายาว เนินธรรมศาลา อยู่ภายในวัดธรรมศาลา ถนน ๒๕ ห้ามถ่ายภาพ ห้ามจับและแตะต้องส่ิงของภายใน มกรา ซอย ๕/๑ ตำ� บลธรรมศาลา ห่างจากองค์พระ พระท่ีน่ัง งดการท�ำกิจกรรมใด ๆ ท่ีส่งผลให้เกิด ปฐมเจดยี ป์ ระมาณ ๖ กิโลเมตร มสี ภาพเป็นเนนิ ดิน ความเสยี หายต่อส่งิ ของและพระตำ� หนัก ปฏิบตั ติ าม โบราณ ด้านในเป็นโพรง เช่ือกันว่าเป็นอุโมงค์เชื่อม ระเบยี บและตามท่เี จา้ หน้าที่ได้แจง้ ไว้ จากวัดพระเมรุมาถึงวัดธรรมศาลา แต่ปัจจุบันยัง สอบถามข้อมูล โทร. ๐ ๓๔๓๑ ๐๔๓๑-๒ ไมม่ กี ารขดุ คน้ ศกึ ษา เล่าต่อกนั มาวา่ ภายในอุโมงคม์ ี การเดินทาง จากองค์พระปฐมเจดีย์ ไปตามถนน ขมุ ทรพั ย์ เชน่ ภาชนะโบราณตา่ ง ๆ แต่ไม่สามารถ ราชด�ำเนิน ถึงวงเวียน เข้าถนนหนา้ พระ ๓๑ เมตร นำ� ออกมาได้ เน่ืองจากมปี โู่ สมเฝา้ ทรัพยไ์ ว้ เล้ียวขวาเข้าซอยหน้าจวน ๔๐๐ เมตร เลี้ยวขวา ๕๔ เมตร เลยี้ วขวา อยดู่ ้านซา้ ยมอื วดั ไผล่ อ้ ม อยถู่ นนเทศา ตำ� บลพระปฐมเจดยี ์ อยหู่ า่ ง วัดพระเมรุ อยู่ริมถนนเพชรเกษม บริเวณสวนอ จากองค์พระปฐมเจดีย์ ประมาณ ๕๐๐ เมตรสร้างใน นันทอทุ ยาน ตำ� บลหว้ ยจรเข้ เดิมวดั นีเ้ ปน็ วดั รา้ ง มี สมยั รชั กาลท่ี ๔ สนั นิษฐานว่า พระองคท์ รงมคี วาม เนนิ ดนิ โบราณกองใหญป่ รากฏอยู่ ในปี พ.ศ. ๒๔๘๒ เลอื่ มใสในบวรพทุ ธศาสนา จงึ เกณฑช์ าวมอญมาชว่ ย กรมศลิ ปากรรว่ มกบั นกั โบราณคดชี าวฝรง่ั เศสทำ� การ กันบูรณะองค์พระปฐมเจดีย์ และชาวมอญเหล่านั้น ขุดค้น ได้พบฐานพระเจดีย์องค์ใหญ่ก่อเป็นชั้น ๆ ได้มาพักอยู่ ณ บริเวณสวนป่าไผ่ใกล้องค์พระปฐม ยอ่ มมุ ขนึ้ ไปสงู มาก รอบฐานพระเจดยี ม์ ซี มุ้ ประดษิ ฐาน เจดีย์ ต่อมาดงไผ่ขึ้นหนาทึบดูสงบร่มเย็น พระภิกษุ พระพุทธรูปศิลาขาวประทับห้อยพระบาท ประจ�ำ เดินธุดงค์มาพบ จึงปักกลดเพื่อบ�ำเพ็ญสมณธรรม อยู่ท้งั ๔ ทิศ สนั นษิ ฐานว่าพระเจดยี ส์ รา้ งตงั้ แตส่ มัย และชาวบ้านในละแวกนัน้ อาราธนาพระภกิ ษจุ ากวดั ทวารวดี มีอายุเทา่ กับพระปฐมเจดยี ์องค์เดมิ ต่อมา พระปฐมเจดียม์ าอยจู่ ำ� พรรษาที่วดั น้ี ตอ่ มาคณะสงฆ์ มกี ารอญั เชญิ พระพทุ ธรปู ศลิ าขาวไปประดษิ ฐานไวท้ ่ี ได้แต่งตั้ง หลวงพ่อพลู (พระมงคลสทิ ธิการ) จากวดั วดั พระปฐมเจดยี ์ นอกจากน้ี มกี ารคน้ พบโบราณวตั ถุ พระงาม ใหม้ าเปน็ เจา้ อาวาสทวี่ ดั ไผล่ อ้ ม ทา่ นไดส้ รา้ ง ทส่ี �ำคญั เชน่ พระพุทธรปู สมั ฤทธ์ิ พระกร พระเพลา เสนาสนะให้วัดไผ่ล้อมมีความเจริญทางถาวรวัตถุ และพระหัตถ์ของพระพุทธรูปศิลา เทพยักษ์ เทพ อยา่ งมาก ปจั จบุ นั ทา่ นมรณภาพแลว้ โดยสงั ขารของ สิงหด์ อกบวั และลวดลายประดับองคพ์ ระเจดยี ท์ ีห่ ัก ทา่ นอยใู่ นโลงไมส้ กั ทองคำ� ตงั้ ไว้ ณ ศาลาปรุ มิ านสุ รณ์ พังลง ซ่ึงบางส่วนถูกน�ำไปเก็บไว้ในพิพิธภัณฑ์องค์ ในวดั ไผล่ อ้ ม เพอ่ื ใหศ้ ษิ ยานศุ ษิ ยแ์ ละประชาชนทวั่ ไป พระปฐมเจดยี ์ และบางสว่ นเกบ็ ไวท้ พี่ พิ ธิ ภณั ฑสถาน ได้มากราบไหว้ นครปฐม 21

พระประโทณเจดีย์ นอกจากน้ี มีปูชนยี วตั ถุที่ส�ำคญั ของวดั ได้แก่ หลวง พระประโทณเจดีย์ อยู่ในวัดพระประโทณเจดีย์ พ่อพระพุทธ เป็นพระพุทธรูปโลหะลงรักปิดทอง วรวิหาร ถนนเพชรเกษม กิโลเมตรที่ ๕๒ ตำ� บลพระ ปางยืนประทานอภยั ครองจวี รลายดอกพิกุล ศิลปะ ประโทน เปน็ โบราณสถานทป่ี รากฏเปน็ ซากเนนิ ใหญ่ สมัยรัตนโกสินทร์ เป็นพระพุทธรูปคู่บุญวัดไผ่ล้อม อยู่กลางวัด แต่เดิมพระประโทณเจดีย์มีรูปทรงแบบ มาตั้งแต่แรกเร่ิมสร้างวัด และพระประธานประจ�ำ โอควำ่� ตามลกั ษณะของเจดยี ส์ มยั ทวารวดี ตอ่ มาสมยั พระอโุ บสถ(หลงั เดมิ )เปน็ พระพทุ ธรปู ปนู ปน้ั ปางสมาธ ิ รชั กาลที่ ๔ มกี ารกอ่ อฐิ รอบฐานเพอื่ กนั ไมใ่ หก้ องเนนิ ศิลปะสมัยเชียงแสน สร้างเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๙๒ โดย ดนิ เดมิ พงั ลงมา และมกี ารสรา้ งพระปรางคจ์ ำ� ลองขนึ้ วัดเปน็ ผู้จัดสร้าง สอบถามขอ้ มลู โทร. ๐๘ ๕๔๑๕ บนฐานเนินดินท่ีก่อใหม่น้ี โดยภายในพระเจดีย์ยัง ๖๔๖๔, ๐๖ ๑๗๘๒ ๖๒๖๔ www.watpailom.org คงมพี ระบรมสารรี ิกธาตบุ รรจุอยู่ จากฐานของเนินมี การเดนิ ทาง จากพระปฐมเจดยี ์ ไปตามถนนหนา้ พระ บันไดสงู ขน้ึ ไปพระปรางค์ ซ่งึ อยบู่ นยอดเนินสงู จาก ๓๐๐ เมตร เลยี้ วซ้ายเข้าคตกฤช ๗๕๐ เมตร ผา่ น พ้นื ดินประมาณ ๒๐ เมตร ดา้ นบนสามารถมองเหน็ โรงเรียนวดั ไผ่ลอ้ ม (พลู ประชาอุปถมั ภ์) ดา้ นขวามือ ทิวทัศน์จงั หวัดนครปฐมได้โดยรอบ เลยี้ วซ้าย ๑๕๐ เมตร เขา้ สวู่ ดั ไผ่ลอ้ ม 22 นครปฐม

ในบริเวณวัดขุดพบโบราณวัตถุจ�ำนวนมาก ท่ีส�ำคัญ สว่ นหนิ ศลิ ารปู กวางหมอบและพระพทุ ธรปู นำ� ไปไวท้ ่ี คอื หนิ ศลิ ารปู กวางหมอบ ซงึ่ เปน็ ศลิ ปะแบบทวารวด ี พิพธิ ภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร จากโบราณวัตถุ ตามแบบอนิ เดยี ในสมยั พระเจา้ อโศกมหาราช เพราะ ท่ีพบเหล่าน้ี เป็นหลักฐานยืนยันว่าบริเวณน้ีเคยเป็น สมัยน้ันยังไม่มีการสร้างพระพุทธรูป แต่นิยมสร้าง วัดเก่า และตัวเนินคงเป็นฐานเจดีย์ขนาดสูงใหญ่ที่ ศิลปวัตถุที่เก่ียวกับสังเวชนียสถานเป็นส่วนมาก อยภู่ ายในบรเิ วณวดั ตง้ั แตส่ มยั ทวารวดี หรอื กอ่ นหนา้ เชน่ หนิ ศิลารปู กวางหมอบ เสมาธรรมจกั ร เป็นต้น น้ัน และมอี ายกุ ว่า ๑,๐๐๐ ปีมาแลว้ ถือวา่ เปน็ สถาน ปัจจุบันโบราณวัตถุบางส่วนถูกน�ำไปเก็บรักษาไว้ ทส่ี �ำคัญอกี แหง่ หน่ึง ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระปฐมเจดีย์ เช่น การเดนิ ทาง จากตวั เมอื งนครปฐม ใชถ้ นนเพชรเกษม พระพทุ ธรปู เศยี รพระพทุ ธรปู ปนู ปน้ั พระดนิ เผา รวม เส้นทางไปกรงุ เทพฯ ประมาณ ๕ กโิ ลเมตร ถึงสาม ทง้ั โลหะสมั ฤทธริ์ ปู พญาครฑุ เหยยี บนาค ซง่ึ รชั กาลท่ี แยกเลี้ยวขวาเข้าทางหลวงหมายเลข ๓๐๙๗ สาย ๖ ทรงใช้เปน็ เคร่อื งหมายราชการของพระองค์ นครปฐม-บ้านแพ้ว ตรงไป ๘ กิโลเมตร ถึงวัดดอน การเดินทาง จากพระปฐมเจดีย์ มาตามถนนเทศา ยายหอม หา่ งจากตัวเมือง ๑๓ กโิ ลเมตร ผ่านตู้บริการเอทีเอ็ม ธนาคารกรุงเทพ ผ่านทางเข้า วัดไผ่ล้อมขวามือ ผ่านโรงพยาบาลนครปฐม และ ถนนคนเดินทวารวดีศรีนครปฐม ชุมชนหน้าวัด ธนาคารอาคารสงเคราะห์ สาขานครปฐม เบยี่ งซ้าย พระงาม ต�ำบลนครปฐม จดั ในวันเสาร-์ อาทติ ย์ เวลา เข้าทางหลวงหมายเลข ๔ (ถนนเพชรเกษม) ๖๐๐ ๑๖.๐๐-๒๐.๓๐ น. บรเิ วณถนนหน้าวดั พระงาม ริม เมตร เล้ียวซ้าย ๙๖ เมตร วัดพระประโทณเจดีย์ คลองเจดีย์บูชาถึงหน้าโรงเรียนเทศบาล ๑ มีร้าน อยขู่ วามอื จ�ำหน่ายสินค้าหลากหลายประเภท ถนนคนเดินมี ความยาวกว่า ๓ กิโลเมตร อยู่ไม่ไกลจากสถานีรถไฟ เนินพระ หรือ เนินยายหอม อยู่วัดดอนยายหอม นครปฐม และพระปฐมเจดยี ์ ต�ำบลดอนยายหอม เป็นโบราณสถานเก่าแก่ เม่ือ ปี พ.ศ. ๒๔๗๙ พระธรรมวาทคี ณาจารย์ (หลวงพอ่ ศูนย์เรียนรู้ภูมิปัญญาไทย ปิยะชนก ๖๑ หมู่ ๙ เงิน) เจา้ อาวาสวดั ดอนยายหอมในขณะนน้ั ได้ขดุ นำ� ตำ� บลดอนยายหอม เปน็ แหลง่ เรยี นรวู้ ถิ ชี วี ติ แบบไทย อิฐที่หักพังแถวชานเนินไปสร้างพระอุโบสถ เม่ือขุด ภมู ปิ ญั ญาไทย การผลติ เครอ่ื งหอมไทยโบราณ การทำ� ลึกลงไปพบศิลาเหล่ียมเขียวสองต้น สูงประมาณ ๔ เทียนอบขนม อาหารและขนมไทย เปดิ ทกุ วัน ตั้งแต่ เมตร มีลายจ�ำหลักปลายเสา คล้ายเสาประตูสาญจี ๐๙.๐๐-๑๗.๐๐ น. สอบถามเพม่ิ เตมิ โทร. ๐ ๓๔๓๘ เจดยี ข์ องพระเจา้ อโศกมหาราช และหนิ ศลิ ารปู กวาง ๘๒๐๗, ๐๘ ๑๘๕๘ ๓๗๕๔ หมอบ ๑ ตวั พระพุทธรปู ศิลาสมัยทวารวดี ๑ องค์ พระเสมาธรรมจักรท�ำด้วยหินแต่หักพัง โดยตอน โครงการอุทยานการอาชีพชัยพัฒนา ๔๗๗/๒ บนของเสาศิลามีง่ามส�ำหรับวางพระเสมาธรรมจักร ถนนทหารบก โครงการท่ีสมเด็จพระเทพรัตน เป็นแบบเดียวกับที่พบในบริเวณองค์พระปฐมเจดีย์ ราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี มีพระราชด�ำริให้ วัดพระงาม วัดพระประโทณ และพระราชวังสนาม มูลนิธิชัยพัฒนาจัดต้ังข้ึน เพ่ือเป็นแหล่งฝึกอาชีพ จันทร์ ปัจจุบันเสาศิลานี้ยังอยู่ท่ีวัดดอนยายหอม วชิ าการ ขอ้ มลู ดา้ นการพฒั นาอาชพี แหลง่ ท่องเที่ยว นครปฐม 23

แอร์ออรค์ ิด แหลง่ บรกิ ารทางสงั คม มรี า้ นจำ� หนา่ ยสนิ คา้ โครงการ ลักษณะแปลก คือ เป็นต้นตาลแต่มีกิ่งเป็นปาล์มที่ หลวงฯ และผลติ ภณั ฑ์ชมุ ชน สอบถามเพิ่มเติม โทร. แตกก่ิงจากเมล็ดพันธุ์ ซึง่ โดยท่วั ไปปาล์มไม่สามารถ ๐ ๓๔๒๗ ๒๖๖๑-๓ แตกกิ่งจากเมล็ดได้ และมีพันธุ์มะพร้าวทะเลให้ ชม การเข้าชมเป็นหมู่คณะต้องติดต่อล่วงหน้าในวัน อ�ำเภอกำ� แพงแสน และเวลาราชการ สอบถามข้อมูลได้ท่ี มหาวทิ ยาลัย สวนพฤกษศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตก�ำแพงแสน โทร. ๐ ๓๔๓๕ วิทยาเขตก�ำแพงแสน อยู่ถนนมาลัยแมน ภายใน ๑๔๐๐ มหาวทิ ยาลยั ฯ มโี ครงการตา่ ง ๆ ทใ่ี หค้ วามรแู้ กเ่ กษตรกร และผทู้ สี่ นใจ ไดแ้ ก่ โครงการจำ� ลองเทคโนโลยเี กษตร คาวบอยแลนด์ เป็นศูนย์สาธิตการผลิตโคเน้ือครบ ระบบชลประทานตามโครงการพระราชดำ� รพิ ระบาท วงจร บนเนื้อท่ี ๑๕๐ ไร่ ก่อตั้งข้ึน พ.ศ. ๒๕๔๒ สมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ลอดลุ ยเดช รชั กาลท่ี ๙ ผสู้ นใจจะไดร้ บั รขู้ อ้ มลู เกย่ี วกบั การผลติ โคเนอื้ ทกุ ขน้ั ตอน ต้ังแต่การสร้างพันธุ์ การเล้ียงดูแม่โค การคัด สวนแสนปาลม์ อยบู่ รเิ วณใกลท้ พี่ กั แสนปาลม์ เทรนนง่ิ เลอื กลกู เพอื่ เปน็ พ่อพันธุ์ แม่พันธุ์ และการขนุ โคจน โฮม เปน็ สวนปาลม์ ทมี่ พี นั ธป์ุ าลม์ นา่ สนใจหลายชนดิ กระทง่ั เปน็ โคเนอื้ สามารถหาซอ้ื เนอ้ื โคขนุ ทอ่ี รอ่ ยถกู เช่น ปาล์มหางหมาป่า ปาล์มสามทาง ท้ังมีปาล์ม สขุ ลกั ษณะ และรว่ มภาคภมู ใิ จกบั โคพนั ธก์ุ ำ� แพงแสน 24 นครปฐม

ซง่ึ เปน็ โคเนอ้ื พนั ธแ์ุ รกของไทย นอกจากนย้ี งั มบี รกิ าร เช่น ชมการฝึกบิน การทดลองบินในเครื่องช่วยฝึก ฝึกอบรมการข่ีม้า บริการให้เช่าม้า สัมผัสธรรมชาติ บนิ (Simulator) สนามกอลฟ์ ขนาดมาตรฐานพรอ้ ม บนหอคอยชมววิ และมรี า้ นอาหารประเภทสเตก๊ เนอื้ สนามฝึกซ้อม และสวนน้�ำธรรมชาติส�ำหรับพักผ่อน โคขุนให้บริการ การเข้าชมเป็นหมู่คณะ ควรติดต่อ หยอ่ นใจ เพลิดเพลนิ กบั กิจกรรมเรือพาย เล่นเรอื ถีบ ลว่ งหนา้ ในวนั และเวลาราชการ สอบถามขอ้ มลู โทร. เจ็ตสกี สนามบินเล็กเครื่องบินบังคับวิทยุ สนาม ๐ ๓๔๓๕ ๒๐๔๖ ฝึกทดสอบก�ำลังใจแบบทหาร สวนกล้วยไม้ พร้อม ศูนย์วิจัยและพัฒนากีฏวิทยาส่ิงแวดล้อม อุทยาน จ�ำหนา่ ยพนั ธุ์กล้วยไม้ วิหารพระพทุ ธศรนี ภาภธิ รรม แมลงเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้า ศาลเจ้าพ่อเสือ ร้านอาหารให้บริการอยู่ตรงข้าม อยู่หัวฯ อยู่ในความดูแลของภาควิชากีฏวิทยา สวนนำ้� สอบถามขอ้ มลู โทร. ๐ ๓๔๓๘ ๓๖๐๑-๓ ตอ่ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ (วิทยาเขตก�ำแพงแสน) สว่ นกจิ การพลเรือน ซ่ึงด�ำเนินงานด้านการวิจัยค้นคว้าและพัฒนาด้าน การเดินทาง จากตัวอ�ำเภอกำ� แพงแสน ใชท้ างหลวง กฏี วทิ ยา บรเิ วณอทุ ยานฯ แบง่ สว่ นการจดั แสดงเปน็ หมายเลข ๓๒๑ (ถนนมาลยั แมน) ถึงสามแยกป้อม ๔ สว่ น คอื สว่ นท่ี ๑ และ ส่วนท่ี ๒ เปน็ นทิ รรศการ ต�ำรวจ เลี้ยวซ้ายเข้าไปประมาณ ๗ กิโลเมตร ถึง และพพิ ธิ ภณั ฑ์ จดั อยภู่ ายในอาคารชนั้ เดยี ว ประกอบ โรงเรียนการบินฯ ระยะทางจากตัวอ�ำเภอ ๑๗ ด้วยการจัดแสดงแมลงสตัฟฟ์ แมลงหายาก ส่วนท่ี กิโลเมตร ๓ เป็นอาคารรูปโดม มพี ้ืนทมี่ ากกวา่ ๑,๐๐๐ ตาราง อ�ำเภอบางเลน เมตร สูง ๑๕ เมตร จัดแสดงระบบนิเวศวิทยาของ แอร์ออร์คิด ๒๓/๑ หมู่ท่ี ๓ ต�ำบลนราภิรมย์ เป็น แมลงวิจัยพฤติกรรมแมลง การเพาะเลี้ยงแมลงเชิง สวนกลว้ ยไมห้ ลากหลายสายพนั ธ์ุ บนพื้นที่ ๒๐๐ ไร่ พาณิชย์ รวบรวมพันธุผ์ เี สอื้ และแมลงหายากใกล้สญู มีห้องเพาะเลี้ยงเน้ือเย่ือกล้วยไม้ โรงเรือนอนุบาล พนั ธุ์เชน่ จิง้ หรดี จักจัน่ ต๊กั แตน ดว้ ง ส่วนท่ี ๔ เปน็ กล้วยไม้ ถือเป็นฟาร์มกล้วยไม้แบบครบวงจร งานพฒั นากฏี ผลติ ภณั ฑ์ ปรบั ปรงุ ผลติ ผลทเ่ี กยี่ วขอ้ ง กลว้ ยไมท้ นี่ จี่ ำ� หนา่ ยทง้ั แบบตดั ดอกและเปน็ ตน้ พนั ธ์ุ กบั แมลงในเชิงพาณชิ ย์ อาทิ แมงกระชอน แมลงทับ ต้นเล็ก ๆ ส่งออกไปต่างประเทศและในประเทศ ผู้ แมลงตับเต่า ภายในจะได้พบเห็นผีเสื้อและแมลงใน สนใจสามารถเท่ียวชมและเลือกซ้ือกล้วยไม้ได้ ภมู ภิ าคตะวนั ตกและไดเ้ รยี นรวู้ งจรชวี ติ ของผเี สอ้ื และ นอกจากนี้ มีต้นสับปะรดสี ปาล์มไผ่ เดฟหลาก แมลง เปิดให้เข้าชม วันจันทร์-ศุกร์ เวลา ๐๙.๐๐- หลายสกุล สนฉัตร และกระบองเพชรจ�ำหน่ายด้วย ๑๗.๐๐ น. วันเสาร-์ อาทติ ย์ ควรติดตอ่ ล่วงหน้าก่อน โดยมีบริการรถเข็นสินค้าเหมือนในซุเปอร์มาร์เก็ต เข้าชม สอบถามข้อมลู โทร. ๐ ๓๔๒๘ ๑๐๖๖ ไว้ส�ำหรับเข็นเลือกซื้อกล้วยไม้ จึงเป็นท่ีมาของชื่อ โรงเรียนการบินก�ำแพงแสน อยู่ในพื้นท่ีของกอง “ซุเปอร์มารเ์ กต็ กล้วยไม”้ บญั ชาการยทุ ธทางอากาศ ตำ� บลกระตบี เปน็ สถาบนั การเดนิ ทาง จากกรงุ เทพฯ ใชถ้ นนบรมราชชนนี ตรง ผลิตนักบินประจ�ำการของกองทัพอากาศ ซ่ึงได้ ไปข้ึนสะพานเลี้ยวเข้าสู่ศาลายา ผ่านมหาวิทยาลัย พัฒนาให้เป็นแหล่งท่องเท่ียวท่ีมีความหลากหลาย มหิดล เล้ียวซ้าย ถึงสถานีต�ำรวจพุทธมณฑลเลี้ยว ขวา ตรงไป ๑๖ กโิ ลเมตร ทางเขา้ แอรอ์ อรค์ ดิ อยดู่ า้ น นครปฐม 25

ตลาดนำ้� วัดลำ� พญา ซา้ ยมอื เปดิ ทกุ วนั เวลา ๐๘.๐๐-๑๗.๐๐ น. สอบถาม วดั ล�ำพญา ถือก�ำเนิดราวปี พ.ศ. ๒๔๐๐ อยู่คชู่ มุ ชน ข้อมูล โทร. ๐ ๓๔๙๖ ๓๐๐๓, ๐๘ ๘๒๐๙ ๒๙๙๙, แห่งน้ีนานนับร้อยปี ได้รับการบูรณะและพัฒนาให้ www.airorchidthailand.com สวยงาม สงบรม่ เย็น เปน็ ท่ปี ระดิษฐานของ หลวงพ่อ มงคลมาลานมิ ติ พระพทุ ธรปู ปางมารวชิ ัย สรา้ งดว้ ย ตลาดนำ้� วัดล�ำพญา ต�ำบลล�ำพญา อย่บู รเิ วณหนา้ ศลิ าแลง พอกปนู และปิดทองทบั มีงานนมัสการองค์ วดั ลำ� พญา ริมแม่น้�ำนครชยั ศรี (ทา่ จีน) “ล�ำพระยา” พระเป็นประจำ� ทกุ ปี ในวนั แรม ๑๔ ค่�ำ เดอื น ๔ ถงึ เดิมเป็นชื่อหมู่บ้านในสมัยที่เป็นอ�ำเภอบางปลา วันข้นึ ๑ คำ่� เดือน ๕ รวม ๓ วัน มณฑลนครชยั ศรี มปี ระวัติเล่าว่า ในสมยั รัชกาลที่ ๕ พระยากรมทา่ ขดุ คลองบริเวณทา้ ยตลาดในปัจจุบัน ตลาดน�้ำวัดล�ำพญาริเริ่มโดย สภาวัฒนธรรมต�ำบล เพื่อการจับจองที่นา ชุมชนชาวบ้านสองกลุ่ม คือ ล�ำพญาร่วมกับวัดลำ� พญา เพื่อเป็นแหล่งรวมพืชผัก ชาวมอญอพยพมาจากสามโคกในปลายสมัยรัชกาล ผลไม้ ผลติ ผลทางการเกษตร งานหัตถกรรมท้องถ่ิน ที่ ๓ ตั้งบ้านเรือนอยู่ทางฝั่งตะวันตกของแม่น้�ำท�ำ เช่น เคร่อื งจักสาน ผ้าทอ ผ้าย้อม และอาหารราคา อาชพี การเกษตร และชาวจนี ซงึ่ ตงั้ บ้านเรอื นอยทู่ าง ถกู จำ� หนา่ ยใหก้ บั นกั ทอ่ งเทย่ี ว และมบี รกิ ารเรอื ลอ่ ง ฝั่งตะวันออกของแม่น�้ำท�ำการค้าขาย บริเวณน้ีจึง ชมแมน่ ำ�้ ท่าจนี ใหบ้ รกิ าร กลายเปน็ ตลาดริมนำ้� เปิดทุกวันเสาร์-อาทิตย์ และวันนักขัตฤกษ์ เวลา ๐๘.๐๐-๑๗.๐๐น.สอบถามขอ้ มลู ไดท้ ี่ประชาสมั พนั ธ์ 26 นครปฐม

ตลาดน้�ำวดั ลำ� พญา โทร. ๐๘ ๑๗๖๓ ๔๑๗๙, ๐๘ ภูธรบางเลน ชิดซ้าย ขา้ มคลอง เล้ยี วซา้ ยเขา้ ซอย มี ๑๖๕๙ ๗๓๗๑, ๐๘ ๑๗๒๑ ๔๘๗๔ www.lum ปา้ ยบอกทาง phaya.com การเดินทาง สามารถเดินทางไดห้ ลายเสน้ ทาง เมอื งรตั ตยิ า หม่ทู ่ี ๒ ตำ� บลคลองนกกระทงุ อยู่หา่ ง รถยนต์ เส้นทางที่ ๑ ใช้ถนนบรมราชชนนี ตรงไปข้ึน จากตลาดนำ้� ลำ� พญา ๒ กิโลเมตร สถานท่ีท่องเที่ยว สะพาน เลีย้ วเขา้ สศู่ าลายา ผา่ นมหาวิทยาลัยมหิดล ท่ีมีสถาปัตยกรรมย้อนยุคแนวประวัติศาสตร์ และ เลย้ี วซา้ ย ถงึ สถานตี ำ� รวจพทุ ธมณฑล เลย้ี วขวา ตรงไป รูปแบบการท่องเท่ียวร่วมสมัย เช่น ป้อมปราการ ๒๔ กิโลเมตร วัดลำ� พญาอย่ซู า้ ยมือ ก�ำแพงเมือง “ท่าประตูชยั ” อลังการรมิ น�้ำ สะพาน เสน้ ทางท่ี๒ใชเ้ สน้ ทางสายบางบวั ทองตรงไปประมาณ แขวนทอดข้ามคลองนกกระทุง ร้านจ�ำหน่ายสินค้า ๑๐ กิโลเมตร มปี า้ ยเขา้ สู่อ�ำเภอบางเลนด้านซา้ ยมอื และรา้ นอาหารนานาชนดิ แนววนิ เทจ ผกั ผลไมป้ ลอด เลีย้ วซา้ ยตรงไป ๒๐ กิโลเมตร ถึงทางแยกซ้าย (ก่อน สาร นวดแผนไทยผอ่ นคลาย พรอ้ มบรกิ ารจกั รยานขี่ ขา้ มสะพานแมน่ ำ�้ ทา่ จนี ) เลยี้ วซา้ ยเขา้ ไปประมาณ ๙ ชมทัศนียภาพสถานที่ เปิดวันเสาร์-อาทิตย์ และวัน กโิ ลเมตร วัดลำ� พญาอยู่ขวามอื นักขัตฤกษ์ เวลา ๐๘.๐๐-๑๗.๓๐ น. รถโดยสารประจ�ำทาง บริษัท ขนส่ง จ�ำกัด สาย การเดินทาง จากกรุงเทพมหานคร มาตามเส้นทาง กรุงเทพฯ-นครปฐม มาลงตลาดในตัวเมืองนครปฐม ปิ่นเกล้า-นครชัยศรี ถึงพุทธมณฑลสาย ๔ บริเวณ และต่อรถสองแถว สายนครปฐม-ล�ำพญา ลงหน้า สะพานลอยเขา้ สศู่ าลายา เลยี้ วขวาขน้ึ สะพาน ตรงไป วัดล�ำพญา ผา่ นมหาวทิ ยาลยั มหดิ ล ศาลายา เลยี้ วซา้ ยผา่ นหนา้ ท่ี วา่ การอำ� เภอพทุ ธมณฑล ถงึ สถานตี ำ� รวจพทุ ธมณฑล ตลาดน้�ำทุ่งบัวแดง ๑๐/๒ หมู่ที่ ๖ ต�ำบลบางเลน เลยี้ วขวา ตรงไป ๒๔ กโิ ลเมตร เมอื งรตั ตยิ าอยซู่ า้ ยมอื ตลาดน�้ำแหล่งพักผ่อนท่ามกลางบึงบัวแดงสองสาย พันธุ์ท่ีผลัดกันบาน ยามเช้าบัวแดงสายพันธุ์ดั้งเดิม ตลาดเก่าบางหลวง ร.ศ.๑๒๒ ซอยเทศบาล ๗ ยามสายจนตลอดวนั บวั แดงมะเหม่ียว และมบี ริการ ตำ� บลบางหลวง เปน็ ชมุ ชนเกา่ แกร่ มิ แมน่ ำ�้ ทา่ จนี อายุ เรื่อพายให้ชื่นชมบัวแดงอย่างใกล้ชิด พร้อมตลาด กว่า ๑๐๐ ปี เริ่มต้งั แต่ปี พ.ศ. ๒๔๔๖ ปัจจบุ ันชมุ ชน จำ� หนา่ ยอาหารและเครอื่ งดม่ื หลากหลาย โดยเฉพาะ ยงั คงอนรุ ักษค์ วามด้งั เดมิ เอาไว้ ทง้ั รปู แบบวถิ ชี ีวติ ท่ี อาหารและเคร่ืองด่ืมท่ีใช้บัวแดงเป็นส่วนประกอบ เรยี บงา่ ย การคา้ ขายของคนในชมุ ชน รวมทงั้ ประเพณี เชน่ ชาเกสรบวั ยำ� กลีบบวั แดง และเมย่ี งคำ� บัวแดง และวัฒนธรรมท่ีผสมกลมกลืนระหว่างวัฒนธรรม ทขี่ ึน้ ช่อื ตลาดเปดิ ทุกวัน เวลา ๐๙.๐๐-๑๘.๐๐ น. ไทย-จีน ลักษณะบ้านเรอื นและตวั ตลาด เปน็ บ้านไม้ การเดนิ ทาง จากถนนบรมราชชนนี ไปทางมหาวทิ ยาลยั สองช้ันหันหน้าเข้าหากัน มีร้านค้าเก่าแก่ที่อยู่คู่กับ มหิดล ศาลายา ถึงสามแยก เลี้ยงขวาไปบางเลน ตลาดมายาวนาน เช่น ร้านขายยาจีนสมนุ ไพร ร้าน (ถนนกรุงเทพฯ-นนท-์ จงถนอม) ตรงไปผ่านแอรอ์ อร์ ทำ� ฟนั ปลอม รา้ นทำ� ทอง รา้ นบดั กรโี ลหะ รา้ นทำ� เสน้ คิด และตลาดน�้ำล�ำพญา เข้าทางหลวงหมายเลข ก๋วยเต๋ียว และอาหารอร่อยข้ึนชื่อหลากหลาย อาทิ ๓๔๖ เล้ียวซ้ายเข้าอ�ำเภอบางเลน ถึงทางแยกเล้ียว ชุนเปี๊ยะทอดแป้งเปาะเปี๊ยะ ข้าวเกรียบปากหม้อ ขวา ตรงไปถึงสามแยกเล้ียวซ้ายผ่านสถานีต�ำรวจ ๕ ไส้ ท้ังไส้หวาน และเค็มกุยช่าย หน่อไม้ นครปฐม 27

ผกั กระเฉด ถว่ั ฝักยาว ขนมเปี๊ยะ กว๋ ยจับ๊ ฯลฯ นครปฐม ราชบุรี กาญจนบุรี สุพรรณบุรี สุโขทัย ในวันเสาร์-อาทิตย์ เวลา ๐๙.๐๐-๑๕.๐๐ น. ตลาด เลย พิจิตร พษิ ณุโลก เปน็ ต้น มีวัฒนธรรม วิถชี วี ติ คึกคักไปด้วยผู้คนมาเดินเท่ียวและจับจ่าย ซ้ือของ และประเพณีของชาวไทยทรงด�ำเป็นเอกลักษณ์ของ ชาวบ้านในชุมชนน�ำสินค้ามาจ�ำหน่าย อาทิ พืชผล ตนเอง ทางการเกษตร อาหารสด และอาหารขนึ้ ช่อื ทั้งคาว การแต่งกาย ชาวไทยทรงด�ำมักสวมใส่เครื่องแต่ง หวาน บรเิ วณชมุ ชนมี ศาลอาม่า และ ศาลเจา้ แม่ กายสีด�ำหรอื สีครามเข้มจนเกือบด�ำ ผหู้ ญิงไว้ผมยาว ทับทิม ซ่ึงเป็นท่ีเคารพสักการะของชาวบ้าน และ เกอื บ ๑ เมตร เพ่ือท�ำทรงผมท่เี รียกวา่ “ป้ันเกลา้ ” โรงเจ บ้วนฮกต้งึ อายกุ ว่า ๑๑๐ ปี ถอื เปน็ ต้นกำ� เนิด ไว้กลางศีรษะ และสับป่ินไว้ เสอื้ ผ้ามีเส้อื ก้อม เส้ือฮ ี ประเพณีแห่ธงฉลองตรุษจีน และพิพิธภัณฑ์ชุมชน ผ้าเปียว ผ้าซิ่นสีครามแก่มีลายทางสีฟ้า เรียกว่า “บ้านเก่าเหล่าเต็งไม้” หรือ “บ้านเก่าเล่าเร่ือง” “ลายแตงโม” ส่วนผู้ชายสวมเสื้อก้อมหรือเสื้อไท ห้องแถวไม้ท่ีภายในจัดแสดงความเป็นมาของตลาด แขนยาว กางเกงขายาวเรียกว่า “สว้ งขาฮี หรือส้วง บางหลวง นอกจากนี้ มบี ริการล่องเรือ ชมวถิ ีความ กอ้ ม” มีสดี ำ� และ “เสอื้ ฮ”ี ซึ่งเป็นเสอื้ ประจำ� ตัวใน เป็นอยู่ของชาวบ้านสองฝั่งแม่น�้ำท่าจีน สอบถาม การประกอบพิธกี รรมตา่ ง ๆ ขอ้ มลู ไดท้ ี่ สำ� นกั งานเทศบาลตำ� บลบางหลวง โทร. ๐ บา้ น ของชาวไทยทรงด�ำ สว่ นมากยงั คงอนรุ ักษ์แบบ ๓๔๓๑ ๐๙๗๒ หรือ ผใู้ หญบ่ า้ นสมศักด์ิ หมู่ ๑ โทร. ด้ังเดิมไว้ เป็นบ้านแบบเคร่ืองผูก วัสดุท่ีใช้ส่วนใหญ่ ๐๘ ๑๙๑๐ ๙๖๘๓ เป็นไม้ไผ่ เช่น ฝาบ้าน พื้นบ้าน โครงสร้างหลังคา การเดินทาง จากตัวอ�ำเภอบางเลน ใช้ทางหลวง สงู ชัน มงุ ดว้ ยหญ้าแฝก หมายเลข ๓๔๖ เส้นทางไปแยกนพวงศ์ เลี้ยวซ้าย ในวันท่ี ๑๔ เมษายนของทุกปี มีงานประจ�ำปีของ เข้าทางหลวงหมายเลข ๓๓๕๑ (ถนนสุชาติพัฒนา) หมู่บ้าน คือ ประเพณีสงกรานต์ นอกจากนี้ มี ตรงไปถึงตลาดบางหลวง ระยะทางจากตัวอ�ำเภอ หัตถกรรมที่น่าสนใจ เช่น ผ้าทอ และเครือ่ งจักสาน บางเลน ประมาณ ๑.๕ กโิ ลเมตร จากกรงุ เทพฯ ใช้ ต่าง ๆ รวมทั้งสินค้าหนึ่งต�ำบลหน่ึงผลิตภัณฑ์ เช่น ทางหลวงหมายเลข ๓๔๐ (บางบัวทอง-สพุ รรณบุรี) เสื้อผ้า ข้าวซ้อมมือ ทองมว้ น กลว้ ยฉาบ จำ� หน่ายให้ ถึงแยกนพวงศ์ เล้ียวซ้ายเข้าทางหลวงหมายเลข แก่ผูส้ นใจ สอบถามขอ้ มูลไดท้ ่ี องคก์ ารบริหารสว่ น ๓๔๖ สอู่ ำ� เภอบางเลน ตรงไปถึงตลาดบางเลน เขา้ ตำ� บลบางปลา โทร. ๐ ๓๔๙๙ ๕๒๓๐ ทางหลวงหมายเลข ๓๓๕๑ (ถนนสุชาติพฒั นา) ถงึ การเดินทาง จากตัวอ�ำเภอบางเลน ใช้ทางหลวง ตลาดบางหลวง หมายเลข ๓๔๖ เลี้ยวซ้ายเข้าถนนเลียบคลอง ชลประทาน ตรงไปถงึ สามแยก เลย้ี วซา้ ยเขา้ ทางหลวง หมู่บ้านไทยโซ่ง (ไทยทรงด�ำ) อยู่บ้านเกาะแรต หมายเลข ๓๒๙๖ ตรงไปประมาณ ๕ กิโลเมตร ต�ำบลบางปลา เป็นหมู่บ้านชาวไทยเชื้อสายโซ่ง (ไทยทรงดำ� หรือ ไทดำ� ) ซง่ึ อพยพเข้ามาในไทยสมยั อนสุ รณส์ ถานสมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช และพระ พระเจ้ากรุงธนบุรี เมอ่ื ปี พ.ศ. ๒๓๑๑ มาตัง้ ถิน่ ฐาน บิดา ๓ เหล่าทัพ อยู่ริมแม่น้�ำท่าจีน ใกล้องค์การ อยู่ทบี่ า้ นหนองปรง อำ� เภอเขาย้อย จังหวัดเพชรบรุ ี บรหิ ารสว่ นตำ� บลบางระกำ� สรา้ งเพอ่ื เทดิ พระเกยี รติ ต่อมาไดข้ ยบั ขยายทที่ ำ� กนิ ไปตามจงั หวัดตา่ ง ๆ เช่น 28 นครปฐม

และน้อมระลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระบิดา และชายสวมเสอ้ื ผา้ สดี ำ� เปน็ สพี น้ื นบั ถอื ผแี ละเทวดา แห่ง ๓ เหล่าทัพ อันได้แก่ จอมพล พระเจ้าบรม เชื่อว่าธรรมชาติท่ีอยู่รอบตัว เช่น แม่น้�ำ ล�ำคลอง วงศ์เธอ พระองค์เจ้าจิรประวัติวรเดช กรมหลวง ป่าไม้ ภูเขา มีดวงวญิ ญาณตา่ ง ๆ สิงสถติ อยู่ และให้ นครไชยศรสี รุ เดช พระบิดาแห่งกองทพั บกไทย พล ความส�ำคัญสูงสุดกับ “พระยาแถน” ผู้เป็นใหญ่ใน เรือเอก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาภากร จักรวาล ดวงวิญญาณของพ่อแม่ และบรรพชนของ เกียรติวงศ์ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักด์ิ พระบิดา ตระกูล ปัจจุบันยังคงรักษาวัฒนธรรมด้ังเดิมไว้ ทั้ง แหง่ กองทพั เรอื ไทย และจอมพล สมเดจ็ พระเจา้ บรม การแต่งกาย อาหาร ภาษาพูด ความเชื่อ พิธีกรรม วงศ์เธอ เจา้ ฟา้ จกั รพงษ์ภวู นาถ กรมหลวงพษิ ณโุ ลก ตลอดจนวิถีชีวิตความเป็นอยู่ มีพิพิธภัณฑ์รวบรวม ประชานาถ พระบิดาแห่งกองทัพอากาศไทย ซ่ึงได้ มรดกทางภูมิปัญญาของบรรพบุรุษในด้าน ต่าง ๆ ปกป้องผืนแผ่นดินไทยมาจนตราบเท่าทุกวันนี้ และ สอบถามข้อมูลได้ที่ องค์การบริหารส่วนต�ำบลดอน เปน็ สงิ่ เตอื นใจใหล้ กู หลานไทยรจู้ กั สามคั คี เกดิ ความ พทุ รา โทร. ๐ ๓๔๙๖ ๖๔๕๙ สำ� นกึ หวงแหนแผน่ ดนิ ทบี่ รรพบรุ ษุ รกั ษาไวด้ ว้ ยเลอื ด การเดินทาง จากตัวอ�ำเภอดอนตูม ใช้ทางหลวง เน้ือและชีวิต รูปป้นั มีขนาด ๑ เทา่ ครึง่ ของพระองค์ หมายเลข ๓๒๒๓ ถงึ สามแยกปากทางเขา้ วดั หวั ถนน จรงิ เปดิ ใหเ้ ขา้ ชมและสกั การะทกุ วนั สอบถามขอ้ มลู เลี้ยวซ้ายตรงไป วัดดอนพุทราอยู่ด้านซ้าย ใกล้วัด ได้ที่ องค์การบริหารส่วนต�ำบลบางระก�ำ โทร. ๐ มีถนนเข้าพิพิธภัณฑ์ฯ ระยะทางจากตัวอ�ำเภอ ๑๐ ๓๔๒๐ ๖๒๖๑ กิโลเมตร การเดินทาง จากพระปฐมเจดีย์ ไปตามถนนเทศา พิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นชาติพันธุ์ลาวคั่ง วัดทุ่งผักกูด เข้าทางหลวงหมายเลข ๔ (ถนนเพชรเกษม) เล้ียว อยบู่ า้ นทงุ่ ผกั กดู ตำ� บลหว้ ยดว้ น ดว้ ยประชากรในพน้ื ที่ เข้าทางหลวงชนบท ๑๐๑๒ เล้ียวขวาเข้าทางหลวง ส่วนใหญ่เป็นชาวลาวซ่ึงเรียกตนเองว่า “ลาวครั่ง” ชนบท ๔๐๒๓ เลย้ี วซ้ายเขา้ ทางหลวงชนบท ๑๐๒๓ หรอื “ลาวคงั่ ” มถี นิ่ เดมิ อยบู่ รเิ วณเทอื กเขาภคู งั เมอื ง ไปต�ำบลบางระก�ำ เข้าทางหลวงชนบท ๔๐๐๕ หลวงพระบาง สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชน ระยะทาง ๒๓ กโิ ลเมตรกว่า ตรงไป เล้ยี วขวาเข้าสู่ ลาว และได้อพยพมาตง้ั ถนิ่ ฐานในประเทศไทย สมยั อนสุ รณส์ ถาน รตั นโกสนิ ทรต์ อนตน้ ตอ่ มาปี พ.ศ. ๒๕๕๖ มกี ารเปดิ อ�ำเภอดอนตมู พิพิธภัณฑ์ฯ โดยตัวอาคารจ�ำลองมาจากบ้านเรือน พพิ ธิ ภณั ฑ์วถิ ีชวี ติ ไทยทรงดำ� บ้านหวั ถนน หมทู่ ี่ ๖ ของชาวลาวคงั่ ในอดตี ชน้ั บนจดั แสดงเครอื่ งถว้ ยชาม บ้านหัวถนน ต�ำบลดอนพุทรา เน่ืองจากต�ำบลน้ีมี และครัวเรือนสมัยโบราณ ช้ันล่างจัดแสดงอุปกรณ์ ชาวไทยทรงด�ำเชื้อสายลาวโซ่งอยู่จ�ำนวนมาก เดิม ประกอบอาชีพในอดตี สอบถามข้อมูลได้ที่ องค์การ ชนกลุ่มนี้อาศัยอยู่ท่ีเมืองเดียนเบียนฟู สาธารณรัฐ บรหิ ารส่วนตำ� บลหว้ ยด้วน โทร. ๐ ๓๔๙๐ ๐๘๓๗ สงั คมนยิ มเวยี ดนาม และอพยพมาตงั้ ถนิ่ ฐานในพนื้ ที่ การเดินทาง จากตัวอ�ำเภอดอนตูม ใช้ทางหลวง จังหวัดเพชรบุรี ก่อนย้ายมาอยู่ที่ต�ำบลดอนพุทรา หมายเลข ๓๒๒๓ ถงึ สามแยกปากทางเขา้ วดั หวั ถนน ชาวไทยทรงดำ� เรยี กตนเองวา่ “ผไู้ ต” หรอื “ผไู้ ตดำ� ” เลี้ยวขวาตรงไป เลยโรงเรียนวัดหัวถนน ถึงทาง มวี ฒั นธรรมการแตง่ กายเป็นเอกลกั ษณเ์ ฉพาะ หญิง แยกเลี้ยวซ้าย ตรงไปถึงวัดทุ่งผักกูด ระยะทางจาก ตวั อ�ำเภอ ๑๒ กิโลเมตร นครปฐม 29

พทุ ธมณฑล 30 นครปฐม

วัดห้วยพระ อยู่ต�ำบลห้วยพระ เป็นส�ำนักปฏิบัติ อ�ำเภอพุทธมณฑล ธรรมมหานิกาย มีพระบรมสารีริกธาตุท่ีได้รับมา พทุ ธมณฑล ถนนพทุ ธมณฑลสาย ๔ ชว่ งตดั กบั ถนน จากอินเดียประดิษฐานอยู่ภายในมณฑป มีการ อทุ ยาน ต�ำบลศาลายา มีเนื้อท่ี ๒,๕๐๐ ไร่ เป็นสถาน ปฏิบัติธรรมและบวชชีพราหมณ์ในวันส�ำคัญและวัน ทสี่ ำ� คญั ทางพทุ ธศาสนา ซง่ึ รฐั บาลและประชาชนชาว นักขตั ฤกษ์ ไทยร่วมใจกนั จัดสร้างขึ้นเม่อื ปี พ.ศ. ๒๕๐๐ เนอ่ื งใน การเดินทาง จากตัวอ�ำเภอดอนตูม ใช้ทางหลวง โอกาสทพ่ี ุทธศาสนาเจรญิ รุง่ เรอื งมาได้ถงึ ๒,๕๐๐ ปี หมายเลข ๓๐๓๖ ผา่ นโรงพยาบาลดอนตมู ถึงสาม บริเวณจุดศูนย์กลางของพุทธมณฑลประดิษฐาน แยกเลย้ี วซา้ ย เขา้ ถนนเลยี บคลองรางกรดถงึ วดั ระยะ พระประธาน เป็นพระพุทธรปู ปางลีลา มเี อกลักษณ์ ทางจากตัวอำ� เภอ ๙ กโิ ลเมตร โดดเดน่ คอื ผ้าจวี รท่ีพลว้ิ เสมือนจริง องคพ์ ระมีความ สงู ๒,๕๐๐ กระเบียด (ประมาณ ๑๕.๘๗๕ เมตร) ศาลพระแม่กวนอิมมหาโพธิสัตว์ (บ้านทุ่งพิชัย) ออกแบบโดย ศาสตราจารย์ ศิลป์ พีระศรี และ ๑๔๔ หมู่ท่ี ๓ บ้านทุ่งพิชัย ต�ำบลห้วยพระ เหล่า พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช พุทธศาสนิกชนท่ีมีความเล่ือมใสศรัทธาองค์พระแม่ รชั กาลท่ี ๙ ทรงพระราชทานนามวา่ “พระศรศี ากยะ กวนอิมได้รว่ มกนั สร้างศาลฯ เพือ่ เปน็ ถาวรวัตถุและ ทศพลญาณ ประธานพุทธมณฑลสุทรรศน์” รอบ เป็นท่ียึดเหน่ียวจิตใจ สร้างเสร็จในปี พ.ศ. ๒๕๓๘ องค์พระประธานเป็นสถานท่ีจ�ำลองสังเวชนียสถาน องคพ์ ระแมก่ วนอมิ แกะสลกั ดว้ ยไมม้ อี ายกุ วา่ ๑,๐๐๐ ป ี ๔ ต�ำบล คือ ต�ำบลอันเป็นที่ประสูติ ตรัสรู้ แสดง โดยใช้ไม้ท่อนเดียวแกะต้ังแต่ช่วงพระพักตร์ถึงช่วง ปฐมเทศนา และเสดจ็ ดบั ขนั ธป์ รนิ พิ พาน พทุ ธมณฑล หน้าตัก ลงรักปิดทอง มีขนาดหน้าตักกว้าง ๕.๕๐ เปน็ สถานทป่ี ระกอบพธิ ใี นวนั สำ� คญั ทางศาสนา ไดแ้ ก่ เมตร ความสงู จากฐานถงึ ยอดปรก ๑๒ เมตร ถอื ได้ วันวิสาขบูชา วันมาฆบูชา วันอาสาฬหบูชา และ ว่าเป็นองค์พระแม่กวนอิมแกะสลักด้วยไม้ปางสมาธิ กิจกรรมทางพุทธศาสนา ใหญท่ สี่ ดุ ในประเทศไทย การเดินทาง นอกจากน้ี มีศาสนสถานที่ส�ำคัญอื่น ๆ ได้แก่ พระ รถยนต์ จากสามแยกดอนตูม (บริเวณหอนาฬิกา วิหารพุทธมณฑล ต�ำหนักสมเด็จพระสังฆราช และ อยู่กลางแยก) ใช้ทางหลวงหมายเลข ๓๐๓๖ ผ่าน ที่พ�ำนักสงฆ์อาคันตุกะ หอประชุมทางกิจการ สี่แยกวัดห้วยพระ ตรงไปถึงแยกถนนเลียบคลอง พระพุทธศาสนา ศาลาปฏิบัติกรรมฐาน พิพิธภัณฑ์ ชลประทานเลยี้ วขวา ๑๐๐ เมตร ถงึ ศาลฯ ระยะทาง ทางพุทธศาสนา หอสมุดพระพุทธศาสนา สวนไม้ จากสามแยกดอนตูม ๕ กิโลเมตร ดอกไม้ประดับต่าง ๆ ปัจจุบันพุทธมณฑลใช้เป็น รถประจ�ำทาง จากตัวเมืองนครปฐม มีรถสอง สถานที่ประกอบพิธีในวันส�ำคัญทางศาสนา อาทิ แถวสีเหลือง สายนครปฐม-ดอนตูม บริเวณท่ารถ วนั วิสาขบชู า วนั มาฆบูชา วันอาสาฬหบชู า เปน็ ต้น เลยี บคลองเจดยี บ์ ชู า ใกลท้ า่ รถประจำ� ทาง กรงุ เทพฯ- ผู้เข้าชมเป็นหมู่คณะแจ้งความจ�ำนงได้ท่ี ฝ่าย นครปฐม ประชาสัมพันธพ์ ุทธมณฑล โทร. ๐ ๒๔๔๑ ๙๐๑๒ เปดิ ให้เขา้ ชมทกุ วนั เวลา ๐๕.๐๐-๑๙.๐๐ น. การเดนิ ทาง หากเดนิ ทางจากจากกรงุ เทพฯ สามารถ เดนิ ทางได้หลายเส้นทาง ไดแ้ ก่ เสน้ ทางที่ ๑ ใชถ้ นน นครปฐม 31

ศูนยก์ ารศึกษานอกโรงเรียนกาญจนาภเิ ษก (วทิ ยาลยั ในวัง) เพชรเกษม ถงึ กิโลเมตรที่ ๒๒ เลย้ี วขวาเขา้ ถนนพทุ ธ พระองค์ท่านข้ึน และประกอบพิธีวางศิลาฤกษ์เมื่อ มณฑลสาย ๔ ประมาณ ๘ กิโลเมตร เสน้ ทางที่ ๒ วันท่ี ๓ มนี าคม พ.ศ. ๒๕๔๖ เพ่ือเป็นที่สกั การบชู า ใช้ถนนบรมราชชนนี แยกเข้าถนนพุทธมณฑลสาย ของทหารเรือและประชาชนทั่วไป เปิดทุกวัน เวลา ๔ เส้นทางที่ ๓ ใชถ้ นนพุทธมณฑลสาย ๓ แยกเขา้ ๐๖.๐๐-๑๘.๐๐ น. สูถ่ นนอุทยาน (ถนนอกั ษะ) เขา้ ส่พู ทุ ธมณฑล ระยะ การเดินทาง จากสี่แยกพุทธมณฑลสาย ๕ ช่วงตัด ทางจากกรุงเทพฯ ประมาณ ๒๑ กิโลเมตร กบั ถนนธรรมสพน์ (ไทยาวาส) ประมาณ ๒๐๐ เมตร พระอนุสาวรีย์พลเรือเอก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ หรอื จากทว่ี ่าการอ�ำเภอพทุ ธมณฑล ประมาณ ๑.๕ พระองค์เจ้าอาภากรเกียรติวงศ์ กรมหลวงชุมพร กโิ ลเมตร รถประจ�ำทาง สาย ๑๒๔, ๑๒๕, ปอ. ๕๑๕ เขตอุดมศักด์ิ อยู่ ณ กลางสระน้�ำ หน้าอาคาร และ ปอ. ๕๔๗ บังคับการ กรมยุทธศึกษาทหารเรือ ต�ำบลศาลา ศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนกาญจนาภิเษก ยา ห่างจากพุทธมณฑลประมาณ ๕ กิโลเมตร (วิทยาลัยในวัง) ต�ำบลศาลายา ต้ังขึ้นตามแนว พระรูปหล่อด้วยโลหะสัมฤทธิ์รมด�ำสีมันปู ฐานเป็น พระราชด�ำริในสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรม รูปส่ีเหล่ียมย่อมุมจารึกตราประจ�ำพระองค์ กรม สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ยุทธศึกษาทหารเรือได้จัดสร้างพระอนุสาวรีย์ของ เพื่อสืบสานงานศิลปะไทยโบราณ “ช่างสิบหมู่” 32 นครปฐม

สร้างสรรค์จากภูมิปัญญาและความช�ำนาญท่ีสั่งสม การเดินทาง มาจากบรรพบุรุษไทย รถยนต์ จากกรุงเทพฯ ใชถ้ นนบรมราชชนนี เข้าถนน “ช่างสิบหมู่” หมายถึง กลุ่มช่างผู้ท�ำงานด้วยมือ พุทธมณฑลสาย ๔ ผ่านหน้ามหาวิทยาลัยมหิดล สร้างสรรค์ผลงานศิลปะไทยโบราณ ได้แก่ ช่างเขยี น ศาลายา เล้ียวซ้ายเข้าทางหลวงชนบท นครปฐม ชา่ งแกะ ชา่ งสลกั ชา่ งปน้ั ชา่ งปนู ชา่ งรกั ชา่ งหนุ่ ชา่ ง ๔๐๐๖ ตรงไปถึงแยก เล้ียวขวาเขา้ ทางหลวงชนบท บุ ช่างกลึง และช่างหล่อ โดยผู้สมัครไม่ต้องเสียค่า ๓๐๐๔ ศนู ย์ฯ อยูร่ มิ ถนนด้านซ้ายมือ สมคั รและคา่ ฝกึ อบรม แตต่ อ้ งเสยี คา่ วสั ดอุ ปุ กรณท์ ใ่ี ช้ รถประจ�ำทาง สาย ปอ. ๕๑๕ จากอนุสาวรีย์ชัย ในฝึก และสมัครด้วยตนเอง ภายในศูนย์ไดจ้ ัดแสดง สมรภมู ผิ ่านหนา้ ศนู ยฯ์ ผลงานของนักศึกษาไว้ให้ชม และมีสินค้าท่ีท�ำจาก หอภาพยนตร์ (องค์การมหาชน) หรือ “เมืองมายา ฝีมือนักศึกษาจ�ำหน่าย ควรติดต่อล่วงหน้าก่อนเข้า หอภาพยนตร์” เลขท่ี ๙๔ หมทู่ ี่ ๓ ภายในสถาบนั ชม สอบถามขอ้ มลู โทร. ๐ ๒๔๓๑ ๓๖๒๓ ศิลปกรรม กรมศิลปากร ถนนพุทธมณฑลสาย ๕ หอภาพยนตร์ (องคก์ ารมหาชน) นครปฐม 33

วดั ศรมี หาโพธ์ิ ต�ำบลศาลายา ในอาคารจัดเป็นโรงถ่ายภาพยนตร์ ๑๕.๐๐, ๑๖.๐๐ น. หอ้ งสมดุ วันจนั ทร์-ศุกร์ เวลา จ�ำลอง แสดงประวัติศาสตร์และขบวนการผลิต ๐๙.๐๐-๑๗.๐๐ น. เมอื งมายา หอภาพยนตร์ จำ� ลอง ภาพยนตรไ์ ทย อุปกรณป์ ระกอบฉาก มกี ารจดั แสดง การกำ� เนดิ ภาพยนตรโ์ ลกของนานาประเทศ ถา่ ยภาพ หนุ่ บคุ คลสำ� คญั ในวงการภาพยนตรไ์ ทยทงั้ ดาราและ บรเิ วณดา้ นนอกได้ทกุ วัน เวลา ๑๐.๐๐-๑๗.๐๐ น. ผู้สร้างภาพยนตร์ เช่น หุ่นของ “มิตร ชัยบัญชา” หอ้ งนทิ รรศการ วนั ทกุ วนั ปดิ วนั จนั ทร์ เวลา ๑๐.๐๐- นักแสดงชื่อดังในอดีต โต๊ะท�ำงานของ “ปยุต เงา ๑๗.๐๐ น. โรงภาพยนตรศ์ รศี าลายา วนั องั คาร-ศกุ ร์ กระจา่ ง” ผู้สรา้ งภาพยนตร์การต์ ูนเร่อื งแรกของไทย เวลา ๑๗.๓๐ น. วันเสาร-์ อาทิตย์ เวลา ๑๓.๐๐ น. - คอื เรื่องสดุ สาคร ๑๕.๐๐ น. และวนั นกั ขตั ฤกษ์ เวลา ๑๓.๐๐ น. ปดิ วนั พพิ ธิ ภณั ฑภ์ าพยนตร์ไทย นิทรรศการประวัติศาสตร์ จนั ทร์ (ถ้าเข้าชมหมู่คณะ กรุณาตดิ ต่อลว่ งหนา้ กอ่ น และกระบวนการผลติ ภาพยนตรไ์ ทย เปดิ ใหช้ มทกุ วนั เขา้ ชม) กจิ กรรมชมภาพยนตรไ์ มเ่ สยี คา่ เขา้ ชม ยกเวน้ ปดิ วันจนั ทร์ วันองั คาร-วนั ศกุ ร์ วนั ละ ๓ รอบ เวลา กจิ กรรมแตง่ กายถา่ ยวดิ โี อ ในฉากจำ� ลองการแสดง มี ๑๐.๐๐, ๑๓.๐๐, ๑๕.๐๐ น. วนั เสาร-์ วนั อาทติ ย ์ วนั ค่าร่วมกิจกรรม คร้งั ละ ๑๐๐ บาท สอบถามข้อมูล ละ ๖ รอบ เวลา ๑๐.๐๐, ๑๑.๐๐, ๑๓.๐๐, ๑๔.๐๐, โทร. ๐ ๒๔๘๒ ๒๐๑๓-๑๔, ๐ ๒๔๘๒ ๑๐๘๗-๘ www.fapot.org 34 นครปฐม

การเดินทาง จากตัวอ�ำเภอพุทธมณฑล วิ่งผ่าน อ�ำเภอนครชยั ศรี ห้างแมคโครศาลายา และเล้ียวซ้ายเข้าสู่ทางหลวง วัดศรีมหาโพธิ์ อยู่ริมทางหลวงชนบทนครปฐม หมายเลข ๓๔๑๔ ตรงไปจะพบป้ายทางเข้าพิพิธ- ๔๐๒๓ หมู่ท่ี ๔ ต�ำบลศรีมหาโพธิ์ สันนิษฐานว่า ภัณฑ์ฯ อยู่บริเวณด้านหน้าส�ำนักช่างสิบหมู่ กรม สร้างในสมัยอยุธยาตอนต้น ตามต�ำนานเล่าว่า ใน ศลิ ปากร อดีตบริเวณที่ต้ังวัดมีต้นโพธิ์ลอยทวนกระแสน�้ำใน ล�ำคลองบางพระ ซ่ึงแยกจากแม่น้�ำท่าจีน ต้นโพธิ์ เส้นทางท่องเท่ียวชุมชนคลองมหาสวัสด์ิ ชุมชนที่ ได้ถูกน�ำมาปลูกไว้ในบริเวณน้ี และท่ีใต้ต้นโพธ์ิน้ัน รวมกลมุ่ กนั เพอื่ การทอ่ งเทยี่ ว มกี จิ กรรมลอ่ งเรอื เทย่ี ว มีพระพุทธรูปปางไสยาสน์ติดอยู่ด้วย จึงได้อัญเชิญ ชมวิถีชีวิตชาวสวนริมฝั่งคลองมหาสวัสดิ์ ชมนาบัว พระพุทธรูปขึ้นประดิษฐานและก่อตั้งเป็นวัดข้ึน นากล้วยไม้ นาข้าว กลุ่มแปรรูปผลผลิตการเกษตร ช่อื วา่ \"วัดศรมี หาโพธิ์\" (ข้าวตัง) และนั่งรถอีแต๋นชมสวนผลไม้ สอบถาม เพ่ิมเติม ศูนย์วิสาหกิจชุมชนท่องเที่ยวเชิงเกษตร ภายในวัดมีพระพุทธรูปปางไสยาสน์ประดิษฐานอยู่ คลองมหาสวัสด์ิ โทร. ๐๘ ๑๔๙๕ ๙๐๙๑ มีอายุประมาณ ๓๐๐ กว่าปี เป็นพระพุทธรูปเน้ือ พพิ ิธภณั ฑห์ ุน่ ขผี้ ึง้ ไทย นครปฐม 35

หินทรายแดง จงึ ได้นามวา่ “หลวงพ่อแดง” ตอ่ มาไม่ (สายใหม)่ ผา่ นหนา้ พพิ ธิ ภณั ฑ์ มาจากตวั เมอื งนครปฐม นานมีผู้พบเห็นล�ำแสงดวงกลมลอยอยู่รอบองค์พระ มรี ถสายนครปฐม-ศาลายา รถผา่ นหนา้ พพิ ธิ ภณั ฑ์ ใช้ จึงต้ังนามให้ใหม่ว่า “หลวงพ่อแดงแสงกายสิทธิ์” เวลาประมาณ ๓๐ นาที ภายในบรเิ วณใกลว้ หิ ารหลวงพอ่ แดง มวี หิ ารหลงั เกา่ สันนิษฐานว่าน่าจะมีความเก่าแก่ใกล้เคียงองค์หลวง วดั กลางบางแก้ว เป็นวัดโบราณรมิ แม่น�ำ้ ท่าจนี แต่ พอ่ แดง ภายในประดษิ ฐานพระพทุ ธรปู เกา่ แก่ ๙ องค์ เดิมช่ือวัดคงคาราม อยู่ท่ีต�ำบลนครชัยศรี ภายในมี ผมู้ าสกั การะหลวงพอ่ แดงจะมากราบไหวพ้ ระพทุ ธรปู โบสถ์ วหิ าร และพระประธานเกา่ แก่ ซงึ่ นกั โบราณคดี ในวิหารเก่านดี้ ว้ ย สันนิษฐานว่าสร้างสมัยกรุงศรีอยุธยา ภายในมี พิพิธภัณฑ์พระพุทธวิถีนายก เก็บรักษาโบราณวัตถุ พิพิธภัณฑ์หุ่นขี้ผ้ึงไทย ๔๓/๒ หมู่ที่ ๑ ถนน และศิลปวัตถุล้�ำค่าต่าง ๆ รวมทั้งข้าวของเครื่องใช้ บรมราชชนนี (ปน่ิ เกล้า-นครชัยศรี) กิโลเมตรท่ี ๓๑ ของอดีตเจ้าอาวาส ๒ รูป คอื หลวงปู่บุญ หรือ ทา่ น ต�ำบลขุนแก้ว เป็นสถานที่จัดแสดงหุ่นข้ีผ้ึงไฟเบอร์ เจ้าคุณพุทธวิถีนายก (บุญ ขันธโชติ) ซ่ึงปกครอง กลาสซงึ่ มีความสวยงามและเหมือนจรงิ เป็นผลงาน วัดต้ังแต่ปี พ.ศ. ๒๔๒๙-๒๔๗๘ และหลวงปู่เพ่ิม สร้างสรรคข์ องคณุ ดวงแก้ว พิทยากรศิลป์ และกลุ่ม พระพุทธวถิ นี ายก (เพิ่ม ปุญญวสโน) ซ่งึ เป็นลูกศิษย์ ศลิ ปนิ ไทย วตั ถปุ ระสงคเ์ พอื่ เผยแพรแ่ ละอนรุ กั ษศ์ ลิ ป ของหลวงปู่บุญและสืบตำ� แหนง่ เปน็ เจา้ อาวาสวดั ต่อ วัฒนธรรมไทย เปิดให้เข้าชม วันจันทร์-ศุกร์ เวลา มา ภายในแบง่ เปน็ ๓ ชน้ั ชนั้ ลา่ ง จดั แสดงประวตั ิ ๐๙.๐๐-๑๗.๓๐ น. วันเสาร์-อาทิตย์ และวันหยุด และขา้ วของเครอ่ื งใชข้ องหลวงปบู่ ญุ และหลวงปเู่ พม่ิ นกั ขตั ฤกษ์ เวลา ๐๘.๓๐-๑๘.๐๐ น. อตั ราค่าเขา้ ชม เครือ่ งราง วัตถุมงคล และพระบชู าของหลวงปู่ อกี ชาวไทย ผใู้ หญ่ ๘๐ บาท พระภกิ ษุ แมช่ ี และนกั ศกึ ษา สว่ นหนงึ่ จดั เปน็ เรอ่ื งตวั ยาไทย สมนุ ไพร ยารกั ษาโรค ในเครอื่ งแบบ๕๐บาทนกั เรยี นในเครอื่ งแบบสามเณร ปฏิทินโหราศาสตร์เขียนด้วยลายมือหลวงปู่ รูปปั้น และเด็ก (สูงไมเ่ กิน ๑๓๐ ซม.) ๔๐ บาท ชาวต่างชาต ิ และรูปถ่ายของหลวงปู่ นอกจากนี้ มีคัมภีร์ใบลาน ผใู้ หญ่ ๓๐๐ บาท เด็ก ๑๕๐ บาท สอบถามขอ้ มลู สมดุ ขอ่ ย ตำ� ราโหราศาสตร์ ต�ำรายาไทย สมุดภาพ เพิม่ เตมิ โทร. ๐ ๓๔๓๓ ๒๖๐๗, ๐ ๓๔๓๓ ๒๑๐๙, พระมาลยั ชน้ั ท่สี อง จดั แสดงเครือ่ งถ้วยชามของใช้ ๐ ๓๔๓๓ ๒๐๖๑, ๐ ๓๔๙๖ ๖๘๓๘, ๐๙ ๐๔๐๔ ๐๓๐๔ แก้วเจียระไน เครื่องทองเหลือง ธรรมาสน์มุกของ www.thaiwaxmuseum.com idline: thim1989 หลวงปู่บุญ ซ่ึงพระวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าอาทิตย์- การเดนิ ทาง ทิพอาภา ผู้ส�ำเร็จราชการแทนพระองค์ในพระบาท รถยนต์ จากกรงุ เทพฯ ใชถ้ นนบรมราชชนนี ผา่ นทาง สมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั อานนั ทมหดิ ล รชั กาลท่ี ๘ สรา้ ง ต่างระดับพุทธมณฑลและตรงไป ข้ามสะพานแม่น้�ำ ถวาย ชัน้ ท่สี าม จดั แสดงพระบุเงิน ธรรมาสนบ์ ุษบก นครชัยศรี ตรงไป ๓ กิโลเมตร กลับรถใต้สะพาน เก่าสลกั ไม้ลงรักปิดทอง และกฏุ ิเก่าของหลวงปู่ที่น�ำ เส้นทางกลับเข้ากรุงเทพฯ ทางเข้าพิพิธภัณฑ์อยู่ริม มาประกอบในลักษณะเดิม เพื่อประดิษฐานหุ่นขี้ผ้ึง ถนนด้านซ้ายมือ ของหลวงปเู่ หมอื นสมยั ทท่ี า่ นยงั มชี วี ติ อยู่ พพิ ธิ ภณั ฑฯ์ รถประจ�ำทาง จากสถานีขนส่งกรุงเทพฯ (สายใต้ เปิดให้เข้าชม วันพฤหัสบดี-อาทิตย์ และวันหยุด ใหม่) ถนนบรมราชนนี มรี ถสายกรงุ เทพฯ-นครปฐม นกั ขตั ฤกษ ์ เวลา ๐๙.๐๐-๑๖.๐๐ น. คา่ เขา้ ชม ผใู้ หญ่ 36 นครปฐม

ภาพจิตรกรรมฝาผนัง วัดกลางบางแกว้ นครปฐม 37

๒๐ บาท เดก็ นกั เรยี น นกั ศกึ ษา ๑๐ บาท (เขา้ ชมเปน็ ตลาดนำ�้ วดั กลางคูเวยี ง เป็นตลาดท่ีอยูร่ มิ ฝั่งแม่น�้ำ หมู่คณะ ต้องท�ำหนังสือล่วงหน้า เรียน เจ้าอาวาส ท่าจีนหน้าวัดกลางคูเวียง ต�ำบลสัมปทวน จ�ำหน่าย วดั กลางบางแก้ว) อาหาร และผลไม้นานาชนิด มีบริการล่องเรือชม การเดนิ ทาง ทวิ ทศั น์แมน่ ้ำ� นครชัยศรี ชมวถิ ชี วี ติ ชมุ ชน และเที่ยว รถยนต์ เส้นทางท่ี ๑ มาตามถนนบรมราชชนนี ข้าม ชมวดั ตา่ ง ๆ เชน่ วัดส�ำโรง วัดลานตากฟา้ โรงเจปฐม สะพานแมน่ ำ�้ ทา่ จนี กลบั รถเลยี้ วเขา้ ถนนพทุ ธมณฑล เปาเก็งเตง็ หรอื วัดแค สะพานประวตั ศิ าสตร์ ใช้เวลา สาย ๗ ไปตามเสน้ ทางนครชยั ศรสี ายใน ผา่ นหนา้ วัด ในการเดนิ ทางไปกลบั ประมาณ ๑-๒ ช่ัวโมง ตลาด เส้นทางท่ี ๒ จากทางหลวงหมายเลข ๔ (ถนน น้�ำเปิดวันเสาร์-อาทิตย์ และวันนักขัตฤกษ์ เวลา เพชรเกษม) แยกเข้าตลาดนครชัยศรี เล้ียวขวาไป ๐๘.๐๐-๑๗.๐๐ น. ๑ กโิ ลเมตรอ เสน้ ทางท่ี ๓ จากทางแยกพทุ ธมณฑล การเดินทาง จากตัวอ�ำเภอนครชัยศรี ใช้ทางหลวง สาย ๔ ผา่ นมหาวทิ ยาลยั มหดิ ล ศาลายา เขา้ ทางหลวง หมายเลข ๓๒๓๓ (นครชัยศรี-ดอนตูม) ประมาณ ชนบท นครปฐม ๔๐๐๖ ข้ามสะพานเข้าตลาด ๒.๕ กิโลเมตร มที างเล้ยี วเข้าวัดอย่ขู วามอื นครชยั ศรี เลยี้ วซ้ายเข้าทางหลวงหมายเลข ๓๒๓๕ ตรงไปถงึ วดั วัดศรี ษะทอง 38 นครปฐม

พพิ ิธภัณฑพ์ ้ืนบา้ นวดั สำ� โรง อย่ใู นวัดส�ำโรง ต�ำบล วัดศีรษะทอง อยู่ต�ำบลศีรษะทอง สร้างจากความ วดั สำ� โรง เรม่ิ ดำ� เนนิ การโดยพระครสู ริ ิ ปญุ ญาภวิ ฒั น์ ร่วมแรงร่วมใจของชาวบ้าน ซึง่ สว่ นใหญ่เป็นชาวลาว เจา้ อาวาสวดั สำ� โรง ไดร้ ว่ มกบั ชาวบา้ นบรจิ าคอปุ กรณ ์ ที่อพยพมาจากเวียงจันทน์ ในสมัยรัตนโกสินทร์ เครื่องมือ เครื่องใช้พ้ืนบ้าน เคร่ืองมือจับสัตว์น้�ำ ตอนต้น ขณะท่ีมีการขุดดินส�ำหรับสร้างวัด ได้พบ สะท้อนให้เห็นถึงภูมิปัญญาพ้ืนบ้านของไทยในอดีต เศียรพระทองจมอยู่ในดิน ถือเป็นนิมิตที่ดี จึงตั้ง ห้องพิพิธภัณฑ์อยู่ช้ันล่างของศาลาอเนกประสงค์ ช่ือวัดน้ีว่า “วัดหัวทอง” ต่อมาทางการได้ขุดคลอง แบง่ การจดั แสดงเปน็ หมวดหมู่ สว่ นท่ี ๑ ครัวโบราณ เจดีย์บูชา แยกจากแม่น้�ำนครชัยศรีไปองค์พระปฐม จดั แสดงอปุ กรณใ์ นการหงุ ต้ม ประกอบดว้ ย เตาดนิ เจดีย์ เพื่อความสะดวกในการเสด็จพระราชด�ำเนิน เผา หม้อดิน ประเภทต่าง ๆ และเครื่องใช้ในครัว ไปนมสั การองค์พระปฐมเจดีย์ คลองน้ีผา่ นพนื้ ทท่ี าง สว่ นที่ ๒ หัตถกรรมพื้นบ้าน แสดงเคร่ืองจักสานอัน ตอนใต้ของวัดหัวทอง ชาวบ้านจึงอพยพไปตั้งบ้าน เปน็ ภมู ปิ ญั ญาทอ้ งถน่ิ ซง่ึ มกี ารแปรรปู ไมไ้ ผแ่ ละหวาย เรือนอยู่ใกล้คลอง เพราะสะดวกในการคมนาคม เปน็ เคร่ืองมือใชส้ อย เชน่ สาแหรก ตะกรา้ กระบุง วัดนี้จึงย้ายจากท่ีเดิมมาอยู่ใกล้คลองเจดีย์บูชาและ กระจาด กระด้ง สนับโรย ปุ้งก๋ี ส่วนที่ ๓ อุปกรณ ์ เปลี่ยนชื่อเป็น “วัดศีรษะทอง” ปัจจุบันประชาชน ตวงข้าว แสดงอุปกรณ์ช่ัง ตวง วัด การตวงข้าว นิยมมากราบไหวพ้ ระราหู เปดิ ทกุ วนั เวลา ๐๘.๐๐- เปลือกแบบโบราณท่ีบรรพบุรุษเคยใช้ในอดีต เช่น ๑๗.๐๐ น. เฉพาะวนั พธุ เปดิ เวลา ๐๘.๐๐-๒๑.๐๐ น. กระบุงปากบาน กระบุงโกย กระบงุ ตวง ถงั ตวงข้าว สอบถามข้อมูล โทร. ๐๙ ๓๓๒๑ ๙๒๙๘ www. กระด้งบดข้าว ไม้บดข้าว ส่วนที่ ๔ เคร่ืองมือการ watphrarahoo.com ท�ำนา การท�ำนาในอดีตใช้แรงงานจากสัตว์ คือ โค การเดินทาง และกระบือเป็นแรงงานหลัก เคร่ืองมือในการท�ำนา รถยนต์ จากตัวอ�ำเภอนครชัยศรี ใช้ทางหลวง ที่จัดแสดงจึงประกอบไปด้วย โกรกคล้องคอกระบือ หมายเลข ๓๒๓๓ (นครชัยศรี-ดอนตูม) ข้ึนสะพาน สำ� หรบั ลากไถ แอก คราด ไถ ไมค้ านหาบขา้ ว ไมค้ าน ข้ามคลองเจดีย์บูชา ลงจากสะพานมาถึงสี่แยก หลาว งอบ เคียวเก่ียวข้าว ส่วนท่ี ๕ เครื่องมือจับ เลย้ี วซา้ ยไปประมาณ ๓ กิโลเมตร มที างเลี้ยวเข้าวัด สตั วน์ ำ้� เชน่ ขอ้ ง เบด็ อวน ฉมวก สมุ่ สว่ นที่ ๖ เครอ่ื ง อยู่ขวามือ มาจากกรุงเทพฯ ใช้ถนนบรมราชชนนี ใช้เบ็ดเตล็ด นอกจากนี้ยังมีอาคารจัดแสดงอาชีพ ตอ่ ดว้ ยถนนเพชรเกษม ผา่ นหมบู่ า้ นสวนตาล กลบั รถ ชาวนา อุปกรณ์เครื่องมือในการท�ำนา เช่น เคร่ือง เลีย้ วเขา้ ซอยประมาณ ๘๐๐ เมตร ฝัดขา้ ว สีข้าว ครกต�ำขา้ ว และจดั แสดงเรือประเภท รถประจ�ำทาง รถประจ�ำทางปรับอากาศ สาย ตา่ ง ๆ เช่น เรอื บด เรือจา้ ง เรือแปะ พพิ ธิ ภัณฑ์ฯ เปิด กรุงเทพฯ-นครปฐม ผ่านแยกถนนปิ่นเกล้า- ทกุ วนั เวลา ๐๙.๐๐-๑๗.๐๐ น. สอบถามขอ้ มลู โทร. นครชัยศรี เลยหมู่บ้านสวนตาลไปเล็กน้อย ลงรถตอ่ ๐๘ ๙๒๒๓ ๑๒๔๓ รถจักรยานยนต์รับจา้ งเข้าวดั ศรี ษะทอง การเดินทาง จากตัวอ�ำเภอนครชัยศรี ใช้ถนน นครชัยศรี-ดอนตูม เลยทางรถไฟไปประมาณ ๕ ตลาดเก่าท่านา ตั้งอยู่ต�ำบลนครชัยศรี เป็นตลาด กิโลเมตร จะเห็นปากทางเข้าวัด และตรงเข้าไปอีก เลก็ ๆ รมิ แมน่ ำ�้ ทา่ จนี มอี ายมุ ากกวา่ ๑oo ปี โดดเดน่ ๕ กิโลเมตร ถึงพพิ ิธภณั ฑ์ฯ ดว้ ยเปน็ ตลาดสดทมี่ อี าหารพน้ื บา้ นทงั้ คาวและหวาน นครปฐม 39

วดั บางพระ สด อรอ่ ยใหร้ บั ประทานกนั อยา่ งจุใจ เชน่ ก๋วยเต๋ียว มาทางถนนบรมราชชนนี ตรงไปนครปฐมบรรจบกับ สตู รโบราณ บะหม-ี่ เกย๊ี ว ขนมไทยนานาชนดิ บวั ลอย ถนนเพชรเกษม ข้ึนสะพานตรงไปนครปฐม ชิดขวา บ้าบิ่น ข้าวเหนึยวปิ้งไส้ต่าง ๆ ร้านส้มโอหวาน แยกเขา้ อำ� เภอนครชยั ศรี ถงึ สะพานแยกทา่ นา ตรงมา ร้านคุณป้อมขนมปังเย็น ขนมมาม่อนจัง ร้าน ถึงทางแยกเล้ียวขวา ตรงไป เล้ียวซ้ายไปตลาดทา่ นา หน่อยเบเกอรี่ ผัก-ผลไม้ท้องถิ่น โดยเฉพาะส้มโอ นครชัยศรีท่ีข้ึนช่ือของจังหวัดนครปฐม เป็นต้น วัดบางพระ ๑ หมู่ท่ี ๓ ต�ำบลบางแก้วฟ้า บริเวณรอบตลาดรายเรียงด้วยเรือนแถวไม้เก่าแก่ ชาวบา้ นเรียกกนั วา่ วดั ปากคลองบางพระ สร้างสมยั สถาปตั ยกรรมสวยงามแบบดงั้ เดิม ตลาดเปดิ ทุกวนั อยธุ ยา ประมาณปี พ.ศ. ๒๒๒๐ ภายในพระอุโบสถ เวลา o๘.oo-๑๘.oo น. หลงั เดมิ ประดษิ ฐาน “หลวงพอ่ สทิ ธมิ งคล” พระพทุ ธ การเดนิ ทาง ใชถ้ นนบรมราชชนนี ไปจงั หวดั นครปฐม ปฏิมากรหนิ ทรายแดงประทับนงั่ ปางมารวิชัย ลงรกั แยกขวาเข้าทางหลวงหมายเลข ๓๓๑๐ ผ่าน ปิดทอง หนา้ ตกั กวา้ ง ๓๐ น้ิว และมีภาพจติ รกรรม มหาวทิ ยาลยั มหดิ ล เลยี้ วซา้ ยเขา้ ทางหลวงหมายเลข ฝาผนังเก่าแก่สมยั อยธุ ยาตอนกลาง ซงึ่ สีทใ่ี ชใ้ นภาพ ๔๐๐๖ ตรงไปเลยี้ วขวาเขา้ ถนนธรรมสพน์ ขนึ้ สะพาน มีเพยี ง ๔ สี คือ สีขาว ด�ำ แดง และเขยี วใบแค มี ข้ามแม่น�้ำนครชัยศรี เลี้ยวขวาเข้าตลาดท่านา หรือ ภาพเทพชุมนุม สลับกับภาพพุทธประวัติ และภาพ 40 นครปฐม

วู้ดแลนดเ์ มอื งไม้ พระพทุ ธเจ้าทรงผจญมาร เป็นภาพพระพทุ ธเจ้าทรง มหาวิหารสร้างตามลักษณะโบสถ์คริสเตียน และ จีวรแดงประทบั นง่ั บนดอกบัวแก้ว นอกจากน้ี เปน็ ท่ี สวนหินดึกด�ำบรรพ์ หมู่บ้านไทย น�ำเสนออาหาร ประดิษฐานพระพุทธบาทจ�ำลองท�ำด้วยโลหะ สร้าง อรอ่ ยและกาแฟในบรรยากาศรมิ นำ้� นครชยั ศรี พรอ้ ม เม่ือปี พ.ศ. ๒๔๙๖ สอบถามขอ้ มลู เพิ่มเตมิ โทร. ๐ ร้านค้าของที่ระลึก งานศิลปะ และงานไม้แกะสลัก ๓๔๓๘ ๙๓๓๓ www.bp.or.th เปิดทุกวัน เวลา ๐๙.๓๐-๑๗.๐๐ น. ค่าเข้าชม การเดินทาง จากตัวอ�ำเภอนครชัยศรี ใช้ทางหลวง ชาวไทย ผใู้ หญ่ ๓๐๐ บาท เดก็ ๑๐๐ บาท ชาวตา่ งชาติ หมายเลข ๓๒๓๓ (นครชัยศร-ี ดอนตมู ) ถงึ กิโลเมตร ผู้ใหญ่ ๖๕๐ บาท เดก็ ๓๐๐ บาท สอบถามข้อมลู ท่ี ๑๐ เลี้ยวขวาตรงสี่แยก เข้าทางหลวงหมายเลข โทร. ๐ ๓๔๒๖ ๕๓๓๐, ๐๘ ๔๙๙๔ ๖๓๖๙, ๐๘ ๔๐๑๔ ตรงไปประมาณ ๓ กิโลเมตร ถึงทางเข้าวัด ๔๙๙๔ ๒๘๙๔ www.woodlandmuangmai.com อยู่ขวามือก่อนถงึ สะพานขา้ มแมน่ ำ้� ท่าจีน การเดนิ ทาง จากกรงุ เทพฯ ใชถ้ นนบรมราชชนนี เมอ่ื ลงสะพานต่างระดับบรมราชชนนี ตรงไปถึงป้ายเข้า วู๊ดแลนด์เมืองไม้ ๑๕/๑ หมู่ท่ี ๔ ต�ำบลดอนแฝก จังหวัดนครปฐม ข้ึนสะพานต่างระดับตามป้ายบอก โดยรวบรวมผลงานชิ้นไม้ท่ีสวยงามหลายร้อยชิ้น ทางไปอำ� เภอนครชยั ศรีลงจากสะพานตรงไปถงึ สแ่ี ยก แบง่ พน้ื ทจ่ี ดั แสดง เชน่ นทิ านเมอื งไม้ หมบู่ า้ นเมอื งไม ้ ทา่ นา เลย้ี วซา้ ย ตรงไปประมาณ ๗ กโิ ลเมตร เขา้ ซอย นครปฐม 41

วดั สำ� โรงดา้ นขวามอื ตรงไปกอ่ นถงึ วดั มที างแยกเลย้ี ว ตัวอาคารเป็นเรือนไทยเคร่ืองผูก ๒ ห้อง จัดแสดง ซา้ ย ตรงไป ๕๐๐ เมตร ถึงเมอื งไม้ วิถีชีวิตชาวนาย้อนไปเมื่อประมาณ ๔๐-๕๐ ปีก่อน เครือ่ งมือทางการเกษตร เคร่อื งมอื จับปลา เครอ่ื งมอื พิพิธภัณฑ์วิถีชีวิตชาวนาไทย ๙/๑ หมู่ท่ี ๔ ก่อสร้างบา้ นเรือน การสาธติ การผลิตขา้ วกล้อง ข้าว บ้านลานแหลม ต�ำบลวัดละมุด ในบริเวณบ้าน ซ้อมมอื งานหัตถกรรมจักสานผกั ตบชวา สาธติ การ ของอาจารย์เริงชัยและคุณป้าพยอม แจ่มนิยม ซ่ึง กนิ อยู่อย่างไทย และการหุงขา้ วดว้ ยหม้อดิน เปน็ ต้น ใช้บ้านเป็นท่ีเก็บรวบรวมและจัดแสดงเคร่ืองมือ ตดิ ตอ่ ลว่ งหน้าก่อนเข้าชม ๑ สปั ดาห์ คา่ เขา้ ชม ๒๐ เครอื่ งใชข้ องชาวนาไทยตง้ั แตป่ ีพ.ศ. ๒๕๔๒ เพอื่ สนอง บาท ในกรณเี ขา้ ชมเปน็ หมคู่ ณะและตอ้ งการวทิ ยากร พระราชด�ำริพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหา มีค่าวิทยากร ๖๐๐ บาท สอบถามขอ้ มูล โทร. ๐๘ ภมู พิ ลอดุลยเดช รชั กาลท่ี ๙ เร่ืองเศรษฐกิจพอเพียง ๕๑๘๖ ๔๔๐๔ โดยการจัดแสดงเพื่อเล่าขานต�ำนานวิถีชาวนาไทย เจษฎา เทคนิค มวิ เซียม 42 นครปฐม

การเดินทาง จากตัวอ�ำเภอนครชัยศรี ใช้ทางหลวง แขง่ รถทางเรียบ สนามซเุ ปอรค์ รอส และสนามวิบาก หมายเลข ๓๒๓๓ (นครชยั ศรี-ดอนตูม) ข้ามสะพาน จดั แข่งขนั ท้งั รถสต็อกคาร์ และรถจกั รยานยนต์ เปิด ข้ามคลองบางพระ ตรงไปถึงทางแยกขวามือเข้าไป ทกุ วนั เวลา ๐๘.๐๐-๑๗.๐๐ น. สอบถามขอ้ มลู โทร. ทางบา้ นลานแหลม ๐๘ ๗๔๐๘ ๒๐๐๔ การเดินทาง จากตัวอ�ำเภอนครชัยศรี ใช้ทางหลวง เจษฎา เทคนิค มวิ เซียม ๑๐๐ หมทู่ ี่ ๒ ตำ� บลงว้ิ ราย หมายเลข ๓๒๓๓ (นครชัยศร-ี ดอนตมู ) ถึงกิโลเมตร เป็นพิพิธภัณฑ์รวมรวบและจัดแสดงยานยนต์หลาก ที่ ๑๓-๑๔ มีทางแยกเลี้ยวขวา มีป้ายบอกทางเข้า หลายชนิดจากท่ัวทุกมุมโลก เช่น เยอรมนี สวีเดน สนามฯ ฟนิ แลนด์ ฝรั่งเศส ญ่ปี ุน่ ก่อตง้ั โดยนายเจษฎา เดช สกลุ ฤทธ์ิ นกั ธรุ กจิ ชาวไทยผชู้ น่ื ชอบเดนิ ทางทอ่ งเทย่ี ว ลอ่ งเรอื ทวั รส์ ขุ ภาพ โรงพยาบาลหลวงพอ่ เปน่ิ เปน็ ไปท่ัวโลก และได้มีโอกาสเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์ต่าง ๆ โรงพยาบาลท่ีจัดรายการน�ำเที่ยวในรูปแบบ “ทัวร์ ในตา่ งแดน จนเกดิ แรงบนั ดาลใจในการสะสมขนึ้ โดย สุขภาพ” ล่องเรือท�ำกิจกรรมตรวจสุขภาพ นวด ยานพาหนะท่ีรวบรวมมาจัดแสดงมีทั้งยานพาหนะ แผนไทย ชมวถิ ชี วี ติ สองฝง่ั แมน่ ำ้� นครชยั ศรี ชมสนิ คา้ ทางบก ทางนำ�้ และทางอากาศ เชน่ รถมนิ คิ าร์ รถเกง๋ OTOP ผลติ ภัณฑ์พืน้ บ้าน (ควรติดต่อจองลว่ งหนา้ ) รถคลาสสคิ รถจกั รยานยนตเ์ ก่า เคร่ืองบิน หัวจักร ติอตอ่ สอบถามโทร. คุณน้�ำคา้ ง ๐๙ ๙๓๖๓ ๕๑๖๔, รถไฟพลังไอน้�ำ ฯลฯ เปิดให้เข้าชมวันอังคาร-วัน ๐ ๓๔๙๖ ๑๑๑๓-๙ อาทิตย์ เวลา ๐๙.๐๐-๑๗.๐๐ น. (ปิดวันจนั ทร)์ ไม่ อ�ำเภอสามพราน เสยี คา่ เขา้ ชม สอบถามขอ้ มลู โทร. ๐ ๓๔๓๓ ๙๔๖๘, วดั ดอนหวาย ตัง้ อย่หู มทู่ ี่ ๕ ต�ำบลบางกระทกึ สร้าง ๐๘ ๖๙๗๙ ๕๗๗๗, ๐๘ ๖๙๗๙ ๖๒๒๒ www. เมอื่ ปี พ.ศ. ๒๔๙๔ เดมิ ชอื่ “วัดโคกหวาย” เพราะมี jesadatechnikmuseum.com ตน้ หวายเปน็ จำ� นวนมาก ผู้สรา้ งวดั คอื สมเดจ็ พระ การเดินทาง จากตัวอ�ำเภอนครชัยศรี ข้ามสะพาน พุฒาจารย์ (พุก) ซึง่ เกดิ ในสมัยรัชกาลที่ ๑ และสรา้ ง ข้ามแม่น�้ำท่าจีน เข้าถนนศาลาธรรมสพน์ ตรงไป แล้วเสร็จในสมัยรัชกาลท่ี ๕ โดยท่านเจ้าคุณพระ สุดทางถึงสามแยกเล้ียวซ้าย ตรงไปประมาณ ๑ ธรรมราชานุวัตร ต่อมาได้เปลี่ยนช่ือเป็น “วัดคงคา กิโลเมตร ถึงทางเข้าเจษฏาเทคนิคมิวเซียมอยู่ด้าน รามดอนหวาย” โดยสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรม ขวามือ มาจากกรงุ เทพฯ ใชถ้ นนบรมราชชนนี ผา่ น พระยาวชิรญาณวโรรส สมเด็จพระสังฆราชเจ้า หนา้ มหาวทิ ยาลยั มหดิ ล ศาลายา เลย้ี วซา้ ยมาถงึ แยก วดั บวรนิเวศวรวิหาร ต่อมาช่อื ที่ใชเ้ รียกขานอาจยาว สถานีรถไฟง้ิวราย เล้ียวขวาข้ามทางรถไฟ เจษฏา เกนิ ไป จงึ เรยี กวา่ “วดั ดอนหวาย” สบื มาจนถงึ ปจั จบุ นั เทคนคิ มิวเซยี มอยู่ขวามือ พระประธานในพระอุโบสถ มีนามว่า “หลวงพ่อ สนามแข่งรถไทยแลนด์เซอร์กิต (นครชัยศรี วิไลเลิศ” ส่วนพระประธานในพระวิหารมีนามว่า มอเตอร์สปอร์ต คอมเพล็กซ์) อยู่ต�ำบลวัดละมุด “หลวงพ่อวิสาหาร” เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย ขัดสมาธิราบ ศิลปะสมัยรัตนโกสนิ ทรต์ อนต้น มีงาน เปน็ สนามแข่งรถระดบั นานาชาติ บนพ้นื ท่ี ๒๐๐ ไร่ นมัสการปิดทองหลวงพ่อวิไลเลิศและหลวงพ่อวิสา ความยาวสนาม ๒.๕ กิโลเมตร ประกอบด้วยสนาม หาร ในวันท่ี ๑๒-๑๕ กมุ ภาพันธ์ ของทกุ ปี นครปฐม 43

ตลาดน�้ำดอนหวาย อยู่รมิ แมน่ ำ้� ทา่ จีน บรเิ วณหลงั จากวัดดอนหวาย-วัดท่าพูด-วัดไร่ขิง-วังปลา-บ้าน วัดดอนหวาย ต�ำบลบางกระทึก ตลาดเป็นอาคาร ไทยโบราณ ใชเ้ วลา ๑ ช่วั โมง ๑๕ นาที เส้นทางท่ี ๒ ไมเ้ กา่ ตง้ั แตส่ มัยรชั กาลท่ี ๖ พอ่ ค้าแม่คา้ จะนำ� สนิ ค้า จากวดั ดอนหวาย-วดั ทรงคนอง-วดั หอมเกรด็ ใชเ้ วลา ทางการเกษตร ผัก ผลไม้ และอาหารมาจ�ำหน่าย ๑ ช่วั โมง ๓๐ นาที สอบถามข้อมูลไดท้ ่ี เรือศรสี วสั ด์ิ ตลาดเปดิ ทุกวนั เวลา ๐๖.๐๐-๑๘.๐๐ น. สอบถาม ยอ้ นยคุ โทร. ๐๘ ๑๔๔๘ ๘๘๗๖, ๐๘ ๑๖๕๙ ๕๘๐๕ ข้อมลู ไดท้ ่ี เทศบาลตำ� บลบางกระทกึ โทร. ๐ ๒๔๘๒ การเดนิ ทาง ๗๒๑๔ - ๕ รถยนต์ เส้นทางที่ ๑ จากกรุงเทพฯ ใช้ทางหลวง หมายเลข ๔ (ถนนเพชรเกษม) ทางเข้าตลาดดอน นอกจากนี้ มีเรือบริการน�ำเท่ียวชมทิวทัศน์สองฝั่ง หวาย อยู่เยื้องทางเข้าลานแสดงช้างและฟาร์ม แม่น�้ำท่าจีน วันเสาร์-อาทิตย์ ทุกช่ัวโมง ๐๙.๐๐- จระเข้สามพราน เปน็ ทางเขา้ เดียวกับวัดไร่ขิง ตรงไป ๑๗.๐๐ น. วนั ธรรมดามี ๓ รอบ ๑๑.๓๐ น. ๑๒.๓๐ น, ประมาณ ๑๐ กิโลเมตร ผา่ นวัดไรข่ งิ วดั ทา่ พูด ตลาด ๑๔.๔๕ น. แบง่ เป็น ๒ เสน้ ทาง ไดแ้ ก่ เส้นทาง ที่ ๑ ดอนหวายอยู่ซา้ ยมอื ตลาดน้ำ� ดอนหวาย 44 นครปฐม

ลานแสดงช้างและฟาร์มจระเข้สามพราน เสน้ ทางท่ี ๒ จากกรงุ เทพฯ ใช้ถนนบรมราชชนนี ตอ่ ให้เข้าชม เวลา ๐๘.๓๐-๑๗.๓๐ น. อัตราคา่ เข้าชม ด้วยถนนพุทธมณฑลสาย ๕ ตรงไปประมาณ ๑.๕ คนไทย ผู้ใหญ่ ๑๔๐ บาท เดก็ ๘๐ บาท ชาวต่างชาต ิ กิโลเมตร ถึงทางแยก เล้ียวขวาเข้าไปประมาณ ๒ ผใู้ หญ่ ๖๐๐ บาท เดก็ ๓๕๐ บาท สอบถามข้อมูล กิโลเมตร ถงึ สามแยก เลี้ยวขวาตามปา้ ยบอกทางไป โทร. ๐ ๒๔๒๙ ๐๓๖๑-๒, ๐ ๓๔๓๒ ๑๔๗๑, วดั ดอนหวาย ๐ ๓๔๓๑ ๑๓๑๗, www.elephantshow.com รถโดยสารประจ�ำทาง จากสถานีขนส่งผู้โดยสาร การเดนิ ทาง กรงุ เทพฯ (สายใตใ้ หม)่ ถนนบรมราชชนนี รถโดยสาร รถยนต์ เส้นทางท่ี ๑ จากกรุงเทพฯ ใช้ทางหลวง ระหวา่ งจงั หวดั สายนครปฐม ราชบรุ ี หรอื กาญจนบรุ ี หมายเลข ๔ (ถนนเพชรเกษม) จนถงึ กโิ ลเมตรที่ ๓๐ หรือรถประจ�ำทางสาย ปอ. ๘๔ ปอ. ๕๕๖ สาย จะพบลานแสดงช้างและฟาร์มจระเข้สามพรานอยู่ ๑๒๓ มาลงปากทางเข้าวัดไร่ขิง ต่อรถสองแถวหรือ ทางซ้ายมอื เสน้ ทางที่ ๒ ใชถ้ นนบรมราชชนนี และ จกั รยานยนต์รับจ้างมาทวี่ ัดดอนหวาย เลย้ี วซ้ายเขา้ ถนนพุทธมณฑลสาย ๗ เพื่อตดั เขา้ ถนน ลานแสดงช้างและฟาร์มจระเข้สามพราน อยู่ริม เพชรเกษม และตรงไปประมาณ ๔ กิโลเมตร ถนนเพชรเกษม กิโลเมตรที่ ๓๐ มีเนื้อท่ี ๑๓๐ ไร่ มี รถโดยสารประจ�ำทาง จากสถานีขนส่งผู้โดยสาร การแสดงชา้ งประกอบเสียง นงั่ ชา้ งทอ่ งอทุ ยาน การ สายใต้ สามารถน่ังรถโดยสารระหว่างจังหวัด สาย จับจระเข้ด้วยมือเปล่า และการแสดงมายากล เปิด นครปฐม ราชบุรี หรือกาญจนบุรี หรือรถสาย ปอ. ๘๔, สาย ๑๒๓ มาลงหนา้ ทางเขา้ ลานแสดงฯ นครปฐม 45

สวนสามพราน สวนสามพราน อย่ถู นนเพชรเกษม กิโลเมตรที่ ๓๒ - สวนออรแ์ กนกิ เปน็ แหลง่ ปลกู พชื ผกั ผลไม้ สมนุ ไพร ติดรมิ แม่นำ้� ท่าจีน เกิดจากความตง้ั ใจของครอบครวั ปลอดสารพิษ และส่งผลผลิตที่ปลูกได้ให้กับโรงแรม ยุวบูรณ์ที่จะรักษาต้นพิกุลเก่าแก่อายุร่วมร้อยปี ซ่ึง สามพราน ริเวอร์ไซด์ เพื่อน�ำไปประกอบอาหาร ก�ำลังจะล้มเพราะตลิ่งพัง จึงได้ซื้อท่ีดินผืนนี้ เนื้อที่ และแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ให้นักท่องเที่ยวใช้ภายใน กว่า ๑๗๐ ไร่ เพื่อสร้างบ้านพักตากอากาศของ โรงแรม (บริการน�ำชมสวน ทุกวนั เสาร์-อาทิตย์ โดย ครอบครัว จากการปลูกกุหลาบเป็นงานอดิเรกใน มีเจ้าหนา้ ทน่ี �ำชมกิจกรรม) ระยะแรก จนกลายเป็นธุรกิจในเวลาต่อมา ความ - หมูบ่ ้านปฐม มกี ารสาธติ งานฝีมือตามแบบวิถไี ทย สวยงามของกุหลาบสวนสามพรานท�ำให้ได้รับการ กระจายตามฐานต่าง ๆ เช่น ฐานทอผ้า ฐานท�ำนา ขนานนามจากชาวต่างชาติว่า “โรส การ์เดน” หรอื ฐานร้อยมาลยั ฐานปน้ั ดนิ เผา ฐานครัวไทยไทย ฐาน ชอื่ ในภาษาไทยคือ “สวนสามพราน” ทำ� ลกู ประคบ และฐานเสน้ ทางเรยี นรวู้ ตั ถดุ บิ อนิ ทรยี ์ ปัจจุบันสวนสามพราน เป็นแหล่งท่องเท่ียวท่ีมี เส้นทางกล้วย เส้นทางข้าว เส้นทางสมุนไพร โดย กจิ กรรมหลากหลาย ไดแ้ ก่ แต่ละฐาน มีเจ้าหน้าท่ีประจ�ำฐานคอยสาธิตและให้ - ตลาดสุขใจ ตลาดจ�ำหน่ายสินค้าออร์แกนิก งาน ข้อมลู (เปดิ ทุกวนั เวลา ๐๙.๐๐-๑๖.๐๐ น.) หัตถกรรม และอาหารปลอดสารพิษจากเครือข่าย นอกจากน้ี ภายในพ้ืนที่ของสามพราน มีส่วนของ ภาคชุมชนท่ีท�ำเกษตรอินทรีย์ในพ้ืนท่ี (เปิดทุกวัน โรงแรม ร้านอาหาร ห้องจัดประชุม ให้บริการด้วย เสาร์-อาทิตย์ เวลา ๐๘.๐๐-๑๖.๐๐ น.) 46 นครปฐม

วดั ไรข่ งิ วดั ไรข่ งิ พระอารามหลวง อยรู่ มิ แมน่ ำ�้ ทา่ จนี ตำ� บลไรข่ งิ วดั น้สี มเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณว สอบถามขอ้ มลู โทร. ๐ ๓๔๓๒ ๒๕๘๘-๙๓ www. โรรส วดั บวรนิเวศวิหาร กรงุ เทพฯ ทรงพระราชทาน suansampran.com นามว่า วัดมงคลจินดาราม (ไร่ขิง) แต่ชาวบ้าน การเดนิ ทาง เรยี กกนั วา่ วัดไรข่ ิง อาณาเขตวัดแบ่งเปน็ ๒ สว่ น คอื รถยนต์ เส้นทางที่ ๑ ใช้ทางหลวงหมายเลข ๔ (ถนน เขตศาสนสถาน สนั นษิ ฐานวา่ สรา้ งเมอ่ื ปี พ.ศ. ๒๓๙๔ เพชรเกษม) ถึงกิโลเมตรท่ี ๓๒ สวนสามพรานอยู่ สมยั สมเดจ็ พระพุฒาจารย์ (พุก) รัชกาลท่ี ๔ เป็นต้น ซ้ายมือ เสน้ ทางที่ ๒ ใชถ้ นนบรมราชชนนี เลย้ี วซ้าย มา เมอ่ื สรา้ งวดั เสรจ็ ไดอ้ ญั เชญิ พระพทุ ธรปู มาจากวดั เข้าถนนพุทธมณฑลสาย ๔ เพื่อตัดเข้าทางหลวง ศาลาปูน (ตามต�ำนานเล่าว่าลอยน้�ำมาและอัญเชิญ หมายเลข ๔ (ถนนเพชรเกษม) ตรงไป ๖ กโิ ลเมตร ข้ึนไว้ท่ีวัดศาลาปูน) จังหวัดพระนครศรีอยุธยา มา สวนสามพรานอยู่ซา้ ยมอื ประดิษฐานเป็นพระประธานของวัด ชาวบ้านเรียก รถโดยสารประจ�ำทาง จากสถานีขนส่งผู้โดยสาร ว่า “หลวงพ่อวัดไร่ขิง” เป็นพระพุทธรูปเนื้อทอง กรงุ เทพฯ (สายใตใ้ หม)่ ถนนบรมราชชนนี รถโดยสาร สัมฤทธ์ิ ปางมารวิชัยแบบประยุกต์ ลักษณะผึ่งผาย ระหวา่ งจังหวดั สายกรงุ เทพฯ-ออ้ มใหญ-่ สามพราน- คล้ายสมัยเชียงแสน พระหัตถ์เรียวงามตามแบบ นครปฐม กรุงเทพฯ-ราชบุรี กรุงเทพฯ-บางล่ี สุโขทัย พระพักตร์ดูคล้ายศิลปะสมัยรัตนโกสินทร์ กรงุ เทพฯ-สพุ รรณบรุ ี มาลงหนา้ สวนสามพราน หรือ ประดิษฐานเหนือฐานชุกชี พระอุโบสถ เป็นทรงโรง น่ังรถประจำ� ทางสาย ๑๒๓ จากทา่ ชา้ ง (กรุงเทพฯ), ศลิ ปะสมัยรัตนโกสินทรต์ อนตน้ ฝาผนงั ก่ออิฐถอื ปูน ปอ. ๘๔ จากคลองสาน มาลงหนา้ สวนสามพราน หนา้ บนั เป็นลายพุดตาน ตดิ ช่อฟา้ ใบระกา หางหงส์ หลงั คามงุ ดว้ ยกระเบอ้ื งเคลอื บสลบั ศาลาจตรุ มขุ อยู่ ดา้ นหนา้ และดา้ นหลงั ของพระอโุ บสถ เปน็ ศาลาทรง ไทย ๔ มุข หน้าบันทั้งสี่ด้านมีภาพปูนปั้นเป็นเร่ือง ราวพุทธประวัตติ ั้งแต่ประสูตถิ ึงปรนิ พิ พาน และการ แบ่งพระบรมสารีริกธาต ุ มณฑปกลางสระนำ�้ เป็น ที่ประดิษฐานรอยพระพุทธบาทจ�ำลอง อยู่ด้านทิศ ตะวันตกของพระอุโบสถ บริเวณริมแม่น้�ำหน้าวัด เป็นวังปลาและเขตอภัยทาน มีปลาสวายตัวโตนับ พนั ตัวอาศัยอยู่ ระหวา่ งวันข้ึน ๑๑ ค�่ำ เดือน ๕ ถงึ วนั แรม ๔ คำ�่ เดอื น ๕ ของทกุ ปมี กี ารจดั งานนมสั การ ปิดทองหลวงพ่อวัดไร่ขิง ภายในงานมีการออกร้าน จ�ำหน่ายสินค้าต่าง ๆ การประกวดผลไม้ และการ แสดงมหรสพ สอบถามขอ้ มลู โทร. ๐ ๓๔๓๑ ๑๓๘๔, ๐ ๓๔๓๒ ๓๖๑๖ นครปฐม 47

วัดทา่ พดู การเดนิ ทาง ลงมาทางใต้ มาสรา้ งทอี่ ยอู่ าศยั ใหมใ่ นพน้ื ทตี่ ำ� บลกระ รถยนต์ ใชท้ างหลวงหมายเลข ๔ (ถนนเพชรเกษม) ทมุ่ ลม้ อำ� เภอสามพราน ในขณะนนั้ วดั ทา่ พดู กาํ ลงั จะ ผ่านสวนสามพราน ป้ายทางเขา้ วดั ไรข่ งิ อยขู่ วามือ กลายเป็นวัดร้าง เนื่องจากไม่มีพระภิกษุจ�ำพรรษา รถโดยสารประจ�ำทาง จากสถานีขนส่งผู้โดยสาร ชาวบ้านท่าพูดทราบข่าวว่ามีพระภิกษุรูปหน่ึงหนี กรงุ เทพฯ (สายใตใ้ หม)่ ถนนบรมราชชนนี รถโดยสาร พม่ามาพร้อมกับชาวกรุงศรีอยุธยา มาต้ังส�ำนักสงฆ์ ระหว่างจงั หวัด สายกรงุ เทพฯ-อ้อมใหญ่-สามพราน- กลางทุ่งนา จึงพร้อมใจกันนิมนต์ท่านมาจ�ำพรรษา นครปฐม กรุงเทพฯ-ราชบุรี กรุงเทพฯ-บางล่ี ลง ณ วัดทา่ พูด พระภกิ ษรุ ปู นนั้ คือ “พระอาจารย์รด” ปากทางเข้าวัดไร่ขิงต่อรถโดยสารประจ�ำทางเข้าไป คร้ันเม่ือสงครามสงบ พระเจ้าตากสินทรงกู้เอกราช วดั หรือรถประจำ� ทางสาย ปอ. ๘๔ จากคลองสาน ชาตไิ ทยได้ พระองคท์ รงคดิ รวบรวมพระราชาคณะท่ี (กรุงเทพฯ) ไปลงท่ีวัดไร่ขิง และสาย ๕๕๖ จาก แตกสานซา่ นเซน็ ไปอยทู่ อ่ี นื่ ใหก้ ลบั มาอยพู่ ระอาราม อนุสาวรีย์ชัย หลวงในกรุงธนบุรี จึงให้ทหารติดตามคน้ หา และได้ วัดท่าพูด อยู่ริมแม่น�้ำท่าจีน ต�ำบลไร่ขิง เดิมช่ือว่า มาพบพระอาจารย์รดที่วัดท่าพดู ทา่ นได้ให้ทหารไป “วัดเจตภูต” เม่ือคราวเสียกรุงศรีอยุธยาให้แก่พม่า กราบทูลพระเจ้าตากสินว่าขอจ�ำพรรษาอยู่ ณ วัด ครั้งที่ ๒ ชาวกรุงศรีฯ ส่วนหนึ่งได้อพยพครอบครัว ท่าพูดน้ี เพราะท่านรับนิมนต์จากชาวบ้านท่าพูด แล้วว่าจะอยู่เป็นท่ีพึ่งทางใจแก่ชาวบ้าน เม่ือ 48 นครปฐม

พระเจ้าตากสินทรงทราบความประสงค์ของท่าน (เถร-อด-เพล) เป็นเคร่ืองเล่นลับสมองของคนไทย จึงได้พระราชทานเรอื กญั ญา ๒ ล�ำ คานหาม ๑ อนั โบราณท�ำจากไม้ และ อาคารเรียนพระปริยัติธรรม กระโถน และกานา้ํ ลายเทพพนม อยา่ งละ ๑ ช้ิน มา สมยั รชั กาลที่ ๕-๖ เปน็ อาคารไมส้ กั ประดบั ลายไมฉ้ ลุ ถวายเป็นเคร่ืองประดบั เกียรตยิ ศแก่พระอาจารยร์ ด (ขนมปังขิง) หน้าจั่วเป็นรูปเครื่องหมาย “มหามกุฏ ราชวิทยาลยั ” วดั บวรนเิ วศวิหาร ชน้ั บนมุมหนึ่งเกบ็ ต่อมาในสมยั รัชกาลที่ ๓ ไดม้ ีการสร้างพระจฬุ ามณี รวบรวมหนังสือพมิ พ์เกา่ และหนงั สอื ตา่ ง ๆ ทีว่ ดั เกบ็ เจดีย์ เพื่อให้ประชาชนได้สักการบูชา และมีการ ไว้ ชัน้ ล่างใตถ้ ุนอาคารเกบ็ เครอื่ งระหดั วดิ น�้ำเข้านา บูรณะพระเจดยี เ์ มื่อปี พ.ศ. ๒๕๒๗ ได้พบพระเข้ยี ว แก้วภายในพระจุฬามณีเจดีย์ ลักษณะเป็นแก้วใส พิพธิ ภณั ฑ์ฯ เปดิ วนั เสาร์-อาทิตย์ และวันนกั ขัตฤกษ์ เจอื สเี หลอื งเลก็ นอ้ ย คลา้ ยลกู โปง่ ในทอ้ งปลาตะเพยี น เวลา ๐๙.๐๐-๑๖.๐๐ น. ไม่เสียค่าเข้าชม (กรุณา ชาวบา้ นเรยี กวา่ \"โปง่ ปลาตะเพียน\" ภายหลงั บรู ณะ ติดต่อล่วงหน้าก่อนเข้าชม) สอบถามข้อมูล โทร. ๐ ไดท้ ำ� พธิ แี ละอญั เชญิ ไปประดษิ ฐานไวท้ เ่ี ดมิ ในวนั ขนึ้ ๓๔๒๘ ๘๘๕๒ ๗, ๘, ๙ ค�่ำ เดือน ๓ ของทุกปี มงี านนมสั การปิดทอง พระจุฬามณีเจดยี ์ และหลวงพ่อวัดทา่ พูด วัดญาณเวศกวัน ๑๐ หมู่ที่ ๓ ถนนพุทธมณฑล สาย ๔ ต�ำบลบางกระทึก สร้างในสมัยพระบาท การเดินทาง ใช้เส้นทางเดียวกับการเดินทางไปวัด สมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลท่ี ไร่ขิง โดยวัดท่าพูดอยู่ระหว่างทางจากวัดไร่ขิงไปวัด ๙ เปน็ สถานทศ่ี าสนกจิ คน้ ควา้ ความรพู้ ระธรรมวนิ ยั ดอนหวาย ประกาศต้ังวัดเม่ือปี พ.ศ. ๒๕๓๗ เป็นศาสนสถาน พพิ ธิ ภณั ฑ์พื้นบา้ นวัดทา่ พดู อยใู่ นวดั ท่าพดู ต�ำบล ที่เหมาะแก่การเรียนรู้ มุ่งให้พระสงฆ์บ�ำเพ็ญศาสน ไร่ขิง สร้างขึ้นเพื่อเก็บรักษาโบราณวัตถุ และเพ่ือ กจิ ตามหลกั การของพทุ ธศาสนา คอื เลา่ เรยี นปรยิ ัติ เป็นประโยชน์ต่อการศึกษา ซึ่งได้รับความร่วมมือ ศกึ ษา ปฏบิ ตั ิ เผยแผพ่ ระพทุ ธศาสนาใหป้ ญั ญานำ� พา จากศนู ย์มานษุ ยวทิ ยาสริ ินธร (องค์การมหาชน) เขา้ ประชาชนสู่ธรรม นอกจากกิจวัตรท่ัวไปได้เน้นการ มาช่วยพัฒนาพิพิธภัณฑ์ โดยใช้หอไตรของวัดเป็น เจรญิ จติ ภาวนา การบรรยายธรรม การพิมพ์หนงั สือ พิพิธภัณฑ์ชั่วคราว และเปิดให้ประชาชนเข้าชมคร้ัง แจกเปน็ ธรรมทาน สอบถามขอ้ มูล โทร. ๐ ๒๔๘๒ แรกเม่ือวันท่ี ๗ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๔๐ มีพื้นที่จัด ๗๓๖๕, ๐ ๒๔๘๒ ๗๓๗๕ www.watnyanaves.net แสดง ๓ สว่ น คอื หอพระไตรปฎิ กสมยั รชั กาลท่ี ๓ จดั การเดนิ ทาง จากกรงุ เทพฯ ใชถ้ นนบรมราชชนนี ผา่ น แสดงโบราณวตั ถุ เชน่ สง่ิ ของทสี่ มเดจ็ พระเจา้ ตากสนิ ถนนพทุ ธมณฑลสาย๒และสาย๓ตามลำ� ดบั เลย้ี วซา้ ย มหาราช ทรงพระราชทานให้แกพ่ ระอาจารยร์ ด กฏุ ิ เข้าถนนพุทธมณฑลสาย ๔ พุทธมณฑลอยู่ขวามือ อดีตเจา้ อาวาสหลังเก่า พ.ศ. ๒๕๐๒ จัดแสดงสง่ิ ของ จากหนา้ พทุ ธมณฑล กลบั รถทส่ี ะพานลอยขา้ มถนนท่ี เครื่องใช้ของเจ้าอาวาส เคร่ืองบริขารต่าง ๆ และ ๒ หลงั จากผา่ นสามแยกไฟแดง กลบั รถ ชดิ ซา้ ยเลย้ี ว ทรพั ยส์ มบตั ิของวัด เชน่ เคร่ืองแก้ว เคร่ืองกรองนำ้� เขา้ ซอยแรก ตรงเข้าไป ๒ กิโลเมตร เลย้ี วขวามาตาม เคร่ืองปั้นดินเผาที่งมได้จากแม่น้�ำหน้าวัด รวมท้ังส่ิง ทาง ตรงไปอกี ๒๐๐ เมตร มีซอยเลก็ ๆ ที่ขา้ มคลอง ประดษิ ฐท์ แี่ สดงถงึ ภมู ปิ ญั ญาทอ้ งถนิ่ เชน่ เถรอดเพล ทางซา้ ย เล้ียวเขา้ มาในซอยประมาณ ๕๐ เมตร จะ พบทางเขา้ วัดอยู่ซ้ายมือ นครปฐม 49

สกั การสถานบุญราศี คณุ พอ่ นโิ คลาส บุญเกดิ อยู่ ๘ ประการทีพ่ ระเยซูคริสตไ์ ด้ทรงประกาศใหก้ ับโลก ต�ำบลท่าข้าม เป็นที่เก็บอัฐิและหุ่นข้ีผ้ึงของ คุณพ่อ หากต้องการเข้าชมเป็นหมู่คณะ ควรติดต่อล่วงหน้า นโิ คลาส บญุ เกดิ รวมทงั้ ประวัติขอ้ มูลตา่ ง ๆ เพ่อื ให้ โทร. ๐ ๓๔๒๙ ๒๑๔๓, ๐ ๓๔๒๙ ๒๑๔๘ ผคู้ นไดส้ กั การะและรำ� ลกึ ถงึ ทา่ น คณุ พอ่ นโิ คลาส บญุ การเดินทาง เกิด กฤษบำ� รงุ เกิดเม่อื พ.ศ. ๒๔๓๘ ไดร้ ับศีลบวช รถยนต์ จากกรงุ เทพฯ ใชท้ างหลวงหมายเลข ๔ (ถนน เปน็ บาทหลวงเมอ่ื พ.ศ. ๒๔๖๙ และไดท้ ำ� งานอภบิ าล เพชรเกษม) จนถึงกโิ ลเมตรที่ ๓๐ จะพบลานแสดง ที่วัดคริสต์หลายแห่งท่ัวประเทศ มีใจเมตตาต่อคน ช้างและฟาร์มจระเข้สามพรานอยู่ทางซ้ายมือ ให้ ยากจนและกระตอื รอื รน้ ในงานธรรมฑตู ในชว่ งเวลา กลบั รถและชดิ ซา้ ย เลยี้ วเขา้ ถนนโยธาธกิ าร นครปฐม แห่งความตึงเครียดของการเรียกร้องดินแดนคืนจาก ๒๐๓๗ ประมาณ ๓ กิโลเมตร ถึงสกั การสถาน ฝรั่งเศส ทำ� ใหเ้ กิดการเขา้ ใจผดิ ตอ่ ศาสนาคริสต์ เป็น รถโดยสารประจ�ำทาง จากสถานีขนส่งผู้โดยสาร เหตใุ ห้คณุ พ่อ นโิ คลาสถกู จบั กุมใน พ.ศ. ๒๔๘๔ เมอ่ื สายใต้ สามารถน่ังรถโดยสารระหว่างจังหวัด สาย อายุ ๔๖ ปี โดยถกู กลา่ วหาวา่ ชว่ ยฝรง่ั เศสในสงคราม นครปฐม ราชบุรี หรือกาญจนบรุ ี หรือน่งั รถประจ�ำ อินโดจนี แม้อยู่ในเรือนจ�ำทา่ นยังได้เผยแพรค่ ำ� สอน ทางสาย ปอ. ๘๔, สาย ๑๒๓ มาลงหนา้ ทางเขา้ ลาน และโปรดศลี ลา้ งบาปใหน้ กั โทษทใี่ กลต้ ายถงึ ๖๘ คน แสดงช้างสวนสามพราน และนั่งรถสองแถวหรือ ถอื เปน็ การทำ� หนา้ ทป่ี ระกาศขา่ วดแี กผ่ ทู้ อี่ ยใู่ นเรอื นจำ� จกั รยานยนตร์ ับจ้างมายังสกั การสถาน ให้ได้รับชีวิตใหม่ในองค์พระผู้เป็นเจ้า ความเชื่อมั่น ศรทั ธาและความดขี อง คณุ พอ่ นโิ คลาสเลอ่ื งลอื ไปยงั เทศกาลงานประเพณี พระศาสนจกั รแหง่ โรม โดยในวนั ที่ ๕ มนี าคม ๒๕๔๓ งานเทศกาลอาหารผลไมแ้ ละของดนี ครปฐม จดั ชว่ ง สมเดจ็ พระสนั ตปาปาจอหน์ ปอล ที่ ๒ ประกอบพธิ ี เทศกาลตรษุ จีน ประมาณเดอื นมกราคม-กมุ ภาพนั ธ์ สถาปนาท่านเป็นบุญราศีมรณสักขี ณ มหาวิหาร ของทกุ ปี ณ บรเิ วณองคพ์ ระปฐมเจดยี ์ อ�ำเภอเมอื ง นักบุญเปโตร กรุงโรม ประเทศอิตาลี และได้มีการ นครปฐม เพ่ือประชาสัมพันธ์ผลผลิตทางการเกษตร สรา้ งสกั การสถาน บญุ ราศนี โิ คลาส บญุ เกดิ ในจงั หวดั และสนิ คา้ อตุ สาหกรรมทม่ี ชี อ่ื เสยี งของจงั หวดั ผลไม้ นครปฐม เพ่อื เปน็ อนสุ รณแ์ ด่ทา่ น ทน่ี ิยมปลูกในจงั หวดั นครปฐม ไดแ้ ก่ สม้ โอ มะพรา้ ว น้�ำหอม ฝร่ัง กล้วย ส่วนผลิตภัณฑ์อาหารแปรรูป สักการสถาน บุญราศีนิโคลาส เป็นอาคาร ได้แก่ กุนเชยี ง หมแู ผ่น หมหู ยอง ฯลฯ ภายในงาน สถาปัตยกรรมสมัยใหม่ มีโครงสร้างและรูปทรงซึ่ง ยังมีการประกวดการจดั โต๊ะจนี และผลไมช้ นิดตา่ ง ๆ แฝงไวด้ ว้ ยความหมาย เชน่ ไมก้ างเขน คอื กางเขนชยั สอบถามข้อมูลได้ท่ี องค์การบริหารส่วนจังหวัด ทพี่ ระเยซไู ดป้ ระกาศใหโ้ ลกไดร้ บั รไู้ วว้ า่ เปน็ กางเขนที่ นครปฐม โทร. ๐ ๓๔๙๖ ๐๘๑๘-๙ พชิ ติ ความตายและบาป ถอื เปน็ แสงสวา่ งทนี่ ำ� ชวี ติ มา สู่โลก แท่นทีท่ ูนกางเขนมีสามชัน้ คอื พระตรีเอกภาพ ได้แก่ พระบิดา พระบุตร และพระจิต หลังคาแบ่ง งานประเพณีแห่ธงฉลองตรุษจีน จัดช่วงเทศกาล เป็นสามระดับคือสิ่งท่ีพระตรีเอกภาพได้ประทานไว้ ตรษุ จนี ของทุกปี ณ ตลาดเก่าบางหลวง ร.ศ. ๑๒๒ ให้กับโลกคอื ความเชือ่ ความไว้ใจ และความรกั ตัว อ�ำเภอบางเลน ภายในงานมีขบวนแห่อักษรจีนค�ำ อาคารแปดเหล่ียมเป็นสัญลักษณ์แห่งมหาบุญลาภ มงคลต่าง ๆ ขบวนหาบธปู เทยี น ของมงคล ขบวน 50 นครปฐม