พริ้วไหวบาติกเมืองใต้-compressed

หิรญั กฤษฏิ์ ภทั รบริบูรณก์ ลุ นักออกแบบอิสระ และอาจารย์พิเศษสาขาแฟช่ันดีไซน์ ผู้ก้าวเข้ามาสู่งานออกแบบ เสอ้ื ผ้าดว้ ยทักษะจากครอบครัวมาตั้งแต่เดก็ มีประสบการณท์ ำ�งานดา้ นเสอ้ื ผ้ามากวา่ ๑๐ ปี ผ่านการประกวดจนมีผลงานในเวทรี ะดับประเทศ และระดบั สากลมากมาย โดยเฉพาะการได้รับ ตำ�แหน่งผู้ชนะเลิศการออกแบบชดุ ประจำ�ชาตเิ พ่ือใชใ้ นการประกวด Miss Universe ๒ ปซี ้อน คือ ชุด“ตุ๊ก ตุ๊ก ไทยแลนด์” ในปี 2015 และ ชุด Jewel of Thailand”ใน ปี 2016 หิรัญกฤษฏิ์ ลงพื้นที่เพื่อทำ�งานออกแบบผลิตภัณฑ์ร่วมกับ กลุ่มบาติกบ้านบาโง กลมุ่ ญาดาบาตกิ กลมุ่ อา่ วมะนาวบาตกิ จงั หวดั นราธวิ าส และกลมุ่ หาดใหญบ่ าตกิ จงั หวดั สงขลา ใช้ธีมซาฟารีให้ผู้ประกอบการได้ตีโจทย์ ซึ่งได้แรงบันดาลใจจากความอุดมสมบูรณ์ ของป่าทางภาคใต้ เช่น ปา่ ฮาลาบาลาซงึ่ ยังเป็นป่าแท้ ๆ ยงั มสี ตั ว์ปา่ อาศัยอยู่ กลมุ่ อา่ วมะนาว บาติกให้โจทย์เป็นลายม้าลาย ซึ่งกลุ่มนี้ถนัดการใช้จันติ้งเขียนเทียน กลุ่มบาติกบ้านบาโง โจทย์ลายเสือ ซึ่งกลุ่มนี้มีความถนัดในการทำ�บล็อกสกรีนขนาดใหญ่ และมีความเชี่ยวชาญ ในการใช้เทคนิคซับซ้อน และลายซับซ้อน ญาดาบาติกได้รับโจทย์ลายเสือดาว ซึ่งกลุ่มนี้ ถนัดการเพ้นตส์ ีด้วยมือ สว่ นหาดใหญบ่ าตกิ ไดร้ บั โจทย์ลายเสือ ซง่ึ กลุ่มนถ้ี นัดการใช้บลอ็ กไม้ ป๊ัมลาย ในส่วนผลิตภัณฑ์ได้ออกแบบตามความต้องการของผู้ประกอบการ เช่น กลุ่มอ่าวมะนาวออกแบบเกา้ อ้ี และรองเท้า หาดใหญ่บาติกออกแบบกระเป๋า ญาดาบาตกิ ออกแบบหมวก กลุม่ บาตกิ บ้านบาโงออกแบบผา้ พนั คอ ผ้าไหม เปน็ ตน้ ๕๑

๕๒ หาดใหญ่บาติก ญาดาบาติก อา่ วมะนาวบาตกิ หาดใหญ่บาติก

กล่มุ บาติกบา้ นบาโง ๕๓

56th Studio ศรัณย์ เยน็ ปัญญา ท�ำ งานออกแบบสรา้ งสรรคใ์ นส่อื หลากหลายแขนง ไมว่ ่าจะเปน็ งานออกแบบภายใน งานออกแบบลายผ้า สิ่งทอ งานกราฟกิ ดีไซน์ งานออกแบบภาพลกั ษณ์ องคก์ ร ไปจนถึงงานศิลปะรว่ มสมัย ศรณั ย์ มผี ลงานอนั โดดเด่นในการออกแบบเฟอร์นเิ จอร์ ในสไตล์ Conceptual Design ท่แี หวกแนวไม่ซำ�้ ใคร มีผลงานลงในนิตยสาร และเว็บไซต์ ทางดไี ซนช์ ั้นนำ�ของโลกมากมาย แต่ศรัณยก์ ไ็ มจ่ �ำ กัดขอบเขตอยูแ่ ค่ในงานออกแบบเฟอร์นเิ จอร์ แต่เพียงอย่างเดียว หากทำ�งานในหลากสื่อหลายแขนง ไม่ว่าจะเป็นงานออกแบบภายใน งานออกแบบลายผ้า สิ่งทอ งานกราฟิกดีไซน์ งานออกแบบภาพลักษณ์องค์กร ไปจนถึง งานศลิ ปะรว่ มสมัย ศรัณยจ์ งึ ไม่จ�ำ กัดนิยามตวั เองอยู่กบั คำ�ว่า “นักออกแบบ” หากแตพ่ ึงใจทีจ่ ะ เรยี กตัวเองว่า “นักเลา่ เร่อื ง” (storyteller) มากกว่า โครงการ“พัฒนาผลิตภัณฑ์และออกแบบลายผ้าไทยร่วมสมัยชายแดนใต้” ครั้งน้ี ถือเป็นคร้งั แรกที่ ศรันย์ ได้ร่วมมือกบั ชา่ งฝีมือบาติกจากภาคใต้ โดยเขาวางกรอบการท�ำ งาน ให้เป็นการพบกันครึ่งทางระหว่างไอเดียกับทักษะ เพื่อทำ�ให้เกิดรูปแบบใหม่ ๆ บางลาย เอาลายกราฟฟิตไี้ ปใหช้ า่ งเลียนแบบการพ่น การปาดแปรง สะบดั สบี ้าง ตา่ งจากลายเดมิ ทเ่ี นน้ ลงรายละเอียด และมีความเป็นจารีตท้องถิ่นสงู เพอ่ื สรา้ งตลาดใหม่ ๆ ใหก้ ับสนิ ค้า เปน็ การ เปดิ ตลาดอีกระดับหนง่ึ และสามารถใช้ได้ในชีวิตประจำ�วนั การออกแบบครงั้ นี้ ศรัณย์ไดร้ บั โจทย์ให้สร้างผลติ ภัณฑ์ คือ กระเป๋า โดยเขาเลอื กท่จี ะ เล่าเร่ืองผ้าบาติกในรูปแบบงานหัตถกรรมท่ีอยู่ในโลกดิจิตอล ในลวดลายที่เป็นการผสมผสาน ระหว่างทักษะเฉพาะตัวของช่างวาดลายบาติกกับรูปแบบของพิกเซลหรือโพลีกอนที่เป็นตัวแทน ของความเป็นโลกสมัยใหม่แบบดิจิตอล มาสู่ผลิตภัณฑ์ที่ผลิตจากผ้าบาติกพื้นเมืองที่ร่วมสมัย มากขน้ึ มรี ปู แบบดไี ซนท์ โ่ี มเดริ น์ เพอ่ื ตอบสนองตลาดทเ่ี ปน็ คนในเมอื งทอ่ี าจจะขดั เขนิ กบั รปู แบบ ของบาตกิ แบบเดมิ ซง่ึ ศรณั ยใ์ หค้ วามเหน็ วา่ เปน็ วธิ ที จ่ี ะท�ำ ใหส้ ง่ิ ทม่ี นั เปน็ ทกั ษะหรอื เปน็ ภมู ปิ ญั ญา ดง้ั เดมิ ไม่หายไป เพราะถกู น�ำ มาใชใ้ นชวี ติ ปัจจบุ นั และขยายการตลาดในวงกวา้ งขน้ึ อีกด้วย ๕๔

๕๕ รายาบาตกิ หาดใหญ่บาตกิ

๕๖ บาตกิ เดอนารา บาราโหมบาตกิ

This Means That ​สองดีไซเนอร์จากแบรนด์ This.Means.That ธันย์ชนก ยาวิลาศ กราฟิกดีไซเนอร์ และปัญจพล กลุ ปภังกร ศิลปินคอนเทมโพรารจ่ี วิ เวลรี่ ทง้ั คมู่ คี วามสนใจในเรื่องของการส่อื สาร จึงหยิบเอาเรื่องราวท่ีพบเจอ ส่ิงท่ีคุ้นเคย บริบทรอบตัว นำ�กลับมาตีความใหม่ และวิธี การเลา่ เรอ่ื งใหม่ ๆ ใหก้ บั วตั ถเุ ดมิ เรอ่ื งราวเดมิ ๆ โดยใสด่ ไี ซนแ์ ละเอกลกั ษณเ์ ฉพาะทช่ี ดั เจนของพวกเขา ลงไปในงานแต่ละคอลเล็กชัน และเมื่อกระบวนการความคิดและเทคนิคผสานกันจนลงตัว ผลลัพธ์ท่ีได้ก็คือการสร้างสรรค์งานศิลปะที่โดดเด่น เพื่อสร้างความรู้สึก และสัมผัสท่ีร่วมสมัย ขนึ้ ให้กับผลติ ภณั ฑ์ ​ธนั ยช์ นก และ ปญั จพล ลงพื้นท่เี พ่ือรว่ มงานกับผูป้ ระกอบการในพื้นที่ ๔ จงั หวัดภาคใต้ โดยนำ�ลวดลายผ้าที่ร่วมกันออกแบบมาพัฒนา ต่อยอด ในเชิงของการออกแบบผลิตภัณฑ์ มาท�ำ งานตามโจทย์ที่ได้รับคือ การนำ�เอาผ้าไทยพื้นเมืองมาผลิตเป็นเครื่องประดับร่างกาย โดยผลิตเปน็ เขม็ กลดั และสรอ้ ยคอทม่ี าจากผา้ บาตกิ เปน็ เครอ่ื งประดบั เสรมิ ทเ่ี อาไวป้ ระดบั รา่ งกาย ​คอลเลคชน่ั นข้ี อง This.Means.That ไดเ้ ลา่ เรอ่ื งพน้ื ทส่ี จ่ี งั หวดั ในเชงิ วฒั นธรรมทศ่ี ลิ ปะ มคี วามเปน็ เฉพาะตวั ของพน้ื ท่ี ออกไปสพู่ น้ื ทภ่ี ายนอก โดยดงึ เอาเทคนคิ หลกั ของแตล่ ะผปู้ ระกอบการ มาร่วมกับกระบวนการออกแบบ นำ�เสนอความเป็นตัวเองผ่านพื้นที่ในรูปสัญลักษณ์ เช่น การใช้สัญลักษณ์ของเส้น contour ในแผนที่ ให้ผู้ประกอบการตีความออกมาในเทคนิค ของเขาโดยกำ�หนดโทนสที ค่ี ่อนข้างใกล้เคยี งกันแบบสโี ทนน�ำ ทะเล ซ่งึ เปน็ สที ่ีนยิ มใชก้ นั อยูแ่ ลว้ ในการท�ำ ผา้ บาตกิ เพอ่ื ท�ำ เปน็ คอลเลค็ ชน่ั ทเ่ี มอ่ื น�ำ ไปวางรวมกนั ้ แลว้ สามารถเลา่ เรอ่ื งราวตอ่ กนั ได้ เปน็ การเลา่ ภาพใหญท่ ต่ี า่ งกนั ในรายละเอยี ดของแตล่ ะชน้ิ งาน โดยเปน็ เรอ่ื งราวของพน้ื ท่ี ๔ จงั หวดั ที่ This.Means.That มาเล่าเรือ่ งใหม่ให้มนั เขา้ กบั บริบทปจั จุบนั ภาพ: Teerapan Leelavansuk ๕๗

๕๘ อดือนนั บาตกิ อดือนันบาตกิ ศรยี ะลาบาติก

หาดใหญบ่ าติก อดอื นนั บาตกิ เกบ๋ าติก อดอื นันบาติก ๕๙

นทิ รรศการแสดงผลงานการออกแบบผลติ ภัณฑ์ จากลายผา้ ไทยรว่ มสมยั ชายแดนใต้ วันที่ ๒๙ สิงหาคม - ๒ กนั ยายน ๒๕๖๑ และการแสดงแฟชัน่ โชว์ Contemporary Southern Batik by OCAC ในงาน ELLE Fashion Week 2018 (วันที่ ๒ กันยายน ๒๕๖๑ เวลา ๑๔.๐๐ น.) ณ ลานหน้าศนู ย์การคา้ เซ็นทรลั เวลิ ด์ ไดผ้ ่านไปอยา่ งราบรน่ื และมผี สู้ นใจเข้าชมอยา่ งคับค่ัง โดยมีนายกฤษศญพงษ์ ศิริ ปลัดกระทรวงวฒั นธรรมไดใ้ ห้เกียรตมิ าร่วมชม พร้อมมอบชอ่ ดอกไมแ้ ละถ่ายรปู ร่วมกบั บรรดานักออกแบบของโครงการ ฯ ๖๐

๖๑

ผปู้ ระกอบการจังหวดั ปตั ตานี บาตกิ เดอนารา รอวียะ หะยียามา • ๐๘๐ ๕๔๑ ๗๔๗๕ ๕๙/๔ ถนนกลาพอ ซอย ๓ ต�ำ บลจะบงั ตกิ อ อำ�เภอเมือง จงั หวัดปตั ตานี ๙๔๐๐๐ ๗รา๕ย/า๒บาหตมกิู่ ๔ บฮ้าานนบี าชโูเงมยือะงห•า๐ต๘ำ�บ๙ล๙เข๗า๘ตมู ๗อ๙ำ�๔เภ๐อ ยะรัง จังหวดั ปัตตานี ๙๔๑๖๐ ๑บา๑ร๙าโหหมมู่ บ๒าบต้ากิ น ปาไเมรตาะรี หต�ำะบยลียบามาารา•โห๐ม๘อ๑ำ�๕เภ๔อ๓เม๘อื ๗ง๒จ๙งั หวดั ปัตตานี ๙๔๐๐๐ ๑กล๔่มุ ๐บหาตมู่กิ ๒เมบอื า้ งนยเอมนอื งยอปนือเตสำ�าบะลมละุโเบดะ็งย•ไิ ร๐อ๘ำ�เ๖ภ๒อ๙ม๒าย๕อ๐จ๑งั ห๒วดั ปัตตานี ๙๔๑๔๐ กลุ่มบางเกา่ บาตกิ ปราณี ยูโซะ๊ • ๐๘ ๙๙๗๗ ๗๗๖๕ ๙๕ บางเก่าทะเล หมู่ ๓ ต�ำ บลบางเกา่ อ�ำ เภอสายบรุ ี จังหวดั ปตั ตานี ๙๔๑๑๐ กลุ่มบาตกิ ตนั หยงปาตานี มณฑริ า เพชรอไุ ร • ๐๘ ๙๘๙๑ ๘๗๔๖ ๑๗/๓๕ ซอย ๑ ถนนสามัคคี ต�ำ บลสะบารงั อ�ำ เภอเมือง จังหวัดปัตตานี ๙๔๐๐๐ ผ้ปู ระกอบการจงั หวัดยะลา ศรียะลาบาติก ปยิ ะ สวุ รรณพฤกษ • ๐๘ ๔๑๖๕ ๒๓๑๒ ๒๔ ซอยกาญจนา ๒ ถนนสิโรรส ต�ำ บลสะเตง อำ�เภอเมอื ง จงั หวัดยะลา ๙๕๐๐๐ ๗เก๋บหามตู่ ๗กิ ถนดนาครปุ ินตดาวสงาเตซ็มอย• ๐๘ ๑๔๔๒ ๗๐๒๖ จงั หวัดยะลา ๙๕๐๐๐ ๒ ตำ�บลสะเตง อำ�เภอเมือง ๒อา๖ดซอื อนยันสบงา่าตอกิุทศิ ถนอนาผดังือเนมอืนั งก๕าปตา�ำ บ• ล๐ส๘ะเ๑ต๐ง๙อ๙�ำ เภ๒อ๑เ๖มือ๔ง จงั หวัดยะลา ๙๕๐๐๐ หกลมมุู่่ ๑สมี ตารยงขาบ้ามาวตดั ิกคูหาภศมิ รุขสี มตห�ำ บมลายหนท้าอถงำ้�อออ่ ำ�นเภ•อ๐เม๘อื ๗ง๒จ๘ังห๖ว๐ัดย๓ะ๑ล๒า ๙๕๐๐๐ อบิ รอเฮงบาตกิ มัสก๊ะ หะแว • ๐๘ ๓๖๙๑ ๕๗๑๑ ๕ หมู่ ๑ บ้านสะเก ต�ำ บลกรงปนิ งั กิง่ อ�ำ เภอกรงปินัง จงั หวดั ยะลา ๙๕๐๐๐ อาดำ�บาติก พาอสี ะ๊ เดาละห์ • ๐๘ ๖๔๙๐ ๗๐๑๐ ๑๘ ถนน ผงั เมือง ๖ ต�ำ บลสะเตง อำ�เภอเมอื ง จังหวดั ยะลา ๙๕๐๐๐ ๖๒

ผูป้ ระกอบการจงั หวดั นราธวิ าส กลุม่ บาติกบา้ นบาโง รอซเี ย๊าะ บนิ ดอเลาะ • ๐๘ ๑๓๒๘ ๐๘๑๑ ๙๖/๓ หมู่ ๑๑ บา้ นบาโง ตำ�บลลำ�ภู อำ�เภอเมอื ง จงั หวดั นราธวิ าส ๙๖๐๐๐ ๑ญ๔าดหามบู่ า๑ต๐ิกบา้ นนกิฮูบาู ลตีมำ�บะ๊ ลหไะพยรอีวาันแอว�ำ •เภ๐อ๘ตา๒ก๘ใ๒บ๗จงั ๓ห๐ว๐ดั ๖นราธวิ าส ๙๖๑๑๐ ๑อา่๐ว/ม๕ะถนนานวบปารตะชิกาสงเโครรสาะ•ห๐์ ๙ต�ำ ๘บ๐ลบ๑า๙งน๖า๙ค๕อ๒ำ�เภอเมอื ง จังหวดั นราธวิ าส ๙๖๐๐๐ ๖สุมถานตนรวางบศาว์ ติวิกัฒน์ ออ�ำ ดเภิศักอดส์ิไุ แหวงเโตกะ๊ลก• ๐๘ ๑๕๔๐ ๑๐๒๔ จังหวดั นราธวาิ ส ๙๖๑๒๐ กล่มุ อลั ฮามีน นุสรัตน์ อามะ • ๐๖๑๕๑๖ ๑๔๑๓ ๖๘ ถนนนราธวิ าส-ตากใบ ต�ำ บลลำ�ภู อำ�เภอเมอื ง จงั หวัดนราธิวาส ๙๖๐๐๐ กลมุ่ ผา้ มดั ย้อมมงั กิส ซนู ะห • ๐๘ ๐๗๐๓ ๙๖๐๐ หมู่ ๑ ต�ำ บลศรีสาคร อำ�เภอศรีสาคร จัหวัดนราธวิ าส ๙๖๒๑๐ ผู้ประกอบการจังหวัดสงขลา หาดใหญ่บาตกิ ชาญวิทย์ ดารามิตร • ๐๖ ๕๓๘๙ ๗๓๗๑ ๓๐๓ ถนนสามชยั ต�ำ บลหาดใหญ่ อำ�เภอหาดใหญ่ จงั หวดั สงขลา ๙๐๑๑๐ ๒สง๙ข๒ลาหบมาู่ ๑ติกถนนนสคุรศรใักนด์ิตศ�ำ ริ บโิ วลหบา่อรย•าง๐อ๘ำ�เ๑ภ๐อ๙เม๙อื ง๙๗จงั๓ห๓วัดสงขลา ๙๐๐๐๐ จเฟงั หอ่ื งวฟัดส้างบขาลตากิ จันทนา ธรรมโชติ • ๐๘ ๖๒๙๘ ๑๘๙๖ ก๕ล๓มุ่ ๓เททพท่ี า�ำบกาาตริกชุมชนแผถรนว้ นสทรา่ อ้เรยอื ซ้ิมต.เ•ท๐พ๘า ๖๔๘๒ ๔๘๕๘ ๙๐๑๕๐ อ.เทพา จ.สงขลา กลมุ่ กระเปา๋ ผ้าปาเตะ๊ และศิลปะมัดยอ้ มบ้านหัวควน ศริ ิมา โสระเนตร์ • ๐๘๖ ๒๙๓ ๒๖๙๘ ตำ�บลบ้านควน อ�ำ เภอนาทวี จงั หวดั สงขลา ๙๐๑๖๐ กล่มุ มดี ี ท่นี าทบั จันทิมา สขุ เมตตา • ๐๘ ๔๗๖๕ ๓๒๕๘ ๕๖ หมู่ ๑๑ หลงั เทศบาลต�ำ บลนาทบั ต�ำ บลนาทับ อำ�เภอจะนะ จังหวดั สงขลา ๙๐๑๓๐ ๖๓

64