วิจัยในชั้นเรียน เรือ่ ง การแกป ญหาในชัน้ เรียนโดยการสอนแบบรวมแรงรว มใจ เพือ่ ยกระดบั ผลสัมฤทธ์ทิ างการเรยี น ของนักเรียนชนั้ มัธยมศกึ ษาปท ่ี 3 วิชาวทิ ยาศาสตร เรอ่ื งปฏิกริ ิยาเคมี จัดทําโดย นางปวณี พ ร หยกสนิ พนู ทวี กลุมสาระการเรียนรู วิทยาศาสตรและเทคโนโลยี โรงเรียนราชประชานุเคราะห21 อาํ เภอแมล านอ ย จังหวัดแมฮ อ งสอน สํานกั บรหิ ารงานการศึกษาพิเศษ
คํานาํ เอกสารงานวิจัยฉบบั น้ีจัดทําขึ้นเพอื่ เปนสวนหนึ่ง ในงานวิจยั ชั้นเรียนของการเรียนการสอนในรายวิชาของ นักเรยี น ซ่ึงงานวจิ ยั ชิ้นน้ีไดถ ูกพัฒนาขึน้ เพ่อื พฒั นาปรับปรุงการเรยี นการสอนในโรงเรียนใหดยี ิง่ ขน้ึ จากปญหาการเรียนการสอนในหองเรียนท่ีครูผูสอนไดพบเจอพบวา ปญหาการเรียนรูของนักเรียนเน่ือง ดวยความไมรับผิดชอบของนักเรียนและวุฒิภาวะ ทําใหผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนตํ่า และนักเรียนเกิดความเบ่ือ หนายในการเรียนในรายวิชา ครูผูสอนจึงไดใชเทคนิคการเรียนการสอนท่ีเหมาะสมในการแกปญหาดังกลาวหวัง เปน อยา งยิง่ วา จะเปนเอกสารทีก่ อใหเกดิ ประโยชนต อผอู า นทกุ ทาน นางปวีณพ ร หยกสนิ พนู ทวี ผจู ดั ทาํ
สารบญั เรอื่ ง หนา บทที่ 1 บทนํา 6 บทท่ี 2 เอกสารและทฤษฎที ่เี ก่ยี วของ 12 บทที่ 3 การดําเนนิ งาน 41 บทที่ 4 ผลการดาํ เนนิ งาน 49 บทที่ 5 สรปุ ผลการดาํ เนนิ 52 บรรณานุกรม 54
บทคดั ยอ การศึกษาคร้ังนี้มีวัตถุประสงคดังนี้ 1) เพื่อพัฒนาชุดการเรียนการสอนใหมีประสิทธิภาพตามเกณฑ ตรง กับ มาตรฐานท่กี ําหนดไว 80/80 2) เพื่อศกึ ษาผลสัมฤทธิท์ างการเรียนท่ไี ดรับจากการจัดการเรยี นรูโดยใชชุดการ เรียนสาํ เร็จรูปท้ังกอนเรียน และหลังเรยี น 3) เพื่อยกระดับคุณภาพผูเรียนใหเปนผูท่ีมีความสุข กาวทันตอ โลกยุค ใหม และสามารถปรับตวั ใหเ ขา กับสภาพสงั คมที่ตนเองอยู เครื่องมือท่ีใชในการวิจัยชุดกิจกรรมการเรียน ไดแก แบบทดสอบกอนเรียนและหลังเรียน ตลอดจนชุด กิจกรรมและแบบฝกหัดตางๆ แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน แบบสังเกตพฤติกรรมนักเรียน และแบบ ประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงคของนักเรียน คาสถิติ ที่ใชในการวิเคราะหไดแก คารอยละ คาเฉล่ีย สว นเบ่ยี งเบนมาตรฐาน (S.D.) และคา (t-test แบบ Dependent) จากการศึกษาการเรียนการสอนแบบรวมแรงรวมใจเพื่อยกระดับผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนรวมถึงปรับ พฤติกรรมนักเรียนที่ขาดความรับผดิ ชอบในการเรียนของชั้นเรยี น จากการสังเกตนักเรยี นกอนการใชการสอนแบบ STAD มีคาคะแนนเฉลี่ยของการทดสอบผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนอยูท่ี 11.50 คะแนน แตหลังจากการใชการสอน แบบ STAD ทําใหคะแนนเฉล่ียอยูท่ี 14.83 คะแนน ซึ่งเพ่ิมขึ้น 3.33 คะแนน คิดเปนรอยละที่เพ่ิมขึ้น 38.33% และมีสวนเบี่ยงเบนมาตรฐานของคะแนนสอบเทากับ 1.82 ซึ่งลดลงจากเดิม 0.26 ทําใหขอมูลท่ีไดมีการกระจาย ตัวที่ลดลงแสดงถึงคุณภาพของขอมูลท่ีดี ผูเรียนมีคะแนนเกาะกลุมใกลเคียงกันมากข้ึนสงผลตอการพัฒนาการ เรยี นในดานอน่ื ๆ ซ่งึ จะทําใหส อนทกั ษะตา งๆ ไดงา ยขึ้น *******************************************
กติ ติกรรมประกาศ รายงานการวิจัยชั้นเรียนฉบับนี้ เปนการวิจัยเชิงพัฒนาเพ่ือพัฒนาการเรียนการสอนของนักเรียนช้ัน มัธยมศึกษาปท่ี 3 สําเร็จลุลว งไดดวยคณะครู ผูเ ชีย่ วชาญ และผูอํานวยการโรงเรียน ท่ีกรณุ าใหคําปรึกษาพรอ มทั้ง ชว ยเหลือ แนะนําตรวจสอบ แกไขขอบกพรอ งตางๆ ผูรายงานขอขอบพระคณุ เปนอยา งสงู ขอขอบคุณคณะ ครู นักเรยี นในโรงเรยี นทุกคน ที่ใหค วามรว มมือในการเก็บรวบรวมขอมูลในการพฒั นาการจดั การเรียนรสู ูงานวิจัย ในครงั้ น้ีดวยดี คุณคาและประโยชนของรายงานฉบับนี้ ผูรายงานขอมอบเปนเคร่ืองแสดงความกตัญู ตอบิดา มารดา ที่ใหการศึกษา อบรมส่ังสอน ใหมีสติปญญาและคุณธรรมท้ังหลาย อันเปนเคร่ืองมือนําไปสูความสําเร็จในชีวิต ของผรู ายงาน นางปวณี พ ร หยกสินพนู ทวี ผูจัดทาํ
บทที่ 1 บทนาํ ความเปน มาและความสาํ คญั การเรียนการสอนในรายวิชาวิทยาศาสตรของนักเรียนในหองเรียน ในชวงเดือนธันวาคม 2563 พบวานักเรียน มีความรับผิดชอบตอการเรียนคอนขางนอย จึงทําใหมีผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนท่ีต่ําซึ่งกอใหเกิด ความเสียหายตอการเรียน จากการศึกษาเอกสารพบวา นวัตกรรมการสอนท่ีเนนผูเรียนเปนสําคัญหลายๆ อยางที่ ไดมีการสรางข้ึน เชน รูปแบบการสอนแบบรวมแรงรวมใจระหวางครูกับนักเรียน เปนการจัดการเรียนการสอนที่ เนน สภาพแวดลอมทางการเรียนใหกับผเู รียนเปน การผสมผสานระหวางทักษะการอยูร ว มกนั ในสังคมกับทักษะดา น เน้ือหาวิชาการตาง ๆ เขาดวยกันเปนอยางดี โดยใหผูเรียนไดอยูรวมกันเปนกลุมเปนกอน ไดชวยกันทํางานและ แลกเปลี่ยนความคิดเห็นสวนตัวซึ่งกันและกัน โดยแตละกลุมตองประกอบไปดวยผูเรียนที่มีความรูเปนตัวนําการ คิดและเปนผูควบคุมเพ่ือนไดหรือเพื่อนๆ ใหความไววางใจ ซึ่งความสามารถแตกตางกันจะใหผูเรียนท่ีเกง ชวยเหลือผูเรียนที่ออนไดสวนหนึ่ง และความสําเร็จของบุคคล คือความสําเร็จของกลุม ดังน้ันเพ่ือใหผูเรียนมี ความรบั ผิดชอบตอการเรยี นในรายวชิ าวิชามากยิ่งขึน้ หองเรียนบรรยากาศในช้ันเรียนมีสวนสําคัญในการสงเสริมความสนใจใครรูใครเรียนใหแกผูเรียน ชั้น เรียนที่มีบรรยากาศเต็มไปดวยความอบอุน ความเห็นอกเห็นใจ และความเอื้อเฟอเผ่ือแผตอกันและกัน ยอมเปน แรงจูงใจภายนอกที่กระตุนใหผูเรียนรักการเรียน รักการอยูรวมกันในช้ันเรียน และชวยปลูกฝงคุณธรรม จริยธรรม ความประพฤติอันดีงามใหแกนักเรียน นอกจากน้ีการมีหองเรียนท่ีมีบรรยากาศแจมใส สะอาด สวาง กวางขวาง พอเหมาะ มีโตะเกาอี้ท่ีเปนระเบียบเรียบรอย มีมุมวิชาการสงเสริมความรู มีการตกแตงหองใหสดใส ก็เปนอีกส่ิง หน่ึงท่ีสงผลทําใหผูเรียนพอใจมาโรงเรียน เขาหองเรียนและพรอมท่ีจะมีสวนรวมในกิจกรรมการเรียนการสอน ดังนั้น ผูเปนครูจึงตองมีความรูความเขาใจเกี่ยวกับความหมาย ความสําคัญ ประเภทของบรรยากาศ หลักการจัด บรรยากาศในชั้นเรียนและการจัดการเรียนรูอยางมีความสุข เพื่อพัฒนาผูเรียนใหมีลักษณะตามท่ีหลักสูตรได กําหนดไว ความหมายของการจัดบรรยากาศในช้ันเรียนการจัดบรรยากาศในชั้นเรียน หมายถึง การจัด สภาพแวดลอมในชั้นเรียนใหเอ้ืออํานวยตอการเรียนการสอน เพื่อชวยสงเสริมใหกระบวนการเรียนการสอนดําเนิน ไปอยางมีประสิทธิภาพ และชวยสรางความสนใจใฝรู ใฝศึกษา ตลอดจนชวยสรางเสริมความมีระเบียบวินัยใหแก ผูเรียนดวยหลักสตู รการศึกษาขั้นพืน้ ฐานฉบับปจจุบัน มงุ หวังใหผูเรียนเปนคนดี คนเกง มีสุขภาพอนามัยที่สมบูรณ ท้ังดานรางกายและจิตใจ ทํางานและอยูรวมกับผูอ่ืนไดอยางมีความสุขครูจึงเปนบุคคลที่สําคัญอยางย่ิงที่จะตอง
สรางบรรยากาศใหผูเรียนไดเกิดการเรียนรูอยางมีความสุขความหมายของการสรางบรรยากาศการเรียนรูอยางมี ความสุขบรรยากาศการเรียนรูอยางมีความสุข คือ การจัดสภาพการเรียนการสอนใหมีบรรยากาศที่ผอนคลาย นกั เรียนรูสกึ เปนอิสระ ไดเ รียนรูโดยวิธีการตา งๆ อยางหลากหลาย ครูยอมรับความแตกตา งระหวางบคุ คลและเปด โอกาสใหผูเรียนไดพัฒนาตนเองอยางเต็มศักยภาพ ความสําคัญของการสรางบรรยากาศการเรียนรูอยางมีความสุข ใหผูเรียนไดเรียนรูอยางมีความสุข กอใหเกิดประโยชนตอผูเรียนทั้งปจจุบันและอนาคต การเรียนรูอยางมีความสุข พระธรรมปฎก ไดจ ัดแบบของการเรียนรูอ ยางมีความสุขไว 2 แบบคอื 1. ความสุขที่อาศัยปจจัยภายนอก เปนความสุขท่ีเกิดจากสภาพแวดลอม คือมีกัลยาณมิตร เชนครู อาจารย เปนผูสรางบรรยากาศแหงความรัก ความเมตตา และชวยใหสนุก ซ่ึงตองระวังเพราะถาควบคุมไมดี ความสุขแบบนี้จะทําใหนักเรียนออนแอลง ยิ่งถากลายเปนการเอาใจ หรือตามใจ จะย่ิงออนแอลงไปทําใหเกิด ลักษณะพงึ่ พา 2. ความสุขที่เกิดจากปจจัยภายใน เปนความสุขท่ีเกิดจากภายในตัวผูเรียนเอง ซ่ึงเปนอิสระ ไมตองพึ่ง ผอู ืน่ กลา วคือ ผูเรียนเกิดนิสัยใฝรู ใฝเ รียน ใฝส รางสรรค และมีความสุขจากการสนองความใฝร ู ความสุขแบบน้ีทํา ใหค นเขม แขง็ เขาจะมคี วามสุขเม่อื ไดเรยี นรู เมือ่ ยิ่งทําก็ย่ิงมีความสขุ และยิ่งมีความเขมแขง็ ดังน้ัน การสรางบรรยากาศใหเกิดการเรียนรูอยางมีความสุขจึงควรมุงสรางความสุขจากปจจัยภายใน โดยมีปจ จัยภายนอกเปน องคป ระกอบนาํ ทาง กจ็ ะชวยพัฒนานกั เรียนใหเปนผรู กั การเรยี นรอู ยา งแทจ ริง พระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. 2542 ซงึ่ เปนกฎหมายหลกั ทางดานศึกษาฉบับแรกของประเทศ ไทยที่ประชาชนไดมีสวนรวมในการแสดงความคิดเห็นและใหขอมูลอยางกวางขวาง เพ่ือกําหนดเนื้อหาสาระตางๆ เก่ียวกับการจัดการศึกษาของประเทศ อันสงผลกระทบที่สําคัญในการจัดการเปล่ียนแปลงการจัดการศึกษาของ ชาติอยางมาก โดยในการจัดการศึกษายึดหลักวาผูเรียนสําคัญที่สุด มุงเนนใหผูเรียนไดพัฒนาตามธรรมชาติ ความ สนใจและเต็มศักยภาพ เนนความรูคูคุณธรรม กระบวนการเรียนรู และการบูรณาการความรู ความสัมพันธ ระหวางตนเองกับสังคมเพื่อพัฒนาทักษะดานตางๆ ท่ีจําเปนสําหรับการประกอบอาชีพและการดํารงชีวิตอยางมี ความสุข กําหนดใหสถานศึกษาใชวิธีการที่หลากหลายในการประเมินผลผูเรียน และการพัฒนากระบวนการเรียน การสอนทม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพ ดวยเหตุน้ีผูสอนจึงเลือกวิธีการสอนแบบรวมแรงรวมใจ โดยใชรูปแบบ STAD เพ่ือนํามาปรับพฤติกรรม ความรบั ผิดชอบ และยกระดับผลสัมฤทธท์ิ างการเรยี นของนักเรียน ซ่ึงจะเปน แนวทางในการพัฒนาผูเรียนไดอ ยาง ยั่งยืนตามหลักการของยุทธศาสตรชาติท่ีไดวางไว และเปนแนวทางในการเรียนรูข องนักเรียนที่ดีอีกรูปแบบหน่ึงซ่ึง สามารถนําไปประยกุ ตใ ชก ับการเรียนไดอยางย่งั ยนื
วัตถปุ ระสงคของการวจิ ยั 1. เพื่อพัฒนาผลสมั ฤทธทิ์ างการเรียนของนกั เรียนระดบั มัธยมศึกษาปท ่ี 3 วิชาวทิ ยาศาสตร จาํ นวน 89 คน เร่ืองปฏิกิริยาเคมี 2. เพือ่ เปรียบเทียบผลสมั ฤทธท์ิ างการเรียนกอนเรยี นและหลังเรยี นในรายวชิ าดว ยรูปแบบการสอนแบบ ปกติและการสอนโดยใชว ธิ ี STAD สมมติฐานของการวจิ ัย การเรียนการสอนแบบรวมแรงรวมใจ โดยใชวิธี STAD จะมีผลตอผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนแตกตาง จาก การเรยี นแบบปกตขิ องนกั เรียน ขอบเขตของการวจิ ัย ประชากร นกั เรยี นชนั้ มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 3 วชิ าวทิ ยาศาสตร จาํ นวน 89 คน กลุมตวั อยาง นกั เรียนชัน้ มัธยมศึกษาปท ี่ 3/1 วชิ าวทิ ยาศาสตร จาํ นวน 30 คน ตวั แปรที่ใชใ นการวิจยั ตัวแปรอสิ ระ (Independent Variables) ไดแ ก การเรียนการสอนแบบรวมแรงรว มใจ โดย ใชวิธี STAD ตัวแปรตาม (Dependent Variables) ไดแก ผลสัมฤทธทิ์ างการเรยี นวิชาวิทยาศาสตร เน้ือหาทใี่ ชใ นการวจิ ัย เนอื้ หาท่ีใชใ นการวิจัยครั้งนี้ ไดแก บทเรียนเร่อื งปฏกิ ริ ยิ าเคมี ใบงาน ใบความรู แบบทดสอบ วชิ าวทิ ยาศาสตร ช้นั มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 3 เคร่ืองมอื ในการวิจยั 1. รูปแบบการสอนแบบรวมแรงรวมใจ โดยวิธี STAD 2. แผนการจัดการเรียนรู ใบงาน แบบฝก ทกั ษะ 3. แบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธิท์ างการเรียน 4. แบบสงั เกตพฤติกรรมความรบั ผิดชอบ
ระยะเวลาการดําเนนิ งานวจิ ยั เดือนสงิ หาคม – เดือนกันยายน ของภาคเรยี นที่ 2 ปการศึกษา 2563 นิยามศพั ทเ ฉพาะ ผลสมั ฤทธิท์ างการเรียน หมายถึง ความสามารถในการเรยี นของนักเรียน ในรายวชิ า ซงึ่ วดั ไดจ ากคะแนน จากการทําแบบทดสอบกอนและหลังเรียน แบบทดสอบยอยในแตละหัวขอ แบบประเมินการ ปฏิบัติการทดลอง และแบบประเมินการนาํ เสนอผลงานหนาชั้นเรยี น ความสามารถในการทํางานรวมกับผูอื่นได หมายถึง พฤติกรรมการเรียนในการทํางานกลุม ไดแก การชวยเหลือกลุม มีความรับผิดชอบ การแสดงความคิดเห็น รับฟงความคิดเห็น และสามารถระบุบทบาท หนาท่ี ของตนเองในการทํางานรวมกับเพ่ือนในกลุมได ต้ังแตวางแผนการทํางาน การดําเนินตามแผนที่วางไว ตลอดจน การนําเสนอผลงาน ซึ่งสามารถตรวจสอบได โดยการสัมภาษณ แบบประเมินตนเองและเพ่ือนในกลุม ในการ ทํางานเปน กลุม และแผนภาพสังคมมิติ การเรียนแบบรวมแรงรวมใจ STAD หมายถึง วิธีการเรียนท่ีสงเสริมนักเรียนไดรวมมือกันในการเรียน เพื่อชวยใหเกิด การเรียนรูและสามารถทํางานรวมกับผูอื่นอยางมีความสุข โดยเนนรูปแบบการตอบทเรียน (Jigsaw) และ การศึกษาคนควาเปนกลุม (Group Investigation) ท่ีมีการประเมินท้ังดานปริมาณและคุณภาพ โดยใหผ เู รียนมสี ว นรว มในการประเมนิ ดว ย แบบฝกทักษะ หมายถึง สื่อหรือเอกสารการเรียนประเภทหน่ึง ที่ผูวิจัยสรางข้ึนเพื่อใหนักเรียนฝกปฏิบัติ เพ่ือใหเกิดความรู ความเขาใจและทักษะเพ่ิมข้ึน เพื่อพัฒนาทกั ษะในดานหนึ่งๆ ท่ีผูวิจัยตองการศึกษาพัฒนาการ ใหกับนักเรยี น และเรียงลําดับจากงายไปหายาก โดยเนน การฝกทักษะตามกระบวนการทไ่ี ดก ําหนดไวและสามารถ นําไปใชไ ดใ นชวี ิตประจําวนั ประสิทธิภาพของแบบฝกทักษะ หมายถึง อัตราสวนระหวางคารอยละของคาเฉล่ียจาก การปฏิบัติ กิจกรรมระหวางเรียน โดยใชแบบฝกทักษะกับคารอยละของคะแนนที่ไดจากการทําแบบทดสอบหลังเรียน โดยใช ประสิทธิภาพ 80/80 เปนเกณฑตดั สนิ 80 ตัวแรก หมายถึง ประสิทธิภาพของกระบวนการโดยพิจารณาจากรอยละของคะแนนเฉล่ียของ นักเรยี นจากการเรียนโดยใชแบบฝก ทักษะการอา นจับใจความ 80 ตัวหลัง หมายถึง ประสิทธิภาพของผลผลิตโดยพิจารณาจากรอยละของคะแนนเฉลี่ยจาก แบบทดสอบหลังเรยี น ของนักเรียนหลงั เรียนทุกแผนโดยมีคะแนนเฉลย่ี รอ ยละ 80 ข้นึ ไป
กรอบแนวคดิ ในการวิจัย ตวั แปรตาม ตัวแปรตน นกั เรียนมผี ลสมั ฤทธิท์ างการเรยี นทดี่ ีข้นึ และมคี า ผา นเกณฑม าตรฐาน การเรยี นการสอนแบบรว มแรงรว ม ใจ โดยใชวิธี STAD ประโยชนท ี่คาดวา จะไดร ับ 1. นักเรยี นชั้นมัธยมศกึ ษาปท่ี 3 มีผลสมั ฤทธิท์ างการเรยี นใฝร ู ใฝเ รยี น และมีทกั ษะทางวชิ าการสูงขน้ึ 2. การเรียนแบบรว มแรงรวมใจ STAD และแบบฝกทกั ษะทางวิชาการ สงเสรมิ ใหน ักเรยี นใชเวลาวา งใหเปน ประโยชน เปนเคร่ืองมือในการแสวงหาความรู เปนประโยชนตอครูผูสอน ซ่ึงสามารถนําไปใชในการพัฒนาการเรียน การสอนใหม คี ณุ ภาพไดอยางตอเนอ่ื ง รปู แบบการวจิ ัย (Research Design) รูปแบบการวิจัยที่เหมาะสม จะชวยปองกัน หรือลดอคติ หรือความคลาดเคลื่อนอยางมีระบบ (systematic error) อันอาจจะเกิดขึ้น จากการวิจัยได รูปแบบการวิจัย เปรียบเสมือนโครงสรางของบาน จะมี ลักษณะอยางไร ขึ้นกับคําถาม และวัตถุประสงคของการวิจัย สวนระเบียบวิธีวิจัย (research methodology) เปรียบเสมือนการตกแตงภายใน ซ่ึงจําเปนตองสอดคลองกับโครงสรางของบาน (design) ดังนั้น ในการเขียนโครง รา งการวจิ ยั จึงจาํ เปน ตอ ง กําหนดรปู แบบการวิจยั ท่ีเหมาะสม การจําแนกรูปแบบการวิจัย ตามวิธีการดําเนินการวิจัย สามารถแบงการวิจัยไดเปน 2 รูปแบบใหญ ๆ คือ การวิจัยโดยการสังเกต (observational research) และการวิจัยเชิงทดลอง (experimental research) ขึ้นอยู กับวา ตัวแปรอิสระ ซ่ึงอาจไดแก ปจจัยเสี่ยง (risk factor หรือ exposure) หรือส่ิงที่เราตองการประเมิน หรือ ทดสอบ (เชน ยา วธิ ีการรกั ษา โครงการตาง ๆ) ซ่ึงเรียกวา \"ส่ิงแทรกแซง\" (intervention) นัน้ ผูวิจัยเปนผูกาํ หนด (assign) ใหกับตัวอยางที่นํามาศึกษา หรือตัวอยางที่นํามาศึกษานั้น ไดรับปจจัยเสี่ยงน้ันอยูแลว ในชีวิตประจําวัน หรือไดรับอยูแลว ตามธรรมชาติ (ที่เรียกวา natural exposure) โดยท่ีผูวิจัย ไมไดเขาไปควบคุม หรือแทรกแซง
แตอ ยา งใดการวิจยั ใดก็ตาม ทผี่ ูวจิ ัยมีการ กาํ หนดปจ จยั เสีย่ ง หรือกาํ หนดสิ่งแทรกแซง ใหก บั ตัวอยางทนี่ าํ มาศกึ ษา แลวติดตามดูผล ท่ีจะเกิดขึ้นในอนาคต การวิจัยชนิดนี้ เรียกวา การวิจัยเชิงทดลอง ซึ่งสามารถปรับปรุงเนื้อหาให กลายเปน วิจัยเชิงพฒั นาในท่สี ดุ การเลือกรูปแบบการวิจัยที่เหมาะสมน้ัน ขึ้นอยูกับคําถาม หรือปญหาการวิจัย ท่ีตองการหาคําตอบ ใน การศึกษา เพื่อแสวงหา คําตอบของคําถาม ควรประกอบไปดวย กระบวนการศึกษาที่ครบวงจร โดยเริ่มต้ังแต การศึกษาขนาดของปญหา วามีมากนอยเพียงใด (ศึกษาเกี่ยวกับทุกข) เมื่อทราบวาโรคน้ันเปนปญหา ข้ันตอไปก็ คือการศึกษา ตนเหตุของปญหา (สมมุทัย) การศึกษาหาตนเหตุของปญหา ทําใหสามารถกําหนดกลยุทธ ในการ แกป ญ หา (นโิ รธ) และขั้นตอ ไปกค็ ือ การเลอื กแนวทางแกไ ขปญหา ภาพท่ี 8 ลําดับข้นั ตอนของวธิ ีการคดิ วิเคราะหเ พอื่ แกป ญหา
บทท่ี 2 หลักการ แนวคดิ และทฤษฎที ่เี กีย่ วของ การศึกษาคน ควา ครั้งนผี้ ูศกึ ษาคนควาไดศึกษาเอกสารที่เก่ียวของกับการศกึ ษาคน ควา โดย เรียงลําดับตาม หวั ขอดังตอ ไปน้ี 1. ผลสมั ฤทธิท์ างการเรียน 2. ความหมายของจดุ ประสงคก ารเรียนรู 3. พฤติกรรมทคี่ าดหวงั ทางดานสตปิ ญ ญา 4. การสอนรปู แบบตา งๆ 5. การวัดผลประเมนิ ผล 6. การเรียนแบบรว มแรงรว มใจ STAD 7. งานวิจัยที่เก่ยี วขอ ง 1. ผลสัมฤทธท์ิ างการเรยี น ความหมายของผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี น ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเปนความสามารถของนักเรียนในดานตางๆ ซ่ึงเกิดจากนักเรียนไดรับ ประสบการณจากกระบวนการเรียนการสอนของครู โดยครูตองศึกษาแนวทางในการวัดและประเมินผล การสราง เคร่อื งมอื วดั ใหมีคณุ ภาพนนั้ ไดม ีผใู หค วามหมายของผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนไวด งั นี้ สมพร เช้ือพันธ (2547) สรุปวา ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาคณิตศาสตร หมายถึงความสามารถ ความสําเร็จและสมรรถภาพดานตางๆของผูเรียนท่ีไดจากการเรียนรูอันเปนผลมาจากการเรียนการสอน การฝกฝน หรอื ประสบการณข องแตล ะบุคคลซ่งึ สามารถวัดไดจ ากการทดสอบดว ยวธิ กี ารตางๆ พิมพันธ เดชะคุปต และพเยาว ยินดีสุข (2548) กลาววา ผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนหมายถึงขนาดของ ความสําเรจ็ ทีไ่ ดจากกระบวนการเรียนการสอน ปราณี กองจินดา (2549) กลาวา ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน หมายถึง ความสามารถหรือผลสําเร็จท่ีไดรับ จากกิจกรรมการเรียนการสอนเปนการเปล่ียนแปลงพฤติกรรมและประสบการณเรียนรูทางดานพุทธิพิสัย จิตพิสัย และทักษะพิสัย และยังไดจําแนกผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนไวตามลักษณะของวัตถุประสงคของการเรียนการสอนที่ แตกตางกนั
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช (2546) ใหความหมายวา การวัดผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนเปนการวัด ความสําเร็จทางการเรียน หรือวัดประสบการณทางการเรียนที่ผูเรียนไดรับจากการเรียนการสอน โดยวัดตาม จดุ มุง หมายของการสอนหรือวดั ผลสาํ เร็จจากการศึกษาอบรมในโปรแกรมตา ง ๆ ไพโรจน คะเชนทร (2556) ใหคําจํากัดความผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวา คือคุณลักษณะ รวมถึงความรู ความสามารถของบุคคลอันเปนผลมาจากการเรียนการสอน หรือ มวลประสบการณท้ังปวงท่ีบุคคลไดรับจากการ เรียนการสอน ทําใหบุคคลเกิดการเปล่ียนแปลงพฤติกรรมในดานตางๆ ของสมรรถภาพทางสมอง ซ่ึงมีจุดมุงหมาย เพื่อเปนการตรวจสอบระดับความสามารถสมองของบุคคลวาเรียนแลวรูอะไรบาง และมีความสามารถดานใดมาก นอยเทาไร ตลอดจนผลท่ีเกิดขึ้นจากการเรียนการฝกฝนหรือประสบการณตางๆ ทั้งในโรงเรียน ที่บาน และ ส่ิงแวดลอ มอ่นื ๆ รวมทงั้ ความรูสึก คานยิ ม จริยธรรมตางๆ ก็เปน ผลมาจากการฝก ฝนดว ย ดังน้ันจึงสรุปไดวาผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน หมายถึง ผลที่เกิดจากกระบวนการเรียนการสอนที่จะทําให นักเรียนเกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม และสามารถวดั ไดโดยการแสดงออกมาทั้ง 3 ดาน คือ ดานพุทธิพิสัย ดาน จิตพิสัย และดานทักษะพิสัย การวดั ผลสมั ฤทธิ์ทางการเรียน การวัดผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนมีความจําเปนตอการเรียนการสอน หรือการตัดสินผลการเรียน เพราะเปน การวัดระดับความสามารถในการเรียนรูของบุคคลหลังจากท่ีไดรับการฝกฝน โดยอาศัยเครื่องมือประเภท แบบทดสอบวัดผลสมั ฤทธิซ์ ึ่งเปนเครอ่ื งมือท่นี ยิ มมากท่ีสดุ การวดั ผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนตามแนวคดิ ของ Bloom (1982) ถือวา สิ่งใดก็ตาม ท่มี ีปริมาณอยจู ริงส่ิงน้ัน สามารถวัดได ผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนก็อยูภายใตกรอบแนวคิดดังกลาว ซ่ึงผลการวัดจะเปนประโยชนในลักษณะ ทราบและประเมินระดับความรู ทักษะและเจตคติของนักเรียน และระดับความรูความสามารถตามแนวคิดของ Bloom มี 6 ระดบั ดงั นี้ 1) ความจํา คือ สามารถจําเรื่องตาง ๆ ได เชน คําจํากัดความสูตรตาง ๆ วิธีการ เชน นักเรียนสามารถ บอกช่ือสารอาหาร 5 ชนดิ ได นักเรยี นสามารถบอกชอื่ ธาตุท่เี ปน องคป ระกอบของโปรตีนไดค รบถวน 2) ความเขา ใจ คือ สามารถแปลความ ขยายความ และสรปุ ใจความสาํ คัญได 3) การนาํ ไปใช คือ สามารถนาํ ความรู ซงึ่ เปน หลกั การ ทฤษฎี ฯลฯ ไปใชใ นสภาพการณท่ีตา งออกไปได 4) การวิเคราะห คือ สามารถแยกแยะขอมูลและปญหาตาง ๆ ออกเปนสวนยอยเชน วิเคราะห องคประกอบ ความสัมพนั ธ หลกั การดําเนนิ การ
5) การสังเคราะห คือ สามารถนําองคประกอบ หรือสวนตาง ๆ เขามารวมกันเปนหมวดหมูอยางมี ความหมาย 6) การประเมินคา คือ สามารถพิจารณาและตัดสินจากขอมูล คุณคาของ หลักการโดยใชมาตรการท่ีผูอื่น กาํ หนดไวห รอื ตัวเองกาํ หนดข้ึน เยาวดี วิบูลยศรี (2540) ไดกลาวถึงขอตกลงเบ้ืองตนที่ควรคํานึงถึงในการสรางแบบทดสอบผลสัมฤทธิ์ไว ดงั นี้
1) เนื้อหา หรือทักษะภายในขอบเขตท่ีครอบคลุมในแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิน้ัน จะตอง สามารถจํากัดอยูในรูปของพฤติกรรม ซง่ึ มีความเฉพาะเจาะจงในลักษณะท่จี ะสื่อสารไปยังบุคคลอืน่ ได ถา เปาหมายทางการศึกษาไมสามารถจํากัดอยูในรูปของพฤติกรรมแลว ยอมไมสามารถท่ีจะวัดไดในลักษณะ ของผลสมั ฤทธ์ิไดอยางชดั เจน 2) ผลิตผลที่แบบทดสอบวัดผลสมั ฤทธว์ิ ัดนั้น จะตองเปน ผลิตผลเฉพาะท่ีเกิดขึ้นจากการเรียนการ สอนตามวัตถปุ ระสงคท่ีตองการเทาน้นั จะวดั ผลผลิตผลอยางอนื่ ไมไ ด 3) ผลสัมฤทธ์ิหรือความรูตาง ๆ ท่ีแบบทดสอบผลสัมฤทธิ์วัดไดน้ัน ถาจะนําไปเปรียบเทียบกัน แลว ผูเ ขา สอบทกุ คนจะตอ งมโี อกาสไดเรยี นรใู นเร่ืองนัน้ ๆ เทา เทียมกนั แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรยี น สมบูรณ ตันยะ (2545) ไดใหความหมายวา แบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธ์ทิ างการ เรียนเปนแบบทดสอบที่ใช สําหรับวัดพฤติกรรมทางสมองของผูเรียนวามีความรู ความสามารถใน เร่ืองท่ีเรียนรูมาแลว หรือไดรับการฝกฝน อบรมมาแลวมากนอยเพียงใด สวน พิชิต ฤทธิ์จรูญ (2544) กลาววา แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเปน แบบทดสอบท่ีใชวัดความรู ทักษะ และความสามารถทางวิชาการที่ผูเรียนไดเรียนรูมาแลว วา บรรลุผลสําเร็จตาม จุดประสงคท่กี าํ หนดไวเพียงใด พิชิต ฤทธ์ิจรูญ (2545) กลาววา แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน หมายถึงแบบทดสอบท่ีใชวัด ความรู ทักษะ และความสามารถทางวิชาการทีน่ ักเรียนไดเ รียนรมู าแลววาบรรลุผลสําเรจ็ ตามจดุ ประสงคทีก่ ําหนด ไวเพียงใด สิริพร ทิพยคง (2545) กลาววา แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน หมายถึงชุดคําถามท่ีมุงวัด พฤติกรรมการเรียนของนักเรียนวามีความรู ทักษะ และสมรรถภาพดานสมองดานตางๆ ในเรื่องท่ีเรียนรูไปแลว มากนอยเพียงใด สมพร เชื้อพันธ (2547) กลาววา แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน หมายถึงแบบทดสอบหรือชุด ของขอสอบท่ีใชวัดความสําเร็จหรือความสามารถในการทํากิจกรรมการเรียนรูของนักเรียนท่ีเปนผลมาจากการจัด กจิ กรรมการเรยี นการสอนของครูผูส อนวาผานจุดประสงคก ารเรยี นรูท ีต่ ้ังไวเพยี งใด ดังนั้นสรุปไดวา แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน คือแบบทดสอบที่ใชวัดความรู และทักษะ ความสามารถจากการเรยี นรใู นอดีตหรอื ในสภาพปจจุบันของแตละบคุ คล
ประเภทของแบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธิ์ทางการเรียน ไพโรจน คะเชนทร (2556) ไดจัดประเภทของแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน แบงออกเปน 2 ประเภท คือแบบทดสอบที่ครูสรางข้ึนเอง (Teacher made tests) และแบบทดสอบมาตรฐาน (Standardized tests) ซ่ึงทั้ง 2 ประเภทจะถามเนื้อหาเหมือนกัน คือถามส่ิงที่ผูเรียนไดรับจากการเรียนการสอนซึ่งจัดกลุม พฤติกรรมได 6 ประเภท คือ ความรู ความจํา ความเขาใจ การนําไปใช การวิเคราะห การสังเคราะห และการ ประเมนิ 1. แบบทดสอบท่ีครูสรางขึ้นเปนแบบทดสอบท่ีครูสรางขึ้นเองเพื่อใชในการทดสอบผูเรียนในช้ันเรียน แบงเปน 2 ประเภท คือ 1.1 แบบทดสอบปรนัย (Objective tests) ไดแก แบบถูก – ผิด (True-false) แบบจับคู (Matching) แบบเติมคําใหสมบูรณ (Completion) หรือแบบคําตอบสั้น (Short answer) และแบบ เลอื กตอบ (Multiple choice) 1.2 แบบอัตนัย (Essay tests) ไดแก แบบจํากัดคําตอบ (Restricted response items) และ แบบไมจ าํ กัดความตอบ หรือ ตอบอยางเสรี (Extended response items) 2. แบบทดสอบมาตรฐาน (Standardized tests) เปนแบบทดสอบท่ีสราง โดยผูเช่ียวชาญท่ีมีความรูใน เน้ือหา และมีทักษะการสรางแบบทดสอบ มีการวิเคราะหหาคุณภาพของแบบทดสอบ มีคําชี้แจงเก่ียวกับการ ดําเนินการสอบ การใหคะแนนและการแปลผล มีความเปนปรนัย (Objective) มีความเท่ียงตรง (Validity) และ ความเช่ือมั่น (Reliability) แบบทดสอบมาตรฐาน ไดแก California Achievement Test, Iowa Test of Basic Skills, Standford Achievement Test และ the Metropolitan Achievement tests เปนตน สว นพวงรตั น ทวรี ัตน (2543) ไดจ ดั ประเภทแบบทดสอบไว 3 ประเภท ดังน้ี 3. แบบปากเปลา เปนการทดสอบท่ีอาศัยการซักถามเปนรายบุคคล ใชไดผลดีถามีผูเขาสอบจํานวนนอย เพราะตองใชเ วลามาก ถามไดละเอียด เพราะสามารถโตตอบกันได 4. แบบเขียนตอบ เปนการทดสอบที่เปลี่ยนแปลงมาจากการสอบแบบปากเปลา เน่ืองจากจํานวนผูเขา สอบมากและมีจํานวนจาํ กดั แบง ไดเปน 2 แบบ คือ 1. แบบความเรียง หรืออัตนัย เปนการสอบท่ีใหผูตอบไดรวบรวมเรียบเรียงคําพูดของตนเองใน การแสดงทัศนคติ ความรสู ึก และความคิดไดอยางอิสระภายใตหัวเรื่องที่กาํ หนดให เปนขอสอบที่สามารถ วัดพฤติกรรมดานการสังเคราะหไดอยางดี แตมีขอเสียที่การใหคะแนน ซึ่งอาจไมเที่ยงตรง ทําใหมีความ เปน ปรนยั ไดย าก
2. แบบจํากดั คําตอบ เปนขอสอบ ทีม่ ีคําตอบถูกใตเงื่อนไขท่ีกําหนดใหอยางจํากัด ขอสอบแบบน้ี แบง ออกเปน 4 แบบ คือ แบบถกู ผดิ แบบเตมิ คาํ แบบจับคู และแบบเลอื กตอบ 5. แบบปฏิบัติ เปนการทดสอบที่ผูสอบไดแสดงพฤติกรรมออกมาโดยการกระทําหรือลงมือปฏิบัติจริงๆ เชน การทดสอบทางดนตรี ชางกล พลศกึ ษา เปนตน สรุปไดวา แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน แบงได 2 ประเภท คือ แบบทดสอบมาตรฐาน ซ่ึงสราง จากผูเชี่ยวชาญดานเน้ือหาและดานวัดผลการศึกษา มีการหาคุณภาพเปนอยางดี สวนอีกประเภทหนึ่ง คือ แบบทดสอบท่ีครูสรางขึ้น เพ่ือใชในการทดสอบในชั้นเรียน ในการออกแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน คําศัพทเพ่ือการสื่อสาร ผูวิจัยไดเลือกแบบทดสอบที่ผูวิจัยสรางข้ึน แบบปฏิบัติ ในการวัดความสามารถในการนํา คาํ ศัพทไปใชในการส่อื สารดา นการการพูดและการเขียน และเลือกแบบทดสอบแบบเขียนตอบท่ีจํากัดคําตอบโดย การเลือกตอบจากตัวเลือกที่กําหนดให ในการวัดความรูความเขาใจความหมายของคําศัพท และการนําคําศัพทไป ใชในการฟงและการอาน การวางแผนการสรา งและการเลือกชนิดของแบบทดสอบใหเหมาะสมกบั เนื้อหา ในการสรางแบบทดสอบใหครอบคลุมเน้ือหาและสามารถวัดพฤติกรรมไดเหมาะสมกับเน้ือหา ควรมีการ สรางตารางวิเคราะหหลักสูตร (Developing the table of specifications) เพื่อเปนแนวทางในการสราง เหมือนกับการเขียนแบบสรางบาน ท่ีเรียกกันวา Test blueprint ตารางวิเคราะหหลักสูตรประกอบดวยหัวขอ เน้ือหา และวัตถุประสงคการเรียนรกู ับพฤตกิ รรมที่ตองการจะวดั การสรางตารางวิเคราะหหลักสูตรเร่ิมที่การสรางตาราง 2 มิติ คือแนวตั้งเปนพฤติกรรมท่ีตองการจะวัด ประกอบดวย ความจํา ความเขาใจ การนําไปใช การวิเคราะห การสังเคราะห และการประเมินคา สวนแนวนอน เปนหัวขอเน้ือหาหรือวัตถุประสงคการเรียนรู ซึ่งข้ึนอยูกับเนื้อหาและ/หรือวัตถุประสงคของวิชานั้น จากน้ันจึง กําหนดน้ําหนักของเนื้อหา พิจารณาจากความสําคัญของเน้ือหานน้ั ๆ โดยอาจกําหนดนํ้าหนักเปนรอ ยละ พรอมกับ กําหนดพฤติกรรมที่ตองการจะวัดและกําหนดความสําคัญ โดยพิจารณาจากจุดประสงคการเรียนรูควบคูไปกับ เนื้อหา สุดทายจึงกําหนดแบบทดสอบท่ีจะใชวัด เชน แบบถูกผิด แบบจับคู แบบเติมคํา แบบเลือกตอบ หรือแบบ อัตนยั เปนตน 2. ความหมายของจุดประสงคก ารเรียนรู จุดประสงคการเรียนรู คือ ขอความท่ีระบุคุณลักษณะการเรียนรูและความสามารถที่ครูตองการใหเกิด ขึน้ กับนักเรยี น หลงั จากท่ีนักเรียนไดผานกจิ กรรมการเรียนการสอนในเรือ่ ง หรอื บทหนึ่งๆแลว
ความสําคญั ของจุดประสงคก ารเรยี นการสอน จดุ ประสงคการเรียนรู เปนจุดหมายปลายทางของการเรียนการสอนท่ีไดแนวทางมาจากความคิดรวบยอด การเรยี นการสอน ดังน้ันจดุ ประสงคก ารเรียนการสอนจึงมคี วามสําคัญตอ การจัดการเรยี นการสอน ลกั ษณะของจดุ ประสงคก ารเรยี นการสอน จดุ ประสงคการเรียนการสอนแบงได 2 ระดบั คอื 1. จุดประสงคท่วั ไป เปนจุดประสงคที่มีความหมายกวางไมเฉพาะเจาะจง ไดแก จุดประสงคการเขียนหลักสูตร จุดประสงค ของแผนการศึกษาชาติ ซ่ึงมีคําที่เรียกแตกตางกันออกไป เชน จุดมุงหมาย ความมุงหมาย จุดหมาย วตั ถปุ ระสงค และผลการเรียนรทู ีค่ าดหวงั ตวั อยา งจดุ ประสงคข องหลักสูตร 1. เพอื่ ใหมนี สิ ยั ใฝห าความรแู ละมีความคดิ สรา งสรรค 2. เพ่อื ใหมีความรคู วามเขาใจและเห็นคุณคาในศิลปวัฒนธรรม 3. เพือ่ ปลูกฝงใหมคี วามภาคภมุ ิใจในความเปน ไทย 2. จุดประสงคเ ฉพาะ เปนจุดประสงคที่มีความหมายเฉพาะเจาะจง และเปนจดประสงคท่ีต้ังข้ึน เพ่ือแสดงใหเห็นอยางชัดแจง ตรวจสอบได ตวั อยา งเชน 1. นักเรยี นสามารถอธิบายถงึ ขอควรปฏิบตั ใิ นการฟง และพูดในโอกาสตา งๆได 2. นกั เรยี นสามารถเขียนแผนภมู แิ ทงได 3. นักเรียนสามารถบอกไดวาอาหารชนดิ ใดอยใู นหมวดหมูใดไดถ กู ตอ ง ๘ ชนดิ จุดประสงคเฉพาะจะชี้ใหเห็นส่ิงท่ีตองการจากการศึกษาอยางเฉพาะเจาะจงและเกี่ยวของกับเนื้อหาวิชา โดยตรง จุดประสงคการเรียนการสอนนอกจากจะแบงเปน 2 ระดับแลวดังกลาวแลวยังแบงตามลักษณะการ เรยี นรูได 3 ดา นดังน้ี พทุ ธพิสัย เปนจุดประสงคทางการศึกษาที่เก่ียวกับการเรียนรูทางดานปญ ญา คือ ความรคู วามเขาใจ การใชความคิด แบง ไดอ อกเปน 6 ระดบั คือ 1. ความรู หมายถึง ความสามารถในการจําเน้ือหาความรู และระลึกไดเมื่อตองการนํามาใช ความรูท ี่เก่ียวกบั วธิ ีการ และความรเู กีย่ วกับหลักการ เชน -นกั เรยี นสามารถบอกคาํ แปลของเคร่ืองหมายได -นกั เรียนสามารถอธบิ ายความหมายของการอนุรักษทรพั ยากรธรรมชาติไดถกู ตอ ง 2. ความเขาใจ เปนความสามารถในการจับใจความสําคัญของส่ือได และสามารถแสดงออกมาใน รปู ของการแปลความ ตีความ คาดคะเน ขยายความ หรือ การกระทาํ อ่นื ๆเชน -นักเรียนสามารถเขียนรูปจากโจทยท ีก่ าํ หนดไวอยา ถกู ตอ ง
-นักเรียนสามารถอธิบายความหมายของการอนุรกั ษทรพั ยากรธรรมชาตไิ ดถูกตอง 3. การนําความรูไปใชหมายถึง การนําเอาเน้ือหาสาระ หลักการ ความคิดรวบยอด เปนข้ันท่ี ผูเรียนสามารถนําความรู ประสบการณไปใชในการแกปญหาในสถานการณตาง ๆ ได ซ่ึงจะตองอาศัย ความรูความเขาใจ จึงจะสามารถนาํ ไปใชได เชน -นําหลักของการใชภ าษาไทยไปใชสื่อความหมายในชวี ติ ประจาํ วันไดถกู ตองและเหมาะสม -นกั เรียนสามารถเสนอความคิดในการอนุรกั ษทรัพยากรธรรมชาตไิ ด 4. การวิเคราะห เปนข้ันที่ผูเรียนสามารถคิด หรือ แยกแยะเรื่องราวสิ่งตาง ๆ ออกเปนสวนยอย เปนองคประกอบท่ีสําคัญได และมองเห็นความสัมพันธของสวนท่ีเกี่ยวของกัน ความสามารถในการ วิเคราะหจะแตกตางกันไปแลวแตความคิดของแตละคนซึ่งนักเรียนจะสามารถวิเคราะหฃเนื้อหาสาระไดก็ ตอเมอื่ นักเรยี นเขาใจเนอื้ หาสาระที่เรยี นมาแลว เชน -นกั เรยี นสามารถแยกองคประกอบของหลักสูตรได -นกั เรยี นสามารถจาํ แนกวธิ ีของการอนรุ ักษท รพั ยากรธรรมชาตไิ ด 5. การสังเคราะห หมายถึง ความสามารถท่ีจะนําองคประกอบสวนยอยๆเขามารวมกันเพ่ือให เปนภาพทสี่ มบรู ณเกดิ ความกระจางใสในสง่ิ เหลานน้ั เชน -หลังจากที่ครูใหตัวอยาง 5 ตัวอยางเรื่องการหาร นักเรียนสามารถสรุปไดวาการหารคือการหัก ออกทีละเทาๆกนั 6. การประเมินคา หมายถึง ความสามารถในการพิจารณาตัดสินคุณคาของสงิ่ ตางๆโดยท่ีผูตัดสิน กําหนดเกณฑขึน้ มาเอง หรือเกณฑทผ่ี ูอ นื่ กาํ หนดขึ้น เชน -หลงั จากท่อี า นบทความแลวนกั เรียนสามารถวจิ ารณค วามรสู กึ ของผูเขียนได จติ พิสยั จิตพิสยั เปนอารมณ หรือ ความรูสึกของแตล ะบคุ คล ที่ไดแสดงออกมา ทัง้ ดานการกระทาํ การแสดงความ คิดเห็นเจตคติ คานิยมและคณุ ธรรมกระบวนการเกดิ ข้ึนภายในเหลานจ้ี ะเกิดตามลําดับขนั้ ตอนตอไปน้ี 1.การรับคือการท่ีนักเรียนไดรับประสบการณจากส่ิงแวดลอม เชน นักเรียนยอมรับความแตกตางทาง วฒั นธรรมในสงั คม 2.การตอบสนอง คือ การมีปฏิกิริยาโตตอบกับส่ิงแวดลอมที่รับเขามาดวยความเต็มใจ เชน นักเรียนได แสดงความคิดเหน็ เพิ่มเติมในเรื่องท่ีครบู รรยาย 3.การเห็นคุณคา เปนส่ิงท่ีเกิดขึ้นภายหลังจากท่ีไดรับรูส่ิงแวดลอมและมีปฏิกิริยาโตตอบสังเกตไดจาก พฤติกรรมทีย่ อมรบั คานิยมใดนยิ มหนง่ึ เชน -นักเรยี นแสดงความสนใจในวัฒนธรรมโดยตดิ ตามอานหนงั สือเกย่ี วกบั วฒั นธรรมอยางสม่าํ เสมอ 4.การจดั รวบรวม เปน การคดิ พจิ ารณา และรวบรวมคา นิยมใหเปนระบบคา นิยม เชน -นกั เรียนสามารถจดั โครงสรางของวัฒนธรรมได 5.การพิจารณาคุณลักษณะจากคานิยม เปนเร่ืองความประพฤติ คุณสมบัติ คุณลักษณะของแตละบุคคลที่ เปน ผลของความรสู ึก เชน
-นักเรียนสามารถสรา งคา นยิ มตอวัฒนธรรมได ทักษะพิสยั จุดประสงคเก่ียวกับทักษะในการเคลื่อนไหว และใชอวัยวะตางๆของรางกาย มีลําดับการพัฒนา ทักษะ ดังน้ี การเลียนแบบเปนการทาํ ตามตัวอยา งทค่ี รูให หรือดุของจริง เชน นักเรียนวาดภาพเหมอื นตัวอยาง การทําตามคําบอก เปนการทําตามคาํ ส่งั ของครูโดยไมมตี ัวอยางใหดุ เชน นกั เรียนวาดภาพส่ิงที่ครูบอกช่ือ ได การทําอยางถูกตองและเหมาะสม เปนการทําโดยอาศัยความรูท่ีเคยทํามากอนแลวเพิ่มเติม เชน นักเรียน สามรถออกแบบภาพได การทําไดถูกตองหลายรูปแบบ เปนการทําเรื่องท่ีคลายๆกันและแยกแยะรูปแบบไดเชน นักเรียนสามารถ วาดภาพสิ่งทม่ี ชี ีวิตไดห ลายประเภท การทําอยางเปนธรรมชาติ เปนการทําท่ีเกิดจากความรู ความชํานาญ และเสร็จไดในเวลาอันรวดเร็ว เชน นักเรยี นสามารถวาดรปู ภาพไดถ กู วิธแี ละรวดเร็ว จุดประสงคเฉพาะมีบทบาทที่สาํ คัญตอ การเรยี นการสอน คอื จดุ ประสงคเชิงพฤติกรรม จดุ ประสงคเ ชงิ พฤติกรรม การกาํ หนดจุดประสงคเชิงพฤตกิ รรที่ชัดเจนทาํ ใหค รูสามารถ -หาวธิ กี ารสอนไดอ ยาเหมาะสม -หาวิธกี ารสอนไดอ ยางเหมาะสม -เลือกส่ือการเรียนการสอนไดสอดคลอ งกับเน้ือหาสาระทีจ่ ะเรยี น -จัดกิจกรรมการเรียนการสอนไดเหมาะสม -เตรียมการวัดผลและประเมนิ ผลไดเ หมาะสม -ทําใหการสอนบรรลจุ ุดประสงคท่ตี งั้ ไว ความหมาย จุดประสงคเชิงพฤตกรรมเปนจุดประสงคการศึกษาท่ีบงบอกถึงการกระทําของนัก เรียนอยางชัดเจนวา นักเรียนสามารถทําอะไรไดบาง หลังจากทีไ่ ดเ รยี น บทเรยี นน้ันๆ ไปแลว องคป ระกอบ จุดประสงคเชิงพฤตกรรมประกอบดว ยองคป ระกอบ 3 สวน 1.สถานการณที่ครูตั้งขึ้น เพื่อใหนักเรียนแสดงพฤติกรรมออกมา มักใชคําวา กําหนดให…., ภายหลัง จากท่…ี .., ถา มี….., เมือ่ … 2.พฤติกรรมของนักเรียนท่ีครูคาดหวังใหแสดงออกมา ซ่ึงเปนพฤติกรรมที่สามารถสังเกตได ไดแก อธบิ าย บรรยาย บอก วาด เขยี น ชี้ คาํ นวณ ตอบ ทอ ง เปรยี บเทียบ สรา ง รายงาน ฯลฯ คาํ ทีไ่ มค วรใชในจดุ ประสงคเชิงพฤตกรรม ไดแ ก รูเขาใจ วาบซ้งึ ตระหนัก จินตนาการฯลฯ
3.เกณฑระดับความสามารถของพฤติกรรมท่ีนักเรียนแสดงออก มักใชคําวา ได ถูกตอง ถูกหมด ได ทุกขอ ตัวอยา งจดุ ประสงคเ ชิงพฤติกรรม 1.เมอ่ื กาํ หนดโจทยเลขเศษสว นให 10 ขอ นักเรยี นสามารถทาํ ไดถูกตอ งอยา งนอย 8 ขอ 2.เมอ่ื นําแผนมาใหนกั เรยี นดู นักเรยี นสามารถบอกชือ่ เคร่ืองหมายในแผนทไ่ี ดอ ยางนอ ย 5 ชื่อ 3.เมือ่ นาํ ช่ือสัตวตางๆมาติดบนกระดานดาํ นกั เรียนสามารถแยกชือ่ สตั วท ีเ่ ลีย้ งไวใ ชง านไดถูกตอ ง 4.จากการสังเกตจากดวงอาทติ ย นักเรยี นสามารถชท้ี ิศทง้ั สที่ ิศได สรุปความหมายของจุดประสงคการเรียนรู คือ เพ่ือใหมีความรู ความเขาใจในวิชาที่เรียน ขอมูลท่ีปรากฏ ในสิง่ แวดลอ ม สามารถคดิ อยางมีเหตุผล และใชเ หตผุ ลในการแสดงความคดิ เหน็ อยา งมรี ะเบยี บ ชัดเจนและรัดกุม เพื่อใหมีทักษะในการเรียนเพ่ิมข้ึน เพื่อใหเห็นประโยชนของวิชาคณิตศาสตรท้ังท่ีมีตอชีวิตประจําวัน และเปน เครื่องมือแสวงหาความรู เพื่อใหสามารถนําความรู ความเขาใจ และทักษะทางคณิตศาสตรไปใชในชีวิตประจําวัน และเปน พ้นื ฐานในการศกึ ษาคณิตศาสตรและวชิ าอ่ืน ๆ ท่ีอาศยั ความเชือ่ มโยงของวชิ า 3. พฤตกิ รรมท่คี าดหวงั ทางดานสติปญญา การกําหนดผลการเรียนรูท่ีคาดหวังใหครอบคลุมจุดมุงหมายแตละดาน มีขอยุงยากอยูที่การกําหนด พฤติกรรมท่ีคาดหวัง จําเปนท่ีผูกําหนดจะตองเขาใจกอนวา ในแตละดานน้ันมีจุดมุงหมายยอย ๆ อะไรบาง และมี พฤติกรรมอะไรบาง ท้ังน้ีเพื่อมิใหพฤติกรรมท่ีคาดหวังเปนเพียงพฤติกรรมงาย ๆ ในระดับตํ่า เพราะจะเปนผลให การเรียนการสอนไมส งเสริมพฤตกิ รรมชั้นสูงท่ีมีคุณคามากกวา ในเอกสารนจ้ี ะกลา วถงึ พฤติกรรมทคี่ าดหวังสําหรับ ดานสติปญญาเทา นั้น (นวลนอยเจรญิ ผล. 2538 : 44-48) เมเกอร (Mager, 1975, p. 21) ไดเสนอวาองคประกอบของจุดประสงคเชิงพฤติกรรมมี 3 องคประกอบ ไดแ ก 1) พฤติกรรมหรือทักษะท่ีผูเรียนแสดงออก จุดประสงคจะตองอธิบายสิ่งท่ีผูเรียนสามารถทําได ไมใช กิจกรรมการเรียนการสอนท่ีครูใหทําความของจุดประสงคประกอบดวย การกระทําและเนื้อหา ยกตัวอยางเชน วาดภาพเหมือนของตวั เอง วิเคราะหโจทยเ ลข 2) เงื่อนไขการแสดงพฤติกรรมหรือการท างานของผูเรียน จุดประสงคจะตองระบุสภาพของ การท างาน ซ่งึ เปนส่ิงเราภายนอก หรืออุปกรณ/เครื่องมือท่ีใหผูเรียนใชในขณะปฏิบัติงาน ยกตัวอยางเชน อนุญาตใหผ ูเรียนใช เคร่อื งคดิ เลขในการคํานวณเลข หลงั การอา นหนงั สือจบ นักเรียนสามารถสรปุ สาระสาํ คญั ได 3) เกณฑในการแสดงพฤติกรรมเพื่อใชในการประเมินการปฏิบัติงานของผูเรียน เกณฑมักระบุ ในรูปของ ความถูกตอง เวลาท่ีใช หรือระดับคุณภาพในการแสดงพฤติกรรมของผูเรียนซ่ึงเปนท่ียอมรับ เกณฑอาจระบุในเชิง ปริมาณที่สามารถแจงนับได หรือเกณฑในเชิงคุณภาพซึ่งบอกลักษณะของพฤติกรรม ซ่ึงเปนท่ียอมรับของ ผูเชี่ยวชาญ ดังนั้นหากตองการเขียนจุดประสงคเชิงพฤติกรรมที่แสดงถึงความสามารถ ในระดับใดก็ควรเลือกใช
คํากริยาที่ช้ีบงใหเห็นขั้นพฤติกรรมในระดับนั้น หรือกําหนดเกณฑที่ช้ีใหเห็นสภาพ ที่ตองการพัฒนา ยกตัวอยาง เชน แกป ญหาไดถ ูกตอง 2 ใน 3 ขอ โยนลูกบอลได 10 ครงั้ ภายใน 1 นาที หลกั การเขียนจดุ ประสงคเ ชิงพฤตกิ รรม การเขียนจดุ ประสงคเ ชิงพฤติกรรมในแตละองคป ระกอบ ควรมหี ลักการดงั น้ี 1) ขอความท่ีใชบรรยายพฤติกรรมตองชัดเจน เฉพาะเจาะจง ไมสับสน เปนพฤติกรรมที่ สามารถ สงั เกตเห็นได เชน คําที่แสดงพฤติกรรมดานความรู ใชคําวา ระบุ บอก อธิบาย ใหนิยาม สาธิต เปนตน แทนคําท่ีมี ลักษณะกํากวม ไมสามารถสังเกตพฤติกรรมได เชน คําวา “รู” “เขาใจ” สวนคําท่ี แสดงพฤติกรรมที่บอกเจตคติ นิยมใชคําท่ีใหผูเรียนเลือก ตัดสินใจแสดงพฤติกรรมท่ีมาจากความรูสึกแทน คําวา “ซาบซึ้ง” ซึ่งไมเห็นพฤติกรรม จึงเปนคําที่ไมควรใช สําหรับพฤติกรรมเกี่ยวกับทักษะทางกาย มี ลักษณะที่ชัดเจนในตัวเองเพราะผูเรียนตองแสดง พฤติกรรมใหป รากฏจึงไมเ ปนปญ หา ตวั อยางเชน นกั เรยี นแตงประโยคท่ีมีองคประกอบ 3 สว น คือ ประธาน กริ ิยา และกรรมไดถ ูกตอง นักเรียนเลี้ยงลูกวอลเลยบอลไดตอเนอื่ งอยา งนอย 50 ลูก นักเรยี นสงงานทุกชิน้ ทีค่ รมู อบหมายในเวลาทกี่ ําหนด 2) การบอกเงื่อนไขของการแสดงพฤติกรรม พิจารณาจากส่ิงเราหรือตัวชวยที่ผูเรียนนําไป เช่ือมโยงกับ ความรู/ความคิดรวบยอดที่เก็บไวในโครงสรางทางปญญา ทําใหผูเรียนสามารถระลึกไดและ นํากลับมาใชในการ ปฏิบัติงาน เงอ่ื นไขการเรียนรู พฤติกรรมทแ่ี สดงออก ตวั อยาง เชน นกั เรียนบวกเลขสองหลักโดยคิดในใจไดถ ูกตอง จํานวน 8 ขอ ใน 10 ขอ นกั เรียนยนื ตรงแสดงความเคารพทุกคร้งั เมื่อไดย นิ เสียงเพลงชาติไทย 3) การกําหนดเกณฑในการแสดงพฤติกรรม สามารถเขียนเกณฑไดหลายลักษณะข้ึนกับเกณฑ ท่ีใชและ ประเภทของพฤติกรรมการเรยี นรู ไดแก (1) เกณฑความถูกตองความรูที่เปนขอเท็จจริง กฎหรือทฤษฎีท่ีเปนเน้ือหาซึ่งมีคําตอบที่ ถูกตอง แนน อนอยแู ลว เกณฑกค็ ือความถูกตองตรงตามเนอ้ื หา (2) เกณฑความรอบรู หมายถึง เกณฑท่ีแสดงวารูจริง ทําไดจริง ใชเกณฑการแสดง พฤติกรรมท่ี ทาํ ไดถกู ตองเทากับหรอื ต้งั แตร อ ยละ 80 ขน้ึ ไป
(3) เกณฑดานทักษะ จะพิจารณาจากรายการของพฤติกรรมที่คาดหวังใหแสดงไดซึ่งใช ระยะเวลาหรือความถ่ีในการแสดงพฤติกรรมหรือลักษณะของการตอบสนองซ่ึงเปนท่ียอมรับจาก ผลการวิจยั (4) เกณฑดานเจตคติ พิจารณาจากจํานวนคร้ังของการแสดงพฤตกิ รรมที่นาพอใจ ในสถานการณ ที่จัดข้ึนโดยใชแบบตรวจสอบรายการพฤติกรรมจากการสังเกตขณะทํางาน ตัวอยางจุดประสงคเชิง พฤติกรรมท่ีกําหนดเกณฑในการแสดงพฤติกรรม เชน นักเรียนเลี้ยงลูกวอลเลยบอลไดตอเน่ืองอยางนอย 50 ลูก นักเรียนจัดพานไหวครดู ว ยวสั ดอุ ปุ กรณท ีก่ าํ หนดไดส ําเรจ็ ในเวลา 3 ช่วั โมง ประเภทของจดุ ประสงคก ารเรียนรู จุดประสงคการเรียนรูแบงตามลักษณะการแสดงออกทางพฤติกรรมที่เสนอโดยบลูม (Bloom) แครทโรล (Krathrohl) และแฮรโรว (Harrow) ออกเปน 3 ดาน ไดแก ดานพุทธิพิสัย (cognitive domain) ดานทักษะพิสัย (psychomotor domain) และดานจิตพสิ ัย (affective domain) (Kellough & Roberts, 1991, pp. 210-218) 1. ดานพุทธิพิสัย จุดประสงคการเรียนรูดานพุทธิพิสัย หมายถึง จุดประสงคที่แสดง ความสามารถของ สติปญญาในการประมวลขอมูล พฤติกรรมที่ช้ีบงความสามารถในดานนี้สามารถแบงได 6 ระดับ จากระดับพ้ืนฐาน ไปสูระดบั ที่ซบั ซอน ดังน้ี 1) ความรู ความจํา (knowledge) หมายถึง การรับรูขอ มูล ความรูความสามารถในการ ระลึกได จําได ซึ่งเปนพื้นฐานในการพัฒนาความสามารถระดับสูงข้ึนไป คํากริยาที่ใชบงบอกพฤติกรรม ในระดับน้ี ไดแก เลือก ระบุ อธิบาย เติมคําใหสมบูรณ ช้ีบง จัดทํารายการ จับคู เรียกช่ือ ระลึก จํา บอก และ กําหนด เปนตน 2) ความเขาใจ (comprehension) หมายถึง ความสามารถในการแปลความ อธิบาย ความรู ตีความ คาดคะเน คํากริยาที่ใช ไดแก เปลี่ยน อธิบาย ประมาณการ ขยายความ สรุป อางอิง แปล ความหมาย คาดคะเน ตคี วาม ขยายความ อปุ มาอุปมยั ลงสรปุ และยกตวั อยา ง เปนตน 3) การนําไปใช (application) หมายถึง ความสามารถในการนําขอมูลไปใช คํากริยาท่ีใช ไดแก การประยุกต การคํานวณ การสาธิต การพัฒนา การคนพบ การดัดแปลง การดําเนินการ การมีสวนรวม การแสดง วางแผน ทํานาย เชอ่ื มโยง แสดงและทําใหดู เปน ตน 4) การวิเคราะห (analysis) หมายถึง ความสามารถในการพิจารณาแยกแยะองคประกอบยอย ดวยเกณฑหรือคุณสมบัติที่กําหนด คํากริยาที่ใช ไดแก วิเคราะห แยกแยะ จัดพวก จัดช้ัน จัดประเภท
จัดกลุม เปรียบเทียบ หาความแตกตาง วิจารณ แสดงแผนภูมิ จําแนก สรุปอางอิง และกําหนด องคประกอบ เปน ตน 5) การสังเคราะห (synthesis) หมายถึง ความสามารถในการรวบรวมองคประกอบยอย เพื่อการ สรางส่ิงใหมท ี่มีคุณลักษณะแตกตางจากเดิม ไดแก การออกแบบ วางแผน และนําเสนอโครงการ คํากริยา ท่ีแสดงทักษะการสังเคราะห ไดแก จัดเตรียม จัดประเภท แบงพวก ผสมผสาน รวบรวม กําหนด สราง ออกแบบ พัฒนา ผลิต ดัดแปลง จัดระบบ วางแผน ปฏิรูป วางระบบ ปรับปรุง ทบทวน สรุปรวบยอด สังเคราะห ประพนั ธ แตง นาํ เสนอ และจัดการแสดง เปน ตน 6) การประเมินคุณคา (evaluation) เปนระดับข้ันสูงสุดของความสามารถทางสติปญญา หมายถึง การแสดงความคิดเห็นและการตัดสินคุณคา คํากริยาที่ใช ไดแก โตแยง ประเมิน เปรียบเทียบ สรุปความ วจิ ารณ ตัดสนิ อธิบาย ตคี วาม จัดลาํ ดับที่ จดั ชนั้ และเทยี บกับมาตรฐาน เปน ตน 2. ดานจิตพิสัย จุดประสงคการเรียนรูดานจิตพิสัย หมายถึง จุดประสงคที่แสดงพฤติกรรม ที่เก่ียวกับ ความรสู ึก เจตคตแิ ละคานิยม ซง่ึ การเรยี นรูด านเจตคติและคา นิยม มลี ําดับข้นั ของการเกดิ พฤตกิ รรมดังนี้ 1) การรับรู (receiving) เปนลําดับของการตระหนัก รับรูตอส่ิงเรา ซ่ึงเปนจุดเริ่มตน ของ ความรูสึกพึงพอใจ นักเรียนจะแสดงออกใหเห็นถึงความตั้งใจ ความสนใจ ตอส่ิงเราหรือประสบการณ ที่ ไดรับคํากริยาที่ใช ไดแก ถาม เลือก อธิบาย ตอบ บอกช่ือ สาธิต ระบุ บอกความแตกตาง และบอก จุดเดน เปนตน 2) การตอบสนอง (responding) เปนขั้นของการตอบสนองตอส่ิงเรา ซ่ึงอาจเนื่องมาจาก การ ถูกควบคุมซ่ึงเปนปจจัยจากภายนอก หรือโดยความสนใจของนักเรียนเองซ่ึงเปนปจจัยภายใน เพราะเห็น วา สิ่งเราน้ันนาสนใจ หรือเกิดความพึงพอใจตอ ส่งิ เราน้ัน คํากริยาท่ีใช ไดแ ก พิสูจน รวบรวม ทาํ ตามคําส่ัง แสดง ฝก ปฏบิ ัติ นําเสนอ และเลอื ก เปนตน 3) การเห็นคุณคา (valuing) เปนข้ันท่ีนักเรียนแสดงพฤติกรรมดวยความเช่ือ ความประทับใจ ความซาบซึ้ง และศรัทธาที่มีตอส่ิงน้ันดวยตัวของนักเรียนเอง คํากริยาท่ีใช ไดแก อธิบาย ทําตาม ริเริ่ม เขารว ม นําเสนอ และทาํ ใหส มบูรณ เปน ตน 4) การจัดระเบียบ (organizing) เปนข้ันที่นักเรียนสรางระบบคานิยมสวนตนขึ้นมา โดยการ ยอมรับและจัดระเบียบคุณคาตาง ๆ ใหเชื่อมโยงเขากับคานิยมเดิมท่ีมีมากอนของตนเอง เปนคานิยม ใน ชีวิต คํากริยาที่ใช ไดแก จัดระเบียบ รวบรวม สรุป บูรณาการ ดัดแปลง จัดลําดับ สังเคราะห สราง และ จดั ระบบ เปนตน
5) การสรา งระบบคา นยิ มของตนเอง (internalization of values) เปนจุดประสงค ระดบั สูงสุด พฤติกรรมในระดับน้ีมีความคงเสนคงวา แนนอนไมเปล่ียนแปลงตอความเชื่อของตนเอง คํากริยาที่ใช ไดแก ปฏิบตั ิ แสดงออก แกปญหา ประกาศตวั แสดงตน อุทศิ ตน ทมุ เท ยอมรับ และเกิดสาํ นกึ เปน ตน 3. ดานทักษะพิสัย ทักษะเปนความสามารถทางกาย ท่ีอาศัยการเคลื่อนไหวของกลามเนื้อ ในการทํางาน เชน ทักษะที่อาศัยการท างานของกลามเนื้อมัดใหญเปนหลัก ไดแก การเลนกีฬาตาง ๆ การเตนรํา เปนตน ทักษะ ที่อาศัยการท างานของกลามเน้ือมัดเล็กเปนหลัก ไดแก การใชมือและสายตา ประกอบกัน ไดแก งานชางฝมือตาง ๆ การประกอบอาหาร การท างานประดิษฐ การเลนเคร่ืองดนตรี เปนตน การจัดประเภทของจุดประสงคดาน ทักษะพิสัยน้ียังไมเปนที่ยอมรับอยางกวางขวาง แตไดมี การนําเสนอทักษะท่ีเปนความสามารถทางกายที่มีการ พฒั นามาเปน ลาํ ดับข้นั ตั้งแตเ กิดดังนี้ 1) การเคล่อื นไหวสะทอ น (reflex movement) เปนพฤติกรรมท่แี สดงการตอบสนอง โดยไมตง้ั ใจ เปน ไป เองเมอื่ ไดร บั ส่ิงกระตุน 2) การเคล่ือนไหวพ้ืนฐาน (fundamental movement) เปนพฤติกรรมการเคล่ือนไหว พ้ืนฐานท่ี พฒั นาข้นึ ในขวบปแรกของชวี ิต เปน สิ่งทเ่ี กดิ ข้นึ เองตามพัฒนาการตามวัยโดยไมต อ งสอน 3) ความสามารถรับรู (perception abilities) เปนพฤติกรรมที่พัฒนาจากการรับรู ดังน้ันในวัยเด็กเล็ก ควรสงเสรมิ ใหเด็กสํารวจ และมีสวนรวมในกิจกรรมทใ่ี ชประสาทสมั ผสั เพื่อพัฒนา ความสามารถในการรับรอู ยางมี ประสิทธิภาพ 4) ความสามารถทางกาย (physical abilities) เปนพฤติกรรมที่แสดงความสามารถ ของการเคล่ือนไหว รางกาย ประกอบดวย ความทนทาน ความแขง็ แรง ความยืดหยนุ และความคลอ งแคลว 5) การเคลื่อนไหวอยางคลองแคลว (skilled movement) เปนพฤติกรรมท่ีแสดงถึง ทักษะในการ เคลอ่ื นไหว ทาํ ใหการท างานมปี ระสทิ ธิภาพ คือไดท ั้งผลงานและการประหยดั พลงั งานในการทาํ งาน 6) การส่ือสารโดยไมอาศัยการพูดหรือการเขียน (nondiscursive communication) เปนพฤติกรรมทาง กายท่ีแสดงออกหรือสื่อถึงความรูสึกนึกคิดดวยทาทางหรือภาษาใบ การพัฒนาทักษะตองอาศัยการพัฒนาเปน ลําดับข้ัน จากระดับที่ทําไดพื้นฐานไปสูการปฏิบัติ อยางเชี่ยวชาญชํานาญการ ซ่ึงเร่ิมตนจากการทําไดโดยอาศัย การทําตามแบบ หรือตามกรอบท่ีกําหนดไว และพัฒนามาเปนการทําไดดวยตนเอง มาสูขั้นท่ีทําไดอยาง คลองแคลว การทําไดอยางชํานาญการและสุดทายทําไดอยางสรางสรรค คือสามารถคิดประดิษฐสรางงานหรือ ออกแบบการทําไดถึงข้ันที่มีเอกลักษณเฉพาะ เปนของตนเอง สามารถสื่อถึงหลักการและแนวคิดท่ีแฝงอยูในการ แสดงพฤตกิ รรมนั้นได
ข้ันตอนการเขยี นจุดประสงคเ ชิงพฤตกิ รรม การเขยี นจดุ ประสงคเชงิ พฤตกิ รรมมีลําดบั ข้ันตอนในการดาํ เนนิ งาน ดงั นี้ 1) กําหนดเปาหมายการเรียนรูหรือผลการเรียนรูที่ตองการใหเกิดกับผูเรียนจากแหลงขอมูล เชน การวเิ คราะหจากมาตรฐานการเรียนรูแ ละตัวบงช้ีการเรียนรขู องสาระการเรยี นรตู า ง ๆ ในหลกั สตู ร 2) เขียนจุดประสงคปลายทางที่แสดงพฤติกรรมท่ีคาดหวังใหผูเรียนมีความรูและความสามารถ ในการปฏิบัตซิ งึ่ วิเคราะหจากผลการเรียนรทู ่คี าดหวงั 3) เขียนจุดประสงคนําทางซ่ึงวิเคราะหไดจากทักษะยอยที่ผูเรียนพึงมี พึงปฏิบัติไดเพ่ือทําให บรรลจุ ดุ ประสงคป ลายทาง 4) เขยี นจุดประสงคของทักษะท่ผี เู รยี นควรมตี ดิ ตัวกอนเรยี นรูเรือ่ งใหม 5) เขียนจดุ ประสงคข องความรเู ดิมซึ่งเปน พนื้ ฐานในการเรยี นรเู ร่อื งใหม หนา ทีข่ องจุดประสงคเชิงพฤตกิ รรม จดุ ประสงคเ ชิงพฤติกรรมมหี นาทีห่ ลายประการท่มี คี วามสาํ คัญตอการออกแบบการเรยี นการสอน ดังนี้ 1) บอกใหรูวาหลังเรียน ผูเรียนรูอะไรและสามารถทําอะไรไดเพื่อใชเปนพฤติกรรมบงช้ี ความสําเรจ็ ของการเรยี นการสอน 2) ใชใ นการสอ่ื สารระหวา งผสู อนและผูเรียน ใหรูจ ุดหมายปลายทางของการเรยี นการสอน 3) ใชเปนเกณฑในการประเมินคุณภาพและประสิทธิภาพขององคประกอบเชิงระบบใน กระบวนการออกแบบการเรยี นการสอนได 4) ใชเปน แนวทางในการสรางเครื่องมือเพือ่ วัดประเมินผลผูเรียนกอ นเรียน ทําใหไดขอ มลู ท่ีใช ใน การออกแบบข้ันตอนการเรียนการสอน กิจกรรมการเรียนรู ส่ือการเรียนรู และการจัดกลุมผูเรียน เปนต จดุ ประสงคเชิงพฤตกิ รรมท่ีเขียนขึ้นจะทําใหทราบวาผูเรยี นจะมีพฤติกรรมท่ีสะทอนความรู ความสามารถ อะไรภายหลงั การเรียนรู ซ่งึ ใชเ ปนแนวทางในการออกแบบการเรยี นการสอนไดอ ยาง เหมาะสม 4. การสอนรูปแบบตางๆ การสอนวิชาการ การสอนวิชาการ เปนภาวะอันหนักแกผูสอนอยางย่ิง เพราะนักเรียนในชั้นมีท้ังเรียนเกงและนักเรียนท่ี เรียนออน ถาครูคณิตศาสตรสอนโดยวิธีเดียวกันนักเรียนที่เรียนเกงก็สามารถ เขาใจไดรวดเร็วและไมมีปญหามาก
นัก แตนักเรียนท่ีเรียนออนอาจไมเขาใจมากนัก จึงทําใหเกิดความเบ่ือหนาย ไมอยากเรียน จึงมีความจําเปนท่ี จะตองหาวิธีการสอนที่จะใหนักเรียนทุกคนสามารถเขาใจได และสนองตอบตอความแตกตางทางสติปญญา (ยุพิน พิพิธกุล. 2527 : 276) ดังนั้น การสอนวิชาคณิตศาสตรเพื่อใหไดผลดี และเปนไปตามความสามารถหรือความ แตกตา งระหวา งบคุ คล ยุพนิ พิพธิ กุล (2530 : 174) ไดเ สนอวิธกี ารสอนคณิตศาสตรไ วหลายวธิ คี ือ 1. วิธีสอนแบบบอกใหรู เปนวิธีสอนท่ีครูเปนผูบอกใหนักเรียนเปนผูตีความ เม่ือครูปรารถนาที่จะใหนัก เรียนรูเร่ืองใด ครูก็จะอธิบายและมักจะสรุปเสียเอง ในขณะท่ีครูอธิบายนั้น ครูจะวิเคราะห แยกแยะใหเห็น และ ตีความใหนักเรียนเขาใจ ครูอาจจะมีวัสดุการสอนมาแสดงใหดู แตครูใชประกอบการอธิบายหรือการบอกของครู เพ่ือใหนักเรียนติดตามในการสอนกฏหรือสูตร ครูมักจะบอกสูตรน้ันและบอกวานําไปใชอยางไร โดยยกตัวอยาง ประกอบ เสร็จแลวครกู ใ็ หน ักเรยี นลองทาํ แบบฝก หัดโดยใชสูตรนั้น ถา นกั เรยี นทําไดก แ็ สดงวานักเรียนเขาใจ 2. วิธีสอนแบบบรรยาย เปนการสอนแบบบอกใหรูเชนเดียวกัน การสอนแบบน้ีครูจะเปนฝายพูดเปน สวนมาก โดยมุงจะปอนเน้ือหาวิชาใหแกนักเรียนเพียงฝายเดียว นักเรียนจะเปนผูฟงครูอาจจะใชสื่อการสอน ประกอบการบรรยายก็ได 3. วิธีสอนแบบสาธิตเปนการแสดงใหนักเรียนดู ซ่ึงผูแสดงจะใชวัสดุประกอบการสอนหรือจะแสดงโดยวิธี ใดก็ตาม ใหนกั เรียนสามารถสรุปบทเรียนไดจากการแสดงน้ัน ๆ การแสดงน้ันอาจจะแสดงโดยครู หรอื โดยนักเรยี น ก็ได และในบางคร้ังครแู ละนกั เรียนอาจจะรวมกนั แสดงกจิ กรรม นน้ั ๆ 4. วิธีสอนแบบทดลอง เปนการสอนท่ีใหนักเรียนไดกระทําดวยตนเอง เพ่ือคนหาขอสรุปการทดลองนั้น อาจทดลองเปนรายบคุ คลหรือเปน กลมุ กไ็ ด 5. วิธีสอนแบบถาม – ตอบ เปนกลวิธีสอนท่ีใชแทรกกับวิธีสอนอ่ืน ๆ ซ่ึงนับวา เปนวิธีท่ีสําคัญวิธีหน่ึง ครู บางคนคิดวา วิธีสอนที่ดีน้ันจะตองมีสื่อการสอนเสมอ ความจริงแลว ยังมีวิธีสอนท่ีดีอีกคือ “วิธีสอนแบบถาม – ตอบ” ถาครสู ามารถใชค าํ ถามท่ีดีนกั เรยี นสามารถเขาใจก็ยอมใชได 6. วิธีสอนแบบฮิวริสติค ไดรับมาจากภาษากรีก ซึ่งหมายความวา “ฉันพบ” นักเรียนจะตองเปนผูคนพบ นักเรียนจะเปนผูคนหาคําตอบดวยตนเองแทนการบอกครูวิธีน้ีตองการใหนักเรียนไดกระทําดวยตนเอง เปนวิธีการ ที่นกั เรยี นจะไดใ หเ หตผุ ลดว ยตวั ของเขาเอง 7. วธิ ีสอนแบบวิเคราะห – สังเคราะหว ธิ ีสอนแบบวิเคราะห เปนการแยกแยะปญหานนั้ ออกมาจากสิ่งทไี่ ม รูไปสูส่ิงท่ีรูหรือการแยกสิ่งตาง ๆ อยูรวมกันออกจากกัน ผูที่วิเคราะหน้ัน จะตองพยายามคิดอยูเสมอวาตองการ คน พบอะไรเปนอันดับแรก และคิดตอไปวาอะไรทีจ่ ะคนพบตอไปวธิ ีสอนแบบสังเคราะห เปนขบวนการตรงกนั ขา ม
กับการวิเคราะห การสังเคราะหประกอบดวย การนําขอสรุปยอยท่ีจําเปนตาง ๆ มารวมกัน จนกระทั่งไดขอสรุป รวมที่ตองการ หรืออีกนัยหน่ึง การวิเคราะหจะตองเริ่มจากสิ่งที่รูแลว เพื่อจะนํามาชวยในการหาส่ิงที่ยังไมรู มา ชว ยในการพสิ ูจนเ นอื้ หาใหม เรียกวา เปนการสังเคราะห 8. วิธสี อนแบบนริ นยั - อปุ นยั อปุ นัย หมายถงึ การนําไปสู ในระหวา งกระบวนการสอน ครจู ะชว ยนกั เรยี น ใหตีวงแคบเขา จนสามารถกําหนดนัยท่ัวไปไดนิรนัย วิธีนิรนัยน้ีสัมพันธกับวิธีบอกใหรู ครูท่ีใชวิธีน้ี จะบอกกฏ หลักเกณฑ หรอื นัยทว่ั ไป ซ่ึงเปน เรือ่ งท่ีจะนาํ มาใชป ระโยชน แลวนกั เรยี นกถ็ กู ถาม เพ่ือใชค ําบอกนั้นมาแกปญ หา 9. วธิ ีสอนแบบแกป ญหา หมายถึง วิธีสอนทจ่ี ะใหนกั เรยี นไดใ ชเ หตุผลในการแกป ญหาวธิ กี ารแกปญ หานั้น ขึน้ อยกู ับเนื้อหา หรอื โจทยปญหาท่จี ะใหนกั เรยี นคิด วธิ กี ารแกปญหาทางคณติ ศาสตร ยอมมีกลวิธีแตกตางกันตาม ลกั ษณะปญ หานัน้ ๆ 10. วธิ สี อนแบบคน พบ มคี วามหมายเปน 2 ประการ คือ 10.1 เปนกระบวนการคนพบ ครจู ะมอบปญหาใหแ กนักเรียน แลว ใหน กั เรียนเสาะแสวงหาวธิ กี ารท่ีจะ แกป ญหานนั้ โดยครูจะใหป ญหาท่งี า ยกอนแลวกใ็ หน ักเรยี นทําปญ หาที่คลา ยกัน ซง่ึ เชือ่ วา นักเรยี นจะคนพบได แต ครกู ไ็ มคาดหวังวานักเรียนจะคน พบอะไร 10.2 เปน การเนนไปที่นกั เรียนจะคนพบอะไร เชน คนพบสตู รคณู นิยาม ฯลฯนักเรยี นจะเกดิ มโนมติ และ กําหนดนยั ทั่วไปได การคนพบนี้จะเปน การคน พบโดยวธิ ใี ดกไ็ ด เชน การถามตอบ สาธิตการทดลอง การอภิปราย โดยเฉพาะอยางย่งิ การสอนโดยวิธีอปุ นยั หรือนริ นัย การเรียนการสอนแบบเพื่อนชวยเพื่อน “เพื่อนชวยเพ่ือน” หรือ “Peer Assist” เปนการจัดการความรูกอนลงมือทํากิจกรรม (Learning Before Doing) เพื่อแสวงหาผูชวยที่มีความแตกตาง มาแลกเปลี่ยนประสบการณความรู เพ่ือขยายกรอบความคิดใหกวาง และมีประสิทธิภาพมายิ่งข้ึน โดยอาศัย “คน” เปนธงนํา (People Driven) เปดมุมมองความคิดท่ีหลากหลายจาก การแลกเปล่ียนระหวางทีมท่ีมีทักษะ ความสามารถ และประสบการณท่ีแตกตางกัน ทําใหไมมองอะไรเพียงดาน เดยี ว หลักการเรียนรดู ว ยกลุมรวมมอื 1. การทํางานเปนชีวิตจริงเปนการทํางานรวมกับผูอ่ืน ผูเรียนจึงควรไดฝกการทํางานแบบรวมมือเพื่อเปน การเตรยี มผูเรยี นไดรจู กั การทาํ งานรว มกบั ผอู น่ื 2. การทํางานเปนทมี เปนลกั ษณะหน่งึ ของการทาํ งานของนกั สังคมศาสตร
3. การเรียนรูดวยกลุมรวมมือเปดโอกาสใหผูเรียนมีสวนรวมในกิจกรรมการเรียนสอนทุกคนและตอง ลง มอื ทํางานกับเพื่อนสมาชิกอยางจริงจงั จึงเปนการสนบั สนุนใหผเู รียนเปนศูนยก ลางวธิ ีหนงึ่ 4. การเรียนรูด วยกลุมรว มมืออาจจัดเปนกิจกรรมการเรียนการสอนประกอบหรอื เปนกิจกรรมยอ ย ของวิธี สอนสงั คมศึกษาแบบตาง ๆ ไดอ ยางดี หนา ท่ีครขู องผูสอน 1. จัดผูเ รียนใหม ีสมาชกิ แตกตา งกัน กลมุ ละประมาณ 3 – 5 คน 2. ทบทวนบทบาทการทาํ งานกลมุ หนา ทขี่ องสมาชิก การชวยเหลือซ่งึ กนั และกนั 3. ช้ีแจงวตั ถปุ ระสงคใ นการเรียนใหเ ขา ใจชัดเจนเก่ียวกับเนอ้ื หาในบทเรียนที่ตองศึกษา 4. ใหความรว มมอื กลมุ ในการทาํ งาน 5. ประเมินผล 5. การวดั ผลประเมนิ ผล การประเมนิ 1. การเสนอผลงานของผูเรยี นดวยวธิ ีตาง ๆ 2. การทดสอบ 3. การสังเกตการณท าํ งานของผูเรยี นแตล ะกลมุ 4. การแสดงความคิดเหน็ ของผเู รยี นในชน้ั ระดมสมอง แนวคดิ เกยี่ วกบั การวดั และประเมินผล ความหมายของการวดั ผล นักการศกึ ษาหลายทานใหค วามหมายของการวัดผลไวด ังน้ี Guilford (1976: 8) ไดใหความหมายของการวัดผลไววา “การวัดผล หมายถึงกระบวนการที่กําหนด จํานวน ตัวเลขใหกับวัตถุสิ่งของ หรือบุคคลตามความหมายท่ีจะวัดสอบและเปรียบเทียบลักษณะความแตกตางท่ี ปรากฏอยูในสิ่งท่ีจะวัดนัน้ ๆ” ภัทรา นิคมานนท (2522: 1) ไดใหความหมายของการวัดผลไววา “การวัดผล หมายถึง การ ใชเคร่ืองมือ อยางใดอยางหนึ่ง ที่จะคนหา หรือการตรวจสอบเพื่อใหไดปริมาณจํานวนหรือคุณภาพ ที่มีความหมายแทน พฤตกิ รรม หรือผลงานทแ่ี ตละคนแสดงออกมา”
วิเชยี ร เกตุสิงห (2514: 5) ไดใหความหมายของการวดั ผลไววา “การวดั ผล หมายถงึ ขบวนการท่จี ะนํามา ซ่ึงตัวเลข จํานวนปริมาณ โดยจํานวนหรือปริมาณนั้นมีความหมายแทน พฤติกรรมอยางหนึ่งหรือแทนผลงานท่ีแต ละคนแสดงปฏกิ ิริยาโตตอบส่งิ เราออกมา” จากท่ีกลาวมาพอสรุปไดวา การวัดผล หมายถึงวิธีการท่ีจะทําใหทราบปริมาณและคุณภาพ โดยอาศัย เครือ่ งมอื หรือวธิ ีการตา ง ๆ เชน การสังเกต การตรวจผลงาน การสอบถาม หรือสัมภาษณ และการใชแบบทดสอบ ความหมายของการประเมินผล มนี กั วชิ าการหลายทานไดใ หความหมายของการประเมนิ ผลไวด ังน้ี วทิ ยา ประชากุล (2548: 30 อา งอิงใน พระนมิ ิตร กล่ินดอกแกว. 2549: 113) กลาววา “การ ประเมินผล หมายถึง การะบวนการที่ผสู อนใชพัฒนาคุณภาพผูเรยี น สถานศกึ ษาและดาํ เนินการประเมินผลโดยแบงออกเปน 2 ลักษณะ ไดแก การประเมินผลระดับช้ันเรียน เปนการวัด ความกาวหนาของผูเรียนและการประเมินผลระดับ สถานศกึ ษาเปน การประเมินเพอื่ ตรวจสอบ ความกาวหนาดา นการเรยี นรูเ ปน รายช้นั ปและชวงชน้ั ของสถานศกึ ษา” กรมวิชาการ (2546: 24) กลาววา “การประเมินผลการเรียนรู หมายถึงกระบวนการที่ให ครูผูสอนให พัฒนาคุณภาพผูเรียนเพราะจะชวยใหไดขอมูลสารสนเทศท่ีแสดงถึงพัฒนาการ ความกาวหนาและความสําเร็จ ทางการเรียนของผูเรียน รวมท้ังขอมูลที่เปนประโยชนตอการสงเสริมให ผูเรียนเกิดการพัฒนาและเรียนรูอยางเต็ม ศักยภาพ” สุวิมล วองวาณิช (2546: 171) กลาววา “การประเมินผล หมายถึงกระบวนการตีความหรือ ตัดสินคุณคา ของสารสนเทศท่ีรวบรวมมาไดโดยสารสนเทศที่รวบรวมมาไดจากกระบวนการประเมินน้ัน เปนเสมือนภาพจากกก ระจกเงาท่ีสะทอนใหเห็นภาพผูเรียนในหองเรียนเทานั้น สารสนเทศ เหลาน้ันไดสะทอนคุณคาในตัวผูเรียนที่เราตั้ง ไวห รือไม กลา วคอื นกั เรียนไดเ รียนรใู นสง่ิ ทีเ่ รามุงมัน่ ให เขาเรยี นรูหรอื ไม มากนอ ยเพียงใด” ประเสริฐ ธรรมโวรหาร (2542: 107) กลาววา “การประเมินผล หมายถึง การประเมินเพื่อ ปรับปรุงการ เรียนรูและเพ่ือการตัดสินผลการเรียนรูของนักเรียน จัดเปนเคร่ืองมือสําคัญยิ่งจะชวยให ครูไดทราบระดับความ เจริญงอกงามของเด็กแตละคนวามีการเปลี่ยนเพ่ิมขึ้น หรือลดลงอยางไร ผูเรียนไดเกิดความรูความเขาใจ มีทักษะ เจตคตแิ ละการปฏิบัตติ ามจุดประสงคข องการเรยี นรู เพียงใดหรอื ไม” มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช (2540: 207) กลาววา “การประเมิน หมายถึง การตรวจสอบดูวาผูเรียน ไดเกิดการเปลี่ยนแปลงความรู เจตคติ และทักษะไปตามจดุ มุงหมายของ หลักสูตรหรือไมเพียงใดภายหลังจากท่ีได ผานประสบการณท ่ีหลกั สูตรจดั ใหแ ลว ”
ดังน้ันจึงอาจกลาวโดยสรุปไดวา การประเมินผล หมายถึง กระบวนการท่ีผูสอนใชวัดความรู ความสามารถ การพัฒนาการ การเปล่ียนแปลงทางเจตคติทักษะ รวมทั้งผลสําเร็จทางการเรียนรูของ ผูเรียน เพ่ือ นาํ มาสกู ารปรับปรงุ เปล่ียนแปลงการจดั กิจกรรมการเรียนการสอน องคประกอบดา นการประเมนิ ผล วศิน กาญจนวณชิ ยกุล (2545: 26-27) ไดกลาววา การประเมนิ ผลเปนกระบวนการตอเน่ือง ของการเรยี น การสอน แบงเปน 3 ขน้ั ตอน ดังน้ี 1. การประเมินผลกอนเรียน เพ่ือชวยใหผูสอนไดทราบความสามารถของแตละคน เพ่ือเปนขอมูลในการ พิจารณาตัดสินวา จะมีความสามารถเพียงพอในการศึกษาตอหรือไม ถาไมดีพอจะไดทําการปรับปรุงแกไขใหดีข้ึน ได 2. การประเมินผลระหวางเรียนเมื่อมีการสอนไประยะหน่ึงๆ ควรจะไดมีการ ประเมินผลผูเรียนตาม จุดประสงคของรายวิชาน้ันๆ เพ่ือจะไดทราบวา มีความรเู พยี งพอหรือควรจะ กาวไปขางหนา ไดห รือยงั 3. การประเมินผลหลังเรียน เปนการประเมินผลรวม ครอบคลุมจุดประสงคตางๆ หลายจุดประสงค เปน การประเมินเพื่อตัดสินความสามารถ เพื่อดูวาตั้งแตตนจนบัดน้ี ผูเรียนมีความสามารถตามจุดประสงคเชิง พฤติกรรมตา งๆ มากนอ ยเพียงใด ขน้ั ตอนของการประเมนิ ผล สมคดิ (2532) ไดกลา วถึงข้นั ตอนและล าดบั ขัน้ ของการประเมินผลการเรียน สรุปไดดังนี้ ขั้นท่ี 1 ทําความเขาใจ พฤติกรรมที่ตองประเมิน โดยแปลความหรือตีความในรูป ของการแสดงออกของ เดก็ ซง่ึ เปน ข้ันทาํ ความเขาใจจุดประสงคในการสอน ข้นั ที่ 2 ตงั้ เกณฑโดยการกําหนดวา การแสดงออกของนักเรียนตองอยูในระดับใดครู จงึ ยอมรับวานักเรียน มพี ฤติกรรมนัน้ จริง ขั้นที่ 3 วัดผลนักเรียนโดยเลือกใชวิธีการ และเคร่ืองมือท่ีเหมาะสมเพื่อใหไดขอมูลท่ีบอกใหทราบวาผล พฤติกรรมของนักเรียนอยูในระดับใด สถานศึกษาจะตองสนใจศึกษาหาความรูและจัดดําเนินการภายใน สถานศกึ ษาอยา งมปี ระสิทธภิ าพ
ขั้นที่ 4 ลงความเห็นวานักเรียนมีพฤติกรรมนั้นจริงหรือไม โดยการนําขอมูลในขั้นท่ี 3 เปรียบเทียบกับ เกณฑในขั้นที่ 2 ถาพฤติกรรมของนักเรียนถึงระดับที่เปนเกณฑก็ยอมรับวานักเรียน มีพฤติกรรมนั้นจริงโดย สมบรูณ ถาพฤติกรรมของนักเรียนไมถงึ ระดับท่เี ปนเกณฑ ก็วนิ จิ ฉัยหา ขอบกพรองของการเรยี นการสอน จากการที่ไดศึกษาแนวคิดท่ีเกี่ยวกับการวัดและประเมินผลในเบื้องตนนั้น ผูทําการวิจัยไดทําการสรุป ความหมายของการวัดและประเมินผลไววาการวัดและประเมินผล หมายถึง กระบวนการตรวจสอบเพ่ือใหไดมาซึ่ง ตัวเลข หรือสัญลักษณที่มีความหมายแทนคุณลักษณะ หรือคุณภาพของส่ิงท่ีวัด โดยใชเคร่ืองมือวัดผลที่มี ประสิทธิภาพ และวินิจฉัยตัดสินลงสรุปคุณคาเพ่ือพิจารณาตัดสินใจที่ได จากการวัดผลอยางมีกฎเกณฑ และมี คุณธรรม ซ่ึงผูทาํ การวิจยั ไดแ บงการประเมินผลไวดงั น้ี 1. การประเมินระหวางเรียน (Formative Evaluation) เปนการประเมินเพื่อใชผลการประเมินในการ ปรับปรุงกระบวนการจัดการเรียนการสอน การประเมินประเภทน้ีใชระหวางการจัดการเรียนการสอน เพ่ือ ตรวจสอบวาผูเรียนมีความรูความสามารถตามจุดประสงคที่กําหนดไวใน ระหวางการจัดการเรียนการสอนหรือไม หากผูเรียนไมผานจุดประสงคที่ตั้งไวผ ูสอนก็จะหาวิธีการท่ีจะชว ยใหผเู รียนเกิดการเรียนรูตามเกณฑที่ต้ังไว ผลการ ประเมินยังเปนการตรวจสอบผูสอนเองวาเปนอยางไร แผนการสอนรายครั้งที่เตรียมมาดีหรือไม ควรปรับปรุง อยางไร กระบวนการจดั การเรียนการสอนเปนอยา งไร มีจดุ ใดบกพรอ งทต่ี อ งปรับปรงุ แกไขตอ ไป 2. การประเมินเพื่อตัดสิน (Summative Evaluation) เปนการประเมินเพ่ือตัดสินผลการ จัดการสอน เปน การประเมินหลงั จากผูเรียนไดเรียนไปแลว อาจเปน การประเมนิ หลังจบเรอื่ งใดเร่อื งหน่ึงหรอื หลายเร่ือง รวมท้ัง การประเมินปลายภาคเรียนหรือปลายป ผลจากการประเมินประเภทนี้ใชในการตัดสินผลการจัดการเรียนการสอน หรือตัดสนิ ใจวาผเู รียนคนใดควรจะไดรบั ระดับคะแนนใด 6. การเรยี นแบบรวมแรงรวมใจ STAD 1. ความหมายการเรยี นแบบรวมแรงรวมใจ STAD (Co-operative Learning) อารี สัณหฉวี (2543 : 33) กลาววา การเรียนรูดวยกลุมรวมมือ หมายถึงเปนวิธีการเรียนท่ีใหนักเรียน ทํางานดว ยกันเปน กลุม เลก็ ๆ เพ่ือใหเกดิ ผลการเรยี นรทู ัง้ ทางดานความรูและทางดานจิตใจชวยใหนกั เรยี นเห็น ดาน จิตใจคุณคาในความแตกตางระหวางบุคคลของเพื่อนๆเคารพความคิดเห็นและความสามารถของผูอื่นท่ี แตกตาง จากตนตลอดจนรจู ักชวยเหลือและสนบั สนุนเพือ่ น ๆ สลาวิน (พิมพพันธ เดชะคุปต : 2544) กลาววา การเรียนรูดวยกลุมรวมมือ หมายถึง วิธีการสอนอีก แบบ หน่ึง ซ่ึงก าหนดใหนักเรียนที่มีความสามารถแตกตางกัน ทํางานรวมกันเปนกลุมเล็กๆ โดยปกติจะมี 4 คน เปน นักเรียนท่ีเรียนเกง 1 คน เรียนปานกลาง 2 คน และเรียนออน 1 คน การทดสอบของนักเรียนจะแบง ออกเปน 2 ตอน ตอนแรกจะพิจารณาคาเฉลย่ี ของท้ังกลมุ ตอนท่ี 2 จะพิจารณาคะแนนทดสอบเปนรายบุคคล โดยการทดสอบ
นักเรียนตางคนตางทําแตเวลาเรียนตองเรียนรวมกัน รับผิดชอบงานของกลุมรวมกัน โดยท่ีกลุม จะประสบ ผลสาํ เร็จได เมื่อสมาชกิ ทุกคนไดเรยี นรู บรรลุตามจดุ มงุ หมาย เชนเดียวกัน มานพ ประธรรมสาร (2546) กลาววา การเรียนรูดวยกลุมรวมมือ คือการทํางานรวมกันเพื่อบรรลุ เปาหมายท่ีมีอยูดวยกัน ภายในกิจกรรมท่ีรวมทํานี้ แตละคนจะแสวงหาผลลัพธที่เปนประโยชนตอตนเองและ เปน ประโยชนตอสมาชิกคนอื่น ๆในกลุมการเรียนรูแบบรวมมือ ใชในการสอนกลุมเล็ก ๆ ใหทํางานรวมกันตามท่ีไดรับ มอบหมายจนกระทั่งสมาชิกในกลุมทุกคนมีความเขาใจถูกตองและทํางานจนเสร็จสมบูรณสมาชิก ทุกคนในกลุม ไดรบั ประโยชนจ ากความพยายามรว มกัน สมบัติ กาญจนารักพงค (2547) กลาววา การเรียนรูดวยกลุมรวมมือเปนการจัดกิจกรรมการเรียนรูที่ เนน ใหผูเรียนรวมมือและชวยเหลือกันในการเรียนรู โดยแบงนักเรียนออกเปนกลุมเล็ก ๆ 4 - 5 คน ที่มี ความสามารถ แตกตางกนั ทํางานรวมกันเพื่อเปาหมายกลมุ สมาชิกมปี ฏิสัมพนั ธสงเสริมซึ่งกันและกันรับผิดชอบ รว มกันทั้งในสวน ตนและสวนรวม ผลงานของกลุมข้ึนอยูกับผลงานของสมาชิกแตละคนในกลุม ความสําเร็จ ของแตละคนคือ ความสาํ เร็จของกลุม จากการศึกษาความหมายการเรียนแบบรวมมือ สามารถสรุปไดวาการจัดการเรียนรูดวยกลุมรวมมือ กัน เรียนรู หมายถึง การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่ชวยใหผูเรียนใชความสามารถเฉพาะตัวในการรวมมือ กัน แกปญหาตาง ๆ นักเรียนรูจักวิธีการทํางานกลุมการชวยเหลือซึ่งกันและกันตลอดจนมีปฏิสัมพันธท่ีดีตอกัน เพ่ือให บรรลผุ ลสําเร็จตามเปา หมายโดยสมาชกิ ในกลุม ตระหนักวาแตล ะคนเปน สว นหนง่ึ ของกลุม หลักการเรียนรูดวยกลุมรวมมือ 1. การทํางานเปนชีวิตจริงเปนการทํางานรวมกับผูอื่น ผูเรียนจึงควรไดฝกการทํางานแบบรวมมือเพ่ือเปน การเตรยี มผูเรียนไดรจู กั การทาํ งานรวมกับผูอ ื่น 2. การทาํ งานเปน ทีมเปน ลกั ษณะหนึง่ ของการทาํ งานของนักวชิ าการ 3. การเรียนรูดวยกลุมรวมมือเปดโอกาสใหผูเรียนมีสวนรวมในกิจกรรมการเรียนสอนทุกคนและตอง ลง มือทํางานกบั เพ่ือนสมาชิกอยา งจริงจัง จึงเปน การสนับสนุนใหผเู รยี นเปนศนู ยก ลางวิธีหนึง่ 4. การเรียนรดู วยกลุมรวมมืออาจจดั เปนกิจกรรมการเรียนการสอนประกอบหรือเปนกจิ กรรมยอย ของวิธี สอนผเู รียนแบบตา ง ๆ ไดอ ยา งดี ขั้นตอนการเรยี นรดู วยกลุมรว มมือ 1. ข้ันนําเขาสูบทเรียน ใชเวลาประมาณ 8 – 15 นาที เพ่ือทบทวนเร่ืองที่มาเรียนแลวและทบทวน บทบาทสมาชิกภายในกลมุ
2. ข้นั การทาํ งานกลมุ ใชเวลา 25 – 30 นาที เปนขั้นทคี่ รแู จกอุปกรณห รือส่อื การเรียน ผเู รียน ปฏิบตั ิตาม บทบาทที่ไดรับมอบหมาย ใชเวลา 25 – 30 นาที เปนข้ันท่ีครู แจกอุปกรณหรือสื่อการเรียน ผูเรียน ปฏิบัติตาม บทบาทท่ีไดร ับมอบหมาย 3. ขัน้ ระดมสมอง ใชเวลา 10 – 15 นาที เปนการเสนอผลงาน เสนอแนะรวมกนั ทงั้ หอง ใหแตละกลุมไดมี โอกาสแสดงความคดิ เหน็ โดยครคู อยถามใหผ ูเรยี นเสนอความคดิ เหน็ ไดอ ยา งเต็มท่แี ละทว่ั ถึง การประเมิน 1. การเสนอผลงานของผูเรยี นดว ยวธิ ีตาง ๆ 2. การทดสอบ 3. การสงั เกตการณทาํ งานของผูเ รียนแตละกลุม 4. การแสดงความคิดเห็นของผูเรียนในชนั้ ระดมสมอง ความหมายของการสอนแบบรว มแรงรวมใจ ที่นยิ มใชใ นปจจุบนั มี 7 รปู แบบ ดงั น้ี 1. จิกซอ (Jigsaw) เปนการสอนท่ีอาศัยแนวคิดการตอภาพ นักเรียนแตละคนจะไดศึกษาจากหัวขอยอย ของเน้อื หาท้ังหมดจากเอกสารท่ีครูจัดให นักเรยี นจะทํางานเปนกลมุ กับเพ่ือนที่ไดร ับมอบหมายใหศ ึกษาหัวขอยอ ย เดียวกนั และกลับไปอธบิ ายใหเ พื่อนสมาชกิ ในกลมุ พืน้ ฐานของตนเอง 2. STAD (Student Teams – Achievement Division) เปนการสอนแบบเปนทีม การนําเสนอสิ่งท่ี เรียน ทํางานเปนกลุม ทดสอบยอยโดยนักเรียนตางคนตางทํา และมีการรับรองผลงานของกลุมโดยการประกาศ คะแนนของ แตละกลุมใหทราบ ซ่ึงการทดสอบยอยเพ่ือประเมินความรูจะเปนตัวกระตุนความรับผิดชอบของ นกั เรียนแตล ะคน 3. LT (Learning Together: LT) เปนการสอนที่มีการกําหนดสถานการณและเง่ือนไขใหนักเรียนทํา ผลงานเปน กลุม ใหแ ลกเปลยี่ นความคดิ เหน็ แบง ปนเอกสาร แบง งานท่เี หมาะสมและการใหรางวัล 4. TAI (Team Assisted Individualization) เปนการสอนโดยใหนักเรียนไดลงมือทํากิจกรรมในการ เรียน ไดดวยตนเอง และสงเสริมความรวมมือภายในกลุม มีการแลกเปลี่ยนประสบการณเรียนรูและปฏิสัมพันธ ทางสงั คม 5. TGT (Team – Games - Tournaments) เปนการสอนแบบรวมมือกันแขงขันทํากิจกรรม กลุมใดมี แตมโบนสั สูงสุดจะใหรางวัล หรอื ติดประกาศ ไวในมุมขาวของหอง
6. GI (Group Investigation) เปนการสอนที่มอบหมายความรับผิดชอบอยางสูงใหกับนักเรียน ในการ ที่จะ บงชี้วาเรียนอะไร ในการรวบรวมขอมูล วิเคราะหและตีความหมายสิ่งที่เราจะศึกษาโดยเนนการส่ือ ความหมายและ การแลกเปลยี่ นความคิดเหน็ ของกนั และกันในการทาํ งาน 7. โปรแกรม CIRC (Cooperative Intergrated Reading and Composition) เปนโปรแกรม สาํ หรับ สอนการอาน การเรียนและทักษะทางภาษา โดยเนนท่ีหลักสูตรและวิธีการสอน มีการนํามาใชควบคูกับ การสอน แบบรวมแรงรว มใจ โดยครสู อนแลวใหนกั เรยี นฝก ปฏิบัตภิ ายในกลมุ และประเมินผลการเรียนรูไดเ อง เอกสารท่ีเก่ียวขอ งท่เี กีย่ วกบั ชุดกิจกรรม การศึกษาเกย่ี วกับชุดกจิ กรรม ความหมายของกิจกรรม กิจกรรมเปนส่ิงท่ีมีคุณคาสามารถชวยใหผูเรียนเกิดการเรียนรูตามวัตถุประสงคซ่ึงโดยมากจะ แทรกอยใู นรูปของความสนกุ สนาน ไดม ผี ูใหความหมายไวหลายทา น ดังนี้ จรินทร ธานีรัตน (อางใน วราภรณ ภูละคร, 2533: 12) ไดใหความหมายของคําวากจิ กรรมดังนี้ กิจกรรม หมายถึง สภาพการเรียนรูใดๆ ท่ีไดกระทําดวยความเต็มใจท้ังทางสมองและทางกาย เพ่ือเปน การสนองความตองการของผกู ระทําใหบรรลถุ งึ จุดมงุ หมาย เชน การคนควา การอภปิ ราย การแกปญหา หรอื การที่ เดก็ ไดใ ชส วนตางๆ ของรา งกายและสมองประกอบก็นบั เปนกิจกรรมแลว สมศักด์ิ สินธุระเวชญ (2544: 1) ใหความหมายกิจกรรมวาการปฏิบัติดวยตนเอง คือ เปนชุดของการ ปฏิบตั กิ ารตา งๆ ทมี่ กี ารเตรยี มการหรอื วางแผนไวเ รยี บรอ ยแลว ผูปฏิบตั ิบังเกิดผลตามท่ีคาดหวังไว โรม วงศประเสริฐ (2545: 9) กลาววากิจใดๆ ที่ผูดําเนินการจัดการข้ึนมาอยางมีจุดมุงหมาย โดยมุงหมาย หวังเพ่ือใชกระบวนการของกิจกรรมพัฒนาผูเขากิจกรรมตอไปโดยที่กิจกรรมอาจจะจัดในรมหรือกลางแจงก็ได ข้ึนอยกู ับความเหมาะสมของแตล ะกจิ กรรมทีเ่ ลอื กนาํ มาใช จากความคิดดังกลาวพอสรุปไดวา กิจกรรม หมายถึง สภาพการณหรือการกระทําที่ครูจัดขึ้นเพื่อให นักเรียนสามารถเขาใจบทเรียนไดงายกวา การสอนแบบธรรมดา ไดรับทั้งความรูความสนุกสนานและผูเรียนตอง กระทําดวยความเต็มใจ และเปนสิ่งท่ีผูดําเนินการจัดเตรียมใหผูเขารวมลงมือปฏิบัติเพ่ือใหเกิดผลตามที่ต้ัง วัตถุประสงคไว ในการพัฒนาชุดกิจกรรมเพื่อพัฒนาดานคุณธรรมจริยธรรมนั้น ใชหลักการพัฒนาชุดการสอน ดังนั้นใน การศึกษาเอกสารและงานวิจัยที่เก่ียวของ จึงศึกษาเอกสารและงานวิจัยท่ีเกี่ยวของกับชุดการสอนชุดกิจกรรมนั้น เปนนวัตกรรมการศึกษาชนิดหน่ึง ท่ีไดรับความสนใจจากนักการศึกษาและผูสอนเปนอยางมาก ตามลักษณะและ
ความหมายของชุดกิจกรรม ไดมีนักการศึกษาไดใหความหมายไวหลายทาน ซึ่งนักการศึกษาไดศึกษาและรวบรวม ไวด ังน้ี ชัยยงค พรหมวงศ ( 2523: 118 ) ไดใหความของชุดกิจกรรมไววา “ชุดกิจกรรม เปนส่ือประสมท่ีไดจาก กระบานการผลติ และนําสื่อการสอนที่สอดคลองกับวิชาหนวยการสอนและหัวเรอ่ื งเพ่ือจะชวยใหการเปลี่ยนแปลง การเรยี นรูเปน ไปอยา งมีประสทิ ธภิ าพมากย่ิงข้ึน” วิชยั วงษใหญ ( 2525: 115 ) กลาวถึงชุดกิจกรรมไววา “เปนระบบการผลิตสอ่ื และนาํ ส่ือการสอนหลายๆ อยางมาสัมพันธกันและมีคุณคาเสริมซ่ึงกันและกัน สื่อการเรียนอยางหนึ่งอาจใชเพื่อเราความสนใจ ในขณะที่อีก อยางหนึ่งใชเพื่ออธิบายขอเท็จจริงของเน้ือหาและอีกอยางหน่ึงอาจใชเพ่ือเกิดการเสาะแสวงหาอันนําไปสูความใจ ลึกซงึ้ ” ธีระชัย ปูรณโชติ ( 2532: 4-16 ) ไดกลาวไววา “ชุดกิจกรรมเปนส่ือประสมที่ไดจัดรวมการผลิตที่มีความ สอดคลองกบั วิชาหนว ย ตวั เรื่องและวตั ถปุ ระสงคของวชิ านัน้ ๆเพ่อื ใหผูเ รียนเกดิ การเรยี นอยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ กรองกาญจน อรุณรัตน ( 2536: 265 ) ไดใหความหมายของชุดกิจกรรมวา “ชุดของส่ือประสมที่สอดคลองกับ เนื้อหาวิชาและประสบการณในแตละหนวย โดยนําวิธีการจัดระบบ เอาไวท้ังน้ีเพื่อชวยในการเปล่ียนแปลง พฤติกรรมของผเู รียนใหบ รรลุตามจุดมงุ หมายและชว ยใหก ารสอนของครดู าํ เนินไปโดยสะดวกและมปี ระสทิ ธภิ าพ จากความหมายดงั กลาวพอสรุปไดว า ชุดกิจกรรม หมายถึงชุดของส่ือประสมทีม่ ีการจดั โปรแกรมการเรยี น การสอนดวยวิธีการท่ีเปนระบบ โดยมีจุดมุงหมายเฉพาะที่สอดคลองกับหนวยการเรียน เพื่อทําใหผูเรียนเกิดการ เรียนรอู ยา งมปี ระสทิ ธิภาพ และเกิดความสะดวกตอการนําไปใชใ นชุดกจิ กรรมแตละชุดประกอบดวย ชุดการเรียน หมายถึง ชุดของโปรแกรมส่ือประสมท่ีมีการนําวิธีการจัดระบบมาใชในเนื้อหาการนําเสนอ เน้ือหา และจัดกิจกรรมการเรียนเพ่ือใหผูเรียนไดศึกษาดวยตนเองตามความสามารถในอัตราการเรียนและรูปแบบ การเรียน ( Learning Style ) ของแตล ะคน ชดุ กิจกรรม หมายถึง ชุดของส่ือประสม ( Multi Media ) ท่ีสอดคลองกับเนื้อหาวิชาและประสบการณใน การเรียนแตละหนวย โดยนําวิธีการจัดระบบเอาไว ทั้งนี้เพ่ือชวยในการเปล่ียนแปลงพฤติกรรมการเรียนรูของ ผเู รียนใหบรรลุตามจุดมงุ หมายท่วี างไวและชว ยใหการสอนของครดู าํ เนนิ ไปโดยสะดวกและมีประสิทธภิ าพ หลักเกณฑใ นการเลือกกิจกรรม การวางแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู ผูสอนจะตองเลือกกิจกรรมท่ีมีความเหมาะสม เพื่อใหการเรียนรู เปนไปอยา งมีประสทิ ธิภาพ มีผูใหห ลกั เกณฑในการเลือกกิจกรรมดงั นี้
สิริวรรณ ศรีพหล (2540: 477) กลาววาการเลือกกิจกรรมการเรียนในวิชาการส่ิงท่ีผูสอนควรจะคํานึงถึง คือ กิจกรรมนั้นๆ จะกอใหผูเรียนไดประโยชนอยางเต็มที่ไดอยางไร ดังน้ันการจัดกิจกรรมการเรียนใดก็ตามสิ่งท่ี ผูสอนจะตอ งถามตนเองกอนอ่ืนวา กิจกรรมนัน้ ๆ มีคณุ คา หรอื ไมเพยี งใดดังนี้ - กิจกรรมนัน้ ๆ กระตุนความสนใจของผเู รียนหรอื ไม - กจิ กรรมนั้นๆ กระตุนใหผเู รียนรูจกั คิดหรอื ไม - กิจกรรมนน้ั ๆ เปด โอกาสใหผเู รยี นสวนใหญไ ดมสี ว นรวมดว ยหรอื ไม - กิจกรรมนน้ั ๆ สงเสริมประสบการณของผเู รียนใหก วางขวางขึ้นกวา เดมิ หรือไม - กิจกรรมนน้ั ๆ สง เสรมิ ความสามารถเชงิ สรางสรรคข องผูเ รียนหรอื ไม - กจิ กรรมน้ันๆ เช่อื มหรอื สัมพันธก ับกจิ กรรมอน่ื ๆ ของโรงเรยี นหรอื ไม - กิจกรรมนน้ั ๆ ตอบสนองความตอ งการของผเู รียนหรือไม นอกจากนี้ วันทนีย จันทรเอย่ี ม (2541, หนา 1) ไดเสนอเพมิ่ เตมิ วา แนวทางการเลอื กกจิ กรรมควร 1. เปนกิจกรรมท่ีสอดคลองกับวัตถุท่ีตองการเรียนรูและสอดคลองกับความตองการของสมาชิกและควร พิจารณาถึงผลทีเ่ กดิ ขน้ึ วา จะมปี ระโยชนห รือโทษตอ สมาชิกกลมุ อยา งไร 2. เปนกิจกรรมเหมาะสมกับระดับความสามารถของสมาชิก สามารถสอดแทรกความสนุกสนานเพื่อใหผู รวมกิจกรรมเพลิดเพลินตอการเรียนรูห รอื เกิดการเรยี นรูโดยไมร ตู ัว 3. เปนกิจกรรมที่สอดคลองกับสภาพของผูเขารวมกิจกรรม เชน เพศ อายุ เหมาะสมกับวุฒิภาวะและอยู ในความสนใจของสมาชิก 4. เปนกจิ กรรมท่ีเหมาะสมกับสถานทแี่ ละเวลา 5. เปนกิจกรรมทีส่ มาชิกทกุ คนมโี อกาสเขา รว มทํากิจกรรมและไดแสดงออกโดยท่ัวถึง สรุปไดวา การเลือกกิจกรรมควรตั้งอยูบนหลักเกณฑที่มีความเหมาะสมของตัวผูเรียนเน้ือหาวิชาและ สภาพแวดลอ มที่เก่ยี วขอ ง ความสําคัญของกจิ กรรม กิจกรรมการเรียนการสอน หมายถึง การดําเนินการตางๆ ในโรงเรียนทั้งโดยครู อาจารย นักเรียน การ สอนใหนักเรียนคนควา อภิปราย การบรรยาย การอบรม การสาธิต การปฏิบัติงาน การจัดนิทรรศการ การศึกษา นอกสถานท่ี และการทํากิจกรรมตา งๆ ตามที่กําหนดไวในหลกั สูตร (ดนัย ไชยโยธา, 2534: 7)
การจัดกิจกรรมนับวาเปนหัวใจสําคัญที่จะสงเสริมใหการเรียนการสอนประสบผลสําเร็จและบรรลุตาม จุดประสงคท่ีวางไว การจัดกิจกรรมตองเนนใหผูเรียนเปนธรรมชาติ เปนผูคิดและเปนผูปฏิบัติเองใหมากที่สุดเทาที่ จะทําได ครูทําหนาท่ีชวยเหลือและดําเนินกิจกรรมใหเปนไปตามจุดมุงหมายท่ีเรียกวานักเรียนเปนศูนยกลางการ เรยี นรสู ง่ิ ท่ีผูส อนจะตองเตรียมการใหม ากท่ีสดุ คอื กิจกรรมการเรยี นการสอน ขอควรคาํ นงึ ในการจัดกจิ กรรมการเรยี นการสอน 1. ชวยสนองความสามารถในการเรียนรูของผเู รยี นไดอ ยางท่วั ถึง 2. ผูเรยี นมีสวนรวมและสนกุ สนาน 3. ชวยใหผ ูเรียนคดิ เปน ทําเปน แกป ญ หาเปน 4. ชวยสนองพัฒนาการทางดานรางกาย อารมณ สังคม และสติปญญาของผเู รยี นประโยชนของกิจกรรม ความสาํ คญั ของชดุ กิจกรรม ไดมีการเผยแพรแ นวคิดเร่ืองสื่อการสอนและศึกษาวิจัยโดยนักศึกษาพบวาชุดกิจกรรม มีประโยชนตอการ จัดการเรียนการสอนดังท่ี สุนันท ปทมาคม ( อางใน นิพนธ ประพินพงศกร, 2527: 32-33 ) ไดกลาววาไมวาชุด กจิ กรรมประเภทใดยอมมีคุณคาและประโยชนต อการเพ่ิมคณุ ภาพการเรยี นรใู นการเรียนการสอน คอื 1. ชวยผูสอนใหถายทอดเนื้อหาและประสบการณท่ีสลับซับซอน และมีลักษณะเปนนามธรรมสูง เชน อวยั วะในรางกาย การทํางานของเครื่องกล ฯลฯ ซง่ึ ผูส อนไมส ามารถถายทอดดวยการบรรยายไดดี 2. ทําใหการเรียนการสอนเกิดประสิทธิภาพมากขึ้น เพราะชุดกิจกรรมผลิตขึ้นจากกลุมบุคคลที่มีความรู ความชาํ นาญหลายดาน และมีการทดลองใชจ นแนใจแลววา ไดผลดจี ึงนาํ ออกมาใช 3. ชุดกิจกรรมลดภาระของผูสอน เม่ือมีชุดการเรียนสําเร็จรูปแลว ผูสอนจะดําเนินการสอนตาม คําแนะนําท่ีบอกไวในชุดกิจกรรมตามลําดับข้ัน แตละขั้นจะมีอุปกรณ กิจกรรมตลอดจนขอแนะนําไวใหพรอม ผูส อนไมจําเปน ตอ งทาํ ใหมอ กี หรอื ทาํ เพมิ่ จะใชไดทนั ที 4. ผูเรียนจะไดความรูในแนวเดียวกันกับการสอนปกติ เม่ือมีผูสอนหลายคนท่ีทําการสอนในวิชาเดียวกัน ก็อาจเกิดความแตกตางในดานประสิทธิภาพของการสอน การมีชุดกิจกรรมจะแกปญหาในเร่ืองนี้ไดทั้งหมด แม ผเู รยี นจะมีจาํ นวนมากเทาใดกช็ วยแกป ญ หาไดเปนอยางดี 5. ชวยเราความสนใจของนักเรียนตอสิ่งท่ีกําลังศึกษา เพราะชุดการเรียนเปดโอกาสใหผูเรียนมีสวนรวม ในการเรยี นดว ยตนเอง
6. ประหยัดเวลา แรงงาน และรายจาย ครูไมตองเตรียมงานสอนหนักมาก ไมตองจัดทําใหม ใชสะดวกได นานหลายป 7. แกป ญหาในโรงเรยี นทม่ี ีครูไมครบชน้ั 8. ใชไ ดท กุ ระดบั การศึกษา 9. เปด โอกาสใหผูเรยี นตามความสามารถและความตอ งการตน อัตราการเรยี นของแตล ะคนจะมมี ากนอ ย แตกตางกันไปตามความสามารถ ชุดการเรียนนี้จะชวยใหทุกคนไดประสบความสําเร็จทางการเรียนไดทั้งส้ิน ตาม อตั ราการเรยี นของผูน ้นั 7. งานวิจัยทเ่ี ก่ียวขอ ง งานวิจัยในประเทศ นุชนาฎ วรยศศรี (2558) ไดศึกษาปจจัยท่ีมีความสัมพันธกับผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน วัตถุประสงคเพ่ือ ศึกษาความสัมพันธระหวางปจจัยดานตัวผูเรียนคือนิสัยในการเรียนและเจตคติตอการเรียน ปจจัยดานสังคม คือ ฐานะทางเศรษฐกิจของครอบครัวและการสงเสริมของทางบาน ปจจัยดานการเรียนการสอน คือ บรรยากาศทาง วชิ าการและการรับรูพฤติกรรมการเรยี นการสอน กับผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี นของนักศึกษา พบวาตัวแปรท่ีสามารถ สง ผลสมั ฤทธิท์ างการเรียน คอื เจตคติตอการเรยี นซง่ึ เปนตัวแปรหน่ึงของ ปจจยั ดานตัวผูเ รียนที่มอี ํานาจพยากรณ ผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรยี นภาษาอังกฤษไดรอ ยละ 21.80 อยางมนี ยั สําคญั ทางสถติ ทิ ่ีระดับ 0.01 และปจ จัยดานสังคม ไดแก การสงเสริมทางการเรียนของทางบาน มีความสัมพันธทางบวกกับผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนอยางมีนัยสําคัญ ทางสถิติท่ี ระดับ 0.01 และปจจัยดานตัวผูเรียนไดแก เจตคติตอการเรียนวิชาตางๆ เปนปจจัยท่ีสามารถพยากรณ ผลสัมฤทธท์ิ างการเรยี นของนกั เรยี นไดร อ ยละ 21.80 อยา งมนี ัยสาํ คัญทางสถิติทรี่ ะดบั 0.01 สุกัญญา จันทรแดง (2559) ไดศึกษาผลการจัดการเรียนดวยชุดการสอนแบบรวมมือท่ีมีตอผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรียนและความสามารถ ในการทางานรวมกัน วิชาวิทยาศาสตร ของนักเรียนช้ันประถมศึกษาปท่ี 6 ผลการวิจัยพบวา 1. ผลการเรียนรูทางการเรียนของนักเรียนที่เรียนดวยชุดการสอนแบบรวมมือ มีผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียนสูงกวากอนเรียน อยางมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 2. ความสามารถในการทางานรวมกันของ นักเรียนชนั้ ประถมศึกษาปที่ 6 ท่ีเรียนดวยชุดการสอนแบบรว มมือ มพี ฤติกรรมในการทางานรวมกันอยูในระดับ ดี มาก 3. ความคดิ ของนกั เรียนเห็นตอ การเรยี นการสอนดว ยชดุ การสอนแบบรวมมือ อยูในระดบั ดมี าก นิภาพร ปาระแกว (2560) ไดทําการศึกษาวิจัยเรื่องความคิดเห็นเก่ียวกับปจจัยที่สงเสริมการใชส่ือการ สอนของครูโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกดักรมสามัญศึกษาจังหวัดขอนแกน มีวัตถุประสงคเพ่ือศึกษาความคิดเห็น เกี่ยวกับปจจัยท่ีสงเสริมการใชสื่อการสอนของครูใน 3 ปจจัยคือ 1) ปจจัยเกี่ยวกับส่ือการสอน 2) ปจจัยเกี่ยวกับ สภาพแวดลอมภายในโรงเรียน 3) ปจจัยเก่ียวกับแรงจูงใจกลุมตัวอยางท่ีใชในการศึกษาคร้ังนี้คือครูผูสอนใน
โรงเรยี นมัธยมศึกษา สงั กดักรมสามัญศึกษา จังหวัดขอนแกน ซึ่งไดจ ากการสุมแบบหลายขัน้ ตอน จํานวน 346 คน จากประชากรจาํ นวน 3,461 คน ซึ่งผลการวิจัยพบวา ปจจัยเกย่ี วกับส่ือการสอน เปนปจจัยท่ีสงเสริมการใชส ื่อการ สอนของครู ในระดับมาก ปจจัยเกยี่ วกับสภาพแวดลอ มภายในโรงเรียน เปน ปจจยั ทสี่ งเสริมการใชส อ่ื การสอน ของ ครใู นระดบั ปานกลาง และปจ จัยเก่ียวกบั แรงจงู ใจ เปนปจ จยั ทสี่ ง เสรมิ การใชส ่ือสอนของครใู นระดบั ปานกลาง อรวรรณ สัมฤทธ์ิ (2561) การศึกษาวิจัยเร่ืองนี้มีวัตถุประสงคเพื่อศึกษาปจจัยที่มีผลตอการใชสื่อการสอน ตามความคิดเห็นของครูโรงเรียนประถมศึกษา กลุมตัวอยางที่ใชในการวิจัยไดแกครูผูปฏิบัติหนาที่สอนในโรงเรียน จาํ นวน 286 คน เครื่องมือที่ใชในการเก็บขอมูลเปน แบบตรวจรายการและแบบมาตราสวนประมาณคาสถิติที่ใชใน การวิเคราะหขอมูลใชคารอยละคาเฉล่ียคาความเบี่ยงเบนมาตรฐาน วิเคราะหระดับ ปจจัยและการใชสื่อการสอน ผลการวิจัยพบวา 1) ปจจัยท่ีมีผลตอการใชสื่อการสอนตามความคิดเห็นของครูอยูในระดับ ปานกลางและเม่ือ พจิ ารณาแตละปจ จัย พบวาปจ จัยดานตัวครแู ละปจจยั ดานผูเรียนเปนปจจยั ทมี่ ีผลตอ การใชส่ือการสอนตามความ คิดเห็นของครูอยใู นระดับมาก สวนปจจัยดานการสนับสนุนสงเสริมจากโรงเรียน เปนปจจัยที่มีผลตอการใชส่ือการ สอนตามความคิดเห็นของครูอยูใ นระดับปานกลาง 2) ระดับการใชส่ือการสอนของครูมีสภาพการปฏิบัติโดยรวมอยู ในระดบั มาก เมอื่ พิจารณาเปนรายข้ันตอนพบวาสภาพการปฏิบตั ิทกุ ขนั้ ตอนอยูใ นระดับมาก งานวจิ ัยในตา งประเทศ โพลิทเซอร (Politzer 2014 : 54-68) ศึกษาพฤติกรรมการเรียนรูภาษาและความสัมพันธ ของพฤติกรรม การเรียนรูภาษากับผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนภาษาของนักเรียนที่เรียนภาษาอังกฤษเปนภาษาที่สองในระดับ มหาวทิ ยาลยั พบวา สาขาวชิ าเปน องคป ระกอบทส่ี าํ คัญในการเรียนภาษา แบบเขม ของนักศึกษา ซ่งึ มีความแตกตาง กันระหวางนักศึกษาที่เรียนสาขาวิชาวิศวกรรมศาสตร และคณิตศาสตรกับสาขาธุรกิจสังคมและการศึกษา ตอมา โพลิทเซอร ( Politzer 2014 : 67-68) ไดศ ึกษาในทํานองเดียวกัน พบวาสาขาวิชาเอกของนักศกึ ษามหาวิทยาลัยมี อิทธิพลตอการเลือกใช กลวิธีการเรียนภาษาท่ีสอง โดยเฉพาะอยางย่ิงนักศึกษาสาขาวิชาเอกมนุษยศาสตร สังคม วิทยาและ สาขาการศึกษาสามารถใชกลวิธีการเรียนไดดีกวานักศึกษาสาขาวิชาคอมพิวเตอร สาขาวิชาเอก คณิตศาสตรและคณิตศาสตร โอมอลลี่และคณะ (O’Malley and others 2016 : 32-41) ศึกษาการประยุกตใชกลวิธีการเรียน ภาษาอังกฤษของนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาท่ีเรียนภาษาอังกฤษเปนภาษาท่ีสอง จํานวน 70 คนและครูสอน ภาษาอังกฤษจํานวน 22 คน เก็บขอมูลโดยการสมั ภาษณและบันทกึ เสียง แบบสมั ภาษณประกอบดวยคําถามตางๆ ทใ่ี หน กั เรียนอธบิ ายประเภทของกลวิธกี ารเรียนภาษาองั กฤษใน การพูด การออกเสียงคาํ ศพั ท การปฏบิ ัตติ ามคาํ สั่ง การใชภาษานอกชนั้ เรยี นและการฟง นอกจากน้ผี วู ิจยั ไดสังเกตการเรียนการสอนในชนั้ เรยี นและสัมภาษณครูผสู อน แตละคนวาไดสอน กลวิธีการเรียนภาษาอังกฤษใหแกนักเรียนหรือสังเกตการณการใชกลวิธีการเรียนของนักเรียน หรือไม ผลการศึกษาพบวา นักเรียนใชก ลวิธีการเรยี นภาษาอังกฤษอยูในระดับตํา่ และปานกลาง และนักเรียนมักใช
กลวิธีการเรยี นภาษากับการเรียนแบบจุลภาษา (Discrete tasks) ซึ่งเปน การเรียนรูคําศัพท การฟง การออกเสียง และการเรียนไวยากรณเฉพาะเรื่องมากกวาการเรียนแบบ ทักษะสัมพันธ (integrative tasks) ทั้งนี้อาจเปนเพราะ ขณะที่เรียนในชั้นเรียนนักเรียนมีโอกาสได ฝกกิจกรรมทางภาษานอยมาก นอกจากนี้ยังพบวาครูสวนใหญไมมี ความรูเร่ืองกลวิธีการเรียน ภาษา ไมเคยแนะน ากลวิธีการเรียนใหนักเรียนในขณะท่ีสอนและไมเคยสังเกตการใช กลวธิ ี การเรยี นของนกั เรียน กิลเลตต (Gillette 2017 : 268-278) ศึกษาวิธีการเรียนรูและแรงจูงใจในการเรียนของผูท่ีประสบ ผลสําเร็จในการเรียนภาษาตางประเทศ 2 คน เปนการศึกษาเฉพาะกรณี โดยใชวิธีการท่ี ใหผูเรียนทั้ง 2 คน พิจารณาการเรียนของตนเอง การสังเกตการณการเรียนในช้ันเรียน การสัมภาษณ แบบสอบถามวัดทัศนคติและ แรงจูงใจในการเรียนภาษาตางประเทศ ผลการศึกษา พบวา ผูเรียนทั้งสองเรียนภาษาโดยเนนท่ีความหมายของ ภาษามากกวากฎเกณฑ มีความกลาที่จะ ลองใชภาษา สนใจพ้ืนฐานทางสังคมและวัฒนธรรมของเจาของภาษา ต่นื ตัวตอ การเรียนรูอยูเสมอ สามารถควบคุมกระบวนการเรียนรขู องตนเองไดอยางเต็มที่ ใชกลวิธีการเรียนภาษาท่ี เปนของ ตนเอง ไมเคยเลียนแบบกลวิธีการเรียนของผูอ่ืน นอกจากนี้ ยังมีความอดทนตอความกํากวมของภาษา มี บุคลิกภาพกลาแสดงออก มีความเขาใจ พึงพอใจในการเรียนภาษาและมีการรับรูเกี่ยวกับ ความภาคภูมิใจใน ตนเอง (Self-esteem) สวนเร่ืองแรงจูงใจน้ันผูเรียนมีแรงจูงใจเชิงเคร่ืองมือ (Instrumental motivation) มากกวาแรงจูงใจเชิงบูรณาการ (Integrative motivation) และมีรูปแบบ ของการเรียนแบบมองภาพรวม เปน การเรียนภาษาแบบทักษะสัมพนั ธม ากกวา การมองรายละเอียด ซ่งึ เปน การศกึ ษาขอปลีกยอยของภาษา ซู (Su 2018 : 351) ไดทําการวิจัยถึงคุณคาและประโยชนของบทบาทสมมติ (Role-play) ซ่ึงชวยให นกั เรยี นมสี มรรถภาพในการส่ือสาร (Communicative competence) ในช้ันเรียน บทบาทสมมตทิ ําใหน ักเรยี นท่ี เรียนวิชาตางๆ ในฐานะของภาษาตางประเทศ (EFL) อยูในสถานการณ การพูดเพ่ือการส่ือสารท่ีคลายคลึงกับชีวิต จริง สถานการณเ ชนนท้ี ําใหน ักเรียนพัฒนาทกั ษะการพดู ผลการวิจัยพบวา บทบาทสมมติมีประสทิ ธิภาพในการลด ความกลัวของนักเรียนในการพูดและชวยใหนักเรียนรูพฤติกรรมการเรียนวิชาตางๆ ย่ิงไปกวานั้นนักเรียนมี ประสิทธิภาพในการสอ่ื สารมากขน้ึ สามารถเชอ่ื มโยงเนือ้ หาหลายวชิ าเขา ดวยกันไดเ ปน อยา งดี
บทท่ี 3 วธิ ีการดาํ เนนิ การวิจยั กลมุ เปา หมาย ประชากร นกั เรยี นชน้ั มัธยมศึกษาปท ี่ 3 วิชาวทิ ยาศาสตร จํานวน 89 คน กลมุ ตัวอยาง นกั เรยี นชน้ั มธั ยมศกึ ษาปท่ี 3/1 วิชาวิทยาศาสตร จํานวน 30 คน วธิ ีการเก็บรวบรวมขอ มูล 1. ช้ีแจงวิธีการเรียนการสอนแบบรวมแรงรวมใจตอนักเรียนในชั้นเรียน โดยครูผูสอนทําการแบงกลุม นักเรียนเปนกลุมยอ ยๆ โดยแตล ะกลมุ มสี มาชกิ จาํ นวนเทาๆ กนั หรอื ใกลเ คียงกัน 2. ผูสอนพิจารณาความเหมาะสมของกลุมเพ่ือใหสมาชิกของกลุมมีความรูความสามารถแตกตางกันโดย พิจารณาจากคะแนนเฉลี่ยในช้ันเรียน ผลการเรียนและผลการปฏิบัติงานมอบหมายในรายวิชา ในเดือนสิงหาคม ของการเรยี นประกอบการพจิ ารณา 3. ผสู อนชีแ้ จงระเบยี บการเรียนการสอนแบบรวมแรงรว มใจ โดยรปู แบบ STAD ตลอดจนการทาํ งาน ที่ มอบหมายจากผสู อนและการทํางานท่มี อบหมายจากกลุม 4. งานท่ีมอบหมายจากกลุมมอบหมายหนาที่ใหปฏิบัติงานและความรับผิดชอบการทํางานในกลุมและ กระตุนใหเ หน็ ความสําคญั ของความสําเรจ็ ของกลุม 5. ตดิ ตามสงั เกตพฤตกิ รรมหลังจากปรับเปลี่ยนวิธีการสอน 6. เก็บรวบรวมคะแนนประเมินผลทั้งกอนเรียนและหลงั เรยี นมาทาํ การเปรยี บเทยี บกัน เครอ่ื งมือในการวจิ ัย 1. รูปแบบการสอนแบบรวมแรงรว มใจ โดยวิธี STAD 2. แผนการจัดการเรียนรู ใบงาน แบบฝก ทกั ษะ 3. แบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธท์ิ างการเรียน 4. แบบสังเกตพฤติกรรมความรับผดิ ชอบ เคร่ืองมือที่ใชในการเก็บรวบรวมขอมูลสําหรับการวิจัยคร้ังนี้ เปนแบบสอบถาม (Questionnaire) โดย ผูวิจัยสรางจากแนวคิดท่ีไดจากการศึกษาเอกสารและงานวิจัยท่ีเกี่ยวของ มีเน้ือหาเกี่ยวกับการวิจัยของครู ในดาน ความเชื่อ ทัศนคติ และคานิยมในการทําวิจัยของครู เพื่อศึกษาสภาพปจจุบันดานนโยบาย การบริหารงานวิจัย ปจจัยที่เอ้ือตอการทําวิจัยของครู และพัฒนาจากเครื่องมือการวิจัยของ ภัทรวดี เทพพิทักษ (2550 : 103 - 112) พงศพ ชั รนิ ทร พธุ วฒั นะ (2545 : 258 - 266) พฤกษวรรณ ทองมาก (2549 : 105) โดยแบงเปน 5 ตอน ดงั น้ี
ตอนท่ี 1 ปจ จยั สวนบคุ คลของครูแบบตรวจสอบรายการ (Check List) และแบบใหเ ติมคําในชอ งวา ง รวม 7 ขอ ตอนที่ 2 สภาพการทาํ วจิ ยั ของครแู บบตรวจสอบรายการ (Check List) และแบบใหเ ติมคํา ในชองวา ง รวม 22 ขอ ตอนท่ี 3 ความเชือ่ ทศั นคติ และคานยิ มดา นการทาํ วิจยั ของครู จาํ นวน 34 ขอ แบบมาตราสว นประมาณ คา (Rating Scale) มี 5 ระดับ โดยมหี ลักเกณฑการใหคะแนน ดงั น้ี 1. กรณที ขี่ อ ความมลี ักษณะในทางบวก (Positive) ซงึ่ ไดแกคาถามขอ ที่ 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 15, 16, 17, 18, 20, 22, 26, 28, 30, 31, 32,34 มีหลักเกณฑก ารใหค ะแนน ดงั นี้ ครูมีทศั นะตอ ความเชื่อ ทศั นคติ และคา นยิ มการทําวจิ ัย ในระดบั มากทส่ี ดุ เทากับ 5 คะแนน ครมู ีทศั นะตอ ความเช่อื ทศั นคติ และคานยิ มการทาํ วิจยั ในระดับมาก เทา กับ 4 คะแนน ครมู ที ัศนะตอความเชือ่ ทัศนคติ และคา นยิ มการทาํ วจิ ยั ในระดับปานกลาง เทากับ 3 คะแนน ครูมที ศั นะตอ ความเชื่อ ทัศนคติ และคานยิ มการทําวจิ ัย ในระดบั นอ ย เทากบั 2 คะแนน ครมู ที ัศนะตอ ความเชื่อ ทัศนคติ และคา นิยมการทาํ วจิ ยั ในระดบั นอ ยท่ีสดุ เทากบั 1 คะแนน 2. กรณที ข่ี อ ความมีลักษณะในทางลบ (Negative) ซึ่งไดแกค าถามขอ ท่ี 13, 14, 19, 21, 23, 24, 27, 29, 33 มหี ลักเกณฑการใหค ะแนน ดังนี้ ครมู ีทัศนะตอ ความเชือ่ ทศั นคติ และคา นยิ มการทาํ วิจยั ในระดับมากทสี่ ดุ เทากับ 1 คะแนน ครูมที ัศนะตอความเชื่อ ทศั นคติ และคานยิ มการทําวจิ ัย ในระดบั มาก เทากับ 2 คะแนน ครูมีทัศนะตอ ความเชอ่ื ทศั นคติ และคา นยิ มการทาํ วจิ ัย ในระดบั ปานกลาง เทา กบั 3 คะแนน ครมู ีทัศนะตอ ความเช่ือ ทัศนคติ และคา นยิ มการทําวจิ ัย ในระดับนอ ย เทา กับ 4 คะแนน ครูมที ศั นะตอความเชื่อ ทัศนคติ และคานิยมการทาํ วิจัย ในระดบั นอยท่ีสดุ เทา กบั 5 คะแนน ตอนที่ 4 ความคิดเห็นเกีย่ วกบั ปจจัยท่เี ออื้ ตอการทาํ วจิ ัยเปนแบบสอบถามมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ตามแบบของลิคเอิรท (Likert, อา งถึงในผอ งศรี วาณิชยศภุ วงศ, 2546 : 132) แบง เปน 5 ระดับ โดยใชเ กณฑก ารใหคะแนนดงั นี้ ระดบั 5 หมายถงึ ครูมีทศั นะตอ ปจจัยทีเ่ อ้ือตอ การทาํ วิจัยในระดบั มากทสี่ ุด ระดับ 4 หมายถงึ ครูมีทศั นะตอปจจัยท่ีเอ้ือตอ การทาํ วิจยั ในระดับมาก ระดบั 3 หมายถงึ ครูมีทัศนะตอ ปจจัยทีเ่ อ้ือตอการทําวจิ ัยในระดับปานกลาง ระดบั 2 หมายถึง ครูมีทศั นะตอ ปจจยั ทีเ่ ออ้ื ตอ การทาํ วิจยั ในระดบั นอย ระดับ 1 หมายถงึ ครมู ที ศั นะตอ ปจ จยั ที่เอื้อตอการทาํ วจิ ัยในระดบั นอยทส่ี ุด ตอนท่ี 5 เปนแบบสอบถาม มีลักษณะเปน แบบสอบถามปลายเปดเกยี่ วกบั ขอเสนอแนะในการพฒั นา วฒั นธรรมวิจัยของครู
การสรางและการหาคุณภาพเครื่องมือ การสรา งเคร่อื งมือท่ใี ชใ นการวิจัย มีรายละเอยี ดการสรา งเคร่ืองมือ ดงั น้ี 1. คูมือการใชเพ่ือสงเสริมความคิดสรางสรรค โดยใชฐานทฤษฎีความคิดสรางสรรคในชุดกิจกรรม ของ นักเรียน ผูวจิ ัยไดดําเนนิ การสรางคมู ือตามขน้ั ตอน ดงั นี้ 1.1 กาํ หนดเนือ้ หาท่ีจะเขยี นในคูม ือการใชช ดุ กิจกรรมตา งๆ 1.2 ศึกษารายละเอียดตางๆ ของชุดกิจกรรมวาดที่ผวู ิจัยสรางขนึ้ ทงั้ 4 ชุด 1.3 ดําเนินการเขียนสวนประกอบตางๆ ที่กําหนดไวในคูมือการใชชุดกิจกรรม ซ่ึงมีรายละเอียด ตามข้ันตอนดังน้ี 1.3.1 ขอแนะนําในการใชช ุดกจิ กรรม 1.3.2 กาํ หนดการจดั การเรยี นรู สาํ หรบั นักเรียน 1.3.3 แผนการจัดการเรียนรูโดยกําหนดเปนแผนการจัดการเรียนรู ซ่ึงในแตละแผน ประกอบดวย - มาตรฐานการเรียนรู - สาระสาํ คัญของเนอ้ื หา - ผลการเรยี นรูท่ีคาดหวัง - จดุ ประสงคก ารเรียนรู - สาระการเรยี นรู - กิจกรรมการเรียนรู - ภาระชิน้ งาน - ส่อื การเรียนรู - การวดั ผล และประเมินผล - เครอื่ งมอื ทใ่ี ชประเมนิ - เกณฑก ารใหคะแนน - บันทกึ หลงั สอน - ขอ เสนอแนะของอาจารยท่ปี รกึ ษา 1.4 นําคูมือการใชชุดกิจกรรมตางๆ ที่ผูศึกษาไดจัดทําข้ึนไปใหผูเชี่ยวชาญ ตรวจสอบคุณภาพ ของคมู ือการใชแบบฝกเสรมิ ทกั ษะทางวชิ าการในดานตา ง ๆ ประกอบดว ย 1.4.1 ดานความเหมาะสมของกําหนดการจดั การเรียนรู
1.4.2 ดา นขอ แนะนําในการใชแ บบตามความคิดสรา งสรรค 1.4.3 ดา นความเหมาะสมของเนอ้ื หาสาระการเรยี นรู 1.4.4 ดานความสอดคลองของจดุ ประสงคการเรียนรกู ับสาระการเรียนรู 1.4.5 ดา นความเหมาะสมของกจิ กรรมการจดั การเรียนรู 1.5 นําผลการตรวจสอบของผูเชี่ยวชาญมาหาคาเฉล่ียของความสอดคลอง หรือคา IOC โดยใช เกณฑ คะแนน 1 สาํ หรับขอ ความทม่ี ีความสอดคลอ งกับเน้อื หา คะแนน 0 สําหรับขอ ความทไี่ มแ นใจวามคี วามสอดคลอ งกับเน้อื หา คะแนน -1 สําหรับขอความท่ีไมม คี วามสอดคลอ งกบั เนื้อหา การใชสถิตวิ ิเคราะหขอมลู วิเคราะหขอมูล โดยใช คาสถิติพื้นฐานทั่วไป เชน คาเฉล่ีย คารอยละ คาสวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน โดยใช t – test ประเภท Dependent Samples ท่ีนัยสําคัญทางสถิติท่ี .05 เพื่อเปรียบเทียบความแตกตางของ คา เฉล่ียแบบทดสอบ ของการทําแบบทดสอบกอนเรียนและหลงั เรียนจากการใชกิจกรรมการสอนแบบรวมแรงรวม ใจ STAD มคี าสถติ ติ างๆ ดงั น้ี 1. สถิติพ้ืนฐาน ท่ีนํามาใชวิเคราะหขอ มลู ในการวจิ ัยครง้ั นมี้ ดี ังตอไปน้ี คาเฉลยี่ ∑ ������������ ������������̅ = ������������ แทนคา ������������̅ คือ คา เฉลย่ี ∑ ������������ คือ ผลรวมของคะแนนของผเู รียน ������������ คอื จาํ นวนผูเรียน 2. สถติ พิ ืน้ ฐานที่ใชในการหาคุณภาพเครอื่ งมอื ∑ ������������ ������������ ������������������������������������ = แทนคา ������������������������������������ คอื ดชั นคี วามสอดคลองระหวาง -1 ถงึ +1 ∑ ������������ คือ ผลรวมคะแนนความคิดเหน็ ของผูเช่ยี วชาญทัง้ หมด ������������ คอื จํานวนผเู ช่ียวชาญท้งั หมด
3. สถติ ทิ ใ่ี ชในการทดสอบสมมตฐิ าน ขัน้ ตอนการทดสอบสมมติฐานทางสถติ ิมดี ังน้ี 1. ต้ังสมมติฐานหลัก (H0) และสมมตฐิ านทางเลือก (H1) ใหม ีความหมายตรงขา มกันเสมอ 2. กาํ หนดระดบั นัยสาํ คญั α 3. เลอื กตัวสถิติทดสอบทีเ่ หมาะสม แลว หาจุดวกิ ฤตเพ่ือกําหนดบรเิ วณปฏเิ สธ H0 ให สอดคลอ ง กบั H0 และ α 4. คาํ นวณคาสถิติทใ่ี ชท ดสอบจากตวั อยางขนาด n ที่สุมมา 5. ตัดสินใจยอมรับหรอื ปฏเิ สธ H0 โดยพิจารณาจากเง่ือนไขน้ี ถา คา สถิตทิ ดสอบที่คาํ นวณไดจ าก ข้ันตอนที่ 4 ตกอยูในบรเิ วณยอมรบั เราจะตัดสนิ ใจยอมรบั H0 แตห ากตกอยูบริเวณปฏิเสธ จะตัดสนิ ใจ ปฏิเสธ H0 6. สรุปผล 4. คา รอยละ (Percentage) ใชส ตู รดังนี้ ������������ ������������ ������������ = ×100 แทนคา ������������ คือ รอ ยละ ∑ ������������ คอื ความถ่ที ตี่ อ งการแปลงใหเ ปนรอ ยละ ������������ คอื จาํ นวนความถ่ที งั้ หมด 5. คาเบ่ียงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) โดยใชส ตู ร Ferguson (Ferguson, 1981 : 49) ������������. ������������. = �2 ∑ ������������2 − (∑ ������������)2 ������������(������������ − 1) แทนคา ������������. ������������. คือ คา ความเบยี่ งเบนมาตรฐาน ∑ ������������2 คือ ผลรวมของกาํ ลังสองของคะแนน (∑ ������������)2 คือ ผลรวมของคะแนนทงั้ หมดยกกาลงั สอง
������������ คือ จาํ นวนคนในกลมุ ตวั อยาง นําขอมูลท่ีไดจากการทําแบบทดสอบกอนเรียนและแบบทดสอบหลังเรียนมาสรางตาราง เปรียบเทียบคะแนนสอบกอนเรียนและหลังเรียนของนักเรียนของนักเรียนรายบุคคลมา เพื่อดูพัฒนาการ ของนักเรยี นและจดุ บกพรองตอ ไป คาความยากงายของขอสอบ เปนการตรวจสอบคุณภาพของขอสอบเปนรายขอ เพื่อพิจารณาวาขอสอบแตละขอน้ัน มีระดับความ ยากหรือคาความงาย ( Difficulty index or Easiness ) และคาอํานาจจําแนกของขอสอบ ( Disciminant index ) เพียงใด รวมท้ังพิจารณาถึงประสิทธิภาพของตัวลวงในขอเลือกตอบของขอสอบขอน้ันดวย ผลการ วเิ คราะหจะทําใหทราบวา ขอสอบแตละขอมีความเหมาะสมมากนอยเพียงใด ขอสอบท่ีมคี ุณภาพจะสามารถนาํ ไป วัดและประเมินผลไดอยางเท่ียงตรงและเชื่อม่ันได แบบทดสอบท่ีดีตองมีความยากงา ยพอเหมาะ คือ ไมยากเกินไป และไมงายเกินไป ความยากงายของ แบบทดสอบพิจารณาไดจากผลการสอบของแบบทดสอบฉบับนั้นเปนสําคัญ การพจิ ารณาความยากงา ย พจิ ารณาดังนี้ 1. การพิจารณาความยากงา ยของแบบทดสอบทง้ั ฉบบั 1.1 พิจารณาจากคะแนนรวมของแบบทดสอบทั้งฉบับ โดยพิจารณาจากคะแนนเฉลี่ยของ คะแนนรวมทงั้ ฉบบั - หากคะแนนเฉลี่ยสูงกวาครึ่งหนึ่งของคะแนนเต็ม แสดงวาแบบทดสอบฉบับน้ันงายหรือ คอนขางงา ย - หากคะแนนเฉล่ียต่ํากวาครึ่งหน่ึงของคะแนนเต็ม แสดงวาแบบทดสอบฉบับนั้นยากหรือ คอนขางยาก 1.2 พิจารณาจากคาความยากงายของขอคําถามรายขอ โดยพิจารณาคาเฉล่ียของความยากราย ขอ ทงั้ ฉบับ ความยากงา ยของขอ สอบรายขอ มีคา อยูระหวา 0 – 1.00 - หากคาเฉลี่ยคาความยากงายรายขอท้ังฉบับสูงกวา .50 แสดงวาแบบทดสอบฉบับน้ันงาย หรือ คอนขางงา ย - ถาคาเฉล่ียของคาความยากงายรายขอท้ังฉบับตํ่ากวา .50 แสดงวาแบบทดสอบฉบับน้ัน ยาก หรือคอ นขางยาก 2. การพจิ ารณาความยากงา ยของแบบทดสอบรายขอ พจิ ารณาจํานวนผูต อบถกู ในแตล ะขอ - ถา ขอ ใดที่มีผูต อบถกู มากกวาครึ่งหนง่ึ ของผสู อบ แสดงวา เปน ผูส อบทงี่ ายหรือคอ นขา งงาย
- ถามีจํานวนผูตอบถูกนอยกวาคร่ึงหน่ึงของผูสอบทั้งหมด แสดงวายากหรือคอนขางยาก คา ความยากงายของขอสอบ หมายถึง สัดสวนของผูท่ีตอบขอคําถามน้ันถูก ซ่ึงนิยมใหแทนคา “ P ” มี คา ตั้งแต 0 ถึง 1.00 การแปลความหมายคา P : อาจแบง ไดเ ปน 5 ชว ง ดังน้ี คา P ระดับความยาก ความหมายเทยี บสอบจาก การพิจารณา ผูสอบ 90 คน 0 - .19 ยากมาก มผี ูตอบถูกไมถ งึ 20 คน ควรปรับปรงุ หรอื ตดั ทงิ้ .20 - .39 คอ นขา งยาก มผี ูตอบถูก 20 - 39 พอใชไ ด .40 - .59 ยากพอเหมาะ มผี ูตอบถกู 40 - 59 ใชได .60 - .80 คอ นขางงาย มีผูตอบถูก 60 - 80 พอใชไ ด .81 - 1.00 งา ยมาก มีผตู อบถกู 81 - 100 ควรปรบั ปรุงหรือตัดท้งิ ดังนัน้ คา ความยากงา ย ( p ) ของขอ สอบทคี่ วรนามาใชค วรมาคาระหวาง .20 - .80 ประโยชนข องการวเิ คราะหขอสอบ 1. ทําใหทราบขอมูลพื้นฐานของตัวขอสอบและคําตอบ รวมถึงขอสอบแตละขอไดทําหนาท่วี ัดผล สมั ฤทธิ์อยา งมีคุณภาพเพียงใด 2. ช้ีใหเห็นถึงจุดออนที่ผูสอนหรือผูเรียนตองปรับปรุงแกไข เพ่ือพัฒนาความสามารถและทักษะ ของผูเ รยี นใหเ ปนตามทคี่ าดหวัง 3. เปนพื้นฐานสําคัญในการปรับปรุงพัฒนาการเรียนการสอน โดยเฉพาะอยางยิ่งดานพฤติกรรม การเรยี นรทู ่เี หมาะสมสาํ หรับเน้ือหาวชิ านน้ั ๆ 4. ชวยเพ่ิมทักษะในการสรางขอสอบ ทําใหทราบถึงอํานาจการจําแนก ระดับความยากงาย ประสทิ ธิภาพของตัวลวง ตลอดจนการเขียนขอ สอบในลักษณะใดจงึ จะไดขอ สอบทีด่ ี 5. ทําใหสามารถคัดเลือกขอสอบที่มีคุณภาพมารวมเปนฉบับขอสอบท่ีดี สามารถจัดทําขอสอบ คูขนานและเปน รากฐานสาํ คญั ในการพัฒนาแบบสอบมาตรฐาน
บทที่ 4 ผลการดําเนนิ การ วิเคราะหข อมลู การวิจัยคร้ังนี้มีวัตถุประสงคเพื่อพัฒนาวิธีการเรียนของนักเรียนใหเอื้อตอการเรียนรู ของนักเรียนชั้น มัธยมศึกษาปท่ี 3 โดยมีเปาหมายใหนักเรียนทุกคนมีผลการเรียนผานเกณฑที่กําหนด โดยเสนอผลการวิเคราะห ขอมลู เปนลําดบั ในลักษณะตารางประกอบคาํ บรรยายดงั นี้ วเิ คราะหผ ล ตารางที่ 1 แสดงคาคะแนนและผลตางของการทดสอบของนักเรียนชนั้ มธั ยมศึกษาปท่ี 3 จาํ นวน 30 คน การทดสอบ คะแนนเต็ม คะแนนเฉลี่ย ( x ) รอ ยละของคะแนนทีเ่ พมิ่ ขน้ึ สว นเบ่ียงเบนมาตรฐาน กอนสอนแบบ 20 11.50 - 2.08 STAD หลงั สอนแบบ 20 14.83 38.33 1.82 STAD จากการสังเกตนกั เรยี นกอ นการใชก ารสอนแบบ STAD มคี าคะแนนเฉลี่ยอยทู ่ี 11.50 คะแนน แตห ลงั จาก การใชการสอนแบบ STAD ทําใหคะแนนเฉล่ียอยูท่ี 14.83 คะแนน ซึ่งเพ่ิมขึ้น 3.33 คะแนน คิดเปนรอยละท่ี เพ่ิมข้ึน 38.33% และมีสวนเบี่ยงเบนมาตรฐานเทากับ 1.82 ซึ่งลดลงจากเดิม 0.26 ทําใหขอมูลมีการกระจายที่ ลดลงแสดงถึงคุณภาพของขอ มูลที่ดี ตารางท่ี 2 เปรียบเทียบคะแนนสอบกอนเรยี นและหลังเรยี นของนักเรยี น ที่ ชือ่ สกลุ คะแนนกอนเรยี น คะแนนหลังเรยี น 1 เด็กชายณฐั วุฒิ ชวนันตกลุ 10 13 16 2 เด็กชายสนั ติ ดวงตบิ๊ 12 15 16 3 เดก็ ชายทรงชัย ศวิ เดชเกรยี งไกร 11 13 14 4 เด็กชายณัฐภูมิ พรอ มไพรสขุ 13 16 15 5 เด็กชายทวิ ากร กนั ทรบรมสขุ 10 14 13 6 เด็กชายสรสิช เหตุผลดี 11 7 เด็กชายยศพทั ธ กันทรมงคลกจิ 13 8 เด็กชายอาชัญวิชญ จตุรวทิ ยส ถาพร 12 9 เดก็ หญิงรสนนั ท มโนรตั น 11 10 เดก็ หญิงศิริพร ชลพิไลรัตน 11
11 เดก็ หญงิ สทุ ธิดา สกุลโลภา 13 16 12 17 12 เดก็ หญิงวริยา เฉลิมวงศถ าวร 10 15 11 14 13 เด็กหญงิ เสาวภา กรุงเอกชน 12 16 11 14 14 เดก็ หญิงฑิฆมั พร ถาวรยศวจิ ิตร 13 16 10 14 15 เด็กหญิงปภาวี กอเผา พานิช 10 13 12 16 16 เดก็ หญิงกุลธดิ า ถาวร 11 15 13 16 17 เดก็ หญงิ ฐติ กิ ร สพุ งศพ ันธนุ ิธิ 10 13 11 14 18 เดก็ หญิงธญั ชนก โชคนที 13 16 12 15 19 เดก็ หญงิ นรมน ใจเลศิ ฤทธ์ิ 11 14 11 13 20 เด็กหญิงนิตา เจริญมณกี ลุ 13 16 12 17 21 เด็กหญิงปรณี ดา กุศลเกือ้ กลู 11.50 14.83 22 เดก็ หญิงมณีรตั น มจี ติ ใจ +3.33 23 เดก็ หญงิ มตกิ า เอกมณีไพรพงศ +38.33% 24 เดก็ หญิงวกิ ลั ยา ไผส ีคําทอง 25 เดก็ หญิงวิพาภรณ เกษมวิวัฒน 26 เดก็ หญงิ ศศภิ า วนากองเกียรติ 27 เด็กหญงิ ศิวรักษ ปองเรืองศกั ดิ์ 28 เด็กหญงิ สิริธร วงศเ ชิดศกั ด์ิ 29 เด็กหญงิ สชุ าวดี มีจติ ใจ 30 เดก็ หญิงมุกฑติ า กอนเกยี รตวิ งศ คา เฉลี่ยผลรวมคะแนน ผลตา งคะแนนพฒั นาการ รอยละของคะแนนท่เี พิม่ ข้นึ จากตารางที่ 2 เปรียบเทียบคะแนนสอบกอนเรียนและหลังเรยี นของนักเรียน ผลปรากฎวานักเรียนทุกคน มีผลคะแนนที่ดีขึ้นหลังจากใชแบบทดสอบกอนเรียนและหลังเรียนในภาพรวม ซ่ึงมีคาเฉล่ียผลรวมคะแนนกอน เรียนเปน 11.50 คะแนน และคาเฉล่ียผลรวมคะแนนหลังเรียนเปน 14.83 คะแนน และมีคาผลตางคะแนน พัฒนาการ +3.33 คะแนน ซ่ึงผลการวจิ ยั นี้จะชว ยยกระดบั ผลสมั ฤทธท์ิ างการเรยี นในรายวชิ าของนกั เรียนใหส งู ขึ้น ไดตอไป
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103