ใบความรู้ เรื่องอารยธรรมจีน

อารธรรมจีน CHINESE CIVILIZATION ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 นายจีระศักดิ์ คงเซ็น (ผู้สอน)

ที่ตั้ง (Location) ที่มา HTTPS://WWW.TRUEPLOOKPANYA.COM/LITE/KNOWLEDGE/VIEW/31217 อารยธรรมจีนเกิดขึ้นที่บริเเวณลุ่มแม่น้ำฮวงโห (Huangho River) ยุคสมัยของอารยธรรมจีน อารยธรรมจีนแบ่งออกเป็น 2 สมัย ดังนี้ ยุคสมัยของอารยธรรมจีน ยุคก่อนประวัติศาสตร์ (Prehistory) ยุคประวัติศาสตร์ (History) ยุค 10 ราชวงศ์ (Dynasties Ten) ยุคหิน (Stone Age) ยุคประชาธิปไตย (Democracy) - ยุคหินเก่า (Old Stone Age) ยุคคอมมิวนิ สต์ (Communist) - ยุคหินกลาง (Middle Stone Age) - ยุคหินใหม่ (New Stone Age) ยุคโลหะ (Metal Age)

ยุคสมัยของอารยธรรมจีน ยุคก่อนประวัติศาสตร์ (Prehistory) ปีก่อนคริสต์ศักราช ยุคหิน (Stone Age) 1,700,000ปีก่อนคริสต์ศักราช โครงกระดูกมนุษย์ปั กกิ่ง ยุคหินเก่า (Old Stone Age) -มนุษย์ใช้ชีวิตแบบเร่ร่อน เก็บของป่า และล่าสัตว์ -มีการใช้ขวานหินแบบหน้ าเดียว -มีการค้นพบโครงกระดูกมนุษย์หยวนโหม่ว ที่มณฑลยูนยาน และโครงกระดูกมนุษย์ปักกิ่ง ที่ถ้ำโจวโข่วเตี้ยน 10,000 - 6,000ปีก่อนคริสต์ศักราช ขวานหินขัด ยุคหินกลาง (Middle Stone Age) เครื่องปั้นดินเผา วัฒนธรรมหยางเชา -มนุษย์ใช้ชีวิตแบบกึ่งเร่ร่อน -ใช้เครื่องมือหินได้แก่ หินขัด หัวธนู -ค้นพบวัฒนธรรมหยางเชา ในมณฑลเหอนาน 6,000 - 4,000ปีก่อนคริสต์ศักราช ยุคหินใหม่ (New Stone Age) -มนุษย์ตั้งหลักแหล่งเป็นชุมชน ปลูกบ้านมีหลังคา -รู้จักเพาะปลูกข้าวฟ่าง เลี้ยงสัตว์ ทอผ้า -ค้นพบวัฒนธรรมหลงซาน ในมณฑลชานตง 4,000 - 1,766ปีก่อนคริสต์ศักราช ภาชนะ 3 ขา ยุคโลหะ (Metal Age) วัฒนธรรมหลงซาน -มีทำเป็นภาชนะต่าง ๆ เช่น หม้อ ที่บรรจุเหล้า กระถาง -ค้นพบมีดทองแดง ที่มณฑลกานซู ภาชนะต่าง ๆ ในยุคโลหะ

ยุคสมัยของอารยธรรมจีน การจดบันทึก ยุคประวัติศาสตร์ (History) บนกระดองเต๋า 1,766 ปีก่อนค.ศ. - ค.ศ. 1922 แนวคิดอาณัติแห่งสวรรค์ ยุค 10 ราชวงศ์ (Dynasties Ten) 1,766 - 1,122 ปีก่อน ค.ศ. ราชวงศ์ชาง (Shang Dynasty) -ประดิษฐ์ตัวอักษรภาพ จารึกไว้บนกระดองเต่า -เริ่มทำปฏิทิน แบ่งฤดูกาล เหมาสมกับเพาะปลูก และเก็บเกี่ยว -มีการทำตะเกียบจากงาช้าง 1,122 - 221 ปีก่อน ค.ศ. ราชวงศ์โจว (Zhou Dynasty) -มีแนวคิดอาณัติแห่งสรรค์ คือ กษัตริย์เป็นโอรสของสวรรค์ ที่สววรค์ส่งลงมาให้ปกครองมนุษย์ -เป็นราชวงศ์ที่ปกครองจีนยาวนานที่สุด -กำเนิ ด 2 ลัทธิคือ ลัทธิขงจื๊อของขงจื๊อ และลัทธิเต๋าของเล่าจื๊อ 221 - 206ปี ก่อน ค.ศ. ลัทธิเต๋า ราชวงศ์จิ๋น (Qin Dynasty) -ยุคเริ่มต้นของจักรพรรดิ โดยมีจิ๋นซีฮ๋องเต้ เป็นจักรพรรดิองค์แรก -มีการคิดระบบชั่ง วัด ตวง ที่เป็นมาตรฐานเดียวกัน -มีการใช้ตัวอักษรเป็นมาตรฐานเดียวกัน -มีการสร้างกำแพงเมืองจีน เผื่อป้องกันชนเผ่าทางเหนื อ (เป็นมรดกโลกปีค.ศ. 1987 ) -ค้นพบสุสานจิ๋นซีฮ่องเต้ (เป็นมรดกโลกปีค.ศ. 1987 ) 206 ปีก่อน ค.ศ.- ค.ศ. 221 จิ๋นซีฮ๋องเต้ ราชวงศ์ฮั่น (Han Dynasty) -ใช้เส้นทางสายไหมในการค้า (เมืองฉางอาน จนถึงทะเลเมดิเตอร์เรเนี ยน) -สอบจอหงวน เพื่อคัดเลือกบุคคลที่มีความรู้เพื่อเข้ารับราชการ - กำเนิ ด ซือหม่าเซียน บิดาประวัติศาสตร์ตะวันออก ค.ศ.221- ค.ศ. 589 การสอบจอหงวน ช่วงแตกแยก เล้นทางสายไหม -อาณาจักรเกิดความแตกแยกเป็นสมัย 3 ก๊ก และอาณาต่าง ๆ

ยุคสมัยของอารยธรรมจีน คลองต้ายุ่นเหอ ค.ศ.589 - ค.ศ. 618 ราชวงศ์สุย (Sui Dynasty) -มีการขุดคลองต้ายุ่นเหอ เชื่อระหว่างแม่น้ำฮวงโห และแม่น้ำแยงซีเกียง ค.ศ. 618 - ค.ศ. 907 ราชวงศ์ถัง (Tang Dynasty) -ยุคทองของอารยธรรมจีน -พระถังซัมจั๋งเดินทางไปอัญเชิญพระไตรปิฏกที่อินเดีย -แปลพระไตรปิฏก และพิมพ์เผยแพร่ ขยายอิทธิพลไปเกาหลี และญี่ปุ่น -มีการประดิษฐ์แท่นพิมพ์ ทำให้ผู้คนมีความรู้ที่แพร่หลาย -จักรพรรดินี องค์แรก คือบูเช็กเทียน ค.ศ. 907 - ค.ศ. 960 พระถังซัมจั๋ง ช่วงแตกแยก -บ้านเมืองเกิดความแตกแยกอาณาต่าง ๆ ค.ศ. 960 - ค.ศ. 1279 ราชวงศ์ซ่ง (Song Dynasty) -ถูกรุกรานจากชนเผ่าทางเหนื อ บูเช็กเทียน -ย้ายเมืองหวงจากไคฟงมายังหางโจว -ประดิษฐ์ดินปืนเพื่อทำดอกไม้ไฟ -ประดิษฐ์ภาชนะถ้วยและเครื่องลายกระเบื้อง ส่งผลต่อเครื่องสังคโลกของไทย ดินปื น -รัดข้อเท้าสตรีให้เล็กลงดังดอกบัว เพื่อแสดงถึงความงดงาม และบ่งชี้ว่ามาจากชนชั้นสูง ค.ศ. 1279 - ค.ศ. 1368 ราชวงศ์หยวน (Yuan Dynasty) -ชาวต่างชาติเข้ามาปกครองจีนคือ มองโกล -กุบไลข่าน เป็นจักรพรรดิองค์แรกของราชวงศ์ การรัดข้อเท้าสตรี -มาร์โค โปโล พ่อค่าจากเวนิ ช อิตาลี เข้ามาติดต่อค้าขาย และได้เข้าเฝ้าจักรพรรดิกุบไลข่าน มีการกล่าวถึงสินค้าจีน เช่นดินปืน และตะเกียบ มาร์โค โปโล เข้าเฝ้ าจักรพรรดิกุบไลข่าน ค.ศ. 1368 - ค.ศ. 1644 วรรณกรรม สามก๊ก ไซอิ๋ว ราชวงศ์หมิง (ming Dynasty) -ย้ายเมืองหลวงจากหนานจิง ไปยังปักกิ่ง (เมืองหลวงประเทศจีนในปัจจุบัน) -มีการสำรวจทางทะเลไปจนถึงแอฟริกาตะวันออก -มีวรรณกรรมที่สำคัญ เช่น สามก๊ก ไซอิ๋ว -สร้างพระราชวังกรุงปักกิ่ง หรือพระราชวังต้องห้าม (มรดกโลกปีค.ศ. 1987)

ยุคสมัยของอารยธรรมจีน สงครามฝิ่ น ค.ศ. 1644 - ค.ศ. 1912 ราชวงศ์ชิง ( Qing Dynasty) -ชาวแมนจู เป็นชาวต่างชาติข้ามาปกครอง ดร.ซุน ยัตเซน -สร้างพระราชวังฤดูร้อน (เป็นมรดกโลกเมื่อปีค.ศ. 1998) -ทำสงครามฝิ่ นกับอังกฤษ -จักรววรดิปูยี เป็นจักรพรรดิองค์สุดท้าย -ดร.ซุน ยัตเซน ทำการปฏิวัติล้มล้างราชวงศ์ชิง ค.ศ. 1912 - ค.ศ. 1949 ยุคประชาธิปไตย (Democracy) -ค.ศ.1912 ก่อตั้งสาธารณรัฐจีน ปกครองด้วยระบอบประชาธิปไตย -เปลี่ยนผู้นำมาเป็นเจียง ไคเช็ค ผู้นำพรรคก๊กมินตั๋ง -พรรคก๊กมินตั๋งทำสงครามกับพรรคคอมมิวนิ สต์ ที่นำโดย เหมา เจ๋อตุง ค.ศ. 1949 - ปัจจุบัน เจียง ไคเช็ค ยุคคอมมิวนิ สต์ (Communist) -เหมา เจ๋อตุง ชนะสงคราม ประกาศจัดตั้งสาธารณรัฐประชาชนจีน -ปกครองด้วยระบอบคอมมิวนิ สต์ -เจียง ไคเช็ค อพยพไปยังไต้หวัน -ผู้นำเปลี่ยนผ่านตามยุคสมัย -เติ้ง เสี่ยวผิง ปฏิรูปประเทศด้วยนโยบาย 4 ทันสมัย -สี จิ้นผิง ประธานาธิบดีคนปัจจุบันของจีน -1 กรกฏาคม 2021 ครบรอบ 100 ปี พรรคคอมมิวนิ สต์จีน -ดำเนิ นนโยบายจีนเดียว ที่จะรวมไต้หวัน และฮ่องกง สี จิ้นผิง เหมา เจ๋อตุง เหมา เจ๋อตุง ตลอดประวัติศาสตร์อันยาวนานของจีน ชาวจีนได้สร้างสรรค์อารยธรรมมากมาย ทั้งด้านอักษรศาสตร์ วรรณกรรม การพิมพ์ ศิลปะ ปรัชญา ความเชื่อ และภูมิปัญญา แขนงต่าง ๆ ความเจริญหลายอย่างของจีนได้ถูกถ่ายทอดไปยังชาติในเอเชียและมีผล สำคัญอย่างยิ่งต่อพัฒนาการของชาติที่รับอารยธรรมจีนไปใช้และพัฒนาต่อ

อิทธิพลของอารยธรรมจีน อิทธิพลของอารธรรมจีนที่ส่งผลต่อภูมิภาคเอเชียในปัจจุบัน เกาหลี (KOREA) เอเชียตะวันออก (EAST ASIA) ญี่ปุ่น (JAPAN) 1.พระพุทธศาสนา 1.พระพุทธศาสนา 2.ลัทธิขงจื๊อ 2.ลัทธิขงจื๊อ และลัทธิเต๋า 3.ด้านภาษา 3.ด้านภาษา 4 . ด้ า น ส ถ า ปั ต ย ก ร ร ม 4 . ด้ า น ส ถ า ปั ต ย ก ร ร ม 5.ด้านวิถีชีวิต 5.ด้านวิถีชีวิต เอเชียกลาง (CENTRAL ASIA) เวียดนาม (VIETNAM) เอเชียตะวันออกเฉี ยงใต้ 1.การค้าบนเส้ นทางสายไหม (SOUTHEAST ASIA) ไทย (THAILAND) 1.การปกครองแบบคอมมิวนิ สต์ 2.ศาสนาและความเชื่อ 1.ศาสนาและความเชื่อ 3.ด้านภาษา 2.ด้านภาษา 4.การแต่งกาย 3 . ด้ า น ส ถ า ปั ต ย ก ร ร ม 5 . ด้ น ส ถ า ปั ต ย ก ร ร ม 4.ด้านดนตรีนาฏศิ ลป์ 6.ด้านวิถีชีวิต 5.ด้านวรรณกรรม 6.ด้านวิถีชีวิต คอมมิวนิสต์เวียดนาม ชุดประจำชาติเวียดนาม การแสดงงิ้ว ก๋วยเตี๋ยว เปาะเปี๊ ยะเวียดนาม ศาลเจ้า

อิทธิพลของอารยธรรมจีน แหล่งมรดกโลกทางวัฒนธรรมของอารยธรรมจีน กำแพงเมืองจีน The Great Wall เป็นมรดกโลกในปีค.ศ.1987 กำแพงเมืองจีนถูกสร้างขึ้นครั้งแรกในสมัยราชวงศ์จิ๋นเพื่อ ป้องกันการรุกรานจากแคว้นอื่นๆ กระทั่งในสมัยของราชวงศ์ฮั่นก็มีการต่อเติมมาเรื่อยๆ จนมา ถึงราชวงศ์หมิงก็ทำให้กำแพงเมืองจีนมีความยาวมากถึง 14,6000 ลี้ หรือราว 6,700 กิโลเมตร จนได้รับสมญานามว่าเป็น \"กำแพงหมื่นลี้\" ภูเขาบู๊ตึ้ง Building Complex in the Wudang Mountains เป็นมรดกโลกในปีค.ศ.1994 เป็นภูเขาที่มีความสวยงามมาก เป็นแหล่งศึกษาวิชาความรู้ ต่างๆ ของนั กพรตลัทธิเต๋ามาหลายยุคหลายสมัย และยังเป็นที่กำเนิ ดของวิชากังฟูฉบับบู๊ตึ๊งอี กด้วย ปัจจุบัน บนเขาอู่ตังยังเป็นสำนั กเรียนของลัทธิเต๋า และยังมีนั กพรตผู้ฝึกตนและผู้สนใจ เข้ามาหาความรู้อยู่ไม่ขาดสาย พิพิธภัณฑ์มนุษย์วานรปักกิ่ง Peking Man Site at Zhoukoudian เป็นมรดกโลกในปีค.ศ.1987 ที่มีการขุดพบมนุษย์ปักกิ่งโบราณ ซึ่งจะมีการเล่าถึง ประวัติมนุษย์ปักกิ่งตั้งแต่วิวัฒนาการจากลิงวานร สุสานจ๋ินซีฮ่องเต้ Mausoleum of the First Qin Emperor เป็นมรดกโลกในปีค.ศ.1987 สุสานจิ๋นซีฮ่องเต้ คือ มหาสุสานของจักรพรรดิจีน จิ๋นซีฮ่องเต้ (ฉินสื่อหวงตี้) แห่งราชวงศ์ฉิน อยู่ที่เชิงเขาหลีซัน ตั้งอยู่ที่ตำบลหลินถงห่างจาก เมืองซีอาน มณฑลฉ่านซี ประเทศจีน

อิทธิพลของอารยธรรมจีน แหล่งมรดกโลกทางวัฒนธรรมของอารยธรรมจีน เมืองเก่าลี่เจียง Old Town of Lijiang เป็นมรดกโลกในปีค.ศ.1997 เป็นเมืองเก่าที่ตั้งอยู่ในจุดภูมิประเทศที่ดีมาก ที่จีนได้ใช้เป็น กุญแจด้านการค้าและการวางยุทธศาสตร์มาตั้งแต่อดีต ซึ่งเป็นเมืองที่มีความสวยงามมากด้าน สถาปัตยกรรมที่ขึ้นชื่อด้านองค์ประกอบหลายวัฒนธรรมมารวมกัน ซึ่งสิ่งที่ขึ้นชื่ออีกประการหนึ่ ง คือที่ลี่เจียงนี้ มีระบบชลประทานที่ซับซ้อนสร้างมาตั้งแต่สมัยโบราณ และสามารถใช้มาจนกระทั่ง ปัจจุบัน วัดเทียนถาน ปักกิ่ง Temple of Heaven: an Imperial Sacrificial Altar in Beijing เป็นมรดกโลกในปีค.ศ.1998 เป็นสถานที่สร้างขึ้นเพื่อให้กษัตริย์จีนทำพิธีบวงสรวง เทพยดาฟ้าดิน รวมถึงมีจุดที่ให้กษัตริย์ยืนเพื่อสื่อสารกับสวรรค์ ส่วนใหญ่มักจะขอให้ประชาชน อยู่ดีกินดี พระราชวังฤดูร้อน Summer Palace เป็นมรดกโลกในปีค.ศ. 1994 ป็นพระราชวัง อยู่ในกรุงปักกิ่ง มีพื้นที่ประมาณ 2.9 ตาราง กิโลเมตร หรือ 1,812.5 ไร่ ประกอบด้วยเนิ นเขาสูง 60 เมตร มีพระตำหนั กอยู่บนเนิ น และทะเล สาบคุนหมิง มีเนื้ อที่ประมาณ 2.2 ตารางกิโลเมตร หรือ (1,375 ไร่) คิดเป็น 3 ใน 4 ของพื้นที่ ทั้งหมด โดยทะเลสาบนี้ เกิดจากการใช้แรงงานคน ขุดดินขึ้นไปถมเป็นเนิ นเขา สำหรับสร้างพระ ตำหนั ก บ้านของขงจืีอ Temple and Cemetery of Confucius and the Kong Family Mansion in Qufu เป็นมรดกโลกในปีค.ศ. 1994 อยู่ที่เมืองฉี่ฝู มณฑลซานตง เป็นบ้านเกิดของขงจื่อ ปรมาจารย์จีนที่ได้รับการนั บถืออย่างมากในจีนจนปัจจุบัน ซึ่งมีประวัติของขงจื่อ รูปปั้ น ทำเนี ยบ และสุสานให้คนรุ่นหลังได้ศึกษาความยิ่งใหญ่ของลัทธิขงจื่อ

อิทธิพลของอารยธรรมจีน แหล่งมรดกโลกทางวัฒนธรรมของอารยธรรมจีน พระราชวังต้องห้ามแห่งเมืองปักกิ่ง Forbidden City เป็นมรดกโลกในปีค.ศ.1987 เป็นพระราชวังที่ประทับของจักรพรรดิในสมัยราชวงศ์หมิง และราชวงศ์ชิง และปัจจุบันยังเป็นพิพิธภัณฑ์พระราชวัง ซึ่งมีพื้นที่รวมกว่า 720,000 ตารางเมตร ห้องอีกหลายพันห้อง พระที่นั่ ง 70 กว่าพระองค์ และยังมีทั้งสวน ลานกว้าง และอื่นๆอีกมากมาย โอบล้อมไว้ด้วยคู และกำแพงสูง 11 เมตร ทำให้พระราชวังต้องห้าม มีสภาพเหมือนเป็นเมือง ขนาดย่อมๆเมืองหนึ่ งของจักรพรรดิจีนโบราณและข้าราชบริพาร หินต้าซู Dazu Rock Carvings เป็นมรดกโลกในปีค.ศ.1999 มีหินแกะสลักที่สวยงามมากมายที่สร้างขึ้นตั้งแต่ช่วงศตวรรษ ที่9-13 มีความโดดเด่นที่ความงดงามที่แสดงถึงความหลากหลายทางวัฒนธรรม ทั้งศาสนาที่ ผสมผสานทั้งพุทธ เต๋า และขงจื่อ รวมทั้งแสดงถึงความเชื่อต่างๆของคนจีนในยุคนั้ นด้วย เมืองโบราณผงิ เหยา Ancient City of Ping Ya เป็นมรดกโลกในปีค.ศ.ค.1997 เป็นบ้านของคนจีนยุคเก่า ซึ่งไม่ถูกทุบทำลายไป ปัจจุบัน หนั งจีนกำลังภายในมักจะมาถ่ายทำที่เมืองนี้ โดยเฉพาะฉากการเดินผ่านตลาดแบบเก่า ถ้ำมาเก๊า Historic Centre of Macao เป็นมรดกโลกในปีค.ศ.2005 ซึ่งเป็นถ้ำซึ่งตั้งอยู่ในจุดยุทธศาสตร์ที่สำคัญคืออยู่ในเส้น ทางสายไหมซึ่งเป็นเส้นทางการค้าที่ดีที่สุดในอดีต ซึ่งภายในถ้ำมีภาพจิตกรรมฝาผนั งแสดง เรื่องราวทางพุทธศาสนา ซึ่งมีอายุกว่า 1,000 ปี

แหล่งข้อมูล ณรงค์ พ่วงพิศ และ วุฒิชัย มูลศิ ลป์. (2551). หนั งสื อเรียน รายวิชาพื้นฐาน ประวัติศาสตร์ ชั้นมัธยมศึ กษาปีที่ 2. กรุ งเทพมหานคร : อักษรเจริญทัศน์ . ทรู ปลูกปัญญา. อารยธรรมจีน (ออนไลน์ ). สื บค้นเมื่อ 29 ตุลาคม, 2564 จาก HTTPS://WWW.TRUEPLOOKPANYA.COM/LEARNING/DETAIL/31217/043748 ผู้จัดการออนไลน์ . 38 แหล่งมรดกโลกในจีน ชีวิตหนึ่ งต้องไปเยือน (ออนไลน์ ). สื บค้นเมื่อ 30 ตุลาคม, 2564 จาก HTTPS://MGRONLINE.COM/CHINA/DETAIL/9510000087687