ทฤษฎีสังคมวิทยา

ดร.วรี ะนชุ แย-มยิ้ม สาขาวิชาสังคมศกึ ษา คณะครศุ าสตร= มหาวทิ ยาลัยราชภัฏเลย

แนวคิดคืออะไร ความคิดที)มีแนวทางปฏิบตั ิ

แนวคิดคืออะไร แนวคิด เป็นการกล่าวสิ0งใดส0ิงหน0ึงซ0ึงใชค้ วามเช0ือ ความรู้สึก ทศั นคติ แง่คิด ความรู้และประสบการณ์เขา้ ร่วมอาจจะเป็น บทความ เป็นข่าว เป็นขอ้ เสนอแนะ หรือความคิดจากใครท0ีเช0ียวชาญกไ็ ด้ แนวคิดอาจจะถูกหรือผดิ กไ็ ด้

องคป์ ระกอบของแนวคิด การสงั เกต การเปรียบเทียบความคลา้ ยและความแตกต่าง จดั แยกประเภทและรวมเป็นหมวดหมู่ สร้างความหมาย คาํ นิยามเฉพาะ เพืBอความเขา้ ใจของตนเอง

ทฤษฎีคืออะไร ความเห็น การเห็น การเห็นดว้ ยลกั ษณะท0ีคาดเอาตามหลกั วชิ า เพื0อ เสริมเหตุผลและรากฐานใหแ้ ก่ปรากฎการณ์ หรือขอ้ มูลใน ภาคปฏิบตั ิ ซ0ึงเกิดขSึนอยา่ งมีระเบียบ

ทฤษฎีคืออะไร การกาํ หนดขอ้ สนั นิษฐาน ซBึงไดร้ ับมาจากวธิ ีการทางตรรกวทิ ยา วทิ ยาศาสตร์ และคณิตศาสตร์ ทาํ ใหเ้ กิดกฎเกณฑท์ Bีไดม้ าจากการสงั เกต คน้ ควา้ และการทดลอง โดยใชเ้ หตุผลเป็นพUืนฐานเพืBอก่อใหเ้ กิดความ เขา้ ใจในความเป็นจริงและนาํ ผลทBีเกิดขUึนนUนั มาใชเ้ ป็นหลกั เกณฑ์



ทฤษฏีโครงสร้างหนา้ ท=ีนิยม สังคมมอี งค์ประกอบย่อยๆ หลายๆอย่างรวมกนั แต่ละองค์ประกอบนีม8 คี วามสัมพนั ธ์กนั มดี ุลยภาพ จะขาดองค์ประกอบใดไปไม่ได้ เพราะจะเกดิ ผลกระทบต่อระบบอHืนๆ ทุกอย่างในสังคมมหี น้าทขีH องมนั คนในสังคมกม็ หี น้าทตีH ่างๆ ทรHี วมเข้าเป็ นโครงสร้างสังคม มกี ารเปลยีH นแปลงไปอย่างช้าๆ มคี วามเสมอภาค เพราะทุกคนทาํ ตามหน้าทตHี นเอง

วรี ะนุช แยม้ ยม-ิ



ทฤษฎีความขดั แยง้ สงั คมมนุษยย์ อ่ มมีความขดั แยง้ กนั ระหวา่ งกลุ่มมีและไม่มี กลุ่มมี คือ กลุ่มไม่มีคือ การเอารัดเอาเปรียบ การกดดนั การบีบค>นั การควบคุม การบงั คบั การกดข?ี มองวา่ สงั คมไม่ไดอ้ ยกู่ นั ดว้ ยหนา้ ท?ี แมจ้ ะมีความสงบ แต่กอ็ ยดู่ ว้ ยการควบคุมใหส้ งบ ดงั น>นั เม?ือไม่อยากถูกควบคุมจึงเกิดความขดั แยง้ ความรุนแรง การใชก้ าํ ลงั ความขดั แยง้ นาํ มาซ?ึงการเปล?ียนแปลง

ตวั อยา่ ง การ จราจร ใน กทม. รถติดไม่ไดเ้ กิดจากหนา้ ท?ีของแต่ละคนที?เขา้ ไปใน กทม. เกิดจากชนช>นั นายทุนที?เห็นแก่กาํ ไร จึงทาํ นโยบายขายฝัน นายทุนไดก้ าํ ไรเพราะขายรถได้ ชนช>นั ล่างเสียเงินซ>ือรถแลว้ ผจญกบั ภาวะรถติด นกั การเมืองไดห้ าเสียง ไดอ้ าํ นาจ ไดเ้ งิน แต่ไม่พฒั นารถโดยสารใหท้ ว?ั ถึง เพียงพอ ทาํ ใหช้ นช>นั ล่างตอ้ งซ>ือรถ





ทฤษฎีการแลกเปลี=ยน มนุษยม์ ีความตอ้ งการในชีวติ ท?ีหลากหลาย แต่ไม่สามารถตอบสนองตนเองไดห้ มด นาํ มาซ?ึงการแลกเปลี?ยน เงิน อาํ นาจ หนา้ ที?การงาน ศกั ดTิศรี เกิดแบบแผนการแลกเปล?ียนท?ีสร้างข>ึนมา การแลกเปลี?ยนจุดมุ่งหมายอยทู่ ?ีผลประโยชน์ การแลกเปล?ียนนาํ มาซ?ึงความสมั พนั ธ์ที?ยาวนาน เพราะมีผลประโยชนต์ ่อกนั

ตวั อยา่ ง การศึกษาไทย การแลกเปลีBยนเงินกบั ความรู้ โรงเรียนเอกชน vs นกั เรียน // ครูรับเงินเดือนจากนกั เรียน ความสมั พนั ธ์ทีBดีงาม โรงเรียนรัฐบาล vs นกั เรียน // ครูรับเงินเดือนจากรัฐบาล ความสมั พนั ธ์ทBีขาดแรงจูงใจ





ทฤษฎีสญั ลกั ษณ์ทางสงั คม การกระทาํ ระหวา่ งกนั โดยใชส้ ญั ลกั ษณ์ หรือคติ การติดต่อส?ือสารกนั ของคนในสงั คมท?ีแมบ้ างคร>ังไม่จาํ เป็นตอ้ งพดู และอธิบายความหมายกนั เพียงแค่ใชส้ ญั ลกั ษณ์กส็ ามารถเขา้ ใจกนั ได้ สญั ลกั ษณ์เดียวสามารถสื?อสารไดห้ ลายความหมาย สญั ลกั ษณ์ VS สญั ญาณ สตั วม์ ีความสามารถใชส้ ญั ญาณ แต่คนใชไ้ ดท้ >งั สณั ญลกั ษณ์และสญั ญาณ สามารถเปล?ียนแปลงไดต้ ามเวลา และการใหค้ วามหมายของสงั คม

ตวั อยา่ ง การชู 3 นิ(ว ความเสมอภาค สญั ลกั ษณ์ของการเป็นนายก เก่ง ฉลาด ดี





ทฤษฎีปรากฏการณ์วทิ ยา มนุษยเ์ ป็นผสู้ ร้างความหมายต่างๆ ในสงั คม และสร้างความเขา้ ใจร่วมกนั สร้างกฎ ระเบียบ แลว้ ยดึ ถือปฏิบตั ิร่วมกนั แนวคิดนUีสนใจเหตุการณ์ ปรากฏการณ์ ในสงั คมทBีผดิ แผก แปลกแยก ออกไปจากสิBงทีBควรจะเป็ น เขาทาํ แบบนUนั ทาํ ไม แลว้ เราคิดอยา่ งไร คนอืBนคิดอยา่ งไร ศึกษาเรBืองในสงั คม วา่ ทาํ ไม อะไร ยงั ไง

ตวั อยา่ ง การประทว้ งของกลุ่มคนต่างๆ เดก็ ติดเกมส์ บา้ เกาหลี การกินคลีน





นกั คิดที=สาํ คญั ทางสงั คมวทิ ยา Peter M. Blau August Comte Lewis A. Coser Antonio Crumsci

การบา้ น สรุปสาระสาํ คญั ของแต่ละแนวคิด นาํ แนวคิดที0ไดศ้ ึกษาไปใชใ้ นชีวติ จริงไดอ้ ยา่ งไร