ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 วิชา วิทยาศาสตร์เสริมสร้างสรรค์ สรุปเนื้อหา หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม

สรปุ เนอื้ หา หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เร่อื ง การถา่ ยทอดลกั ษณะทางพันธกุ รรม วชิ า วทิ ยาศาสตรเ์ สริมสรา้ งสรรค์ ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ 5

SCI 1 การถ่ายทอดลกั ษณะทางพนั ธกุ รรม การถ่ายทอดลกั ษณะทางพนั ธุกรรมของส่ิงมชี ีวติ

SCI 2 การถ่ายทอดลกั ษณะทางพันธกุ รรม

SCI 3 การถ่ายทอดลกั ษณะทางพันธกุ รรม

SCI 4 การถ่ายทอดลกั ษณะทางพันธกุ รรม

SCI 5 การถา่ ยทอดลกั ษณะทางพันธุกรรม แอลลลี ฟโี นไทป์ แอลลลี เดน่ (dominant allele) ลกั ษณะทป่ี รากฏให้เห็นภายนอก ซงึ่ เป็นการ แอลลีลทส่ี ามารถแสดงลกั ษณะที่ยีนนน้ั ควบคมุ อยู่ แสดงออกของแอลลลี เชน่ ลกั ษณะต้นสูง ออกมาได้ แมว้ า่ จะมแี อลลลี นน้ั อยู่ในยีนเพียง ลักษณะตน้ เตี้ย เรยี กว่า ฟโี นไทป์ แอลลลี เดียว (phenotype) เชน่ ลกั ษณะจีโนไทป์ TT Tt จะ แอลลลี ดอ้ ย (recessive allele) มฟี ีโนไทป์เป็นตน้ สงู ลักษณะจโี นไทป์ tt จะมี แอลลลี ท่ีไม่สามารถแสดงลักษณะที่ยนี นน้ั ควบคมุ ออกมาได้ ถ้ามแี อลลีลเดียว แต่จะแสดงลกั ษณะ ลักษณะฟโี นไทป์เปน็ ต้นเตี้ย นัน้ ออกมาได้ ถ้ามีแอลลีลนนั้ 2 แอลลีล ตวั อย่าง การทดลองของเมนเดล จโี นไทป์ พอ่ แม่ ลักษณะทางพันธุกรรมทุกลักษณะมีอย่ภู ายในเซลล์ สงู เตีย้ ของสิง่ มีชวี ติ ทุกเซลล์และแตล่ ะลักษณะมีหนว่ ย ลูกรนุ่ 1 t เฉพาะทาหน้าท่ีกาหนดลักษณะทางพันธกุ รรมซ่ึง สูง สงู เรยี กว่า ยนี แต่ละลกั ษณะมแี อลลลี อยู่กนั เปน็ คู่ อาจเป็นแอลลีลเด่นทัง้ คู่ แอลลลี ดอ้ ยท้ังคู่ หรอื ทัง้ ลกู รุน่ 2 แอลลลี เดน่ และแอลลลี ด้อย ในการศึกษานยิ มใช้ สัญลกั ษณ์เป็นอกั ษรโรมนั ตัวใหญ่แทนแอลลลี เด่น สูง เตี้ย และใช้อกั ษรตวั เลก็ แทนแอลลลี ด้อย เช่น T = สงู (เด่น) t = เตย้ี (ดอ้ ย) ลักษณะสงู ใชแ้ ทนดว้ ย T ลักษณะเตี้ยใชแ้ ทน พ่อ แม่ TT tt จีโนไทป์ ด้วย t แต่เนอื่ งจากแอลลีลตา่ งๆ อยูก่ ันเปน็ คู่ สงู เต้ยี ฟีโนไทป์ และทางานร่วมกนั จึงเขียนสัญลักษณ์เปน็ อักษรคู่ กัน TT Tt tt เราเรยี กลักษณะของการเข้าคกู่ นั TT อตั ราสว่ นจีโนไทป์ ของแอลลีลวา่ จโี นไทป์ (genotype) t t TT : Tt : tt 0:4:0 อัตราสว่ นฟโี นไทป์ ถ้าจีโนไทป์มแี อลลีลทั้งคู่เหมือนกัน เชน่ TT ลูกรุ่น 1 Tt Tt Tt Tt สงู : เตีย้ หรือ tt เรียกวา่ พนั ธุแ์ ท้ สงู สูง สงู สงู 4:0 หรอื ฮอมอไซกัส (homozygous) Tt Tt อัตราสว่ นจีโนไทป์ แต่ถา้ จีโนไทป์มีแอลลลี ท้ังคู่แตกต่างกัน เชน่ Tt ลกู ร่นุ 2 TT Tt Tt tt TT : Tt : tt 1:2:1 เรยี กวา่ พนั ธท์ุ าง หรือเฮเทอโรไซกัส สงู สงู สงู เตยี้ (heterozygous) อตั ราสว่ นฟีโนไทป์ สูง : เตย้ี 3:1 ครูน่มุ น่มิ