เมืองมหาสารคาม

àÁÍ× §ÁËÒÊÒäÒÁ เคา โครงเร่ือง ศ.ดร.ฉวลี กั ษณ บณุ ยะกาญจน รอยเรยี ง ตุบปอง ภาพประกอบ โกสินทร ขาวงาม 1

แตร แลนแตร แลน แตร แลน แตร 2

3

4

มาทายนำแน วา แมนเมืองใด 5

เหลอื ง เหลือง ลานตา คือถน่ิ ดอกคนู 6

7

พระธาตุนาดนู งา ม งาม ใย ใหญ 8

9

บึงกมุ เพ่ินเอ้นิ วาสะดอื อสี าน 10

11

12

เส่ือบานแพงน้นั ซิงาม ลายหลาย 13

มีปูเจา ฟา เอนิ้ จุฬาภรณ 14

15

16

ตกั ศลิ านคร นา น นาน เอ้ินไว 17

มีลำนำ้ ชี รี่ ร่ี ไหลผาน 18

19

หนองเขอ่ื นชา งนน้ั ผา ทอ งาม หลาย 20

21

22

ทายซิเมืองหยงั คดึ คึด ห้ือ ออก 23

บ เอิน้ บ บอก คดึ คึด ไว ไว 24

25

26

ตะลึง ตงึ ตงึ นบั หน่งึ สอง สาม 27

มหาสารคาม แมน แมน ใช ใช 28

29

อธิบายศพั ท ดว ยกนั นำ แมน ใช เพิ่น เอน้ิ เขา ปูทูลกระหมอม เรียก, รอ ง, บอก หรอื ปูจุฬาภรณ ช่ือทองถ่ิน ปูแปง ซ่ึงไดรับประกาศเปนสัตวคุมครอง เมื่อ 2 กรกฎาคม 2541 เปนปูชนิดใหมของโลกท่ีมีสีสัน สวยงามมาก และสามารถพบไดแ หง เดยี ว คอื ปา ดนู ลำพนั อ.นาเชอื ก จ.มหาสารคาม มหาสารคาม เปนจังหวัดที่ตั้งอยูใจกลางของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มี บรรยากาศเต็มไปดวยความสงบ เปนศูนยกลางทางดานการศึกษาของ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เน่ืองจากจังหวัดน้ีมีสถาบันการศึกษาอยูมากมาย หลายแหง จงึ ไดชอื่ วาเปน “ตักศลิ าแหงอสี าน” (ตักศิลา คอื “เมืองมหาวทิ ยาลัย” ของโลกยุคโบราณ เพราะเปนแหลงศึกษาศิลปวิทยาการนานาสาขา ปจจุบันอยู ตอนเหนือของประเทศปากสี ถาน) 30

เคา โครงเรอื่ ง ศ.ดร.ฉวีลกั ษณ บุณยะกาญจน • ศาสตราจารย ระดบั 11 สาขาบรรณารกั ษศาสตรแ ละสารสนเทศศาสตร • ทปี่ รึกษาศนู ยส ารสนเทศอสี านสิรินธร มหาวิทยาลัยมหาสารคาม • กรรมการประจำสำนกั วทิ ยบริการหลายแหง • กรรมการบริหารศนู ยมนษุ ยวทิ ยาสริ ินธร • ผูอำนวยการสำนักวิทยบริการ มหาวิทยาลยั มหาสารคาม • กรรมการบรหิ ารและที่ปรกึ ษา สมาคมหองสมดุ แหงประเทศไทยในพระราชูปถมั ภ สมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ า สยามบรมราชกุมารีฯ 31

ผรู อยเรยี ง เรอื งศักดิ์ ปนประทปี (ตบุ ปอง) 32 พ.ศ. 2526 - ปจจบุ ัน • ทำงานดา นการพฒั นาเด็ก ครอบครวั และชุมชนท่ีดอยโอกาส ดว ยการใหโอกาสไดพ ฒั นาคุณภาพชวี ิตใหด ีข้นึ ตามอัตภาพ • ทำงานดา นการจดั กิจกรรมเพอื่ สง เสริมการเรียนรูและสราง พฤติกรรมรักการอา นในเด็ก ครอบครัว และชมุ ชน ปจจุบนั • เปนกรรมการผจู ดั การมูลนิธิหนังสอื เพ่อื เดก็ • ผจู ัดการโครงการหนังสือเลมแรก BOOKSTART พ.ศ. 2528 • ไดรบั รางวลั รางวัลรองชนะเลิศ และรางวลั ชมเชย จากการประกวด เพลงเพื่อเดก็ เนอื่ งในปเยาวชนสากล เพลงอยาท้งิ ขยะ และเพลงร่นื เรงิ • ไดรบั รางวลั 5 รางวลั ในการประกวดเพลงประจำสถาบนั เน่อื งในโอกาส 50 ปโรงเรยี นโยธนิ บูรณะ เพลงสายเลือดเดยี วกัน เพลงถิ่นรวมใจ เพลง ลูกโยธนิ เพลงอำลาอาลยั และเพลงแดนในฝน พ.ศ. 2538 • ไดร ับการประกาศใหเ ปนศษิ ยเ กา โรงเรียนโยธนิ บูรณะผูประสบ ความสำเรจ็ ในการใชภาษาองั กฤษในวชิ าชพี พ.ศ. 2542 • ไดรบั การนำเสนอเปน ศิษยเกา ตวั อยา งในหนังสอื ทำเนียบศิษยเ กา โรงเรยี นโยธินบูรณะ • ไดร ับรางวัลผบู รหิ ารองคก รท่สี งเสริมการอานดเี ดน จากมูลนิธิ ศาสตราจารย ดร.กอ สวัสดพิ าณชิ ย เพอื่ สงเสริมการอาน

พ.ศ. 2543 • หนงั สอื เร่อื ง สดุ แรงเกิดของแม ไดรับคัดเลือกเปนหนังสือดปี  2543 ของสำนกั งานคณะกรรมการการประถมศึกษาแหงชาติ กระทรวงศกึ ษาธิการ • หนงั สอื ดีป 2543 ในวาระครบรอบ 18 ป นติ ยสารผหู ญิงรายปกษ • นักเขียนหนาใหมคณุ ภาพ ในวาระครบรอบ 18 ป นติ ยสารผูหญิงรายปกษ • ไดร ับรางวลั การสง เสรมิ การแตงกายผาไทยอยางตอเนื่องในโครงการ ผา ไทย…สายใยเศรษฐกจิ พ.ศ. 2548 • ไดรบั คดั เลือกใหเ ปนศิษยด ีเดน จากโรงเรียนโยธินบูรณะ พ.ศ. 2549 • งานเขียนหนังสอื สำหรบั เดก็ เร่อื ง กระตา ยต่ืนตูม ไดรบั คดั เลอื กใหจ ัดทำเปน หนังสอื แฝด Twin Book หนังสอื สำหรบั ผบู กพรอ งทางการมองเห็นเลม แรก ในประเทศไทย • หนงั สอื ที่แตง 4 เลม คือ เม่ือเด็กๆ เขยี นนิทานอา นเอง, กุกไกป วดทอง, กระตายตืน่ ตมู และโกะ เลยี้ งแกะ ไดรบั คดั เลือกใหเ ปน หนงั สือดีสำหรับเดก็ และเยาวชน ป 2548 - 2549 จากสมาพนั ธอ งคกรเพอื่ พัฒนาหนังสอื และการอา น พ.ศ. 2550 • หนงั สือท่ีแตง เร่ือง กากระหายกบั เหยอื กน้ำใสใบโต ไดร บั รางวลั ชมเชย หนงั สอื ดสี ำหรับเดก็ เลก็ อายุ 3 - 5 ป จากคณะกรรมการคัดสรรหนงั สือดเี ดน แหง ชาติ หนังสือทแี่ ตง 13 เลม ไดแก เรือ่ งส้นั ในบานสานรัก ชดุ คนเกงหวั ใจแกรง กาดำกบั หงสขาว, หาจีด๊ เจ๊ยี วจา วกับแมวหงาวดุ ดุ, กระดองลายกบั กระตายหเู รียว, จอมขอ จอ จอ เจีย๊ ก เจ๊ียก, ไกนอ ยกบั พลอยสีแดง, ขนเทากบั เงาในน้ำ, หนจู ีด๊ กระจอ ยรอยกบั หนจู อ ยกระจริ ดิ , มดขยนั กบั จักจ่ันเสียงใส, รไู หมหนูชอบทำอะไรกับพอ , รไู หมหนชู อบทำอะไรกบั แม, รูนะไมเ ลนหรอก และจะไปไหน..หนูไปดวย ไดร ับคัดเลือก ใหเ ปน หนังสอื ดีสำหรับเดก็ และเยาวชน โครงการคดั สรรหนงั สือดีสำหรับเด็กและเยาวชน ป 2550 จากสมาพนั ธอ งคก รเพื่อพัฒนาหนงั สือและการอา น 33

ผูเขยี นภาพประกอบ โกสนิ ทร ขาวงาม การศกึ ษา • จบการศึกษาปรญิ ญาตรี วฒุ ิ ศปบ.ทัศนศลิ ป จากมหาวิทยาลยั มหาสารคาม เมือ่ ป พ.ศ.2545 ปจจุบันเปน ศิลปน อสิ ระ เขยี นบทกวแี ละเร่ืองสนั้ รางวัลทไ่ี ดรบั • รางวัลชนะเลศิ รวมบทกวีอนิ ดบี้ คุ อวอรด ป 2548 • รางวัลบทกวรี องชนะเลศิ อนั ดับสอง ในการประกวดบทกวีวิถีสันติ ป 2549 • เคยแสดงภาพเขียนสนี ำ้ มนั ที่ เจน อารต คาเฟ ป 2548 ประวตั กิ ารทำงาน • 2546-2547 เดก็ วาดรูปในสถาบันภาษาจงั หวดั นครพนม • เขยี นงานจิตรกรรม การตูน วาดภาพเหมือน เขยี นบทกวี เรื่องสน้ั ความเรียง ลงตพี มิ พตามหนานิตยสาร • 2548 “ปา นำ้ ผ้งึ ” ไดรบั รางวลั ยอดเยย่ี มการประกวดหนังสอื บทกวี รางวัลอนิ ดี้บคุ อวอรด • จัดแสดงเดี่ยวนิทรรศการภาพเขยี นสีน้ำมนั ที่ เจน อารต คาเฟ ชอ่ื ชุด “เลยี้ งววั เลน ๆ ดว ยเสน สี” • ปจจบุ ัน ยังคงยดึ อาชพี อิสระ วาดรปู เขยี นหนงั สือ และเริม่ สนใจเขียนการตนู ภาพสำหรับเด็ก อยางจรงิ จัง มีผลงานหนงั สอื เด็กรวมกับผูเ ขยี นเรือ่ งซ่ึงกำลังตพี ิมพเผยแพรส องเร่อื งชือ่ “พระจนั ทรข ี้เหงา” กบั “ภเู ขากบั ตนไม” อนาคตใกลๆ กำลงั เปนพอ ลูกออน ทใ่ี กลจะลืมตาดโู ลกในไมชา 34

àÁ×ͧÁËÒÊÒäÒÁ เจาของโครงการและดำเนนิ การจดั พิมพ สำนกั งานอทุ ยานการเรยี นรู นทิ านภาพพ้ืนบา นภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ สำนกั งานบรหิ ารและพัฒนาองคความรู เลขมาตรฐานสากลประจำหนังสอื (องคก ารมหาชน) สังกดั สำนักนายกรัฐมนตรี 978-974-287-761-3 สวนบรกิ าร อาคารเซ็นทรลั เวิลด ชนั้ 8 Dazzle Zone ผูเช่ียวชาญทป่ี รึกษาคณะบรรณาธิการ โทรศพั ท 02-257-4300 โทรสาร ตอ 125 ศ.ดร.ฉวีลักษณ บุณยะกาญจน สว นสำนักงาน 999/9 อาคารสำนกั งานเซน็ ทรลั เวลิ ด ผศ.วีณา วีสะเพ็ญ ช้นั 17 ถนนพระราม 1 โทรศัพท 0-2264-5963-65 โทรสาร 0-2264-5966 คณะบรรณาธิการอำนวยการ www.tkpark.or.th นางทัศนัย วงศพิเศษกลุ นางสาวเฉียดฉัตรโฉม ปรพิ นธพจนพิสทุ ธ์ิ ดำเนนิ การจัดทำตนฉบบั นายวัฒนชัย วนิ ิจจะกูล มลู นธิ ิหนังสือเพ่อื เดก็ นางสาวนันธนา เจรญิ ภักดี โทรศพั ท 0-2805-0202 โทรสาร 0-2805-1308 www.thaibby.in.th คณะบรรณาธกิ ารตน ฉบบั รศ. สกุ ญั ญา สุจฉายา ออกแบบรปู เลม จดั พมิ พ และจดั จำหนาย ผศ.ดร. ชลภสั ส วงษประเสริฐ บรษิ ัท แปลน ฟอร คิดส จำกัด นายเรอื งศกั ดิ์ ปน ประทปี โทรศัพท 0-2575-2828 โทรสาร 0-2575-2558 นายณฐั พร ศรมี กุ ด www.planforkids.com เคาโครงเรอ่ื ง ศ.ดร.ฉวลี กั ษณ บุณยะกาญจน เหมาะสำหรับเดก็ อายไุ มเกิน 9 ป รอ ยเรยี ง ตุบ ปอง ภาพประกอบ โกสนิ ทร ขาวงาม 35 พสิ ูจนอักษร นันทธ นตั ถ จติ ประภัสสร, อารณี ะ วรี ะวัฒน พมิ พค ร้งั ท่ี 1 พฤศจกิ ายน 2551 จำนวนพิมพ 3,000 เลม ราคา 145 บาท

เปด โลกกวา งแหง การเรยนรู บนรากฐานภูมิปัญญาท้องถิ่น การจัดต้งั อุทยานการเรียนรสู วนภูมิภาค เปนภารกิจสำคัญประการหน่งึ ของสำนักงานอุทยานการเรียนรู (TK park) เนนการถายทอดบทเรียนการจัดการการเรียนรูภายใตบริบทวัฒนธรรมและความสนใจท่ีสอดคลองกันของคนใน ทอ งถิน่ เพื่อกระจายโอกาสใหเ ดก็ และเยาวชนไทยสามารถเขาถึงการเรยี นรไู ดอ ยางมคี วามสุข โครงการนิทานพ้ืนบาน 4 ภาค เปนสวนหน่ึงของการดำเนินงานเพ่ือจัดต้ังอุทยานการเรียนรูสวนภูมิภาคโดย จัดทำเน้ือหาสาระในรูปแบบท่ีเด็กและเยาวชนสนใจ ซ่ึงสามารถส่ือใหเห็นความเปนตัวของตัวเอง ไดรับรูถึงความ หลากหลายทางวฒั นธรรมอนั ล้ำคาในทอ งถิน่ รวมทัง้ การรักษาและสบื ทอดมนตเ สนหแ หงนิทานพ้นื บาน หนงั สอื ชดุ นทิ านพน้ื บา น 4 ภาค ประกอบดว ยนทิ านภาพสำหรบั เดก็ อายไุ มเ กนิ 9 ป และวรรณกรรมสำหรบั เยาวชน อายุ 9 ปข้ึนไป สำนกั งานอุทยานการเรียนรดู ำเนนิ การจัดพมิ พแลว เสรจ็ และกระจายเผยแพรท ่วั ประเทศแลว ดังน้ี ❂ นทิ านภาพภาคใต จำนวน 6 เร่อื ง จารอกีตอ เมอื งนาอยู ไกโกงมูสัง ซีงอ : เจาปา เปาะแซเดาะ ไขน ุยกบั แพะนอ ย ท่หี นูรกั ผกู ลา หาญ กบั ซามะ ในวันฮารรี ายอ ❂ วรรณกรรมเยาวชนภาคใต จำนวน 6 เร่อื ง ซาไก พระเศวต รายอฆอแน จาโต : เลหก ล วัดถำ้ คหู าภมิ ขุ แดนคนธรรพ สรุ คชาธาร บนกระดาน www.tkpark.or.th อทุ ยานการเรยนรูสวนบรการ TK park Central World ชัน้ 8 Dazzle Zone 36 เลขท่ี 4, 4/1-4/2, 4/4 แขวงปทุมวัน เขตปทมุ วนั กรงุ เทพฯ 10330 โทร. 0-2257-4300 โทรสาร ตอ 125