กล้วยกินได้ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (AAA) ‘Kluai Khai Phra Ta Bong’ ปลายใบ ลกั ษณะวิสัย ร่องก้านใบ ปนท่โี คนก้านใบ ปลี กาบปลี ดอก หวดี บิ ด้านนอกแกนเครือ หวสี ุกด้านในแกนเครอื เครอื ผลดบิ ผ่าตามขวาง ผลสกุ ผา่ ตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 97

เนื่องในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยตานีกิ่งจันทร์ ลา� ตน้ เทยี ม ก่งึ ต้งั ตรง อก ครมี 1) ลกั ษณะวิสยั 4.8 เมตร 1) สีพนื้ กลบี รวมเชงิ ประกอบ เหลอื ง 2) ความสงู 94 เซนติเมตร 2) สีพูกลบี รวมเชงิ ประกอบ ร่วงพร้อม 3) เส้นรอบวง เขียวแกมเหลือง 3) ลกั ษณะดอกเพศผู้ ใบประดบั 4) สี ไม่มี 5) ไข 4) สดี อกเพศผู้ ครีม 20% 5) ลักษณะกา้ นเกสรเพศเมีย ตรง ใบ น้า� ตาลแกมด�า 6) สยี อดเกสรเพศเมยี เหลือง 1) ปนที่โคนก้านใบ เปดิ /ขอบโคง้ เข้า 7) สีโคนรงั ไข่ ขาว 2) สขี องปน ชมพแู กมมว่ งถงึ แดง 3) รอ่ งก้านใบ เขยี ว ผล 8 4) สีขอบก้าบใบ มนท้งั สองด้าน 1) จา� นวนหวี 14 5) สีแผ่นใบดา้ นบน 2) จ�านวนผลตอ่ หวี 6) รูปรา่ งโคนใบ มีขนเล็กน้อย 3) รูปร่างผลกลว้ ย โค้งเลก็ น้อย ทา� มุมเลก็ นอ้ ย 4) รปู รา่ งผลผ่าตามขวาง เป็นเหลย่ี มชดั เจน ชอ่ อก ปลี แนน่ มาก 5) รูปรา่ งปลายผล กลม 1) ขนบนก้านชอ่ ดอก ตรงลงข้างลา่ ง 6) ซากดอกติดท่ปี ลายผล มกี า้ นเกสร 2) ต�าแหนง่ เครอื กล้วย ผอม (0.36) เพศเมยี ตดิ อยู่ 3) การปรากฏของเครือ (0.24) 7) การเชือ่ มกา้ นผล 4) ต�าแหนง่ กา้ นดอกเพศ 8) สีเปลอื กผลดิบ ไม่เชอ่ื มกนั 5) รปู รา่ งปลกี ลว้ ย มน 9) สเี ปลอื กผลสกุ เขยี ว 6) ไหล่กาบปลี ซอ้ นทับกนั เล็กน้อย 10) สเี นอื้ ผลดิบ เหลอื ง แดงแกมมว่ ง 11) สเี นอื้ ผลสุก ขาว กาบปลี แดง 12) รสชาติ ครมี 1) ปลายกาบปลี เดน่ ชดั มาก 13) จ�านวนเมล็ด/ผล หวานมาก 2) การหมุ้ กาบปลี ไมม่ ว้ น ไมม่ ี 3) สีกาบปลดี ้านนอก มไี ขมาก 4) สกี าบปลีดา้ นใน 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลกั ษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กล้วยตานีกิ่งจันทร์เป็นกล้วยกลุ่มจีโนม BB ล�าต้นเทียม สูงประมาณ 4.8 เมตร สีเขียวแกมเหลือง มปี นสนี า�้ ตาลดา� เลก็ นอ้ ย เสน้ รอบวง ยาวประมาณ 94 เซนตเิ มตร กา้ นใบ ยาวประมาณ 70 เซนตเิ มตร สชี มพู แกมม่วงถึงแดง เป็นร่องเปิด ขอบโค้งเข้า ไม่มีครีบ ใบอ่อนท่ียังม้วนอยู่สีเขียว เม่ือคลี่กางออกเต็มที่สีเขียว เป็นมัน แผ่นใบเป็นคล่ืน กว้างประมาณ 65 เซนติเมตร ยาวประมาณ 215 เซนติเมตร ปลายใบมนเล็กน้อย โคนใบมนท้ังสองด้าน ก้านช่อดอกมีขนเล็กน้อย สีเขียว กว้างประมาณ 2.7 เซนติเมตร ปลีรูปหอก กาบปลี สแี ดงปนมว่ ง ซอ้ นทบั กนั เลก็ นอ้ ย ปลายไมม่ ว้ น ดา้ นในสแี ดง มรี อ่ งปานกลาง ไหลก่ าบปลกี วา้ ง เครอื รปู โคนตดั มี 8 หวี ผลโคง้ เลก็ นอ้ ย พบซากกา้ นยอดเกสรเพศเมยี ตดิ ทปี่ ลายผล กา้ นผลเรยี บ ไมเ่ ชอ่ื มกนั ไมม่ ขี น ผลดบิ สีเขียว เนื้อผลสีขาว ผลสุกผวิ ผลเป็นสีเหลือง เนื้อผลสีครมี แนน่ รสหวานมาก ไม่มเี มลด็ 98 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (BB) ‘Kluai Tani King Chan’ ปลายใบ ลกั ษณะวสิ ัย ร่องก้านใบ ปนทโ่ี คนกา้ นใบ ปลี กาบปลี ดอก หวดี บิ ด้านนอกแกนเครือ หวสี กุ ดา้ นในแกนเครอื เครอื ผลดิบผ่าตามขวาง ผลสุกผ่าตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 99

เนื่องในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยตานีหม้อ ล�าต้นเทยี ม ตัง้ ตรง อก ครมี 1) ลกั ษณะวิสัย 3.25 เมตร 1) สีพื้นกลบี รวมเชิงประกอบ เหลอื ง 2) ความสูง 50 เซนติเมตร 2) สีพกู ลีบรวมเชิงประกอบ รว่ งพร้อม 3) เส้นรอบวง เขียวปานกลาง 3) ลักษณะดอกเพศผู้ ใบประดับ 4) สี มี 5) ไข 4) สดี อกเพศผู้ ชมพหู รอื 20–50% ชมพูแกมม่วง ใบ น�้าตาลแกมดา� 5) ลกั ษณะกา้ นเกสรเพศเมยี 1) ปนท่โี คนกา้ นใบ เปดิ ขอบตรง 6) สียอดเกสรเพศเมีย ตรง 2) สีของปน เขยี วอ่อน 7) สีโคนรงั ไข่ เหลือง 3) ร่องก้านใบ เขยี ว ขาว 4) สีขอบก้าบใบ ดา้ นหนง่ึ มนอกี ดา้ นหนง่ึ สอบเรยี ว ผล 5) สแี ผน่ ใบดา้ นบน 1) จ�านวนหวี 6 6) รปู รา่ งโคนใบ มขี นมาก/ขนส้นั 2) จา� นวนผลตอ่ หวี 14 ท�ามมุ 45 องศา 3) รูปร่างผลกล้วย ช่อ อก ปลี โปรง่ 4) รูปร่างผลผา่ ตามขวาง โค้งเล็กนอ้ ย 1) ขนบนก้านช่อดอก ทา� มุมเล็กนอ้ ย 5) รปู ร่างปลายผล เปน็ เหลี่ยมชัดเจน 2) ต�าแหน่งเครือกล้วย ผอม (0.28) 6) ซากดอกติดทปี่ ลายผล ปลายทู่ 3) การปรากฏของเครอื (0.32) มกี ้านเกสร 4) ต�าแหนง่ กา้ นดอกเพศ 7) การเช่ือมก้านผล เพศเมยี ตดิ อยู่ 5) รูปรา่ งปลกี ลว้ ย มน 8) สเี ปลือกผลดิบ 6) ไหล่กาบปลี ซ้อนทับกนั สนทิ 9) สีเปลือกผลสกุ เช่อื มกันบางสว่ น มว่ ง 10) สีเนือ้ ผลดิบ เขยี วอ่อน กาบปลี แดง 11) สเี น้ือผลสกุ เหลอื ง 1) ปลายกาบปลี เด่นชัดมาก 12) รสชาติ งาช้าง 2) การหมุ้ กาบปลี มว้ น 13) จา� นวนเมล็ด/ผล ครีม 3) สีกาบปลดี า้ นนอก มไี ขปานกลาง หวานอมเปรย้ี ว 4) สกี าบปลดี ้านใน ไมม่ ี 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลักษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กล้วยตานีหม้อเป็นกล้วยกลุ่มจีโนม BB ล�าต้นเทียม สูงประมาณ 3.25 เมตร สีเขียวปานกลาง มีปน สีน�า้ ตาลแกมดา� เสน้ รอบวง ยาวประมาณ 50 เซนติเมตร กา้ นใบ ยาวประมาณ 46 เซนติเมตร สีเขียวอ่อน เป็นรอ่ งเปดิ ขอบตรง มีครบี ใบออ่ นทีย่ งั มว้ นอยู่มสี ีเขยี ว เมื่อคลี่กางออกเต็มที่สเี ขียวเป็นมนั แผน่ ใบเป็นคลืน่ กว้างประมาณ 55.7 เซนติเมตร ยาวประมาณ 88.2 เซนตเิ มตร ปลายใบมน โคนใบดา้ นหนง่ึ มนอกี ด้านหนงึ่ สอบเรียว ก้านช่อดอกมีขนมากและขนส้นั สีเขยี วเข้ม กว้างประมาณ 22 เซนติเมตร ปลีรปู หอก กาบปลสี ีม่วง ซ้อนทับกันสนิท ปลายม้วนขึ้น ด้านในสีแดง มีร่องลึก ไหล่กาบปลีกว้างปานกลาง เครือรูปทรงกระบอก มี 6 หวี ผลโค้งเล็กนอ้ ย พบซากก้านยอดเกสรเพศเมยี ติดทีป่ ลายผล ก้านผลเรียบ เชอื่ มกันบางส่วน ไม่มขี น ผลดบิ สเี ขียวอ่อน เน้ือผลงาชา้ ง ผลสกุ ผวิ ผลเปน็ สีเหลอื ง เน้อื ผลสคี รมี นุม่ รสหวานอมเปรีย้ ว ไม่มีเมล็ด 100 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (BB) ‘Kluai Tani Mo’ ปลายใบ ลกั ษณะวสิ ัย รอ่ งกา้ นใบ ปนท่ีโคนก้านใบ ปลี กาบปลี ดอก หวีดบิ ด้านนอกแกนเครือ หวสี ุกด้านในแกนเครือ เครอื ผลดบิ ผ่าตามขวาง ผลสกุ ผา่ ตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 101

เน่ืองในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยตานีหอมทอง ล�าตน้ เทยี ม กงึ่ ตง้ั ตรง อก ขาว 1) ลักษณะวสิ ัย 4.5 เมตร 1) สพี น้ื กลีบรวมเชิงประกอบ เหลอื ง 2) ความสงู 67 เซนติเมตร 2) สพี ูกลีบรวมเชงิ ประกอบ รว่ งกอ่ นใบประดับ 3) เส้นรอบวง เขียว 3) ลักษณะดอกเพศผู้ ชมพหู รอื 4) สี มี 4) สีดอกเพศผู้ ชมพูแกมม่วง 5) ไข 0% 5) ลกั ษณะก้านเกสรเพศเมีย ตรง ใบ ไมม่ ี 6) สียอดเกสรเพศเมีย ขาว 1) ปนท่ีโคนกา้ นใบ ปดิ 7) สีโคนรังไข่ ขาว 2) สขี องปน เขยี ว 3) รอ่ งก้านใบ เขียว ผล 5 4) สีขอบกา้ บใบ มนทง้ั สองด้าน 1) จ�านวนหวี 14 5) สีแผน่ ใบด้านบน 2) จ�านวนผลตอ่ หวี 6) รูปรา่ งโคนใบ ไมม่ ีขน 3) รปู ร่างผลกลว้ ย ตรง ทา� มุม 45 องศา 4) รูปรา่ งผลผ่าตามขวาง เปน็ เหลย่ี ม ช่อ อก ปลี แนน่ เลก็ น้อย 1) ขนบนกา้ นชอ่ ดอก ตรงลงขา้ งลา่ ง 5) รูปรา่ งปลายผล 2) ต�าแหนง่ เครอื กล้วย ปานกลาง (0.51) 6) ซากดอกตดิ ทป่ี ลายผล คอขวด 3) การปรากฏของเครอื (0.22) มกี ้านเกสร 4) ต�าแหนง่ กา้ นดอกเพศ 7) การเชือ่ มกา้ นผล เพศเมียตดิ อยู่ 5) รปู ร่างปลีกล้วย มน 8) สเี ปลอื กผลดิบ 6) ไหลก่ าบปลี ซอ้ นทับกันบางสว่ น 9) สีเปลือกผลสุก เช่ือมกันบางส่วน มว่ งแกมน้า� ตาล 10) สเี นื้อผลดิบ เขยี วออ่ น กาบปลี แดง 11) สีเนื้อผลสุก เหลืองอ่อน 1) ปลายกาบปลี เดน่ ชดั มาก 12) รสชาติ ครีม 2) การหมุ้ กาบปลี ไม่ม้วน 13) จา� นวนเมลด็ /ผล ขาว 3) สีกาบปลดี ้านนอก มีไขมาก หวาน 4) สีกาบปลดี า้ นใน 253 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลกั ษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กล้วยตานีหอมทองเป็นกล้วยกลุ่มจีโนม BB ล�าต้นเทียม สูงประมาณ 4.5 เมตร สีเขียว ไม่มีปน เส้นรอบวง ยาวประมาณ 67 เซนติเมตร ก้านใบ ยาวประมาณ 80 เซนติเมตร สีเขียว เป็นร่องปิด ไม่มีครีบ ใบออ่ นทย่ี ังมว้ นอยสู่ เี ขยี ว เมอ่ื คลีก่ างออกเตม็ ท่ีสเี ขยี วเปน็ มัน แผ่นใบเป็นคลื่น กว้างประมาน 65 เซนติเมตร ยาวประมาณ 241 เซนตเิ มตร ปลายใบมนเลก็ น้อย โคนใบมนทง้ั สองดา้ น กา้ นช่อดอกไม่มขี น สเี ขยี ว กวา้ ง ประมาณ 2.3 เซนติเมตร ปลีรูปปานกลาง กาบปลีสีม่วงแกมน�้าตาล ซ้อนทับกันบางส่วน ปลายไม่ม้วนข้ึน ดา้ นในสแี ดง มรี อ่ งลกึ ไหลก่ าบปลแี คบ เครอื รปู ทรงกระบอก มี 5 หวี ผลตรง พบซากกา้ นยอดเกสรเพศเมยี ติดที่ปลายผล ก้านผลเรียบ เชื่อมกันบางส่วน ไม่มีขน ผลดิบสีเขียวอ่อน เนื้อผลสีครีม ผลสุกผิวผลเป็น สเี หลอื งอ่อน เนอ้ื ผลสขี าว แน่น รสหวาน มปี ระมาณ 253 เมล็ด 102 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (BB) ‘Kluai Tani Hom Thong’ ปลายใบ ลกั ษณะวิสัย ร่องก้านใบ ปนทโี่ คนกา้ นใบ ปลี กาบปลี ดอก หวดี ิบดา้ นนอกแกนเครอื หวีสุกด้านในแกนเครือ เครอื ผลดบิ ผา่ ตามขวาง ผลสกุ ผ่าตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 103

เน่ืองในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยตีบค�า ลา� ตน้ เทียม กงึ่ ตง้ั ตรง อก ครีม 1) ลักษณะวิสัย 4.5 เมตร 1) สพี ื้นกลบี รวมเชงิ ประกอบ เหลือง 2) ความสงู 69 เซนติเมตร 2) สพี กู ลบี รวมเชิงประกอบ ร่วงพร้อม 3) เส้นรอบวง เขยี วปานกลาง 3) ลกั ษณะดอกเพศผู้ ใบประดบั 4) สี มี 5) ไข 4) สดี อกเพศผู้ ชมพอู ่อน 20% 5) ลกั ษณะกา้ นเกสรเพศเมยี โค้งบรเิ วณโคน ใบ น้�าตาลแกมดา� 6) สียอดเกสรเพศเมยี เหลอื ง 1) ปนทโ่ี คนก้านใบ เปิด/ขอบตรง 7) สโี คนรังไข่ ขาว 2) สีของปน เขียว 3) ร่องก้านใบ เขยี ว ผล 6 4) สขี อบก้านใบ สอบเรียวทง้ั สองด้าน 1) จ�านวนหวี 16 5) สแี ผ่นใบด้านบน 2) จา� นวนผลต่อหวี โค้ง 6) รูปรา่ งโคนใบ มีขนส้นั 3) รูปรา่ งผลกล้วย กลม ทา� มมุ เล็กน้อย 4) รปู รา่ งผลผา่ ตามขวาง ปลายทู่ ชอ่ อก ปลี แน่น 5) รูปร่างปลายผล มกี ้านเกสร 1) ขนบนกา้ นช่อดอก ตรงลงขา้ งล่าง 6) ซากดอกตดิ ท่ปี ลายผล เพศเมยี ติดอยู่ 2) ตา� แหนง่ เครือกล้วย ผอม (0.36) 3) การปรากฏของเครือ (0.30) 7) การเชือ่ มกา้ นผล เชื่อมกันบางสว่ น 4) ต�าแหน่งก้านดอกเพศผู้ 8) สเี ปลือกผลดบิ เขียว 5) รปู ร่างปลีกลว้ ย ปานกลาง 9) สีเปลอื กผลสกุ เหลอื ง 6) ไหลก่ าบปลี ซ้อนทบั กันบางส่วน 10) สเี น้ือผลดิบ ครีม ม่วงแกมแดง 11) สีเน้ือผลสกุ เหลอื ง กาบปลี สม้ แกมแดง 12) รสชาติ หวานอมเปรยี้ ว 1) ปลายกาบปลี เดน่ ชดั มาก 13) จา� นวนเมลด็ /ผล ไม่มี 2) การหุ้มกาบปลี ม้วน 3) สกี าบปลีดา้ นนอก มไี ขนอ้ ย 4) สีกาบปลีดา้ นใน 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลักษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กล้วยตีบค�าเป็นกล้วยกลุ่มจีโนม ABB ล�าต้นเทียม สูงประมาณ 4.5 เมตร สีเขียวปานกลาง มีปน สีน้�าตาลแกมด�าเล็กน้อย เส้นรอบวง ยาวประมาณ 69 เซนติเมตร ก้านใบ ยาวประมาณ 60 เซนติเมตร สีเขยี ว เป็นร่องเปิด ขอบตรง ไม่มีครีบ ใบอ่อนท่ียงั มว้ นอย่สู ีเขยี ว เมอื่ คล่ีกางออกเตม็ ท่ีสเี ขยี วเป็นมนั แผ่นใบ เปน็ คลื่น กวา้ งประมาณ 54 เซนตเิ มตร ยาวประมาณ 199 เซนตเิ มตร ปลายใบมนเล็กนอ้ ย โคนใบสอบเรียว ทั้งสองด้าน ก้านช่อดอกมีขนสั้น สีเขียว กว้างประมาณ 2 เซนติเมตร ปลีรูปหอก กาบปลีสีม่วงแกมแดง ซอ้ นทบั กนั บางสว่ น ปลายมว้ นขนึ้ ดา้ นในสสี ม้ แกมแดง มรี อ่ งปานกลาง ไหลก่ าบปลกี วา้ ง เครอื รปู ทรงกะบอก มี 6 หวี ผลโค้ง พบซากกา้ นเกสรเพศเมียตดิ อยู่ตดิ ท่ีปลายผล กา้ นผลไม่เรียบ เชอ่ื มกันบางสว่ น มขี น ผลดบิ สีเขยี ว เนื้อผลสีครีม ผลสกุ ผิวผลเป็นสีเหลือง เนอื้ ผลสเี หลือง นุม่ รสหวานอมเปรย้ี ว ไมม่ เี มล็ด 104 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (ABB) ‘Kluai Tip Kham’ ปลายใบ ลกั ษณะวสิ ัย ร่องกา้ นใบ ปนที่โคนก้านใบ ปลี กาบปลี ดอก หวีดิบด้านนอกแกนเครือ หวสี ุกด้านในแกนเครอื เครือ ผลดบิ ผ่าตามขวาง ผลสกุ ผา่ ตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 105

เน่ืองในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยตีบนครสวรรค์ ลา� ต้นเทยี ม ต้งั ตรง อก ชมพหู รือ 1) ลกั ษณะวิสยั 4.23 เมตร 1) สพี ้นื กลีบรวมเชงิ ประกอบ ชมพูแกมมว่ ง 2) ความสูง 62 เซนตเิ มตร เหลอื ง 3) เส้นรอบวง เขยี วแกมเหลือง 2) สพี ูกลบี รวมเชงิ ประกอบ ร่วงพรอ้ ม 4) สี มี 3) ลกั ษณะดอกเพศผู้ ใบประดับ 5) ไข ชมพหู รอื 20% 4) สดี อกเพศผู้ ชมพูแกมมว่ ง ใบ ด�าแกมมว่ ง ตรง 1) ปนทโ่ี คนก้านใบ เปดิ /ขอบโค้งเขา้ 5) ลกั ษณะกา้ นเกสรเพศเมีย เหลอื ง 2) สขี องปน เหลอื ง 6) สยี อดเกสรเพศเมยี ครีม 3) ร่องกา้ นใบ เขียวเขม้ 7) สโี คนรังไข่ 4) สีขอบก้านใบ มนทงั้ สองด้าน ผล 8 5) สีแผ่นใบดา้ นบน 1) จ�านวนหวี 14 6) รปู รา่ งโคนใบ ไม่มีขน 2) จ�านวนผลตอ่ หวี ห้อยลงในแนวต้ังฉาก 3) รปู รา่ งผลกลว้ ย โค้งเล็กน้อย ช่อ อก ปลี โปรง่ 4) รปู ร่างผลผ่าตามขวาง เป็นเหล่ยี ม 1) ขนบนก้านชอ่ ดอก ตรงลงขา้ งล่าง เลก็ น้อย 2) ตา� แหน่งเครือกลว้ ย ผอม (0.14) 5) รปู รา่ งปลายผล ปลายทู่ 3) การปรากฏของเครอื (0.26) 6) ซากดอกติดท่ีปลายผล มกี ้านเกสร 4) ตา� แหน่งก้านดอกเพศผู้ เพศเมียติดอยู่ 5) รูปร่างปลีกลว้ ย ปานกลาง 7) การเช่ือมกา้ นผล เช่ือมกันบางส่วน 6) ไหลก่ าบปลี ซอ้ นทับกันบางส่วน 8) สีเปลือกผลดบิ เขยี ว แดงแกมม่วง 9) สีเปลือกผลสกุ เหลือง กาบปลี ส้มแกมแดง 10) สีเนื้อผลดิบ ครีม 1) ปลายกาบปลี เดน่ ชดั มาก 11) สีเน้ือผลสกุ งาช้าง 2) การหุม้ กาบปลี มว้ น 12) รสชาติ หวาน 3) สกี าบปลดี ้านนอก มีไขมาก 13) จา� นวนเมล็ด/ผล 4 4) สกี าบปลดี ้านใน 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลกั ษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กล้วยตีบนครสวรรค์เปน็ กลว้ ยกล่มุ จีโนม ABB ล�าต้นเทยี ม สูงประมาณ 4.32 เมตร สีเขยี วแกมเหลือง มีปนสีด�าแกมม่วงเล็กน้อย เส้นรอบวง ยาวประมาณ 62 เซนติเมตร ก้านใบ ยาวประมาณ 56 เซนติเมตร สีเหลือง เป็นร่องเปิด ขอบโค้งเข้า มีครีบ ใบอ่อนที่ยังม้วนอยู่สีเขียว เมื่อคลี่กางออกเต็มที่สีเขียวเข้มเป็นมัน แผน่ ใบเปน็ คลนื่ กวา้ งประมาณ 60 เซนตเิ มตร ยาวประมาณ 210 เซนตเิ มตร ปลายใบมนเลก็ นอ้ ย โคนใบมน ทงั้ สองดา้ น กา้ นชอ่ ดอกไมม่ ีขน สเี ขยี ว กวา้ งประมาณ 3 เซนตเิ มตร ปลรี ปู ปานกลาง กาบปลีสแี ดงแกมมว่ ง ซอ้ นทบั กนั บางสว่ น ปลายมว้ นขนึ้ ดา้ นในสสี ม้ แกมแดง มรี อ่ งปานกลาง ไหลก่ าบปลแี คบ เครอื รปู ทรงกระบอก มี 8 หวี ผลโค้งเล็กน้อย พบซากกา้ นเกสรเพศเมียตดิ อยู่ตดิ ท่ีปลายผล กา้ นผลเรียบ เช่ือมกันบางส่วน ไม่มีขน ผลดบิ สเี ขยี ว เน้ือผลสคี รมี ผลสกุ ผวิ ผลเปน็ สีเหลือง เนอ้ื ผลงาชา้ ง นุม่ รสหวาน มี 4 เมลด็ 106 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (ABB) ‘Kluai Tip Nakhon Sawan’ ปลายใบ ลักษณะวสิ ยั รอ่ งก้านใบ ปนทีโ่ คนกา้ นใบ ปลี กาบปลี ดอก หวีดบิ ดา้ นนอกแกนเครือ หวีสุกดา้ นในแกนเครอื เครอื ผลดิบผา่ ตามขวาง ผลสกุ ผา่ ตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 107

เน่ืองในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยตีบมุกดาหาร ล�าตน้ เทียม ต้งั ตรง อก ครมี 1) ลักษณะวิสัย 3.8 เมตร 1) สีพืน้ กลีบรวมเชิงประกอบ เหลือง 2) ความสูง 5.3 เซนตเิ มตร 2) สีพกู ลีบรวมเชงิ ประกอบ ร่วงหลงั ใบประดับ 3) เส้นรอบวง เขียวปานกลาง 3) ลักษณะดอกเพศผู้ ครมี 4) สี มี 4) สีดอกเพศผู้ ตรง 5) ไข 5) ลักษณะก้านเกสรเพศเมยี เหลือง 0% 6) สยี อดเกสรเพศเมยี ขาว ใบ ไมม่ ี 7) สโี คนรงั ไข่ 1) ปนทโ่ี คนกา้ นใบ เปิด/ขอบโค้งเขา้ 4 2) สีของปน เขยี ว ผล 3) ร่องกา้ นใบ เขยี ว 1) จา� นวนหวี 16 4) สขี อบกา้ บใบ ดา้ นหน่ึงมนด้านหนึ่งสอบเรยี ว 2) จา� นวนผลตอ่ หวี โค้งเล็กนอ้ ย 5) สแี ผน่ ใบด้านบน 3) รูปร่างผลกล้วย เป็นเหลีย่ มชัดเจน 6) รปู รา่ งโคนใบ มีขนเลก็ น้อย 4) รูปรา่ งผลผ่าตามขวาง ปลายทู่ ท�ามุมเลก็ น้อย 5) รูปร่างปลายผล มกี ้านเกสร ช่อ อก ปลี โปร่ง 6) ซากดอกตดิ ทีป่ ลายผล เพศเมยี ติดอยู่ 1) ขนบนก้านชอ่ ดอก ตรงลงขา้ งล่าง 2) ต�าแหน่งเครือกล้วย อว้ น (1) 7) การเชอื่ มก้านผล เช่อื มกนั บางส่วน 3) การปรากฏของเครือ (0.97) 8) สเี ปลือกผลดบิ เขียว 4) ต�าแหนง่ ก้านดอกเพศ 9) สเี ปลอื กผลสุก เหลือง 5) รปู ร่างปลีกล้วย มนและแตกออก 10) สีเนอ้ื ผลดบิ ครีม 6) ไหล่กาบปลี ซอ้ นทับกันบางสว่ น 11) สีเน้อื ผลสกุ ขาว แดงแกมมว่ ง 12) รสชาติ หวาน กาบปลี เหลืองหรอื เขียว 13) จา� นวนเมล็ด/ผล ไม่มี 1) ปลายกาบปลี เดน่ ชัดมาก 2) การหมุ้ กาบปลี มว้ น 3) สีกาบปลดี า้ นนอก มไี ขปานกลาง 4) สีกาบปลีดา้ นใน 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลักษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กล้วยตีบมุกดาหารเป็นกล้วยกลุ่มจีโนม ABB ล�าต้นเทียม สูงประมาณ 3.8 เมตร สีเขียวปานกลาง ไม่มีปน เส้นรอบวง ยาวประมาณ 53 เซนติเมตร ก้านใบ ยาวประมาณ 53 เซนติเมตร สีเขียว เป็นร่องเปิด ขอบโค้งเข้า มีครีบ ใบอ่อนท่ียังม้วนอยู่สีเขียว เม่ือคลี่กางออกเต็มที่สีเขียวเป็นมัน แผ่นใบเป็นคล่ืน กว้าง ประมาณ 65 เซนตเิ มตร ยาวประมาณ 235 เซนตเิ มตร ปลายใบเหลยี่ ม โคนใบดา้ นหนง่ึ มนดา้ นหนง่ึ สอบเรยี ว ก้านช่อดอกมีขน สีเขียวอ่อน กว้างประมาณ 2.2 เซนติเมตร ปลีรูปหอก กาบปลีสีแดงแกมม่วง ซ้อนทับกัน บางสว่ น ปลายมว้ นขนึ้ ด้านในสีแดง มีรอ่ งปานกลาง ไหล่กาบปลกี วา้ ง เครือรูปทรงกระบอก มี 4 หวี ผลโค้ง เล็กน้อย พบซากก้านยอดเกสรเพศเมียติดที่ปลายผล ก้านผลเรียบ เช่ือมกันบางส่วน ไม่มีขน ผลดิบสีเขียว เนื้อผลสีครมี ผลสกุ ผิวผลเปน็ สีเหลอื ง เนอื้ ผลผลสีขาว นมุ่ รสหวาน ไมม่ ีเมล็ด 108 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (ABB) ‘Kluai Tip Mukdahan’ ปลายใบ ลักษณะวิสัย ร่องกา้ นใบ ปนทโี่ คนก้านใบ ปลี กาบปลี ดอก หวีดบิ ดา้ นนอกแกนเครอื หวสี กุ ดา้ นในแกนเครือ เครือ ผลดิบผ่าตามขวาง ผลสกุ ผ่าตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 109

เน่ืองในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยโตนดพัทลุง ลา� ต้นเทียม ต้งั ตรง อก ชมพหู รือ 1) ลกั ษณะวสิ ยั 4.3 เมตร 1) สพี ืน้ กลีบรวมเชิงประกอบ ชมพูแกมมว่ ง 2) ความสงู 62 เซนติเมตร 3) เส้นรอบวง เขยี ว 2) สพี กู ลบี รวมเชงิ ประกอบ เหลอื ง 4) สี มี 3) ลกั ษณะดอกเพศผู้ รว่ งกอ่ นใบประดับ 5) ไข 4) สดี อกเพศผู้ เหลอื ง 20 % 5) ลกั ษณะกา้ นเกสรเพศเมีย โคง้ ใต้ยอด ใบ น้า� ตาลแกมแดง เกสรเพศเมีย 1) ปนที่โคนก้านใบ ปดิ 6) สียอดเกสรเพศเมีย 2) สขี องปน เขยี ว 7) สโี คนรังไข่ เหลอื ง 3) ร่องกา้ นใบ เขียว ผล ขาว 4) สีขอบกา้ บใบ มนทั้งสองดา้ น 1) จา� นวนหวี 5) สีแผ่นใบดา้ นบน 2) จา� นวนผลตอ่ หวี 7 6) รปู รา่ งโคนใบ ไมม่ ขี น 3) รปู รา่ งผลกล้วย 16 ห้อยลงในแนวตัง้ ฉาก 4) รปู รา่ งผลผ่าตามขวาง โคง้ เลก็ น้อย ชอ่ อก ปลี แน่น เปน็ เหลยี่ ม 1) ขนบนก้านช่อดอก ตรงลงข้างล่าง 5) รูปรา่ งปลายผล เล็กนอ้ ย 2) ต�าแหนง่ เครือกล้วย ผอม (0.39) 6) ซากดอกตดิ ท่ีปลายผล 3) การปรากฏของเครือ (0.25) ปลายทู่ 4) ตา� แหน่งกา้ นดอกเพศ 7) การเช่ือมก้านผล มีกา้ นเกสร 5) รปู รา่ งปลีกล้วย ปานกลาง 8) สีเปลือกผลดิบ เพศเมยี ตดิ อยู่ 6) ไหลก่ าบปลี ซ้อนทบั กนั บางสว่ น 9) สีเปลือกผลสกุ แดงแกมมว่ ง 10) สเี นือ้ ผลดบิ เชื่อมกันบางสว่ น กาบปลี สม้ แกมแดง 11) สีเนื้อผลสกุ เขยี ว 1) ปลายกาบปลี เดน่ ชัดมาก 12) รสชาติ เหลืองอ่อน 2) การห้มุ กาบปลี ม้วน 13) จา� นวนเมล็ด/ผล ครีม 3) สีกาบปลดี า้ นนอก มีไขมาก ครมี 4) สกี าบปลีดา้ นใน หวานนอ้ ยหรอื จดื 5) รอยแผลกาบปลี ไมม่ ี 6) ลักษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กล้วยโตนดพัทลุงเป็นกล้วยกลุ่มจีโนม AAB ล�าต้นเทียม สูงประมาณ 4.3 เมตร สีเขียว มีปนสีน�้าตาล แกมแดงเล็กน้อย เส้นรอบวง ยาวประมาณ 64 เซนติเมตร ก้านใบ ยาวประมาณ 40 เซนติเมตร สีเขียว เป็นร่องปิด ไม่มีครีบ ใบอ่อนที่ยังม้วนอยู่สีเขียว เมื่อคลี่กางออกเต็มที่สีเขียวเป็นมัน แผ่นใบเป็นคลื่น กว้าง ประมาณ 50 เซนตเิ มตร ยาวประมาณ 200 เซนติเมตร ปลายใบมนเลก็ โคนใบมนทั้งสองดา้ น ก้านช่อดอก ไมม่ ีขน สีเขยี วปานกลาง กว้างประมาณ 2.5 เซนติเมตร ปลีรปู หอก กาบปลีสีแดงแกมมว่ ง ซอ้ นทับกนั บาง ส่วน ปลายม้วนข้ึน ด้านในสีส้มแกมแดง มีร่องปานกลาง ไหล่กาบปลีกว้าง เครือรูปทรงกระบอก มี 7 หวี ผลโค้งเล็กน้อย พบซากก้านยอดเกสรเพศเมียติดท่ีปลายผล ก้านผลเรียบ เช่ือมกันบางส่วน ไม่มีขน ผลดิบ สีเขยี ว เน้อื ผลสคี รีม ผลสุกผิวผลเปน็ สีเหลืองอ่อน เนื้อผลสคี รมี แนน่ รสหวานน้อยหรือจดื ไม่มเี มลด็ 110 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (AAB) ‘Kluai Tanot Phatthalung’ ปลายใบ ลักษณะวิสัย รอ่ งกา้ นใบ ปนทโี่ คนก้านใบ ปลี กาบปลี ดอก หวดี ิบด้านนอกแกนเครอื หวสี ุกด้านในแกนเครือ เครือ ผลดิบผ่าตามขวาง ผลสุกผ่าตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 111

เน่ืองในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยทองก�าปั่น ลา� ตน้ เทียม กึ่งตง้ั ตรง อก ครมี 1) ลกั ษณะวิสัย 2.9 เมตร 1) สีพ้นื กลีบรวมเชิงประกอบ เหลอื ง 2) ความสูง 42 เซนติเมตร 2) สพี ูกลบี รวมเชิงประกอบ ร่วงหลงั ใบประดับ 3) เสน้ รอบวง เขยี ว 3) ลกั ษณะดอกเพศผู้ ครมี แต้มชมพู 4) สี มี 4) สดี อกเพศผู้ ตรง 5) ไข 5) ลกั ษณะกา้ นเกสรเพศเมยี เหลือง 20% 6) สียอดเกสรเพศเมีย ขาว ใบ น้�าตาลแกมดา� 7) สีโคนรังไข่ 1) ปนที่โคนกา้ นใบ เปิด/ขอบตรง 7 2) สีของปน แดง ผล 13 3) รอ่ งกา้ นใบ เขียวเข้ม 1) จา� นวนหวี 4) สีขอบกา้ บใบ กลมทั้งสองด้าน 2) จา� นวนผลต่อหวี โคง้ เล็กนอ้ ย 5) สีแผน่ ใบด้านบน 3) รปู ร่างผลกลว้ ย เป็นเหลีย่ ม 6) รปู ร่างโคนใบ มีขนเล็กน้อย 4) รปู ร่างผลผ่าตามขวาง เล็กน้อย ทา� มมุ 45 องศา ช่อ อก ปลี โปร่ง 5) รปู รา่ งปลายผล ปลายทู่ 1) ขนบนก้านช่อดอก ท�ามุมเล็กนอ้ ย 6) ซากดอกติดทป่ี ลายผล มีกา้ นเกสรเพศ 2) ต�าแหน่งเครอื กลว้ ย ปานกลาง (0.51) เมยี ติดอยู่ 3) การปรากฏของเครอื (0.27) 7) การเชอ่ื มก้านผล 4) ต�าแหนง่ ก้านดอกเพศ 8) สเี ปลือกผลดบิ เช่ือมกนั บางส่วน 5) รูปร่างปลีกล้วย ปานกลาง 9) สีเปลือกผลสกุ เขยี ว 6) ไหล่กาบปลี ซอ้ นทบั กันบางสว่ น 10) สีเนอื้ ผลดิบ เหลอื ง แดงแกมม่วง 11) สเี น้อื ผลสกุ ขาว กาบปลี เหลืองแกมส้ม 12) รสชาติ ครมี 1) ปลายกาบปลี เด่นชัดมาก 13) จา� นวนเมลด็ /ผล ฝาด 2) การหุม้ กาบปลี มว้ น ไมม่ ี 3) สีกาบปลีด้านนอก มีไขน้อย 4) สกี าบปลีด้านใน 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลกั ษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กลว้ ยทองกา� ปน่ั เปน็ กลว้ ยกลมุ่ จโี นม AA ลา� ตน้ เทยี ม สงู ประมาณ 2.9 เมตร สเี ขยี ว มปี นสนี า้� ตาลแกม ดา� เลก็ นอ้ ย เสน้ รอบวง ยาวประมาณ 42 เซนตเิ มตร กา้ นใบ ยาวประมาณ 40 เซนตเิ มตร สแี ดง เปน็ รอ่ งเปดิ ขอบตรง ไม่มีครีบ ใบอ่อนท่ียังม้วนอยู่สีเขียว เม่ือคลี่กางออกเต็มที่สีเขียวเข้มเป็นมัน แผ่นใบเป็นคล่ืน กว้าง ประมาณ 50 เซนติเมตร ยาวประมาณ 180 เซนติเมตร ปลายใบมน โคนใบมนทงั้ สองดา้ น กา้ นช่อดอกมขี น เลก็ นอ้ ย สเี ขยี ว กวา้ งประมาณ 2.2 เซนตเิ มตร ปลรี ปู หอก กาบปลสี แี ดงแกมมว่ ง ซอ้ นทบั กนั บางสว่ น ปลาย ม้วนขึ้น ด้านในสีเหลืองแกมส้ม มีร่องปานกลาง ไหล่กาบปลีกว้าง เครือรูปทรงกระบอก มี 7 หวี ผลโค้ง เล็กน้อย พบซากก้านยอดเกสรเพศเมียติดที่ปลายผล ก้านผลไม่เรียบ เช่ือมกันบางส่วน มีขน ผลดิบสีเขียว เน้อื ผลสีขาว ผลสุกผวิ ผลเปน็ สเี หลอื ง เนอ้ื ผลสีครมี แน่น รสฝาด ไมม่ ีเมล็ด 112 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (AA) ‘Kluai Thong Kam Pan’ ปลายใบ ลกั ษณะวิสัย รอ่ งก้านใบ ปนทโ่ี คนกา้ นใบ ปลี กาบปลี ดอก หวดี ิบด้านนอกแกนเครือ หวีสุกด้านในแกนเครือ เครอื ผลดบิ ผ่าตามขวาง ผลสกุ ผา่ ตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 113

เนื่องในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยทองข้ีแมว ล�าตน้ เทยี ม กึ่งตงั้ ตรง อก ครมี 1) ลกั ษณะวิสัย 2.7 เมตร 1) สพี นื้ กลีบรวมเชิงประกอบ เหลือง 2) ความสงู 30 เซนตเิ มตร 2) สพี กู ลบี รวมเชิงประกอบ รว่ งพร้อม 3) เสน้ รอบวง เขยี ว 3) ลกั ษณะดอกเพศผู้ ใบประดบั 4) สี ไมม่ ี 5) ไข 4) สดี อกเพศผู้ ครมี 20% 5) ลกั ษณะกา้ นเกสรเพศเมยี ตรง ใบ นา้� ตาลแกมดา� 6) สียอดเกสรเพศเมีย เหลือง 1) ปนทโ่ี คนกา้ นใบ เปดิ /ขอบโคง้ เข้า 7) สีโคนรงั ไข่ ขาว 2) สขี องปน เขียว 3) ร่องกา้ นใบ เขียว ผล 4 4) สขี อบกา้ บใบ สอบเรยี วทั้งสองด้าน 1) จ�านวนหวี 5) สแี ผน่ ใบดา้ นบน 2) จา� นวนผลต่อหวี 14 6) รูปรา่ งโคนใบ มขี นเลก็ นอ้ ย 3) รูปร่างผลกล้วย ทา� มมุ 45 องศา 4) รปู รา่ งผลผ่าตามขวาง โค้งเล็กน้อย ชอ่ อก ปลี โปรง่ 5) รูปรา่ งปลายผล กลม 1) ขนบนกา้ นชอ่ ดอก ตรงลงข้างล่าง 6) ซากดอกตดิ ที่ปลายผล ปลายทู่ 2) ตา� แหนง่ เครอื กล้วย ผอม (0.44) 7) การเช่ือมก้านผล ไมม่ ี 3) การปรากฏของเครือ (0.28) 8) สเี ปลอื กผลดิบ เชอ่ื มกนั บางส่วน 4) ตา� แหน่งกา้ นดอกเพศ 9) สเี ปลือกผลสุก เขยี วอ่อน 5) รปู รา่ งปลกี ลว้ ย ปานกลาง 10) สเี นอื้ ผลดิบ เหลืองอ่อน 6) ไหลก่ าบปลี ซอ้ นทบั กนั สนิท 11) สเี นอื้ ผลสกุ ครมี แดงแกมมว่ ง 12) รสชาติ เหลือง กาบปลี สม้ แกมแดง 13) จ�านวนเมล็ด/ผล หวาน 1) ปลายกาบปลี เดน่ ชัดมาก ไม่มี 2) การหุม้ กาบปลี ม้วน 3) สกี าบปลีด้านนอก มีไขนอ้ ย 4) สีกาบปลีด้านใน 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลกั ษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กลว้ ยทองขแ้ี มวเปน็ กลว้ ยกลมุ่ จโี นม AA ลา� ตน้ เทยี ม สงู ประมาณ 2.7 เมตร สเี ขยี ว มปี นสนี า้� ตาลแกม ดา� เลก็ นอ้ ย เสน้ รอบวง ยาวประมาณ 30 เซนตเิ มตร กา้ นใบ ยาวประมาณ 44 เซนตเิ มตร สเี ขยี ว เปน็ รอ่ งเปดิ ขอบโค้งเข้า ไม่มีครีบ ใบอ่อนท่ียังม้วนอยู่สีเขียว เม่ือคล่ีกางออกเต็มท่ีสีเขียวเป็นมัน แผ่นใบเป็นคลื่น กว้าง ประมาณ 41 เซนตเิ มตร ยาวประมาณ 154 เซนตเิ มตร ปลายใบมนเล็กน้อย โคนใบแสอบเรียวทง้ั สองด้าน ก้านช่อดอกมีขนเล็กน้อย สีเขียว มีปนสีม่วง กว้างประมาณ 2 เซนติเมตร ปลีรูปหอก กาบปลีสีแดงปนม่วง ซอ้ นทบั กันสนทิ ปลายม้วนขน้ึ ด้านในสีสม้ แกมแดง มีรอ่ งปานกลาง ไหล่กาบปลีกวา้ ง เครอื รปู ทรงกระบอก มี 4 หวี ผลโคง้ เลก็ นอ้ ย ไมพ่ บซากกา้ นยอดเกสรเพศเมยี ตดิ ทปี่ ลายผล กา้ นผลไมเ่ รยี บ เชอ่ื มกนั บางสว่ น มขี น ผลดิบสีเขียวออ่ น เนือ้ ในสีครีม ผลสกุ ผิวผลเป็นสเี หลอื งอ่อน เนือ้ ผลสีเหลอื ง นุ่ม รสหวาน ไมม่ เี มล็ด 114 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (AA) ‘Kluai Thong Khi Maeo’ ปลายใบ ลกั ษณะวิสัย ร่องก้านใบ ปนท่โี คนกา้ นใบ ปลี กาบปลี ดอก หวดี ิบดา้ นนอกแกนเครอื หวีสกุ ดา้ นในแกนเครอื เครอื ผลดบิ ผา่ ตามขวาง ผลสกุ ผา่ ตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 115

เน่ืองในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยทองส้ม ล�าต้นเทยี ม ก่งึ ต้งั ตรง อก ครมี 1) ลกั ษณะวิสยั 4.3 เมตร 1) สพี น้ื กลีบรวมเชิงประกอบ เหลอื ง 2) ความสงู 62.5 เซนติเมตร 2) สีพกู ลบี รวมเชงิ ประกอบ รว่ งพร้อม 3) เสน้ รอบวง เขียว 3) ลักษณะดอกเพศผู้ ใบประดบั 4) สี มี 5) ไข 4) สดี อกเพศผู้ ครมี 20% 5) ลักษณะกา้ นเกสรเพศเมยี โคง้ บริเวณโคน ใบ น�า้ ตาลแกมด�า 6) สยี อดเกสรเพศเมยี ครีม 1) ปนทโี่ คนก้านใบ เปดิ /ขอบโคง้ เขา้ 7) สโี คนรงั ไข่ ขาว 2) สีของปน ชมพแู กมม่วงถงึ แดง 3) ร่องกา้ นใบ ชมพแู กมมว่ งถงึ แดง ผล 12 4) สีขอบกา้ บใบ มนทง้ั สองดา้ น 1) จ�านวนหวี 5) สีแผ่นใบดา้ นบน 2) จ�านวนผลต่อหวี 16 6) รูปรา่ งโคนใบ ไม่มีขน 3) รปู ร่างผลกล้วย ตรง หอ้ ยลงในแนวต้งั ฉาก 4) รปู ร่างผลผ่าตามขวาง เป็นเหล่ยี ม ชอ่ อก ปลี แน่น เล็กน้อย 1) ขนบนกา้ นช่อดอก ตรงลงข้างล่าง 5) รปู รา่ งปลายผล 2) ต�าแหน่งเครอื กล้วย ปานกลาง (0.46) 6) ซากดอกตดิ ทีป่ ลายผล คอขวด 3) การปรากฏของเครือ (0.32) 7) การเชื่อมก้านผล ไมม่ ี 4) ตา� แหน่งกา้ นดอกเพศ 8) สเี ปลอื กผลดิบ เชอื่ มกันบางส่วน 5) รปู ร่างปลีกล้วย มน 9) สเี ปลอื กผลสุก เขยี ว 6) ไหลก่ าบปลี ซ้อนทับกันบางสว่ น 10) สเี นือ้ ผลดิบ เหลือง ม่วง 11) สีเน้ือผลสกุ งาช้าง กาบปลี สม้ แกมแดง 12) รสชาติ งาช้าง 1) ปลายกาบปลี เด่นชดั มาก 13) จา� นวนเมลด็ /ผล เปร้ยี ว 2) การหุ้มกาบปลี ม้วน ไมม่ ี 3) สกี าบปลีด้านนอก มีไขมาก 4) สกี าบปลีด้านใน 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลกั ษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กล้วยทองส้มเป็นกล้วยกลมุ่ จโี นม AA ล�าตน้ เทียม สงู ประมาณ 4.3 เมตร สเี ขยี ว มปี นสีน้�าตาลแกม ดา� เล็กน้อย เส้นรอบวง ยาวประมาณ 62.5 เซนตเิ มตร กา้ นใบ ยาวประมาณ 55 เซนติเมตร สีชมพูแกมมว่ ง ถึงแดง เป็นร่องเปิด ขอบโค้งเข้า ไม่มีครีบ ใบอ่อนท่ียังม้วนอยู่สีเขียว เม่ือคลี่กางออกเต็มที่สีเขียวเข้มเป็นมัน แผ่นใบเปน็ คลื่น กว้างประมาณ 69 เซนตเิ มตร ยาวประมาณ 248 เซนติเมตร ปลายใบเหลีย่ ม โคนใบมนทัง้ สองด้าน ก้านช่อดอกไม่มีขน สีเขียวเข้ม กว้างประมาณ 1.5 เซนติเมตร ปลีรูปคล้ายลูกข่าง กาบปลีสีม่วง ซ้อนทับกันบางส่วน ปลายม้วนขึ้น ด้านในสีส้มแกมแดง มีร่องปานกลาง ไหล่กาบปลีกว้างปานกลาง เครือ รูปทรงกระบอก มี 12 หวี ผลตรง ไม่พบซากก้านยอดเกสรเพศเมียติดท่ีปลายผล ก้านผลเรียบ เชื่อมกัน บางส่วน ไม่มขี น ผลดิบสีเขยี ว เนื้อผลสีเหลอื ง ผลสกุ ผวิ ผลเป็นงาช้าง เน้ือผลงาช้าง แนน่ รสเปรยี้ ว ไม่มีเมล็ด 116 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (AA) ‘Kluai Thong Som’ ปลายใบ ลักษณะวิสัย รอ่ งก้านใบ ปนที่โคนก้านใบ ปลี กาบปลี ดอก หวีดิบดา้ นนอกแกนเครือ หวีสกุ ด้านในแกนเครือ เครอื ผลดบิ ผา่ ตามขวาง ผลสกุ ผา่ ตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 117

เนื่องในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยทองเอย ลา� ต้นเทียม กง่ึ ตัง้ ตรง อก ขาว 1) ลักษณะวสิ ัย 3.4 เมตร 1) สีพน้ื กลบี รวมเชิงประกอบ เหลอื ง 2) ความสงู 40 เซนตเิ มตร 2) สีพูกลบี รวมเชงิ ประกอบ รว่ งพร้อม 3) เสน้ รอบวง เขยี ว 3) ลักษณะดอกเพศผู้ ใบประดับ 4) สี ไมม่ ี 5) ไข 4) สดี อกเพศผู้ ครมี ชมพู ไมม่ ี 5) ลกั ษณะกา้ นเกสรเพศเมยี โคง้ บริเวณโคน ใบ ไม่มี 6) สียอดเกสรเพศเมยี เหลอื ง 1) ปนทโ่ี คนก้านใบ เปิด/ขอบตรง 7) สโี คนรังไข่ ขาว 2) สีของปน เขียว 3) ร่องก้านใบ เขียว ผล 5 4) สีขอบก้าบใบ สอบเรียวทัง้ สองด้าน 1) จ�านวนหวี 14 5) สแี ผ่นใบด้านบน 2) จา� นวนผลตอ่ หวี 6) รปู รา่ งโคนใบ ไมม่ ีขน 3) รปู รา่ งผลกล้วย โคง้ ท�ามุมเลก็ น้อย 4) รปู รา่ งผลผา่ ตามขวาง เปน็ เหลยี่ ม ช่อ อก ปลี แนน่ เล็กน้อย 1) ขนบนก้านชอ่ ดอก ตรงลงข้างล่าง 5) รปู รา่ งปลายผล ปลายทู่ 2) ต�าแหนง่ เครอื กล้วย ผอม (0.40) 6) ซากดอกติดที่ปลายผล มีก้านเกสร 3) การปรากฏของเครือ (0.26) เพศเมียตดิ อยู่ 4) ตา� แหนง่ ก้านดอกเพศ 7) การเชอื่ มก้านผล 5) รูปร่างปลกี ล้วย ปานกลาง 8) สีเปลือกผลดบิ เช่ือมกันบางสว่ น 6) ไหลก่ าบปลี ซ้อนทับกนั บางส่วน 9) สีเปลือกผลสุก เขียว แดงแกมมว่ ง 10) สเี น้อื ผลดบิ เหลือง กาบปลี สม้ แกมแดง 11) สีเนอ้ื ผลสกุ งาช้าง 1) ปลายกาบปลี เดน่ ชัดมาก 12) รสชาติ ครมี 2) การหุ้มกาบปลี มว้ น 13) จา� นวนเมลด็ /ผล หวาน 3) สีกาบปลีด้านนอก มนี อ้ ยมากหรอื ไมม่ ี ไม่มี 4) สกี าบปลีดา้ นใน 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลกั ษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กลว้ ยทองเอยเป็นกล้วยกลุ่มจโี นม AA ลา� ตน้ เทยี ม สูงประมาณ 3.4 เมตร สีเขียว ไมม่ ีปน เสน้ รอบ วง ยาวประมาณ 40 เซนตเิ มตร กา้ นใบ ยาวประมาณ 53 เซนตเิ มตร สเี ขยี ว เป็นร่องเปดิ ขอบตรง ไม่มีครบี ใบอ่อนทีย่ ังมว้ นอยสู่ เี ขียว เม่ือคล่กี างออกเตม็ ทส่ี ีเขียวเปน็ มนั แผ่นใบเป็นคลื่น กว้างประมาณ 51 เซนติเมตร ยาวประมาณ 216 เซนติเมตร ปลายใบมนเล็กน้อย โคนใบสอบเรียวท้ังสองด้าน ก้านช่อดอกไม่มีขน สีเขียว กว้างประมาณ 2 เซนติเมตร ปลีรูปหอก กาบปลีสีแดงแกมม่วง ซ้อนทับกันบางส่วน ปลายม้วนขึ้น ด้านใน สีส้มแกมแดง มีร่องปานกลาง ไหล่กาบปลีกว้างปานกลาง เครือรูปทรงกระบอก มี 5 หวี ผลโค้ง พบซาก กา้ นยอดเกสรเพศเมยี ตดิ ทป่ี ลายผล กา้ นผลเรยี บ เชอ่ื มกนั บางสว่ น ไมม่ ขี น ผลดบิ สเี ขยี ว เนอ้ื ผลงาชา้ ง ผลสกุ ผิวผลเป็นสีเหลือง เนือ้ ผลสีครมี น่มุ รสหวาน ไมม่ ีเมลด็ 118 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (AA) ‘Kluai Thong Oei’ ปลายใบ ลักษณะวสิ ัย รอ่ งก้านใบ ปนทโี่ คนก้านใบ ปลี กาบปลี ดอก หวีดิบด้านนอกแกนเครือ หวีสุกดา้ นในแกนเครอื เครอื ผลดิบผ่าตามขวาง ผลสกุ ผ่าตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 119

เนื่องในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยทองโฮ๊ะ ล�าตน้ เทยี ม ตงั้ ตรง อก ครีม 1) ลกั ษณะวสิ ยั 3.4 เมตร 1) สพี นื้ กลีบรวมเชิงประกอบ เหลอื ง 2) ความสูง 4.5 เซนติเมตร 2) สพี ูกลบี รวมเชิงประกอบ รว่ งพรอ้ ม 3) เสน้ รอบวง เขยี ว 3) ลักษณะดอกเพศผู้ ใบประดบั 4) สี ไมม่ ี 5) ไข 4) สีดอกเพศผู้ ครมี 20–50% 5) ลักษณะกา้ นเกสรเพศเมีย โคง้ บรเิ วณโคน ใบ น้า� ตาลแกมด�า 6) สยี อดเกสรเพศเมีย เหลอื ง 1) ปนท่โี คนกา้ นใบ เปดิ /ขอบตรง 7) สีโคนรังไข่ ขาว 2) สีของปน เขียว 3) รอ่ งกา้ นใบ เขียว ผล 6 4) สขี อบก้าบใบ ดา้ นหนง่ึ มนอกี ดา้ นหนง่ึ สอบเรยี ว 1) จ�านวนหวี 16 5) สีแผ่นใบด้านบน 2) จา� นวนผลต่อหวี โค้งเล็กน้อย 6) รูปร่างโคนใบ ไม่มขี น 3) รูปร่างผลกล้วย เปน็ เหลีย่ ม ทา� มมุ 45 องศา 4) รูปรา่ งผลผา่ ตามขวาง เล็กนอ้ ย ชอ่ อก ปลี แน่น 1) ขนบนกา้ นช่อดอก ตรงลงขา้ งล่าง 5) รปู ร่างปลายผล ปลายทู่ 2) ตา� แหนง่ เครอื กลว้ ย ผอม (0.41) 6) ซากดอกติดทป่ี ลายผล มีก้านเกสร 3) การปรากฏของเครือ (0.29) เพศเมียติดอยู่ 4) ตา� แหนง่ ก้านดอกเพศ 7) การเชอ่ื มกา้ นผล 5) รปู ร่างปลีกลว้ ย มนและแตกออก 8) สเี ปลือกผลดิบ เชื่อมกนั บางสว่ น 6) ไหลก่ าบปลี ซอ้ นทับกนั บางสว่ น 9) สีเปลอื กผลสกุ เขยี วอ่อน แดงแกมม่วง 10) สเี นอื้ ผลดิบ เหลืองออ่ น กาบปลี ส้มแกมแดง 11) สเี น้ือผลสกุ ครีม 1) ปลายกาบปลี เดน่ ชดั มาก 12) รสชาติ งาชา้ ง 2) การหุ้มกาบปลี มว้ น 13) จา� นวนเมลด็ /ผล จดื 3) สกี าบปลีดา้ นนอก มีไขนอ้ ย ไมม่ ี 4) สกี าบปลดี า้ นใน 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลกั ษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กลว้ ยทองโฮะ๊ เปน็ กลว้ ยกลมุ่ จโี นม AA ลา� ตน้ เทยี ม สงู ประมาณ 3.4 เมตร สเี ขยี ว มปี นสนี า้� ตาลแกมดา� ปานกลาง เสน้ รอบวง ยาวประมาณ 45 เซนตเิ มตร กา้ นใบ ยาวประมาณ 59 เซนตเิ มตร สเี ขยี ว เปน็ รอ่ งเปดิ ขอบตรง ไมม่ คี รบี ใบออ่ นทยี่ งั มว้ นอยสู่ เี ขยี ว เมอื่ คลก่ี างออกเตม็ ทสี่ เี ขยี วเปน็ มนั แผน่ ใบเปน็ คลนื่ กวา้ งประมาณ 47 เซนตเิ มตร ยาวประมาณ 195 เซนตเิ มตร ปลายใบมน โคนใบดา้ นหนงึ่ มนอกี ดา้ นหนงึ่ สอบเรยี ว กา้ นชอ่ ดอก ไม่มีขน สีเขียว กว้างประมาณ 2.1 เซนติเมตร ปลีรูปหอก กาบปลีสีแดงแกมม่วง ซ้อนทับกันบางส่วน ปลาย มว้ นขนึ้ ดา้ นในสสี ม้ แกมแดง มรี อ่ งปานกลาง ไหลก่ าบปลกี วา้ ง เครอื รปู ทรงกระบอก มี 6 หวี ผลโคง้ เลก็ นอ้ ย พบซากก้านยอดเกสรเพศเมียติดท่ปี ลายผล ก้านผลเรยี บ เชอ่ื มกันบางสว่ น ไม่มีขน ผลดิบสีเขียวออ่ น เนอ้ื ผล สีครีม ผลสุกผวิ ผลเปน็ สีเหลอื งอ่อน เนื้อผลงาชา้ ง แน่น รสจดื ไม่มีเมล็ด 120 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (AAB) ‘Kluai Thong Ho’ ปลายใบ ลักษณะวิสัย รอ่ งก้านใบ ปนทโี่ คนก้านใบ ปลี กาบปลี ดอก หวดี บิ ด้านนอกแกนเครือ หวีสกุ ด้านในแกนเครือ เครอื ผลดบิ ผา่ ตามขวาง ผลสกุ ผา่ ตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 121

เนื่องในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยท่าแม่จันเชียงราย ล�าต้นเทยี ม ตัง้ ตรง อก ชมพูหรอื 1) ลักษณะวิสัย 4.39 เมตร 1) สพี น้ื กลีบรวมเชิงประกอบ ชมพูแกมม่วง 2) ความสงู 66 เซนติเมตร 3) เสน้ รอบวง เขยี ว 2) สีพกู ลีบรวมเชงิ ประกอบ เหลือง 4) สี มี 3) ลักษณะดอกเพศผู้ ร่วงหลงั ใบประดบั 5) ไข 4) สีดอกเพศผู้ ชมพหู รอื 20% ชมพแู กมมว่ ง ใบ นา�้ ตาลแกมดา� 5) ลกั ษณะก้านเกสรเพศเมยี 1) ปนที่โคนกา้ นใบ เปดิ /ขอบโคง้ เข้า 6) สยี อดเกสรเพศเมีย ตรง 2) สีของปน เขยี ว 7) สโี คนรังไข่ เหลอื ง 3) รอ่ งกา้ นใบ เขียวเขม้ ขาว 4) สีขอบกา้ บใบ ดา้ นหน่ึงมนด้านหนึง่ สอบเรยี ว ผล 5) สีแผ่นใบด้านบน 1) จ�านวนหวี 7 6) รปู ร่างโคนใบ ไม่มขี น 2) จา� นวนผลต่อหวี 16 หอ้ ยลงในแนวตั้งฉาก 3) รปู รา่ งผลกล้วย โคง้ เลก็ น้อย ชอ่ อก ปลี โปรง่ 4) รปู รา่ งผลผ่าตามขวาง กลม 1) ขนบนกา้ นช่อดอก ตรงลงขา้ งล่าง 5) รปู รา่ งปลายผล ปลายทู่ 2) ต�าแหน่งเครือกล้วย ผอม (0.25) 6) ซากดอกติดท่ีปลายผล มีกา้ นเกสร 3) การปรากฏของเครือ (0.38) เพศเมยี ติดอยู่ 4) ต�าแหน่งกา้ นดอกเพศ 7) การเชื่อมก้านผล 5) รูปร่างปลกี ลว้ ย ปานกลาง 8) สเี ปลอื กผลดิบ เช่ือมกนั บางส่วน 6) ไหล่กาบปลี ซอ้ นทบั กันบางสว่ น 9) สเี ปลือกผลสุก เขียวอ่อน แดงแกมมว่ ง 10) สเี นอ้ื ผลดบิ เหลอื ง กาบปลี สม้ แกมแดง 11) สเี น้ือผลสุก ครีม 1) ปลายกาบปลี เด่นชดั มาก 12) รสชาติ งาช้าง 2) การหมุ้ กาบปลี มว้ น 13) จา� นวนเมล็ด/ผล หวานน้อยหรอื จดื 3) สกี าบปลดี ้านนอก มีไขมาก 6 4) สีกาบปลีดา้ นใน 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลักษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กล้วยท่าแม่จันเชียงรายเป็นกล้วยกลุ่มจีโนม AAB ล�าต้นเทียม สูงประมาณ 4.39 เมตร สีเขียว มีปน สีน้�าตาลแกมด�า เส้นรอบวง ยาวประมาณ 66 เซนติเมตร ก้านใบ ยาวประมาณ 52 เซนติเมตร สีเขียว เป็นร่องเปิด ขอบโค้งเข้า มีครีบ ใบอ่อนท่ียังม้วนอยู่สีเขียว เม่ือคล่ีกางออกเต็มท่ีสีเขียวเข้มเป็นมัน แผ่นใบ เปน็ คลน่ื กวา้ งประมาณ 59 เซนตเิ มตร ยาวประมาณ 208 เซนตเิ มตร ปลายใบมน โคนใบดา้ นหนงึ่ มนดา้ นหนง่ึ สอบเรยี ว ก้านช่อดอกไม่มขี น สเี ขียว กวา้ งประมาณ 2.7 เซนติเมตร ปลรี ูปปานกลาง กาบปลสี ีแดงแกมมว่ ง ซอ้ นทบั กนั บางสว่ น ปลายมว้ นขน้ึ ดา้ นในสสี ม้ แกมแดง มรี อ่ งปานกลาง ไหลก่ าบปลแี คบ เครอื รปู ทรงกระบอก มี 7 หวี ผลโค้ง พบซากก้านยอดเกสรเพศเมียติดท่ีปลายผล ก้านผลเรียบ เช่ือมกันบางส่วน ไม่มีขน ผลดิบ สีเขยี วอ่อน เนอื้ ผลสีครีม ผลสุกผิวผลเปน็ สเี หลือง เนอื้ ผลสงี าช้าง นุ่ม รสหวานนอ้ ยหรือจดื มี 6 เมล็ด 122 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (AAB) ‘Kluai Tha Mae Chan Chiang Rai’ ปลายใบ ลักษณะวสิ ัย ร่องกา้ นใบ ปนที่โคนก้านใบ ปลี กาบปลี ดอก หวีดิบดา้ นนอกแกนเครือ หวสี กุ ดา้ นในแกนเครือ เครอื ผลดบิ ผา่ ตามขวาง ผลสุกผ่าตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 123

เน่ืองในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยเทพพนม ลา� ต้นเทยี ม ต้งั ตรง อก ชมพหู รือ 1) ลกั ษณะวิสัย 3.4 เมตร 1) สีพนื้ กลีบรวมเชิงประกอบ ชมพูแกมมว่ ง 2) ความสูง 71 เซนตเิ มตร 3) เส้นรอบวง เขียวปานกลาง 2) สพี ูกลีบรวมเชงิ ประกอบ เหลือง 4) สี มี 3) ลักษณะดอกเพศผู้ ร่วงหลงั ใบประดับ 5) ไข 4) สีดอกเพศผู้ ชมพูหรอื 20–50% ชมพแู กมมว่ ง ใบ น�้าตาลแกมดา� 5) ลกั ษณะก้านเกสรเพศเมีย 1) ปนทีโ่ คนกา้ นใบ เปดิ /ขอบโคง้ เข้า 6) สียอดเกสรเพศเมยี ตรง 2) สขี องปน เหลือง 7) สโี คนรงั ไข่ เหลอื ง 3) ร่องกา้ นใบ เขยี วเขม้ ครมี 4) สขี อบกา้ นใบ มนท้งั สองด้าน ผล 5) สแี ผน่ ใบด้านบน 1) จ�านวนหวี 9 6) รูปรา่ งโคนใบ ไมม่ ขี น 2) จา� นวนผลต่อหวี ห้อยลงในแนวตั้งฉาก 3) รปู ร่างผลกลว้ ย 18 ช่อ อก ปลี โปรง่ 4) รปู ร่างผลผา่ ตามขวาง โค้งเลก็ น้อย 1) ขนบนกา้ นช่อดอก ตรงลงขา้ งล่าง 5) รูปรา่ งปลายผล เปน็ เหล่ียมชัดเจน 2) ตา� แหนง่ เครือกลว้ ย ผอม (0.46) 6) ซากดอกติดทปี่ ลายผล ปลายทู่ 3) การปรากฏของเครือ (0.27) มีก้านเกสร 4) ตา� แหนง่ ก้านดอกเพศผู้ 7) การเชอ่ื มก้านผล เพศเมยี ติดอยู่ 5) รปู รา่ งปลีกล้วย ปานกลาง 8) สีเปลือกผลดิบ 6) ไหล่กาบปลี ซอ้ นทับกันเลก็ นอ้ ย 9) สีเปลือกผลสกุ เช่ือมกนั บางสว่ น แดงแกมม่วง 10) สเี น้อื ผลดิบ เขยี ว กาบปลี สม้ แกมแดง 11) สีเน้ือผลสุก เหลอื ง 1) ปลายกาบปลี เด่นชัดมาก 12) รสชาติ ขาว 2) การหมุ้ กาบปลี มว้ น 13) จ�านวนเมล็ด/ผล เหลอื ง 3) สีกาบปลีด้านนอก มีไขปานกลาง หวาน 4) สกี าบปลดี ้านใน ไม่มี 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลกั ษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กล้วยเทพนมเป็นกล้วยกลุ่มจีโนม ABB ล�าต้นเทียม สูงประมาณ 3.4 เมตร สีเขียวปานกลาง มีปน สีน้�าตาลแกมด�าปานกลาง เส้นรอบวง ยาวประมาณ 71 เซนติเมตร ก้านใบ ยาวประมาณ 31 เซนติเมตร สีเหลือง เป็นร่องเปิด ขอบโค้งเข้า มีครีบ ใบอ่อนที่ยังม้วนอยู่สีเขียว เม่ือคล่ีกางออกเต็มท่ีสีเขียวเข้มเป็นมัน แผ่นใบเป็นคล่ืน กว้างประมาณ 63 เซนติเมตร ยาวประมาณ 250 เซนติเมตร ปลายใบมน โคนใบมนท้ัง สองดา้ น กา้ นชอ่ ดอกไมม่ ขี น สเี ขยี วออ่ น กวา้ งประมาณ 3.4 เซนตเิ มตร ปลรี ปู ปานกลาง กาบปลสี แี ดงแกมมว่ ง ซอ้ นทับกนั เลก็ น้อย ปลายม้วนขน้ึ ดา้ นในสีสม้ แกมแดง มรี ่องปานกลาง ไหลก่ าบปลแี คบ เครือรปู บันไดเวียน มี 9 หวี ผลโคง้ เลก็ นอ้ ย พบซากกา้ นเกสรเพศเมยี ตดิ อยตู่ ดิ ทปี่ ลายผล กา้ นผลเรยี บ เชอ่ื มกนั บางสว่ น ไมม่ ขี น ผลดบิ สีเขียว เนื้อผลสขี าว ผลสุกผิวผลเป็นสเี หลือง เนื้อผลสีเหลอื ง นุม่ รสหวาน ไม่มเี มลด็ 124 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (ABB) ‘Kluai Thepphanom’ ปลายใบ ลักษณะวสิ ยั รอ่ งกา้ นใบ ปนทีโ่ คนกา้ นใบ ปลี กาบปลี ดอก หวีดิบด้านนอกแกนเครอื หวีสุกดา้ นในแกนเครือ เครือ ผลดบิ ผา่ ตามขวาง ผลสกุ ผ่าตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 125

เน่ืองในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยเทพรส ลา� ตน้ เทียม กง่ึ ตั้งตรง อก ชมพูหรือ 1) ลกั ษณะวิสยั 3.8 เมตร 1) สพี ้นื กลบี รวมเชิงประกอบ ชมพูแกมมว่ ง 2) ความสูง 60.5 เซนติเมตร 3) เสน้ รอบวง เขยี วปานกลาง 2) สีพกู ลีบรวมเชิงประกอบ เหลอื ง 4) สี มี 3) ลกั ษณะดอกเพศผู้ รว่ งหลงั ใบประดบั 5) ไข 4) สีดอกเพศผู้ ชมพูหรอื 20% ชมพูแกมม่วง ใบ น�า้ ตาลแกมด�า 5) ลักษณะกา้ นเกสรเพศเมยี 1) ปนทโ่ี คนก้านใบ เปิด/ขอบโค้งเขา้ 6) สียอดเกสรเพศเมยี ตรง 2) สีของปน เขียว 7) สโี คนรังไข่ เหลอื ง 3) รอ่ งกา้ นใบ เขียว ขาว 4) สขี อบกา้ บใบ ดา้ นหนงึ่ มนอกี ดา้ นหนงึ่ สอบเรยี ว ผล 5) สแี ผ่นใบด้านบน 1) จ�านวนหวี 7 6) รปู รา่ งโคนใบ ไมม่ ีขน 2) จา� นวนผลต่อหวี 11 ห้อยลงในแนวตัง้ ฉาก 3) รูปรา่ งผลกล้วย ช่อ อก ปลี แนน่ 4) รูปร่างผลผา่ ตามขวาง โคง้ เล็กนอ้ ย 1) ขนบนกา้ นช่อดอก ตรงลงข้างลา่ ง 5) รปู รา่ งปลายผล เปน็ เหลยี่ มชดั เจน 2) ต�าแหนง่ เครือกลว้ ย ผอม (0.33) 6) ซากดอกตดิ ทีป่ ลายผล ปลายทู่ 3) การปรากฏของเครอื (0.26) มีก้านเกสร 4) ตา� แหนง่ ก้านดอกเพศ 7) การเชอ่ื มก้านผล เพศเมียตดิ อยู่ 5) รูปรา่ งปลกี ลว้ ย ปานกลาง 8) สีเปลอื กผลดบิ 6) ไหล่กาบปลี ซ้อนทบั กนั บางสว่ น 9) สีเปลือกผลสกุ เช่อื มกนั บางส่วน แดงแกมม่วง 10) สีเน้ือผลดบิ เขียว กาบปลี สม้ แกมแดง 11) สีเนื้อผลสุก เหลือง 1) ปลายกาบปลี ชัดเจนมาก 12) รสชาติ ขาว 2) การหุ้มกาบปลี มว้ น 13) จา� นวนเมลด็ /ผล ขาว 3) สีกาบปลดี ้านนอก มีไขมาก หวาน 4) สีกาบปลีด้านใน ไมม่ ี 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลักษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กล้วยเทพรสเป็นกล้วยกลุ่มจีโนม BBB ล�าต้นเทียม สูงประมาณ 3.8 เมตร สีเขียวปานกลาง มีปน สีน้�าตาลแกมด�าเล็กน้อย เส้นรอบวง ยาวประมาณ 60.5 เซนติเมตร ก้านใบ ยาวประมาณ 43 เซนติเมตร สีเขียว เปน็ ร่องเปิด ขอบโคง้ เขา้ มคี รบี ใบอ่อนท่ียงั ม้วนอยูส่ เี ขียว เม่ือคลี่กางออกเต็มท่ีสเี ขียวเป็นมัน แผ่นใบ เปน็ คลื่น กว้างประมาณ 59.4 เซนตเิ มตร ยาวประมาณ 191.5 เซนติเมตร ปลายใบมน โคนใบดา้ นหน่งึ มน อกี ดา้ นหนง่ึ สอบเรยี ว กา้ นชอ่ ดอกไมม่ ขี น สเี ขยี วออ่ น กวา้ งประมาณ 2.5 เซนตเิ มตร ปลรี ปู หอก กาบปลสี แี ดง แกมมว่ ง ซอ้ นทับกันบางส่วน ปลายไม่มว้ น ด้านในสีส้มแกมแดง มีรอ่ งลึก ไหลก่ าบปลีกวา้ งปานกลาง เครอื รปู ทรงกระบอก มี 7 หวี ผลโคง้ เล็กน้อย พบซากก้านยอดเกสรเพศเมียติดทป่ี ลายผล กา้ นผลเรียบ เช่อื มกัน บางส่วน ไม่มีขน ผลดบิ สีเขยี ว เน้ือผลสขี าว ผลสุกผิวผลเป็นสเี หลอื งเนือ้ ผลสีขาว นมุ่ รสหวาน ไม่มีเมล็ด 126 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (ABB) ‘Kluai Theppharot’ ปลายใบ ลกั ษณะวิสัย ร่องก้านใบ ปนทโี่ คนก้านใบ ปลี กาบปลี ดอก หวดี บิ ด้านนอกแกนเครอื หวีสกุ ดา้ นในแกนเครอื เครอื ผลดิบผา่ ตามขวาง ผลสกุ ผ่าตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 127

เน่ืองในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยนมสวรรค์ ล�าตน้ เทียม ก่งึ ตั้งตรง อก แต้มชมพูมว่ ง 1) ลกั ษณะวสิ ัย 3.7 เมตร 1) สีพ้ืนกลีบรวมเชิงประกอบ เหลือง 2) ความสูง 47 เซนตเิ มตร 2) สพี ูกลีบรวมเชงิ ประกอบ รว่ งก่อนใบประดับ 3) เส้นรอบวง เขียวแกมเหลอื ง 3) ลกั ษณะดอกเพศผู้ เหลือง 4) สี ไม่มี 4) สดี อกเพศผู้ โคง้ บริเวณโคน 5) ไข 5) ลกั ษณะก้านเกสรเพศเมยี เหลือง 20% 6) สียอดเกสรเพศเมยี ขาว ใบ น้�าตาลแกมดา� 7) สโี คนรังไข่ 1) ปนท่ีโคนกา้ นใบ เปิด/ขอบตรง 10 2) สีของปน เขียว ผล 14 3) ร่องกา้ นใบ เขยี ว 1) จ�านวนหวี 4) สขี อบก้าบใบ ด้านหนึง่ มนด้านหน่งึ สอบเรียว 2) จา� นวนผลต่อหวี โค้งเลก็ นอ้ ย 5) สีแผน่ ใบด้านบน 3) รูปร่างผลกล้วย เป็นเหลี่ยม 6) รปู รา่ งโคนใบ ไม่มขี น 4) รปู รา่ งผลผา่ ตามขวาง เล็กน้อย ทา� มมุ เลก็ นอ้ ย ชอ่ อก ปลี แนน่ 5) รูปรา่ งปลายผล ปลายทู่ 1) ขนบนก้านช่อดอก ตรงลงขา้ งลา่ ง 6) ซากดอกติดทีป่ ลายผล ไม่มี 2) ตา� แหน่งเครือกลว้ ย ผอม (0.38) 7) การเชอ่ื มก้านผล เชอ่ื มกนั บางสว่ น 3) การปรากฏของเครือ (0.30) 8) สเี ปลือกผลดิบ เขียว 4) ต�าแหน่งกา้ นดอกเพศ 9) สเี ปลือกผลสกุ เหลืองอ่อน 5) รปู รา่ งปลีกล้วย มน 10) สีเนอ้ื ผลดบิ ครมี 6) ไหล่กาบปลี ซ้อนทับกนั บางส่วน 11) สเี น้อื ผลสกุ ครีม ม่วงแกมแดง 12) รสชาติ หวานอมเปรยี้ ว กาบปลี ส้มแกมแดง 13) จา� นวนเมล็ด/ผล ไมม่ ี 1) ปลายกาบปลี เดน่ ชดั มาก 2) การหมุ้ กาบปลี มว้ น 3) สกี าบปลดี ้านนอก มีไขมาก 4) สีกาบปลดี ้านใน 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลักษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กล้วยนมสวรรคเ์ ป็นกลว้ ยกลุม่ จีโนม AAB ล�าตน้ เทียม สูงประมาณ 3.7 เมตร สเี ขยี วแกมเหลอื ง มปี น สีน�้าตาลแกมด�าเล็กน้อย เส้นรอบวง ยาวประมาณ 47 เซนติเมตร ก้านใบ ยาวประมาณ 49 เซนติเมตร สเี ขียว เปน็ รอ่ งเปิด ขอบตรง ไมม่ คี รบี ใบออ่ นที่ยังมว้ นอยู่สีเขียว เมอ่ื คล่ีกางออกเตม็ ท่ีสีเขียวเป็นมัน แผ่นใบ เปน็ คลนื่ กวา้ งประมาณ 57 เซนตเิ มตร ยาวประมาณ 200 เซนตเิ มตร ปลายใบมนเลก็ นอ้ ย โคนใบดา้ นหนงึ่ มน ดา้ นหนง่ึ สอบเรยี ว กา้ นชอ่ ดอกไมม่ ขี น สเี ขยี ว กวา้ งประมาณ 2.1 เซนตเิ มตร ปลรี ปู หอก กาบปลสี มี ว่ งแกมแดง ซ้อนทับกันบางส่วน ปลายม้วนขึ้น ด้านในสีส้มแกมแดง มีร่องลึก ไหล่กาบปลีกว้าง เครือรูปทรงกระบอก มี 10 หวี ผลโคง้ เลก็ นอ้ ย ไมพ่ บซากกา้ นยอดเกสรเพศเมยี ตดิ ทปี่ ลายผล กา้ นผลไมเ่ รยี บ เชอ่ื มกนั บางสว่ น มขี น ผลดิบสีเขยี ว เน้อื ผลสีครมี ผลสุกผิวผลเปน็ สเี หลืองออ่ น เน้อื ผลสคี รมี นุ่ม รสหวานอมเปรี้ยว ไม่มีเมลด็ 128 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (AAB) ‘Kluai Nom Sawan’ ปลายใบ ลักษณะวิสยั ร่องกา้ นใบ ปนท่ีโคนกา้ นใบ ปลี กาบปลี ดอก หวดี ิบด้านนอกแกนเครอื หวีสกุ ด้านในแกนเครอื เครอื ผลดิบผา่ ตามขวาง ผลสกุ ผา่ ตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 129

เน่ืองในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยนาก ลา� ต้นเทียม ก่ึงตงั้ ตรง อก ครีมแต้มชมพู 1) ลักษณะวิสัย 4.5 เมตร 1) สพี น้ื กลีบรวมเชิงประกอบ เหลือง 2) ความสูง 69 เซนติเมตร 2) สพี ูกลีบรวมเชิงประกอบ รว่ งพรอ้ ม 3) เส้นรอบวง เขยี วปานกลาง 3) ลักษณะดอกเพศผู้ ใบประดบั 4) สี มี 5) ไข 4) สีดอกเพศผู้ ครมี 20% 5) ลักษณะก้านเกสรเพศเมยี ตรง ใบ นา�้ ตาล 6) สียอดเกสรเพศเมีย เหลือง 1) ปนที่โคนก้านใบ เปดิ /ขอบกวา้ ง 7) สโี คนรังไข่ ขาว 2) สีของปน แดงแกมม่วง 3) รอ่ งกา้ นใบ เขียว ผล 3 4) สีขอบกา้ นใบ สอบเรียวท้ังสองดา้ น 1) จา� นวนหวี 5) สีแผน่ ใบดา้ นบน 2) จ�านวนผลตอ่ หวี 18 6) รูปร่างโคนใบ ไม่มีขน 3) รูปรา่ งผลกล้วย โคง้ ท�ามมุ 45 องศา 4) รปู ร่างผลผา่ ตามขวาง เปน็ เหลย่ี มชัดเจน ช่อ อก ปลี โปรง่ 5) รปู รา่ งปลายผล ปลายทู่ 1) ขนบนก้านช่อดอก ตรงลงขา้ งล่าง 6) ซากดอกติดที่ปลายผล มกี ้านเกสร 2) ตา� แหนง่ เครือกลว้ ย ผอม (0.27) เพศเมียติดอยู่ 3) การปรากฏของเครอื (0.42) 7) การเชื่อมกา้ นผล 4) ตา� แหนง่ ก้านดอกเพศผู้ 8) สเี ปลือกผลดิบ ไม่เชอ่ื มกนั 5) รูปร่างปลกี ลว้ ย ปานกลาง 9) สเี ปลือกผลสุก เขียวแกมม่วง 6) ไหล่กาบปลี ซ้อนทับกันสนทิ 10) สีเนอ้ื ผลดิบ แดงแกมสม้ มว่ ง 11) สีเนือ้ ผลสกุ ขาว กาบปลี สม้ แกมแดง 12) รสชาติ สม้ 1) ปลายกาบปลี เดน่ ชดั มาก 13) จ�านวนเมล็ด/ผล หวานนอ้ ย 2) การหุ้มกาบปลี ม้วน ไมม่ ี 3) สกี าบปลดี า้ นนอก ไมม่ ไี ข 4) สีกาบปลดี ้านใน 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลักษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กลว้ ยนากเปน็ กลว้ ยกลมุ่ จโี นม AAA ลา� ตน้ เทยี ม สงู ประมาณ 4.5 เมตร สเี ขยี วปานกลาง มปี นสนี า�้ ตาล เล็กน้อย เส้นรอบวง ยาวประมาณ 69 เซนติเมตร ก้านใบ ยาวประมาณ 32 เซนติเมตร มีสีแดงแกมม่วง เป็นรอ่ งเปดิ ขอบกว้าง มคี รบี ใบอ่อนทยี่ ังม้วนอยู่สเี ขียว เมอ่ื คล่กี างออกเตม็ ที่สเี ขียวเปน็ มนั แผ่นใบเป็นคลน่ื กว้างประมาณ 56 เซนติเมตร ยาวประมาณ 158 เซนติเมตร ปลายใบมน โคนใบสอบเรียวทั้งสองด้าน กา้ นชอ่ ดอกไมม่ ขี น สมี ว่ งแกมเขยี ว กวา้ งประมาณ 1.7 เซนตเิ มตร ปลรี ปู คลา้ ยลกู ขา่ ง กาบปลสี มี ว่ ง ซอ้ นทบั กนั สนิท ปลายม้วนข้ึน ด้านในสีส้มแกมแดง มีร่องปานกลาง ไหล่กาบปลีกว้างปานกลาง เครือรูปทรงกะบอก มี 3 หวี ผลโค้ง พบซากก้านเกสรเพศเมียติดอยู่ติดที่ปลายผล ก้านผลเรียบ ไม่เชื่อมกัน ไม่มีขน ผลดิบสีเขียว แกมม่วง เนอื้ ผลสีขาว ผลสกุ ผวิ ผลเปน็ สีแดงแกมสม้ เนอื้ ผลสีส้ม นมุ่ รสหวานน้อย ไมม่ เี มล็ด 130 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (AAA) ‘Kluai Nak’ ปลายใบ ลกั ษณะวิสัย รอ่ งก้านใบ ปนทโ่ี คนก้านใบ ปลี กาบปลี ดอก หวดี ิบดา้ นนอกแกนเครือ หวีดบิ ดา้ นในแกนเครอื เครอื ผลดบิ ผา่ ตามขวาง กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 131

เนื่องในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยนากค่อม ล�าต้นเทยี ม ก่งึ ตง้ั ตรง อก ครมี แตม้ ชมพู 1) ลกั ษณะวิสัย 2.84 เมตร 1) สพี น้ื กลีบรวมเชงิ ประกอบ เหลือง 2) ความสูง 46 เซนติเมตร 2) สพี ูกลบี รวมเชิงประกอบ ร่วงกอ่ นใบประดบั 3) เส้นรอบวง เขยี วแกมแดง 3) ลักษณะดอกเพศผู้ เหลือง 4) สี ไมม่ ี 4) สีดอกเพศผู้ ตรง 5) ไข 5) ลักษณะก้านเกสรเพศเมยี เหลอื ง 20% 6) สียอดเกสรเพศเมีย ขาว ใบ น�้าตาลแกมแดง 7) สโี คนรังไข่ 1) ปนท่โี คนก้านใบ เปดิ /ขอบกว้าง 3 2) สขี องปน ชมพแู กมม่วงถึงแดง ผล 3) ร่องก้านใบ เขยี ว 1) จ�านวนหวี 10 4) สขี อบก้านใบ สอบเรียวท้งั สองดา้ น 2) จา� นวนผลต่อหวี โคง้ เล็กนอ้ ย 5) สีแผ่นใบด้านบน 3) รปู รา่ งผลกล้วย กลม 6) รปู รา่ งโคนใบ ไม่มขี น 4) รปู ร่างผลผ่าตามขวาง ปลายทู่ หอ้ ยลงในแนวต้งั ฉาก 5) รปู ร่างปลายผล มีกา้ นเกสร ช่อ อก ปลี โปรง่ 6) ซากดอกตดิ ทปี่ ลายผล เพศเมยี ติดอยู่ 1) ขนบนกา้ นช่อดอก ตรงลงข้างล่าง 2) ตา� แหนง่ เครอื กลว้ ย ผอม (0.42) 7) การเช่อื มก้านผล เชอื่ มกนั ส่วนใหญ่ 3) การปรากฏของเครือ (0.26) 8) สเี ปลือกผลดิบ เขียวแกมม่วง 4) ตา� แหน่งก้านดอกเพศผู้ 9) สีเปลือกผลสกุ สม้ แกมแดง 5) รปู ร่างปลกี ลว้ ย ปานกลาง 10) สเี นื้อผลดิบ งาชา้ ง 6) ไหล่กาบปลี ซอ้ นทบั กนั สนิท 11) สีเนอ้ื ผลสกุ สม้ แดงแกมมว่ ง 12) รสชาติ เปรยี้ วอมหวาน กาบปลี สม้ แกมแดง 13) จา� นวนเมล็ด/ผล ไม่มี 1) ปลายกาบปลี เดน่ ชดั มาก 2) การหุ้มกาบปลี มว้ น 3) สกี าบปลดี า้ นนอก มไี ขน้อย 4) สีกาบปลีดา้ นใน 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลักษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กล้วยนากค่อมเปน็ กลว้ ยกลุม่ จโี นม AAA ลา� ต้นเทยี ม สูงประมาณ 2.84 เมตร สเี ขยี วแกมแดง มปี น สนี า�้ ตาลแกมแดง เสน้ รอบวง ยาวประมาณ 46 เซนตเิ มตร กา้ นใบยาวประมาณ 46 เซนตเิ มตร สชี มพแู กมมว่ ง ถงึ แดง เปน็ รอ่ งเปดิ ขอบกวา้ ง ไมม่ คี รบี ใบออ่ นทย่ี งั มว้ นอยสู่ เี ขยี ว เมอ่ื คลกี่ างออกเตม็ ทส่ี เี ขยี วเปน็ มนั แผน่ ใบ เปน็ คลนื่ กวา้ งประมาณ 59 เซนตเิ มตร ยาวประมาณ 188 เซนตเิ มตร ปลายใบแหลม โคนใบสอบเรยี วทง้ั สองดา้ น ก้านช่อดอกไม่มีขน สีแดง กว้างประมาณ 2.3 เซนติเมตร ปลีรูปคล้ายลูกข่าง กาบปลีสีแดงแกมม่วง ซ้อน ทับกันสนิท ปลายม้วนข้ึน ด้านในสีส้มแกมแดง มีร่องปานกลาง ไหล่กาบปลีกว้าง เครือกล้วยรูปบันไดเวียน มีจ�านวนหวี 3 หวี ผลโค้ง พบก้านเกสรเพศเมียติดที่ปลายผล ก้านผลเรยี บ เช่ือมกนั ส่วนใหญ่ ไมม่ ขี น ผลดิบ สีเขียวแกมม่วง เนอ้ื ผลสีงาชา้ ง ผลสุกผิวผลเป็นสีสม้ แกมแดงเน้อื ผสสีสม้ แนน่ รสเปรยี้ วอมหวาน ไมม่ เี มลด็ 132 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (AAA) ‘Kluai Nak Khom’ ปลายใบ ลักษณะวิสยั รอ่ งกา้ นใบ ปนที่โคนก้านใบ ปลี กาบปลี ดอก หวีดิบดา้ นนอกแกนเครอื หวีสกุ ด้านในแกนเครือ เครอื ผลดบิ ผา่ ตามขวาง ผลสกุ ผา่ ตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 133

เน่ืองในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยนากไท ลา� ต้นเทียม ตงั้ ตรง อก ครมี แต้มชมพู 1) ลกั ษณะวิสัย 2.7 เมตร 1) สพี นื้ กลีบรวมเชิงประกอบ เหลอื ง 2) ความสงู 43 เซนตเิ มตร 2) สพี กู ลบี รวมเชิงประกอบ ร่วงพรอ้ ม 3) เส้นรอบวง เขยี วแกมแดง 3) ลักษณะดอกเพศผู้ ใบประดับ 4) สี ไม่มี 5) ไข 4) สีดอกเพศผู้ ครมี 20% 5) ลักษณะก้านเกสรเพศเมีย ตรง ใบ นา�้ ตาลปนแดง 6) สยี อดเกสรเพศเมีย เหลือง 1) ปนท่ีโคนกา้ นใบ เปดิ /ขอบตรง 7) สโี คนรงั ไข่ ขาว 2) สขี องปน ชมพู 3) ร่องกา้ นใบ เขียว ผล 3 4) สีขอบก้านใบ สอบเรยี วท้งั สองดา้ น 1) จ�านวนหวี 5) สแี ผน่ ใบดา้ นบน 2) จา� นวนผลต่อหวี 8 6) รูปรา่ งโคนใบ ไม่มขี น 3) รูปร่างผลกล้วย โคง้ ท�ามมุ 45 องศา 4) รปู ร่างผลผา่ ตามขวาง เป็นเหลี่ยมชัดเจน ชอ่ อก ปลี โปร่ง 5) รูปรา่ งปลายผล ปลายทู่ 1) ขนบนก้านชอ่ ดอก ทา� มุมเล็กนอ้ ย 6) ซากดอกตดิ ที่ปลายผล มีก้านเกสร 2) ตา� แหน่งเครือกล้วย ปานกลาง (0.43) เพศเมยี ตดิ อยู่ 3) การปรากฏของเครือ (0.27) 7) การเชื่อมก้านผล 4) ตา� แหนง่ กา้ นดอกเพศผู้ 8) สเี ปลอื กผลดิบ ไม่เชื่อมกัน 5) รูปร่างปลีกลว้ ย ปานกลาง ชมพหู รอื 6) ไหลก่ าบปลี ซอ้ นทับกนั สนิท 9) สีเปลือกผลสกุ ชมพูแกมมว่ ง แดงแกมมว่ ง 10) สเี นอ้ื ผลดิบ กาบปลี สม้ 11) สีเนือ้ ผลสุก แดงแกมส้ม 1) ปลายกาบปลี เดน่ ชดั มาก 12) รสชาติ ขาว 2) การหมุ้ กาบปลี มว้ น 13) จ�านวนเมล็ด/ผล สม้ 3) สกี าบปลดี า้ นนอก ไม่มีไข หวานอมเปร้ียว 4) สกี าบปลดี ้านใน ไม่มี 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลักษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กล้วยนากไทเป็นกล้วยกลุ่มจีโนม AAA ล�าต้นเทียม สูงประมาณ 2.7 เมตร สีเขียวแกมแดง มีปนสี นา�้ ตาลแกมแดงเลก็ นอ้ ย เสน้ รอบวง ยาวประมาณ 4.3 เซนตเิ มตร กา้ นใบ ยาวประมาณ 42 เซนตเิ มตร สชี มพู เปน็ รอ่ งเปดิ ขอบตรง ไมม่ คี รบี ใบออ่ นทย่ี งั มว้ นอยสู่ เี ขยี ว เมอ่ื คลกี่ างออกเตม็ ทสี่ เี ขยี วเปน็ มนั แผน่ ใบเปน็ คลน่ื กว้างประมาณ 51 เซนติเมตร ยาวประมาณ 170 เซนติเมตร ปลายใบมน โคนใบสอบเรียวทั้งสองด้าน ก้านช่อดอกไม่มีขน สีม่วงแกมเขียว กว้างประมาณ 2 เซนติเมตร ปลีรูปปานกลาง กาบปลีสีแดงแกมม่วง ซ้อนทับกันสนิท ปลายม้วนขึ้น ด้านในสีส้ม มีร่องปานกลาง ไหล่กาบปลีแคบ เครือลักษณะคล้ายบันไดเวียน มี 3 หวี ผลโคง้ พบซากกา้ นเกสรเพศเมียติดอยูต่ ิดทปี่ ลายผล ก้านผลเรยี บ ไม่เชอื่ มกนั ไมม่ ขี น ผลดบิ สชี มพู หรอื ชมพแู กมม่วง เนือ้ ผลสีขาว ผลสุกผิวผลเป็นสแี ดงแกมส้ม เนอ้ื ผลสสี ม้ นุ่ม รสหวานอมเปรย้ี ว ไม่มีเมลด็ 134 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (AAA) ‘Kluai Nak Thai’ ปลายใบ ลักษณะวสิ ัย รอ่ งก้านใบ ปนท่โี คนก้านใบ ปลี กาบปลี ดอก หวีดิบด้านนอกแกนเครือ หวีสุกด้านในแกนเครอื เครอื ผลดิบผ่าตามขวาง ผลสกุ ผา่ ตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 135

เน่ืองในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยนากมุก ลา� ตน้ เทียม กึง่ ตั้งตรง อก ขาวใส 1) ลักษณะวสิ ยั 1.85 เมตร 1) สพี นื้ กลีบรวมเชงิ ประกอบ เหลือง 2) ความสูง 25 เซนติเมตร 2) สพี ูกลีบรวมเชงิ ประกอบ ร่วงพร้อม 3) เสน้ รอบวง เขียว 3) ลักษณะดอกเพศผู้ ใบประดับ 4) สี มี 5) ไข 4) สดี อกเพศผู้ ครีม 20% 5) ลักษณะก้านเกสรเพศเมยี ตรง ใบ น้�าตาลแกมแดง 6) สียอดเกสรเพศเมีย เหลือง 1) ปนทโ่ี คนกา้ นใบ เปิด/ขอบตรง 7) สโี คนรงั ไข่ ขาว 2) สขี องปน เขยี ว 3) รอ่ งกา้ นใบ เขยี ว ผล 6 4) สีขอบกา้ นใบ มนทัง้ สองด้าน 1) จา� นวนหวี 9 5) สแี ผ่นใบดา้ นบน 2) จา� นวนผลตอ่ หวี 6) รูปร่างโคนใบ ไมม่ ีขน 3) รูปร่างผลกลว้ ย ตรง ทา� มุม 45 องศา 4) รูปร่างผลผา่ ตามขวาง เปน็ เหลี่ยม ช่อ อก ปลี โปร่ง เลก็ นอ้ ย 1) ขนบนกา้ นชอ่ ดอก ตรงลงขา้ งลา่ ง 5) รูปรา่ งปลายผล 2) ตา� แหน่งเครอื กล้วย ผอม (0.41) 6) ซากดอกตดิ ท่ปี ลายผล แหลม 3) การปรากฏของเครอื (0.27) 7) การเชอ่ื มกา้ นผล ไม่มี 4) ต�าแหนง่ กา้ นดอกเพศผู้ 8) สเี ปลอื กผลดบิ เช่ือมกันบางสว่ น 5) รปู รา่ งปลกี ลว้ ย มน 9) สเี ปลอื กผลสุก เขยี วออ่ น 6) ไหลก่ าบปลี ซ้อนทับกันสนทิ 10) สเี นอื้ ผลดบิ เขียว แดงแกมมว่ ง 11) สีเนื้อผลสุก ครีม กาบปลี ส้ม 12) รสชาติ ครีม 1) ปลายกาบปลี เด่นชัดมาก 13) จ�านวนเมลด็ /ผล หวาน 2) การห้มุ กาบปลี มว้ น ไมม่ ี 3) สกี าบปลดี ้านนอก มีไขน้อยมากหรอื ไมม่ ี 4) สกี าบปลดี ้านใน 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลกั ษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กล้วยนากมุกเป็นกล้วยกลุ่มจีโนม AAA ล�าต้นเทียม สูงประมาณ 1.85 เมตร สีเขียว มีปนสีน้�าตาล แกมแดงเล็กน้อย เส้นรอบวง ยาวประมาณ 25 เซนติเมตร ก้านใบ ยาวประมาณ 48 เซนติเมตร สีเขียว เป็นร่องเปิด ขอบตรง มีครีบ ใบอ่อนที่ยังม้วนอยู่สีเขียว เม่ือคลี่กางออกเต็มที่สีเขียวเป็นมัน แผ่นใบเป็นคลื่น กว้างประมาณ 40 เซนติเมตร ยาวประมาณ 120 เซนติเมตร ปลายใบมนเล็กน้อย โคนใบมนท้ังสองด้าน ก้านช่อดอกไม่มีขน สีเขียวเข้ม กว้างประมาณ 2 เซนติเมตร ปลีรูปปานกลาง กาบปลีสีแดงแกมม่วง ซ้อน ทับกันสนิท ปลายม้วนขึ้น ด้านในสีส้ม มีร่องปานกลาง ไหล่กาบปลีกว้าง เครือรูปทรงกระบอก มี 6 หวี ผลตรง ไมพ่ บซากกา้ นเกสรเพศเมียติดอยู่ตดิ ท่ีปลายผล กา้ นผลเรียบ เชื่อมกนั บางสว่ น ไม่มีขน ผลดิบสีเขยี ว เนอ้ื ผลสคี รีม ผลสุกผิวผลเปน็ สเี หลอื ง เนื้อผลสีครีม แน่น รสหวาน ไม่มเี มลด็ 136 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (AAA) ‘Kluai Nak Muk’ ปลายใบ ลกั ษณะวสิ ัย รอ่ งกา้ นใบ ปนท่โี คนก้านใบ ปลี กาบปลี ดอก หวีดิบดา้ นนอกแกนเครือ หวดี ิบด้านในแกนเครอื เครอื ผลดบิ ผา่ ตามขวาง ผลสกุ ผา่ ตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 137

เนื่องในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยนากยักษ์ ลา� ต้นเทียม กึง่ ตัง้ ตรง อก ครีมแต้มชมพู 1) ลกั ษณะวสิ ัย 2.6 เมตร 1) สีพืน้ กลีบรวมเชิงประกอบ เหลอื ง 2) ความสูง 36 เซนตเิ มตร 2) สีพกู ลบี รวมเชงิ ประกอบ รว่ งพร้อม 3) เสน้ รอบวง เขียวแกมแดง 3) ลักษณะดอกเพศผู้ ใบประดบั 4) สี มี 5) ไข 4) สดี อกเพศผู้ ครีม 20% 5) ลักษณะก้านเกสรเพศเมยี ตรง ใบ น้�าตาลแกมดา� 6) สียอดเกสรเพศเมยี เหลอื ง 1) ปนทโี่ คนก้านใบ เปิด/ขอบตรง 7) สโี คนรงั ไข่ ขาว 2) สีของปน ชมพู 3) ร่องก้านใบ เขียว ผล 3 4) สขี อบก้านใบ แหลมทงั้ สองดา้ น 1) จา� นวนหวี 5) สีแผน่ ใบด้านบน 2) จา� นวนผลต่อหวี 8 6) รูปร่างโคนใบ ไม่มีขน 3) รปู รา่ งผลกล้วย ตรง ทา� มมุ 45 องศา 4) รูปร่างผลผา่ ตามขวาง เป็นเหลีย่ มชัดเจน ชอ่ อก ปลี โปร่ง 5) รูปรา่ งปลายผล ปลายทู่ 1) ขนบนก้านชอ่ ดอก ทา� มมุ เลก็ น้อย 6) ซากดอกติดท่ปี ลายผล มกี ้านเกสร 2) ต�าแหน่งเครอื กลว้ ย ปานกลาง (0.44) เพศเมียตดิ อยู่ 3) การปรากฏของเครอื (0.28) 7) การเชอื่ มก้านผล 4) ตา� แหน่งกา้ นดอกเพศผู้ 8) สเี ปลอื กผลดิบ เชอ่ื มกันบางส่วน 5) รปู ร่างปลีกลว้ ย ปานกลาง ชมพูหรือ 6) ไหล่กาบปลี ซอ้ นทับกนั สนิท 9) สเี ปลอื กผลสุก ชมพแู กมมว่ ง แดงแกมมว่ ง 10) สีเน้อื ผลดบิ กาบปลี สม้ 11) สีเนอื้ ผลสุก น�้าตาล 1) ปลายกาบปลี เด่นชดั มาก 12) รสชาติ ขาว 2) การห้มุ กาบปลี ม้วน 13) จา� นวนเมล็ด/ผล เหลืองออ่ น 3) สกี าบปลีด้านนอก ไมม่ ไี ข หวาน 4) สกี าบปลดี ้านใน ไมม่ ี 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลกั ษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กล้วยนากยักษ์เป็นกล้วยกลุ่มจีโนม AAA ล�าต้นเทียม สูงประมาณ 2.6 เมตร สีเขียวแกมแดง มีปน สนี า้� ตาลแกมดา� เลก็ นอ้ ย เสน้ รอบวง ยาวประมาณ 36 เซนตเิ มตร กา้ นใบ ยาวประมาณ 46 เซนตเิ มตร สชี มพู เปน็ รอ่ งเปดิ ขอบตรง ไมม่ คี รบี ใบออ่ นทย่ี งั มว้ นอยสู่ เี ขยี ว เมอื่ คลกี่ างออกเตม็ ทส่ี เี ขยี วเปน็ มนั แผน่ ใบเปน็ คลน่ื กว้างประมาณ 48 เซนติเมตร ยาวประมาณ 159 เซนติเมตร ปลายใบมนเล็กน้อย โคนใบสอบเรียวท้ัง สองดา้ น กา้ นชอ่ ดอกไมม่ ขี น สมี ว่ ง กวา้ งประมาณ 1.6 เซนตเิ มตร ปลรี ปู คลา้ ยลกู ขา่ ง กาบปลสี แี ดงแกมมว่ ง ซ้อนทับกันสนิท ปลายม้วนข้ึน ด้านในสีส้ม มีร่องปานกลาง ไหล่กาบปลีแคบ เครือรูปทรงกะบอก มี 3 หวี ผลตรง พบซากกา้ นเกสรเพศเมยี ตดิ อยตู่ ดิ ทป่ี ลายผล กา้ นผลเรยี บ เชอื่ มกนั บางสว่ น ไมม่ ขี น ผลดบิ สชี มพหู รอื สชี มพูแกมม่วง เนือ้ ผลสีขาว ผลสุกผิวผลเป็นสนี า�้ ตาล เน้ือผลสีเหลอื งอ่อน นมุ่ รสหวาน ไมม่ ีเมล็ด 138 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (AAA) ‘Kluai Nak Yak’ ปลายใบ ลักษณะวิสยั ร่องกา้ นใบ ปนที่โคนก้านใบ ปลี กาบปลี ดอก หวีดิบดา้ นนอกแกนเครือ หวีดิบดา้ นในแกนเครือ เครอื ผลดิบผ่าตามขวาง กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 139

เนื่องในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยนางกรายสุรินทร์ ลา� ตน้ เทยี ม ต้งั ตรง อก แต้มชมพู 1) ลักษณะวิสัย 3.3 เมตร 1) สีพน้ื กลบี รวมเชิงประกอบ เหลอื ง 2) ความสงู 50 เซนติเมตร 2) สพี ูกลีบรวมเชงิ ประกอบ ร่วงพรอ้ ม 3) เสน้ รอบวง เขยี ว 3) ลักษณะดอกเพศผู้ ใบประดับ 4) สี มี 5) ไข 4) สดี อกเพศผู้ ครีมแกมชมพู ไม่มี 5) ลกั ษณะกา้ นเกสรเพศเมีย ตรง ใบ ไมม่ ี 6) สยี อดเกสรเพศเมีย ขาว 1) ปนทโี่ คนก้านใบ เปดิ /ขอบตรง 7) สโี คนรังไข่ ขาว 2) สีของปน เขยี ว 3) รอ่ งก้านใบ เขยี ว ผล 6 4) สีขอบก้านใบ มนทงั้ สองดา้ น 1) จา� นวนหวี 16 5) สแี ผ่นใบดา้ นบน 2) จา� นวนผลตอ่ หวี ตรง 6) รูปรา่ งโคนใบ ไม่มีขน 3) รูปร่างผลกล้วย เป็นเหลย่ี มชัดเจน ท�ามุมเล็กนอ้ ย 4) รปู รา่ งผลผา่ ตามขวาง คอขวด ชอ่ อก ปลี แน่น 5) รูปร่างปลายผล มีก้านเกสร 1) ขนบนก้านช่อดอก ตรงลงข้างลา่ ง 6) ซากดอกติดทปี่ ลายผล เพศเมียตดิ อยู่ 2) ตา� แหนง่ เครอื กลว้ ย ผอม (0.31) 3) การปรากฏของเครือ (0.20) 7) การเชือ่ มก้านผล เชอ่ื มกันบางสว่ น 4) ต�าแหน่งก้านดอกเพศผู้ 8) สีเปลือกผลดบิ เขียว 5) รูปรา่ งปลกี ล้วย ปานกลาง 9) สีเปลอื กผลสกุ เหลือง 6) ไหลก่ าบปลี ซ้อนทับกนั บางสว่ น 10) สีเนอ้ื ผลดบิ ครมี ม่วง 11) สเี น้ือผลสกุ ครีม กาบปลี สม้ แกมแดง 12) รสชาติ หวาน 1) ปลายกาบปลี เดน่ ชัดมาก 13) จ�านวนเมลด็ /ผล ไม่มี 2) การหุม้ กาบปลี ม้วน 3) สกี าบปลดี ้านนอก มไี ขมาก 4) สีกาบปลีด้านใน 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลักษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กล้วยนางกรายสุรินทร์เปน็ กล้วยกลมุ่ จโี นม AAB ลา� ต้นเทยี ม สงู ประมาณ 3.3 เมตร สเี ขยี ว ไมม่ ปี น เส้นรอบวง ยาวประมาณ 50 เซนติเมตร ก้านใบ ยาวประมาณ 36 เซนติเมตร สีเขียว เปน็ ร่องเปิด ขอบตรง ไม่มีครีบ ใบอ่อนท่ียังม้วนอยู่สีเขียว เมื่อคล่ีกางออกเต็มท่ีสีเขียวเป็นมัน แผ่นใบเป็นคล่ืน กว้างประมาณ 56 เซนติเมตร ยาวประมาณ 226 เซนตเิ มตร ปลายใบมน โคนใบมนท้งั สองด้าน กา้ นช่อดอกไมม่ ขี น สีเขยี ว กว้างประมาณ 2.2 เซนติเมตร ปลีรูปหอก กาบปลีสีม่วง ซ้อนทับกันบางส่วน ปลายม้วนข้ึน ด้านในสีส้ม แกมแดง มีร่องปานกลาง ไหล่กาบปลีกว้างปานกลาง เครือรูปทรงกระบอก มี 6 หวี ผลตรง พบซาก กา้ นยอดเกสรเพศเมยี ตดิ ทปี่ ลายผล กา้ นผลเรยี บ เชอ่ื มกนั บางสว่ น ไมม่ ขี น ผลดบิ สเี ขยี ว เนอ้ื ผลสคี รมี ผลสกุ ผวิ ผลเป็นสเี หลอื ง เนอื้ ผลสีครมี นุม่ รสหวาน ไม่มเี มล็ด 140 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (AAB) ‘Kluai Nang Krai Surin’ ปลายใบ ลกั ษณะวสิ ัย ร่องก้านใบ ปนที่โคนก้านใบ ปลี กาบปลี ดอก หวดี บิ ด้านนอกแกนเครือ หวสี ุกดา้ นในแกนเครือ เครอื ผลดิบผ่าตามขวาง ผลสกุ ผ่าตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 141

เนื่องในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยนิ้วจระเข้ ล�าต้นเทยี ม ก่งึ ตง้ั ตรง อก ขาว 1) ลักษณะวิสยั 2.7 เมตร 1) สพี ้ืนกลีบรวมเชิงประกอบ เหลือง 2) ความสูง 3.7 เซนติเมตร 2) สพี กู ลีบรวมเชงิ ประกอบ รว่ งพร้อม 3) เสน้ รอบวง เขยี ว 3) ลักษณะดอกเพศผู้ ใบประดับ 4) สี มี 5) ไข 4) สีดอกเพศผู้ ครีม 20–50% 5) ลักษณะก้านเกสรเพศเมยี ตรง ใบ นา้� ตาลแกมแดง 6) สียอดเกสรเพศเมีย เหลืองแกมส้ม 1) ปนที่โคนก้านใบ เปดิ /ขอบตรง 7) สโี คนรังไข่ ขาว 2) สีของปน เขยี ว 3) ร่องกา้ นใบ เขยี ว ผล 4 4) สขี อบก้านใบ สอบเรยี วท้ังสองดา้ น 1) จา� นวนหวี 5) สีแผ่นใบดา้ นบน 2) จ�านวนผลต่อหวี 14 6) รปู รา่ งโคนใบ มขี นเลก็ น้อย 3) รูปร่างผลกลว้ ย ห้อยลงในแนวตง้ั ฉาก 4) รปู ร่างผลผ่าตามขวาง โค้งเปน็ รปู ตวั เอส ช่อ อก ปลี แนน่ 5) รูปรา่ งปลายผล เป็นเหลีย่ มชดั เจน 1) ขนบนก้านช่อดอก ท�ามุมเล็กน้อย 6) ซากดอกตดิ ทีป่ ลายผล คอขวด 2) ตา� แหน่งเครอื กลว้ ย ผอม (0.38) มกี ้านเกสร 3) การปรากฏของเครือ (0.30) 7) การเชอ่ื มกา้ นผล เพศเมียติดอยู่ 4) ตา� แหนง่ กา้ นดอกเพศผู้ 8) สเี ปลอื กผลดิบ 5) รปู ร่างปลีกลว้ ย ปานกลาง 9) สเี ปลือกผลสุก ไมเ่ ชอื่ มกนั 6) ไหล่กาบปลี ซ้อนทับกันสนทิ 10) สีเนื้อผลดบิ เขยี ว แดงแกมม่วง 11) สีเน้อื ผลสกุ เหลืองอ่อน กาบปลี สม้ แกมแดง 12) รสชาติ ครมี 1) ปลายกาบปลี เด่นชดั มาก 13) จ�านวนเมลด็ /ผล ครมี 2) การหมุ้ กาบปลี มว้ น หวานอมเปรี้ยว 3) สกี าบปลีด้านนอก มีไขปานกลาง ไม่มี 4) สีกาบปลีดา้ นใน 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลักษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กลว้ ยนวิ้ จระเขเ้ ปน็ กลว้ ยกลมุ่ จโี นม AAB ลา� ตน้ เทยี ม สงู ประมาณ 2.7 เมตร สเี ขยี ว มปี นสนี า้� ตาลแกม แดงปานกลาง เสน้ รอบวง ยาวประมาณ 37 เซนตเิ มตร กา้ นใบ ยาวประมาณ 35 เซนตเิ มตร สเี ขยี ว เปน็ รอ่ งเปดิ ขอบตรง ไม่มีครีบ ใบอ่อนที่ยังม้วนอยู่สีเขียว เม่ือคล่ีกางออกเต็มที่สีเขียวเป็นมัน แผ่นใบเป็นคล่ืน กว้าง ประมาณ 40 เซนติเมตร ยาวประมาณ 173 เซนติเมตร ปลายใบเล็กน้อย โคนใบสอบเรียวทั้งสองด้าน กา้ นชอ่ ดอกมขี นเลก็ นอ้ ย สเี ขยี ว กวา้ งประมาณ 1.9 เซนตเิ มตร ปลรี ปู หอก กาบปลสี แี ดงแกมมว่ ง ซอ้ นทบั กนั สนิท ปลายม้วนขึ้น ด้านในสีส้มแกมแดง มีร่องลึก ไหล่กาบปลีกว้าง เครือรูปทรงกระบอก มี 4 หวี ผลโค้ง เป็นรูปตัวเอส พบซากก้านเกสรเพศเมียติดอยู่ท่ีปลายผล ก้านผลเรียบ ไม่เช่ือมกัน ไม่มีขน ผลดิบสีเขียว เนื้อผลสคี รีม ผลสุกผวิ ผลเปน็ สเี หลอื งออ่ น เนอ้ื ผลสีครีม นุ่ม รสหวานอมเปรี้ยว ไม่มเี มลด็ 142 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (AAB) ‘Kluai Niu Chorakhe’ ปลายใบ ลักษณะวิสัย รอ่ งกา้ นใบ ปนทโี่ คนก้านใบ ปลี กาบปลี ดอก หวดี ิบดา้ นนอกแกนเครอื หวีสกุ ด้านในแกนเครือ เครือ ผลดิบผา่ ตามขวาง ผลสกุ ผ่าตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 143

เนื่องในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยนิ้วมือนาง ลา� ตน้ เทียม ตั้งตรง อก ครมี 1) ลกั ษณะวสิ ยั 3.4 เมตร 1) สีพื้นกลีบรวมเชิงประกอบ เหลือง 2) ความสูง 48 เซนตเิ มตร 2) สีพูกลีบรวมเชงิ ประกอบ ร่วงกอ่ นใบประดบั 3) เส้นรอบวง เขยี วอ่อน 3) ลกั ษณะดอกเพศผู้ เหลอื ง 4) สี ไม่มี 4) สีดอกเพศผู้ ตรง 5) ไข 5) ลกั ษณะก้านเกสรเพศเมีย เหลืองออ่ น 20% 6) สยี อดเกสรเพศเมยี ขาว ใบ น�้าตาลแกมด�า 7) สีโคนรังไข่ 1) ปนทโ่ี คนก้านใบ เปิด/ขอบตรง 5 2) สีของปน เขยี วออ่ น ผล 12 3) รอ่ งก้านใบ เขยี ว 1) จา� นวนหวี 4) สีขอบก้านใบ มนทงั้ สองด้าน 2) จ�านวนผลต่อหวี ตรง 5) สแี ผ่นใบด้านบน 3) รปู ร่างผลกลว้ ย เป็นเหลยี่ ม 6) รปู รา่ งโคนใบ ไม่มขี น 4) รปู ร่างผลผ่าตามขวาง เลก็ นอ้ ย ห้อยลงในแนวตง้ั ฉาก ชอ่ อก ปลี โปรง่ 5) รปู รา่ งปลายผล กลม 1) ขนบนก้านช่อดอก ตรงลงขา้ งลา่ ง 6) ซากดอกตดิ ท่ีปลายผล ไม่มี 2) ต�าแหน่งเครอื กล้วย ผอม (0.35) 7) การเชื่อมก้านผล เชอ่ื มกนั บางส่วน 3) การปรากฏของเครอื (0.24) 8) สีเปลือกผลดิบ เขียว 4) ต�าแหน่งกา้ นดอกเพศผู้ 9) สีเปลอื กผลสกุ เหลือง 5) รูปรา่ งปลีกล้วย มน 10) สเี น้ือผลดิบ งาชา้ ง 6) ไหล่กาบปลี ซ้อนทับกนั บางส่วน 11) สเี นื้อผลสกุ เหลือง แดงแกมมว่ ง 12) รสชาติ หวาน กาบปลี สม้ แกมแดง 13) จ�านวนเมลด็ /ผล ไม่มี 1) ปลายกาบปลี เดน่ ชดั มาก 2) การหุม้ กาบปลี มว้ น 3) สีกาบปลีด้านนอก มีไขมาก 4) สีกาบปลีดา้ นใน 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลกั ษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กลว้ ยนว้ิ มอื นางเปน็ กลว้ ยกลมุ่ จโี นม AAB ลา� ตน้ เทยี ม สงู ประมาณ 3.4 เมตร สเี ขยี วออ่ น มปี นสนี า้� ตาล แกมดา� เลก็ นอ้ ย เสน้ รอบวง ยาวประมาณ 4.8 เซนติเมตร กา้ นใบ ยาวประมาณ 55 เซนตเิ มตร สเี ขียวอ่อน เปน็ รอ่ งเปดิ ขอบตรง ไมม่ คี รบี ใบออ่ นทย่ี งั มว้ นอยสู่ เี ขยี ว เมอ่ื คลก่ี างออกเตม็ ทสี่ เี ขยี วเปน็ มนั แผน่ ใบเปน็ คลน่ื กว้างประมาณ 73 เซนติเมตร ยาวประมาณ 235 เซนติเมตร ปลายใบมนเล็กน้อย โคนใบมนท้ังสองด้าน กา้ นชอ่ ดอกไมม่ ขี น สเี ขยี ว กวา้ งประมาณ 2 เซนตเิ มตร ปลรี ปู หอก กาบปลสี แี ดงแกมมว่ ง ซอ้ นทบั กนั บางสว่ น ปลายมว้ นขน้ึ ดา้ นในสสี ม้ แกมแดง มรี อ่ งลกึ ไหลก่ าบปลกี วา้ งปานกลาง เครอื รปู บนั ไดเวยี น มี 5 หวี ผลตรง ไม่พบซากก้านเกสรเพศเมียติดอยู่ท่ีปลายผล ก้านผลไม่เรียบ เช่ือมกันบางส่วน มีขน ผลดิบสีเขียว เน้ือผล สีงาช้าง ผลสุกผิวผลเปน็ สีเหลือง เนื้อผลสีเหลือง แนน่ รสหวาน ไม่มเี มลด็ 144 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร

Musa (AAB) ‘Kluai Niu Mue Nang’ ปลายใบ ลกั ษณะวิสัย รอ่ งกา้ นใบ ปนท่โี คนกา้ นใบ ปลี กาบปลี ดอก หวดี บิ ด้านนอกแกนเครือ หวดี ิบด้านในแกนเครอื เครือ ผลดบิ ผ่าตามขวาง ผลสกุ ผา่ ตามยาว กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร 145

เน่ืองในโอกาส ครบรอบ 46 ปี การสถาปนากรมวิชาการเกษตร พ.ศ. 2561 กล้วยน�้าเชียงราย ลา� ต้นเทยี ม ก่งึ ตัง้ ตรง อก ขาว 1) ลกั ษณะวสิ ยั 4.2 เมตร 1) สีพ้ืนกลีบรวมเชิงประกอบ เหลือง 2) ความสูง 59 เซนตเิ มตร 2) สีพูกลีบรวมเชิงประกอบ รว่ งพร้อม 3) เสน้ รอบวง เขียวแกมแดง 3) ลักษณะดอกเพศผู้ ใบประดบั 4) สี ไม่มี 5) ไข 4) สดี อกเพศผู้ ครีม 20% 5) ลกั ษณะกา้ นเกสรเพศเมยี ตรง ใบ น้า� ตาลแกมด�า 6) สียอดเกสรเพศเมยี ครมี 1) ปนทโี่ คนก้านใบ เปดิ /ขอบโคง้ เข้า 7) สีโคนรังไข่ ขาว 2) สีของปน เขยี วอ่อน 3) ร่องก้านใบ เขยี ว ผล 6 4) สีขอบกา้ นใบ ดา้ นหนง่ึ มนอกี ดา้ นหนง่ึ สอบเรยี ว 1) จ�านวนหวี 18 5) สแี ผน่ ใบด้านบน 2) จา� นวนผลต่อหวี โค้งเล็กน้อย 6) รูปร่างโคนใบ ไม่มขี น 3) รูปร่างผลกล้วย เป็นเหลย่ี ม ทา� มมุ เลก็ น้อย 4) รปู รา่ งผลผ่าตามขวาง เล็กนอ้ ย ชอ่ อก ปลี แน่น 1) ขนบนก้านชอ่ ดอก ตรงลงข้างลา่ ง 5) รูปร่างปลายผล คอขวด 2) ต�าแหนง่ เครอื กลว้ ย รปู หอก/ผอม (0.30) 6) ซากดอกติดทปี่ ลายผล ไมม่ ี 3) การปรากฏของเครอื (0.21) 7) การเชือ่ มก้านผล เชอ่ื มกนั บางส่วน 4) ต�าแหน่งก้านดอกเพศผู้ 8) สเี ปลือกผลดบิ เขยี วออ่ น 5) รูปร่างปลีกลว้ ย ปานกลาง 9) สีเปลือกผลสุก เหลือง 6) ไหล่กาบปลี ซอ้ นทับกนั บางส่วน 10) สเี นอื้ ผลดบิ ครีม มว่ ง 11) สเี นือ้ ผลสุก ครีม กาบปลี สม้ แกมแดง 12) รสชาติ หวาน 1) ปลายกาบปลี เดน่ ชดั มาก 13) จ�านวนเมลด็ /ผล ไม่มี 2) การหุ้มกาบปลี ม้วน 3) สกี าบปลดี า้ นนอก มไี ขมาก 4) สีกาบปลีดา้ นใน 5) รอยแผลกาบปลี 6) ลกั ษณะของกาบปลี 7) ไขบนกาบปลี กลว้ ยนา้� เชยี งรายเปน็ กล้วยกลุ่มจีโนม AAB ล�าต้นเทยี ม สงู ประมาณ 4.2 เมตร สีเขยี วแกมแดง มปี น สีน�้าตาลแกมด�าเล็กน้อย เส้นรอบวง ยาวประมาณ 59 เซนติเมตร ก้านใบ ยาวประมาณ 40 เซนติเมตร สเี ขยี วออ่ น เปน็ รอ่ งเปดิ ขอบโคง้ เขา้ มคี รบี ใบออ่ นทย่ี งั มว้ นอยสู่ เี ขยี ว เมอื่ คลกี่ างออกเตม็ ทส่ี เี ขยี วเปน็ มนั แผน่ ใบ เปน็ คลน่ื กวา้ งประมาณ 64 เซนตเิ มตร ยาวประมาณ 275 เซนตเิ มตร ปลายใบมนเลก็ นอ้ ย โคนใบดา้ นหนง่ึ มน อกี ดา้ นหนงึ่ สอบเรยี ว กา้ นชอ่ ดอกไมม่ ขี น สเี ขยี วปานกลาง กวา้ งประมาณ 4 เซนตเิ มตร ปลรี ปู หอก กาบปลสี มี ว่ ง ซอ้ นทบั กนั บางสว่ น ปลายมว้ นขนึ้ ดา้ นในสสี ม้ แกมแดง มรี อ่ งปานกลาง ไหลก่ าบปลกี วา้ ง เครอื รปู ทรงกระบอก มี 6 หวี ผลโคง้ เลก็ นอ้ ย ไมพ่ บซากกา้ นเกสรเพศเมยี ตดิ อยทู่ ป่ี ลายผล กา้ นผลไมเ่ รยี บ เชอ่ื มกนั บางสว่ น มขี น ผลดิบสีเขยี วอ่อน เนอ้ื ผลสีครีม ผลสกุ ผวิ ผลเปน็ สีเหลือง เนอื้ ผลสีครีม นมุ่ รสหวาน ไมม่ เี มล็ด 146 กล้วยกินได้ ของกรมวิชาการเกษตร